—

gezien het Verdrag van de Verenigde Naties inzake het recht van de zee (UNCLOS), dat op 10 december 1982 is gesloten en sinds 16 november 1994 in werking is, en het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake klimaatverandering (UNFCCC),

—

gezien de overeenkomst die in Parijs is gesloten op de 21e Conferentie van de Partijen bij het UNFCCC van 12 december 2015 (Overeenkomst van Parijs), en gezien de stemming van het Europees Parlement over de ratificatie van de overeenkomst op 4 oktober 2016 (1),

—

gezien het Verdrag van Minamata, het Verdrag betreffende grensoverschrijdende luchtverontreiniging over lange afstand, het Protocol van Göteborg, het Verdrag van Stockholm, het Verdrag van Århus en het Verdrag inzake biodiversiteit,

—

gezien de VN-top inzake duurzame ontwikkeling en het op 25 september 2015 door de Algemene Vergadering goedgekeurde slotdocument getiteld „Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development” (2),

—

gezien het Unesco-Verdrag van 16 november 1972 inzake de bescherming van het cultureel en natuurlijk erfgoed van de wereld,

—

gezien IAO-Verdrag nr. 169,

—

gezien de Verklaring van Ilulissat die door de vijf Arctische kuststaten op 28 mei 2008 is aangekondigd op de Conferentie over de Noordelijke IJszee in Ilulissat, Groenland,

—

gezien de Verklaring van de Inuit rond de Noordpool betreffende beginselen voor de ontwikkeling van de hulpbronnen in Inuit Nunaat (3),

—

gezien de VN-Verklaring 61/295 over de rechten van inheemse volkeren (UNDRIP) die op 13 september 2007 door de Algemene Vergadering is aangenomen,

—

gezien de conclusies van de Raad over vraagstukken betreffende het Noordpoolgebied, met name die van 20 juni 2016, 12 mei 2014, 8 december 2009 en 8 december 2008,

—

gezien het document van juni 2016 getiteld „Een mondiale strategie van de Europese Unie voor buitenlands en veiligheidsbeleid — gedeelde visie, gezamenlijk optreden: een sterker Europa”, alsook het „GBVB-verslag — onze prioriteiten in 2016”, dat op 17 oktober 2016 door de Raad werd goedgekeurd,

—

gezien de gezamenlijke mededinging van de Commissie en de hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid (HV) van 27 april 2016 getiteld „Een geïntegreerd EU-beleid voor het Noordpoolgebied” (JOIN(2016)0021), de gezamenlijke mededeling van de Commissie en de HV van 26 juni 2012 getiteld „Ontwikkeling van een EU-beleid ten opzichte van het noordpoolgebied” (JOIN(2012)0019) en de mededeling van de Commissie van 20 november 2008 getiteld „De Europese Unie en het Noordpoolgebied” (COM(2008)0763),

—

gezien de nationale strategieën betreffende de Noordpool van de landen rond de Noordpool, in het bijzonder die van het Koninkrijk Denemarken (2011), Zweden (2011) en Finland (2013), evenals die van andere lidstaten van zowel de EU als de EER,

—

gezien Besluit 2014/137/EU van de Raad van 14 maart 2014 inzake de betrekkingen tussen de Europese Unie, enerzijds, en Groenland en het Koninkrijk Denemarken, anderzijds,

—

gezien de Verklaring over de oprichting van de Arctische Raad (AC) en het huidige programma van de AC voor de periode 2015-2017 onder het voorzitterschap van de VS,

—

gezien de verklaring die op 3-4 juni 2013 in Kirkenes (Noorwegen) is uitgegeven ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan van de Europees-Arctische samenwerking in het Barentsz-zeegebied,

—

gezien de verklaringen van de Conferentie van parlementsleden van het Noordpoolgebied (CPAR) en van de Parlementaire Conferentie van het Barentszzeegebied (BPC), in het bijzonder de verklaring van de Conferentie aangenomen op de 12e Conferentie van de CPAR in Ulan Ude, Rusland, van 14 t/m 16 juni 2016,

—

gezien de gemeenschappelijke verklaring van de derde ontmoeting van ministers van de Noordelijke Dimensie in Brussel op 18 februari 2013,

—

gezien de verklaringen van het Parlementair Forum van de Noordelijke Dimensie in Reykjavik (IJsland) van mei 2015, in Archangelsk (Rusland) van november 2013, in Tromsø (Noorwegen) van februari 2011 en in Brussel van september 2009,

—

gezien de internationale gedragscode voor schepen die in poolwateren varen die door de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) is aangenomen,

—

gezien het Internationaal Verdrag ter voorkoming van verontreiniging door schepen (MARPOL),

—

gezien het verdrag inzake olieverontreiniging, het schadefonds voor olieverontreiniging en het aanvullend fonds,

—

gezien zijn resoluties van 21 november 2013 over de uitvoering van het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid (op basis van het jaarverslag van de Raad aan het Europees Parlement over het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid) (4), van 12 september 2013 over de maritieme dimensie van het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid (5), van 22 november 2012 over de rol van het gemeenschappelijk veiligheids- en defensiebeleid bij klimaatgedreven crises en natuurrampen (6), en van 12 september 2012 over het jaarverslag van de Raad aan het Europees Parlement over het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (7),

—

gezien zijn eerdere resoluties over het Noordpoolgebied, in het bijzonder de resoluties van 12 maart 2014 over de strategie van de EU voor het Noordpoolgebied (8), van 20 januari 2011 over een duurzaam EU-beleid voor het hoge noorden (9) en van 9 oktober 2008 over het beheer van het Noordpoolgebied (10),

—

gezien zijn resoluties van 2 februari 2016 over de tussentijdse evaluatie van de biodiversiteitsstrategie van de EU (11) en van 12 mei 2016 over de follow-up en stand van zaken van de Agenda 2030 en de doelstellingen inzake duurzame ontwikkeling (12),

—

gezien de aanbevelingen ter zake van de Delegatie voor de betrekkingen met Zwitserland en Noorwegen, in de Gemengde Parlementaire Commissie EU-IJsland en in de Gemengde Parlementaire Commissie van de Europese Economische Ruimte (SINEAA-delegatie),

—

gezien de ruimtestrategie voor Europa (COM(2016)0705) die op 26 oktober 2016 door de Europese Commissie is gepubliceerd,

—

gezien Verordening (EU) nr. 2015/1775 van het Europees Parlement en de Raad van 6 oktober 2015 betreffende de handel in zeehondenproducten,

—

gezien artikel 52 van zijn Reglement,

—

gezien de gezamenlijke vergaderingen van de Commissie buitenlandse zaken en de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid overeenkomstig artikel 55 van het Reglement,

—

gezien het verslag van de Commissie buitenlandse zaken en de Commissie milieubeheer, volksgezondheid en voedselveiligheid en de adviezen van de Commissie internationale handel, de Commissie regionale ontwikkeling en de Commissie visserij (A8-0032/2017),

A.

overwegende dat de EU een wereldspeler is; overwegende dat de EU al lang betrokken is bij het Noordpoolgebied om historische, geografische en economische redenen, en vanwege onderzoeksactiviteiten; overwegende dat drie van haar lidstaten — Denemarken, Finland en Zweden — Arctische landen zijn; overwegende dat het Noordpoolgebied midden in internationale wateren ligt en burgers en regeringen overal ter wereld, ook in de Europese Unie, de gezamenlijke verantwoordelijkheid dragen om het Noordpoolgebied te helpen beschermen;

B.

overwegende dat de EU zich al sinds het begin van de jaren 1990 inzet voor de noordelijke regio en het Noordpoolgebied door mee te werken aan de oprichting van de Raad van Oostzeestaten (CBSS) en de Raad voor het Europees-Arctische Barentsz-zeegebied (BEAC) en door de Commissie tot volwaardig lid van deze organen te maken;

C.

overwegende dat het Noordelijke Dimensie (ND)-beleid, dat zowel de interne aangelegenheden als de externe betrekkingen van de EU beïnvloedt, zich heeft ontwikkeld tot een gelijkwaardig partnerschap tussen de EU, Rusland, Noorwegen en IJsland; overwegende dat naast de ND-partners diverse andere multilaterale organisaties deelnemen aan dit gezamenlijke beleid, zoals de Arctische Raad, de CBSS en de BEAC, terwijl Canada en de Verenigde Staten waarnemers zijn; overwegende dat het beleid een groot geografisch gebied bestrijkt en een belangrijke rol speelt in de vorm van praktische regionale samenwerking bij duurzame ontwikkeling, volksgezondheid en maatschappelijk welzijn, cultuur, milieubescherming en logistiek en vervoer;

D.

overwegende dat de EU haar beleid voor het Noordpoolgebied geleidelijk heeft ontwikkeld en uitgebreid; overwegende dat de toenemende betrokkenheid en de gemeenschappelijke EU-belangen het best worden gediend door goed gecoördineerde gemeenschappelijke middelen; overwegende dat er een gezamenlijke regionale en internationale aanpak moet komen voor de uitdagingen met betrekking tot het Noordpoolgebied;

E.

overwegende dat het Noordpoolgebied voor unieke sociale, ecologische en economische uitdagingen staat;

F.

overwegende dat het Europese Noordpoolgebied dunbevolkt is en de bevolking er verspreid over een groot gebied leeft, dat gekenmerkt wordt door een gebrek aan vervoersverbindingen zoals wegen, spoorwegen en vliegverbindingen tussen oost en west; overwegende dat het Europese Noordpoolgebied onder onderinvestering te lijden heeft;

G.

overwegende dat een breed internationaal rechtskader van toepassing is op het Noordpoolgebied;

H.

overwegende dat de Arctische Raad het belangrijkste forum voor samenwerking in het Noordpoolgebied is; overwegende dat de Arctische Raad in zijn twintigjarig bestaan heeft bewezen dat hij samenwerking in een constructieve en positieve sfeer op gang kan houden, zich aan nieuwe uitdagingen kan aanpassen en nieuwe verantwoordelijkheden kan opnemen;

I.

overwegende dat de Arctische landen soevereiniteit en rechtsmacht over hun grondgebieden en wateren hebben; overwegende dat het recht van de volkeren in het Noordpoolgebied om te kiezen voor een duurzaam gebruik van hun natuurlijke hulpbronnen moet worden geëerbiedigd;

J.

overwegende dat de interesse in het Noordpoolgebied en zijn hulpbronnen toeneemt vanwege de veranderende natuur van het gebied en de schaarste van hulpbronnen; overwegende dat het geopolitieke belang van het gebied toeneemt; overwegende dat de gevolgen van de klimaatverandering en de toenemende strijd om toegang tot het Noordpoolgebied en zijn natuurlijke hulpbronnen, en toenemende economische activiteiten, tot risico’s voor het gebied hebben geleid, waaronder risico’s voor het milieu en de veiligheid van mensen, maar ook tot nieuwe mogelijkheden, zoals een goed ontwikkelde, duurzame bio-economie; overwegende dat vanwege de klimaatverandering nieuwe vaarroutes zullen ontstaan, terwijl nieuwe visgronden en natuurlijke hulpbronnen kunnen leiden tot meer menselijke activiteiten en milieu-uitdagingen in het gebied;

K.

overwegende dat in het Noordpoolgebied gedurende lange tijd sprake is geweest van constructieve internationale samenwerking en dat in dit gebied de spanningen laag moeten worden gehouden;

L.

overwegende dat goede toegankelijkheid, om de plattelandsgebieden van de noordelijke regio beter aansluiting te laten vinden bij de rest van de EU, onontbeerlijk is voor een duurzame en competitieve economische ontwikkeling van de noordelijke groeicentra, gezien de toenemende interesse van investeerders en belanghebbenden in de onaangeboorde hulpbronnen in en de grote ecologische bezorgdheid over deze gebieden;

M.

overwegende dat de Russische Federatie in 2015 ten minste zes nieuwe basissen had geopend ten noorden van de Noordpoolcirkel, met zes diepzeehavens en dertien landingsbanen, en het aantal grondtroepen in het Noordpoolgebied heeft verhoogd;

N.

overwegende dat krachtige, gezonde en duurzame ecosystemen in het Noordpoolgebied, die bewoond worden door levensvatbare gemeenschappen, van strategisch belang is voor de politieke en economische stabiliteit van Europa en de wereld; benadrukt dat het Noordpoolgebied meer dan de helft van de waterrijke gebieden in de wereld omvat en van vitaal belang is voor de waterzuivering; is van oordeel dat dit gebied bijdraagt tot de verwezenlijking van de doelstelling van een goede watertoestand in de Europese Unie als bedoeld in de kaderrichtlijn water; overwegende dat de kosten die zijn verbonden aan het niet nemen van maatregelen voor de bescherming van het sociale stelsel en het ecosysteem in het Noordpoolgebied, exponentieel toenemen;

O.

overwegende dat de ijslaag van de Noordelijke IJszee significant is afgenomen sinds 1981, de permafrostgebieden in omvang afnemen, wat leidt tot een risico op het incidenteel vrijkomen van grote hoeveelheden koolstofdioxide (13) en methaan in de atmosfeer, de sneeuwlaag verder afneemt en de smeltende gletsjers bijdragen tot het wereldwijd stijgen van de zeespiegel; overwegende dat is opgemerkt dat het zee-ijs in een nog sneller tempo verdwijnt dan met modellen wordt voorspeld en dat het zee-ijs dat aanwezig is in de zomer in 35 jaar tijd met meer dan 40 % is afgenomen; overwegende dat de klimaatverandering in een dubbel — en steeds hoger — tempo optreedt in de poolgebieden en onbekende en onvoorspelbare veranderingen van de mondiale ecosystemen met zich meebrengt;

P.

overwegende dat drie EU-lidstaten (Denemarken, Finland en Zweden) en een overzees land en gebied (Groenland) lid zijn van de Arctische Raad, die acht leden telt, en zeven andere lidstaten (Frankrijk, Duitsland, Italië, Nederland, Polen, Spanje en het Verenigd Koninkrijk) waarnemers zijn; overwegende dat de EU uitkijkt naar de definitieve bevestiging van haar formele status van waarnemer bij de Arctische Raad;

Q.

overwegende dat milieubescherming en duurzame ontwikkeling de twee belangrijkste grondbeginselen van de verklaring van Ottawa zijn, die de basis heeft gelegd voor de oprichting van de Arctische Raad in 1996;

R.

overwegende dat ongeveer vier miljoen mensen in het Noordpoolgebied wonen, waarvan ongeveer 10 % inheems is; overwegende dat de kwetsbaarheid van het milieu in het Noordpoolgebied, evenals de grondrechten van de inheemse volkeren geëerbiedigd en beschermd moeten worden, met striktere waarborgen; overwegende dat de rechten van de inheemse volkeren en lokale bevolking om hun goedkeuring te geven aan en deel te nemen aan de besluitvorming over de winning van natuurlijke hulpbronnen, moeten worden gewaarborgd; overwegende dat de toegenomen hoeveelheid verontreinigende stoffen en zware metalen in het Noordpoolgebied schadelijke gevolgen heeft voor de voedselketen vanwege de aanwezigheid van deze stoffen in flora en fauna, met name vissen, en dat deze toename de gezondheid van de lokale bewoners en consumenten van visserijproducten elders in gevaar brengt;

S.

overwegende dat ecosystemen in het Noordpoolgebied, met inbegrip van de flora en fauna, bijzonder gevoelig zijn voor verstoringen en een relatief lange herstelperiode hebben; overwegende dat de negatieve gevolgen voor het milieu vaak accumulatief en onomkeerbaar zijn en vaak externe geografische en ecologische gevolgen hebben (bijv. schade aan mariene ecosystemen);

T.

overwegende dat de temperatuur in het Noordpoolgebied de afgelopen twee decennia twee keer zo snel is gestegen als het wereldwijde gemiddelde;

U.

overwegende dat de toegenomen hoeveelheid broeikasgassen en luchtvervuiling in de atmosfeer bijdragen aan de klimaatverandering in het Noordpoolgebied; overwegende dat de vervuiling met gevolgen voor het klimaat in dit gebied voor het grootste gedeelte afkomstig is uit Azië, Noord-Amerika en Europa, en dat de maatregelen voor emissiereductie in de EU dan ook sterk bijdragen aan de bestrijding van de klimaatverandering in het Noordpoolgebied;

V.

overwegende dat er diverse risico's zijn verbonden aan het gebruik van zware stookolie (HFO) in het scheepvaartvervoer in het Noordpoolgebied; overwegende dat deze brandstof met heel hoge dichtheid in geval van lekken emulgeert, zinkt en over grote afstanden kan worden meegevoerd als de brandstof in het ijs vast komt te zitten; overwegende dat HFO-lekken een ernstige bedreiging vormen voor de voedselzekerheid van de inheemse gemeenschappen in het Noordpoolgebied die voor hun levensonderhoud afhankelijk zijn van de visserij en de jacht; overwegende dat bij de verbranding van HFO zwaveloxiden, zware metalen en grote hoeveelheden zwarte koolstof vrijkomen die, wanneer ze op het Noordpoolijs terechtkomen, de warmteopname door het ijs versnellen waardoor het ijs sneller smelt en de klimaatverandering sneller evolueert; overwegende dat het vervoer en gebruik van HFO in de wateren rond de Zuidpool door de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) verboden is;

W.

overwegende dat de EU een leidende rol moet spelen in het kader van de gesprekken en onderhandelingen op de internationale fora om ervoor te zorgen dat alle betrokkenen hun verantwoordelijkheid nemen met betrekking tot de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen of verontreinigende stoffen, en om de almaar toenemende problemen op het gebied van het duurzaam beheer van de hulpbronnen het hoofd te bieden;

X.

overwegende dat rekening moet worden gehouden met de risico's van het gebruik van kernenergie in ijsbrekers en kustvoorzieningen en deze risico's zo veel mogelijk moeten worden beperkt bij alle activiteiten in verband met paraatheid en bestrijding;

Y.

overwegende dat het dumpen van afval in de permafrostzones van het Noordpoolgebied onder geen beding een duurzame vorm van afvalbeheer is, zoals is gebleken uit de recente vondsten in Camp Century op Groenland;

Z.

overwegende dat het EU-beleid in het Noordpoolgebied nauwkeuriger de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling moet weerspiegelen waartoe de EU zich heeft verbonden met als termijn 2030;

AA.

overwegende dat besluitvorming op basis van wetenschappelijke kennis, met inbegrip van de kennis van de plaatselijke en inheemse bevolking, van wezenlijk belang is om de kwetsbare ecosystemen in het Noordpoolgebied te behouden, de risico’s te beperken, de lokale gemeenschappen in staat te stellen zich aan te passen en duurzame ontwikkeling te bevorderen; overwegende dat de EU de belangrijkste geldschieter ter wereld van Arctisch onderzoek is en de vrije uitwisseling van de uitkomsten ervan bevordert;

AB.

overwegende dat een evenwichtige combinatie van industriële kennis en specialisatie over het Noordpoolgebied enerzijds en de keuze voor milieuvriendelijke en duurzame ontwikkelingsdoelen anderzijds tot ecologische innovatie, industriële symbioses en doeltreffend afvalbeheer in het Noordpoolgebied kan leiden, en er aldus voor kan zorgen dat het milieu in het Noordpoolgebied ongerept blijft en er nieuwe en opkomende zakelijke mogelijkheden en nieuwe banen ontstaan, die op hun beurt positief kunnen bijdragen aan de werkgelegenheid voor jongeren en een oplossing voor de vergrijzing in het gebied;

AC.

overwegende dat de bestaande capaciteit van de Europese Unie op het gebied van satellietcommunicatie, zoals de diensten en infrastructuur die in het kader van Copernicus of Galileo ter beschikking worden gesteld, misschien een antwoord kunnen geven op de behoeften van gebruikers in het Noordpoolgebied;

AD.

overwegende dat de betrokkenheid van de plaatselijke gemeenschappen van cruciaal belang is om het beheer van de natuurlijke hulpbronnen te doen slagen en de veerkracht van de kwetsbare ecosystemen te verbeteren;

AE.

overwegende dat het Parlement het belang van traditionele en plaatselijke kennis bij de besluitvorming voor het Noordpoolgebied erkent;

AF.

overwegende dat in de UNDRIP is vastgelegd dat de culturen van de Samen, de Nenetsen, de Chanten, de Evenken, de Tsjoektsjen, de Aleoeten, de Yupik en van de Inuit beschermd moeten worden; overwegende dat de inheemse volkeren van het Noordpoolgebied het recht hebben de natuurlijke hulpbronnen in hun gebied te gebruiken en daarom betrokken moet worden bij eventuele toekomstige plannen voor commerciële visserij;

AG.

overwegende dat elke vorm van visserij in het Noordpoolgebied moet plaatsvinden in overeenstemming met bestaande internationale overeenkomsten die van toepassing zijn op het gebied, met inbegrip van het Verdrag van Spitsbergen van 1920, en in het bijzonder met alle rechten van de staten die partij zijn bij dit verdrag, alsook met alle historische visrechten;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

64.

65.

66.