(1)

Hoewel de nationale veiligheid een exclusieve bevoegdheid van de lidstaten blijft, vereist de bescherming ervan samenwerking en coördinatie op het niveau van de Unie. Het doel van de Unie om binnen de ruimte van vrijheid, veiligheid en recht een hoog niveau van veiligheid te waarborgen krachtens artikel 67, lid 3, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), moet onder meer worden bereikt door middel van maatregelen ter voorkoming en bestrijding van criminaliteit, alsmede maatregelen inzake coördinatie en samenwerking tussen de rechtshandhavingsautoriteiten en andere bevoegde autoriteiten van de lidstaten, met inbegrip van coördinatie en samenwerking met relevante agentschappen van de Unie en andere relevante organen van de Unie, en met relevante derde landen en internationale organisaties, alsmede met hulp van de particuliere sector en het maatschappelijk middenveld.

(2)

Voor de periode van 2015 tot 2020 hebben de Commissie, de Raad van de Europese Unie en het Europees Parlement gemeenschappelijke prioriteiten bepaald, die in de Europese veiligheidsagenda van april 2015 zijn beschreven en die door de Raad in de vernieuwde interneveiligheidsstrategie van juni 2015 en door het Europees Parlement in zijn resolutie van juli 2015 zijn bevestigd, met name het voorkomen en bestrijden van terrorisme en radicalisering, zware en georganiseerde criminaliteit, en cybercriminaliteit. Deze gemeenschappelijke prioriteiten zijn opnieuw bevestigd voor de periode van 2020 tot 2025 in de mededeling van 24 juli 2020 van de Commissie aan het Europees Parlement, de Europese Raad, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s met als titel “de EU-strategie voor de veiligheidsunie”.

(3)

De leiders van 27 lidstaten, de Europese Raad, het Europees Parlement en de Europese Commissie hebben in de op 25 maart 2017 ondertekende Verklaring van Rome hun belofte bevestigd toe te werken naar een veilig en zeker Europa en een Unie te bouwen waar alle burgers zich veilig voelen en zich vrij kunnen bewegen, een Unie waarvan de buitengrenzen beveiligd zijn, een Unie met een efficiënt, verantwoord en duurzaam migratiebeleid, met eerbied voor de internationale normen, een Europa dat vastbesloten is het terrorisme en de georganiseerde criminaliteit te bestrijden.

(4)

De Europese Raad heeft op 15 december 2016 gevraagd dat continu wordt gewerkt aan de interoperabiliteit van informatiesystemen en databanken. De Europese Raad heeft op 23 juni 2017 onderstreept dat de interoperabiliteit tussen databanken moet worden verbeterd, en de Commissie heeft op 12 december 2017 een voorstel ingediend voor een verordening tot vaststelling van een kader voor interoperabiliteit tussen de Unie-informatiesystemen (politiële en justitiële samenwerking, asiel en migratie).

(5)

Om het Schengenacquis veilig te stellen en bij te dragen aan een hoog niveau van veiligheid in de Unie, zijn de lidstaten er sinds 6 april 2017 toe verplicht om burgers van de Unie die de buitengrenzen van de Unie overschrijden, systematisch te controleren aan de hand van relevante databanken. Voorts heeft de Commissie een aanbeveling tot de lidstaten gericht betreffende het beter gebruikmaken van politiecontroles en grensoverschrijdende samenwerking. Solidariteit tussen de lidstaten, duidelijkheid over de taakverdeling, eerbiediging van de grondrechten en fundamentele vrijheden en van de rechtsstaat, bijzondere aandacht voor het mondiale perspectief en de noodzakelijke samenhang met de externe dimensie van veiligheid moeten de kernbeginselen zijn waardoor de Unie en de lidstaten zich laten leiden bij het ontwikkelen van een echte en doeltreffende veiligheidsunie.

(6)

Daartoe moet op het niveau van de Unie worden opgetreden om mensen, openbare ruimten en kritieke infrastructuur te beschermen tegen de steeds grensoverschrijdender wordende dreigingen en om de door de bevoegde autoriteiten van de lidstaten uitgevoerde werkzaamheden te ondersteunen. Onder andere terrorisme, zware en georganiseerde criminaliteit, “rondtrekkende” criminaliteit, drugs- en wapenhandel, corruptie, witwaspraktijken, cybercriminaliteit, seksuele uitbuiting, waaronder de seksuele uitbuiting van kinderen, hybride dreigingen en chemische, biologische, radiologische en nucleaire dreigingen, en mensenhandel blijven de interne veiligheid van de Unie op de proef stellen. Interne veiligheid is een gezamenlijke taak waaraan de instellingen van de Unie, de ter zake relevante agentschappen van de Unie en de lidstaten samen een bijdrage dienen te leveren.

(7)

Om bij te dragen aan de ontwikkeling en uitvoering van een echte en doeltreffende veiligheidsunie die een hoog niveau van interne veiligheid in de gehele Unie moet waarborgen, moet een Fonds voor interne veiligheid (“het fonds”) worden opgericht en beheerd om adequate financiële steun van de Unie aan de lidstaten te verstrekken.

(8)

De financiering uit de begroting van de Unie moet worden toegespitst op acties waarbij optreden van de Unie voor een grotere meerwaarde kan zorgen ten opzichte van optreden door de lidstaten alleen. Overeenkomstig artikel 84 en artikel 87, lid 2, VWEU moet het fonds dienen voor maatregelen ter stimulering en ondersteuning van het optreden van de lidstaten op het gebied van misdaadpreventie, gezamenlijke opleidingen van personeel en politiële samenwerking, alsmede justitiële samenwerking in strafzaken waarbij de bevoegde autoriteiten van de lidstaten en de agentschappen van de Unie betrokken zijn, in het bijzonder met betrekking tot de uitwisseling van informatie, intensievere operationele samenwerking en ondersteuning van noodzakelijke inspanningen ter versterking van de capaciteiten voor het voorkomen en bestrijden van terrorisme en zware en georganiseerde criminaliteit. Het fonds moet ook de opleiding van bevoegde personeelsleden en deskundigen ondersteunen conform de algemene beginselen van het Europees opleidingsprogramma voor rechtshandhaving (LETS). De steun uit het fonds mag niet worden gebruikt ter dekking van operationele kosten en activiteiten die verband houden met de essentiële functies van de lidstaten op het gebied van de handhaving van de openbare orde en de bescherming van de binnenlandse en de nationale veiligheid, zoals bedoeld in artikel 72 VWEU.

(9)

Bij de implementatie van het fonds moeten de in artikel 2 van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU) verankerde waarden, de in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (“het Handvest”) verankerde rechten en beginselen en de internationale verplichtingen van de Unie op het gebied van de mensenrechten ten volle in acht worden genomen. Het fonds moet met name ten uitvoer worden gelegd met volledige eerbiediging van de grondrechten, zoals het recht op menselijke waardigheid, het recht op leven, het verbod op foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing, het recht op bescherming van persoonsgegevens, de rechten van het kind en het recht op een doeltreffende voorziening in rechte, alsook met volledige naleving van het beginsel van non-discriminatie.

(10)

Overeenkomstig artikel 3 VEU moet het fonds ondersteuning bieden aan activiteiten die de bescherming van kinderen tegen geweld, misbruik, uitbuiting en verwaarlozing waarborgen. Het fonds moet ook waarborgen voor en hulp aan minderjarige getuigen en slachtoffers ondersteunen, met name aan niet-begeleide minderjarigen of minderjarigen die anderszins voogdij behoeven.

(11)

Conform de gezamenlijke prioriteiten die op het niveau van de Unie zijn vastgesteld om een hoog niveau van veiligheid in de Unie te waarborgen, moet het fonds steun verstrekken voor acties tegen de belangrijkste veiligheidsdreigingen, en in het bijzonder het voorkomen en bestrijden van terrorisme en radicalisering, zware en georganiseerde criminaliteit en cybercriminaliteit, evenals voor het verlenen van bijstand en bescherming aan slachtoffers van misdrijven. Met het oog op de totstandbrenging van een echte veiligheidsunie moet het fonds ervoor zorgen dat de Unie en de lidstaten ook goed toegerust zijn om het hoofd te bieden aan veranderende en opkomende dreigingen, waaronder illegale handel, onder andere via onlinekanalen, hybride dreigingen en chemische, biologische, radiologische en nucleaire dreigingen. Hiertoe moet financiële bijstand worden verstrekt om de informatie-uitwisseling, de operationele samenwerking en de nationale en collectieve capaciteiten te verbeteren.

(12)

De financiële bijstand die via het fonds wordt verstrekt moet in het bijzonder dienen ter ondersteuning van de uitwisseling van informatie, politiële samenwerking, justitiële samenwerking in strafzaken, en preventie op het gebied van zware en georganiseerde criminaliteit, illegale wapenhandel, corruptie, witwaspraktijken, drugshandel, milieucriminaliteit, terrorisme, mensenhandel, het uitbuiten van vluchtelingen en irreguliere migranten, ernstige arbeidsuitbuiting, seksuele uitbuiting en seksueel misbruik, waaronder seksuele uitbuiting en seksueel misbruik van kinderen en vrouwen, de verspreiding van afbeeldingen van kindermisbruik en kinderporno, en cybercriminaliteit. Het fonds moet ook steun verstrekken voor de bescherming van mensen, openbare ruimten en kritieke infrastructuur tegen veiligheidsgerelateerde incidenten en steun verstrekken voor de paraatheid voor en doeltreffende beheersing van veiligheidsgerelateerde risico’s en crisissituaties, onder meer door gezamenlijke opleidingen, het ontwikkelen van gemeenschappelijk beleid, zoals strategieën, beleidscycli, programma’s en actieplannen, alsook wetgeving en praktische samenwerking.

(13)

Het fonds moet financiële steun verlenen om het hoofd te bieden aan de nieuwe uitdagingen die gepaard gaan met de aanzienlijke toename in de afgelopen jaren van bepaalde soorten misdrijven die via internet worden gepleegd, zoals betalingsfraude, seksuele uitbuiting van kinderen en wapenhandel.

(14)

Het fonds moet voortbouwen op de resultaten en investeringen van zijn voorgangers: voor de periode 2007-2013 het ISEC-programma “Preventie en bestrijding van criminaliteit” en het CIPS-programma “Terrorisme en andere aan veiligheid gerelateerde risico’s: preventie, paraatheid en beheersing van de gevolgen”, en voor de periode 2014-2020 het instrument voor politiële samenwerking, voorkoming en bestrijding van criminaliteit, en crisisbeheersing, als onderdeel van het Fonds voor interne veiligheid, vastgesteld bij Verordening (EU) nr. 513/2014 van het Europees Parlement en de Raad (3). Het toepassingsgebied van het fonds moet het ook mogelijk maken nieuwe ontwikkelingen in aanmerking te nemen.

(15)

Door publieke en particuliere financiële middelen in te zetten, te bundelen en als hefboom te laten fungeren moet ervoor worden gezorgd dat de financiering door de Unie zo veel mogelijk effect sorteert. Het fonds moet het maatschappelijk middenveld, met inbegrip van niet-gouvernementele organisaties, alsmede het Europese bedrijfsleven aanzetten en stimuleren tot actieve en zinvolle betrokkenheid bij de ontwikkeling en de uitvoering van het veiligheidsbeleid; hierbij kunnen, afhankelijk van de doelstelling van het fonds, in voorkomend geval ook nog andere relevante actoren, organen van de Unie, agentschappen van de Unie, en internationale organisaties worden betrokken. Er moet echter voor worden gezorgd dat de steun uit het fonds niet wordt gebruikt om wettelijke of openbare taken aan particuliere actoren te delegeren.

(16)

Het grensoverschrijdende karakter van terrorisme en zware en georganiseerde criminaliteit vereist een gecoördineerde respons en samenwerking binnen en tussen de lidstaten en met bevoegde organen en instanties van de Unie. Alle bevoegde autoriteiten van de lidstaten, met inbegrip van gespecialiseerde rechtshandhavingsdiensten, kunnen over informatie beschikken die waardevol is om terrorisme en zware en georganiseerde criminaliteit doeltreffend te bestrijden. Om de informatie-uitwisseling te versnellen en de kwaliteit van de uitgewisselde informatie te verbeteren, is het van cruciaal belang wederzijds vertrouwen op te bouwen. Nieuwe benaderingen van samenwerking en informatie-uitwisseling, onder meer met betrekking tot dreigingsanalyse, moeten worden verkend en onderzocht, rekening houdend met bestaande kaders binnen en buiten het kader van de Unie, zoals het Inlichtingen- en situatiecentrum van de Europese Unie (EU-Intcen), het Europees Centrum voor terrorismebestrijding (ECTC) van Europol, de EU-coördinator voor terrorismebestrijding en de Groep voor terrorismebestrijding. Het fonds moet steun verlenen aan de bevoegde autoriteiten van de lidstaten die belast zijn met het voorkomen, opsporen en onderzoeken van strafbare feiten, als bedoeld in artikel 87 VWEU, voor zover hun activiteiten onder het toepassingsgebied van het fonds vallen. Bij alle gefinancierde activiteiten moet ten volle rekening worden gehouden met de juridische status van de verschillende bevoegde autoriteiten en Europese structuren en met de vereiste beginselen van gegevenseigendom.

(17)

Om te kunnen profiteren van de kennis en deskundigheid van de gedecentraliseerde agentschappen met bevoegdheden betreffende samenwerking en opleiding op het gebied van rechtshandhaving, toezicht op drugs en drugsverslaving, grondrechten, justitie en grootschalige IT-systemen, moet de Commissie de relevante gedecentraliseerde agentschappen betrekken bij de werkzaamheden van het Comité voor de fondsen op het gebied van binnenlandse zaken, dat is ingesteld bij Verordening (EU) 2021/1148 van het Europees Parlement en de Raad (4), met name bij het begin van en halverwege de programmeringsfase. De Commissie moet, waar nodig, de relevante gedecentraliseerde agentschappen ook kunnen betrekken bij monitoring- en evaluatietaken, met name om ervoor te zorgen dat de met steun uit het fonds uitgevoerde acties stroken met het relevante acquis van de Unie en de overeengekomen prioriteiten van de Unie.

(18)

In het brede kader van de drugsstrategie van de Unie waarin wordt gepleit voor een evenwichtige benadering op basis van een gelijktijdige reductie van vraag en aanbod, moet de financiële bijstand die in het kader van het fonds wordt verstrekt, acties ondersteunen die gericht zijn op het voorkomen en bestrijden van drugshandel via reductie van vraag en aanbod, in het bijzonder maatregelen tegen het produceren, vervaardigen, extraheren, verkopen, vervoeren en in- of uitvoeren van illegale drugs, alsook het bezit en de aanschaf met het oog op drugshandelgerelateerde activiteiten. Het fonds moet zich ook bezighouden met de preventieaspecten van het drugsbeleid. Om op drugsgebied voor meer synergie en samenhang te zorgen, moeten die elementen van de doelstellingen op drugsgebied — die in de periode 2014-2020 onder het programma Justitie vielen — in het fonds worden geïntegreerd.

(19)

Om ervoor te zorgen dat het fonds daadwerkelijk bijdraagt tot een hoger niveau van interne veiligheid in de gehele Unie, en aldus bijdraagt tot de ontwikkeling van een echte veiligheidsunie, dient het fonds zodanig te worden gebruikt dat het optreden van de lidstaten de grootste meerwaarde voor de Unie heeft.

(20)

Het fonds mag investeringen in uitrusting, vervoermiddelen en faciliteiten alleen ondersteunen indien dergelijke investeringen een duidelijke meerwaarde voor de Unie hebben en alleen voor zover die investeringen noodzakelijk zijn om de doelstellingen van het fonds te verwezenlijken. Het kan daarbij bijvoorbeeld gaan om investeringen in uitrusting die nodig is voor forensisch onderzoek, het schaduwen van personen, detectie van explosieven en drugs, en andere gespecialiseerde doeleinden die binnen de doelstellingen van het fonds vallen. Het fonds mag geen zuiver nationale investeringen financieren of investeringen die noodzakelijk zijn voor de dagelijkse werkzaamheden van de bevoegde autoriteiten, zoals uniformen, auto’s, bussen, scooters, politiebureaus, niet-gespecialiseerde opleidingscentra en kantooruitrusting.

(21)

In het belang van de solidariteit binnen de Unie, en in een geest van gedeelde verantwoordelijkheid voor de veiligheid in de Unie, moeten de lidstaten, indien tekortkomingen of risico’s worden vastgesteld, met name naar aanleiding van een Schengenevaluatie, deze tekortkomingen adequaat aanpakken door de in hun programma beschikbare middelen te gebruiken om uitvoering te geven aan op grond van Verordening (EU) nr. 1053/2013 van de Raad (5) vastgestelde aanbevelingen.

(22)

Om bij te dragen tot de verwezenlijking van de beleidsdoelstelling van het fonds, moeten de lidstaten ervoor zorgen dat de prioriteiten van hun programma’s gericht zijn op alle specifieke doelstellingen van het fonds, dat de gekozen prioriteiten in overeenstemming zijn met de in bijlage II beschreven uitvoeringsmaatregelen, en dat de verdeling van middelen over de doelstellingen in verhouding staat tot de uitdagingen en behoeften, en waarborgt dat de beleidsdoelstelling kan worden bereikt.

(23)

Overeenkomstig het doelmatigheidsbeginsel moet worden gestreefd naar synergie en samenhang met andere Uniefondsen, en moet overlapping tussen acties worden vermeden.

(24)

Om de beleidsdoelstellingen zo doeltreffend mogelijk te verwezenlijken, schaalvoordelen te benutten en overlapping tussen acties te voorkomen, moet het fonds consistent zijn met en een aanvulling vormen op andere financieringsprogramma’s van de Unie op het gebied van veiligheid. Met name moet worden gezorgd voor synergie met het Fonds voor asiel, migratie en integratie en het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer bestaande uit het bij Verordening (EU) 2021/1148 opgerichte instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid en het bij Verordening (EU) 2021/1077 van het Europees Parlement en de Raad (6) vastgestelde instrument voor financiële steun voor douanecontroleapparatuur, alsook met de andere fondsen van het cohesiebeleid die onder Verordening (EU) 2021/1060 van het Europees Parlement en de Raad (7)

vallen, het onderdeel veiligheidsonderzoek van het bij Verordening (EU) 2021/695 van het Europees Parlement en de Raad (8) ingestelde programma Horizon Europa, het bij Verordening (EU) 2021/692 van het Europees Parlement en de Raad (9) ingestelde programma Burgers, gelijkheid, rechten en waarden, het bij Verordening (EU) 2021/693 van het Europees Parlement en de Raad (10) ingestelde programma Justitie, het bij Verordening (EU) 2021/694 van het Europees Parlement en de Raad (11) ingestelde programma Digitaal Europa en het bij Verordening (EU) 2021/523 van het Europees Parlement en de Raad (12) ingestelde InvestEU-programma. In het bijzonder op het gebied van de beveiliging van infrastructuur en openbare ruimten, cyberveiligheid, de bescherming van slachtoffers en de preventie van radicalisering moet synergie worden betracht.

(25)

Ter versterking van de complementariteit tussen het fonds en het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid moeten multifunctionele uitrusting en ICT-systemen waarvan het hoofdzakelijke gebruik conform is met deze verordening, ook kunnen worden gebruikt voor de verwezenlijking van de doelstellingen van het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid.

(26)

De via het fonds gesteunde maatregelen in of met betrekking tot derde landen moeten worden uitgevoerd in synergie en samenhang met en een aanvulling vormen op andere acties buiten de Unie die door de instrumenten van de Unie worden ondersteund. In het bijzonder moet bij de uitvoering van die acties worden gestreefd naar volledige samenhang met de beginselen en de algemene doelstellingen van het externe optreden van de Unie, haar buitenlands beleid en haar beleid voor ontwikkelingshulp ten aanzien van het land of de regio in kwestie. Wat de externe dimensie van het fonds betreft, moet het fonds de samenwerking met derde landen versterken op gebieden die relevant zijn voor de interne veiligheid van de Unie. In dat verband moet de financiering uit een thematische faciliteit worden gebruikt ter ondersteuning van acties in of met betrekking tot derde landen, in het kader van de doelstellingen van het fonds, met name om bij te dragen aan de bestrijding en preventie van criminaliteit, met inbegrip van drugshandel en mensenhandel, en om bij te dragen aan de bestrijding van grensoverschrijdende criminele netwerken van mensensmokkel.

(27)

Bij de uitvoering van de thematische faciliteit moet de Commissie ervoor zorgen dat met de financiering wordt ingegaan op de uitdagingen en behoeften, zodat de doelstellingen van het fonds kunnen worden verwezenlijkt.

(28)

Financiering uit de begroting van de Unie moet worden toegespitst op acties waarbij het optreden van de Unie voor een meerwaarde kan zorgen ten opzichte van acties door de lidstaten alleen. Aangezien veiligheid een intrinsiek grensoverschrijdende dimensie heeft, is een krachtige, gecoördineerde respons van de Unie noodzakelijk. De in het kader van deze verordening verstrekte financiële steun moet met name bijdragen tot meer nationale en Uniecapaciteit op het gebied van veiligheid.

(29)

Een lidstaat kan worden geacht niet aan het toepasselijke acquis van de Unie te voldoen wat betreft het gebruik van operationele steun in het kader van het fonds, indien hij zijn verplichtingen op grond van de Verdragen op het gebied van veiligheid niet is nagekomen, indien er bij het uitvoeren van het acquis inzake veiligheid een duidelijk gevaar is voor een ernstige schending van de waarden van de Unie door die lidstaat, of indien in een evaluatieverslag in het kader van het in Verordening (EU) nr. 1053/2013 neergelegde Schengenmechanisme voor evaluatie en toezicht tekortkomingen op het betrokken gebied zijn geconstateerd.

(30)

Het fonds moet tegemoetkomen aan de noodzaak van meer flexibiliteit en vereenvoudiging, zulks met inachtneming van de vereisten in verband met voorspelbaarheid, en moet ervoor zorgen dat de middelen eerlijk en transparant worden verdeeld ter verwezenlijking van de doelstellingen van deze verordening. Bij de uitvoering van het fonds moeten de beginselen van doelmatigheid, doeltreffendheid, relevantie, samenhang, meerwaarde voor de Unie en kwaliteit van de bestedingen richtinggevend zijn. Voorts dient het fonds zo gebruiksvriendelijk mogelijk te worden uitgevoerd.

(31)

Om een maximale meerwaarde van gedeeltelijk of geheel uit de begroting van de Unie gefinancierde investeringen te genereren, moet naar synergie worden gestreefd, met name tussen het fonds en andere programma’s van de Unie, waaronder de programma’s in gedeeld beheer. Om deze synergie zo groot mogelijk te maken, moet worden gezorgd voor belangrijke faciliteringsmechanismen, onder meer cumulatieve financiering van een actie uit het fonds en uit een ander programma van de Unie. Dergelijke cumulatieve financiering mag de totale subsidiabele kosten van die actie niet overschrijden. Daartoe moeten in deze verordening passende regels worden vastgelegd, met name betreffende de mogelijkheid om dezelfde kosten of uitgaven pro rata te laten financieren door zowel het fonds als een ander programma van de Unie.

(32)

Bij het promoten van door het fonds ondersteunde acties moeten de ontvangers van Uniefinanciering informatie verstrekken in de taal of talen van de doelgroep. Om de zichtbaarheid van de Uniefinanciering te waarborgen, moeten de ontvangers van die financiering de oorsprong ervan vermelden wanneer zij over de actie communiceren. Daartoe moeten de ontvangers ervoor zorgen dat in al het communicatiemateriaal dat tot de media en het grote publiek is gericht, het embleem van de Unie wordt weergegeven en uitdrukkelijk wordt vermeld dat de acties financieel door de Unie worden ondersteund.

(33)

De Commissie moet financiële middelen uit het fonds kunnen gebruiken om beste praktijken en het uitwisselen van informatie over de uitvoering van het fonds te bevorderen.

(34)

De Commissie moet tijdig informatie publiceren over de door de thematische faciliteit in direct of indirect beheer verleende steun en moet dergelijke informatie waar nodig actualiseren. Het moet mogelijk zijn de gegevens te sorteren naar specifieke doelstelling, naam van de begunstigde, wettelijk vastgelegd bedrag en aard en doel van de maatregel.

(35)

In deze verordening moeten de initiële, voor de programma’s van de lidstaten bestemde bedragen worden vastgelegd, berekend aan de hand van de in bijlage I bepaalde criteria.

(36)

De initiële bedragen voor de programma’s van de lidstaten moeten de basis vormen voor de langetermijninvesteringen van de lidstaten in veiligheid. Om rekening te houden met veranderingen in de interne en externe veiligheidsdreigingen of in de uitgangssituatie, moet halverwege de programmeringsperiode een aanvullend bedrag aan de lidstaten worden toegekend, dat gebaseerd moet zijn op de statistische gegevens, overeenkomstig bijlage I, rekening houdend met de stand van uitvoering van hun programma.

(37)

Omdat uitdagingen op het gebied van veiligheid voortdurend veranderen, moet de toewijzing van de financiële middelen worden aangepast aan de veranderende interne en externe dreigingssituatie en moet de financiering worden toegespitst op de prioriteiten met de hoogste meerwaarde voor de Unie. Om tegemoet te komen aan dringende behoeften en aan veranderingen in het beleid en in de prioriteiten van de Unie, en om de financiering toe te spitsen op acties met een grote meerwaarde voor de Unie, moet een deel van de financiering periodiek worden toegewezen, via een thematische faciliteit, aan specifieke acties, acties van de Unie en noodhulp.

(38)

De lidstaten moeten met een grotere bijdrage van de Unie worden aangemoedigd om een deel van de aan hun programma toegewezen middelen te gebruiken voor de acties opgenomen in bijlage IV, vooral vanwege hun hoge Europese meerwaarde of hun prioritaire status voor de Unie.

(39)

Een deel van de beschikbare middelen van het fonds kan worden toegewezen aan programma’s van de lidstaten voor de uitvoering van specifieke acties die samenwerking van de lidstaten vergen of aan de uitvoering van specifieke acties in situaties waarin, in geval van nieuwe ontwikkelingen in de Unie, aan een of meer lidstaten extra financiële middelen ter beschikking moeten worden gesteld. De Commissie dient die specifieke acties in haar werkprogramma’s op te nemen.

(40)

Het fonds moet bijdragen tot het ondersteunen van de operationele kosten in verband met interne veiligheid teneinde de lidstaten in staat stellen capaciteiten te handhaven die cruciaal zijn voor de hele Unie. Deze ondersteuning moet bestaan in de volledige terugbetaling van specifieke kosten in verband met de doelstellingen van het fonds en moet integraal deel uitmaken van de programma’s van de lidstaten.

(41)

Als aanvulling op de verwezenlijking van de beleidsdoelstelling van het fonds op nationaal niveau via programma’s van de lidstaten, moet het fonds ook steun verstrekken voor acties op het niveau van de Unie. Met die acties moeten algemene strategische doelen binnen de werkingssfeer van het fonds worden nagestreefd in verband met beleidsanalyse en innovatie, transnationale vormen van wederzijds leren en partnerschappen en het testen van nieuwe initiatieven en acties in de hele Unie of tussen bepaalde lidstaten. Het fonds moet de inspanningen van de lidstaten, onder meer op lokaal niveau, ondersteunen om beste praktijken uit te wisselen en gezamenlijke opleidingen te bevorderen, met inbegrip van bewustmaking van rechtshandhavingspersoneel met betrekking tot radicalisering, en alle vormen van discriminatie, die tot geweld kunnen leiden, zoals antisemitisme, zigeunerhaat en andere vormen van racisme. Daartoe kunnen gespecialiseerde uitwisselingsprogramma’s voor het lager rechtshandhavingspersoneel worden gefinancierd.

(42)

Om de Unie beter in staat te stellen om onmiddellijk te reageren op veiligheidsgerelateerde incidenten of zich aandienende dreigingen voor de Unie, moet het mogelijk zijn noodhulp te bieden overeenkomstig het bij deze verordening ingestelde kader. Dergelijke hulp mag niet worden geboden om louter nood- of langetermijnmaatregelen te ondersteunen of om situaties aan te pakken waarin de urgentie om op te treden het gevolg is van het falen van de bevoegde autoriteiten om adequaat te plannen en te reageren.

(43)

Om met de nodige flexibiliteit actie te ondernemen en op nieuwe behoeften te reageren, moeten aan de gedecentraliseerde agentschappen de nodige aanvullende financiële middelen ter beschikking kunnen worden gesteld voor het uitvoeren van bepaalde dringende taken. Indien de taak zo dringend is dat het budget van de betrokken gedecentraliseerde agentschappen niet meer tijdig kan worden gewijzigd, moet aan deze agentschappen noodhulp, onder meer in de vorm van subsidies, kunnen worden verleend in overeenstemming met de prioriteiten en initiatieven die op het niveau van de Unie door de instellingen van de Unie zijn vastgesteld.

(44)

Gezien de transnationale aard van de acties van de Unie en om gecoördineerde acties te bevorderen ter verwezenlijking van de doelstelling om het hoogste niveau van veiligheid in de Unie te waarborgen, moeten gedecentraliseerde agentschappen bij wijze van uitzondering in aanmerking komen als begunstigden van acties van de Unie, onder meer in de vorm van subsidies, wanneer zij helpen bij de uitvoering van acties van de Unie die onder de bevoegdheden van de betrokken gedecentraliseerde agentschappen vallen en die acties niet worden gedekt door de bijdrage van de Unie aan de begroting van die gedecentraliseerde agentschappen via de jaarlijkse begroting. Om voor meerwaarde voor de Unie te zorgen, moet dergelijke steun aansluiten bij de prioriteiten en initiatieven die op het niveau van de Unie door instellingen van de Unie zijn vastgesteld.

(45)

De beleidsdoelstelling van het fonds moet mede worden nagestreefd via financieringsinstrumenten en begrotingsgaranties in het kader van de beleidscomponenten van het InvestEU-programma, dat is ingesteld bij Verordening (EU) 2021/523. Dergelijke financiële steun moet worden gebruikt om marktfalen of suboptimale investeringssituaties op proportionele wijze aan te pakken, en mag particuliere financiering niet overlappen of verdringen, noch de concurrentie op de interne markt verstoren. De acties moeten een duidelijke Europese meerwaarde hebben.

(46)

Blendingverrichtingen zijn vrijwillig van aard en zijn door de Uniebegroting ondersteunde verrichtingen die niet terug te betalen vormen van steun, terug te betalen vormen van steun, of beide, uit de Uniebegroting combineren met terug te betalen vormen van steun van stimuleringsinstellingen, instellingen voor ontwikkelingsfinanciering of andere openbare financiële instellingen, alsmede steun van commerciële financiële instellingen en investeerders.

(47)

In deze verordening worden de financiële middelen voor het fonds vastgelegd die voor het Europees Parlement en de Raad in de loop van de jaarlijkse begrotingsprocedure het voornaamste referentiebedrag vormen in de zin van punt 18 van het Interinstitutioneel Akkoord van 16 december 2020 tussen het Europees Parlement, de Raad van de Europese Unie en de Europese Commissie betreffende begrotingsdiscipline, samenwerking in begrotingszaken en goed financieel beheer, alsmede betreffende nieuwe eigen middelen, met inbegrip van een routekaart voor de invoering van nieuwe eigen middelen (13).

(48)

Verordening (EU, Euratom) 2018/1046 van het Europees Parlement en de Raad (14) (“het Financieel Reglement”) is op het fonds van toepassing. Het Financieel Reglement stelt regels voor de uitvoering van de Uniebegroting vast, waaronder regels voor subsidies, prijzen, aanbestedingen, indirect beheer, financieringsinstrumenten, begrotingsgaranties, financiële bijstand en de vergoeding van externe deskundigen.

(49)

Voor het uitvoeren van acties in gedeeld beheer moet het fonds deel uitmaken van een samenhangend kader bestaande uit deze verordening, het Financieel Reglement en Verordening (EU) 2021/1060.

(50)

Verordening (EU) 2021/1060 stelt het kader vast voor actie door het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling, het Europees Sociaal Fonds Plus, het Cohesiefonds, het Europees Fonds voor maritieme zaken, visserij en aquacultuur, het Fonds voor een rechtvaardige transitie, het Fonds voor asiel, migratie en integratie, het Fonds voor interne veiligheid en het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid in het kader van het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer, en bepaalt met name de regels inzake programmering, monitoring en evaluatie, beheer en controle voor in gedeeld beheer uitgevoerde Uniefondsen. Daarnaast moeten in deze verordening de doelstellingen van het fonds worden omschreven en specifieke bepalingen worden vastgelegd betreffende de acties die uit het fonds kunnen worden gefinancierd.

(51)

Bij artikel 90 van Verordening (EU) 2021/1060 is voor het fonds voorzien in een voorfinancieringsregeling en in deze verordening is een specifiek voorfinancieringspercentage vastgesteld. Daarnaast is het passend een specifiek voorfinancieringspercentage voor noodhulp te bepalen opdat onmiddellijk op noodsituaties kan worden gereageerd. De voorfinancieringsregeling moet ervoor zorgen dat de lidstaten over de middelen beschikken om begunstigden al vanaf het begin van de uitvoering van hun programma’s steun te verstrekken.

(52)

Zowel de vorm van financiering als de wijze van uitvoering in het kader van deze verordening moet worden bepaald op basis van de geschiktheid ervan om de specifieke doelstellingen van de acties te bereiken en om resultaten te boeken, rekening houdend met, in het bijzonder, de kosten van controles, de administratieve lasten en het risico van niet-naleving. Wanneer die keuze wordt gemaakt, moet worden overwogen gebruik te maken van vaste bedragen, vaste percentages en eenheidskosten, en van financiering die niet gekoppeld is aan kosten als bedoeld in artikel 125, lid 1, van het Financieel Reglement.

(53)

Om optimaal gebruik te maken van het beginsel van één enkele audit moeten specifieke regels worden vastgesteld voor de controle en audit van projecten waarbij internationale organisaties waarvan de internecontrolesystemen door de Commissie positief zijn beoordeeld, de begunstigden zijn. Voor dergelijke projecten moeten beheerautoriteiten de mogelijkheid hebben om hun beheersverificaties te beperken, mits de begunstigde tijdig alle nodige gegevens en informatie over de voortgang van het project en over de subsidiabiliteit van de onderliggende uitgaven verstrekt. Wanneer een door een dergelijke internationale organisatie uitgevoerd project deel uitmaakt van een controlesteekproef, moet het voor de auditautoriteit bovendien mogelijk zijn haar werkzaamheden uit te voeren overeenkomstig de beginselen van de internationale norm inzake aanverwante diensten 4400 “Opdrachten tot het verrichten van overeengekomen specifieke werkzaamheden met betrekking tot financiële informatie”.

(54)

Overeenkomstig artikel 193, lid 2, van het Financieel Reglement kan subsidiëring van reeds begonnen acties slechts worden toegestaan indien de aanvrager kan aantonen dat het noodzakelijk was met de actie te beginnen vóór de ondertekening van de subsidieovereenkomst. Vóór de datum van indiening van de subsidieaanvraag gemaakte kosten komen evenwel niet in aanmerking voor Uniefinanciering, tenzij in naar behoren gemotiveerde uitzonderlijke gevallen. Om te voorkomen dat Uniefinanciering onderbroken wordt en de belangen van de Unie aldus mogelijk worden geschaad, moet het mogelijk zijn om gedurende een beperkte periode aan het begin van het meerjarig financieel kader 2021-2027, kosten die zijn gemaakt voor acties die in het kader van deze verordening in direct beheer worden ondersteund en reeds van start zijn gegaan, vanaf 1 januari 2021 als in aanmerking komend voor Uniefinanciering te beschouwen, zelfs indien die kosten vóór de indiening van de subsidieaanvraag of het verzoek om bijstand werden gemaakt.

(55)

Overeenkomstig het Financieel Reglement, Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 van het Europees Parlement en de Raad (15) en Verordeningen (EG, Euratom) nr. 2988/95 (16), (Euratom, EG) nr. 2185/96 (17) en (EU) 2017/1939 (18) van de Raad moeten de financiële belangen van de Unie worden beschermd door middel van evenredige maatregelen, onder meer maatregelen met betrekking tot preventie, opsporing, correctie en onderzoek van onregelmatigheden, waaronder fraude, met betrekking tot terugvordering van verloren gegane, ten onrechte betaalde of onjuist bestede financiële middelen en, waar passend, met betrekking tot het opleggen van administratieve sancties. Met name heeft het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) overeenkomstig Verordeningen (Euratom, EG) nr. 2185/96 en (EU, Euratom) nr. 883/2013 de bevoegdheid administratieve onderzoeken uit te voeren, met inbegrip van controles en verificaties ter plaatse, om vast te stellen of er sprake is van fraude, corruptie of andere onwettige activiteiten waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad. Het Europees Openbaar Ministerie (“EOM”) is overeenkomstig Verordening (EU) 2017/1939 bevoegd over te gaan tot onderzoek en vervolging van strafbare feiten waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad als bepaald in Richtlijn (EU) 2017/1371 van het Europees Parlement en de Raad (19).

Personen of entiteiten die middelen van de Unie ontvangen, moeten overeenkomstig het Financieel Reglement volledig meewerken aan de bescherming van de financiële belangen van de Unie, de nodige rechten en toegang verlenen aan de Commissie, OLAF, de Rekenkamer en, ten aanzien van de lidstaten die deelnemen aan nauwere samenwerking op grond van Verordening (EU) 2017/1939, het EOM alsmede ervoor zorgen dat derden die betrokken zijn bij de uitvoering van financiële middelen van de Unie gelijkwaardige rechten verlenen. De lidstaten moeten ten volle samenwerken en de instellingen, organen en instanties van de Unie alle nodige assistentie verlenen met betrekking tot de bescherming van de financiële belangen van de Unie.

(56)

De horizontale financiële regels die het Europees Parlement en de Raad op grond van artikel 322 VWEU hebben vastgesteld, zijn op deze verordening van toepassing. Die regels zijn neergelegd in het Financieel Reglement en bepalen met name de procedure voor het opstellen en uitvoeren van de begroting door middel van subsidies, aanbestedingen, prijzen en indirecte uitvoering, en voorzien in controles op de verantwoordelijkheid van financiële actoren. De op grond van artikel 322 VWEU vastgestelde regels omvatten tevens een algemeen conditionaliteitsregime ter bescherming van de Uniebegroting.

(57)

Overeenkomstig Besluit 2013/755/EU van de Raad (20) komen in landen of gebieden overzee gevestigde personen en entiteiten in aanmerking voor financiering, overeenkomstig de voorschriften en doelstellingen van het fonds en eventuele regelingen die van toepassing zijn op de lidstaat waarmee het desbetreffende land of gebied overzee banden heeft.

(58)

Overeenkomstig artikel 349 VWEU en conform de mededeling van de Commissie van 24 oktober 2017 met de titel: “Een nieuw en sterker strategisch partnerschap met de ultraperifere gebieden van de EU”, waarvoor de Raad zijn steun heeft uitgesproken in zijn conclusies van 12 april 2018, moeten de betrokken lidstaten erop toezien dat de specifieke uitdagingen waarmee de ultraperifere regio’s worden geconfronteerd, in hun programma’s aan de orde komen. Het fonds moet deze lidstaten steunen met adequate middelen om de ultraperifere regio’s op gepaste wijze te helpen.

(59)

Op grond van de punten 22 en 23 van het Interinstitutioneel Akkoord van 13 april 2016 over beter wetgeven (21) moet het fonds worden geëvalueerd op basis van overeenkomstig specifieke monitoringvoorschriften verzamelde informatie, waarbij administratieve lasten, in het bijzonder voor de lidstaten, en overregulering moeten worden vermeden. Die voorschriften moeten, waar passend, meetbare indicatoren omvatten als maatstaf om de effecten van het fonds in de praktijk te evalueren. Om de resultaten van het fonds te kunnen meten, moeten voor elke specifieke doelstelling van het fonds indicatoren en bijbehorende streefdoelen worden vastgesteld. Deze indicatoren moeten kwalitatieve en kwantitatieve indicatoren omvatten.

(60)

Via indicatoren en de financiële verslaglegging moeten de Commissie en de lidstaten de uitvoering van het fonds monitoren overeenkomstig de toepasselijke bepalingen van Verordening (EU) 2021/1060 en de onderhavige verordening. Vanaf 2023 moeten de lidstaten bij de Commissie jaarlijkse prestatieverslagen over het laatste boekjaar indienen. Die verslagen moeten informatie bevatten over de voortgang bij de uitvoering van de programma’s van de lidstaten. De lidstaten moeten ook samenvattingen van deze verslagen bij de Commissie indienen. De Commissie moet die samenvattingen in alle officiële talen van de Unie vertalen en op haar website openbaar maken, samen met links naar de websites van de lidstaten als bedoeld in Verordening (EU) 2021/1060.

(61)

Om recht te doen aan het belang van de strijd tegen de klimaatverandering in overeenstemming met de toezeggingen van de Unie om de Overeenkomst van Parijs, vastgesteld in het kader van het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (22), uit te voeren en de duurzameontwikkelingsdoelstellingen van de Verenigde Naties te verwezenlijken, moeten de acties uit hoofde van deze verordening bijdragen tot de verwezenlijking van de algemene doelstelling om 30 % van alle uitgaven van het meerjarig financieel kader aan te wenden voor het integreren van klimaatdoelen in beleid, en tot de ambitie om in 2024 7,5 % en in 2026 en 2027 10 % van de begroting te besteden aan biodiversiteitsdoelstellingen, daarbij rekening houdend met de bestaande doublures tussen klimaat- en biodiversiteitsdoelstellingen. Het fonds moet activiteiten ondersteunen die de normen en prioriteiten van de Unie op klimaat- en milieugebied eerbiedigen en geen ernstige afbreuk aan milieudoelstellingen doen in de zin van artikel 17 van Verordening (EU) 2020/852 van het Europees Parlement en de Raad (23).

(62)

Verordening (EU) nr. 514/2014 van het Europees Parlement en de Raad (24) en elke handeling die van toepassing is op de programmeringsperiode 2014-2020 moet van toepassing blijven op de programma’s en projecten die uit het instrument voor financiële steun voor politiële samenwerking, voorkoming en bestrijding van criminaliteit, en crisisbeheersing, als onderdeel van het Fonds voor interne veiligheid zijn ondersteund tijdens de programmeringsperiode 2014-2020. Aangezien de uitvoeringsperiode van Verordening (EU) nr. 514/2014 overlapt met de programmeringsperiode die door deze verordening wordt bestreken, en ter waarborging van de continuïteit van de uitvoering van bepaalde bij die verordening goedgekeurde projecten, moeten er bepalingen inzake de fasering van projecten worden vastgelegd. Iedere afzonderlijke fase van het project moet worden uitgevoerd overeenkomstig de regels van de programmeringsperiode in het kader waarvan financiering wordt verkregen.

(63)

Daar de doelstellingen van deze verordening niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt, maar beter door de Unie kunnen worden verwezenlijkt, kan de Unie overeenkomstig het in artikel 5 VEU neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan nodig is om deze doelstellingen te verwezenlijken.

(64)

Teneinde niet-essentiële elementen van deze verordening aan te vullen en te wijzigen, moet aan de Commissie de bevoegdheid worden overgedragen om overeenkomstig artikel 290 VWEU handelingen vast te stellen ten aanzien van de in bijlage IV opgenomen lijst van acties die in aanmerking komen voor hogere medefinancieringspercentages, operationele steun uit hoofde van bijlage VII en de verdere ontwikkeling van het monitoring- en evaluatiekader. Het is van bijzonder belang dat de Commissie bij haar voorbereidende werkzaamheden tot passende raadplegingen overgaat, onder meer op deskundigenniveau, en dat die raadplegingen gebeuren in overeenstemming met de beginselen die zijn vastgelegd in het Interinstitutioneel Akkoord van 13 april 2016 over beter wetgeven. Met name om te zorgen voor gelijke deelname aan de voorbereiding van gedelegeerde handelingen ontvangen het Europees Parlement en de Raad alle documenten op hetzelfde tijdstip als de deskundigen van de lidstaten, en hebben hun deskundigen systematisch toegang tot de vergaderingen van de deskundigengroepen van de Commissie die zich bezighouden met de voorbereiding van de gedelegeerde handelingen.

(65)

Om eenvormige voorwaarden voor de uitvoering van deze verordening te waarborgen, moeten aan de Commissie uitvoeringsbevoegdheden worden toegekend. Die bevoegdheden moeten worden uitgeoefend in overeenstemming met Verordening (EU) nr. 182/2011 van het Europees Parlement en de Raad (25). De onderzoeksprocedure moet worden toegepast voor de vaststelling van uitvoeringshandelingen die gemeenschappelijke verplichtingen voor de lidstaten vaststellen, met name verplichtingen inzake het verstrekken van informatie aan de Commissie, en de raadplegingsprocedure moet worden toegepast voor de vaststelling van uitvoeringshandelingen betreffende de gedetailleerde regelingen voor het verstrekken van informatie aan de Commissie in het kader van de programmering en verslaglegging, gelet op de zuiver technische aard ervan. De Commissie dient onmiddellijk toepasselijke uitvoeringshandelingen vast te stellen met betrekking tot de vaststelling van besluiten tot toekenning van de in deze verordening bedoelde noodhulp, wanneer, in naar behoren gemotiveerde gevallen die verband houden met de aard en het doel van die bijstand, dwingende redenen van urgentie dat vereisen.

(66)

Overeenkomstig de artikelen 1 en 2 van Protocol nr. 22 betreffende de positie van Denemarken, gehecht aan het VEU en het VWEU, neemt Denemarken niet deel aan de vaststelling van deze verordening en is deze niet bindend voor, noch van toepassing op deze lidstaat.

(67)

Overeenkomstig artikel 3 van Protocol nr. 21 betreffende de positie van het Verenigd Koninkrijk en Ierland ten aanzien van de ruimte van vrijheid, veiligheid en recht, gehecht aan het VEU en het VWEU, heeft Ierland te kennen gegeven dat het aan de vaststelling en toepassing van deze verordening wenst deel te nemen.

(68)

De toepassingstermijn van deze verordening moet worden afgestemd op die van Verordening (EU, Euratom) 2020/2093 van de Raad (26).

(69)

Om ervoor te zorgen dat de steun voor het betrokken beleidsgebied ononderbroken doorloopt en de uitvoering van start kan gaan vanaf het begin van het meerjarig financieel kader 2021-2027, moet deze verordening met spoed in werking treden, en met terugwerkende kracht van toepassing zijn vanaf 1 januari 2021,