Europees fonds voor aanpassing aan de globalisering

Het Europees fonds voor aanpassing aan de globalisering (EFG) is opgericht om steun te bieden aan werknemers die gedwongen zijn ontslagen, met name in regio’s en sectoren die lijden onder de gevolgen van de geglobaliseerde economie. Het fonds stelt jaarlijks mogelijk 500 miljoen euro beschikbaar voor de herintegratie van werknemers.

BESLUIT

Verordening (EG) nr. 1927/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 20 december 2006 tot oprichting van een Europees fonds voor aanpassing aan de globalisering [Zie wijzigingsbesluit(en)].

SAMENVATTING

Het Europees fonds voor aanpassing aan de globalisering (EFG) draagt bij tot de herintegratie van Europese werknemers die hun werk zijn kwijtgeraakt als direct gevolg van grote veranderingen in de wereldhandelspatronen. De verleende steun is persoonlijk en beperkt in de tijd. Op den duur moeten de maatregelen van het fonds de ontslagen werknemers weer blijvend aan het werk helpen.

Tot en met 31 december 2011 steunt het fonds ook werknemers die hun werk zijn kwijtgeraakt als gevolg van de wereldwijde financiële en economische crisis.

Criteria voor steunverlening

Bijdragen uit het fonds dienen door de lidstaten te worden aangevraagd.

Er kan steun worden verleend wanneer grote structurele veranderingen in de wereldhandelspatronen de economie van een land van de Europese Unie (EU) ernstig ontwrichten. Mogelijke redenen zijn een aanzienlijke toename van de invoer, een daling van het marktaandeel in een bepaalde bedrijfstak en de verplaatsing van bedrijven naar derde landen. Het fonds kan ook steun verlenen wanneer de ontslagen aantoonbaar een direct gevolg zijn van de financiële en economische crisis.

De crisis of de economische ontwrichting moet leiden tot:

• het gedwongen ontslag, binnen een periode van vier maanden, van ten minste 500 werknemers in een bedrijf, met inbegrip van de leveranciers en downstreamproducenten van dat bedrijf; of
• het gedwongen ontslag, binnen een periode van negen maanden, van ten minste 500 werknemers in een bedrijfstak (volgens de NACE 2-indeling) in een regio of in twee aan elkaar grenzende regio’s (volgens de NUTS II-indeling);
• op kleine arbeidsmarkten of in uitzonderlijke omstandigheden kan het EFG ook steun verlenen wanneer niet volledig aan de voorwaarden is voldaan, indien de gedwongen ontslagen ernstige gevolgen hebben voor de werkgelegenheid en de lokale economie. Het totaalbedrag van de bijdragen wegens uitzonderlijke omstandigheden mag in een jaar niet hoger zijn dan 15 % van het jaarlijkse maximum van het EFG.

Gefinancierde maatregelen

In concreto financiert het EFG de volgende maatregelen:

• hulp bij het zoeken van een baan;
• individuele omscholing;
• steun bij het opzetten van een eigen bedrijf;
• steun bij het uitoefenen van een zelfstandige activiteit;
• speciale tijdelijke toelagen (sollicitatietoelagen, mobiliteitstoelagen, of omscholings- en opleidingstoelagen, maatregelen om benadeelde of oudere werknemers te stimuleren aan het werk te blijven of weer werk te zoeken enz.).

Maatregelen die gericht zijn op een passieve sociale bescherming, zoals werkloosheidsuitkeringen, worden niet gefinancierd door het EFG.

Werking van het fonds

Het aantal werknemers dat jaarlijks steun ontvangt uit het fonds, is afhankelijk van meerdere factoren, waaronder de ontwikkeling van de arbeidsmarkt, het aantal geldige aanvragen dat door de lidstaten wordt ingediend en de beschikbare begrotingsmiddelen. Tot nu toe is het jaarlijks beschikbare bedrag van 500 miljoen euro wel nog nooit volledig opgebruikt.

De steun van het EFG aan de werknemers wordt via de lidstaten verstrekt. Er wordt geen steun uitbetaald aan bedrijven. Bovendien moet de financiële bijdrage binnen 24 maanden na indiening van de aanvraag worden gebruikt.

Het EFG is een solidariteitsfonds dat financiële hulp biedt bij noodgevallen en in crisissituaties. Het EFG financiert geen herstructureringen van bedrijven of bedrijfstakken.

Context

In het algemeen heeft de openstelling van economieën voor internationale concurrentie een positief effect. De globalisering stimuleert het concurrentievermogen en biedt nieuwe kansen voor groei en werkgelegenheid.

Deze openstelling kan echter ook negatieve gevolgen voor de economische context met zich meebrengen. Door de grotere handelsstromen groeit de concurrentie tussen sociaaleconomische systemen op plaatselijk, nationaal en regionaal niveau. Dat heeft onvermijdelijk gevolgen voor de minst concurrerende bedrijfstakken die zich voor hoge aanpassingskosten gesteld zien (omscholing van personeel en herstructurering van productieprocessen), met als gevolg een soms massaal verlies van arbeidsplaatsen.

Natuurlijk zijn er al de structuurfondsen en de Europese strategie voor groei en werkgelegenheid die het beheer van en de anticipatie op de uitdagingen van de globalisering in algemene zin aanpakken, maar dit specifieke fonds is nodig om het risico van een blijvende verarming van individuele personen te bestrijden.

GERELATEERDE BESLUITEN

Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad over de activiteiten van het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering in 2009 [COM(2010) 464 definitief – Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad].

Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad over de activiteiten van het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering in 2008 [COM(2009) 394 definitief – Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad].

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad van 2 juli 2008 getiteld “Solidariteit tegenover verandering: het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering (EFG) in 2007 – Balans en vooruitzichten” [COM(2008) 421 definitief – Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad]. De Commissie maakt een positieve balans op van het eerste jaar van het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering (EFG). De efficiëntie van het fonds kan echter wel worden verbeterd op korte termijn, door vereenvoudiging van de procedures, verhoging van de zichtbaarheid en bevordering van ervaringsuitwisseling.

De Commissie onderzoekt de mogelijkheden ter versterking van haar invloed op de creatie van arbeidsplaatsen en op de opleiding van Europese werknemers. Het EFG kan ook worden ingezet ter bevordering van de werknemersmobiliteit, en voor een betere analyse van en anticipatie op de evolutie van de conjunctuur.

Laatste wijziging: 17.01.2011