SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tielet Awla)
3 ta’ Frar 2021 ( *1 )
“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Direttiva 2010/13/UE – Provvista ta’ servizzi ta’ media awdjoviżiva – Artikolu 4(1) – Libertà li jiġu pprovduti servizzi – Ugwaljanza fit-trattament – Artikolu 56 TFUE – Artikoli 11 u 20 tal‑Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea – Komunikazzjoni kummerċjali awdjoviżiva – Leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprojbixxi lix-xandara televiżivi milli jinkludu fil-programmi tagħhom imxandra fit-territorju nazzjonali kollu reklamar televiżiv li x-xandir tiegħu huwa limitat għal livell reġjonali”
Fil-Kawża C‑555/19,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l-Artikolu 267 TFUE, imressqa mil-Landgericht Stuttgart (il-Qorti Reġjonali ta’ Stuttgart, il-Ġermanja), permezz ta’ deċiżjoni tat-12 ta’ Lulju 2019, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fid-19 ta’ Lulju 2019, fil-proċedura
Fussl Modestraße Mayr GmbH
vs
SevenOne Media GmbH,
ProSiebenSat.1 TV Deutschland GmbH,
ProSiebenSat.1 Media SE,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (It-Tielet Awla),
komposta minn A. Prechal (Relatur), President tal-Awla, K. Lenaerts, President tal-Qorti tal-Ġustizzja, li qiegħed jaġixxi bħala Mħallef tat-Tielet Awla, N. Wahl, F. Biltgen, u L.S. Rossi, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: M. Szpunar,
Reġistratur: M. Krausenböck, Amministratriċi,
wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tat-2 ta’ Lulju 2020,
wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
– |
għal Fussl Modestraße Mayr GmbH, minn M. Koenig u K. Wilmes, Rechtsanwälte, |
– |
għal ProSiebenSat.1 Media SE, ProSiebenSat.1 TV Deutschland GmbH u SevenOne Media GmbH, minn C. Masch, W. Freiherr Raitz von Frentz u I. Kätzlmeier, Rechtsanwälte, |
– |
għall-Gvern Ġermaniż, minn J. Möller u D. Klebs, bħala aġenti, |
– |
għall-Kummissjoni Ewropea, minn M. Kellerbauer, L. Malferrari u G. Braun, bħala aġenti, |
wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tal-15 ta’ Ottubru 2020,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 |
It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikolu 56 TFUE, tal-Artikolu 11 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (iktar ’il quddiem il-“Karta”), tal-prinċipju ġenerali ta’ ugwaljanza fit-trattament u tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2010/13/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-10 ta’ Marzu 2010 dwar il-koordinazzjoni ta’ ċerti dispożizzjonijiet stabbiliti bil-liġi, b’regolament jew b’azzjoni amministrattiva fi Stati Membri dwar il-forniment ta’ servizzi tal-media awdjoviżiva (Direttiva dwar is-Servizzi tal-Media awdjoviżiva) (ĠU 2010, L 95, p. 1, rettifika fil-ĠU 2010, L 263, p. 15). |
2 |
Din it-talba ġiet ippreżentata fil-kuntest ta’ kawża bejn Fussl Modestraße Mayr GmbH, kumpannija rregolata mid-dritt Awstrijak (iktar ’il quddiem “Fussl”), u SevenOne Media GmbH, ProSiebenSat.1 TV Deutschland GmbH u ProSiebenSat.1 Media SE, kumpanniji rregolati mid-dritt Ġermaniż, dwar ir-rifjut ta’ SevenOne Media li teżegwixxi kuntratt konkluż ma’ Fussl u li għandu bħala għan ix-xandir, fit-territorju ta’ Freistaat Bayern (il-Land ta’ Bayern, il-Ġermanja) biss, ta’ reklamar televiżiv għal prodotti tal-moda mibjugħa minn din l-aħħar kumpannija, għar-raġuni li tali reklamar, peress li huwa intiż li jixxandar fi programmi televiżivi mxandra fuq it-territorju Ġermaniż kollu, imur kontra d-dritt nazzjonali applikabbli. |
Il-kuntest ġuridiku
Id-dritt tal-Unjoni
3 |
Il-premessi 5, 8, 41 u 83 tad-Direttiva 2010/13 jipprovdu:
[...]
[...]
[...]
|
4 |
L-Artikolu 1 ta’ din id-direttiva, li jagħmel parti mill-Kapitolu I tagħha, intitolat “Definizzjonijiet”, jipprovdi, fil-paragrafu 1 tiegħu: “Għall-fini ta’ din id-Direttiva, japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin:
[...]
[...]” |
5 |
L-Artikolu 4(1) tal-imsemmija direttiva huwa fformulat kif ġej: “L-Istati Membri għandhom jibqgħu liberi li jeħtieġu fornituri ta’ servizzi tal-media taħt il-ġurisdizzjoni tagħhom biex jikkonformaw ma’ regoli aktar dettaljati jew aktar stretti fl-oqsma koordinati minn din id-Direttiva sakemm tali regoli jkunu f’konformità mal-liġi tal-Unjoni.” |
Id-dritt Ġermaniż
6 |
Il-Länder ikkonkludew, fil-31 ta’ Awwissu 1991, l-iStaatsvertrag für Rundfunk und Telemedien (it-Trattat tal-Istat dwar ix‑Xandir u l-Media Televiżivi, GBI. 1991, p. 745). Il-verżjoni ta’ dan it-trattat applikabbli għall-kawża prinċipali hija dik li tirriżulta mill-emenda tiegħu mill-Achtzehnter Rundfunkänderungsstaatsvertrag (it-Tmintax‑il Trattat tal-Istat ta’ Emenda dwar ix-Xandir), tal-21 ta’ Diċembru 2015, li daħal fis-seħħ fl-1 ta’ Jannar 2016 (iktar ’il quddiem ir-“RStV”). |
7 |
6a L-Artikolu 2 tar-RStV, intitolat “Definizzjonijiet”, jipprevedi, fil-paragrafu 1 tiegħu: “Ix-xandir huwa servizz ta’ informazzjoni u ta’ komunikazzjoni lineari; huwa jikkonsisti fl-organizzazzjoni u x-xandir ta’ offerti taħt il-forma ta’ immaġini animati jew ta’ ħsejjes indirizzati lill-pubbliku u intiżi sabiex jiġu rċevuti simultanjament, abbażi ta’ skeda ta’ programmi u permezz ta’ mewġ elettromanjetiku. [...]” |
8 |
L-Artikolu 7 tar-RStV, intitolat “Prinċipji ta’ Komunikazzjoni Kummerċjali, Obbligi ta’ Indikazzjoni tan-Natura Pubbliċitarja”, jipprovdi, fil-paragrafi 2 u 11 tiegħu: “(2) Ir-reklamar jagħmel parti integrali mill-programm. [...] [...] (11) Ix-xandir f’parti biss tat-territorju nazzjonali ta’ reklamar jew ta’ kontenut ieħor fi programm intiż jew awtorizzat għal xandir fil-livell nazzjonali ma huwiex illegali ħlief jekk u sa fejn id-dritt tal-Land li fih iseħħ ix-xandir jawtorizzah. Ir-reklamar jew kwalunkwe kontenut ieħor ta’ operaturi privati mxandra f’parti biss tat-territorju nazzjonali jeħtieġu awtorizzazzjoni speċifika bis-saħħa tad-dritt tal-Land ikkonċernat; din l-awtorizzazzjoni tista’ tkun akkumpanjata minn kundizzjonijiet relatati mal-kontenut li għandhom jiġu ddefiniti bil-liġi. [...]” |
Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari
9 |
Fussl, li s-sede tagħha tinsab f’Ort im Innkreis (l-Awstrija), tmexxi grupp ta’ ħwienet tal-moda stabbiliti fl-Awstrija kif ukoll fil-Land ta’ Bayern. |
10 |
SevenOne Media, kumpannija li s-sede tagħha hija stabbilita f’Unterföhring (il-Ġermanja), hija l-impriża ta’ kummerċjalizzazzjoni tal-grupp ProSiebenSat.1, organu privat ta’ xandir televiżiv stabbilit fil-Ġermanja. |
11 |
Fil-25 ta’ Mejju 2018, Fussl ikkonkludiet kuntratt ma’ SevenOne Media dwar ix-xandir, fil-Land ta’ Bayern biss, ta’ reklamar televiżiv intiż li jsir fil-programmi fuq l-istazzjon nazzjonali ProSieben bl-użu tan-networks tal-kejbil ta’ Bayern ta’ Vodafone Kabel Deutschland GmbH. |
12 |
Sussegwentement, SevenOne Media rrifjutat li teżegwixxi dan il-kuntratt minħabba li l-inklużjoni, fil-programmi mxandra fit-territorju Ġermaniż kollu, ta’ reklamar televiżiv li x-xandir tiegħu huwa limitat għal livell reġjonali hija pprojbita mill-Artikolu 7(11) tar-RStV. |
13 |
Fussl għalhekk adixxiet lill-qorti tar-rinviju, il-Landgericht Stuttgart (il-Qorti Reġjonali ta’ Stuttgart, il-Ġermanja), sabiex din tordna lil SevenOne Media tikkonforma mal-obbligi tagħha li jirriżultaw mill-imsemmi kuntratt. |
14 |
Il-qorti tar-rinviju tirrileva li huwa paċifiku bejn il-partijiet li, minn perspettiva teknika, fil-kuntest tax-xandir nazzjonali tagħha, SevenOne Media hija f’pożizzjoni li tillimita x-xandir tar-reklamar televiżiv inkwistjoni għat-territorju tal-Land ta’ Bayern biss. |
15 |
Għal dak li jirrigwarda d-diversi argumenti mqajma quddiemha, dik il-qorti tiddubita, fl-ewwel lok, mill-fatt li r-restrizzjoni għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi ggarantita mill-Artikolu 56 TFUE li tirriżulta mill-projbizzjoni prevista fl-Artikolu 7(11) tar-RStV tista’ tiġi ġġustifikata fid-dawl tar-raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali mfittxija minn din id-dispożizzjoni, jiġifieri l-protezzjoni tal-pluraliżmu tal-media. |
16 |
Minn naħa, hija tikkunsidra li ma huwiex ċert li dan l-għan huwa mfittex b’mod koerenti u sistematiku, peress li l-imsemmija projbizzjoni ma tapplikax għar-reklamar imxandar biss fuq livell reġjonali fuq siti tal-internet. |
17 |
Min-naħa l-oħra, in-natura proporzjonata tal-projbizzjoni prevista fl-Artikolu 7(11) tar-RStV tista’ wkoll tqajjem dubji, peress li x-xandara televiżivi reġjonali jibbenefikaw biss sa ċertu punt minn din il-projbizzjoni, filwaqt li operaturi ekonomiċi bħal Fussl huma limitati b’mod sinjifikattiv fil-possibbiltajiet tagħhom li jippromwovu l-prodotti tagħhom. |
18 |
Il-Qorti tar-rinviju tqis, fit-tieni lok, li l-Artikolu 7(11) tar-RStV jista’ jikkostitwixxi ksur illegali tal-libertà ta’ opinjoni u tal-libertà li wieħed jirċievi jew li jikkomunika informazzjoni, iggarantiti mill-Artikolu 11 tal-Karta u mill-Artikolu 10 tal-Konvenzjoni Ewropea għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Libertajiet Fundamentali, iffirmata f’Ruma fl-4 ta’ Novembru 1950 (iktar ’il quddiem il-“KEDB”). |
19 |
Fit-tielet lok, dik il-qorti tqis li l-Artikolu 7(11) tar-RStV jista’ jmur kontra l-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, prinċipju ġenerali tad-dritt tal-Unjoni. |
20 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-Landgericht Stuttgart (il-Qorti Reġjonali ta’ Stuttgart) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin:
|
Fuq it-talba għall-ftuħ mill-ġdid tal-fażi orali tal-proċedura
21 |
Wara l-preżentazzjoni tal-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, SevenOne Media, ProSiebenSat.1 TV Deutschland u ProSiebenSat.1 Media talbu, permezz ta’ att ippreżentat fir-Reġistru tal-Qorti tal-Ġustizzja fis-27 ta’ Ottubru 2020, li tinfetaħ mill-ġdid il-fażi orali tal-proċedura, b’applikazzjoni tal-Artikolu 83 tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti tal-Ġustizzja. |
22 |
Insostenn tat-talba tagħhom, l-imsemmija kumpanniji jsostnu li l-konklużjonijiet ippreżentati mill-Avukat Ġenerali fihom numru ta’ żbalji fattwali li għandhom jiġu kkorreġuti, peress li s-sentenza li għandha tingħata ma tistax tkun ibbażata fuq elementi żbaljati. Huma jsostnu, b’mod partikolari, li l-affermazzjoni li tinsab fil-punt 57 ta’ dawn il-konklużjonijiet, li tgħid li r-reklamar fuq l-internet huwa totalment differenti mir-reklamar fuq it-televiżjoni, hija żbaljata minn diversi aspetti. |
23 |
Għandu jitfakkar li, skont it-tieni paragrafu tal-Artikolu 252 TFUE, l-Avukat Ġenerali għandu d-dmir li jippreżenta fil-pubbliku, b’imparzjalità u b’indipendenza sħiħa, konklużjonijiet motivati dwar il-kawżi li, skont l-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea, jeżiġu l-intervent tiegħu. Il-Qorti tal-Ġustizzja la hija marbuta mill-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali u lanqas mir-raġunament li permezz tiegħu jkun wasal għal dawn il-konklużjonijiet (sentenza tal-25 ta’ Lulju 2018, Société des produits Nestlé et vs Mondelez UK Holdings & Services, C‑84/17 P, C‑85/17 P u C‑95/17 P, EU:C:2018:596, punt 31). |
24 |
Barra minn hekk, la l-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea u lanqas ir-Regoli tal-Proċedura ma jipprevedu l-possibbiltà, għall-partijiet jew il-persuni kkonċernati msemmija fl-Artikolu 23 tal-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea, li jippreżentaw osservazzjonijiet b’risposta għall-konklużjonijiet ippreżentati mill-Avukat Ġenerali (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-21 ta’ Diċembru 2016, Il-Kummissjoni vs Aer Lingus u Ryanair Designated Activity, C‑164/15 P u C‑165/15 P, EU:C:2016:990, punt 31 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
25 |
Konsegwentement, in-nuqqas ta’ qbil ta’ parti mal-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ikunu liema jkunu l-kwistjonijiet li huwa jeżamina fihom, ma jistax fih innifsu jikkostitwixxi raġuni li tiġġustifika l-ftuħ mill-ġdid tal-fażi orali tal-proċedura (sentenza tat-28 ta’ Frar 2018, mobile.de vs EUIPO, C‑418/16 P, EU:C:2018:128, punt 30). |
26 |
Madankollu, il-Qorti tal-Ġustizzja tista’, f’kull ħin, wara li jinstema’ l-Avukat Ġenerali, tordna l-ftuħ mill-ġdid tal-fażi orali tal-proċedura, konformement mal-Artikolu 83 tar-Regoli tal-Proċeduri tagħha, b’mod partikolari jekk hija tqis li ma għandhiex informazzjoni biżżejjed jew meta waħda mill-partijiet tippreżenta, wara għeluq din il-fażi, fatt ġdid tali li jeżerċita influwenza deċiżiva fuq id-deċiżjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja, jew inkella meta l-kawża jkollha tiġi deċiża fuq il-bażi ta’ argument li ma jkunx ġie indirizzat mill-partijiet jew mill-persuni kkonċernati msemmija fl-Artikolu 23 tal-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea. |
27 |
F’din il-kawża, dan ma huwiex il-każ. |
28 |
Fil-fatt, SevenOne Media, ProSiebenSat.1 TV Deutschland u ProSiebenSat.1 Media qegħdin jibbażaw it-talba tagħhom għall-ftuħ mill-ġdid tal-fażi orali tal-proċedura fuq sett ta’ żbalji ta’ natura fattwali li bihom huma allegatament ivvizzjati l-konklużjonijiet. |
29 |
Issa, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, fil-kuntest tal-proċedura prevista fl-Artikolu 267 TFUE, ibbażata fuq separazzjoni ċara tal-funzjonijiet bejn il-qrati nazzjonali u l-Qorti tal-Ġustizzja, hija biss il-qorti nazzjonali li għandha ġurisdizzjoni sabiex tikkonstata u tevalwa l-fatti tal-kawża prinċipali kif ukoll biex tinterpreta u tapplika d-dritt nazzjonali (sentenza tat-18 ta’ Frar 2016, Finanmadrid EFC, C‑49/14, EU:C:2016:98, punt 27 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
30 |
Fil-każ ineżami, hija għaldaqstant il-qorti tar-rinviju biss li għandha tevalwa l-fatti invokati minn SevenOne Media, ProSiebenSat.1 TV Deutschland u ProSiebenSat.1 Media insostenn tat-talba tagħhom għall-ftuħ mill-ġdid tal-fażi orali tal-proċedura jekk dik il-qorti tqis li tali evalwazzjoni hija neċessarja għas-soluzzjoni tat-tilwima fil-kawża prinċipali fid-dawl, b’mod partikolari, tal-interpretazzjoni tad-dritt tal-Unjoni mogħtija mill-Qorti tal-Ġustizzja fil-kuntest tar-risposta tagħha għal din it-talba għal deċiżjoni preliminari. |
31 |
Għaldaqstant, il-Qorti tal-Ġustizzja tqis, wara li nstema’ l-Avukat Ġenerali, li hija għandha biżżejjed informazzjoni permezz tad-diversi argumenti li ġew debitament diskussi quddiemha. |
32 |
Fid-dawl ta’ dak li ntqal hawn fuq, ma hemmx lok li jiġi ordnat il-ftuħ mill-ġdid tal-fażi orali tal-proċedura. |
Fuq id-domandi preliminari
33 |
Permezz tal-erba’ domandi tagħha, li għandhom jiġu eżaminati flimkien, il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi jekk l-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2010/13, il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, l-Artikolu 56 TFUE kif ukoll l-Artikolu 11 tal-Karta għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprojbixxi lix-xandara televiżivi milli jdaħħlu fil-programmi tagħhom imxandra fit-territorju nazzjonali kollu reklamar televiżiv li x-xandir tiegħu huwa limitat għal livell reġjonali. |
Fuq il-konformità mad-Direttiva 2010/13
34 |
Għal dak li jirrigwarda, fl-ewwel lok, l-effett possibbli tad-Direttiva 2010/13 fuq ir-risposta li għandha tingħata għad-domandi preliminari kif ifformulati mill-ġdid fil-punt preċedenti, il-Gvern Ġermaniż isostni li l-Artikolu 1(1)(e) ta’ din id-direttiva, kif trasposta fid-dritt Ġermaniż bl-Artikolu 2(1) u bl-Artikolu 7(2) u (11) tar-RStV, jistabbilixxi l-“prinċipju ta’ wiri simultanju”, b’tali mod li r-RStV ma tinkludix dispożizzjonijiet “iktar stretti jew iktar iddettaljati”, fis-sens tal-Artikolu 4(1) tal-imsemmija direttiva, li l-konformità tagħhom mad-dritt tal-Unjoni kieku jkollha tiġi eżaminata. |
35 |
Madankollu, tali interpretazzjoni tal-Artikolu 1(1)(e) tad-Direttiva 2010/13 ma tistax tiġi milqugħa. |
36 |
Fil-fatt, ir-riferiment, fl-Artikolu 1(1)(e) tad-Direttiva 2010/13, għall-kunċett ta’ “wiri simultanju ta’ programmi” ma jistax jinftiehem fis-sens li jimplika l-obbligu, għall-Istati Membri, li jiżguraw li r-reklamar jew kontenut ieħor f’programm televiżiv indikat jew awtorizzat għal xandir fil-livell nazzjonali jiġu, fl-assenza ta’ awtorizzazzjoni, sistematikament imxandra fit-territorju kollu tagħhom, kif jipprevedi f’dan il-każ l-Artikolu 7(11) tar-RStV. |
37 |
Minbarra l-fatt li l-Artikolu 1(1)(e) tad-Direttiva 2010/13 sempliċement jiddefinixxi l-kunċett ta’ “xandir televiżiv” jew ta’ “xandira televiżiva” billi jirreferi espressament għall-wiri simultanju ta’ “programmi” u għaldaqstant ma jimponix, bħala tali, obbligu fil-qasam tar-reklamar televiżiv, mill-istruttura ta’ din id-direttiva jirriżulta li l-kunċett ta’ “wiri simultanju” għandu jinftiehem fid-dawl tad-distinzjoni li fuqha hija bbażata l-imsemmija direttiva bejn is-servizzi tal-media awdjoviżiva msejħa “lineari”, imsemmija f’din id-dispożizzjoni, u s-servizzi ta’ media awdjoviżiva msejħa “mhux lineari” li huma s-“servizz on‑demand tal-media awdjoviżiva”, kif iddefiniti fl-Artikolu 1(1)(g) tal-istess direttiva b’riferiment għall-fatt li, għal dawn is-servizzi, il-“wiri ta’ programmi” jseħħ “fil-mument magħżul mill-utent u fuq it-talba individwali tiegħu abbażi ta’ katalogu ta’ programmi magħżul[a] mill-fornitur ta’ servizzi tal-media”. |
38 |
Il-kunċett ta’ “wiri simultanju”, fis-sens tal-Artikolu 1(1)(e) tad-Direttiva 2010/13, għandu għalhekk jinftiehem fid-dawl tan-natura lineari tas-servizz tal-media awdjoviżiva li jikkostitwixxi x-xandir televiżiv li jimplika li t-telespettaturi kollha li għalihom ikun intiż programm jarawh simultanjament fuq il-bażi ta’ skeda kronoloġika ta’ programmi, indipendentement mill-għażla u minn talba tal-utent. |
39 |
Dan il-kunċett għalhekk ma jimplikax, fih innifsu, li x-xandir tar-reklamar televiżiv ma jistax ikun is-suġġett ta’ distinzjoni, b’mod partikolari, billi dan ix-xandir jiġi limitat għal parti mit-territorju ta’ Stat Membru. |
40 |
Imbagħad, għal dak li jirrigwarda l-effett possibbli tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2010/13 fuq ir-risposta li għandha tingħata għad-domandi preliminari kif ifformulati mill-ġdid fil-punt 33 tas-sentenza preżenti, għandu jitfakkar li minn din id-dispożizzjoni jirriżulta, kif ukoll mill-premessi 41 u 83 ta’ din id-direttiva, li, sabiex tiġi żgurata b’mod sħiħ u xieraq il-protezzjoni tal-interessi tal-konsumaturi li huma t-telespettaturi, l-Istati Membri għandhom il-possibbiltà, f’dak li jikkonċerna l-fornituri ta’ servizzi ta’ media li jaqgħu taħt il-ġurisdizzjoni tagħhom, li jipprevedu regoli iktar iddettaljati jew iktar stretti u, f’ċerti każijiet, kundizzjonijiet differenti, fl-oqsma koperti mill-imsemmija direttiva, sakemm dawn ir-regoli jkunu f’konformità mad-dritt tal-Unjoni u, b’mod partikolari, mal-prinċipji ġenerali tiegħu (sentenza tat-18 ta’ Lulju 2013, Sky Italia, C‑234/12, EU:C:2013:496, punt 13). |
41 |
Issa, kif irrileva wkoll, essenzjalment, l-Avukat Ġenerali fil-punt 22 tal-konklużjonijiet tiegħu, ir-regola li tirriżulta mill-Artikolu 7(11) tar-RStV, għalkemm taqa’ taħt qasam kopert mid-Direttiva 2010/13, jiġifieri dak tar-reklamar televiżiv, liema qasam huwa rregolat mill-Artikoli 19 sa 26 tagħha li huma intiżi sabiex jipproteġu lill-konsumaturi li huma t-telespettaturi mir-reklamar eċċessiv (sentenza tat‑18 ta’ Lulju 2013, Sky Italia, C‑234/12, EU:C:2013:496, punt 17), tikkonċerna, madankollu, qasam speċifiku li ma huwiex irregolat mill-imsemmija artikoli u ma jkoprix, barra minn hekk, l-imsemmi għan ta’ protezzjoni tat-telespettaturi. |
42 |
Minn dan jirriżulta li l-miżura stabbilita mill-Artikolu 7(11) tar-RStV ma tistax tiġi kklassifikata bħala regola “iktar iddettaljata” jew “iktar stretta”, fis-sens tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2010/13, u li din ma taqax taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-imsemmija direttiva. |
Fuq il-konformità mal-libertà li jiġu pprovduti servizzi ggarantita mill-Artikolu 56 TFUE
Fuq l-eżistenza ta’ restrizzjoni tal-libertà li jiġu pprovduti servizzi
43 |
Għal dak li jirrigwarda, fit-tieni lok, l-eżami tal-konformità ta’ miżura nazzjonali bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali fid-dawl tal-libertà fundamentali li jiġu pprovduti servizzi ggarantita mill-Artikolu 56 TFUE, għandu jitfakkar li għandhom jitqiesu bħala restrizzjoni għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi l-miżuri kollha li jipprekludu, jostakolaw jew jagħmlu inqas attraenti l-eżerċizzju ta’ din il-libertà (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-4 ta’ Mejju 2017, Vanderborght, C‑339/15, EU:C:2017:335, punt 61 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
44 |
Il-kunċett ta’ “restrizzjoni” jkopri, b’mod partikolari, il-miżuri meħuda minn Stat Membru li, minkejja li jkunu applikabbli mingħajr distinzjoni, jaffettwaw il-libertà li jiġu pprovduti servizzi fl-Istati Membri l-oħra (sentenza tal-4 ta’ Mejju 2017, Vanderborght, C‑339/15, EU:C:2017:335, punt 62 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
45 |
F’dan il-kuntest, Fussl issostni li l-projbizzjoni stabbilita mill-Artikolu 7(11) tar-RStV tipprekludi l-bżonnijiet ta’ reklamar partikolari ta’ operatur ekonomiku, mhux residenti u ta’ daqs medju, bħalma hija din il-kumpannija, li timmira li tippenetra s-suq Ġermaniż billi tiffoka, inizjalment, fuq reġjun wieħed ta’ kummerċ, li f’dan il-każ huwa l-Land ta’ Bayern. |
46 |
Minn naħa, ix-xandir ta’ reklamar televiżiv fil-kuntest ta’ programmi nazzjonali fit-territorju Ġermaniż kollu jkun jiswa wisq u jista’ jagħti lok għal domanda ferm kbira li possibbilment ma tkunx tista’ tiġi onorata. |
47 |
Min-naħa l-oħra, ix-xandir ta’ reklamar televiżiv minn xandara televiżivi reġjonali jkollu impatt pubbliċitarju limitat ħafna. Dan jirriżulta prinċipalment mill-fatt li l-programmi li jxandru dawn l-istazzjonijiet reġjonali jilħqu biss numru partikolarment ristrett ta’ telespettaturi, jiġifieri madwar 5 % tan-numru totali tat-telespettaturi Ġermaniżi. |
48 |
F’dan ir-rigward, għandu jiġi kkonstatat li miżura nazzjonali bħal dik inkwistjoni fil-kawża prinċipali, sa fejn tipprojbixxi lix-xandara televiżivi milli jxandru fil-kuntest tal-programmi nazzjonali tagħhom reklamar televiżiv reġjonali għall-benefiċċju, b’mod partikolari, ta’ dawk li jirreklamaw u li huma stabbiliti fi Stati Membri oħra bħal, f’dan il-każ, Fussl, tikkostitwixxi restrizzjoni għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi għad-detriment kemm tal-fornituri ta’ servizzi ta’ reklamar li huma dawn ix-xandara televiżivi kif ukoll tad-destinatarji ta’ dawn is-servizzi li huma dawk li jirreklamaw jew li jixtiequ jippromwovu l-prodotti jew is-servizzi tagħhom fi Stat Membru ieħor, filwaqt li tillimita din il-promozzjoni għal livell reġjonali (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tat-28 ta’ Ottubru 1999, ARD, C‑6/98, EU:C:1999:532, punt 49, u tas-17 ta’ Lulju 2008, Corporación Dermoestética, C‑500/06, EU:C:2008:421, punt 33). |
49 |
Fil-każ ineżami, l-Artikolu 7(11) tar-RStV, sa fejn jipprekludi operaturi ekonomiċi mhux residenti, bħal Fussl, milli jibbenefikaw minn provvista ta’ servizzi ta’ xandir tar-reklamar televiżiv fit-territorju Ġermaniż, huwa ta’ natura li jostakola l-aċċess tagħhom għas-suq ta’ dan l-Istat Membru. |
50 |
L-eżistenza ta’ dan l-ostakolu għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi ma tistax, barra minn hekk, tiġi kkontestata mill-fatt, li għalih tirreferi l-qorti tar-rinviju fil-kuntest tat-tieni u t-tielet domanda tagħha, li kull Land jista’, skont il-“klawżola ta’ ftuħ” li tinsab fl-Artikolu 7(11) tar-RStV, jipprevedi fil-leġiżlazzjoni tiegħu sistema ta’ awtorizzazzjoni li tippermetti, jekk ikun il-każ taħt ċerti kundizzjonijiet, tali xandir ta’ reklamar televiżiv fuq livell reġjonali. |
51 |
Fil-fatt, f’dan ir-rigward, huwa biżżejjed li jiġi rrilevat li mit-talba għal deċiżjoni preliminari jirriżulta li din hija sempliċi possibbiltà li sal-lum l-ebda Land ma uża, b’tali mod li għandu jiġi kkonstatat li, de lege lata, il-projbizzjoni, għax-xandara televiżivi, li jinkludu fil-programmi tagħhom imxandra fit-territorju nazzjonali kollu r-reklamar televiżiv li x-xandir tiegħu huwa limitat għal livell reġjonali, kif prevista fl-Artikolu 7(11) tar-RStV, u r-restrizzjoni għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi li tirriżulta, huma pprovati. |
Fuq l-eventwali ġustifikazzjoni tar-restrizzjoni tal-libertà li jiġu pprovduti servizzi
52 |
Għal dak li jirrigwarda, sussegwentement, lill-eventwali ġustifikazzjoni ta’ tali restrizzjoni, minn ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li restrizzjoni għal libertà fundamentali ggarantita mit-Trattat FUE tista’ tiġi aċċettata biss bil-kundizzjoni li l-miżura nazzjonali inkwistjoni tkun tissodisfa raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali, li tkun xierqa sabiex tiggarantixxi t-twettiq tal-għan li hija tkun trid tilħaq u li ma tmurx lil hinn minn dak li huwa neċessarju sabiex dan l-għan jintlaħaq (ara, f’dan is-sens, b’mod partikolari, is-sentenzi tal‑4 ta’ Mejju 2017, Vanderborght, C‑339/15, EU:C:2017:335, punt 65, u tal-11 ta’ Diċembru 2019, TV Play Baltic, C‑87/19, EU:C:2019:1063, punt 37 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
– Fuq l-eżistenza ta’ raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali li tista’ tiġġustifika r-restrizzjoni
53 |
Mill-proċess ippreżentat lill-Qorti tal-Ġustizzja, mit-talba għal deċiżjoni preliminari u mill-osservazzjonijiet bil-miktub tal-Gvern Ġermaniż, kif barra minn hekk tikkonferma l-espożizzjoni tal-motivi tat-Tmintax‑il Trattat tal-Istat ta’ Emenda dwar ix-Xandir, jirriżulta li l-Artikolu 7(11) tar-RStV huwa intiż sabiex jirriżerva d-dħul mir-reklamar televiżiv reġjonali lix-xandara televiżivi reġjonali u lokali billi b’hekk jiżguralhom sors ta’ finanzjament u, għaldaqstant, is-sostenibbiltà tagħhom, sabiex ikunu jistgħu jikkontribwixxu għall-pluraliżmu fl-offerta ta’ programmi televiżivi permezz ta’ provvista ta’ kontenut b’natura reġjonali u lokali. |
54 |
Issa, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, iż-żamma tal-pluraliżmu fl-offerta ta’ programmi televiżivi li trid tiggarantixxi politika kulturali tista’ tikkostitwixxi raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali li tiġġustifika restrizzjoni għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tat-13 ta’ Diċembru 2007, United Pan‑Europe Communications Belgium et, C‑250/06, EU:C:2007:783, punti 41 u 42, kif ukoll tat-22 ta’ Diċembru 2008, Kabel Deutschland Vertrieb und Service, C‑336/07, EU:C:2008:765, punti 37 u 38). |
55 |
Bl-istess mod, il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li l-protezzjoni tal-libertajiet protetti fl-Artikolu 11 tal-Karta, li fil-paragrafu 2 tiegħu jipprovdi għal-libertà u l-pluraliżmu tal-media, tikkostitwixxi inkontestabbilment għan ta’ interess ġenerali, li tiegħu għandha tiġi b’mod partikolari enfasizzata l-importanza f’soċjetà demokratika u pluralista, li hija tali li tiġġustifika restrizzjoni għal-libertà ta’ stabbiliment (sentenza tat-3 ta’ Settembru 2020, Vivendi, C‑719/18, EU:C:2020:627, punt 57 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
– Fuq il-proporzjonalità tar-restrizzjoni
56 |
Għalkemm l-għan taż-żamma tal-pluraliżmu tal-media li jfittex li jilħaq l-Artikolu 7(11) tar-RStV jista’ jikkostitwixxi raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali, huwa wkoll neċessarju, kif diġà tfakkar fil-punt 52 ta’ din is-sentenza, sabiex ir-restrizzjoni għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi inkluża f’din id-dispożizzjoni nazzjonali tkun tista’ tiġi ġġustifikata, li din tkun xierqa sabiex tiggarantixxi t-twettiq tal-għan tagħha u ma tmurx lil hinn minn dak li huwa neċessarju sabiex dan jintlaħaq. |
57 |
F’dan il-kuntest, għandu jitfakkar li, għalkemm dan l-għan, sa fejn huwa marbut mad-dritt fundamentali għal-libertà tal-espressjoni, jirriżerva lill-awtoritajiet nazzjonali setgħa diskrezzjonali wiesgħa, xorta jibqa’ l-fatt li r-rekwiżiti li jirriżultaw mill-miżuri intiżi sabiex jintlaħaq dan l-għan fl-ebda każ ma għandhom ikunu inadegwati sabiex jiggarantixxu t-twettiq tal-imsemmi għan li huma jfittxu jew ikunu sproporzjonati meta mqabbla mal-imsemmi għan (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑13 ta’ Diċembru 2007, United Pan‑Europe Communications Belgium et, C‑250/06, EU:C:2007:783, punt 44). |
58 |
Għaldaqstant, għandu jiġi vverifikat, fl-ewwel lok, jekk din il-projbizzjoni hijiex xierqa sabiex tiggarantixxi t-twettiq tal-għan ta’ interess ġenerali marbut mal-garanzija ta’ pluraliżmu tal-media li din il-miżura trid tilħaq. |
59 |
F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, leġiżlazzjoni nazzjonali tkun xierqa sabiex tiggarantixxi li jintlaħaq l-għan mixtieq biss jekk verament tkun tirrifletti l-intenzjoni li dan jintlaħaq b’mod koerenti u sistematiku (sentenzi tal-10 ta’ Marzu 2009, Hartlauer, C‑169/07, EU:C:2009:141, punt 55, u tal‑11 ta’ Lulju 2019, A, C‑716/17, EU:C:2019:598, punt 24 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
60 |
Issa, bħall-qorti tar-rinviju, il-partijiet fil-kawża prinċipali kif ukoll il-Kummissjoni Ewropea jiddubitaw li l-Artikolu 7(11) tar-RStV jissodisfa dan ir-rekwiżit ta’ koerenza, prinċipalment sa fejn il-projbizzjoni li timponi din id-dispożizzjoni nazzjonali ma tapplikax għar-reklamar ipprovdut biss fil-livell ta’ reġjun permezz ta’ diversi pjattaformi tal-internet. |
61 |
F’dan ir-rigward, hija l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika jekk is-servizzi ta’ reklamar ipprovduti fuq pjattaformi tal-internet jikkostitwixxux kompetizzjoni reali għax-xandara televiżivi reġjonali u lokali fis-suq tar-reklamar reġjonali u theddida għad-dħul li huma jiksbu minn dan ir-reklamar. |
62 |
F’dan il-kuntest, il-qorti tar-rinviju barra minn hekk qieset li l-Artikolu 7(11) RStV iqiegħed lix-xandara televiżivi kif ukoll lil dawk li jirreklamaw, residenti u mhux residenti, li jkunu jixtiequ jirreklamaw fuq it-televiżjoni fuq livell reġjonali, f’pożizzjoni inqas favorevoli mill-fornituri l-oħra ta’ servizzi tal-media fuq pjattaformi tal-internet, peress li dawn tal-aħħar għandhom id-dritt li jiddistingwu l-offerta pubbliċitarja tagħhom għal kull reġjun, l-istess bħall-korpi tax-xandir nazzjonali. |
63 |
Barra minn hekk, bla ħsara għal verifika mill-qorti tar-rinviju, jidher li x-xandara televiżivi reġjonali jikkompetu fis-suq tar-reklamar reġjonali mal-fornituri ta’ servizzi ta’ reklamar, b’mod partikolari lineari, fuq l-internet, b’tali mod li min jirreklama jista’ jittrasferixxi t-talba tagħhom għar-reklamar reġjonali tal-imsemmija xandara lejn l-imsemmija fornituri. |
64 |
Bla ħsara wkoll għal verifika mill-qorti tar-rinviju, ma jidhirx li r-riskju ta’ telf ta’ dħul li jistgħu jsofru minnu x-xandara televiżivi reġjonali u lokali bħala konsegwenza ta’ dan it-trasferiment tad-domanda u tad-dħul minn servizzi ta’ reklamar lejn il-fornituri ta’ servizzi ta’ reklamar, b’mod partikolari lineari, fuq l-internet huwa inqas sinjifikattiv minn dak marbut mal-istess trasferiment ta’ din id-domanda u ta’ dan id-dħul favur ix-xandara televiżivi nazzjonali jekk projbizzjoni bħal dik prevista fl-Artikolu 7(11) tar-RStV ma tkunx applikabbli. |
65 |
Barra minn hekk, għandu jiġi kkonstatat li, minkejja li mill-proċess ippreżentat lill-Qorti tal-Ġustizzja jirriżulta li, skont l-espożizzjoni tal-motivi tat-Tmintax‑il Trattat tal-Istat ta’ Emenda dwar ix-Xandir, il-leġiżlatur Ġermaniż ibbaża l-projbizzjoni stabbilita mill-Artikolu 7(11) tar-RStV fuq ir-riskju ta’ tali trasferiment tat-talba u ta’ telf tad-dħul li jirriżulta mir-reklamar għad-detriment tax-xandara televiżivi reġjonali li l-importanza tagħhom hija tali li s-sostenibbiltà ta’ dawn ix-xandara tista’ tiġi kompromessa, l-eżistenza ta’ tali riskju hija mqiegħda f’dubju mill-partijiet fil-kawża prinċipali. |
66 |
Issa, hija biss il-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika, abbażi ta’ data attwali, suffiċjentement iddettaljata u sostnuta, jekk jeżistix riskju reali jew konkretament prevedibbli ta’ trasferiment, għad-detriment tax-xandara televiżivi reġjonali, tad-domanda għal servizzi ta’ reklamar reġjonali u ta’ dħul li jirriżulta minnhom li l-importanza tagħhom hija tali li l-finanzjament u, għaldaqstant, is-sostenibbiltà ta’ dawn ix-xandara jistgħu jiġu kompromessi jekk ix-xandara televiżivi nazzjonali jkunu awtorizzati jxandru reklamar reġjonali fil-kuntest tal-programmi tagħhom trażmessi fuq it-territorju nazzjonali kollu. |
67 |
Konsegwentement, minn dak li ntqal iktar ’il fuq jirriżulta li l-inkoerenza li biha jista’ jiġi affettwat l-Artikolu 7(11) tar-RStV tista’ tkun dovuta għall-fatt, li għandu jkun ivverifikat mill-qorti tar-rinviju, li l-projbizzjoni li din id-dispożizzjoni tinkludi tapplika biss għas-servizzi ta’ reklamar ipprovduti mix-xandara televiżivi nazzjonali u mhux għas-servizzi ta’ reklamar, b’mod partikolari lineari, ipprovduti fuq l-internet, filwaqt li jistgħu jkunu żewġ tipi ta’ servizzi kompetituri fis-suq Ġermaniż tar-reklamar li, bla ħsara għall-verifika mill-qorti tar-rinviju, jistgħu jippreżentaw l-istess riskju għall-kundizzjoni finanzjarja u s-sostenibbiltà tax-xandara televiżivi reġjonali u lokali u, għaldaqstant, għall-għan li trid tilħaq l-imsemmija dispożizzjoni, jiġifieri li tippromwovi l-pluraliżmu tal-media fuq skala reġjonali u lokali. |
68 |
F’dan il-kuntest, hija b’mod partikolari l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika jekk id-dritt Ġermaniż jippermettix lix-xandara televiżivi nazzjonali jxandru r-reklamar reġjonali fil-kuntest tax-xandiriet tagħhom permezz ta’ live streaming fuq siti tal-internet. Fl-affermattiv, għandu neċessarjament jiġi konkluż li l-miżura implimentata mill-Artikolu 7(11) tar-RStV hija inkoerenti. |
69 |
Barra minn hekk, iċ-ċirkustanzi tal-kawża prinċipali huma, f’dan ir-rigward, essenzjalment paragunabbli ma’ dawk li taw lok għas-sentenza tas-17 ta’ Lulju 2008, Corporación Dermoestética (C‑500/06, EU:C:2008:421). |
70 |
Fil-fatt, għalkemm fil-punt 39 ta’ dik is-sentenza l-Qorti tal-Ġustizzja kkonkludiet li hemm inkoerenza u, għaldaqstant, li s-sistema ta’ reklamar inkwistjoni f’dik il-kawża ma kinitx xierqa sabiex tiggarantixxi t-twettiq tal-għan tagħha marbut mal-protezzjoni tas-saħħa pubblika, minħabba li dik is-sistema kienet tinkludi projbizzjoni tar-reklamar li jikkonċerna l-kura medika u kirurġika fuq l-istazzjonijiet televiżivi nazzjonali, filwaqt li kienet toffri l-possibbiltà li tali reklamar jixxandar fuq l-istazzjonijiet televiżivi lokali, tali konklużjoni hija spjegata b’mod manifest mill-fatt li, għal dak li jirrigwarda r-reklamar għal dawn it-trattamenti, dan l-għan ta’ protezzjoni tas-saħħa pubblika kien daqstant rilevanti kemm jekk dan ir-reklamar jixxandar fuq l-istazzjonijiet televiżivi nazzjonali u kemm jekk fuq l-istazzjonijiet televiżiv lokali. |
71 |
Fl-aħħar nett, għandu jitfakkar, hekk kif diġà ntqal fil-punt 57 ta’ din is-sentenza, li s-setgħa diskrezzjonali wiesgħa li għandhom l-awtoritajiet nazzjonali meta jkollhom l-intenzjoni jipproteġu l-pluraliżmu tal-media għandha tittieħed inkunsiderazzjoni mill-qorti tar-rinviju fl-evalwazzjoni tan-natura koerenti tar-restrizzjoni. |
72 |
Fit-tieni lok, hekk kif jirriżulta mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja mfakkra fil-punt 52 ta’ din is-sentenza, sabiex restrizzjoni għal libertà fundamentali ggarantita mit-Trattat FUE tkun tista’ tiġi ġġustifikata, il-miżura nazzjonali li minnha toriġina din għandha mhux biss tissodisfa raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali u tkun xierqa sabiex tiggarantixxi li jintlaħaq l-għan imfittex minnha, iżda wkoll ma għandhiex tmur lil hinn minn dak li huwa neċessarju sabiex dan jintlaħaq. |
73 |
Għaldaqstant, għandu jiġi eżaminat jekk, fil-każ ineżami, miżuri oħra inqas intrużivi għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi setgħux jippermettu li jintlaħaq l-għan ta’ protezzjoni tal-pluraliżmu tal-media fuq livell reġjonali u lokali, mixtieq mil-leġiżlatur Ġermaniż permezz tal-miżura stabbilita mill-Artikolu 7(11) tar-RStV. |
74 |
F’dan ir-rigward għandu jiġi rrilevat, kif essenzjalment osserva wkoll l-Avukat Ġenerali fil-punti 69 u 70 tal-konklużjonijiet tiegħu, li s-sempliċi fatt li Stati Membri oħra jiżguraw il-finanzjament tax-xandara televiżivi pubbliċi permezz ta’ tariffi u jippermettu lix-xandara privati jxandru liberament reklamar kemm nazzjonali kif ukoll reġjonali ma jikkostitwixxix, bħala tali, prova suffiċjenti tal-assenza ta’ proporzjonalità tal-projbizzjoni prevista fl-Artikolu 7(11) tar-RStV. |
75 |
Fil-fatt, fid-dawl, b’mod partikolari, tal-fatt li, kif jirriżulta mill-punt 57 ta’ din is-sentenza, l-Istati Membri għandhom jingħataw ċertu marġni ta’ diskrezzjoni fir-rigward tal-implimentazzjoni tal-għan marbut mal-osservanza tal-pluraliżmu tal-media, il-fatt li Stat Membru jimponi regoli inqas stretti minn dawk imposti minn Stat Membru ieħor ma jfissirx li dawn tal-aħħar huma sproporzjonati (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-18 ta’ Settembru 2019, VIPA, C‑222/18, EU:C:2019:751, punt 71). |
76 |
Fid-dawl ta’ dan, għandu jiġi kkonstatat li l-Artikolu 7(11) tar-RStV jipprevedi huwa stess klawżola msejħa ta’ “ftuħ”, li tippermetti lil-Länder jintroduċu miżura inqas restrittiva mill-projbizzjoni assoluta, jiġifieri skema ta’ awtorizzazzjoni speċifika, sa fejn dan ikun previst mid-dritt tal-Land ikkonċernat. |
77 |
Għaldaqstant, miżura inqas restrittiva tista’ tirriżulta mill-implimentazzjoni effettiva ta’ din is-sistema ta’ awtorizzazzjoni fil-livell tal-Länder, li tippermetti x-xandir ta’ reklamar reġjonali mix-xandara televiżivi nazzjonali f’ċerti limiti u taħt ċerti kundizzjonijiet li għandhom jiġu ddeterminati fid-dawl tal-ispeċifiċitajiet ta’ kull Land sabiex, fost oħrajn, jitnaqqsu l-eventwali effetti finanzjarji fuq ix-xandara televiżivi reġjonali u lokali u, għaldaqstant, li tiġi ppreżervata n-natura pluralista tal-offerta televiżiva b’mod partikolari fuq livell reġjonali u lokali. |
78 |
Hekk kif irrileva wkoll l-Avukat Ġenerali fil-punt 69 tal-konklużjonijiet tiegħu, il-fatt li din il-possibbiltà baqgħet ma ġietx applikata sal-lum ma jibdel xejn mill-fatt li l-leġiżlatur Ġermaniż, bl-introduzzjoni ta’ din il-klawżola, irrikonoxxa l-kompatibbiltà ta’ tali sistema ta’ awtorizzazzjoni mal-għanijiet tal-miżura inkwistjoni. |
79 |
Barra minn hekk, l-eżistenza ta’ miżura a priori inqas restrittiva ma tistax taffettwa l-proporzjonalità tal-Artikolu 7(11) tar-RStV ħlief sa fejn, u dan għandu jiġi vverifikat mill-qorti tar-rinviju, din tista’ effettivament tiġi adottata u implimentata b’mod li tiżgura li, fil-prattika, l-għan ta’ din id-dispożizzjoni li jiġi ppreżervat il-pluraliżmu tal-media fil-livelli reġjonali u lokali permezz tal-protezzjoni tal-finanzjament u tas-sostenibbiltà tax-xandara televiżivi reġjonali u lokali jista’ jintlaħaq. |
Fuq il-konformità mal-Artikoli 11 u 20 tal-Karta
80 |
Għal dak li jirrigwarda, fit-tielet u l-aħħar lok, il-kwistjoni dwar jekk il-projbizzjoni stabbilita mill-Artikolu 7(11) tar-RStV tistax titqies bħala li tippreġudika x-xandir liberu kif iggarantit mill-Artikolu 11 tal-Karta, jew bħala li tmur kontra l-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, għandu jiġi rrilevat, preliminarjament, li, fid-dawl ta’ ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, peress li ġie stabbilit, fil-kuntest tal-eżami tal-Artikolu 56 TFUE, li din il-leġiżlazzjoni hija tali li tostakola l-libertà li jiġu pprovduti servizzi li l-Istat Membru kkonċernat iqis iġġustifikata fid-dawl ta’ raġuni imperattiva ta’ interess ġenerali intiża, fil-każ ineżami, għall-għan taż-żamma tal-pluraliżmu tal-media, l-imsemmija leġiżlazzjoni għandha titqies li timplimenta d-dritt tal-Unjoni, fis-sens tal-Artikolu 51(1) tal-Karta, b’tali mod li hija għandha tkun konformi mad-drittijiet fundamentali ggarantiti minn din tal-aħħar (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal-21 ta’ Mejju 2019, Il-Kummissjoni vs L-Ungerija (Użufrutt fuq artijiet agrikoli),C‑235/17, EU:C:2019:432, punti 63 sa 65). |
Fuq il-libertà tal-espressjoni u tal-informazzjoni ggarantita mill-Artikolu 11 tal-Karta
81 |
Għal dak li jikkonċerna l-libertà ta’ espressjoni u ta’ informazzjoni, stabbilita fl-Artikolu 11 tal-Karta, għandu jitfakkar li din il-libertà hija wkoll protetta mill-Artikolu 10 tal-KEDB li japplika b’mod partikolari, kif jirriżulta mill-ġurisprudenza tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem, għax-xandir minn imprenditur tal-informazzjoni kummerċjali, b’mod partikolari fil-forma ta’ messaġġi ta’ reklamar (sentenza tas-17 ta’ Diċembru 2015, Neptune Distribution, C‑157/14, EU:C:2015:823, punt 64 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
82 |
Issa, peress li l-libertà ta’ espressjoni u ta’ informazzjoni, stabbilita fl-Artikolu 11 tal-Karta u fl-Artikolu 10 tal-KEDB, għandha l-istess sens u l-istess portata f’kull wieħed minn dawn iż-żewġ strumenti, hekk kif jirriżulta mill-Artikolu 52(3) tal-Karta u mill-ispjegazzjonijiet dwar din għal dak li jikkonċerna l-Artikolu 11 tagħha, għandu jiġi kkonstatat li l-miżura nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali, sa fejn tillimita l-possibbiltajiet ta’ xandir ta’ reklamar televiżiv reġjonali mix-xandara televiżivi nazzjonali għall-benefiċċju tal-persuni kkonċernati li jirreklamaw, tikkostitwixxi ksur, min-naħa ta’ dawn l-operaturi, ta’ din il-libertà fundamentali (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tas-26 ta’ Ġunju 1997, Familiapress, C‑368/95, EU:C:1997:325, punt 26; tat‑23 ta’ Ottubru 2003, RTL Television, C‑245/01, EU:C:2003:580, punt 68; kif ukoll tas-17 ta’ Diċembru 2015, Neptune Distribution, C‑157/14, EU:C:2015:823, punti 64 u 65). |
83 |
Għal dak li jirrigwarda x-xandara televiżivi nazzjonali, l-indħil fil-libertà ta’ espressjoni u ta’ informazzjoni jieħu l-forma partikolari ta’ ndħil fil-libertà tal-media jew il-libertà tax-xandir, protetta speċifikament mill-Artikolu 11(2) tal-Karta. |
84 |
Għalkemm il-libertajiet iggarantiti mill-Karta jistgħu jiġu limitati, kull limitazzjoni tal-eżerċizzju tagħhom għandha tkun, skont l-Artikolu 52(1) tal-Karta, prevista mil-liġi u għandha tosserva l-kontenut essenzjali tal-imsemmija libertajiet. Barra minn hekk, kif jirriżulta minn din id-dispożizzjoni, b’osservanza tal-prinċipju ta’ proporzjonalità, jistgħu jsiru limitazzjonijiet biss jekk dawn ikunu neċessarji u jkunu jissodisfaw effettivament għanijiet ta’ interess ġenerali rrikonoxxuti mill-Unjoni jew ikunu jissodisfaw il-ħtieġa li jiġu protetti d-drittijiet u l-libertajiet ta’ ħaddieħor (sentenza tas-17 ta’ Diċembru 2015, Neptune Distribution, C‑157/14, EU:C:2015:823, punt 68). |
85 |
F’dan ir-rigward, għandu jiġi kkonstatat, fil-każ ineżami, l-ewwel nett, li l-limitazzjoni li tirriżulta mill-projbizzjoni ta’ reklamar reġjonali prevista fl-Artikolu 7(11) tar-RStV għandha titqies li hija prevista mil-liġi inkwantu din tinsab fi trattat konkluż bejn il-Länder Ġermaniżi kollha. |
86 |
It-tieni nett, il-kontenut essenzjali tal-libertà ta’ espressjoni u ta’ informazzjoni tal-operaturi kkonċernati ma huwiex affettwat, peress li, minn naħa, kif irrileva wkoll l-Avukat Ġenerali fil-punt 81 tal-konklużjonijiet tiegħu, din il-leġiżlazzjoni nazzjonali tillimita biss il-possibbiltà, għal dawk li jirreklamaw, li jużaw kanal ta’ komunikazzjoni partikolari, jiġifieri l-istazzjonijiet televiżivi nazzjonali, filwaqt li tħallilhom il-libertà li jużaw kanali promozzjonali oħra sabiex jilħqu l-mira reġjonali tagħhom, bħar-reklamar fuq l-internet, li n-natura effiċjenti tagħhom, inkluż fil-livell reġjonali, ma hijiex ikkontestata. |
87 |
Min-naħa l-oħra, għal dak li jirrigwarda x-xandara televiżivi nazzjonali privati u mhux issussidjati, jekk il-libertà tal-media li jibbenefikaw minnha tkun limitata peress li jkunu pprojbiti milli jxandru r-reklamar reġjonali fil-kuntest tax-xandir ta’ programmi ta’ portata nazzjonali, dan ma huwiex ħlief metodu wieħed ta’ xandir ta’ reklamar u, għaldaqstant, sors wieħed biss ta’ dħul fost oħrajn għal dawn l-operaturi. |
88 |
It-tielet nett, l-indħil imsemmi fil-punt 85 ta’ din is-sentenza jissodisfa għan ta’ interess ġenerali rrikonoxxut mill-Unjoni. |
89 |
Fil-fatt, kif jirriżulta mill-punt 53 ta’ din is-sentenza, il-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali hija intiża sabiex tirriżerva d-dħul mir-reklamar televiżiv reġjonali għax-xandara televiżivi reġjonali u lokali sabiex tiżgura l-finanzjament tagħhom u, għaldaqstant, is-sostenibbiltà tagħhom, sabiex tippermettilhom jikkontribwixxu għan-natura pluralista tal-offerta tal-programmi televiżivi permezz tal-provvista ta’ kontenut ta’ natura reġjonali u lokali. |
90 |
Dan l-għan, sa fejn jirrigwarda l-protezzjoni tal-pluraliżmu tal-media fuq livell reġjonali u lokali, jikkostitwixxi għan ta’ interess ġenerali, hekk kif diġà ġie rrilevat fil-punt 55 ta’ din is-sentenza, espressament irrikonoxxut fl-Artikolu 11(2) tal-Karta. |
91 |
Ir-raba’ nett, fir-rigward tal-proporzjonalità tal-indħil ikkonstatat, għandu jiġi enfasizzat li mill-ġurisprudenza tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem dwar l-Artikolu 10(2) tal-KEDB jirriżulta li l-awtoritajiet nazzjonali jgawdu minn ċertu marġni ta’ diskrezzjoni sabiex jiddeċiedu dwar l-eżistenza ta’ bżonn soċjali imperattiv li jista’ jiġġustifika restrizzjoni għal-libertà tal-espressjoni. Skont din il-ġurisprudenza, dan huwa partikolarment indispensabbli fil-qasam kummerċjali u speċjalment f’qasam daqstant kumpless u varjabbli daqs ir-reklamar (sentenza tat-23 ta’ Ottubru 2003, RTL Television, C‑245/01, EU:C:2003:580, punt 73 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
92 |
Il-projbizzjoni ta’ reklamar reġjonali prevista fl-Artikolu 7(11) tar-RStV tirriżulta essenzjalment minn ibbilanċjar bejn, minn naħa, il-libertà ta’ espressjoni ta’ natura kummerċjali tax-xandara televiżivi nazzjonali u ta’ dawk li jirreklamaw li jxandru r-reklamar televiżiv reġjonali fil-kuntest ta’ programmi intiżi għat-telespettaturi nazzjonali kollha, u, min-naħa l-oħra, il-protezzjoni tal-pluraliżmu tal-media fuq skala reġjonali u lokali li għaliha x-xandara reġjonali u lokali jistgħu jikkontribwixxu biss jekk il-finanzjament tagħhom u, għaldaqstant, is-sostenibbiltà tagħhom ikunu żgurati billi jiġi rriżervat lilhom dħul suffiċjenti mir-reklamar reġjonali. |
93 |
F’dan ir-rigward, kif irrileva wkoll, essenzjalment, l-Avukat Ġenerali fil-punt 83 tal-konklużjonijiet tiegħu, bl-adozzjoni tal-Artikolu 7(11) tar-RStV, il-leġiżlatur Ġermaniż seta’ legalment iqis, mingħajr ma jaqbeż il-marġni ta’ diskrezzjoni kbir tiegħu fil-kuntest partikolari ta’ tali eżerċizzju ta’ bbilanċjar tal-interessi eventwalment kunfliġġenti, li s-salvagwardja tal-interess pubbliku li x-xandara televiżivi reġjonali u lokali jkunu f’pożizzjoni li jikkontribwixxu għad-dibattitu pubbliku fuq dawn il-livelli kellha tipprevali fuq l-interess privat tax-xandara televiżivi nazzjonali u ta’ dawk li jirreklamaw li jxandru r-reklamar televiżiv reġjonali fil-kuntest ta’ programmi intiżi għat-telespettaturi nazzjonali kollha. |
94 |
Minn dak kollu li ntqal jirriżulta li l-Artikolu 11 tal-Karta għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jipprekludix miżura ta’ projbizzjoni ta’ reklamar reġjonali fuq l-istazzjonijiet tat-televiżjoni nazzjonali, bħal dik li tinsab fl-Artikolu 7(11) tar-RStV. |
Fuq il-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament iggarantit mill-Artikolu 20 tal-Karta
95 |
Fir-rigward tal-konformità ta’ leġiżlazzjoni nazzjonali, bħall-Artikolu 7(11) tar-RStV, mal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, għandu jitfakkar li dan il-prinċipju ġenerali tad-dritt tal-Unjoni huwa stabbilit fl-Artikolu 20 tal-Karta. Skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, l-imsemmi prinċipju ġenerali jeżiġi li sitwazzjonijiet paragunabbli ma jiġux ittrattati b’mod differenti u li sitwazzjonijiet differenti ma jiġux ittrattati bl-istess mod, sakemm tali trattament ma jkunx oġġettivament iġġustifikat. Differenza fit-trattament tkun iġġustifikata meta tkun ibbażata fuq kriterju oġġettiv u raġonevoli, jiġifieri meta din tkun relatata ma’ għan legalment ammissibbli mfittex mil-leġiżlazzjoni inkwistjoni, u meta din id-differenza tkun proporzjonata għall-għan imfittex mit-trattament ikkonċernat (sentenza tat-22 ta’ Mejju 2014, Glatzel, C‑356/12, EU:C:2014:350, punt 43 u l-ġurisprudenza ċċitata). |
96 |
Il-qorti tar-rinviju tistaqsi b’mod partikolari dwar il-kwistjoni jekk miżura ta’ projbizzjoni ta’ reklamar reġjonali fuq l-istazzjonijiet televiżivi nazzjonali, bħal dik li tinsab fl-Artikolu 7(11) tar-RStV, tistax tmur kontra l-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, peress li din id-dispożizzjoni tqiegħed lix-xandara televiżivi nazzjonali, kif ukoll lil dawk li jirreklamaw, kemm residenti kif ukoll dawk mhux residenti, f’pożizzjoni inqas favorevoli mill-fornituri ta’ servizzi ta’ reklamar fuq l-internet, bħas-servizzi ta’ video-on-demand jew is-servizzi ta’ live streaming, peress li dawn tal-aħħar għandhom id-dritt li jiddifferenzjaw ir-reklamar tagħhom skont ir-reġjun, l-istess bħall-entitajiet tal-istampa nazzjonali. |
97 |
Għalkemm hija l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika li l-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali hija konformi mal-prinċipju ta’ ugwaljanza fit-trattament, il-Qorti tal-Ġustizzja tista’ madankollu tipprovdilha kull indikazzjoni utli għall-finijiet ta’ dan l-eżami (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-30 ta’ Jannar 2020, Autoservizi Giordano, C‑513/18, EU:C:2020:59, punt 36). |
98 |
F’dan ir-rigward, għandu jiġi eżaminat, l-ewwel nett, jekk id-diversi operaturi msemmija fil-punt 96 ta’ din is-sentenza jinsabux f’sitwazzjoni paragunabbli. |
99 |
Skont ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, in-natura paragunabbli ta’ sitwazzjonijiet differenti għandha tiġi evalwata fid-dawl tal-elementi kollha li jikkaratterizzawhom. Dawn l-elementi għandhom, b’mod partikolari, jiġu ddeterminati u evalwati fid-dawl tas-suġġett u tal-għan tal-att li jistabbilixxi d-distinzjoni inkwistjoni. Barra minn hekk, għandhom jittieħdu inkunsiderazzjoni l-prinċipji u l-għanijiet tal-qasam li taħtu jaqa’ dan l-att (ara, f’dan is-sens, is-sentenzi tat-18 ta’ Lulju 2013, Sky Italia, C‑234/12, EU:C:2013:496, punt 16, u tat-30 ta’ Jannar 2019, Planta Tabak, C‑220/17, EU:C:2019:76, punt 37 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata). |
100 |
Għaldaqstant, hija l-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika jekk is-sitwazzjoni tax-xandara televiżivi nazzjonali u dik tal-fornituri ta’ servizzi ta’ reklamar, b’mod partikolari lineari, fuq l-internet fir-rigward tal-provvista ta’ servizzi ta’ reklamar reġjonali humiex, għal dak li jirrigwarda l-elementi li jikkaratterizzaw is-sitwazzjonijiet rispettivi tagħhom, jiġifieri, b’mod partikolari, il-metodi abitwali ta’ użu tas-servizzi ta’ reklamar, il-mod li bih huma pprovduti jew anki l-kuntest legali li minnu jagħmlu parti, sinjifikattivament differenti. |
101 |
Hija wkoll il-qorti tar-rinviju li għandha tivverifika jekk, fid-dawl tas-suġġett u tal-għan tal-Artikolu 7(11) tar-RStV intiż b’mod partikolari sabiex jippreżerva l-finanzjament tax-xandara televiżivi reġjonali u lokali, is-sitwazzjoni tax-xandara televiżivi nazzjonali li ma humiex issussidjati u li jipprovdu reklamar hijiex paragunabbli ma’ dik tal-fornituri ta’ servizzi ta’ reklamar, b’mod partikolari lineari, fuq l-internet, fid-dawl tal-fatt li dawn iż-żewġ kategoriji ta’ operaturi jiddependu b’mod ugwali mill-imsemmi dħul miksub mir-reklamar għall-finanzjament tagħhom. |
102 |
F’dan il-kuntest, element importanti li jindika li ż-żewġ kategoriji ta’ operaturi jinsabu f’sitwazzjoni paragunabbli huwa kkostitwit mill-fatt, jekk jiġi kkonstatat mill-qorti tar-rinviju, li dawn jipprovdu provvisti ta’ servizzi simili li jinsabu f’kompetizzjoni bejniethom (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat-30 ta’ Jannar 2020, Autoservizi Giordano, C‑513/18, EU:C:2020:59, punt 38). |
103 |
It-tieni nett, jekk, fi tmiem dawn il-verifiki, il-qorti tar-rinviju tasal għall-konklużjoni li s-sitwazzjoni tax-xandara televiżivi nazzjonali u dik tal-fornituri ta’ servizzi ta’ reklamar, b’mod partikolari lineari, fuq l-internet huma paragunabbli fid-dawl tal-elementi li jikkaratterizzawhom, tal-għan u tal-iskop tal-Artikolu 7(11) tar-RStV kif ukoll tal-prinċipji u tal-għanijiet tal-qasam tad-dritt nazzjonali li taħtu taqa’ din id-dispożizzjoni, hija għandha tivverifika wkoll jekk l-inugwaljanza fit-trattament bejn dawn iż-żewġ kategoriji ta’ operaturi tistax tkun oġġettivament iġġustifikata. |
104 |
F’dan ir-rigward, hekk kif jirriżulta mill-punt 95 ta’ din is-sentenza, differenza fit-trattament tkun iġġustifikata meta din tkun ibbażata fuq kriterju oġġettiv u raġonevoli, jiġifieri meta din tkun marbuta ma’ għan legalment ammissibbli li l-leġiżlazzjoni inkwistjoni tfittex li tilħaq, u meta din id-differenza tkun proporzjonata għall-għan li t-trattament ikkonċernat ifittex li jilħaq. |
105 |
Għalkemm hija biss il-qorti tar-rinviju li għandha tiddetermina jekk l-inugwaljanza fit-trattament li tirriżulta eventwalment mill-applikazzjoni tar-regola stabbilita fl-Artikolu 7(11) tar-RStV tistax tiġi oġġettivament iġġustifikata fid-dawl tal-kriterji mfakkra fil-punt preċedenti, għandu jiġi rrilevat li tali eżami jikkorrispondi, essenzjalment, għal dak relatat mal-ġustifikazzjoni tar-restrizzjoni għal-libertà li jiġu pprovduti servizzi, magħmul fil-punti 52 sa 79 ta’ din is-sentenza, b’tali mod li dawn iż-żewġ eżamijiet għandhom isiru bl-istess mod. |
106 |
Fl-aħħar nett, fir-rigward tal-kwistjoni dwar jekk ir-regola stabbilita fl-Artikolu 7(11) tar-RStV twassalx għal inugwaljanza fit-trattament bejn, minn naħa, dawk li jirreklamaw li jużaw is-servizzi tax-xandara televiżivi nazzjonali sabiex ixandru r-reklamar fuq livell reġjonali u, min-naħa l-oħra, dawk li jirreklamaw li jużaw il-fornituri ta’ servizzi ta’ reklamar, b’mod partikolari lineari, fuq l-internet f’dan l-istess livell, għandu jiġi nnotat li l-eżami ta’ din il-kwistjoni huwa strettament marbut mal-eżami tas-sitwazzjoni ta’ dawn ix-xandara u ta’ dawn il-fornituri. Għaldaqstant, il-kunsiderazzjonijiet li jinsabu fil-punti 98 sa 105 ta’ din is-sentenza japplikaw ukoll fir-rigward ta’ dawk li jirreklamaw. |
107 |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha, hemm lok li tingħata din ir-risposta għad-domandi preliminari magħmula:
|
Fuq l-ispejjeż
108 |
Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija dik il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura. |
Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tielet Awla) taqta’ u tiddeċiedi: |
L-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2010/13/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-10 ta’ Marzu 2010 dwar il-koordinazzjoni ta’ ċerti dispożizzjonijiet stabbiliti bil-liġi, b’regolament jew b’azzjoni amministrattiva fi Stati Membri dwar il-forniment ta’ servizzi tal-media awdjoviżiva (Direttiva dwar is-Servizzi tal-Media awdjoviżiva) u l-Artikolu 11 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux leġiżlazzjoni nazzjonali li tipprojbixxi lix-xandara televiżivi milli jinkludu fil-programmi tagħhom imxandra fit-territorju nazzjonali kollu reklamar televiżiv li x-xandir tiegħu huwa limitat għal livell reġjonali. |
L-Artikolu 56 TFUE għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jipprekludix tali leġiżlazzjoni nazzjonali, sakemm din tkun xierqa sabiex tiggarantixxi t-twettiq tal-għan ta’ protezzjoni tal-pluraliżmu tal-media fuq livell reġjonali u lokali li hija trid tilħaq u ma tmurx lil hinn minn dak li huwa neċessarju sabiex jintlaħaq dan l-għan, ħaġa li għandha tiġi vverifikata mill-qorti tar-rinviju. |
L-Artikolu 20 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali għandu jiġi interpretat fis-sens li ma jipprekludix tali leġiżlazzjoni nazzjonali, sakemm din ma twassalx għal inugwaljanza fit-trattament bejn ix-xandara televiżivi nazzjonali u l-fornituri ta’ reklamar fuq l-internet għal dak li jirrigwarda x-xandir ta’ reklamar fuq livell reġjonali, ħaġa li għandha tiġi vverifikata mill-qorti tar-rinviju. |
Firem |
( *1 ) Lingwa tal-kawża: il-Ġermaniż.