—

gezien artikel 227 van het Verdrag betreffende de Europese Unie,

—

gezien de artikelen 4, 191, 230 en 258 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie,

—

gezien Verordening (EU) nr. 995/2010 van het Europees Parlement en de Raad van 20 oktober 2010 tot vaststelling van de verplichtingen van marktdeelnemers die hout en houtproducten op de markt brengen (1) (EU-houtverordening),

—

gezien Richtlijn 92/43/EEG van de Raad van 21 mei 1992 inzake de instandhouding van de natuurlijke habitats en de wilde flora en fauna (2) (habitatrichtlijn),

—

gezien Richtlijn 2001/42/EG van het Europees Parlement en de Raad van 27 juni 2001 betreffende de beoordeling van de gevolgen voor het milieu van bepaalde plannen en programma’s (3) (de richtlijn strategische milieueffectbeoordeling),

—

gezien Verordening (EG) nr. 1367/2006 van het Europees Parlement en de Raad van 6 september 2006 betreffende de toepassing van de bepalingen van het Verdrag van Aarhus betreffende toegang tot informatie, inspraak bij besluitvorming en toegang tot de rechter inzake milieuaangelegenheden op de communautaire instellingen en organen (4) (de Aarhus Verordening),

—

gezien de inbreukprocedure INFR(2020)2033 van het inbreukenpakket van de Europese Commissie van 12 februari 2020,

—

gezien de mededeling van de Commissie van 20 mei 2020, getiteld “EU-biodiversiteitsstrategie voor 2030 — De natuur terug in ons leven brengen” (COM(2020)0380),

—

gezien de mededeling van de Commissie van 16 juli 2021, getiteld “Nieuwe EU-bosstrategie voor 2030” (COM(2021)0572),

—

gezien het voorstel van de Commissie van 17 november 2021 voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende het op de markt van de Unie aanbieden en de uitvoer uit de Unie van bepaalde grondstoffen en producten die met ontbossing en bosdegradatie verband houden, en tot intrekking van Verordening (EU) nr. 995/2010 (COM(2021)0706), met als doel de door de EU bevorderde ontbossing en bosdegradatie aan banden te leggen,

—

gezien het voorstel van de Commissie van 15 december 2021 voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad inzake de bescherming van het milieu door middel van het strafrecht en tot vervanging van Richtlijn 2008/99/EG (COM(2021)0851), en de begeleidende mededeling (COM(2021)0814),

—

gezien Verordening (EU) 2021/1767 van het Europees Parlement en de Raad van 6 oktober 2021 tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1367/2006 betreffende de toepassing van de bepalingen van het Verdrag van Aarhus betreffende toegang tot informatie, inspraak bij besluitvorming en toegang tot de rechter inzake milieuaangelegenheden op de communautaire instellingen en organen (5),

—

gezien de vraag aan de Commissie over de illegale houtkap in de EU (O-000020/2022 — B9-0016/2022),

—

gezien artikel 136, lid 5, en artikel 132, lid 2, van zijn Reglement,

—

gezien de ontwerpresolutie van de Commissie verzoekschriften,

A.

overwegende dat de Commissie verzoekschriften de verzoekschriften nrs. 0289/2015, 0625/2018, 1248/2019, 0408/2020, 0722/2020 en 1056/2021 heeft ontvangen, waarin bezorgdheid wordt geuit over de toenemende illegale houtkap en over specifieke voorbeelden van praktijken die in strijd zijn met de EU-milieuwetgeving in bepaalde lidstaten, onder meer met betrekking tot de laatste primaire en oerbossen die in de EU overblijven, en waarin wordt opgeroepen tot preventieve maatregelen om het risico en de omvang van milieuschade te beperken en de bedreiging van mensenlevens en welzijn te verminderen;

B.

overwegende dat illegale houtkap een uiterst zorgwekkende activiteit is die leidt tot milieuschade, biodiversiteitsverlies, aantasting van ecosystemen, woestijnvorming en bodemerosie met natuurrampen tot gevolg (bijvoorbeeld aardverschuivingen), en heeft geresulteerd in de vernietiging of beschadiging van verscheidene Natura 2000-gebieden en primaire en oerbossen; overwegende dat illegale houtkap kan leiden tot het uitsterven van beschermde soorten en het verdwijnen van specifieke habitats van verschillende planten- en diersoorten, aangezien personen die zich bezighouden met illegale activiteiten de wetten ter bescherming van waardevolle bosrijkdommen doorgaans naast zich neerleggen;

C.

overwegende dat volgens ramingen van Europol milieudelicten net zo winstgevend zijn als de drugshandel, maar met een veel lager risico op opsporing en bestraffing (6);

D.

overwegende dat illegale houtkap een belangrijke factor voor bosdegradatie, ontbossing en klimaatverandering is die ertoe bijdraagt dat de luchtkwaliteit slechter wordt; overwegende dat de illegale houtkap goed is voor tussen de 15 % en 30 % van de internationale houtproductie en daarnaast ecologische, maatschappelijke en economische gevolgen met zich brengt; overwegende dat de illegale houtkap grotendeels onopgemerkt plaatsvindt en daarmee de pogingen van de EU in de weg staat om de doelstellingen van de Europese Green Deal, de Europese klimaatwet en de biodiversiteitsstrategie te verwezenlijken; overwegende dat illegale houtkap heel vaak plaatsvindt in een aantal van de kwalitatief meest hoogwaardige en best in stand gehouden bossen in de EU;

E.

overwegende dat producten van illegale houtkap in de EU als gecertificeerd hout worden verkocht (7); overwegende dat de belangrijkste bestaande certificatieregelingen niet volledig in overeenstemming zijn met de voorschriften van de geldende wetgeving; overwegende dat de belangrijkste regelingen die aan de orde zijn gesteld in het verslag van de Commissie van juli 2021 inzake certificerings- en controleregelingen in de bosbouwsector, een aantal hiaten op het gebied van juridische definities vertonen en dat de wettelijke vereisten ervan een beperkte reikwijdte hebben of onduidelijk van aard zijn; overwegende dat zij weliswaar voorzien in een systematische aanpak waar het de overdracht van certificeringsverklaringen in de toeleveringsketen betreft, maar niet in staat zijn om — in realtime of anderszins — transacties betreffende hoeveelheden, soorten en kwaliteiten tussen entiteiten te verifiëren, waardoor de systemen kwetsbaar zijn voor manipulatie en fraude; overwegende dat alle belangrijke certificeringsregelingen tekortkomingen vertonen waar het de identificatie en doeltreffende aanpak van corruptiezaken betreft, dat de huidige systemen voor het identificeren van gevallen van corruptie redelijk beperkt zijn, en dat de regelingen het risico van fraude niet voldoende ondervangen (8);

F.

overwegende dat bossen essentiële koolstofputten vormen die de bestrijding van de klimaatverandering ten goede komen;

G.

overwegende dat de illegale houtkap aanzienlijke negatieve sociaaleconomische gevolgen heeft, waarbij plaatselijke en verantwoordelijke gemeenschappen van hun economische middelen van bestaan worden beroofd als gevolg van de illegale verhandeling van illegaal gekapt hout, hetgeen op zijn beurt misdadigheid in de hand werkt en nadelige gevolgen heeft voor duurzame plaatselijke ontwikkeling en legale ondernemingen; overwegende dat de illegale houtkap vaak in verband wordt gebracht met belastingontduiking waarmee illegale houtkappers de marktwaarde van bosbouwproducten kunnen drukken, met marktverstoringen en oneerlijke mededinging tot gevolg; overwegende dat de illegale houtkap inkomensverlies voor de overheid inhoudt in termen van misgelopen rechten en heffingen, en bijdraagt aan de stijging van de kosten voor bosbeheer en de transactiekosten; overwegende dat hout vaak in een bepaalde lidstaat wordt gekapt en vervolgens in een andere lidstaat in de handel wordt gebracht; overwegende dat het grootste deel van het illegaal hout als legaal gekapt hout wordt verhandeld en gebruikt;

H.

overwegende dat er een gebrek is aan samenhangende, geharmoniseerde en vergelijkbare gegevens over de EU-houtkap, en dat er geen gemeenschappelijke definitie van illegale houtkap bestaat;

I.

overwegende dat illegale houtkappers bijwijlen geweld hebben gepleegd tegen bosbouwbeambten, boswachters, rechtshandhavers, milieuactivisten en onderzoeksjournalisten, waarbij minstens zes dodelijke slachtoffers zijn gevallen, en dat er talrijke gevallen zijn gemeld van geweld tegen en intimidatie van personen die verantwoordelijk zijn voor de bescherming van bossen;

J.

overwegende dat er problemen zijn als gevolg van het ontbreken van een internationaal erkende definitie van de activiteiten die onder het begrip “illegale houtkap” vallen; overwegende dat dit gebrek aan precisie een ernstige juridische lacune is;

K.

overwegende dat corruptie en fraude de belangrijkste oorzaken van illegale houtkap zijn, met ontoereikende handhaving en straffeloosheid tot gevolg; overwegende dat dit bovendien verscheidene criminele activiteiten in de hand werkt, zoals de financiering van conflicten en het witwassen van geld; overwegende dat de EU moet optreden om een eind te maken aan de illegale houtkap en ontbossing en de handel in illegaal gekapt hout en illegale houtproducten aan banden moet leggen;

L.

overwegende dat Eurojust van oordeel is dat milieucriminaliteit op internationaal niveau de op drie na grootste criminele activiteit is;

M.

overwegende dat de EU-houtverordening in voorschriften voorziet voor de handel in hout en houtproducten en de illegale houtkap tegen moet gaan; overwegende dat de Commissie voornemens is de EU-houtverordening in te trekken door middel van haar voorstel voor een verordening betreffende het op de markt van de Unie aanbieden en de uitvoer uit de Unie van bepaalde grondstoffen en producten die met ontbossing en bosdegradatie verband houden; overwegende dat de Europese Unie de lidstaten moet steunen in het geval van een gebrek aan goed bosbeheer bij de bestrijding van op bossen gerichte criminaliteit en georganiseerde misdaad, en de bescherming van het milieu moet bevorderen, met inbegrip van de bescherming en het duurzaam beheer van bossen in het kader van Richtlijn 2008/99/EG van 19 november 2008 inzake de bescherming van het milieu door middel van het strafrecht (9), in overeenstemming met de doelstellingen van de Europese Green Deal, de biodiversiteitsstrategie, het actieplan Verontreiniging naar nul en het actieplan voor de circulaire economie;

N.

overwegende dat illegale activiteiten niet-duurzame praktijken tot gevolg hebben, de waarde van bossen doen afnemen en leiden tot de waardevermindering van de verschillende ecologische, economische en maatschappelijke diensten waarin bossen voorzien, met onmiskenbare ontbossing en bosdegradatie tot gevolg;

O.

overwegende dat er een verband wordt gelegd tussen de illegale houtkap en schendingen van mensenrechten en geweld, alsook met misdrijven die verband houden met fraude en corruptie, zoals het witwassen van geld en belastingontduiking;

P.

overwegende dat er meerdere inbreukprocedures lopen tegen lidstaten wegens vermeende niet-uitvoering van de EU-wetgeving op dit gebied;

Q.

overwegende dat uit hoofde van het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (Elfpo) en diverse andere fondsen die door de lidstaten worden beheerd, boseigenaren momenteel in aanmerking komen voor compensatie voor bosmilieu- en klimaatdiensten, steun voor de instandhouding, het herstel en de bescherming van bossen, compensatie voor Natura 2000-bosbouwgebieden en het behoud ervan, en activiteiten ter bevordering van de veerkracht en ecologische waarde van bosecosystemen;

R.

overwegende dat de bosbeheerplannen van de lidstaten overeen moeten komen met de maatregelen die nodig zijn voor de bescherming en het herstel van de biodiversiteit in bossen, en beschikbaar moeten zijn voor het publiek; overwegende dat niet alle beheerplannen voor Natura 2000-gebieden uitdrukkelijk de waarde van primaire en oerbossen erkennen, en dat instandhoudingsmaatregelen voor beschermde bossen houtkap niet geheel uitsluiten, hetgeen onverenigbaar kan zijn met de instandhouding van primaire en oerbossen op lange termijn;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.