BIJLAGE I

Bijlage III (deel 66) bij Verordening (EU) nr. 1321/2014 wordt als volgt gewijzigd:

(1)

de inhoudsopgave wordt als volgt gewijzigd:

(a)

na 66.B.1 wordt 66.B.2 ingevoegd:

“66.B.2

Wijzen van naleving”;

(b)

na 66.B.130 wordt 66.B.135 ingevoegd:

“66.B.135

Procedure voor de goedkeuring van opleidingscursussen op basis van multimedia”;

(c)	de titel van aanhangsel III wordt vervangen door: “Aanhangsel III Norm voor luchtvaartuigtypeopleiding en type-evaluatie — Praktijkopleiding”;

(d)	de titel van aanhangsel IV wordt vervangen door: “Aanhangsel IV Modules of deelmodules inzake ervaring en basiskennis die vereist zijn voor verlenging van een bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen overeenkomstig bijlage III (deel 66)”;

(e)	het volgende aanhangsel IX wordt toegevoegd: “Aanhangsel IX Beoordelingsmethode voor de opleiding op basis van multimedia”;

(2)

66.A.5 wordt als volgt gewijzigd:

(a)

in punt 1 wordt de eerste alinea vervangen door:

“Groep 1: complexe motoraangedreven luchtvaartuigen, helikopters met meerdere motoren, andere dan vleugelvliegtuigen met zuigermotor, met een maximaal gecertificeerde vlieghoogte boven FL290, luchtvaartuigen uitgerust met fly-by-wiresystemen, andere gasluchtschepen dan ELA2.”;

(b)

in punt 2, i), wordt het tweede streepje vervangen door:

“—	de vleugelvliegtuigen met turbinemotoren die door het Agentschap in deze subgroep zijn ingedeeld wegens hun lagere complexiteit.”;

(3)

in 66.A.10 wordt punt e) vervangen door:

“e)

Als de aanvrager van een wijziging van de basiscategorieën over de kwalificaties beschikt voor een dergelijke wijziging via de procedure vermeld in punt 66.B.105 in een andere lidstaat dan die welke het bewijs van bevoegdheid heeft afgegeven, stuurt de overeenkomstig bijlage II (deel 145) of bijlage V quinquies (deel CAO) erkende onderhoudsorganisatie het bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen samen met EASA-formulier 19 naar de in punt 66.1 vermelde bevoegde autoriteit, die de wijziging zal afstempelen en ondertekenen of die een nieuw bewijs van bevoegdheid zal afgeven.”;

(4)

aan 66.A.20, punt a), 7, wordt de volgende alinea toegevoegd:

“Een bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen van categorie C dat wordt afgegeven met betrekking tot complexe motoraangedreven luchtvaartuigen, omvat de bevoegdheden van het bewijs voor categorie C ook met betrekking tot andere dan complexe motoraangedreven luchtvaartuigen.”;

(5)

66.A.25 wordt vervangen door:

“66.A.25

Vereiste basiskennis

(a)

Aanvragers van een bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen tonen door middel van een examen aan dat ze beschikken over een kennisniveau van de desbetreffende modules overeenkomstig aanhangsel I (van toepassing op bewijzen voor de categorieën A, B1, B2, B2L, B3 en C) of aanhangsel VII (van toepassing op bewijzen voor categorie L).

(b)

De basiskennisexamens voldoen aan de norm van aanhangsel II (van toepassing op bewijzen voor de categorieën A, B1, B2, B2L, B3 en C) of aanhangsel VIII (van toepassing op bewijzen voor categorie L) van deze bijlage en worden afgenomen door:

(1)	een opleidingsorganisatie die is erkend overeenkomstig bijlage IV (deel 147),

(2)	de bevoegde autoriteit,

(3)	voor bewijzen van categorie L: een andere organisatie die door de bevoegde autoriteit is erkend.

(c)

De aanvragers zijn voor de basiskennisexamens geslaagd binnen de tien jaar die voorafgaan aan de aanvraag van een bewijs van bevoegdheid voor het onderhoud van luchtvaartuigen of de toevoeging van een categorie of subcategorie aan een dergelijk bewijs. Als de aanvragers niet binnen die periode van tien jaar voor de basiskennisexamens zijn geslaagd, kunnen ze de nodige punten voor die examens bij wijze van alternatief behalen overeenkomstig punt d).

De vereiste geldigheid van tien jaar geldt voor elk afzonderlijk module-examen, met uitzondering van de module-examens waarvoor de aanvragers reeds zijn geslaagd als onderdeel van een andere categorie en waarvoor het bewijs reeds is afgegeven.

(d)

De aanvragers mogen bij de bevoegde autoriteit volledige of gedeeltelijke vrijstellingen van de vereiste basiskennis aanvragen voor:

(1)	basiskennisexamens waarvoor zij meer dan tien jaar vóór de indiening van de aanvraag voor een bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen zijn geslaagd (zie punt c));

(2)

alle andere nationale technische opleidingen en examens die door de bevoegde autoriteit worden beschouwd als gelijkwaardig aan de overeenkomstige vereiste basiskennis van deze bijlage.

De aanvragers moeten een bewijs van de verleende vrijstellingen overleggen door te verwijzen naar een door de bevoegde autoriteit overeenkomstig sectie B, subdeel E, van deze bijlage III (deel 66) goedgekeurd rapport van examenvrijstelling.

(e)

Een basisopleidingscursus zonder de modules 1 en 2 van aanhangsel I van deze bijlage wordt alleen beschouwd als een overeenkomstig bijlage IV (deel 147) goedgekeurde volledige basisopleidingscursus als de aanvragers vervolgens door middel van een examen hun kennis van die modules aantonen en door de bevoegde autoriteit worden vrijgesteld.

(f)

Houders van een bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen die de toevoeging van een andere categorie of subcategorie aanvragen, completeren door middel van een examen hun kennisniveau van de desbetreffende modules overeenkomstig aanhangsel I (voor bewijzen voor de categorieën A, B1, B2, B2L, B3 en C) of aanhangsel VII (voor bewijzen voor categorie L).

Aanhangsel IV bevat een nauwkeurige beschrijving de modules van aanhangsel I (voor bewijzen voor de categorieën B1, B2, B2L, B3 en C) of aanhangsel VII (voor bewijzen voor categorie L) die vereist zijn voor de toevoeging van een nieuwe categorie of subcategorie aan een bestaand bewijs dat overeenkomstig deze bijlage is afgegeven.”;

(6)

66.A.30 wordt als volgt gewijzigd:

(a)	in punt a), 2b, worden de tweede en de derde alinea geschrapt;

(b)

de punten a), 3, 4 en 5, worden vervangen door:

“3.

voor categorie C met betrekking tot complexe motoraangedreven luchtvaartuigen:

drie jaar ervaring met het uitoefenen van bevoegdheden voor de categorieën B1.1, B1.3 of B2 als ondersteunend personeel, of zowel ondersteunend als certificeringspersoneel, overeenkomstig 145.A.35 van bijlage II (deel 145), bij een onderhoudsorganisatie die aan complexe motoraangedreven luchtvaartuigen werkt, met inbegrip van twaalf maanden ervaring als ondersteunend personeel voor basisonderhoud, of

ii)

vijf jaar ervaring met het uitoefenen van bevoegdheden voor de categorieën B1.2, B1.4 of L5 als ondersteunend personeel, of zowel ondersteunend als certificeringspersoneel, overeenkomstig 145.A.35 van bijlage II (deel 145), bij een onderhoudsorganisatie die aan complexe motoraangedreven luchtvaartuigen werkt, met inbegrip van twaalf maanden ervaring als ondersteunend personeel voor basisonderhoud, of

iii)

voor aanvragers met een academische graad, drie jaar ervaring met het werken in een onderhoudsomgeving voor luchtvaartuigen, met een representatieve selectie van taken die rechtstreeks verband houden met het onderhoud van luchtvaartuigen, met inbegrip van zes maanden deelname aan de uitvoering van basisonderhoudstaken bij de exploitatie van complexe motoraangedreven luchtvaartuigen;

iv)

voor de uitbreiding van de aangetekende categorie C met andere dan complexe motoraangedreven luchtvaartuigen tot complexe motoraangedreven luchtvaartuigen:

(a)

twee jaar ervaring met het uitoefenen van bevoegdheden voor de categorieën B1.1, B1.2, B1.3, B1.4, B2 of L5 als ondersteunend personeel, of zowel ondersteunend als certificeringspersoneel, overeenkomstig 145.A.35 van bijlage II (deel 145), bij een onderhoudsorganisatie die werkt aan complexe motoraangedreven luchtvaartuigen, met inbegrip van zes maanden ervaring als ondersteunend personeel voor basisonderhoud, of

(b)

voor houders van een bewijs voor categorie C op basis van een academische graad, twee jaar ervaring met het werken in een onderhoudsomgeving voor luchtvaartuigen, met een representatieve selectie van taken die rechtstreeks verband houden met het onderhoud van luchtvaartuigen, met inbegrip van drie maanden deelname aan de uitvoering van basisonderhoudstaken bij de exploitatie van complexe motoraangedreven luchtvaartuigen;

voor categorie C met betrekking tot andere dan complexe motoraangedreven luchtvaartuigen:

drie jaar ervaring met het uitoefenen van bevoegdheden voor de categorieën B1, B2, B2L, B3 of L als ondersteunend personeel, of zowel ondersteunend als certificeringspersoneel, overeenkomstig 145.A.35 van bijlage II (deel 145), bij een onderhoudsorganisatie die werkt aan andere dan complexe motoraangedreven luchtvaartuigen, met inbegrip van zes maanden ervaring als ondersteunend personeel voor basisonderhoud, of

ii)

voor houders van een academische graad, drie jaar ervaring met het werken in een onderhoudsomgeving voor luchtvaartuigen, met een representatieve selectie van taken die rechtstreeks verband houden met het onderhoud van luchtvaartuigen, met inbegrip van zes maanden deelname aan de uitvoering van basisonderhoudstaken bij de exploitatie van andere dan complexe motoraangedreven luchtvaartuigen;

5.	de academische graad heeft betrekking op een relevante technische discipline en is afgegeven door een universiteit of een andere door de bevoegde autoriteit erkende instelling voor hoger onderwijs.”;

(c)

punt e) wordt vervangen door:

“e)

Niettegenstaande punt a) kan ervaring met het onderhoud van luchtvaartuigen die is opgedaan bij niet overeenkomstig bijlage II (deel 145) of V quinquies (deel CAO) erkende organisaties, worden erkend als dat onderhoud gelijkwaardig is aan het onderhoud dat bij deze bijlage wordt vereist, zoals vastgesteld door de bevoegde autoriteit.

Er moet echter aanvullende ervaring worden aangetoond bij organisaties die zijn erkend overeenkomstig bijlage II of V quinquies of onder toezicht van onafhankelijk certificeringspersoneel.”;

(7)

66.A.40, punt b), wordt vervangen door:

“b)

De houder van een bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen vult de relevante gedeelten van EASA-formulier 19 (zie aanhangsel V) in en dient dat samen met het eigen exemplaar van het bewijs van bevoegdheid in bij de bevoegde autoriteit die het oorspronkelijke bewijs heeft afgegeven, tenzij de houder voor een overeenkomstig bijlage II (deel 145) of bijlage V quinquies (deel CAO) erkende onderhoudsorganisatie werkt die in haar handboek een procedure heeft opgenomen waarbij die organisatie de noodzakelijke documentatie mag voorleggen namens de houder van het bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen.”;

(8)

66.A.45, punt d), wordt als volgt gewijzigd:

(a)

in de eerste alinea wordt het eerste streepje vervangen door:

“—	met succes de relevante type-evaluatie voor luchtvaartuigen van categorie B1, B2 of C is afgelegd, overeenkomstig aanhangsel III van deze bijlage (deel 66);”;

(b)	de tweede alinea wordt vervangen door: “In het geval van een bevoegdverklaring voor categorie C, voor een persoon die de in punt a), 5, van 66.A.30 bedoelde academische route heeft gevolgd, is de eerste type-evaluatie voor het relevante luchtvaartuig van het niveau van categorie B1 of B2.”;

(9)	in 66.A.45, punt h), ii), 3, wordt de derde alinea geschrapt;

(10)

het volgende punt 66.B.2 wordt ingevoegd:

“66.B.2

Wijzen van naleving

(a)	Het Agentschap stelt aanvaardbare wijzen van naleving (acceptable means of compliance, AMC) op die mogen worden gebruikt om overeenstemming te bereiken met Verordening (EU) 2018/1139 en de gedelegeerde en uitvoeringshandelingen daarvan.

(b)	Alternatieve wijzen van naleving mogen worden gebruikt om overeenstemming met deze verordening te bereiken.

(c)	De bevoegde autoriteiten stellen het Agentschap in kennis van alle alternatieve wijzen van naleving die zij zelf gebruiken of die worden gebruikt door personen waarop zijn toezicht uitoefenen om overeenstemming met deze verordening te bereiken.”;

(11)

66.B.105 wordt als volgt gewijzigd:

(a)

de titel wordt vervangen door:

“66.B.105

Procedure voor de afgifte van een bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen via een overeenkomstig bijlage II (deel 145) of bijlage V quinquies (deel cao) erkende onderhoudsorganisatie”;

(b)

punt a) wordt vervangen door:

“a)

Een overeenkomstig bijlage II (deel 145) of bijlage V quinquies (deel CAO) erkende onderhoudsorganisatie die van de bevoegde autoriteit toestemming heeft gekregen om die activiteit uit te voeren, mag i) het bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen opstellen namens de bevoegde autoriteit of ii) aan de bevoegde autoriteit aanbevelingen doen met betrekking tot de aanvraag door een particulier van een bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen, zodat de bevoegde autoriteit een dergelijk bewijs kan opstellen en afgeven.”;

(12)

66.B.110, punt d), wordt vervangen door:

“d)	De vereiste ervarings- en basiskennismodules of -deelmodules voor de toevoeging van een nieuwe categorie of subcategorie aan een bestaand bewijs va bevoegdheid dat overeenkomstig deze bijlage is afgegeven, zijn uiteengezet in de tabellen van aanhangsel IV.”;

(13)

aan 66.B.130 wordt het volgende punt c) toegevoegd:

“c)	Het certificaat van erkenning (EASA-formulier 149b) van aanhangsel III van bijlage IV (deel 147) wordt gebruikt voor de erkenning van de voltooiing van de theorie-elementen, de praktijkelementen of zowel de theorie- als praktijkelementen van de opleidingscursus voor typebevoegdverklaring.”

(14)

het volgende punt 66.B.135 wordt toegevoegd:

“66.B.135

Procedure voor de goedkeuring van opleidingscursussen op basis van multimedia (MBT)

Als de bevoegde autoriteit cursussen goedkeurt, met inbegrip van opleidingscursussen op basis van multimedia (MBT), die worden gegeven in een fysieke of virtuele omgeving of beide, controleert zij of de basisopleiding voor luchtvaartuigen en de luchtvaartuigtypeopleiding voldoen aan respectievelijk aanhangsel I en aanhangsel III.

De goedkeuringsprocedure omvat de beginselen en criteria van aanhangsel IX.”;

(15)

66.B.200 wordt als volgt gewijzigd:

(a)

de punten c) en d) worden vervangen door:

“c)

De basisexamens beantwoorden aan de norm die gespecificeerd is in de aanhangsels I en II of de aanhangsels VII en VIII, al naargelang van toepassing.”;

Het certificaat van erkenning (EASA-formulier 148b) van aanhangsel III van bijlage IV (deel 147) wordt gebruikt als bewijs dat de basisexamens zijn afgelegd.

d)	Typeopleidingsexamens en type-evaluaties moeten voldoen aan de in aanhangsel III gespecificeerde norm. Het certificaat van erkenning (EASA-formulier 149b) van aanhangsel III van bijlage IV (deel 147) wordt gebruikt als bewijs dat de luchtvaartuigtypeopleiding of type-evaluaties zijn afgelegd.”;

(b)

punt g) wordt vervangen door:

“g)	Naast de nodige specifieke documentatie voor type-evaluaties beschikt de kandidaat tijdens de evaluatie alleen over de examendocumenten.”;

(16)	in subdeel E wordt de eerste zin vervangen door: “In dit subdeel zijn de procedures bepaald voor het verlenen van examenvrijstellingen als bedoeld in 66.A.25, punt d).”;

(17)

aan 66.B.400 wordt het volgende punt d) toegevoegd:

“d)	Als aanvragers verwijzen naar een door een andere bevoegde autoriteit goedgekeurd rapport van examenvrijstelling, neemt de vergunningverlenende autoriteit dat rapport in overweging en vraagt zij de andere autoriteit om advies over het gebruik van het rapport.”;

(18)	in 66.B.405, punt a), wordt de tweede alinea vervangen door: “Deze vergelijking vermeldt of de naleving is aangetoond en bevat de motivering voor elke verklaring en de mogelijke voorwaarden of aanvullende overwegingen, of beide.”;

(19)

aanhangsel I wordt als volgt gewijzigd:

(a)

punt 2 wordt vervangen door:

“2.

Modularisering

De kwalificatie in basisonderwerpen voor elke categorie of subcategorie van het bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen is in overeenstemming met de volgende matrix, waarbij de toepasselijke onderwerpen met een “X” zijn aangeduid. “N.v.t.” betekent dat de onderwerpmodule noch van toepassing, noch vereist is.

Onderwerpmodule

B1.1

B1.2

B1.3

B1.4

B2L

Turbine-motor

Zuiger-motor

Turbine-motor

Zuiger-motor

Vleugelvlieg-tuigen met zuigermotor zonder drukcabine

met een maximale startmassa van hoogstens 2 000 kg

WISKUNDE

FYSICA

3.	GRONDBEGINSELEN ELEKTRICITEIT

4.	GRONDBEGINSELEN ELEKTRONICA

(n.v.t. voor A1)

(n.v.t. voor A2)

(n.v.t. voor A3)

(n.v.t. voor A4)

5.	DIGITALE TECHNIEKEN/ELEKTRONISCHE INSTRUMENTSYSTEMEN

6.	MATERIALEN EN HARDWARE

ONDERHOUD

8.	BASISAERODYNAMICA

9.	MENSELIJKE FACTOREN

10.	LUCHTVAARTWETGEVING

11.	AERODYNAMICA, CONSTRUCTIE EN SYSTEMEN VAN VLIEGTUIGEN

n.v.t.

11, 15 en 17

als B1.1

11, 16 en 17

als B1.2

12 en 15

als B1.3

12 en 16

als B1.4

13 en 14

als B2

12.	AERODYNAMICA, CONSTRUCTIE EN SYSTEMEN VAN HELIKOPTERS

n.v.t.

13.	AERODYNAMICA, CONSTRUCTIE EN SYSTEMEN VAN LUCHTVAARTUIGEN

n.v.t.

14.	VOORTSTUWING

n.v.t.

15.	GASTURBINEMOTOR

n.v.t.

16.	ZUIGERMOTOR

n.v.t.

17.

PROPELLER

n.v.t.

MODULE 1. WISKUNDE

NIVEAU

B2L

1.1	Rekenkunde

1.2

Algebra

a)	Eenvoudige algebraïsche uitdrukkingen;

b)	Vergelijkingen.

—

1.3

Meetkunde

a)	Eenvoudige geometrische constructies;

—

b)	Grafische voorstelling;

c)	Driehoeksmeetkunde.

—

MODULE 2. FYSICA

NIVEAU

B2L

2.1

Stoffen

2.2

Mechanica

2.2.1

Statica

2.2.2

Kinetica

2.2.3

Dynamica

a)	Massa, kracht en energie;

b)	Impuls en behoud van impuls.

2.2.4

Vloeistofdynamica

a)	Zwaartekracht en densiteit;

b)	Viscositeit; samendrukbaarheidseffecten op vloeistoffen; statische, dynamische en totale druk.

2.3	Thermodynamica

a)	Temperatuur;

Warmte.

2.4	Optica (licht)

—

2.5	Golfbeweging en geluid

—

MODULE 3. GRONDBEGINSELEN ELEKTRICITEIT

NIVEAU

B2L

3.1	Theorie elektronen

3.2	Statische elektriciteit en geleiding

3.3	Elektriciteitsterminologie

3.4	Opwekking van elektriciteit

3.5	Gelijkstroombronnen

3.6	Gelijkspanningscircuits

3.7	Weerstandsvermogen/weerstand

a)	Weerstandsvermogen;

—

b)	Weerstanden.

—

3.8

Vermogen

—

3.9	Capaciteit/condensator

—

3.10	Magnetisme

a)	Theorie van het magnetisme;

—

b)	Magnetomotorische kracht.

—

3.11	Inductie/smoorspoel

—

3.12	Gelijkstroommotor/theorie van de generator

—

3.13	Theorie van wisselstroom

3.14	Weerstands- (R), capacitieve (C) en inductieve (L) circuits

—

3.15	Transformatoren

—

3.16

Filters

—

3.17	Wisselstroomgeneratoren

—

3.18	Wisselstroommotoren

—

MODULE 4. GRONDBEGINSELEN ELEKTRONICA

NIVEAU

B2L

4.1	Halfgeleiders

4.1.1

Diodes

a)	Beschrijving en kenmerken;

—

b)	Werking en functie.

—

4.1.2

Transistors

a)	Beschrijving en kenmerken;

—

b)	Bouw en werking.

—

4.1.3

Geïntegreerde circuits

a)	Basisbeschrijving en werking;

—

b)	Beschrijving en werking.

—

4.2	Printplaten

—

4.3	Servomechanismen

a)	Beginselen;

—

b)	Bouw, werking en gebruik.

—

MODULE 5. DIGITALE TECHNIEKEN/ELEKTRONISCHE INSTRUMENTSYSTEMEN

NIVEAU

B2L

5.1	Elektronische instrumentsystemen

5.2	Talstelsels

—

5.3	Gegevensomzetting

—

5.4	Databussen

—

5.5	Logische circuits

a)	Identificatie en toepassingen;

—

b)	Interpretatie van logische diagrammen.

—

5.6	Basiscomputerstructuur

a)	Computerterminologie en -technologie;

b)	Werking van een computer.

—

5.7	Microprocessors

—

5.8	Geïntegreerde circuits

—

5.9	Multiplexing

—

5.10	Glasvezeloptica

—

5.11	Elektronische displays

5.12	Elektrostatisch gevoelige toestellen

5.13	Softwarebeheerscontrole

—

5.14	Elektromagnetische omgeving

—

5.15	Typische elektronische/digitale luchtvaartuigsystemen

MODULE 6. MATERIALEN EN HARDWARE

NIVEAU

B2L

6.1	Luchtvaartuigmaterialen — Ferro

a)	Staallegeringen voor toepassing in luchtvaartuigen;

b)	Testen van ferromaterialen;

—

c)	Reparatie- en inspectieprocedures.

—

6.2	Luchtvaartuigmaterialen — Non-ferro

a)	Kenmerken;

b)	Testen van non-ferromaterialen;

—

c)	Reparatie- en inspectieprocedures.

—

6.3	Luchtvaartuigmaterialen — Composiet en niet-metaal

6.3.1

Composiet en niet-metaal andere dan hout en textiel

a)	Kenmerken;

b)	Ontdekking van defecten;

—

c)	Reparatie- en inspectieprocedures.

—

6.3.2

Houten constructies

—

6.3.3

Bekleding in textiel

—

6.4

Corrosie

a)	Chemische grondbeginselen;

b)	Types corrosie.

6.5	Bevestigingsmiddelen

6.5.1

Schroefdraad

6.5.2

Bouten, schroefbouten en schroeven

6.5.3

Borgingsinrichtingen

6.5.4

Klinknagels voor vliegtuigen

6.6	Leidingen en verbindingen

a)	Identificatie;

b)	Standaardaansluitingen.

6.7

Veren

—

6.8

Lagers

6.9	Overbrenging

6.10	Besturingskabels

6.11	Elektrische kabels en connectoren

MODULE 7. ONDERHOUD

NIVEAU

B2L

7.1	Veiligheidsvoorzorgen — Luchtvaartuig en werkplaats

7.2	Werkplaatspraktijk

7.3	Gereedschap

7.4	(Voorbehouden)

—

7.5	Technische tekeningen, diagrammen en normen

7.6	Passing en speling

7.7	Verbindingssysteem van elektrische bedrading (EWIS)

7.8

Klinken

—

7.9	Leidingen en slangen

—

7.10

Veren

—

7.11

Lagers

—

7.12	Overbrenging

—

7.13	Besturingskabels

—

7.14	Materiaalbehandeling

7.14.1

Plaatstaal

—

7.14.2

Composiet en niet-metaal

—

7.14.3

Additieve productie

7.15	(Voorbehouden)

—

7.16	Massa en zwaartepunt van het luchtvaartuig

a)	Berekening van zwaartepunt;

—

b)	Weging van het luchtvaartuig.

—

7.17	Behandeling en opslag van luchtvaartuigen

7.18	Demontage-, inspectie-, reparatie- en montagetechnieken

a)	Types defecten en visuele inspectietechnieken;

b)	Algemene reparatiemethoden — Handboek voor reparatie van de constructie;

—

c)	Niet-destructieve inspectietechnieken;

—

d)	Demontage- en montagetechnieken;

e)	Technieken voor probleemoplossing.

—

7.19	Abnormale voorvallen

a)	Inspecties ten gevolge van blikseminslag en HIRF-doordringing;

b)	Inspecties ten gevolge van abnormale voorvallen zoals harde landingen en vliegen in turbulentie.

—

7.20	Onderhoudsprocedures

7.21	Documentatie en communicatie

MODULE 8. BASISAERODYNAMICA

NIVEAU

B2L

8.1	Fysica van de atmosfeer

Internationale Standaardatmosfeer (ISA), toepassing op aerodynamica

8.2	Aerodynamica

8.3	Vluchttheorie

8.4	Luchtstroom met hoge snelheid

8.5	Vluchtstabiliteit en dynamica

MODULE 9. MENSELIJKE FACTOREN

NIVEAU

ALLE

9.1

Algemeen

9.2	Menselijke prestatie en beperkingen

9.3	Sociale psychologie

9.4	Factoren die de prestatie beïnvloeden

9.5	Fysieke omgeving

9.6

Taken

9.7	Communicatie

9.8	Menselijke fouten

9.9	Veiligheidsbeheer

9.10	“Dirty Dozen” en risicobeperking

MODULE 10. LUCHTVAARTWETGEVING

NIVEAU

B2L

10.1	Regelgevingskader

10.2	Certificeringspersoneel — Onderhoud

10.3	Erkende onderhoudsorganisaties

10.4	Onafhankelijk certificeringspersoneel

10.5	Luchtvaartactiviteiten

10.6	Certificering van luchtvaartuigen, onderdelen en uitrustingsstukken

10.7	Permanente luchtwaardigheid

10.8	Toezichtbeginselen voor permanente luchtwaardigheid

10.9	Onderhoud en certificering die verder gaan dan de huidige EU-regelgeving (indien niet vervangen door EU-voorschriften)

10.10

Cyberbeveiliging bij onderhoud in de luchtvaart

MODULE 11. AERODYNAMICA, CONSTRUCTIE EN SYSTEMEN VAN VLIEGTUIGEN

NIVEAU

B1.1

B1.2

11.1	Vluchttheorie

a)	Aerodynamica en stuurorganen voor vliegtuigen;

b)	Vliegtuig, andere aerodynamische inrichtingen.

11.2	Cascoconstructies (ATA 51)

a)	Algemene begrippen;

b)	Luchtwaardigheidseisen voor structurele sterkte;

c)	Constructiemethoden.

11.3	Cascoconstructies — Vleugelvliegtuigen

11.3.1

Romp, deuren, ramen ( ATA 52/53/56)

a)	Constructiebeginselen;

b)	Toestellen voor slepen in de lucht;

Deuren.

11.3.2

Vleugels ( ATA 57)

11.3.3

Horizontale staartvlakken ( ATA 55)

11.3.4

Stuurvlakken ( ATA 55/57)

11.3.5

Gondels/uithouders ( ATA 54)

11.4	Klimaatregeling en cabinedruk ( ATA 21)

a)	Cabinedruk;

—

b)	Luchttoevoer;

—

c)	Klimaatregeling;

—

d)	Veiligheids- en waarschuwingsinrichtingen;

—

e)	Verwarmings- en ventilatiesystemen.

—

11.5	Instrumenten/luchtvaartelektronicasystemen

11.5.1

Instrumentsystemen ( ATA 31)

11.5.2

Luchtvaartelektronicasystemen

Basisbegrippen van systeemlay-out en werking van:

Automatische vlucht (ATA 22);

Communicatiesystemen (ATA 23);

Navigatiesystemen (ATA 34).

11.6	Elektriciteit ( ATA 24)

11.7	Uitrusting en inrichtingen ( ATA 25)

a)	Nooduitrusting;

b)	Indeling van de cabine en de lading.

—

11.8	Bescherming tegen brand ( ATA 26)

a)	Vuur- en rookdetectie en brandblusinstallaties;

—

b)	Draagbaar blusapparaat.

11.9	Stuurorganen ( ATA 27)

a)	Primaire en secundaire stuurorganen;

b)	Bediening en bescherming;

—

c)	Systeembediening;

—

d)	Balanceren en afstellen.

11.10

Brandstofsystemen ( ATA 28, ATA 47)

a)	Lay-out van de systemen;

b)	Brandstofbehandeling;

c)	Signaleringen en waarschuwingen;

d)	Bijzondere systemen;

—

e)	Balancering.

—

11.11

Hydraulisch vermogen ( ATA 29)

a)	Beschrijving van het systeem;

b)	Systeembediening (1);

c)	Systeembediening (2).

—

11.12

Bescherming tegen regen en ijs ( ATA 30)

a)	Beginselen;

b)	IJsbestrijding;

c)	Preventieve ijsbestrijding;

—

d)	Ruitenwissers;

e)	Regenafstotende middelen

—

11.13

Landingsgestel ( ATA 32)

a)	Beschrijving;

b)	Systeembediening;

c)	Lucht-gronddetectie;

—

d)	Staartbeveiliging.

11.14

Lichten ( ATA 33)

11.15

Zuurstof ( ATA 35)

11.16

Pneumatisch/vacuüm ( ATA 36)

(a)

Systemen;

(b)

Pompen.

11.17

Water/afval ( ATA 38)

(a)

Systemen;

(b)

Corrosie.

11.18

Onderhoudssystemen aan boord ( ATA 45)

—

11.19

Geïntegreerde modulaire luchtvaartelektronica ( ATA 42)

(a)	Algemene systeembeschrijving en theorie;

—

(b)	Typische systeemlay-outs.

—

11.20

Cabinesystemen ( ATA 44)

—

11.21

Informatiesystemen ( ATA 46)

—

MODULE 12. AERODYNAMICA, CONSTRUCTIE EN SYSTEMEN VAN HELIKOPTERS

NIVEAU

B1.3

B1.4

12.1	Vluchttheorie — Aerodynamica van vliegtuigen met roterende vleugel

12.2	Stuurorganen ( ATA 67)

12.3	Bladvolging en trillingsanalyse ( ATA 18)

12.4	Overbrenging

12.5	Cascoconstructies (ATA 51)

a)	Algemeen begrip;

b)	Constructiemethoden voor de belangrijkste elementen.

12.6	Klimaatregeling ( ATA 21)

12.6.1

Luchttoevoer

12.6.2

Klimaatregeling

12.7	Instrumenten/luchtvaartelektronicasystemen

12.7.1

Instrumentsystemen ( ATA 31)

12.7.2

Luchtvaartelektronicasystemen

Basisbegrippen van systeemlay-out en werking van:

Automatische vlucht (ATA 22);

Communicatiesystemen (ATA 23);

Navigatiesystemen (ATA 34).

12.8	Elektriciteit ( ATA 24)

12.9	Uitrusting en inrichtingen ( ATA 25)

a)	Nooduitrusting;

Stoelen, harnassen en gordels;

Hijssystemen;

b)	Nooddrijfsystemen;

Cabinelay-out, vrachtvasthouding;

Plaatsing van de apparatuur;

Installatie van cabine-inrichting.

12.10

Bescherming tegen brand ( ATA 26)

a)	Vuur- en rookdetectiesystemen en brandblusinstallaties;

b)	Draagbare blustoestellen.

12.11

Brandstofsystemen ( ATA 28)

12.12

Hydraulisch vermogen ( ATA 29)

12.13

Bescherming tegen regen en ijs ( ATA 30)

12.14

Landingsgestel ( ATA 32)

a)	Beschrijving en werking van het systeem;

Sensoren.

12.15

Lichten ( ATA 33)

12.16

(Voorbehouden)

12.17

Geïntegreerde modulaire luchtvaartelektronica ( ATA 42)

(a)	Algemene systeembeschrijving en theorie

(b)	Typische systeemlay-outs

12.18

Onderhoudssystemen aan boord ( ATA 45)

Computers voor gecentraliseerd onderhoud;

Dataopslagsysteem;

Elektronisch bibliotheeksysteem.

12.19

Informatiesystemen ( ATA 46)

MODULE 13. AERODYNAMICA, CONSTRUCTIE EN SYSTEMEN VAN LUCHTVAARTUIGEN

C/N: Communicatie en navigatie; Ins.: Instrumenten; A/F: Automatische vlucht; Sur.: Surveillance; A/S: Casco en systemen

MODULE 13. AERODYNAMICA, CONSTRUCTIE EN SYSTEMEN VAN LUCHTVAARTUIGEN

NIVEAU

B2L Basic

B2L

C/N

B2L

Ins.

B2L

A/F

B2L

Sur.

B2L

A/S

13.1	Vluchttheorie

a)	Aerodynamica en stuurorganen voor luchtvaartuigen;

—

b)	Aerodynamica van vliegtuigen met draaiende vleugels.

—

13.2	Structuren — Algemene concepten ( ATA 51)

a)	Algemeen begrip;

—

b)	Basisbegrippen van structurele systemen;

—

13.3	Automatische vlucht ( ATA 22)

a)	Basisbegrippen van automatische besturing;

—

b)	Automatische gashendelsystemen en automatische landingssystemen.

—

13.4	Communicatie/navigatie ( ATA 23/34)

a)	Basisbegrippen van communicatie- en navigatiesystemen;

—

b)	Basisbegrippen van surveillancesystemen voor luchtvaartuigen;

—

13.5	Elektriciteit ( ATA 24)

—

13.6	Uitrusting en inrichtingen ( ATA 25)

—

13.7	Stuurorganen

a)	Primaire en secundaire stuurorganen (ATA 27);

—

b)	Bediening en bescherming;

—

c)	Systeembediening;

—

d)	Stuurorganen van hefschroefvliegtuigen (ATA 67).

—

13.8	Instrumenten ( ATA 31)

—

13.9	Lichten ( ATA 33)

—

13.10

Onderhoudssystemen aan boord ( ATA 45)

—

13.11

Klimaatregeling en cabinedruk ( ATA 21)

(a)	Cabinedruk;

—

(b)	Luchttoevoer;

—

(c)	Klimaatregeling;

—

(d)	Veiligheids- en waarschuwingsinrichtingen.

—

13.12

Bescherming tegen brand ( ATA 26)

a)	Vuur- en rookdetectiesystemen en brandblusinstallaties;

—

b)	Draagbaar blustoestel.

—

13.13

Brandstofsystemen ( ATA 28, ATA 47)

(a)	Lay-out van het systeem;

—

(b)	Brandstofbehandeling;

—

(c)	Signaleringen en waarschuwingen;

—

(d)	Bijzondere systemen;

—

(e)	Balancering.

—

13.14

Hydraulisch vermogen ( ATA 29)

(a)	Lay-out van het systeem;

—

(b)	Systeembediening (1);

—

(c)	Systeembediening (2).

—

13.15

Bescherming tegen regen en ijs ( ATA 30)

(a)	Beginselen;

—

(b)	Jsbestrijding;

—

(c)	reventieve ijsbestrijding;

—

(d)	uitenwissersystemen;

—

(e)	egenafstotend middel.

—

13.16

andingsgestel ( ATA 32)

(a)	Beschrijving;

—

(b)

Systeem;

—

(c)	Lucht-gronddetectie.

—

13.17

Zuurstof ( ATA 35)

—

13.18

Pneumatisch/vacuüm ( ATA 36)

—

13.19

Water/afval ( ATA 38)

—

13.20

Geïntegreerde modulaire luchtvaartelektronica ( ATA 42)

—

(a)	Algemene systeembeschrijving en theorie;

—

(b)	Typische systeemlay-outs.

—

13.21

Cabinesystemen ( ATA 44)

—

13.22

Informatiesystemen ( ATA 46)

—

MODULE 14. VOORTSTUWING

NIVEAU

B2L Instrumenten

B2L Casco en systemen

14.1

Motoren

a)	Turbinemotoren;

b)	Hulpaggregaten (APU’s);

c)	Zuigermotoren;

d)	Elektrische en hybride motoren;

e)	Motorbediening.

14.2	Elektrische/elektronische motorsignaleringssystemen

14.3	Propellersystemen

14.4	Start- en ontstekingssystemen

MODULE 15. GASTURBINEMOTOR

NIVEAU

B1.1

B1.3

15.1	Grondbeginselen

15.2	Motorprestaties

—

15.3

Inlaat

15.4	Compressoren

15.5	Verbrandingssectie

15.6	Turbinesectie

15.7

Uitlaat

15.8	Lagers en afdichtingen

—

15.9	Smeermiddelen en brandstoffen

15.10

Smeersystemen

15.11

Brandstofsystemen

15.12

Luchtsystemen

15.13

Start- en ontstekingssystemen

15.14

Motorsignaleringssystemen

15.15

Alternerende turbineconstructies

—

15.16

Schroefturbinemotoren

15.17

Asturbinemotoren

15.18

Hulpaggregaten (APU’s);

15.19

Motorinstallatie

15.20

Beschermingssystemen tegen brand

15.21

Motortoezicht en gebruik aan de grond

15.22

Opslag en bewaring van motoren

—

MODULE 16. ZUIGERMOTOR

NIVEAU

B1.2

B1.4

16.1	Grondbeginselen

16.2	Motorprestaties

16.3	Motorconstructie

16.4	Motorbrandstofsystemen

16.4.1

Carburatoren

16.4.2

Brandstofinspuitingssystemen

16.4.3

Elektronische motorbediening

16.5	Start- en ontstekingssystemen

16.6	Inductie, uitlaat en koelsystemen

16.7	Drukvulling/turbodrukvulling

16.8	Smeermiddelen en brandstoffen

16.9	Smeersystemen

16.10

Motorsignaleringssystemen

16.11

Motorinstallatie

16.12

Motortoezicht en gebruik aan de grond

16.13

Opslag en bewaring van motoren

—

16.14

Alternatieve zuigermotorconstructies

MODULE 17. PROPELLER

NIVEAU

B1.1

B1.2

17.1	Grondbeginselen

17.2	Propellerconstructie

17.3	Bediening propellerspoed

17.4	Propellersynchronisatie

—

17.5	Bescherming tegen ijs op propeller

17.6	Propelleronderhoud

17.7	Opslag en bewaring van propellers

2”

(b)

het volgende punt 3 wordt toegevoegd:

“3.

Basisopleidingsmethoden

Voor de gehele cursus of voor elk van de modules of submodules daarvan wordt een passende opleidingsmethode of een combinatie van methoden vastgesteld met betrekking tot de reikwijdte en de doelstellingen van elke opleidingsfase en rekening houdend met de voordelen en beperkingen van de beschikbare opleidingsmethoden.

Opleidingsmethoden op basis van multimedia (MBT) kunnen worden gebruikt om de opleidingsdoelstellingen te bereiken in een fysiek of virtueel gecontroleerde omgeving.”;

(20)

aanhangsel II wordt als volgt gewijzigd:

(a)

punt 1.4 wordt vervangen door:

“1.4.

Geschikte open vragen moeten worden opgesteld en beoordeeld aan de hand van de kennissyllabus in aanhangsel I, module 7.”;

(b)

de punten 1.11, 1.12 en 1.13 worden vervangen door:

“1.11

Als men niet voor een examen in een module is geslaagd, mag men ten vroegste 90 dagen na de datum van het niet gehaalde examen opnieuw examen doen, behalve als een overeenkomstig bijlage IV (deel 147) erkende onderhoudsopleidingsorganisatie een opfriscursus organiseert die is gericht op de vakken van de desbetreffende module waarvoor men is gezakt; dan mag men na 30 dagen opnieuw examen voor die module doen.

1.12.

Basiskennisexamens met een maximumduur van meer dan 90 of meer dan 180 minuten kunnen worden opgesplitst in twee, respectievelijk drie deelexamens.

Voor elk deelexamen geldt het volgende:

(a)	het vormt een aanvulling op het (de) andere deelexamen(s) van de kandidaat, waarbij wordt gewaarborgd dat de combinatie van de deelexamens voldoet aan de exameneisen voor de vakmodule;

(b)	de kandidaat krijgt voor elk examen evenveel tijd;

(c)	minstens 75 % van de vragen moet correct worden beantwoord;

(d)	het aantal vragen is een veelvoud van vier;

(e)	het deelexamen wordt vermeld op hetzelfde certificaat van erkenning dat wordt afgegeven nadat het laatste deelexamen met goed gevolg is afgelegd. Op het certificaat van erkenning worden de datum en het resultaat van elk deelexamen vermeld, maar niet het gemiddelde resultaat;

(f)	het deelexamen wordt binnen dezelfde organisatie afgelegd, overeenkomstig de normale examenbepalingen voor het opnieuw afleggen van niet gehaalde examens.

1.13.

Het maximale aantal pogingen per examen bedraagt drie binnen een periode van twaalf maanden.

De aanvragers stellen de erkende onderhoudsopleidingsorganisatie of de bevoegde autoriteit waarbij het examen wordt aangevraagd, schriftelijk in kennis van het aantal en de data van de pogingen die zijn gedaan in de twaalf maanden voorafgaand aan het examen en van de organisatie of de bevoegde autoriteit waarbij die pogingen zijn ondernomen. De erkende onderhoudsopleidingsorganisatie of de bevoegde autoriteit is verantwoordelijk voor het controleren van het aantal pogingen binnen de toepasselijke termijnen.”;

(c)

het volgende punt 1.14 wordt toegevoegd:

“1.14

Hoewel wordt aanvaard dat het onderwerp van de vragen hetzelfde kan zijn, mogen de vragen die in het kader van het leerprogramma op basis van multimedia worden gebruikt, niet worden gebruikt voor examens.”;

(d)

punt 2 wordt vervangen door:

“2.

Aantal vragen per module

2.1.	MODULE 1 — WISKUNDE Categorie A: 16 meerkeuzevragen, geen open vragen. Toegestane tijd: 20 minuten. Categorieën B1, B2, B2L en B3: 32 meerkeuzevragen, geen open vragen. Toegestane tijd: 40 minuten.

2.2.	MODULE 2 — FYSICA Categorieën A en B3: 32 meerkeuzevragen, geen open vragen. Toegestane tijd: 40 minuten. Categorieën B1, B2 en B2L: 52 meerkeuzevragen, geen open vragen. Toegestane tijd: 65 minuten.

2.3.

MODULE 3 — GRONDBEGINSELEN ELEKTRICITEIT

Categorie A: 20 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 25 minuten.

Categorie B3: 24 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 30 minuten.

Categorieën B1, B2 en B2L: 52 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 65 minuten.

2.4.	MODULE 4 — GRONDBEGINSELEN ELEKTRONICA Categorieën B1 en B3: 20 meerkeuzevragen, geen open vragen. Toegestane tijd: 25 minuten. Categorieën B2 en B2L: 40 meerkeuzevragen, geen open vragen. Toegestane tijd: 50 minuten.

2.5.

MODULE 5 — DIGITALE TECHNIEKEN/ELEKTRONISCHE INSTRUMENTSYSTEMEN

Categorieën A en B3: 20 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 25 minuten.

Categorie B1: 40 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 50 minuten.

Categorieën B2 en B2L: 72 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 90 minuten.

2.6.	MODULE 6 — MATERIALEN EN HARDWARE Categorie A: 52 meerkeuzevragen, geen open vragen. Toegestane tijd: 65 minuten. Categorieën B1 en B3: 80 meerkeuzevragen, geen open vragen. Toegestane tijd: 100 minuten. Categorieën B2 en B2L: 60 meerkeuzevragen, geen open vragen. Toegestane tijd: 75 minuten.

2.7.

MODULE 7 — ONDERHOUD

Categorie A: 76 meerkeuzevragen en 2 open vragen.

Toegestane tijd: 95 minuten plus 40 minuten.

Categorieën B1 en B3: 80 meerkeuzevragen en 2 open vragen.

Toegestane tijd: 100 minuten plus 40 minuten.

Categorieën B2 en B2L: 60 meerkeuzevragen en 2 open vragen.

Toegestane tijd: 75 minuten plus 40 minuten.

2.8.	MODULE 8 — BASISAERODYNAMICA Categorieën A, B3, B1, B2 en B2L: 24 meerkeuzevragen, geen open vragen. Toegestane tijd: 30 minuten.

2.9.	MODULE 9 — MENSELIJKE FACTOREN Categorieën A, B1, B3, B2 en B2L: 28 meerkeuzevragen, geen open vragen. Toegestane tijd: 35 minuten.

2.10.

MODULE 10 — LUCHTVAARTWETGEVING

Categorie A: 32 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 40 minuten.

Categorieën B1, B3, B2 en B2L: 44 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 55 minuten.

2.11.

MODULE 11 — AERODYNAMICA, CONSTRUCTIE EN SYSTEMEN VAN VLIEGTUIGEN

Categorie A1: 108 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 135 minuten.

Categorie A2: 72 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 90 minuten.

Categorie B1.1: 140 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 175 minuten.

Categorie B1.2: 100 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 125 minuten.

Categorie B3: 60 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 75 minuten.

2.12.

MODULE 12 — AERODYNAMICA, CONSTRUCTIE EN SYSTEMEN VAN HELIKOPTERS

Categorie A: 100 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 125 minuten.

Categorieën B1.3 en B1.4: 128 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 160 minuten.

2.13.

MODULE 13 — AERODYNAMICA, CONSTRUCTIE EN SYSTEMEN VAN LUCHTVAARTUIGEN

Categorie B2: 188 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 235 minuten.

Categorie B2L:

Systeembevoegdverklaring	Aantal meerkeuzevragen	Toegestane tijd (minuten)
Basiseisen (Submodules 13.1, 13.2, 13.5 en 13.9)	32	40
COM/NAV (Submodule 13.4, punt a))	24	30
INSTRUMENTEN (Submodule 13.8)	20	25
AUTOMATISCHE VLUCHT (Submodules 13.3 en 13.7)	28	35
TOEZICHTMAATREGELEN (Submodule 13.4, punt b))	20	25
CASCOSYSTEMEN (Submodules 13.11 tot en met 13.19)	52	65

2.14.

MODULE 14 — VOORTSTUWING

Categorieën B2 en B2L: 32 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 40 minuten.

OPMERKING: Het B2L-examen voor module 14 geldt alleen voor de bevoegdverklaringen “Instrumenten” en “Cascosystemen”.

2.15.

MODULE 15 — GASTURBINEMOTOR

Categorieën A1 en A3: 60 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 75 minuten.

Categorie B1.1 en B1.3: 92 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 115 minuten.

2.16.

MODULE 16 — ZUIGERMOTOR

Categorieën A2 en A4: 52 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 65 minuten.

Categorieën B3, B1.2 en B1.4: 76 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 95 minuten.

2.17.

MODULE 17 — PROPELLER

Categorieën A1 en A2: 20 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 25 minuten.

Categorieën B3, B1.1 en B1.2: 32 meerkeuzevragen, geen open vragen.

Toegestane tijd: 40 minuten.”;

(21)

aanhangsel III wordt als volgt gewijzigd:

(a)	de titel wordt vervangen door: “Aanhangsel III Norm voor luchtvaartuigtypeopleiding en type-evaluatie — Praktijkopleiding”;

(b)

punt 1, a), ii), wordt vervangen door:

“ii)	voldoen aan de norm beschreven in punt 3.1 van dit aanhangsel en, voor zover beschikbaar, aan de elementen die zijn gedefinieerd in de gegevens voor operationele geschiktheid (OSD) die zijn vastgesteld overeenkomstig Verordening (EU) nr. 748/2012.”;

(c)

punt 1, b), ii), wordt vervangen door:

“ii)	voldoen aan de norm beschreven in punt 3.2 van dit aanhangsel en, voor zover beschikbaar, aan de elementen die zijn gedefinieerd in de OSD die zijn vastgesteld overeenkomstig Verordening (EU) nr. 748/2012.”;

(d)

punt 1, b), iv), wordt vervangen door:

“iv)	omvatten demonstraties van het gebruik van apparatuur, componenten, onderhoudsopleidingssimulators (MSTD’s), onderhoudsopleidingstoestellen (MTD’s) of echte luchtvaartuigen.”;

(e)

punt 1, c), i), wordt vervangen door:

“i)

Verschillenopleiding is de opleiding die vereist is om de verschillen in opleiding te behandelen tussen:

(a)	twee verschillende bevoegdverklaringen voor luchtvaartuigtypen van dezelfde fabrikant, zoals bepaald door het Agentschap, of

(b)	twee verschillende categorieën van bewijzen van bevoegdheid met betrekking tot dezelfde luchtvaartuigtypebevoegdverklaring.”;

(f)

het volgende punt 1, c), iv), wordt toegevoegd:

“iv)	De verschillenopleiding moet begonnen en voltooid zijn binnen drie jaar voorafgaand aan de aanvraag voor de nieuwe typebevoegdverklaring in dezelfde categorie (geval a)) of in een andere categorie (geval b)).”;

(g)

in punt 3 worden na de eerste alinea de volgende alinea’s ingevoegd:

“Voor de gehele cursus of voor elk van de onderdelen daarvan wordt een passende opleidingsmethode of een combinatie van opleidingsmethoden vastgesteld met betrekking tot de reikwijdte en de doelstellingen van elke opleidingsfase en rekening houdend met de voordelen en beperkingen van de beschikbare opleidingsmethoden.

Opleidingsmethoden op basis van multimedia (MBT) kunnen worden gebruikt om de opleidingsdoelstellingen te bereiken in een fysiek of virtueel gecontroleerde omgeving.”;

(h)

punt 3.1, a), wordt vervangen door:

“a)

Doel:

Na voltooiing van een theoriecursus is de student in staat om, tot de niveaus die zijn aangeduid in de syllabus in aanhangsel III, een gedetailleerde theoretische kennis over de relevante systemen, de structuur, de bediening, het onderhoud, de reparatie en de probleemoplossing van het luchtvaartuig te demonstreren overeenkomstig de onderhoudsgegevens. De student is in staat het gebruik te demonstreren van handboeken en goedgekeurde procedures, inclusief kennis over de relevante inspecties en beperkingen.”;

(i)

in punt 3.1, d), wordt de vierde alinea vervangen door:

“Verder wordt in de cursus het volgende beschreven en gemotiveerd:

—	de minimaal vereiste fysieke en/of virtuele aanwezigheid in de klas van de cursist teneinde de doelstellingen van de cursus te verwezenlijken;

—	het maximaal aantal uren fysieke en/of virtuele opleiding in de klas per dag, rekening houdend met de beginselen van pedagogie en menselijke factoren.”;

(j)

punt 3.1, e), wordt als volgt gewijzigd:

i)	na de tweede alinea wordt de volgende alinea toegevoegd: “Als er een minimale syllabus over de gegevens betreffende de operationele geschiktheid (OSD) bestaat, vastgesteld overeenkomstig Verordening (EU) nr. 748/2012, wordt die opgenomen.”;

ii)

de tabel wordt als volgt gewijzigd:

—	in het niveau “Cascoconstructie” wordt hoofdstuk “27A Stuurvlakken” geschrapt;

—

in het niveau “Cascosystemen” wordt na hoofdstuk 46 het volgende hoofdstuk 47 ingevoegd:

“47	Stikstofopwekkings-systeem

—

2”

—

in het niveau “Cascosystemen” wordt na hoofdstuk 50 het volgende hoofdstuk “55/57 Stuurvlakken (alle)” ingevoegd:

“55/57 Stuurvlakken (alle)

—

1”

(k)	punt 3.1, f), wordt geschrapt;

(l)

punt 3.2, b), wordt als volgt gewijzigd:

tussen de derde en de vierde alinea wordt de volgende alinea ingevoegd:

“Als de minimumlijst van praktische taken van de gegevens betreffende de operationele geschiktheid (OSD) beschikbaar is, vastgesteld overeenkomstig Verordening (EU) nr. 748/2012, maakt die lijst deel uit van de te kiezen praktische elementen.”;

ii)

de tabel wordt als volgt gewijzigd:

—	in het niveau “Cascoconstructie” wordt hoofdstuk “27A Stuurvlakken” geschrapt;

—

in het niveau “Cascosystemen” wordt na hoofdstuk 46 het volgende hoofdstuk 47 ingevoegd:

“47	Stikstofopwekkingssysteem

X/X

—

X”

—

in het niveau “Cascosystemen” wordt na hoofdstuk 50 het volgende hoofdstuk “55/57 Stuurvlakken” ingevoegd:

“55/57 Stuurvlakken

X/—

—

—”

(m)

punt 4.1, f), wordt vervangen door:

“f)

Het aantal vragen dient minimaal 1 vraag per opleidingsuur te bedragen. Het aantal vragen per elk hoofdstuk en niveau dient in verhouding te staan tot:

—	het aantal opleidingsuren dat daadwerkelijk is besteed aan het onderwijs over dat hoofdstuk en dat niveau, of

—	in het geval van studentgerichte methoden, de verwachte gemiddelde tijd om de opleiding te voltooien, en

—	de leerdoelstellingen zoals afgeleid uit de analyse van de opleidingsbehoeften.

De bevoegde autoriteit beoordeelt bij de goedkeuring van de cursus het aantal en het niveau van de vragen.”;

(n)

het volgende punt 4.1, j), wordt toegevoegd:

“j)	“Hoewel wordt aanvaard dat het onderwerp van de vragen hetzelfde kan zijn, mogen de vragen die in het kader van het leerprogramma op basis van multimedia worden gebruikt, niet worden gebruikt voor examens.”;

(o)

de punten 5 en 6 worden vervangen door:

“5.

Type-evaluatienorm voor luchtvaartuigen van groep 2 en groep 3

Type-evaluaties met betrekking tot luchtvaartuigen van groep 2 of groep 3 worden uitgevoerd door opleidingsorganisaties die naar behoren zijn erkend overeenkomstig bijlage IV (deel 147) of door de bevoegde autoriteit.

De evaluatie bestaat uit een praktijkbeoordeling en een mondeling examen en voldoet aan de volgende eisen:

a)	Uit de praktijkbeoordeling moet blijken of de kandidaat bekwaam is om onderhoudstaken uit te voeren die van toepassing zijn op het specifieke luchtvaartuigtype.

b)	Het mondeling examen vormt een staal van de hoofdstukken van punt 3, “Norm voor luchtvaartuigtypeopleiding”, op het in punt 3.1, e), vermelde niveau.

Zowel de mondelinge examens als de praktijkbeoordelingen waarborgen dat aan de volgende doelstellingen wordt voldaan:

1.	het luchtvaartuigtype en zijn systemen correct en met vertrouwen bespreken;

zorgen voor veilig onderhoud, veilige inspecties en routinewerkzaamheden overeenkomstig het onderhoudshandboek en andere relevante instructies en taken die gelden voor het type luchtvaartuig, bijvoorbeeld probleemoplossing, reparaties, bijregelingen, vervangingen, afstelling en functionele controles zoals motorproefdraaien enz., indien vereist;

3.	correct gebruiken van alle technische literatuur en documentatie voor het luchtvaartuig;

4.	correct gebruiken van specialistische/bijzondere werktuigen en testgereedschap, demonteren en vervangen van onderdelen en modules die specifiek zijn voor het type, met inbegrip van elk onderhoud aan de vleugels.

Ten aanzien van de type-evaluatie gelden de volgende voorwaarden:

Het maximale aantal pogingen per examen bedraagt drie binnen een periode van twaalf maanden. Na de eerste niet geslaagde poging binnen één set is een wachttijd van 30 dagen vereist, en een wachttijd van 60 dagen na de tweede niet geslaagde poging.

De aanvragers stellen de onderhoudsopleidingsorganisatie of de bevoegde autoriteit waarbij het examen wordt aangevraagd, schriftelijk in kennis van het aantal en de data van de pogingen die in de voorbije periode van twaalf maanden zijn gedaan en van de onderhoudsopleidingsorganisatie of de bevoegde autoriteit waarbij die pogingen zijn ondernomen. De onderhoudsopleidingsorganisatie of de bevoegde autoriteit is verantwoordelijk voor het controleren van het aantal pogingen binnen de toepasselijke termijnen.

2.	Men moet slagen voor de type-evaluatie en de vereiste praktijkervaring voltooien binnen de drie jaar voorafgaand aan de aanvraag van een aantekening voor een typebevoegdverklaring op het bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen.

3.	Bij de type-evaluatie is ten minste één examinator aanwezig. De examinator(en) mag (mogen) niet betrokken zijn geweest bij de opleiding van de aanvrager.

e)	De examinator(en) stelt (stellen) een schriftelijk en ondertekend rapport op dat aan de kandidaat ter beschikking wordt gesteld om uit te leggen waarom de kandidaat al dan niet geslaagd is.

Praktijkopleiding:

6.1

Algemeen

Praktijkopleiding is de opleiding over een bepaald type luchtvaartuig die aan de aanvrager wordt gegeven op een echte werkplek, met de mogelijkheid om beste praktijken op het gebied van onderhoud en correcte procedures voor vrijgave voor gebruik aan te leren. De praktijkopleiding voldoet aan de volgende eisen:

(a)	De lijst van taken en het programma van de praktijkopleiding worden goedgekeurd door de bevoegde autoriteit die het bewijs van bevoegdheid voor onderhoud heeft afgegeven alvorens met de praktijkopleiding wordt begonnen.

(b)	De praktijkopleiding wordt gevolgd bij een of meer onderhoudsorganisaties die overeenkomstig deze verordening naar behoren zijn erkend voor het onderhoud van dat luchtvaartuigtype. Een van die organisaties houdt toezicht op de praktijkopleiding.

(c)

Alvorens ze de praktijkopleiding volgen, moeten de aanvragers een bewijs van bevoegdheid van categorie A, B of L5 hebben of de theoretische typeopleiding hebben voltooid en ten minste 50 % van de vereiste basiservaring (punt 66.A.30) hebben opgedaan met betrekking tot de luchtvaartuigcategorie waarvoor ze worden opgeleid.

(d)

De aanvragers beginnen en voltooien de praktijkopleiding binnen de drie jaar voorafgaand aan de aanvraag voor de eerste aantekening van de typebevoegdverklaring. Ten minste 50 % van de taken van de praktijkopleiding vindt plaats nadat de bijbehorende theoretische typeopleiding voor het luchtvaartuig is voltooid.

(e)

De aanvragers volgen de praktijkopleiding onder het mentorschap van een of meer gekwalificeerde mentors, waarbij ze individueel worden begeleid en de mentoren de technische kennis, de vaardigheden en de verantwoordelijkheden van typisch certificeringspersoneel controleren. Tijdens de praktijkopleiding geven de mentoren ook kennis en ervaring door aan de aanvragers, waarbij ze de nodige adviezen, ondersteuning en begeleiding geven.

(f)

Elke taak wordt door de aanvrager afgetekend en heeft betrekking op een opdrachtomschrijving/werkblad enz. uit de bedrijfspraktijk. De mentors moeten de tijdens de praktijkopleiding uitgevoerde taken controleren en medeondertekenen, omdat zij verantwoordelijkheid zijn voor de taken op het niveau van ondersteunend of certificeringspersoneel, afhankelijk van de procedure voor vrijgave voor gebruik.

(g)	Als het programma van de praktijkopleiding met goed gevolg is voltooid, doen de mentors een aanbeveling voor de eindbeoordeling van de aanvrager, die door aangewezen beoordelaars moet worden uitgevoerd.

6.2

Inhoud en logboek van de praktijkopleiding

De praktijkopleiding omvat een reeks activiteiten en taken die representatief zijn voor de aangevraagde bevoegdverklaring, de systemen en de categorie van bewijs van bevoegdheid voor een luchtvaartuigtype, en kan betrekking hebben op meer dan één categorie van bewijs van bevoegdheid.

De praktijkopleiding wordt gedocumenteerd in een logboek waarin het volgende wordt vermeld:

(a)	naam van de aanvrager,

(b)	geboortedatum van de aanvrager,

(c)	de erkende onderhoudsorganisatie(s) waar de praktijkopleiding is gevolgd,

(d)	de aangevraagde bevoegdverklaringen en categorieën bewijzen van bevoegdheid,

(e)

lijst van taken, waaronder:

i)	taakomschrijving,

ii)	verwijzing naar de opdrachtomschrijving/de werkorder/het technisch journaal van het luchtvaartuig enz.,

iii)	plaats waar de taak is uitgevoerd,

iv)	datum waarop de taak is voltooid,

v)	luchtvaartuigregistratie(s),

(f)	namen van de mentors (met inbegrip van het nummer van het bewijs van bevoegdheid, indien van toepassing),

(g)	een ondertekende aanbeveling van de mentors voor de daaropvolgende eindbeoordeling van de aanvrager.

6.3

Eindbeoordeling van aanvrager

De eindbeoordeling van de aanvrager mag pas worden uitgevoerd nadat het logboek van de praktijkopleiding is ingevuld en de mentors de desbetreffende aanbeveling hebben ondertekend.

De aangewezen beoordelaar(s) die de eindbeoordeling uitvoert (uitvoeren), stelt (stellen) de vergunningverlenende autoriteit ruim van tevoren in kennis van de datum van de beoordeling, zodat die autoriteit eventueel aanwezig kan zijn.

Het doel van de eindbeoordeling is na te gaan of de aanvragers over voldoende technische kennis en over de passende vaardigheden en houding beschikken, en bekwaam zijn om onafhankelijk te werken als certificeringspersoneel met een typebevoegdverklaring voor een bepaald luchtvaartuigtype.

De eindbeoordeling duurt minimaal een werkdag.

(a)

Tijdens de beoordeling wordt het volgende getest:

(1)	de vereiste algemene technische kennis voor de specifieke categorie van bewijs van bevoegdheid;

(2)	de voor het luchtvaartuigtype specifieke kennis en vaardigheden voor de specifieke categorie van bewijs van bevoegdheid;

(3)	inzicht in de bevoegdheden van het bewijs met betrekking tot het luchtvaartuig en de categorie van bewijs van bevoegdheid;

(4)	het passende gedrag en de veiligheidsattitude van de aanvrager met betrekking tot de werkomgeving voor onderhoud.

(b)

De beoordeling wordt vermeld in een rapport dat de volgende informatie bevat:

(1)	persoonlijke gegevens van de aanvrager,

(2)	persoonlijke gegevens van de beoordelaar(s),

(3)	datum en tijdschema van de beoordeling,

(4)	inhoud van de beoordeling,

(5)	resultaat van de beoordeling: geslaagd of niet geslaagd,

(6)	handtekening van de beoordelaar(s), de kandidaat en, indien van toepassing, de onafhankelijke waarnemer(s).

(c)

Aanvragers die niet geslaagd zijn, kunnen na drie maanden een nieuwe beoordeling afleggen; als ze een aanvullende opleiding hebben gevolgd en de mentors een nieuwe aanbeveling hebben gedaan, kan dat na minder dan drie maanden als de beoordelaar(s) daarmee instemt (instemmen). Na drie mislukte pogingen moet de volledige praktijkopleiding opnieuw worden gevolgd.

6.4

Eisen voor mentors en beoordelaars

Mentors en beoordelaars behoren tot het onderhoudspersoneel en hebben de volgende kwalificaties:

Mentors:

—	zijn houder van een geldig bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen dat overeenkomstig deze bijlage is afgegeven, of van een geldig bewijs dat overeenkomstig aanhangsel IV van bijlage II (deel 145) volledig conform ICAO-bijlage 1 is en wordt aanvaard door de bevoegde autoriteit;

—	zijn ten minste één jaar houder van een bewijs van bevoegdheid in dezelfde categorie als de categorie waarvoor zij als mentor optreden tijdens de praktijkopleiding, met een typebevoegdverklaring die geschikt is om de bevoegdheden voor het desbetreffende luchtvaartuig uit te oefenen;

—	beschikken over de nodige bevoegdheden voor vrijgave of aftekening in de onderhoudsorganisatie waar de praktijkopleiding wordt gegeven;

—

hebben ervaring met het opleiden van andere personen (ze zijn leertijdinstructeurs of instructeurs overeenkomstig bijlage IV (deel 147), hebben een opleidingscursus voor opleiders gevolgd of beschikken over een vergelijkbare nationale kwalificatie, of hebben daartoe een opleiding gevolgd die aanvaardbaar is voor de bevoegde autoriteit).

ii)

Beoordelaars voor de eindbeoordeling:

—	zijn houder van een geldig bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen dat overeenkomstig deze bijlage is afgegeven, of van een geldig bewijs dat overeenkomstig aanhangsel IV van bijlage II (deel 145) volledig conform ICAO-bijlage 1 is en wordt aanvaard door de bevoegde autoriteit;

—	zijn ten minste 3 jaar houder van een bewijs van bevoegdheid in dezelfde categorie als de categorie waarvoor de praktijkopleiding wordt beoordeeld, met dezelfde of een vergelijkbare bevoegdverklaring voor een luchtvaartuigtype;

—

hebben ervaring met en/of hebben een opleiding gevolgd voor het beoordelen van andere personen (ze zijn leertijdinstructeurs of instructeurs overeenkomstig bijlage IV (deel 147)), hebben een opleidingscursus voor opleiders gevolgd of beschikken over een vergelijkbare nationale kwalificatie, of hebben daartoe een opleiding gevolgd die aanvaardbaar is voor de bevoegde autoriteit).

—	zijn niet bij de praktijkopleiding betrokken geweest als mentor van de aanvrager; als de beoordelaar aan de praktijkopleiding heeft deelgenomen, is bij de beoordeling van de praktijkopleiding een onafhankelijke waarnemer aanwezig.

6.5

Documentatie en gegevens van de praktijkopleiding

In het definitieve beoordelingsrapport en het logboek van de praktijkopleiding wordt officieel bevestigd dat de aanvrager de praktijkopleiding met goed gevolg heeft voltooid.

De documentatie van de praktijkopleiding wordt aan de bevoegde autoriteit verstrekt ter ondersteuning van de aanvraag voor de afgifte of wijziging van het bewijs van bevoegdheid als bedoeld in sectie B, subdeel B, van deze bijlage.

De gegevens van de documentatie van de praktijkopleiding worden bijgehouden door de onderhoudsorganisatie waar de praktijkopleiding is gevolgd, overeenkomstig de procedures die zijn overeengekomen met de bevoegde autoriteit van de onderhoudsorganisatie.”;

(22)

aanhangsel IV wordt vervangen door:

“Aanhangsel IV

Modules of deelmodules inzake ervaring en basiskennis die vereist zijn voor verlenging van een bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen overeenkomstig bijlage III (deel 66)

A. Ervaringsvereisten

Tabel A hieronder bevat de ervaringsvereisten, in maanden, voor het toevoegen van een nieuwe categorie of subcategorie aan een overeenkomstig bijlage III (deel 66) verleend bewijs van bevoegdheid.

De ervaringsvereisten kunnen met 50 % worden verminderd als de aanvrager voor een bepaalde subcategorie een erkende deel-147-cursus voor basiskennis heeft voltooid.

Tabel A

Naar: Van:	A1	A2	A3	A4	B1.1	B1.2	B1.3	B1.4	B2	B2L	B3	L1	L2	L3	L4	L5
A1	—	6	6	6	24	6	24	12	24	12	6	12	12	12	12	24
A2	6	—	6	6	24	6	24	12	24	12	6	12	12	12	12	24
A3	6	6	—	6	24	12	24	6	24	12	12	12	12	12	12	24
A4	6	6	6	—	24	12	24	6	24	12	12	12	12	12	12	24
B1.1	—	6	6	6	—	6	6	6	12	12	6	6	6	12	12	12
B1.2	6	—	6	6	24	—	24	6	24	12	—	—	—	12	12	12
B1.3	6	6	—	6	6	6	—	6	12	12	6	6	6	12	12	12
B1.4	6	6	6	—	24	6	24	—	24	12	6	6	6	12	12	12
B2	6	6	6	6	12	12	12	12	—	—	12	6	6	12	12	24
B2L	6	6	6	6	12	12	12	12	12	—	12	6	6	12	12	24
B3	6	—	6	6	24	6	24	12	24	12	—	—	—	12	12	12
L1	24	24	24	24	36	24	36	24	36	24	24	—	6 (*)	12 (*)	12 (*)	24 (*)
L2	24	12	24	24	36	12	36	24	36	24	12	—	—	12 (*)	12 (*)	24 (*)
L3	30	30	30	30	48	30	48	30	48	30	30	12 (*)	12 (*)	—	6 (*)	24 (*)
L4	30	30	30	30	48	30	48	30	48	30	30	12 (*)	12 (*)	—	—	24 (*)
L5	24	24	24	24	36	24	36	24	36	24	24	12 (*)	12 (*)	12 (*)	—	—

B. Vereiste basiskennismodules of -deelmodules

Deze tabel geeft een overzicht van de vereiste examens voor het toevoegen van een nieuwe basiscategorie/subcategorie aan een bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen dat overeenkomstig deze bijlage is verleend.

De overeenkomstig aanhangsel I en aanhangsel VII opgestelde syllabi vereisen verschillende kennisniveaus voor verschillende categorieën van bewijzen van bevoegdheid binnen een module. Daarom gelden voor houders van een bewijs van bevoegdheid die een overeenkomstig deze bijlage verleend bewijs van bevoegdheid voor het onderhoud van luchtvaartuigen willen uitbreiden tot een andere categorie/subcategorie, aanvullende examens voor bepaalde modules en worden de modules geanalyseerd om te bepalen welke onderwerpen ontbreken of waarvoor op een lager niveau examen is afgelegd.

Tabel B

Naar

Van

B1.1

B1.2

B1.3

B1.4

B2L

L1C

L2C

L3H

L3G

L4H

L4G

Geen

16.

12.

12, 16.

Alle behalve 9.

Alle behalve 2, 8, 9.

Alle behalve 2L.

Alle behalve 9.

11, 15.

Geen

12, 15.

12.

Alle behalve 9.

Alle behalve 2, 8, 9.

Alle behalve 2L.

Alle behalve 9.

11, 17.

11, 16, 17.

Geen

16.

Alle behalve 9.

Alle behalve 2, 8, 9.

Alle behalve 2L.

Alle behalve 9.

11, 15, 17.

11, 17.

15.

Geen

Alle behalve 9.

Alle behalve 2, 8, 9.

Alle behalve 2L.

Alle behalve 9.

B1.1

Geen

16.

12.

12, 16.

Geen

16.

12.

12, 16.

4, 5, 13,14.

4, 5, 13SQ, 14SQ.

16.

12L.

8L**, 12L.

9L.

10L.

9L, 11L.

10L,

11L.

8L**, 10L, 11, 12L.

B1.2

11, 15.

Geen

12, 15.

12.

11, 15.

Geen

12, 15.

12.

4, 5, 13, 14.

4, 5, 13SQ. 14SQ.

Geen

12L.

8L*,

12L.

8L*,

12L.

9L.

10L.

9L, 11L.

10L,

11L.

8L*, 10L, 11, 12L.

B1.3

11, 17.

11, 16, 17.

Geen

16.

11, 17.

11, 16, 17.

Geen

16.

4, 5, 13, 14.

4, 5, 13SQ. 14SQ.

11, 16, 17.

7L, 12L.

7L, 8L**, 12L.

9L.

10L.

9L, 11L.

10L,

11L.

8L**, 10L, 11, 12L.

B1.4.

11, 15, 17.

11, 17.

15.

Geen

11, 15, 17.

11, 17.

15.

Geen

4, 5, 13, 14.

4, 5, 13SQ. 14SQ.

11, 17.

7L, 12L.

7L, 8L*, 12L.

9L.

10L.

9L, 11L.

10L,

11L.

8L*, 10L, 11, 12L.

B2.

6, 7, 11, 15, 17.

6, 7, 11, 16, 17.

6, 7, 12, 15.

6, 7, 12, 16.

6, 7, 11, 15, 17.

6, 7, 11, 16, 17.

6, 7, 12, 15.

6, 7, 12, 16.

Geen

6, 7, 11, 16, 17.

5L, 7L.

4L, 5L, 6L, 7L.

5L, 7L, 8L.

4L, 5L, 6L, 7L, 8L.

9L.

10L.

9L, 11L.

10L, 11L.

6, 7, 11 of 12, 15 of 16, 17, 8L, 10L.

B2L

6, 7, 11, 15, 17.

6, 7, 11, 16, 17.

6, 7, 12, 15.

6, 7, 12, 16.

6, 7, 11, 15, 17.

6, 7, 11, 16, 17.

6, 7, 12, 15.

6, 7, 12, 16.

13SQ, 14SQ.

Geen

6, 7, 11, 16, 17.

5L, 7L, 12LSQ.

4L, 5L, 6L, 7L, 12LSQ.

5L, 7L, 8L, 12LSQ.

4L, 5L, 6L, 7L, 8L, 12LSQ.

9L.

10L.

9L, 11L.

10L, 11L.

6, 7, 11 of 12, 15 of 16, 17, 8L, 10L.

11, 15.

12, 15.

12.

2, 3, 5, 8, 11, 15.

2, 3, 5, 8, 11.

2, 3, 5, 8, 12, 15.

2, 3, 5, 8, 12.

2, 3, 4, 5, 8, 13, 14.

2, 3, 4, 5, 8, 13SQ.

Geen

12L.

8L*, 12L.

9L.

10L.

9L, 11L.

10L, 11L.

2, 3, 5, 8, 11 of 12, 8L*, 10L, 11L, 12L.

Naar

Van

B1.1

B1.2

B1.3

B1.4

B2L

L1C

L2C

L3H

L3G

L4H

L4G

L1C

Alle

Geen

4L, 6L.

8L.

4L, 6L, 8L.

9L.

10L.

8L, 9L, 11L.

8L, 10L, 11L.

Alle

Geen

8L.

9L.

10L.

8L, 9L, 11L.

8L, 10L, 11L.

L2C

Alle

Geen

4L, 6L.

Geen

4L, 6L.

9L.

10L.

9L, 11L.

10L, 11L.

Alle

Geen

9L.

10L.

9L, 11L.

10L, 11L.

L3H

Alle

5L, 7L.

4L, 5L, 6L, 7L.

5L, 7L, 8L.

4L, 5L, 6L, 7L, 8L.

Geen

10L.

8L, 11L.

8L, 10L, 11L.

L3G

Alle

5L, 7L.

4L, 5L, 6L, 7L.

5L, 7L, 8L.

4L, 5L, 6L, 7L, 8L.

9L.

Geen

8L, 9L, 11L.

8L, 11L.

L4H

Alle

5L, 7L.

4L, 5L, 6L, 7L.

5L, 7L.

4L, 5L, 6L, 7L.

Geen

10L.

Geen

10L.

L4G

Alle

5L, 7L.

4L, 5L, 6L, 7L.

5L, 7L.

4L, 5L, 6L, 7L.

9L.

Geen

9L.

Geen

SQ = hangt af van systeemkwalificatie.

*:	met uitzondering van de onderwerpen in verband met zuigermotoren.

**:	met uitzondering van de onderwerpen in verband met turbinemotoren.

”;

(23)

EASA-formulier 26 in aanhangsel VI wordt als volgt gewijzigd:

(a)

bladzijde 1 wordt vervangen door:

“I.

EUROPESE UNIE (*)

[LIDSTAAT]

[NAAM & LOGO VAN DE AUTORITEIT]

II.

Deel 66

BEWIJS VAN BEVOEGDHEID VOOR ONDERHOUD VAN LUCHTVAARTUIGEN

III.

Nr. bewijs van bevoegdheid [CODE LIDSTAAT].66.[XXXX]

EASA-FORMULIER 26 versie 6”

(b)

de pagina met XIII. BEPERKINGEN DEEL 66 wordt vervangen door:

“XIII.

BEPERKINGEN DEEL 66

Bewijs geldig tot:

III.	Nr. bewijs van bevoegdheid:”

(24)

aanhangsel VII wordt vervangen door:

“Aanhangsel VII

Basiskennisvereisten voor een bewijs van bevoegdheid voor onderhoud van luchtvaartuigen van categorie L

De definities van de verschillende kennisniveaus die uit hoofde van dit aanhangsel vereist zijn, zijn dezelfde als beschreven in punt 1 van aanhangsel I.

1. Modularisering

De vereiste modules voor elke subcategorie/categorie van bewijzen van bevoegdheid voor luchtvaartuigen zijn in overeenstemming met de volgende matrix. Indien van toepassing worden de onderwerpmodules aangeduid met een “X”, terwijl “n.v.t.” betekent dat de onderwerpmodule noch van toepassing, noch vereist is.

De basiskennisvereiste voor L5 is dezelfde als voor elke B1-subcategorie (zoals aangegeven in aanhangsel I) plus andere modules zoals aangegeven in de matrix.

Subcategorieën van bewijzen van bevoegdheid

Composietzweefvliegtuigen

Zweefvliegtuigen

Gemotoriseerde composietzweefvliegtuigen en composiet-ELA1-vleugelvliegtuigen

Gemotoriseerde zweefvliegtuigen en ELA1-vleugelvliegtuigen

Heteluchtballonnen

Gasballonnen

Luchtschepen met hete lucht

ELA2-luchtschepen met hete lucht

Gasluchtschepen hoger dan ELA2

Onderwerpmodules

L1C

L2C

L3H

L3G

L4H

L4G

1L	“Basiskennis”

n.v.t.

2L	“Menselijke factoren”

n.v.t.

3L	“Luchtvaartwetgeving”

n.v.t.

4L	“Structuur van hout en/of metalen buizen overtrokken met textiel”

n.v.t.

5L	“Composietstructuur”

n.v.t.

6L	“Metalen structuur”

n.v.t.

7L	“Casco — Algemene, mechanische en elektrische systemen”

n.v.t.

“Motor”

n.v.t.

X (*1)

9L	“Ballonnen — Heteluchtballonnen”

n.v.t.

10L	“Ballonnen — Gasballonnen (vrij/verankerd)”

n.v.t.

11L	“Luchtschepen — LUCHTSCHEPEN met hete lucht/gas”

n.v.t.

12L	“Radio Com/ELT/transponder/instrumen-ten”

n.v.t.

MODULE 1L — BASISKENNIS

Niveau

1L.1

Wiskunde

—	Rekenkunde

—

Algebra

—

Meetkunde

1L.2

Fysica

—

Stoffen

—

Mechanica

—	Temperatuur

1L.3

Elektriciteit

—	Wisselstroom- en gelijkstroomcircuits

1L.4	Aerodynamica/aerostatica

1L.5	Veiligheid en milieubescherming op de arbeidsplaats

MODULE 2L — MENSELIJKE FACTOREN

Niveau

2L.1

Algemeen

2L.2	Menselijke prestaties en beperkingen

2L.3	Sociale psychologie

2L.4	Factoren die de prestatie beïnvloeden

2L.5	Fysieke omgeving

2L.6	“Dirty Dozen” en risicobeperking

MODULE 3L — LUCHTVAARTWETGEVING

Niveau

3L.1	Regelgevingskader

3L.2	Voorschriften voor permanente luchtwaardigheid

3L.3	Reparaties en aanpassingen (deel ML)

3L.4	Onderhoudsgegevens (deel ML)

3L.5	Bevoegdheden van het bewijs en de wijze waarop die correct worden uitgeoefend (deel 66, deel ML)

MODULE 4L — STRUCTUUR VAN HOUT EN/OF METALEN BUIZEN OVERTROKKEN MET TEXTIEL

Niveau

4L.1	Casco van hout/combinatie van metalen buizen en textiel

4L.2	Materialen

4L.3	Schade en gebreken vaststellen

4L.4	Standaardprocedures voor herstelling en onderhoud

MODULE 5L — COMPOSIETSTRUCTUUR

Niveau

5L.1	Casco van vezelversterkt plastic (fibre-reinforced plastic, FRP)

5L.2	Materialen

5L.3	Schade en gebreken vaststellen

5L.4	Standaardprocedures voor herstelling en onderhoud

MODULE 6L — METALEN STRUCTUUR

Niveau

6L.1	Metalen casco

6L.2	Materialen

6L.3	Schade en gebreken vaststellen

6L.4	Standaardprocedures voor herstelling en onderhoud

MODULE 7L — CASCO — ALGEMENE, MECHANISCHE EN ELEKTRISCHE SYSTEMEN

Niveau

7L.1	Vluchttheorie — Zweefvliegtuigen en vleugelvliegtuigen

7L.2	Cascostructuur — Zweefvliegtuigen en vleugelvliegtuigen

7L.3	Klimaatregeling (ATA 21)

7L.4	Elektrisch vermogen, kabels en connectoren (ATA 24)

7L.5	Uitrusting en inrichting (ATA 25)

7L.6	Brandbeveiliging en andere veiligheidssystemen (ATA 26)

7L.7	Stuurorganen (ATA 27)

7L.8	Brandstofsysteem (ATA 28)

7L.9	Hydraulisch vermogen (ATA 29)

7L.10

Bescherming tegen regen en ijs (ATA 30)

7L.11

Landingsgestel (ATA 32)

7L.12

Lichten (ATA 33)

7L.13

Zuurstof (ATA 35)

7L.14

Pneumatisch/vacuüm (ATA 36)

7L.15

Waterballast (ATA 41)

7L.16

Sluitingen

7L.17

Buizen, slangen en verbindingsstukken

7L.18

Veren

7L.19

Lagers

7L.20

Overbrenging

7L.21

Besturingskabels

7L.22

Passing en speling

7L.23

Massa en zwaartepunt van luchtvaartuigen

7L.24

Praktijken en gereedschap in de werkplaats

7L.25

Demontage-, inspectie-, reparatie- en montagetechnieken

7L.26

Abnormale voorvallen

7L.27

Onderhoudsprocedures

MODULE 8L — MOTOR

Zuiger

Turbine

Elektrisch

Niveau

8L.1	Algemene basiskenmerken motor

8L.2	Basiskenmerken en prestaties zuigermotor

8L.3	Bouw zuigermotor

8L.4	Brandstofsysteem zuigermotor (niet-elektronisch)

8L.5	Start- en ontstekingssysteem

8L.6	Luchtinlaat, uitlaat en koelsysteem

8L.7	Drukvulling/Turbodrukvulling

8L.8	Smeersystemen van zuigermotoren

8L.9	Motorsignaleringssystemen

8L.10

Elektrische luchtvaartuigmotoren

8L.11

Basiskenmerken en prestaties turbinemotor

8L.12

Inlaat en compressor

8L.13

Verbrandingskamer, start- en ontstekingssysteem

8L.14

Turbinesectie en uitlaat

8L.15

Andere componenten en systemen van turbinemotoren

8L.16

Turbinemotorregeling en gebruik aan de grond

8L.17

Propeller

8L.18

Zelfstandige digitale elektronische motorregelapparatuur (FADEC)

8L.19

Smeermiddelen en brandstoffen

8L.20

Installatie van motor en propeller

8L.21

Motortoezicht en gebruik aan de grond

8L.22

Opslag en bewaring van motor/propeller

MODULE 9L — BALLONNEN — HETELUCHTBALLONNEN

Niveau

9L.1	Vluchttheorie — Heteluchtballonnen

9L.2	Algemeen casco van heteluchtballonnen

9L.3	Ballonomhulsel

9L.4	Verhittingssysteem/brander

9L.5	Mand en mandophanging (incl. alternatieve voorzieningen)

9L.6	Instrumenten

9L.7	Uitrusting

9L.8	Behandeling en opslag van heteluchtballonnen

9L.9	Demontage-, inspectie-, reparatie- en montagetechnieken

MODULE 10L — BALLONNEN — GASBALLONNEN (VRIJ/VERANKERD)

Niveau

10L.1

Vluchttheorie — Gasballonnen

10L.2

Algemeen casco van gasballonnen

10L.3

Ballonomhulsel

10L.4

Netstructuur

10L.5

Kleppen, parachutes en andere aanverwante systemen

10L.6

Mandring

10L.7

Mand (incl. alternatieve inrichtingen)

10L.8

Touwen en lijnen

10L.9

Instrumenten

10L.10

Systemen van verankerde gasballonnen (TGB)

10L.11

Uitrusting

10L.12

Behandeling en opslag van gasluchtballonnen

10L.13

Demontage-, inspectie-, reparatie- en montagetechnieken

MODULE 11L — LUCHTSCHEPEN — LUCHTSCHEPEN MET HETE LUCHT/GAS

Niveau

11L.1

Vluchttheorie en besturing van luchtschepen

11L.2

Structuur van het casco van luchtschepen — Algemene begrippen

11L.3

Omhulsel van luchtschepen

11L.4

Gondel

11L.5

Stuurorganen van luchtschepen (ATA 27/55)

11L.6

Elektriciteit (ATA 24)

11L.7

Lichten (ATA 33)

11L.8

Bescherming tegen ijs en regen

11L.9

Brandstofsystemen (ATA 28)

11L.10

Motor en propellers van luchtschepen

11L.11

Behandeling en opslag van luchtschepen

11L.12

Demontage-, inspectie-, reparatie- en montagetechnieken

MODULE 12L — RADIO COM/ELT/TRANSPONDER/INSTRUMENTEN

Niveau

12L.1

Radio Com/ELT

12L.2

Transponder en FLARM

12L.3

Instrumenten

12L.4

Algemeen testgereedschap voor luchtvaartelektronica

”

(25)

aanhangsel VIII wordt als volgt gewijzigd:

(a)

aan punt a) worden de volgende punten vi) en vii) toegevoegd:

“vi)	een module waarvoor men niet geslaagd is, mag niet opnieuw worden afgelegd gedurende ten minste 90 dagen vanaf de datum van het niet gehaalde module-examen;

vii)	het maximale aantal pogingen per examen bedraagt drie binnen een periode van twaalf maanden.”;

(b)

punt b) wordt vervangen door:

“b)

Het aantal vragen per module is als volgt:

i)	module 1L “BASISKENNIS”: 20 vragen. Toegestane tijd: 25 minuten;

ii)	module 2L “MENSELIJKE FACTOREN”: 20 vragen. Toegestane tijd: 25 minuten;

iii)	module 3L “LUCHTVAARTWETGEVING”: 28 vragen. Toegestane tijd: 35 minuten;

iv)	module 4L “STRUCTUUR VAN HOUT EN/OF METALEN BUIZEN OVERTROKKEN MET TEXTIEL”: 40 vragen. Toegestane tijd: 50 minuten;

v)	module 5L “COMPOSIETSTRUCTUUR”: 32 vragen. Toegestane tijd: 40 minuten;

vi)	module 6L “METALEN STRUCTUUR”: 32 vragen. Toegestane tijd: 40 minuten;

vii)	module 7L “CASCO — ALGEMENE, MECHANISCHE EN ELEKTRISCHE SYSTEMEN”: 60 vragen. Toegestane tijd: 75 minuten;

viii)

module 8L “MOTOR”: 64 vragen.

Toegestane tijd: 80 minuten;

ix)	module 9L “BALLONNEN — HETELUCHTBALLONNEN”: 36 vragen. Toegestane tijd: 45 minuten;

x)	module 10L “BALLONNEN — GASBALLONNEN (VRIJ/VERANKERD)”: 44 vragen. Toegestane tijd: 55 minuten;

xi)	module 11L “LUCHTSCHEPEN — LUCHTSCHEPEN MET HETE LUCHT/GAS”: 40 vragen. Toegestane tijd: 50 minuten;

xii)	Module 12L “RADIO COM/ELT/TRANSPONDER/INSTRUMENTEN”: 20 vragen. Toegestane tijd: 25 minuten.”;

(26)

het volgende aanhangsel IX wordt toegevoegd:

“Aanhangsel IX

Beoordelingsmethode voor de opleiding op basis van multimedia”

Dit aanhangsel heeft tot doel de vereisten vast te stellen voor de beoordeling en goedkeuring door een bevoegde autoriteit van elke cursus die een opleiding op basis van multimedia omvat overeenkomstig punt 66.B.135.

Dit aanhangsel kan worden gebruikt voor de beoordeling van andere opleidingen als de bevoegde autoriteit besluit dat de in dit aanhangsel bepaalde beoordelingsmethode geschikt is voor dergelijke andere cursussen.

De bevoegde autoriteit voert de beoordeling uit aan de hand van alle criteria in tabel A, ingedeeld in vier categorieën van a) tot en met d). De bevoegde autoriteit vermeldt in de tabel duidelijk de beoordeelde opleiding op basis van multimedia en de productieversie en updateversies ervan.

De bevoegde instantie die de beoordeling uitvoert, neemt het standpunt in van de student of de eindgebruiker en beoordeelt elk criterium in tabel A afzonderlijk op een schaal van 1 tot 5, en wel als volgt:

1:	onaanvaardbaar. Voldoet niet aan de vereiste criteria.

2:	gedeeltelijk aanvaardbaar, maar moet worden verbeterd om aan de vereiste criteria te voldoen.

3:	aanvaardbaar. Voldoet aan de vereiste criteria.

4:	goed. Voldoet aan de vereiste criteria en wordt verbeterd.

5:	uitstekend. Overtreft de vereiste criteria.

Als de score voor een of meer criteria lager is dan 3, vraagt de bevoegde autoriteit een alternatief leerproces om de geschiktheid van het product op een aanvaardbaar niveau te brengen.

Zodra de bevoegde autoriteit voor elk van de in tabel A vermelde criteria een score heeft toegekend, gebruikt zij de volgende gecombineerde beoordelingsschaal om het algemene geschiktheidsniveau van elk op multimedia gebaseerd leermiddel te bepalen:

—	100-80: uitstekend leermiddel, dat verschillende functies biedt en voldoet aan de vereiste geschiktheidscriteria.

—	79-60: het leermiddel voldoet aan de vereiste geschiktheidscriteria.

—	59-40: het leermiddel heeft niet genoeg educatieve waarde. Het kan alleen worden gebruikt voor “informele” opleidingen.

—	39-20: Het leermiddel scoort onder het gemiddelde. Het voldoet niet aan verschillende van de vereiste geschiktheidscriteria.

Voordat de bevoegde autoriteit het product goedkeurt, controleert zij of de eindscore van de opleiding op basis van multimedia gelijk is aan of hoger is dan 60, en of de score voor geen enkel criterium lager is dan 3.

Tabel A: Beoordeling van de opleiding op basis van multimedia

Beoordelingstabel voor de opleiding op basis van multimedia

Productgegevens:

Naam:

Versie:

SCORE (1-5)

Categorie a) “Academische kwaliteit”

Betrouwbaarheid van de informatie

1.	De informatie is betrouwbaar.

Relevantie van de informatie

2.	De informatie is relevant.

Categorie b) “Pedagogische kwaliteit”

Pedagogische formulering/ opzet

3.	De kwaliteit van de vereenvoudiging van het leermiddel is passend.

4.	Het leermiddel bevat een passend aantal overzichten en samenvattingen.

5.	Het leermiddel is duidelijk gestructureerd (samenvattingen, plannen).

6.	De structuur bevordert het gebruik in de pedagogische context.

Pedagogische strategieën

7.	De leerdoelen worden vermeld.

8.	Het leermiddel bevat stimulansen om leren te bevorderen.

9.	Het leermiddel zorgt voor interactie tussen student en instructeur.

10.	De actieve betrokkenheid van de student wordt aangemoedigd.

11.	Studentgericht leren is aanwezig.

12.	Probleemoplossende taken stimuleren leren.

13.	Het leermiddel maakt communicatie tussen studenten mogelijk.

14.	De studenten kunnen hun vooruitgang waarnemen.

Beoordelingsmethoden voor studenten

15.	Het leermiddel voorziet in een zelfbeoordelingsprocedure.

Categorie c) “Didactische kwaliteit”

Leeractiviteiten

16.	De inhoud verwijst naar situaties in de praktijk waarmee de student in een echte onderhoudsomgeving geconfronteerd kan worden.

Leerinhoud

17.	De inhoud is geschikt om aan de leerdoelstellingen te voldoen.

Categorie d) “Technische kwaliteit”

Ontwerp

18.	De inhoud en organisatie van het leermiddel omvatten het juiste gebruik van kleuren, interactiviteit, grafische kwaliteit, animaties en illustraties.

Bladeren

19.	De navigatiemethoden zijn duidelijk, consistent en intuïtief.

Technologische aspecten

20.	Multimediatechnieken bevorderen de overdracht van informatie.

Eindscore:

Noten:

De bevoegde autoriteit houdt rekening met het volgende bij de beoordeling van de opleiding op basis van multimedia aan de hand van de in tabel A vermelde individuele criteria:

Categorieën:

Academische kwaliteit

De in de multimediabron gepresenteerde informatie heeft twee kenmerken:

i.	Betrouwbaarheid: de informatie is betrouwbaar, actueel en relatief vrij van fouten. De informatie voldoet aan de geldende wettelijke voorschriften.

ii.	Relevantie: de informatie is relevant voor de leerdoelstellingen die voor de cursus zijn vastgesteld. Ze ondersteunt de student bij het behalen van de leerdoelstellingen.

Pedagogische kwaliteit

De opleiding op basis van multimedia legt de nadruk op activiteiten die de ontwikkeling van de vereiste kennis en vaardigheden bevorderen.

De belangrijkste criteria voor elk product hebben betrekking op drie aspecten:

Pedagogische formulering/opzet: de opleiding wordt gekenmerkt door de kwaliteit van de vereenvoudiging, de aanwezigheid van samenvattingen en het gebruik van diagrammen, figuren, animaties en illustraties. Er wordt beoordeeld of de structuur van het leermiddel het gebruik ervan in een pedagogische context bevordert. Dit heeft betrekking op het oriëntatiegemak (samenvatting, leerplan), de aanwezigheid van passende interactie, bruikbaarheid (terug, vooruit, scrolboxen enz.) en communicatiemiddelen (vragen en antwoorden, veel gestelde vragen, forum enz.).

ii.	Pedagogische strategieën: onderwijs- en leerstijlen moeten gebaseerd zijn op actieve onderwijsbenaderingen om zinvolle situaties op te bouwen die verband houden met de leerdoelstellingen en de motivatie van de student.

iii.	Beoordelingsmethoden voor studenten: er zijn methoden voorhanden om het behalen van de leerdoelstellingen te meten.

Didactische kwaliteit

i.	Leeractiviteiten: de inhoud verwijst naar situaties in de praktijk waarmee de student in een echte onderhoudsomgeving geconfronteerd kan worden.

ii.	Leerinhoud: de inhoud is geschikt om aan de leerdoelstellingen te voldoen.

Technische kwaliteit

In dit deel worden het ontwerp, de browser en de technologische aspecten van de leermiddelen beoordeeld:

i.	Ontwerp: de inhoud en organisatie van het leermiddel stimuleren het juiste gebruik van kleuren, interactiviteit, grafische kwaliteit van de gekozen beelden, animaties en illustraties.

ii.	Bladeren : tijdens het navigeren moet de student een plan, een register of een gedetailleerde inhoudsopgave kunnen vinden. De voorgestelde keuzes of richtsnoeren moeten duidelijk zijn en de groepen binnen de menu’s consistent.

iii.

Technologische aspecten: multimediatechnieken zijn erop gericht de capaciteiten van nieuwe technologie in het onderwijs te combineren en te benutten om de overdracht van kennis te bevorderen. Daarom moet het systeem het gebruik van animaties, simulaties of andere interactieve elementen bevorderen.”.

”.

(*) De ervaring mag met 50 % worden verminderd, maar dan wordt het bewijs van bevoegdheid beperkt, d.w.z. een bewijs met uitzondering van “complexe onderhoudstaken zoals bepaald in aanhangsel VII van bijlage I (deel M), standaardwijzigingen zoals bepaald in punt 21.A.90B van bijlage I (deel 21) bij Verordening (EU) nr. 748/2012 en standaardherstellingen zoals bepaald in punt 21.A.431B van bijlage I (deel 21) bij Verordening (EU) nr. 748/2012.”

(*1) Alleen toepasselijke voortstuwingsonderwerpen van module 8L zijn vereist; die zijn afhankelijk van de B1-subcategorie waaruit de aanvrager afkomstig is.