Controle op de verwerving en het voorhanden hebben van wapens

 

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn (EU) 2021/555 inzake de controle op de verwerving en het voorhanden hebben van wapens

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTLIJN?

• De richtlijn bevat algemene minimumnormen voor verwerving, voorhanden hebben en commerciële uitwisseling van civiele vuurwapens (d.w.z. vuurwapens die voor sportschieten en jacht worden gebruikt) binnen de Europese Unie (EU). Hiermee kan een beter evenwicht ontstaan tussen interne markt-doelstellingen (bijvoorbeeld het grensoverschrijdend verkeer van vuurwapens) en doelstellingen in het kader van veiligheidsbeleid (bijvoorbeeld het hoge niveau van veiligheid en bescherming tegen strafbare daden en illegale handel) binnen de EU.
• Deze richtlijn is een codificatie van en vervangt Richtlijn 91/477/EEG (en de opeenvolgende wijzigingen).

KERNPUNTEN

In de richtlijn worden de categorieën wapens benoemd waarvan verwerving en voorhanden hebben door particuliere personen:

• verboden is (categorie A); of
• vergunningsplichtig is (categorie B); of
• aangifteplichtig is (categorie C).

Wanneer vuurwapens rechtmatig verworven en voorhanden zijn, in overeenstemming met de richtlijn, zijn nationale voorschriften over het dragen, de jacht of het sportschieten van toepassing.

Markering en registratie

EU-lidstaten moeten:

• waarborgen dat alle vuurwapens die op of na 14 september 2018 in de EU zijn vervaardigd of ingevoerd, zijn voorzien van een duidelijke, permanente en unieke markering en zijn geregistreerd in de systemen voor gegevensbestanden van de lidstaten;
• de activiteiten van handelaars en makelaars strikt controleren;
• een geautomatiseerd, gecentraliseerd of gedecentraliseerd systeem voor gegevensbestanden opzetten waarin de toegang tot de systemen voor gegevensbestanden voor bevoegde instanties is gewaarborgd;
• waarborgen dat gegevens in verband met vuurwapens, met inbegrip van ermee verband houdende persoonlijke gegevens (geregeld in Verordening (EU) 2016/679 — zie samenvatting) nog gedurende dertig jaar na de vernietiging van de desbetreffende vuurwapens of essentiële onderdelen in het systeem voor gegevensbestanden worden bewaard.
• Uitvoeringsrichtlijn (EU) 2019/68 bevat technische specificaties voor de markering van vuurwapens en de essentiële onderdelen ervan als bedoeld in Richtlijn 91/477/EEG van de Raad over de controle op verwerving en voorhanden hebben van wapens.

Tracering

Wapenhandelaars en -makelaars moeten een register bijhouden met daarin:

• een aantekening van elk inkomend en uitgaand vuurwapen;
• gegevens waarmee het vuurwapen kan worden geïdentificeerd en getraceerd.

In een lidstaat gevestigde wapenhandelaars en -makelaars moeten transacties waarbij vuurwapens zijn betrokken onverwijld melden bij de bevoegde nationale autoriteiten.

Verwerving en voorhanden hebben van wapens

• Lidstaten mogen de verwerving en het voorhanden hebben van vuurwapens alleen toestaan aan personen die een vergunning hebben of, voor vuurwapens van categorie C, aan personen die specifieke toestemming hebben voor de verwerving of het voorhanden hebben van dergelijke vuurwapens in overeenstemming met nationale wetgeving.
• Het verwerven en voorhanden hebben van vuurwapens is alleen toegestaan aan personen die:
  • een geldige reden hebben en de leeftijd van 18 jaar hebben bereikt (behalve bij jacht en sportschieten, waar toestemming van de ouders nodig is); of
  • waarschijnlijk geen gevaar vormen voor zichzelf of voor anderen, de openbare orde of de openbare veiligheid.
• Lidstaten kunnen categorie A-vergunningen verlenen aan schutters en sportschieters voor bepaalde verboden semiautomatische vuurwapens, en verder ook aan erkende musea en, in uitzonderlijke en goed gemotiveerde gevallen, aan verzamelaars, in overeenstemming met strikte veiligheidsmaatregelen.
• De vergunningen moeten ten minste om de vijf jaar opnieuw worden beoordeeld.

Onbruikbaar maken

• Onder de richtlijn vallen mede onbruikbaar gemaakte vuurwapens vanwege het grote risico dat die op onjuiste wijze onbruikbaar gemaakte vuurwapens weer gebruiksklaar worden gemaakt. Onbruikbaar gemaakte vuurwapens zijn ingedeeld in categorie C.
• Het onbruikbaar maken van vuurwapens moet worden gecontroleerd door een bevoegde autoriteit.
• Uitvoeringsverordening (EU) 2015/2403 bevat algemene richtsnoeren voor de normen en technieken voor het onbruikbaar maken om te waarborgen dat onbruikbaar gemaakte vuurwapens voorgoed onbruikbaar zijn.

Omgebouwde wapens

Wegens het hoge risico van ombouw naar dodelijke vuurwapens is de richtlijn ook van toepassing op:

• wapens voor saluutschoten en akoestische signalen (vuurwapens die specifiek zijn omgebouwd om enkel losse patronen, irriterende stoffen, andere werkzame stoffen of pyrotechnische patronen af te vuren);
• alarm- en seinwapens (wapens die zijn ontworpen om enkel losse patronen, irriterende stoffen, andere werkzame stoffen of pyrotechnische seinpatronen af te vuren, maar die tot echte vuurwapens kunnen worden omgebouwd).

Uitvoeringsrichtlijn (EU) 2019/69 bevat technische specificaties voor alarm- en seinwapens.

Semiautomatische wapens

Vuurwapens die zijn ontworpen voor militair gebruik, zoals de AK47 en de M16, waarbij met de hand kan worden geschakeld tussen automatische en semiautomatische vuurmodus, zijn ingedeeld als vuurwapens in categorie A en daarom verboden voor civiel gebruik.

Bepaalde semiautomatische vuurwapens zijn nu ook in categorie A ingedeeld:

• semiautomatische korte vuurwapens met een capaciteit van meer dan twintig patronen;
• semiautomatische lange vuurwapens met een capaciteit van meer dan tien patronen;
• semiautomatische lange vuurwapens die door middel van een opvouwbare of telescopische kolf kunnen worden ingekort tot een lengte van minder dan 60 cm zonder functionaliteit te verliezen.

Uitwisseling van informatie

• De vuurwapenrichtlijn schrijft ook voor dat de Commissie gedelegeerde handelingen aanneemt over de instelling van een elektronisch systeem om informatie tussen lidstaten uit te wisselen.
• Gedelegeerde Verordening (EU) 2019/686 bevat de gedetailleerde regelingen voor de systematische elektronische uitwisseling van informatie over de overbrenging van vuurwapens binnen de EU.
• Gedelegeerde Verordening (EU) 2021/1423 tot vaststelling van de gedetailleerde regelingen voor de systematische elektronische uitwisseling van informatie met betrekking tot de weigering om vergunningen voor de verwerving of het voorhanden hebben van bepaalde vuurwapens te verlenen.

Grensoverschrijdende overbrengingen

• Iemand die een vuurwapen van de ene lidstaat naar een andere wil overbrengen kan een vergunning worden verleend door het land waar het wapen zich bevindt.
• Een schutter en andere personen die een vuurwapen voorhanden mogen hebben, kunnen verzoeken om een Europese vuurwapenpas als ze zich met hun wapen naar een andere lidstaat begeven.
• De Europese vuurwapenpas mag een geldigheidsduur hebben van maximaal vijf jaar, die kan worden verlengd.

VANAF WANNEER IS DE RICHTLIJN VAN TOEPASSING?

De verordening is sinds 26 april 2021 van toepassing.

ACHTERGROND

Het Protocol tegen de illegale vervaardiging van en handel in vuurwapens, delen en onderdelen daarvan en munitie is gehecht aan Besluit 2014/164/EU van de Raad.

Zie voor meer informatie:

• Vuurwapenrichtlijn (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Richtlijn (EU) 2021/555 van het Europees Parlement en de Raad van 24 maart 2021 inzake de controle op de verwerving en het voorhanden hebben van wapens (codificatie) (PB L 115 van 6.4.2021, blz. 1-25)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens en tot intrekking van Richtlijn 95/46/EG (algemene verordening gegevensbescherming) (PB L 119 van 4.5.2016, blz. 1-88)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EU) 2016/679 werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

Besluit 2014/164/EU van de Raad van 11 februari 2014 betreffende de sluiting, namens de Europese Unie, van het Protocol tegen de illegale vervaardiging van en handel in vuurwapens, delen en onderdelen daarvan en munitie, tot aanvulling van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen grensoverschrijdende georganiseerde misdaad (PB L 89 van 25.3.2014, blz. 7-9)

Laatste bijwerking 23.09.2021