EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52012XC0626(03)

Bekendmaking van een wijzigingsaanvraag overeenkomstig artikel 6, lid 2, van Verordening (EG) nr. 510/2006 van de Raad inzake de bescherming van geografische aanduidingen en oorsprongsbenamingen van landbouwproducten en levensmiddelen

OJ C 186, 26.6.2012, p. 18–25 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

26.6.2012   

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 186/18


Bekendmaking van een wijzigingsaanvraag overeenkomstig artikel 6, lid 2, van Verordening (EG) nr. 510/2006 van de Raad inzake de bescherming van geografische aanduidingen en oorsprongsbenamingen van landbouwproducten en levensmiddelen

2012/C 186/10

Deze bekendmaking verleent het recht om op grond van artikel 7 van Verordening (EG) Nr. 510/2006 van de Raad (1) bezwaar aan te tekenen tegen de aanvraag. Bezwaarschriften moeten de Commissie bereiken binnen zes maanden te rekenen vanaf de datum van deze bekendmaking.

WIJZIGINGSAANVRAAG

VERORDENING (EG) nr. 510/2006 VAN DE RAAD

WIJZIGINGSAANVRAAG OVEREENKOMSTIG ARTIKEL 9

„ΚΑΛΑΜΑΤΑ” (KALAMATA)

EG-nummer: EL-PDO-0117-0037-21.12.2009

BGA ( ) BOB ( X )

1.   Rubriek van het productdossier waarop de wijziging betrekking heeft:

Naam van het product

Beschrijving van het product

Geografisch gebied

Bewijs van de oorsprong

Werkwijze voor het verkrijgen van het product

Verband

Etikettering

Nationale eisen

Overige (nader aan te geven)

2.   Aard van de wijziging(en):

Wijziging van het enige document of de samenvatting

Wijziging van het productdossier voor een geregistreerde BOB of BGA waarvoor geen enig document en ook geen samenvatting is bekendgemaakt

Wijziging van het productdossier waarbij geen wijziging van het bekendgemaakte enige document nodig is (artikel 9, lid 3, van Verordening (EG) nr. 510/2006)

Tijdelijke wijziging van het productdossier als gevolg van een verplichte gezondheids- of fytosanitaire maatregel die is opgelegd door de overheid (artikel 9, lid 4, van Verordening (EG) nr. 510/2006)

3.   Wijziging(en):

3.1.   Beschrijving van het product:

In deze aanvraag wordt een gedetailleerdere beschrijving van de geproduceerde olijfolie gegeven dan in het oorspronkelijke registratiedossier. Er worden strengere kwaliteitsnormen vastgesteld opdat de benaming uitsluitend wordt gebruikt voor de meest kwaliteitsvolle olijfolie van het gebied.

3.2.   Geografisch gebied:

Het geografische gebied waar de olijfolie met de beschermde oorsprongsbenaming „Καλαμάτα-Kalamata” wordt geproduceerd, wordt omschreven als het gebied dat binnen de administratieve grenzen valt van Messenië, een regionale eenheid binnen de bestuurlijke regio Peloponnesos. Op die manier omvat dit gebied alle zones waar olijfbomen worden geteeld en waar de olijfolie „Kalamata” wordt geproduceerd. Van belang om te vermelden is dat de geteelde soorten olijfbomen, de teelttechnieken, de methoden voor de verwerking van de olijven, de geschiedenis van de productie van de olijfolie, de band met de zeden en gewoonten van de bevolking, alsmede de bodemgesteldheid en de klimaatsomstandigheden dezelfde zijn in alle gebieden van Messenië waar olijfbomen worden geteeld. Resultaat hiervan is dat de bij de eerste persing verkregen extra olijfolie die in het overige gedeelte van Messenië buiten de vroegere provincie Kalamata wordt geproduceerd, inzake fysisch-chemische en organoleptische kenmerken niet verschilt van de olijfolie met de beschermde oorsprongsbenaming „Καλαμάτα-Kalamata”.

Uit de organoleptische analyses van monsters extra olijfolie van de eerste persing van Messenië, die werden verricht in het door de Internationale Olijfolieraad erkende chemisch laboratorium van het Ministerie van Ontwikkeling — Algemeen secretariaat voor consumentenzaken, blijkt dat de olijfoliën van het hele gebied van Messenië organoleptisch dezelfde zijn. In de groep olijfoliën die afkomstig zijn van het bestaande BOB-gebied, is de mediaan van de fruitigheid (Mf) 3,4 en de mediaan van de gebreken (Md) 0. In de groep olijfoliën die afkomstig zijn van de rest van Messenië, is de mediaan van de fruitigheid (Mf) 3,9 en de mediaan van de gebreken (Md) 0. Voorts is in de groep olijfoliën die afkomstig zijn van het bestaande BOB-gebied, de mediaan van het kenmerk bitter (Mb) 2,37 en de mediaan van het kenmerk scherp (Mp) 3,33. In de groep olijfoliën die afkomstig zijn van de rest van Messenië, is de mediaan van het kenmerk bitter (Mb) 2,51 en de mediaan van het kenmerk scherp (Mp) 3,21.

Uit de chemische analyses die van 2000 tot en met 2010 werden verricht in het chemisch laboratorium van het Ministerie van Ontwikkeling — Algemeen secretariaat voor consumentenzaken, blijkt dat de olijfolie „Kalamata” in heel Messenië dezelfde kenmerken heeft, zoals de onderstaande tabel aangeeft.

 

Gemiddelde in het huidige geografische gebied

Gemiddelde in de rest van Messenië

Zuurgehalte

0,49

0,49

Peroxidegetal

8,35

8,05

Κ270

0,14

0,13

Κ232

1,73

1,53

Totaal sterolen

1 310

1 267

Palmitinezuur %

11,82

11,75

Palmitoleïnezuur %

0,86

0,86

Stearinezuur %

2,78

2,61

Oliezuur %

75,63

76,79

Linolzuur %

7,07

6,1

In het licht van het voorgaande wordt het noodzakelijk geacht een nieuw geografisch gebied af te bakenen, steeds met inachtneming van de strikte specificaties van deze aanvraag.

3.3.   Productiemethode:

In verband met de productiemethode wordt toegevoegd dat, waar het reliëf dat mogelijk maakt, gebruik kan worden gemaakt van mechanische hulpmiddelen (oogststaven) voor het oogsten van de olijven. Het gebruik van die mechanische oogststaven biedt voldoende voordelen en beoogt een betere kwaliteit van de geoogste olijven, en natuurlijk ook van de geproduceerde olijfolie.

Meer bepaald heeft het gebruik van mechanische oogststaven, in vergelijking met de oogst met stokken, de volgende voordelen:

vermindering van de kosten en verkorting van de oogstperiode, waardoor de olijven kunnen worden verzameld binnen de geplande oogstperiode en zonder dat zij wijzigingen hebben ondergaan,

toename van de productiviteit van de olijfbomen doordat de vruchten onmiddellijk worden geoogst en de bomen daarna kunnen worden gesnoeid,

een voorbeeldig verlopende oogst, waarbij kwetsuren aan takken en olijven worden vermeden.

Voorts wordt gespecificeerd dat, wanneer de olijven worden geperst, de temperatuur bij het kneden van de olijvenmassa niet hoger mag zijn dan 27 °C. Doel hiervan is de kwaliteit van de olijfolie veilig te stellen en ervoor te zorgen dat de vluchtige kenmerken, de kleur en de antioxiderende eigenschappen worden behouden.

Op die manier kan op de verpakking van de genormaliseerde olijfolie ook de facultatieve vermelding „koude extractie” worden aangebracht, zoals die voorkomt in de bij Verordening (EG) nr. 1019/2002 vastgestelde handelsnormen voor olijfolie.

3.4.   Verband:

De olijfolie „Κalamata” is nauw verbonden met de geschiedenis, de traditie en de cultuur van het hele gebied van Messenië en vormt in de winter de bedrijvigheid bij uitstek van de bewoners van het gebied. De olijfboomteelt en de productie van olijfolie gaan terug naar lang vervlogen tijden, zoals blijkt uit historische bronnen en regelmatig verrichte archeologische opgravingen. Olijfolie was steeds, en is ook nu nog, een belangrijke economische en sociale parameter van de ontwikkeling en de welvaart van de bewoners.

De bodemgesteldheid en de weersomstandigheden van de vroegere provincie Kalamata zijn kenmerkend voor het hele gebied van Messenië en zijn homogeen: hellende en heuvelachtige terreinen, matige jaarlijkse regenval (ongeveer 750-800 mm), zachte winters, lange en warme zomers, groot aantal uren zonneschijn, winden van matige intensiteit, heuvelachtig reliëf (wat de uitstekende belichting en doorluchting van de olijfboomgaarden ten goede komt), licht kalkachtige gronden met een pH-waarde van neutraal tot alkalisch en voldoende grote concentraties fosfor, kalium, boor, enz. Voorts is de geografische afbakening eenvormig wat betreft de toegepaste teelttechnieken en de methoden voor het verwerken van de olijven. De olijfolie die in het hele gebied van Messenië wordt geproduceerd en die welke in de vroegere provincie Kalamata wordt geproduceerd, hebben dezelfde specifieke kwaliteitskenmerken: uitgesproken kleur, aangename smaak, van nature transparant en rijk aan aromatische stoffen, een zuurgraad die voldoende lager is dan het toegestane maximum, een specifiek profiel van de vetzuren, een matige fruitigheid met het aroma van de groene vrucht, een lichte bitterheid tot matige pikantheid.

De grondstof dankt haar specifieke kenmerken, die ook in de olijfolie „Kalamata” terug te vinden zijn, aan de volgende factoren:

de combinatie van verschillende aspecten van het uitstekende klimaat van het gebied (lange periode zonneschijn, uitstekende hoeveelheid neerslag, enz.);

zachte winters en lange, warme en droge zomers;

winden van matige intensiteit en een heuvelachtig reliëf, in combinatie met de bekervormige snoeiwijze die de olijftelers op de bomen toepassen. Door het heuvelachtige reliëf van Messenië zijn het mechanisch oogsten van de olijven en de mechanisatie van de teelt niet altijd mogelijk; in die gevallen worden de traditionele teelttechnieken toegepast (snoeien, frezen, oogsten);

de licht kalkachtige gronden met een pH-waarde van neutraal tot alkalisch;

de voldoende grote concentraties fosfor, magnesium, mangaan, boor, enz.;

de kleine omvang van de percelen: die stelt de olijftelers van Messenië in staat om goed voor hun bomen te zorgen en een kwaliteitsvolle olijfolie te produceren; deze activiteiten nemen het hele jaar in beslag;

de minutieuze procedure voor het oogsten van de olijven in de juiste rijpheidsfase en de uitstekende omstandigheden voor de verwerking van de olijven. Het bestaan van een homogeen geografisch gebied tussen het Taigetos-gebergte en de Ionische Zee; hier heerst een afzonderlijk microklimaat dat ervoor zorgt dat alle olijfolie „Kalamata” die uit Messenië afkomstig is, gemeenschappelijke kenmerken vertoont.

ENIG DOCUMENT

VERORDENING (EG) Nr. 510/2006 VAN DE RAAD

„ΚΑΛΑΜΑΤΑ” (KALAMATA)

EG-nummer: EL-PDO-0117-0037-21.12.2009

BGA ( ) BOB ( X )

1.   Naam:

„Καλαμάτα” (Kalamata)

2.   Lidstaat of derde land:

Griekenland

3.   Beschrijving van het landbouwproduct of levensmiddel:

3.1.   Productcategorie:

Categorie 1.5.

Oliën en vetten (boter, margarine, spijsolie, enz.)

3.2.   Beschrijving van het product waarvoor de in punt 1 vermelde naam van toepassing is:

Het betreft extra olijfolie van de eerste persing die wordt verkregen van olijven van de variëteiten Koroneïki en Mastoïdis. De olijfolie met de BOB „Κalamata” is vooral afkomstig van olijven van de variëteit Koroneïki en voor ten hoogste 5 % van olijven van de variëteit Mastoïdis. Deze olijfolie vertoont de onderstaande kenmerken.

Het totaalgehalte aan zuren, uitgedrukt in het gewicht aan oliezuur, is niet groter dan 0,50 gram per 100 gram olie.

Op het ogenblik dat de olie wordt verpakt, moeten de constanten voor de indicatoren van de aanwezigheid van verschillende soorten geoxideerde stoffen in de olijfolie de volgende zijn:

Κ232: ten hoogste 2,20

Κ270: ten hoogste 0,20

Peroxidegetal: ≤ 14 MeqO2/kg

Totaal sterolen: > 1 100 mg/kg

Gehalte aan vetzuren (%):

oliezuur: 70-80

linolzuur: 4,0-11,0

stearinezuur: 2,0-4,0

palmitoleïnezuur: 0,6-1,2

palmitinezuur: 10,0-15,0.

Organoleptische eigenschappen:

Omschrijving

Gemiddelde

Fruitigheid van de olijven

3-5

Bitterheid

2-3

Pikantheid

2-4

Gebreken

0

De olijfolie met de BOB „Κalamata” is matig fruitig, heeft het aroma van de groene vrucht, is licht bitter en licht tot matig pikant.

Kleur: groen tot groengeel.

3.3.   Grondstoffen (alleen voor verwerkte producten):

3.4.   Diervoeders (alleen voor producten van dierlijke oorsprong):

3.5.   Specifieke onderdelen van het productieproces die in het afgebakende geografische gebied moeten plaatsvinden:

De activiteiten voor het telen, produceren en persen die worden verricht om de extra olijfolie van de eerste persing met de BOB „Κalamata” te verkrijgen, mogen uitsluitend plaatsvinden in het overeenkomstig punt 4 afgebakende geografische productiegebied. De productie en de eerste opslag van de olijfolie vinden plaats in eenheden die zich in het afgebakende geografische gebied bevinden, voldoen aan alle voorschriften van de Europese Unie en van Griekenland inzake de productie van levensmiddelen, en uitgerust zijn met roestvrije mechanische apparatuur en roestvrije opslagtanks voor olijfolie.

Oogsten, vervoeren en opslaan van de olijven

In de meeste gebieden worden de olijven geoogst door ze af te slaan. Dit gebeurt met de hand, met kammen of met mechanische middelen (mechanische oogststaven). De oogstperiode begint vanaf het ogenblik dat de kleur van de vruchten verandert van groen in geelgroen en duurt totdat de olijven voor ongeveer 50 % zwart zijn geworden. Zij begint eind oktober en duurt vier tot zes weken, naargelang van de weersomstandigheden. Bij het oogsten wordt altijd gebruik gemaakt van netten, die onder de olijfbomen worden uitgespreid. In geen enkele omstandigheid worden op de grond gevallen rijpe vruchten verzameld om in de oliemolens te worden verwerkt.

De olijven worden naar de oliemolens vervoerd in geperforeerde kisten van hard plastic of in zakken van uitsluitend natuurlijk materiaal met een inhoud van 30 tot 50 kg. Het vervoer en het persen van de olijven vindt binnen 24 uur plaats, onder de best mogelijke omstandigheden voor de instandhouding van de vruchten (opslag op een schaduwrijke plaats en op pallets om de lucht te laten circuleren en rechtstreeks contact met de bodem te vermijden). Op die manier wordt voorkomen dat de kwaliteit wordt aangetast. De olijven moeten in een frisse omgeving worden bewaard totdat zij worden geperst. De tijd die nodig is voor het vervaardigen van de extra olijfolie van de eerste persing met de BOB „Κalamata”, bedraagt niet meer dan 24 uur, te rekenen vanaf het oogsten van de olijven tot de productie van de olijfolie. De olijven mogen niet in de olijfgaard worden opgeslagen. Daar staan zij immers bloot aan verschillende natuurlijke en microbiologische gevaren.

Verwerking van de olijven

De olijven worden verwerkt in klassieke oliemolens of centrifuges die garanderen dat de temperatuur van de olijvenpasta steeds onder 27 °C blijft, zowel bij het kneden als in de andere fasen van de verwerking. In de oliemolen worden de vruchten van bladeren en takjes ontdaan, gewassen en naar de breekmachine geleid. Daarna wordt de olijvenpasta gedurende 20 tot 30 minuten gekneed. De olie wordt geëxtraheerd door het uitoefenen van druk of door centrifugering. Als de olijven over onvoldoende plantaardige vochten beschikken, wordt een minimale hoeveelheid water toegevoegd.

De oliemolens moeten zich binnen de grenzen van Messenië bevinden.

3.6.   Specifieke voorschriften betreffende het in plakken snijden, het raspen, het verpakken, enz.:

De olijfolie met de BOB „Κalamata” moet worden opgeslagen in roestvrije tanks die zich in daartoe geschikte opslagruimten bevinden, waar de temperatuur niet meer dan 24 °C bedraagt. De eerste opslag mag ook plaatsvinden in de oliemolens waar de olijfolie wordt geproduceerd.

Voor het vervoer van de olijfolie van de oliemolens naar de opslagruimten van de botteleenheden mag uitsluitend gebruik worden gemaakt van speciale roestvrije vaten die zorgvuldig zijn schoongemaakt.

De olijfolie kan zowel in als buiten het afgebakende geografische gebied worden gebotteld voor zover er een betrouwbaar traceringssysteem bestaat en de olie correct wordt geëtiketteerd.

Voor de groothandelsverkoop mag de olie worden vervoerd in roestvrije vaten die na het afvullen worden verzegeld en op correcte wijze worden geëtiketteerd; hierbij moet een passend traceringssysteem worden toegepast. Met betrekking tot de verpakking voor de kleinhandelsverkoop mogen alle verpakkingen tot 5 liter worden gebruikt die voldoen aan de regelgeving van de Europese Unie en van Griekenland.

3.7.   Specifieke voorschriften betreffende de etikettering:

De etikettering van het product bevat een code die bestaat uit letters en uit cijfers die het volgnummer van het etiket en de twee laatste cijfers van het productiejaar aangeven. Deze code ziet eruit als volgt:

ΚΑ/volgnummer van het etiket/twee laatste cijfers van het productiejaar.

4.   Beknopte beschrijving van de afbakening van het geografische gebied:

De olijfolie „Κalamata” wordt geproduceerd binnen de administratieve grenzen van de regionale eenheid Messenië, een bestuurlijk onderdeel van de regio Peloponnesos, dat in het noorden wordt begrensd door de rivier Neda en de Arkadische bergen, in het oosten door het Taigetos-gebergte, in het zuiden door de Golf van Messenië en in het westen door de Ionische Zee.

De olijfgaarden strekken zich uit over een oppervlakte van ongeveer één miljoen stremmata (honderdduizend ha).

5.   Verband met het geografische gebied:

5.1.   Specificiteit van het geografische gebied:

Het afgebakende geografische gebied bevindt zich in het uiterste zuidwesten van de Peloponnesos en beslaat 2 991 km2. Het oostelijke deel van Messenië wordt gedomineerd door de Taigetos-bergketen, die ook de natuurlijke grens met de nomos Lakonië vormt. Het Taigetos-gebergte strekt zich uit over 115 km en de hoogste top bevindt zich op 2 400 meter; dit reliëf creëert het microklimaat van het gebied. De grootste en meest vruchtbare vlakte is de Messenische vlakte, maar daarnaast zijn er andere, kleinere, zoals die van Kiparissia, Gargaliana, Pylos, Methoni, Koroni, Longa en Petalidi.

Het klimaat en de bodem van het afgebakende geografische gebied vertonen specifieke eigenschappen die gunstig zijn voor de olijfboomteelt, zodat de activiteiten die in de teeltperiode worden verricht, kunnen worden beperkt tot de hoogst noodzakelijke voor de normale ontwikkeling van de olijfbomen. Het microklimaat van het gebied kan worden omschreven als gematigd mediterraan (droog en warm — gematigd) tot subtropisch. De winters zijn zacht, maar de zomers duren lang en zijn warm. Het koude seizoen duurt van november tot april en het warme seizoen van mei tot oktober. De jaarlijkse gemiddelde neerslag bedraagt ongeveer 750-800 mm, met een piek in de winter (ongeveer 330 mm regen). In de herfst valt ongeveer 250 mm neerslag, in de lente 146 mm en in de zomer ongeveer 23 mm. De droogste maand is juli (5,2 mm), terwijl november als de natste wordt beschouwd (138,2 mm).

De gemiddelde jaarlijkse relatieve vochtigheid bedraagt 67,7 %, met als droogste maand juli (58 %) en als natste november (74 %).

De gemiddelde maandtemperatuur is het laagst in december en januari (10 °C) en het hoogst in juli en augustus (28 °C). De zon schijnt meer dan 3 000 uur per jaar.

Gezien het voorgaande is het in het gebied heersende microklimaat ideaal voor de olijventeelt. Er zijn geen plotse temperatuurschommelingen, terwijl er een geschikte hoeveelheid neerslag valt, die goed verdeeld is in de tijd. Dit alles creëert de optimale omstandigheden die vereist zijn voor de jaarlijkse cyclus van de olijfbomen.

De bodem bestaat uit zandleemgrond met een pH van neutraal tot alkalisch. Het afgebakende geografische gebied heeft een grotendeels heuvelachtig reliëf en de bodem is matig waterdoorlatend, wat voor voldoende afwatering en een goede circulatie van water en bodemoplossingen zorgt. Hierdoor wordt het water niet vastgehouden en ontstaan er geen barsten in de grond. Het gehalte aan fosfor, boor, mangaan en magnesium is voldoende hoog, maar er is iets te weinig stikstof en kalium, waardoor passende hoeveelheden anorganische meststoffen moeten worden toegediend. Mechanisch gezien worden de bodems ingedeeld onder de bodems van lichte tot matige samenstelling. De olijfgaarden bevinden zich voornamelijk op heuvelachtige, hellende terreinen die voor een goede doorluchting van de bomen zorgen en het mogelijk maken een kwaliteitsproduct te vervaardigen.

5.2.   Specificiteit van het product:

De olijfolie „Κalamata” wordt verkregen uit de uitstekende variëteiten Koroneïki en Mastoïdis en de hele productie wordt aangemerkt als extra olijfolie van de eerste persing, aangezien de zuurgraad voldoende lager is dan het toegestane maximum en ook de andere parameters (het peroxidegetal en de extinctiecoëfficiënt Κ232) zich onder de bij de verordening van de Europese Unie toegestane maxima bevinden. Voorts is het profiel van de vetzuren zeer specifiek en typisch voor de olijfolie met de BOB „Kalamata”. Meer bepaald is het gehalte aan oliezuur zeer hoog, terwijl het linolzuur, het stearinezuur, het palmitoleïnezuur en het palmitinezuur zeer specifieke waarden hebben en in een bijzondere verhouding tot elkaar staan, wat het verschil uitmaakt met de andere olijfoliën. Dat specifieke profiel van de vetzuren, gecombineerd met de matige fruitigheid en het aroma van de groene vrucht, de lichte bitterheid en de matige pikantheid geven de olijfolie met de BOB „Kalamata” haar bijzondere, unieke karakter.

5.3.   Causaal verband tussen het geografische gebied en de kwaliteit of de kenmerken van het product (voor een BOB) dan wel een bepaalde hoedanigheid, de faam of een ander kenmerk van het product (voor een BGA):

Historisch verband

De geschiedenis van de olijventeelt in het afgebakende geografische gebied gaat terug naar lang vervlogen tijden. Dit blijkt uit archeologische vondsten en uit overgeleverde schriftelijke getuigenissen die erop wijzen dat olijven en olijfolie een onderdeel van de voeding waren, de basis van parfums vormden en een element van kunst waren. Bij de opgravingen in het paleis van Nestor, in de regio Chora, werden 1 200 kleitabletten met opschriften in lineair B gevonden, die waardevolle informatie bevatten over de rol van de olijfboom en de invloed daarvan op de bewoners in de periode van de 14e-13e eeuw vóór Christus.

In de regio Karpofora werden olijfpitten gevonden die dateren van 1900 vóór Christus. Met de methode van het pollendiagram, gebaseerd op radiochronologie, werden ramingen gemaakt met betrekking tot de olijfboomteelt in de regio van Pylos. Zo werd ontdekt dat er reeds in 1100 vóór Christus olijfbomen werden geteeld en dat het daarbij voornamelijk om de tamme olijfboom ging.

De variëteit Koroneïki is een product van Messenische bodem, zoals blijkt uit de naam, die aangeeft dat zij afkomstig is van Koroni, een klein kustdorp in het zuidoosten van het afgebakende geografische gebied.

De handel in olijfolie vond plaats vanuit de havens van Methoni en Navarino (de huidige stad Pylos). De vrachten van de Griekse handelaars bestonden uit olie die afkomstig was uit de omgeving van Kiparissia.

De olijfgaarden op openbare terreinen waren afkomstig van Turkse eigendommen die in handen van de Venetiaanse veroveraars waren terechtgekomen en aan olijfboomtelers werden verhuurd. Om aan de vraag naar olijfolie te kunnen voldoen werden ook hoeveelheden aangevoerd van buiten de regio van Koroni, en zelfs uit Mani en meer algemeen uit het hele gebied van Messenië.

Natuurlijk verband

De grondstof dankt haar specifieke kenmerken, die ook in de olijfolie Kalamata terug te vinden zijn, aan de volgende factoren:

de combinatie van verschillende aspecten van het uitstekende klimaat van het gebied: een lange periode zonneschijn, een uitstekende hoeveelheid neerslag (ongeveer 750-800 mm), zachte winters en lange, warme en droge zomers;

winden van matige intensiteit en een heuvelachtig reliëf, in combinatie met de bekervormige snoeiwijze die de olijftelers op de bomen toepassen (3-4 takken per boom en verwijdering, van binnenuit, van een deel van het gebladerte). Deze factoren zorgen voor een uitstekende belichting en doorluchting van de olijfgaarden en voor een correcte rijping van de olijven, elementen die de geproduceerde olijfolie haar specifieke kenmerken verlenen en resulteren in een olijfolie die rijk aan kleurstoffen is en een uitgesproken kleur en aangename smaak heeft. Door het heuvelachtige reliëf van Messenië zijn de mechanische oogst van de olijven en de mechanisatie van de teelt niet altijd mogelijk; in die gevallen worden de traditionele teelttechnieken toegepast (snoeien, frezen, oogsten);

de licht kalkachtige gronden met een pH-waarde van neutraal tot alkalisch. De kalkgronden verhinderen, via de invloed die zij op de olijfbomen uitoefenen, beter de ijzeropname van de planten en houden het water veel beter vast, wat op zijn beurt bewerkstelligt dat de op die gronden geteelde olijfbomen in droge perioden meer vocht behouden. De olijfolie met de BOB „Kalamata” dankt haar organoleptische eigenschappen in grote mate aan de aromatische stoffen die zich vormen als gevolg van de bijzondere kenmerken van de bodem (licht kalkachtige gronden), aan het feit dat de bomen minder water opnemen als gevolg van de geringe neerslag in de rijpingsperiode van de olijven en aan het feit dat de voor de productie van de olijfolie bestemde bomen in het afgebakende geografische gebied slechts weinig worden geïrrigeerd;

de voldoende grote concentraties fosfor, magnesium, mangaan, boor, enz. Vooral de aanwezigheid van mangaan (een element dat fungeert als katalysator voor vele enzymatische en biochemische processen en ook een doorslaggevende rol speelt bij de vorming van chlorofyl) en van magnesium (een element dat een doorslaggevende rol speelt bij de vorming van de chlorofylmolecule) is van zeer groot belang. Hierdoor krijgt de olijfolie haar kenmerkende groengele kleur en is zij rijk aan aromatische stoffen;

de ervaring van de telers bij het kiezen van de juiste periode voor het oogsten van de olijven. Een nog onrijpe olijf geeft een olijfolie met een intens groene kleur, een bittere smaak en een geringe hoeveelheid aromatische stoffen. Het oogsten van overrijpe olijven heeft dan weer tot gevolg dat de hoeveelheid aromatische stoffen weer afneemt, de zuurgraad toeneemt en de kleur verandert;

de uitstekende omstandigheden waarin de olijven worden verwerkt. Deze leiden tot de productie van een extra olijfolie van de eerste persing met een fruitig aroma van matige intensiteit dat licht bitter tot matig pikant is, en tot een hoog gehalte aan totale sterolen. De olijvenmassa wordt gekneed bij een temperatuur van minder dan 27 °C. Dit kneden neemt slechts een beperkte tijd in beslag en er wordt weinig water toegevoegd. Op die manier worden opname van omgevingslucht, oxidatie en verlies aan aromatische stoffen vermeden, wat resulteert in een olijfolie van superieure kwaliteit die bestand is tegen oxidatie;

de kleine omvang van de percelen, die de olijftelers van Messenië in staat stelt om goed voor hun bomen te zorgen en een kwaliteitsvolle olijfolie te produceren.

Verwijzing naar de bekendmaking van het productdossier:

http://www.minagric.gr/greek/data/prod_elaioladou_kalamata_291211.pdf


(1)  PB L 93 van 31.3.2006, blz. 12.


Top