In het actieplan wordt een alomvattende aanpak gepresenteerd voor de bestrijding van het toenemende gevaar van antimicrobiële resistentie*. In overeenstemming met het „één gezondheid”-initiatief van de Europese Unie (EU) bestrijkt dit gebieden als de menselijke en diergeneeskunde, het houden van dieren, landbouw, handel en het milieu. In juni 2016 hebben de EU-ministers hun politieke goedkeuring gegeven aan een aanvullende verzameling maatregelen.

Dit actieplan is vervangen door het Europees „één gezondheid”-actieplan tegen antimicrobiële resistentie, dat in 2017 werd aangenomen (zie de relevante samenvatting).

KERNPUNTEN

Het actieplan tegen antimicrobiële resistentie (AMR) heeft tot doel:

het passend gebruik van antimicrobiële stoffen zowel bij mensen als dieren te garanderen;
microbiële infecties en hun verspreiding te voorkomen;
doeltreffende antimicrobiële stoffen of alternatieven voor behandeling te ontwikkelen;
samen te werken met internationale partners om de risico’s van AMR te beperken;
het toezicht en de surveillance met betrekking tot de menselijke en diergeneeskunde te verbeteren;
onderzoek en innovatie te bevorderen;
communicatie, onderwijs en opleiding te verbeteren.

Het actieplan noemde twaalf specifieke actiepunten, waarmee zeven doelen bereikt moeten worden. Deze varieerden van een verbeterde voorkoming van ziekenhuisinfecties tot versterking van surveillancesystemen voor AMR.

Een in februari 2016 gepubliceerde evaluatie van het actieplan voor de periode 2011-2016 concludeerde dat:

de activiteiten met betrekking tot toezicht en surveillance aanzienlijk waren vooruitgegaan;
de verkoop van antimicrobiële stoffen voor dierlijk gebruik over het geheel van de EU genomen sinds 2011 was gedaald;
de verkoop van antibiotica voor gebruik door mensen zich had gestabiliseerd;
er aanzienlijke vooruitgang was geboekt bij onderzoek en innovatie;
de Europese Commissie de nationale autoriteiten steun gaf bij de bevordering van goede praktijken in de gezondheidszorg en de diergeneeskunde;
wetsvoorstellen met betrekking tot diergeneeskunde en gemedicineerde diervoeders (2014) en voor nieuwe wetgeving inzake diergezondheid (bekendgemaakt in 2013 en aangenomen in 2016) zouden moeten bijdragen aan de bestrijding van AMR;
het actieplan heeft gefunctioneerd als symbool van politieke betrokkenheid in de EU en heeft aangezet tot activiteiten in EU-landen

In juni 2016 gaven EU-landen politieke goedkeuring aan een brede strategie voor de bestrijding van AMR. Daarbij werd een beroep gedaan op:

EU-landen om
- tegen medio 2017 een nationaal actieplan tegen AMR gereed te hebben;
- alle relevante ministeries bij de ontwikkeling en tenuitvoerlegging daarvan te betrekken;
- meetbare doelen te stellen voor de vermindering van infecties bij mens en dier;
- het bewustzijn bij consumenten, houders van dieren en relevante beroepsbeoefenaren te verhogen;
- farmaceutische ondernemingen aan te moedigen nieuwe producten te ontwikkelen;
EU-landen en de Commissie om
- een nieuw en breed, op de „één gezondheid”-benadering gebaseerd EU-actieplan tegen antimicrobiële resistentie te ontwikkelen;
- op te treden tegen de illegale handel in en het illegale gebruik van antimicrobiële stoffen;
- de samenwerking te verbeteren tussen nationale autoriteiten, de Commissie en andere relevante sectoren zoals de menselijke en diergeneeskunde, voeding, milieu en onderzoek;
- EU-richtsnoeren te ontwikkelen voor verstandig menselijk gebruik van antimicrobiële stoffen;
- ervoor te zorgen dat de EU bij wereldwijde discussies over AMR een gezamenlijke aanpak heeft;
de Commissie om
- de EU-landen bij hun inspanningen te ondersteunen;
- eens per jaar bij de EU-landen verslag uit te brengen over de tenuitvoerlegging van het actieplan tegen AMR.

ACHTERGROND

AMR is een natuurlijk fenomeen, maar door het excessieve en niet-passende gebruik van antimicrobiële geneesmiddelen bij mensen en dieren en door gebrekkige infectiebestrijding is AMR een ernstige wereldwijde bedreiging voor de gezondheid geworden.
AMR heeft een directe invloed op de menselijke gezondheid en de economie. In de EU sterven elk jaar 25 000 mensen aan infecties doordat bacteriën resistent zijn voor antibiotica. De extra uitgaven voor gezondheidszorg en de productiviteitsverliezen bedragen ten minste 1,5 miljard EUR per jaar.

Voor meer informatie, zie:

Actie op EU-niveau (Europese Commissie).

KERNBEGRIPPEN

Antimicrobiële resistentie (AMR): het vermogen van micro-organismen om resistentie op te bouwen tegen antimicrobiële geneesmiddelen, in het bijzonder antibiotica.

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad — Actieplan tegen het toenemende gevaar van antimicrobiële resistentie (COM(2011) 748 definitief van 15.11.2011)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Conclusies van de Raad over de volgende stappen om van de EU een regio met de beste praktijken in de strijd tegen antimicrobiële resistentie te maken (PB C 214 van 25.6.2019, blz. 1-7)

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad — Een Europees „één gezondheid”-actieplan tegen antimicrobiële resistentie (AMR) (COM(2017) 339 final van 29.6.2017)

Conclusies van de Raad over de volgende stappen in het kader van de „één gezondheid”-benadering ter bestrijding van antimicrobiële resistentie (PB C 269 van 23.7.2016, blz. 26-30)

Laatste bijwerking 04.10.2019

Top