KONKLUŻJONIJIET TAL-AVUKAT ĠENERALI
KOKOTT
ippreżentati fit‑3 ta’ Mejju 2018 ( 1 )
Kawża C‑249/17
Ryanair Ltd
vs
The Revenue Commissioners
(talba għal deċiżjoni preliminari mressqa mis-Supreme Court (il-Qorti Suprema, l-Irlanda))
“Talba għal deċiżjoni preliminari – Leġiżlazzjoni fiskali – Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud – Kunċett tal-persuna taxxabbli – Spejjeż għal servizzi li ġew akkwistati mal-akkwist tal-azzjonijiet kollha ta’ impriża – Dritt għal tnaqqis – Akkwiżizzjoni ta’ kompetitur li ma rnexxietx”
I. Introduzzjoni
1. |
Fil-qofol tat-tilwima ineżami mill-ġdid hemm l-interpretazzjoni tal-kunċett ta’ “persuna taxxabbli” u d-determinazzjoni ta’ “attività ekonomika” fi ħdan it-tifsira tal-Artikolu 9(1) tad-Direttiva tal-VAT ( 2 ). Il-kawża ser tagħti l-possibbiltà lill-Qorti tal-Ġustizzja biex tispeċifika l-kamp ta’ applikazzjoni tal-ġurisprudenza tagħha dwar it-tnaqqis fir-rigward ta’ kumpanniji holding. |
2. |
Fl‑2006, il-kumpannija tal-ajru Ryanair kienet ipprovat takkwista l-kumpannija tal-ajru Irlandiża Aer Lingus. Għalkemm l-akkwiżizzjoni ma rnexxietx minħabba raġunijiet ta’ kompetizzjoni, Ryanair kienet diġà ġarrbet spejjeż estensivi għal konsulenzi u servizzi oħra b’rabta mal-akkwiżizzjoni ppjanata. Għaldaqstant Ryanair naqqset it-taxxa tal-input imħallsa, iżda dan it-tnaqqis ġie miċħud mill-amministrazzjoni tat-taxxa Irlandiża. |
3. |
Huwa minnu li l-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tirrikonoxxi li tnaqqis jista’ jsir anki f’każ ta’ investimenti li sfaxxaw. Madankollu, it-tilwima hawnhekk tirriżulta minħabba l-fatt li, skont il-ġurisprudenza, is-sempliċi akkwist u ż-żamma ta’ azzjonijiet ma jikkostitwixxux attività ekonomika fi ħdan it-tifsira tad-Direttiva tal-VAT. Għalhekk, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, kumpannija holding, li l-uniku skop tagħha huwa li takkwista parteċipazzjonijiet, ma għandhiex dritt għal tnaqqis ( 3 ). |
4. |
Madankollu, bil-kontra ta’ sitwazzjoni li tinvolvi kumpannija holding tradizzjonali, f’dan il-każ impriża operazzjonali (u għalhekk persuna taxxabbli) riedet tirrealizza l-hekk imsejħa akkwiżizzjoni strateġika ta’ impriża kompetitriċi. Konsegwentement tqum il-kwistjoni dwar jekk ir-restrizzjoni tat-tnaqqis li tirriżulta mill-hekk imsejħa ġurisprudenza dwar il-kumpanniji holding ( 4 ) għandhiex qabelxejn tapplika għal dan il-każ. Infatti, id-dimensjoni ekonomika tal-każ hija koperta biss jekk fil-kuntest tal-aspetti funzjonali wieħed jieħu inkunsiderazzjoni s-sinjifikat tal-akkwist tal-azzjonijiet għall-attività ekonomika li diġà teżisti. |
II. Il-kuntest ġuridiku
5. |
Id-dispożizzjonijiet tas-Sitt Direttiva tal-Kunsill 77/388/KEE tas‑17 ta’ Mejju 1977 fuq l-armonizzazzjoni tal-liġijiet ta’ l-Istati Membri dwar taxxi fuq id-dħul mill-bejgħ - Sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud: bażi uniformi ta’ stima (iktar ’il quddiem is-“Sitt Direttiva”) ( 5 ) applikabbli għall-perijodu ta’ tassazzjoni inkwistjoni jistabbilixxu l-kuntest ġuridiku tal-Unjoni għal dan il-każ. Fir-rigward tal-kontenut tagħhom dawn jikkorrispondu għad-dispożizzjonijiet rispettivi tad-Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat‑28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (iktar ’il quddiem id-“Direttiva tal-VAT”) ( 6 ). |
6. |
L-Artikolu 9(1) tad-Direttiva tal-VAT (preċedentement l-Artikolu 4(1) u (2) tas-Sitt Direttiva) jipprevedi: “1. ‘Persuna taxxabbli’ għandha tfisser kull persuna li, b’mod indipendenti, twettaq fi kwalunkwe post kwalunkwe attività ekonomika, ikun x’ikun l-iskop jew ir-riżultati ta’ dik l-attività. Kwalunkwe attività ta’ produtturi, kummerċjanti jew persuni li jagħtu servizzi, inklużi attivitajiet fil-minjieri u fl-agrikoltura u attivitajiet fil-professjonijiet, għandhom jitqiesu bħala ‘attività ekonomika’. L-isfruttament ta’ proprjetà tanġibbli jew intanġibbli għal skopijiet ta’ dħul minnha fuq bażi kontinwa għandha b’mod partikolari titqies bħala attività ekonomika. […]” |
7. |
Skont l-Artikolu 167 tad-Direttiva tal-VAT, id-dritt għal tnaqqis jidħol fis-seħħ meta t-taxxa li tista’ titnaqqas tiġi imposta. Skont l-Artikolu 168 tal-imsemmija direttiva (qabel irregolati flimkien fl-Artikolu 17 tas-Sitt Direttiva) jgħodd dan li ġej: “Sakemm il-merkanzija u s-servizzi jintużaw għall-iskopijiet tat-transazzjonijiet taxxabbli ta’ persuna taxxabbli, il-persuna taxxabbli għandha tkun intitolata, fl-Istat Membru li fih twettaq dawn it-transazzjonijiet, li tnaqqas mll-VAT li għandha tħallas dan li ġej:
|
III. Il-fatti, il-proċedura fil-kawża prinċipali u d-domandi preliminari
8. |
Ir-rikorrenti fil-kawża prinċipali, Ryanair Ltd. (iktar ’il quddiem “Ryanair”), hija kumpannija tal-ajru privata b’sede fl-Irlanda. Fit‑23 ta’ Ottubru 2006, Ryanair ippreżentat offerta formali ta’ akkwiżizzjoni tal-azzjonijiet kollha tal-impriża Aer Lingus. Aer Lingus hija kumpannija tal-ajru Irlandiża li preċedentement kienet statali, u li l-azzjonijiet tagħha ddaħħlu fil-borża fit‑2 ta’ Ottubru 2006 wara li kienet saret il-privatizzazzjoni tagħha fl‑2006. |
9. |
B’deciżjoni tas‑27 ta’ Ġunju 2007, il-Kummissjoni qieset li l-konċentrazzjoni kienet inkompatibbli mas-suq komuni ( 7 ). Minħabba din ir-raġuni, Ryanair setgħet takkwista biss madwar 29 % tal-azzjonijiet tal-impriża Aer Lingus. |
10. |
B’rabta mal-offerta ta’ akkwiżizzjoni, Ryanair għamlet użu minn servizzi suġġetti għall-VAT. Din il-VAT tnaqqset minn Ryanair bħala taxxa tal-input. Madankollu, dan it-tnaqqis ġie miċħud mill-amministrazzjoni tat-taxxa Irlandiża (The Revenue Commissioners, il-konvenuti fil-kawża prinċipali). |
11. |
Ryanair l-ewwel ippreżentat appell quddiem it-Tax Appeals Commission (il-Kummissjoni Irlandiża għal Appelli fi Kwistjonijiet ta’ Taxxa) kontra d-deċiżjoni ta’ ċaħda u sussegwentement ilment quddiem is-Circuit Court (il-Qorti taċ-Ċirkwit, l-Irlanda). Din wettqet analiżi tal-fatti li torbot u, fi speċi ta’ proċedura nazzjonali għal deċiżjoni preliminari, ippreżentat lill-High Court (il-Qorti Għolja, l-Irlanda) id-domanda ġuridika dwar jekk fiċ-ċirkustanzi tal-kawża prinċipali jeżistix id-dritt għal tnaqqis. Din ukoll waslet għall-konklużjoni li Ryanair ma hijiex intitolata għal tnaqqis. |
12. |
Ryanair ippreżentat appell kontra din id-deċiżjoni tal-High Court (il-Qorti Għolja) quddiem is-Supreme Court (il-Qorti Suprema, l-Irlanda). B’deċiżjoni tat‑8 ta’ Mejju 2017, li waslet għand il-Qorti tal-Ġustizzja fit‑12 ta’ Mejju 2017, is-Supreme Court (il-Qorti Suprema) issospendiet il-proċeduri quddiemha u rrinvijat lill-Qorti tal-Ġustizzja, skont l-Artikolu 267 TFUE, id-domandi għal deċiżjoni preliminari segwenti:
|
13. |
Fil-proċedura quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, ġew sottomessi osservazzjonijiet bil-miktub minn Ryanair, l-Irlanda u l-Kummissjoni Ewropea. Fis-seduta tal‑14 ta’ Marzu 2018 kienu rrappreżentati l-partijiet kollha. |
IV. L-analiżi ġuridika
14. |
Iż-żewġ domandi preliminari jirrigwardaw id-dritt għal tnaqqis f’każ ta’ nefqa li tkun saret b’rabta mal-akkwist ippjanat, iżda li fl-aħħar mill-aħħar ma rnexxiex, tal-azzjonijiet kollha ta’ kumpannija bil-għan tal-akkwiżizzjoni. Għaldaqstant, għandhom jiġu ttrattati flimkien. |
15. |
Bl-ewwel domanda s-Supreme Court (il-Qorti Suprema) essenzjalment qiegħda tistaqsi jekk l-intenzjoni tal-kumpannija akkwirenti li, fil-każ tal-akkwiżizzjoni b’suċċess, tipprovdi servizzi ta’ ġestjoni lis-sussidjarja, hijiex biżżejjed sabiex tal-ewwel tikkwalifika bħala persuna taxxabbli fi ħdan it-tifsira tad-Direttiva tal-VAT. |
16. |
B’hekk, is-Supreme Court (il-Qorti Suprema) qiegħda tistaqsi jekk huwiex possibbli li jiġu kkombinati żewġ linji ta’ ġurisprudenza. Fil-fatt, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, id-dritt għal tnaqqis jeżisti wkoll għal investimenti li sfaxxaw: fil-każ ta’ spejjeż akkumulati fi preparazzjoni għal attività ekonomika, it-tnaqqis jista’ jiġi invokat anki jekk il-bidu tal-attività ekonomika jisfaxxa u ma jitwettqux it-tranżazzjonijiet taxxabbli intenzjonati ( 8 ). Hija rilevanti biss l-intenzjoni, ikkonfermata minn elementi oġġettivi, li l-persuna taxxabbli teżerċita attività ekonomika ( 9 ). Barra minn hekk, il-ġurisprudenza tipprovdi li l-attività ekonomika ta’ kumpannija holding meħtieġa għat-tnaqqis tista’ partikolarment tikkonsisti fil-provvista ta’ servizzi ta’ ġestjoni lill-kumpannija li tkun akkwistat parteċipazzjoni fiha ( 10 ). |
17. |
Sussegwentament, bit-tieni domanda, is-Supreme Court (il-Qorti Suprema) tixtieq issir taf jekk teżistix ir-rabta diretta u immedjata meħtieġa għat-tnaqqis bejn in-nefqa li saret b’rabta mal-akkwist tal-azzjonijiet tal-impriża u s-servizzi ta’ ġestjoni intenzjonati. |
A. L-isfond tad-distinzjoni bejn kumpannija holding finanzjarja u impriża operattiva
18. |
L-hekk imsejħa ġurisprudenza dwar il-kumpanniji holding, li għaliha tirreferi s-Supreme Court (il-Qorti Suprema) bl-ewwel domanda tagħha, ġiet stabbilita fuq l-eżempju ta’ kumpanniji finanzjarji purament għaż-żamma ta’ azzjonijiet li l-uniku skop tagħhom huwa l-akkwist ta’ parteċipazzjonijiet f’impriżi oħra u li ma għandhomx attivitajiet operattivi proprji. L-uniku dħul tagħhom ġej minn dividendi, li ma jikkostitwixxux remunerazzjoni għall-użu ekonomiku ta’ oġġett, iżda li huma riżultat tas-sempliċi sjieda ta’ azzjoni ( 11 ). |
19. |
Konsegwentement, skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, kumpanniji finanzjarji purament għaż-żamma ta’ azzjonijiet – mingħajr iż-żieda ta’ pereżempju servizzi ta’ ġestjoni bi ħlas – ma għandhomx jitqiesu bħala persuni taxxabbli fi ħdan it-tifsira tal-Artikolu 9(1) tad-Direttiva tal-VAT ( 12 ), peress li ma jeżerċitawx attività ekonomika. B’hekk dawn lanqas ma jistgħu jinvokaw dritt għal tnaqqis skont l-Artikolu 168 tad-direttiva. |
20. |
F’dan il-kuntest is-Supreme Court (il-Qorti Suprema) tistaqsi jekk din il-ġurisprudenza tħallix impatt ukoll fuq dan il-każ, peress li Ryanair fl-aħħar mill-aħħar riedet takkwista azzjonijiet u fil-fatt akkwistat azzjonijiet, anki jekk f’portata iżgħar milli ppjanat. |
21. |
Huwa minnu li ma huwiex ikkontestat li b’ħarsa lejn it-tranżazzjonijiet min-negozju tat-titjir Ryanair għandha fl-intier tagħha titqies bħala persuna taxxabbli fi ħdan it-tifsira tad-Direttiva tal-VAT. L-għan intraprenditorjali tal-akkwist tal-azzjonijiet wkoll jista’ jiġi dedott direttament: permezz tal-akkwiżizzjoni ta’ kompetitur, Ryanair riedet iżżid il-fatturat tagħha u x’aktarx riedet tilħaq ukoll effetti ta’ sinerġija u ta’ netwerk. |
22. |
Madankollu, jekk tiġi applikata l-hekk imsejħa ġurisprudenza dwar il-kumpanniji holding, ir-rikonoxximent ta’ attività ekonomika u konsegwentement tat-tnaqqis primarjament ikun jiddependi minn jekk Ryanair kellhiex l-intenzjoni li tipprovdi servizzi ta’ ġestjoni lil Aer Lingus (ara Taqsima B). Iżda għal din is-soluzzjoni jkun kompletament irrilevanti f’liema portata ġew ipprovduti servizzi ta’ ġestjoni. Għaldaqstant tqum il-kwistjoni dwar jekk it-tnaqqis fir-rigward tal-ispejjeż għall-akkwist tal-azzjonijiet kellux jinqasam (ara Taqsima C). Dan għaliex, taħt ċerti ċirkustanzi, minbarra t-tranżazzjonijiet minn servizzi ta’ ġestjoni jkun hemm ukoll dħul sostanzjalment ogħla mid-dividendi, li fih innifsu ma jġibx miegħu d-dritt għal tnaqqis. |
23. |
Madankollu, la d-“diverżjoni” permezz ta’ servizzi ta’ ġestjoni bi ħlas u lanqas il-problemi ta’ tqassim li jirriżultaw f’każ li tiġi applikata din is-soluzzjoni ma huma neċessarji jekk jiġi bbażat fuq rabta funzjonali bejn l-akkwist tal-azzjonijiet u n-negozju prinċipali operattiv (ara Taqsima D). Jekk wieħed iqis il-funzjoni tal-akkwiżizzjoni ppjanata għall-attivitajiet operattivi, l-ispejjeż iridu jiġu kkunsidrati f’relazzjoni mat-tranżazzjonijiet mill-attivitajiet operattivi. Konsegwentement hija rilevanti biss ir-rabta diretta u immedjata bejn dawn it-tranżazzjonijiet (ara Taqsima E). |
24. |
Madankollu, peress li s-Supreme Court (il-Qorti Suprema) assumiet l-applikabbiltà tal-ġurisprudenza dwar il-kumpanniji holding għall-proċess kontenzjuż, l-ewwel nett ser neżamina jekk Ryanair kinitx intitolata għal tnaqqis. |
B. Tnaqqis sħiħ skont il-ġurisprudenza dwar il-kumpanniji holding
25. |
Kif spjegajt iktar ’il fuq (punt 18), iż-żamma ta’ parteċipazzjoni waħedha ma twassalx biex tiġi preżunta attività ekonomika. Min-naħa l-oħra, f’ġurisprudenza stabbilita l-Qorti tal-Ġustizzja tenfasizza li l-akkwist u ż-żamma ta’ parteċipazzjoni minn kumpannija holding jikkostitwixxu attività ekonomika fi ħdan it-tifsira tal-Artikolu 9(1) tad-Direttiva tal-VAT jekk il-parteċipazzjoni tkun tinvolvi interventi diretti jew indiretti fl-amministrazzjoni tal-kumpannija li qiegħda tirċievi l-offerta ( 13 ). Tali intervent jista’ jeżisti pereżempju fil-każ tal-provvista ta’ servizzi amministrattivi, finanzjarji jew kummerċjali lill-kumpannija li qiegħda tirċievi l-offerta ( 14 ). Madankollu, dan il-kriterju huwa sempliċement dovut għall-fatt li sabiex kumpannija purament azzjonarja tiġi rrikonoxxuta bħala persuna taxxabbli jridu jiżdiedu tali attivitajiet li huma suġġetti għall-VAT skont l-Artikoli 2 u 9 tad-Direttiva ( 15 ). |
26. |
Dan ir-riżultat japplika wkoll f’każ bħal dak ineżami – u dwar din il-kwistjoni tistaqsi espliċitament is-Supreme Court (il-Qorti Suprema) – jekk tassew ma jiġux ipprovduti s-servizzi ta’ ġestjoni intenzjonati. Sabiex tiġi ggarantita n-newtralità komprensiva tas-sistema tal-VAT fil-konfront tal-persuna taxxabbli, id-dritt għal tnaqqis irid ikun jeżisti wkoll għal nefqa li tkun saret fi preparazzjoni għal attività ekonomika ( 16 ). Hija deċiżiva sempliċement l-intenzjoni, ikkonfermata minn elementi oġġettivi, li tiġi eżerċitata attività ekonomika ( 17 ). Dan japplika saħansitra wkoll jekk fil-mument tal-iffissar inizjali tat-taxxa diġà jkun magħruf li l-attività ekonomika intenzjonata, li kellha twassal għal tranżazzjonijiet taxxabbli, ma hijiex ser tiġi eżerċitata ( 18 ). |
27. |
Konsegwentement, jekk jiġu kkombinati flimkien iż-żewġ linji ta’ ġurisprudenza indirizzati mis-Supreme Court (il-Qorti Suprema), ir-rikonoxximent ta’ Ryanair bħala persuna taxxabbli jkun jiddependi minn jekk fid-data li għamlet użu mis-servizzi inkwistjoni kellhiex l-intenzjoni li tipprovdi servizzi ta’ ġestjoni taxxabbli lil Aer Lingus fil-każ li l-akkwiżizzjoni tirnexxi. Is-Circuit Court (il-Qorti taċ-Ċirkwit) stabbilixxiet din l-intenzjoni b’effett vinkolanti għall-kawża prinċipali. Kif enfasizzat il-Kummissjoni fis-seduta, iċ-ċirkustanza li l-offerta ta’ akkwiżizzjoni attwalment sfaxxat, u b’hekk ma kienx u ma huwiex possibbli li jsir intervent fl-amministrazzjoni ta’ Aer Lingus, ma tistax twassal għal esklużjoni sussegwenti tad-dritt għal tnaqqis. |
C. Limitazzjoni tat-tnaqqis minħabba remunerazzjoni baxxa għall-ġestjoni?
28. |
Iżda li jiġi bbażat biss fuq il-provvista ta’ servizzi ta’ ġestjoni bi ħlas fil-prattika jwassal għal skemi li jidhru artifiċjali. Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, sabiex ikun jeżisti d-dritt għal tnaqqis sħiħ huwa kompletament irrilevanti f’liema portata jkunu ġew ipprovduti dawn is-servizzi ta’ ġestjoni bi ħlas ( 19 ). Għalhekk ta’ spiss ikun hemm eċċessi kbar tat-taxxa tal-input, jiġifieri differenza qawwija bejn it-tranżazzjonijiet tal-output miksuba permezz tas-servizzi ta’ ġestjoni u t-tnaqqis invokat fuq it-tranżazzjonijiet tal-input. |
29. |
B’hekk, il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja essenzjalment tagħmilha possibbli għall-kumpanniji holding li jinvokaw tnaqqis estensiv meta jakkwistaw parteċipazzjonijiet, sakemm jiġu pprovduti servizzi ta’ ġestjoni bi ħlas biss lil din il-kumpannija, ikun xi jkun l-ammont. Minħabba din ir-raġuni, fil-proċedura quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja l-Kummissjoni espliċitament ipproponiet li fil-każ tal-akkwist ta’ parteċipazzjoni t-tnaqqis ikun awtorizzat biss f’relazzjoni xierqa għat-tranżazzjonijiet tal-output iġġenerati minn servizzi ta’ ġestjoni. |
30. |
Madankollu, fil-pass li jmiss tqum il-kwistjoni dwar kif għandha tiġi kkalkolata r-relazzjoni xierqa. Sempliċi tqabbil f’termini ta’ valur tat-tranżazzjonijiet idderivati mis-servizzi ta’ ġestjoni u d-dividendi jinjora l-fatt li ż-żamma tal-azzjonijiet ma tikkawżax spejjeż b’mod perijodiku. Barra minn hekk, l-eċċess tat-taxxa tal-input deskritt hawn fuq jeżisti biss fil-perijodu ta’ tassazzjoni li fih ikun sar l-akkwist tal-azzjonijiet tal-impriża. Din il-kunsiderazzjoni tinbidel jekk is-servizzi ta’ ġestjoni jkunu ġew ipprovduti bi ħlas għal diversi snin. Barra minn hekk, f’każ bħal dak ineżami, il-problemi marbuta mal-kalkolu jintensifikaw billi huwa sempliċement ikkonċernat akkwist ippjanat. Fil-każ ineżami, id-dħul potenzjali mid-dividendi l-iktar l-iktar jista’ jiġi stmat bejn wieħed u ieħor. |
31. |
Barra minn hekk, mhux kull żamma tal-azzjonijiet tista’ bilfors twassal għal attività mhux ekonomika tal-persuna taxxabbli flimkien mal-attivitajiet operattivi tagħha. Dan fil-fatt ma huwiex konformi mal-prinċipju ta’ newtralità tal-VAT ( 20 ). Skont l-approċċ issuġġerit mill-Kummissjoni, kull persuna taxxabbli li żżomm ukoll azzjonijiet tkun tista’ sempliċement tinvoka tnaqqis proporzjonali fir-rigward tal-ispejjeż ġenerali marbuta mat-tmexxija ta’ kumpannija, anki jekk ma jkunx ikkontestat li dawn l-ispejjeż inħolqu b’rabta mal-attività ekonomika ( 21 ). Iż-żamma ta’ azzjoni bħala tali l-iktar l-iktar tikkawża spejjeż baxxi u l-ammont tad-dħul mid-dividendi wkoll ma jiddependix mill-ispejjeż ġenerali l-oħra. |
32. |
Għaldaqstant, il-fehma tal-Kummissjoni ma hijiex konvinċenti. |
D. It-tnaqqis sħiħ f’każ ta’ kunsiderazzjoni funzjonali tal-akkwist tal-azzjonijiet
33. |
Min-naħa l-oħra, f’każ ta’ kunsiderazzjoni funzjonali, li tieħu kont tan-negozju prinċipali operattiv tal-persuna taxxabbli u li tibbaża fuq ir-rabta tal-akkwist tal-azzjonijiet ma’ din l-attività ekonomika, il-problemi li għadni kemm indirizzajt ma jinħolqux. F’dan ir-rigward b’mod partikolari jitpoġġew maġenb xulxin l-ispejjeż għall-akkwiżizzjoni u t-tranżazzjonijiet mill-attivitajiet operattivi. Jiena saħansitra nemmen li tali approċċ funzjonali f’każijiet bħal dak ineżami diġà jirriżulta mill-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja. |
34. |
Fil-fatt, f’każ bħal dak fil-kawża prinċipali ma hijiex mogħtija s-sitwazzjoni tipika għal kumpanniji purament għaż-żamma ta’ azzjonijiet, fejn il-provvista ta’ servizzi ta’ ġestjoni taxxabbli hija effettivament prerekwiżit sabiex tiġi preżunta attività ekonomika. Kif diġà nnotajt, Ryanair diġà teżerċita attività fis-suq tat-trasport bl-ajru u twettaq tranżazzjonijiet korrispondenti. F’dan il-kuntest jidher artifiċjali li jiġi bbażat fuq il-provvista futura ta’ servizzi ta’ ġestjoni bi ħlas. |
35. |
Kunsiderazzjoni funzjonali tissodisfa aħjar id-dimensjoni ekonomika tal-każ: għalkemm l-akkwiżizzjoni ta’ kompetitur f’dan il-każ kellha titwettaq bl-akkwist ta’ azzjonijiet tal-impriża, dan il-każ jirrappreżenta rabta ħafna iktar mill-qrib mas-sitwazzjoni fejn impriża tippjana li tixtri t-tagħmir fiżiku tax-xogħol u l-faċilitajiet kollha ta’ kompetitur, milli mas-sitwazzjoni fejn impriża tixtieq tixtri azzjonijiet għas-sempliċi raġuni li tirċievi dividendi. |
36. |
Kif ammettiet ukoll il-Kummissjoni fil-fażi orali tal-proċedura, ma huwiex ikkontestat li tali approċċ ikollu l-konsegwenza li l-akkwirent essenzjalment ikollu jingħata tnaqqis sħiħ. Dan ir-riżultat ikun jirriżulta kemm mid-dispożizzjonijiet li possibbilment huma applikabbli dwar it-trasferiment integrali ta’ impriża (Artikolu 19(1) tad-Direttiva tal-VAT), kif ukoll mir-regoli normali. Lanqas fil-każ ta’ amalgamazzjoni sħiħa mal-kumpannija li qiegħda tiġi inkorporata ma jkun hemm dubju dwar it-tnaqqis fir-rigward tal-ispejjeż għall-akkwist. Ir-restrizzjoni tat-tnaqqis għal każijiet ta’ jedd ta’ proprjetà sħiħ “biss” tkun tippreġudika wkoll il-prinċipju ta’ newtralità tal-forma ġuridika. |
37. |
Għaldaqstant, l-intervent dirett fl-amministrazzjoni permezz ta’ servizzi ta’ ġestjoni skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja bl-ebda mod ma huwa l-uniku każ li fih iż-żamma ta’ azzjoni tista’ tikkostitwixxi attività ekonomika. Għall-kuntrarju, il-Qorti tal-Ġustizzja dejjem tikkonferma attività ekonomika jekk l-akkwist jew iż-żamma tal-azzjoni huma attribwiti karattru tipikament intraprenditorjali ( 22 ). Dan pereżempju japplika għal attività kummerċjali ta’ negozju ta’ titoli jew meta l-akkwist jew iż-żamma tal-azzjonijiet jikkostitwixxu estensjoni diretta, permanenti u neċessarja ta’ attività taxxabbli ( 23 ). |
38. |
L-akkwiżizzjoni strateġika ta’ impriża, li permezz tagħha l-kumpannija akkwirenti ssegwi l-għan li tespandi jew li tbiddel l-attivitajiet operattivi tagħha, għandha tiġi kkunsidrata bħala tali estensjoni diretta, permanenti u neċessarja ta’ attività taxxabbli. Għalkemm hija akkumpanjata mill-akkwist ta’ azzjonijiet tal-impriża, tali akkwiżizzjoni tirrappreżenta miżura li għandha l-għan ta’ tranżazzjonijiet taxxabbli (avvanzati). |
E. Ir-rabta bejn l-akkwist tal-azzjonijiet u t-tranżazzjonijiet mill-attivitajiet operattivi
39. |
Għaldaqstant, il-kwistjoni dwar ir-rabta bejn l-ispejjeż imġarrba f’relazzjoni mal-akkwist tal-azzjonijiet u s-servizzi ta’ ġestjoni intenzjonati ma hemmx għalfejn tingħata risposta ( 24 ). Jekk wieħed jadotta approċċ funzjonali, pjuttost huwa iktar rilevanti l-kuntest tal-akkwist tal-azzjonijiet mat-tranżazzjonijiet (intenzjonati) min-negozju tat-titjir operattiv. Fir-rigward tal-imsemmija tranżazzjonijiet ma teżistix diskrepanza bejn il-valur tat-tnaqqis u t-tranżazzjonijiet tal-output, u għalhekk ma huwiex meħtieġ tqassim. |
40. |
Skont il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja, tali spejjeż huma marbuta direttament u immedjatament ma’ tranżazzjonijiet tal-output partikolari li jappartjenu għall-elementi li jikkostitwixxu l-ispejjeż ( 25 ). It-tnaqqis jista’ jiġi invokat ukoll għall-ispejjeż ġenerali ta’ impriża li jappartjenu għall-elementi li jikkostitwixxu l-prezz tal-prodotti kollha ta’ impriża ( 26 ). |
41. |
Ma huwiex ikkontestat li n-nefqa li twettqet b’rabta mal-akkwist tal-azzjonijiet tal-impriża ta’ Aer Lingus tirrappreżenta elementi li jikkostitwixxu l-ispejjeż għat-tranżazzjonijiet tal-output (intenzjonati) min-negozju tat-titjir wara l-akkwiżizzjoni ta’ Aer Lingus. Jekk Ryanair trid tagħmel profitt, dawn l-ispejjeż iridu b’xi mod jew ieħor jiġu inklużi wkoll fil-prezzijiet tal-biljetti tal-ajru. Il-ksib tal-kontroll fuq Aer Lingus kien ikun il-prerekwiżit biex titjieb il-prestazzjoni sħiħa tal-impriża u konsegwentement it-tranżazzjonijiet tal-output intenzjonati jinkisbu bil-kumpannija omm u s-sussidjarja. Tali influwenza fuq il-ġestjoni tal-impriża ta’ kompetitur hija possibbli biss jekk il-kumpannija akkwirenti tkun fil-pussess tal-maġġoranza tal-azzjonijiet tal-impriża. |
42. |
Kif diġà spjegajt iktar ’il fuq (fil-punt 26), il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tistabbilixxi li ċ-ċirkustanza li attwalment ma seħħietx l-akkwiżizzjoni ppjanata u t-tkomplija tal-operat ta’ Aer Lingus taħt il-kontroll assolut ta’ Ryanair, ma għandhiex influwenza fuq dan l-eżitu. Anki hawnhekk hija suffiċjenti l-intenzjoni, ipprovata minn ċirkustanzi oġġettivi, li tiġi eżerċitata attività ekonomika ( 27 ). Din l-intenzjoni lanqas ma tista’ tiġi kkontestata sussegwentement abbażi tal-fatt li attwalment l-akkwiżizzjoni ta’ Aer Lingus ma rnexxietx ( 28 ). |
V. Konklużjoni
43. |
Għaldaqstant nipproponi li l-Qorti tal-Ġustizzja tirrispondi kif ġej għad-domandi preliminari:
|
( 1 ) Lingwa oriġinali: il-Ġermaniż.
( 2 ) Direttiva tal-Kunsill 2006/112/KE tat‑28 ta’ Novembru 2006 dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (ĠU 2006, L 347, p. 1).
( 3 ) Sentenzi tal‑20 ta’ Ġunju 1991, Polysar Investments Netherlands (C‑60/90, EU:C:1991:268, punt 17), tal‑14 ta’ Novembru 2000, Floridienne u Berginvest (C‑142/99, EU:C:2000:623, punt 17), u tas‑16 ta’ Lulju 2015, Larentia + Minerva u Marenave Schiffahrt (C‑108/14 u C‑109/14, EU:C:2015:496, punt 20).
( 4 ) Sentenzi tas‑27 ta’ Settembru 2001, Cibo Participations (C‑16/00, EU:C:2001:495, punt 21), tad‑29 ta’ Ottubru 2009, AB SKF (C‑29/08, EU:C:2009:665, punti 30 u 31), tas‑6 ta’ Settembru 2012, Portugal Telecom (C‑496/11, EU:C:2012:557, punt 34), u tas‑16 ta’ Lulju 2015, Larentia + Minerva u Marenave Schiffahrt (C‑108/14 u C‑109/14, EU:C:2015:496, punt 21).
( 5 ) ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti, Kapitolu 9, Vol. 1, p. 23.
( 6 ) Sabiex il-kwotazzjoni tkun eħfef ser inkun qiegħed nibbaża fuq id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva tal-VAT.
( 7 ) Deċiżjoni C(2007) 3104 tas‑27 ta’ Ġunju 2007 (Każ COMP/M.4439). Ir-rikors għal annullament ippreżentat minn Ryanair kontra din id-deċiżjoni ma kellux suċċess quddiem il-Qorti Ġenerali, ara s-sentenza tas‑6 ta’ Lulju 2010, Ryanair vs Il‑Kummissjoni (T‑342/07, EU:T:2010:280).
( 8 ) Sentenzi tal‑14 ta’ Frar 1985, Rompelman (268/83, EU:C:1985:74, punt 24), tad‑29 ta’ Frar 1996, INZO (C‑110/94, EU:C:1996:67, punt 17) u tat‑22 ta’ Ottubru 2015, Sveda (C‑126/14, EU:C:2015:712, punt 20).
( 9 ) Ara s-sentenza reċenti tal‑21 ta’ Settembru 2017, SMS group (C‑441/16, EU:C:2017:712, punt 46).
( 10 ) Sentenzi tas‑27 ta’ Settembru 2001, Cibo Participations (C‑16/00, EU:C:2001:495, punt 21), tas‑6 ta’ Settembru 2012, Portugal Telecom (C‑496/11, EU:C:2012:557, punt 34), u tas‑16 ta’ Lulju 2015, Larentia + Minerva u Marenave Schiffahrt (C‑108/14 u C‑109/14, EU:C:2015:496, punt 21).
( 11 ) Sentenzi tat‑22 ta’ Ġunju 1993, Sofitam (C‑333/91, EU:C:1993:261, punt 13), tas‑27 ta’ Settembru 2001, Cibo Participations (C‑16/00, EU:C:2001:495, punt 19), u tas‑6 ta’ Settembru 2012, Portugal Telecom (C‑496/11, EU:C:2012:557, punt 32).
( 12 ) Sentenzi tal‑20 ta’ Ġunju 1991, Polysar Investments Netherlands (C‑60/90, EU:C:1991:268, punt 17), tal‑14 ta’ Novembru 2000, Floridienne u Berginvest (C‑142/99, EU:C:2000:623, punt 17), u tas‑16 ta’ Lulju 2015, Larentia + Minerva u Marenave Schiffahrt (C‑108/14 u C‑109/14, EU:C:2015:496, punt 20).
( 13 ) Sentenzi tal‑20 ta’ Ġunju 1991, Polysar Investments Netherlands (C‑60/90, EU:C:1991:268, punt 14), tal‑14 ta’ Novembru 2000, Floridienne u Berginvest (C‑142/99, EU:C:2000:623, punt 17), tas‑27 ta’ Settembru 2001, Cibo Participations (C‑16/00, EU:C:2001:495, punt 19), u tas‑16 ta’ Lulju 2015, Larentia + Minerva u Marenave Schiffahrt (C‑108/14 u C‑109/14, EU:C:2015:496, punt 20).
( 14 ) Sentenzi tas‑27 ta’ Settembru 2001, Cibo Participations (C‑16/00, EU:C:2001:495, punt 21), tas‑6 ta’ Settembru 2012, Portugal Telecom (C‑496/11, EU:C:2012:557, punt 34), u tas‑16 ta’ Lulju 2015, Larentia + Minerva u Marenave Schiffahrt (C‑108/14 u C‑109/14, EU:C:2015:496, punt 21).
( 15 ) Għalhekk ma huwiex biżżejjed li jsir intervent (“sempliċi”) mingħajr ħlas jekk apparti dan ma jkunux jeżistu tranżazzjonijiet tal-output taxxabbli, ara d-digrieti tat‑12 ta’ Lulju 2001, Welthgrove (C‑102/00, EU:C:2001:416, punti 16 u 17) u tat‑12 ta’ Jannar 2017, MVM (C‑28/16, EU:C:2017:7, punt 34).
( 16 ) Sentenzi tal‑14 ta’ Frar 1985, Rompelman (268/83, EU:C:1985:74, punt 23), tat‑8 ta’ Ġunju 2000, Schloßstrasse (C‑396/98, EU:C:2000:303, punt 39) u tat‑22 ta’ Ottubru 2015, Sveda (C‑126/14, EU:C:2015:712, punt 20).
( 17 ) Sentenzi tal‑14 ta’ Frar 1985, Rompelman (268/83, EU:C:1985:74, punt 24), tat‑8 ta’ Ġunju 2000, Schloßstrasse (C‑396/98, EU:C:2000:303, punt 40) u tal‑21 ta’ Settembru 2017, SMS group (C‑441/16, EU:C:2017:712, punt 46).
( 18 ) Sentenza tat‑8 ta’ Ġunju 2000, Breitsohl (C‑400/98, EU:C:2000:304, punti 34 et seq.).
( 19 ) Ara, f’dan is-sens, is-sentenza tas‑16 ta’ Lulju 2015, Larentia + Minerva u Marenave Schiffahrt (C‑108/14 u C‑109/14, EU:C:2015:496, punt 25) u l-konklużjonijiet tal-Avukat Ġenerali Mazák fil-kawża Securenta (C‑437/06, EU:C:2007:777, punti 30 et seq.).
( 20 ) Dwar dan il-prinċipju ara s-sentenzi tat‑22 ta’ Ġunju 1993, Sofitam (C‑333/91, EU:C:1993:261, punt 10), tas‑26 ta’ Mejju 2005, Kretztechnik (C‑465/03, EU:C:2005:320, punt 33), u tad‑29 ta’ Ottubru 2009, AB SKF (C‑29/08, EU:C:2009:665, punt 55). Madankollu, kuntrarjament għal dan il-każ, fil-kawża MVM diġà kien hemm dubju dwar ir-rabta bejn l-inputs u l-attivitajiet operattivi, ara d-digriet tat‑12 ta’ Jannar 2017, MVM (C‑28/16, EU:C:2017:7, punt 39).
( 21 ) Fil-kawża MVM il-Qorti tal-Ġustizzja ddeċidiet li holding imħallta li ma tipprovdix servizzi ta’ ġestjoni taxxabbli fil-konfront tas-sussidjarji tagħha, u barra minn hekk tikseb tranżazzjonijiet oħra minn attivitajiet operattivi proprji (il-kiri ta’ netwerks tal-elettriku u tal-gass), tista’ biss tinvoka proporzjonalment it-tnaqqis fir-rigward tal-ispejjeż li ġarrbet għal servizzi ta’ konsulenza, jekk dawn jitqiesu bħala spejjeż ġenerali għall-fergħa operattiva tal-attivitajiet tagħha, ara d-digriet tat‑12 ta’ Jannar 2017, MVM (C‑28/16, EU:C:2017:7, punti 46 u 47).
( 22 ) Rigward it-teħid inkunsiderazzjoni karatterizzanti tal-attività ekonomika fi ħdan it-tifsira tal-Artikolu 9(1) tad-Direttiva tal-VAT ara l-konklużjonijiet tiegħi fil-kawża Posnania Investment (C‑36/16, EU:C:2017:134, punt 25).
( 23 ) Sentenzi tal‑20 ta’ Ġunju 1996, Wellcome Trust (C‑155/94, EU:C:1996:243, punt 35), tas‑6 ta’ Frar 1997, Harnas & Helm (C‑80/95, EU:C:1997:56, punt 16), tal‑14 ta’ Novembru 2000, Floridienne u Berginvest (C‑142/99, EU:C:2000:623, punt 29), tat‑8 ta’ Frar 2007, Investrand (C‑435/05, EU:C:2007:87, punti 32 sa 36), tad‑29 ta’ Ottubru 2009, AB SKF (C‑29/08, EU:C:2009:665, punt 31) u tat‑30 ta’ Mejju 2013, X (C‑651/11, EU:C:2013:346, punt 52).
( 24 ) Barra minn hekk, il-Qorti tal-Ġustizzja diġà espliċitament ċaħdet rabta diretta u immedjata bejn dawn it-tranżazzjonijiet, ara s-sentenza tas‑27 ta’ Settembru 2001, Cibo Participations (C‑16/00, EU:C:2001:495, punt 32). F’dan ir-rigward tista’ tinftiehem ħażin il-formulazzjoni fis-sentenza tad‑29 ta’ Ottubru 2009, AB SKF (C‑29/08, EU:C:2009:665, punt 64). Hija possibbli invokazzjoni bħala spejjeż ġenerali, ara s-sentenzi tas‑6 ta’ Settembru 2012, Portugal Telecom (C‑496/11, EU:C:2012:557, punt 37), u tas‑16 ta’ Lulju 2015, Larentia + Minerva u Marenave Schiffahrt (C‑108/14 u C‑109/14, EU:C:2015:496, punt 25).
( 25 ) Sentenzi tas‑27 ta’ Settembru 2001, Cibo Participations (C‑16/00, EU:C:2001:495, punt 31), tas‑26 ta’ Mejju 2005, Kretztechnik (C‑465/03, EU:C:2005:320, punt 35), tad‑29 ta’ Ottubru 2009, AB SKF (C‑29/08, EU:C:2009:665, punt 57) u tas‑17 ta’ Ottubru 2013, Iberdrola et (C‑566/11, C‑567/11, C‑580/11, C‑591/11, C‑620/11 u C‑640/11, EU:C:2013:660, punt 28).
( 26 ) Sentenzi tas‑27 ta’ Settembru 2001, Cibo Participations (C‑16/00, EU:C:2001:495, punt 33), tas‑26 ta’ Mejju 2005, Kretztechnik (C‑465/03, EU:C:2005:320, punt 37), tas‑6 ta’ Settembru 2012, Portugal Telecom (C‑496/11, EU:C:2012:557, punt 37) u tas‑17 ta’ Ottubru 2013, Iberdrola et (C‑566/11, C‑567/11, C‑580/11, C‑591/11, C‑620/11 u C‑640/11, EU:C:2013:660, punt 29).
( 27 ) Ara, f’dan ir-rigward, is-sentenzi tal‑14 ta’ Frar 1985, Rompelman (268/83, EU:C:1985:74, punt 24), tad‑29 ta’ Frar 1996, INZO (C‑110/94, EU:C:1996:67, punt 17), tat‑22 ta’ Ottubru 2015, Sveda (C‑126/14, EU:C:2015:712, punt 20) u tal‑21 ta’ Settembru 2017, SMS group (C‑441/16, EU:C:2017:712, punt 46).
( 28 ) F’dan ir-rigward il-qorti tar-rinviju espliċitament tinnota wkoll li l-kwistjoni dwar jekk l-intenzjoni korrispondenti ta’ Ryanair hijiex ipprovata permezz ta’ ċirkustanzi oġġettivi, jew jekk l-istess fatti oġġettivi proprju jeskludux tali intenzjoni, hija ċċarata b’mod konklużiv fil-kawża prinċipali. Dan ġie kkonfermat ukoll mill-partijiet kollha fis-seduta.