(1)

Retailbeleggers kunnen steeds meer kiezen uit een ruim gamma van uiteenlopende beleggingsproducten wanneer zij een belegging overwegen. Deze producten kunnen specifieke oplossingen bieden voor beleggingen die afgestemd zijn op de behoeften van retailbeleggers, maar zijn vaak complex en moeilijk te begrijpen. De informatie die voor beleggers bestaat over deze beleggingsproducten, is niet gecoördineerd en blijkt vaak ontoereikend om de retailbeleggers te helpen de verschillende producten te vergelijken, de kenmerken ervan te begrijpen of de financiële kennis van de belegger te verbeteren . Bijgevolg hebben retailbeleggers vaak beleggingen verricht met risico’s en met kosten die zij niet volledig begrepen, en soms hebben zij daarbij onvoorziene verliezen geleden.

(2)

Het verbeteren van transparantieregelingen voor beleggingsproducten voor retailbeleggers is een belangrijke maatregel ter bescherming van de belegger en een voorwaarde om het vertrouwen van beleggers in de financiële markt te herstellen , met name in de nasleep van de financiële crisis . De eerste stappen in die richting heeft de Unie reeds ondernomen door de invoering van de regeling inzake essentiële beleggersinformatie bij Richtlijn 2009/65/EG van het Europees Parlement en de Raad van 13 juli 2009 tot coördinatie van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen betreffende bepaalde instellingen voor collectieve belegging in effecten (icbe’s).

(3)

Uiteenlopende regels naargelang van de bedrijfssector die de beleggingsproducten aanbiedt, en nationale regelgeving dienaangaande brengen ongelijke concurrentievoorwaarden tussen verschillende producten en distributiekanalen teweeg, waardoor bijkomende belemmeringen worden opgeworpen voor de interne markt van financiële diensten en producten. Lidstaten hebben reeds divergerende en ongecoördineerde maatregelen genomen om tekortkomingen in de bescherming van de beleggers te verhelpen, en dergelijke ontwikkelingen zullen zich waarschijnlijk blijven voordoen. Afwijkende benaderingen van de informatieverstrekking over beleggingsproducten staan gelijke concurrentievoorwaarden tussen verschillende ontwikkelaars van beleggingsproducten en verhandelaars van deze producten in de weg en verstoren derhalve de mededinging. Hierdoor ontstaat bovendien ongelijkheid in het niveau van bescherming van de belegger in de Unie. Deze verschillen vormen een obstakel voor de instelling en de vlotte werking van de interne markt. Bijgevolg is de passende rechtsgrondslag artikel 114 VWEU, zoals geïnterpreteerd in overeenstemming met de vaste rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie.

(4)

Om verschillen tegen te gaan en de kosten en de onzekerheid voor aanbieders en distributeurs van producten te reduceren, moeten op het niveau van de Europese Unie eenvormige regels inzake transparantie worden ingevoerd en moeten deze worden toegepast op alle partijen die betrokken zijn bij de markt van het beleggingsproduct. Daarbij is een verordening vereist die ervoor moet zorgen dat de gemeenschappelijke vereisten voor essentiële-informatiedocumenten op zodanige wijze eenvormig worden dat het formaat en de inhoud van deze documenten kan worden geharmoniseerd. De rechtstreeks toepasselijke regels van een verordening moeten ervoor zorgen dat alle deelnemers die bij de markt van beleggingsproducten betrokken zijn, aan dezelfde voorwaarden worden onderworpen. Dit moet eveneens eenvormige informatieverstrekking garanderen doordat voorkomen wordt dat nationale voorschriften onderling verschillen als gevolg van de omzetting van een richtlijn. Het gebruik van een verordening is eveneens geschikt om ervoor te zorgen dat degenen die beleggingsproducten verhandelen, aan eenvormige voorschriften worden onderworpen wat het verstrekken van het essentiële-informatiedocument aan retailbeleggers betreft.

(5)

De informatieverstrekking over beleggingsproducten dient te worden verbeterd om het vertrouwen van de beleggers in de financiële markten te herstellen. Het is echter ook van belang dat de verhandelingsprocessen daadwerkelijk gereglementeerd worden. Deze verordening vormt een aanvulling op de maatregelen inzake distributie (met inbegrip van beleggingsadvies, maatregelen op het gebied van beleggersbescherming en verkoopsdiensten) van Richtlijn 2004/39/EG van het Europees Parlement en de Raad (4). Zij is eveneens complementair met de maatregelen inzake distributie van verzekeringsproducten van Richtlijn 2002/92/EG van het Europees Parlement en de Raad (5).

(6)

Deze verordening moet van toepassing zijn op alle producten en onderliggende beleggingen ongeacht hun vorm of opbouw die door de financiëledienstensector zijn ontworpen om retailbeleggers beleggingskansen te verschaffen en daarbij is het aan de belegger geboden rendement afhankelijk van de prestaties van een of meerdere activa of referentiewaarden ▌. Hieronder vallen beleggingsproducten zoals beleggingsfondsen en levensverzekeringsovereenkomsten en de onderliggende beleggingen van deze beleggingsfondsen en levensverzekeringsovereenkomsten, en ▌retailproducten met inbegrip van activa die rechtstreeks worden aangehouden, zoals overheidsobligaties of aandelen die aan het publiek worden aangeboden of die zijn toegelaten tot de handel op een gereglementeerde markt in een lidstaat . Gestructureerde pakketproducten voor retailbeleggingen positioneren zich ▌tussen de belegger en de markten door een proces van „packaging”, namelijk het inpakken of het bundelen van activa waarbij andere vormen van risicoblootstelling en andere productkenmerken tot stand worden gebracht of andere kostenstructuren worden opgebouwd in vergelijking met een rechtstreekse participatie. Door middel van deze „packaging” kunnen retailbeleggers zich wagen aan beleggingsstrategieën die anders ontoegankelijk of onuitvoerbaar zouden zijn. Tegelijkertijd moet ook meer informatie worden verschaft, in het bijzonder om vergelijkingen mogelijk te maken tussen de verschillende manieren waarop deze beleggingen in een pakket worden opgenomen , en retailbeleggers in staat te stellen de belangrijkste kenmerken en risico’s van retailbeleggingsproducten te begrijpen .

(6 bis)

Deze verordening dient ook van toepassing te zijn op aandelen of bewijzen van deelneming van speciaal opgerichte ondernemingen en holdings die een productontwikkelaar eventueel ontwikkelt om deze verordening te omzeilen.

(6 ter)

Pakketproducten voor beleggingen moeten retailbeleggers duidelijke voordelen bieden, zoals een spreiding van de beleggingsrisico's over veel verschillende economische sectoren of veel onderliggende activa. Verpakkingstechnieken kunnen echter ook worden gebruikt om beleggingsproducten bepaalde kenmerken te verschaffen teneinde de consumenten bij hun investeringsbeslissing te misleiden. Bepaalde producten met „lokrentes” spelen in op irrationele gedragspatronen van retailbeleggers, in dit geval hun voorkeur voor een aantrekkelijk rendement op korte termijn. Met productbenamingen die een onmogelijk grote veiligheid voorspiegelen, wordt op soortgelijke wijze ingespeeld op irrationele gedragspatronen van consumenten, gebruikmakend van hun risicoaversie. Bij dergelijke verpakkingstechnieken bestaat bijgevolg het gevaar dat de belegger zich sterk richt op onmiddellijke financiële voordelen zonder de ermee samenhangende toekomstige risico's ten volle te beseffen. Deze verordening is bedoeld ter voorkoming van verpakkingskenmerken waarbij irrationele besluitvormingsprocessen van beleggers worden uitgebuit, met het oog op de transparantie en een beter begrip van de risico's die verbonden zijn aan pakketproducten voor retailbeleggingen.

(7)

▌Verzekeringsproducten die geen beleggingskansen bieden moeten van het toepassingsgebied van de verordening worden uitgesloten. ▌Aangezien deze verordening specifiek tot doel heeft de beleggingsproducten die op de markt aan retailbeleggers worden aangeboden, beter vergelijkbaar en begrijpelijk te maken, moeten ▌producten voor bedrijfspensioenvoorziening en individuele pensioenproducten worden uitgesloten van de werkingssfeer van deze verordening, op voorwaarde dat naar nationaal recht een financiële bijdrage van de werkgever is vereist en de werkgever of de werknemer de aanbieder van het pensioenproduct niet zelf kan kiezen. Beleggingsfondsen die zich tot institutionele beleggers richten, vallen evenmin binnen het toepassingsgebied van deze verordening omdat zij niet voor verhandeling aan retailbeleggers in aanmerking komen. Beleggingsproducten die voor het opbouwen van spaartegoeden voor een individueel privé-pensioen worden gebruikt, moeten echter binnen de toepassingssfeer van deze verordening vallen omdat zij vaak concurreren met de andere producten die onder deze verordening vallen en op soortgelijke wijze aan de retailbelegger worden aangeboden.

(8)

Om duidelijkheid te scheppen over de relatie tussen de verplichtingen uit hoofde van deze verordening en die welke zijn opgelegd krachtens Richtlijn 2003/71/EG van het Europees Parlement en de Raad (6) en Richtlijn 2009/138/EG van het Europees Parlement en de Raad  (7), moet worden bepaald dat deze richtlijnen een aanvulling vormen op deze verordening. Het essentiële-informatiedocument moet na een herziening van deze verordening met name de samenvatting van de belangrijkste informatie bevatten zoals bedoeld in artikel 5, lid 2, van Richtlijn 2003/71/EG.

(8 bis)

Productontwikkelaars dienen ervoor te zorgen dat het beleggingsproduct dat zij ontwikkelen, aansluit bij het profiel van de retailbeleggers waarop zij zich richten. Zij dienen derhalve een ex ante 'due diligence'-proces te ontwikkelen om te waarborgen dat hun beleggingsproducten retailbeleggers niet blootstellen aan de onderliggende activa, waarvan het risico- en opbrengstprofiel niet gemakkelijk te begrijpen is.

(8 ter)

De bevoegde autoriteiten en de Europese toezichthoudende autoriteiten (ETA's) dienen op verzoek alle nodige informatie te krijgen voor het beoordelen van de essentiële-informatiedocumenten, het beoordelen van de naleving van de verordening en het waarborgen van de bescherming van klanten en beleggers op financiële markten. De bevoegdheden van de Europese Bankautoriteit (EBA) en de Europese Autoriteit voor verzekeringen en bedrijfspensioenen (EIOPA) moeten op consistente wijze worden afgestemd op de bevoegdheden van de Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA) uit hoofde van de richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende markten voor financiële instrumenten en houdende intrekking van Richtlijn 2004/39/EG van het Europees Parlement en de Raad [MiFIR].

(9)

Ontwikkelaars van beleggingsproducten — zoals fondsbeheerders, verzekeringsondernemingen, emittenten van effecten, kredietinstellingen of beleggingsondernemingen — moeten de essentiële-informatiedocumenten opstellen voor de beleggingsproducten die zij ontwikkelen, omdat zij zich in de beste positie bevinden qua kennis van het product en er verantwoordelijkheid voor dragen. Productontwikkelaars moeten het essentiële-informatiedocument ter beschikking stellen aan de persoon die het beleggingsproduct verhandelt. Het essentiële-informatiedocument moet door de ontwikkelaar en de bijlage (met inbegrip van de vergoedingen) door de verhandelaar van beleggingsproducten worden opgesteld voordat het product aan retailbeleggers kan worden verkocht. Wanneer een product niet aan retailbeleggers wordt verkocht, hoeft echter geen informatiedocument te worden opgesteld en wanneer het voor de ontwikkelaar van het beleggingsproduct niet praktisch is dit document op te stellen, kan hij dit delegeren aan anderen. Wanneer het opstellen van het essentiële-informatiedocument geheel of gedeeltelijk aan derden zou worden gedelegeerd, blijft de ontwikkelaar van het beleggingsproduct de algemene verantwoordelijkheid voor het opstellen en de inhoud ervan dragen. Met het oog op een wijde verspreiding en beschikbaarheid van essentiële-informatiedocumenten moet deze verordening voorzien in de mogelijkheid deze documenten door de ontwikkelaar van de beleggingsproducten te laten publiceren op een website van zijn keuze.

(10)

Om te voldoen aan de behoeften van retailbeleggers moet de informatie over beleggingsproducten juist, eerlijk en duidelijk zijn en mag deze niet misleidend zijn voor deze beleggers. Deze verordening moet ervoor zorgen dat het informatiedocument door retailbeleggers kan worden begrepen en moet derhalve voorzien in gemeenschappelijke normen voor het opstellen van het document. Aangezien een groot aantal retailbeleggers moeilijkheden ondervindt bij het begrijpen van gespecialiseerde financiële terminologie, moet bijzondere aandacht uitgaan naar het woordgebruik en de redactionele stijl van het document. Er moeten ook regels worden opgesteld voor de taal waarin het document moet worden opgesteld. De berekeningen van de eventuele kosten dienen ook op een begrijpelijke wijze te worden uitgelegd. Bovendien moeten retailbeleggers in staat zijn het informatiedocument op zichzelf te begrijpen zonder dat naar andere informatie wordt verwezen. Dit sluit echter niet uit dat in het essentiële-informatiedocument wordt verwezen naar andere documenten met aanvullende informatie die voor sommige retailbeleggers van belang kan zijn.

(11)

Retailbeleggers moeten beschikken over de nodige informatie om een doordachte beleggingsbeslissing te nemen en om verschillende beleggingsproducten te vergelijken. Als deze informatie niet kort en bondig is, bestaat het gevaar dat zij er geen gebruik van maken. Het essentiële-informatiedocument moet daarom alleen de belangrijke informatie bevatten, met name over de aard en de kenmerken van het product, alsook betreffende de mogelijkheid van verlies van kapitaal, de kosten, het risicovergoedingsprofiel in de vorm van een samenvattende indicator van het product en de onderliggende belegging, alsmede relevante informatie over prestaties en andere specifieke gegevens die nodig zijn om de eigenschappen te begrijpen van individuele soorten producten, waaronder de producten die bedoeld zijn voor pensioenvoorziening. De Commissie dient te overwegen of het een goed idee is het Europees ratingbureau zoals genoemd in het standpunt van het Europees Parlement in eerste lezing vastgesteld op 16 januari 2013 met het oog op de aanneming van Verordening (EU) nr. …/2013 van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van Verordening (EG) nr. 1060/2009 inzake ratingbureaus  (8) essentiële informatie te laten verstrekken over het risicoprofiel van overheidsobligaties van lidstaten.

(11 bis)

Beleggers dienen een duidelijk beeld te krijgen van de kosten van hun belegging, niet alleen op het moment dat de transactie wordt gesloten, maar gedurende de hele beleggingsperiode. De samenstelling, de hoogte en het bedrag van de vergoedingen dienen volledig transparant te zijn. De kosten voor advies dienen op een eenvoudiger wijze te worden berekend, zodat de belegger ze precies begrijpt.

(11 ter)

De EBA, de EIOPA en de ESMA dienen een instrument voor online-analyse van fondsen te ontwikkelen aan de hand waarvan beleggers de nettowaarde van hun belegging, dat wil zeggen de waarde na aftrek van vergoedingen en kosten, kunnen berekenen.

(12)

Het essentiële-informatiedocument moet worden opgesteld in een vorm die retailbeleggers toestaat verschillende beleggingsproducten te vergelijken. Het gedrag en de capaciteiten van de consument zijn immers van die aard dat de vorm, de presentatie en de inhoud van de informatie zorgvuldig ▌moeten worden ontworpen en geformuleerd zodat een maximale doorgronding van het essentiële-informatiedocument wordt bereikt, hetgeen goed is voor vergroting van de financiële kennis, en voor begrip en het gebruik van informatie ▌. Voor elk document moet dezelfde volgorde worden aangehouden voor de rubrieken en de titels waaronder deze rubrieken verschijnen. Daarnaast moeten de detailgegevens die voor verschillende producten in het essentiële-informatiedocument worden vermeld, alsmede de presentatie daarvan verder worden geharmoniseerd door middel van gedelegeerde handelingen. Hierbij moet rekening worden gehouden met bestaande en lopende onderzoeken naar het gedrag van de consumenten, inclusief door de verschillende manieren waarop de informatie aan de consument wordt gepresenteerd, te toetsen op hun doeltreffendheid. Sommige beleggingsproducten bieden de retailbelegger bovendien keuze tussen een aantal onderliggende beleggingen en brengen kosten met zich mee die afhankelijk zijn van de specifieke kenmerken van de cliënt, zoals leeftijd en het te investeren bedrag . Met die producten moet rekening worden gehouden bij het kiezen van het format.

(12 bis)

Bovenaan het essentiële-informatiedocument dient een complexiteitslabel te staan met betrekking tot complexe producten die voor de retailbelegger ongeschikt bevonden zijn. Deze extra informatie draagt ertoe bij dat de cliënt een goed gefundeerd besluit kan nemen over het risiconiveau dat hij aangaat, en helpt te voorkomen dat beleggers producten kopen die niet voor hen bedoeld zijn.

(13)

Het gebeurt steeds vaker dat retailbeleggers in hun beleggingsbeslissingen niet alleen op zoek gaan naar financieel rendement. Vaak hebben zij andere doelen voor ogen zoals sociale doeleinden of milieuaspecten. Daarnaast kan informatie over niet-financiële aspecten van beleggingen belangrijk zijn voor personen die duurzame langetermijnbeleggingen nastreven. Informatie over maatschappelijke resultaten, realisaties op het gebied van het milieu of met betrekking tot het beheer, zoals door de ontwikkelaar van het beleggingsproduct nagestreefd, kan echter moeilijk vergelijkbaar zijn of gewoon ontbreken. Daarom moet worden gestreefd naar verdere harmonisering van de detailinformatie, met name betreffende de vraag of milieu-, sociale of beheersaspecten in aanmerking zijn genomen en op welke wijze.

(14)

Het essentiële-informatiedocument moet duidelijk te onderscheiden en gescheiden zijn van elke andere publicitaire communicatie. Het belang daarvan mag niet worden aangetast door andere documenten. De retailbelegger dient te bevestigen dat hij het ontvangen heeft.

(15)

Om te verzekeren dat het essentiële-informatiedocument betrouwbare informatie bevat, moeten ontwikkelaars en verhandelaars van beleggingsproducten bij deze verordening verplicht worden het essentiële-informatiedocument up-to-date te houden. Hetzelfde geldt voor entiteiten die het essentiële-informatiedocument aanbieden of verkopen, en de informatie die zij retailbeleggers verstrekken. Derhalve moeten nadere regels worden voorgeschreven met betrekking tot de voorwaarden en de frequentie voor het bijwerken van deze informatie. De herziening van het essentiële-informatiedocument en de bijlage daarbij moet worden geregeld bij een door de Commissie vast te stellen gedelegeerde handeling. Het essentiële-informatiedocument en alle actualiseringen ervan dienen aan de bevoegde autoriteit te worden voorgelegd.

(16)

Essentiële-informatiedocumenten zijn de grondslag waarop retailbeleggers hun investeringsbeslissingen nemen. Om deze reden dragen ontwikkelaars en verhandelaars van beleggingsproducten een grote verantwoordelijkheid ten aanzien van retailbeleggers wat de naleving van de voorschriften van deze verordening betreft. Er moet dan ook voor worden gezorgd dat retailbeleggers die voor hun investeringsbeslissing op het essentiële-informatiedocument hebben vertrouwd, over een effectieve beroepsmogelijkheid beschikken. Voorts moeten alle retailbeleggers in de Unie hetzelfde recht krijgen om vergoed te worden voor schade die zij kunnen lijden wanneer ontwikkelaars van beleggingsproducten niet voldoen aan de verplichtingen uit hoofde van deze verordening. Daarom moeten de regels aangaande de aansprakelijkheid van ontwikkelaars van beleggingsproducten worden geharmoniseerd. Ook de regels met betrekking tot sancties dienen te worden geharmoniseerd, teneinde voor consistentie te zorgen. Deze verordening moet bepalen dat de retailbelegger de ontwikkelaar van beleggingsproducten aansprakelijk kan stellen voor een inbreuk op deze verordening in geval van verliezen die te wijten zijn aan het gebruik van het essentiële-informatiedocument dat misleidend of onnauwkeurig was, of afweek van het prospectus of, in het geval er geen prospectus is, afweek van de productvoorwaarden .

(17)

Aangezien retailbeleggers in het algemeen geen duidelijk inzicht hebben in de interne procedures van de ontwikkelaars van beleggingsproducten, mag de bewijslast niet bij de retailbelegger liggen . ▌De retailbelegger dient aan te geven op welke punten het essentiële-informatiedocument in zijn ogen niet aan het bepaalde in deze verordening voldoet . Het is vervolgens aan de ontwikkelaar van het beleggingsproduct hierop te reageren.

(18)

De civiele aansprakelijkheid van de ontwikkelaar van beleggingsproducten, die niet onder deze verordening valt , moet worden geregeld volgens de toepasselijke nationale wet overeenkomstig de desbetreffende internationaalprivaatrechtelijke regels. Het rechtsorgaan dat bevoegd is om zich uit te spreken over een aansprakelijkheidsvordering van een retailbelegger, dient te worden aangewezen volgens de toepasselijke regels inzake internationale jurisdictie.

(19)

De retailbelegger moet in staat zijn de beleggingsbeslissing met kennis van zaken te nemen. Personen die beleggingsproducten verhandelen, moeten derhalve worden verplicht het essentiële-informatiedocument tijdig te verstrekken voordat de transactie wordt gesloten. De belegger bevestigt met een schriftelijke of elektronische handtekening dat hij het essentiële-informatiedocument ontvangen heeft. Dit is een ▌verplichting ongeacht waar of hoe de transactie plaatsvindt. Tot de personen die advies geven over beleggingsproducten of deze verhandelen, behoren zowel de distributeurs als de ontwikkelaars zelf van deze producten wanneer zij ervoor kiezen rechtstreeks advies te verstrekken aan retailbeleggers over het product, of het rechtstreeks aan hen te verkopen. Deze verordening doet geen afbreuk aan Richtlijn 2002/65/EG van het Europees Parlement en de Raad  (9) . Indien mogelijk krijgen beleggers een bedenktijd, waarin zij kunnen beslissen alsnog van de transactie af te zien.

(20)

Er moeten eenvormige regels worden vastgesteld om de persoon die het beleggingsproduct verhandelt, enige keuzevrijheid te laten met betrekking tot de drager waarop het essentiële-informatiedocument aan de retailbelegger wordt verstrekt. De mogelijkheid moet bestaan om elektronische communicatie te gebruiken wanneer dit passend is wegens de omstandigheden van de transactie. De retailbelegger moet echter de keuze worden gelaten het essentiële-informatiedocument op papier te ontvangen. In het belang van de toegang tot informatie voor de consument moet het essentiële-informatiedocument altijd gratis worden verstrekt.

(21)

Het vertrouwen van retailbeleggers in beleggingsproducten en financiële markten als zodanig moet worden gegarandeerd. Daarom moeten regels worden bepaald voor passende interne procedures waarmee retailbeleggers antwoord op hun klachten ontvangen van de ontwikkelaar van beleggingsproducten.

(21 bis)

Net zoals het verbeteren van de informatieverstrekking over beleggingsproducten cruciaal is voor het herstel van het vertrouwen van retailbeleggers in de financiële markten, zijn regels betreffende het ontwerp van producten essentieel voor een doeltreffende bescherming van retailbeleggers. Slechte advisering door financiële adviseurs, irrationele besluitvormingsprocessen en het gegeven dat financieel gedrag hoofdzakelijk door psychologische kenmerken wordt bepaald, leiden tot problemen die aangepakt dienen te worden door de complexiteit van in pakketten bijeengebrachte beleggingsproducten te verkleinen.

(22)

Dankzij procedures voor alternatieve geschillenbeslechting kunnen geschillen sneller en goedkoper worden afgehandeld dan voor de rechtbank en wordt de druk op het gerechtelijk stelsel verlicht. Om die reden moeten ontwikkelaars en verhandelaars van beleggingsproducten ertoe worden verplicht, onder voorbehoud van een aantal waarborgen overeenkomstig het beginsel van daadwerkelijke rechtsbescherming, hun medewerking te verlenen aan deze procedures die retailbeleggers kunnen instellen met betrekking tot de rechten en verplichtingen uit hoofde van deze verordening. De procedure voor alternatieve geschillenbeslechting mag echter niet afdoen aan het recht van partijen bij deze procedure om de zaak voor te leggen aan de rechtscolleges. Op geschillen met betrekking tot deze verordening dient Richtlijn 2013/11/EU van het Europees Parlement en de Raad  (10) van toepassing te zijn.

(23)

Aangezien het essentiële-informatiedocument voor beleggingsproducten moet worden opgesteld door instanties die actief zijn in de sector van de banken, verzekeringen, effecten en fondsen van de financiële markten, moet er absoluut voor worden gezorgd dat de verschillende autoriteiten die toezicht houden op de ontwikkelaars van beleggingsproducten, soepel samenwerken om te komen tot een gemeenschappelijke aanpak bij de uitvoering van deze verordening.

(23 bis)

De uitbreiding van de bevoegdheden van de Unie en de nationale toezichthoudende autoriteiten moet worden gefaciliteerd door voldoende personeel en financiële middelen.

(24)

Overeenkomstig de mededeling van de Commissie van december 2010 betreffende het versterken van sanctieregelingen in de financiële sector en ter waarborging van de nakoming van de in deze verordening gestelde voorschriften moeten de lidstaten de nodige stappen ondernemen om op overtredingen van deze verordening passende administratieve sancties en maatregelen te stellen. Sancties moeten een ontradend effect hebben en beleggers moeten beter worden beschermd door waarschuwingen wanneer beleggingsproducten in strijd met deze verordening op de markt worden gebracht. Daarom moeten deze sancties en maatregelen ▌worden gepubliceerd ▌.

(25)

Om te voldoen aan de doelstellingen van deze verordening moet overeenkomstig artikel 290 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie aan de Commissie de bevoegdheid worden gedelegeerd om andere bepalingen vast te stellen met betrekking tot de presentatie en de vorm van het essentiële-informatiedocument, de inhoud van de in het essentiële-informatiedocument op te nemen informatie, alsmede om voorschriften te bepalen inzake de termijnen voor de verstrekking van het essentiële-informatiedocument en inzake de bijwerking en de herziening daarvan. Het is van bijzonder belang dat de Commissie tijdens haar voorbereidende werkzaamheden passende raadplegingen en consumententests houdt. Zij moet bij het voorbereiden en het opstellen van de gedelegeerde handelingen ervoor zorgen dat de desbetreffende documenten tijdig en op gepaste wijze gelijktijdig worden toegezonden aan het Europees Parlement en de Raad.

(26)

De Commissie moet bij gedelegeerde handelingen krachtens artikel 290 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie en in overeenstemming met de respectieve artikelen 10 tot en met 14 van de Verordeningen (EU) nrs. 1093/2010, 1094/2010 en 1095/2010 van het Europees Parlement en de Raad (11), ontwerpen van technische reguleringsnormen vaststellen die uit hoofde van artikel 8 door de ESMA, de EBA en de EIOPA zijn ontwikkeld met betrekking tot de methodologie voor de presentatie van de risicovergoeding en de berekening van de kosten en de te hanteren milieu-, sociale of beheerscriteria .

(27)

Richtlijn 95/46/EG van het Europees Parlement en de Raad van 24 oktober 1995 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens regelt de verwerking van persoonsgegevens in de lidstaten in de context van deze verordening en onder het toezicht van de bevoegde autoriteiten. Verordening (EG) nr. 45/2001 van het Europees Parlement en de Raad van 18 december 2000 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens door de EU-instellingen en -organen en betreffende het vrije verkeer van die gegevens regelt de verwerking van persoonsgegevens door de Europese toezichthoudende autoriteiten overeenkomstig deze verordening en onder het toezicht van de Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming. Elke verwerking van persoonsgegevens in het kader van deze verordening, zoals de uitwisseling van persoonsgegevens door de bevoegde autoriteiten, moet in overeenstemming zijn met Richtlijn 95/46/EG en elke uitwisseling of doorgifte van informatie door de Europese toezichthoudende autoriteiten moet voldoen aan Verordening (EG) nr. 45/2001.

(28)

Hoewel icbe's beleggingsproducten zijn in de zin van deze verordening, zou het ten gevolge van de recente invoering van de voorschriften inzake essentiële beleggersinformatie overeenkomstig Richtlijn 2009/65/EG evenredig zijn om voor deze icbe's na de inwerkingtreding van deze verordening een overgangsperiode van vijf jaar toe te kennen. Tijdens die periode zouden icbe's niet aan deze verordening onderworpen zijn. Na deze periode zouden zij aan deze verordening worden onderworpen indien de overgangsperiode niet verder wordt verlengd. Dezelfde vrijstelling dient ook voor niet-icbe-fondsen te gelden wanneer voor deze fondsen uit hoofde van nationale wetgevingen reeds de verplichting bestaat een essentiële-informatiedocument op te stellen met de vorm en de inhoud zoals bedoeld in de artikelen 78 t/m 81 van Richtlijn 2009/65/EG.

(29)

Vier jaar na de inwerkingtreding van deze verordening moet een herziening daarvan plaatsvinden om rekening te houden met marktontwikkelingen, zoals de opkomst van nieuwe soorten beleggingsproducten of ontwikkelingen in andere gebieden van het recht van de Unie en de ervaringen van lidstaten. Bij deze herziening moet worden nagegaan of het begrip dat de gemiddelde retailbelegger heeft van de beleggingsproducten , zijn financiële kennis, en de bescherming die door de beleggingsproducten wordt geboden, door de ingevoerde maatregelen zijn verbeterd en of de producten beter vergelijkbaar zijn geworden. Voorts moet worden nagegaan of de overgangsperiode voor de icbe’s moet worden verlengd dan wel of andere opties voor de behandeling van icbe’s kunnen worden overwogen. Op basis van deze evaluatie dient de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad een verslag voor te leggen dat, zo nodig, vergezeld gaat van wetgevingsvoorstellen.

(30)

Om de ontwikkelaars van beleggingsproducten en de personen die deze producten verhandelen, voldoende tijd te verlenen voor de voorbereiding van de praktische uitvoering van de verordening, dienen de voorschriften van deze verordening niet vroeger dan twee jaar na de inwerkingtreding ervan te worden toegepast. Deze verordening geldt niet voor in het verleden gesloten transacties.

(31)

Deze verordening eerbiedigt de grondrechten en neemt de beginselen in acht die met name in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie zijn erkend.

(32)

Daar de doelstelling van deze verordening, te weten een betere bescherming van de retailbeleggers en een groter vertrouwen van deze beleggers in beleggingsproducten en het verhelpen van geconstateerde gebreken , inclusief in het geval van grensoverschrijdende verhandeling van deze producten, niet voldoende door de onafhankelijk van elkaar optredende lidstaten kan worden verwezenlijkt maar vanwege de gevolgen van het optreden beter door de Unie kan worden verwezenlijkt, kan de Unie overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie neergelegde subsidiariteitsbeginsel maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan nodig is om die doelstelling te verwezenlijken,

a)

verzekeringsproducten die geen afkoopwaarde opleveren ▌;

b)

deposito's die geen gestructureerde deposito's zijn zoals bedoeld in artikel 4 van [MiFID] ;

c)

effecten als bedoeld in artikel 1, lid 2, onder b) tot en met g), i) en j), van Richtlijn 2003/71/EG;

d)

andere effecten die geen derivaat inhouden , met uitzondering van bedrijfsobligaties en instrumenten die door speciaal opgerichte ondernemingen (SPV's) zijn uitgegeven ;

e)

officieel erkende regelingen voor bedrijfspensioenvoorziening ▌en individuele pensioenproducten waarvoor naar nationaal recht een financiële bijdrage van de werkgever is vereist en waarbij de werknemer geen vrijheid heeft in de keuze van de aanbieder;

f)

officieel erkende socialezekerheidsregelingen uit hoofde van nationaal of Unierecht.

a)

„beleggingsproducten”: producten waarmee een belegger een financiële belegging kan doen, ongeacht de rechtsvorm en ongeacht of het terugbetaalbare bedrag vast of variabel is, mede wanneer de blootstelling het gevolg is van het rechtstreeks in bezit hebben van financiële instrumenten, ondernemingen of holdings ;

b)

een „ontwikkelaar van beleggingsproducten”:

b bis)

een „verhandelaar van beleggingsproducten”: een persoon die advies verstrekt over beleggingsproducten of die beleggingsproducten op de markt brengt, distribueert of verkoopt aan een retailbelegger, een distributeur of een persoon die optreedt als een intermediair voor een belegging door een retailbelegger;

c)

„retailbeleggers”:

d)

„pensioenproducten”: producten die naar nationaal recht worden geacht voornamelijk tot doel te hebben de retailbelegger te voorzien van een inkomen bij pensionering, en die de retailbelegger het recht geven op bepaalde voordelen;

e)

„duurzame drager”: een duurzaam hulpmiddel zoals omschreven in artikel 2, onder m), van Richtlijn 2009/65/EG;

f)

„bevoegde autoriteiten”: de nationale autoriteiten van lidstaten die wettelijk gemachtigd zijn toezicht te houden op ontwikkelaars van beleggingsproducten of op personen die beleggingsproducten aan retailbeleggers verkopen.

a)

is gepresenteerd en op zodanige wijze is vormgegeven dat het gemakkelijk leesbaar is, met gebruik van tekens van leesbare grootte;

a bis)

is toegespitst op de essentiële informatie die retailbeleggers nodig hebben;

b)

op duidelijke wijze is verwoord en geschreven in een taal en een stijl die de boodschap op zodanige wijze overbrengt dat de retailbelegger tot wie de informatie gericht is, de meegedeelde informatie gemakkelijk kan begrijpen, en met name ▌in een ▌taal die duidelijk, bondig en begrijpelijk is.

▌

a)

▌de naam van het beleggingsproduct en de identiteit van de ontwikkelaar van het beleggingsproduct , en van de persoon of entiteit die de juridische verantwoordelijkheid draagt voor het document (naam en adres) ;

b)

onder de titel „waar gaat het om bij deze belegging?” de aard en de voornaamste kenmerken van het beleggingsproduct, waaronder:

▌

c)

onder de titel „welke beslissingen moet ik nemen?” informatie over de verschillende beslissingen die een retailbelegger moet nemen, bijv. met betrekking tot het fonds, de termijn en de hoogte van de premie, met inbegrip van informatie over de uitkeringen of de feiten die de uitkeringen genereren ;

▌

d)

onder de titel „welke zijn de risico’s en wat kan ik in ruil daarvoor verwachten?” , rekening houdende met ▌de marktontwikkelingen die hiermee worden beoogd:

e)

onder de titel „wat kan er met mijn belegging gebeuren? Zijn er vangnetten en wat kosten die?” een duidelijke vermelding of verlies van kapitaal mogelijk is:

e bis)

onder de subtitel „wat gebeurt er indien de ontwikkelaar of de verhandelaar van het beleggingsproduct in gebreke blijft?” een korte beschrijving van het maximumverlies voor de retailbelegger en informatie waaruit blijkt of het verlies kan worden goedgemaakt door een compensatie- of waarborgregeling voor retailbeleggers;

e ter)

onder de titel „wat gebeurt er als ik kom te overlijden?” informatie over wat er met het geld in het product of fonds gebeurt en over eventuele extra overlijdensuitkeringen;

f)

onder de titel „wat zijn de kosten?” de totale kosten die aan de belegging in het beleggingsproduct zijn verbonden, waaronder alle door de belegger te dragen directe en indirecte kosten, met een samenvattende indicator van deze kosten , met inbegrip van:

Er wordt informatie verstrekt over de wijze waarop de onafhankelijke, door de desbetreffende ETA beheerde onlinefondscalculator kan worden gebruikt ;

h)

onder de titel „Kan ik een deel van mijn belegging verzilveren?”:

h bis)

onder de titel „hoe weet ik hoe het met mijn product gaat?” een verklaring dat de ontwikkelaar de cliënt op een transparante manier zal informeren via een jaarlijks document over de resultaten van het beleggingsproduct. Dit document bevat een bekendmaking van het rendement van het beleggingsproduct in het afgelopen jaar. Bovendien wordt deze rendementbeoordeling vergeleken met die van een ander beleggingsproduct met een vergelijkbaar risicoprofiel. Indien de cliënt meerdere onder deze verordening vallende beleggingsproducten van eenzelfde ontwikkelaar bezit, gelden de bovengenoemde bekendmaking en vergelijking voor de gehele portefeuille. Alle kosten die de opbrengst van het beleggingsproduct beïnvloeden worden eveneens openbaar gemaakt;

h ter)

onder de titel „hoe en waar kan ik een klacht indienen?” informatie over hoe en bij wie een cliënt een klacht kan indienen over het product en het beheer ervan;

h quater)

onder de titel „welke andere documenten houden verband met dit product” een korte beschrijving van de documentatie (waaronder het eventuele prospectus) met uitsluiting van marketingmateriaal;

h quinquies)

aan het eind bevat het document een deel „informatie over het product” met, in voorkomend geval, de volgende informatie over het product:

h sexies)

naam en contactgegevens van de bevoegde autoriteit die de regelgeving voor het product heeft opgesteld;

h septies)

onder de titel „verzekeringsuitkeringen” een vermelding of het beleggingsproduct verzekeringsuitkeringen biedt en, zo ja, welke, overeenkomstig Richtlijn 2009/138/EG, met uitzondering van artikel 8, lid 2, daarvan. Indien in de overeenkomst de keuze wordt geboden tussen meerdere fondsgebonden levensverzekeringen, bevat het document tevens een overzichtstabel waarin deze fondsen in drie categorieën worden ingedeeld, naargelang van hun risicogehalte.

a)

een vermelding dat de nationale belastingwetgeving van de lidstaat van herkomst van de belegger significante gevolgen kan hebben voor het verwachte en feitelijke rendement;

b)

de kosten die gerelateerd zijn aan het beleggingsproduct wanneer hij de intermediair is, waaronder de commissies, retrocessies of overige voordelen die verband houden met de transactie die door de ontwikkelaar of een derde worden betaald, als bepaald in Richtlijn 2004/39/EG en Richtlijn 2002/39/EG  (12).

a)

de methodologie waarop de presentatie van de risicovergoedingsprofielen als bedoeld in lid 2, onder e), van dit artikel berust;

b)

de kostenberekening , inclusief de specificatie van samenvattende indicatoren, als bedoeld in lid 2, onder f), van dit artikel;

b bis)

de toe te passen beginselen voor milieu-, sociale of beheersresultaten als bedoeld in lid 2, onder b), punt iii);

b ter)

de lijst van producten waarop zij van toepassing zijn, voor elk van de in dit artikel bedoelde aangelegenheden.

a)

het risicovergoedingsprofiel of de kosten zijn op een te ingewikkelde wijze gepresenteerd;

b)

het product belegt in onderliggende activa waarin niet-professionele beleggers gewoonlijk niet beleggen;

c)

het risicovergoedingsprofiel hangt af van het zich gelijktijdig voordoen van twee of meer gebeurtenissen die verband houden met ten minste twee verschillende activaklassen;

d)

voor de berekening van het uiteindelijke rendement van de belegging wordt een aantal verschillende mechanismen gebruikt, waardoor het risico van misverstanden van de zijde van de retailbeleggers groter wordt;

e)

het rendement van de belegging bevat pakketkenmerken die irrationele gedragspatronen van de zijde van de retailbelegger benutten, zoals het aanbieden van een vaste rente als lokkertje gevolgd door een veel hogere variabele voorwaardelijke rente, of een iteratieve formule;

f)

de totale blootstelling van het financiële product, gemeten naar de maandelijkse potentiële verlieswaarde binnen een betrouwbaarheidsinterval van 99 % op het moment van verhandeling, is hoger dan 20 %.

(a)

de voorwaarden en de frequentie voor de herziening van de informatie in het essentiële-informatiedocument;

(b)

de voorwaarden waaronder de informatie in het essentiële-informatiedocument moet worden herzien, alsmede met betrekking tot de verplichting of de mogelijkheid het herziene essentiële-informatiedocument opnieuw te publiceren en opnieuw te verspreiden ;

(c)

de specifieke voorwaarden waaronder de informatie in het essentiële-informatiedocument moet worden aangepast of het essentiële-informatiedocument moet worden herzien wanneer een beleggingsproduct op niet-permanente wijze ter beschikking wordt gesteld van retailbeleggers;

(d)

de omstandigheden betreffende het product zelf of de marktomstandigheden waarin retailbeleggers voor een door hen aangekocht beleggingsproduct moeten worden geïnformeerd over de herziening van een essentiële-informatiedocument.

(a)

de retailbelegger ervoor kiest de transactie te verrichten door middel van een techniek voor communicatie op afstand;

(b)

het niet mogelijk is het essentiële-informatiedocument overeenkomstig lid 1 te verstrekken, en

(b bis)

de retailbelegger het verzoek doet om het essentiële-informatiedocument onmiddellijk na de sluiting van de transactie te ontvangen in plaats van de transactie uit te stellen om het document op voorhand te kunnen ontvangen; de verhandelaar van een beleggingsproduct of de beleggingsadviseur, biedt deze optie niet aan voordat de retailbelegger het verzoek doet;

(c)

de verhandelaar van het beleggingsproduct de retailbelegger daarvan op de hoogte heeft gebracht.

(a)

de voorwaarden om te voldoen aan de verplichting tot het tijdig verstrekken van het essentiële-informatiedocument als bedoeld in lid 1;

(b)

de methode en de termijn voor het verstrekken van het essentiële-informatiedocument overeenkomstig lid 2.

(a)

op papier;

(b)

op een andere duurzame drager dan papier, wanneer is voldaan aan de in lid 4 bedoelde voorwaarden; of

(c)

via een website wanneer is voldaan aan de in lid 5 bedoelde voorwaarden.

(a)

het gebruik van de duurzame drager is aangepast aan het kader waarin de zakelijke activiteiten tussen de verhandelaar van een beleggingsproduct, de beleggingsadviseur of degene die als intermediair optreedt bij de verkoop, en de retailbelegger plaatsvinden; alsmede

(b)

de retailbelegger heeft kunnen kiezen tussen informatie op papier of op een duurzame drager en heeft gekozen voor de andere drager.

(a)

het verstrekken van het essentiële-informatiedocument via een website is aangepast aan het kader waarin de zakelijke activiteiten tussen de verhandelaar van een beleggingsproduct , de beleggingsadviseur of degene die als intermediair optreedt bij de verkoop, en de retailbelegger plaatsvinden;

(b)

de retailbelegger heeft ingestemd met de verstrekking van het essentiële-informatiedocument via een website;

(c)

de retailbelegger is elektronisch op de hoogte gebracht van het adres van de website en van de plaats op de website waar toegang tot de informatie kan worden verkregen;

(d)

wanneer het essentiële-informatiedocument overeenkomstig artikel 10 is herzien, wordt de meest recente versie ter beschikking gesteld van de retailbelegger; op verzoek van de retailbelegger worden ook eerdere versies verstrekt;

(e)

er wordt voor gezorgd dat het essentiële-informatiedocument op de website toegankelijk blijft voor een termijn die de retailbelegger redelijkerwijs nodig heeft om het te raadplegen.

(a)

de voorgestelde maatregel heeft tot doel een aanzienlijke bedreiging van de retailbeleggersbescherming of van het ordelijk functioneren en de integriteit van financiële markten of van de stabiliteit van het financiële stelsel in de Unie of een deel daarvan af te wenden;

(b)

de voorschriften van de wetgeving van de Unie die van toepassing zijn op het betreffende beleggingsproduct, financiële instrument of de betreffende activiteit, wenden de bedreiging niet af;

(c)

een bevoegde autoriteit of bevoegde autoriteiten hebben geen maatregelen genomen om de bedreiging af te wenden of de maatregelen die zijn genomen zijn onvoldoende om de bedreiging af te wenden.

(a)

geen nadelig effect heeft op de efficiëntie van de financiële markten of op de retailbeleggers dat niet in verhouding staat tot de voordelen van de maatregel; noch

(b)

een risico van regelgevingsarbitrage creëert;

(a)

het op de markt brengen, verspreiden of verkopen van beleggingsproducten of financiële instrumenten;

(b)

een soort van financiële activiteit of praktijk.

(a)

een beleggingsproduct, een financieel instrument of een financiële activiteit of praktijk significante reden tot bezorgdheid over de beleggersbescherming geeft of een ernstige bedreiging vormt voor het ordelijk functioneren en de integriteit van financiële markten of van de stabiliteit van het financiële stelsel in een of meer lidstaten of een deel daarvan, ook door het op de markt brengen, de verspreiding, de beloning en de stimulansen met betrekking tot het beleggingsproduct of financieel instrument;

(b)

een derivaat een negatief effect heeft op het prijsvormingsmechanisme op de onderliggende markt;

(c)

de bestaande vereisten op grond van de wetgeving van de Unie die van toepassing zijn op het betreffende beleggingsproduct of financiële instrument of de betreffende financiële activiteit of praktijk onvoldoende zijn om de in onder a) bedoelde bedreiging af te wenden en dat de kwestie niet beter zou kunnen worden aangepakt met beter toezicht of handhaving van de bestaande vereisten;

(d)

de maatregel evenredig is als rekening wordt gehouden met de aard van het gesignaleerde risico, het kennisniveau van de betreffende retailbeleggers of marktdeelnemers en het te verwachten effect van de maatregel op de retailbeleggers en marktdeelnemers die het financiële instrument bezitten of gebruiken of van het financiële instrument of de activiteit profiteren;

(e)

de bevoegde autoriteit de bevoegde autoriteiten in andere lidstaten die een aanzienlijk effect kunnen ondervinden van de maatregel voldoende heeft geraadpleegd; alsmede

(f)

de maatregel geen discriminerend effect heeft op diensten of activiteiten die vanuit een andere lidstaat worden verricht.

(a)

het financiële instrument of de financiële activiteit of praktijk waarop de voorgestelde maatregel betrekking heeft;

(b)

de precieze aard van het voorgestelde verbod of de voorgestelde beperking en het geplande tijdstip waarop de maatregel van kracht moet worden; alsmede

(c)

de gegevens waarop zij haar besluit heeft gebaseerd en op grond waarvan is vastgesteld dat aan alle in lid 6 genoemde voorwaarden is voldaan.

1.

Alle vergoedingen als bedoeld in artikel 8, lid 2, onder c), bij elkaar opgeteld. Zij worden niet opnieuw opgevoerd als deel van de belegging wanneer zij al in een lagere tranche van de belegging voorkomen.

2.

Vergoedingen voor beleggingsadvies zijn niet gebaseerd op een vast percentage, tenzij de belegger daar op voorhand toestemming voor heeft gekregen. Indien een vast percentage overeen is gekomen, maakt de verhandelaar van het beleggingsproduct volledig openbaar wat dit over de looptijd van de belegging of over een door de belegger gevraagde tijdspanne betekent.

3.

De verhandelaar van het beleggingsproduct of de adviseur van de belegger verstrekt de belegger een gedetailleerd overzicht van de tijd die hij aan het opstellen van dat advies heeft besteed, uitgedrukt in uren en minuten, en die tegen uurtarief in rekening wordt gebracht, tenzij er een vast percentage als bedoeld in lid 2 overeengekomen is.

(a)

een eenzijdig betrouwbaarheidsinterval van 99 %;

(b)

een periode gedurende welke de positie wordt aangehouden van een maand (20 beursdagen); alsmede

(c)

een feitelijke (risicohistorische) waarnemingsperiode van ten minste drie jaar (750 beursdagen), tenzij een kortere waarnemingsperiode gerechtvaardigd wordt door een aanzienlijke toename van de prijsvolatiliteit (bijv. als gevolg van extreme marktomstandigheden).

(a)

richtsnoeren inzake risicometing en voor de berekening van de totale blootstelling van de aan retailbeleggers verkochte beleggingsproducten;

(b)

richtsnoeren inzake financiële indexen.

(a)

mag niet berusten op uiteenlopende systemen, condities of activacategorieën, waardoor er gevaar voor verkeerde interpretatie ontstaat;

(b)

mag niet afhankelijk zijn van het al dan niet voorhanden zijn van condities waarmee retailbeleggers niet vertrouwd zijn, zoals het kapitaaltoereikendheidsniveau van een financiële instelling; of

(c)

mag geen pakketvoorwaarden impliceren die inspelen op de gedragsmatige willekeur van retailbeleggers.

(a)

retailbeleggers over een effectieve mogelijkheid beschikken om een klacht in te dienen tegen de ontwikkelaar van het beleggingsproduct en vervolgens over een beroepsprocedure;

(b)

retailbeleggers die een klacht met betrekking tot het essentiële-informatiedocument of de bijlage bij het essentiële-informatiedocument hebben ingediend, een tijdig en passend antwoord krijgen; alsmede

(c)

dat er ook effectieve verhaalprocedures beschikbaar zijn voor retailbeleggers in het geval van grensoverschrijdende geschillen, met name wanneer de ontwikkelaar van het beleggingsproduct in een andere lidstaat of in een derde land gevestigd is.

(a)

de procedure leidt tot beslissingen die verbindend kunnen zijn voor de ontwikkelaar en de verhandelaar van het beleggingsproduct ;

(b)

de termijn om het geschil bij de rechtbank aanhangig te maken wordt geschorst voor de duur van de procedure voor alternatieve geschillenbeslechting;

(c)

de verjaringstermijn van de vordering wordt geschorst voor de duur van de procedure;

(d)

de procedure verloopt kosteloos of tegen een nominaal tarief , zoals nader bepaald in de nationale wetgeving;

(a)

een bevel waarbij het aanbieden op de markt van een beleggingsproduct wordt verboden;

(b)

een bevel waarbij het aanbieden op de markt van een beleggingsproduct wordt opgeschort;

(c)

een waarschuwing die openbaar wordt gemaakt en waarin de verantwoordelijke persoon en de aard van de inbreuk worden bekendgemaakt;

(d)

een bevel tot publicatie van een nieuwe versie van het essentiële-informatiedocument;

(d bis)

in het geval van een rechtspersoon, administratieve geldboetes van maximaal 10 % van de totale jaaromzet van de betreffende rechtspersoon in het voorgaande boekjaar; indien de rechtspersoon een dochteronderneming van een moederonderneming is, is de desbetreffende totale jaaromzet gelijk aan de totale jaaromzet die blijkt uit de geconsolideerde rekening van de uiteindelijke moederonderneming in het voorgaande boekjaar;

(d ter)

ingeval het een natuurlijke persoon betreft, administratieve geldboetes tot maximaal 5 000 000 EUR of in lidstaten waar de euro niet de officiële munteenheid is, de overeenkomstige waarde in de nationale munteenheid op … [de datum van inwerkingtreding van deze verordening].

(a)

de ernst en duur van de inbreuk;

(b)

de mate waarin de betrokken natuurlijke of rechtspersoon verantwoordelijk kan worden gesteld;

(c)

de impact van de inbreuk op de belangen van retailbeleggers;

(d)

de wil tot samenwerking van de natuurlijke of rechtspersoon die verantwoordelijk is voor de inbreuk;

(e)

eerdere inbreuken door de verantwoordelijke natuurlijke of rechtspersoon;

(e bis)

alle maatregelen die de verantwoordelijke persoon heeft genomen om te voorkomen dat de inbreuk zich in de toekomst opnieuw voordoet;

(e ter)

elke vergoeding die de verantwoordelijke persoon aan retailbeleggers heeft verstrekt naar aanleiding van de inbreuk.