–

għal Okrazhna prokuratura - Varna, minn I. Todorov u V. Chavdarov, bħala aġenti,

–

għall-Gvern Bulgaru, minn M. Georgieva, T. Mitova u E. Petranova, bħala aġenti,

–

għall-Gvern Awstrijak, minn J. Schmoll u F. Zeder, bħala aġenti,

–

għall-Kummissjoni Ewropea, inizjalment minn S. Grünheid, Y. Marinova u R. Troosters, sussegwentement minn S. Grünheid u Y. Marinova, bħala aġenti,

1

It-talbiet għal deċiżjoni preliminari jirrigwardaw l-interpretazzjoni tal-Artikolu 2 tad-Direttiva 2014/42/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat‑3 ta’ April 2014 dwar l-iffriżar u l-konfiska ta’ mezzi strumentali u r-rikavat minn attività kriminali fl-Unjoni Ewropea (ĠU 2014, L 127, p. 39, rettifika fil-ĠU 2014, L 138, p. 114), kif ukoll tal-Artikolu 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (iktar ’il quddiem il-“Karta”).

2

Dawn it-talbiet tressqu fil-kuntest ta’ proċeduri kriminali mibdija kontra DR (C‑845/19) u TS (C‑863/19) (iktar ’il quddiem, flimkien, il-“persuni kkonċernati”) dwar talbiet għal konfiska, wara l-kundanna tagħhom għal pussess ta’ sustanzi narkotiċi għall-finijiet tad-distribuzzjoni tagħhom, ta’ somom ta’ flus li l-persuni kkonċernati jallegaw li jappartjenu lil terzi.

3

Id-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2004/757/ĠAI tal‑25 ta’ Ottubru 2004 li tistabbilixxi dispożizzjonijiet minimi dwar l-elementi kostitwenti ta’ atti kriminali u ta’ pieni fil-qasam tat-traffikar illeċitu ta’ drogi (ĠU 2006, L 153M, p. 94), tipprovdi, fl-Artikolu 2 tagħha, intitolat “Reati marbuta mat-traffikar ta’ drogi u ta’ prekursuri”:

“1.   Kull Stat Membru għandu jieħu l-miżuri meħtieġa biex jiżgura li meta mġieba minn dawn li ġejjin issir bil-ħsieb u tkun infondata fid-dritt din għandha tkun punibbli:

[…]

[…]”

4

Skont l-Artikolu 4(2)(b) ta’ din id-deċiżjoni qafas:

“Kull Stat Membru għandu jieħu l-miżuri meħtieġa biex jiżgura li r-reati msemmija fl-Artikolu 2(1)(a), (b) u (ċ) huma punibbli b’pieni kriminali ta’ massimu ta’ minn ta’ l-inqas bejn 5 u 10 snin ħabs f’kull waħda miċ-ċirkostanzi li ġejjin:

[…]

5

Skont il-premessi 11, 19 sa 21, 33 u 38 tad-Direttiva 2014/42:

[…]

[…]

[…]

6

L-Artikolu 1 tad-Direttiva 2014/42, intitolat “Suġġett”, jipprovdi:

“1.   Din id-Direttiva tistabbilixxi regoli minimi dwar l-iffriżar tal-proprjetà fid-dawl tal-possibbiltà li tiġi kkonfiskata sussegwentement u dwar il-konfiska tal-proprjetà f’materji kriminali.

2.   Din id-Direttiva hija mingħajr preġudizzju għall-proċeduri li l-Istati Membri jistgħu jużaw biex jikkonfiskaw il-proprjetà inkwistjoni.”

7

L-Artikolu 2 ta’ din id-direttiva, intitolat “Definizzjonijiet”, jipprovdi:

“Għall-finijiet ta’ din id-Direttiva, japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin:

[…]

[…]”

8

L-Artikolu 3 tal-imsemmija direttiva, intitolat “Kamp ta’ applikazzjoni”, jipprevedi dan li ġej:

“Din id-Direttiva għandha tapplika għar-reati kriminali koperti minn:

[…]

[…]”

9

L-Artikolu 4 tad-Direttiva 2014/42, intitolat “Konfiska”, jistipula fil-paragrafu 1 tiegħu:

“L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa sabiex ikunu jistgħu jikkonfiskaw, kompletament jew parzjalment, il-mezzi strumentali u r-rikavat jew il-proprjetà li l-valur tagħha jkun ekwivalenti għal tali mezzi strumentali jew rikavat, soġġett għal kundanna definittiva għal reat kriminali, li tista’ wkoll tirriżulta minn proċedimenti in absentia.”

10

L-Artikolu 5 ta’ din id-direttiva, intitolat “Konfiska estiża”, jipprovdi:

“1.   L-Istati Membri għandhom jadottaw il-miżuri meħtieġa sabiex ikunu jistgħu jikkonfiskaw, kompletament jew parzjalment, il-proprjetà li tappartjeni lil persuna li tkun instabet ħatja ta’ reat kriminali li jista’ joħloq, direttament jew indirettament, benefiċċju ekonomiku, fejn qorti abbażi taċ-ċirkostanzi tal-każ, inklużi l-fatti speċifiċi u l-evidenza disponibbli, bħal li l-valur tal-proprjetà jkun sproporzjonat meta mqabbel mad-dħul legali tal-persuna li tinstab ħatja, tkun sodisfatta li l-proprjetà inkwistjoni nkisbet minn imġiba kriminali.

2.   Għall-fini tal-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu, il-kunċett ta’ ‘reat kriminali’ għandu jinkludi tal-inqas dan li ġej:

[…]

11

L-Artikolu 6 tal-imsemmija direttiva, intitolat “Konfiska fir-rigward ta’ parti terza”, jistabbilixxi li:

“1.   L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa biex ikunu jistgħu jikkonfiskaw ir-rikavat, jew proprjetà oħra li l-valur tagħha jkun ekwivalenti għar-rikavat, li, direttament jew indirettament, tkun ġiet ittrasferita minn persuna suspettata jew akkużata lil partijiet terzi, jew li tkun ġiet akkwistata minn partijiet terzi mingħand il-persuna suspettata jew akkużata, tal-inqas jekk dawk il-partijiet terzi kienu jafu jew suppost li kienu jafu li l-għan tat-trasferiment jew tal-akkwist kien biex tiġi evitata l-konfiska, abbażi ta’ fatti u ċirkostanzi konkreti, inkluż li t-trasferiment jew l-akkwist sar mingħajr ħlas jew għal ammont ferm aktar baxx mill-valur fis-suq.

2.   Il-paragrafu 1 ma għandux jippreġudika d-drittijiet ta’ persuni terzi in bona fide.”

12

L-Artikolu 8 tal-istess direttiva, intitolat “Salvagwardji”, jipprevedi:

“1.   L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw li l-persuni affettwati mill-miżuri previsti skont din id-Direttiva jkollhom id-dritt għal rimedju effettiv u proċess ġust sabiex jitħarsu d-drittijiet tagħhom.

[…]

6.   L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa biex jiżguraw li kwalunkwe ordni ta’ konfiska tkun debitament motivata u li l-ordni tiġi kkomunikata lill-persuna affettwata. L-Istati Membri għandhom jipprovdu għall-possibbiltà effettiva li persuna li fil-konfront tagħha tkun inħarġet ordni ta’ konfiska tkun tista’ tikkontesta dik l-ordni quddiem qorti.

7.   Mingħajr preġudizzju għad-Direttiva [2012/13/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat‑22 ta’ Mejju 2012 dwar id-dritt għall-informazzjoni fi proċeduri kriminali (ĠU 2012, L 142, p. 1, u għad-]Direttiva 2013/48/UE [tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat‑22 ta’ Ottubru 2013 dwar id-dritt ta’ aċċess għas-servizzi ta’ avukat fi proċedimenti kriminali u fi proċedimenti ta’ mandat ta’ arrest Ewropew, u dwar id-dritt li tiġi infurmata parti terza dwar iċ-ċaħda tal-libertà u d-dritt għal komunikazzjoni ma’ partijiet terzi u mal-awtoritajiet konsulari, matul iċ-ċaħda tal-libertà (ĠU 2013, L 294, p. 1)], il-persuni li l-proprjetà tagħhom tkun ġiet affettwata mill-ordni ta’ konfiska għandu jkollhom id-dritt ta’ aċċess għal avukat matul il-proċedimenti ta’ konfiska relatati mal-istabbiliment tar-rikavat u l-mezzi strumentali sabiex iħarsu d-drittijiet tagħhom. Il-persuni kkonċernati għandhom jiġu infurmati b’dak id-dritt.

8.   Fil-proċedimenti msemmija fl-Artikolu 5, il-persuna affettwata għandu jkollha l-possibbiltà effettiva li tikkontesta ċ-ċirkostanzi tal-każ, inklużi fatti speċifiċi u l-evidenza disponibbli li abbażi tagħhom il-proprjetà kkonċernata titqies bħala proprjetà li tkun rikavata minn imġiba kriminali.

9.   Il-partijiet terzi għandhom ikunu intitolati li jitolbu t-titolu tas-sjieda jew drittijiet ta’ proprjetà oħrajn, inkluż fil-każijiet imsemmija fl-Artikolu 6.

[…]”

13

L-Artikolu 53 tan-Nakazatelen kodeks (il-Kodiċi Kriminali, iktar ’il quddiem in-“NK”) jistipula:

“(1)   Irrispettivament minn kull responsabbiltà kriminali, għandhom jiġu kkonfiskati għall-benefiċċju tal-Istat:

(2)   Għandhom jiġu kkonfiskati wkoll għall-benefiċċju tal-Istat:

(3)   Fis-sens tal-paragrafu 2(b):

14

L-Artikolu 354a tal-NK jipprovdi:

“(1)   Kull min, mingħajr awtorizzazzjoni xierqa, jimmanifattura, jittrasforma, jakkwista jew jippossjedi sustanzi narkotiċi jew l-ekwivalenti tagħhom għal finijiet ta’ traffikar, għandu jiġi punit, meta s-sustanzi narkotiċi jkunu ta’ riskju għoli jew simili għalihom, b’terminu ta’ priġunerija ta’ bejn sentejn u tmien snin u b’multa ta’ bejn [5000 lev Bulgaru (BGN) u BGN 20000 (bejn madwar EUR 2500 u EUR 10000) u, għal sustanzi narkotiċi riskjużi jew l-ekwivalenti tagħhom, b’terminu ta’ priġunerija ta’ bejn sena u sitt snin u multa minn [BGN 2000 sa BGN 10000 (minn madwar EUR 1000 sa EUR 5000)]. […]

[…]

(3)   Kull min, mingħajr awtorizzazzjoni xierqa, jakkwista jew jippossjedi sustanzi narkotiċi jew dawk simili għalihom għandu jiġi punit:

[…]”

15

Il-punt (1) tal-Artikolu 306(1) tan-Nakazatelno-protsesualen kodeks (il-Kodiċi tal-Proċedura Kriminali, iktar ’il quddiem in-“NPK”) jipprevedi:

“(1)   Il-qorti tista’ wkoll tiddeċiedi permezz ta’ digriet dwar id-domandi li jirrigwardaw:

[…]”

16

Fil‑21 ta’ Frar 2019, fil-Belt ta’ Varna (il-Bulgarija), DR u TS kellhom mingħajr awtorizzazzjoni, bl-għan tat-traffikar tagħhom, sustanzi narkotiċi b’riskju għoli. Huma ġew ikkundannati kriminalment għal dan ir-reat abbażi tal-Artikolu 354a tan-NK, għal piena ta’ priġunerija ta’ sena kif ukoll għal multa ta’ BGN 2500 (madwar EUR 1250) u għal piena ta’ priġunerija ta’ sentejn, sospiża għal erba’ snin, kif ukoll għal multa ta’ BGN 5000 (madwar EUR 2500), rispettivament.

17

Waqt tfittxija f’residenza fejn DR kien jgħix ma’ ommu u man-nanniet tiegħu, kif ukoll tfittxija fil-karozza tiegħu, imwettqa mill-awtoritajiet kompetenti fil-kuntest tal-proċedura li tippreċedi l-proċess kriminali, dawn tal-aħħar skoprew somma flus fl-ammont ta’ BGN 4 447.06 (madwar EUR 2200).

18

Fil-kuntest ta’ tfittxija f’residenza fejn TS kien jgħix ma’ ommu, li saret ukoll fil-kuntest tal-proċedura li tippreċedi l-proċess kriminali, l-imsemmija awtoritajiet skoprew somma flus fl-ammont ta’ BGN 9 324.25 (madwar EUR 4800).

19

Wara l-kundanna kriminali tal-persuni kkonċernati, l-Okrazhna prokuratura – Varna (l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Reġjonali ta’ Varna, il-Bulgarija) (iktar ’il quddiem l-“Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku”) talab lill-Okrazhen sad Varna (il-Qorti Reġjonali ta’ Varna, il-Bulgarija), il-qorti tal-ewwel istanza, tordna l-konfiska ta’ dawn is-somom ta’ flus favur l-Istat, konformement mal-punt 1 tal-Artikolu 306(1) tan-NPK. Il-qorti tal-ewwel istanza eżaminat din it-talba tal-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku f’seduta pubblika, li fiha pparteċipaw il-persuni kkonċernati u ż-żewġ avukati tagħhom.

20

Quddiem dik il-qorti, DR iddikjara li s-somma flus imsemmija fil-punt 17 ta’ din is-sentenza kienet tappartjeni lin-nanna tiegħu u li din tal-aħħar kienet akkwistatha permezz ta’ self bankarju. Barra minn hekk, huwa ppreżenta prova bil-miktub li tistabbilixxi li, fix-xahar ta’ Diċembru 2018, hija kienet ġibdet mill-kont bankarju tagħha s-somma ta’ BGN 7 000.06 (madwar EUR 3500). In-nanna ta’ DR ma ħaditx sehem fil-proċedura quddiem il-qorti tal-ewwel istanza, peress li d-dritt Bulgaru ma jippermettilhiex tipparteċipa bħala parti distinta mill-awtur tal-ksur ikkonċernat. Hija lanqas ma nstemgħet bħala xhud.

21

Fil-kuntest ta’ din il-proċedura, TS, min-naħa tiegħu, iddikjara li s-somma flus imsemmija fil-punt 18 ta’ din is-sentenza kienet tappartjeni lil ommu u lil oħtu. F’dan ir-rigward, huwa ppreżenta prova bil-miktub li tistabbilixxi li, fix-xahar ta’ Marzu 2018, ommu kienet ikkuntrattat mal-bank DSK EAD kreditu għall-konsum fl-ammont ta’ BGN 17000 (madwar EUR 8500). Omm TS lanqas ma setgħet tipparteċipa fil-proċedura quddiem il-qorti tal-ewwel istanza. Madankollu, hija nstemgħet bħala xhud fir-rigward tas-somma flus misjuba fir-residenza fejn kienet tgħix ma’ binha.

22

Il-qorti tal-ewwel istanza rrifjutat li tawtorizza l-konfiska tas-somom ta’ flus inkwistjoni fil-kawżi prinċipali, billi kkunsidrat li r-reat kriminali li ġew ikkundannati għalih il-persuni kkonċernati, jiġifieri l-pussess ta’ sustanzi narkotiċi bl-għan li jiġu ttraffikati, ma kienx ta’ natura li jiġġenera vantaġġi ekonomiċi. F’dan ir-rigward, din il-qorti qieset li, minkejja li jeżistu provi, jiġifieri t-testimonjanzi ta’ xhieda, li, fil-kawżi inkwistjoni, il-persuni kkonċernati kienu jbigħu sustanzi narkotiċi, il-kundizzjonijiet għall-konfiska favur l-Istat imsemmija fl-Artikolu 53(2) tan-NK ma kinux ġew issodisfatti, sa fejn l-Uffiċċju tal-Prosekutur ma kienx akkuża lill-persuni kkonċernati li jwettqu bejgħ ta’ sustanzi narkotiċi u sa fejn l-eżistenza ta’ ttraffikar ta’ sustanzi narkotiċi ma kinitx ġiet ikkonfermata mill-kundanni kriminali.

23

L-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku kkontesta s-sentenza mogħtija mill-qorti tal-ewwel istanza quddiem il-qorti tar-rinviju, billi sostna li l-qorti tal-ewwel istanza ma kinitx applikat l-Artikolu 53(2) tan-NK fid-dawl tad-Direttiva 2014/42. Il-persuni kkonċernati ma jaqblux mal-opinjoni tal-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku u jqisu li hija biss il-proprjetà materjali, derivanti direttament mir-reat li l-persuni kkonċernati ġew ikkundannati għalih, li tista’ tiġi kkonfiskata.

24

F’dan il-kuntest, l-Apelativen sad – Varna (il-Qorti tal-Appell ta’ Varna, il-Bulgarija) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domandi preliminari li ġejjin, ifformulati b’mod identiku fil-Kawżi C‑845/19 u C‑863/19:

25

Permezz tal-ewwel domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk id-Direttiva 2014/42 għandhiex tiġi interpretata fis-sens li l-pussess ta’ sustanzi narkotiċi bl-għan li jiġu ttraffikati jidħol fil-kamp ta’ applikazzjoni tagħha, minkejja li l-elementi kollha inerenti għat-twettiq ta’ dan ir-reat huma limitati għal Stat Membru wieħed biss.

26

Preliminarjament, għandu jiġi ddeterminat jekk reat li jikkonsisti fil-pussess ta’ sustanzi narkotiċi għall-finijiet tat-traffikar tagħhom, fis-sens tal-Artikolu 354a(1) tan-NK, bħal dak inkwistjoni fil-kawżi prinċipali, jaqax taħt il-kamp ta’ applikazzjoni ratione materiae tad-Direttiva 2014/42.

27

F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li l-ewwel paragrafu tal-Artikolu 3 ta’ din id-direttiva jelenka r-reati kriminali li għalihom tapplika l-imsemmija direttiva, jiġifieri dawk koperti mill-istrumenti legali msemmija fil-punti (a) sa (k) ta’ dan l-artikolu.

28

B’mod iktar partikolari, skont il-punt (g) tal-Artikolu 3 tagħha, id-Direttiva 2014/42 tapplika għar-reati kriminali koperti mid-Deċiżjoni Qafas 2004/757.

29

Issa, l-Artikolu 2(1)(c) ta’ din id-deċiżjoni qafas jinkludi, fost dawn ir-reati, il-pussess jew ix-xiri ta’ drogi bl-għan li titwettaq waħda mill-attivitajiet elenkati fl-Artikolu 2(1)(a) tal-imsemmija deċiżjoni qafas, jiġifieri b’mod partikolari t-traffikar u l-bejgħ ta’ drogi.

30

Għaldaqstant, reat, bħal dak imsemmi fil-punt 26 ta’ din is-sentenza, jaqa’ taħt il-kamp ta’ applikazzjoni ratione materiae tad-Direttiva 2014/42.

31

Fir-rigward tad-domanda magħmula, għandu jiġi rrilevat li d-Direttiva 2014/42 hija bbażata, b’mod partikolari, fuq l-Artikolu 83(1) TFUE.

32

Skont l-ewwel subparagrafu tal-paragrafu 1 tal-Artikolu 83 TFUE, l-Unjoni Ewropea għandha l-possibbiltà li tistabbilixxi regoli minimi dwar id-definizzjoni tar-reati kriminali u tas-sanzjonijiet f’oqsma ta’ kriminalità partikolarment gravi li għandhom dimensjoni transkonfinali li tirriżulta min-natura jew mill-effett ta’ dawn ir-reati jew minn ħtieġa partikolari li jiġu miġġielda fuq bażi komuni. Barra minn hekk, bħalma jirriżulta mit-tieni subparagrafu tal-imsemmi paragrafu, it-“traffikar illeċitu ta’ droga” huwa wieħed minn dawn l-oqsma ta’ kriminalità.

33

Għalhekk, il-pussess ta’ sustanzi narkotiċi għall-finijiet tat-traffikar tagħhom jaqa’ taħt qasam ta’ kriminalità partikolarment gravi, li għandu dimensjoni transkonfinali li tista’ tirriżulta b’mod partikolari min-natura jew mill-effetti ta’ tali reat, fis-sens tal-Artikolu 83(1) TFUE, b’tali mod li l-leġiżlatur tal-Unjoni għandu kompetenza sabiex jadotta, abbażi tal-imsemmi artikolu, regoli minimi ta’ armonizzazzjoni dwar id-definizzjoni tar-reati kriminali u tas-sanzjonijiet fil-qasam ikkunsidrat, mingħajr ma din il-kompetenza tkopri biss is-sitwazzjonijiet li fihom l-elementi inerenti għall-kummissjoni ta’ reat konkret ma humiex limitati għal Stat Membru wieħed biss. Barra minn hekk, tali limitazzjoni lanqas ma tirriżulta mid-dispożizzjonijiet tad-Direttiva 2014/42.

34

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, ir-risposta għall-ewwel domanda għandha tkun li d-Direttiva 2014/42 għandha tiġi interpretata fis-sens li l-pussess ta’ sustanzi narkotiċi għall-finijiet tat-traffikar tagħhom jaqa’ fil-kamp ta’ applikazzjoni tagħha, minkejja li l-elementi kollha inerenti għat-twettiq ta’ dan ir-reat huma limitati għal Stat Membru wieħed biss.

35

Preliminarjament, għandu jitfakkar li, fil-kuntest tal-proċedura ta’ kooperazzjoni bejn il-qrati nazzjonali u l-Qorti tal-Ġustizzja stabbilita fl-Artikolu 267 TFUE, huwa l-kompitu tagħha li tagħti lill-qorti nazzjonali risposta utli li tippermettilha tiddeċiedi l-kawża li tkun adita biha. Minn din il-perspettiva, huwa l-kompitu, jekk ikun il-każ, tal-Qorti tal-Ġustizzja li tirriformula d-domandi magħmula lilha. Fil-fatt, il-missjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja hija li tinterpreta d-dispożizzjonijiet kollha tad-dritt tal-Unjoni li l-qrati nazzjonali jkollhom bżonn sabiex jiddeċiedu dwar it-tilwim imressaq quddiemhom, anki jekk dawn id-dispożizzjonijiet ma jkunux ġew indikati espliċitament fid-domandi li dawn il-qrati jkunu għamlulha (sentenza tat‑8 ta’ Mejju 2019, PI, C‑230/18, EU:C:2019:383, punt 42 u l-ġurisprudenza ċċitata).

36

It-tieni u t-tielet domanda jirrigwardaw l-interpretazzjoni tal-kunċett ta’ “vantaġġ ekonomiku li jirriżulta indirettament minn reat kriminali” li jinsab fil-punt (1) tal-Artikolu 2 tad-Direttiva 2014/42.

37

B’mod iktar partikolari, permezz ta’ dawn id-domandi, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, minn naħa, jekk din id-dispożizzjoni għandhiex tiġi interpretata fis-sens li tipprekludi leġiżlazzjoni nazzjonali li ma tipprevedix il-konfiska ta’ vantaġġ ekonomiku miksub indirettament minn reat kriminali u, min-naħa l-oħra, jekk is-somom ta’ flus maqbuda fid-dar tal-persuni kkonċernati u tal-familja tagħhom kif ukoll fil-karozza użata minn wieħed minn dawn il-persuni kkonċernati jikkostitwixxux tali vantaġġ ekonomiku.

38

F’dan ir-rigward, għandu jiġi ppreċiżat li l-kunċett ta’ “vantaġġ ekonomiku li jirriżulta indirettament minn reat kriminali” jaqa’ taħt id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “rikavat” li tinsab fil-punt (1) tal-Artikolu 2 tad-Direttiva 2014/42, li tipprovdi li r-“rikavat” huwa “kwalunkwe vantaġġ ekonomiku li jirriżulta, direttament jew indirettament minn reat kriminali” li “jista’ jikkonsisti minn kwalunkwe forma ta’ proprjetà u jinkludi kwalunkwe investiment mill-ġdid jew kwalunkwe trasformazzjoni li jsiru sussegwentement ta’ rikavat dirett u kwalunkwe benefiċċju ta’ valur”.

39

Bħalma jsegwi mill-punt 2.6 tal-espożizzjoni tal-motivi tal-Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-iffriżar u l-konfiska ta’ rikavati mill-kriminalità fl-Unjoni Ewropea, (COM (2012) 85 final), fl-oriġini tad-Direttiva 2014/42, id-definizzjoni tal-kunċett ta’ “rikavat”, fis-sens ta’ din id-direttiva, ġiet estiża meta mqabbla mad-definizzjoni ta’ dan il-kunċett li tinsab fid-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2005/212/ĠAI tal‑24 ta’ Frar 2005 dwar il-Konfiska ta’ Rikavati, Mezzi Strumentali u Proprjetà Konnessi mal-Kriminalità (ĠU 2006, L 159M, p. 223), sabiex tiġi prevista l-possibbiltà li jiġu kkonfiskati l-benefiċċji kollha li jirriżultaw mir-rikavat tal-kriminalità, inkluż ir-rikavat indirett.

40

Barra minn hekk, kif irrileva l-Avukat Ġenerali fil-punt 49 tal-konklużjonijiet tiegħu, billi għamel riferiment espress, fil-punt (1) tal-Artikolu 2 tad-Direttiva 2014/42, għall-vantaġġi diretti jew indiretti, il-leġiżlatur tal-Unjoni ma kellux l-intenzjoni li jistabbilixxi żewġ kunċetti distinti, li jkunu indipendenti minn xulxin. Fil-fatt, kif jirriżulta mill-premessa 11 ta’ din id-direttiva, il-kunċett ta’ “rikavat” ġie kkjarifikat minnha, sabiex jinkludi fih mhux biss il-proprjetà li tirriżulta direttament mir-reat kriminali kkonċernat iżda wkoll it-trasformazzjonijiet kollha ta’ din il-proprjetà kif ukoll il-benefiċċji ta’ valur l-oħrajn maħluq minnhom.

41

F’dan il-każ, mid-deċiżjonijiet tar-rinviju jsegwi li l-leġiżlazzjoni nazzjonali tipprevedi, kif jirriżulta mill-Artikolu 53(2) tan-NK, il-konfiska tal-“prodotti diretti u indiretti miksuba permezz tar-reat kriminali”. Barra minn hekk, l-Artikolu 53(3) tan-NK jippreċiża li “jikkostitwixxi ‘rikavat indirett’ kull vantaġġ ekonomiku li jirriżulta mid-dispożizzjoni tar-rikavat dirett, kif ukoll minn kull proprjetà li tirriżulta mit-trasformazzjoni ulterjuri totali jew parzjali tar-rikavat dirett”.

42

Jidher għalhekk, bla ħsara għal verifika mill-qorti tar-rinviju, li hija l-unika li għandha ġurisdizzjoni sabiex tinterpreta d-dritt nazzjonali, li l-leġiżlazzjoni inkwistjoni fil-kawża prinċipali tipprevedi l-konfiska ta’ vantaġġ ekonomiku miksub indirettament minn reat kriminali, fis-sens tal-punt (1) tal-Artikolu 2 tad-Direttiva 2014/42.

43

Fi kwalunkwe każ, anki jekk jitqies li din id-direttiva tkun ġiet trasposta b’mod inkomplet jew skorrett fid-dritt Bulgaru, din ma tkunx tista’, konformement mal-ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja, tiġi invokata bħala tali minn Stat Membru kontra individwu sabiex tiġi eskluża dispożizzjoni tad-dritt nazzjonali li hija kuntrarja għaliha, sabiex toħloq obbligi fil-konfront tiegħu (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tat‑8 ta’ Ottubru 2020, Subdelegación del Gobierno en Toledo (Konsegwenzi tas-sentenza Zaizoune), C‑568/19, EU:C:2020:807, punt 35 u l-ġurisprudenza ċċitata).

44

Dan ingħad, mill-kliem stess tal-punt (1) tal-Artikolu 2 tad-Direttiva 2014/42 isegwi li, sabiex jiġi kklassifikat bħala “rikavat”, il-vantaġġ ekonomiku, kemm jekk ikun dirett jew indirett, għandu, fi kwalunkwe każ, jirriżulta minn reat kriminali.

45

F’dan il-każ, kif jirriżulta mid-deċiżjonijiet tar-rinviju, minn naħa, il-persuni kkonċernati ġew ikkundannati għall-pussess, bl-għan tat-traffikar tagħhom, ta’ sustanzi narkotiċi b’riskju għoli, liema reat kriminali ma huwiex, fih innifsu, ta’ natura li joħloq vantaġġ ekonomiku. Min-naħa l-oħra, minkejja li kien hemm provi li dawn il-persuni kkonċernati kienu involuti fil-bejgħ ta’ sustanzi narkotiċi, huma la ġew akkużati u lanqas ikkundannati għal tali reat kriminali.

46

F’dawn iċ-ċirkustanzi, sabiex tingħata risposta utli lill-qorti tar-rinviju, għandu jitqies, konformement mal-ġurisprudenza ċċitata fil-punt 35 ta’ din is-sentenza, li, permezz tat-tieni u tat-tielet domanda tagħha, din il-qorti tistaqsi, essenzjalment, jekk id-Direttiva 2014/42 għandhiex tiġi interpretata fis-sens li hija tipprevedi biss il-konfiska tal-proprjetà li tikkostitwixxi “vantaġġ ekonomiku” li jirriżulta mir-reat kriminali li għalih l-awtur ta’ dan ir-reat ġie kkundannat jew li hija tipprevedi wkoll dik tal-proprjetà li tappartjeni lil dan l-awtur li għaliha hemm provi li tikkostitwixxi vantaġġ ekonomiku li jirriżulta minn attivitajiet kriminali oħrajn.

47

Konformement mal-Artikolu 1(1) tagħha, id-Direttiva 2014/42 tistabbilixxi regoli minimi dwar, b’mod partikolari, il-konfiska ta’ proprjetà f’materji kriminali.

48

B’mod iktar partikolari, skont l-Artikoli 4, 5 u 6 tagħha, din id-direttiva tobbliga lill-Istati Membri jipprevedu tali konfiska fi tliet każijiet li għandhom jiġu eżaminati suċċessivament.

49

Fir-rigward, fl-ewwel lok, tal-Artikolu 4(1) tal-imsemmija direttiva, dan jimponi fuq l-Istati Membri l-obbligu li jieħdu l-miżuri neċessarji sabiex jippermettu l-konfiska, b’mod partikolari, tar-rikavat kollu jew ta’ parti minnu, jiġifieri vantaġġi ekonomiċi miksuba, direttament jew indirettament, minn reati kriminali, bla ħsara għal kundanna definittiva għal reat kriminali, inkluża dik mogħtija fil-kuntest ta’ proċedura fil-kontumaċja.

50

F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li, għalkemm din id-dispożizzjoni tipprevedi kundanna definittiva għal reat kriminali, hija madankollu ma tispeċifikax jekk dan ir-reat kriminali għandux neċessarjament ikun dak li minnu jirriżulta r-rikavat inkwistjoni jew jekk jistax ikun reat kriminali ieħor eventwalment marbut mal-ewwel wieħed.

51

Kif osserva l-Avukat Ġenerali, essenzjalment, fil-punt 56 tal-konklużjonijiet tiegħu, il-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/42 jista’ jinftiehem aħjar fir-rigward tal-każijiet ta’ konfiska msemmija fl-Artikolu 5 ta’ din id-direttiva kif ukoll fid-dawl tal-premessa 19 tagħha.

52

Skont l-Artikolu 5 tad-Direttiva 2014/42, l-Istati Membri għandhom jadottaw il-miżuri neċessarji sabiex ikunu jistgħu jikkonfiskaw il-proprjetà kollha, jew parti minnha, li tappartjeni lil persuna li tkun instabet ħatja ta’ reat kriminali li jista’ joħloq, direttament jew indirettament, vantaġġ ekonomiku, meta qorti, abbażi taċ-ċirkustanzi tal-kawża, inklużi l-fatti konkreti u l-provi disponibbli, tkun issodisfatta li l-proprjetà inkwistjoni toriġina minn attivitajiet kriminali.

53

Fir-rigward tal-premessa 19 ta’ din id-direttiva, din tistipula li, sabiex il-kriminalità organizzata tkun miġġielda b’mod effettiv, jista’ jkun hemm ċerti sitwazzjonijiet li fihom, wara l-kundanna kriminali, għandha ssir il-konfiska mhux biss tal-proprjetà assoċjata ma’ reat kriminali speċifiku, iżda wkoll ta’ proprjetà addizzjonali identifikata mill-qorti bħala li tikkostitwixxi r-rikavat ta’ reati kriminali oħrajn. Skont l-istess premessa, dan l-approċċ jikkorrispondi għall-kunċett ta’ “konfiska estiża”, fis-sens tal-Artikolu 5 tal-imsemmija direttiva.

54

Għalhekk, għandu jitqies li l-konfiska estiża, prevista f’dan l-Artikolu 5, tkopri sitwazzjonijiet li fihom l-Artikolu 4 tal-istess direttiva ma jistax jiġi applikat minħabba l-assenza ta’ rabta bejn il-proprjetà inkwistjoni u r-reat li għalih ingħatat il-kundanna definittiva.

55

Konsegwentement, l-Artikolu 4 tad-Direttiva 2014/42, moqri fid-dawl tal-Artikolu 5 tal-premessa 19 tagħha, għandu jiġi interpretat fis-sens li, għall-finijiet tal-applikazzjoni tiegħu, huwa neċessarju li r-rikavat li l-konfiska tiegħu hija prevista jirriżulta mir-reat kriminali li għalih tkun saret il-kundanna definittiva tal-awtur tiegħu.

56

F’dan il-każ, sa fejn, kif jirriżulta mill-punt 45 ta’ din is-sentenza, ir-reat kriminali ta’ pussess, għall-finijiet tat-traffikar tagħhom, ta’ sustanzi narkotiċi b’riskju għoli, li għalih il-persuni kkonċernati ġew ikkundannati permezz ta’ sentenza definittiva, ma huwiex, fih innifsu, ta’ natura li jiġġenera vantaġġ ekonomiku, is-somom ta’ flus li l-konfiska tagħhom hija mitluba ma setgħux, għaldaqstant, jirriżultaw minn dan ir-reat kriminali.

57

Minn dan isegwi li l-konfiska ta’ tali somom ta’ flus ma hijiex koperta mill-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2014/42.

58

F’dak li jirrigwarda, fit-tieni lok, l-Artikolu 5 tad-Direttiva 2014/42, filwaqt li jiġi ppreċiżat li l-kunċett ta’ “proprjetà” li huwa jirrigwarda jkopri, skont il-punt (2) tal-Artikolu 2 ta’ din id-direttiva, proprjetà ta’ “kwalunkwe deskrizzjoni” u, għaldaqstant ukoll somom ta’ flus, għandu jiġi osservat li, bħalma jirriżulta mill-formulazzjoni tiegħu, il-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu 5 jeħtieġ, għall-finijiet tal-konfiska ta’ proprjetà, li jiġu ssodisfatti tliet kundizzjonijiet kumulattivi.

59

L-ewwel, il-persuna li għaliha tappartjeni l-proprjetà għandha tiġi rrikonoxxuta bħala ħatja ta’ “reat kriminali”.

60

F’dan ir-rigward, l-Artikolu 5(2) tad-Direttiva 2014/42 jippreċiża li dan il-kunċett ta’ “reat kriminali” jinkludi tal-inqas, kif jirriżulta minn dan il-paragrafu 2(e), reat kriminali ssanzjonat, konformement mal-istrument applikabbli previst fl-Artikolu 3 ta’ din id-direttiva, permezz ta’ piena ta’ priġunerija ta’ tul massimu ta’ mill-inqas erba’ snin.

61

F’dan il-każ, kif ġie kkonstatat fil-punt 29 ta’ din is-sentenza, il-pussess ta’ sustanzi narkotiċi għall-finijiet tat-traffikar tagħhom huwa reat kriminali ssanzjonat konformement mal-Artikolu 2(1)(c) tad-Deċiżjoni Qafas 2004/757, li għalih jirreferi l-punt (g) tal-Artikolu 3 tad-Direttiva 2014/42.

62

Barra minn hekk, fir-rigward tar-rekwiżit imsemmi fil-punt 60 ta’ din is-sentenza, skont liema r-reat kriminali għandu jkun punibbli b’piena ta’ priġunerija għal perijodu massimu ta’ mill-inqas erba’ snin, għandu jiġi rrilevat li, skont l-Artikolu 4(2)(b) tal-imsemmija deċiżjoni qafas, il-piena massima prevista għar-reat imsemmi fl-Artikolu 2(1)(c) tagħha hija ta’ mill-inqas ħames snin, b’mod partikolari meta r-reat jirrigwarda drogi fost l-iktar dannużi għas-saħħa.

63

F’dan il-każ, bħalma jsegwi mid-deċiżjonijiet tar-rinviju, il-persuni kkonċernati ġew ikkundannati għall-pussess ta’ prodotti narkotiċi b’riskju għoli, li donnu jindika li dawn il-kundanni kienu jikkonċernaw reati li jirrigwardaw drogi fost l-iktar dannużi għas-saħħa, fis-sens tal-Artikolu 4(2)(b) tad-Deċiżjoni Qafas 2004/757, b’tali mod li r-reat li wettqu jidher li huwa ssanzjonat b’piena ta’ priġunerija ta’ tul massimu ta’ mill-inqas erba’ snin.

64

It-tieni, ir-reat kriminali li għalih il-persuna tkun instabet ħatja għandu jkun jista’ jagħti lok, direttament jew indirettament, għal vantaġġ ekonomiku.

65

F’dan ir-rigward, il-premessa 20 tad-Direttiva 2014/42 tindika li, meta huma jistabbilixxu jekk reat kriminali jistax iwassal, direttament jew indirettament, għal tali vantaġġ, “l-Istati Membri jistgħu jieħdu f’kunsiderazzjoni l-modus operandi, pereżempju jekk xi kondizzjoni għar-reat tkun li dan twettaq fil-kuntest ta’ kriminalità organizzata jew bil-ħsieb li jiġu ġġenerati profitti minn reati kriminali”. It-tieni sentenza tal-imsemmija premessa tippreċiża madankollu li t-teħid inkunsiderazzjoni tal-imsemmi modus operandi“ma għandux, inġenerali, jippreġudika l-possibbiltà li wieħed jirrikorri għall-konfiska estiża”.

66

Għaldaqstant, f’dan il-każ, hija l-qorti tar-rinviju li għandha tevalwa jekk ir-reat inkwistjoni fil-kawżi prinċipali li jikkonsisti fil-pussess ta’ prodotti narkotiċi b’riskju għoli għall-finijiet tat-traffikar tagħhom jistax jagħti lok, direttament jew indirettament, għal vantaġġ ekonomiku, billi tieħu inkunsiderazzjoni, jekk ikun il-każ, il-modus operandi tar-reat, fost liema b’mod partikolari hemm iċ-ċirkustanza li dan twettaq fil-kuntest tal-kriminalità organizzata jew bl-intenzjoni li jinkisbu profitti regolari minn reati kriminali.

67

It-tielet, kif isegwi mill-premessa 21 tad-Direttiva 2014/42, il-qorti għandha, fi kwalunkwe każ, tkun konvinta, abbażi taċ-ċirkustanzi tal-kawża, inklużi tal-elementi fattwali konkreti u tal-provi disponibbli, li l-proprjetà inkwistjoni toriġina minn attivitajiet kriminali. F’dan ir-rigward, il-qorti tar-rinviju tista’ b’mod partikolari tieħu inkunsiderazzjoni, kif previst fl-Artikolu 5(1) tad-Direttiva 2014/42, l-isproporzjon bejn il-valur tal-proprjetà inkwistjoni u d-dħul legali tal-persuna kkundannata. Dan ingħad, din il-persuna għandu jkollha possibbiltà reali li tikkontesta ċ-ċirkustanzi tal-każ, inklużi l-fatti konkreti u l-provi disponibbli li abbażi tagħhom il-proprjetà kkonċernata titqies bħala proprjetà li toriġina minn attivitajiet kriminali, skont il-kliem tal-Artikolu 8(8) tad-Direttiva 2014/42.

68

Fir-rigward, fit-tielet lok, tal-Artikolu 6 tad-Direttiva 2014/42, dwar il-konfiska tal-assi ta’ terzi, dan jitlob lill-Istati Membri jadottaw il-miżuri neċessarji sabiex jippermettu l-konfiska ta’ rikavat jew ta’ proprjetà li l-valur tagħhom jikkorrispondi għal dak tar-rikavat li jkun ġie ttrasferit, direttament jew indirettament, lil terzi minn persuna ssuspettata jew akkużata, jew li jkun ġie akkwistat minn terzi mingħand persuna ssuspettata jew akkużata, tal-inqas fil-każijiet fejn dawn it-terzi kienu jafu jew messhom kienu jafu li l-għan tat-trasferiment jew tal-akkwist kien biex tiġi evitata l-konfiska.

69

F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li l-konfiska msemmija fl-Artikolu 6 tad-Direttiva 2014/42 tippreżupponi li tiġi stabbilita l-eżistenza ta’ trasferiment ta’ rikavat lil terz jew ta’ akkwist ta’ tali rikavat minn terz kif ukoll l-għarfien minn dan it-terz tal-fatt li dan it-trasferiment jew dan l-akkwist kellu bħala għan, għall-persuna ssuspettata jew akkużata, li tevita l-konfiska.

70

Issa, id-deċiżjonijiet tar-rinviju ma jindikawx li dan huwa l-każ fil-kawżi prinċipali, b’tali mod li l-Artikolu 6 tad-Direttiva 2014/42 ma jidhirx rilevanti fil-kuntest ta’ dawn il-kawżi.

71

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti kollha, ir-risposta għat-tieni u għat-tielet domanda għandha tkun li d-Direttiva 2014/42 għandha tiġi interpretata fis-sens li hija ma tipprevedix biss il-konfiska tal-proprjetà li tikkostitwixxi vantaġġ ekonomiku li jirriżulta mir-reat kriminali li l-awtur ta’ dan ir-reat ġie kkundannat għalih, iżda li hija tipprevedi wkoll dik tal-proprjetà li tappartjeni lil dan l-awtur li l-qorti nazzjonali adita bil-kawża hija konvinta li toriġina minn attivitajiet kriminali oħrajn, b’osservanza tal-garanziji previsti fl-Artikolu 8(8) ta’ din id-direttiva u bil-kundizzjoni li r-reat li l-imsemmi awtur ġie ddikjarat li huwa ħati tiegħu jinsab fost dawk elenkati fl-Artikolu 5(2) tal-imsemmija direttiva u li dan ir-reat ikun jista’ jagħti lok, direttament jew indirettament, għal vantaġġ ekonomiku fis-sens tal-istess direttiva.

72

Permezz tar-raba’ domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikolu 47 tal-Karta għandux jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi leġiżlazzjoni nazzjonali li tippermetti l-konfiska, favur l-Istat, ta’ proprjetà li huwa allegat li tappartjeni lil persuna differenti mill-awtur tar-reat kriminali inkwistjoni, mingħajr ma din il-persuna ma jkollha l-possibbiltà li tikkostitwixxi ruħha bħala parti fil-proċedura ta’ konfiska.

73

Għandu jitfakkar li l-kamp ta’ applikazzjoni tal-Karta, fir-rigward tal-azzjoni tal-Istati Membri, huwa ddefinit fl-Artikolu 51(1) tagħha, skont liema d-dispożizzjonijiet tal-Karta japplikaw għall-Istati Membri biss meta dawn ikunu qegħdin jimplimentaw id-dritt tal-Unjoni (sentenza tal‑14 ta’ Jannar 2021, Okrazhna prokuratura – Haskovo u Apelativna prokuratura – Plovdiv, C‑393/19, EU:C:2021:8, punt 30 kif ukoll il-ġurisprudenza ċċitata).

74

F’dan il-każ, mid-deċiżjonijiet tar-rinviju jsegwi li l-Artikolu 53(2)(b) tan-NK ġie introdott permezz taż-zakon za izmenenie i dopalnenie na nakazatelnia kodeks (il-Liġi li Temenda u li Tissupplimenta l-Kodiċi Kriminali) (DV Nru 7 tat‑22 ta’ Jannar 2019), u li din il-liġi tinvolvi l-implimentazzjoni, fid-dritt Bulgaru, tad-Direttiva 2014/42, fis-sens tal-Artikolu 51(1) tal-Karta. Għalhekk, bl-adozzjoni ta’ din l-istess liġi, il-leġiżlatur Bulgaru kien obbligat jirrispetta d-drittijiet fundamentali stabbiliti fl-Artikolu 47 tal-Karta.

75

Skont l-ewwel u t-tieni paragrafu tal-Artikolu 47 tal-Karta, kull persuna li d-drittijiet u l-libertajiet tagħha ggarantiti mid-dritt tal-Unjoni ġew miksura għandha d-dritt għal rimedju effettiv quddiem qorti skont il-kundizzjonijiet previsti f’dan l-artikolu u b’mod partikolari li l-kawża tagħha tinstema’ b’mod ġust. Barra minn hekk, id-drittijiet fundamentali msemmija fl-imsemmi Artikolu 47 huma affermati mill-ġdid mid-Direttiva 2014/42 innifisha, li l-Artikolu 8(1) tagħha jipprovdi li l-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri neċessarji sabiex jiżguraw li l-persuni kkonċernati mill-miżuri previsti minn din id-direttiva jkollhom dritt għal rimedju effettiv u għal smigħ xieraq sabiex jitħarsu d-drittijiet tagħhom.

76

F’dan ir-rigward, għandu jiġi rrilevat li, minħabba n-natura ġenerali tal-formulazzjoni tal-Artikolu 8(1) tad-Direttiva 2014/42, il-persuni li lilhom l-Istati Membri għandhom jiggarantixxu rimedji effettivi u smigħ xieraq ma humiex biss dawk irrikonoxxuti ħatja ta’ reat iżda wkoll it-terzi li l-proprjetà tagħhom hija kkonċernata mid-deċiżjoni ta’ konfiska (ara, b’analoġija, is-sentenza tal‑14 ta’ Jannar 2021, Okrazhna prokuratura – Haskovo u Apelativna prokuratura – Plovdiv, C‑393/19, EU:C:2021:8, punt 61).

77

Din l-interpretazzjoni tirriżulta wkoll mill-premessa 33 tad-Direttiva 2014/42, li tistipula li din id-direttiva tippreġudika b’mod sinjifikattiv id-drittijiet tal-persuni, mhux biss tal-persuni ssuspettati jew tal-akkużati, iżda wkoll ta’ terzi li ma humiex is-suġġett ta’ prosekuzzjoni filwaqt li jsostnu li huma s-sidien tal-proprjetà kkonċernata. Għaldaqstant huwa meħtieġ, skont din il-premessa, li jiġu previsti garanziji speċifiċi u rimedji ġudizzjarji sabiex jiġi żgurat il-ħarsien tad-drittijiet fundamentali ta’ dawn il-persuni fl-implimentazzjoni tal-imsemmija direttiva.

78

Kif jirriżulta mill-Artikolu 8 tagħha, id-Direttiva 2014/42 tipprevedi diversi garanziji speċifiċi sabiex tiġi żgurata s-salvagwardja tad-drittijiet fundamentali ta’ tali terzi fl-implimentazzjoni ta’ din id-direttiva.

79

Fost dawn il-garanziji hemm dik prevista fl-Artikolu 8(7) tal-imsemmija direttiva, skont liema l-persuni li l-proprjetà tagħhom tkun ġiet affettwata mid-deċiżjoni ta’ konfiska għandhom id-dritt ta’ aċċess għal avukat matul il-proċedimenti kollha ta’ konfiska f’dak li jirrigwarda d-determinazzjoni tar-rikavat u l-mezzi strumentali sabiex ikunu jistgħu jħarsu d-drittijiet tagħhom. Barra minn hekk, skont din id-dispożizzjoni, il-persuni kkonċernati għandhom jiġu informati b’dan id-dritt.

80

Fid-dawl tal-punti 76 u 77 ta’ din is-sentenza u sa fejn l-Artikolu 8(7) tad-Direttiva 2014/42 ma jagħmilx riferiment biss għall-persuna akkużata jew misjuba ħatja ta’ reat kriminali iżda, b’mod iktar ġenerali, għall-persuni li l-proprjetà tagħhom hija kkonċernata, din id-dispożizzjoni tapplika wkoll għat-terzi li jallegaw li huma l-proprjetarji tal-proprjetà li hija maħsuba l-konfiska tagħha, li, konformement mal-Artikolu 8(9) ta’ din id-direttiva, għandhom id-dritt li jinvokaw it-titolu ta’ proprjetà tagħhom fuq din il-proprjetà u dan, inkluż, fil-każijiet imsemmija fl-Artikolu 6 tal-imsemmija direttiva.

81

Barra minn hekk, id-dritt ta’ aċċess għal avukat matul il-proċedura kollha ta’ konfiska evidentement jinkludi d-dritt għal dan it-terz għal smigħ fil-kuntest ta’ din il-proċedura, li, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, jiżgura lid-detentur tiegħu l-possibbiltà li jagħmel il-perspettiva tiegħu magħrufa b’mod utli u effettiv (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas‑26 ta’ Lulju 2017, Sacko, C‑348/16, EU:C:2017:591, punt 34), fatt li huwa kkonfermat mill-premessa 33 tad-Direttiva 2014/42, skont liema l-garanziji speċifiċi u r-rimedji ġudizzjarji sabiex tiġi żgurata s-salvagwardja tad-drittijiet fundamentali tat-terzi, fl-implimentazzjoni tal-imsemmija direttiva, jinkludu d-dritt għal smigħ għat-terzi li jsostnu li huma l-proprjetarji tal-proprjetà kkonċernata.

82

Mill-Artikolu 8(1), (7) u (9) tad-Direttiva 2014/42 jirriżulta għalhekk li terz li jallega jew fejn huwa allegat, fil-kuntest ta’ proċedura ta’ konfiska, li huwa l-proprjetarju tal-proprjetà li l-konfiska tagħha hija maħsuba, għandu jiġi informat bid-dritt tiegħu li jikkostitwixxi parti fil-kuntest tal-imsemmija proċedura kif ukoll bid-dritt tiegħu għal smigħ u għandu jitqiegħed f’pożizzjoni li jeżerċita dawn id-drittijiet u li jinvoka t-titolu ta’ proprjetà tiegħu qabel ma tittieħed deċiżjoni ta’ konfiska ta’ din il-proprjetà.

83

F’dan il-każ, il-Gvern Bulgaru espona, fl-osservazzjonijiet bil-miktub tiegħu ppreżentati quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, li, skont id-dritt Bulgaru, terzi, bħal dawk inkwistjoni fil-kawżi prinċipali, ma jistgħux jikkostitwixxu partijiet fil-kuntest tal-proċedura stess ta’ konfiska prevista fil-punt (1) tal-Artikolu 306(1) tan-NPK. Madankollu, skont dan il-gvern, id-dritt Bulgaru joffri lil kull terz li jallega li d-dritt ta’ proprjetà tiegħu nkiser fil-kuntest ta’ tali proċedura l-possibbiltà li jsostni t-talba tiegħu quddiem qorti ċivili. B’mod iktar preċiż, dan it-terz jista’ jinvoka l-azzjoni rivendikatorja, irregolata mill-Artikolu 108 taż-zakon za sobstvenostta (il-Liġi dwar il-Proprjetà) (DV Nru 92 tas‑16 ta’ Novembru 1951).

84

Issa, għandu jiġi kkonstatat li l-eżistenza, fid-dritt Bulgaru, ta’ tali azzjoni ma tippermettix li jiġi ssodisfatt ir-rekwiżit li jirriżulta mill-Artikolu 8(1), (7) u (9) tad-Direttiva 2014/42, kif ippreċiżat fil-punt 82 ta’ din is-sentenza. Fil-fatt, permezz ta’ tali azzjoni, it-terz jista’ l-iktar l-iktar jirreaġixxi għall-ksur eventwali tad-dritt għall-proprjetà tiegħu li jkun jirriżulta minn deċiżjoni ta’ konfiska tal-proprjetà tiegħu, iżda mhux jinvoka dan id-dritt sabiex jipprevjeni l-adozzjoni stess ta’ tali deċiżjoni.

85

Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet preċedenti, ir-risposta għar-raba’ domanda għandha tkun li l-Artikolu 8(1), (7) u (9) tad-Direttiva 2014/42, moqri flimkien mal-Artikolu 47 tal-Karta, għandu jiġi interpretat fis-sens li jipprekludi leġiżlazzjoni nazzjonali li tippermetti l-konfiska, favur l-Istat, ta’ proprjetà li huwa allegat li tappartjeni lil persuna differenti mill-awtur tar-reat kriminali, mingħajr ma din il-persuna ma jkollha l-possibbiltà li tikkostitwixxi ruħha bħala parti fil-proċedura ta’ konfiska.

86

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (It-Tielet Awla) taqta’ u tiddeċiedi: