CONCLUSIES VAN DE RAAD OVER COVID-19

(2020/C 57/04)

De Raad van de Europese Unie heeft vandaag vergaderd over de gevolgen van de besmetting van mensen met Covid-19, de ziekte die in december vorig jaar in China is uitgebroken en op 30 januari 2020 door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is uitgeroepen tot noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid van internationaal belang (1).

De Raad is ingenomen met de doeltreffende reactie van de EU door de lidstaten, de Commissie, het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (European Centre for Disease Prevention and Control - ECDC) en het Gezondheidsbeveiligingscomité (Health Security Committee - HSC), alsook met de internationale reactie op de dreiging van een mogelijke pandemie, en dringt aan op voortzetting en opvoering van de samenwerking op EU- en internationaal niveau.

In de wetenschap dat de epidemiologische situatie nog steeds verandert, moeten de EU en de lidstaten op een doortastende en gecoördineerde manier blijven optreden om de dreiging van Covid-19 aan te pakken en te voorkomen dat 2019-nCoV - het virus dat het veroorzaakt - in en binnen de EU verder wordt overgedragen. Daartoe heeft de Raad van de Europese Unie de volgende conclusies aangenomen:

“DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE

1.	ERKENT dat uitbraken van nieuwe overdraagbare ziekten, zoals Covid-19, potentieel een mondiale bedreiging vormen voor de volksgezondheid, met name vanwege de grote hoeveelheden en frequentie van internationale reizen in een gemondialiseerde wereld;

2.	MERKT OP dat bevestigd is dat gevallen van Covid-19 worden veroorzaakt door een virus dat van mens op mens kan worden overgedragen;

NEEMT NOTA van het op 3 februari 2020 door de WHO gepubliceerde strategisch paraatheids- en reactieplan inzake 2019-nCoV (2), dat tot doel heeft verdere overdracht van het virus in China en daarbuiten te stuiten en de gevolgen in alle landen te beperken, en waarin wordt opgeroepen financiële middelen vrij te maken voor het opzetten van internationale coördinatie en operationele steun, het versterken van de paraatheid en de reactie van landen, en het bespoedigen van prioritair onderzoek en innovatie;

SPREEKT zijn solidariteit UIT met de besmette personen in de hele wereld en met de meest getroffen landen, met name China, en VERKLAART dat hij bereid is samen met de Commissie en in samenwerking met de WHO en de autoriteiten van deze derde landen na te gaan op welke wijze hulp bij de bestrijding van deze uitbraak kan worden verleend;

WIJST EROP dat de EU en haar lidstaten hun inspanningen op het gebied van gezondheidsbeveiliging coördineren en nauw met elkaar samenwerken door planning- en responsmaatregelen en paraatheidsplanning te implementeren, en door aandacht te besteden aan activiteiten met betrekking tot de planning van de bedrijfscontinuïteit, overeenkomstig Besluit nr. 1082/2013/EU over ernstige grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid (3), en Besluit nr. 1313/2013/EU betreffende een Uniemechanisme voor civiele bescherming (UCPM) op het gebied van gezondheidscrises (4);

ONDERSTREEPT het belang van het snelle optreden, samen met de Commissie, in het kader van de Internationale Gezondheidsregeling (IGR) van de WHO, door coördinatie van de responsmaatregelen, inclusief de opsporing van contacten en risicocommunicatie, en door het delen van informatie inzake nationale preventieve en voorbereidende maatregelen binnen het HSC en het systeem voor vroegtijdige waarschuwing en maatregelen (Early Warning and Response System - EWRS), ter bescherming van de volksgezondheid;

7.	IS INGENOMEN met de resolutie inzake de versterking van de paraatheid voor noodsituaties op gezondheidsgebied - Uitvoering van de Internationale Gezondheidsregeling (IGR, 2005), die op 8 februari 2020 door de raad van bestuur van de WHO is aangenomen (5);

8.	VERWELKOMT VOORTS het werk dat reeds wordt verricht door de WHO, de Commissie, het ECDC en het HSC, met name wat betreft de richtsnoeren voor een gemeenschappelijke casusdefinitie, een gemeenschappelijke casusbeheersing en informatie voor reizigers;

BENADRUKT het belang van het werk van het ECDC inzake technische richtsnoeren voor de analyse, risicobeoordeling en de behandeling van besmette personen en hun contacten, en inzake de bescherming van de betrokken gezondheidswerkers, alsook van het werk van het Europees Geneesmiddelenbureau (European Medicines Agency - EMA) inzake behandelingen, vaccins en onderzoek, en van het werk van het Agentschap van de Europese Unie voor de veiligheid van de luchtvaart (European Union Aviation Safety Agency - EASA) inzake de bescherming van de volksgezondheid in het kader van het luchtvervoer, en het werk van andere betrokken EU-agentschappen;

10.	IS INGENOMEN met de snelle activering van de geïntegreerde EU-regeling politieke crisisrespons (6) (IPCR) in de modus informatie-uitwisseling, en van het Uniemechanisme voor civiele bescherming (7), alsook met de versterking van de consulaire bijstand naar aanleiding van de uitbraak van Covid-19;

11.

ERKENT dat de doeltreffendheid van nationale maatregelen die zijn genomen aan de grenzen van de EU en de punten van binnenkomst ter bescherming van de volksgezondheid, met inbegrip van de maatregelen die de lidstaten reeds hebben genomen in de context van de uitbraak van Covid-19, verder kan worden verbeterd door de reeds aan de gang zijnde coördinatie tussen de lidstaten en de Commissie te versterken, in het kader van de aanbevelingen van de WHO;

12.

ONDERKENT dat ernstige grensoverschrijdende bedreigingen voor de gezondheid nopen tot een gecoördineerde intersectorale reactie op nationaal, uniaal en internationaal niveau, en IS INGENOMEN met de steun daartoe van de Commissie, de Europese Dienst voor extern optreden (EDEO) en alle relevante EU-agentschappen;

13.	BENADRUKT dat het van belang is de rol van de WHO bij de beheersing van de uitbraak te versterken, onder meer via gecoördineerde EU-input, met name om ervoor te zorgen dat epidemiologische gegevens in real time worden uitgewisseld;

14.	ONDERSTREEPT dat er met de WHO een gecoördineerde aanpak moet worden ontwikkeld, waarbij onder meer vrijwillige financieringsmogelijkheden worden onderzocht, om landen met zwakkere gezondheidsstelsels te ondersteunen, conform het beginsel van wereldwijde solidariteit;

15.

DRINGT EROP AAN dat de lidstaten samen, in samenwerking met de Commissie, op proportionele en passende wijze in lijn met de WHO- aanbevelingen en het ECDC-advies het volgende doen:

de noodzakelijke en passende maatregelen treffen om de volksgezondheid te beschermen, rekening houdend met de bijzondere aandacht die moet worden besteed aan alle vormen van internationale reizen. Die maatregelen moeten er in het bijzonder in bestaan dat:

—	alle EU-punten van binnenkomst de middelen hebben om personen die een verhoogd risico lopen dragers van het 2019-nCoV-virus te zijn, de benodigde informatie en richtsnoeren kunnen verstrekken over hoe zij passend medisch advies en passende medische zorg kunnen krijgen;

—	er duidelijke plannen en hulpmiddelen voorhanden zijn voor de verlening van passende zorg in medische instellingen aan personen die vermoedelijk of reeds bevestigd dragers van het 2019-nCoV-virus zijn, en voor mogelijke nadere maatregelen zoals het traceren van contacten;

—	in de hele EU informatie wordt verstrekt aan internationale reizigers die na een bezoek aan getroffen gebieden terugkeren of op doorreis zijn, en dat deze personen traceerbaar zijn;

—	waar gerechtvaardigd door omstandigheden, reizigers die terugkeren of op doorreis zijn vanuit de getroffen gebieden kunnen worden verzocht informatie te verstrekken over de vraag of zij contact hebben gehad met personen uit die gebieden;

—	gezondheidswerkers en het brede publiek richtsnoeren en informatie worden verstrekt;

—	ziekenhuispersoneel dat de patiënten behandelt passende bescherming wordt geboden;

en worden uitgevoerd conform de WHO-aanbevelingen die zijn gedaan op basis van de IGR, het werk van het HSC, de adviezen van het ECDC, en de nationale plannen en richtsnoeren;

een nauwe en versterkte coördinatie tussen de lidstaten ontwikkelen om de doeltreffendheid van alle maatregelen te waarborgen, inclusief, indien nodig, maatregelen inzake reizen, zonder afbreuk te doen aan het vrije verkeer binnen de EU, om voor een optimale bescherming van de volksgezondheid te zorgen en om de burgers beter te informeren over Covid-2019;

c)	op het gebied van monitoring en surveillance, permanent informatie uitwisselen over de evolutie van het 2019-nCoV-virus op hun grondgebied via de bestaande Europese en internationale structuren, in overeenstemming met de IGR en met Besluit nr. 1082/2013/EU;

op het gebied van diagnose en behandeling, overeenkomstig Besluit nr. 1082/2013/EU en artikel 44 van de IGR, solidair blijven en blijven samenwerken door elkaar en de internationale gemeenschap te steunen bij het in kaart brengen van de bron van het 2019‐nCoV-virus en van het volledige potentieel ervan voor de overdracht van mens op mens, bij het ontwikkelen van de noodzakelijke behandeling, bij het opstellen van gemeenschappelijke richtsnoeren voor gemeenschappelijke casusbeheersing, bij het delen van diagnostische capaciteit waar nodig, en bij het optimaliseren van het gebruik van antivirale middelen;

op het gebied van communicatie, het grote publiek voorzien van gecoördineerde, nauwkeurige, tijdige en consistente informatie en richtsnoeren met betrekking tot Covid-19, in voorkomend geval via het HSC en het HSC-netwerk van voorlichters, op basis van bewezen feiten en beschikbare gegevens, teneinde onjuiste of misleidende informatie tegen te gaan die onder meer tot discriminatie kan leiden;

f)	op het gebied van onderzoek en ontwikkeling, nauw samenwerken met elkaar en, in voorkomend geval, met bedrijven en academische instellingen, om de ontwikkeling van een proefvaccin tegen Covid-19 en de ontwikkeling van diagnostische en antivirale middelen te faciliteren;

16.

ROEPT de Commissie OP om:

a)	de uitwisseling van informatie tussen sectoren en de samenwerking tussen de lidstaten te bevorderen, met name op het gebied van surveillance, risicobeoordeling, risicobeheer en tegenmaatregelen voor Covid-19 in de EU;

b)	binnen het HSC en, naargelang van het geval in het kader van het UCPM, voorstellen te steunen voor gecoördineerde maatregelen voor de mogelijke volgende fasen van de uitbraak, op basis van de beschikbare wetenschappelijke informatie;

c)	de bestaande financieringsmechanismen voor samenwerking tussen de lidstaten bij de voorbereiding en de reactie op de gezondheidsbedreigingen die uitgaan van Covid-19 te activeren, in het kader van de bestaande EU-programma’s en -activiteiten;

d)	alle beschikbare mogelijkheden te blijven onderzoeken, in het bijzonder gezamenlijke aanbestedingen, om de lidstaten de noodzakelijke toegang te geven tot persoonlijke beschermingsmiddelen, teneinde mogelijke tekorten tot een minimum te beperken;

de afstemming tussen de lidstaten te bevorderen van passende en kostenefficiënte maatregelen die bedoeld zijn om levens te beschermen en te redden en het risico op een toename van het aantal Covid-19-gevallen tot een minimum te beperken, alsook de consistente toepassing van passende regels voor niet-farmaceutische tegenmaatregelen, waaronder isolatie, quarantaine en maatschappelijke distantiëring naargelang de huidige dynamiek van de epidemiologische situatie, overeenkomstig het wetenschappelijk advies van het ECDC en de WHO;

f)	in samenwerking met het EMA en de nationale geneesmiddelenagentschappen de gevolgen van wereldwijde dreigingen als Covid-19 voor de beschikbaarheid van geneesmiddelen in de EU en de veiligheid van toeleveringsketens in kaart te brengen;

g)	overeenkomstig Besluit 1082/2013/EU over ernstige grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid en overeenkomstig de standaardwerkwijzen van het voorlichtersnetwerk van het Gezondheidsbeveiligingscomité, de steun aan dit netwerk van het Gezondheidsbeveiligingscomité te vergroten.

(1) https://www.who.int/news-room/detail/30-01-2020-statement-on-the-second-meeting-of-the-international-health-regulations-(2005)-emergency-committee-regarding-the-outbreak-of-novel-coronavirus-(2019-ncov)