52003XC0208(03)

Bekendmaking van een registratieaanvraag in de zin van artikel 6, lid 2, van Verordening (EEG) nr. 2081/92 van de Raad inzake de bescherming van geografische aanduidingen en oorsprongsbenamingen van landbouwproducten en levensmiddelen

Publicatieblad Nr. C 030 van 08/02/2003 blz. 0015 - 0020


Bekendmaking van een registratieaanvraag in de zin van artikel 6, lid 2, van Verordening (EEG) nr. 2081/92 van de Raad inzake de bescherming van geografische aanduidingen en oorsprongsbenamingen van landbouwproducten en levensmiddelen

(2003/C 30/05)

Naar aanleiding van deze bekendmaking kan bezwaar worden aangetekend op grond van artikel 7 van benoemde verordening. Elk bezwaar tegen deze registratieaanvraag moet via de bevoegde autoriteit van een lidstaat binnen zes maanden na deze bekendmaking, worden ingediend. De bekendmaking houdt verband met de hiernavolgende gegevens, met name punt 4.6, die de reden zijn voor de registratieaanvraag in de zin van Verordening (EEG) nr. 2081/92.

VERORDENING (EEG) Nr. 2081/92 VAN DE RAAD

REGISTRATIEAANVRAAG: ARTIKEL 5

BOB (x) BGA ( )

Nationaal nummer van het aanvraagdossier: 6/2001

1. Bevoegde dienst van de lidstaat Naam: Ministero delle Politiche agricole e forestali

Adres: Via XX Settembre n. 20

I-00187 Roma

Tel. (39) 06 481 99 68

Fax (39) 06 42 01 31 26.

2. Aanvragende groepering 2.1. Naam: Consorzio Melinda scarl

2.2. Adres: Via Tento, 200/9

I-38023 Cles (TN)

2.3. Samenstelling: producenten/verwerkers.

3. Productcategorie: Verse groenten en fruit - Klasse 1.6.

4. Overzicht van het productdossier

(samenvatting van de in artikel 4, lid 2, voorgeschreven gegevens)

4.1. Naam: "mela Val di Non"

4.2. Beschrijving A. De betrokken variëteiten

De teelt van "mela Val di Non" BOB genaamde appelen vindt plaats met de volgende variëteiten: Golden Delicious, Renetta del Canada, Red Delicious.

B. Kenmerken van het product

Uiterlijk

Bij het in het verkeer brengen moeten de vruchten heel zijn, er fris en gezond uitzien, schoon zijn en vrij van vreemde geur en vreemde stoffen.

De vruchten moeten de volgende vorm hebben:

- Golden Delicious en Red Delicious: afgeknot kegelvormig en langwerpig;

- Renetta del Canada: afgeknot kegelvormig of afgeplat.

De kenmerkende kleur van de vruchten is:

- Golden delicious: groen tot geel, soms met een roze facet;

- Red Delicious: rood op groene ondergrond;

- Renetta del Canada: geel-groenig met ruwe schil.

Chemische kenmerken

Het suikergehalte van de vruchten moet voor de verschillende variëteiten aan de volgende minimumwaarden voldoen:

- Golden Delicious: 12 °Brix;

- Red Delicious: 9 °Brix;

- Renetta del Canada: 9 °Brix.

De minimumwaarden voor de zuurtegraad zijn als volgt:

- Golden Delicious: 5 meq NaOH/100 g;

- Red Delicious: 3,5 meq NaOH/100 g;

- Renetta del Canada: 8 meq NaOH/100 g.

Bovendien moeten Golden Delicious bij de oogst aan een minimum voldoen wat betreft de Thiault-index:

>REFERENTIE NAAR EEN GRAFIEK>.

Fysieke kenmerken

De hardheidswaarden, uitgedrukt in kg/cm2 mogen niet lager liggen dan:

- Golden Delicious: 5 kg/cm2;

- Red Delicious: 5,5 kg/cm2;

- Renetta del Canada: 5 kg/cm2.

Sortering en klasse

De BOB "mela Val di Non" is voorbehouden aan appelen van de klassen Extra en I. De minimumdiameter is 65 mm. De kwaliteitskenmerken voor de verschillende variëteiten en klassen zijn die van de communautaire handelsnorm, Verordening (EEG) nr. 920/89, en latere wijzigingen daarvan.

Organoleptische eigenschappen

De waardevolle organoleptische eigenschappen van de appelen met de benaming "mela Val di Non" vinden hun oorsprong in het juiste evenwicht tussen de bovengenoemde natuurkundige en scheikundige parameters. Met name:

- de Golden Delicious onderscheidt zich door de knapperigheid en de sappigheid van het vruchtvlees en door de bijzondere zoetzure smaak;

- de Red Delicious onderscheidt zich door een zachter vruchtvlees en is voornamelijk zoetig van smaak;

- de Renetta del Canada verschilt van consistentie en smaak naar gelang van het jaargetijde waarin hij wordt gegeten, waarbij het vruchtvlees zich van knapperig en zuur tot zacht en zoet ontwikkelt, maar hoe dan ook een sterk eigen organoleptisch karakter behoudt.

4.3. Geografisch gebied Het productiegebied van de BOB "mela Val di Non" komt overeen met het stroomgebied van Noce, een bergriviertje dat via de dalen "Val di Sole" en "Val di Non" stroomt. De streek wordt ook wel "Valli del Noce" of "Anaunia" genoemd en ligt in de Autonome Provincie Trento.

Het betrokken gebied omvat het gehele grondgebied van de volgende gemeenten:

Andalo, Amblar, Bresimo, Brez, Cagnò, Caldes, Campodenno, Castelfondo, Cavareno, Cavedago, Cavizzana, Cis, Cles, Cloz, Commezzadura, Coredo, Croviana, Cunevo, Dambel, Denno, Dimaro, Don, Flavon, Fondo, Livo, Malè, Malosco, Mezzana, Monclassico, Nanno, Ossana, Peio, Pellizzano, Rabbi, Revò, Romallo, Romeno, Ronzone, Ruffrè, Rumo, Sanzeno, Sarnonico, Sfruz, Smarano, Spormaggiore, Sporminore, Taio, Tassullo, Terres, Terzolas, Ton, Tres, Tuenno, Vermiglio, Vervò.

4.4. Bewijs van oorsprong Historische verwijzingen - Dat het product een beschermde oorsprongsbenaming verdient, kan worden aangetoond aan de hand van historische verwijzingen naar de lange fruitteelttraditie van dit gebied. De fruitteelt heeft in het productiegebied een zeer lange geschiedenis die zelfs teruggaat op de klassieke oudheid, wat onder meer blijkt uit plaatsnamen als Malè en Malosco die zijn afgeleid van het Latijnse Maletum, oftewel "Appelgaard". Verder bestaat er gezaghebbend historisch bronnenmateriaal, zoals de Carta di Regola (beschrijving van de gemeenschappelijke gronden) uit 1564 van Villa di Dardine, en die van Cles uit 1641.

In een brief uit 1739 vraagt iemand aan een adellijke familie een kist met "rozemarijnappelen" naar Wenen te sturen. Blijkbaar waren die toen reeds tot in de hoofdstad van het Habsburgse Rijk beroemd om hun uitstekende kwaliteit.

Vanaf het begin van de 19e eeuw zijn de bronnen veel talrijker, en in de tweede helft van die eeuw vinden de fruittelers alom erkenning en vallen hun appelen op de destijds gehouden internationale tentoonstellingen in de prijzen vanwege de kwaliteit ervan.

Culturele banden - In het productiegebied bestaan talrijke getuigenissen in de vorm van schilderijen en kunstwerken, waarvan sommige zelfs teruggaan op de periode vóór de Renaissance, waaruit blijkt hoe belangrijk appelen voor die streek waren. Ook zijn er in het plaatselijke dialect gedichten geschreven die aan de appel en de fruitteelt in de vallei zijn gewijd.

Sociaal-economische verbanden - De meer dan 5000 producenten van de appelen uit Val di Non hebben zich voornamelijk in coöperaties georganiseerd ten behoeve van de bescherming, de bewerking en de verkoop, en vormen samen met de aanzienlijke economische bedrijvigheid in de sectoren vervoer, bewerking en verpakking het economische fundament voor het productiegebied.

Traceerbaarheid - De talrijke controles waaraan de belanghebbende telers van de BOB "mela Val di Non" zich gedurende de hele productiecyclus onderwerpen ter verkrijging van het bewijs van oorsprong, worden uitgevoerd door het in artikel 7 genoemde controleorgaan. De telers moeten daartoe aan talrijke eisen voldoen.

De belangrijkste eisen waaraan de producenten en/of verpakkers moeten voldoen om ervoor te zorgen dat het product in ieder stadium van de productieketen te traceren is, zijn de volgende:

- inschrijving in een speciaal register van producenten van de "mela Val di Non";

- bijhouden van het kadaster met alle boomgaarden waar de "mela Val di Non" wordt geteeld;

- bijhouden van de speciale productie- en verpakkingsregisters.

4.5. Werkwijze voor het verkrijgen van het product Teeltwijze - In de fruitboomgaarden in Val di Non waar de appelen worden geteeld die in aanmerking komen voor het predikaat "beschermde oorsprongsbenaming", worden de traditionele teelttechnieken toegepast, waarbij met name het juiste evenwicht tussen groei en productie wordt nagestreefd om zodoende een kwalitatief hoogwaardig product te verkrijgen. De toegepaste teeltwijzen zijn de natuurlijke groei of de snoei in spilvorm.

Plantdichtheid - Het zeer dicht opeen planten is niet toegestaan; maximumaantal bomen per hectare: 4800.

Terreinbeheer - De traditionele teelttechnieken in het gebied houden in dat gedurende het hele productieve leven van de boomgaard tussen de rijen appelbomen gras en kruidachtige planten groeien en dat die vegetatie in het voorjaar en in de zomer wordt gemaaid. Deze handelwijze is speciaal van belang voor zowel de groenbemesting van de bodem door middel van een voordurende natuurlijke kringloop van elementen, als voor de fysisch-biologische bodemstructuur, die in stand wordt gehouden door organisch materiaal in de bodem terug te brengen en deze daarmee te verrijken. Ter aanvulling worden slechts kleine hoeveelheden minerale voedingsstoffen toegevoegd.

Productiebeheersing - De beheersing van de omvang van de productie vindt plaats door een juiste snoeiwijze en door periodieke uitdunning, om zodoende de kwaliteit te optimaliseren. De snoei moet ieder jaar handmatig tijdens de winterrust worden uitgevoerd, en wel zodanig dat een juiste verhouding tussen aantallen bloeiknoppen en groeikracht wordt bereikt.

Irrigatie - De toepassing van irrigatie wordt noodzakelijk geacht om producten van hoge kwaliteit te verkrijgen; er wordt naar behoefte geïrrigeerd in de periode maart tot en met oktober.

De oogst - Er wordt uitsluitend met de hand geoogst in de maanden augustus, september, oktober en in de eerste twee weken van november, naar gelang van de fysiologische rijpheid van de verschillende variëteiten.

De geproduceerde hoeveelheid - De geproduceerde hoeveelheid bedraagt maximaal 68 t/ha.

Verpakking - De appelen met benaming "mela Val di Non" moeten zodanig in colli of verpakkingen worden verpakt dat het product duidelijk kan worden geïdentificeerd.

4.6. Verband Natuurlijke omgeving

Bodemgesteldheid: De teelt van de "mela Val di Non" vindt plaats in een gebied dat zeer geschikt is voor de productie van appelen die sterk gewaardeerd worden om hun organoleptische en kwalitatieve eigenschappen. De bodems in dat gebied zijn van rotsachtige, dolomitische oorsprong, en zijn op zichzelf reeds uniek. Opgemerkt zij dat dergelijke bodems als speciale eigenschap hebben dat zij een hoog gehalte aan uitwisselbaar magnesium bevatten; vaak worden waarden gemeten van meer dan tweemaal zo veel als normaal in andere fruitteeltgebieden.

De waarden voor organisch materiaal en stikstof zijn met 4 tot 6 % optimaal te noemen, die voor andere macro- en micro-elementen goed.

Klimaat: De uitermate gunstige ligging op het zuidzuidoosten van het betrokken fruitteeltgebied gaat gepaard met een klimaat van het type gematigd-atlantisch tot continentaal-alpien, getemperd door de bijzondere tectonische formatie met een brede kom van glaciale oorsprong.

Er zij op gewezen dat de bescheiden hoeveelheid regen in het gebied (gemiddeld 5-7 regendagen per maand) betekent dat er tot bijna 300 dagen zonneschijn per jaar zijn. Het feit dat er vanwege de lage luchtvochtigheid in geen enkel jaargetijde enige nevel of mist voorkomt, zorgt ervoor dat de atmosfeer zeer helder is, zodat de planten optimaal gebruik kunnen maken van het zonlicht voor de biosyntheseprocessen waarbij suikers worden gevormd en die het bouquet van aroma's optimaal tot ontwikkeling brengen; deze factoren geven de appelen uit dit fruitteeltgebied hun bijzonder karakter.

Zelfs op het heetst van de dag blijft de lucht helder door het feit dat laat in de ochtend regelmatig een zuidelijke bries opsteekt (de zogenaamde "Ora del Garda"), omdat massa's lucht omhoog worden gestuwd vanuit het zeer uitgestrekte bassin van het Gardameer ("Lago di Garda", ook wel "Lago di Bènaco" genoemd), het grootste meer van Italië.

In het hele productiegebied wordt ook de luchtkwaliteit voortdurend gecontroleerd door de APPA, die kan bevestigen dat het hele productiegebied van de "mela Val di Non" vrij is van stedelijke luchtvervuiling.

De frisse temperaturen in het voorjaar, in de eerste ontwikkelingsfasen van de vruchten, hebben bovendien een gunstige invloed op de aanwezigheid van natuurlijke gibberellines in de plant, die ervoor zorgen dat de celdeling efficiënt plaatsvindt, waardoor de vruchten bijzonder knapperig worden, en waardoor ze een natuurlijke langwerpige vorm krijgen, die bij de Delicious tot uiting komt in de typische afgeknotte-kegelvorm.

De rationele wijze van irrigeren voorkomt groeistress en zorgt voor een uitgebalanceerde ontwikkeling van het vruchtvlees en de schil, zodat de vruchten de hele zomer lang harmonieus groeien en een schil krijgen die, wat de Delicious betreft, bijzonder glad is, zonder afwijkingen ten gevolge van schroeiingen.

Bovendien zorgt het alpine klimaat (warme dagen, koude nachten) er ook voor dat er een zeer gunstige balans ontstaat tussen de grote hoeveelheid fotosyntheseproducten die overdag wordt gevormd, en de geringe afbraak van suikers die normaal 's nachts optreedt. Dat die balans zo gunstig uitvalt, komt doordat het verlies aan suikers ten gevolge van de nachtelijke "ademhaling" van planten en bomen die normaal optreedt, rechtstreeks samenhangt met de nachttemperaturen; in het betrokken gebied koelt het nu juist 's nachts flink af, ook in de zomer.

Verder spelen de vrijwel altijd heldere nachten een fundamentele rol, aangezien zich op de vruchten tijdens de groei en in de rijpingsfase morgendauw vormt die, wanneer die met de eerste zonnestralen verdampt, warmte onttrekt aan de vrucht, waardoor de schil een - gewenste - reactie te zien geeft, namelijk dat deze bij de Golden Delicious en de Renetta del Canada over een deel van de oppervlakte rood kleurt, of, bij de Red Delicious, in zijn geheel helder en glanzend rood wordt.

Ook het feit dat het een alpien gebied betreft met een geheel eigen plantengroei en een bijzondere wilde fauna, zoals het door botanici en natuurliefhebbers wordt beschreven, getuigt van de uniciteit van het gebied als natuur- en landbouwgebied.

Menselijke factoren

Samen met de natuurlijke omgeving heeft de "menselijke factor" met zijn eeuwenoude tradities ook op beslissende wijze bijgedragen aan de kenmerkende sterke band tussen de "mela Val di Non" en het productiegebied, zoals blijkt uit de historische aantekeningen in verband met het bewijs van oorsprong, en uit een aanzienlijke bibliografie van cultuurhistorische en wetenschappelijke aard.

De plattelandsbevolking is sterk geworteld in het betrokken productiegebied, en heeft van oudsher ervaring met de appelteelt. De teelttechnieken zijn van generatie op generatie doorgegeven, en omdat deze specifieke traditionele teelttechnieken voortdurend zijn toegepast en verder verbeterd, zijn de omstandigheden geschapen waardoor de appelteelt zich op den duur een vaste plaats heeft verworven, tot op heden deel uitmaakt van het traditionele cultuurhistorische erfgoed van de streek, en bovendien een belangrijke inkomensbron vormt.

Op dit moment zijn bij de appelteelt in het betrokken fruitteeltgebied direct en indirect maar liefst 15000 van de 35000 inwoners betrokken.

Daarom wordt het levensritme van de plaatselijke bevolking bepaald door de fenologische fasen van de appelteelt (met name de bloei, de rijping en de pluk), en houden zoveel volksfeesten, culturele evenementen en samenkomsten verband met "de appel" en met de authentieke betekenis van de teelt van die vrucht voor de geïntegreerde berglandbouw en de bescherming van natuur, landschap en culturele tradities.

Verband tussen de factoren "mens" en "natuurlijke omgeving"

Wanneer we de beide bovenstaande, zeer uitzonderlijke factoren met elkaar in verband brengen, blijkt overduidelijk dat de natuurlijke omgeving, het klimaat en de menselijke factor in de betrokken bergdalen een onlosmakelijke eenheid vormen.

Die verbondenheid heeft ertoe bijgedragen dat het product "appel" een wel zeer bijzonder product is met unieke organoleptische en kwalitatieve eigenschappen, die zeer bekend en hooggewaardeerd zijn, en wel zodanig dat de appel uit Val di Non in sociaal-economisch en commercieel opzicht overal een goede reputatie geniet.

Uit de officieel verzamelde gegevens kan worden afgeleid dat de appel uit Val di Non een klasse apart vormt, die de laatste decennia reeds als zodanig is aangeduid.

Verder moet worden benadrukt, dat bij gelijke grootte en kleur, dat wil zeggen bij gelijke handelsklasse, de "mela Val di Non" gemiddeld voortdurend 20-25 %, en soms zelfs tot wel 40-45 % hogere prijzen noteert.

Verder moet worden benadrukt dat de constant hogere prijs in combinatie met de specifieke herkomst wordt genoteerd voor alle drie de appelvariëteiten waarvoor bescherming als BOB "mela Val di Non" is aangevraagd, namelijk Golden Delicious, Renetta del Canada en Red Delicious.

Ook al varieert de kwaliteit van het product van nature, hetgeen ook blijkt uit de objectieve analyses van de kwaliteit van de betrokken appelen uit Val di Non, de gemiddelde kwaliteit ligt desalniettemin zeer hoog, en de consument erkent dat ook, want hij is bereid voor appelen uit het betrokken productiegebied een aanzienlijk hogere prijs te betalen.

De bijzondere, met het productiegebied samenhangende kwaliteitskenmerken van de "mela Val di Non" worden niet alleen door de consument gewaardeerd, maar genieten alom grote roem, wat blijkt uit het feit dat de "mela Val di Non" heeft meegedaan aan talrijke nationale en internationale tentoonstellingen en manifestaties en daar de nodige prijzen en oorkondes in de wacht heeft gesleept.

Kortom, dergelijke resultaten zijn het gevolg van de volledige betrokkenheid - in cultureel en economisch opzicht en qua inzet - van de inwoners van het gebied bij de productie van de "mela Val di Non". In de loop der tijd zijn daardoor sterke banden ontstaan tussen het product en de omgeving, en met name tussen de bewoners van de betrokken bergdalen en deze uitzonderlijke vrucht.

4.7. Controlestructuur: Naam: CSQA

Adres: Via San Gaetano, 74

I-36016 Thiene (VI)

4.8. Etikettering Op de verkoopverpakkingen of op de vruchten zelf moeten de woorden BOB "mela Val di Non" worden vermeld.

Het is verboden in deze vermelding enige aanduiding op te nemen die niet expliciet in dit productdossier is vastgesteld, dan wel aanvullende vermeldingen die de consument kunnen misleiden.

4.9. Nationale eisen: -

EG-nummer: IT/00197/2001/05.30.

Datum van ontvangst van het volledige aanvraagdossier: 10 juli 2002.