Regels op het gebied van burgerluchtvaart en het Agentschap van de Europese Unie voor de veiligheid van de luchtvaart

 

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) 2018/1139 inzake gemeenschappelijke regels op het gebied van burgerluchtvaart en tot oprichting van een Agentschap van de Europese Unie voor veiligheid van de luchtvaart

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

• De verordening heeft tot doel een hoog en uniform niveau van veiligheid in de burgerluchtvaart tot stand te brengen en tegelijkertijd het milieu te beschermen.
• De verordening is een actualisering van de wetgeving inzake de veiligheid van de luchtvaart en omvat:
  • een herzien mandaat voor het Agentschap van de Europese Unie voor veiligheid van de luchtvaart (EASA), en
  • nieuwe regels die de luchtvaartsector van de Europese Unie (EU) in staat stellen te groeien, de concurrentiepositie van de sector bevorderen en innovatie stimuleren.

KERNPUNTEN

De verordening bestrijkt alle belangrijke aspecten van de luchtvaart, waaronder:

• luchtwaardigheid;
• bemanning;
• luchtvaartterreinen;
• vluchtuitvoeringen, en
• luchtvaartnavigatiediensten.

De verordening:

• bevat regelgeving inzake onbemande luchtvaartuigen (civiele drones);
• beoogt de regelgeving voor sport- en recreatieve luchtvaart te vereenvoudigen;
• stelt een taakverdeling vast tussen de EU en de nationale overheden;
• strekt tot intrekking van drie eerdere verordeningen (de Verordeningen (EG) nr. 552/2004 en (EG) nr. 216/2008 en Verordening (EEG) nr. 3922/91);
• strekt tot wijziging van twee richtlijnen (Richtlijn 2014/30/EU betreffende de beperking van de interferentie tussen elektrische en elektronische apparatuur en Richtlijn 2014/53/EU voor het op de markt aanbieden van radioapparatuur) en vier verordeningen (Verordening (EG) nr. 2111/2005 betreffende de vaststelling van een lijst van verboden luchtvaartmaatschappijen en de identiteit van de uitvoerende luchtvaartmaatschappij, Verordening (EG) nr. 1008/2008 inzake de exploitatie van luchtdiensten, Verordening (EU) nr. 996/2010 inzake ongevallen en incidenten in de burgerluchtvaart, en Verordening (EU) nr. 376/2014 inzake voorvallen in de burgerluchtvaart);
• vormt een aanvulling op Verordening (EU) nr. 1321/2014 inzake luchtwaardigheid en Verordening (EU) nr. 748/2012 inzake milieucertificering.

Belangrijkste wijzigingen en aanvullingen

• Met deze verordening wordt de EU-veiligheidswetgeving voor de luchtvaartsector geactualiseerd. Er worden essentiële vereisten vastgesteld voor luchtvaartuigen met betrekking tot hun luchtwaardigheid en milieuverenigbaarheid. Fabrikanten worden geacht luchtwaardigheidscertificaten af te geven in overeenstemming met de technische vereisten.
• Er worden op risico en prestatie gebaseerde regels geïntroduceerd met bijbehorende doelstellingen, waarbij enige flexibiliteit wordt geboden wat betreft de wijze waarop deze doelstellingen mogen worden behaald. De verordening stimuleert tevens het nemen van niet-bindende maatregelen (zoals veiligheidsbevorderende maatregelen), waar mogelijk.
• De verordening bevat een herziening van het toepassingsgebied van bepaalde regels, door het uitsluiten van kleine heteluchtballonnen voor één persoon, het aanpassen van de gewichtslimieten voor zweefvliegtuigen en het toevoegen van lichte elektrische vliegtuigen. De verordening voert hervormingen in met betrekking tot:
  • de omgang met de groei van het luchtverkeer;
  • het vergroten van de veiligheid;
  • kostenbesparingen, vertragingen en de invloed van het luchtverkeer op het milieu.
• Cabinepersoneel dat betrokken is bij commercieel luchtvervoer wordt onderworpen aan certificering en moet houder zijn van een attest. De Europese Commissie heeft gedetailleerde regels en procedures vastgesteld voor de kwalificatie van het cabinepersoneel.
• De verordening bevat ook essentiële vereisten voor veilige grondafhandelingsdiensten, die voortaan onder het toepassingsgebied van de verordening vallen, en pakt tevens een aantal andere veiligheidsrisico’s aan.
• Er wordt een nieuw hoofdstuk over het beheer van de luchtvaartveiligheid toegevoegd, waarin het Europees programma voor de veiligheid van de luchtvaart wordt vastgesteld, dat het hele Europees systeem voor de veiligheid van de luchtvaart omvat.

Civiele drones

• In de verordening worden essentiële vereisten voor drones vastgesteld. De regels behoren evenredig te zijn aan het risico van de specifieke vlucht of het type vlucht en stellen dat de drone veilig bestuurbaar en manoeuvreerbaar moet zijn. De drone moet worden ontworpen overeenkomstig de functie en de beoogde vluchttypen, en de bescherming van privacy en persoonsgegevens moeten standaard worden ingebouwd in het ontwerp en de standaardinstellingen. Het moet ook mogelijk zijn de drone en de aard en het doel van de vlucht te identificeren.
• De exploitant van de drone wordt verantwoordelijk gehouden voor het functioneren van de drone en moet over de toepasselijke kennis en vaardigheden beschikken om de drone veilig te kunnen besturen. Organisaties die betrokken zijn bij het ontwerp, de productie, het onderhoud en de besturing van drones en daarmee verband houdende diensten en opleidingen, moeten een systeem voor de melding van veiligheidsincidenten opzetten.
• In de verordening wordt de registratiedrempel gespecificeerd die van toepassing is op exploitanten van drones: de exploitanten dienen te zijn geregistreerd wanneer zij drones besturen die een kinetische energie van meer dan 80 joule kunnen overdragen wanneer zij in botsing komen met een persoon. Deze drempel kan in de toekomst zonder langdurige procedures worden bijgesteld, om rekening te houden met ontwikkelingen op dit gebied.
• Afhankelijk van de aard en het risico van de activiteit in kwestie, de operationele kenmerken van het luchtvaartuig en de kenmerken van het gebied voor de vluchtuitvoering, kan er een certificaat worden vereist voor het ontwerp, de productie, het onderhoud en de uitvoering van vluchten, en voor personeel, onder wie piloten op afstand.
• Overeenkomstig de verordening heeft de Commissie, met hulp van het EASA, Verordening (EU) 2019/947 opgesteld, waarin gedetailleerde regels voor drones en voor de exploitatie van drones worden vastgesteld (zie de samenvatting).

Door niet-EU-landen afgegeven bewijzen van bevoegdheid als piloot

• In Gedelegeerde Verordening (EU) 2020/723 zijn de procedures vastgesteld, en met name het mogelijke opleidingskrediet waarop een piloot die in een niet-EU-land een vliegbrevet heeft behaald en dit wil omzetten in een EU-licentie, aanspraak kan maken.
• Het zorgt ervoor dat de piloten nog steeds opleiding krijgen over de onderwerpen die specifiek zijn voor het luchtruim van de EU, of anderszins niet vereist zijn in niet-EU-landen, en dat zij zich niet buitensporig hoeven bij te scholen voor aspecten die al eerder aan bod zijn gekomen.
• De verordening maakte voorheen deel uit van Uitvoeringsverordening (EU) 1178/2011 (zie de samenvatting), maar moest worden gescheiden in een gedelegeerde handeling vanwege de vereisten van Verordening (EU) 2018/1139.

Milieubescherming

Met betrekking tot lawaai en emissies moeten luchtvaartuigen die geen onbemande luchtvaartuigen zijn en hun motoren, propellers, onderdelen en niet-geïnstalleerde apparatuur met ingang van 1 januari 2021 voldoen aan de milieubeschermingsvoorschriften van bijlage 16 van het Verdrag inzake de internationale burgerluchtvaart.

Agentschap van de Europese Unie voor de veiligheid van de luchtvaart

• De verordening breidt het toepassingsgebied van het EASA uit om veiligheidsgerelateerde aspecten van beveiliging op te nemen, zoals cyberbeveiliging en milieubescherming.
• Het EASA voorziet in een mechanisme voor het bijeenbrengen en uitwisselen van luchtvaartinspecteurs en andere technische bijstand om de EU-lidstaten te ondersteunen bij hun certificerings-, toezichts- en handhavingstaken.
• Het elektronisch register van informatie dat door het EASA is opgezet om een doeltreffende samenwerking tussen het EASA en de betrokken nationale autoriteiten te garanderen, bevat informatie over de overdracht van verantwoordelijkheden met betrekking tot certificering, toezicht en handhaving door een EU-lidstaat aan een andere EU-lidstaat of aan het EASA, alsook maatregelen met betrekking tot vluchten boven conflictgebieden.

Risico’s voor de informatiebeveiliging met mogelijke gevolgen voor de luchtvaartveiligheid

• Gedelegeerde Verordening (EU) 2022/1645, die vanaf 16 oktober 2025 van toepassing is, bevat de eisen waaraan moet worden voldaan om de risico’s voor de informatiebeveiliging met mogelijke gevolgen voor de luchtvaartveiligheid van de voor organisaties te identificeren en te beheren.
• Deze eisen bestrijken een breed scala aan luchtvaartdomeinen en hun interfaces, omdat de luchtvaart een sterk onderling gekoppeld systeem van systemen is, en zijn van toepassing op alle organisaties die al een beheerssysteem nodig hebben op grond van EU-wetgeving inzake luchtvaartveiligheid.
• Tot de organisaties behoren productie- en ontwerporganisaties, exploitanten van de luchtvaart, onderhoudsorganisaties, organisaties voor luchtwaardigheidsbeheer, opleidingsorganisaties, exploitanten van vluchtnabootsers, verleners van luchtverkeersbeheers-/luchtvaartnavigatiediensten, exploitanten van luchtvaartterreinen en platformbeheersdiensten*.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is sinds 11 september 2018 van toepassing.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• Agentschap van de Europese Unie voor veiligheid van de luchtvaart (EASA) (Europese Unie)
• EASA (Europees Agentschap voor de veiligheid van de luchtvaart)

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EU) 2018/1139 van het Europees Parlement en de Raad van 4 juli 2018 inzake gemeenschappelijke regels op het gebied van burgerluchtvaart en tot oprichting van een Agentschap van de Europese Unie voor de veiligheid van de luchtvaart, en tot wijziging van de Verordeningen (EG) nr. 2111/2005, (EG) nr. 1008/2008, (EU) nr. 996/2010, (EU) nr. 376/2014 en de Richtlijnen 2014/30/EU en 2014/53/EU van het Europees Parlement en de Raad, en tot intrekking van de Verordeningen (EG) nr. 552/2004 en (EG) nr. 216/2008 van het Europees Parlement en de Raad en Verordening (EEG) nr. 3922/91 van de Raad (PB L 212 van 22.8.2018, blz. 1-122)

Achtereenvolgende wijzigingen in Verordening (EU) 2018/1139 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Gedelegeerde Verordening (EU) 2022/1645 van de Commissie van 14 juli 2022 tot vaststelling van regels voor de toepassing van Verordening (EU) 2018/1139 van het Europees Parlement en de Raad, wat betreft eisen voor het beheer van risico’s voor de informatiebeveiliging met mogelijke gevolgen voor de luchtvaartveiligheid voor organisaties die onder Verordeningen (EU) nr. 748/2012 en (EU) nr. 139/2014 van de Commissie vallen en tot wijziging van Verordeningen (EU) nr. 748/2012 en (EU) nr. 139/2014 van de Commissie (PB L 248 van 26.9.2022, blz. 18-31)

Gedelegeerde Verordening (EU) 2020/723 van de Commissie van 4 maart 2020 tot vaststelling van gedetailleerde regels met betrekking tot de erkenning van pilootcertificaten van derde landen en tot wijziging van Verordening (EU) nr. 1178/2011 (PB L 170 van 2.6.2020, blz. 1-8)

Uitvoeringsverordening (EU) 2019/947 van de Commissie van 24 mei 2019 inzake de regels en procedures voor de exploitatie van onbemande luchtvaartuigen (PB L 152 van 11.6.2019, blz. 45-71)

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) nr. 1321/2014 van de Commissie van 26 november 2014 betreffende de permanente luchtwaardigheid van luchtvaartuigen en luchtvaartproducten, -onderdelen en -uitrustingsstukken, en betreffende de goedkeuring van bij voornoemde taken betrokken organisaties en personen (PB L 362 van 17.12.2014, blz. 1-194)

Zie de geconsolideerde versie.

Richtlijn 2014/53/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 april 2014 betreffende de harmonisatie van de wetgevingen van de lidstaten inzake het op de markt aanbieden van radioapparatuur en tot intrekking van Richtlijn 1999/5/EG (PB L 153 van 22.5.2014, blz. 62-106)

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) nr. 376/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 3 april 2014 inzake het melden, onderzoeken en opvolgen van voorvallen in de burgerluchtvaart en tot wijziging van Verordening (EU) nr. 996/2010 van het Europees Parlement en de Raad en tot intrekking van Richtlijn 2003/42/EG van het Europees Parlement en de Raad en de Verordeningen (EG) nr. 1321/2007 en (EG) nr. 1330/2007 van de Commissie (PB L 122 van 24.4.2014, blz. 18-43)

Zie de geconsolideerde versie.

Richtlijn 2014/30/EU van het Europees Parlement en de Raad van 26 februari 2014 betreffende de harmonisatie van de wetgevingen van de lidstaten inzake elektromagnetische compatibiliteit (herschikking) (PB L 96 van 29.3.2014, blz. 79-106)

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) nr. 748/2012 van de Commissie van 3 augustus 2012 tot vaststelling van uitvoeringsvoorschriften inzake de luchtwaardigheid en milieucertificering van luchtvaartuigen en aanverwante producten, onderdelen en uitrustingsstukken, alsmede voor de certificering van ontwerp- en productieorganisaties (herschikking) (PB L 224 van 21.8.2012, blz. 1-85)

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) nr. 996/2010 van het Europees Parlement en de Raad van 20 oktober 2010 inzake onderzoek en preventie van ongevallen en incidenten in de burgerluchtvaart en houdende intrekking van Richtlijn 94/56/EG (PB L 295 van 12.11.2010, blz. 35-50)

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EG) nr. 1008/2008 van het Europees Parlement en de Raad van 24 september 2008 inzake gemeenschappelijke regels voor de exploitatie van luchtdiensten in de Gemeenschap (Herziening) (PB L 293 van 31.10.2008, blz. 3-20)

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EG) nr. 2111/2005 van het Europees Parlement en de Raad van 14 december 2005 betreffende de vaststelling van een communautaire lijst van luchtvaartmaatschappijen waaraan een exploitatieverbod binnen de Gemeenschap is opgelegd en het informeren van luchtreizigers over de identiteit van de exploiterende luchtvaartmaatschappij, en tot intrekking van artikel 9 van Richtlijn 2004/36/EG (PB L 344 van 27.12.2005, blz. 15-22)

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 18.10.2022