SENTENZA TAL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Ir-Raba’ Awla)

17 ta’ April 2008 ( *1 )

“Drittijiet ta’ l-awtur — Direttiva 2001/29/KE — Artikolu 4(1) — Distribuzzjoni lill-pubbliku, b’bejgħ jew mod ieħor, ta’ l-oriġinal ta’ xogħol jew ta’ kopja tiegħu — Użu ta’ riproduzzjonijiet ta’ għamara protetta mid-drittijiet ta’ l-awtur bħala biċċa għamara esposta f’ħanut kif ukoll bħala dekorazzjoni f’vetrina — Nuqqas ta’ trasferiment tal-proprjetà jew tal-pussess”

Fil-Kawża C-456/06,

li għandha bħala suġġett talba għal deċiżjoni preliminari skond l-Artikolu 234 KE, imressqa mill-Bundesgerichtshof (il-Ġermanja), permezz ta’ deċiżjoni tal-5 ta’ Ottubru 2006, li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fis-16 ta’ Novembru 2006, fil-proċedura

Peek & Cloppenburg KG

vs

Cassina SpA,

IL-QORTI TAL-ĠUSTIZZJA (Ir-Raba’ Awla),

komposta minn K. Lenaerts, President ta’ l-Awla, G. Arestis, R. Silva de Lapuerta, E. Juhász u J. Malenovský (Relatur), Imħallfin,

Avukat Ġenerali: E. Sharpston,

Reġistratur: M.-A. Gaudissart, Kap ta’ Diviżjoni,

wara li rat il-proċedura bil-miktub u wara s-seduta tal-15 ta’ Novembru 2007,

wara li kkunsidrat l-osservazzjonijiet ippreżentati:

għal Peek & Cloppenburg KG, minn A. Auler, Rechtsanwalt,

għal Cassina SpA, minn A. Bock, Rechtsanwalt,

għall-Gvern Pollakk, minn E. Ośniecką-Tamecką, bħala aġent,

għall-Kummissjoni tal-Komunitajiet Ewropej, minn H. Krämer u W. Wils, bħala aġenti,

wara li semgħet il-konklużjonijiet ta’ l-Avukat Ġenerali, ippreżentati fis-seduta tas-17 ta’ Jannar 2008,

tagħti l-preżenti

Sentenza

1

It-talba għal deċiżjoni preliminari tirrigwarda l-interpretazzjoni ta’ l-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2001/29/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-22 ta’ Mejju 2001 dwar l-armonizzazzjoni ta’ ċertu aspetti ta’ drittijiet ta’ l-awtur u drittijiet relatati fis-soċjetà ta’ l-informazzjoni (ĠU L 167, p. 10).

2

Din it-talba ġiet magħmula fil-kuntest ta’ kawża bejn Peek & Cloppenburg KG (iktar ’il quddiem “Peek & Cloppenburg”) u Cassina SpA (iktar ’il quddiem “Cassina”) dwar it-tqegħid għad-dispożizzjoni tal-pubbliku u l-espożizzjoni ta’ għamara li, skond Cassina, jippreġudika d-dritt esklużiv ta’ distribuzzjoni tagħha.

Il-kuntest ġuridiku

Id-dritt internazzjonali

3

It-Trattat dwar id-Drittijiet ta’ l-Awtur tal-WIPO (iktar ’il quddiem it-“TDA”) u t-Trattat tal-WIPO dwar il-prestazzjonijiet u l-fonogrammi (iktar ’il quddiem il-“WPPT”), adottati f’Ġinevra fl-20 ta’ Diċembru 1996, ġew approvati f’isem il-Komunità Ewropea permezz tad-Deċiżjoni tal-Kunsill 2000/278/KE tas-16 ta’ Marzu 2000 (ĠU L 89, p. 6).

4

L-Artikolu 6 tat-TDA, intitolat “Dritt ta’ distribuzzjoni”, jipprovdi:

“1.   Awturi ta’ xogħlijiet letterarji u artistiċi għandhom igawdu d-dritt esklużiv fuq l-awtorizzazzjoni li jagħmlu disponibbli għall-pubbliku x-xogħol oriġinali tagħhom jew kopji ta’ dan ix-xogħol permezz ta’ bejgħ jew trasferiment ieħor tal-proprjetà.

2.   Dan it-Trattat ma għandux jaffetwa l-libertà tal-Partijiet Kontraenti li jiddeterminaw, jekk iridu, kondizzjonijiet għall-applikazzjoni ta’ l-eżawriment tad-dritt imsemmi fil-paragrafu 1 wara l-ewwel bejgħ [ta’] jew trasferiment ieħor tal-proprjetà fix-xogħol oriġinali jew f’kopja tax-xogħol bl-awtorizzazzjoni ta’ l-awtur.”

5

L-Artikolu 8 tal-WPPT, intitolat “Dritt ta’ distribuzzjoni”, jikkonferixxi lill-prestaturi d-dritt esklużiv li jawtorizzaw li l-oriġinali jew kopji tal-prestazzjoni tagħhom jitpoġġew għad-disposizzjoni tal-pubbliku b’bejgħ jew b’kull trasferiment ieħor tal-proprjetà.

6

L-Artikolu 12 tal-WPPT jipprevedi dritt simili favur produtturi ta’ fonogrammi.

Il-leġiżlazzjoni Komunitarja

7

Il-premessi disa’ sa ħdax, ħmistax u tmienja u għoxrin tad-Direttiva 2001/29 jipprovdu:

“(9)

Kull armonizzazzjoni tad-drittijiet ta’ l-awtur u drittijiet relatati għandha tkun [ib]bażata fuq livell għoli ta’ protezzjoni, għar-raġuni li dawn id-drittijiet huma kruċjali għall-kreazzjoni intellettwali. Il-protezzjoni tagħhom tgħinhom jiżguraw it-tkomplija u l-iżvilupp tal-kreattivita fl-interessi ta’ l-awturi, artisti, produtturi, konsumaturi, kultura, industrija u l-pubbliku in ġenerali. […].

(10)

Jekk awturi jew artisti għandhom ikomplu bix-xogħol kreattiv u artistiku tagħhom, huma għandhom jirċievu kumpens xieraq għall-użu tax-xogħol tagħhom, kif għandhom jirċievu produtturi sabiex ikunu jistgħu jiffinanzjaw xogħolhom. […]

(11)

Sistema rigoruż[a] effettiv[a] għall-protezzjoni tad-drittijiet ta’ l-awtur u drittijiet relatati hija waħda mill-metodi li tiżgura li l-kreattività u produzzjoni kulturali Ewropea jirċievu r-riżorsi meħtieġa u li jissalvagwardjaw l-indipendenza u d-dinjità ta’ oriġinaturi u artisti kreattivi.

[…]

(15)

Il-Konferenza Diplomatika mlaqqa’ taħt l-awspiċi ta’ l-Organizzazzjoni Dinjija ta’ Proprjetà Intellettwali (WIPO) f’Diċembru 1996 wasslet għall-adozzjoni ta’ żewġ Trattati ġodda, it-“Trattat dwar id-Drittijiet ta’ l-Awtur WIPO” u t-Trattat dwar l-Artisti u l-Fonogrammi WIPO […]. Din id-Direttiva sservi wkoll biex timplimenta għadd ta’ obbligi internazzjonali ġodda.

[…]

(28)

Il-protezzjoni tad-drittijiet ta’ l-awtur skond din id-Direttiva tinkludi d-dritt esklussiv biex tikkontrolla d-distribuzzjoni tax-xogħol inkorporat f’oġġett tanġibbli. L-ewwel bejgħ fil-Komunità ta’ l-oriġinal ta’ xogħol jew kopji tiegħu mid-detentur tad-drittijiet jew bil-kunsens tiegħu jeżawrixxi d-dritt li jikkontrolla bejgħ mill-ġdid ta’ dak l-oġġett fil-Komunità. Dan id-dritt m’għandux jiġi eżawrit rigward l-oriġinal jew il-kopji tiegħu mibjugħa mid-detentur jew bil-kunsens tiegħu barra mill-Komunità. […]”

8

L-Artikolu 4 ta’ din id-Direttiva, intitolat “Dritt ta’ Distribuzzjoni”, jipprovdi:

“1.   L-Istati Membri għandhom jipprovdu lill-awturi, rigward l-oriġinal tax-xogħolijiet tagħhom jew tal-kopji tagħhom, id-dritt esklussiv li jawtorizzaw jew jipprojbixxu kull forma ta’ distribuzzjoni lill-pubbliku b’bejgħ jew mod ieħor.

2.   Id-dritt ta’ distribuzzjoni m’għandux jiġi eżawrit fil-Komunità rigward l-oriġinal jew kopji tax-xogħol, bla ħsara fejn l-ewwel bejgħ jew trasferiment ieħor ta’ [proprjetà] fil-Komunità ta’ dak l-oġġett isir mid-detentur jew bil-kunsens tiegħu.”

9

Skond l-Artikolu 1(1) u (2) tad-Direttiva tal-Kunsill 92/100/KEE tad-19 ta’ Novembru 1992 dwar dritt ta’ kiri u dritt ta’ self u dwar ċerti drittijiet relatati mad-drittijiet ta’ l-awtur fil-qasam tal-proprjetà intellettwali (ĠU L 346, p. 61):

“1.   Skond id-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Kapitolu, l-Istati Membri għandhom jipprovdu, suġġett għall-Artikolu 6, id-dritt ta’ l-għoti ta’ awtorizzazzjoni jew ta’ projbizzjoni tal-kiri jew tas-self ta’ oriġinali u kopji ta’ xogħlijiet bid-drittijiet ta’ l-awtur […]

2.   Għall-finijiet ta’ din id-Direttiva għandhom japplikaw id-definizzjonijiet li ġejjin: “kiri” tfisser li tagħmel disponibbli għall-użu, għal perjodu limitat ta’ żmien u għal vantaġġ ekonomiku jew kummerċjali dirett jew indirett.”

10

Skond l-Artikolu 9(1) tad-Direttiva 92/100, “[l]-Istati Membri għandhom jipprovdu [lill-artisti, lill-produtturi tal-fonogrammi, lill-produtturi ta’ l-ewwel iffissar tal-films u lill-organizzazzjonijiet tax-xandir] [i]d-dritt esklussiv li jagħmlu disponibbli lill-pubbliku [l-oġġetti protetti], inklużi kopji tagħhom, bil-bejgħ jew b’xi mod ieħor, minn hawn’il quddiem “id-dritt ta’ distribuzzjoni””.

11

Id-Direttiva 92/100 ġiet abrogata mid-Direttiva 2006/115/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-12 ta’ Diċembru 2006 dwar dritt ta’ kiri u dritt ta’ self u dwar ċerti drittijiet relatati mad-drittijiet ta’ l-awtur fil-qasam tal-proprjetà intellettwali (ĠU L 376, p. 28). Din ta’ l-aħħar tirripproduċi, f’termini simili, id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva 92/100 imsemmija iktar ’il fuq.

Il-leġiżlazzjoni nazzjonali

12

L-Artikolu 15(1) tal-liġi dwar id-dritt ta’ l-awtur (Urheberrechtsgesetz) tad-9 ta’ Settembru 1965 (BGBl. 1965 I, p. 1273), jipprovdi:

“L-awtur għandu d-dritt esklużiv li juża x-xogħol tiegħu b’mod materjali; dan id-dritt jinkludi, b’mod partikolari :

[…],

id-dritt ta’ distribuzzjoni (Artikolu 17)

[…]”

13

L-Artikolu 17(1) ta’ din il-liġi jipprovdi:

“Id-dritt ta’ distribuzzjoni huwa d-dritt li jiġi offrut lill-pubbliku jew li jitpoġġa fiċ-ċirkulazzjoni x-xogħol oriġinali jew riproduzzjonijiet tiegħu.”

Il-kawża prinċipali u d-domandi preliminari

14

Cassina timmanifattura siġġijiet. Il-kollezzjoni tagħha tinkludi għamara magħmula minn disinji ta’ Charles-Édouard Jeanneret, magħruf bħala Le Corbusier. Fost dawn hemm il-pultruni u s-sufani tal-mudelli LC 2 u LC 3, kif ukoll mejda tal-mudell LC 10-P. Cassina kkonkludiet ftehim dwar liċenzjar għall-manifattura u l-kummerċjalizzazzjoni ta’ din l-għamara.

15

Peek & Cloppenburg topera stabbilimenti ta’ ħwejjeġ għan-nisa u għall-irġiel madwar il-Ġermanja kollha. F’wieħed mill-istabbilimenti tagħha, hija ħejjiet żona ta’ mistrieħ għall-klijenti tagħha, mgħammra b’pultruni u sufani tal-mudelli LC 2 u LC 3 u mejda baxxa tal-mudell LC 10-P. F’vetrina ta’ wieħed mill-istabbilimenti tagħha, Peek & Cloppenburg poġġiet pultruna tal-mudell LC 2 għal skopijiet dekorattivi. Din l-għamara ma ġietx ipprovduta mingħand Cassina, imma ġiet immanifatturata mingħajr il-kunsens tagħha minn impriża stabbilita f’Bolonja (l-Italja). Skond il-qorti tar-rinviju, f’dak iż-żmien, din l-għamara ma kinitx tibbenefika minn protezzjoni tad-drittijiet ta’ l-awtur fl-Istat Membru fejn ġiet immanifatturata.

16

Għalhekk, peress li qieset li b’dan il-mod Peek & Cloppenburg ippreġudikat id-drittijiet tagħha, Cassina kkwerelatha quddiem il-Landgericht Frankfurt fejn talbet li din tiġi ordnata tiddeżisti minn dawn il-prattiċi u sabiex tipprovdi lil Cassina b’informazzjoni, b’mod partikolari, dwar in-netwerk tad-distribuzzjoni ta’ din l-għamara. Barra minn hekk, Cassina talbet li Peek & Cloppenburg tiġi kkundannata tħallas għad-danni.

17

Peress li l-Landgericht Frankfurt laqa’ t-talba ta’ Cassina u peress li l-qorti ta’ l-appell essenzjalment ikkonfermat is-sentenza mogħtija fl-ewwel istanza, Peek & Cloppenburg ressqet appell quddiem il-Bundesgerichtshof.

18

Din il-qorti tindika li peress li Cassina għandha dritt esklużiv ta’ distribuzzjoni fis-sens ta’ l-Artikolu 17 tal-liġi dwar id-drittijiet ta’ l-awtur tad-9 ta’ Settembru 1965, id-deċiżjoni tagħha tiddependi fuq il-kwistjoni ta’ jekk l-imsemmija attivitajiet ta’ Peek & Cloppenburg ippreġudikawx dan id-dritt.

19

Skond din, normalment ikun hemm distribuzzjoni meta l-oriġinal ta’ xogħol jew kopji tiegħu jiġu ttrasferiti mill-isfera interna ta’ l-impriża lill-pubbliku permezz ta’ trasferiment tal-proprjetà jew tal-pussess. It-trasferiment tal-pussess għal perijodu limitat jista’ jkun suffiċjenti f’dan ir-rigward. Madankollu, tqum il-kwistjoni ta’ jekk għandhiex tiġi kkwalifikata bħala distribuzzjoni lill-pubbliku, b’mod ieħor li mhuwiex il-bejgħ, fis-sens ta’ l-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2001/29, il-prassi li tikkonsisti fit-tqegħid għad-dispożizzjoni lill-pubbliku ta’ riproduzzjonijiet protetti mid-drittijiet ta’ l-awtur mingħajr trasferiment tal-proprjetà jew tal-pussess tagħhom, u għalhekk mingħajr t-trasferiment tas-setgħa effettiva li wieħed jeħles minnhom, peress li dawn ir-riproduzzjonijiet huma, bħal fil-kwistjoni fil-kawża prinċipali, installati fi stabbilimenti tal-bejgħ biss sabiex jintużaw mill-klijenti.

20

Barra minn hekk, il-Bundesgerichtshof tistaqsi jekk is-sempliċi espożizzjoni ta’ riproduzzjoni ta’ xogħol fil-vetrina ta’ stabbiliment, mingħajr tqegħid għad-dispożizzjoni sabiex tintuża, tikkostitwixxi wkoll forma ta’ distribuzzjoni lill-pubbliku fis-sens ta’ l-imsemmija dispożizzjoni.

21

Barra minn hekk, skond din il-qorti, tqum ukoll il-kwistjoni li jsir magħruf jekk, fiċ-ċirkustanzi tal-kawża prinċipali, l-eżiġenzi tal-protezzjoni tal-moviment liberu tal-merkanzija, stabbilita fl-Artikoli 28 KE u 30 KE, jillimitawx l-eżerċizzju ta’ l-imsemmi dritt ta’ distribuzzjoni.

22

Kien f’dawn iċ-ċirkustanzi li l-Bundesgerichtshof iddeċiediet li tissospendi l-proċeduri u li tagħmel id-domandi preliminari segwenti lill-Qorti tal-Ġustizzja:

“1)

(a)

Jista’ jiġi kkunsidrat bħala forma ta’ distribuzzjoni lill-pubbliku, [għajr milli bil-bejgħ], fis-sens ta’ l-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2001/29 […], il-fatt li terzi persuni jiġu awtorizzati jagħmlu użu minn riproduzzjonijiet ta’ xogħlijiet protetti mid-drittijiet ta’ l-awtur mingħajr ma t-trasferiment tad-dritt ta’ użu jimplika trasferiment tas-setgħa li wieħed jiddisponi effettivament minn dawk ir-riproduzzjonijiet?

(b)

Ikun hemm ukoll distribuzzjoni skond l-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2001/29, fil-każ fejn riproduzzjonijiet ta’ xogħlijiet protetti mid-drittijiet ta’ l-awtur jintwerew fil-pubbliku, mingħajr mhija mogħtija lil terzi l-possibbiltà li dawn ir-riproduzzjonijiet jiġu użati?

2)

Jekk ir-risposti jkunu fl-affermattiv:

Il-protezzjoni tal-moviment liberu tal-merkanzija tista’ tostakola, fil-każijiet imsemmija hawn fuq, l-eżerċizzju tad-dritt ta’ distribuzzjoni meta r-riproduzzjonijiet ippreżentati ma jgawdu minn ebda protezzjoni tad-drittijiet ta’ l-awtur fl-Istat Membru li fih huma mmanifatturati u mqegħda fis-suq?”

Fuq it-talba għall-ftuħ mill-ġdid tal-proċedura orali

23

Permezz ta’ ittra li waslet fil-Qorti tal-Ġustizzja fis-7 ta’ Marzu 2008, Cassina talbet, skond l-Artikolu 61 tar-Regoli tal-Proċedura tal-Qorti tal-Ġustizzja, il-ftuħ mill-ġdid tal-proċedura orali wara li nstemgħu l-konklużjonijiet ta’ l-Avukat Ġenerali. Cassina ssostni, b’mod partikolari, li l-Avukat Ġenerali bbażat il-konklużjonijiet tagħha fuq diversi argumenti żbaljati, li hija applikat b’mod żbaljat il-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja u li ma ħaditx in kunsiderazzjoni ċ-ċirkustanzi kollha rilevanti tal-kawża. Għalhekk, Cassina tixtieq tippreżenta informazzjoni addizzjonali lill-Qorti tal-Ġustizzja.

24

F’dan ir-rigward, għandu jiġi mfakkar li la l-Istatut tal-Qorti tal-Ġustizzja u lanqas ir-Regoli tal-Proċedura tagħha ma jipprevedu l-possibbiltà li l-partijiet jippreżentaw osservazzjonijiet b’risposta għall-konklużjonijiet ippreżentati mill-Avukat Ġenerali (ara, b’mod partikolari, is-sentenza tat-30 ta’ Marzu 2006, Emanuel, C-259/04, Ġabra p. I-3089, punt 15).

25

Għalkemm huwa minnu li l-Qorti tal-Ġustizzja tista’ tordna li l-proċedura orali tinfetaħ mill-ġdid ex officio jew fuq proposta ta’ l-Avukat Ġenerali jew anki fuq talba tal-partijiet, skond l-Artikolu 61 tar-Regoli tal-Proċedura tagħha, jekk jidrilha li m’għandhiex informazzjoni biżżejjed jew li l-kawża għandha tiġi deċiża abbażi ta’ argument li l-partijiet ma kellhomx l-okkażjoni li jidibattu (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi tat-13 ta’ Novembru 2003, Schilling u Fleck-Schilling, C-209/01, Ġabra p. I-13389, punt 19, kif ukoll tas-17 ta’ Ġunju 2004, Recheio — Cash & Carry, C-30/02, Ġabra p. I-6051, punt 12).

26

Madankollu, il-Qorti tal-Ġustizzja, wara li semgħet lill-Avukat Ġenerali, tqis li hija għandha l-elementi kollha neċessarji sabiex tagħti risposti għad-domandi magħmula.

27

Għaldaqstant, mhemmx lok li jiġi ordnat il-ftuħ mill-ġdid tal-proċedura orali.

Fuq id-domandi preliminari

Fuq l-ewwel domanda (a) u (b)

28

Permezz ta’ l-ewwel domanda, (a) u (b), il-qorti tar-rinviju essenzjalment tistaqsi jekk il-kunċett tad-distribuzzjoni lill-pubbliku ta’ l-oriġinal ta’ xogħol jew kopja tiegħu, għajr milli bil-bejgħ, fis-sens ta’ l-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2001/29, għandux jiġi interpretat fis-sens li jinkludi, minn naħa, il-fatt li l-pubbliku jingħata l-possibbiltà li juża riproduzzjonijiet ta’ xogħol protett mid-drittijiet ta’ l-awtur mingħajr ma t-trasferiment tad-dritt ta’ użu jimplika trasferiment tal-proprjetà, u min-naħa l-oħra, is-sempliċi espożizzjoni ta’ l-imsemmija riproduzzjonijiet lill-pubbliku mingħajr ma tingħata l-possibbiltà li dawn jiġu użati.

29

La l-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2001/29 u lanqas l-ebda dispożizzjoni oħra ta’ din id-Direttiva ma jiddefinixxu bi preċiżjoni suffiċjenti l-kunċett ta’ distribuzzjoni lill-pubbliku ta’ xogħol protett mid-drittijiet ta’ l-awtur. Min-naħa l-oħra, dan il-kunċett huwa ddefinit b’mod iktar ċar mit-Trattati TDA u TWWP.

30

F’dan ir-rigward, għandu jiġi mfakkar li, skond ġurisprudenza kostanti, it-testi ta’ dritt Komunitarju għandhom jiġu interpretati, safejn huwa possibbli, fid-dawl tad-dritt internazzjonali, b’mod partikolari meta tali testi huma intiżi preċiżament sabiex jimplementaw ftehim internazzjonali konkluż mill-Komunità (ara, b’mod partikolari, is-sentenzi ta’ l-14 ta’ Lulju 1998, Bettati, C-341/95, Ġabra p. I-4355, punt 20, u tas-7 ta’ Diċembru 2006, SGAE, C-306/05, Ġabra p. I-11519, punt 35).

31

Kif jirriżulta mill-premessa ħmistax tad-Direttiva 2001/29, huwa paċifiku li din ta’ l-aħħar hija intiża sabiex timplementa fuq livell Komunitarju l-obbligi li l-Komunità għandha skond it-trattati TDA u TWWP. F’dawn iċ-ċirkustanzi, il-kunċett ta’ distribuzzjoni li jinsab fl-Artikolu 4(1) ta’ l-imsemmija Direttiva għandu jiġi interpretat, safejn huwa possibbli, fid-dawl tad-definizzjonijiet mogħtija f’dawn it-trattati.

32

Fl-Artikolu 6(1) tiegħu t-TDA jiddefinixxi l-kunċett tad-dritt ta’ distribuzzjoni li jgawdu l-awturi ta’ xogħlijiet litterarji u artistiċi bħala d-dritt esklużiv li jawtorizzaw it-tqegħid għad-dispożizzjoni tal-pubbliku ta’ l-oriġinal u ta’ riproduzzjonijiet tax-xogħlijiet tagħhom permezz ta’ bejgħ jew “trasferiment ieħor ta’ proprjetà”. Barra minn hekk, l-Artikoli 8 u 12 tat-TWWP jinkludu l-istess definizzjonijiet tad-dritt ta’ distribuzzjoni li jgawdu l-artisti u produtturi ta’ fonogrammi. Għalhekk, it-trattati internazzjonali rilevanti jorbtu l-kunċett ta’ distribuzzjoni esklużivament ma dak tat-trasferiment tal-proprjetà.

33

Peress li d-dispożizzjoni ta’ l-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2001/29 tipprevedi, f’kuntest bħal dan, distribuzzjoni “b’bejgħ jew mod ieħor”, dan il-kunċett għandu jiġi interpretat skond l-imsemmija trattati bħala forma ta’ distribuzzjoni li għandha timplika trasferiment tal-proprjetà.

34

Din il-konklużjoni tirriżulta wkoll mill-interpretazzjoni tad-dispożizzjonijiet rispettivi tat-TDA u tad-Direttiva 2001/29 li jirrigwardaw l-eżawriment tad-dritt ta’ distribuzzjoni. Dan huwa previst fl-Artikolu 6(2) tat-TDA, li jorbtu ma’ l-istess atti bħal dawk imsemmija fl-Artikolu 6(1). Għalhekk, il-paragrafi 1 u 2 ta’ l-Artikolu 6 jiffurmaw ħaġa waħda, u għandhom jiġi interpretati flimkien. Għaldaqstant, dawn iż-żewġ dispożizzjonijiet huma espliċitament intiżi għall-atti li jimplikaw trasferiment tal-proprjetà.

35

Il-paragrafi 1 u 2 ta’ l-Artikolu 4 tad-Direttiva 2001/29 isegwu l-istess struttura ta’ l-Artikolu 6 tat-TDA u dawn għandhom l-għan li jittrasponuh. Għalhekk, l-istess bħall-Artikolu 6(2) tat-TDA, l-Artikolu 4(2) ta’ din id-Direttiva jipprevedi l-eżawriment tad-dritt ta’ distribuzzjoni marbut max-xogħol oriġinali jew ma kopji tiegħu fil-każ ta’ l-ewwel bejgħ jew ta’ l-ewwel trasferiment ieħor tal-proprjetà ta’ dan l-oġġett. Peress li l-imsemmi Artikolu 4 jittrasponi l-Artikolu 6 tat-TDA, u li l-Artikolu 4, l-istess bħal l-Artikolu 6 tat-TDA, għandu jiġi interpretat fl-intier tiegħu, jirriżulta li l-kliem “mod ieħor” li jinsab fl-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2001/29 għandu jiġi interpretati skond is-sens mogħti lilu mill-Artikolu 4(2), jiġifieri fis-sens li jimplika trasferiment ta’ proprjetà.

36

Minn dak li ntqal iktar ’il fuq jirriżulta li jaqgħu taħt il-kunċett ta’ distribuzzjoni lill-pubbliku, għajr milli bil-bejgħ, tax-xogħol oriġinali jew kopja tiegħu, fis-sens ta’ l-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2001/29, biss dawk l-atti li jimplikaw esklużivament trasferiment tal-proprjetà ta’ dan l-oġġett. Għalhekk, skond l-indikazzjonijiet mogħtija mill-qorti tar-rinviju, dan mhuwiex manifestament il-każ ta’ l-atti in kwistjoni fil-kawża prinċipali.

37

Għandu jiġi ppreċiżat li, kuntrarjament għal dak li ssostni Cassina, dawn il-konklużjonijiet mhumiex ikkonfutati mill-premessi disa’ sa ħdax tad-Direttiva 2001/29, li jipprovdu li, l-armonizzazzjoni tad-drittijiet ta’ l-awtur għandha tkun ibbażata fuq livell għoli ta’ protezzjoni, fejn l-awturi għandhom jiksbu remunerazzjoni adegwata għall-użu tax-xogħlijiet tagħhom u fejn is-sistema ta’ protezzjoni tad-drittijiet ta’ l-awtur għandha tkun effettiva u rigoruża.

38

Fil-fatt, din il-protezzjoni tista’ biss isseħħ fil-kuntest implementat mil-leġiżlatur Komunitarju. Għaldaqstant, mhijiex il-Qorti tal-Ġustizzja li għandha toħloq, għall-benefiċċju ta’ l-awturi, drittijiet ġodda li mhumiex previsti mid-Direttiva 2001/29 u għalhekk, twessa s-sens tal-kunċett ta’ distribuzzjoni ta’ l-oriġinal ta’ xogħol jew ta’ riproduzzjoni tiegħu lil hinn mis-sens previst mil-leġiżlatur Komunitarju.

39

Huwa dan ta’ l-aħħar li għandu jemenda, jekk ikun hemm bżonn, ir-regoli Komunitarji tal-protezzjoni tal-proprjetà intellettwali jekk jidhirlu li l-protezzjoni ta’ l-awturi mhijiex assigurata fuq livell suffiċjentement għoli mil-leġiżlazzjoni fis-seħħ u li l-użu bħal dak in kwistjoni fil-kawża prinċipali għandu jkun suġġett għall-awtorizzazzjoni ta’ l-awturi.

40

Għall-istess raġunijiet, ma jistax jiġi milqugħ l-argument ta’ Cassina li jgħid li l-kunċett ta’ distribuzzjoni ta’ l-oriġinal ta’ xogħol jew ta’ kopja tiegħu għandu jiġi interpretat b’mod wiesa’ peress li l-attivitajiet in kwistjoni fil-kawża prinċipali huma imputabbli minħabba li l-proprjetarju tad-drittijiet ta’ l-awtur ma kiseb ebda remunerazzjoni għall-użu ta’ kopji tax-xogħol tiegħu li huwa protett mil-leġiżlazzjoni ta’ l-Istat Membru fejn huma użati dawn ir-riproduzzjonijiet.

41

Għalhekk, ir-risposta li għandha tingħata għall-ewwel domanda għandha tkun li l-kunċett ta’ distribuzzjoni lill-pubbliku, għajr milli bil-bejgħ, ta’ l-oriġinal ta’ xogħol jew ta’ kopja tiegħu, fis-sens ta’ l-Artikolu 4(1) tad-Direttiva 2001/29, jimplika esklużivament trasferiment tal-proprjetà ta’ dan l-oġġett. Konsegwentement, la s-sempliċi fatt li l-pubbliku jingħata l-possibbiltà li juża riproduzzjonijiet ta’ xogħol protett mid-drittijiet ta’ l-awtur u lanqas l-espożizzjoni lill-pubbliku ta’ l-imsemmija riproduzzjonijiet mingħajr lanqas biss tingħata l-possibbiltà li dawn jintużaw, ma tikkostitwixxi forma ta’ distribuzzjoni.

Fuq it-tieni domanda

42

Peress li r-risposta għall-ewwel domanda hija fin-negattiv, mhemmx lok li tingħata risposta għat-tieni domanda.

Fuq l-ispejjeż

43

Peress li l-proċedura għandha, fir-rigward tal-partijiet fil-kawża prinċipali, in-natura ta’ kwistjoni mqajma quddiem il-qorti tar-rinviju, hija din il-qorti li tiddeċiedi fuq l-ispejjeż. L-ispejjeż sostnuti għas-sottomissjonijiet ta’ l-osservazzjonijiet lill-Qorti tal-Ġustizzja, barra dawk ta’ l-imsemmija partijiet, ma jistgħux jitħallsu lura.

 

Għal dawn il-motivi, Il-Qorti tal-Ġustizzja (Ir-Raba’ Awla) taqta’ u tiddeċiedi:

 

Il-kunċett ta’ distribuzzjoni lill-pubbliku, għajr milli bil-bejgħ, ta’ l-oriġinal ta’ xogħol jew ta’ kopja tiegħu, fis-sens tad-Direttiva 2001/29/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, tat-22 ta’ Mejju 2001, dwar l-armonizzazzjoni ta’ ċertu aspetti ta’ drittijiet ta’ l-awtur u drittijiet relatati fis-soċjetà ta’ l-informazzjoni, jimplika esklużivament trasferiment ta’ proprjetà ta’ dan l-oġġett. Konsegwentement, la s-sempliċi fatt li l-pubbliku jingħata l-possibbiltà li juża riproduzzjonijiet ta’ xogħol protett mid-drittijiet ta’ l-awtur u lanqas l-espożizzjoni lill-pubbliku ta’ l-imsemmija riproduzzjonijiet mingħajr lanqas biss tingħata l-possibbiltà li jintużaw ma tikkostitwixxi forma ta’ distribuzzjoni.

 

Firem


( *1 ) Lingwa tal-kawża: il-Ġermaniż.