Het beste halen uit afgedankte elektrische en elektronische apparatuur

KERNPUNTEN

De wetgeving:

• voorziet in een herschikking en de intrekking van de oorspronkelijke AEEA-richtlijn (Richtlijn 2002/96/EG), die sinds de goedkeuring aanzienlijke wijzigingen heeft ondergaan;
• voorziet in de indeling van AEEA in verschillende categorieën, zoals kleine en grote apparaten, warmte- of koude-uitwisselende apparatuur, schermen, lampen en kleine IT- en telecommunicatieapparatuur;
• is niet van toepassing op bepaalde soorten EEA, met name materiaal voor militaire doeleinden of apparatuur die is ontworpen om de ruimte ingestuurd te worden, gloeilampen, actieve implanteerbare medische hulpmiddelen of vervoermiddelen.

Lidstaten van de Europese Unie (EU) zijn verplicht tot het volgende.

• Samenwerking tussen producenten en recycleerders stimuleren om elektrische apparatuur te ontwerpen die kan worden hergebruikt, ontmanteld of nuttig toegepast overeenkomstig de richtlijn inzake ecologisch ontwerp (Richtlijn 2009/125/EC);
• De samen met het ongesorteerd stedelijk afval te verwijderen AEEA tot een minimum beperken;
• Particuliere huishoudens en distributeurs de mogelijkheid bieden om AEEA kosteloos in te leveren;
• De verwijdering van gescheiden ingezamelde AEEA verbieden die niet op de juiste wijze is verwerkt;
• Een jaarlijks minimum-inzamelingspercentage van AEEA halen. Vanaf 2016 was dit 45% van het totale gewicht van EEA dat de afgelopen drie jaar is verkocht. Vanaf 2019 is dit streefcijfer verhoogd tot 65%, wat overeenkomt met een streefcijfer voor inzameling van 85% van de totale hoeveelheid geproduceerde AEEA. Er zullen in de nabije toekomst ambitieuzere doelstellingen worden vastgesteld.

Bulgarije, Tsjechië, Letland, Litouwen, Hongarije, Malta, Polen, Roemenië, Slovenië en Slowakije mochten het bereiken van het inzamelingspercentage voor 2019 uitstellen tot 2021 wegens hun tekort aan noodzakelijke infrastructuur en hun lage niveau van EEA-verbruik.

De lidstaten moeten ook:

• controleren of alle installaties die AEEA verwerken een officiële vergunning hebben;
• een register opzetten van alle bedrijven die EEA produceren of invoeren;
• inspecties uitvoeren om de naleving van de wetgeving te garanderen en sancties vast te stellen voor schending van de wet;
• van producenten eisen dat zij:
  • de minimale streefcijfers voor verwerking bereiken voor de verschillende AEEA-categorieën,
  • voorzien in de financiering van de inzameling, verwerking, nuttige toepassing en milieuhygiënisch verantwoorde verwijdering van de producten die afkomstig zijn van alle gebruikers, met uitzondering van particuliere huishoudens, en die na 13 augustus 2005 zijn verkocht,
  • informatie verstrekken aan het publiek over hoe AEEA kan worden ingeleverd en ingezameld.

Na het arrest van het Hof wordt met Wijzigingsrichtlijn (EU) 2024/884 het beginsel van rechtszekerheid verduidelijkt dat:

• de kosten voor het beheer en de verwijdering van afval van fotovoltaïsche panels die na 13 augustus 2012 in de handel zijn gebracht, blijven bij de producent van de EEA berusten; en
• de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid voor EEA-producten die met ingang van 15 augustus 2018 onder het toepassingsgebied van de richtlijn vielen, moet worden toegepast op de producten die na die datum in de handel zijn gebracht.

Uitvoeringshandelingen

In april 2017 vaardigde de Commissie Uitvoeringsverordening (EG) 2017/699 uit. Hierin worden de methoden vastgesteld voor het berekenen van:

• het gewicht van de in elke lidstaat verkochte EEA;
• de hoeveelheid in elke lidstaat gegenereerde AEEA in gewicht.

In februari 2019 heeft de Commissie Uitvoeringsverordening (EU) 2019/290 vastgesteld, waarin het formaat voor registratie en rapportage van producenten van EEA aan het register wordt vastgesteld.

In december 2019 heeft de Commissie Uitvoeringsbesluit (EU) 2019/2193 vastgesteld, waarin regels zijn vastgesteld voor de berekening, de verificatie en de verslaglegging van gegevens voor de minimale streefcijfers inzake nuttige toepassing van AEEA en waarin verslagleggingsmodellen zijn vastgesteld.

Evaluatie

De Commissie dient te beoordelen of Richtlijn 2012/19/EU moet worden herzien en zal in dat geval vóór 31 december 2026 een wetgevingsvoorstel indienen, vergezeld van een grondige sociaal-economische effectbeoordeling en een milieueffectbeoordeling.