Europees Defensieagentschap

Het Europees Defensieagentschap heeft tot doel de defensievermogens op het gebied van crisisbeheersing te ontwikkelen, de Europese samenwerking inzake bewapening te bevorderen en uit te breiden, de Europese technologische en industriële defensiebasis (DTIB) te versterken, een concurrerende Europese markt voor defensie-uitrusting tot stand te brengen en het onderzoek te bevorderen.

BESLUIT

Gemeenschappelijk optreden 2004/551/GBVB van de Raad van 12 juli 2004 betreffende de oprichting van het Europees Defensieagentschap.

SAMENVATTING

Het Europees Defensieagentschap heeft de opdracht de Raad en de lidstaten te steunen bij hun inspanningen de defensievermogens van de Europese Unie (EU) op het gebied van crisisbeheersing te ontwikkelen en het Europees veiligheids- en defensiebeleid (EVDB) te ondersteunen.

Alle lidstaten van de EU, behalve Denemarken, nemen deel aan het agentschap; (overeenkomstig artikel 5 van het protocol betreffende de positie van Denemarken, dat aan het Verdrag betreffende de EU en het Verdrag betreffende de werking van de EU is gehecht, neemt Denemarken niet deel aan de uitwerking en de uitvoering van besluiten en acties van de Unie die gevolgen hebben op defensiegebied). Het agentschap heeft zijn zetel in Brussel.

Het agentschap staat onder het gezag en het politiek toezicht van de Raad, die jaarlijks richtsnoeren opstelt in verband met de activiteiten van het agentschap, met name wat het werkprogramma en het financieel kader van het agentschap betreft. Het agentschap brengt regelmatig aan de Raad verslag uit van zijn activiteiten.

Actiegebieden

De belangrijkste taken van het agentschap zijn:

• ontwikkeling van defensievermogens op het gebied van crisisbeheersing. Het agentschap bepaalt de toekomstige behoeften van de Europese Unie op het gebied van defensie, coördineert de uitvoering van het Europees vermogensactieplan en de harmonisatie van militaire behoeften, stelt samenwerkingsactiviteiten op operationeel gebied voor en geeft een oordeel over financiële prioriteiten;
• bevordering en uitbreiding van de Europese samenwerking inzake bewapening. Het agentschap stelt nieuwe multilaterale samenwerkingsprojecten voor, coördineert bestaande programma’s en beheert specifieke programma’s;
• versterking van de Europese technologische en industriële defensiebasis (DTIB) en totstandbrenging van een concurrerende Europese markt voor defensie-uitrusting. Het agentschap stelt passend beleid en passende strategieën vast in overleg met de Commissie en de industrie, en ontwikkelt en harmoniseert relevante wet- en regelgeving;
• verbetering van de doeltreffendheid van het Europees onderzoek en Europese technologie op defensiegebied. Het agentschap bevordert en coördineert, in samenspraak met de Commissie, onderzoek dat erop gericht is te voorzien in de toekomstige behoeften op het gebied van defensievermogens.

Organisatie

Het agentschap heeft rechtspersoonlijkheid. Enkele van de organen daarvan zijn het hoofd van het agentschap, het bestuur en de directeur.

• Aan het hoofd van het agentschap staat de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid. Hij is verantwoordelijk voor de algemene organisatie en werking van het agentschap. Hij zorgt er tevens voor dat de richtsnoeren van de Raad en de besluiten van het bestuur worden uitgevoerd door de directeur van het agentschap;
• Het bestuur is het besluitvormingsorgaan van het agentschap. Het bestaat uit één vertegenwoordiger van elke deelnemende lidstaat en een vertegenwoordiger van de Commissie. Het bestuur vergadert ten minste tweemaal per jaar op het niveau van de ministers van Defensie. Het kan ook vergaderen in specifieke samenstellingen (zoals directeuren van nationaal defensieonderzoek, nationale bewapeningsdirecteuren, enz.). Het hoofd van het agentschap roept de vergaderingen van het bestuur bijeen en zit deze voor;
• De directeur van het agentschap wordt benoemd door het bestuur op voordracht van het hoofd van het agentschap voor een termijn van drie jaar, die met twee jaar kan worden verlengd. Hij staat aan het hoofd van het personeel van het agentschap en is verantwoordelijk voor het toezicht op en de coördinatie van de afdelingen. De directeur van het agentschap wordt bovendien bijgestaan door twee plaatsvervangend directeuren, die beide op dezelfde manier als de directeur door het bestuur worden benoemd.

De Commissie is zonder stemrecht lid van het bestuur en wordt volledig bij het werk van het agentschap betrokken. De Commissie kan ook, namens de EU, deelnemen aan projecten en programma's van het agentschap.

Ad-hocprojecten

Het agentschap biedt de lidstaten de mogelijkheid rond specifieke thema’s ad-hocprojecten op te zetten waaraan enkel belangstellende lidstaten deelnemen. Bovendien kan het bestuur toelating geven voor de deelname van derden aan ad-hocprojecten. In een dergelijk geval stelt het de voorwaarden vast voor de samenwerking van het agentschap met die derden.

Financiële voorschriften

De financiële bepalingen die van toepassing zijn op de algemene begroting van het agentschap, worden door de Raad met eenparigheid van stemmen vastgesteld. De ontvangstzijde wordt gevormd door diverse ontvangsten en de bijdragen die verschuldigd zijn door de aan het agentschap deelnemende lidstaten.

Het bestuur kan op voorstel van de directeur of een lidstaat besluiten dat het agentschap door de lidstaten op contractbasis kan worden belast met het administratieve en financiële beheer van bepaalde activiteiten die binnen het mandaat van het agentschap vallen. Het bestuur kan tevens het agentschap machtigen namens bepaalde lidstaten contracten af te sluiten.

Betrekkingen met derde organisaties en landen

Het agentschap kan, met het oog op de vervulling van zijn opdracht, samenwerken met derde landen. Het kan ook samenwerken met internationale organisaties, zoals de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO) (EN) (FR) en de Gezamenlijke Organisatie voor Samenwerking op Defensiematerieelgebied (OCCAR) (EN). Deze samenwerkingsregelingen hebben met name betrekking op:

• de betrekkingen tussen het agentschap en de derde;
• regelingen voor overleg over onderwerpen in verband met de werkzaamheden van het agentschap;
• veiligheidsaangelegenheden.

Context

Het Europees Defensieagentschap werd opgericht op basis van artikel 42, lid 3, van het Verdrag betreffende de EU. De taken van het agentschap zijn vastgesteld in artikel 45 VEU. Het agentschap is een essentieel onderdeel van het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid van de EU, omdat het een juridisch en institutioneel kader biedt voor de samenwerking tussen de lidstaten op het gebied van defensie.

GERELATEERDE BESLUITEN

Besluit 2007/643/GBVB van de Raad van 18 september 2007 betreffende het financieel reglement van het Europees Defensieagentschap, alsmede de regels voor het plaatsen van opdrachten en de regels inzake de financiële bijdragen uit de operationele begroting van het Europees Defensieagentschap [Publicatieblad L 269 van 12.10.2007]. Met dit besluit worden de financiële bepalingen van het Gemeenschappelijk Optreden 2004/551/GBVB gespecificeerd en aangevuld om onder meer voor samenhang met de Europese regels ter zake te zorgen. Het besluit strekt tot vaststelling van de beginselen van de begroting van het Europees Defensieagentschap en de uitvoering daarvan, alsook van het tijdschema voor de financiële verslagen en het opstellen van het jaarlijkse controleverslag. Ook wordt met het besluit specificatie gegeven van de bepalingen (toepassingsgebied, procedures, sancties, enz.) en van de uitvoeringsbepalingen van de aanbestedingsvoorschriften en de regels betreffende de financiële bijdragen die afkomstig zijn van de operationele begroting van het Europees Defensieagentschap.

See also

• Europees Defensieagentschap (EN)

Laatste wijziging: 11.03.2011