Trefwoorden
Samenvatting

Trefwoorden

1. Beroep wegens niet-nakoming – Voorwerp van geschil – Vaststelling tijdens precontentieuze procedure – Zuiver formele aanpassing van bezwaren na met redenen omkleed advies wegens wijziging van nationale wettelijke regeling – Wettelijke regeling waarbij in met redenen omkleed advies geformuleerde bezwaren gedeeltelijk worden weggewerkt – Toelaatbaarheid – Nieuwe bezwaren tegen deze gewijzigde nationale wettelijke regeling – Niet-ontvankelijkheid

(Art. 226 EG)

2. Beroep wegens niet-nakoming – Onderzoek van gegrondheid door Hof – In aanmerking te nemen situatie – Situatie bij verstrijken van in met redenen omkleed advies gestelde termijn – Implementatiemaatregelen die later zijn vastgesteld – Terugwerkende kracht – Invloed op vaststelling van bestaan van niet-nakoming – Geen

(Art. 226 EG)

3. Milieu – Bescherming van water tegen verontreiniging door nitraten uit agrarische bronnen – Richtlijn 91/676 – Vaststelling van wateren die door verontreiniging worden beïnvloed – Aanwijzing van kwetsbare zones – Verplichtingen van lidstaten – Omvang

(Richtlijn 91/676 van de Raad, art. 3, leden 1 en 2, en bijlage I)

4. Milieu – Bescherming van water tegen verontreiniging door nitraten uit agrarische bronnen – Richtlijn 91/676 – Opnieuw bezien van lijst van kwetsbare zones – Draagwijdte

(Richtlijn 91/676 van de Raad, art. 3, lid 4)

Samenvatting

1. Het voorwerp van een beroep wegens niet-nakoming krachtens artikel 226 EG wordt afgebakend door de in dit artikel bedoelde precontentieuze procedure, zodat het beroep niet op andere bezwaren kan worden gebaseerd dan die welke in de precontentieuze procedure worden genoemd. Dit vereiste kan evenwel niet zover gaan dat er in alle gevallen een volmaakte overeenstemming zou moeten bestaan tussen de nationale bepalingen die in het met redenen omkleed advies worden genoemd, en die welke in het verzoekschrift worden genoemd. Wanneer tussen deze twee fasen van de procedure een wetswijziging heeft plaatsgevonden, is het immers voldoende dat het stelsel dat met de in de precontentieuze procedure gewraakte wetgeving was ingevoerd, in zijn geheel bezien in stand is gelaten door de nieuwe wettelijke maatregelen die de betrokken lidstaat na het uitbrengen van het met redenen omkleed advies heeft ingevoerd en die in het kader van het beroep in geding worden gebracht.

Is ontvankelijk, een beroep dat betrekking heeft op nieuwe nationale maatregelen waarbij uitzonderingen worden ingevoerd op het stelsel waartegen het met redenen omkleed advies is gericht, waardoor het bezwaar aldus gedeeltelijk wordt verholpen. Werd in een dergelijk geval de ontvankelijkheid van het beroep niet erkend, dan zou een lidstaat immers een niet-nakomingsprocedure kunnen blokkeren door bij elke kennisgeving van een met redenen omkleed advies zijn wetgeving lichtjes te wijzigen, maar de regeling waartegen bezwaar wordt gemaakt voor het overige te handhaven. Dit geldt echter niet voor nieuwe bezwaren ten opzichte van die in het met redenen omkleed advies, die worden aangevoerd tegen nationale maatregelen die na het uitbrengen van het met redenen omkleed advies zijn vastgesteld om de in dat advies geformuleerde bezwaren te verhelpen

(cf. punten 38‑41)

2. Om te voorkomen dat de lidstaten de niet-nakomingsprocedure van artikel 226 EG zouden kunnen omzeilen, kan niet worden aanvaard dat wettelijke of bestuursrechtelijke maatregelen die de lidstaten vaststellen na het verstrijken van de door de Commissie in haar met redenen omkleed advies gestelde termijn, op de enkele grond dat deze maatregelen terugwerkende kracht hebben, zouden zijn te beschouwen als een implementatiemaatregel waarmee het Hof rekening moet houden om uit te maken of op die datum sprake was van een inbreuk.

(cf. punt 60)

3. Ingevolge artikel 3, lid 1, van richtlijn 91/676 inzake de bescherming van water tegen verontreiniging door nitraten uit agrarische bronnen, juncto bijlage I daarbij, dienen de lidstaten vast te stellen welke de wateren zijn die door verontreiniging worden beïnvloed of zouden kunnen worden beïnvloed indien de maatregelen als bedoeld in artikel 5 van de richtlijn achterwege blijven, welke verplichting geldt voor al het zoet oppervlaktewater en het grondwater dat meer dan 50 mg nitraat per liter bevat of zou kunnen bevatten. Krachtens artikel 3, lid 2, van deze richtlijn zijn zij tevens verplicht, op basis van de overeenkomstig artikel 3, lid 1, van de richtlijn geïdentificeerde wateren, kwetsbare zones aan te wijzen, tenzij zij kiezen voor het opstellen van de in artikel 5 van de richtlijn bedoelde actieprogramma’s en deze op heel hun grondgebied toepassen.

Voor de implementatie en de uitvoering van de betrokken richtlijn kan dus geen genoegen worden genomen met de loutere bevoegdheid om de wateren vast te stellen die worden of kunnen worden verontreinigd en om de kwetsbare zones aan te wijzen. Zoals immers uit de formulering van genoemd artikel 3, leden 1 en 2, blijkt, zijn de vaststelling van alle wateren die door verontreiniging worden beïnvloed of zouden kunnen worden beïnvloed indien de maatregelen van artikel 5 van de richtlijn achterwege blijven, enerzijds, en vervolgens de aanwijzing, op basis van de aldus vastgestelde wateren, van de kwetsbare zones, anderzijds, twee van elkaar onderscheiden verplichtingen die concreet en afzonderlijk moeten worden nagekomen.

(cf. punten 64‑65, 73)

4. Artikel 3, lid 4, van richtlijn 91/676 inzake de bescherming van water tegen verontreiniging door nitraten uit agrarische bronnen heeft uitsluitend betrekking op de situatie waarin een lidstaat de bestaande lijst van kwetsbare zones opnieuw beziet en in voorkomend geval herziet of aanvult om rekening te houden met veranderingen en met bij de vorige aanwijzing onvoorziene factoren. Deze bepaling betreft daarentegen niet de initiële procedure van artikel 3, leden 1 en 2, van deze richtlijn, tot vaststelling van de wateren die door verontreiniging worden beïnvloed of kunnen worden beïnvloed, gevolgd door de aanwijzing van de kwetsbare zones op basis van de aldus vastgestelde wateren.

(cf. punt 80)