61996J0105

Gemeenschappelijk douanetarief - Tariefposten - Systeem voor constante stroomtoevoer - Indeling onder onderverdeling 85.01 B II

Een elektrisch toestel, dat een "systeem voor constante stroomtoevoer" is en dat enerzijds bestaat uit een kast met een gelijkrichter/lader, een ondulator en een statische omvormer, en anderzijds uit een kast met dichte loodaccumulatoren, moet worden ingedeeld onder postonderverdeling 85.01 B II, "transformatoren en statische omvormers (gelijkrichters, enz.)". Volgens algemene regel 3 b voor de interpretatie van de nomenclatuur van het gemeenschappelijk douanetarief hangt de indeling van producten die zijn vervaardigd door samenvoeging van verschillende goederen immers af van de stof of het goed waaraan zij hun wezenlijk karakter ontlenen. Aangezien het betrokken toestel voor een constante en gegarandeerde stroomtoevoer moet zorgen, verleent de kast met de gelijkrichter/lader daaraan het wezenlijk karakter, terwijl de kast met de accumulatoren slechts van ondergeschikt belang is.

In zaak C-105/96,

betreffende een verzoek aan het Hof krachtens artikel 177 EG-Verdrag van het Supremo Tribunal Administrativo, in het aldaar aanhangig geding tussen

Codiesel - Sociedade de Apoio Técnico à Indústria Ld.a

en

Conselho Técnico Aduaneiro,

in aanwezigheid van het Ministério Público,

om een prejudiciële beslissing over de uitlegging van verordening (EEG) nr. 950/68 van de Raad van 28 juni 1968 betreffende het gemeenschappelijk douanetarief (PB 1968, L 172, blz. 1), zoals gewijzigd bij verordening (EEG) nr. 3331/85 van de Raad van 5 december 1985 (PB 1985, L 331, blz. 1),

wijst

HET HOF VAN JUSTITIE

(Eerste kamer),

samengesteld als volgt: L. Sevón, kamerpresident, D. A. O. Edward (rapporteur) en P. Jann, rechters,

advocaat-generaal: N. Fennelly

griffier: R. Grass

gelet op de schriftelijke opmerkingen ingediend door:

- Codiesel - Sociedade de Apoio Técnico à Indústria Ld.a, vertegenwoordigd door J. Teixeira Alves, advocaat te Lissabon,

- de Portugese regering, vertegenwoordigd door L. Fernandes, directeur van de juridische dienst van het directoraat-generaal Europese Gemeenschappen van het Ministerie van Buitenlandse zaken, en R. Barreira, adviseur bij het centrum voor juridische studies van het voorzitterschap van de Raad van ministers, als gemachtigden,

- de Commissie van de Europese Gemeenschappen, vertegenwoordigd door F. de Sousa Fialho, lid van haar juridische dienst, als gemachtigde,

gezien het rapport van de rechter-rapporteur,

gehoord de conclusie van de advocaat-generaal ter terechtzitting van 24 april 1997,

het navolgende

Arrest

1 Bij beschikking van 28 februari 1996, ingekomen bij het Hof op 1 april daaraanvolgend, heeft het Supremo Tribunal Administrativo krachtens artikel 177 EG-Verdrag twee prejudiciële vragen gesteld over de uitlegging van verordening (EEG) nr. 950/68 van de Raad van 28 juni 1968 betreffende het gemeenschappelijk douanetarief (PB 1968, L 172, blz. 1), zoals gewijzigd bij verordening (EEG) nr. 3331/85 van de Raad van 5 december 1985 (PB 1985, L 331, blz. 1; hierna: "nomenclatuur").

2 Die vragen zijn gerezen in een geding tussen de vennootschap naar Portugees recht Codiesel - Sociedade de Apoio Técnico à Indústria Ld.a (hierna: "Codiesel") en de Conselho Técnico Aduaneiro over de tariefindeling van een elektrisch toestel, dat een "systeem voor constante stroomtoevoer" inhoudt en uit twee kasten bestaat (hierna: "toestel"). De eerste kast bevat een gelijkrichter/lader die vanaf het stroomnet een ondulator voedt en accumulatoren opgeladen houdt, een ondulator die gelijkstroom omzet in constante wisselstroom, en een statische omvormer die overbelastingen kan opvangen, zodat de stroomtoevoer niet te hoog wordt (hierna: "kast met de gelijkrichter/lader"). De tweede kast bevat dichte loodaccumulatoren die gedurende 30 minuten zelfstandig kunnen werken (hierna: "kast met de accumulatoren").

3 Postonderverdeling 85.01.B.II, die deel uitmaakt van hoofdstuk 85 van afdeling XVI "Machines en toestellen; elektrotechnisch materieel" van de nomenclatuur, luidt als volgt:

"85.01 Generatoren, elektromotoren en roterende omvormers; transformatoren en statische omvormers (gelijkrichters, enz.); smoorspoelen en zelfinductiespoelen:

A. de navolgende goederen, bestemd voor burgerluchtvaartuigen (a):

(...)

B. andere machines, apparaten en toestellen:

I. Generatoren, elektromotoren (ook indien uitgerust met snelheidsregelaar) en roterende omvormers:

(...)

II. Transformatoren en statische omvormers (gelijkrichters, enz.); smoorspoelen en zelfinductiespoelen."

4 Deze postonderverdeling van de nomenclatuur is voor statistische doeleinden verder onderverdeeld bij verordening (EEG) nr. 3631/85 van de Commissie van 23 december 1985 houdende wijziging van de goederennomenclatuur voor de statistieken van de buitenlandse handel van de Gemeenschap en van de handel tussen de Lid-Staten (Nimexe) (PB 1985, L 353, blz. 1; hierna: "Nimexe"). De statistische onderverdeling 85.01.B.II.f van tariefpost 85.01.B.II omvat "Statische omvormers".

5 Postonderverdeling 85.04.B.I, die eveneens deel uitmaakt van hoofdstuk 85 van afdeling XVI van de nomenclatuur luidt als volgt:

"85.04 Elektrische accumulatoren:

A. bestemd voor burgerluchtvaartuigen (a) B. andere:

I. Accumulatoren met loden platen

(...)"

6 Ten slotte bepalen de algemene regels voor de interpretatie van de nomenclatuur, die in titel I zijn opgenomen:

"(...)

3. Indien goederen met toepassing van het bepaalde onder 2 b) om enige andere reden vatbaar zijn voor indeling onder twee of meer posten geschiedt de indeling als volgt:

a) de post met de meest specifieke omschrijving heeft voorrang boven posten met een meer algemene strekking.

b) mengsels, werken die zijn samengesteld uit of met verschillende stoffen dan wel zijn vervaardigd door samenvoeging van verschillende goederen, zomede goederen in stellen of assortimenten waarvan de indeling niet mogelijk is aan de hand van het bepaalde onder 3 a), worden ingedeeld naar de stof of naar het goed waaraan de mengsels, de werken, de stellen of de assortimenten hun wezenlijk karakter ontlenen, indien dit kan worden bepaald."

7 Het uit Frankrijk ingevoerde toestel werd op 20 mei 1986 door Codiesel aangegeven onder tariefpost 90 28 180 000 T van de Portugese nomenclatuur ("andere meetinstrumenten voor elektrische grootheden"), die overeenkomt met tariefpost 90.28.A.II.a van de nomenclatuur en meer in het bijzonder met de statistische onderverdeling 90.28.A.II.a.5 van de Nimexe.

8 De controleur, de inspecteur en, met de meerderheid van zijn leden, het comité van inspecteurs (Conferência dos Reverificadores) deelden het toestel in onder tariefpost 90 28 380 000 D ("regelaars") van de Portugese nomenclatuur, die overeenkomt met postonderverdeling 90.28.A.II.b van de nomenclatuur en meer in het bijzonder met de statistische onderverdeling 90.28.A.II.b.2 van de Nimexe.

9 Daarop wijzigde Codiesel haar aangifte en stelde, dat het toestel onder post 84 53 890 900 C van de Portugese nomenclatuur moest worden ingedeeld ["Automatische gegevensverwerkende machines en eenheden daarvoor; magnetische en optische schriftlezers, machines voor het in gecodeerde vorm op dragers overzetten van gegevens en machines voor het verwerken van die gegevens, elders genoemd noch elders onder begrepen: andere: Automatische gegevensverwerkende machines en eenheden daarvoor; digitale gegevensverwerkende machines: andere: Randeenheden, besturings- en aanpassingseenheden daaronder begrepen (al dan niet rechtstreeks op de centrale eenheid aan te sluiten): andere"]. Die post komt overeen met postonderverdeling 84.53.B van de nomenclatuur en meer in het bijzonder met de statistische onderverdeling 84.53.B.I.b.2.cc.33 van de Nimexe.

10 In de bezwaarschriftprocedure hebben het Tribunal Técnico Aduaneiro de Primeira Instância en vervolgens het Tribunal Técnico Aduaneiro de Segunda Instância bij beschikkingen van 30 juli 1986 en 28 juni 1988 de twee kasten als volgt ingedeeld: de kast met de gelijkrichter/lader, als statische omvormer, onder statistische onderverdeling 85.01.B.II.f, en de kast met de accumulatoren, als accumulatoren met loden platen, onder tariefpost 85.04.B.I.

11 Nadat het Tribunal Tributario de Segunda Instância bij beschikking van 31 mei 1994 de beschikking van 28 juni 1988 had bevestigd, stelde Codiesel beroep in bij het Supremo Tribunal Administrativo dat, van oordeel dat het geschil vragen over de uitlegging van het gemeenschapsrecht opwierp, besloot de behandeling van de zaak te schorsen en het Hof de volgende vragen te stellen:

"1) Moet, gelet op de in deze beschikking in punt 3 bewezen geachte feiten (met name die welke in de alinea's A tot en met D en L zijn vermeld) en op de toepasselijke gemeenschapsregels, het toestel worden ingedeeld onder twee tariefposten, zoals door het Tribunal Técnico de Primeira Instância is aangenomen en nadien bevestigd door het Tribunal Técnico de Segunda Instância en het Tribunal Tributário de Segunda Instância?

2) Zo neen, hoe dient het toestel dan te worden ingedeeld?"

12 Vooraf moet er aan worden herinnerd, dat artikel 177 EG-Verdrag berust op een strenge scheiding van bevoegdheden tussen de nationale rechterlijke instanties en het Hof van Justitie, en het Hof enkel toestaat een uitspraak te doen over de uitlegging of de geldigheid van een communautaire bepaling aan de hand van de feiten die de nationale rechterlijke instantie heeft medegedeeld (zie onder meer arrest van 4 juli 1985, zaak 167/84, Drünert, Jurispr. 1985, blz. 2235, r.o. 12).

13 Niettemin blijft het aan het Hof voorbehouden om, wanneer de vragen onjuist zijn geformuleerd of buiten het kader van de hem bij artikel 177 verleende opdracht vallen, uit de door de nationale rechter verschafte gegevens en met name de motivering van het verwijzingsbesluit de elementen van gemeenschapsrecht te putten welke, mede gelet op het voorwerp van het geschil, uitlegging - of in voorkomend geval een beoordeling van de geldigheid - vereisen (zie arrest van 29 november 1978, Pigs Marketing Board, zaak 83/78, Jurispr. 1978, blz. 2347, r.o. 26).

14 In casu dient er in de eerste plaats op te worden gewezen, dat blijkens de door de verwijzende rechter vastgestelde feiten de kast met de gelijkrichter/lader, die een gelijkrichter, een ondulator en een statische omvormer bevat, op zich als een statische omvormer zou zijn te beschouwen en zou moeten worden ingedeeld onder post 85.01.B.II van de nomenclatuur.

15 In de tweede plaats staat vast, dat de kast met de accumulatoren, die dichte loodaccumulatoren bevat, als zodanig zou moeten worden beschouwd als een accumulator met loden platen in de zin van tariefpost 85.04.B.I.

16 Hieruit volgt, dat het Supremo Tribunal Administrativo met zijn vragen in wezen wenst te vernemen, of de nomenclatuur en de postonderverdelingen 84.53.B, 85.01.B.II en 85.04.B.I aldus moeten worden uitgelegd, dat een elektrisch toestel, dat een "systeem voor constante stroomtoevoer" inhoudt en dat enerzijds bestaat uit een kast met een gelijkrichter, een ondulator en een statische omvormer, en anderzijds uit een kast met dichte loodaccumulatoren, onder een of meer van deze tariefposten van de nomenclatuur moet worden ingedeeld.

17 Volgens vaste rechtspraak moet in het belang van de rechtszekerheid en van een gemakkelijke controle het beslissende criterium voor de tariefindeling van goederen in beginsel worden gezocht in hun objectieve kenmerken en eigenschappen, zoals deze in de tekst van de post van het gemeenschappelijk douanetarief en in de aantekeningen op de afdelingen of hoofdstukken zijn omschreven. Het is eveneens vaste rechtspraak, dat bij de uitlegging van het gemeenschappelijk douanetarief zowel de aantekeningen op de hoofdstukken hiervan als de toelichtingen bij de nomenclatuur van de Internationale Douaneraad belangrijke middelen vormen ter verzekering van een uniforme toepassing van dit tarief en derhalve als waardevolle hulpmiddelen bij de uitlegging ervan kunnen worden beschouwd (zie arrest van 20 juni 1996, zaak C-121/95, VOBIS Microcomputer, Jurispr. 1996, blz. I-3047, r.o. 13).

18 Er moet dus eerst worden onderzocht, of een elektrisch toestel als het onderhavige in de nomenclatuur moet worden ingedeeld met toepassing van algemene regel 3 b), die is aangehaald in de zesde rechtsoverweging van dit arrest, in welk geval het wezenlijke karakter ervan moet worden bepaald.

19 Dienaangaande is Codiesel op basis van een aan het Hof overgelegd technisch deskundigenadvies van mening, dat de twee kasten één onlosmakelijk geheel vormen - met als enige en ondeelbare functie een constante en gegarandeerde stroomtoevoer voor computers - en dat overeenkomstig algemene regel 3 b) en aantekening 3 bij hoofdstuk XVI van de nomenclatuur met die functie rekening zou moeten worden gehouden bij de tariefindeling.

20 Volgens de Portugese regering dient de tweeledige tariefindeling die de verschillende Portugese instanties hebben aangenomen, gehandhaafd te blijven. Algemene regel 3 b) van de nomenclatuur is namelijk enkel van toepassing, wanneer er sprake is van een wezenlijk kenmerk waardoor een gezamenlijke bepaling mogelijk is. In de onderhavige zaak staan de accumulatoren evenwel los van de voedingsapparatuur, omdat deze laatste ook zonder die accumulatoren compleet is, zodat zij ieder afzonderlijk moeten worden ingedeeld.

21 De Commissie is van mening, dat om een combinatie of een geheel van elementen te kunnen beschouwen als een functionele eenheid die met toepassing van aantekening 3 bij hoofdstuk XVI van de nomenclatuur betreffende combinaties van machines die één geheel vormen, in één tariefpost moet worden ingedeeld, dit geheel of die combinatie één enkele en bepaalde functie moet hebben en die functie in de nomenclatuur tot uitdrukking moet komen. Postonderverdelingen 85.01.B.II en 85.04.B.I van de nomenclatuur moeten aldus worden uitgelegd, dat zij de kast met de gelijkrichter/lader, respectievelijk de kast met de accumulatoren omvatten, omdat de nomenclatuur geen tariefpost bevat die de bijzondere functie van gegarandeerde, ononderbroken stroomtoevoer dekt.

22 In dit verband moet eraan worden herinnerd dat wanneer, zoals in casu, een goed vatbaar is voor indeling onder twee posten en algemene regel 3 a) niet van toepassing is, volgens algemene regel 3 b), die inhoudelijk eveneens in aantekening 3 bij hoofdstuk XVI van de nomenclatuur is overgenomen, de indeling van producten die zijn vervaardigd door samenvoeging van verschillende goederen, afhangt van de stof of het goed waaraan zij hun wezenlijk karakter ontlenen.

23 De toepasselijkheid van deze regel in het hoofdgeding wordt bevestigd door punt 3 b), VIII, van de toelichtingen op de nomenclatuur van de Internationale Douaneraad, waarin onder meer wordt vermeld, dat die regel van toepassing is op werken vervaardigd door samenvoeging van verschillende goederen waarvan de samenstellende delen scheidbaar zijn, mits deze delen aan elkaar zijn aangepast en onderling elkaars complementen zijn en samen één geheel vormen waarvan de delen gewoonlijk niet afzonderlijk kunnen worden verkocht. Het staat immers vast, dat de statische eenheid waarom het hier gaat, indien gescheiden van de accumulatorenbatterij, niet functioneert en niet de rol vervult waarvoor zij is vervaardigd.

24 Met toepassing van algemene regel 3 b) moet dus het wezenlijke karakter van het toestel worden onderzocht. Volgens de toelichting op de nomenclatuur van de Internationale Douaneraad met betrekking tot punt 3 b), VII, kunnen goederen hun wezenlijk karakter met name ontlenen aan de stof waaruit zij bestaan, aan de artikelen waaruit zij zijn samengesteld, aan de omvang, de hoeveelheid, het gewicht en de waarde ervan, ofwel aan de belangrijkheid van de samenstellende stoffen ten opzichte van het gebruik dat van de goederen zal worden gemaakt.

25 Aangezien het toestel een "systeem voor constante stroomtoevoer" is, dat voor een constante en gegarandeerde stroomtoevoer moet zorgen, dient te worden vastgesteld, dat de kast met de gelijkrichter/lader daaraan het wezenlijke karakter verleent en dat de kast met de accumulatoren slechts van ondergeschikt belang is.

26 De accumulatorenbatterij in laatstgenoemde kast vormt, kort samengevat, namelijk slechts een alternatieve energiebron die bestemd is om de ondulator binnen zekere grenzen zelfstandig te voeden, wanneer het eerste kanaal in de kast met de gelijkrichter/lader wordt onderbroken of uitvalt. Bovendien zet de gelijkrichter wisselstroom om in gelijkstroom die de accumulatorenbatterij opgeladen houdt.

27 Hieruit volgt, dat een elektrisch toestel dat een "systeem voor constante stroomtoevoer" inhoudt, zoals het betrokken toestel, onder één enkele tariefpost moet worden ingedeeld, namelijk post 85.01.B.II, de post waaronder de gelijkrichter/lader is ingedeeld.

28 Op de aangepaste vragen moet dus worden geantwoord, dat de nomenclatuur aldus moet worden uitgelegd, dat een toestel, dat een "systeem voor constante stroomtoevoer" inhoudt en dat enerzijds bestaat uit een kast met een gelijkrichter/lader, een ondulator en een statische omvormer, en anderzijds uit een kast met dichte loodaccumulatoren, moet worden ingedeeld onder postonderverdeling 85.01.B.II, "transformatoren en statische omvormers (gelijkrichters, enz.)".

Kosten

29 De kosten door de Portugese regering en de Commissie van de Europese Gemeenschappen wegens indiening van hun opmerkingen bij het Hof gemaakt, kunnen niet voor vergoeding in aanmerking komen. Ten aanzien van de partijen in het hoofdgeding is de procedure als een aldaar gerezen incident te beschouwen, zodat de nationale rechterlijke instantie over de kosten heeft te beslissen.

HET HOF VAN JUSTITIE (Eerste kamer),

uitspraak doende op de door het Supremo Tribunal Administrativo bij beschikking van 28 februari 1996 gestelde vragen, verklaart voor recht:

Verordening (EEG) nr. 950/68 van de Raad van 28 juni 1968 betreffende het gemeenschappelijk douanetarief, zoals gewijzigd bij verordening (EEG) nr. 3331/85 van de Raad van 5 december 1985, moet aldus worden uitgelegd, dat een elektrisch toestel, dat een "systeem voor constante stroomtoevoer" inhoudt en dat enerzijds bestaat uit een kast met een gelijkrichter/lader, een ondulator en een statische omvormer, en anderzijds uit een kast met dichte loodaccumulatoren, moet worden ingedeeld onder postonderverdeling 85.01.B.II, "transformatoren en statische omvormers (gelijkrichters, enz.)".