SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla)
8 ta’ Lulju 2021 ( *1 )
“Rinviju għal deċiżjoni preliminari – Agrikoltura – Fond Agrikolu Ewropew għall‑Iżvilupp Rurali (FAEŻR) – Regolament (UE) Nru 1305/2013 – Regolament ta’ Delega (UE) Nru 807/2014 – Stabbiliment ta’ bdiewa żgħażagħ – Żvilupp tal‑azjendi agrikoli – Appoġġ maħsub għall-ħolqien ta’ impriżi għal bdiewa żgħażagħ – Kundizzjonijiet għall-aċċess – Ekwivalenza – Installazzjoni bħala kap mhux uniku ta’ azjenda – Limiti massimi – Iffissar – Kriterji – Produzzjoni standard tal-azjenda agrikola”
Fil-Kawża C‑830/19,
li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skont l‑Artikolu 267 TFUE, imressqa mit-tribunal de première instance de Namur (il‑Qorti tal-Ewwel Istanza ta’ Namur, il-Belġju), permezz ta’ deċiżjoni tas‑6 ta’ Novembru 2019, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fil‑15 ta’ Novembru 2019, fil‑proċedura
C.J.
vs
Région Wallonne,
IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (L-Ewwel Awla),
komposta minn J.‑C. Bonichot, President tal-Awla, L. Bay Larsen (Relatur), C. Toader, M. Safjan u N. Jääskinen, Imħallfin,
Avukat Ġenerali: M. Campos Sánchez‑Bordona,
Reġistratur: V. Giacobbo, Amministratriċi,
wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tal‑25 ta’ Novembru 2020,
wara li rat l-osservazzjonijiet ippreżentati:
– |
għal C.J., minn A. Grégoire, avocat, |
– |
għar-Région wallonne, minn X. Drion, advocaat, |
– |
għall-Kummissjoni Ewropea, minn X. Lewis u M. Kaduczak, bħala aġenti, |
wara li semgħet il-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tal‑4 ta’ Frar 2021,
tagħti l-preżenti
Sentenza
1 |
It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni tal-Artikoli 2, 5 u 19 tar-Regolament (UE) Nru 1305/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas‑17 ta’ Diċembru 2013 dwar appoġġ għall-iżvilupp rurali mill-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali (FAEŻR) u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1698/2005 (ĠU 2013, L 347, p. 487, rettifika fil-ĠU 2016, L 130, p. 1), ikkunsidrati flimkien mal-Artikolu 2 tar-Regolament ta’ Delega tal-Kummissjoni (UE) Nru 807/2014 tal‑11 ta’ Marzu 2014 li jissupplimenta r-Regolament (UE) Nru 1305/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar appoġġ għall-iżvilupp rurali mill-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali (FAEŻR) u li jintroduċi dispożizzjonijiet tranżitorji (ĠU 2014, L 227, p. 1). |
2 |
Din it-talba tressqet fil-kuntest ta’ kawża bejn C.J. u r-Région wallonne (ir-Reġjun ta’ Wallonie, il-Belġju) dwar ir-rifjut ta’ dan tal-aħħar li jħallsu l-appoġġ għall‑istabbiliment previst fl-Artikolu 19 tar-Regolament Nru 1305/2013 favur bdiewa żgħażagħ. |
Il-kuntest ġuridiku
Id-dritt tal-Unjoni
Ir-Regolament Nru 1305/2013
3 |
Il-premessa 17 ta’ dan ir-regolament tistipula: “[…] Miżura għall-iżvilupp tal-azjendi agrikoli u n-negozji għandha tiffaċilita l-istabbiliment inizjali ta’ bdiewa żgħażagħ u l-aġġustament strutturali tal-azjenda agrikola tagħhom wara l-istabbiliment inizjali. […] Għandu jiġi inkuraġġut ukoll l-iżvilupp ta’ azjendi żgħar, li potenzjalment huma ekonomikament vijabbli. […] L-appoġġ għal bidu ta’ negozju għandu jkopri biss il-perijodu inizjali tal-ħajja ta’ tali negozju u ma għandux isir għajnuna għall-operat. […]” |
4 |
Skont l-Artikolu 2(1)(n) ta’ dan ir-regolament: “Għall-finijiet ta’ dan ir-Regolament, […] għandhom japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin: […]
|
5 |
L-Artikolu 5 tal-imsemmi regolament jipprevedi li: “Sabiex jintlaħqu l-objettivi ta’ żvilupp rurali li jikkontribwixxu għall-istrateġija Ewropa 2020 għal tkabbir intelliġenti, sostenibbli u inklużiv, għandhom jiġu segwiti s-sitt prijoritajiet tal-Unjoni għall-iżvilupp rurali, li jirriflettu fl-Objettivi Tematiċi rilevanti tal‑[Qafas Strateġiku Komuni]: […] it-titjib tal-vijabbiltà tal-azjendi agrikoli u l-kompetittività tat-tipi kollha ta’ agrikoltura fir-reġjuni kollha u l-promozzjoni ta’ teknoloġiji agrikoli innovattivi u l-ġestjoni sostenibbli tal-foresti, b’enfasi fuq l-oqsma li ġejjin: […]
[…]” |
6 |
L-Artikolu 19 tar-Regolament Nru 1305/2013 kien jiddisponi: “1. L-appoġġ taħt din il-miżura għandu jkopri:
[…] 2. L-appoġġ skont il-punt (a)(i) tal-paragrafu 1 għandu jingħata lil bdiewa żgħażagħ […] 4. […] L-Istati Membri għandhom jiddefinixxu l-limiti massimi u minimi biex l-azjendi agrikoli jingħatalhom aċċess għal appoġġ skont il-punti (a)(i) u (a)(iii) tal-paragrafu 1. […] L-appoġġ għandu jkun limitat għall-azjendi li jaqgħu taħt id-definizzjoni ta’ impriżi mikro u żgħar. […] 8. Sabiex jiġi żgurat l-użu effiċjenti u effettiv tar-riżorsi baġitarji tal-FAEŻR, il-Kummissjoni għandu jkollha s-setgħa li tadotta atti ddelegati f’konformità mal-Artikolu 83 li jistipula l-kontenut minimu tal-pjanijiet tan-negozju u l-kriterji li għandhom jintużaw mill-Istati Membri biex jiġu stabbiliti l-limiti msemmijin fil-paragrafu 4 ta’ dan l-Artikolu. […]” |
Ir-Regolament ta’ Delega Nru 807/2014
7 |
Il-premessi 2 u 5 tar-Regolament ta’ Delega Nru 807/2014 jistipulaw:
[…]
|
8 |
L-Artikolu 2(1) ta’ dan ir-regolament ta’ delega kien jiddisponi: “L-Istati Membri għandhom jistabbilixxu u japplikaw kundizzjonijiet speċifiċi għall-aċċess għall-appoġġ meta bidwi żagħżugħ kif definit fl-Artikolu 2(1)(n) tar-Regolament (UE) Nru 1305/2013 ma jkunx qiegħed jistabbilixxi ruħu bħala kap waħdieni tal-azjenda, irrispettivament mill-forma legali tagħha. Dawk il-kundizzjonijiet għandhom ikunu ekwivalenti għal dawk meħtieġa minn bidwi żagħżugħ li jistabbilixxi ruħu bħala kap waħdieni ta’ azjenda. Fil-każijiet kollha, il-kontroll fuq l-azjenda għandu jinżamm mill-bdiewa żgħażagħ.” |
9 |
L-Artikolu 5(2) tal-imsemmi regolament ta’ delega jipprevedi: “L-Istati Membri għandhom jiddefinixxu l-limiti msemmija fit-tielet subparagrafu tal-Artikolu 19(4) tar-Regolament (UE) Nru 1305/2013 f’termini tal-potenzjal ta’ produzzjoni tal-azjenda agrikola, imkejla bħala produzzjoni standard, kif definit fl-Artikolu 5 tar-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 1242/2008 [tat‑8 ta’ Diċembru 2008 li jistabbilixxi tipoloġija Komunitarja għal azjendi agrikoli (ĠU 2008, L 355, p. 3)], jew ekwivalenti.” |
Ir-Regolament Nru 1242/2008
10 |
L-Artikolu 5(1) tar-Regolament Nru 1242/2008 kien jiddisponi: “Għall-għanijiet ta’ dan ir-Regolament, ‘produzzjoni standard’ tfisser il-valur standard tal-produzzjoni grossa. […]” |
Id-dritt Belġjan
Id-Digriet tal-Gvern ta’ Wallonie
11 |
L-Artikolu 25 tal-Arrêté du Gouvernement wallon (AGW) du 10 septembre 2015 relatif aux aides au développement et à l’investissement dans le secteur agricole (id-Digriet tal-Gvern ta’ Wallonie tal‑10 ta’ Settembru 2015 dwar l-Appoġġ għall-Iżvilupp u l-Investiment fis-Settur Agrikolu) (iktar ’il quddiem id-“Digriet tal-Gvern ta’ Wallonie”) jipprevedi, f’dak li jirrigwarda l-għoti ta’ appoġġ: “L-azjenda agrikola ttrasferita jew maħluqa għandha tikkonforma mal-kundizzjonijiet li ġejjin: […]
[…]” |
Id-Digriet Ministerjali
12 |
It-tieni subparagrafu tal-Artikolu 7(2) tal-arrêté ministériel du 10 septembre 2015 exécutant l’arrêté du gouvernement wallon (id-Digriet Ministerjali tal‑10 ta’ Settembru 2015 ta’ Implimentazzjoni tad-Digriet tal-Gvern ta’ Wallonie), fil-verżjoni tiegħu applikabbli għall-kawża prinċipali, jistipula: “Il-limitu massimu msemmi fl-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 25(6) tad-[Digriet tal-Gvern ta’ Wallonie] għandu jkun ta’ EUR 1000000 meta min jistabbilixxi ruħu jkun bidwi żagħżugħ, u ta’ EUR 1500000 meta jistabbilixxu ruħhom żewġ bdiewa żgħażagħ jew iktar fl-istess ħin.” |
Il-kawża prinċipali u d-domanda preliminari
13 |
Ir-rikorrent fil-kawża prinċipali huwa bidwi żagħżugħ stabbilit fil-Belġju. Permezz ta’ ftehim ta’ trasferiment ta’ azjenda, ħa f’idejh terz mill-azjenda tal-ġenituri tiegħu, sabiex ikompli jħaddem l-impriża agrikola tal-familja. L-attività tiegħu hija eżerċitata fil-forma ta’ assoċjazzjoni de facto ma’ missieru, li huwa wkoll detentur ta’ terz tal-azjenda, bl-aħħar terz jappartjeni lil omm ir-rikorrent fil-kawża prinċipali. |
14 |
Fis‑27 ta’ Jannar 2016, ir-rikorrent fil-kawża prinċipali ressaq quddiem ir-Reġjun ta’ Wallonie talba għal appoġġ għall-istabbiliment. |
15 |
Fit‑28 ta’ Ottubru 2016, ir-Reġjun ta’ Wallonie ċaħad din it-talba, minħabba li l-azjenda ttrasferita kellha produzzjoni grossa standard (iktar ’il quddiem il-“PGS”) li l-valur tagħha kien jaqbeż il-limitu massimu previst mil-leġiżlazzjoni reġjonali, stabbilit għal EUR 1 miljun. |
16 |
Ir-rikorrent fil-kawża prinċipali ressaq ilment quddiem l-aġenzija tal-ħlas kontra din id-deċiżjoni ta’ ċaħda, fejn talab li, għad-determinazzjoni tal-PGS, jittieħed inkunsiderazzjoni l-fatt li ma huwiex stabbilit bħala kap uniku tal-azjenda. |
17 |
Permezz ta’ deċiżjoni tas‑17 ta’ Frar 2016, l-aġenzija tal-ħlas ċaħdet dan l-ilment u kkonfermat l-ewwel deċiżjoni tagħha billi qieset li l-valur tal-PGS li kellu jittieħed inkunsiderazzjoni kien dak tal-azjenda kollha kemm hija u li, peress li jammonta għal EUR 1 976 980.45, kien għalhekk jaqbeż il-limitu massimu previst mil-leġiżlazzjoni nazzjonali. |
18 |
Fit‑12 ta’ Ottubru 2017, ir-rikorrent fil-kawża prinċipali kkontesta din id-deċiżjoni quddiem il-qorti tar-rinviju. |
19 |
Dik il-qorti tesprimi dubji dwar l-interpretazzjoni tal-kundizzjonijiet għall-kisba tal-appoġġ għall-istabbiliment tal-bidwi żagħżugħ li ma huwiex stabbilit bħala kap uniku tal-azjenda, previsti fl-Artikolu 2 tar-Regolament ta’ Delega Nru 807/2014. |
20 |
F’dawn iċ-ċirkustanzi, it-tribunal de première instance de Namur (il-Qorti tal-Ewwel Istanza ta’ Namur, il-Belġju) iddeċidiet li tissospendi l-proċeduri quddiemha u li tagħmel lill-Qorti tal-Ġustizzja d-domanda preliminari li ġejja: “L-Artikoli 2, 5 u 19 tar-Regolament (UE) Nru 1305/2013 […], moqrija flimkien mal-Artikolu 2 tar-Regolament tal-Kummissjoni (UE) Nru 807/2014 […], jipprekludu li, fil-kuntest tal-implimentazzjoni ta’ dawn id-dispożizzjonijiet, l-Istati Membri jieħdu inkunsiderazzjoni l-ażjenda kollha u mhux biss sehem il-bidwi żagħżugħ fiha u/jew l-unitajiet ta’ xogħol (UX) sabiex jiġu ddeterminati l-limiti minimi u massimi meta l-ażjenda agrikola tkun organizzata taħt forma ta’assoċjazzoni de facto li minnha l-bidwi żagħżugħ jakkwista sehem indiviż u jsir il-kap tal-ażjenda iżda mhux b’mod eżklużiv?” |
Fuq id-domanda preliminari
21 |
Permezz tad-domanda tagħha, il-qorti tar-rinviju tistaqsi, essenzjalment, jekk l-Artikoli 2, 5 u 19 tar-Regolament Nru 1305/2013, ikkunsidrati flimkien mal-Artikoli 2 u 5 tar-Regolament ta’ Delega Nru 807/2014, għandhomx jiġu interpretati fis-sens li jipprekludu leġiżlazzjoni nazzjonali li permezz tagħha l-kriterju ta’ determinazzjoni tal-limitu massimu li jippermetti lil bidwi żagħżugħ, li jistabbilixxi ruħu bħala kap mhux uniku tal-azjenda, jaċċedi għall-appoġġ maħsub għall-ħolqien ta’ impriżi huwa dak tal-PGS tal-azjenda agrikola kollha, u mhux biss tal-parti ta’ dan il-bidwi żagħżugħ f’din l-azjenda. |
22 |
Qabel kollox, għandu jitfakkar li l-Artikolu 2(1)(n) tar-Regolament Nru 1305/2013 jiddefinixxi l-“bidwi żagħżugħ” bħala persuna li jkollha inqas minn 40 sena fil-mument tas-sottomissjoni tal-applikazzjoni, li jkollha ħiliet u kompetenzi professjonali adegwati u li tkun qiegħda tistabbilixxi lilha nnifisha għall-ewwel darba f’azjenda agrikola bħala l-kap tal-imsemmija azjenda. |
23 |
Għalkemm, kif jirriżulta mid-deċiżjoni tar-rinviju, l-impriża inkwistjoni fil-kawża prinċipali tieħu l-forma ta’ assoċjazzjoni mingħajr personalità ġuridika, li tinkludi, minbarra r-rikorrent fil-kawża prinċipali, persuni fiżiċi li ma humiex bdiewa żgħażagħ, għandu jiġi kkonstatat li t-termini ta’ din id-dispożizzjoni la jippreġudikaw il-forma ġuridika li tali azjenda jista’ jkollha (ara, f’dan is-sens, is-sentenza tal‑25 ta’ Ottubru 2012, Ketelä, C‑592/11, EU:C:2012:673, punt 42) u lanqas il-possibbiltà li wieħed jistabbilixxi ruħu hemmhekk bħala kap tal-azjenda ma’ bdiewa oħra. |
24 |
Skont l-Artikolu 19(1)(a) tar-Regolament Nru 1305/2013, l-appoġġ għall-iżvilupp tal-azjendi agrikoli u tal-impriżi jkopri b’mod partikolari l-appoġġ maħsub għall-ħolqien ta’ impriżi għall-bdiewa żgħażagħ. |
25 |
It-tielet subparagrafu tal-Artikolu 19(4) ta’ dan ir-regolament jipprevedi li l-Istati Membri għandhom jistabbilixxu b’mod partikolari l-limiti massimi u minimi għall-aċċess tal-azjendi agrikoli għall-appoġġ għall-bdiewa żgħażagħ bis-saħħa tal-Artikolu 19(1)(a)(i) tal-imsemmi regolament, peress li dan l-appoġġ huwa limitat għall-azjendi li jaqgħu taħt id-definizzjoni tal-impriżi mikro u żgħar. |
26 |
Għalkemm it-termini ta’ dawn id-dispożizzjonijiet ma jittrattawx b’mod espliċitu l-kwistjoni dwar jekk l-Istati Membri jistgħux jiffissaw il-limiti msemmija fihom għal kull azjenda u mhux għal kull bidwi żagħżugħ, għandu jittieħed inkunsiderazzjoni t-tielet subparagrafu tal-Artikolu 19(4) tar-Regolament Nru 1305/2013 ikkunsidrat flimkien mal-Artikolu 5(2) tar-Regolament ta’ Delega Nru 807/2014, li jikkompleta r-Regolament Nru 1305/2013, peress li din l-aħħar dispożizzjoni tistabbilixxi l-kriterju li dawn l-Istati għandhom jikkunsidraw għall-finijiet tal-iffissar tal-limiti msemmija f’dan l-Artikolu 19(4). |
27 |
Fil-fatt, kif jirriżulta mill-Artikolu 19(8) tar-Regolament Nru 1305/2013, sabiex jiġi żgurat l-użu effikaċi u effettiv tar-riżorsi tal-FAEŻR, il-Kummissjoni hija awtorizzata tadotta atti ddelegati b’mod partikolari għad-definizzjoni tal-limiti msemmija fil-paragrafu 4 ta’ dan l-artikolu. |
28 |
F’dan ir-rigward, mill-Artikolu 5(2) tar-Regolament ta’ Delega Nru 807/2014 jirriżulta li l-Istati Membri għandhom jiddefinixxu l-imsemmija limiti f’termini ta’ potenzjal ta’ produzzjoni tal-azjenda agrikola, imkejla fi produzzjoni standard jew ekwivalenti. L-Artikolu 5(1) tar-Regolament Nru 1242/2008 kien jippreċiża, għal dan il-għan, li l-produzzjoni standard hija ddefinita bħala l-“valur standard tal-produzzjoni grossa”. |
29 |
Sabiex tiġi ddeterminata l-portata tal-kriterju ta’ determinazzjoni tal-limitu għall-aċċess għall-appoġġ maħsub għall-ħolqien ta’ impriża, bis-saħħa tat-tielet subparagrafu tal-Artikolu 19(4) tar-Regolament Nru 1305/2013, ikkunsidrat flimkien mal-Artikolu 5(2) tar-Regolament ta’ Delega Nru 807/2014, għandha tingħata prijorità lill-kliem tad-dispożizzjonijiet interpretati, jekk ikun il-każ, fid-dawl tal-kuntest li jagħmlu parti minnu u tal-għanijiet tar-Regolament Nru 1305/2013 (sentenza tal‑25 ta’ Ottubru 2012, Ketelä, C‑592/11, EU:C:2012:673, punt 39). |
30 |
Fir-rigward tal-formulazzjoni tal-Artikolu 19(1) (a)(i) u tat-tielet subparagrafu tal-Artikolu 19(4) tar-Regolament Nru 1305/2013, ikkunsidrat flimkien mal-Artikolu 5(2) tar-Regolament ta’ Delega Nru 807/2014, għandu jiġi rrilevat li dawn id-dispożizzjonijiet ma jeskludux li l-Istati Membri jieħdu inkunsiderazzjoni l-PGS tal-azjenda kollha. L-użu, fl-Artikolu 5(2) tar-Regolament ta’ Delega Nru 807/2014, tat-termini “potenzjal ta’ produzzjoni tal-azjenda agrikola”, li jirreferu għall-kriterju oġġettiv tal-“azjenda”, jikkorrobora din l-interpretazzjoni. |
31 |
Fir-rigward tal-kuntest li fih jaqgħu dawn id-dispożizzjonijiet, għandu jiġi rrilevat li, kif tistipula l-premessa 5 tar-Regolament ta’ Delega Nru 807/2014, il-kriterju tal-potenzjal ta’ produzzjoni tal-azjenda agrikola li għandu jintuża fl-iffissar tal-limiti msemmija fl-Artikolu 19(4) tar-Regolament Nru 1305/2013 ġie stabbilit mil-leġiżlatur tal-Unjoni b’mod partikolari sabiex jiġi ffaċilitat il-kontroll. |
32 |
Issa, teħid inkunsiderazzjoni ta’ din l-aħħar dispożizzjoni, li tipprovdi li l-limiti għall-aċċess tal-azjendi agrikoli għall-appoġġ jistgħu jiġu ffissati għal kull azjenda, huwa, fir-rigward tal-forom legali differenti li taħthom il-bdiewa jistgħu jagħżlu li jistabbilixxu ruħhom, l-istess bħar-regoli inerenti għal kull waħda minn dawn il-forom, b’mod partikolari f’termini tat-tqassim tal-ishma tal-azjenda, ta’ natura li jiffaċilitaw il-kontrolli. |
33 |
L-interpretazzjoni mogħtija fil-punt preċedenti hija wkoll ikkorroborata permezz tal-għan imfittex mir-Regolament Nru 1305/2013. |
34 |
Barra minn hekk, għandu jiġi rrilevat li r-Regolament Nru 1305/2013 jistabbilixxi l-għanijiet li għalihom għandha tikkontribwixxi l-politika ta’ żvilupp rurali kif ukoll il-prijoritajiet korrispondenti tal-Unjoni, billi jipprevedi l-miżuri adegwati sabiex jimplimentawha. F’dan il-kuntest, l-Artikolu 5 ta’ dan ir-regolament isemmi sitt prijoritajiet għall-iżvilupp rurali, fosthom it-titjib tal-vijabbiltà tal-azjendi agrikoli u tal-kompetittività tat-tipi kollha ta’ agrikoltura, billi jiffaċilita, b’mod partikolari, id-dħul ta’ bdiewa suffiċjentement ikkwalifikati fis-settur tal-agrikoltura u billi jiżgura l-għan tat-“tiġdid ġenerazzjonali”. |
35 |
Barra minn hekk, għandu jitfakkar li, kif jirriżulta mill-Artikolu 19(1)(a) u (4) tal-imsemmi regolament, l-appoġġ ikkonċernat huwa intiż sabiex jiffavorixxi l-ħolqien ta’ impriżi minn bdiewa żgħażagħ. F’dan ir-rigward, il-premessa 17 tal-istess regolament tippreċiża li s-sostenn għall-ħolqien ta’ impriżi jkopri biss il-perijodu inizjali tal-ħajja ta’ dawn l-impriżi u ma għandux isir appoġġ għall-operat. |
36 |
Għaldaqstant, kif irrileva l-Avukat Ġenerali fil-punti 73 u 74 tal-konklużjonijiet tiegħu, dan l-appoġġ ma jingħatax sabiex jiffavorixxi, mingħajr distinzjoni, il-ħolqien ta’ kull azjenda agrikola, iżda biss dak tal-azjendi li jissodisfaw il-kundizzjonijiet li jirrigwardaw il-kapijiet tal-azjenda, l-attivitajiet jew id-daqsijiet ta’ dawn l-azjendi, li jippermetti lill-Istati Membri li jirregolaw l-għoti tiegħu skont il-karatteristiċi speċifiċi għall-azjendi li l-bdiewa żgħażagħ jieħdu f’idejhom. |
37 |
Issa, il-kriterju ta’ eliġibbiltà inkwistjoni fil-kawża prinċipali huwa intiż preċiżament sabiex jissodisfa dawn l-għanijiet, peress li dan, peress li huwa parti mil-loġika tat-titjib tal-vijabbiltà tal-impriżi agrikoli, għandu l-effett li jirriżerva l-aċċess għall-appoġġ agrikolu għall-bdiewa żgħażagħ li jibdew l-attività tagħhom f’azjendi li l-produzzjoni globali tagħhom ma taqbiżx ċertu limitu, u b’hekk tiffaċilita d-dħul ta’ bdiewa fis-settur tal-agrikoltura. Kif irrilevaw, f’dan ir-rigward, il-Kummissjoni u r-Reġjun ta’ Wallonie matul is-seduta quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, l-applikazzjoni ta’ kriterju ta’ eliġibbiltà bħal dak previst mil-leġiżlazzjoni nazzjonali hija fil-fatt intiża sabiex jiġi evitat li l-imsemmi appoġġ jingħata lill-bdiewa żgħażagħ li l-azjenda tagħhom tiġġenera PGS ta’ portata tali li dawn il-bdiewa ma għandhomx, fir-realtà, bżonn ta’ appoġġ. |
38 |
L-Artikolu 2 tar-Regolament ta’ Delega Nru 807/2014, li jwassal għad-dubji tal-qorti tar-rinviju f’dan ir-rigward, ma jistax jikkontesta l-possibbiltà għall-Istati Membri li jiffissaw il-limitu għall-aċċess għall-appoġġ ikkonċernat mhux għal kull benefiċjarju, iżda għal kull azjenda. |
39 |
F’dan ir-rigward, għandu jitfakkar li, bis-saħħa tal-Artikolu 2(1) ta’ dan ir-regolament ta’ delega, ikkunsidrat flimkien mal-premessa 2 ta’ dan, l-Istati Membri jistabbilixxu u japplikaw kundizzjonijiet partikolari għall-aċċess għall-appoġġ, meta bidwi żagħżugħ, kif iddefinit fl-Artikolu 2(1)(n) tar-Regolament Nru 1305/2013, ma jkunx stabbilit bħala kap uniku tal-azjenda. Mill-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu 2 jirriżulta wkoll li dawn il-kundizzjonijiet għandhom ikunu ekwivalenti għal dawk li japplikaw għal bidwi żagħżugħ li jistabbilixxi ruħu bħala kap uniku tal-azjenda u japplikaw indipendentement mill-forma ġuridika li taħtha l-benefiċjarji jiddeċiedu li jistabbilixxu ruħhom f’azjenda agrikola. Fil-każijiet kollha, il-kontroll fuq l-azjenda għandu jinżamm mill-bdiewa żgħażagħ. |
40 |
L-Artikolu 2(1) tar-Regolament ta’ Delega Nru 807/2014, minn naħa, jindirizza l-bidwi żagħżugħ, bħar-rikorrent fil-kawża prinċipali, li jistabbilixxi ruħu flimkien ma’ persuni fiżiċi oħra u, min-naħa l-oħra, il-bidwi żagħżugħ li jistabbilixxi ruħu, waħdu, bħala kap uniku tal-azjenda agrikola. Skont din id-dispożizzjoni, il-kundizzjonijiet ta’ aċċess għall-appoġġ agrikolu mitlub minn dawn iż-żewġ kategoriji ta’ bdiewa għandhom ikunu ekwivalenti. |
41 |
Issa, leġiżlazzjoni li tikkundizzjona l-benefiċċju tal-appoġġ għall-ħolqien ta’ impriżi għal bdiewa żgħażagħ għall-PGS tal-azjenda kollha tissuġġetta lill-bidwi żagħżugħ li jistabbilixxi ruħu waħdu u dak li jistabbilixxi ruħu ma’ bdiewa oħra li ma jaqgħux taħt din il-kategorija għal rekwiżiti identiċi. Konsegwentement, tali leġiżlazzjoni tissodisfa a fortiori r-rekwiżit ta’ ekwivalenza stabbilit fl-Artikolu 2(1) tar-Regolament ta’ Delega Nru 807/2014. |
42 |
Sabiex tingħata risposta utli lill-qorti tar-rinviju, għandu jiġi rrilevat li l-leġiżlazzjoni nazzjonali inkwistjoni fil-kawża prinċipali tistabbilixxi l-limitu massimu tal-PGS tal-azjenda għal EUR 1.5 miljun fil-każ fejn żewġ bdiewa żgħar jew iktar jistabbilixxu ruħhom fl-istess ħin, minflok EUR 1 miljun fil-każ fejn bidwi żagħżugħ jistabbilixxi ruħu waħdu jew, bħalma huwa l-każ fil-kawża prinċipali, ma’ kapijiet oħra tal-azjenda li ma jappartjenux għal din il-kategorija. Madankollu, il-limitu massimu hekk miżjud jieħu inkunsiderazzjoni differenza oġġettiva tas-sitwazzjoni. Fil-fatt, żewġ bdiewa żgħażagħ jew iktar li jistabbilixxu ruħhom flimkien bħala kapijiet tal-azjenda, bħala prinċipju, huma f’pożizzjoni li jipproduċu iktar minn bidwi żagħżugħ li jinstalla ruħu waħdu. Din hija r-raġuni għaliex ir-rekwiżit ta’ ekwivalenza fil-kundizzjonijiet ta’ aċċess għal appoġġ għall-istabbiliment bejn il-bdiewa żgħażagħ, skont jekk jinstallawx ruħhom waħedhom jew ma’ bdiewa żgħażagħ oħra, ma huwiex miksur bl-introduzzjoni ta’ tali limitu miżjud. |
43 |
Ċertament, din il-leġiżlazzjoni tipprevedi wkoll kundizzjonijiet ta’ aċċess differenti għall-appoġġ għall-istabbiliment, skont jekk il-bidwi żagħżugħ jinstallax ruħu ma’ bdiewa żgħażagħ oħra jew ma’ bdiewa oħra li ma jappartjenux għal din il-kategorija. Madankollu, l-ebda dispożizzjoni tar-Regolament Nru 1305/2013, u lanqas tar-Regolament ta’ Delega Nru 807/2014, ma timponi li l-kundizzjonijiet ta’ aċċess għall-appoġġ għall-istabbiliment ta’ bdiewa żgħażagħ li jinsabu f’żewġ sitwazzjonijiet distinti jkunu ekwivalenti. Barra minn hekk, huwa konformi mal-għan tal-appoġġ għall-istabbiliment ta’ bdiewa żgħażagħ li l-kundizzjonijiet ta’ aċċess għal dan l-appoġġ ikunu iktar favorevoli għal bdiewa żgħażagħ li jinstallaw ruħhom flimkien milli għal bidwi żagħżugħ li jinstalla ruħu ma’ bdiewa li ma jaqgħux taħt din il-kategorija. |
44 |
Fid-dawl tal-kunsiderazzjonijiet kollha preċedenti, ir-risposta għad-domanda magħmula għandha tkun li l-Artikoli 2, 5 u 19 tar-Regolament Nru 1305/2013, ikkunsidrati flimkien mal-Artikoli 2 u 5 tar-Regolament ta’ Delega Nru 807/2014, għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux leġiżlazzjoni nazzjonali li permezz tagħha l-kriterju ta’ determinazzjoni tal-limitu massimu li jippermetti lil bidwi żagħżugħ, li jistabbilixxi ruħu bħala kap mhux uniku tal-azjenda, jaċċedi għall-appoġġ maħsub għall-ħolqien ta’ impriżi huwa dak tal-PGS tal-azjenda agrikola kollha, u mhux biss tal-parti ta’ dan il-bidwi żagħżugħ f’din l-azjenda. |
Fuq l-ispejjeż
45 |
Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija dik il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjoni tal-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk tal-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura. |
Għal dawn il-motivi, il-Qorti tal-Ġustizzja (L-Ewwel Awla) taqta’ u tiddeċiedi: |
L-Artikoli 2, 5 u 19 tar-Regolament (UE) Nru 1305/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas‑17 ta’ Diċembru 2013 dwar appoġġ għall-iżvilupp rurali mill-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali (FAEŻR) u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1698/2005, ikkunsidrati flimkien mal-Artikoli 2 u 5 tar-Regolament ta’ Delega tal-Kummissjoni (UE) Nru 807/2014 tal‑11 ta’ Marzu 2014 li jissupplimenta r-Regolament (UE) Nru 1305/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar appoġġ għall-iżvilupp rurali mill-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali (FAEŻR) u li jintroduċi dispożizzjonijiet tranżitorji, għandhom jiġu interpretati fis-sens li ma jipprekludux leġiżlazzjoni nazzjonali li permezz tagħha l-kriterju ta’ determinazzjoni tal-limitu massimu li jippermetti lil bidwi żagħżugħ, li jistabbilixxi ruħu bħala kap mhux uniku tal-azjenda, jaċċedi għall-appoġġ maħsub għall-ħolqien ta’ impriżi huwa dak tal-produzzjoni grossa standard tal-azjenda agrikola kollha, u mhux biss tal-parti ta’ dan il-bidwi żagħżugħ f’din l-azjenda. |
Firem |
( *1 ) Lingwa tal-kawża: il-Franċiż.