10.7.2014   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 217/2

1.

HERINNERT ERAAN dat, volgens artikel 168 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, bij de bepaling en de uitvoering van elk beleid en elk optreden van de Unie een hoog niveau van bescherming van de menselijke gezondheid wordt verzekerd en dat het optreden van de Unie dat een aanvulling vormt op het nationale beleid gericht is op het verbeteren van de volksgezondheid en op het aanmoedigen van de samenwerking tussen de lidstaten op het gebied van de volksgezondheid en, zo nodig, op het steunen van hun optreden en het volledig eerbiedigen van de verantwoordelijkheden van de lidstaten voor de organisatie en de verstrekking van gezondheidsdiensten en geneeskundige verzorging;

2.

MEMOREERT de op 2 juni 2006 aangenomen conclusies van de Raad over gemeenschappelijke waarden en beginselen van de gezondheidszorgstelsels van de Europese Unie (1), en in het bijzonder de overkoepelende waarden universaliteit, toegang tot hoogwaardige zorg, rechtvaardigheid en solidariteit;

3.

HERINNERT aan de doelstellingen die tijdens de Europese Raad van maart 2006 zijn overeengekomen in het kader van de open coördinatiemethode voor sociale bescherming en sociale integratie, dat wil zeggen te zorgen voor toegankelijke, hoogwaardige en houdbare gezondheidszorg en langdurige zorg (2);

4.

MEMOREERT het Handvest van Tallinn (the Tallinn Charter on Health Systems for Health and Wealth), dat op 27 juni 2008 is ondertekend onder auspiciën van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) (3);

5.

MEMOREERT de conclusies van de Raad over rechtvaardigheid en gezondheid in alle beleidsmaatregelen: solidariteit in de gezondheidszorg, van 8 juni 2010 (4);

6.

MEMOREERT Richtlijn 2011/24/EU van 9 maart 2011 betreffende de toepassing van de rechten van patiënten bij grensoverschrijdende gezondheidszorg (5), en met name hoofdstuk IV betreffende samenwerking op het gebied van gezondheidszorg;

7.

MEMOREERT de Raadsconclusies over moderne, responsieve en houdbare gezondheidszorgstelsels, die op 6 juni 2011 zijn aangenomen (6);

8.

MEMOREERT de Raadsconclusies over het bezinningsproces over moderne, responsieve en houdbare gezondheidszorgstelsels, die op 10 december 2013 zijn aangenomen (7);

9.

NEEMT NOTA van de mededeling van de Commissie getiteld „Naar sociale investering voor groei en cohesie — inclusief de uitvoering van het Europees Sociaal Fonds 2014-2020”, en met name het begeleidende werkdocument „Investeren in gezondheid”, dat op 20 februari 2013 werd aangenomen en de aandacht vestigt op de verschillende manieren waarop investeren in gezondheid de huidige en toekomstige problemen van de gezondheidszorg en de sociale sector in het algemeen kan helpen oplossen (8);

10.

NEEMT ER NOTA VAN dat in de jaarlijkse groeianalyse 2014 (9) wordt onderstreept dat het noodzakelijk is niet alleen de doeltreffendheid en financiële houdbaarheid van de gezondheidszorgstelsels te verbeteren, maar ook de doeltreffendheid en het vermogen om tegemoet te komen aan de sociale behoeften en te voorzien in essentiële sociale vangnetten. De jaarlijkse groeianalyse 2014 benadrukt dat actieve inclusiestrategieën moeten worden ontwikkeld, die mede een brede toegang tot betaalbare en kwaliteitsvolle gezondheidsdiensten omvatten;

11.

BEVESTIGT dat gezondheid een waarde op zichzelf is en een essentiële voorwaarde voor economische groei, en dat investeren in gezondheid bijdraagt tot een betere volksgezondheid, economische welvaart en sociale samenhang;

12.

IS VAN OORDEEL dat de gezondheidszorgstelsels een centraal onderdeel vormen van het hoge niveau van sociale bescherming in Europa en een belangrijke bijdrage tot sociale samenhang, sociale rechtvaardigheid en economische groei leveren;

13.

ONDERKENT dat de uitdagingen waarmee gezondheidszorgstelsels worden geconfronteerd, zoals de vergrijzing van de bevolking en de daarmee verband houdende toename van chronische ziekten en multimorbiditeit, de snelle verspreiding van technologieën, te weinig en ongelijkmatig gespreide gezondheidswerkers, toenemende verwachtingen van burgers en stijgende kosten van de gezondheidszorg tegen een achtergrond van begrotingsbeperkingen ten gevolge van, met name, de economische crisis, de uitvoering vergen van beleid en maatregelen die de kosteneffectiviteit en de kostenbeheersing verbeteren en tegelijkertijd de houdbaarheid van de gezondheidszorgstelsels, de veiligheid van patiënten en een billijke toegang tot hoogwaardige gezondheidszorg waarborgen;

14.

NEEMT ER NOTA VAN dat de vergrijzende bevolking, het toenemende beroep op zorg, en de stijgende kosten tegen een achtergrond van begrotingsbeperkingen gevolgen hebben voor de vraag naar en het aanbod van arbeidskrachten in de gezondheidszorg; een effectieve planning van het aanbod van gezondheidswerkers is dan ook een belangrijk onderdeel van een houdbaar gezondheidszorgstelsel;

15.

ONDERKENT dat universele toegang tot gezondheidszorg van het hoogste belang is voor het wegnemen van ongelijkheden in de gezondheidszorg;

16.

OORDEELT dat gezondheidsbevordering en ziektepreventie sleutelfactoren zijn voor een betere gezondheid en ONDERKENT het belang van investeren in gezondheidsbevordering en ziektepreventie bij het verbeteren van de volksgezondheid;

17.

ONDERKENT dat geïntegreerde modellen van primaire, secundaire en ziekenhuiszorg en van gezondheidszorg en sociale zorg, samen met de implementatie van ict-innovaties en e-gezondheidsoplossingen de veerkracht van gezondheidszorgstelsels kunnen verbeteren zonder de patiëntveiligheid en de hoge kwaliteit van de gezondheidszorg te veronachtzamen;

18.

NEEMT ER MET BEZORGDHEID NOTA VAN dat de financiële crisis en de begrotingsbeperkingen een significant effect hebben op belangrijke economische indicatoren als inkomen en werkloosheid, welke sociale gezondheidsdeterminanten zijn, en dat omvangrijke bezuinigingen in het aanbod van gezondheidszorg gevolgen voor de toegang tot zorg kunnen hebben alsmede op lange termijn gevolgen voor de gezondheid en de economie, met name voor de meest kwetsbare groepen in de samenleving;

19.

NEEMT ER MET BEZORGDHEID NOTA VAN dat de sociale uitgaven in sommige lidstaten zijn gedaald en dat het aantal mensen voor wie armoede dreigt of die leven in huishoudens met weinig of geen inkomen is toegenomen, waardoor de gezondheidsverschillen groter worden en de sociale samenhang in gevaar komt;

20.

NEEMT ER MET BEZORGDHEID NOTA VAN dat de gezondheidszorguitgaven sinds 2009 in veel lidstaten zijn gedaald en WIJST EROP dat met name in tijden van economische crisis investeringen in gezondheidsbevordering en ziektepreventie, met een speciaal accent op kansarme groepen, onverminderd nodig zijn, omdat zij op korte en op lange termijn bijdragen tot een betere volksgezondheid en kleinere gezondheidsverschillen;

21.

NEEMT ER MET BEZORGDHEID NOTA VAN dat de prijzen van veel nieuwe en innovatieve geneesmiddelen zeer hoog zijn in verhouding tot wat de meeste lidstaten aan volksgezondheid kunnen uitgeven, en dat deze prijssituatie een destabiliserend effect kan hebben op de gezondheidszorgstelsels van lidstaten die door de financiële crisis reeds zijn verzwakt;

22.

NEEMT ER MET BEZORGDHEID NOTA VAN dat, hoewel in de meeste lidstaten eenieder in aanmerking komt voor gezondheidszorg, veel mensen in de praktijk problemen ondervinden bij het toegang verwerven tot gezondheidsdiensten wanneer zij die nodig hebben (10), en dat het aantal mensen dat melding maakt van niet-vervulde zorgbehoeften als gevolg van de hoge kosten, de te grote afstand of wachtlijsten in verscheidene lidstaten tijdens de economische crisis is toegenomen (11);

23.

ONDERKENT dat economische crisissen gevolgen hebben voor de gezondheidstoestand van de bevolking, met name wat het geestelijk welbevinden betreft;

24.

NEEMT ER NOTA VAN dat de volle omvang van de gevolgen van de economische crisis en van de daling van de gezondheidszorguitgaven voor de gezondheid waarschijnlijk pas in de komende jaren duidelijk wordt;

25.

WAARDEERT de op 4 april 2014 aangenomen mededeling van de Commissie met betrekking tot effectieve, toegankelijke en veerkrachtige gezondheidsstelsels (12);

26.

MEMOREERT de besprekingen tijdens de informele bijeenkomst van de ministers van Volksgezondheid op 28-29 april 2014 te Athene over de economische crisis en de gezondheidszorg, waar de aandacht werd gevestigd op het belang van hervormingen van de gezondheidszorg voor het overwinnen van de crisis en het uitwisselen van beste praktijken en het delen van informatie tussen lidstaten op gebieden van gemeenschappelijk belang, waaronder de kosten van gezondheidszorg, het pakket aan gezondheidszorgdiensten, geneesmiddelen, prestatiebeoordelingen van gezondheidszorgstelsels en investeringen in preventie met het oog op de veerkracht van gezondheidszorgstelsels; er was een brede consensus over de wenselijkheid van het verder toegankelijk maken van gezondheidszorg, met name voor de kwetsbaarste bevolkingsgroepen; het betrekken van de ministers van Volksgezondheid bij het Europees semester kwam eveneens ter sprake;

27.

voort te gaan met het toegankelijker maken van hoogwaardige gezondheidszorgdiensten voor iedereen, met bijzondere aandacht voor de meest kwetsbare groepen;

28.

het beleid inzake gezondheidsbevordering en ziektepreventie en de strategieën ter verbetering van de volksgezondheid verder te versterken en aldus de behoefte aan curatieve zorg te verminderen;

29.

zich te beraden op innovatieve manieren om primaire en ziekenhuiszorg, respectievelijk gezondheidszorg en sociale zorg te integreren;

30.

de invoering van ict-innovaties en egezondheidsoplossingen te bevorderen met het oog op kwaliteitsvolle zorg en gezondheidsalfabetisme, en de gezondheidszorgstelsels efficiënter en effectiever te maken, en de uitgaven beheersbaarder;

31.

de prestatiebeoordeling van de gezondheidszorgstelsels (HSPA) beter te benutten voor de beleidsvorming, en de transparantie en de verantwoordingsplicht op nationaal niveau te verbeteren;

32.

de samenwerking bij het delen van informatie over strategieën voor het effectief beheren van de uitgaven voor geneesmiddelen en medische hulpmiddelen te intensiveren en daarbij een billijke toegang tot effectieve geneesmiddelen binnen houdbare nationale gezondheidszorgstelsels te garanderen, en, in voorkomend geval binnen bestaande groepen, de besprekingen over thema’s als betaalbare prijzen, gebruik van generieke geneesmiddelen, weesgeneesmiddelen. medische hulpmiddelen en kleine markten voort te zetten;

33.

lering te trekken uit de crisis en universele toegang tot hoogwaardige gezondheidszorg te bevorderen en daarbij rekening te houden met de verschillende onderdelen daarvan, zodat de nodige hervormingen van de gezondheidszorg kunnen worden doorgevoerd zonder het functioneren van gezondheidszorgstelsels als onderdeel van het sociale vangnet in gevaar te brengen;

34.

informatie over de diensten die door de gezondheidszorgstelsels van de lidstaten worden aangeboden, uit te wisselen, onder andere in de Groep volksgezondheid op hoog niveau;

35.

de effectieve verwezenlijking te steunen van de EU-doelstelling om een hoog niveau van bescherming van de menselijke gezondheid bij de bepaling en uitvoering van alle Unieactiviteiten en -beleidsmaatregelen te garanderen;

36.

de dialoog ter verbetering van het effectieve gebruik van de Europese Structuur- en Investeringsfondsen (ESIF) voor gezondheidsinvesteringen in de in aanmerking komende regio’s van de lidstaten voort te zetten, en zich verder in te spannen voor het promoten van de financiële instrumenten van de Unie, waaronder de ESIF, voor het investeren in gezondheid teneinde met name de doelstellingen van deze conclusies te bereiken;

37.

de bestaande informatie te evalueren om inzicht te verwerven in de rol die gezondheidszorgvoorzieningen spelen bij het terugdringen van gezondheidsverschillen en van het gevaar dat de bevolking afglijdt in armoede;

38.

te streven naar een gemeenschappelijke visie op de meest effectieve factoren bij het veerkrachtig houden van de gezondheidszorgstelsels, waaronder die welke door de Commissie in haar recente mededeling betreffende effectieve, toegankelijke en veerkrachtige gezondheidszorgstelsels worden voorgesteld, en de Groep volksgezondheid op hoog niveau te verzoeken aan te geven welke de beste manieren zijn om die in hun verschillende gezondheidszorgstelsels te implementeren;

39.

de samenwerking op de volgende gebieden in de Richtlijn betreffende de toepassing van de rechten van patiënten bij grensoverschrijdende gezondheidszorg te intensiveren: grensoverschrijdende samenwerking op regionaal niveau, Europese referentienetwerken, egezondheid, evaluatie van gezondheidstechnologie (HTA);

40.

uitgaande van de resultaten van het actieplan voor de gezondheidswerkers in de EU en met bijzondere aandacht voor de aanbevelingen van de gezamenlijke actie inzake het plannen en voorspellen van het gezondheidswerkersbestand, samen verder te werken aan manieren om het beleid inzake gezondheidswerkers in de lidstaten te versterken om die te helpen zorgen voor een duurzaam gezondheidswerkersbestand met de vaardigheden die nodig zijn om de toegankelijkheid, de veiligheid en de kwaliteit van de zorg te garanderen;

41.

de effectiviteit van gezondheidszorgstelsels te blijven verbeteren door het bepalen van instrumenten en methoden voor de prestatiebeoordeling van gezondheidszorgstelsels (HSPA), het uitwisselen van beste praktijken en een beter gebruik van bestaande gegevens zoals de statistieken van Eurostat en de OESO;

42.

de samenwerking en de coördinatie tussen het Comité voor sociale bescherming en de Groep volksgezondheid op hoog niveau te versterken zodat de ministeries van Volksgezondheid binnen het kader van het Europees semester een actieve bijdrage kunnen leveren;

43.

het uitwisselen van informatie en beste praktijken op het gebied van toegankelijkheid met aandacht voor de verschillende onderdelen daarvan te bevorderen en projecten ter bevordering en ontwikkeling van de periodieke verzameling van informatie te steunen en wetenschappelijke gegevens over billijke toegang tot zorg te genereren teneinde te zoeken naar oplossingen voor de problemen in verband met het verwezenlijken van universele en billijke toegang;

44.

het uitwisselen van informatie tussen de lidstaten over beleid in verband met geneesmiddelen en medische hulpmiddelen op passende wijze te steunen, met passende aandacht voor kleine markten;

45.

samenwerking te stimuleren met het oog op een betere complementariteit van gezondheidszorgdiensten voor grensbewoners in de lidstaten die toegang tot gezondheidszorg aan de andere zijde van de grens nodig kunnen hebben;

46.

informatie te verstrekken over de diensten die worden aangeboden door de gezondheidszorgstelsels van de lidstaten en daartoe gebruik te maken van de informatie die wordt verstrekt door de nationale contactpunten die zijn ingesteld overeenkomstig de Richtlijn betreffende de toepassing van de rechten van patiënten bij grensoverschrijdende gezondheidszorg.