SEJĦA GĦAL EVIDENZA

GĦAL EVALWAZZJONI / KONTROLL TAL-IDONEITÀ

Dan id-dokument għandu l-għan li jgħarraf lill-pubbliku u lill-partijiet ikkonċernati dwar il-ħidma tal-Kummissjoni, sabiex ikunu jistgħu jipprovdu feedback u jipparteċipaw b’mod effettiv f’attivitajiet ta’ konsultazzjoni.

Nitolbu lil dawn il-gruppi biex jipprovdu opinjonijiet dwar kif il-Kummissjoni tinterpreta l-problema u s-soluzzjonijiet possibbli, u biex jikkondividu kull informazzjoni rilevanti li jista’ jkollhom.

Titolu tal-evalwazzjoni

Ir-regoli tal-oriġini tal-UE– evalwazzjoni

DĠ ewlieni — unità responsabbli

DĠ TAXUD — A6 Regoli tal-Oriġini u Valutazzjoni Doganali

Skeda taż-żmien indikattiva

(id-data tal-bidu u d-data tat-tlestija ppjanati)

Q4 – 2025

Informazzjoni addizzjonali

https://taxation-customs.ec.europa.eu/customs-4/international-affairs/origin-goods_en 

Dan id-dokument huwa biss għal finijiet ta’ informazzjoni. Ma jippreġudikax id-deċiżjoni finali tal-Kummissjoni dwar jekk din l-inizjattiva hijiex se tiġi segwita jew dwar il-kontenut finali tagħha. L-elementi kollha tal-inizjattiva deskritti fid-dokument, inkluż it-twaqqit tagħha, huma soġġetti għal tibdil.

A. Il-kuntest politiku, il-fini u l-ambitu tal-evalwazzjoni

Kuntest politiku

Ir-regoli tal-Oriġini (RoO, Rules of Origin) tal-UE huma aspetti essenzjali tal-leġiżlazzjoni doganali, li jiddefinixxu l-oriġini jew in-“nazzjonalità ekonomika” tal-oġġetti għall-fini li, flimkien mal-klassifikazzjoni tariffarja u l-valutazzjoni doganali, jiġi ddeterminat it-trattament tat-tariffi doganali mal-importazzjoni. L-oriġini tal-oġġetti tirregola wkoll l-applikazzjoni ta’ miżuri ta’ difiża kummerċjali u restrizzjonijiet kwantitattivi jew kwoti tariffarji. Fl-ittra ta’ missjoni tagħha lill-Kummissarju Šefčovič, il-President von der Leyen inkarigatu biex jivverifika sa liema punt il-qafas tar-RoO għadu adattat għall-iskop tiegħu. Dan il-kompitu issa huwa aktar urġenti minħabba t-tensjonijiet ġeopolitiċi reċenti u l-bidliet fix-xenarju multilaterali, bir-ramifikazzjonijiet kollha tagħhom għall-kummerċ.

Matul is-snin, l-UE stabbiliet sett komprensiv ta’ RoO bbażat fuq il-qafas internazzjonali żviluppat mill-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (WTO, World Trade Organization) u l-Organizzazzjoni Dinjija Doganali (WCO, World Customs Organization). Dawn ir-regoli huma deskritti fil-Kodiċi Doganali tal-Unjoni (KDU) I (l-Artikoli 59 sa 68), li jirregola kemm ir-reġimi kummerċjali mhux preferenzjali kif ukoll dawk preferenzjali, u fil-ftehimiet kummerċjali preferenzjali konklużi ma’ sħab kummerċjali differenti.

Ir-regoli tal-oriġini preferenzjali jiddeterminaw jekk oġġett jikkwalifikax bħala li joriġina minn ċertu pajjiż, skont l-arranġament preferenzjali inkwistjoni. Jekk jiġu ssodisfati r-rekwiżiti kollha, tali oġġetti huma eliġibbli biex jiġu importati b’rati ta’ dazju aktar baxxi jew saħansitra b’rata żero, skont l-arranġament preferenzjali inkwistjoni.

Ir-regoli tal-oriġini mhux preferenzjali jintużaw biex jiġi ddeterminat il-pajjiż tal-oriġini tal-oġġetti għall-applikazzjoni tat-trattament tan-nazzjon l-aktar iffavorit (MFN, most-favoured nation). Jintużaw ukoll għall-istatistika tal-kummerċ, l-offerti pubbliċi u l-marka tal-oriġini.

Matul is-snin, l-UE żviluppat u introduċiet politiki ġodda, fejn il-kunċett ta’ RoO jintuża biex jidentifika l-oriġini tal-oġġetti fl-ambitu tagħhom, f’xi każijiet wara d-dħul fis-seħħ tal-KDU fl-2016. Dan huwa l-każ partikolarment għall-oriġini mhux preferenzjali, b’inizjattivi li għandhom fil-mira prodotti jew pajjiżi speċifiċi, bħall-Mekkaniżmu ta’ Aġġustament tal-Karbonju fil-Fruntieri II (CBAM, Carbon Border Adjustment Mechanism), il-proposta għall-Att dwar l-Industrija b’Emissjonijiet Żero Netti III , jew ir-Regolament dwar il-Prodotti Assoċjati mad-Deforestazzjoni IV fost l-oħrajn.

Fost ir-rieżamijiet tar-RoO tal-UE li saru sa issa, l-iżjed rilevanti kienu dak tal-2003 “Green Paper on the future of Rules of Origin in preferential trade arrangements”, li wassal għr-riforma tal-Iskema Ġeneralizzata ta’ Preferenzi (GSP, Generalised Scheme of Preferences) fl-2011 u dak tar-Rapport Speċjali tal-ECAS tal-2014 “L-Arranġamenti Kummerċjali Preferenzjali huma ġestiti b’mod xieraq?”. Din l-evalwazzjoni hija l-ewwel evalwazzjoni sħiħa mill-Kummissjoni tar-RoO.

Fini u ambitu

L-objettiv ewlieni huwa li ssir evalwazzjoni komprensiva tar-RoO mhux preferenzjali tal-UE, applikabbli f’firxa wiesgħa ta’ politiki, bl-użu ta’ RoO preferenzjali bħala parametru referenzjarju. Hekk tkun tista’ tinkiseb stampa komprensiva tal-interazzjoni bejn iż-żewġ tipi ta’ regoli u l-impatt tagħhom fuq il-kummerċ globali. L-evalwazzjoni tal-RoO hija kruċjali biex jiġi vvalutat jekk l-objettivi tal-politika tar-RoO tal-UE ntlaħqux, jekk hemmx xi lakuni bejn dawk l-objettivi u, jew allinjamenti ħżiena tal-objettivi mal-prijoritajiet ta’ politika attwali u futuri, minħabba n-natura dejjem tinbidel tal-kummerċ globali. L-evalwazzjoni għandha tgħin biex jiġi identifikat fejn hemm lok għal titjib fir-RoO tal-UE.

L-evalwazzjoni tkopri l-perjodu mill-applikazzjoni tal-KDU fl-2016 sal-lum, u se tiffoka fuq it-tliet aspetti li ġejjin: id-definizzjoni tal-pajjiż tal-oriġini; il-mekkaniżmi biex jiġi ppruvat il-pajjiż ta’ oriġini ta’ oġġett; sistemi ta’ verifika (li jqisu xejriet kummerċjali ġodda, tekniki kummerċjali, u metodi ta’ produzzjoni ġodda). L-evalwazzjoni se tipprovdi valutazzjoni bbażata fuq l-evidenza tar-RoO skont dawn il-ħames kriterji ta’ evalwazzjoni:

I)Effettività: L-evalwazzjoni se tqis il-punt sa fejn ir-RoO laħqu l-objettivi tagħhom permezz ta’ valutazzjoni kwalitattiva u kwantitattiva tal-impatt tagħhom fuq l-Istati Membri u n-negozji rilevanti tal-UE. Se tkopri wkoll l-isfidi li nqalgħu fl-applikazzjoni tagħhom.

II)Effiċjenza: L-evalwazzjoni se tkejjel il-kostijiet tal-konformità għall-awtoritajiet kompetenti u għan-negozji, biex jiġu identifikati oqsma fejn jista’ jitnaqqas il-piż amministrattiv tal-konformità. Se tanalizza wkoll il-kostijiet u l-benefiċċji ġenerali tal-qafas tar-RoO.

III)Rilevanza: L-evalwazzjoni se tivvaluta jekk ir-RoO eżistenti jistgħux jiġu adattati għal oqsma ta’ politika ġodda jew jekk il-modernizzazzjoni ulterjuri tistax tkun mod tajjeb kif jintlaħqu l-għanijiet ta’ politika li qed jevolvu u kif tiġi ttrattata d-dinamika tal-kummerċ globali. Dan jinkludi politiki u inizjattivi ambjentali relatati mal-ekonomija ċirkolari, li jeħtieġu approċċi ġodda biex tiġi ddeterminata l-oriġini tal-oġġetti prodotti bl-użu ta’ materjali riċiklati.

IV)Koerenza: L-evalwazzjoni se tkejjel kemm ir-RoO huma konsistenti mal-politiki tal-UE li huma marbuta magħhom.

V)Valur miżjud tal-UE: L-evalwazzjoni se tipprovdi għarfien dwar il-funzjonament tar-RoO tal-UE madwar l-UE u f’setturi differenti, b’enfasi fuq regoli mhux preferenzjali, filwaqt li jitqiesu r-regoli preferenzjali fejn rilevanti. 

B. Regolamentazzjoni aħjar

Strateġija ta’ konsultazzjoni

L-istrateġija ta’ konsultazzjoni għandha l-għan li tiġbor evidenza u fehmiet minn firxa wiesgħa ta’ partijiet ikkonċernati, u tagħtihom l-opportunità li jipprovdu informazzjoni rilevanti dwar l-implimentazzjoni u l-effett tar-RoO. Permezz tal-attivitajiet ta’ konsultazzjoni tagħha, il-Kummissjoni tixtieq tapprofondixxi l-fehim tagħha dwar jekk il-qafas tar-RoO laħaqx l-objettivi tiegħu u jistax ikompli jagħmel dan.

Bħala parti mill-evalwazzjoni se jsiru konsultazzjoni mmirata estensiva u sett ta’ intervisti mal-partijiet ikkonċernati kollha kkonċernati. Is-Sejħa għal Evidenza se titnieda b’mod parallel mal-konsultazzjoni pubblika. Din se tiġi ppubblikata fuq il-portal “Semma’ leħnek” fl-24 lingwa uffiċjali kollha tal-UE għal 8 ġimgħat.

Attivitajiet ta’ konsultazzjoni ppjanati:

·Konsultazzjoni pubblika: għal 12-il ġimgħa, disponibbli fl-24 lingwa uffiċjali tal-UE kollha. Dawk li wieġbu se jsibuha fuq Semma’ Leħnek.

·Konsultazzjoni mmirata: Qabel is-sajf 2025, kwestjonarji u intervisti speċifiċi mfassla għal kategoriji differenti ta’ partijiet ikkonċernati, workshop u grupp fokali.

L-attivitajiet ta’ konsultazzjoni se jiġu promossi bl-użu tal-media soċjali, is-sit web tad-DĠ TAXUD, u n-networks rilevanti tal-partijiet ikkonċernati. Rapport ta’ sinteżi fattwali se jiġi ppubblikat 8 ġimgħat wara li tagħlaq il-konsultazzjoni pubblika, segwit minn rapport fil-qosor li jiġbor fil-qosor it-tweġibiet kollha għall-konsultazzjoni (ippubblikat bħala Dokument ta’ Ħidma tal-Persunal).

Għaliex qed nagħmlu din il-konsultazzjoni? 

L-għan tal-attivitajiet ta’ konsultazzjoni, li se jinkludu konsultazzjoni pubblika, stħarriġ tal-partijiet ikkonċernati u avvenimenti speċifiċi, huwa li tinġabar evidenza relatata mal-aspetti ewlenin tal-evalwazzjoni li ġejjin u fehmiet dwarhom:

1. l-implimentazzjoni tar-RoO fl-Istati Membri tal-UE;

2. il-funzjonament tar-RoO, speċifikament valutazzjoni kwalitattiva u kwantitattiva tal-effettività u l-effiċjenza tagħhom;

3. il-validità tal-miżuri fil-futur, b’mod partikolari l-idoneità tagħhom għall-iskop tagħhom u r-rilevanza kontinwa tagħhom minħabba tensjonijiet ġeopolitiċi reċenti u bidliet fil-kummerċ internazzjonali.

Il-konsultazzjoni se jkollha wkoll l-għan li:

a. tidentifika s-suġġetti u l-kwistjonijiet koperti mill-evalwazzjoni;

b. tiġbor informazzjoni u data dwar l-implimentazzjoni tar-RoO, kif ukoll informazzjoni dwar l-esperjenza tal-implimentazzjoni tagħhom;

c. tiġbor il-fehmiet u l-opinjonijiet tal-partijiet ikkonċernati dwar sa liema punt ir-RoO laħqu l-objettivi tagħhom;

d. jiġbor fehmiet dwar ir-rilevanza tal-qafas tar-RoO.

Udjenza fil-mira

Konsultazzjoni mmirata b’mod wiesa’ se tkun immirata lejn partijiet ikkonċernati differenti b’għarfien dwar il-kummerċ internazzjonali u r-RoO, inklużi l-awtoritajiet pubbliċi nazzjonali, l-organizzazzjonijiet internazzjonali u l-Kmamar tal-Kummerċ; in-negozji, inklużi l-intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju; l-NGOs u rappreżentanti oħrajn tas-soċjetà ċivili; l-akkademiċi u l-istituti tar-riċerka; l-organizzazzjonijiet tan-negozji u tal-konsumaturi. L-attivitajiet għandhom ikunu wiesgħa biżżejjed biex ikopru sett varjat biżżejjed ta’ Stati Membri biex jiżguraw li l-fehmiet u l-informazzjoni miġbura jkunu rappreżentattivi ta’ aspetti differenti tar-RoO, oqfsa leġiżlattivi u ambjenti ekonomiċi.

Ġbir tad-data u metodoloġija

L-evalwazzjoni se tkun appoġġata minn studju estern dedikat. Se tibbaża fuq informazzjoni eżistenti li tinkludi kwalunkwe valutazzjoni tal-impatt preċedenti, rapporti ta’ data ta’ monitoraġġ, evalwazzjonijiet u rieżamijiet, studji relatati, u rapporti. Se tinġabar evidenza addizzjonali permezz ta’ konsultazzjonijiet mal-partijiet ikkonċernati, studji ta’ każijiet, gruppi fokali, u sessjonijiet ta’ ħidma. Il-metodoloġija se tikkwantifika l-benefiċċji u l-kostijiet regolatorji, filwaqt li tqis is-simplifikazzjoni u t-tnaqqis tal-piżijiet.

L-analiżi għandha l-għan li tipprovdi biżżejjed data kwantitattiva u għarfien biex tanalizza l-implimentazzjoni nazzjonali u tal-UE tal-RoO, l-effett tal-implimentazzjoni tagħhom fuq l-Istati Membri u n-negozji u, jekk possibbli, tkejjel il-benefiċċji tal-iffrankar tal-kostijiet tagħhom.

Il-ġbir tad-data se jkopri l-perjodu mill-applikazzjoni tal-KDU fl-2016 sal-lum. L-evalwazzjoni se tkopri d-definizzjoni tal-pajjiż tal-oriġini, il-mekkaniżmi biex jiġi ppruvat il-pajjiż tal-oriġini ta’ oġġett, u s-sistemi ta’ verifika, filwaqt li jitqiesu xejriet kummerċjali, tekniki kummerċjali, u metodi ta’ produzzjoni ġodda.

L-evalwazzjoni se tissodisfa r-rekwiżiti tal-Kummissjoni għal “Regolamentazzjoni Aħjar”.