(1)

Een verzoek tot registratie van het Europees burgerinitiatief “Oproep om tegen 2030 een tabaksvrije omgeving en de eerste Europese tabaksvrije generatie tot stand te brengen” werd op 29 juni 2022 bij de Commissie ingediend.

(2)

De doelstellingen van het initiatief zijn door de organisatoren als volgt geformuleerd: “De tabakspandemie is de eerste vermijdbare doodsoorzaak. Sigarettenpeuken op stranden veroorzaken milieuschade aan de oceaan en zijn fauna, veroorzaken branden in bossen, en verontreinigen de bodem en het water. Om te voorkomen dat de komende generaties tabaksverslaafd raken, is het niet alleen noodzakelijk om krachtig op te treden tegen het gevaar voor het milieu van sigarettenpeuken en het roken te bestrijden, maar ook om: 1) tegen 2028 de eerste tabaksvrije Europese generatie te bevorderen, waarbij een einde wordt gemaakt aan de verkoop van tabaks- en nicotineproducten aan burgers die sinds 2010 zijn geboren; 2) een Europees net van tabaksvrije en peukvrije stranden en rivieroevers tot stand te brengen, waardoor deze ruimten gezonder en ecologisch duurzamer worden; 3) een Europees net van tabaksvrije en peukvrije nationale parken tot stand te brengen om deze gezonder te maken en om verontreiniging en het risico van brand te verminderen; 4) te zorgen voor meer rook- en dampvrije ruimten in de openlucht, meer bepaald op plaatsen die door minderjarigen worden bezocht (parken, zwembaden, sportevenementen en sportcentra, shows en restaurantterrassen); 5) tabaksreclame en de aanwezigheid van tabak in audiovisuele producties en sociale media uit te bannen, met name door verkapte reclame via influencers en productplaatsing aan te pakken; 6) projecten voor onderzoek en ontwikkeling te financieren naar door tabaksgebruik veroorzaakte ziekten om de prognose te verbeteren en de genezing ervan mogelijk te maken.”

(3)

Wat betreft de oproep tot actie ter verwezenlijking van de eerste en de vijfde doelstelling van het initiatief, namelijk het bevorderen van een tabaksvrije generatie tegen 2028 en het uitbannen van tabaksreclame en de aanwezigheid van tabak in audiovisuele producties, heeft de Commissie de bevoegdheid om op grond van artikel 114 van het Verdrag wetgevingsvoorstellen in te dienen die de verkoop van en reclame voor bepaalde tabaksproducten verbieden.

(4)

Wat betreft de oproep tot actie ter verwezenlijking van de tweede, derde en vierde doelstelling van het initiatief, namelijk het creëren van een Europees net van tabaksvrije en peukvrije stranden, het opzetten van nationale tabaks- en peukvrije parken en het uitbreiden van rook- en dampvrije ruimten in de openlucht, heeft de Commissie de bevoegdheid om wetgevingsvoorstellen in te dienen op basis van artikel 192 van het Verdrag.

(5)

Wat betreft de oproep tot actie ter verwezenlijking van de zesde doelstelling van het initiatief, namelijk de financiering van onderzoeks- en ontwikkelingsprojecten naar door tabaksgebruik veroorzaakte ziekten, is de missie inzake kanker een belangrijk onderdeel van de investeringen van de Unie in onderzoek en innovatie op het gebied van kanker in de context van het kaderprogramma voor onderzoek en innovatie van Horizon Europa (2021-2027) (2).

(6)

Geen van de onderdelen van het initiatief valt derhalve duidelijk buiten het kader van de bevoegdheden van de Commissie om een voorstel in te dienen voor een rechtshandeling van de Unie ter uitvoering van de Verdragen.

(7)

Deze conclusie doet geen afbreuk aan de beoordeling of in dit geval voldaan is aan de concrete materiële voorwaarden voor optreden van de Commissie, met inbegrip van naleving van het evenredigheidsbeginsel en het subsidiariteitsbeginsel en de verenigbaarheid met de grondrechten.

(8)

De groep organisatoren heeft het nodige bewijs verstrekt dat zij aan de vereisten van artikel 5, leden 1 en 2, van Verordening (EU) 2019/788 voldoet en heeft de contactpersonen aangewezen overeenkomstig artikel 5, lid 3, eerste alinea, van die verordening.

(9)

Het initiatief is niet kennelijk beledigend, lichtzinnig of ergerlijk en druist niet kennelijk in tegen de waarden van de Unie zoals die in artikel 2, VEU zijn vastgelegd, noch tegen de rechten die zijn vervat in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie.

(10)

Het initiatief “Oproep om tegen 2030 een tabaksvrije omgeving en de eerste Europese tabaksvrije generatie tot stand te brengen” moet daarom worden geregistreerd.

(11)

De conclusie dat aan de voorwaarden voor registratie krachtens artikel 6, lid 3, van Verordening (EU) 2019/788 is voldaan, impliceert geenszins dat de Commissie de feitelijke juistheid van de inhoud van het initiatief bevestigt; deze is de uitsluitende verantwoordelijkheid van de groep organisatoren van het initiatief. De inhoud van het initiatief geeft alleen de standpunten weer van de groep organisatoren en kan in geen geval worden opgevat als een weergave van de standpunten van de Commissie,