IPA II: het instrument van de EU voor pretoetredingssteun 2014-2020

 

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) nr. 231/2014 tot vaststelling van een instrument voor pretoetredingssteun

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

De tweede fase van het instrument voor pretoetredingssteun (IPA II) is erop gericht landen die tot de EU wensen toe te treden, te helpen bij het uitvoeren van grondige hervormingen ter voorbereiding van hun lidmaatschap. Dit wordt voornamelijk bereikt door hun voorschriften en hun beleid af te stemmen op de normen en de praktijken van de EU.

KERNPUNTEN

De hoofddoelstelling van het IPA II bestaat erin om begunstigden te ondersteunen bij de bepaling en de tenuitvoerlegging van de politieke, institutionele, wettelijke, administratieve, sociale en economische hervormingen met het oog op EU-lidmaatschap.

Steun

De steun is voornamelijk toegespitst op een aantal geselecteerde beleidsterreinen die de begunstigden helpen om geleidelijk te voldoen aan de criteria voor toetreding tot de EU.

De steun helpt de landen bij:

• het versterken van democratische instellingen en van de rechtsstaat;
• het hervormen van de rechterlijke macht en de overheidsdiensten;
• het eerbiedigen van de grondrechten en het bevorderen van gelijkheid van mannen en vrouwen, verdraagzaamheid en sociale integratie;
• het steunen van regionale, macroregionale en grensoverschrijdende samenwerking alsmede de territoriale ontwikkeling;
• het stimuleren van economische en sociale ontwikkeling, met bijzondere aandacht voor kleine en middelgrote ondernemingen;
• het hanteren van de interne beleidslijnen van de EU op het moment van hun toetreding.

Begunstigden

Het IPA II biedt voor een langere periode steun aan kandidaat-lidstaten en potentiële kandidaten, met name Albanië, Bosnië en Herzegovina, Noord-Macedonië, Kosovo*, Montenegro, Servië en Turkije.

Efficiënte en flexibele benadering

• Teneinde de efficiëntie te vergroten, is de steun resultaatgerichter, flexibeler en beter afgestemd op specifieke behoeften. De financiële steun wordt beter afgestemd op de algemene vooruitgang die met de tenuitvoerlegging van de pretoetredingsstrategie is geboekt.
• Dit wordt gerealiseerd door:
  • landen die vooruitgang boeken met hun hervormingen, te stimuleren; bij ondermaatse prestaties worden de fondsen herverdeeld;
  • de behoeften van de begunstigden gerichter aan te pakken en beter rekening te houden met hun technische en administratieve capaciteiten;
  • meer kapitaal aan te trekken en synergieën met internationale financiële instellingen te benutten, waarbij de EU-middelen werken als een katalysator voor investeringen in lokale infrastructuur.

Begroting en tenuitvoerlegging

In Verordening (EU) nr. 231/2014 is de IPA II-begroting voor 2014-2020 vastgesteld op 11 699 miljard EUR. Veel van de voorschriften en procedures voor de tenuitvoerlegging van dit programma zijn vastgelegd in Verordening (EU) nr. 236/2014 (zie samenvatting), een horizontale verordening die de tenuitvoerlegging van alle instrumenten van de EU ter financiering van extern optreden harmoniseert en vereenvoudigt.

De Europese Commissie heeft een uitvoeringshandeling vastgesteld, Uitvoeringsverordening (EU) nr. 447/2014. Daarin worden uniforme voorwaarden vastgelegd voor de uitvoering van Verordening (EU) nr. 231/2014 en gedetailleerde uitvoeringsregels voor Verordening (EU) nr. 236/2014 met betrekking tot:

• uitvoeringswijzen,
• financieel beheer,
• toezicht, evaluatie en rapportage,
• transparantie en zichtbaarheid van IPA II-steun, en
• specifieke regels voor grensoverschrijdende samenwerking binnen het beleidsgebied „regionale en territoriale samenwerking” en steun binnen programma’s voor plattelandsontwikkeling binnen het beleidsgebied „landbouw en plattelandsontwikkeling”.

Verordening (EU) nr. 447/2014 is gewijzigd bij Uitvoeringsverordening (EU) 2020/891 om de bepalingen voor de uitvoering van in het kader van het IPA II gefinancierde programma’s voor grensoverschrijdende samenwerking in overeenstemming te brengen met specifieke maatregelen die naar aanleiding van de COVID‐19-pandemie zijn genomen. De uitvoeringsverordening voorziet in het volgende:

• op verzoek van de beheersautoriteit kan een medefinancieringspercentage van 100 % worden toegepast op in betalingsaanvragen gedeclareerde uitgaven gedurende het boekjaar dat begint op 1 juli 2020 en eindigt op 30 juni 2021, voor een of meer prioriteiten;
• op de eerste dag van het boekjaar dat begint op 1 juli 2021 en eindigt op 30 juni 2022, wordt het medefinancieringspercentage automatisch teruggebracht tot het niveau waarop het zich bevond op de dag waarop het verzoek tot wijziging van het medefinancieringspercentage bij de Commissie werd ingediend;
• voor programma’s voor grensoverschrijdende samenwerking tussen een of meer EU-landen en een of meer IPA II-begunstigden kan de beheersautoriteit tijdens de programmeringsperiode een bedrag van maximaal 8 % van de toewijzing per 1 februari 2020 van een prioriteit en maximaal 4 % van het programmabudget overdragen naar een andere prioriteit van hetzelfde programma. Dergelijke overdrachten hebben geen gevolgen voor eerdere jaren, worden als niet substantieel beschouwd en vereisen geen besluit van de Commissie tot wijziging van het programma. Ze moeten echter aan alle vereisten van de regelgeving voldoen en van tevoren door het gezamenlijk comité van toezicht worden goedgekeurd. Het betrokken EU-land moet de Commissie in kennis stellen van het herziene financieringsplan.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is van toepassing sinds 1 januari 2014.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• Overzicht — Instrument voor pretoetredingssteun (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EU) nr. 231/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 11 maart 2014 tot vaststelling van een instrument voor pretoetredingssteun (IPA II) (PB L 77 van 15.3.2014, blz. 11-26)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Uitvoeringsverordening (EU) nr. 447/2014 van de Commissie van 2 mei 2014 betreffende nadere bepalingen voor de uitvoering van Verordening (EU) nr. 231/2014 van het Europees Parlement en de Raad tot invoering van een instrument voor pretoetredingssteun (IPA II) (PB L 132 van 3.5.2014, blz. 32-52)

Achtereenvolgende wijzigingen in Verordening (EU) nr. 447/2014 zijn opgenomen in de oorspronkelijke tekst. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Verordening (EU) nr. 236/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 11 maart 2014 tot vaststelling van gemeenschappelijke voorschriften en procedures voor de tenuitvoerlegging van de instrumenten van de Unie ter financiering van extern optreden (PB L 77 van 15.3.2014, blz. 95-108)

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 20.08.2020