BESLUIT (GBVB) 2024/1049 VAN DE RAAD

van 4 april 2024

betreffende een steunmaatregel in het kader van de Europese Vredesfaciliteit ter ondersteuning van de strijdkrachten van de Republiek Moldavië

DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de Europese Unie, en met name artikel 28, lid 1, en artikel 41, lid 2,

Gezien het voorstel van de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid,

Overwegende hetgeen volgt:

(1)

Bij Besluit (GBVB) 2021/509 van de Raad (1) is de Europese Vredesfaciliteit (“European Peace Facility” — EPF) opgericht voor de financiering door de lidstaten van acties van de Unie in het kader van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB) die tot doel hebben de vrede te handhaven, conflicten te voorkomen en de internationale veiligheid te versterken, op grond van artikel 21, lid 2, punt c), van het Verdrag. De EPF dient in het bijzonder op grond van artikel 1, lid 2, van Besluit (GBVB) 2021/509 gebruikt te worden voor het financieren van steunmaatregelen zoals acties ter versterking van de capaciteiten op militair en defensiegebied van derde staten en regionale en internationale organisaties.

(2)

In de integrale strategie van 2016 voor het buitenlands en veiligheidsbeleid van de Europese Unie zijn de volgende doelstellingen vastgesteld: versterken van veiligheid en defensie, investeren in de veerkracht van staten en samenlevingen ten oosten van de Unie, ontwikkelen van een geïntegreerde aanpak van conflicten en crises, bevorderen en ondersteunen van coöperatieve regionale ordes, en inzetten op een mondiale governance die berust op het internationaal recht, met inbegrip van naleving van het internationaal recht inzake de mensenrechten en het internationaal humanitair recht.

(3)	Op 21 maart 2022 heeft de Unie het strategisch kompas goedgekeurd, met als doel een sterkere en bekwamere veiligheidsverstrekker te worden, onder meer door meer gebruik te maken van de EPF ter ondersteuning van de defensievermogens van de partners.

(4)

De Unie hecht aan nauwe betrekkingen ter ondersteuning van een sterke, onafhankelijke en welvarende Republiek Moldavië, gebaseerd op de Associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie en hun lidstaten, enerzijds, en de Republiek Moldavië, anderzijds (2) (de “associatieovereenkomst”), met inbegrip van de diepe en brede vrijhandelsruimte, en aan bevordering van politieke associatie en economische integratie, waarbij de soevereiniteit en de territoriale integriteit van de Republiek Moldavië binnen zijn internationaal erkende grenzen resoluut wordt ondersteund. Op grond van artikel 5 van de associatieovereenkomst dienen de Unie en de Republiek Moldavië hun dialoog en samenwerking te intensiveren en de geleidelijke convergentie op het vlak van het buitenlands en veiligheidsbeleid, met inbegrip van het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid (GVDB), te bevorderen, en dienen zij bijzondere aandacht te besteden aan conflictpreventie, vreedzame conflictoplossing en crisisbeheersing, regionale stabiliteit, ontwapening, non-proliferatie, wapenbeheersing en uitvoercontrole.

(5)	De Unie erkent de belangrijke bijdrage van de Republiek Moldavië aan het GVDB van de Unie.

(6)

Dit besluit bouwt voort op de Besluiten (GBVB) 2021/2136 (3), (GBVB) 2022/1093 (4) en (GBVB) 2023/921 van de Raad (5) met betrekking tot het blijvende engagement van de Unie om het versterken van de capaciteiten van de strijdkrachten van de Republiek Moldavië te ondersteunen op gebieden waar prioritaire behoeften bestaan.

(7)

Op 5 februari 2024 heeft de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid (de “hoge vertegenwoordiger”) een verzoek van de Republiek Moldavië aan de Unie ontvangen om de strijdkrachten van de Republiek Moldavië te ondersteunen bij de aankoop van essentiële uitrusting ter versterking van de capaciteiten van haar eenheden voor mobiliteit, elektronische oorlogsvoering en logistiek.

(8)

De steunmaatregelen dienen uitgevoerd te worden met inachtneming van de beginselen en vereisten van Besluit (GBVB) 2021/509, en met name naleving van Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB van de Raad (6), en in overeenstemming met de regels voor de uitvoering van ontvangsten en uitgaven die in het kader van de EPF worden gefinancierd.

(9)

De Raad herhaalt vastbesloten te zijn de mensenrechten, de fundamentele vrijheden en de democratische beginselen te beschermen, te bevorderen en na te leven, en de rechtsstaat en goed bestuur te versterken in overeenstemming met het Handvest van de Verenigde Naties, met de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en met het internationaal recht, met name het internationaal recht inzake de mensenrechten en het internationaal humanitair recht,

HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD:

Artikel 1

Instelling, doelstellingen, reikwijdte en looptijd

1. Bij dit besluit wordt een in het kader van de Europese Vredesfaciliteit (EPF) te financieren steunmaatregel ten gunste van de Republiek Moldavië (de “begunstigde”) ingesteld (de “steunmaatregel”).

2. De doelstelling van de steunmaatregel is de capaciteiten van de strijdkrachten van de Republiek Moldavië te helpen versterken om de nationale veiligheid, stabiliteit en veerkracht in de defensiesector te vergroten, in overeenstemming met het algemene beleid van de Unie ten aanzien van de Republiek Moldavië. Voortbouwend op eerdere steun uit de EPF is het de bedoeling dat de strijdkrachten van de Republiek Moldavië dankzij de steunmaatregel operationeel doeltreffender worden, sneller aan de Unienormen voldoen en tot interoperabiliteit komen, en zo burgers beter beschermen in crisis- en noodsituaties. De steunmaatregel heeft voorts tot doel de capaciteiten van de Republiek Moldavië om deel te nemen aan militaire GVDB-missies en -operaties van de Unie te versterken.

3. Ter verwezenlijking van de in lid 2 vastgelegde doelstelling wordt in het kader van de steunmaatregel voorzien in financiering van de volgende soorten niet-dodelijke uitrusting, benodigdheden en diensten, met inbegrip van, op verzoek, technische opleiding aan de eenheden van de strijdkrachten van de Republiek Moldavië die ondersteuning krijgen in het kader van de steunmaatregel:

a)	mobiliteitsmaterieel;

b)	luchtruimbewakingsuitrusting;

c)	apparatuur voor elektronische oorlogsvoering;

d)	logistieke uitrusting.

4. De steunmaatregel heeft een looptijd van 40 maanden vanaf de datum van vaststelling van dit besluit.

Artikel 2

Financiële regelingen

1. Het financiële referentiebedrag ter dekking van de uitgaven in verband met de steunmaatregel bedraagt 41 000 000 EUR.

2. De uitgaven worden beheerd overeenkomstig Besluit (GBVB) 2021/509 en de voorschriften voor de uitvoering van de in het kader van de EPF gefinancierde ontvangsten en uitgaven.

Artikel 3

Regelingen met de begunstigde

1. De hoge vertegenwoordiger treft de nodige regelingen met de begunstigde om ervoor te zorgen dat die de bij dit besluit vastgelegde voorschriften en voorwaarden naleeft, als voorwaarde voor het verlenen van steun in het kader van de steunmaatregel.

2. De in lid 1 vermelde regelingen omvatten bepalingen die de begunstigde ertoe verplichten ervoor te zorgen dat:

a)	de eenheden van de Moldavische strijdkrachten waarop de steunmaatregel betrekking heeft, het toepasselijke internationaal recht naleven, met name het internationaal recht inzake de mensenrechten en het internationaal humanitair recht;

b)	de in het kader van de steunmaatregel verstrekte activa goed en efficiënt ingezet worden voor de doeleinden waarvoor zij verstrekt zijn;

c)	de in het kader van de steunmaatregel verstrekte activa voldoende onderhouden worden, zodat zij gedurende hun gehele levensduur bruikbaar en operationeel beschikbaar blijven;

d)	de in het kader van de steunmaatregel verstrekte activa aan het einde van hun levensduur niet verloren gaan of zonder toestemming van het bij Besluit (GBVB) 2021/509 ingestelde comité voor de EPF overgedragen worden aan andere personen of entiteiten dan die welke in die regelingen vermeld worden.

3. De in lid 1 vermelde regelingen bevatten tevens bepalingen inzake de opschorting en beëindiging van de steun in het kader van de steunmaatregel indien blijkt dat de begunstigde de in lid 2 vastgestelde verplichtingen niet nakomt.

Artikel 4

Uitvoering

1. De hoge vertegenwoordiger is ervoor verantwoordelijk dat dit besluit wordt uitgevoerd overeenkomstig Besluit (GBVB) 2021/509 en de voorschriften voor de uitvoering van de ontvangsten en uitgaven die in het kader van de EPF worden gefinancierd, op een wijze die strookt met het geïntegreerd methodologisch kader voor de beoordeling en vaststelling van de vereiste maatregelen en controles voor steunmaatregelen in het kader van de EPF.

2. De in artikel 1, lid 3, vermelde activiteiten worden uitgevoerd door het Estse Centrum voor defensie-investeringen.

Artikel 5

Toezicht, controle en evaluatie

1. De hoge vertegenwoordiger ziet erop toe dat de begunstigde de verplichtingen van artikel 3 nakomt. Dat toezicht verschaft kennis over de context van en het risico op niet-nakoming van de overeenkomstig artikel 3 vastgestelde verplichtingen, en draagt bij aan de voorkoming van zulke gevallen van niet-nakoming, met inbegrip van schendingen van het internationaal recht inzake de mensenrechten en het internationaal humanitair recht door de eenheden van de strijdkrachten van de Republiek Moldavië die ondersteuning krijgen in het kader van de steunmaatregel.

2. De controle na verzending van uitrusting en leveringen wordt als volgt georganiseerd:

a)	leveringsverificatie, waarbij EPF-leveringscertificaten door de eindgebruiker-strijdkrachten ondertekend moeten worden op het moment van eigendomsoverdracht;

b)	verslaglegging over de inventaris, waarbij de begunstigde jaarlijks verslag moet uitbrengen over de inventaris van geleverde goederen, totdat het Politiek en Veiligheidscomité (PVC) een dergelijke verslaglegging niet langer nodig acht;

c)	bezoeken ter plaatse, waarbij de begunstigde de hoge vertegenwoordiger en de EPF-controleurs op verzoek toegang verleent voor het verrichten van controles ter plaatse en EPF-audits.

3. Na voltooiing van de steunmaatregel maakt de hoge vertegenwoordiger een eindevaluatie op om te beoordelen of de steunmaatregel bijgedragen heeft aan het verwezenlijken van de in artikel 1, lid 2, genoemde doelstellingen.

Artikel 6

Verslaglegging

Gedurende de uitvoeringsperiode brengt de hoge vertegenwoordiger overeenkomstig artikel 63 van Besluit (GBVB) 2021/509 halfjaarlijks verslag uit aan het PVC over de uitvoering van de steunmaatregel. De beheerder voor steunmaatregelen brengt het bij Besluit (GBVB) 2021/509 ingestelde comité voor de faciliteit overeenkomstig artikel 38 van dat besluit regelmatig op de hoogte van de uitvoering van de ontvangsten en uitgaven, onder meer door informatie te verstrekken over de betrokken leveranciers en onderaannemers.

Artikel 7

Opschorting en beëindiging

1. Het PVC kan overeenkomstig artikel 64 van Besluit (GBVB) 2021/509 besluiten de uitvoering van de steunmaatregel geheel of gedeeltelijk op te schorten.

2. Het PVC kan de Raad ook aanbevelen de steunmaatregel te beëindigen.

Artikel 8

Inwerkingtreding

Dit besluit treedt in werking op de datum van de vaststelling ervan.

Gedaan te Brussel, 4 april 2024.

Voor de Raad

De voorzitter

H. LAHBIB

(1) Besluit (GBVB) 2021/509 van de Raad van 22 maart 2021 tot oprichting van een Europese Vredesfaciliteit, en tot intrekking van Besluit (GBVB) 2015/528 (PB L 102 van 24.3.2021, blz. 14).

(2) PB L 260 van 30.8.2014, blz. 4.

(3) Besluit (GBVB) 2021/2136 van de Raad van 2 december 2021 betreffende een steunmaatregel in het kader van de Europese Vredesfaciliteit ter ondersteuning van de strijdkrachten van de Republiek Moldavië (PB L 432 van 3.12.2021, blz. 63).

(4) Besluit (GBVB) 2022/1093 van de Raad van 30 juni 2022 betreffende een steunmaatregel in het kader van de Europese Vredesfaciliteit ter ondersteuning van de strijdkrachten van de Republiek Moldavië (PB L 176 van 1.7.2022, blz. 22).

(5) Besluit (GBVB) 2023/921 van de Raad van 4 mei 2023 betreffende een steunmaatregel in het kader van de Europese Vredesfaciliteit ter ondersteuning van de strijdkrachten van de Republiek Moldavië (PB L 119 van 5.5.2023, blz. 173).

(6) Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB van de Raad van 8 december 2008 tot vaststelling van gemeenschappelijke voorschriften voor de controle op de uitvoer van militaire goederen en technologie (PB L 335 van 13.12.2008, blz. 99).