Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52014DC0158

Vertrouwen in de transparante en democratische rechtsstelsels van Europa

Juridische status van het document Deze samenvatting is gearchiveerd en wordt niet meer bijgewerkt omdat het betrokken document achterhaald of niet meer van kracht is.

Vertrouwen in de transparante en democratische rechtsstelsels van Europa

Deze mededeling van de Commissie omvat een nieuw EU-kader voor het versterken van de rechtsstaat om doeltreffende en gelijke bescherming van de rechtsstaat(*) in alle EU-landen te waarborgen.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad - Een nieuw EU-kader voor het versterken van de rechtsstaat (COM(2014) 158 final van 11.3.2014).

SAMENVATTING

Deze mededeling van de Commissie omvat een nieuw EU-kader voor het versterken van de rechtsstaat om doeltreffende en gelijke bescherming van de rechtsstaat(*) in alle EU-landen te waarborgen.

WAT DOET DIT KADER?

Dit kader heeft ten doel om „systematische bedreigingen voor de rechtsstaat” in elk van de 28 EU-landen aan te pakken. Hiermee wordt een vroegtijdig waarschuwingssysteem ingesteld dat de Commissie in staat stelt om een dialoog aan te gaan met het betreffende land om escalatie van systematische bedreigingen voor de rechtsstaat te voorkomen.

KERNPUNTEN

Het kader is ontworpen ter aanvulling van bestaande middelen om de rechtsstaat binnen de EU te beschermen. Deze omvatten inbreukprocedures (beperkt tot inbreuken op een specifieke bepaling van het EU-recht) tegen EU-landen, en de preventie- en sanctiemechanismen„in laatste instantie” zoals bepaald in Artikel 7 van het Verdrag betreffende de Europese Unie (VEU).

Hoe werkt het nieuwe kader?

Het kader heeft ten doel de Commissie in staat te stellen om met het betreffende EU-land een oplossing te vinden en te voorkomen dat zich een systematische bedreiging voor de rechtsstaat voordoet. Dit kader is op alle EU-landen op dezelfde wijze van toepassing en werkt volgens dezelfde normen.

Nationale „rechtsstaatswaarborgen” zouden in principe voldoende moeten zijn om potentiële problemen aan te pakken en zijn te vinden in:

de politieke, institutionele en/of rechtsorde van een EU-land

de constitutionele structuur van een EU-land

de scheiding der machten van een EU-land (bijvoorbeeld de scheiding tussen de wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht)

de onafhankelijkheid of onpartijdigheid van de rechterlijke macht of het systeem van rechterlijke toetsing van een EU-land (d.w.z. wanneer rechterlijke instanties zich mogen uitspreken over de geldigheid van een rechtshandeling).

Het kader wordt ingeleid wanneer nationale „rechtsstaatswaarborgen” niet in staat lijken te zijn om bedreigingen binnen een EU-land doeltreffend aan te pakken.

Proces van drie fasen

In gevallen waarin er duidelijke aanwijzingen zijn voor een systematische bedreiging voor de rechtsstaat in een EU-land zal de Commissie een gestructureerde uitwisseling met dat land inleiden om een oplossing te vinden. Dit proces bestaat uit:

Een evaluatie van de Commissie: de Commissie kan een „rechtsstaatadvies” sturen, waarin zij het betrokken land de mogelijkheid biedt om te reageren;

Een aanbeveling van de Commissie: de Commissie kan een „rechtsstaataanbeveling” sturen (met manieren waarop het land snel en praktisch de geïdentificeerde problemen kan oplossen);

Een follow-up van de aanbeveling van de Commissie: indien het betrokken EU-land niet zorgt voor een bevredigende follow-up van de aanbeveling, zal de Commissie de mogelijkheid overwegen om de in artikel 7 VEU vastgestelde mechanismen in werking te stellen tot schorsing van de uit EU-verdragen voortvloeiende rechten van dat land, met inbegrip van zijn stemrechten in de Raad.

De Commissie zal het Europees Parlement en de Raad binnen elk van de fasen van het proces op de hoogte houden van de voortgang. De Commissie kan ook extern advies en deskundigheid inroepen, onder meer van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten of van Europese juridisch deskundigen.

ACHTERGROND

De EU en de rechtsstaat

De rechtsstaat is een basis- en constitutioneel beginsel van de EU, zoals uiteengezet in het VEU en in het Handvest van de grondrechten van de EU. De rechtsstaat stelt EU-burgers en nationale autoriteiten in staat om vertrouwen te hebben in de rechtsstelsels van alle EU-landen.

Meer informatie is beschikbaar op de website van de Europese Commissie: Doeltreffende rechtsbedeling.

GERELATEERDE BESLUITEN

Geconsolideerde versies van het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (2012/C 326/01) (Publicatieblad C 326 van 26.10.2012, blz. 1-390).

Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (2012/C 326/02) (Publicatieblad C 326 van 26.10.2012, blz. 391-407).

Laatste wijziging: 12.12.2014

Naar boven