Witboek over de jeugd

Dit witboek heeft hoofdzakelijk ten doel een vernieuwd kader voor samenwerking tussen de verschillende actoren op het gebied van jeugdzaken voor te stellen om jongeren beter te betrekken bij de beslissingen die hen aangaan.

BESLUIT

Witboek van de Commissie van 21 november 2001 – Een nieuw elan voor Europa’s jeugd [COM(2001) 681 definitief – Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad].

SAMENVATTING

Europa heeft in de afgelopen jaren economische en socioculturele veranderingen ondergaan die aanzienlijke gevolgen hebben gehad voor de Europese jongeren. In de hoop tegemoet te komen aan de verwachtingen van jongeren door hen de middelen te geven om hun ideeën uit te drukken en zich beter in onze maatschappijen te engageren, heeft de Commissie dit witboek goedgekeurd na een brede raadpleging van alle betrokken actoren op zowel Europees als nationaal niveau, met inbegrip van de jongeren zelf.

Met het witboek over de jeugd wil de Commissie ook reageren op de diepe afwijzing door jongeren van traditionele vormen van deelname aan het openbare leven en roept zij op tot een actieve betrokkenheid van de jonge Europese burgers, in lijn met het Witboek over Europese governance (EN) (FR).

Om de landen en regio’s van de Europese Unie (EU) te helpen bij het uitvoeren van acties voor de Europese jeugd, stelt het witboek een vernieuwd samenwerkingskader voor. Dat kader bestaat uit twee delen, namelijk intensievere samenwerking tussen de EU-landen en meer aandacht voor jongeren in de sectorale beleidsmaatregelen.

Intensievere samenwerking tussen de EU-landen

De “open coördinatiemethode” moedigt samenwerking tussen de EU-landen aan en maakt het mogelijk profijt te trekken van de in heel Europa ontwikkelde goede praktijken. Zij houdt de vaststelling in van richtsnoeren voor de EU, met inbegrip van tijdschema’s voor de verwezenlijking van de door de EU-landen vastgestelde doelstellingen op korte, middellange en lange termijn. Deze methode voorziet eveneens in controlemechanismen. In dat verband wordt in het witboek de benoeming van een nationale coördinator voorgesteld, die de Commissie vertegenwoordigt op het gebied van jeugdzaken.

De prioritaire actiegebieden van deze werkmethode hebben betrekking op:

• een vernieuwing van de vormen van deelname van jongeren aan het openbare leven. De Commissie stelt de veralgemening voor van de regionale en nationale jeugdraden alsmede de vernieuwing van het Europees Jeugdforum om de representativiteit daarvan te verbeteren. In 2003 en 2004 zal de Commissie ook proefprojecten lanceren om de deelname van jongeren aan te moedigen;
• een verbetering van de informatie over Europese kwesties. Daartoe stelt de Commissie de oprichting van een elektronische portaalsite en forum voor, waar jongeren informatie kunnen vinden en hun mening kenbaar kunnen maken;
• een bevordering van het vrijwilligerswerk. Als educatieve ervaring en factor van integratie van jongeren in de maatschappij speelt vrijwilligerswerk een belangrijke rol, zowel op Europees niveau in het kader van het Europees vrijwilligerswerk (het EVW maakt deel uit van het programma Jeugd in actie), als op nationaal, regionaal en lokaal niveau. De EU-landen moeten meer inspanningen leveren om de laatste obstakels voor mobiliteit weg te nemen;
• een verbetering van de kennis van onderwerpen die verband houden met jongeren. Daarbij gaat het onder meer over de oprichting van netwerken van op continentaal niveau bestaande onderzoeksstructuren en -werkzaamheden.

Meer aandacht voor jongeren in de sectorale beleidsmaatregelen

Het witboek roept de EU en de EU-landen op om in hun beleid beter rekening te houden met de behoeften van jongeren. De belangrijkste beleidsterreinen zijn werkgelegenheid en sociale integratie, de bestrijding van racisme en vreemdelingenhaat, onderwijs, een leven lang leren en mobiliteit. Ook de complexe kwestie van de autonomie van jongeren is in het toekomstige werkprogramma opgenomen.

Context

De EU heeft op grond van artikel 149 van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap (het huidige artikel 165 van het Verdrag betreffende de Werking van de Europese Unie) in de afgelopen jaren verschillende acties voor jongeren opgezet op het gebied van onderwijs, werkgelegenheid, beroepsopleiding en informatietechnologie. De EU-landen zijn ook beginnen samenwerken op het gebied van mobiliteit en uitwisseling van jongeren.

Al deze specifieke acties hebben steeds de permanente steun genoten van het Europees Parlement en de Raad van Ministers, hetzij door de goedkeuring van de programma’s, hetzij in de vorm van resoluties over onder meer jongerenparticipatie (Een de sociale integratie van jongeren en later ook over de ondernemerszin van jongeren. Het Comité van de Regio’s en het Economisch en Sociaal Comité hebben geregeld positieve en aanmoedigende adviezen uitgebracht over verschillende onderwerpen die verband houden met jongeren. Deze informatiebasis moest evenwel nog beter worden benut en de nog prille samenwerking moest ten gunste van en samen met de jeugd worden verstevigd.

GERELATEERDE BESLUITEN

Mededeling van de Commissie aan de Raad van 22 oktober 2004 – Follow-up van het witboek “Een nieuw elan voor Europa’s jeugd”: balans van de in het kader van de Europese samenwerking in jeugdzaken uitgevoerde acties [COM(2004) 694 definitief – Niet bekendgemaakt in het Publicatieblad]. De Commissie maakt de balans op van de sinds de publicatie van het witboek uitgevoerde acties, zowel met het oog op de opdracht die haar door de Raad was toegewezen, als op de verbintenissen die zij is aangegaan jegens alle betrokkenen bij dit proces. Alle op grond van het witboek van de Commissie aangegane verbintenissen zijn nagekomen en een ruime mobilisatie van jongeren, jongerenorganisaties, overheden, ministers en Europese instellingen heeft plaatsgevonden.

Om te voorkomen dat het nieuwe elan na de publicatie van het witboek verslapt, vestigt de Commissie de aandacht van de Raad op de volgende punten:

• er moet worden nagedacht over de prioriteiten van het kader voor Europese samenwerking;
• het evenwicht tussen flexibiliteit en doeltreffendheid van de open coördinatiemethode moet opnieuw worden geëvalueerd;
• de open coördinatiemethode moet leiden tot doeltreffende acties op nationaal niveau die leiden tot een grotere betrokkenheid en steun van de jeugd;
• de raadpleging van jongeren moet regelmatig, gestructureerd en doeltreffend zijn, zowel op nationaal als op Europees niveau.

Laatste wijziging: 13.04.2011