Financiële Diensten - Prioriteiten en vorderingen - DERDE VERSLAG

(door de Commissie ingediend)

Samenvatting

Dit derde verslag inzake de voortgang bij de tenuitvoerlegging van het Actieplan financiële diensten geeft aan dat de situatie over het geheel genomen nog altijd bevredigend is, maar het maakt belangrijke kanttekeningen. De kwalitatieve sprong die nodig is om de termijn van 2005, welke is vastgesteld door de staatshoofden en regeringsleiders tijdens de Europese Raad van Lissabon te halen, is nog uitgebleven. De Commissie kan geen belangrijke vertraging toestaan met betrekking tot de tenuitvoerlegging van de vele initiatieven, zowel op wetgevend als op niet-wetgevend gebied, die in het Actieplan zijn aangekondigd. Er moet snel vooruitgang worden geboekt met het bereiken van overeenstemming over en de tenuitvoerlegging van deze voorstellen, met name wat de wetgevingsvoorstellen betreft die onlangs zijn gedaan of die binnenkort zullen worden ingediend.

De Commissie heeft het Actieplan op verzoek van de ECOFIN-Raad herzien om de prioriteiten te verfijnen en zij heeft voor elk van deze prioriteiten een kritiek pad vastgesteld dat voltooid moet worden om de termijn van 2005 te kunnen halen. De Commissie stelt voor de komende zes maanden per instelling een reeks belangrijke prioriteiten voor. Deze kunnen in volgende voortgangsverslagen worden herzien en aangevuld om het tempo van de werkzaamheden tot de vervaldatum van 2005 te handhaven. Hierbij benadrukt de Commissie evenwel dat alle maatregelen van het Actieplan gelijktijdig vooruitgang moeten boeken om ervoor te zorgen dat de Unie niet geconfronteerd wordt met een suboptimale situatie op haar kapitaalmarkten en ten aanzien van haar beleid op het gebied van financiële diensten.

Dit verslag vestigt tevens de aandacht op de oprichting van een groep van wijzen onder het voorzitterschap van Baron Lamfalussy; het tussentijdse verslag van deze groep zal tijdens de ECOFIN-Raad van 27 november worden besproken (ook het onderhavige verslag zal bij deze gelegenheid worden behandeld). Om de coördinatie tussen de Instellingen te verbeteren is de zogeheten "groep 2005" opgericht. Ook is een initiatief genomen voor de introductie van benchmarking. De Commissie is van oordeel dat deze ontwikkelingen ertoe zullen bijdragen te voldoen aan de uitdagingen van het Actieplan.

Inleiding

De Europese Raad van Lissabon heeft in maart een belangrijke politieke stap gezet in de richting van een geïntegreerde financiële diensten- en kapitaalmarkt in de Europese Unie. De staatshoofden en regeringsleiders erkenden de centrale rol van efficiënte financiële markten voor het Europese concurrentievermogen op lange termijn en voor de ontwikkeling van de nieuwe economie - het nieuwe strategische doel voor het komende decennium voor de Unie is "...de meest concurrerende en dynamische kenniseconomie van de wereld te worden die in staat is tot duurzame economische groei met meer en betere banen en een hechtere sociale samenhang...". De Europese Raad van Lissabon verzocht daarom het Actieplan voor financiële diensten vóór 2005 uit te voeren. Hij legde tevens de nadruk op prioritaire maatregelen inzake financiële wholesale-markten en drong aan op een snellere tenuitvoerlegging hiervan, gezien de belangrijke bijdrage die zij kunnen leveren aan economische groei; verder wees hij op de noodzaak om de snelle marktontwikkelingen bij te houden. De invoering van de euro heeft, doordat hierdoor een belangrijke oorzaak van marktfragmentatie - verschillende munteenheden - wordt weggenomen, de potentiële voordelen van een interne markt voor financiële diensten uitgebreid. Zij vormt tevens een belangrijke katalysator voor de integratie van de financiële markten van de EU.

De financiële-dienstensector is een van de sectoren waar voor Europa de meeste mogelijkheden liggen om de economische groei te stimuleren en de economische productiviteit en het scheppen van banen te bevorderen. De integratie van de financiële markten zal op grote schaal voordelen bieden voor alle sectoren van de economie terwijl consumenten meer keuzemogelijkheden krijgen, een betere prijs/kwaliteitverhouding en een groter rendement op hun investeringen. Efficiënte en transparante financiële markten helpen tevens de allocatie van kapitaal te optimaliseren. Het vergemakkelijken van de toegang tot aandelenfinanciering en risicokapitaal zal het MKB en startende bedrijven in staat stellen hun groei en hun banenpotentieel volledig te benutten. Er is aanzienlijke vooruitgang geboekt, hoewel Europa nog wel enige afstand moet afleggen om de voordelen van de interne markt voor financiële diensten volledig te kunnen benutten. Het Actieplan voor financiële diensten [1] geeft de werkzaamheden die moeten worden verricht om de vruchten van een volledig geïntegreerde Europese markt voor financiële diensten en kapitaal te kunnen plukken, nauwkeurig weer. De Raad heeft de Commissie verzocht regelmatig verslag uit te brengen over de gemaakte vorderingen. Dit verslag, het derde, wordt ingediend in een periode van snelle veranderingen in de infrastructuur van de EU-effectenmarkten. De oprichting van een comité van wijzen onder voorzitterschap van baron Lamfalussy, dat de bestaande voorwaarden onderzoekt voor de tenuitvoerlegging van de regelgeving op het gebied van de effectenmarkten van de Unie, zal haar eerste rapport op 9 november indienen (het eindverslag zal half februari worden uitgebracht).

[1] Financiëlde Diensten - Tenuitvoerlegging van het kader voor financiële markten : een actieplan. Mededeling van de Commissie van 11.5.1999 (COM(1999)232).

Gezien de dringende noodzaak om het actieplan ten uitvoer te leggen heeft de Commissie, op verzoek van de Ecofin-Raad van 27 juli, in dit verslag de prioriteiten herzien en verfijnd waarbij zij voor elke prioriteit het kritieke pad heeft aangegeven dat moet worden voltooid om de vervaldatum van 2005 te kunnen halen. De tien maatregelen die met het oog op een geïntegreerde wholesale-markt zijn geprioriteerd, zullen het klimaat voor beleggingen en voor het aantrekken van kapitaal in de gehele EU sterk verbeteren en een transparant klimaat voor grensoverschrijdende herstructurering scheppen. Er is dringend een wettelijk kader nodig om de consumenten van de EU te voorzien van de noodzakelijke informatie en beschermingsmechanismen, zodat nieuwe distributiekanalen en marketingtechnologieën op pan-Europese schaal in bedrijf kunnen worden gesteld. Er worden prioriteiten voorgesteld voor solide prudentiële regelgeving om de uitdagingen van industriële consolidatie en financiële marktontwikkelingen het hoofd te kunnen bieden en de financiële stabiliteit in de Unie te handhaven. Om de samenwerking tussen de Commissie, de Raad en het Europees Parlement te verbeteren is een Groep op hoog niveau opgericht ("Groep 2005") om de institutionele samenwerking te helpen verbeteren. De komende maanden zijn van cruciaal belang. Veel wetteksten zullen door de Commissie worden ingediend. Nu is het tijd om de politieke wil op te brengen om voldoende vooruitgang te boeken.

I Vooruitgang met de tenuitvoerlegging van het Actieplan voor financiële diensten [2]

[2] Eerste verslag, zie Actieplan voor financiële diensten - Voortgangsverslag, november 1999. Tweede verslag, zie Actieplan voor financiële diensten - Tweede voortgangsverslag, juni 2000. Beschikbaar op internet: http://europa.eu.int/comm/internal_market.

Dit derde verslag inzake de vooruitgang met de tenuitvoerlegging van het Actieplan is opnieuw met de medewerking van de persoonlijke vertegenwoordigers van de Ministers van Economie en Financiën opgesteld, die in het kader van de werkgroep voor het beleid inzake financiële dienstverlening bijeenkomen. Over het geheel genomen is de situatie nog altijd bevredigend, hoewel er een aantal ernstige problemen zijn en kan worden betwijfeld of, zonder grotere inspanningen in de volgende maanden, het tempo van de tenuitvoerlegging van het Actieplan hoog is om de ambitieuze termijn van 2005 te kunnen halen. De bijlage bevat een analyse en een evaluatie van de vooruitgang per maatregel. Zeven maatregelen zijn met succes voltooid. Voor 29 van de 42 maatregelen zijn vorderingen gemaakt om de doelstellingen van het Actieplan te bereiken. Ten aanzien van 6 maatregelen meent de Commissie dat onvoldoende (of geen) vooruitgang is geboekt.

Gebieden waarop dringend vorderingen moeten worden gemaakt

Ondanks opeenvolgende politieke verbintenissen op het hoogste niveau is er nog weinig vooruitgang geboekt inzake het statuut voor de Europese vennootschap. Dit heeft gevolgen gehad voor twee andere maatregelen op het gebied van het vennootschapsrecht (10e en 14e vennootschapsrichtlijn). De verordening zelf zorgt inhoudelijk niet voor problemen. De richtlijn daarentegen wordt geblokkeerd door de weigering van één lidstaat om werknemers in geval van een fusie toe te staan deel te nemen in de organen van de vennootschap indien een dergelijke deelname door meer dan 25% van de werknemers wordt verlangd. De blokkerende lidstaat aanvaardt deelneming van werknemers uitsluitend indien dit door een meerderheid van de werknemers wordt verlangd. Verder is er een gebrek aan vooruitgang wat de mededeling van de Commissie inzake fraude en vervalsing in betalingssystemen betreft. Deze mededeling zal vóór het eind van het jaar door de Commissie worden ingediend. Drie lidstaten (FR, IT, LUX) zijn te laat met de omzetting van de richtlijn betreffende het definitieve karakter van de afwikkeling van betalingen. De Commissie heeft inbreukprocedures tegen deze lidstaten ingeleid.

Er wordt gestaag vooruitgang geboekt...

Met betrekking tot het consumenten- en retailvraagstukken heeft de Commissie het tempo van haar werkzaamheden om het consumentenvertrouwen in een EU-markt voor financiële retaildiensten te vergroten, versneld. Het wetsvoorstel inzake verzekeringstussenpersonen is in september ingediend. In de Raad en het Europees Parlement worden de besprekingen over het voorstel inzake de verkoop op afstand van financiële diensten als prioriteit van het voorzitterschap voortgezet. De mededeling van de Commissie over het beleid ten aanzien van de elektronische handel in financiële diensten wordt tegen het einde van dit jaar verwacht.

Daarnaast wordt snel vooruitgang geboekt met de concrete inspanningen die de Commissie en nationale organen aan de dag leggen om tot overeenstemming te komen over procedures waarmee een daadwerkelijke buitengerechtelijke regeling van geschillen op grensoverschrijdende basis in de gehele EU mogelijk wordt. Een netwerk van nationale instanties die de klachten van consumenten op het gebied van financiële diensten behandelen, zal samenwerken bij het verstrekken van hulp bij grensoverschrijdende problemen. De nationale organen stellen momenteel een Memorandum van overeenstemming op als noodzakelijke basis voor een goede samenwerking op het gebied van regelingen inzake de buitengerechtelijke beslechting van geschillen. Grensoverschrijdende betalingen zullen ook na de invoering van de euro de grootst mogelijke aandacht krijgen. De Commissie en de ECB moedigen de banksector sterk aan om hun grensoverschrijdende betalingsregelingen voor diensten op dit gebied te verbeteren. Er is aanzienlijke vooruitgang geboekt inzake de standaardisatie van de informatie die moet worden verstrekt voor een goedkope, rechtstreekse verwerking van grensoverschrijdende betalingen. De Commissie en de ECB hebben tevens voorgesteld de voor banken geldende verslagleggingsvereisten met betrekking tot grensoverschrijdende betalingen omwille van het monetaire beleid af te schaffen.

Op het gebied van wholesalemarkten is redelijke vooruitgang geboekt. Op 17 juni is politieke overeenstemming bereikt over het voorstel voor een richtlijn betreffende het openbaar aanbod tot verwerving, hoewel de parlementaire procedures nog niet voltooid zijn. Een mededeling van de Commissie over de toekomstige EU-strategie voor de verslaglegging kreeg grote bijval van de ECOFIN-Raad van juli. Binnenkort zal de Commissie een wetsvoorstel indienen op grond waarvan beursgenoteerde ondernemingen hun jaarrekening overeenkomstig de internationale standaarden voor jaarrekeningen (IAS) moeten publiceren. De Commissie heeft op 11 oktober haar voorstel voor een richtlijn betreffende het bedrijfseconomisch toezicht op pensioenfondsen ingediend. Een mededeling van de Commissie over de toepassing van gedragsregels overeenkomstig artikel 11 van de RBD en de mededeling inzake de richtlijn beleggingsdiensten (RBD) zullen in de komende maanden worden uitgebracht, naast voorstellen voor richtlijnen inzake "marktmanipulatie" en het grensoverschrijdend gebruik van onderpand. Tijdens de ECOFIN-Raad van 17 oktober werd politieke overeenstemming bereikt over het eerste ICBE-voorstel.

Wat de prudentiële regelgeving betreft hebben de Raad en het Europees Parlement de richtlijn inzake elektronisch geld en een richtlijn tot wijziging van de verzekeringsrichtlijnen en de RBD goedgekeurd waarbij de uitwisseling van informatie met derde landen mogelijk wordt gemaakt. Er is politieke overeenstemming bereikt over de voorgestelde richtlijnen betreffende de sanering en liquidatie van kredietinstellingen en verzekeringsondernemingen. Ook is politieke overeenstemming bereikt over het voorstel inzake wijziging van de witwasrichtlijn. De Commissie heeft een voorstel ingediend voor een richtlijn betreffende nieuwe solvabiliteitsvereisten voor verzekeringsondernemingen en heeft haar aanbeveling inzake het verstrekken van informatie over financiële instrumenten goedgekeurd. De herziening van de solvabiliteitsregelgeving voor banken wordt (parallel met de werkzaamheden van het Baselse comité van de G-10 inzake het banktoezicht) voortgezet. De werkzaamheden met betrekking tot het toezicht op financiële conglomeraten zijn op schema; begin volgend jaar wordt een ontwerprichtlijn verwacht. De Commissie onderzoekt de mogelijkheden voor de ontwikkeling van regelgeving op het gebied van herverzekering, die thans nog ontbreekt.

Belastingen - vooruitgang na Feira

In Feira heeft de Europese Raad overeenstemming bereikt over een stapsgewijze ontwikkeling in de richting van de uitwisseling van informatie als basis voor de belasting heffing op de inkomsten uit spaargelden van niet-ingezetenen. De werkzaamheden in de Raad vorderen gestaag met het doel om, mogelijk vóór het einde van dit jaar, overeenstemming over de inhoud van de richtlijn, te bereiken. Ook de werkzaamheden van de werkgroep van de Raad die zich bezighoudt met de opstelling van een gedragscode voor de heffing van belasting op ondernemingen, worden voortgezet. In de werkgroep voor het belastingbeleid wordt de belasting van aanvullende pensioenen nog steeds als prioritair vraagstuk besproken.

Het Actieplan risicokapitaal vordert eveneens...

De Europese Raad van Lissabon kende grote prioriteit toe aan de ontwikkeling van een pan-Europese risicokapitaalmarkt. Hij drong met name aan op de tenuitvoerlegging van het Actieplan risicokapitaal vóór 2003. Op 18 oktober heeft de Commissie twee mededelingen goedgekeurd. In de eerste wordt de strategie voor de ontwikkeling van een EU-risicokapitaalmarkt in het licht van de conclusies van Lissabon onderzocht en verslag uitgebracht over de vorderingen van het Actieplan risicokapitaal. In de bijlage bij de mededeling wordt een toetsings- en benchmarkmechanisme beschreven dat de basis zal vormen voor een aanstaand uitvoeringsverslag inzake het Actieplan risicokapitaal. De tweede mededeling is een verslag over de doorlopende evaluatie van de financiële instrumenten van de Europese Investeringsbank en het Europees Investeringsfonds en over de samenhang van de financiële instrumenten van de Gemeenschap. De maatregelen met een financieel karakter van het Actieplan risicokapitaal zijn in het Actieplan voor financiële diensten overgenomen en zouden ook in de behoeften van de snelgroeiende kleine en middelgrote bedrijven moeten voorzien. Van bijzonder groot belang voor ontwikkeling van de EU-risicokapitaalmarkt is de tijdige goedkeuring van: (i) de richtlijn betreffende het bedrijfseconomisch toezicht op aanvullende pensioenfondsen; (ii) de twee richtlijnen betreffen ICBE's, (iii) de wijziging van de beide prospectusrichtlijnen; en (iv) follow-up, in de vorm van wetgeving, van de mededeling inzake de EU-strategie voor de verslaglegging.

II De juiste prioriteiten vaststellen

In het Actieplan zijn reeds een indicatief tijdschema en prioriteiten vastgesteld. De ECOFIN-ministers hebben de Commissie evenwel verzocht een meer verfijnd (en beperkt) aantal specifieke prioriteiten vast te stellen en voor elk daarvan een indicatief kritiek pad uit te stippelen. De Commissie heeft dit gedaan, maar wijst op een aantal belangrijke overwegingen. Het Actieplan moet volgens de Commissie de basis van onze werkzaamheden blijven vormen om de termijn van 2005 te halen. Het accentueren van een aantal belangrijke dossiers (in de bijlage voorzien van een () moet de aandacht niet van dit belangrijkste vereiste afhouden. Ten tweede achtte de Commissie het, hoewel de vastgestelde prioriteiten vrij talrijk zijn, onmogelijk om de lijst in te korten, tenzij belangrijke beleidsterreinen worden weggelaten. Ten derde zal de zware verantwoordelijkheid die thans op de Commissie rust om in de komende zes maanden tien voorstellen te doen, waarvan zeven wetsvoorstellen, in dat geval uiteraard naar de Raad en het Parlement worden verschoven. Deze instellingen moeten al het mogelijke doen om knelpunten en vertragingen te voorkomen.

Nieuwe ontwikkelingen

De oprichting van de "Groep 2005" zou ons in dit verband behulpzaam kunnen zijn. Deze informele werkgroep bestaat uit de voorzitter van het Comité economische en monetaire zaken, vertegenwoordigers van het huidige en het volgende voorzitterschap en de Commissaris voor financiële diensten. De Commissie heeft nieuwe prioriteiten voorbereid die de ontwikkeling van de financiële dienstensector weergeven sinds het Actieplan werd opgesteld. Met name de noodzaak om wetgeving op het gebied van financiële diensten aan te nemen die zich voldoende kan aanpassen aan de snelle veranderingen op de financiële markten, is voor de sector en de Europese wetgever van het grootste belang. Er is van vele zijden op aangedrongen de werkzaamheden met betrekking tot het Actieplan te bespoedigen en de datum van voltooiing te vervroegen tot 2004. Mits alle drie de instellingen hiermee instemmen kunnen wellicht op specifieke beleidsterreinen inspanningen worden verricht om de datum van overeenstemming te bespoedigen.

Ook het Comité van Wijzen onder voorzitterschap van Baron Lamfalussy zou hiertoe kunnen bijdragen. Dit comité werd tijdens de ECOFIN-Raad van 17 juli opgericht op gezamenlijk initiatief van het Franse voorzitterschap van de Commissie. Het zal zijn eerste verslag op 9 november uitbrengen en zijn eindverslag rond half februari 2001. Het comité bestudeert de bestaande voorwaarden voor de tenuitvoerlegging van de regelgeving inzake effectenmarkten in de EU en het vermogen van de Unie om de ontwikkelingen op de effectenmarkten via regelgeving het hoofd te bieden, en het ontwikkelt scenario's om de huidige uitvoeringspraktijk aan te passen om een grotere mate van convergentie en samenwerking bij de dagelijkse implementatie te waarborgen.

Goedkeuring

De Commissie verzoekt de Instellingen deze prioriteiten over te nemen en alle noodzakelijke maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat hieraan de hoogste prioriteit wordt toegekend, zonder dat de overige maatregelen van het Actieplan hierdoor worden benadeeld.

De tien prioriteiten van de Commissie voor de komende zes maanden

Een interne wholesalemarkt:: ( Bijwerking van de twee prospectusrichtlijnen

( Follow-up, in de vorm van wetgeving, van de mededeling inzake de EU-strategie voor de verslaglegging

( Richtlijn betreffende het grensoverschrijdende gebruik van onderpand

( Mededeling van de Commissie over de bijwerking van de richtlijn beleggingsdiensten

( Mededeling van de Commissie over de toepassing van gedragsregels overeenkomstig artikel 11 van de RBD

( Richtlijn betreffende marktmanipulatie

Open en veilige retailmarkten: ( Mededeling van de Commissie over het beleid ten aanzien van de elektronische handel in financiële diensten

Solide prudentiële regelgeving: (; Instelling van een comité voor het effectenbedrijf

(; Vaststelling van een richtlijn betreffende prudentiële regelgeving voor financiële conglomeraten

( Richtlijn inzake de solvabiliteitsregelgeving voor banken en beleggingsonderne-mingen

De tien voorgestelde prioriteiten van de Commissie voor de Raad

en het Europees Parlement voor de komende zes maanden

Interne EU wholesalemarkt: ( Richtlijn betreffende het bedrijfseconomisch toezicht op aanvullende pensioenfondsen

( de beide ICBE-richtlijnen

( het statuut van de Europese vennootschap (reeds lang in behandeling)

( richtlijn betreffende het openbaar aanbod tot verwerving (reeds lang in behandeling)

Open en veilige retailmarkten: ( richtlijn betreffende verkoop op afstand van financiële diensten;

Solide prudentiële regelgeving: ( richtlijn betreffende de sanering en liquidatie van verzekeringsondernemingen;

( richtlijn betreffende de sanering en liquidatie van banken;

( wijziging van de witwasrichtlijn;

Ruimere voorwaarden: ( richtlijn inzake belastingheffing op spaargelden;

( toepassing van de in december 1997 goedgekeurde gedragscode voor de heffing van belastingen op ondernemingen (Raad).

Een geïntegreerde wholesalemarkt kan grote economische voordelen met zich brengen. De tien geprioriteerde maatregelen zullen het klimaat voor investeringen en het aantrekken van kapitaal in de gehele EU sterk verbeteren (richtlijnen betreffende het prospectus, pensioenfondsen, ICBE's, marktmanipulatie, het statuut van de Europese vennootschap, de richtlijn openbaar aanbod tot verwerving, de oprichting van een effectencomité en de follow-up van de mededeling inzake verslaglegging; mededelingen betreffende de bijwerking en verduidelijking van de RBD). Zij zouden een belangrijke stap betekenen in de richting van een gemeenschappelijk wettelijk kader voor effectenmarkten en het invoeren van een geheel van regels voor de opstelling van jaarrekeningen door in de EU genoteerde ondernemingen. Tegelijkertijd zouden de consumenten profiteren van grensoverschrijdende mededinging. Dit is uitsluitend mogelijk indien zij voldoende beschermd worden en vertrouwen hebben in de on-line en off-line financiële markt van de EU.

Open en veilige retailmarkten zijn nodig om de consumenten te voorzien van de nodige informatie en beschermingsmechanismen. Er is een wettelijk kader nodig waarmee nieuwe distributiekanalen en marketingtechnologieën op pan-Europese schaal in werking kunnen worden gesteld. Wij hebben een duidelijk en samenhangend beleid nodig dat rekening houdt met de bestaande regels en de vooruitgang op technologisch gebied. (Richtlijn verkoop op afstand van financiële diensten en het groenboek elektronische handel en financiële diensten).

Een modern toezicht- en regelgevingskader om de uitdagingen van de consolidatie in het bedrijfsleven en de ontwikkelingen van de financiële markt het hoofd te bieden is een voorwaarde om de financiële stabiliteit in de Unie te handhaven. Ook de handhaving van de financiële integriteit vormt een prioritair aandachtsgebied. (Richtlijnen betreffende de solvabiliteitsregelgeving voor banken en beleggingsondernemingen, prudentiële regelgeving voor financiële conglomeraten en wijzigingen in de witwasrichtlijn). Tenslotte vormen de bescherming van polishouders en depositogevers alsmede regels inzake het staken van de activiteiten belangrijke hoekstenen voor financiële stabiliteit. (Richtlijnen betreffende de sanering en liquidatie van verzekeringsondernemingen en de sanering en liquidatie van banken).

De vaststelling van een "kritiek pad" voor de tenuitvoerlegging van deze prioritaire maatregelen

De ECOFIN-Raad heeft de Commissie verzocht een "kritiek pad" uit te stippelen voor de goedkeuring en tenuitvoerlegging van elk van haar voorgestelde prioriteiten. Deze worden weergegeven in het overzicht op de volgende bladzijde, waarin de etappes en vervaldata voor de Commissie, het Europees Parlement, de Raad en de lidstaten zijn vastgelegd voor de goedkeuring van de maatregelen. De voor de Instellingen en de lidstaten vastgestelde termijnen zijn dezelfde als die van het Actieplan. Zij geven de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de drie Instellingen en de lidstaten weer. Een succesvolle tenuitvoerlegging van de in het kritieke pad weergegeven acties waarborgen dat de financiële markten ten volle bijdragen aan economische groei en de schepping van werkgelegenheid.

>REFERENTIE NAAR EEN GRAFIEK>

>REFERENTIE NAAR EEN GRAFIEK>

Indicatoren van vooruitgang

De Ecofin-Raad heeft de Commissie verzocht "indicatoren te geven waarmee de vorderingen bij het behalen van economische voordelen" van een geïntegreerde financiële dienstenmarkt in de EU kunnen worden gemeten. De beschikbaarheid van een constante stroom betrouwbare gegevens en de ontwikkeling van betrouwbare economische modellen zijn cruciaal. Voor de financiële-dienstensector zijn dergelijke gegevens en modellen echter niet beschikbaar. In de Commissie wordt getracht indicatoren van economische voordelen vast te stellen. Ondertussen zijn de persoonlijke vertegenwoordigers van de ministers van Financiën in het kader van de werkgroep voor het beleid inzake financiële dienstverlening van mening dat het mogelijk is de voornaamste tendensen op het gebied van financiële-marktintegratie in de EU op te sporen, waar nodig in vergelijking met de VS, en aldus een nuttig inzicht te verschaffen in de ontwikkelingen op belangrijke terreinen. De volgende, niet-uitputtende lijst van indicatoren zou voor een toetsingsproces kunnen worden gebruikt [3]:

[3] Deze indicatoren vormen een aanvulling op de reeks benchmarks op het gebied van risicokapitaal die door de Commissie zijn voorgesteld in de bijlage bij haar mededeling "Voortgangsverslag betreffende het actieplan risicokapitaal" van 18 oktober 2000, gericht aan de ECOFIN-Raad van 7 november 2000.

( Tendensen met betrekking tot de toelating en kapitalisatie van nieuwe bedrijven tot EU-beurzen;

( Tendenzen inzake buitenlandse investeringen in de EU;

( Ontwikkelingen in het gebruik van het grensoverschrijdend onderpand in de financiële markten van de EU;

( Fusies & overnames in de financiële dienstensector van de EU en tendensen in de richting van marktconsolidatie;

( De toename van pensioenregelingen met kapitaaldekking in de EU-lidstaten;

( De uitbreiding van het gebruik van de verslagleggingsbeginselen van IAS en US-GAAP door beursgenoteerde ondernemingen in de EU;

( Vergelijking tussen de lidstaten van financieringskosten (schuld, aandelen), kosten van activabeheer (aan- en verkoop van aandelen), en van de kosten van financiële standaardproducten, en

( On-line verstrekking, penetratie en transactiekosten van financiële diensten in de EU, met name in de retailsector.

Indien de Raad hiermee instemt zal de Commissie een geheel van kernindicatoren vaststellen op basis van de bovengenoemde gegevens.

III Andere belangrijke vraagstukken

Internationale vraagstukken

In een meer en meer geïntegreerde wereldwijde financiële markt zijn toezichtsregels van cruciaal belang. De EU moet ertoe bijdragen dat in de gehele wereld strenge wetgevingsnormen worden gepropageerd. De EU speelt nog steeds een volledige en actieve rol bij het tot stand brengen van internationale consensus over en een grootschalige tenuitvoerlegging van de beste praktijk inzake financiële regelgeving. Haar ondersteuning van de werkzaamheden van het IASC (International Accounting Standards Committee) om een gheel van wereldwijd aanvaarde financiële-verslagleggingsstandaarden vast te stellen die de financiële transparantie zullen verbeteren en de taak van de financiële toezichthouders zullen vergemakkelijken, is hiervan een goed voorbeeld.

Belangrijke aspecten van de bestaande kapitaalvereisten voor banken worden thans herzien om deze aan te passen aan de toezichtpraktijken en ontwikkelingen in het bankwezen. Dit proces vindt plaats terwijl in het Bazelse comité betreffende banktoezicht soortgelijke besprekingen worden gevoerd, waaraan de regelgevende instanties van onze voornaamste concurrenten deelnemen [4]. De EU zet haar pogingen voort om een leidende rol op zich te nemen bij het oplossen van vraagstukken die eerlijke concurrentieverhoudingen in de weg staan (rekening houdend met de heterogene structuur van de banksector van de EU).

[4] Tot de leden van het Bazelse Comité behoren acht lidstaten: België, Frankrijk, Duitsland, Italië, Luxemburg, Nederland, Zweden en het VK. De Commissie en de ECB hebben een waarnemingsrol.

Uitbreiding

Het pre-toetredingsbeleid van de Unie, met name in het kader van de op handen zijnde uitbreiding met de landen van Midden- en Oost-Europa (LMOE's), Cyprus, Malta en Turkije, blijft een punt van aandacht. Nauwkeurige regels inzake bedrijfseconomisch toezicht, die in overeenstemming zijn met de EU-normen, zouden een deugdelijke grondslag moeten leggen voor een verruimde interne markt voor financiële diensten zoals deze na de uitbreiding zal bestaan. Er wordt meer nadruk gelegd op de institutionele opbouw en hulp bij toezicht in het kader van de voorbereidingen op de toetreding. De Commissie werkt, in samenwerking met nationale deskundigen, voorstellen uit voor een proces van "intercollegiale toetsing" dat begin 2001 van start zou moeten gaan.

Handelsproblemen steken de kop op

Naarmate de EU haar doelstelling inzake een volledig geïntegreerde financiële dienstenmarkt dichter nadert is het van wezenlijk belang dat de Europese financiële instellingen naar behoren vrij toegang hebben tot de markten van hun grootste concurrenten, zoals ook die concurrenten toegang hebben tot de EU-markt. De barrières voor toegang zijn in vele markten nog altijd hoog, met inbegrip van de Verenigde Staten. Er is toenemende bezorgdheid dat recente maatregelen op het gebied van elektronische handel het onbedoelde neveneffect hebben dat de Amerikaanse financiële dienstenmarkt voor EU-concurrenten wordt afgeschermd. Voorschriften die internationale beleggingen via het beeldscherm en door ICBE's tegengaan, blijven de kapitaalstromen verstoren. Europese beurzen die in aandelen handelen kunnen geen beeldschermen in de VS oprichten, hoewel de grondbeginselen inzake de bescherming van beleggers en het waarborgen van eerlijkheid en doorzichtigheid in beide jurisdicties gelijk zijn. Bovendien moeten Europese fondsen, hoewel Amerikaanse beleggingsfondsen in de EU vrijelijk kunnen worden verhandeld, "mirrorfunds" in de VS oprichten voordat zij hun producten aan Amerikaanse beleggers kunnen aanbieden, ondanks het feit dat de Europese en Amerikaanse voorschriften grotendeels gelijkwaardig zijn. Dezelfde problemen doen zich voor op het gebied van de bankregelgeving (de Gramm-Leach Bliley Bill) die financiële instellingen uit de EU wellicht zal beletten om in dezelfde mate als Amerikaanse ondernemingen te profiteren van recente wijzigingen in de Amerikaanse bankwetgeving. De Commissie zet de bilaterale contacten met de Amerikaanse autoriteiten voort om op deze punten vooruitgang te boeken. De desbetreffende comités (RBC, CV, CHNE) worden van de ontwikkelingen op de hoogte gehouden.

Er bestaat al lange tijd bezorgdheid over bepaalde aspecten van de regelgeving (op het niveau van de staten) voor de Amerikaanse verzekeringsmarkten die in feite de toegang tot belangrijke delen van de verzekeringsmarkt belemmeren (verzekeringen ten behoeve van ondernemingen, trust fonds-vereisten voor herverzekeringsondernemingen). In het kader van het Transatlantisch Economisch Partnerschap (TEP) worden pogingen gedaan om ten aanzien van deze verzekeringsvraagstukken tot een oplossing te komen.

De EU moet thans haar inspanningen coördineren en een goed gedocumenteerde lijst opstellen van externe handelsbarrières, die zij gedurende de volgende handelsronde moet trachten uit de weg te ruimen.

BIJLAGE

Vorderingen met het Actieplan voor financiële diensten

Deze bijlage bevat een derde overzicht van de vorderingen die zijn gemaakt met de maatregelen van het Actieplan voor financiële diensten (COM(1999) 232). Hierin wordt de vooruitgang beschreven die in de eerste achttien maanden na de goedkeuring van het Actieplan is geboekt. De verslagdatum is oktober/november 2000. De tabellen bevatten een samenvatting van de huidige situatie en het oordeel van de Commissie over de mate waarin de instellingen van de Gemeenschap en de lidstaten erin slagen de doelstellingen van het Actieplan te verwezenlijken (de tijdschema's die in de tabel zijn weergegeven kunnen in sommige gevallen afwijken van die van het actieplan. Hieruit blijkt de dynamische aard van deze bijlage en het besluit van de Commissie (vaak na bespreking in de werkgroep voor het beleid inzake financiële dienstverlening) om bepaalde maatregelen te bespoedigen of de goedkeuring ervan te vertragen om rekening te kunnen houden met nieuwe ontwikkelingen. Het optimale tijdschema voor de tenuitvoerlegging ervan blijft evenwel ongewijzigd). Waar van toepassing zijn in de laatste kolom opmerkingen opgenomen, met name met betrekking tot de volgende stappen die moeten worden genomen. Het vierde voortgangsverslag zal medio 2001 bij de ECOFIN-Raad en het Europese Parlement worden ingediend.

( Een sterretje betekent dat een specifieke maatregel met succes is uitgevoerd.

( Een plusteken geeft aan dat bij de verwezenlijking van de desbetreffende doelstelling van het Actieplan vooruitgang is geboekt.

- Het minteken geeft aan dat geen vooruitgang is geboekt.

( Het belletje geeft de voorgestelde prioritaire maatregelen van het Actieplan aan op de voor een geïntegreerde financiële dienstensector voornaamste wetgevingsgebieden, waarvoor een kritiek pad is vastgesteld.

Mechanismen & proces

Voor het welslagen van het Actieplan zijn de uitvoeringsmechanismen van essentieel belang. Gedurende de afgelopen zes maanden heeft de Commissie, in overeenstemming met de voorstellen van het Actieplan, de volgende structuren in het leven geroepen.

* De Werkgroep voor het beleid inzake financiële dienstverlening (FSPG), bestaande uit de persoonlijke vertegenwoordigers van de ministers van Economische Zaken en Financiën, fungeert net als in het verleden als forum voor het bereiken van consensus tussen de nationale ministeries die betrokken zijn bij de wetgeving inzake financiële diensten. Sinds de goedkeuring van het Actieplan is de werkgroep viermaal bijeengekomen en heeft zij de Commissie bijgestaan bij het toezicht op de vorderingen en het opstellen van dit verslag.

* Er hebben informele besprekingen plaatsgevonden met vertegenwoordigers van het Europese Parlement, het huidige (Franse) en het volgende (Zweedse) voorzitterschap van de Raad en de Europese Commissie. De doelstellingen van deze informele "Groep 2005" zijn om de werkschema's op elkaar af te stemmen en aldus vertraging bij de tenuitvoerlegging van de maatregelen van het Actieplan te voorkomen, meningen uit te wisselen over belangrijke beleidsvraagstukken in verband met de maatregelen van het Actieplan, en om informatie over de vorderingen te verstrekken.

* Er zijn zes "forumgroepen" opgericht, bestaande uit marktdeskundigen, om de praktische en technische aspecten van de maatregelen van het Actieplan te bestuderen. Een aantal van deze groepen hebben hun taak voltooid (de groepen die zich bezighielden met marktmanipulatie, de RBD, het onderpand, en marktbelemmeringen), en zijn opgeheven. De werkzaamheden worden voortgezet in de forumgroepen die zich bezighouden met consumenteninformatie en de grensoverschrijdende pooling van liquide middelen.

Strategische doelstelling 1: een INTERNE Wholesalemarkt

Het aantrekken van kapitaal in de gehele EU

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

De totstandbrenging van een gemeenschappelijk rechtskader voor geïntegreerde effecten - en derivatenmarkten

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

Naar eenvormige jaarrekeningen voor genoteerde ondernemingen

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

Beheersen van het systeemrisico bij de afwikkeling van effectentransacties:

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

Naar een veilig en doorzichtig klimaat voor grensoverschrijdende herstructurering:

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

Een goed functionerende interne markt voor beleggers

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

STRATEGISCHE DOELSTELLING 2: OPEN EN VEILIGE RETAILMARKTEN

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

STRATEGISCHE DOELSTELLING 3: MODERNE PRUDENTIËLE REGELS EN TOEZICHT

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

>RUIMTE VOOR DE TABEL>

DOELSTELLING: GUNSTIGER VOORWAARDEN VOOR EEN OPTIMAAL FUNCTIONERENDE INTERNE FINANCIëLE MARKT

>RUIMTE VOOR DE TABEL>