Bekendmaking van een aanvraag overeenkomstig artikel 50, lid 2, onder a), van Verordening (EU) nr. 1151/2012 van het Europees Parlement en de Raad inzake kwaliteitsregelingen voor landbouwproducten en levensmiddelen

2013/C 60/06

Deze bekendmaking verleent het recht om op grond van artikel 51 van Verordening (EU) nr. 1151/2012 van het Europees Parlement en de Raad (1) bezwaar tegen de aanvraag aan te tekenen.

ENIG DOCUMENT

VERORDENING (EG) Nr. 510/2006 VAN DE RAAD

inzake de bescherming van geografische aanduidingen en oorsprongsbenamingen van landbouwproducten en levensmiddelen  (2)

„QUESO LOS BEYOS”

EG-nummer: ES-PGI-0005-0806-22.04.2010

BGA ( X ) BOB ( )

1.   Naam:

„Queso Los Beyos”

2.   Lidstaat of derde land:

Spanje

3.   Beschrijving van het landbouwproduct of levensmiddel:

3.1.   Productcategorie:

3.2.   Beschrijving van het product waarvoor de in punt 1 vermelde naam van toepassing is:

Onder de beschermde geografische aanduiding „Queso Los Beyos” vallen kazen die zijn vervaardigd uit rauwe of gepasteuriseerde koeien-, schapen- of geitenmelk, maar die verschillende soorten melk worden nooit vermengd. De kazen worden verkregen door stremming van de melk en zijn gerijpt gedurende minstens 20 dagen of, als zij uit rauwe melk zijn vervaardigd, gedurende minstens 60 dagen. Zij voldoen aan de in het productdossier gestelde eisen en vertonen de hierna beschreven kenmerken.

Fysische kenmerken

Vorm: cilindervormig, met een vlakke boven- en onderkant of lichtjes hol.

Afmetingen: hoogte tussen 6 en 9 cm en diameter van 9 à 10 cm.

Gewicht: 250 à 500 g.

Chemische kenmerken

Drogestofgehalte: minimaal 50 %.

Vetgehalte in de droge stof: minimaal 45 %.

Eiwitgehalte in de droge stof: minimaal 30 %.

Zintuiglijke kenmerken

Fijne, ruwe korst, met een kleur die, afhankelijk van het soort melk, roomkleurig geel (koe), lichtgeel (geit) of lichtbruin (schaap) is.

Halfharde tot harde, compacte kaasmassa, geen door gisting ontstane ogen en weinig gaten van mechanische oorsprong, bros en brokkelig bij het snijden; met een witte kleur in het geval van kaas op basis van geitenmelk en ivoor of lichtgeel indien op basis van schapen- of koeienmelk.

Vaste structuur, geen of zeer weinig elasticiteit en middelmatige of hoge brosheid.

Zachte geur en aroma, melkachtig. Intensere geur en aroma bij schapen- en geitenkaas, die lichtjes doen denken aan de diersoort waarvan de gebruikte melk afkomstig is.

Milde smaak, die iets intenser is bij schapenkaas. Schapen- en geitenkaas smaken lichtjes naar de respectieve melk. Licht zoutig en enigszins zurig, aangenaam en evenwichtig, met een frisse, melkachtige nasmaak bij koeienmelk en een intensere, aanhoudende nasmaak bij schapen- en geitenmelk.

3.3.   Grondstoffen (alleen voor verwerkte producten):

Koeien-, schapen- of geitenmelk; melkfermenten, calciumchloride, leb en zout. Dit zijn de ingrediënten die van oudsher en tot op de dag van vandaag worden gebruikt.

3.4.   Diervoeders (alleen voor producten van dierlijke oorsprong):

—

3.5.   Specifieke onderdelen van het productieproces die in het afgebakende geografische gebied moeten plaatsvinden:

Alle fasen van de bereiding, met inbegrip van de rijping, vinden plaats in het afgebakende geografische gebied.

3.6.   Specifieke voorschriften betreffende het in plakken snijden, het raspen, het verpakken, enz.:

—

3.7.   Specifieke voorschriften betreffende de etikettering:

De kazen die voldoen aan de voorwaarden om op de markt te worden gebracht onder de BGA zullen, naast het eigen etiket van elke producent (commercieel etiket), voorzien zijn van een genummerd etiket dat de productidentiteit garandeert; op dit etiket moeten de vermeldingen „beschermde geografische aanduiding” en „Queso Los Beyos” zijn aangebracht, evenals het logo van de BGA. Op het commerciële etiket wordt, om verwarring bij de consument te vermijden, in hoofdletters vermeld van welke diersoort de gebruikte melk afkomstig is.

4.   Beknopte omschrijving van de afbakening van het geografische gebied:

Het afgebakende geografische gebied waar de kazen waarop de BGA „Queso Los Beyos” van toepassing is, worden bereid en rijpen, bestaat uit de gemeenten Oseja de Sajambre (autonome regio Castilla y León), Amieva en Ponga (vorstendom Asturië).

5.   Verband met het geografische gebied:

5.1.   Specificiteit van het geografische gebied:

Het geografische gebied wordt op natuurlijke wijze afgebakend door verscheidene bergketens: het Cantabrisch gebergte in het zuiden, uitlopers van het westelijk massief van de Picos de Europa in het oosten, de bergen van Fontecha in het noorden en de „Cordel de Ponga” in het westen. Deze bergen bemoeilijkten de aanleg van verbindingswegen, die op grote hoogte en via ingewikkelde bergpassen moesten worden aangelegd om het abrupte reliëf te kunnen overwinnen.

In het gebied daarentegen is het reliëf, hoewel het ook nog moeilijkheden oplevert, van die aard dat er vlottere verbindingsmogelijkheden zijn: verscheidene paden en wegen die de dorpen verbinden en toegang bieden tot de gemeenschappelijke schaapskooien. Op die manier is een gebied ontstaan met soortgelijke gewoonten en talrijke gemeenschappelijke kenmerken, die niet ophouden bij de administratieve grenzen.

Ongeveer een derde van de oppervlakte wordt gebruikt als weide; die weiden kunnen bijna het hele jaar door worden benut.

In grote lijnen kunnen drie soorten landschappen worden onderscheiden, die telkens in de drie gemeenten voorkomen: ten eerste, op hoge hoogte, onregelmatige rotsachtige toppen aan de voet waarvan zich hooggelegen graslanden (bergpassen) uitstrekken tussen de rotsen; ten tweede, op middelgrote hoogte, wouden met verspreide groene weidegronden; en ten derde, lager gelegen, maaiweiden met verspreid geboomte.

Het reliëf in dit gebied heeft bij de ontwikkeling van deze unieke kaassoort ongetwijfeld een aanzienlijke rol gespeeld; er werd immers gebruik gemaakt van de melkoverschotten die ontstonden als gevolg van een levenswijze waarvoor de bewoners weinig alternatieven hadden. De reeds vermelde grote moeilijkheden om verbindingswegen aan te leggen en de vlottere verbindingsmogelijkheden tussen de gemeenten van het afgebakende geografische gebied waren doorslaggevend bij het ontstaan van de nauwe band tussen de bewoners, die gedurende een bepaalde periode van het jaar samenleefden rond de schaapskooien in de hooggelegen graslanden; zij deelden niet alleen de fysieke ruimte maar ook een levenswijze, waardoor de gewoonte ontstond om de beschikbare hulpbronnen samen te gebruiken en dus ook samen Queso Los Beyos te maken.

Ook de bodemkenmerken zijn beslissend geweest, in die zin dat het teelt- en houderijsysteem voor de kudden traditioneel gebaseerd was op duidelijk seizoensgebonden (extensieve) weide- en bosbouwactiviteiten die afhankelijk waren van de hoogte en de samenstelling van de weilanden. Dankzij het gemengde exploitatiesysteem kaas-vlees konden twee soorten producten worden verkregen: er werden jonge dieren van de verschillende diersoorten gekweekt en er werd kaas vervaardigd uit de melkoverschotten die na het zogen of spenen overbleven.

Al van oudsher hadden de kudden een typische samenstelling die afhing van de kenmerken van de grond. Die kenmerken waren zelfs binnen dezelfde gemeente verschillend en vielen gunstiger uit voor de ene of de andere soort. Zo hadden herders koeien, schapen of geiten, maar zelden gemengde kudden en dus vervaardigden zij kaas uit koeien-, schapen- of geitenmelk en niet uit een mengsel van verschillende soorten melk. Dit is bepalend geweest voor de ontwikkeling van deze kaassoort.

Doorslaggevend voor de ontwikkeling van de kaas waren in de eerste plaats de kenmerken van het gebied, maar ook het productieproces waarvoor de inwoners van deze dorpen naargelang van de kenmerken van het gebied hebben gekozen, heeft zijn stempel op de eigenschappen van het eindproduct gedrukt.

5.2.   Specificiteit van het product:

Het specifieke karakter van dit product komt in de eerste plaats tot uiting in zijn uitzicht, dat totaal verschillend is van alle kaassoorten die in de omgeving van het afgebakende geografische gebied worden vervaardigd. De Queso Los Beyos is herkenbaar omdat het een kleine kaas is, waarvan de diameter iets groter is dan de hoogte. Dit kleine formaat is niet toevallig: het versnelt het uitlekken en drogen, wat een belangrijke factor is aangezien het verwijderen van de wei van oudsher hoofdzakelijk plaatsvindt in de fase waarin de kaas in de vorm wordt gedaan. Tijdens deze fase lekt de wrongel door de zwaartekracht uit en wordt hij compacter door zijn eigen gewicht. Deze methode wordt nog steeds gebruikt en is bepalend voor de textuur en het uitzicht van de kaasmassa, de kenmerken die deze kaas zo specifiek maken. Het zijn vooral de kenmerken van de kaasmassa die dit product zijn identiteit verlenen: compact en bros of brokkelig bij het snijden. De smaak is zachter bij kazen die gemaakt zijn op basis van koemelk en intenser bij kazen op basis van geiten- en schapenmelk, die doen denken aan het soort melk waarmee zij zijn gemaakt. Alle kazen hebben evenwel een licht zurige toets die ontstaat door de fabricatiemethode, meer bepaald het soort stremming van de melk, en die ervoor zorgt dat de smaak niet al te sterk wordt.

Het traditionele productieproces van deze kaas met koeien-, geiten- of schapenmelk wordt beschreven in verschillende documenten. Zo staat bijvoorbeeld in „Los quesos artesanales de Asturias” (1985) te lezen: „De Queso Los Beyos kan gemaakt zijn met koeien-, geiten- of schapenmelk, maar volgens de lokale traditie werden de verschillende soorten melk niet vermengd”. José A. Fidalgo Sánchez vermeldt dit eveneens in zijn „Asturias, parada y fonda” (1988), net als Enric Canut e.a. in „Quesos” (1992). Deze laatste licht ook in zijn „Manual de quesos, queseros y quesómanos” toe dat „wordt uitgegaan van koeien-, geiten- of schapenmelk, zonder dat deze soorten worden vermengd”.

5.3.   Causaal verband tussen het geografische gebied en de kwaliteit of de kenmerken van het product (voor een BOB) dan wel een bepaalde hoedanigheid, de faam of een ander kenmerk van het product (voor een BGA):

De kaas heeft zijn naam te danken aan de grote bergengte Los Beyos. Die is in de kalkhoudende rotsen uitgesleten door de rivier Sella, die door de gemeenten van het afgebakende geografische gebied loopt. Van oudsher heeft de kaas een erkende reputatie, die met die afkomst samenhangt.

Deze goede reputatie is het belangrijkste element waarmee het verband tussen het geografische gebied en het product kan worden aangetoond. Hiervan zijn talrijke bewijzen. In het woordenboek van Miñano (1827) wordt expliciet gewezen op de goede kwaliteit van deze kaas en zelfs vroeger zijn er al bibliografische verwijzingen in „Catastro del Marqués de La Ensenada” (1752) en vanaf 1779 in gemeentelijke verordeningen van de verschillende gemeenten van het gebied. Later werd in talrijke boeken en geschriften aan deze kaas aandacht besteed of zelfs een hoofdrol toebedeeld, zelfs zo dat de kaas „het juweel van het oosten” of „kind van de bergengtes” werd genoemd, zoals door Juan Gabriel Pallarés in zijn „Guía de productos de la tierra” (1998).

Ook in vele gastronomische werken komt de waardering voor deze kaas tot uiting: „Guía del buen comer español” (1929) looft de „goede smaak van deze kaas” als een opmerkelijk kenmerk; in „Lecciones de cocina regional” (1962) staat letterlijk te lezen dat hij een „zeer goede smaak” heeft; in „Comer en Asturias” (1980) wordt hij tot de belangrijkste Asturische kazen gerekend; en ook in „Cocina práctica de los quesos de España” (1983) wordt hij genoemd. „El Gran libro de la cocina asturiana” (1986) schetst hem als „typisch voor de bergengte Los Beyos”.

Oorspronkelijk werd deze kaas voornamelijk gemaakt voor eigen gebruik of om de huur te betalen; later werd hij in beperkte mate ook als geschenk, betaal- of ruilmiddel gebruikt. Toen de melkoverschotten voor de productie werden aangewend, werd hij een bron van rechtstreekse inkomsten. In het begin bleven de transacties beperkt tot de plaatselijke handel, maar daarna breidden zij zich uit, toen markten ontstonden in de nabijgelegen gemeenten, zoals in Cangas de Onís. Sommigen denken dat de kaas, die uit het gebied van de bergengte Los Beyos komt, zijn naam op deze markt heeft gekregen.

In Cangas de Onís is hij een van de kazen die deelnemen aan de „Concurso — Exposición de Quesos Picos de Europa” (een tentoonstelling, met wedstrijd, van Picos de Europa), die voor het eerst werd georganiseerd in het kader van de najaarsbeurs van 1942. In het gemeentehuis bevinden zich documenten waaruit blijkt dat de kaas heeft deelgenomen aan deze wedstrijd, waar hij trouwens nog steeds een glansrol speelt, samen met andere soorten kaas van nabijgelegen gebieden. Voor de Queso Los Beyos wordt bovendien een eigen wedstrijd georganiseerd. In de Asturische krant „La Nueva España” verscheen op 10 december 1984: „Ponga heeft sinds gisteren zijn eigen kaaswedstrijd Los Beyos”. In andere krantenartikelen van datzelfde jaar staat te lezen: „Los Beyos-kaas stimuleert economie” en „Kaas van Los Beyos steeds meer gewaardeerd”. Op 28 mei 2004 werden in La Voz de Asturias de eerste gastronomische kaasdagen Los Beyos aangekondigd, die samenvielen met de 21e Los Beyos-wedstrijd. Ook in de gemeente Amieva wordt de wedstrijd vanaf 1992 georganiseerd. In de gemeentehuizen is documentatie te vinden over de deelnemers, de samenstelling van de jury, de prijzen en de laureaten.

Tegenwoordig wordt nog steeds bericht over deze wedstrijden, waaraan fabrikanten uit de drie gemeenten van het afgebakende gebied deelnemen en waarbij veel toeschouwers aanwezig zijn.

Verwijzing naar de bekendmaking van het productdossier:

(Artikel 5, lid 7, van Verordening (EG) nr. 510/2006 (3))

http://www.magrama.gob.es/es/alimentacion/temas/calidad-agroalimentaria/pliego_queso_los_beyos_versi%C3%B3n_7.6.2012_tcm7-211510.pdf

(1)  PB L 343 van 14.12.2012, blz. 1.

(2)  PB L 93 van 31.3.2006, blz. 12. Vervangen door Verordening (EU) nr. 1151/2012 van het Europees Parlement en de Raad van 21 november 2012 inzake kwaliteitsregelingen voor landbouwproducten en levensmiddelen.

(3)  Vgl. voetnoot 2.