31993L0021

RICHTLIJN 93/21/EEG VAN DE COMMISSIE van 27 april 1993 tot achttiende aanpassing aan de vooruitgang van de techniek van Richtlijn 67/548/EEG van de Raad betreffende de aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen inzake de indeling, de verpakking en het kenmerken van gevaarlijke stoffen

DE COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN,

Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Economische Gemeenschap,

Gelet op Richtlijn 67/548/EEG van de Raad van 27 juni 1967 betreffende de aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen inzake de indeling, de verpakking en het kenmerken van gevaarlijke stoffen (1), laatstelijk gewijzigd bij Richtlijn 92/69/EEG van de Commissie (2), inzonderheid op de artikelen 28 en 29,

Overwegende dat bij Richtlijn 92/32/EEG van de Raad (3) wijziging wordt gebracht in Richtlijn 67/548/EEG met betrekking tot de bepalingen inzake de indeling en het kenmerken van gevaarlijke stoffen;

Overwegende dat in bijlage II bij Richtlijn 67/548/EEG de gevaarsymbolen en -aanduidingen zijn opgenomen; dat een nieuw symbool voor "gevaarlijk voor het milieu" moet worden opgenomen;

Overwegende dat bijlage III bij Richtlijn 67/548/EEG een lijst bevat met zinnen die van de bijzondere gevaren die aan gevaarlijke stoffen worden toegeschreven, de aard aangeven; dat ter aanduiding van de gevaren voor de gezondheid van voor de voortplanting vergiftige stoffen nieuwe zinnen moeten worden opgenomen; dat eveneens nieuwe gecombineerde waarschuwingszinnen die de gevaren voor het milieu aangeven, dienen te worden opgenomen;

Overwegende dat bijlage IV bij Richtlijn 67/548/EEG een lijst bevat met zinnen waarin met betrekking tot gevaarlijke stoffen de veiligheidsaanbevelingen zijn opgenomen; dat bepaalde van die aanbevelingen die de gevaren voor het milieu betreffen, wijziging behoeven; dat het nodig is bepaalde gecombineerde zinnen op te nemen betreffende het gebruik van gevaarlijke stoffen en preparaten;

Overwegende dat bijlage VI bij Richtlijn 67/548/EEG een handleiding bevat voor de indeling en het kenmerken van gevaarlijke stoffen en preparaten; dat deze handleiding aanpassing behoeft om daarin de wijzigingen als gevolg van Richtlijn 92/32/EEG op te nemen;

Overwegende dat de bepalingen van de onderhavige richtlijn in overeenstemming zijn met het advies van het Comité voor de aanpassing aan de vooruitgang van de techniek van de richtlijnen met betrekking tot de opheffing van technische handelsbelemmeringen voor gevaarlijke stoffen en preparaten,

HEEFT DE VOLGENDE RICHTLIJN VASTGESTELD:

Artikel 1

Richtlijn 67/548/EEG wordt als volgt gewijzigd:

1. bijlage II wordt vervangen door bijlage I bij de onderhavige richtlijn;

2. bijlage III wordt vervangen door bijlage II bij de onderhavige richtlijn;

3. bijlage IV wordt vervangen door bijlage III bij de onderhavige richtlijn;

4. in bijlage V wordt de tekst van hoofdstuk 1.6.2.4 "Limiettest" in methode B.2 "Acute toxiciteit (inhalatoir)", vervangen door de volgende tekst:

"1.6.2.4. Limiettest Als binnen een periode van 14 dagen geen sterfte wordt veroorzaakt door de expositie gedurende 4 uur van vijf mannelijke en vijf vrouwelijke proefdieren aan 20 mg/l in de vorm van een gas of aan 5 mg/l in de vorm van een vloeistofaërosol of van een stofaërosol, is het wellicht niet noodzakelijk verdere proeven te nemen. Indien de test echter bij voornoemde concentraties ten gevolge van de fysische of chemische eigenschappen van de teststof - waaronder ook de explosieve eigenschappen worden gerekend - niet kan worden uitgevoerd, moet in plaats van die concentraties de maximaal mogelijke concentratie worden gebruikt.";

5. bijlage VI, delen I en II, worden vervangen door bijlage IV bij de onderhavige richtlijn.

Artikel 2

1. De Lid-Staten doen, met uitzondering van de bepalingen die van toepassing zijn op met butaan, propaan of LPG gevulde mobiele gascilinders, alle nodige wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen in werking treden om uiterlijk op 1 juli 1994 aan deze richtlijn te voldoen. De Lid-Staten stellen de Commissie daarvan onverwijld in kennis.

2. De Lid-Staten doen de nodige wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen in werking treden om uiterlijk op 31 oktober 1997 aan bijlage IV, hoofdstuk 8.1, van deze richtlijn te voldoen, voor zover dat hoofdstuk op met butaan, propaan of LPG gevulde mobiele gascilinders van toepassing is. De Lid-Staten stellen de Commissie daarvan onverwijld in kennis.

3. Wanneer de Lid-Staten de bepalingen van de leden 1 en 2 aannemen, wordt in die bepalingen naar de onderhavige richtlijn verwezen of wordt hiernaar verwezen bij de officiële bekendmaking van die bepalingen. De regels voor deze verwijzing worden vastgesteld door de Lid-Staten.

Artikel 3

Deze richtlijn is gericht tot de Lid-Staten.

Gedaan te Brussel, 27 april 1993.

Voor de Commissie Yannis PALEOKRASSAS Lid van de Commissie

Bijlagen I, II, III en IV bij Richtlijn 93/21/EEG van de Commissie van 27 april 1993 tot achttiende aanpassing aan de vooruitgang van de techniek van Richtlijn 67/548/EEG van de Raad betreffende de aanpassing van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen inzake de indeling, de verpakking en het kenmerken van gevaarlijke stoffen (1)

ANEXO I - BILAG I - ANHANG I - ÐÁÑÁÑÔÇÌÁ É - ANNEX I - ANNEXE I - ALLEGATO I - BIJLAGE I - ANEXO I

ANEXO II

Símbolos e indicaciones de peligro de las sustancias y preparados peligrosos

BILAG II

Faresymboler og farebetegnelser for farlige stoffer og praeparater

ANHANG II

Gefahrensymbole und -bezeichnungen fuer gefaehrliche Stoffe und Zubereitungen

ÐÁÑÁÑÔÇÌÁ ÉÉ

Óýìâïëá êáé aaíaeaassîaaéò êéíaeýíïõ ãéá aaðéêssíaeõíaaò ïõóssaaò êáé ðáñáóêaaõUEóìáôá

ANNEX II

Symbols and indications of danger for dangerous substances and preparations

ANNEXE II

Symboles et indications de danger des substances et préparations dangereuses

ALLEGATO II

Simboli e indicazioni di rischio delle sostanze e preparati pericolosi

BIJLAGE II

Gevaarsymbolen en -aanduidingen van gevaarlijke stoffen en preparaten

ANEXO II

Símbolos e indicações de perigo das substâncias e preparações perigosas

Nota: Las letras E, O, F, F+, T, T+, C, Xn, Xi y N no forman parte del símbolo.

Bemaerkning: Bogstaverne E, O, F, F+, T, T+, C, Xn, Xi og N udgoer ikke en del af symbolet.

Anmerkung: Die Buchstaben E, O, F, F+, T, T+, C, Xn, Xi und N sind nicht Bestandteil des Gefahrensymbols.

Óçìaassùóç: Ôá ãñUEììáôá E, O, F, F+, T, T+, C, Xn, Xi êáé N aeaaí áðïôaaëïýí ìÝñïò ôïõ óõìâueëïõ.

Note: The letters E, O, F, F+, T, T+, C, Xn, Xi and N do not form part of the symbol.

Remarque: Les lettres E, O, F, F+, T, T+, C, Xn, Xi et N ne font pas partie du symbole.

Nota: Le lettere E, O, F, F+, T, T+, C, Xn, Xi e N non fanno parte del simbolo.

Opmerking: De letters E, O, F, F+, T, T+, C, Xn, Xi en N maken geen deel uit van het gevaarsymbool.

Nota: As letras E, O, F, F+, T, T+, C, Xn, Xi e N não fazem parte do símbolo.

E >REFERENTIE NAAR EEN GRAFIEK>

ES: Explosivo DA: Eksplosiv DE: Explosionsgefaehrlich EL: AAêñçêôéêue EN: Explosive FR: Explosif IT: Esplosivo NL: Ontplofbaar PT: Explosivo O >REFERENTIE NAAR EEN GRAFIEK>

ES: Comburente DA: Brandnaerende DE: Brandfoerdernd EL: Ïîaaéaeùôéêue EN: Oxidizing FR: Comburant IT: Comburente NL: Oxyderend PT: Comburente F >REFERENTIE NAAR EEN GRAFIEK>

ES: Fácilmente inflamable DA: Meget brandfarlig DE: Leichtentzuendlich EL: Ðïëý aaýoeëaaêôï EN: Highly flammable FR: Facilement inflammable IT: Facilmente infiammabile NL: Licht ontvlambaar PT: Facilmente inflamável F + >REFERENTIE NAAR EEN GRAFIEK>

ES: Extremadamente inflamable DA: Yderst brandfarlig DE: Hochentzuendlich EL: AAîáéñaaôéêUE aaýoeëaaêôï EN: Extremely flammable FR: Extrêmement inflammable IT: Estremamente infiammabile NL: Zeer licht ontvlambaar PT: Extremamente inflamável T >REFERENTIE NAAR EEN GRAFIEK>

ES: Tóxico DA: Giftig DE: Giftig EL: Ôïîéêue EN: Toxic FR: Toxique IT: Tossico NL: Vergiftig PT: Tóxico T + >REFERENTIE NAAR EEN GRAFIEK>

ES: Muy tóxico DA: Meget giftig DE: Sehr giftig EL: Ðïëý ôïîéêue EN: Very toxic FR: Très toxique IT: Molto tossico NL: Zeer vergiftig PT: Muito tóxico C >REFERENTIE NAAR EEN GRAFIEK>

ES: Corrosivo DA: AEtsende DE: AEtzend EL: AEéáâñùôéêue EN: Corrosive FR: Corrosif IT: Corrosivo NL: Bijtend PT: Corrosivo X >REFERENTIE NAAR EEN GRAFIEK>

ES: Nocivo DA: Sundhedsskadelig DE: Mindergiftig EL: AAðéâëáâÝò EN: Harmful FR: Nocif IT: Nocivo NL: Schadelijk PT: Nocivo Xi >REFERENTIE NAAR EEN GRAFIEK>

ES: Irritante DA: Lokalirriterende DE: Reizend EL: AAñaaèéóôéêue EN: Irritant FR: Irritant IT: Irritante NL: Irriterend PT: Irritante N >REFERENTIE NAAR EEN GRAFIEK>

ES: Peligroso para el medio ambiente DA: Miljoefarlig DE: Umweltgefaehrlich EL: AAðéêssíaeõíï ãéá ôï ðaañéâUEëëïí EN: Dangerous for the environment FR: Dangereux pour l'environnement IT: Pericoloso per l'ambiente NL: Milieugevaarlijk PT: Perigoso para o ambiente

ANEXO II - BILAG II - ANHANG II - ÐÁÑÁÑÔÇÌÁ ÉÉ - ANNEX II - ANNEXE II - ALLEGATO II - BIJLAGE II - ANEXO II

ANEXO III

Naturaleza de los riesgos específicos atribuidos a las sustancias y preparados peligrosos

BILAG III

Arten af de saerlige risici, der er forbundet med de farlige stoffer og praeparater

ANHANG III

Bezeichnungen der besonderen Gefahren bei gefaehrlichen Stoffen und Zubereitungen

ÐÁÑÁÑÔÇÌÁ ÉÉÉ

OEýóç ôùí aaéaeéêþí êéíaeýíùí ðïõ áoeïñïýí aaðéêssíaeõíaaò ïõóssaaò êáé ðáñáóêaaõUEóìáôá

ANNEX III

Nature of special risks attributed to dangerous substances and preparations

ANNEXE III

Nature des risques particuliers attribués aux substances et préparations dangereuses

ALLEGATO III

Natura dei rischi specifici attribuiti alle sostanze e preparati pericolosi

BIJLAGE III

Aard der bijzondere gevaren toegeschreven aan gevaarlijke stoffen en preparaten

ANEXO III

Natureza dos riscos específicos atribuídos às substâncias e preparações perigosas

R 1 ES: Explosivo en estado seco.

DA: Eksplosiv i toer tilstand.

DE: In trockenem Zustand explosionsgefaehrlich.

EL: AAêñçêôéêue óaa îçñÞ êáôUEóôáóç.

EN: Explosive when dry.

FR: Explosif à l'état sec.

IT: Esplosivo allo stato secco.

NL: In droge toestand ontplofbaar.

PT: Explosivo no estado seco.

R 2 ES: Riesgo de explosión por choque, fricción, fuego u otras fuentes de ignición.

DA: Eksplosionsfarlig ved stoed, gnidning, ild eller andre antaendelseskilder.

DE: Durch Schlag, Reibung, Feuer oder andere Zuendquellen explosionsgefaehrlich.

EL: Êssíaeõíïò aaêñÞîaaùò áðue êñïýóç, ôñéâÞ, oeùôéUE Þ UEëëaaò ðçãÝò áíáoeëÝîaaùò.

EN: Risk of explosion by shock, friction, fire or other sources of ignition.

FR: Risque d'explosion par le choc, la friction, le feu ou d'autres sources d'ignition.

IT: Rischio di esplosione per urto, sfregamento, fuoco o altre sorgenti d'ignizione.

NL: Ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken.

PT: Risco de explosão por choque, fricção, fogo ou outras fontes de ignição.

R 3 ES: Alto riesgo de explosión por choque, fricción, fuego u otras fuentes de ignición.

DA: Meget eksplosionsfarlig ved stoed, gnidning, ild eller andre antaendelseskilder.

DE: Durch Schlag, Reibung, Feuer oder andere Zuendquellen besonders explosionsgefaehrlich.

EL: Ðïëý ìaaãUEëïò êssíaeõíïò aaêñÞîaaùò áðue êñïýóç, ôñéâÞ, oeùôéUE Þ UEëëaaò ðçãÝò áíáoeëÝîaaùò.

EN: Extreme risk of explosion by shock, friction, fire or other sources of ignition.

FR: Grand risque d'explosion par le choc, la friction, le feu ou d'autres sources d'ignition.

IT: Elevato rischio di esplosione per urto, sfregamento, fuoco o altre sorgenti d'ignizione.

NL: Ernstig ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken.

PT: Grande risco de explosão por choque, fricção, fogo ou outras fontes de ignição.

R 4 ES: Forma compuestos metálicos explosivos muy sensibles.

DA: Danner meget foelsomme eksplosive metalforbindelser.

DE: Bildet hochempfindliche explosionsgefaehrliche Metallverbindungen.

EL: Ó÷çìáôssaeaaé ðïëý aaõássóèçôaaò aaêñçêôéêÝò ìaaôáëëéêÝò aaíþóaaéò.

EN: Forms very sensitive explosive metallic compounds.

FR: Forme des composés métalliques explosifs très sensibles.

IT: Forma composti metallici esplosivi molto sensibili.

NL: Vormt met metalen zeer gemakkelijk ontplofbare verbindingen.

PT: Forma compostos metálicos explosivos muito sensíveis.

R 5 ES: Peligro de explosión en caso de calentamiento.

DA: Eksplosionsfarlig ved opvarmning.

DE: Beim Erwaermen explosionsfaehig.

EL: ÈÝñìáíóç ìðïñaass íá ðñïêáëÝóaaé Ýêñçîç.

EN: Heating may cause an explosion.

FR: Danger d'explosion sous l'action de la chaleur.

IT: Pericolo di esplosione per riscaldamento.

NL: Ontploffingsgevaar door verwarming.

PT: Perigo de explosão sob a acção do calor.

R 6 ES: Peligro de explosión, en contacto o sin contacto con el aire.

DA: Eksplosiv ved og uden kontakt med luft.

DE: Mit und ohne Luft explosionsfaehig.

EL: AAêñçêôéêue óaa aaðáoeÞ Þ ÷ùñssò aaðáoeÞ ìaa ôïí áÝñá.

EN: Explosive with or without contact with air.

FR: Danger d'explosion en contact ou sans contact avec l'air.

IT: Esplosivo a contatto o senza contatto con l'aria.

NL: Ontplofbaar met en zonder lucht.

PT: Perigo de explosão com ou sem contacto com o ar.

R 7 ES: Puede provocar incendios.

DA: Kan foraarsage brand.

DE: Kann Brand verursachen.

EL: Ìðïñaass íá ðñïêáëÝóaaé ðõñêáãéUE.

EN: May cause fire.

FR: Peut provoquer un incendie.

IT: Può provocare un incendio.

NL: Kan brand veroorzaken.

PT: Pode provocar incêndio.

R 8 ES: Peligro de fuego en contacto con materias combustibles.

DA: Brandfarlig ved kontakt med braendbare stoffer.

DE: Feuergefahr bei Beruehrung mit brennbaren Stoffen.

EL: Ç aaðáoeÞ ìaa êáýóéìï õëéêue ìðïñaass íá ðñïêáëÝóaaé ðõñêáãéUE.

EN: Contact with combustible material may cause fire.

FR: Favorise l'inflammation des matières combustibles.

IT: Può provocare l'accensione di materie combustibili.

NL: Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen.

PT: Favorece a inflamação de matérias combustíveis.

R 9 ES: Peligro de explosión al mezclar con materias combustibles.

DA: Eksplosionsfarlig ved blanding med braendbare stoffer.

DE: Explosionsgefahr bei Mischung mit brennbaren Stoffen.

EL: AAêñçêôéêue ueôáí áíáìé÷èaass ìaa êáýóéìá õëéêUE.

EN: Explosive when mixed with combustible material.

FR: Peut exploser en mélange avec des matières combustibles.

IT: Esplosivo in miscela con materie combustibili.

NL: Ontploffingsgevaar bij menging met brandbare stoffen.

PT: Pode explodir quando misturado com matérias combustíveis.

R 10 ES: Inflamable.

DA: Brandfarlig.

DE: Entzuendlich.

EL: AAýoeëaaêôï.

EN: Flammable.

FR: Inflammable.

IT: Infiammabile.

NL: Ontvlambaar.

PT: Inflamável.

R 11 ES: Fácilmente inflamable.

DA: Meget brandfarlig.

DE: Leichtentzuendlich.

EL: Ðïëý aaýoeëaaêôï.

EN: Highly flammable.

FR: Facilement inflammable.

IT: Facilmente infiammabile.

NL: Licht ontvlambaar.

PT: Facilmente inflamável.

R 12 ES: Extremadamente inflamable.

DA: Yderst brandfarlig.

DE: Hochentzuendlich.

EL: AAîáéñaaôéêUE aaýoeëaaêôï.

EN: Extremely flammable.

FR: Extrêmement inflammable.

IT: Estremamente infiammabile.

NL: Zeer licht ontvlambaar.

PT: Extremamente inflamável.

R 14 ES: Reacciona violentamente con el agua.

DA: Reagerer voldsomt med vand.

DE: Reagiert heftig mit Wasser.

EL: ÁíôéaeñUE âssáéá ìaa íaañue.

EN: Reacts violently with water.

FR: Réagit violemment au contact de l'eau.

IT: Reagisce violentemente con l'acqua.

NL: Reageert heftig met water.

PT: Reage violentamente em contacto com a água.

R 15 ES: Reacciona con el agua liberando gases extremadamente inflamables.

DA: Reagerer med vand under dannelse af yderst brandfarlige gasser.

DE: Reagiert mit Wasser unter Bildung hochentzuendlicher Gase.

EL: Óaa aaðáoeÞ ìaa ôï íaañue aaêëýaaé aaîáéñaaôéêUE aaýoeëaaêôá áÝñéá.

EN: Contact with water liberates extremely flammable gases.

FR: Au contact de l'eau, dégage des gaz extrêmement inflammables.

IT: A contatto con l'acqua libera gas estremamente infiammabili.

NL: Vormt zeer licht ontvlambaar gas in contact met water.

PT: Em contacto com a água liberta gases extremamente inflamáveis.

R 16 ES: Puede explosionar en mezcla con substancias comburentes.

DA: Eksplosionsfarlig ved blanding med oxiderende stoffer.

DE: Explosionsgefaehrlich in Mischung mit brandfoerdernden Stoffen.

EL: AAêñçêôéêue ueôáí áíáìé÷èaass ìaa ïîaaéaeùôéêÝò ïõóssaaò.

EN: Explosive when mixed with oxidizing substances.

FR: Peut exploser en mélange avec des substances comburantes.

IT: Pericolo di esplosione se mescolato con sostanze comburenti.

NL: Ontploffingsgevaar bij menging met oxyderende stoffen.

PT: Explosivo quando misturado com substâncias comburentes.

R 17 ES: Se inflama espontáneamente en contacto con el aire.

DA: Selvantaendelig i luft.

DE: Selbstentzuendlich an der Luft.

EL: ÁõôïáíáoeëÝãaaôáé óôïí áÝñá.

EN: Spontaneously flammable in air.

FR: Spontanément inflammable à l'air.

IT: Spontaneamente infiammabile all'aria.

NL: Spontaan ontvlambaar in lucht.

PT: Espontaneamente inflamável ao ar.

R 18 ES: Al usarlo pueden formarse mezclas aire-vapor explosivas/inflamables.

DA: Ved brug kan braendbare dampe/eksplosive damp-luftblandinger dannes.

DE: Bei Gebrauch Bildung explosionsfaehiger/leichtentzuendlicher Dampf/Luft-Gemische moeglich.

EL: ÊáôUE ôç ÷ñÞóç ìðïñaass íá ó÷çìáôssóaaé aaýoeëaaêôá/aaêñçêôéêUE ìaassãìáôá áôìïý-áÝñïò.

EN: In use, may form flammable/explosive vapour-air mixture.

FR: Lors de l'utilisation, formation possible de mélange vapeur-air inflammable/explosif.

IT: Durante l'uso può formare con aria miscele esplosive/infiammabili.

NL: Kan bij gebruik een ontvlambaar/ontplofbaar damp-luchtmengsel vormen.

PT: Pode formar mistura vapor-ar explosiva/inflamável durante a utilização.

R 19 ES: Puede formar peróxidos explosivos.

DA: Kan danne eksplosive peroxider.

DE: Kann explosionsfaehige Peroxide bilden.

EL: Ìðïñaass íá ó÷çìáôssóaaé aaêñçêôéêUE õðaañïîaassaeéá.

EN: May form explosive peroxides.

FR: Peut former des peroxydes explosifs.

IT: Può formare perossidi esplosivi.

NL: Kan ontplofbare peroxiden vormen.

PT: Pode formar peróxidos explosivos.

R 20 ES: Nocivo por inhalación.

DA: Farlig ved indaanding.

DE: Gesundheitsschaedlich beim Einatmen.

EL: AAðéâëáâÝò ueôáí aaéóðíÝaaôáé.

EN: Harmful by inhalation.

FR: Nocif par inhalation.

IT: Nocivo per inalazione.

NL: Schadelijk bij inademing.

PT: Nocivo por inalação.

R 21 ES: Nocivo en contacto con la piel.

DA: Farlig ved hudkontakt.

DE: Gesundheitsschaedlich bei Beruehrung mit der Haut.

EL: AAðéâëáâÝò óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Harmful in contact with skin.

FR: Nocif par contact avec la peau.

IT: Nocivo a contatto con la pelle.

NL: Schadelijk bij aanraking met de huid.

PT: Nocivo em contacto com a pele.

R 22 ES: Nocivo por ingestión.

DA: Farlig ved indtagelse.

DE: Gesundheitsschaedlich beim Verschlucken.

EL: AAðéâëáâÝò óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Harmful if swallowed.

FR: Nocif en cas d'ingestion.

IT: Nocivo per ingestione.

NL: Schadelijk bij opname door de mond.

PT: Nocivo por ingestão.

R 23 ES: Tóxico por inhalación.

DA: Giftig ved indaanding.

DE: Giftig beim Einatmen.

EL: Ôïîéêue ueôáí aaéóðíÝaaôáé.

EN: Toxic by inhalation.

FR: Toxique par inhalation.

IT: Tossico per inalazione.

NL: Vergiftig bij inademing.

PT: Tóxico por inalação.

R 24 ES: Tóxico en contacto con la piel.

DA: Giftig ved hudkontakt.

DE: Giftig bei Beruehrung mit der Haut.

EL: Ôïîéêue óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Toxic in contact with skin.

FR: Toxique par contact avec la peau.

IT: Tossico a contatto con la pelle.

NL: Vergiftig bij aanraking met de huid.

PT: Tóxico em contacto com a pele.

R 25 ES: Tóxico por ingestión.

DA: Giftig ved indtagelse.

DE: Giftig beim Verschlucken.

EL: Ôïîéêue óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Toxic if swallowed.

FR: Toxique en cas d'ingestion.

IT: Tossico per ingestione.

NL: Vergiftig bij opname door de mond.

PT: Tóxico por ingestão.

R 26 ES: Muy tóxico por inhalación.

DA: Meget giftig ved indaanding.

DE: Sehr giftig beim Einatmen.

EL: Ðïëý ôïîéêue ueôáí aaéóðíÝaaôáé.

EN: Very toxic by inhalation.

FR: Très toxique par inhalation.

IT: Molto tossico per inalazione.

NL: Zeer vergiftig bij inademing.

PT: Muito tóxico por inalação.

R 27 ES: Muy tóxico en contacto con la piel.

DA: Meget giftig ved hudkontakt.

DE: Sehr giftig bei Beruehrung mit der Haut.

EL: Ðïëý ôïîéêue óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Very toxic in contact with skin.

FR: Très toxique par contact avec la peau.

IT: Molto tossico a contatto con la pelle.

NL: Zeer vergiftig bij aanraking met de huid.

PT: Muito tóxico em contacto com a pele.

R 28 ES: Muy tóxico por ingestión.

DA: Meget giftig ved indtagelse.

DE: Sehr giftig beim Verschlucken.

EL: Ðïëý ôïîéêue óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Very toxic if swallowed.

FR: Très toxique en cas d'ingestion.

IT: Molto tossico per ingestione.

NL: Zeer vergiftig bij opname door de mond.

PT: Muito tóxico por ingestão.

R 29 ES: En contacto con agua libera gases tóxicos.

DA: Udvikler giftig gas ved kontakt med vand.

DE: Entwickelt bei Beruehrung mit Wasser giftige Gase.

EL: Óaa aaðáoeÞ ìaa ôï íaañue aaëaaõèaañþíïíôáé ôïîéêUE áÝñéá.

EN: Contact with water liberates toxic gas.

FR: Au contact de l'eau, dégage des gaz toxiques.

IT: A contatto con l'acqua libera gas tossici.

NL: Vormt vergiftig gas in contact met water.

PT: Em contacto com a água liberta gases tóxicos.

R 30 ES: Puede inflamarse fácilmente al usarlo.

DA: Kan blive meget brandfarlig under brug.

DE: Kann bei Gebrauch leicht entzuendlich werden.

EL: ÊáôUE ôç ÷ñÞóç ãssíaaôáé ðïëý aaýoeëaaêôï.

EN: Can become highly flammable in use.

FR: Peut devenir facilement inflammable pendant l'utilisation.

IT: Può divenire facilmente infiammabile durante l'uso.

NL: Kan bij gebruik licht ontvlambaar worden.

PT: Pode-se tornar facilmente inflamável durante o uso.

R 31 ES: En contacto con ácidos libera gases tóxicos.

DA: Udvikler giftig gas ved kontakt med syre.

DE: Entwickelt bei Beruehrung mit Saeure giftige Gase.

EL: Óaa aaðáoeÞ ìaa ïîÝá aaëaaõèaañþíïíôáé ôïîéêUE áÝñéá.

EN: Contact with acids liberates toxic gas.

FR: Au contact d'un acide, dégage un gaz toxique.

IT: A contatto con acidi libera gas tossico.

NL: Vormt vergiftige gassen in contact met zuren.

PT: Em contacto com ácidos liberta gases tóxicos R 32 ES: En contacto con ácidos libera gases muy tóxicos.

DA: Udvikler meget giftig gas ved kontakt med syre.

DE: Entwickelt bei Beruehrung mit Saeure sehr giftige Gase.

EL: Óaa aaðáoeÞ ìaa ïîÝá aaëaaõèaañþíïíôáé ðïëý ôïîéêUE áÝñéá.

EN: Contact with acids liberates very toxic gas.

FR: Au contact d'un acide, dégage un gaz très toxique.

IT: A contatto con acidi libera gas molto tossico.

NL: Vormt zeer vergiftige gassen in contact met zuren.

PT: Em contacto com ácidos liberta gases muito tóxicos.

R 33 ES: Peligro de efectos acumulativos.

DA: Kan ophobes i kroppen efter gentagen brug.

DE: Gefahr kumulativer Wirkungen.

EL: Êssíaeõíïò áèñïéóôéêþí aaðéaeñUEóaaùí.

EN: Danger of cumulative effects.

FR: Danger d'effets cumulatifs.

IT: Pericolo di effetti cumulativi.

NL: Gevaar voor cumulatieve effecten.

PT: Perigo de efeitos cumulativos.

R 34 ES: Provoca quemaduras.

DA: AEtsningsfare.

DE: Verursacht Veraetzungen.

EL: Ðñïêáëaass aaãêáýìáôá.

EN: Causes burns.

FR: Provoque des brûlures.

IT: Provoca ustioni.

NL: Veroorzaakt brandwonden.

PT: Provoca queimaduras.

R 35 ES: Provoca quemaduras graves.

DA: Alvorlig aetsningsfare.

DE: Verursacht schwere Veraetzungen.

EL: Ðñïêáëaass óïâáñUE aaãêáýìáôá.

EN: Causes severe burns.

FR: Provoque de graves brûlures.

IT: Provoca gravi ustioni.

NL: Veroorzaakt ernstige brandwonden.

PT: Provoca queimaduras graves.

R 36 ES: Irrita los ojos.

DA: Irriterer oejnene.

DE: Reizt die Augen.

EL: AAñaaèssaeaaé ôá ìUEôéá.

EN: Irritating to eyes.

FR: Irritant pour les yeux.

IT: Irritante per gli occhi.

NL: Irriterend voor de ogen.

PT: Irritante para os olhos.

R 37 ES: Irrita las vías respiratorias.

DA: Irriterer aandedraetsorganerne.

DE: Reizt die Atmungsorgane.

EL: AAñaaèssaeaaé ôï áíáðíaaõóôéêue óýóôçìá.

EN: Irritating to respiratory system.

FR: Irritant pour les voies respiratoires.

IT: Irritante per le vie respiratorie.

NL: Irriterend voor de ademhalingswegen.

PT: Irritante para as vias respiratórias.

R 38 ES: Irrita la piel.

DA: Irriterer huden.

DE: Reizt die Haut.

EL: AAñaaèssaeaaé ôï aeÝñìá.

EN: Irritating to skin.

FR: Irritant pour la peau.

IT: Irritante per la pelle.

NL: Irriterend voor de huid.

PT: Irritante para a pele.

R 39 ES: Peligro de efectos irreversibles muy graves.

DA: Fare for varig alvorlig skade paa helbred.

DE: Ernste Gefahr irreversiblen Schadens.

EL: Êssíaeõíïò ðïëý óïâáñþí ìïíssìùí aaðéaeñUEóaaùí.

EN: Danger of very serious irreversible effects.

FR: Danger d'effets irréversibles très graves.

IT: Pericolo di effetti irreversibili molto gravi.

NL: Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten.

PT: Perigo de efeitos irreversíveis muito graves.

R 40 ES: Posibilidad de efectos irreversibles.

DA: Mulighed for varig skade paa helbred.

DE: Irreversibler Schaden moeglich.

EL: Ðéèáíïss êssíaeõíïé ìïíssìùí aaðéaeñUEóaaùí.

EN: Possible risks of irreversible effects.

FR: Possibilité d'effets irréversibles.

IT: Possibilità di effetti irreversibili.

NL: Onherstelbare effecten zijn niet uitgesloten.

PT: Possibilidades de efeitos irreversíveis.

R 41 ES: Riesgo de lesiones oculares graves.

DA: Risiko for alvorlig oejenskade.

DE: Gefahr ernster Augenschaeden.

EL: Êssíaeõíïò óïâáñþí ïoeèáëìéêþí âëáâþí.

EN: Risk of serious damage to eyes.

FR: Risque de lésions oculaires graves.

IT: Rischio di gravi lesioni oculari.

NL: Gevaar voor ernstig oogletsel.

PT: Risco de graves lesões oculares.

R 42 ES: Posibilidad de sensibilización por inhalación.

DA: Kan give overfoelsomhed ved indaanding.

DE: Sensibilisierung durch Einatmen moeglich.

EL: Ìðïñaass íá ðñïêáëÝóaaé aaõáéóèçôïðïssçóç ueôáí aaéóðíÝaaôáé.

EN: May cause sensitization by inhalation.

FR: Peut entraîner une sensibilisation par inhalation.

IT: Può provocare sensibilizzazione per inalazione.

NL: Kan overgevoeligheid veroorzaken bij inademing.

PT: Pode causar sensibilização por inalação.

R 43 ES: Posibilidad de sensibilización en contacto con la piel.

DA: Kan give overfoelsomhed ved kontakt med huden.

DE: Sensibilisierung durch Hautkontakt moeglich.

EL: Ìðïñaass íá ðñïêáëÝóaaé aaõáéóèçôïðïssçóç óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: May cause sensitization by skin contact.

FR: Peut entraîner une sensibilisation par contact avec la peau.

IT: Può provocare sensibilizzazione per contatto con la pelle.

NL: Kan overgevoeligheid veroorzaken bij contact met de huid.

PT: Pode causar sensibilização em contacto com a pele.

R 44 ES: Riesgo de explosión al calentarlo en ambiente confinado.

DA: Eksplosionsfarlig ved opvarmning under indeslutning.

DE: Explosionsgefahr bei Erhitzen unter Einschluss.

EL: Êssíaeõíïò aaêñÞîaaùò aaUEí èaañìáíèaass õðue ðaañéïñéóìue.

EN: Risk of explosion if heated under confinement.

FR: Risque d'explosion si chauffé en ambiance confinée.

IT: Rischio di esplosione per riscaldamento in ambiente confinato.

NL: Ontploffingsgevaar bij verwarming in afgesloten toestand.

PT: Risco de explosão se aquecido em ambiente fechado.

R 45 ES: Puede causar cáncer.

DA: Kan fremkalde kraeft.

DE: Kann Krebs erzeugen.

EL: Ìðïñaass íá ðñïêáëÝóaaé êáñêssíï.

EN: May cause cancer.

FR: Peut provoquer le cancer.

IT: Può provocare il cancro.

Nl: Kan kanker veroorzaken.

PT: Pode causar o cancro.

R 46 ES: Puede causar alteraciones genéticas hereditarias.

DA: Kan foraarsage arvelige genetiske skader.

DE: Kann vererbbare Schaeden verursachen.

EL: Ìðïñaass íá ðñïêáëÝóaaé êëçñïíïìéêÝò ãaaíaaôéêÝò âëUEâaaò.

EN: May cause heritable genetic damage.

FR: Peut provoquer des altérations génétiques héréditaires.

IT: Può provocare alterazioni genetiche ereditarie.

NL: Kan erfelijke genetische schade veroorzaken.

PT: Pode causar alterações genéticas hereditárias.

R 48 ES: Riesgo de efectos graves para la salud en caso de exposición prolongada.

DA: Alvorlig sundhedsfare ved laengere tids paavirkning.

DE: Gefahr ernster Gesundheitsschaeden bei laengerer Exposition.

EL: Êssíaeõíïò óïâáñÞò âëUEâçò ôçò õãaassáò ýóôaañá áðï ðáñáôaaôáìÝíç Ýêèaaóç.

EN: Danger of serious damage to health by prolonged exposure.

FR: Risque d'effets graves pour la santé en cas d'exposition prolongée.

IT: Pericolo di gravi danni per la salute in caso di esposizione prolungata.

NL: Gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling.

PT: Risco de efeitos graves para a saúde em caso de exposição prolongada.

R 49 ES: Puede causar cáncer por inhalación.

DA: Kan fremkalde kraeft ved indaanding.

DE: Kann Krebs erzeugen beim Einatmen.

EL: Ìðïñaass íá ðñïêáëÝóaaé êáñêssíï ueôáí aaéóðíÝaaôáé.

EN: May cause cancer by inhalation.

FR: Peut provoquer le cancer par inhalation.

IT: Può provocare il cancro per inalazione.

NL: Kan kanker veroorzaken bij inademing.

PT: Pode causar o cancro por inalação.

R 50 ES: Muy tóxico para los organismos acuáticos.

DA: Meget giftig for organismer, der lever i vand.

DE: Sehr giftig fuer Wasserorganismen.

EL: Ðïëý ôïîéêue ãéá ôïõò õaeñueâéïõò ïñãáíéóìïýò.

EN: Very toxic to aquatic organisms.

FR: Très toxique pour les organismes aquatiques.

IT: Altamente tossico per gli organismi acquatici.

NL: Zeer vergiftig voor in het water levende organismen.

PT: Muito tóxico para os organismos aquáticos.

R 51 ES: Tóxico para los organismos acuáticos.

DA: Giftig for organismer, der lever i vand.

DE: Giftig fuer Wasserorganismen.

EL: Ôïîéêue ãéá ôïõò õaeñueâéïõò ïñãáíéóìïýò.

EN: Toxic to aquatic organisms.

FR: Toxique pour les organismes aquatiques.

IT: Tossico per gli organismi acquatici.

NL: Vergiftig voor in het water levende organismen.

PT: Tóxico para os organismos aquáticos.

R 52 ES: Nocivo para los organismos acuáticos.

DA: Skadelig for organismer, der lever i vand.

DE: Schaedlich fuer Wasserorganismen.

EL: AAðéâëáâÝò ãéá ôïõò õaeñueâéïõò ïñãáíéóìïýò.

EN: Harmful to aquatic organisms.

FR: Nocif pour les organismes aquatiques.

IT: Nocivo per gli organismi acquatici.

NL: Schadelijk voor in het water levende organismen.

PT: Nocivo para os organismos aquáticos.

R 53 ES: Puede provocar a largo plazo efectos negativos en el medio ambiente acuático.

DA: Kan foraarsage uoenskede langtidsvirkninger i vandmiljoeet.

DE: Kann in Gewaessern laengerfristig schaedliche Wirkungen haben.

EL: Ìðïñaass íá ðñïêáëÝóaaé ìáêñï÷ñueíéaaò aeõóìaaíaassò aaðéðôþóaaéò óôï õaeUEôéíï ðaañéâUEëëïí.

EN: May cause long-term adverse effects in the aquatic environment.

FR: Peut entraîner des effets néfastes à long terme pour l'environnement aquatique.

IT: Può provocare a lungo termine effetti negativi per l'ambiente acquatico.

NL: Kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken.

PT: Pode causar efeitos nefastos a longo prazo no ambiente aquático.

R 54 ES: Tóxico para la flora.

DA: Giftig for planter.

DE: Giftig fuer Pflanzen.

EL: Ôïîéêue ãéá ôç ÷ëùñssaeá.

EN: Toxic to flora.

FR: Toxique pour la flore.

IT: Tossico per la flora.

NL: Vergiftig voor planten.

PT: Tóxico para a flora.

R 55 ES: Tóxico para la fauna.

DA: Giftig for dyr.

DE: Giftig fuer Tiere.

EL: Ôïîéêue ãéá ôçí ðáíssaeá.

EN: Toxic to fauna.

FR: Toxique pour la faune.

IT: Tossico per la fauna.

NL: Vergiftig voor dieren.

PT: Tóxico para a fauna.

R 56 ES: Tóxico para los organismos del suelo.

DA: Giftig for organismer i jordbunden.

DE: Giftig fuer Bodenorganismen.

EL: Ôïîéêue ãéá ôïõò ïñãáíéóìïýò ôïõ aaaeUEoeïõò.

EN: Toxic to soil organisms.

FR: Toxique pour les organismes du sol.

IT: Tossico per gli organismi del terreno.

NL: Vergiftig voor bodemorganismen.

PT: Tóxico para os organismos do solo.

R 57 ES: Tóxico para las abejas.

DA: Giftig for bier.

DE: Giftig fuer Bienen.

EL: Ôïîéêue ãéá ôéò ìÝëéóóaaò.

EN: Toxic to bees.

FR: Toxique pour les abeilles.

IT: Tossico per le api.

NL: Vergiftig voor bijen.

PT: Tóxico para as abelhas.

R 58 ES: Puede provocar a largo plazo efectos negativos en el medio ambiente.

DA: Kan foraarsage uoenskede langtidsvirkninger i miljoeet.

DE: Kann laengerfristig schaedliche Wirkungen auf die Umwelt haben.

EL: Ìðïñaass íá ðñïêáëÝóaaé ìáêñï÷ñueíéaaò aeõóìaaíaassò aaðéðôþóaaéò óôï ðaañéâUEëëïí.

EN: May cause long-term adverse effects in the environment.

FR: Peut entraîner des effets néfastes à long terme pour l'environnement.

IT: Può provocare a lungo termine effetti negativi per l'ambiente.

NL: Kan in het milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken.

PT: Pode causar efeitos nefastos a longo prazo no ambiente.

R 59 ES: Peligroso para la capa de ozono.

DA: Farlig for ozonlaget.

DE: Gefaehrlich fuer die Ozonschicht.

EL: AAðéêssíaeõíï ãéá ôç óôéâUEaeá ôïõ ueaeïíôïò.

EN: Dangerous for the ozone layer.

FR: Dangereux pour la couche d'ozone.

IT: Pericoloso per lo strato di ozono.

NL: Gevaarlijk voor de ozonlaag.

PT: Perigoso para a camada de ozónio.

R 60 ES: Puede perjudicar la fertilidad.

DA: Kan skade forplantningsevnen.

DE: Kann die Fortpflanzungsfaehigkeit beeintraechtigen.

EL: Ìðïñaass íá aaîáóèaaíssóaaé ôç ãïíéìueôçôá.

EN: May impair fertility.

FR: Peut altérer la fertilité.

IT: Può ridurre la fertilità.

NL: Kan de vruchtbaarheid schaden.

PT: Pode comprometer a fertilidade.

R 61 ES: Riesgo durante el embarazo de efectos adversos para el feto.

DA: Kan skade barnet under graviditeten.

DE: Kann das Kind im Mutterleib schaedigen.

EL: Ìðïñaass íá âëUEoeaaé ôï Ýìâñõï êáôUE ôç aeéUEñêaaéá ôçò êýçóçò.

EN: May cause harm to the unborn child.

FR: Risque pendant la grossesse d'effets néfastes pour l'enfant.

IT: Può danneggiare i bambini non ancora nati.

NL: Kan het ongeboren kind schaden.

PT: Risco durante a gravidez com efeitos adversos na descendência.

R 62 ES: Posible riesgo de perjudicar la fertilidad.

DA: Mulighed for skade paa forplantningsevnen.

DE: Kann moeglicherweise die Fortpflanzungsfaehigkeit beeintraechtigen.

EL: Ðéèáíueò êssíaeõíïò ãéá aaîáóèÝíçóç ôçò ãïíéìueôçôáò.

EN: Possible risk of impaired fertility.

FR: Risque possible d'altération de la fertilité.

IT: Possibile rischio di ridotta fertilità.

NL: Mogelijk gevaar voor verminderde vruchtbaarheid.

PT: Possíveis riscos de comprometer a fertilidade.

R 63 ES: Posible riesgo durante el embarazo de efectos adversos para el feto.

DA: Mulighed for skade paa barnet under graviditeten.

DE: Kann das Kind im Mutterleib moeglicherweise schaedigen.

EL: Ðéèáíueò êssíaeõíïò aeõóìaaíþí aaðéaeñUEóaaùí óôï Ýìâñõï êáôUE ôç aeéUEñêaaéá ôçò êýçóçò.

EN: Possible risk of harm to the unborn child.

FR: Risque possible pendant la grossesse d'effets néfastes pour l'enfant.

IT: Possibile rischio di danni ai bambini non ancora nati.

NL: Mogelijk gevaar voor beschadiging van het ongeboren kind.

PT: Possíveis riscos durante a gravidez de efeitos indesejáveis na descendência.

R 64 ES: Puede perjudicar a los niños alimentados con leche materna.

DA: Kan skade boern i ammeperioden.

DE: Kann Saeuglinge ueber die Muttermilch schaedigen.

EL: Ìðïñaass íá âëUEoeaaé ôá âñÝoeç ðïõ ôñÝoeïíôáé ìaa ìçôñéêue ãUEëá.

EN: May cause harm to breastfed babies.

FR: Risque possible pour les bébés nourris au lait maternel.

IT: Possibile rischio per i bambini allattati al seno.

NL: Kan schadelijk zijn via de borstvoeding.

PT: Pode causar danos nas crianças alimentadas com leite materno.

Combinación de frases-R.

Kombination af R-saetninger.

Kombination der R-Saetze.

Óõíaeõáóìueò ôùí R- oeñUEóaaùí.

Combination of R-phrases.

Combinaison des phrases R.

Combinazioni delle frasi R.

Combinatie van R-zinnen.

Combinação das frases R.

R 14/15 ES: Reacciona violentamente con el agua, liberando gases extremadamente inflamables.

DA: Reagerer voldsomt med vand under dannelse af yderst brandfarlige gasser.

DE: Reagiert heftig mit Wasser unter Bildung hochentzuendlicher Gase.

EL: ÁíôéaeñUE âssáéá óaa aaðáoeÞ ìaa íaañue aaêëýïíôáò áÝñéá aaîue÷ùò aaýoeëaaêôá.

EN: Reacts violently with water, liberating extremely flammable gases.

FR: Réagit violemment au contact de l'eau en dégageant des gaz extrêmement inflammables.

IT: Reagisce violentemente con l'acqua liberando gas estremamente infiammabili.

NL: Reageert heftig met water en vormt daarbij zeer ontvlambaar gas.

PT: Reage violentamente com a água libertando gases extremamente inflamáveis.

R 15/29 ES: En contacto con el agua, libera gases tóxicos y extremadamente inflamables.

DA: Reagerer med vand under dannelse af giftige og yderst brandfarlige gasser.

DE: Reagiert mit Wasser unter Bildung giftiger und hochentzuendlicher Gase.

EL: Óaa aaðáoeÞ ìaa íaañue aaëaaõèaañþíïíôáé ôïîéêUE, aaîue÷ùò aaýoeëaaêôá áÝñéá.

EN: Contact with water liberates toxic, extremely flammable gas.

FR: Au contact de l'eau, dégage des gaz toxiques et extrêmement inflammables.

IT: A contatto con acqua libera gas tossici e estremamente infiammabili.

NL: Vormt vergiftig en zeer ontvlambaar gas in contact met water.

PT: Em contacto com a água liberta gases tóxicos e extremamente inflamáveis.

R 20/21 ES: Nocivo por inhalación y en contacto con la piel.

DA: Farlig ved indaanding og ved hudkontakt.

DE: Gesundheitsschaedlich beim Einatmen und bei Beruehrung mit der Haut.

EL: AAðéâëáâÝò ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Harmful by inhalation and in contact with skin.

FR: Nocif par inhalation et par contact avec la peau.

IT: Nocivo per inalazione e contatto con la pelle.

NL: Schadelijk bij inademing en bij aanraking met de huid.

PT: Nocivo por inalação e em contacto com a pele.

R 20/22 ES: Nocivo por inhalación y por ingestión.

DA: Farlig ved indaanding og ved indtagelse.

DE: Gesundheitsschaedlich beim Einatmen und Verschlucken.

EL: AAðéâëáâÝò ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Harmful by inhalation and if swallowed.

FR: Nocif par inhalation et par ingestion.

IT: Nocivo per inalazione e ingestione.

NL: Schadelijk bij inademing en opname door de mond.

PT: Nocivo por inalação e ingestão.

R 20/21/22 ES: Nocivo por inhalación, por ingestión y en contacto con la piel.

DA: Farlig ved indaanding, ved hudkontakt og ved indtagelse.

DE: Gesundheitsschaedlich beim Einatmen, Verschlucken und Beruehrung mit der Haut.

EL: AAðéâëáâÝò ueôáí aaéóðíÝaaôáé, óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Harmful by inhalation, in contact with skin and if swallowed.

FR: Nocif par inhalation, par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Nocivo per inalazione, contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Schadelijk bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid.

PT: Nocivo por inalação, em contacto com a pele e por ingestão.

R 21/22 ES: Nocivo en contacto con la piel y por ingestión.

DA: Farlig ved hudkontakt og ved indtagelse.

DE: Gesundheitsschaedlich bei Beruehrung mit der Haut und beim Verschlucken.

EL: AAðéâëáâÝò óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Harmful in contact with skin and if swallowed.

FR: Nocif par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Nocivo a contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Schadelijk bij aanraking met de huid en bij opname door de mond.

PT: Nocivo em contacto com a pele e por ingestão.

R 23/24 ES: Tóxico por inhalación y en contacto con la piel.

DA: Giftig ved indaanding og ved hudkontakt.

DE: Giftig beim Einatmen und bei Beruehrung mit der Haut.

EL: Ôïîéêue ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Toxic by inhalation and in contact with skin.

FR: Toxique par inhalation et par contact avec la peau.

IT: Tossico per inalazione e contatto con la pelle.

NL: Vergiftig bij inademing en bij aanraking met de huid.

PT: Tóxico por inalação e em contacto com a pele.

R 23/25 ES: Tóxico por inhalación y por ingestión.

DA: Giftig ved indaanding og ved indtagelse.

DE: Giftig beim Einatmen und Verschlucken.

EL: Ôïîéêue ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Toxic by inhalation and if swallowed.

FR: Toxique par inhalation et par ingestion.

IT: Tossico per inalazione e ingestione.

NL: Vergiftig bij inademing en opname door de mond.

PT: Tóxico por inalação e ingestão.

R 23/24/25 ES: Tóxico por inhalación, por ingestión y en contacto con la piel.

DA: Giftig ved indaanding, ved hudkontakt og ved indtagelse.

DE: Giftig beim Einatmen, Verschlucken und Beruehrung mit der Haut.

EL: Ôïîéêue ueôáí aaéóðíÝaaôáé, óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Toxic by inhalation, in contact with skin and if swallowed.

FR: Toxique par inhalation, par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Tossico per inalazione, contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Vergiftig bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid.

PT: Tóxico por inalação, em contacto com a pele e por ingestão.

R 24/25 ES: Tóxico en contacto con la piel y por ingestión.

DA: Giftig ved hudkontakt og ved indtagelse.

DE: Giftig bei Beruehrung mit der Haut und beim Verschlucken.

EL: Ôïîéêue óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Toxic in contact with skin and if swallowed.

FR: Toxique par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Tossico a contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Vergiftig bij aanraking met de huid en bij opname door de mond.

PT: Tóxico em contacto com a pele e por ingestão.

R 26/27 ES: Muy tóxico por inhalación y en contacto con la piel.

DA: Meget giftig ved indaanding og ved hudkontakt.

DE: Sehr giftig beim Einatmen und bei Beruehrung mit der Haut.

EL: Ðïëý ôïîéêue ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Very toxic by inhalation and in contact with skin.

FR: Très toxique par inhalation et par contact avec la peau.

IT: Molto tossico per inalazione e contatto con la pelle.

NL: Zeer vergiftig bij inademing en bij aanraking met de huid.

PT: Muito tóxico por inalação e em contacto com a pele.

R 26/28 ES: Muy tóxico por inhalación y por ingestión.

DA: Meget giftig ved indaanding og ved indtagelse.

DE: Sehr giftig beim Einatmen und Verschlucken.

EL: Ðïëý ôïîéêue ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Very toxic by inhalation and if swallowed.

FR: Très toxique par inhalation et par ingestion.

IT: Molto tossico per inalazione e per ingestione.

NL: Zeer vergiftig bij inademing en opname door de mond.

PT: Muito tóxico por inalação e ingestão.

R 26/27/28 ES: Muy tóxico por inhalación, por ingestión y en contacto con la piel.

DA: Meget giftig ved indaanding, ved hudkontakt og ved indtagelse.

DE: Sehr giftig beim Einatmen, Verschlucken und Beruehrung mit der Haut.

EL: Ðïëý ôïîéêue ueôáí aaéóðíÝaaôáé, óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Very toxic by inhalation, in contact with skin and if swallowed.

FR: Très toxique par inhalation, par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Molto tossico per inalazione, contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Zeer vergiftig bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid.

PT: Muito tóxico por inalação, em contacto com a pele e por ingestão.

R 27/28 ES: Muy tóxico en contacto con la piel y por ingestión.

DA: Meget giftig ved hudkontakt og ved indtagelse.

DE: Sehr giftig bei Beruehrung mit der Haut und beim Verschlucken.

EL: Ðïëý ôïîéêue óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Very toxic in contact with skin and if swallowed.

FR: Très toxique par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Molto tossico a contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Zeer vergiftig bij aanraking met de huid en bij opname door de mond.

PT: Muito tóxico em contacto com a pele e por ingestão.

R 36/37 ES: Irrita los ojos y las vías respiratorias.

DA: Irriterer oejnene og aandedraetsorganerne.

DE: Reizt die Augen und die Atmungsorgane.

EL: AAñaaèssaeaaé ôá ìUEôéá êáé ôï áíáðíaaõóôéêue óýóôçìá.

EN: Irritating to eyes and respiratory system.

FR: Irritant pour les yeux et les voies respiratoires.

IT: Irritante per gli occhi e le vie respiratorie.

NL: Irriterend voor de ogen en de ademhalingswegen.

PT: Irritante para os olhos e vias respiratórias.

R 36/38 ES: Irrita los ojos y la piel.

DA: Irriterer oejnene og huden.

DE: Reizt die Augen und die Haut.

EL: AAñaaèssaeaaé ôá ìUEôéá êáé ôï aeÝñìá.

EN: Irritating to eyes and skin.

FR: Irritant pour les yeux et la peau.

IT: Irritante per gli occhi e la pelle.

NL: Irriterend voor de ogen en de huid.

PT: Irritante para os olhos e pele.

R 36/37/38 ES: Irrita los ojos, la piel y las vías respiratorias.

DA: Irriterer oejnene, aandedraetsorganerne og huden.

DE: Reizt die Augen, Atmungsorgane und die Haut.

EL: AAñaaèssaeaaé ôá ìUEôéá, ôï áíáðíaaõóôéêue óýóôçìá êáé ôï aeÝñìá.

EN: Irritating to eyes, respiratory system and skin.

FR: Irritant pour les yeux, les voies respiratoires et la peau.

IT: Irritante per gli occhi, le vie respiratorie e la pelle.

NL: Irriterend voor de ogen, de ademhalingswegen en de huid.

PT: Irritante para os olhos, vias respiratórias e pele.

R 37/38 ES: Irrita las vías respiratorias y la piel.

DA: Irriterer aandedraetsorganerne og huden.

DE: Reizt die Atmungsorgane und die Haut.

EL: AAñaaèssaeaaé ôï áíáðíaaõóôéêue óýóôçìá êáé ôï aeÝñìá.

EN: Irritating to respiratory system and skin.

FR: Irritant pour les voies respiratoires et la peau.

IT: Irritante per le vie respiratorie e la pelle.

NL: Irriterend voor de ademhalingswegen en de huid.

PT: Irritante para as vias respiratórias e pele.

R 39/23 ES: Tóxico: peligro de efectos irreversibles muy graves por inhalación.

DA: Giftig: fare for varig alvorlig skade paa helbred ved indaanding.

DE: Giftig: ernste Gefahr irreversiblen Schadens durch Einatmen.

EL: Ôïîéêue: êssíaeõíïò ðïëý óïâáñþí ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí ueôáí aaéóðíÝaaôáé.

EN: Toxic: danger of very serious irreversible effects through inhalation.

FR: Toxique: danger d'effets irréversibles très graves par inhalation.

IT: Tossico: pericolo di effetti irreversibili molto gravi per inalazione.

NL: Vergiftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing.

PT: Tóxico: perigo de efeitos irreversíveis muito graves por inalação.

R 39/24 ES: Tóxico: peligro de efectos irreversibles muy graves por contacto con la piel.

DA: Giftig: fare for varig alvorlig skade paa helbred ved hudkontakt.

DE: Giftig: ernste Gefahr irreversiblen Schadens bei Beruehrung mit der Haut.

EL: Ôïîéêue: êssíaeõíïò ðïëý óïâáñþí ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Toxic: danger of very serious irreversible effects in contact with skin.

FR: Toxique: danger d'effets irréversibles très graves par contact avec la peau.

IT: Tossico: pericolo di effetti irreversibili molto gravi a contatto con la pelle.

NL: Vergiftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij aanraking met de huid.

PT: Tóxico: perigo de efeitos irreversíveis muito graves em contacto com a pele.

R 39/25 ES: Tóxico: peligro de efectos irreversibles muy graves por ingestión.

DA: Giftig: fare for varig alvorlig skade paa helbred ved indtagelse.

DE: Giftig: ernste Gefahr irreversiblen Schadens durch Verschlucken.

EL: Ôïîéêue: êssíaeõíïò ðïëý óïâáñþí ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Toxic: danger of very serious irreversible effects if swallowed.

FR: Toxique: danger d'effets irréversibles très graves par ingestion.

IT: Tossico: pericolo di effetti irreversibili molto gravi per ingestione.

NL: Vergiftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij opname door de mond.

PT: Tóxico: perigo de efeitos irreversíveis muito graves por ingestão.

R 39/23/24 ES: Tóxico: peligro de efectos irreversibles muy graves por inhalación y contacto con la piel.

DA: Giftig: fare for varig alvorlig skade paa helbred ved indaanding og hudkontakt.

DE: Giftig: ernste Gefahr irreversiblen Schadens durch Einatmen und bei Beruehrung mit der Haut.

EL: Ôïîéêue: êssíaeõíïò ðïëý óïâáñþí ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Toxic: danger of very serious irreversible effects through inhalation and in contact with skin.

FR: Toxique: danger d'effets irréversibles très graves par inhalation et par contact avec la peau.

IT: Tossico: pericolo di effetti irreversibili molto gravi per inalazione e a contatto con la pelle.

NL: Vergiftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing en aanraking met de huid.

PT: Tóxico: perigo de efeitos irreversíveis muito graves por inalação e em contacto com a pele.

R 39/23/25 ES: Tóxico: peligro de efectos irreversibles muy graves por inhalación e ingestión.

DA: Giftig: fare for varig alvorlig skade paa helbred ved indaanding og indtagelse.

DE: Giftig: ernste Gefahr irreversiblen Schadens durch Einatmen und durch Verschlucken.

EL: Ôïîéêue: êssíaeõíïò ðïëý óïâáñþí ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Toxic: danger of very serious irreversible effects through inhalation and if swallowed.

FR: Toxique: danger d'effets irréversibles très graves par inhalation et par ingestion.

IT: Tossico: pericolo di effetti irreversibili molto gravi per inalazione ed ingestione.

NL: Vergiftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing en opname door de mond.

PT: Tóxico: perigo de efeitos irreversíveis muito graves por inalação e ingestão.

R 39/24/25 ES: Tóxico: peligro de efectos irreversibles muy graves por contacto con la piel e ingestión.

DA: Giftig: fare for varig alvorlig skade paa helbred ved hudkontakt og indtagelse.

DE: Giftig: ernste Gefahr irreversiblen Schadens bei Beruehrung mit der Haut und durch Verschlucken.

EL: Ôïîéêue: êssíaeõíïò ðïëý óïâáñþí ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Toxic: danger of very serious irreversible effects in contact with skin and if swallowed.

FR: Toxique: danger d'effets irréversibles très graves par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Tossico: pericolo di effetti irreversibili molto gravi a contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Vergiftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij aanraking met de huid en opname door de mond.

PT: Tóxico: perigo de efeitos irreversíveis muito graves em contacto com a pele e por ingestão.

R 39/23/24/25 ES: Tóxico: peligro de efectos irreversibles muy graves por inhalación, contacto con la piel e ingestión.

DA: Giftig: fare for varig alvorlig skade paa helbred ved indaanding, hudkontakt og indtagelse.

DE: Giftig: ernste Gefahr irreversiblen Schadens durch Einatmen, Beruehrung mit der Haut und durch Verschlucken.

EL: Ôïîéêue: êssíaeõíïò ðïëý óïâáñþí ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí ueôáí aaéóðíÝaaôáé, óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Toxic: danger of very serious irreversible effects through inhalation, in contact with skin and if swallowed.

FR: Toxique: danger d'effets irréversibles très graves par inhalation, par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Tossico: pericolo di effetti irreversibili molto gravi per inalazione, a contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Vergiftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing, aanraking met de huid en opname door de mond.

PT: Tóxico: perigo de efeitos irreversíveis muito graves por inalação, em contacto com a pele e por ingestão.

R 39/26 ES: Muy tóxico: peligro de efectos irreversibles muy graves por inhalación.

DA: Meget giftig: fare for varig alvorlig skade paa helbred ved indaanding.

DE: Sehr giftig: ernste Gefahr irreversiblen Schadens durch Einatmen.

EL: Ðïëý ôïîéêue: êssíaeõíïò ðïëý óïâáñþí ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí ueôáí aaéóðíÝaaôáé.

EN: Very toxic: danger of very serious irreversible effects through inhalation.

FR: Très toxique: danger d'effets irréversibles très graves par inhalation.

IT: Molto tossico: pericolo di effetti irreversibili molto gravi per inalazione.

NL: Zeer vergiftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing.

PT: Muito tóxico: perigo de efeitos irreversíveis muito graves por inalação.

R 39/27 ES: Muy tóxico: peligro de efectos irreversibles muy graves por contacto con la piel.

DA: Meget giftig: fare for varig alvorlig skade paa helbred ved hudkontakt.

DE: Sehr giftig: ernste Gefahr irreversiblen Schadens bei Beruehrung mit der Haut.

EL: Ðïëý ôïîéêue: êssíaeõíïò ðïëý óïâáñþí ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Very toxic: danger of very serious irreversible effects in contact with skin.

FR: Très toxique: danger d'effets irréversibles très graves par contact avec la peau.

IT: Molto tossico: pericolo di effetti irreversibili molto gravi a contatto con la pelle.

NL: Zeer vergiftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij aanraking met de huid.

PT: Muito tóxico: perigo de efeitos irreversíveis muito graves em contacto com a pele.

R 39/28 ES: Muy tóxico: peligro de efectos irreversibles muy graves por ingestión.

DA: Meget giftig: fare for varig alvorlig skade paa helbred ved indtagelse.

DE: Sehr giftig: ernste Gefahr irreversiblen Schadens durch Verschlucken.

EL: Ðïëý ôïîéêue: êssíaeõíïò ðïëý óïâáñþí ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Very toxic: danger of very serious irreversible effects if swallowed.

FR: Très toxique: danger d'effets irréversibles très graves par ingestion.

IT: Molto tossico: pericolo di effetti irreversibili molto gravi per ingestione.

NL: Zeer vergiftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij opname door de mond.

PT: Muito tóxico: perigo de efeitos irreversíveis muito graves por ingestão.

R 39/26/27 ES: Muy tóxico: peligro de efectos irreversibles muy graves por inhalación y contacto con la piel.

DA: Meget giftig: fare for varig alvorlig skade paa helbred ved indaanding og hudkontakt.

DE: Sehr giftig: ernste Gefahr irreversiblen Schadens durch Einatmen und bei Beruehrung mit der Haut.

EL: Ðïëý ôïîéêue: êssíaeõíïò ðïëý óïâáñþí ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Very toxic: danger of very serious irreversible effects through inhalation and in contact with skin.

FR: Très toxique: danger d'effets irréversibles très graves par inhalation et par contact avec la peau.

IT: Molto tossico: pericolo di effetti irreversibili molto gravi per inalazione e a contatto con la pelle.

NL: Zeer vergiftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing en aanraking met de huid.

PT: Muito tóxico: perigo de efeitos irreversíveis muito graves por inalação e em contacto com a pele.

R 39/26/28 ES: Muy tóxico: peligro de efectos irreversibles muy graves por inhalación e ingestión.

DA: Meget giftig: fare for varig alvorlig skade paa helbred ved indaanding og indtagelse.

DE: Sehr giftig: ernste Gefahr irreversiblen Schadens durch Einatmen und durch Verschlucken.

EL: Ðïëý ôïîéêue: êssíaeõíïò ðïëý óïâáñþí ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Very toxic: danger of very serious irreversible effects through inhalation and if swallowed.

FR: Très toxique: danger d'effets irréversibles très graves par inhalation et par ingestion.

IT: Molto tossico: pericolo di effetti irreversibili molto gravi per inalazione ed ingestione.

NL: Zeer vergiftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing en opname door de mond.

PT: Muito tóxico: perigo de efeitos irreversíveis muito graves por inalação e ingestão.

R 39/27/28 ES: Muy tóxico: peligro de efectos irreversibles muy graves por contacto con la piel e ingestión.

DA: Meget giftig: fare for varig alvorlig skade paa helbred ved hudkontakt og indtagelse.

DE: Sehr giftig: ernste Gefahr irreversiblen Schadens bei Beruehrung mit der Haut und durch Verschlucken.

EL: Ðïëý ôïîéêue: êssíaeõíïò ðïëý óïâáñþí ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Very toxic: danger of very serious irreversible effects in contact with skin and if swallowed.

FR: Très toxique: danger d'effets irréversibles très graves par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Molto tossico: pericolo di effetti irreversibili molto gravi a contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Zeer vergiftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij aanraking met de huid en opname door de mond.

PT: Muito tóxico: perigo de efeitos irreversíveis muito graves em contacto com a pele e por ingestão.

R 39/26/27/28 ES: Muy tóxico: peligro de efectos irreversibles muy graves por inhalación, contacto con la piel e ingestión.

DA: Meget giftig: fare for varig alvorlig skade paa helbred ved indaanding, hudkontakt og indtagelse.

DE: Sehr giftig: ernste Gefahr irreversiblen Schadens durch Einatmen, Beruehrung mit der Haut und durch Verschlucken.

EL: Ðïëý ôïîéêue: êssíaeõíïò ðïëý óïâáñþí ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí ueôáí aaéóðíÝaaôáé, óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Very toxic: danger of very serious irreversible effects through inhalation, in contact with skin and if swallowed.

FR: Très toxique: danger d'effets irréversibles très graves par inhalation, par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Molto tossico: pericolo di effetti irreversibili molto gravi per inalazione, a contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Zeer vergiftig: gevaar voor ernstige onherstelbare effecten bij inademing, aanraking met de huid en opname door de mond.

PT: Muito tóxico: perigo de efeitos irreversíveis muito graves por inalação, em contacto com a pele e por ingestão.

R 40/20 ES: Nocivo: posibilidad de efectos irreversibles por inhalación.

DA: Farlig: mulighed for varig skade paa helbred ved indaanding.

DE: Gesundheitsschaedlich: Moeglichkeit irreversiblen Schadens durch Einatmen.

EL: AAðéâëáâÝò: ðéèáíïss êssíaeõíïé ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí ueôáí aaéóðíÝaaôáé.

EN: Harmful: possible risk of irreversible effects through inhalation.

FR: Nocif: possibilité d'effets irréversibles par inhalation.

IT: Nocivo: possibilità di effetti irreversibili per inalazione.

NL: Schadelijk: bij inademing zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten.

PT: Nocivo: possibilidade de efeitos irreversíveis por inalação.

R 40/21 ES: Nocivo: posibilidad de efectos irreversibles en contacto con la piel.

DA: Farlig: mulighed for varig skade paa helbred ved hudkontakt.

DE: Gesundheitsschaedlich: Moeglichkeit irreversiblen Schadens bei Beruehrung mit der Haut.

EL: AAðéâëáâÝò: ðéèáíïss êssíaeõíïé ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Harmful: possible risk of irreversible effects in contact with skin.

FR: Nocif: possibilité d'effets irréversibles par contact avec la peau.

IT: Nocivo: possibilità di effetti irreversibili a contatto con la pelle.

NL: Schadelijk: bij aanraking met de huid zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten.

PT: Nocivo: possibilidade de efeitos irreversíveis em contacto com a pele.

R 40/22 ES: Nocivo: posibilidad de efectos irreversibles por ingestión.

DA: Farlig: mulighed for varig skade paa helbred ved indtagelse.

DE: Gesundheitsschaedlich: Moeglichkeit irreversiblen Schadens durch Verschlucken.

EL: AAðéâëáâÝò: ðéèáíïss êssíaeõíïé ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Harmful: possible risk of irreversible effects if swallowed.

FR: Nocif: possibilité d'effets irréversibles par ingestion.

IT: Nocivo: possibilità di effetti irreversibili per ingestione.

NL: Schadelijk: bij opname door de mond zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten.

PT: Nocivo: possibilidade de efeitos irreversíveis por ingestão.

R 40/20/21 ES: Nocivo: posibilidad de efectos irreversibles por inhalación y contacto con la piel.

DA: Farlig: mulighed for varig skade paa helbred ved indaanding og hudkontakt.

DE: Gesundheitsschaedlich: Moeglichkeit irreversiblen Schadens durch Einatmen und bei Beruehrung mit der Haut.

EL: AAðéâëáâÝò: ðéèáíïss êssíaeõíïé ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Harmful: possible risk of irreversible effects through inhalation and in contact with skin.

FR: Nocif: possibilité d'effets irréversibles par inhalation et par contact avec la peau.

IT: Nocivo: possibilità di effetti irreversibili per inalazione e a contatto con la pelle.

NL: Schadelijk: bij inademing en aanraking met de huid zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten.

PT: Nocivo: possibilidade de efeitos irreversíveis por inalação e em contacto com a pele.

R 40/20/22 ES: Nocivo: Posibilidad de efectos irreversibles por inhalación e ingestión.

DA: Farlig: mulighed for varig skade paa helbred ved indaanding og indtagelse.

DE: Gesundheitsschaedlich: Moeglichkeit irreversiblen Schadens durch Einatmen und durch Verschlucken.

EL: AAðéâëáâÝò: ðéèáíïss êssíaeõíïé ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Harmful: possible risk of irreversible effects through inhalation and if swallowed.

FR: Nocif: possibilité d'effets irréversibles par inhalation et par ingestion.

IT: Nocivo: possibilità di effetti irreversibili per inalazione ed ingestione.

NL: Schadelijk: bij inademing en opname door de mond zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten.

PT: Nocivo: possibilidade de efeitos irreversíveis por inalação e ingestão.

R 40/21/22 ES: Nocivo: posibilidad de efectos irreversibles en contacto con la piel e ingestión.

DA: Farlig: mulighed for varig skade paa helbred ved hudkontakt og indtagelse.

DE: Gesundheitsschaedlich: Moeglichkeit irreversiblen Schadens bei Beruehrung mit der Haut und durch Verschlucken.

EL: AAðéâëáâÝò: ðéèáíïss êssíaeõíïé ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Harmful: possible risk of irreversible effects in contact with skin and if swallowed.

FR: Nocif: possibilité d'effets irréversibles par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Nocivo: possibilità di effetti irreversibili a contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Schadelijk: bij aanraking met de huid en opname door de mond zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten.

PT: Nocivo: possibilidade de efeitos irreversíveis em contacto com a pele e por ingestão.

R 40/20/21/22 ES: Nocivo: posibilidad de efectos irreversibles por inhalación, contacto con la piel e ingestión.

DA: Farlig: mulighed for varig skade paa helbred ved indaanding, hudkontakt og indtagelse.

DE: Gesundheitsschaedlich: Moeglichkeit irreversiblen Schadens durch Einatmen, Beruehrung mit der Haut und durch Verschlucken.

EL: AAðéâëáâÝò: ðéèáíïss êssíaeõíïé ìueíéìùí aaðéaeñUEóaaùí ueôáí aaéóðíÝaaôáé, óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Harmful: possible risk of irreversible effects through inhalation, in contact with skin and if swallowed.

FR: Nocif: possibilité d'effets irréversibles par inhalation, par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Nocivo: possibilità di effetti irreversibili per inalazione, a contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Schadelijk: bij inademing, aanraking met de huid en opname door de mond zijn onherstelbare effecten niet uitgesloten.

PT: Nocivo: possibilidade de efeitos irreversíveis por inalação, em contacto com a pele e por ingestão.

R 42/43 ES: Posibilidad de sensibilización por inhalación y en contacto con la piel.

DA: Kan give overfoelsomhed ved indaanding og ved kontakt med huden.

DE: Sensibilisierung durch Einatmen und Hautkontakt moeglich.

EL: Ìðïñaass íá ðñïêáëÝóaaé aaõáéóèçôïðïssçóç ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: May cause sensitization by inhalation and skin contact.

FR: Peut entraîner une sensibilisation par inhalation et par contact avec la peau.

IT: Può provocare sensibilizzazione per inalazione e contatto con la pelle.

NL: Kan overgevoeligheid veroorzaken bij inademing of contact met de huid.

PT: Pode causar sensibilização por inalação e em contacto com a pele.

R 48/20 ES: Nocivo: riesgo de efectos graves para la salud en caso de exposición prolongada por inhalación.

DA: Farlig: alvorlig sundhedsfare ved laengere tids paavirkning ved indaanding.

DE: Gesundheitsschaedlich: Gefahr ernster Gesundheitsschaeden bei laengerer Exposition durch Einatmen.

EL: AAðéâëáâÝò: êssíaeõíïò óïâáñÞò âëUEâçò ôçò õãaassáò ýóôaañá áðue ðáñáôaaôáìÝíç Ýêèaaóç ueôáí aaéóðíÝaaôáé.

EN: Harmful: danger of serious damage to health by prolonged exposure through inhalation.

FR: Nocif: risque d'effets graves pour la santé en cas d'exposition prolongée par inhalation.

IT: Nocivo: pericolo di gravi danni per la salute in caso di esposizione prolungata per inalazione.

NL: Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing.

PT: Nocivo: risco de efeitos graves para a saúde em caso de exposição prolongada por inalação.

R 48/21 ES: Nocivo: riesgo de efectos graves para la salud en caso de exposición prolongada por contacto con la piel.

DA: Farlig: alvorlig sundhedsfare ved laengere tids paavirkning ved hudkontakt.

DE: Gesundheitsschaedlich: Gefahr ernster Gesundheitsschaeden bei laengerer Exposition durch Beruehrung mit der Haut.

EL: AAðéâëáâÝò: êssíaeõíïò óïâáñÞò âëUEâçò ôçò õãaassáò ýóôaañá áðue ðáñáôaaôáìÝíç Ýêèaaóç óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Harmful: danger of serious damage to health by prolonged exposure in contact with skin.

FR: Nocif: risque d'effets graves pour la santé en cas d'exposition prolongée par contact avec la peau.

IT: Nocivo: pericolo di gravi danni alla salute in caso di esposizione prolungata a contatto con la pelle.

NL: Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij aanraking met de huid.

PT: Nocivo: risco de efeitos graves para a saúde em caso de exposição prolongada em contacto com a pele.

R 48/22 ES: Nocivo: riesgo de efectos graves para la salud en caso de exposición prolongada por ingestión.

DA: Farlig: alvorlig sundhedsfare ved laengere tids paavirkning ved indtagelse.

DE: Gesundheitsschaedlich: Gefahr ernster Gesundheitsschaeden bei laengerer Exposition durch Verschlucken.

EL: AAðéâëáâÝò: êssíaeõíïò óïâáñÞò âëUEâçò ôçò õãaassáò ýóôaañá áðue ðáñáôaaôáìÝíç Ýêèaaóç óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Harmful: danger of serious damage to health by prolonged exposure if swallowed.

FR: Nocif: risque d'effets graves pour la santé en cas d'exposition prolongée par ingestion.

IT: Nocivo: pericolo di gravi danni alla salute in caso di esposizione prolungata per ingestione.

NL: Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij opname door de mond.

PT: Nocivo: risco de efeitos graves para a saúde em caso de exposição prolongada por ingestão.

R 48/20/21 ES: Nocivo: riesgo de efectos graves para la salud en caso de exposición prolongada por inhalación y contacto con la piel.

DA: Farlig: alvorlig sundhedsfare ved laengere tids paavirkning ved indaanding og hudkontakt.

DE: Gesundheitsschaedlich: Gefahr ernster Gesundheitsschaeden bei laengerer Exposition durch Einatmen und durch Beruehrung mit der Haut.

EL: AAðéâëáâÝò: êssíaeõíïò óïâáñÞò âëUEâçò ôçò õãaassáò ýóôaañá áðue ðáñáôaaôáìÝíç Ýêèaaóç ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Harmful: danger of serious damage to health by prolonged exposure through inhalation and in contact with skin.

FR: Nocif: risque d'effets graves pour la santé en cas d'exposition prolongée par inhalation et par contact avec la peau.

IT: Nocivo: pericolo di gravi danni alla salute in caso di esposizione prolungata per inalazione e a contatto con la pelle.

NL: Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing en aanraking met de huid.

PT: Nocivo: risco de efeitos graves para a saúde em caso de exposição prolongada por inalação e em contacto com a pele.

R 48/20/22 ES: Nocivo: riesgo de efectos graves para la salud en caso de exposición prolongada por inhalación e ingestión.

DA: Farlig: alvorlig sundhedsfare ved laengere tids paavirkning ved indaanding og indtagelse.

DE: Gesundheitsschaedlich: Gefahr ernster Gesundheitsschaeden bei laengerer Exposition durch Einatmen und durch Verschlucken.

EL: AAðéâëáâÝò: êssíaeõíïò óïâáñÞò âëUEâçò ôçò õãaassáò ýóôaañá áðue ðáñáôaaôáìÝíç Ýêèaaóç ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Harmful: danger of serious damage to health by prolonged exposure through inhalation and if swallowed.

FR: Nocif: risque d'effets graves pour la santé en cas d'exposition prolongée par inhalation et par ingestion.

IT: Nocivo: pericolo di gravi danni alla salute in caso di esposizione prolungata per inalazione e ingestione.

NL: Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing en opname door de mond.

PT: Nocivo: risco de efeitos graves para a saúde em caso de exposição prolongada por inalação e ingestão.

R 48/21/22 ES: Nocivo: riesgo de efectos graves para la salud en caso de exposición prolongada por contacto con la piel e ingestión.

DA: Farlig: alvorlig sundhedsfare ved laengere tids paavirkning ved hudkontakt og indtagelse.

DE: Gesundheitsschaedlich: Gefahr ernster Gesundheitsschaeden bei laengerer Exposition durch Beruehrung mit der Haut und durch Verschlucken.

EL: AAðéâëáâÝò: êssíaeõíïò óïâáñÞò âëUEâçò ôçò õãaassáò ýóôaañá áðue ðáñáôaaôáìÝíç Ýêèaaóç óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Harmful: danger of serious damage to health by prolonged exposure in contact with skin and if swallowed.

FR: Nocif: risque d'effets graves pour la santé en cas d'exposition prolongée par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Nocivo: pericolo di gravi danni alla salute in caso di esposizione prolungata a contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij aanraking met de huid en opname door de mond.

PT: Nocivo: risco de efeitos graves para a saúde em caso de exposição prolongada em contacto com a pele e por ingestão.

R 48/20/21/22 ES: Nocivo: riesgo de efectos graves para la salud en caso de exposición prolongada por inhalación, contacto con la piel e ingestión.

DA: Farlig: alvorlig sundhedsfare ved laengere tids paavirkning ved indaanding, hudkontakt og indtagelse.

DE: Gesundheitsschaedlich: Gefahr ernster Gesundheitsschaeden bei laengerer Exposition durch Einatmen, Beruehrung mit der Haut und durch Verschlucken.

EL: AAðéâëáâÝò: êssíaeõíïò óïâáñÞò âëUEâçò ôçò õãaassáò ýóôaañá áðue ðáñáôaaôáìÝíç Ýêèaaóç ueôáí aaéóðíÝaaôáé, óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Harmful: danger of serious damage to health by prolonged exposure through inhalation, in contact with skin and if swallowed.

FR: Nocif: risque d'effets graves pour la santé en cas d'exposition prolongée par inhalation, par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Nocivo: pericolo di gravi danni alla salute in caso di esposizione prolungata per inalazione, a contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Schadelijk: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing, aanraking met de huid en opname door de mond.

PT: Nocivo: risco de efeitos graves para a saúde em caso de exposição prolongada por inalação, em contacto com a pele e por ingestão.

R 48/23 ES: Tóxico: riesgo de efectos graves para la salud en caso de exposición prolongada por inhalación.

DA: Giftig: alvorlig sundhedsfare ved laengere tids paavirkning ved indaanding.

DE: Giftig: Gefahr ernster Gesundheitsschaeden bei laengerer Exposition durch Einatmen.

EL: Ôïîéêue: êssíaeõíïò óïâáñÞò âëUEâçò ôçò õãaassáò ýóôaañá áðue ðáñáôaaôáìÝíç Ýêèaaóç ueôáí aaéóðíÝaaôáé.

EN: Toxic: danger of serious damage to health by prolonged exposure through inhalation.

FR: Toxique: risque d'effets graves pour la santé en cas d'exposition prolongée par inhalation.

IT: Tossico: pericolo di gravi danni alla salute in caso di esposizione prolungata per inalazione.

NL: Vergiftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing.

PT: Tóxico: risco de efeitos graves para a saúde em caso de exposição prolongada por inalação.

R 48/24 ES: Tóxico: riesgo de efectos graves para la salud en caso de exposición prolongada por contacto con la piel.

DA: Giftig: alvorlig sundhedsfare ved laengere tids paavirkning ved hudkontakt.

DE: Giftig: Gefahr ernster Gesundheitsschaeden bei laengerer Exposition durch Beruehrung mit der Haut.

EL: Ôïîéêue: êssíaeõíïò óïâáñÞò âëUEâçò ôçò õãaassáò ýóôaañá áðue ðáñáôaaôáìÝíç Ýêèaaóç óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Toxic: danger of serious damage to health by prolonged exposure in contact with skin.

FR: Toxique: risque d'effets graves pour la santé en cas d'exposition prolongée par contact avec la peau.

IT: Tossico: pericolo di gravi danni alla salute in caso di esposizione prolungata a contatto con la pelle.

NL: Vergiftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij aanraking met de huid.

PT: Tóxico: risco de efeitos graves para a saúde em caso de exposição prolongada em contacto com a pele.

R 48/25 ES: Tóxico: riesgo de efectos graves para la salud en caso de exposición prolongada por ingestión.

DA: Giftig: alvorlig sundhedsfare ved laengere tids paavirkning ved indtagelse.

DE: Giftig: Gefahr ernster Gesundheitsschaeden bei laengerer Exposition durch Verschlucken.

EL: Ôïîéêue: êssíaeõíïò óïâáñÞò âëUEâçò ôçò õãaassáò ýóôaañá áðue ðáñáôaaôáìÝíç Ýêèaaóç óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Toxic: danger of serious damage to health by prolonged exposure if swallowed.

FR: Toxique: risque d'effets graves pour la santé en cas d'exposition prolongée par ingestion.

IT: Tossico: pericolo di gravi danni alla salute in caso di esposizione prolungata per ingestione.

NL: Vergiftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij opname door de mond.

PT: Tóxico: risco de efeitos graves para a saúde em caso de exposição prolongada por ingestão.

R 48/23/24 ES: Tóxico: riesgo de efectos graves para la salud en caso de exposición prolongada por inhalación y contacto con la piel.

DA: Giftig: alvorlig sundhedsfare ved laengere tids paavirkning ved indaanding og hudkontakt.

DE: Giftig: Gefahr ernster Gesundheitsschaeden bei laengerer Exposition durch Einatmen und durch Beruehrung mit der Haut.

EL: Ôïîéêue: êssíaeõíïò óïâáñÞò âëUEâçò ôçò õãaassáò ýóôaañá áðue ðáñáôaaôáìÝíç Ýêèaaóç ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Toxic: danger of serious damage to health by prolonged exposure through inhalation and in contact with skin.

FR: Toxique: risque d'effets graves pour la santé en cas d'exposition prolongée par inhalation et par contact avec la peau.

IT: Tossico: pericolo di gravi danni alla salute in caso di esposizione prolungata per inalazione e a contatto con la pelle.

NL: Vergiftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing en aanraking met de huid.

PT: Tóxico: risco de efeitos graves para a saúde em caso de exposição prolongada por inalação e em contacto com a pele.

R 48/23/25 ES: Tóxico: riesgo de efectos graves para la salud en caso de exposición prolongada por inhalación e ingestión.

DA: Giftig: alvorlig sundhedsfare ved laengere tids paavirkning ved indaanding og indtagelse.

DE: Giftig: Gefahr ernster Gesundheitsschaeden bei laengerer Exposition durch Einatmen und durch Verschlucken.

EL: Ôïîéêue: êssíaeõíïò óïâáñÞò âëUEâçò ôçò õãaassáò ýóôaañá áðue ðáñáôaaôáìÝíç Ýêèaaóç ueôáí aaéóðíÝaaôáé êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Toxic: danger of serious damage to health by prolonged exposure through inhalation and if swallowed.

FR: Toxique: risque d'effets graves pour la santé en cas d'exposition prolongée par inhalation et par ingestion.

IT: Tossico: pericolo di gravi danni alla salute in caso di esposizione prolungata per inalazione ed ingestione.

NL: Vergiftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing en opname door de mond.

PT: Tóxico: risco de efeitos graves para a saúde em caso de exposição prolongada por inalação e ingestão.

R 48/24/25 ES: Tóxico: riesgo de efectos graves para la salud en caso de exposición prolongada por contacto con la piel e ingestión.

DA: Giftig: alvorlig sundhedsfare ved laengere tids paavirkning ved hudkontakt og indtagelse.

DE: Giftig: Gefahr ernster Gesundheitsschaeden bei laengerer Exposition durch Beruehrung mit der Haut und durch Verschlucken.

EL: Ôïîéêue: êssíaeõíïò óïâáñÞò âëUEâçò ôçò õãaassáò ýóôaañá áðue ðáñáôaaôáìÝíç Ýêèaaóç óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Toxic: danger of serious damage to health by prolonged exposure in contact with skin and if swallowed.

FR: Toxique: risque d'effets graves pour la santé en cas d'exposition prolongée par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Tossico: pericolo di gravi danni alla salute in caso di esposizione prolungata a contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Vergiftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij aanraking met de huid en opname door de mond.

PT: Tóxico: risco de efeitos graves para a saúde em caso de exposição prolongada em contacto com a pele e por ingestão.

R 48/23/24/25 ES: Tóxico: riesgo de efectos graves para la salud en caso de exposición prolongada por inhalación, contacto con la piel e ingestión.

DA: Giftig: alvorlig sundhedsfare ved laengere tids paavirkning ved indaanding, hudkontakt og indtagelse.

DE: Giftig: Gefahr ernster Gesundheitsschaeden bei laengerer Exposition durch Einatmen, Beruehrung mit der Haut und durch Verschlucken.

EL: Ôïîéêue: êssíaeõíïò óïâáñÞò âëUEâçò ôçò õãaassáò ýóôaañá áðue ðáñáôaaôáìÝíç Ýêèaaóç ueôáí aaéóðíÝaaôáé, óaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé óaa ðaañssðôùóç êáôáðueóaaùò.

EN: Toxic: danger of serious damage to health by prolonged exposure through inhalation, in contact with skin and if swallowed.

FR: Toxique: risque d'effets graves pour la santé en cas d'exposition prolongée par inhalation, par contact avec la peau et par ingestion.

IT: Tossico: pericolo di gravi danni alla salute in caso di esposizione prolungata per inalazione, a contatto con la pelle e per ingestione.

NL: Vergiftig: gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling bij inademing, aanraking met de huid en opname door de mond.

PT: Tóxico: risco de efeitos graves para a saúde em caso de exposição prolongada por inalação, em contacto com a pele e por ingestão.

R 50/53 ES: Muy tóxico para los organismos acuáticos, puede provocar a largo plazo efectos negativos en el medio ambiente acuático.

DA: Meget giftig for organismer, der lever i vand; kan foraarsage uoenskede langtidsvirkninger i vandmiljoeet.

DE: Sehr giftig fuer Wasserorganismen, kann in Gewaessern laengerfristig schaedliche Wirkungen haben.

EL: Ðïëý ôïîéêue ãéá ôïõò õaeñueâéïõò ïñãáíéóìïýò, ìðïñaass íá ðñïêáëÝóaaé ìáêñï÷ñueíéaaò aeõóìaaíaassò aaðéðôþóaaéò óôï õaeUEôéíï ðaañéâUEëëïí.

EN: Very toxic to aquatic organisms, may cause long-term adverse effects in the aquatic environment.

FR: Très toxique pour les organismes aquatiques, peut entraîner des effets néfastes à long terme pour l'environnement aquatique.

IT: Altamente tossico per gli organismi acquatici, può provocare a lungo termine effetti negativi per l'ambiente acquatico.

NL: Zeer vergiftig voor in het water levende organismen; kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken.

PT: Muito tóxico para os organismos aquáticos, podendo causar efeitos nefastos a longo prazo no ambiente aquático.

R 51/53 ES: Tóxico para los organismos acuáticos, puede provocar a largo plazo efectos negativos en el medio ambiente acuático.

DA: Giftig for organismer, der lever i vand; kan foraarsage uoenskede langtidsvirkninger i vandmiljoeet.

DE: Giftig fuer Wasserorganismen, kann in Gewaessern laengerfristig schaedliche Wirkungen haben.

EL: Ôïîéêue ãéá ôïõò õaeñueâéïõò ïñãáíéóìïýò, ìðïñaass íá ðñïêáëÝóaaé ìáêñï÷ñueíéaaò aeõóìaaíaassò aaðéðôþóaaéò óôï õaeUEôéíï ðaañéâUEëëïí.

EN: Toxic to aquatic organisms, may cause long-term adverse effects in the aquatic environment.

FR: Toxique pour les organismes aquatiques, peut entraîner des effets néfastes à long terme pour l'environnement aquatique.

IT: Tossico per gli organismi acquatici, può provocare a lungo termine effetti negativi per l'ambiente acquatico.

NL: Vergiftig voor in het water levende organismen; kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken.

PT: Tóxico para os organismos aquáticos, podendo causar efeitos nefastos a longo prazo no ambiente aquático.

R 52/53 ES: Nocivo para los organismos acuáticos, puede provocar a largo plazo efectos negativos en el medio ambiente acuático.

DA: Skadelig for organismer, der lever i vand; kan foraarsage uoenskede langtidsvirkninger i vandmiljoeet.

DE: Schaedlich fuer Wasserorganismen, kann in Gewaessern laengerfristig schaedliche Wirkungen haben.

EL: AAðéâëáâÝò ãéá ôïõò õaeñueâéïõò ïñãáíéóìïýò, ìðïñaass íá ðñïêáëÝóaaé ìáêñï÷ñueíéaaò aeõóìaaíaassò aaðéðôþóaaéò óôï õaeUEôéíï ðaañéâUEëëïí.

EN: Harmful to aquatic organisms, may cause long-term adverse effects in the aquatic environment.

FR: Nocif pour les organismes aquatiques, peut entraîner des effets néfastes à long terme pour l'environnement aquatique.

IT: Nocivo per gli organismi acquatici, può provocare a lungo termine effetti negativi per l'ambiente acquatico.

NL: Schadelijk voor in het water levende organismen; kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken.

PT: Nocivo para os organismos aquáticos, podendo causar efeitos nefastos a longo prazo no ambiente aquático.

ANEXO III - BILAG III - ANHANG III - ÐÁÑÁÑÔÇÌÁ ÉÉÉ - ANNEX III - ANNEXE III - ALLEGATO III - BIJLAGE III - ANEXO III

ANEXO IV

Consejos de prudencia relativos a las sustancias y preparados peligrosos

BILAG IV

Forsigtighedsregler for farlige stoffer og praeparater

ANHANG IV

Sicherheitsratschlaege fuer gefaehrliche Stoffe und Zubereitungen

ÐÁÑÁÑÔÇÌÁ IV

Ïaeçãssaaò áóoeáëïýò ÷ñÞóçò ðïõ áoeïñïýí aaðéêssíaeõíaaò ÷çìéêÝò ïõóssaaò êáé ðáñáóêaaõUEóìáôá

ANNEX IV

Safety advice concerning dangerous substances and preparations

ANNEXE IV

Conseils de prudence concernant les substances et préparations dangereuses

ALLEGATO IV

Consigli di prudenza riguardanti le sostanze e preparati pericolosi

BIJLAGE IV

Veiligheidsaanbevelingen met betrekking tot gevaarlijke stoffen en preparaten

ANEXO IV

Conselhos de prudência relativos a substâncias e preparações perigosas

S 1 ES: Consérvese bajo llave.

DA: Opbevares under laas.

DE: Unter Verschluss aufbewahren.

EL: Íá oeõëUEóóaaôáé êëaaéaeùìÝíï.

EN: Keep locked up.

FR: Conserver sous clé.

IT: Conservare sotto chiave.

NL: Achter slot bewaren.

PT: Guardar fechado à chave.

S 2 ES: Manténgase fuera del alcance de los niños.

DA: Opbevares utilgaengeligt for boern.

DE: Darf nicht in die Haende von Kindern gelangen.

EL: ÌáêñõUE áðue ðáéaeéUE.

EN: Keep out of the reach of children.

FR: Conserver hors de la portée des enfants.

IT: Conservare fuori della portata dei bambini.

NL: Buiten bereik van kinderen bewaren.

PT: Manter fora do alcance das crianças.

S 3 ES: Consérvese en lugar fresco.

DA: Opbevares koeligt.

DE: Kuehl aufbewahren.

EL: Íá oeõëUEóóaaôáé óaa aeñïóaañue ìÝñïò.

EN: Keep in a cool place.

FR: Conserver dans un endroit frais.

IT: Conservare in luogo fresco.

NL: Op een koele plaats bewaren.

PT: Guardar em lugar fresco.

S 4 ES: Manténgase lejos de locales habitados.

DA: Maa ikke opbevares i naerheden af beboelse.

DE: Von Wohnplaetzen fernhalten.

EL: ÌáêñõUE áðue êáôïéêçìÝíïõò ÷þñïõò.

EN: Keep away from living quarters.

FR: Conserver à l'écart de tout local d'habitation.

IT: Conservare lontano da locali di abitazione.

NL: Verwijderd van woonruimten opbergen.

PT: Manter fora de qualquer zona de habitação.

S 5 ES: Consérvese en . . . (líquido apropiado a especificar por el fabricante).

DA: Opbevares under . . . (en egnet vaeske, som angives af fabikanten).

DE: Unter . . . aufbewahren (geeignete Fluessigkeit vom Hersteller anzugeben).

EL: Íá aeéáôçñaassôáé ôï ðaañéaa÷ueìaaíï ìÝóá óaa . . . (ôï aassaeïò ôïõ êáôUEëëçëïõ õãñïý êáèïñssaeaaôáé áðue ôïí ðáñáãùãue).

EN: Keep contents under . . . (appropriate liquid to be specified by the manufacturer).

FR: Conserver sous . . . (liquide approprié à spécifier par le fabricant).

IT: Conservare sotto . . . (liquido appropriato da indicarsi da parte del fabbricante).

NL: Onder . . . houden. [geschikte vloeistof aan te geven door fabrikant].

PT: Manter sob . . . (líquido apropriado a especificar pelo produtor).

S 6 ES: Consérvese en . . . (gas inerte a especificar por el fabricante).

DA: Opbevares under . . . (en inaktiv gas, som angives af fabrikanten).

DE: Unter . . . aufbewahren (inertes Gas vom Hersteller anzugeben).

EL: Íá aeéáôçñaassôáé óaa áôìueóoeáéñá . . . (ôï aassaeïò ôïõ áaeñáíïýò áaañssïõ êáèïñssaeaaôáé áðue ôïí ðáñáãùãue).

EN: Keep under . . . (inert gas to be specified by the manufacturer).

FR: Conserver sous . . . (gaz inerte à spécifier par le fabricant).

IT: Conservare sotto . . . (gas inerte da indicarsi da parte del fabbricante).

NL: Onder . . . houden. [inert gas aan te geven door fabrikant].

PT: Manter sob . . . (gás inerte a especificar pelo produtor).

S 7 ES: Manténgase el recipiente bien cerrado.

DA: Emballagen skal holdes taet lukket.

DE: Behaelter dicht geschlossen halten.

EL: Ôï aeï÷aassï íá aeéáôçñaassôáé aañìçôéêUE êëaaéóìÝíï.

EN: Keep container tightly closed.

FR: Conserver le récipient bien fermé.

IT: Conservare il recipiente ben chiuso.

NL: In goed gesloten verpakking bewaren.

PT: Manter o recipiente bem fechado.

S 8 ES: Manténgase el recipiente en lugar seco.

DA: Emballagen skal opbevares toert.

DE: Behaelter trocken halten.

EL: Ôï aeï÷aassï íá ðñïóôáôaaýaaôáé áðue ôçí õãñáóssá.

EN: Keep container dry.

FR: Conserver le récipient à l'abri de l'humidité.

IT: Conservare al riparo dall'umidità.

NL: Verpakking droog houden.

PT: Manter o recipiente ao abrigo da humidade.

S 9 ES: Consérvese el recipiente en lugar bien ventilado.

DA: Emballagen skal opbevares paa et godt ventileret sted.

DE: Behaelter an einem gut geluefteten Ort aufbewahren.

EL: Ôï aeï÷aassï íá aeéáôçñaassôáé óaa êáëUE áaañéaeueìaaíï ìÝñïò.

EN: Keep container in a well-ventilated place.

FR: Conserver le récipient dans un endroit bien ventilé.

IT: Conservare il recipiente in luogo ben ventilato.

NL: Op een goed geventileerde plaats bewaren.

PT: Manter o recipiente num local bem ventilado.

S 12 ES: No cerrar el recipiente herméticamente.

DA: Emballagen maa ikke lukkes taet.

DE: Behaelter nicht gasdicht verschliessen.

EL: Ìç aeéáôçñaassôaa ôï aeï÷aassï aañìçôéêUE êëaaéóìÝíï.

EN: Do not keep the container sealed.

FR: Ne pas fermer hermétiquement le récipient.

IT: Non chiudere ermeticamente il recipiente.

NL: De verpakking niet hermetisch sluiten.

PT: Não fechar o recipiente hermeticamente.

S 13 ES: Manténgase lejos de alimentos, bebidas y piensos.

DA: Maa ikke opbevares sammen med naerings- og nydelsesmidler samt foderstoffer.

DE: Von Nahrungsmitteln, Getraenken und Futtermitteln fernhalten.

EL: ÌáêñõUE áðue ôñueoeéìá, ðïôUE êáé aeùïôñïoeÝò.

EN: Keep away from food, drink and animal feedingstuffs.

FR: Conserver à l'écart des aliments et boissons, y compris ceux pour animaux.

IT: Conservare lontano da alimenti o mangimi e da bevande.

NL: Verwijderd houden van eet- en drinkwaren en van diervoeder.

PT: Manter afastado de alimentos e bebidas incluindo os dos animais.

S 14 ES: Consérvese lejos de . . . (materiales incompatibles a especificar por el fabricante).

DA: Opbevares adskilt fra . . . (uforligelige stoffer, som angives af fabrikanten).

DE: Von . . . fernhalten (inkompatible Substanzen sind vom Hersteller anzugeben).

EL: ÌáêñõUE áðue . . . (áóýìâáôaaò ïõóssaaò êáèïñssaeïíôáé áðue ôïí ðáñáãùãue).

EN: Keep away from . . . (incompatible materials to be indicated by the manufacturer).

FR: Conserver à l'écart des . . . (matières incompatibles à indiquer par le fabricant).

IT: Conservare lontano da . . . (sostanze incompatibili da precisare da parte del produttore).

NL: Verwijderd houden van . . . [stoffen waarmee contact vermeden dient te worden aan te geven door de fabrikant].

PT: Manter ao abrigo de . . . (matérias incompatíveis a indicar pelo produtor).

S 15 ES: Conservar alejado del calor.

DA: Maa ikke udsaettes for varme.

DE: Vor Hitze schuetzen.

EL: ÌáêñõUE áðue èaañìueôçôá.

EN: Keep away from heat.

FR: Conserver à l'écart de la chaleur.

IT: Conservare lontano dal calore.

NL: Verwijderd houden van warmte.

PT: Manter afastado do calor.

S 16 ES: Conservar alejado de toda llama o fuente de chispas - No fumar.

DA: Holdes vaek fra antaendelseskilder - Rygning forbudt.

DE: Von Zuendquellen fernhalten - Nicht rauchen.

EL: ÌáêñõUE áðue ðçãÝò áíUEoeëaaîçò - Áðáãïñaaýaaôáé ôï êUEðíéóìá.

EN: Keep away from sources of ignition - No smoking.

FR: Conserver à l'écart de toute flamme ou source d'étincelles - Ne pas fumer.

IT: Conservare lontano da fiamme e scintille - Non fumare.

NL: Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - Niet roken.

PT: Manter afastado de qualquer chama ou fonte de faísca - Não fumar.

S 17 ES: Manténgase lejos de materias combustibles.

DA: Holdes vaek fra braendbare stoffer.

DE: Von brennbaren Stoffen fernhalten.

EL: ÌáêñõUE áðue êáýóéìá õëéêUE.

EN: Keep away from combustible material.

FR: Tenir à l'écart des matières combustibles.

IT: Tenere lontano da sostanze combustibili.

NL: Verwijderd houden van brandbare stoffen.

PT: Manter afastado de matérias combustíveis.

S 18 ES: Manipúlese y ábrase el recipiente con prudencia.

DA: Emballagen skal behandles og aabnes med forsigtighed.

DE: Behaelter mit Vorsicht oeffnen und handhaben.

EL: ×aaéñéóôaassôaa êáé áíïssîôaa ôï aeï÷aassï ðñïóaaêôéêUE.

EN: Handle and open container with care.

FR: Manipuler et ouvrir le récipient avec prudence.

IT: Manipolare ed aprire il recipiente con cautela.

NL: Verpakking voorzichtig behandelen en openen.

PT: Manipular e abrir o recipiente com prudência.

S 20 ES: No comer ni beber durante su utilización.

DA: Der maa ikke spises eller drikkes under brugen.

DE: Bei der Arbeit nicht essen und trinken.

EL: Ìç ôñþôaa Þ ðssíaaôaa ueôáí ôï ÷ñçóéìïðïéaassôaa.

EN: When using do not eat or drink.

FR: Ne pas manger et ne pas boire pendant l'utilisation.

IT: Non mangiare né bere durante l'impiego.

NL: Niet eten of drinken tijdens gebruik.

PT: Não comer nem beber durante a utilização.

S 21 ES: No fumar durante su utilización.

DA: Der maa ikke ryges under brugen.

DE: Bei der Arbeit nicht rauchen.

EL: Ìç êáðíssaeaaôaa ueôáí ôï ÷ñçóéìïðïéaassôaa.

EN: When using do not smoke.

FR: Ne pas fumer pendant l'utilisation.

IT: Non fumare durante l'impiego.

NL: Niet roken tijdens gebruik.

PT: Não fumar durante a utilização.

S 22 ES: No respirar el polvo.

DA: Undgaa indaanding af stoev.

DE: Staub nicht einatmen.

EL: Ìç áíáðíÝaaôaa ôçí óêueíç.

EN: Do not breathe dust.

FR: Ne pas respirer les poussières.

IT: Non respirare le polveri.

NL: Stof niet inademen.

PT: Não respirar as poeiras.

S 23 ES: No respirar los gases/humos/vapores/aerosoles [denominación(es) adecuada(s) a especificar por el fabricante].

DA: Undgaa indaanding af gas/roeg/dampe/aerosol-taager (den eller de paagaeldende betegnelser angives af fabrikanten).

DE: Gas/Rauch/Dampf/Aerosol nicht einatmen (geeignete Bezeichnung(en) vom Hersteller anzugeben).

EL: Ìçí áíáðíÝaaôaa áÝñéá/áíáèõìéUEóaaéò/áôìïýò/aaêíaaoeþìáôá (ç êáôUEëëçëç aeéáôýðùóç êáèïñssaeaaôáé áðue ôïí ðáñáãùãue).

EN: Do not breathe gas/fumes/vapour/spray (appropriate wording to be specified by the manufacturer).

FR: Ne pas respirer les gaz/vapeurs/fumées/aérosols [terme(s) approprié(s) à indiquer par le fabricant].

IT: Non respirare i gas/fumi/vapori/aerosoli [termine(i) appropriato(i) da precisare da parte del produttore].

NL: Gas/rook/damp/spuitnevel niet inademen. [toepasselijke term(en) aan te geven door de fabrikant].

PT: Não respirar os gases/vapores/fumos/aerossóis [termo(s) apropriado(s) a indicar pelo produtor].

S 24 ES: Evítese el contacto con la piel.

DA: Undgaa kontakt med huden.

DE: Beruehrung mit der Haut vermeiden.

EL: Áðïoeaaýãaaôaa ôçí aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá.

EN: Avoid contact with skin.

FR: Éviter le contact avec la peau.

IT: Evitare il contatto con la pelle.

NL: Aanraking met de huid vermijden.

PT: Evitar o contacto com a pele.

S 25 ES: Evítese el contacto con los ojos.

DA: Undgaa kontakt med oejnene.

DE: Beruehrung mit den Augen vermeiden.

EL: Áðïoeaaýãaaôaa ôçí aaðáoeÞ ìaa ôá ìUEôéá.

EN: Avoid contact with eyes.

FR: Éviter le contact avec les yeux.

IT: Evitare il contatto con gli occhi.

NL: Aanraking met de ogen vermijden.

PT: Evitar o contacto com os olhos.

S 26 ES: En caso de contacto con los ojos, lávense inmediata y abundantemente con agua y acúdase a un médico.

DA: Kommer stoffet i oejnene, skylles straks grundigt med vand og laege kontaktes.

DE: Bei Beruehrung mit den Augen sofort mit Wasser abspuelen und Arzt konsultieren.

EL: Óaa ðaañssðôùóç aaðáoeÞò ìaa ôá ìUEôéá ðëýíaaôÝ ôá áìÝóùò ìaa UEoeèïíï íaañue êáé aeçôÞóôaa éáôñéêÞ óõìâïõëÞ.

EN: In case of contact with eyes, rinse immediately with plenty of water and seek medical advice.

FR: En cas de contact avec les yeux, laver immédiatement et abondamment avec de l'eau et consulter un spécialiste.

IT: In caso di contatto con gli occhi, lavare immediatamente e abbondantemente con acqua e consultare un medico.

NL: Bij aanraking met de ogen onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en deskundig medisch advies inwinnen.

PT: Em caso de contacto com os olhos, lavar imediata e abundantemente com água e consultar um especialista.

S 27 ES: Quítese inmediatamente la ropa manchada o salpicada.

DA: Tilsmudset toej tages straks af.

DE: Beschmutzte, getraenkte Kleidung sofort ausziehen.

EL: ÁoeáéñÝóôaa áìÝóùò ueëá ôá aaíaeýìáôá ðïõ Ý÷ïõí ìïëõíèaass.

EN: Take off immediately all contaminated clothing.

FR: Enlever immédiatement tout vêtement souillé ou éclaboussé.

IT: Togliersi di dosso immediatamente gli indumenti contaminati.

NL: Verontreinigde kleding onmiddellijk uittrekken.

PT: Retirar imediatamente todo o vestuário contaminado.

S 28 ES: En caso de contacto con la piel, lávese inmediata y abundantemente con . . . (productos a especificar por el fabricante).

DA: Kommer stof paa huden vaskes straks med store maengder . . . (angives af fabrikanten).

DE: Bei Beruehrung mit der Haut sofort abwaschen mit viel . . . (vom Hersteller anzugeben).

EL: Óaa ðaañssðôùóç aaðáoeÞò ìaa ôï aeÝñìá, ðëõèaassôaa áìÝóùò ìaa UEoeèïíï . . . (ôï aassaeïò ôïõ õãñïý êáèïñssaeaaôáé áðue ôïí ðáñáãùãue).

EN: After contact with skin, wash immediately with plenty of . . . (to be specified by the manufacturer).

FR: Après contact avec la peau, se laver immédiatement et abondamment avec . . . (produits appropriés à indiquer par le fabricant).

IT: In caso di contatto con la pelle lavarsi immediatamente ed abbondantemente con . . . (prodotti idonei da indicarsi da parte del fabbricante).

NL: Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel . . . [aan te geven door de fabrikant].

PT: Ápos contacto com a pele, lavar imediata e abundantemente com . . . (produtos adequados a indicar pelo produtor).

S 29 ES: No tirar los residuos por el desaguee.

DA: Maa ikke kommes i kloakafloeb.

DE: Nicht in die Kanalisation gelangen lassen.

EL: Ìçí áaeaaéUEaeaaôaa ôï ðaañéaa÷ueìaaíï óôçí áðï÷Ýôaaõóç.

EN: Do not empty into drains.

FR: Ne pas jeter les résidus à l'égout.

IT: Non gettare i residui nelle fognature.

NL: Afval niet in de gootsteen werpen.

PT: Não deitar os resíduos no esgoto.

S 30 ES: No echar jamás agua a este producto.

DA: Haeld aldrig vand paa eller i produktet.

DE: Niemals Wasser hinzugiessen.

EL: ÐïôÝ ìçí ðñïóèÝôaaôaa íaañue óôï ðñïúueí áõôue.

EN: Never add water to this product.

FR: Ne jamais verser de l'eau dans ce produit.

IT: Non versare acqua sul prodotto.

NL: Nooit water op deze stof gieten.

PT: Nunca adicionar água a este produto.

S 33 ES: Evítese la acumulación de cargas electroestáticas.

DA: Traef foranstaltninger mod statisk elektricitet.

DE: Massnahmen gegen elektrostatische Aufladungen treffen.

EL: ËUEâaaôaa ðñïóôáôaaõôéêUE ìÝôñá Ýíáíôé çëaaêôñïóôáôéêþí aaêêaaíþóaaùí.

EN: Take precautionary measures against static discharges.

FR: Éviter l'accumulation de charges électrostatiques.

IT: Evitare l'accumulo di cariche elettrostatiche.

NL: Maatregelen treffen tegen ontladingen van statische elektriciteit.

PT: Evitar acumulação de cargas electrostáticas.

S 35 ES: Elimínense los residuos del producto y sus recipientes con todas las precauciones posibles.

DA: Stoffet og emballagen skal bortskaffes paa en sikker maade.

DE: Abfaelle und Behaelter muessen in gesicherter Weise beseitigt werden.

EL: Ôï õëéêue êáé ï ðaañéÝêôçò ôïõ ðñÝðaaé íá aeéáôaaèaass ìaa áóoeáëÞ ôñueðï.

EN: This material and its container must be disposed of in a safe way.

FR: Ne se débarrasser de ce produit et de son récipient qu'en prenant toutes précautions d'usage.

IT: Non disfarsi del prodotto e del recipiente se non con le dovute precauzioni.

NL: Deze stof en de verpakking op veilige wijze afvoeren.

PT: Não se desfazer deste produto e do seu recipiente sem tomar as precauções de segurança devidas.

S 36 ES: Úsese indumentaria protectora adecuada.

DA: Brug saerligt arbejdstoej.

DE: Bei der Arbeit geeignete Schutzkleidung tragen.

EL: Íá oeïñUEôaa êáôUEëëçëç ðñïóôáôaaõôéêÞ aaíaeõìáóssá.

EN: Wear suitable protective clothing.

FR: Porter un vêtement de protection approprié.

IT: Usare indumenti protettivi adatti.

NL: Draag geschikte beschermende kleding.

PT: Usar vestuário de protecção adequado.

S 37 ES: Úsense guantes adecuados.

DA: Brug egnede beskyttelseshandsker under arbejdet.

DE: Geeignete Schutzhandschuhe tragen.

EL: Íá oeïñUEôaa êáôUEëëçëá ãUEíôéá.

EN: Wear suitable gloves.

FR: Porter des gants appropriés.

IT: Usare guanti adatti.

NL: Draag geschikte handschoenen.

PT: Usar luvas adequadas.

S 38 ES: En caso de ventilación insuficiente, úsese equipo respiratorio adecuado.

DA: Brug egnet aandedraetsvaern, hvis effektiv ventilation ikke er mulig.

DE: Bei unzureichender Belueftung Atemschutzgeraet anlegen.

EL: Óaa ðaañssðôùóç áíaaðáñêïýò áaañéóìïý, ÷ñçóéìïðïéaassôaa êáôUEëëçëç áíáðíaaõóôéêÞ óõóêaaõÞ.

EN: In case of insufficient ventilation, wear suitable respiratory equipment.

FR: En cas de ventilation insuffisante, porter un appareil respiratoire approprié.

IT: In caso di ventilazione insufficiente, usare un apparecchio respiratorio adatto.

NL: Bij ontoereikende ventilatie een geschikte ademhalingsbescherming dragen.

PT: Em caso de ventilação insuficiente, usar equipamento respiratório adequado.

S 39 ES: Úsese protección para los ojos/la cara.

DA: Brug beskyttelsesbriller/ansigtsskaerm under arbejdet.

DE: Schutzbrille/Gesichtsschutz tragen.

EL: ×ñçóéìïðïéaassôaa óõóêaaõÞ ðñïóôáóssáò ìáôéþí/ðñïóþðïõ.

EN: Wear eye/face protection.

FR: Porter un appareil de protection des yeux/du visage.

IT: Proteggersi gli occhi/la faccia.

NL: Een bescherming voor de ogen/voor het gezicht dragen.

PT: Usar um equipamento protector para a vista/face.

S 40 ES: Para limpiar el suelo y los objetos contaminados por este producto, úsese . . . (a especificar por el fabricante).

DA: Gulvet og tilsmudsede genstande renses med . . . (midlerne angives af fabrikanten).

DE: Fussboden und verunreinigte Gegenstaende mit . . . reinigen (Material vom Hersteller anzugeben).

EL: Ãéá ôïí êáèáñéóìue ôïõ aeáðÝaeïõ êáé ueëùí ôùí áíôéêaaéìÝíùí ðïõ Ý÷ïõí ìïëõíèaass áðue ôï õëéêue áõôue ÷ñçóéìïðïéaassôaa . . . (ôï aassaeïò êáèïñssaeaaôáé áðue ôïí ðáñáãùãue).

EN: To clean the floor and all objects contaminated by this material, use . . . (to be specified by the manufacturer).

FR: Pour nettoyer le sol ou les objets souillés par ce produit, utiliser . . . (à préciser par le fabricant).

IT: Per pulire il pavimento e gli oggetti contaminati da questo prodotto, usare . . . (da precisare da parte del produttore).

NL: Voor de reiniging van de vloer en alle voorwerpen verontreinigd met dit materiaal, . . . gebruiken. [aan te geven door de fabrikant].

PT: Para limpeza do chão e objectos contaminados por este produto, utilizar . . . (a especificar pelo produtor).

S 41 ES: En caso de incendio y/o de explosión no respire los humos.

DA: Undgaa at indaande roegen ved brand eller eksplosion.

DE: Explosions- und Brandgase nicht einatmen.

EL: Óaa ðaañssðôùóç ðõñêáãéUEò êáé/Þ aaêñÞîaaùò ìçí áíáðíÝaaôaa ôïõò êáðíïýò.

EN: In case of fire and/or explosion do not breathe fumes.

FR: En cas d'incendie et/ou d'explosion, ne pas respirer les fumées.

IT: In caso di incendio e/o esplosione non respirare i fumi.

Nl: In geval van brand en/of explosie inademen van rook vermijden.

PT: Em caso de incêndio e/ou explosão não respirar os fumos.

S 42 ES: Durante las fumigaciones/pulverizaciones, úsese equipo respiratorio adecuado [denominación(es) adecuada(s) a especificar por el fabricante].

DA: Brug egnet aandedraetsvaern ved rygning/sproejtning (den eller de paagaeldende betegnelser angives af fabrikanten).

DE: Beim Raeuchern/Verspruehen geeignetes Atemschutzgeraet anlegen (geeignete Bezeichnung(en) vom Hersteller anzugeben).

EL: ÊáôUE ôç aeéUEñêaaéá õðïêáðíéóìïý/oeaaêUEóìáôïò ÷ñçóéìïðïéaassôaa êáôUEëëçëç áíáðíaaõóôéêÞ óõóêaaõÞ (ç êáôUEëëçëç aeéáôýðùóç êáèïñssaeaaôáé áðï ôïí ðáñáãùãue).

EN: During fumigation/spraying wear suitable respiratory equipment (appropriate wording to be specified by the manufacturer).

FR: Pendant les fumigations/pulvérisations, porter un appareil respiratoire approprié [terme(s) approprié(s) à indiquer par le fabricant].

IT: Durante le fumigazioni/polimerizzazioni usare un apparecchio respiratorio adatto [termine(i) appropriato(i) da precisare da parte del produttore].

NL: Tijdens de ontsmetting/bespuiting een geschikte adembescherming dragen. [geschikte term(en) door de fabrikant aan te geven].

PT: Durante as fumigações/pulverizações usar equipamento respiratório adequado [termo(s) adequado(s) a indicar pelo produtor].

S 43 ES: En caso de incendio, utilizar . . . (los medios de extinción los debe especificar el fabricante). (Si el agua aumenta el riesgo, se deberá añadir: « No usar nunca agua. ») DA: Brug . . . ved brandslukning (den noejagtige type brandslukningsudstyr angives af fabrikanten. Saafremt vand ikke maa bruges tilfoejes: »Brug ikke vand«).

DE: Zum Loeschen . . . (vom Hersteller anzugeben) verwenden (wenn Wasser die Gefahr erhoeht, anfuegen: "Kein Wasser verwenden").

EL: Óaa ðaañssðôùóç ðõñêáãéUEò ÷ñçóéìïðïéaassôaa . . . (ÁíáoeÝñaaôáé ôï áêñéâÝò aassaeïò ìÝóùí ðõñueóâaaóçò. AAUEí ôï íaañue áõîUEíaaé ôïí êssíaeõíï, ðñïóôssèaaôáé: «Ìç ÷ñçóéìïðïéaassôaa ðïôÝ íaañue»).

EN: In case of fire, use . . . (indicate in the space the precise type of fire-fighting equipment. If water increases risk, add - 'Never use water`).

FR: En cas d'incendie, utiliser . . . (moyens d'extinction à préciser par le fabricant. Si l'eau augmente les risques, ajouter: « Ne jamais utiliser d'eau »).

IT: In caso di incendio usare . . . (mezzi estinguenti idonei da indicarsi da parte del fabbricante. Se l'acqua aumenta il rischio precisare « Non usare acqua »).

NL: In geval van brand . . . gebruiken. [blusmiddelen aan te duiden door de fabrikant. Indien water het risico vergroot toevoegen: "Nooit water gebruiken."] PT: Em caso de incêndio, utilizar . . . (meios de extinção a especificar pelo produtor. Se a água aumentar os riscos, acrescentar « Nunca utilizar água »).

S 45 ES: En caso de accidente o malestar, acúdase inmediatamente al médico (si es posible, muéstresele la etiqueta).

DA: Ved ulykkestilfaelde eller ved ildebefindende er omgaaende laegebehandling noedvendig; vis etiketten, hvis det er muligt.

DE: Bei Unfall oder Unwohlsein sofort Arzt zuziehen (wenn moeglich, dieses Etikett vorzeigen).

EL: Óaa ðaañssðôùóç áôõ÷Þìáôïò Þ áí áéóèáíèaassôaa áaeéáèaaóssá aeçôÞóôaa áìÝóùò éáôñéêÞ óõìâïõëÞ (aeaassîôaa ôçí aaôéêÝôôá áí aassíáé aeõíáôue).

EN: In case of accident or if you feel unwell, seek medical advice immediately (show the label where possible).

FR: En cas d'accident ou de malaise, consulter immédiatement un médecin (si possible lui montrer l'étiquette).

IT: In caso di incidente o di malessere consultare immediatamente il medico (se possibile, mostrargli l'etichetta).

NL: Bij een ongeval of indien men zich onwel voelt, onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk hem dit etiket tonen).

PT: Em caso de acidente ou de indisposição, consultar imediatamente o médico (se possível mostrar-lhe o rótulo).

S 46 ES: En caso de ingestión, acúdase inmediatamente al médico y muéstresele la etiqueta o el envase.

DA: Ved indtagelse, kontakt omgaaende laege og vis denne beholder eller etiket.

DE: Bei Verschlucken sofort aerztlichen Rat einholen und Verpackung oder Etikett vorzeigen.

EL: Óaa ðaañssðôùóç êáôUEðïóçò aeçôÞóôaa áìÝóùò éáôñéêÞ óõìâïõëÞ êáé aeaassîôaa áõôue ôï aeï÷aassï Þ ôçí aaôéêÝôôá.

EN: If swallowed, seek medical advice immediately and show this container or label.

FR: En cas d'ingestion, consulter immédiatement un médecin et lui montrer l'emballage ou l'étiquette.

IT: In caso d'ingestione consultare immediatamente il medico e mostrargli il contenitore o l'etichetta.

NL: In geval van inslikken onmiddellijk een arts raadplegen en verpakking of etiket tonen.

PT: Em caso de ingestão, consultar imediatamente o médico e mostrar-lhe a embalagem ou o rótulo.

S 47 ES: Consérvese a una temperatura no superior a . . . °C (a especificar por el fabricante).

DA: Maa ikke opbevares ved temperaturer paa over . . . °C (angives af fabrikanten).

DE: Nicht bei Temperaturen ueber . . . °C aufbewahren (vom Hersteller anzugeben).

EL: Íá aeéáôçñaassôáé óaa èaañìïêñáóssá ðïõ aeaaí õðaañâássíaaé ôïõò . . . °C (êáèïñssaeaaôáé áðue ôïí ðáñáãùãue).

EN: Keep at temperature not exceeding . . . °C (to be specified by the manufacturer).

FR: Conserver à une température ne dépassant pas . . . °C (à préciser par le fabricant).

IT: Conservare a temperatura non superiore a . . . °C (da precisare da parte del fabbricante).

NL: Bewaren bij een temperatuur beneden . . . °C. [aan te geven door de fabrikant].

PT: Conservar a uma temperatura que não exceda . . . °C (a especificar pelo produtor).

S 48 ES: Consérvese húmedo con . . . (medio apropiado a especificar por el fabricante).

DA: Holdes befugtet med . . . (passende middel angives af fabrikanten).

DE: Feucht halten mit . . . (geeignetes Mittel vom Hersteller anzugeben).

EL: Íá aeéáôçñaassôáé õãñue ìaa . . . (êáôUEëëçëï õãñue ðïõ ðñÝðaaé íá êáèïñéóôaass áðue ôïí ðáñáãùãue).

EN: Keep wet with . . . (appropriate material to be specified by the manufacturer).

FR: Maintenir humide avec . . . (moyen approprié à préciser par le fabricant).

IT: Mantenere umido con . . . (mezzo appropriato da precisare da parte del fabbricante).

NL: Inhoud vochtig houden met . . . [middel aan te geven door de fabrikant].

PT: Manter húmido com . . . (material adequado a especificar pelo produtor).

S 49 ES: Consérvese únicamente en el recipiente de origen.

DA: Maa kun opbevares i den originale emballage.

DE: Nur im Originalbehaelter aufbewahren.

EL: AEéáôçñaassôáé ìueíï ìÝóá óôï áñ÷éêue aeï÷aassï.

EN: Keep only in the original container.

FR: Conserver uniquement dans le récipient d'origine.

IT: Conservare soltanto nel recipiente originale.

NL: Uitsluitend in de oorspronkelijke verpakking bewaren.

PT: Conservar unicamente no recipiente de origem.

S 50 ES: No mezclar con . . . (a especificar por el fabricante).

DA: Maa ikke blandes med . . . (angives af fabrikanten).

DE: Nicht mischen mit . . . (vom Hersteller anzugeben).

EL: Íá ìçí áíáìé÷èaass ìaa . . . (êáèïñssaeaaôáé áðue ôïí ðáñáãùãue).

EN: Do not mix with . . . (to be specified by the manufacturer).

FR: Ne pas mélanger avec . . . (à spécifier par le fabricant).

IT: Non mescolare con . . . (da specificare da parte del fabbricante).

NL: Niet vermengen met . . . [aan te geven door de fabrikant].

PT: Não misturar com . . . (a especificar pelo produtor).

S 51 ES: Úsese únicamente en lugares bien ventilados.

DA: Maa kun bruges paa steder med god ventilation.

DE: Nur in gut geluefteten Bereichen verwenden.

EL: Íá ÷ñçóéìïðïéaassôáé ìueíï óaa êáëUE áaañéaeueìaaíï ÷þñï.

EN: Use only in well-ventilated areas.

FR: Utiliser seulement dans des zones bien ventilées.

IT: Usare soltanto in luogo ben ventilato.

NL: Uitsluitend op goed geventileerde plaatsen gebruiken.

PT: Utilizar somente em locais bem ventilados.

S 52 ES: No usar sobre grandes superficies en locales habitados.

DA: Boer ikke anvendes til stoerre flader i beboelses- eller opholdsrum.

DE: Nicht grossflaechig fuer Wohn- und Aufenthaltsraeume zu verwenden.

EL: AEaaí óõíssóôáôáé ç ÷ñÞóç óaa aaõñaassaaò aaðéoeUEíaaéaaò óaa aaóùôaañéêïýò ÷þñïõò.

EN: Not recommended for interior use on large surface areas.

FR: Ne pas utiliser sur de grandes surfaces dans les locaux habités.

IT: Non utilizzare su grandi superfici in locali abitati.

NL: Niet voor gebruik op grote oppervlakken in woon- en verblijfruimtes.

PT: Não utilizar em grandes superfícies nos locais habitados.

S 53 ES: Evítese la exposición - recábense instrucciones especiales antes del uso.

DA: Undgaa enhver kontakt - indhent saerlige anvisninger foer brug.

DE: Exposition vermeiden - vor Gebrauch besondere Anweisungen einholen.

EL: Áðïoeaaýãaaôaa ôçí Ýêèaaóç - aaoeïaeéáóôaassôaa ìaa ôéò aaéaeéêÝò ïaeçãssaaò ðñéí áðue ôç ÷ñÞóç.

EN: Avoid exposure - obtain special instructions before use.

FR: Éviter l'exposition - se procurer des instructions spéciales avant l'utilisation.

IT: Evitare l'esposizione - procurarsi speciali istruzioni prima dell'uso.

NL: Blootstelling vermijden - vóór gebruik speciale aanwijzingen raadplegen.

PT: Evitar a exposição - obter instruções específicas antes da utilização.

S 56 ES: Elimínense esta sustancia y su recipiente en un punto de recogida pública de residuos especiales o peligrosos.

DA: Aflever dette materiale og dets beholder til et indsamlingssted for farligt affald og problemaffald.

DE: Diesen Stoff und seinen Behaelter auf entsprechend genehmigter Sondermuelldeponie entsorgen.

EL: Ôï õëéêue áõôue êáé ï ðaañéÝêôçò ôïõ íá aaíáðïôaaèïýí óaa ÷þñï óõëëïãÞò aaðéêéíaeýíùí Þ aaéaeéêþí áðïâëÞôùí.

EN: Dispose of this material and its container at hazardous or special waste collection point.

FR: Éliminer ce produit et son récipient dans un centre de collecte des déchets dangereux ou spéciaux.

IT: Smaltire questo materiale e relativi contenitori in un punto di raccolta rifiuti pericolosi o speciali autorizzati.

NL: Deze stof en de verpakking naar inzamelpunt voor gevaarlijk of bijzonder afval brengen.

PT: Eliminar este produto e o seu recipiente, enviando-os para local autorizado para a recolha de resíduos perigosos ou especiais.

S 57 ES: Utilícese un envase de seguridad adecuado para evitar la contaminación del medio ambiente.

DA: Skal indesluttes forsvarligt for at undgaa miljoeforurening.

DE: Zur Vermeidung einer Kontamination der Umwelt geeigneten Behaelter verwenden.

EL: Íá ÷ñçóéìïðïéçèaass ôï êáôUEëëçëï ðaañssâëçìá ãéá íá áðïoeaaõ÷èaass ìueëõíóç ôïõ ðaañéâUEëëïíôïò.

EN: Use appropriate container to avoid environmental contamination.

FR: Utiliser un récipient approprié pour éviter toute contamination du milieu ambiant.

IT: Usare contenitori adeguati per evitare l'inquinamento ambientale.

NL: Neem passende maatregelen om verspreiding in het milieu te voorkomen.

PT: Utilizar um recipiente adequado para evitar a contaminação do ambiente.

S 59 ES: Remitirse al fabricante o proveedor para obtener información sobre su recuperación/reciclado.

DA: Indhent oplysninger om genvinding/genanvendelse hos fabrikanten/leverandoeren.

DE: Informationen zur Wiederverwendung/Wiederverwertung beim Hersteller/Lieferanten erfragen.

EL: AEçôÞóôaa ðëçñïoeïñssaaò áðue ôïí ðáñáãùãue/ðñïìçèaaõôÞ ãéá áíUEêôçóç/áíáêýêëùóç.

EN: Refer to manufacturer/supplier for information on recovery/recycling.

FR: Consulter le fabricant/fournisseur pour des informations relatives à la récupération/au recyclage.

IT: Richiedere informazioni al produttore/fornitore per il recupero/riciclaggio.

NL: Raadpleeg fabrikant/leverancier voor informatie over terugwinning/recycling.

PT: Solicitar ao produtor/fornecedor informações relativas à sua recuperação/reciclagem.

S 60 ES: Elimínense el producto y su recipiente como residuos peligrosos.

DA: Dette materiale og dets beholder skal bortskaffes som farligt affald.

DE: Dieser Stoff und sein Behaelter sind als gefaehrlicher Abfall zu entsorgen.

EL: Ôï õëéêue êáé ï ðaañéÝêôçò ôïõ íá èaaùñçèïýí êáôUE ôç aeéUEèaaóç ôïõò aaðéêssíaeõíá áðueâëçôá.

EN: This material and its container must be disposed of as hazardous waste.

FR: Éliminer le produit et son récipient comme un déchet dangereux.

IT: Questo materiale e il suo contenitore devono essere smaltiti come rifiuti pericolosi.

NL: Deze stof en de verpakking als gevaarlijk afval afvoeren.

PT: Este produto e o seu recipiente devem ser eliminados como resíduos perigosos.

S 61 ES: Evítese su liberación al medio ambiente. Recábense instrucciones específicas de la ficha de datos de seguridad.

DA: Undgaa udledning til miljoeet. Se saerlig vejledning/sikkerhedsdatablad.

DE: Freisetzung in die Umwelt vermeiden. Besondere Anweisungen einholen/Sicherheitsdatenblatt zu Rate ziehen.

EL: Áðïoeýãaaôaa ôçí aaëaaõèÝñùóÞ ôïõ óôï ðaañéâUEëëïí. Áíáoeaañèaassôaa óaa aaéaeéêÝò ïaeçãssaaò/aeaaëôssï aeaaaeïìÝíïõ áóoeáëaassáò.

EN: Avoid release to the environment. Refer to special instructions/Safety data sheets.

FR: Éviter le rejet dans l'environnement. Consulter les instructions spéciales/la fiche de données de sécurité.

IT: Non disperdere nell'ambiente. Riferirsi alle istruzioni speciali/ schede informative in materia di sicurezza.

NL: Voorkom lozing in het milieu. Vraag om speciale instructies/veiligheidskaart.

PT: Evitar a libertação para o ambiente. Obter instruções específicas/fichas de segurança.

S 62 ES: En caso de ingestión no provocar el vómito: acúdase inmediatamente al médico y muéstresele la etiqueta o el envase.

DA: Ved indtagelse, undgaa at fremprovokere opkastning: kontakt omgaaende laege og vis denne beholder eller etiket.

DE: Bei Verschlucken kein Erbrechen herbeifuehren. Sofort aerztlichen Rat einholen und Verpackung oder dieses Etikett vorzeigen.

EL: Óaa ðaañssðôùóç êáôUEðïóçò íá ìçí ðñïêëçèaass aaìaaôueò: aeçôÞóôaa áìÝóùò éáôñéêÞ óõìâïõëÞ êáé aeaassîôaa áõôue ôï aeï÷aassï ç ôçí aaôéêÝôôá ôïõ.

EN: If swallowed, do not induce vomiting: seek medical advice immediately and show this container or label.

FR: En cas d'ingestion, ne pas faire vomir: consulter immédiatement un médecin et lui montrer l'emballage ou l'étiquette.

IT: In caso di ingestione non provocare il vomito: consultare immediatamente il medico e mostrargli il contenitore o l'etichetta.

NL: Bij inslikken niet het braken opwekken; direct een arts raadplegen en de verpakking of het etiket tonen.

PT: Em caso de ingestão, não provocar o vómito. Consultar imediatamente um médico e mostrar-lhe a embalagem ou o rótulo.

Combinación de frases-S

Kombination af S-saetninger

Kombination der S-Saetze

Óõíaeõáóìueò ôùí S- oeñUEóaaùí

Combination of S-phrases

Combinaison des phrases S

Combinazioni delle frasi S

Combinatie van S-zinnen

Combinação das frases S

S 1/2 ES: Consérvese bajo llave y manténgase fuera del alcance de los niños.

DA: Opbevares under laas og utilgaengeligt for boern.

DE: Unter Verschluss und fuer Kinder unzugaenglich aufbewahren.

EL: OEõëUEîôaa ôï êëaaéaeùìÝíï êáé ìáêñõUE áðue ðáéaeéUE.

EN: Keep locked up and out of the reach of children.

FR: Conserver sous clef et hors de portée des enfants.

IT: Conservare sotto chiave e fuori della portata dei bambini.

NL: Achter slot en buiten bereik van kinderen bewaren.

PT: Guardar fechado à chave e fora do alcance das crianças.

S 3/7 ES: Consérvese el recipiente bien cerrado y en lugar fresco.

DA: Emballagen opbevares taet lukket paa et koeligt sted.

DE: Behaelter dicht geschlossen halten und an einem kuehlen Ort aufbewahren.

EL: AEéáôçñaassóôaa ôï aeï÷aassï aañìçôéêUE êëaaéóìÝíï óaa aeñïóaañue ìÝñïò.

EN: Keep container tightly closed in a cool place.

FR: Conserver le récipient bien fermé dans un endroit frais.

IT: Tenere il recipiente ben chiuso in luogo fresco.

NL: Gesloten verpakking op een koele plaats bewaren.

PT: Conservar em recipiente bem fechado em lugar fresco.

S 3/9/14 ES: Consérvese en lugar fresco y bien ventilado y lejos de . . . (materiales incompatibles, a especificar por el fabricante).

DA: Opbevares koeligt, godt ventileret og adskilt fra . . . (uforligelige stoffer angives af fabrikanten).

DE: An einem kuehlen, gut geluefteten Ort, entfernt von . . . aufbewahren (die Stoffe, mit denen Kontakt vermieden werden muss, sind vom Hersteller anzugeben).

EL: AEéáôçñaassôáé óaa aeñïóaañue êáé êáëUE áaañéaeueìaaíï ìÝñïò ìáêñõUE áðue . . . (áóýìâáôá õëéêUE ðïõ õðïaeaaéêíýïíôáé áðue ôïí ðáñáãùãue).

EN: Keep in a cool, well-ventilated place away from . . . (incompatible materials to be indicated by the manufacturer).

FR: Conserver dans un endroit frais et bien ventilé à l'écart des . . . (matières incompatibles à indiquer par le fabricant).

IT: Conservare in luogo fresco e ben ventilato lontano da . . . (materiali incompatibili da precisare da parte del fabbricante).

NL: Bewaren op een koele, goed geventileerde plaats verwijderd van . . . [stoffen waarmee contact vermeden dient te worden, aan te geven door de fabrikant].

PT: Conservar em lugar fresco e bem ventilado ao abrigo de . . . (matérias incompatíveis a indicar pelo produtor).

S 3/9/14/49 ES: Consérvese únicamente en el recipiente de origen, en lugar fresco y bien ventilado y lejos de . . . (materiales incompatibles, a especificar por el fabricante).

DA: Maa kun opbevares i originalemballagen paa et koeligt, godt ventileret sted og adskilt fra . . . (uforligelige stoffer angives af fabrikanten).

DE: Nur im Originalbehaelter an einem kuehlen, gut geluefteten Ort, entfernt von . . . aufbewahren (die Stoffe, mit denen Kontakt vermieden werden muss, sind vom Hersteller anzugeben).

EL: AEéáôçñaassôáé ìueíï ìÝóá óôï áñ÷éêue aeï÷aassï óaa aeñïóaañue êáé êáëUE áaañéaeueìaaíï ìÝñïò áðue . . . (áóýìâáôá õëéêUE ðïõ õðïaeaaéêíýïíôáé áðue ôïí ðáñáãùãue).

EN: Keep only in the original container in a cool, well-ventilated place away from . . . (incompatible materials to be indicated by the manufacturer).

FR: Conserver uniquement dans le récipient d'origine dans un endroit frais et bien ventilé à l'écart de . . . (matières incompatibles à indiquer par le fabricant).

IT: Conservare soltanto nel contenitore originale in luogo fresco e ben ventilato lontano da . . . (materiali incompatibili da precisare da parte del fabbricante).

NL: Uitsluitend in de oorspronkelijke verpakking bewaren op een koele, goed geventileerde plaats verwijderd van . . . [stoffen waarmee contact vermeden dient te worden, aan te geven door de fabrikant].

PT: Conservar unicamente no recipiente de origem, em lugar fresco e bem ventilado ao abrigo de . . . (matérias incompatíveis a indicar pelo produtor).

S 3/9/49 ES: Consérvese únicamente en el recipiente de origen, en lugar fresco y bien ventilado.

DA: Maa kun opbevares i originalemballagen paa et koeligt, godt ventileret sted.

DE: Nur im Originalbehaelter an einem kuehlen, gut geluefteten Ort aufbewahren.

EL: AEéáôçñaassôáé ìueíï ìÝóá óôï áñ÷éêue aeï÷aassï óaa aeñïóaañue ìÝñïò.

EN: Keep only in the original container in a cool, well-ventilated place.

FR: Conserver uniquement dans le récipient d'origine dans un endroit frais et bien ventilé.

IT: Conservare soltanto nel contenitore originale in luogo fresco e ben ventilato.

NL: Uitsluitend in de oorspronkelijke verpakking bewaren op een koele, goed geventileerde plaats.

PT: Conservar unicamente no recipiente de origem, em lugar fresco e bem ventilado.

S 3/14 ES: Consérvese en lugar fresco y lejos de . . . (materiales incompatibles, a especificar por el fabricante).

DA: Opbevares koeligt og adskilt fra . . . (uforligelige stoffer angives af fabrikanten).

DE: An einem kuehlen, von . . . entfernten Ort aufbewahren (die Stoffe, mit denen Kontakt vermieden werden muss, sind vom Hersteller anzugeben).

EL: AEéáôçñaassôáé óaa aeñïóaañue ìÝñïò ìáêñõUE áðue . . . (áóýìâáôá õëéêUE ðïõ õðïaeaaéêíýïíôáé áðue ôïí ðáñáãùãue).

EN: Keep in a cool place away from . . . (incompatible materials to be indicated by the manufacturer).

FR: Conserver dans un endroit frais à l'écart des . . . (matières incompatibles à indiquer par le fabricant).

IT: Conservare in luogo fresco lontano da . . . (materiali incompatibili da precisare da parte del fabbricante).

NL: Bewaren op een koele plaats verwijderd van . . . [stoffen waarmee contact vermeden dient te worden, aan te geven door de fabrikant].

PT: Conservar em lugar fresco ao abrigo de . . . (matérias incompatíveis a indicar pelo produtor).

S 7/8 ES: Manténgase el recipiente bien cerrado y en lugar seco.

DA: Emballagen skal holdes taet lukket og opbevares toert.

DE: Behaelter trocken und dicht geschlossen halten.

EL: Ôï aeï÷aassï íá aeéáôçñaassôáé aañìçôéêUE êëaaéóìÝíï êáé íá ðñïóôáôaaýaaôáé áðue ôçí õãñáóssá.

EN: Keep container tightly closed and dry.

FR: Conserver le récipient bien fermé et à l'abri de l'humidité.

IT: Conservare il recipiente ben chiuso e al riparo dall'umidità.

NL: Droog houden en in een goed gesloten verpakking bewaren.

PT: Conservar o recipiente bem fechado e ao abrigo da humidade.

S 7/9 ES: Manténgase el recipiente bien cerrado y en lugar bien ventilado.

DA: Emballagen skal holdes taet lukket og opbevares paa et godt ventileret sted.

DE: Behaelter dicht geschlossen an einem gut geluefteten Ort aufbewahren.

EL: Ôï aeï÷aassï íá aeéáôçñaassôáé aañìçôéêUE êëaaéóìÝíï êáé óaa êáëUE áaañéaeueìaaíï ìÝñïò.

EN: Keep container tightly closed and in a well-ventilated place.

FR: Conserver le récipient bien fermé et dans un endroit bien ventilé.

IT: Tenere il recipiente ben chiuso e in luogo ben ventilato.

NL: Gesloten verpakking op een goed geventileerde plaats bewaren.

PT: Manter o recipiente bem fechado em local bem ventilado.

S 7/47 ES: Manténgase el recipiente bien cerrado y consérvese a una temperatura no superior a . . . °C (a especificar por el fabricante).

DA: Emballagen skal holdes taet lukket og opbevares ved temperaturer paa ikke over . . . °C (angives af fabrikanten).

DE: Behaelter dicht geschlossen und nicht bei Temperaturen ueber . . . °C aufbewahren (vom Hersteller anzugeben).

EL: AEéáôçñaassóôaa ôï aeï÷aassï êáëUE êëaaéóìÝíï óaa èaañìïêñáóssá ðïõ aeaaí õðaañâássíaaé ôïõò . . .°C (íá êáèïñéóôaass áðue ôïí ðáñáãùãue).

EN: Keep container tightly closed and at a temperature not exceeding . . . °C (to be specified by the manufacturer).

FR: Conserver le récipient bien fermé et à une température ne dépassant pas . . . °C (à préciser par le fabricant).

IT: Tenere il recipiente ben chiuso e a temperatura non superiore a . . . °C (da precisare da parte del fabbricante).

NL: Gesloten verpakking bewaren bij een temperatuur beneden . . . °C. [aan te geven door de fabrikant].

PT: Manter o recipiente bem fechado e conservar a uma temperatura que não exceda . . . °C (a especificar pelo produtor).

S 20/21 ES: No comer, ni beber, ni fumar durante su utilización.

DA: Der maa ikke spises, drikkes eller ryges under brugen.

DE: Bei der Arbeit nicht essen, trinken, rauchen.

EL: ¼ôáí ôï ÷ñçóéìïðïéaassôaa ìç ôñþôaa, ìçí ðssíaaôaa, ìç êáðíssaeaaôaa.

EN: When using do not eat, drink or smoke.

FR: Ne pas manger, ne pas boire et ne pas fumer pendant l'utilisation.

IT: Non mangiare, né bere, né fumare durante l'impiego.

NL: Niet eten, drinken of roken tijdens gebruik.

PT: Não comer, beber ou fumar durante a utilização.

S 24/25 ES: Evítese el contacto con los ojos y la piel.

DA: Undgaa kontakt med huden og oejnene.

DE: Beruehrung mit den Augen und der Haut vermeiden.

EL: Áðïoeaaýãaaôaa aaðáoeÞ ìaa ôï aeÝñìá êáé ìaa ôá ìUEôéá.

EN: Avoid contact with skin and eyes.

FR: Éviter le contact avec la peau et les yeux.

IT: Evitare il contatto con gli occhi e con la pelle.

NL: Aanraking met de ogen en de huid vermijden.

PT: Evitar o contacto com a pele e os olhos.

S 29/56 ES: No tirar los residuos por el desaguee.

DA: Maa ikke kommes i kloakafloeb, aflever dette materiale og dets beholder til et indsamlingssted for farligt affald og problemaffald.

DE: Nicht in die Kanalisation gelangen lassen.

EL: ÌÞí áaeaaéUEaeaaôaa ôï ðaañéaa÷ueìaaíï óôçí áðï÷Ýôaaõóç. Ôï õëéêue áõôue êáé ï ðaañéÝêôçò ôïõ íá aaíáðïôaaèïýí óaa aeçìueóéï ÷þñï óõëëïãÞò aaðéêéíaeýíùí Þ aaéaeéêþí áðïâëÞôùí.

EN: Do not empty into drains, dispose of this material and its container at hazardous or special waste collection point.

FR: Ne pas jeter les résidus à l'égout, éliminer ce produit et son récipient dans un centre de collecte des déchets dangereux ou spéciaux.

IT: Non gettare i residui nelle fognature.

NL: Afval niet in de gootsteen werpen.

PT: Não deitar os resíduos no esgoto, eliminar este produto e o seu recipiente, enviando-os para local autorizado para a recolha de resíduos perigosos ou especiais.

S 36/37 ES: Úsense indumentaria y guantes de protección adecuados.

DA: Brug saerligt arbejdstoej og egnede beskyttelseshandsker.

DE: Bei der Arbeit geeignete Schutzhandschuhe und Schutzkleidung tragen.

EL: OEïñUEôaa êáôUEëëçëç ðñïóôáôaaõôéêÞ aaíaeõìáóssá êáé ãUEíôéá.

EN: Wear suitable protective clothing and gloves.

FR: Porter un vêtement de protection et des gants appropriés.

IT: Usare indumenti protettivi e guanti adatti.

NL: Draag geschikte handschoenen en beschermende kleding.

PT: Usar vestuário de protecção e luvas adequadas.

S 36/37/39 ES: Úsense indumentaria y guantes adecuados y protección para los ojos/la cara.

DA: Brug saerligt arbejdstoej, egnede beskyttelseshandsker og -briller/ansigtsskaerm.

DE: Bei der Arbeit geeignete Schutzkleidung, Schutzhandschuhe und Schutzbrille/Gesichtsschutz tragen.

EL: OEïñUEôaa êáôUEëëçëç ðñïóôáôaaõôéêÞ aaíaeõìáóssá, ãUEíôéá êáé óõóêaaõÞ ðñïóôáóssáò ìáôéþí/ðñïóþðïõ.

EN: Wear suitable protective clothing, gloves and eye/face protection.

FR: Porter un vêtement de protection approprié, des gants et un appareil de protection des yeux/du visage.

IT: Usare indumenti protettivi e guanti adatti e proteggersi gli occhi/la faccia.

NL: Draag geschikte beschermende kleding, handschoenen en een beschermingsmiddel voor de ogen/het gezicht.

PT: Usar vestuário de protecção, luvas e equipamento protector para a vista/face adequados.

S 36/39 ES: Úsense indumentaria adecuada y protección para los ojos/la cara.

DA: Brug saerligt arbejdstoej og egnede beskyttelsesbriller/ansigtsskaerm.

DE: Bei der Arbeit geeignete Schutzkleidung und Schutzbrille/Gesichtsschutz tragen.

EL: OEïñUEôaa êáôUEëëçëç ðñïóôáôaaõôéêÞ aaíaeõìáóssá êáé óõóêaaõÞ ðñïóôáóssáò ìáôéþí/ðñïóþðïõ.

EN: Wear suitable protective clothing and eye/face protection.

FR: Porter un vêtement de protection approprié et un appareil de protection des yeux/du visage.

IT: Usare indumenti protettivi adatti e proteggersi gli occhi/la faccia.

NL: Draag geschikte beschermende kleding en een beschermingsmiddel voor de ogen/het gezicht.

PT: Usar vestuário de protecção e equipamento protector para a vista/face adequados.

S 37/39 ES: Úsense guantes adecuados y protección para los ojos/la cara.

DA: Brug egnede beskyttelseshandsker og -briller/ansigtsskaerm under arbejdet.

DE: Bei der Arbeit geeignete Schutzhandschuhe und Schutzbrille/Gesichtsschutz tragen.

EL: OEïñUEôaa êáôUEëëçëá ãUEíôéá êáé óõóêaaõÞ ðñïóôáóssáò ìáôéþí/ðñïóþðïõ.

EN: Wear suitable gloves and eye/face protection.

FR: Porter des gants appropriés et un appareil de protection des yeux/du visage.

IT: Usare guanti adatti e proteggersi gli occhi/la faccia.

NL: Draag geschikte handschoenen en een beschermingsmiddel voor de ogen/het gezicht.

PT: Usar luvas e equipamento protector para a vista/face adequados.

S 47/49 ES: Consérvese únicamente en el recipiente de origen y a temperatura no superior a . . . °C (a especificar por el fabricante).

DA: Maa kun opbevares i originalemballagen ved en temperatur paa ikke over . . . °C (angives af fabrikanten).

DE: Nur im Originalbehaelter bei einer Temperatur von nicht ueber . . . °C (vom Hersteller anzugeben) aufbewahren.

EL: AEéáôçñaassôáé ìueíï ìÝóá óôï áñ÷éêue aeï÷aassï óaa èaañìïêñáóssá ðïõ aeÝí õðaañâássíaaé ôïõò . . . °C (êáèïñssaeaaôáé áðue ôïí ðáñáãùãue).

EN: Keep only in the original container at a temperature not exceeding . . . °C (to be specified by the manufacturer).

FR: Conserver uniquement dans le récipient d'origine à une température ne dépassant pas . . . °C (à préciser par le fabricant).

IT: Conservare soltanto nel contenitore originale a temperatura non superiore a . . . °C (da precisare da parte del fabbricante).

NL: Uitsluitend in de oorspronkelijke verpakking bewaren bij een temperatuur beneden . . . °C. [aan te geven door de fabrikant].

PT: Conservar unicamente no recipiente de origem a temperatura que não exceda . . . °C (a especificar pelo produtor).

BIJLAGE IV

BIJLAGE VI

ALGEMENE CRITERIA VOOR DE INDELING EN HET KENMERKEN VAN

GEVAARLIJKE STOFFEN EN PREPARATEN

INHOUD

1. ALGEMENE INLEIDING 2. INDELING OP BASIS VAN FYSISCH-CHEMISCHE EIGENSCHAPPEN 2.1. Inleiding 2.2. Criteria voor de indeling, keuze van symbolen, gevaarsaanduidingen en keuze van waarschuwingszinnen 2.2.1. Ontplofbaar 2.2.2. Oxiderend 2.2.3. Zeer licht ontvlambaar 2.2.4. Licht ontvlambaar 2.2.5. Ontvlambaar 2.2.6. Andere fysisch-chemische eigenschappen 3. INDELING OP BASIS VAN TOXICOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN 3.1. Inleiding 3.2. Criteria voor de indeling, keuze van symbolen, gevaarsaanduidingen en keuze van waarschuwingszinnen 3.2.1. Zeer vergiftig 3.2.2. Vergiftig 3.2.3. Schadelijk 3.2.4. Opmerkingen met betrekking tot het gebruik van R48 3.2.5. Bijtend 3.2.6. Irriterend 3.2.7. Sensibiliserend 3.2.8. Andere toxicologische eigenschappen 4. INDELING OP BASIS VAN BEPAALDE BIJZONDERE EFFECTEN OP DE GEZONDHEID VAN DE MENS 4.1. Inleiding 4.2. Criteria voor de indeling, gevaarsaanduidingen en keuze van waarschuwingszinnen 4.2.1. Kankerverwekkende stoffen 4.2.2. Mutagene stoffen 4.2.3. Voor de voortplanting vergiftige stoffen 4.2.4. Procedure voor de indeling van preparaten 5. INDELING OP BASIS VAN MILIEU-EFFECTEN 5.1. Inleiding 5.2. Criteria voor de indeling, gevaarsaanduidingen en keuze van waarschuwingszinnen 5.2.1. Aquatisch milieu 5.2.2. Niet-aquatisch milieu 6. KEUZE VAN VEILIGHEIDSAANBEVELINGEN 6.1. Inleiding 6.2. Veiligheidsaanbevelingen voor stoffen en preparaten 7. ETIKETTERINGSVOORSTEL 8. SPECIALE GEVALLEN: stoffen 8.1. Mobiele gascilinders 8.2. Metalen in massieve vorm 9. SPECIALE GEVALLEN: preparaten 9.1. Gasvormige preparaten (gasmengsels) 9.2. Legeringen, preparaten die polymeren bevatten, preparaten die elastomeren bevatten 9.3. Organische peroxiden 1. ALGEMENE INLEIDING 1.1. Het hoofddoel van de indeling is alle fysisch-chemische, toxicologische en ecotoxicologische eigenschappen van een stof die bij normaal gebruik een gevaar kunnen opleveren, aan te duiden. Nadat (een) gevaarlijke eigenschap(pen) is/zijn vastgesteld dient de stof of het preparaat om het (de) gevaar (gevaren) aan te geven, te worden gekenmerkt volgens een erkende procedure ten einde de gebruiker, het grote publiek en het milieu te beschermen.

1.2. In deze bijlage worden de grondbeginselen behandeld voor het indelen en het kenmerken van stoffen en preparaten, die worden genoemd in artikel 4 van Richtlijn 67/548/EEG en in artikel 3 van Richtlijn 88/379/EEG en andere relevante richtlijnen inzake gevaarlijke preparaten.

Zij is bedoeld voor een ieder (fabrikant, importeur, nationale overheden) die betrokken is bij de indeling en het kenmerken van gevaarlijke stoffen en preparaten.

1.3. De voorschriften van de onderhavige richtlijn en van Richtlijn 88/379/EEG beogen het grote publiek en beroepsmatig betrokkenen op wezenlijke punten voorlichting te geven over gevaarlijke stoffen en preparaten. Het etiket vestigt de aandacht van degenen die met stoffen en preparaten omgaan, op de gevaren van sommige van deze materialen.

Het etiket kan tevens de aandacht vestigen op elders beschikbare, meer uitgebreide informatie over de veiligheid en het gebruik van produkten.

1.4. In de vermeldingen op het etiket is rekening gehouden met alle mogelijke gevaren bij normaal gebruik van gevaarlijke stoffen en preparaten in de vorm waarin zij in de handel zijn gebracht, maar niet noodzakelijk ten aanzien van elke andere uiteindelijke gebruiksvorm, bij voorbeeld in verdunde toestand. De ernstige gevaren worden aangegeven met symbolen; daarnaast worden niet alleen deze gevaren maar ook die welke voortvloeien uit andere gevaarlijke eigenschappen aangeduid met waarschuwingszinnen, terwijl in veiligheidsaanbevelingen aanwijzingen worden gegeven voor de noodzakelijke voorzorgsmaatregelen.

Bij stoffen wordt de informatie aangevuld met de naam van de stof volgens een internationaal erkende chemische-stoffennomenclatuur, waarbij de in de Europese inventaris van de in de handel bestaande chemische stoffen (Einecs) of de Europese lijst (Elincs) van genotificeerde stoffen gebruikte naam de voorkeur verdient, met het EEG-nummer en met de naam, het adres en telefoonnummer van de in de Gemeenschap gevestigde persoon die verantwoordelijk is voor het in de handel brengen van de stof.

Bij preparaten wordt de informatie aangevuld met de naam of de handelsnaam van het preparaat, de scheikundige benaming van de in het preparaat aanwezige stoffen overeenkomstig artikel 7, lid 1, onder c) van Richtlijn 88/379/EEG en de naam, het adres en het telefoonummer van de in de Gemeenschap gevestigde persoon die verantwoordelijk is voor het in de handel brengen van het preparaat.

1.5. Op grond van artikel 6 van Richtlijn 67/548/EEG dienen fabrikanten van, handelaars in en importeurs van gevaarlijke stoffen die wel in EINECS, maar nog niet in bijlage I zijn opgenomen, een onderzoek in te stellen ten einde kennis te nemen van de bestaande relevante en toegankelijke gegevens betreffende de eigenschappen van die stoffen. Aan de hand van die gegevens moeten zij die stoffen verpakken en voorlopig kenmerken overeenskomstig de artikelen 22 tot en met 25 en de criteria van bijlage VI.

1.6. Voor stoffen kunnen de voor de indeling en het kenmerken benodigde gegevens als volgt worden verkregen:

a) als het gaat om stoffen, waarvoor inlichtingen volgens bijlage VII nodig zijn, komen de meeste voor de indeling en het kenmerken benodigde gegevens voor in het "basisdossier". De indeling en het kenmerken moeten, wanneer nieuwe gegevens beschikbaar komen (bijlage VIII), zo nodig worden herzien.

b) ten aanzien van de overige stoffen (bij voorbeeld de stoffen die worden bedoeld in paragraaf 1.5) kunnen de voor de indeling en het kenmerken benodigde gegevens in voorkomend geval worden ontleend aan een aantal uiteenlopende bronnen, zoals bij voorbeeld de resultaten van vroeger onderzoek, inlichtingen uit hoofde van internationale regelingen voor het vervoer van gevaarlijke stoffen, gegevens uit referentiewerken en uit de literatuur of gegevens verkregen uit praktijkervaring.

Voor preparaten kunnen de voor de indeling en het kenmerken benodigde gegevens worden verkregen:

a) als het gaat om fysisch-chemische gegevens, door toepassing van de in bijlage V van Richtlijn 67/548/EEG genoemde methoden. Voor gasvormige preparaten kan voor ontvlambare en oxiderende eigenschappen een berekeningsmethode worden gebruikt (zie hoofdstuk 9);

b) als het gaat om gegevens over effecten op de gezondheid:

- door toepassing van de in bijlage V van de richtlijn genoemde methoden en/of door toepassing van de in artikel 3, lid 5, onder a) tot en met i), van Richtlijn 88/379/EEG genoemde conventionele methode;

- maar wanneer het de beoordeling van kankerverwekkende, mutagene of voor de voortplanting vergiftige eigenschappen betreft, door toepassing van de in artikel 3, lid 5, onder j) tot en met q), van Richtlijn 88/379/EEG genoemde conventionele methode.

Opmerking betreffende de uitvoering van dierproeven Bij de uitvoering van dierproeven voor het verkrijgen van experimentele gegevens gelden de bepalingen van Richtlijn 86/609/EEG betreffende de bescherming van dieren die voor experimentele doeleinden worden gebruikt.

1.7. Toepassing van de criteria De indeling moet zowel de toxicologische als de fysisch-chemische eigenschappen van stoffen en preparaten alsmede de ecotoxicologische eigenschappen van stoffen omvatten.

Het indelen van stoffen en preparaten geschiedt op basis van de criteria van de hoofdstukken 2 tot en met 4 en additioneel voor stoffen eveneens op basis van hoofdstuk 5 van deze bijlage. Alle soorten gevaren moeten in beschouwing worden genomen; indeling bij voorbeeld onder 3.2.1 betekent dus niet dat met de onderdelen 3.2.2 of 3.2.4 geen rekening hoeft te worden gehouden.

De keuze van symbolen en waarschuwingszinnen geschiedt op basis van de indeling om ervoor te zorgen dat de specifieke aard van de bij de indeling vastgestelde mogelijke gevaren op het etiket wordt weergegeven.

Onverminderd de criteria van 2.2.3, 2.2.4 en 2.2.5 gelden voor stoffen en preparaten in aërosolvorm de criteria voor ontvlambaarheid genoemd in 1.8 en 2.2 onder c) van de bijlage bij Richtlijn 75/324/EEG.

1.7.1. Definities "Stoffen" zijn chemische elementen en hun verbindingen, zoals zij voorkomen in natuurlijke toestand of bij de produktie ontstaan, met inbegrip van alle additieven die nodig zijn voor het behoud van de stabiliteit van het produkt en alle onzuiverheden ten gevolge van het produktieprocédé, doch met uitzondering van elk oplosmiddel dat kan worden afgescheiden zonder dat de stabiliteit van de stof wordt aangetast of de samenstelling ervan wordt gewijzigd.

Een stof kan chemisch duidelijk omschreven (bij voorbeeld aceton) dan wel een complex mengsel van bestanddelen van uiteenlopende samenstelling (bij voorbeeld aromatische distillaten) zijn. Bij een aantal complexe stoffen zijn bepaalde afzonderlijke bestanddelen geïdentificeerd.

"Preparaten" zijn mengsels of oplossingen uit twee of meer stoffen.

1.7.2. Toepassing van de criteria voor stoffen De in deze bijlage genoemde criteria zijn rechtstreeks van toepassing wanneer de gegevens zijn verkregen met behulp van testmethoden vergelijkbaar met de testmethoden van bijlage V. In andere gevallen moeten de beschikbare gegevens worden beoordeeld door vergelijking van de gebruikte testmethoden met de testmethoden van bijlage V en met de in de onderhavige bijlage gegeven regels voor het bepalen van de juiste criteria voor de indeling en het kenmerken.

1.7.2.1. Indeling van stoffen die onzuiverheden, additieven of afzonderlijke bestanddelen bevatten Wanneer in stoffen onzuiverheden, additieven of afzonderlijke bestanddelen zijn geïdentificeerd, worden die stoffen in beschouwing genomen als de concentratie van die onzuiverheden, additieven of afzonderlijke bestanddelen gelijk of hoger is dan:

- 0,1 % voor stoffen die als zeer vergiftige of vergiftige (categorie 1 of 2), kankerverwekkende (categorie 1 of 2), mutagene (categorie 1 of 2) of voor de voortplanting vergiftige (categorie 1 of 2) stoffen zijn ingedeeld;

- 1 % voor stoffen die als schadelijk, bijtend, irriterend, sensibiliserend, kankerverwekkende (categorie 3), mutagene (categorie 3) of voor de voortplanting vergiftige (categorie 3) stoffen zijn ingedeeld;

tenzij in bijlage I van Richtlijn 67/548/EEG lagere waarden worden opgegeven.

Met uitzondering van de stoffen die specifiek in bijlage I worden genoemd, dient de indeling op basis van fysisch-chemische eigenschappen en gezondheidsrisico's volgens de bepalingen van artikel 3 en het kenmerken volgens de bepalingen van artikel 7 van Richtlijn 88/379/EEG van de Raad te verlopen.

De indeling op basis van fysisch-chemische eigenschappen verloopt volgens de criteria van hoofdstuk 2, en de indeling op basis van milieu-effecten verloopt volgens de criteria van hoofdstuk 5 van deze bijlage.

Voor asbest (650-013-00-6) geldt deze algemene regel pas als er in bijlage I een concentratiegrens is vastgesteld. Stoffen die asbest bevatten, moeten worden ingedeeld en gekenmerkt overeenkomstig de bepalingen van artikel 6.

1.7.3. Toepassing van de criteria voor preparaten De in deze bijlage genoemde criteria zijn rechtstreeks van toepassing wanneer de gegevens zijn verkregen met behulp van testmethoden vergelijkbaar met de testmethoden van bijlage V, met uitzondering van die criteria van hoofdstuk 4 waarvoor alleen de conventionele methode geldt. In andere gevallen moeten de beschikbare gegevens worden beoordeeld door vergelijking van de gebruikte testmethoden met de testmethoden van bijlage V en met de in de onderhavige bijlage gegeven regels voor het bepalen van de juiste indeling en het kenmerken.

Wanneer de gevaren voor de gezondheid worden beoordeeld door toepassing van de in artikel 3, lid 5, van Richtlijn 88/379/EEG genoemde conventionele methode, moeten de afzonderlijke concentratiegrenzen worden gebruikt die worden vermeld in:

- hetzij bijlage I van Richtlijn 67/548/EEG;

- hetzij bijlage I van Richtlijn 88/379/EEG wanneer de desbetreffende stof(fen) niet in bijlage I van Richtlijn 67/548/EEG voorkomt/voorkomen of daarin wordt/worden genoemd zonder de bijbehorende concentratiegrenzen.

Voor preparaten die gasmengsels bevatten, geschiedt de indeling in verband met de effecten op de gezondheid met behulp van de berekeningsmethode op basis van de afzonderlijke concentratiegrenzen uit bijlage I van Richtlijn 67/548/EEG of, wanneer die niet in bijlage I voorkomen, op basis van de criteria van bijlage I van Richtlijn 88/379/EEG zoals gewijzigd door Richtlijn 90/492/EEG.

1.7.3.1. Preparaten of in 1.7.2.1 beschreven stoffen die worden gebruikt als bestanddelen van een ander preparaat Dergelijke preparaten moeten conform de bepalingen van artikel 7 overeenkomstig de in artikel 3 vermelde voorwaarden worden gekenmerkt. In bepaalde gevallen zijn de gegevens op het etiket van het preparaat of de in 1.7.2.1 beschreven stof evenwel onvoldoende om andere fabrikanten, die het als bestanddeel van hun eigen preparaat (preparaten) gebruiken, instaat te stellen hun preparaat (preparaten) correct in te delen en te kenmerken.

In die gevallen dient de in de Gemeenschap gevestigde persoon die voor het in de handel brengen van het oorspronkelijke preparaat of de in 1.7.2.1 beschreven stof verantwoordelijk is, of het nu de fabrikant, de importeur of de distributeur is, op gerechtvaardigd verzoek en zo snel mogelijk alle noodzakelijke gegevens over de aanwezige gevaarlijke stoffen te verstrekken ten einde een correcte indeling en etikettering van het nieuwe preparaat mogelijk te maken. Deze gegevens zijn ook nodig om de persoon die voor het in de handel brengen van het nieuwe preparaat verantwoordelijk is in staat te stellen aan andere eisen van Richtlijn 88/379/EEG te voldoen.

2. INDELING OP BASIS VAN FYSISCH-CHEMISCHE EIGENSCHAPPEN 2.1. Inleiding De in bijlage V van Richtlijn 67/548/EEG opgenomen testmethoden met betrekking tot de ontplofbare, de ontvlambare en de oxiderende eigenschappen dienen tot nadere uitwerking van de definities van artikel 2, lid 2, onder a) tot en met e). De criteria vloeien rechtstreeks voort uit de testmethoden van bijlage V, voor zover die daar zijn vermeld.

Indien er voldoende aanwijzingen zijn dat de fysisch-chemische eigenschappen van de stoffen en preparaten - met uitzondering van organische peroxiden - in de praktijk afwijken van het resultaat volgens de testmethoden van bijlage V, dan worden deze stoffen en preparaten ingedeeld overeenkomstig hun eventuele gevaren voor degenen die met deze stoffen en preparaten omgaan of voor andere personen.

2.2. Criteria voor de indeling, keuze van symbolen, gevaarsaanduidingen en keuze van waarschuwingszinnen Bij preparaten dienen de in artikel 3, lid 2, van Richtlijn 88/379/EEG genoemde criteria in beschouwing te worden genomen.

2.2.1. Ontplofbaar Stoffen en preparaten worden ingedeeld, als ontplofbaar en gekenmerkt met symbool E en de gevaarsaanduiding "ontplofbaar" overeenkomstig de resultaten van de testen van bijlage V en in zoverre de stoffen en preparaten ontplofbaar zijn in de vorm waarin zij in de handel worden gebracht. Eén waarschuwingszin is verplicht en de keuze ervan wordt bepaald aan de hand van het onderstaande:

R2 Ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken - stoffen en preparaten, doch met uitzondering van de hieronder genoemde.

R3 Ernstig ontploffingsgevaar door schok, wrijving, vuur of andere ontstekingsoorzaken - bijzonder gevoelige stoffen en preparaten zoals zouten van pikrinezuur of PETN.

2.2.2. Oxiderend Stoffen en preparaten worden ingedeeld als oxiderend en gekenmerkt met symbool O en de gevaarsaanduiding "oxiderend" overeenkomstig de resultaten van de testen van bijlage V. Eén waarschuwingszin is verplicht en de keuze ervan wordt bepaald aan de hand van de testresultaten, met de onderstaande beperkingen:

R7 Kan brand veroorzaken - organische peroxiden, die ook zonder in contact te komen met andere brandbare stoffen ontvlambare eigenschappen hebben.

R8 Bevordert de ontbranding van brandbare stoffen - andere oxiderende stoffen en preparaten, inclusief anorganische peroxiden die bij contact met brandbaar materiaal brand kunnen veroorzaken of de kans op brand kunnen verhogen.

R9 Ontploffingsgevaar bij menging met brandbare stoffen - andere stoffen en preparaten, inclusief anorganische peroxiden, die ontplofbaar worden na menging met brandbaar materiaal zoals bepaalde chloraten.

2.2.2.1. Opmerkingen betreffende peroxiden De bestaande methoden van bijlage V kunnen niet op organische peroxiden worden toegepast om oxiderende eigenschappen aan te tonen.

Als het gaat om stoffen worden organische peroxiden ingedeeld als oxiderend op grond van hun structuur (bij voorbeeld R-O-O-H of R1-O-O-R2).

Preparaten worden ingedeeld aan de hand van de in 9.3 besproken berekeningsmethode die is gebaseerd op de aanwezigheid van actieve zuurstof.

Een organische peroxide of een preparaat daarvan wordt ingedeeld als oxiderend wanneer het peroxide of zijn formulering :

- meer dan 5 % organische peroxiden bevat, of meer dan 0,5 % beschikbare zuurstof uit organische peroxiden en niet meer dan 5 % waterstofperoxide bevat.

2.2.3. Zeer licht ontvlambaar Stoffen en preparaten worden ingedeeld als zeer licht ontvlambaar en gekenmerkt met het symbool F+ en de gevaarsaanduiding "zeer licht ontvlambaar" overeenkomstig de resultaten van de testen van bijlage V. De waarschuwingszin wordt toegekend volgens de volgende criteria:

R12 Zeer licht ontvlambaar - vloeibare stoffen en preparaten met een vlampunt lager dan 0 °C en een kookpunt (of het beginpunt van een kooktraject) gelijk aan of lager dan 35 °C;

- gasvormige stoffen en preparaten die bij normale temperatuur en druk aan de lucht blootgesteld kunnen ontbranden.

2.2.4. Licht ontvlambaar Stoffen en preparaten worden ingedeeld als licht ontvlambaar en gekenmerkt met symbool F en de gevaarsaanduiding "licht ontvlambaar" overeenkomstig de resultaten van de testen van bijlage V. Waarschuwingszinnen worden toegekend volgens de volgende criteria:

R11 Licht ontvlambaar - vaste stoffen en preparaten, die na kortstondig contact met een ontstekingsbron gemakkelijk kunnen ontbranden en die na verwijdering van de ontstekingsbron blijven branden of gloeien;

- vloeibare stoffen en preparaten met een vlampunt beneden 21 °C, die echter niet zeer licht ontvlambaar zijn.

R15 Vormt zeer licht ontvlambaar gas in contact met water - stoffen en preparaten die in contact met water of vochtige lucht een gevaarlijke hoeveelheid zeer licht ontvlambaar gas ontwikkelen met een minimumsnelheid van 1 l/kg/h.

R17 Spontaan ontvlambaar in lucht - stoffen en preparaten die zonder toevoer van energie bij normale temperatuur aan de lucht, in temperatuur kunnen stijgen en tenslotte kunnen ontbranden.

2.2.5. Ontvlambaar Stoffen en preparaten worden ingedeeld als ontvlambaar overeenkomstig de resultaten van de testen van bijlage V. De waarschuwingszinnen worden toegekend volgens onderstaande criteria:

R10 Ontvlambaar - vloeibare stoffen en preparaten met een vlampunt hoger dan of gelijk aan 21 °C en lager dan of gelijk aan 55 °C.

In de praktijk is echter gebleken, dat preparaten met een vlampunt gelijk aan of hoger dan 21 °C en lager dan of gelijk aan 55 °C niet behoeven te worden ingedeeld als ontvlambaar, indien deze preparaten op geen enkele wijze de verbranding kunnen onderhouden en alleen zolang er geen reden is om gevaren te vrezen voor degenen die met deze preparaten omgaan of voor andere personen.

2.2.6. Andere fysisch-chemische eigenschappen Aan de stoffen en preparaten die op grond van 2.2.1 tot en met 2.2.5 of hoofdstukken 3, 4 en 5 zijn ingedeeld worden aanvullende waarschuwingszinnen toegekend overeenkomstig de volgende criteria (gebaseerd op ervaring verkregen bij het samenstellen van bijlage I):

R1 In droge toestand ontplofbaar Ontplofbare stoffen en preparaten die als oplossing of in vochtige toestand in de handel worden gebracht; bij voorbeeld nitrocellulose met meer dan 12,6 % stikstof.

R4 Vormt met metalen zeer gemakkelijk ontplofbare verbindingen Stoffen en preparaten die gevoelige ontplofbare metaalverbindingen kunnen vormen; bij voorbeeld pikrinezuur, styfninezuur.

R5 Ontploffingsgevaar door verwarming Stoffen en preparaten die niet bestand zijn tegen warmte en niet zijn ingedeeld als ontplofbaar; bij voorbeeld nitromethaan, perchloorzuur in concentratie groter dan 50 %.

R6 Ontplofbaar met en zonder lucht Stoffen en preparaten die bij kamertemperatuur niet stabiel zijn; bij voorbeeld acetyleen.

R7 Kan brand veroorzaken Reactieve stoffen en preparaten; bij voorbeeld fluor, natriumdithioniet.

R14 Reageert heftig met water Stoffen en preparaten die heftig met water reageren; bij voorbeeld acetylchloride, alkalimetalen, titaantetrachloride.

R16 Ontploffingsgevaar bij menging met oxiderende stoffen Stoffen en preparaten die explosief reageren met oxidatiemiddelen; bij voorbeeld rode fosfor.

R18 Kan bij gebruik een ontvlambaar/ontplofbaar damp-luchtmengsel vormen Preparaten die zelf niet als ontvlambaar zijn ingedeeld maar die aan de lucht ontvlambare vluchtige bestanddelen bevatten.

R19 Kan ontplofbare peroxiden vormen Stoffen en preparaten die tijdens opslag peroxiden kunnen vormen; bij voorbeeld diethylether, 1,4-dioxaan.

R30 Kan bij gebruik licht ontvlambaar worden Preparaten, als zodanig niet als ontvlambaar ingedeeld, die echter door het ontstaan van niet-ontvlambare vluchtige bestanddelen ontvlambaar kunnen worden.

R44 Ontploffingsgevaar bij verwarming in afgesloten toestand Stoffen en preparaten, als zodanig volgens 2.2.1 niet als ontplofbaar ingedeeld, die echter in de praktijk, bij verhitting in voldoende afgesloten toestand explosief gedrag kunnen vertonen. Zo zullen bepaalde stoffen die bij verhitting in een stalen vat explosief ontleden dit in minder stevige verpakking niet doen.

Zie voor andere aanvullende waarschuwingszinnen paragraaf 3.2.7.

3. INDELING OP BASIS VAN TOXICOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN 3.1. Inleiding 3.1.1. De indeling heeft zowel betrekking op de acute als op de chronische effecten van stoffen en preparaten hetzij als gevolg van een enkele blootstelling hetzij als gevolg van een herhaalde of langdurige blootstelling.

Indien er voldoende aanwijzingen zijn dat het toxische effect van stoffen en preparaten voor de mens in de praktijk verschilt van het effect dat op grond van dierproeven of toepassing van de conventionele methode van artikel 3, lid 5, van Richtlijn 88/379/EEG is verondersteld, dan worden deze stoffen en preparaten ingedeeld naar gelang van hun toxiciteit voor de mens. Proeven op mensen dienen echter te worden ontmoedigd en mogen normalerwijze niet worden gebruikt om positieve gegevens op grond van dierproeven te ontkrachten.

3.1.2. Stoffen worden op basis van de beschikbare experimentele gegevens ingedeeld overeenkomstig de volgende criteria waarbij rekening wordt gehouden met de belangrijkheid van deze effecten:

a) voor acute toxiciteit (letale en onherstelbare effecten na een enkele blootstelling) moeten de criteria van de paragrafen 3.2.1 tot en met 3.2.3 worden gebruikt;

b) voor subacute, subchronische of chronische toxiciteit moeten de criteria van de paragrafen 3.2.2 tot en met 3.2.4 worden gebruikt;

c) voor bijtende en irriterende effecten moeten de criteria van de paragrafen 3.2.5 en 3.2.6 worden gebruikt;

d) voor overgevoeligheidseffecten moeten de criteria van paragraaf 3.2.7 worden gebruikt;

e) voor bepaalde bijzondere effecten op de gezondheid (kankerverwekkende, mutagene en voor de voortplanting vergiftige effecten) moeten de criteria in hoofdstuk 4 worden gebruikt.

3.1.3. Voor preparaten geschiedt de indeling wat gevaren voor de gezondheid betreft:

a) op basis van de in artikel 3, lid 5, van Richtlijn 88/379/EEG genoemde conventionele methode bij afwezigheid van experimentele gegevens. In dit geval is de indeling gebaseerd op de afzonderlijke concentratiegrenzen uit:

- hetzij bijlage I van Richtlijn 67/548/EEG,

- hetzij bijlage I van Richtlijn 88/379/EEG wanneer de desbetreffende stof(fen) niet in bijlage I van Richtlijn 67/548/EEG voorkomt/voorkomen of daarin wordt/worden genoemd zonder de bijbehorende concentratiegrenzen;

b) of, wanneer experimentele gegevens wel beschikbaar zijn, op basis van de criteria van 3.1.2, met uitzondering van de in 3.1.2 onder e) genoemde kankerverwekkende, mutagene en voor de voortplanting vergiftige eigenschappen die met de conventionele methode van artikel 3, lid 5, onder j) tot en met q) van Richtlijn 88/379/EEG moeten worden beoordeeld. Ongeacht de methode die voor de beoordeling van het gevaar van een preparaat wordt gebruikt moeten alle in bijlage I van Richtlijn 88/379/EEG genoemde gevaarlijke effecten voor de gezondheid in beschouwing worden genomen. 3.1.4. Wanneer de indeling dient te geschieden aan de hand van de resultaten van dierproeven, dan moeten de resultaten van de proeven een juiste weerspiegeling vormen van de gevaren voor de mens, willen deze resultaten voor de mens geldig zijn.

3.1.5. De acute orale toxiciteit van een in de handel gebrachte stof of in de handel gebracht preparaat kan worden vastgesteld aan de hand van een LD50 test dan wel door bepaling van de discriminerende dosis (vaste-dosismethode).

De discriminerende dosis is de dosis die evidente toxiciteit maar niet de dood veroorzaakt. Het moet een van de vier dosisniveaus zijn die in bijlage V wordt gespecificeerd (5, 50, 500 of 2000 mg per kg lichaamsgewicht).

Het begrip "evidente toxiciteit" wordt gebruikt om toxische effecten na toediening van de teststof aan te duiden die zo ernstig zijn dat blootstelling aan het volgende hogere vaste-dosisniveau waarschijnlijk de dood tot gevolg heeft.

De testresultaten bij een bepaalde dosis kunnen bestaan uit:

- minder dan 100 % overlevende dieren;

- 100 % overlevende dieren, doch evidente intoxicatie;

- 100 % overlevende dieren, doch geen evidente intoxicatie.

De testmethode impliceert dat als niet eerder op het geschikte dosisniveau getest is er in bepaalde gevallen bij hogere of lagere dosisniveaus moet worden getest. Raadpleeg ook de evaluatie van de testmethode BI bis van bijlage V.

Bij de criteria in de paragrafen 3.2.1, 3.2.2 en 3.2.3 wordt alleen het eindresultaat vermeld. De dosis van 2000 mg/kg dient in eerste instantie te worden gebruikt om informatie te verkrijgen over de toxische effecten van stoffen met een lage acute toxiciteit die niet op basis van acute toxiciteit zijn ingedeeld.

3.2. Criteria voor de indeling, keuze van symbolen, gevaarsaanduidingen en keuze van waarschuwingszinnen 3.2.1. Zeer vergiftig Stoffen en preparaten worden ingedeeld als zeer vergiftig en gekenmerkt met symbool T+ en de gevaarsaanduiding "zeer vergiftig" overeenkomstig de hieronder weergegeven criteria.

Waarschuwingszinnen worden toegekend volgens de onderstaande criteria:

R28 Zeer vergiftig bij opname door de mond Resultaten acute toxiciteit:

- LD50, oraal, rat: ≤ 25 mg/kg;

- discriminerende dosis, oraal, rat 5 mg/kg: minder dan 100 % overlevende dieren bij 5 mg/kg oraal, rat, vaste-dosis methode.

R27 Zeer vergiftig bij aanraking met de huid Resultaten acute toxiciteit:

- LD50, dermaal, rat of konijn: ≤ 50 mg/kg.

R26 Zeer vergiftig bij inademing Resultaten acute toxiciteit:

- LC50, inhalatoir, rat, voor aërosolen of deeltjes: ≤ 0,25 mg/l/4 uur;

- LC50, inhalatoir, rat, voor gassen en dampen: ≤ 0,5 mg/l/4 uur.

R39 Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten - sterke aanwijzingen dat een eenmalige blootstelling via een passende weg, doorgaans bij bovengenoemde doses, waarschijnlijk leidt tot onherstelbare schade, welke verschilt van de in hoofdstuk 4 bedoelde effecten.

Om de wijze van toediening of blootstelling aan te geven, moeten de volgende combinaties worden gebruikt: R39/26, R39/27, R39/28, R39/26/27, R39/26/28, R39/27/28, R39/26/27/28.

3.2.2. Vergiftig Stoffen en preparaten worden ingedeeld als vergiftig en gekenmerkt met symbool T en de gevaarsaanduiding "vergiftig" overeenkomstig de hieronder weergegeven criteria.

Waarschuwingszinnen worden toegekend volgens de onderstaande criteria:

R25 Vergiftig bij opname door de mond Resultaten acute toxiciteit:

- LD50, oraal, rat: 25 < LD50 &le; 200mg/kg;

- discriminerende dosis, oraal, rat, 5 mg/kg: 100 % overlevende dieren, doch evidente intoxicatie.

R24 Vergiftig bij aanraking met de huid Resultaten acute toxiciteit:

- LD50, dermaal, rat of konijn: 50 < LD50 &le; 400 mg/kg.

R23 Vergiftig bij inademing Resultaten acute toxiciteit:

- LC50, inhalatoir, rat, voor aërosolen of deeltjes: 0,25 < LC50 &le; 1 mg/l/4 uur;

- LC50, inhalatoir, rat, voor gassen en dampen: 0,5 &le; LC50 &le; 2 mg/l/4 uur.

R39 Gevaar voor ernstige onherstelbare effecten - sterke aanwijzingen dat een eenmalige blootstelling via passende weg, doorgaans bij bovengenoemde doses, waarschijnlijk leidt tot onherstelbare schade, welke verschilt van de in hoofdstuk 4 bedoelde effecten.

Om de wijze van toediening of blootstelling aan te geven, moeten de volgende combinaties worden gebruikt: R39/23, R39/24, R39/25, R39/23/24, R39/23/25, R39/24/25, R39/23/24/25.

R48 Gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling - waarschijnlijk wordt ernstige schade (duidelijke functieverstoring of morfologische verandering met toxicologische betekenis) veroorzaakt door herhaalde of langdurige blootstelling via een bepaalde weg;

- stoffen en preparaten worden ten minste als toxisch ingedeeld wanneer deze effecten worden waargenomen bij doses van een grootte-orde (dit wil zeggen het tienvoudige) minder dan die welke in paragraaf 3.2.3 voor R48 worden genoemd.

Om de wijze van toediening of blootstelling aan te geven moeten de volgende combinaties worden gebruikt: R48/23, R48/24, R48/25, R48/23/24, R48/23/25, R48/24/25, R48/23/24/25.

3.2.3. Schadelijk Stoffen en preparaten worden ingedeeld als schadelijk en gekenmerkt met symbool Xn en de aanduiding "schadelijk" overeenkomstig de hieronder weergegeven criteria.

Waarschuwingszinnen worden toegekend volgens de onderstaande criteria:

R22 Schadelijk bij opname door de mond Resultaten acute toxiciteit:

- LD50, oraal, rat: 200 &le; LD50 &le; 2000 mg/kg;

- discriminerende dosis, oraal, rat, 50 mg/kg: 100 % overlevende dieren, doch evidente intoxicatie;

- minder dan 100 % overlevende dieren bij 500 mg/kg oraal, rat, vaste dosis-methode; raadpleeg ook de evaluatie van de testmethode BI bis van bijlage V.

R21 Schadelijk bij aanraking met de huid Resultaten acute toxiciteit:

- LD50, dermaal, rat of konijn: 400 &le; LD50 &le; 2000 mg/kg.

R20 Schadelijk bij inademing Resultaten acute toxiciteit:

- LC50, inhalatoir, rat, voor aërosolen of deeltjes: 1 < LC50 &le; 5 mg/l/4 uur;

- LC50, inhalatoir, rat, voor gassen en dampen: 2 &le; LC50 &le; 20 mg/l/4 uur.

R40 Onherstelbare effecten zijn niet uitgesloten - sterke aanwijzingen dat een eenmalige blootstelling via een passende weg, doorgaans bij de bovengenoemde doses, waarschijnlijk leidt tot onherstelbare schade, welke verschilt van de in hoofdstuk 4 bedoelde effecten.

Om de wijze van toediening of blootstelling aan te geven moeten de volgende combinaties worden gebruikt: R40/20, R40/21, R40/22, R40/20/21, R40/20/22, R40/21/22, R40/20/21/22.

R48 Gevaar voor ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling - waarschijnlijk wordt ernstige schade (duidelijke functieverstoring of morfologische verandering met toxicologische betekenis, veroorzaakt door herhaalde of langdurige blootstelling via een passende weg;

- stoffen en preparaten worden ten minste als schadelijk ingedeeld wanneer deze effecten worden waargenomen bij de volgende doses:

oraal, rat: &le; 50 mg/kg (lichaamsgewicht)/dag dermaal, rat of konijn: &le;100 mg/kg (lichaamsgewicht)/dag inhalatoir, rat: &le; 0,25 mg/l 6 uur/dag) Deze richtwaarden zijn zonder meer van toepassing wanneer ernstige beschadigingen zijn waargenomen in een subchronische toxiciteitsproef (90 dagen). Bij de interpretatie van de resultaten van een subacute toxiciteitsproef (28 dagen) moeten deze getallen met ongeveer een factor drie worden verhoogd. Wanneer de resultaten van een chronische toxiciteitsproef (2 jaar) beschikbaar zijn dan dienen deze per geval te worden beoordeeld. Indien resultaten van studies die meer dan één termijn bestrijken beschikbaar zijn, dient men in de regel de resultaten van de langste studie te gebruiken.

Om de wijze van toediening of blootstelling aan te geven moeten de volgende combinaties worden gebruikt: R48/20, R48/21, R48/22, R48/20/21, R48/20/22, R48/21/22, R48/20/21/22.

3.2.3.1. Opmerkingen met betrekking tot zeer vluchtige stoffen Bij bepaalde stoffen met een hoge verzadigde damp concentratie kunnen er aanwijzingen zijn voor effecten die bepaalde reden tot bezorgdheid geven. Dergelijke stoffen kunnen niet worden ingedeeld op grond van de in deze handleiding genoemde criteria voor effecten op de gezondheid (3.2.3). Wanneer er echter passend bewijs bestaat dat deze stoffen bij normaal gebruik een gevaar vormen kan het nodig zijn om ze per geval als "schadelijk" in te delen en te voorzien van een passende waarschuwingszin.

Zulke stoffen worden met passende concentratiegrenzen ingedeeld in bijlage I.

3.2.4. Opmerkingen met betrekking tot het gebruik van R48 Het gebruik van deze waarschuwingszin heeft betrekking op het specifieke bereik van biologische effecten die hieronder staan omschreven. Opgemerkt moet worden dat de omschrijvingen niet corresponderen met de definities van schadelijk en toxisch in artikel 2, lid 2, onder g) en h) van Richtlijn 67/548/EEG. Bij gebruik van deze waarschuwingszin wordt onder ernstige schade aan de gezondheid onder meer de dood en duidelijke functieverstoring of morfologische verandering met toxicologische betekenis verstaan. Het is vooral belangrijk wanneer deze veranderingen onherstelbaar zijn. Het is eveneens van belang niet alleen bepaalde ernstige veranderingen in een enkel orgaansysteem of biologisch systeem in beschouwing te nemen, maar ook minder specifieke veranderingen van minder ernstige aard die betrekking hebben op verscheidene organen of drastische veranderingen in de algehele gezondheidstoestand.

Bij het beoordelen van de vraag of er sprake is van dit soort effecten dienen de volgende richtsnoeren te worden geraadpleegd: 1. aanwijzingen waaruit blijkt dat R48 moet worden toegepast: a) met de stof verband houdende sterfgevallen; b) i) belangrijke functionele veranderingen in het centrale of perifere zenuwstelsel, inclusief gezichtsvermogen, gehoor en reukvermogen, beoordeeld aan de hand van klinische waarnemingen of andere geschikte methoden (bij voorbeeld elektrofysiologie); ii) belangrijke functionele veranderingen in andere orgaansystemen (bij voorbeeld de long); c) elke consistente verandering in de klinisch biochemische, hematologische of urine-analyse parameters die duiden op een ernstige orgaanstoornis. Hematologische stoornissen worden als uitzonderlijk belangrijk gezien wanneer aanwijzingen doen vermoeden dat zij het gevolg zijn van een verminderde produktie van bloedcellen in het beenmerg; d) bij microscopisch onderzoek na autopsie vastgestelde ernstige orgaanbeschadigingen: i) wijdverspreide of ernstige necrose, fibrose of granuloomvorming in vitale organen met regeneratief vermogen (bij voorbeeld lever); ii) grote morfologische veranderingen die potentieel omkeerbaar zijn maar duidelijk op een uitgesproken orgaanstoornis wijzen (bij voorbeeld lever ernstige vervetting van de lever, ernstige acute tubulaire nefrose in de nier, ulcererende gastritis); iii) aanwijzingen voor aanzienlijke celdood in vitale organen die niet tot regeneratie in staat zijn (bij voorbeeld fibrose van het myocardium of het afsterven van een zenuw) of in stamcelpopulaties (bij voorbeeld aplasie of hypoplasie van het beenmerg); Bovengenoemd bewijs zal doorgaans worden verkregen uit dierproeven. Wanneer aan praktijkervaring ontleende gegevens in beschouwing worden genomen, dient speciale aandacht te worden geschonken aan de blootstellingsniveaus; 2. aanwijzingen waaruit blijkt dat R48 niet moet worden toegepast: Het gebruik van deze waarschuwingszin is beperkt tot "ernstige schade aan de gezondheid bij langdurige blootstelling". Bij zowel mensen als dieren kunnen een aantal met de stof verband houdende effecten worden waargenomen die het gebruik van R48 niet rechtvaardigen. Deze effecten zijn van belang wanneer wordt geprobeerd om voor een chemische stof een no-effect niveau vast te stellen. Voorbeelden van goed gedocumenteerde veranderingen die, ongeacht hun statistische significantie, normaal gesproken toekenning van R48 niet rechtvaardigen zijn: a) klinische waarnemingen of veranderingen in gewichtstoename, voedselconsumptie of waterinname, die een geringe toxicologische betekenis kunnen hebben maar op zichzelf geen "ernstige schade" impliceren; b) kleine veranderingen in de klinische biochemische, hematologische of urine-analyse parameters die van twijfelachtige of minimale toxicologische betekenis zijn; c) veranderingen in orgaangewichten zonder aanwijzingen voor orgaanstoornissen; d) adaptieve reacties (bij voorbeeld macrofaagmigratie in de long, leverhypertrofie en enzyminductie, hyperplastische reacties op irriterende stoffen); plaatselijke effecten op de huid als gevolg van herhaalde dermale toediening van een stof die beter zouden worden gekenmerkt met R38 "Irriterend voor de huid"; e) waar een soortspecifiek toxiciteitsmechanisme (bij voorbeeld via specifieke stofwisselingsroutes) is aangetoond. 3.2.5. Bijtend Een stof of preparaat wordt als bijtend aangemerkt, indien deze stof of dit preparaat, aangebracht op de gezonde en ongeschonden huid van een proefdier, het huidweefsel van ten minste één dier over de volledige dikte aantast, in de bijlage V genoemde huidirritatietest of in een gelijkwaardige testmethode of indien het resultaat bij voorbeeld op grond van sterk zure of basische reacties te voorspellen is (pH moet 2 of kleiner of 11,5 of groter zijn. De potentiële zuur- of basecapaciteit moet ook in beschouwing worden genomen). De indeling kan worden gebaseerd op de resultaten van gevalideerde in vitro testen.

De stof of het preparaat wordt ingedeeld als bijtend en gekenmerkt met symbool C en de gevaarsaanduiding "bijtend". Waarschuwingszinnen worden toegekend volgens de onderstaande criteria:

R35 Veroorzaakt ernstige brandwonden - indien, na aanbrengen op de gezonde en ongeschonden huid van een poefdier en blootstelling gedurende ten hoogste 3 minuten, het huidweefsel over de volledige dikte wordt aangetast, of indien een dergelijk resultaat voorspelbaar is.

R34 Veroorzaakt brandwonden - indien, na aanbrengen op de gezonde ongeschonden huid van een proefdier en blootstelling gedurende ten hoogste 4 uur, het huidweefsel over de volledige dikte wordt aangetast, of indien een dergelijk resultaat voorspelbaar is;

- organische waterstofperoxiden, behalve wanneer het tegendeel kan worden bewezen.

3.2.6. Irriterend Stoffen en preparaten worden ingedeeld als irriterend en gekenmerkt met symbool Xi en de gevaarsaanduiding "irriterend" overeenkomstig de onderstaande criteria.

3.2.6.1. Huidontsteking De volgende waarschuwingszin wordt toegekend overeenkomstig de gegeven criteria:

R38 Irriterend voor de huid - stoffen en preparaten die een beduidende huidontsteking veroorzaken die 24 uur of langer aanhoudt na blootstelling gedurende ten hoogste 4 uur bij konijnen volgens de huidirritatietest van bijlage V.

Een huidontsteking is beduidend:

- indien de gemiddelde waarde van de uitslag voor de vorming van erytheem en eschara of de vorming van oedeem, berekend over alle geteste dieren, 2 of hoger is,

- of, indien de test van bijlage V is uitgevoerd op drie dieren, bij ten minste twee daarvan een gemiddelde waarde van 2 of meer, berekend voor elk dier afzonderlijk, voor de vorming van erytheem en eschara of voor de vorming van oedeem is waargenomen.

In beide gevallen moeten bij elke afleestijd (24, 48, 72 uur) alle uitslagen van een effect worden gebruikt voor de berekening van de betreffende gemiddelde waarden.

Een huidontsteking is eveneens beduidend indien zij bij ten minste twee dieren aan het einde van de observatieperiode aanhoudt. Met bijzondere effecten zoals hyperplasie, schilfering, verkleuring, kloven, korsten en alopecia moet rekening worden gehouden;

- stoffen en preparaten die een beduidende huidontsteking veroorzaken, op grond van waarnemingen in de praktijk bij de mens;

- organische peroxiden, behalve wanneer het tegendeel kan worden bewezen.

Irritatie als gevolg van de ontvettende eigenschappen van een stof Indien uit testresultaten of ervaring in de praktijk blijkt dat er sprake is van irritatie volgens de voornoemde criteria, moeten R-zinnen worden gebruikt. S-zinnen moeten worden gebruikt als er redenen zijn om aan te nemen dat de ontvettende eigenschappen van een stof irritatie bij de mens veroorzaken. Zulks dient ook te gebeuren indien niet aan voornoemde criteria wordt voldaan of een ongeschikte test is gebruikt.

3.2.6.2. Oogbeschadigingen/Oogontstekingen De volgende waarschuwingszinnen worden eveneens toegekend volgens de gegeven criteria:

R36 Irriterend voor de ogen - stoffen en preparaten die na aanbrengen in het oog van het dier beduidende oogbeschadigingen en/of ontstekingen veroorzaken die binnen 72 uur na de blootstelling optreden en ten minste 24 uur aanhouden.

Oogbeschadigingen en/of oogontstekingen zijn beduidend indien de gemiddelden van de oogirritatietest van bijlage V een van de volgende waarden hebben:

- opaciteit hoornvlies gelijk aan of groter dan 2 maar kleiner dan 3;

- beschadiging iris gelijk aan of groter dan 1 maar niet groter dan 1,5;

- roodheid van de bindvliezen gelijk aan of groter dan 2,5;

- oedeem van de bindvliezen (chemosis) gelijk aan of groter dan 2;

of, wanneer de test van bijlage V is uitgevoerd op drie dieren, indien bij ten minste twee daarvan de beschadigingen gelijk zijn aan een van de bovenstaande waarden, behalve dat voor beschadiging van de iris de waarde gelijk aan of groter dan 1 doch kleiner dan 2 moet zijn en voor roodheid van de bindvliezen de waarde 2,5 of hoger moet zijn.

In beide gevallen moeten bij elke afleestijd (24, 48, 72 uur) alle uitslagen van een effect worden gebruikt voor de berekening van de betreffende gemiddelde waarden;

- stoffen en preparaten die beduidende oogbeschadigingen en/of oogontstekingen veroorzaken, op grond van waarnemingen in de praktijk bij de mens.

- organische peroxiden, behalve wanneer het tegendeel kan worden bewezen.

R41 Gevaar voor ernstig oogletsel - stoffen en preparaten die na aanbrengen in het oog van een dier ernstige oogbeschadigingen en/of oogontstekingen veroorzaken die binnen 72 uur na de blootstelling optreden en ten minste 24 uur aanhouden.

Oogbeschadigingen en/of oogontstekingen zijn ernstig indien de gemiddelden van de oogirritatietest van bijlage V een van de volgende waarden hebben:

- opaciteit hoornvlies gelijk aan of groter dan 3;

- beschadiging iris groter dan 1,5.

Hetzelfde geldt als de test is uitgevoerd op drie dieren indien deze beschadigingen en/of ontstekingen bij ten minste twee daarvan overeenkomen met één van de volgende waarden:

- opaciteit hoornvlies gelijk aan of groter dan 3;

- beschadiging iris gelijk aan 2.

In beide gevallen moeten bij elke afleestijd (24, 48, 72 uur) alle uitslagen van een effect worden gebruikt voor de berekening van de betreffende gemiddelde waarden.

Oogbeschadigingen en/of -ontstekingen zijn eveneens ernstig indien zij tot het einde van de observatieperiode aanhouden.

Tenslotte zijn zij ernstig indien de stof of het preparaat een irreversibele kleuring van de ogen veroorzaakt;

- stoffen en preparaten die beduidende oogbeschadigingen en/of oogontstekingen veroorzaken, op grond van waarnemingen in de praktijk bij de mens.

Opmerking:

Indien een stof of preparaat als corrosief wordt ingedeeld en R34 of R35 krijgt toegekend, geldt het gevaar voor ernstig oogletsel impliciet en wordt R41 niet op het etiket vermeld. Indien echter, in het geval van preparaten, met de formules in artikel 3, lid 5, onder f), ii), en artikel 3, lid 5, onder h), ii), van Richtlijn 88/379/EEG de som van de waarden wordt berekend, moeten stoffen die zijn ingedeeld als corrosief worden beschouwd alsof R41 is toegekend.

3.2.6.3. Irriterend voor de ademhalingswegen De volgende waarschuwingszin wordt toegekend volgens de gegeven criteria:

R37 Irriterend voor de ademhalingswegen - stoffen en preparaten die ernstige irritatie van de ademhalingswegen veroorzaken, doorgaans op grond van waarnemingen in de praktijk bij de mens.

3.2.7. Sensibiliserend 3.2.7.1. Overgevoeligheid bij inademing Stoffen en preparaten worden ingedeeld als sensibiliserend en gekenmerkt met het symbool Xn, de aanduiding "schadelijk" en de waarschuwingszin R42 overeenkomstig de onderstaande criteria:

R42 Kan overgevoeligheid veroorzaken bij inademing - indien in de praktijk is gebleken dat de stoffen en preparaten door inademing bij mensen in een normale populatie de frequentie van het optreden van een overgevoeligheidsreactie kunnen verhogen;

- indien de stof een isocyanaat is, tenzij is aangetoond dat de stof bij inademing geen overgevoeligheid veroorzaakt.

3.2.7.2. Overgevoeligheid bij contact met de huid Stoffen en preparaten worden ingedeeld als sensibiliserend en gekenmerkt met het symbool Xi, de aanduiding "irriterend" en de waarschuwingszin R43 overeenkomstig de onderstaande criteria:

R43 Kan overgevoeligheid veroorzaken bij contact met de huid - indien uit de praktijk blijkt dat de stoffen en preparaten bij een aanzienlijk aantal mensen via huidcontact een overgevoeligheidsreactie teweeg kunnen brengen, of op grond van een positieve reactie bij proefdieren.

Bij toepassing van de in bijlage V opgenomen adjuvans-testmethode voor overgevoeligheid van de huid of van andere typen testmethoden die gebruik maken van een adjuvans wordt een respons van ten minste 30 % van de dieren als positief beschouwd. Voor elke andere testmethode wordt een respons van ten minste 15 % van de dieren als positief beschouwd.

3.2.7.3. Opgemerkt wordt dat indien het symbool "Xn" en de gevaarsaanduiding "schadelijk" zijn toegekend, het symbool "Xi" en de gevaarsaanduiding "irriterend" facultatief zijn.

3.2.8. Andere toxicologische eigenschappen Aan de stoffen en preparaten die op grond van 2.2.1 tot en met 3.2.6 en/of hoofdstukken 4 en 5 zijn ingedeeld worden aanvullende waarschuwingszinnen toegekend overeenkomstig de volgende criteria (gebaseerd op ervaring verkregen bij het samenstellen van bijlage I).

R29 Vormt vergiftig gas in contact met water Stoffen en preparaten die in contact met water of vochtige lucht een gevaarlijke hoeveelheid vergiftig of zeer vergiftig gas ontwikkelen; bijvoorbeeld aluminiumfosfide, fosforpentasulfide.

R31 Vormt vergitige gassen in contact met zuren Stoffen en preparaten die met zuur reageren en daarbij een gevaarlijke hoeveelheid vergiftig gas ontwikkelen; bij voorbeeld natriumhypochloriet, bariumpolysulfide. Voor stoffen die door het grote publiek worden gebruikt is aanbeveling S50 (niet vermengen . . . (aan te geven door de fabrikant)) meer op zijn plaats. R32 Vormt zeer vergiftige gassen in contact met zuren Stoffen en preparaten die met zuur reageren en daarbij een gevaarlijke hoeveelheid zeer vergiftig gas ontwikkelen; bij voorbeeld zouten van blauwzuur, natriumazide. Voor stoffen die door het grote publiek worden gebruikt is aanbeveling S50 (niet vermengen . . . (aan te geven door de fabrikant)) meer op zijn plaats. R33 Gevaar voor cumulatieve effecten Stoffen en preparaten waarvoor accumulatie in het menselijk lichaam waarschijnlijk is en die aanleiding geven tot bezorgdheid die echter niet voldoende is om het gebruik van R48 te rechtvaardigen. R64 Kan schadelijk zijn via de borstvoeding Stoffen en preparaten die in het lichaam van de vrouw worden opgenomen en de melkafscheiding verstoren of in zodanige hoeveelheden (met inbegrip van metabolieten) in de moedermelk aanwezig zijn dat er reden is tot bezorgdheid voor de gezondheid van het kind dat de borst krijgt.

Zie voor opmerkingen met betrekking tot het gebruik van deze R-zin (en in bepaalde gevallen van R33) paragraaf 4.2.3.3. Zie voor andere aanvullende waarschuwingszinnen paragraaf 2.2.6. 4. INDELING OP BASIS VAN BEPAALDE BIJZONDERE EFFECTEN OP DE GEZONDHEID VAN DE MENS 4.1. Inleiding 4.1.1. Procedure voor de indeling van stoffen die mogelijk de in dit hoofdstuk vermelde effecten hebben.

4.1.2. Indien een fabrikant of zijn vertegenwoordiger informatie ter beschikking heeft die erop wijst dat een stof moet worden ingedeeld en gekenmerkt volgens de criteria van de paragrafen 4.2.1, 4.2.2 of 4.2.3, moet de fabrikant of zijn vertegenwoordiger de stof voorlopig overeenkomstig deze criteria kenmerken, tenzij bij toepassing van de criteria volgens de paragrafen 3.2.1 tot en met 3.2.5 een strengere indeling noodzakelijk blijkt.

4.1.3. De fabrikant of zijn vertegenwoordiger moet bij een Lid-Staat waar de stof op de markt is gebracht zo spoedig mogelijk een document indienen waarin alle ter zake dienende informatie is samengevat. Dit document dient een bibliografie te bevatten met alle ter zake dienende referenties en zo veel mogelijk ter zake dienende niet-gepubliceerde gegevens.

4.1.4. Daarnaast dient een fabrikant of zijn vertegenwoordiger die over nieuwe gegevens beschikt die voor het indelen en kenmerken van een stof volgens de criteria van de paragrafen 4.2.1, 4.2.2 of 4.2.3 van belang zijn, deze gegevens zo snel mogelijk aan een Lid-Staat waar de stof op de markt is gebracht te verstrekken.

4.1.5. Om in de gehele Gemeenschap zo spoedig mogelijk tot een uniforme indeling te komen volgens de procedure van artikel 21 van Richtlijn 67/548/EEG, dienen de Lid-Staten die beschikken over ter zake dienende informatie welke de indeling van een stof in een van deze categorieën rechtvaardigt, al of niet afkomstig van de fabrikant, deze informatie te zamen met voorstellen voor de indeling en het kenmerken, zo spoedig mogelijk aan de Commissie toe te zenden.

De Commissie brengt de overige Lid-Staten van de voorgestelde indeling en etikettering welke zij heeft ontvangen op de hoogte. Iedere Lid-Staat kan de Commissie om de ingediende informatie verzoeken.

Iedere Lid-Staat die op goede gronden meent dat de voorgestelde indeling en etikettering wat betreft carcinogene, mutagene of voor de voortplanting vergiftige effecten onjuist is, dient de Commissie hiervan in kennis te stellen.

4.2. Criteria voor de indeling, gevaarsaanduidingen en keuze van waarschuwingszinnen 4.2.1. Kankerverwekkende stoffen Ten behoeve van de indeling en het kenmerken en met het oog op de thans beschikbare kennis, worden deze stoffen in drie categorieën onderverdeeld:

Categorie 1 Stoffen waarvan bekend is dat zij voor de mens kankerverwekkend zijn. Er is voldoende bewijs voor een oorzakelijk verband tussen blootstelling van de mens aan een stof en ontwikkeling van kanker.

Categorie 2 Stoffen die dienen te worden beschouwd als kankerverwekkend voor de mens. Er is voldoende bewijs voor een sterk vermoeden dat blootstelling van de mens aan een stof kan leiden tot de ontwikkeling van kanker, meestal op grond van:

- geschikte langdurige dierproeven,

- andere ter zake dienende informatie.

Categorie 3 Stoffen die in verband met hun mogelijk kankerverwekkende eigenschappen reden geven tot bezorgdheid voor de mens, waarvan de effecten door een tekort aan informatie niet voldoende kunnen worden bepaald. Er zijn aanwijzingen op grond van geschikte dierproeven, maar deze zijn niet voldoende voor indeling van de stof in categorie 2.

4.2.1.1. De volgende symbolen en waarschuwingszinnen zijn van toepassing:

Categorie 1 en 2:

T; R45 Kan kanker veroorzaken Voor stoffen en preparaten waarbij alleen door inademing, bij voorbeeld in de vorm van stof, damp of rook, gevaar voor kanker bestaat (bij een andere wijze van blootstelling, bij voorbeeld opname door de mond of aanraking met de huid bestaat geen gevaar voor kanker) moeten het volgende symbool en de volgende waarschuwingszinnen worden gebruikt:

T; R49 Kan kanker veroorzaken bij inademing Categorie 3:

Xn; R40 Onherstelbare effecten zijn niet uitgesloten.

4.2.1.2. Opmerkingen betreffende het categoriseren van kankerverwekkende stoffen De indeling van een stof in categorie 1 geschiedt op basis van epidemiologische gegevens; die in categorie 2 en 3 hoofdzakelijk op basis van dierproeven.

Voor indeling als kankerverwekkende stof in categorie 2 moeten positieve resultaten bij twee diersoorten voorhanden zijn dan wel duidelijk positief bewijs bij één diersoort alsmede ondersteunend bewijs zoals gegevens met betrekking tot genotoxiciteit, metabolische of biochemische studies, inductie van goedaardige tumoren, een structureel verband met andere bekende kankerverwekkende stoffen of gegevens uit epidemiologische studies die op een relatie duiden.

Categorie 3 bestaat in feite uit 2 deelcategorieën:

a) stoffen die goed zijn onderzocht maar waarvoor het bewijs voor tumorinducerende effecten onvoldoende is voor indeling in categorie 2. Van aanvullende experimenten wordt niet verwacht dat zij verdere relevante informatie met betrekking tot de indeling opleveren;

b) stoffen die onvoldoende zijn onderzocht. De beschikbare gegevens zijn ontoereikend, maar geven reden tot bezorgdheid voor de mens. De indeling is voorlopig; verdere experimenten zijn nodig alvorens een definitief besluit kan worden genomen.

Voor het onderscheid tussen categorie 2 en 3 zijn de onderstaande argumenten van belang; zij beperken de betekenis van experimentele tumorinductie met betrekking tot mogelijke blootstelling van de mens. Deze argumenten, met name in combinatie, zullen in de meeste gevallen leiden tot indeling in categorie 3, zelfs wanneer er in dieren tumoren zijn geïnduceerd:

- kankerverwekkende effecten bij alleen zeer hoge dosisniveaus die de "maximaal te verdragen dosis" overschrijden. De maximaal te verdragen dosis wordt gekenmerkt door toxische effecten die, hoewel ze de levensduur nog niet verkorten, gepaard gaan met fysieke veranderingen zoals vertraging van de gewichtstoename met ongeveer 10 %;

- ontstaan van tumoren, met name bij een hoog dosisniveau, in alleen specifieke organen van bepaalde soorten waarvan bekend is dat ze ontvankelijk zijn voor een hoge spontane tumorvorming;

- ontstaan van tumoren, op alleen de plaats van toediening, in zeer gevoelige testsystemen (bij voorbeeld i.p of s.c. toediening van bepaalde plaatselijk actieve verbindingen), wanneer het specifieke doelorgaan voor de mens niet van belang is;

- ontbreken van genotoxiciteit in kortdurende in vivo en in vitro testen;

- voorkomen van een secundair werkingsmechanisme als gevolg waarvan er een praktische grens bestaat (bij voorbeeld hormonale effecten op doelorganen of op fysiologische regelmechanismen, chronische stimulering van celproliferatie);

- voorkomen van soortspecifieke mechanismen van tumorvorming (bij voorbeeld via specifieke stofwisselingsroutes) die voor de mens niet van belang zijn.

Voor het onderscheid tussen indeling in categorie 3 en niet indelen zijn argumenten van belang op grond waarvan bezorgdheid voor de mens wordt uitgesloten:

- een stof dient in geen van de categorieën te worden ingedeeld wanneer het mechanisme van experimentele tumorvorming duidelijk is bepaald en er deugdelijk bewijs bestaat dat dit proces niet naar de mens kan worden geëxtrapoleerd;

- wanneer de enige gegevens betrekking hebben op het ontstaan van levertumoren in bepaalde gevoelige muizenstammen, en er verder geen ander aanvullend bewijs bestaat, mag de stof niet in een categorie worden ingedeeld;

- speciale aandacht moet worden geschonken aan gevallen waarin de enige beschikbare gegevens inzake tumoren betrekking hebben op het voorkomen van neoplasma's op plaatsen en in stammen waarvan bekend is dat zij daar spontaan in een hoge frequentie ontstaan.

4.2.2. Mutagene stoffen 4.2.2.1. Ten behoeve van de indeling en het kenmerken en met het oog op de thans beschikbare kennis, worden deze stoffen in drie categorieën onderverdeeld:

Categorie 1 Stoffen waarvan bekend is dat zij voor de mens mutageen zijn. Er is voldoende bewijs voor een oorzakelijk verband tussen blootstelling van de mens aan een stof en erfelijke genetische schade.

Categorie 2 Stoffen die dienen te worden beschouwd als mutageen voor de mens. Er is voldoende bewijs voor een sterk vermoeden dat blootstelling van de mens aan een stof kan leiden tot ontwikkeling van erfelijke genetische beschadigingen, meestal op grond van:

- geschikte langdurige dierproeven,

- andere ter zake dienende informatie.

Categorie 3 Stoffen die in verband met hun mogelijke mutagene eigenschappen reden geven tot bezorgdheid voor de mens. Er zijn aanwijzingen op grond van geschikte mutageniteitsstudies maar deze zijn onvoldoende voor indeling van de stof in categorie 2.

4.2.2.2. De volgende symbolen en waarschuwingszinnen zijn van toepassing:

Categorie 1:

T; R46 Kan erfelijke genetische schade veroorzaken Categorie 2 T; R46 Kan erfelijke genetische schade veroorzaken Categorie 3 Xn; R40 Onherstelbare effecten zijn niet uitgesloten.

4.2.2.3. Opmerkingen betreffende het categoriseren van mutagene stoffen Precisering van de begrippen:

Een mutatie is een permanente verandering in de hoeveelheid of de structuur van het genetisch materiaal in een organisme die resulteert in een verandering van de fenotypische kenmerken van het organisme. De wijzigingen kunnen betrekking hebben op een enkel gen, een groep genen of een heel chromosoom. Effecten met betrekking tot een enkel gen kunnen het gevolg zijn van effecten op afzonderlijke DNA-basen (puntmutaties) of van grote veranderingen, inclusief de deleties, binnen het gen. Effecten op hele chromosomen kunnen structurele of numerieke veranderingen omvatten. Een mutatie in de geslachtscellen in organismen die zich sexueel voortplanten kan op het nageslacht worden overgedragen. Een mutagene stof is een stof die ervoor zorgt dat mutaties zich in een hogere frequentie voordoen.

Opgemerkt moet worden dat de stoffen die als mutagene stoffen worden ingedeeld, worden ingedeeld onder uitdrukkelijke verwijzing naar erfelijke genetische schade. Het soort resultaten dat leidt tot indeling van chemicaliën in categorie 3: "inductie van genetisch relevante gebeurtenissen in somatische cellen" wordt in het algemeen tevens gezien als een waarschuwing voor mogelijke kankerverwekkende activiteit.

Het ontwikkelen van methoden voor het testen op mutageniciteit is een lopend proces. Voor vele nieuwe testen zijn geen gestandaardiseerde protocollen en evaluatiecriteria beschikbaar. Voor de beoordeling van mutageniciteitsgegevens moeten de kwaliteit van het testresultaat en de mate van geldigheid van de testmethode in beschouwing worden genomen.

Categorie 1 Om een stof in te delen in categorie 1 is positief bewijs uit epidemiologische studies van mutaties bij de mens nodig. Voorbeelden van dergelijke stoffen zijn tot nu toe niet bekend. Onderkend wordt hoe ernorm moeilijk het is om uit studies over het optreden van mutaties in menselijke populaties of van een mogelijke toename van de frequentie daarvan, betrouwbare gegevens te verkrijgen.

Categorie 2 Om een stof in te delen in categorie 2 zijn positieve onderzoeksresultaten nodig die in geslachtscellen van zoogdieren in vivo a) mutagene effecten of b) andere cellulaire voor mutageniciteit relevante interacties aantonen of die c) in somatische cellen van zoogdieren in vivo mutagene effecten aantonen, maar dan in combinatie met duidelijke aanwijzingen dat de stof of een relevante metaboliet de geslachtscellen bereikt.

In verband met de indeling in categorie 2 zijn op dit moment de volgende methoden geschikt:

2 a) In vivo onderzoeken van geslachtscelmutageniciteit:

- specifieke locus mutatietest;

- overerfbare translokatietest;

- dominant letaal mutatietest.

Met deze onderzoeken wordt in feite het ontstaan van aangetast nageslacht of een defect in het ontwikkelde embryo aangetoond.

2 b) In vivo onderzoeken waaruit een relevante interactie tussen de verbinding en de geslachtscellen (gewoonlijk DNA) blijkt:

- onderzoek van chromosomale afwijkingen, opgespoord met behulp van cytogenetische analysetechnieken, inclusief aneuploidie als gevolg van een verkeerde segregatie van chromosomen;

- test voor zusterchromatidenuitwisseling;

- test voor DNA-synthese zonder regulatie;

- onderzoek van de (covalente) binding van de mutagene stof aan het DNA van geslachtscellen;

- onderzoek van andere soorten DNA-beschadiging. Deze onderzoeken leveren bewijs van min of meer indirecte aard. Positieve resultaten bij deze onderzoeken dienen in de regel te worden bevestigd door positieve resultaten van in vivo onderzoeken van somatische-celmutageniciteit bij zoogdieren of de mens (zie onder 3, bij voorkeur de methoden van 3a. 2 c) In vivo onderzoeken die mutagene effecten aantonen in somatische cellen van zoogdieren (zie onder 3a), in combinatie met toxicokinetische methoden of andere methoden waarmee kan worden aangetoond dat de verbinding of een relevante metaboliet de geslachtscellen bereikt. Voor 2b en 2c kunnen positieve resultaten uit "host-mediated" onderzoeken dan wel ondubbelzinnige effecten in in vitro onderzoeken als ondersteunend bewijs worden beschouwd. Categorie 3 Om een stof in te delen in categorie 3 zijn positieve onderzoeksresultaten nodig die in somatische cellen van zoogdieren in vivo a) mutagene effecten of b) andere cellulaire voor mutageniciteit relevante interacties aantonen. Vooral het laatste soort onderzoeksresultaten dient in de regel te worden bevestigd door positieve resultaten uit in vitro mutageniciteitsonderzoeken. Voor in vivo onderzoek van somatische cellen zijn op dit moment de volgende methoden geschikt: 3 a) In vivo onderzoeken van somatische-celmutageniciteit:

- beenmerg micronucleustest of metafase-analyse;

- metafse-analyse van perifere lymfocyten;

- "mouse coat color spot test". 3 b) In vivo onderzoeken van DNA-interactie in somatische cellen:

- test voor zusterchromatidenuitwisseling in somatische cellen;

- test voor DNA-synthese zonder regulatie in somatische cellen;

- onderzoek van de (covalente) binding van de mutagene stof aan het DNA van somatische cellen;

- onderzoek van DNA-beschadiging, b.v. basische elutie, in somatische cellen. Stoffen die alleen in één of meer in vitro mutageniciteitsonderzoeken positieve resultaten opleveren, dienen doorgaans niet te worden ingedeeld. Verder onderzoek ernaar door uitvoering van in vivo onderzoeken wordt evenwel ten sterkste aangeraden. In uitzonderlijke gevallen, bij voorbeeld wanneer een verbinding, waarvoor geen relevante in vivo gegevens beschikbaar zijn, in verscheidene in vitro onderzoeken een onmiskenbare reactie geeft en gelijkenis vertoont met bekende mutagene/kankerverwekkende stoffen, kan indeling in categorie 3 worden overwogen. 4.2.3. Voor de voortplanting vergiftige stoffen 4.2.3.1. Ten behoeve van de indeling en het kenmerken en met het oog op de thans beschikbare kennis, worden deze stoffen in twee categorieën onderverdeeld:

Categorie 1 Stoffen waarvan bekend is dat zij bij de mens de vruchtbaarheid schaden.

Er is voldoende bewijs voor een oorzakelijk verband tussen blootstelling van de mens aan de stof en verminderde vruchtbaarheid.

Stoffen waarvan bekend is dat zij bij de mens ontwikkelingsstoornissen veroorzaken.

Er is voldoende bewijs voor een oorzakelijk verband tussen blootstelling van de mens aan de stof en latere ontwikkelingsstoornissen bij het nageslacht.

Categorie 2 Stoffen die dienen te worden beschouwd alsof zij bij de mens de vruchtbaarheid schaden.

Er is voldoende bewijs voor een sterk vermoeden dat blootstelling van de mens aan de stof kan leiden tot verminderde vruchtbaarheid op grond van:

- duidelijk bewijs in dierproeven voor verminderde vruchtbaarheid in afwezigheid van toxische effecten of bewijs voor verminderde vruchtbaarheid bij nagenoeg dezelfde dosisniveaus als waarop andere toxische effecten zich voordoen, hetgeen evenwel geen secundair niet-specifiek gevolg is van die andere toxische effecten;

- andere ter zake dienende informatie.

Stoffen die dienen te worden beschouwd alsof zij bij de mens ontwikkelingsstoornissen veroorzaken.

Er is voldoende bewijs voor een sterk vermoeden dat blootstelling van de mens aan de stof kan leiden tot ontwikkelingsstoornissen, meestal op grond van:

- duidelijke resultaten in geschikte dierproeven waarbij effecten worden waargenomen zonder dat zich bij de moederdieren uitgesproken intoxicatieverschijnselen voordoen of bij nagenoeg dezelfde dosisniveaus als waarop andere toxische effecten zich voordoen, hetgeen evenwel geen secundaire niet-specifieke gevolgen zijn van die andere toxische effecten;

- andere ter zake dienende informatie.

Categorie 3 Stoffen die in verband met hun mogelijke voor de vruchtbaarheid van de mens schadelijke effecten reden geven tot bezorgdheid.

Meestal op grond van:

- resultaten in geschikte dierproeven die voldoende bewijs leveren voor een sterk vermoeden voor verminderde vruchtbaarheid in afwezigheid van toxische effecten of voor verminderde vruchtbaarheid bij nagenoeg dezelfde dosisniveaus als waarop andere toxische effecten zich voordoen, hetgeen evenwel geen secundair niet-specifiek gevolg is van die andere toxische effecten, maar waarbij de aanwijzingen onvoldoende zijn voor indeling van de stof in categorie 2;

- andere ter zake dienende informatie.

Stoffen die in verband met hun mogelijke voor de ontwikkeling schadelijke effecten reden geven tot bezorgdheid voor de mens.

Meestal op grond van:

- resultaten in geschikte dierproeven die voldoende bewijs leveren voor een sterk vermoeden van ontwikkelingsstoornissen zonder dat zich bij de moederdieren uitgesproken intoxicatieverschijnselen voordoen of bij nagenoeg dezelfde dosisniveaus als waarop andere toxische effecten zich voordoen, hetgeen evenwel geen secundaire niet-specifieke gevolgen zijn van die andere toxische effecten, maar waarbij de aanwijzingen onvoldoende zijn voor indeling van de stof in categorie 2;

- andere ter zake dienende informatie.

4.2.3.2. De volgende symbolen en waarschuwingszinnen zijn van toepassing:

Categorie 1:

Voor stoffen die bij de mens de vruchtbaarheid schaden:

T; R60 Kan de vruchtbaarheid schaden.

Voor stoffen die ontwikkelingsstoornissen veroorzaken:

T; R61 Kan het ongeboren kind schaden.

Categorie 2:

Voor stoffen die dienen te worden beschouwd alsof zij bij de mens de vruchtbaarheid schaden:

T; R60 Kan de vruchtbaarheid schaden.

Voor stoffen die dienen te worden beschouwd alsof zij bij de mens ontwikkelingsstoornissen veroorzaken:

T; R61 Kan het ongeboren kind schaden.

Categorie 3 Voor stoffen die in verband met hun mogelijke voor de vruchtbaarheid van de mens schadelijke effecten reden geven tot bezorgdheid:

Xn; R62 Mogelijk gevaar voor verminderde vruchtbaarheid.

Voor stoffen die in verband met hun mogelijke voor de ontwikkeling schadelijke effecten reden geven tot bezorgdheid voor de mens:

Xn; R63 Mogelijk gevaar voor beschadiging van het ongeboren kind.

4.2.3.3. Opmerkingen betreffende het categoriseren van voor de voortplanting vergiftige stoffen Vergiftig zijn voor de voortplanting impliceert zowel de vermindering van de vrouwelijke en mannelijke voortplantingsfuncties of -vermogens als het doen ontstaan van niet-erfelijke schadelijke effecten bij het nageslacht. De betrokken stoffen kunnen derhalve worden gerangschikt onder twee categorieën, te weten: 1. Effecten op de vruchtbaarheid van man of vrouw en 2. Ontwikkelingsstoornissen.

1) Onder effecten op de vruchtbaarheid van man of vrouw worden alle nadelige effecten op libido, sexueel gedrag, de diverse aspecten van de spermatogenese of de ooegenese, de hormonale activiteit of fysiologische respons verstaan die afbreuk doen aan het vermogen te bevruchten, aan de bevruchting zelf dan wel aan de ontwikkeling van de bevruchte eicel tot en met het stadium van de innesteling.

2) De term ontwikkelingsstoornis wordt in de breedst mogelijke zin gebruikt om elk effect dat de normale ontwikkeling, zowel voor als na de geboorte, schaadt, aan te duiden. Het gaat hierbij zowel om effecten die in het prenatale stadium voorkomen of worden geïnduceerd als die welke zich in het postnatale stadium manifesteren. Hieronder vallen voor het embryo en/of de foetus toxische effecten zoals verminderd lichaamsgewicht, vertraagde groei en ontwikkeling, orgaantoxiciteit, sterfte, miskraam, structurele defecten (teratogene effecten), functionele defecten, peri-postnatale defecten en een verstoorde postnatale mentale of fysieke ontwikkeling tot en met het stadium van de normale puberteitsontwikkeling.

De indeling van chemische stoffen als vergiftig voor de voortplanting is bedoeld voor chemische stoffen die de intrinsieke of specifieke eigenschap hebben dergelijke toxische effecten teweeg te brengen. Dergelijke stoffen moeten niet als zodanig worden ingedeeld als die effecten uitsluitend het niet-specifieke secundaire gevolg zijn van andere toxische effecten. De stoffen die de meeste reden tot bezorgdheid geven zijn die welke vergiftig voor de voortplanting zijn bij blootstellingsniveaus waarbij zich geen andere toxische effecten voordoen.

De indeling van een stof in categorie 1 in verband met schadelijke effecten op de vruchtbaarheid en/of de ontwikkeling geschiedt op basis van epidemiologische gegevens; die in categorie 2 en 3 hoofdzakelijk op basis van dierproeven. Gegevens uit in vitro onderzoeken of studies van vogeleieren worden beschouwd als "ondersteunend bewijs" en zullen bij het niet voorhanden zijn van in vivo gegevens er slechts bij uitzondering toe leiden dat een stof wordt ingedeeld.

Net als bij de meeste andere soorten toxische effecten zullen voor de voortplanting vergiftige stoffen naar verwachting een drempelwaarde hebben waaronder geen nadelige effecten kunnen worden aangetoond. Zelfs als in dierproeven duidelijke effecten worden waargenomen kan de betekenis voor de mens twijfelachtig zijn omdat de effecten zich bij voorbeeld uitsluitend bij hoge doses voordoen of omdat er duidelijke toxicokinetische verschillen bestaan of de wijze van toediening niet geschikt is. Om deze of vergelijkbare redenen kan indeling in categorie 3 of zelfs niet indelen gerechtvaardigd zijn.

In bijlage V van de richtlijn wordt een limiettest beschreven voor stoffen met een geringe toxiciteit. Als uit het oraal toedienen van een dosis van ten minste 1000 mg/kg niet blijkt dat de stof vergiftig is voor de voortplanting kan testen bij andere dosisniveaus als onnodig worden beschouwd. Als er gegevens voorhanden zijn van onderzoeken die zijn uitgevoerd met hogere doses dan de voornoemde limiet, moeten die gegevens worden geëvalueerd samen met andere relevante gegevens. Normaal is dat, als effecten zich alleen bij doses hoger dan de limiet voordoen dit niet noodzakelijkerwijs hoeft te betekenen dat een stof als vergiftig voor de voortplanting wordt ingedeeld. EFFECTEN OP DE VRUCHTBAARHEID Om een stof vanwege schadelijke effecten op de vruchtbaarheid in te delen in categorie 2 moet doorgaans positief bewijs bij één diersoort alsmede ondersteunend bewijs over hoe of waar de stof aangrijpt voorhanden zijn dan wel een chemische relatie met andere bekende onvruchtbaarheidinducerende stoffen bestaan of andere gegevens met betrekking tot de mens beschikbaar zijn waaruit blijkt dat het aannemelijk is dat er zich bij de mens effecten zullen voordoen. Daar waar slechts testresultaten bij één diersoort en geen ander relevant ondersteunend bewijs voorhanden zijn, kan indeling in categorie 3 passend zijn. Omdat verminderde vruchtbaarheid zich kan voordoen als een niet-specifiek neveneffect bij ernstige algehele intoxicatie of in een toestand van ernstige verzwakking, mag een stof pas in categorie 2 worden ingedeeld als is aangetoond dat de stof een zekere mate van specifieke toxiciteit voor het voortplantingssysteem heeft. Als uit de resultaten van dierproeven blijkt dat verminderde vruchtbaarheid het gevolg is van het onvermogen te paren moet men voor indeling in categorie 2 doorgaans over informatie met betrekking tot het werkingsmechanisme beschikken ten einde na te kunnen gaan of het aannemelijk is dat nadelige effecten, zoals veranderingen in het patroon van hormoonafgifte, zich ook bij de mens manifesteren. ONTWIKKELINGSSTOORNISSEN Voor indeling in categorie 2 moeten in degelijk uitgevoerde onderzoeken bij een of meer diersoorten nadelige effecten duidelijk zijn aangetoond. Omdat nadelige effecten tijdens de zwangerschap of daarna een secundair gevolg kunnen zijn van intoxicatie van het moederdier, verminderde opname van voedsel en water, het optreden van stress bij het moederdier, gebrek aan moederlijke zorg, specifieke tekortkomingen in het dieet, slechte huisvesting, bijkomende infecties, enz. is het van belang dat de effecten zijn waargenomen in degelijk uitgevoerde onderzoeken en bij doses die geen verband houden met een duidelijke intoxicatie van het moederdier. Ook de wijze van toediening is van belang. Zo geldt met name dat het intraperitonaal injecteren van irritante stoffen de baarmoeder en de inhoud daarvan kan beschadigen; de resultaten van dergelijke onderzoeken moeten derhalve met omzichtigheid worden geïnterpreteerd en vormen op zich zelf doorgaans geen grondslag voor indeling. De indeling van een stof in categorie 3 geschiedt op basis van dezelfde criteria als voor categorie 2; indeling in categorie 3 kan worden overwogen in die gevallen wanneer de proefopzet hiaten vertoont die de conclusies minder overtuigend maken of wanneer de mogelijkheid niet kan worden uitgesloten dat de effecten het gevolg zijn van niet-specifieke invloeden, zoals algehele intoxicatie. In het algemeen worden stoffen ingedeeld in categorie 3 of niet ingedeeld op een ad hoc basis als de enige effecten bestaan in kleine veranderingen in het optreden van spontane defecten, kleine veranderingen in de verhouding van nature voorkomende varianten zoals die worden waargenomen bij skeletonderzoeken of kleine verschillen in postnatale-ontwikkelingsstudies. Effecten tijdens de lactatieperiode Stoffen die als vergiftig voor de voortplanting zijn ingedeeld maar ook reden tot bezorgdheid geven in verband met hun effecten op de melkafscheiding moeten tevens met R64 worden gekenmerkt (zie criteria in paragraaf 3.2.8). Met het oog op de indeling zij opgemerkt dat toxische effecten op het nageslacht als gevolg van uitsluitend blootstelling via de moedermelk of toxische effecten als gevolg van directe blootstelling van kinderen niet als "voor de voortplanting vergiftig" worden beschouwd, tenzij dergelijke effecten leiden tot een gebrekkige ontwikkeling van het nageslacht. Stoffen die niet als "voor de voortplanting vergiftig" zijn ingedeeld maar reden geven tot bezorgdheid als gevolg van hun toxiciteit wanneer ze tijdens de lactatiepriode worden doorgegeven aan de baby, moeten met R64 worden gekenmerkt (zie criteria in paragraaf 3.2.8). Deze R-zin kan ook geschikt zijn voor stoffen die een nadelige invloed hebben op de kwaliteit of de kwantiteit van de melk. R64 wordt doorgaans toegekend op basis van: a) toxicokinetische onderzoeksresultaten op grond waarvan aannemelijk wordt gemaakt dat de stof in potentieel toxische concentraties in de moedermelk voorkomt, en/of b) de resultaten van een of twee generatiestudies bij dieren waaruit blijkt dat er sprake is van schadelijke effecten bij het nageslacht als gevolg van de melkvoeding, en/of c) aanwijzingen bij de mens waaruit blijkt dat baby's tijdens de lactatieperiode gevaar lopen.

Stoffen waarvan bekend is dat ze in het lichaam accumuleren en vervolgens tijdens de lactatieperiode in de melk terecht kunnen komen, worden gekenmerkt met R33 én R64. 4.2.4. Procedure voor de indeling van preparaten in verband met bepaalde bijzondere effecten op de gezondheid Indien een preparaat één of meer stoffen bevat die op basis van bovenstaande criteria zijn ingedeeld, moet het worden ingedeeld overeenkomstig de criteria van artikel 3, lid 5, onder j) tot en met q) van Richtlijn 88/379/EEG ( de concentratiegrenzen worden vermeld in hetzij bijlage I van Richtlijn 67/548/EEG, hetzij in bijlage I van Richtlijn 88/379/EEG, wanneer de desbetreffende stof(fen) niet in bijlage I voorkomt/voorkomen of daarin wordt/worden genoemd zonder de bijbehorende concentratiegrenzen).

5. INDELING OP BASIS VAN MILIEU-EFFECTEN 5.1. Inleiding Met het indelen van voor het milieu gevaarlijke stoffen wordt in eerste instantie beoogd de gebruiker te wijzen op de gevaren van deze stoffen voor ecosystemen. Hoewel de huidige criteria grotendeels betrekking hebben op aquatische ecosystemen ziet men wel in dat bepaalde stoffen eveneens of uitsluitend ook andere ecosystemen kunnen aantasten waarvan de componenten kunnen variëren van microflora en microfauna in de bodem tot primaten.

Onderstaande criteria vloeien rechtstreeks voort uit de testmethoden van bijlage V voor zover zij daarin worden vermeld. De voor het in bijlage VII vermelde "basisdossier" benodigde testmethoden zijn beperkt en de informatie die eraan wordt ontleend kan voor een passende indeling onvoldoende zijn. Voor het indelen kunnen aanvullende gegevens nodig zijn ontleend aan niveau 1 (bijlage VIII) of andere gelijkwaardige studies. Bovendien kunnen ingedeelde stoffen in het licht van nieuwe gegevens moeten worden herzien.

Ten behoeve van de indeling en het kenmerken en met het oog op de thans beschikbare kennis worden dergelijke stoffen in twee categorieën onderverdeeld op basis van hun acute en/of lange-termijn-effecten in aquatische systemen of hun acute en/of lange-termijn-effecten in niet-aquatische systemen.

5.2. Criteria voor de indeling, gevaarsaanduidingen en keuze van waarschuwingszinnen 5.2.1. Aquatisch milieu 5.2.1.1. Stoffen worden ingedeeld als gevaarlijk voor het milieu en gekenmerkt met het symbool "N" en de passende gevaarsaanduiding en krijgen waarschuwingszinnen toegekend volgens de onderstaande criteria:

R50: Zeer giftig voor in het water levende organismen en R53: Kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken Acute toxiciteit: 96 h LC50 (voor vissen) &le; 1 mg/l of 48 h EC50 (voor Daphnia) &le; 1 mg/l of 72 hl IC50 (voor algen) &le; 1 mg/l en de stof is niet gemakkelijk afbreekbaar of de log Pow (log verdelingscoëfficiënt octanol/water) &ge; 3,0 (tenzij de experimenteel bepaalde BCF &le; 100).

R50: Zeer vergiftig voor in het water levende organismen Acute toxiciteit: 96 h LC50 (voor vissen) &le; 1 mg/l of 48 h EC50 (voor Daphnia) &le; 1 mg/l of 72 h IC50 (voor algen) &le; 1 mg/l R51: Vergiftig voor in het water levende organismen en R 53: Kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken Acute toxiciteit: 96 h LC50 (voor vissen) 1 mg/l < LC50 &le; 10 mg/l of 48 h EC50 (voor Daphnia) 1 mg/l < EC50 &le; 10 mg/l of 72 h IC50 (voor algen) 1 mg/l < IC50 &le; 10 mg/l en de stof is niet gemakkelijk afbreekbaar of de log Pow &ge; 3,0 (tenzij de experimenteel bepaalde BCF &le; 100).

5.2.1.2. Stoffen worden ingedeeld als gevaarlijk voor het milieu overeenkomstig de onderstaande criteria. Waarschuwingszinnen worden eveneens toegekend volgens de volgende criteria:

R52: Schadelijk voor in het water levende organismen en R53: Kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken Acute toxiciteit: 96 h LC50 (voor vissen): 10 mg/l < LC50 &le; 100 mg/l of 48 h EC50 (voor Daphnia): 10 mg/l < EC50 &le; 100 mg/l of 72 h IC50 (voor algen): 10 mg/l < IC50 &le; 100 mg/l en de stof is niet gemakkelijk afbreekbaar.

Dit criterium is van toepassing tenzij er voldoende aanvullend wetenschappelijk bewijs inzake degradatie en/of toxiciteit bestaat om afdoende zekerheid te bieden dat noch de stof, noch zijn degradatieprodukten een potentieel lange-termijn en/of vertraagd gevaar voor het aquatisch milieu vormen. Dergelijk aanvullend wetenschappelijk bewijs dient normaliter te zijn gebaseerd op de op niveau 1 (bijlage VIII) vereiste studies dan wel gelijkwaardige studies en kan het volgende omvatten:

i) een bewezen vermogen tot snelle degradatie in het aquatisch milieu;

ii) het ontbreken van chronische toxiciteitseffecten bij een concentratie van 1,0 mg/l, b.v. indien bij een concentratie van meer dan 1,0 mg/l in een verlengde toxiciteitsstudie met vis of Daphnia geen effecten worden waargenomen.

R52: Schadelijk voor in het water levende organismen Stoffen die niet onder bovenstaande criteria in dit hoofdstuk vallen, maar die op basis van het beschikbare bewijs met betrekking tot hun toxiciteit evenwel een gevaar kunnen vormen voor de structuur en/of werking van aquatische ecosystemen.

R53: Kan in het aquatisch milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken Stoffen die niet onder bovenstaande criteria in dit hoofdstuk vallen, maar die op basis van het beschikbare bewijs met betrekking tot hun persistentie, accumulatievermogen en hun voorspelde of waargenomen gedrag en uiteindelijke plaats en vorm in het milieu evenwel een lange-termijn en/of vertraagd gevaar kunnen vormen voor de structuur en/of werking van aquatische ecosystemen. Slecht in water oplosbare stoffen, dit wil zeggen stoffen met een oplosbaarheid van minder dan 1 mg/l vallen onder dit criterium als:

a) ze niet gemakkelijk afbreekbaar zijn en b) log Pow &ge; 3,0 (tenzij de experimenteel bepaalde BCF &le; 100).

Dit criterium is van toepassing tenzij er voldoende aanvullend wetenschappelijk bewijs inzake degradatie en/of toxiciteit bestaat om afdoende zekerheid te bieden dat noch de stof noch zijn degradatieprodukten een potentieel lange-termijn en/of vertraagd gevaar voor het aquatisch milieu vormen.

Dergelijk aanvullend wetenschappelijk bewijs dient normaliter te zijn gebaseerd op de op niveau 1 (bijlage VIII) vereiste studies dan wel gelijkwaardige studies en kan het volgende omvatten: i) een bewezen vermogen tot snelle degradatie in het aquatisch milieu; ii) het ontbreken van chronische toxiciteitseffecten bij de oplosbaarheidsgrens, bij voorbeeld indien bij een concentratie hoger dan de oplosbaarheidsgrens in een verlengde toxiciteitsstudie met vis of Daphnia geen effecten worden waargenomen. 5.2.1.3. Opmerkingen betreffende de bepaling van IC50 voor algen en de gemakkelijke afbreekbaarheid:

- waar in geval van sterk gekleurde stoffen kan worden aangetoond dat algengroei uitsluitend als gevolg van een reductie in lichtintensiteit wordt geremd, mag de 72h IC50 voor algen niet als basis voor indeling worden gebruikt;

- stoffen worden als gemakkelijk afbreekbaar beschouwd wanneer de volgende criteria gelden:

A. Wanneer in biodegradatiestudies van 28 dagen de volgende degradatieniveaus worden bereikt:

- in op opgeloste organische koolstof gebaseerde testen: 70 %,

- in op zuurstofdepletie of koolstofdioxide-ontwikkeling gebaseerde testen: 60 % van de theoretische maxima.

Deze biodegradatieniveaus moeten worden bereikt binnen 10 dagen na het begin van de degradatie, hetgeen wordt gesteld als het moment waarop 10 % van de stof is afgebroken;

of B. in die gevallen waarin alleen gegevens over COD en BOD5 beschikbaar zijn, indien het BOD5/COD quotiënt groter of gelijk is aan 0,5;

of C. als ander overtuigend wetenschappelijk bewijs beschikbaar is om aan te tonen dat de stof in het aquatisch milieu kan worden afgebroken (biotisch en/of abiotisch) tot > 70/ % binnen een periode van 28 dagen.

5.2.2. Niet-aquatisch milieu 5.2.2.1. Stoffen worden ingedeeld als gevaarlijk voor het milieu en gekenmerkt met het symbool "N" en de passende gevaarsaanduiding en krijgen waarschuwingszinnen toegekend volgens de onderstaande criteria:

R54 Vergiftig voor planten.

R55 Vergiftig voor dieren.

R56 Vergiftig voor bodemorganismen.

R57 Vergiftig voor bijen.

R58 Kan in het milieu op lange termijn schadelijke effecten veroorzaken.

Andere dan onder 5.2.1 vallende stoffen die op basis van het beschikbare bewijs met betrekking tot hun toxiciteit, persistentie, accumulatievermogen en hun voorspelde of waargenomen gedrag en uiteindelijke plaats en vorm in het milieu een direct of lange-termijn en/of vertraagd gevaar kunnen vormen voor de structuur en/of werking van natuurlijke ecosystemen. Gedetailleerde criteria zullen later worden uitgewerkt.

R59 Gevaarlijk voor de ozonlaag Stoffen die op basis van het beschikbare bewijs met betrekking tot hun eigenschappen en hun voorspelde of waargenomen gedrag en uiteindelijke plaats en vorm in het milieu een gevaar kunnen vormen voor de structuur en/of werking van de ozonlaag. Hieronder vallen de stoffen die zijn opgenomen in de groepen I, II, III, IV en V van bijlage I van Verordening (EEG) nr. 594/91 inzake stoffen die de ozonlaag aantasten (PB nr. L 67 van 14 maart 1991, blz. 1).

5.2.2.2. Stoffen worden ingedeeld als gevaarlijk voor het milieu volgens hierna vermelde criteria. Waarschuwingszinnen zullen eveneens volgens onderstaande criteria worden toegekend:

R59: Gevaarlijk voor de ozonlaag.

Stoffen die niet onder hierbovenvermelde criteria in 5.2.2.1 vallen die op basis van het beschikbare bewijs met betrekking tot hun eigenschappen en hun voorspelde of waargenomen gedrag en uiteindelijke plaats en vorm in het milieu een gevaar kunnen vormen voor de structuur en/of werking van de ozonlaag. Hieronder vallen de stoffen die zijn opgenomen in de groep VI van bijlage I van Verordening (EEG) nr. 594/91 inzake stoffen die de ozonlaag aantasten (PB nr. L 67 van 14 maart 1991, blz. 1).

6. KEUZE VAN VEILIGHEIDSAANBEVELINGEN 6.1. Inleiding Veiligheidsaanbevelingen (S-zinnen) worden toegekend aan gevaarlijke stoffen en preparaten overeenkomstig de volgende algemene criteria. Bovendien zijn voor bepaalde preparaten de veiligheidsaanbevelingen opgenomen in bijlage II van Richtlijn 88/379/EEG verplicht. Overal waar in de S-zinnen wordt gerefereerd aan de "fabrikant" wordt mede de verantwoordelijke persoon bedoeld, die een stof of preparaat op de markt brengt.

6.2. Veiligheidsaanbevelingen voor stoffen en preparaten S1 Achter slot bewaren - Toepassing:

- zeer vergiftige, vergiftige en bijtende stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- Verplicht voor de bovengenoemde stoffen en preparaten indien ze aan het grote publiek worden verkocht.

S2 Buiten bereik van kinderen bewaren - Toepassing:

- alle gevaarlijke stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor alle gevaarlijke stoffen en preparaten die aan het grote publiek worden verkocht, behalve voor deze die enkel ingedeeld zijn als gevaarlijk voor het milieu.

S3 Op een koele plaats bewaren - Toepassing:

- organische peroxiden;

- andere gevaarlijke stoffen en preparaten met een kookpunt gelijk aan of lager dan 40 °C.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor organische peroxiden, tenzij S47 wordt gebruikt;

- aanbevolen voor andere gevaarlijke stoffen en preparaten met een kookpunt gelijk aan of lager dan 40 °C.

S4 Verwijderd van woonruimten opbergen - Toepassing:

- zeer vergiftige en vergiftige stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot zeer vergiftige en vergiftige stoffen en preparaten als mogelijke aanvulling op S13; bij voorbeeld wanneer het inademen gevaar oplevert en de stof of het preparaat buiten woonruimten moet worden bewaard. De aanbeveling houdt niet in dat de stof of het preparaat niet op de juiste wijze in woonruimten mag worden gebruikt.

S5 Onder . . . houden (geschikte vloeistof, aan te geven door de fabrikant) - Toepassing:

- gevaarlijke stoffen en preparaten die spontaan kunnen ontvlammen.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot bijzondere gevallen zoals natrium, kalium of witte fosfor.

S6 Onder . . . houden (inert gas, aan te geven door de fabrikant) - Toepassing:

- gevaarlijke stoffen en preparaten die in een inerte atmosfeer moeten worden bewaard.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot bijzondere gevallen zoals bepaalde organometaalverbindingen.

S7 In goed gesloten verpakking bewaren - Toepassing:

- organische peroxiden;

- stoffen en preparaten die zeer vergiftige, vergiftige, schadelijke of zeer licht ontvlambare gassen kunnen ontwikkelen;

- stoffen en preparaten die in contact met vocht zeer licht ontvlambare gassen ontwikkelen;

- licht ontvlambare vaste stoffen.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor organische peroxiden;

- aanbevolen voor de overige bovengenoemde toepassingen.

S8 Verpakking droog houden - Toepassing:

- stoffen en preparaten die heftig met water kunnen reageren;

- stoffen en preparaten die in contact met water zeer licht ontvlambare gassen ontwikkelen;

- stoffen en preparaten die in contact met water zeer vergiftige of vergiftige gassen ontwikkelen.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot bovengenoemde toepassingen wanneer de waarschuwingen R14, R15 in het bijzonder en R29 moeten worden benadrukt.

S9 Op een goed geventileerde plaats bewaren - Toepassing:

- vluchtige stoffen en preparaten die zeer vergiftige, vergiftige of schadelijke dampen kunnen ontwikkelen;

- zeer licht ontvlambare of licht ontvlambare vloeistoffen en zeer licht ontvlambare gassen.

- Gebruikscriteria:

- aanbevolen voor vluchtige stoffen en preparaten die zeer vergiftige, vergiftige of schadelijke dampen kunnen ontwikkelen;

- aanbevolen voor zeer licht ontvlambare en licht ontvlambare vloeistoffen of zeer licht ontvlambare gassen.

S12 De verpakking niet hermetisch sluiten - Toepassing:

- stoffen en preparaten die door het ontwikkelen van gassen of dampen de verpakking kunnen doorbreken.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot bovengenoemde bijzondere gevallen.

S13 Verwijderd houden van eet- en drinkwaren en van diervoeder - Toepassing:

- zeer vergiftige, vergiftige en schadelijke stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- aanbevolen wanneer die stoffen en preparaten waarschijnlijk ook zijn bestemd voor gebruik door het grote publiek.

S14 Verwijderd houden van . . . (stoffen waarmee contact vermeden dient te worden, aan te geven door de fabrikant) - Toepassing:

- organische peroxiden.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor en doorgaans beperkt tot organische peroxiden. Bij uitzondering echter ook in andere gevallen bruikbaar wanneer contact met bepaalde andere stoffen een bijzonder gevaar oplevert.

S15 Verwijderd houden van warmte - Toepassing:

- stoffen en preparaten die onder invloed van warmte kunnen ontleden of spontaan reageren.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot bijzondere gevallen zoals monomeren, maar niet wanneer de waarschuwingszinnen R2, R3 en/of R5 al zijn toegekend.

S16 Verwijderd houden van ontstekingsbronnen - niet roken - Toepassing:

- zeer licht ontvlambare of licht ontvlambare vloeistoffen en zeer licht ontvlambare gassen.

- Gebruikscriteria:

- aanbevolen voor de bovengenoemde stoffen en preparaten maar niet wanneer de waarschuwingszin R2, R3 of R5 al is toegekend.

S17 Verwijderd houden van brandbare stoffen - Toepassing:

- stoffen en preparaten die te zamen met brandbare stoffen ontplofbare of spontaan ontvlambare mengsels kunnen vormen.

- Gebruikscriteria:

- beschikbaar voor gebruik in bijzondere gevallen, bij voorbeeld om R8 en R9 te benadrukken.

S18 Verpakking voorzichtig behandelen en openen - Toepassing:

- stoffen en preparaten die in de verpakking een overdruk kunnen ontwikkelen;

- stoffen en preparaten die ontplofbare peroxiden kunnen vormen.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot de bovengenoemde gevallen wanneer er gevaar bestaat voor de ogen en/of wanneer de stoffen en preparaten waarschijnlijk ook bestemd zijn voor gebruik door het grote publiek.

S20 Niet eten of drinken tijdens gebruik - Toepassing:

- zeer vergiftige, vergiftige en bijtende stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot bijzondere gevallen (bij voorbeeld arseen en arseenverbindingen, fluoracetaten), vooral wanneer deze stoffen en preparaten waarschijnlijk ook bestemd zijn voor gebruik door het grote publiek.

S21 Niet roken tijdens gebruik - Toepassing:

- stoffen en preparaten die bij verbranding giftige produkten vormen.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot bijzondere gevallen zoals gehalogeneerde verbindingen.

S22 Stof niet inademen - Toepassing:

- alle gevaarlijke vaste stoffen en preparaten gevaarlijk voor de gezondheid.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor de bovengenoemde stoffen en preparaten waaraan R42 is toegekend;

- aanbevolen voor de bovengenoemde stoffen en preparaten die in de vorm van inhaleerbaar stof worden verstrekt en waarvoor de gezondheidsrisico's bij inademing onbekend zijn.

S23 Gas/rook/damp/spuitnevel niet inademen (toepasselijke term(en) aan te geven door de fabrikant) - Toepassing:

- alle gevaarlijke vloeibare of gasvormige stoffen en preparaten gevaarlijk voor de gezondheid.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor de bovengenoemde stoffen en preparaten waaraan R42 is toegekend;

- verplicht voor stoffen en preparaten bedoeld om te spuiten. In aanvulling hierop moet S38 of S51 worden toegekend;

- aanbevolen wanneer de aandacht van de gebruiker moet worden gevestigd op inademingsgevaar dat niet in de toegekende waarschuwingszinnen is vermeld.

S24 Aanraking met de huid vermijden - Toepassing:

- alle gevaarlijke stoffen en preparaten gevaarlijk voor de gezondheid.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor de stoffen en preparaten waaraan R43 is toegekend tenzij S36 ook al is toegekend;

- aanbevolen wanneer de aandacht van de gebruiker moet worden gevestigd op gevaar van huidcontact dat niet in de toegekende waarschuwingszinnen is vermeld. Ook bruikbaar om dergelijke waarschuwingszinnen te benadrukken.

S25 Aanraking met de ogen vermijden - Toepassing:

- corrosieve en irriterende stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot bijzondere gevallen, wanneer het absoluut nodig wordt geacht om het gevaar voor de ogen, dat met R34, R35, R36 of R41 wordt aangeduid, te benadrukken. Belangrijk indien deze stoffen en preparaten waarschijnlijk ook worden gebruikt door het grote publiek dat niet altijd over oog- of gezichtsbescherming beschikt.

S26 Bij aanraking met de ogen onmiddellijk met overvloedig water afspoelen en deskundig medisch advies inwinnen - Toepassing:

- bijtende en irriterende stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor bijtende stoffen en preparaten en voor stoffen en preparaten waaraan R41 is toegekend;

- aanbevolen voor irriterende stoffen waaraan R36 is toegekend.

S27 Verontreinigde kleding onmiddellijk uittrekken - Toepassing:

- zeer vergiftige, vergiftige en corrosieve stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- aanbevolen voor zeer vergiftige en vergiftige stoffen en preparaten die gemakkelijk door de huid worden geabsorbeerd en voor bijtende stoffen en preparaten. Deze veiligheidsaanbeveling evenwel niet gebruiken indien S36 is toegekend. S28 Na aanraking met de huid onmiddellijk wassen met veel . . . (aan te geven door de fabrikant) - Toepassing:

- zeer vergiftige, vergiftige of bijtende stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor zeer vergiftige stoffen en preparaten;

- aanbevolen voor de overige bovengenoemde stoffen en preparaten, vooral wanneer water niet de meest geschikte vloeistof is om mee te spoelen. S29 Afval niet in de gootsteen werpen - Toepassing:

- zeer licht ontvlambare of licht ontvlambare vloeistoffen die niet mengbaar zijn met water.

- Gebruikscriteria:

- aanbevolen voor de bovengenoemde stoffen en preparaten die ook bestemd zijn voor gebruik door het grote publiek. S30 Nooit water op deze stof gieten - Toepassing:

- stoffen en preparaten die heftig met water reageren.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot bijzondere gevallen (bij voorbeeld zwavelzuur) en bruikbaar om R14 te benadrukken of te vervangen, indien dit de duidelijkheid op het etiket vergroot. S33 Maatregelen treffen tegen ontladingen van statische elektriciteit - Toepassing:

- zeer licht ontvlambare en licht ontvlambare stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- aanbevolen voor industrieel gebruikte stoffen en preparaten die geen vocht absorberen. Eigenlijk nooit gebruikt voor stoffen en preparaten die in de handel worden gebracht voor gebruik door het grote publiek. S35 Deze stof en de verpakking op veilige wijze afvoeren - Toepassing:

- ontplofbare stoffen en preparaten;

- zeer vergiftige en vergiftige stoffen en preparaten;

- stoffen die gevaarlijk zijn voor het milieu.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor andere ontplofbare stoffen en preparaten dan organische peroxiden;

- aanbevolen voor zeer giftige en giftige stoffen en preparaten, vooral als deze ook door het grote publiek worden gebruikt;

- aanbevolen voor milieugevaarlijke stoffen waarop S56 niet van toepassing is als die ook door het grote publiek worden gebruikt. S36 Draag geschikte beschermende kleding - Toepassing:

- organische peroxiden;

- zeer vergiftige, vergiftige en schadelijke stoffen en preparaten;

- bijtende stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor zeer vergiftige en bijtende stoffen en preparaten;

- verplicht voor stoffen en preparaten waaraan R21 of R24 is toegekend.

- verplicht voor de kankerverwekkende, mutagene en voor de voortplanting vergiftige stoffen van categorie 3, tenzij de effecten uitsluitend optreden na inademing van de stof of het preparaat;

- verplicht voor organische peroxiden;

- aanbevolen voor vergiftige stoffen en preparaten indien de LD50- waarde dermaal, onbekend is maar de stof of het preparaat via huidcontact waarschijnlijk toxisch werkzaam is;

- aanbevolen voor stoffen en preparaten die in de industrie worden gebruikt en die de gezondheid schaden bij langdurige blootstelling. S37 Draag geschikte handschoenen - Toepassing:

- zeer vergiftige, vergiftige, schadelijke of bijtende stoffen en preparaten;

- organische peroxiden;

- stoffen en preparaten die de huid irriteren.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor zeer vergiftige en bijtende stoffen en preparaten;

- verplicht voor stoffen en preparaten waaraan R21, R24 of R43 is toegekend;

- verplicht voor de kankerverwekkende, mutagene en voor de voortplanting vergiftige stoffen van categorie 3, tenzij de effecten uitsluitend optreden na inademing van de stof of het preparaat;

- verplicht voor organische peroxiden;

- aanbevolen voor vergiftige stoffen en preparaten indien de LD50-waarde dermaal, onbekend is maar de stof of het preparaat via huidcontact waarschijnlijk toxisch werkzaam is;

- aanbevolen voor stoffen en preparaten die de huid irriteren als gevolg van hun ontvettende eigenschappen. S38 Bij ontoereikende ventilatie een geschikte adembescherming dragen - Toepassing:

- zeer vergiftige of vergiftige stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot bijzondere gevallen waarin zeer vergiftige of vergiftige stoffen en preparaten in de industrie of in de landbouw worden gebruikt. S39 Een bescherming voor de ogen/voor het gezicht dragen - Toepassing:

- organische peroxiden;

- bijtende stoffen en preparaten, met inbegrip van irriterende stoffen die gevaar voor ernstig oogletsel opleveren;

- zeer vergiftige en vergiftige stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor stoffen en preparaten waaraan R34, R35 of R41 is toegekend;

- verplicht voor organische peroxiden;

- aanbevolen wanneer de aandacht van de gebruiker moet worden gevestigd op oogletselgevaar dat niet in de toegekende waarschuwingszinnen is vermeld;

- doorgaans beperkt tot bijzondere gevallen voor zeer vergiftige en vergiftige stoffen en preparaten die kans op spatten geven en die waarschijnlijk gemakkelijk door de huid worden geabsorbeerd. S40 Voor het reinigen van de vloer en alle voorwerpen verontreinigd met dit materiaal . . . (aan te geven door de fabrikant) - Toepassing:

- alle gevaarlijke stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot de gevaarlijke stoffen en preparaten waarvoor water niet het meest geschikte reinigingsmiddel is (bij voorbeeld wanneer absorptie door poedervormig materiaal of oplossen met een oplosmiddel nodig is) en waarbij met het oog op de gezondheid en/of de veiligheid een waarschuwing op het etiket van belang is. S41 In geval van brand en/of ontploffing inademen van rook vermijden - Toepassing:

- gevaarlijke stoffen en preparaten die bij verbranding zeer vergiftige of vergiftige gassen ontwikkelen.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot bijzondere gevallen. S42 Tijdens de ontsmetting/bespuiting een geschikte adembescherming dragen (juiste term(en) aan te geven door de fabrikant) - Toepassing:

- stoffen en preparaten die voor een dergelijk gebruik bedoeld zijn, maar die, indien geen goede voorzorgsmaatregelen worden getroffen, een gevaar voor de gezondheid en de veiligheid vormen.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot bijzondere gevallen. S43 In geval van brand . . . gebruiken (blusmiddelen aan te duiden door de fabrikant. Indien water het risico vergroot, toevoegen: "nooit water gebruiken") - Toepassing:

- zeer licht ontvlambare, licht ontvlambare en ontvlambare stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor stoffen en preparaten die in contact met water of vochtige lucht zeer licht ontvlambare gassen ontwikkelen;

- aanbevolen voor zeer licht ontvlambare, licht ontvlambare en ontvlambare stoffen en preparaten, in het bijzonder wanneer deze niet mengbaar zijn met water. S45 Bij een ongeval of indien men zich onwel voelt, onmiddellijk een arts raadplegen (indien mogelijk hem dit etiket tonen) - Toepassing:

- zeer vergiftige stoffen en preparaten;

- vergiftige en bijtende stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor de bovenbedoelde stoffen en preparaten. S46 In geval van inslikken, onmiddellijk een arts raadplegen en verpakking of etiket tonen.

- Toepassing:

- alle andere gevaarlijke stoffen en preparaten dan die welke zeer vergiftig, vergiftig, bijtend of gevaarlijk voor het milieu zijn.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor alle bovenbedoelde gevaarlijke stoffen en preparaten die waarschijnlijk ook door het grote publiek worden gebruikt, tenzij inslikken, in het bijzonder voor kinderen, geen enkel gevaar oplevert. S47 Bewaren bij een temperatuur beneden . . . °C (aan te geven door de fabrikant) - Toepassing:

- stoffen en preparaten die bij een bepaalde temperatuur instabiel worden.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot bijzondere gevallen (bij voorbeeld bepaalde organische peroxiden). S48 Inhoud vochtig houden met . . . (middel aan te geven door de fabrikant) - Toepassing:

- stoffen en preparaten die bij opdrogen zeer gevoelig kunnen worden voor vonken, wrijving of stoten.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot bijzondere gevallen zoals nitrocellulosen. S49 Uitsluitend in de oorspronkelijke verpakking bewaren - Toepassing:

- stoffen en preparaten die gevoelig zijn voor katalytische ontleding.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot stoffen en preparaten die gevoelig zijn voor katalytische ontleding (zoals bij voorbeeld bepaalde organische peroxiden). S50 Niet vermengen met . . . (aan te geven door de fabrikant) - Toepassing:

- stoffen en preparaten die met de aangegeven stof kunnen reageren onder vorming van zeer vergiftige of vergiftige gassen;

- organische peroxiden.

- Gebruikscriteria:

- aanbevolen voor bovengenoemde stoffen en preparaten die waarschijnlijk door het grote publiek worden gebruikt, voor het geval dit de voorkeur verdient boven R31 of R32;

- verplicht voor bepaalde peroxiden die met versnellers of promotoren een heftige reactie kunnen geven.

S51 Uitsluitend op goed geventileerde plaatsen gebruiken - Toepassing:

- stoffen en preparaten die, al of niet bedoeld, damp, rook, nevel, stof en dergelijke kunnen vormen, met gevaar voor de ademhaling of met gevaar voor brand of ontploffing.

- Gebruikscriteria:

- aanbevolen wanneer het gebruik van S38 minder geschikt is. Vooral belangrijk wanneer dergelijke stoffen en preparaten waarschijnlijk ook door het grote publiek worden gebruikt. S52 Niet voor gebruik op grote oppervlakken in woon- en verblijfruimten - Toepassing:

- vluchtige zeer vergiftige, vergiftige en schadelijke stoffen, en preparaten die deze stoffen bevatten.

- Gebruikscriteria:

- aanbevolen wanneer langdurige blootstelling hieraan vanwege het vrijkomen in woon- en verblijfruimten door verdamping uit de behandelde oppervlakken waarschijnlijk gezondheidsschade veroorzaakt. S53 Blootstelling vermijden - vóór gebruik speciale aanwijzingen raadplegen - Toepassing:

- kankerverwekkende, mutagene en/of voor de voortplanting vergiftige stoffen en preparaten.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor bovengenoemde stoffen en preparaten waaraan ten minste een van de volgende R-zinnen werd toegekend: R45, R46, R49, R60 of R61. S56 Deze stof en de verpakking naar inzamelpunt voor gevaarlijk of bijzonder afval brengen - Toepassing:

- stoffen gevaarlijk voor het milieu.

- Gebruikscriteria:

- aanbevolen voor stoffen waaraan het symbool "N" is toegekend en die waarschijnlijk door het grote publiek gebruikt worden. S57 Neem passende maatregelen om verspreiding in het milieu te voorkomen - Toepassing:

- stoffen waaraan het symbool "N" is toegekend.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans beperkt tot stoffen die niet bestemd zijn voor gebruik door het grote publiek. S59 Raadpleeg fabrikant/leverancier voor informatie over terugwinning/recycling - Toepassing:

- stoffen die gevaarlijk zijn voor het milieu.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor stoffen die gevaarlijk zijn voor de ozonlaag;

- aanbevolen voor andere stoffen waaraan het symbool "N" is toegekend en waarvan terugwinning/recycling wordt aanbevolen. S60 Deze stof en/of de verpakking als gevaarlijk afval afvoeren - Toepassing:

- stoffen gevaarlijk voor het milieu.

- Gebruikscriteria:

- aanbevolen voor stoffen waaraan het symbool "N" is toegekend en die waarschijnlijk niet bestemd zijn voor gebruik door het grote publiek. S61 Voorkom lozing in het milieu. Vraag om speciale instructies/veiligheidsgegevenskaart - Toepassing:

- stoffen die gevaarlijk zijn voor het milieu.

- Gebruikscriteria:

- doorgaans gebruikt voor stoffen waaraan het symbool "N" is toegekend;

- aanbevolen voor alle andere milieugevaarlijke stoffen dan bovenstaande. S62 Bij inslikken niet het braken opwekken; direct een arts raadplegen en de verpakking of het etiket tonen - Toepassing:

- stoffen en preparaten in vloeibare vorm met een door middel van rotatie-viscometrie overeenkomstig ISO-norm 3219 of een vergelijkbare methode bepaalde kinematische viscositeit van minder dan 7 × 10 P6 m2/sec bij 40 °C die tevens alifatische, alicyclische en/of aromatische koolwaterstoffen bevatten in een totale concentratie groter dan of gelijk aan 10 %;

- niet van toepassing op stoffen en preparaten die in spuitbussen op de markt worden gebracht.

- Gebruikscriteria:

- verplicht voor de bovengenoemde stoffen en preparaten indien ze aan het grote publiek worden verkocht of waarschijnlijk door het grote publiek worden gebruikt;

- aanbevolen voor de bovengenoemde stoffen en preparaten wanneer die in de industrie worden gebruikt. 7. ETIKETTERING 7.1. Wanneer een stof of preparaat is ingedeeld, wordt op basis van de eisen van artikel 23 van Richtlijn 67/548/EEG en artikel 7 van Richtlijn 88/379/EEG voor respectievelijk stoffen en preparaten het geschikte etiket vastgesteld. In deze paragraaf, die met name dient als leidraad bij de keuze van de geschikte waarschuwingszinnen en veiligheidsaanbevelingen, wordt verklaard hoe de vermeldingen op het etiket worden vastgesteld.

Het etiket bevat de volgende informatie:

a) de benaming of benamingen van de stof(fen) die op het etiket zullen voorkomen;

b) de naam, het adres en het telefoonnummer van de fabrikant/importeur;

c) de gevaarsymbolen en -aanduidingen;

d) de standaardvermeldingen waarin de bijzondere risico's tot uitdrukking komen (R-zinnen);

e) de standaardvermeldingen waarin de veiligheidsaanbevelingen tot uitdrukking komen (S-zinnen);

f) voor stoffen, het EEG-nummer.

7.1.1. Voor de stoffen in bijlage I van Richtlijn 67/548/EEG staat op het etiket bovendien de vermelding "EEG-etikettering".

7.1.2. Uiteindelijke keuze van waarschuwingszinnen en veiligheidsaanbevelingen Hoewel de uiteindelijke keuze van waarschuwingszinnen en veiligheidsaanbevelingen in de eerste plaats wordt bepaald door de noodzaak alle benodigde informatie te verschaffen, dient ook te worden gelet op de duidelijkheid en het effect van het etiket. Met het oog op de duidelijkheid dienen voor de noodzakelijke informatie zo weinig mogelijk zinnen te worden gebruikt.

Voor irriterende, licht ontvlambare, ontvlambare of oxiderende stoffen behoeven de R- en S-zinnen niet te worden vermeld indien de inhoud van de verpakking niet meer dan 125 ml bedraagt. Dit geldt eveneens voor de schadelijke stoffen, bij dezelfde inhoud, die niet in de detailhandel aan het publiek worden verkocht.

7.1.3. Vermeldingen als "niet vergiftig", "niet schadelijk" of vergelijkbare vermeldingen mogen niet voorkomen op het etiket of de verpakking van de stoffen waarvoor de Richtijnen 67/548/EEG en 88/379/EEG gelden.

7.1.4. In bijlage II van Richtlijn 88/379/EEG worden speciale bepalingen met betrekking tot het etiketteren van bepaalde preparaten vermeld.

7.2. Op het etiket aan te brengen scheikundige benaming(en) 7.2.1. Voor de stoffen die in bijlage I van Richtlijn 67/548/EEG zijn vermeld moet de naam van de stof op het etiket overeenkomen met een van de benamingen die in bijlage I voorkomen.

Voor stoffen die niet in bijlage I worden genoemd, wordt de benaming vastgesteld volgens de in paragraaf 1.4 genoemde internationaal erkende chemische nomenclatuur.

7.2.2. Voor preparaten wordt bij de keuze van de benamingen die op het etiket moeten worden vermeld de bepalingen van artikel 7, lid 1, onder c), van Richtlijn 88/379/EEG gevolgd.

Opmerking Bij "geconcentreerde preparaten die bestemd zijn voor de parfumindustrie":

- hoeft de persoon die verantwoordelijk is voor het in de handel brengen ervan alleen maar die overgevoeligheid veroorzakende stof te identificeren die volgens hem in eerste instantie voor eventuele overgevoeligheid verantwoordelijk is;

- mag, wanneer het om een natuurlijke stof gaat, de chemische benaming van het type "eterische olie van . . . . ." of "extract van . . ." zijn en behoeven niet zozeer de namen van de bestanddelen van die vluchtige olie of van dat extract te worden genoemd.

7.3. Keuze van gevaarsymbolen De gevaarsymbolen en -aanduidingen dienen overeen te stemmen met bijlage II. De symbolen moeten in zwart op een oranjegele achtergrond worden gedrukt.

7.3.1. Voor stoffen van bijlage I moeten de in die bijlage vermelde gevaarsymbolen en -aanduidingen worden gebruikt.

7.3.2. Voor gevaarlijke stoffen die nog niet in bijlage I zijn opgenomen en voor preparaten worden de gevaarsymbolen en -aanduidingen toegewezen volgens de regels van deze bijlage.

Indien aan een stof meer dan één symbool is toegewezen:

- maakt de verplichting symbool T aan te brengen het aanbrengen van de symbolen X en C facultatief;

- maakt de verplichting symbool C aan te brengen het aanbrengen van symbool X facultatief;

- maakt de verplichting symbool E aan te brengen het aanbrengen van de symbolen F en O facultatief.

7.4. Keuze van R-zinnen De tekst van de R-zinnen moet overeenkomen met die in bijlage III van Richtlijn 67/548/EEG.

Indien van toepassing moeten de gecombineerde R-zinnen van bijlage III worden gebruikt.

7.4.1. Voor de stoffen van bijlage I zijn de R-zinnen die uit de bijlage.

7.4.2. Voor stoffen die niet in bijlage I zijn opgenomen, worden de R-zinnen gekozen overeenkomstig de volgende criteria en prioriteiten:

a) in geval van gevaar voor de gezondheid:

(i) R-zinnen die overeenkomen met de gevaarscategorie die met een symbool wordt geïllustreerd - deze zinnen moeten op het etiket zijn vermeld;

(ii) R-zinnen die overeenkomen met andere gevaarscategorieën die krachtens artikel 23 van Richtlijn 67/548/EEG niet met een symbool worden geïllustreerd.

b) in geval van gevaar als gevolg van fysisch-chemische eigenschappen:

- de in 7.4.2, onder a), genoemde criteria zijn van toepassing, zij het dat de waarschuwingszinnen "zeer licht ontvlambaar" en "licht ontvlambaar" niet behoeven te worden aangebracht wanneer zij de tekst van de bij het symbool gebruikte gevaarsaanduiding herhalen.

c) in geval van gevaar voor het milieu:

1.3- de R-zinnen die overeenkomen met de indelingscategorie "milieugevaarlijk" - deze zinnen moeten op het etiket zijn vermeld.

7.4.3. Voor preparaten worden de R-zinnen gekozen overeenkomstig de volgende criteria en prioriteiten:

a) in geval van gevaar voor de gezondheid:

(i) R-zinnen die overeenkomen met de gevaarscategorie die met een symbool wordt geïllustreerd. In bepaalde gevallen moeten de R-zinnen overeenkomstig de tabellen van bijlage I van Richtlijn 88/379/EEG worden aangepast. Meer in het bijzonder moeten de R-zinnen van de component(en) die verantwoordelijk is/zijn voor het toekennen van een gevaarscategorie aan een preparaat op het etiket zijn vermeld;

(ii) R-zinnen die overeenkomen met andere gevaarscategorieën die aan de componenten zijn toegekend maar die krachtens artikel 7, lid 1, onder d), van Richtlijn 88/379/EEG niet met een symbool worden geïllustreerd.

b) in geval van gevaar als gevolg van fysisch-chemische eigenschappen:

- de in 7.4.3, onder a), genoemde criteria zijn van toepassing, zij het dat de waarschuwingszinnen "zeer licht ontvlambaar" en "licht ontvlambaar" niet behoeven te worden aangebracht wanneer zij de tekst van de bij het symbool gebruikte gevaarsaanduiding herhalen.

In het algemeen is voor preparaten een maximum van vier R-zinnen voldoende om het gevaar te beschrijven; hierbij worden de gecombineerde zinnen van bijlage III steeds als één zin beschouwd. De standaardzinnen moeten echter alle met het preparaat verband houdende belangrijke gevaren bestrijken.

Wanneer de fabrikant het evenwel nodig vindt te wijzen op gevaren voor het milieu, moeten, zo nodig, aanvullende R-zinnen worden toegevoegd.

7.5. Veiligheidsaanbevelingen De tekst van de S-zinnen moet overeenkomen met die in bijlage IV van Richtlijn 67/548/EEG.

Indien van toepassing moeten de gecombineerde S-zinnen van bijlage IV worden gebruikt.

7.5.1. Voor de stoffen van bijlage I zijn de S-zinnen die uit de bijlage. Daar waar geen S-zinnen worden vermeld mag de fabrikant/importeur (een) geschikte S-zin(nen) opnemen.

7.5.2. Keuze van veiligheidsaanbevelingen De uiteindelijke keuze van veiligheidsaanbevelingen moet zijn afgestemd op de op het etiket aangebrachte waarschuwingszinnen en op het beoogde gebruik van de stof of het preparaat:

- in het algemeen is een maximum van vier S-zinnen voldoende om de meest geschikte veiligheidsaanbeveling te formuleren; hierbij worden de gecombineerde zinnen van bijlage IV steeds als één zin beschouwd;

- in geval van gevaar voor het milieu dient een minimum van een en een maximum van vier S-zinnen te worden gebruikt;

- bepaalde R-zinnen worden overbodig indien een zorgvuldige selectie van S-zinnen wordt gemaakt en vice versa; S-zinnen die duidelijk overeenkomen met R-zinnen worden alleen op het etiket vermeld als het de bedoeling is nadruk op een bepaalde waarschuwing te leggen;

- bijzondere aandacht bij de keuze van veiligheidsaanbevelingen moet worden geschonken aan de verwachte gebruiksomstandigheden van bepaalde stoffen en preparaten, bij voorbeeld sproeien of andere aërosoleffecten. Bij de keuze van de zinnen moet op het beoogde gebruik worden gelet;

- de veiligheidsaanbevelingen S1, S2 en S45 zijn verplicht voor alle zeer vergiftige, vergiftige en bijtende stoffen en preparaten die aan het publiek worden verkocht;

- de veiligheidsaanbevelingen S2 en S46 zijn verplicht voor alle andere gevaarlijke stoffen (behalve stoffen, die zijn ingedeeld als milieugevaarlijk) en preparaten die aan het publiek worden verkocht.

7.6. Het EEG-nummer Als een op het etiket genoemde stof is opgenomen in de Europese inventaris van de in de handel bestaande chemische stoffen (Einecs) of in de Europese lijst van bekendgemaakte stoffen (Elincs), moet het Einecs- of Elincs-nummer van de stof op het etiket worden vermeld. Die vereiste geldt niet voor preparaten.

8. SPECIALE GEVALLEN: STOFFEN 8.1. Mobiele gascilinders Voor mobiele gashouders geldt dat aan de etiketteringseisen geacht wordt te zijn voldaan wanneer die in overeenstemming zijn met artikel 23 of artikel 24, lid 6, onder b) van Richtlijn 67/548/EEG.

In afwijking van artikel 24, leden 1 en 2, kunnen bij gascilinders met een watercapaciteit van 150 liter of minder één van de volgende alternatieven worden gebruikt:

- het formaat en de afmetingen van het etiket kunnen de voorschriften volgen van de ISO Standaard ISO/DP 7225;

- de in artikel 23, lid 2, gespecificeerde informatie kan geleverd worden middels duurzaam op de cilinder aangebrachte informatie in de vorm van een schijf of etiket.

8.2. Metalen in massieve vorm Deze stoffen zijn ingedeeld in bijlage I van Richtlijn 67/548/EEG of zullen in overeenstemming met artikel 6 van Richtlijn 67/548/EEG worden ingedeeld. Enkele van deze stoffen vormen, hoewel ze zijn ingedeeld overeenkomstig artikel 2 van Richtlijn 67/548/EEG, in de vorm waarin ze in de handel zijn gebracht echter geen gevaar voor de gezondheid van de mens bij inademing, opname door de mond of aanraking met de huid. Dergelijke stoffen hebben op grond van artikel 23 van deze richtlijn geen etiket nodig. Alle informatie die op het etiket zou hebben moeten staan, dient evenwel door de persoon die voor het in de handel brengen van het metaal verantwoordelijk is in de vorm bedoeld in artikel 26 van bovengenoemde richtlijn aan de gebruiker te worden verstrekt.

9. SPECIALE GEVALLEN: PREPARATEN 9.1. Gasvormige preparaten (gasmengsels) Bij gasvormige preparaten moet aandacht worden geschonken aan:

- de beoordeling van de fysisch-chemische eigenschappen;

- de beoordeling van de gevaren voor de gezondheid.

9.1.1. Beoordeling van de fysisch-chemische eigenschappen 9.1.1.1. Ontvlambaarheid De ontvlambaarheidseigenschappen van deze preparaten worden vastgesteld overeenkomstig artikel 3, lid 2, van Richtlijn 88/379/EEG volgens de in bijlage V, deel A, van Richtlijn 67/548/EEG vermelde methoden.

Deze preparaten worden ingedeeld op basis van de resultaten van de uitgevoerde testen, de criteria van bijlage V en de criteria in de handleiding voor het kenmerken.

In afwijking hiervan kan, wanneer het gaat om gasvormige preparaten die in kleine hoeveelheden op bestelling worden vervaardigd, de ontvlambaarheid van deze gasmengsels met de volgende berekeningsmethode worden beoordeeld:

de mathematische expressie van het gasmengsel A1F1 + . . . + AiFi + . . . AnFn + B1I1 + . . . + BiIi + . . . BpIp waarin: Ai en Bi de molaire fracties zijn,

Fi de massa ontvlambaar gas is,

Ii de massa inert gas is,

n het aantal ontvlambare gassen is,

p het aantal inerte gassen is,

kan, door een coëfficiënt Ki te gebruiken, worden omgezet in een vorm waarin al de Ii (inerte gassen) worden uitgedrukt in een stikstofequivalent en waarin de equivalente hoeveelheid ontvlambaar gas A&prime;i als volgt wordt uitgedrukt:

A&prime;i = Ai × ( 100 (Ai+KiBi) ) Door gebruikmaking van de waarde van de maximale hoeveelheid ontvlambaar gas dat in een mengsel met stikstof een samenstelling geeft die niet aan de lucht ontvlambaar is (Tci), kan de volgende formule worden verkregen:

Ói A&prime;i/Tci 1 Het gasmengsel is ontvlambaar indien de waarde in bovenstaande formule groter is dan 1. Het preparaat wordt als zeer licht ontvlambaar ingedeeld en krijgt de waarschuwingszin R12 toegekend.

Equivalentiecoëfficiënten (Ki) De waarden van de equivalentiecoëfficiënten (Ki) tussen de inerte gassen en stikstof en de waarden van de maximale hoeveelheid ontvlambaar gas (Tci) kunnen worden gevonden in de tabellen 1 en 2 van de ISO-norm ISO 10156 editie 15.12.90.

Maximale hoeveelheid ontvlambaar gas (Tci) De waarde van de maximale hoeveelheid ontvlambaar gas (Tci) kan worden gevonden in tabel 2 van de ISO-norm ISO 10156 editie 15.12.90.

Wanneer in bovengenoemde tabel een Tci-waarde van een ontvlambaar gas niet voorkomt, moet de bijbehorende lager explosiviteits limiet (LEL) worden gebruikt. Als geen LEL-waarde bestaat, wordt de waarde van Tci gesteld op 1 vol. %.

Opmerkingen - Bovengenoemde formule kan worden gebruikt voor een geschikte etikettering van gasvormige preparaten doch dient niet te worden gezien als een methode ter vervanging van proefnemingen voor de bepaling van technische veiligheidsparameters.

- Bovendien wordt middels deze formule geen informatie gegeven in hoeverre een mengsel dat oxiderende gassen bevat, veilig kan worden vervaardigd. Bij de berekening van de ontvlambaarheid worden deze oxiderende gassen niet in beschouwing genomen.

- Bovenstaande formule levert alleen betrouwbare resultaten op als de ontvlambare gassen elkaar wat hun ontvlambaarheid betreft niet beïnvloeden. Hiermee dient rekening te worden gehouden bij bij voorbeeld gehalogeneerde koolwaterstoffen.

9.1.1.2. Oxiderende eigenschappen Aangezien bijlage V van Richtlijn 67/548/EEG geen methode voor de bepaling van oxiderende eigenschappen van gasmengsels bevat, moet de beoordeling van deze eigenschappen overeenkomstig de volgende schattingsmethode geschieden.

Het uitgangspunt van de methode is het vergelijken van het oxiderend vermogen van gassen in een mengsel met het oxiderend vermogen van zuurstof in de lucht. De concentraties van gassen in het mengsel worden uitgedrukt in volumeprocenten.

Men gaat ervan uit dat het gasmengsel even of sterker oxiderend is dan lucht, wanneer aan de volgende voorwaarde is voldaan:

Ói xiCi &ge; 21 waarin: xi de concentratie van gas i in volumeprocenten is,

Ci de zuurstofequivalentie-coëfficiënt is.

In dit geval wordt het preparaat als oxiderend ingedeeld en krijgt het de zin R8 toegekend.

Equivalentiecoëfficiënten tussen oxiderende gassen en zuurstof De coëfficiënten die worden gebruikt in de berekening ter bepaling van het oxiderend vermogen van bepaalde gassen in een mengsel ten opzichte van het oxiderend vermogen van zuurstof in de lucht, opgenomen onder 5.2 in de ISO-norm ISO 10156 editie 15. 12. 90, zijn de volgende:

O2 1 N2O 0,6 Wanneer in de eerdergenoemde norm voor een gas geen Ci-coëfficiënt wordt opgegeven, wordt aan deze coëfficiënt de waarde 40 toegekend.

9.1.2. Beoordeling van de effecten op de gezondheid De beoordeling van de gevaren van een preparaat voor de gezondheid geschiedt overeenkomstig artikel 3, lid 3, van Richtlijn 88/379/EEG.

Wanneer de beoordeling van de gevaren voor de gezondheid geschiedt overeenkomstig de in artikel 3, lid 5, van Richtlijn 88/379/EEG vermelde conventionele methode, waarbij gebruik wordt gemaakt van concentratiegrenzen per stof, worden de te gebruiken afzonderlijke concentratiegrenzen uitgedrukt in volumeprocenten en vermeld in:

- hetzij bijlage I van Richtlijn 67/548/EEG voor het/de betrokken gas(sen);

- hetzij bijlage I van Richtlijn 88/379/EEG, tabel I A tot en met VI A wanneer het/de betrokken gas(sen) niet in bijlage I voorkomt/voorkomen of daarin wordt/worden genoemd zonder de bijbehorende concentratiegrenzen.

9.1.3 Etikettering Voor mobiele gashouders geldt dat aan de etiketteringseisen geacht wordt te zijn voldaan wanneer die in overeenstemming zijn met artikel 8, lid 5, onder b), van Richtlijn 88/379/EEG.

In afwijking van artikel 8, leden 1 en 2, kunnen bij gascilinders met een watercapaciteit van 150 liter of minder voor de opmaak en de afmetingen van het etiket evenwel de bepalingen van de ISO-norm ISO/DP 7225 worden gevolgd. In dit geval mag het etiket de gangbare benaming of industriële/handelsbenaming van het preparaat dragen, vooropgesteld dat de namen van de gevaarlijke stoffen in het preparaat duidelijk en onuitwisbaar op de buitenkant van de gascilinder worden vermeld.

9.2. Legeringen, preparaten die polymeren bevatten, preparaten die elastomeren bevatten Deze preparaten worden ingedeeld in overeenstemming met de bepalingen van artikel 3 en gekenmerkt overeenkomstig de bepalingen van artikel 7 van Richtlijn 88/379/EEG.

Enkele van deze preparaten vormen, hoewel ze zijn ingedeeld overeenkomstig artikel 3, lid 3, in de vorm waarin ze in de handel zijn gebracht echter geen gevaar voor de gezondheid van de mens bij inademing, opname door de mond of aanraking met de huid. Dergelijke stoffen hebben op grond van artikel 7 geen etiket nodig. Alle informatie die op het etiket zou hebben moeten staan, dient evenwel door middel van een informatiesysteem in de vorm bedoeld in artikel 10 van bovengenoemde richtlijn aan de professionele gebruiker te worden verstrekt.

9.3. Organische peroxiden Organische peroxiden combineren de eigenschappen van een oxiderende en een brandbare stof in één modecuul: wanneer een organisch peroxide uiteenvalt, reageert het oxiderende deel van het molecuul exotherm met het brandbare (oxideerbare) deel. De bestaande methoden van bijlage V kunnen niet op organische peroxiden worden toegepast om oxiderende eigenschappen aan te tonen.

De volgende op de aanwezigheid van actieve zuurstof gebaseerde methode moet worden gebruikt.

Het beschikbare zuurstofgehalte (%) van een organisch peroxide preparaat wordt gegeven door de formule:

16 x (ni x ci/mi) waarin:

ni het aantal peroxigroepen per molecuul organisch peroxide i is;

ci de concentratie (massa %) van organisch peroxide i is;

mi de moleculaire massa van organisch peroxide i is.

OPMERKINGEN VAN DE COMMISSIE

De Commissie deelt ten aanzien van 4.1.5 in het bijzonder ten aanzien van de laatste paragraaf van 4.1.5 mede, dat zij, wanneer zij voornemens is gebruik te maken van de procedure van artikel 28 van Richtlijn 67/548/EEG, bereid is vooraf de door de Lid-Staten aangewezen deskundigen op het terrein van de carcinogenese, de mutagenese dan wel de voortplantingstoxiciteit te raadplegen.

Deze raadpleging zal plaatsvinden binnen het kader van de normale overlegprocedure met nationale deskundigen en/of binnen het kader van bestaande comités. Ditzelfde geldt wanneer in bijlage I opgenomen stoffen in verband met hun carcinogene, mutagene of voor de voortplanting vergiftige effecten opnieuw moeten worden ingedeeld.