Bemiddeling in burgerlijke en handelszaken

Door een voorspelbaar juridisch kader kunnen burgers van de Europese Unie (EU) ten volle genieten van de voordelen van bemiddeling* als een proces voor geschillenbeslechting, voornamelijk wat rendabiliteit en snelheid betreft.

BESLUIT

Richtlijn 2008/52/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 mei 2008 betreffende bepaalde aspecten van bemiddeling in burgerlijke en handelszaken

SAMENVATTING

WAT DOET DEZE RICHTLIJN?

De richtlijn wil het gebruik van alternatieve methoden van geschillenbeslechting bevorderen, en in het bijzonder het gebruik van bemiddeling. Ze probeert een goed evenwicht te verzekeren tussen bemiddeling en gerechtelijke procedures.

KERNPUNTEN

De richtlijn is van toepassing op grensoverschrijdende burgerlijke geschillen en handelsgeschillen. Ze strekt zich niet uit tot:

• fiscale zaken, douanezaken en administratiefrechtelijke zaken;
• de aansprakelijkheid van een EU-land wegens handelingen of verzuim bij de uitoefening van het openbaar gezag;
• geschillen waarbij een of meerdere partijen hun woon- of verblijfplaats in Denemarken heeft.

De EU-landen moeten een procedure vaststellen waarbij de partijen de bevestiging van een overeenkomst kunnen vragen. Die bevestiging kan een vonnis, besluit of authentieke akte van een rechtbank of overheidsinstantie zijn. Daardoor wordt de wederzijdse erkenning en tenuitvoerlegging van een overeenkomst in de hele EU mogelijk onder dezelfde voorwaarden als die vastgelegd voor rechterlijke beslissingen in burgerlijke en handelszaken en in huwelijkszaken en inzake de ouderlijke verantwoordelijkheid,.

Bemiddelaars* of personen betrokken bij de bemiddeling zijn niet verplicht tijdens gerechtelijke procedures te getuigen betreffende informatie die werd verkregen tijdens die bemiddeling, behalve:

• voor zover dit nodig is om dwingende redenen van openbare orde, met name om de lichamelijke of geestelijke integriteit van een persoon te beschermen;
• indien openbaarmaking van de inhoud van de via bemiddeling bereikte overeenkomst noodzakelijk is voor de uitvoering of de tenuitvoerlegging van de overeenkomst.

De EU-landen moeten de opleiding van bemiddelaars aanmoedigen, net als het opstellen en toepassen van vrijwillige gedragscodes voor het beroep.

ACHTERGROND

In 2013 publiceerde de EU twee nieuwe wetgevingsbesluiten inzake de alternatieve beslechting van geschillen:

• Richtlijn 2013/11/EU betreffende alternatieve beslechting van consumentengeschillen, die ervoor zorgt dat consumenten voor alle soorten contractuele geschillen met ondernemers toegang hebben tot entiteiten voor kwalitatieve alternatieve geschillenbeslechting (ADR). Om die toegang te verzekeren moeten EU-landen tegen januari 2016 een nationale ADR-infrastructuur opzetten. Bemiddeling is een van de ADR-vormen die in aanmerking komen voor die infrastructuur;
• Verordening (EU) nr. 524/2013 betreffende onlinebeslechting van consumentengeschillen (online dispute resolution - ODR), waaronder een onlineplatform voor de hele EU zal worden opgericht voor geschillen met betrekking tot online transacties. Via het platform, dat in alle officiële EU-talen wordt aangeboden, zullen consumenten hun geschillen online kunnen voorleggen. Het platform moet toegankelijk zijn vanaf januari 2016.

Voor meer informatie zie alternatieve beslechting en onlinebeslechting van geschillen (ADR/ODR) op de website van de Europese Commissie.

KERNBEGRIPPEN

* Bemiddeling: een gestructureerd proces waarbij twee of meer partijen in een geschil proberen onder elkaar, op vrijwillige basis, een overeenkomst te bereiken inzake de beslechting van hun geschil met de hulp van een bemiddelaar. De bemiddeling kan worden ingeleid door de partijen, voorgesteld of opgelegd door een rechtbank of voorgeschreven door de wetgeving van een EU-land.

* Bemiddelaar: een derde persoon die wordt gevraagd op een efficiënte, onpartijdige en deskundige manier te bemiddelen. De status of het beroep van die persoon in het betreffende EU-land is van geen belang, net zo min als de wijze waarop de derde persoon werd aangesteld of verzocht de bemiddeling te doen.

GERELATEERDE BESLUITEN

Richtlijn 2013/11/EU van het Europees Parlement en de Raad van 21 mei 2013 betreffende alternatieve beslechting van consumentengeschillen en tot wijziging van Verordening (EG) nr. 2006/2004 en Richtlijn 2009/22/EG (richtlijn ADR consumenten) (PB L 165 van 18.6.2013, blz. 63-79)

Verordening (EU) nr. 524/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 21 mei 2013 betreffende onlinebeslechting van consumentengeschillen en tot wijziging van Verordening (EG) nr. 2006/2004 en Richtlijn 2009/22/EG (verordening ODR consumenten) (PB L 165 van 18.6.2013, blz. 1-12)

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's - Naar een Europees horizontaal kader voor collectief verhaal (COM(2013) 401 final van 11.6.2013)

Laatste bijwerking 17.08.2015