Riżoluzzjoni tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni — Il-politiki ekonomiċi għaż-żona tal-euro u fid-dawl tal-Istħarriġ Annwali dwar it-Tkabbir 2019

(2018/C 461/01)

Imressaq mill-gruppi politiċi tal-PPE, il-PSE, l-ALDE, l-AE u l-KRE

IL-KUMITAT EWROPEW TAR-REĠJUNI,

—	wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea dwar l-Istħarriġ Annwali dwar it-Tkabbir tal-2018 (SAT) (1) u s-Semestru Ewropew tal-2018;

—	wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-11 ta’ Ottubru 2017 dwar is-Semestru Ewropew 2017, fid-dawl tal-Istħarriġ Annwali dwar it-Tkabbir 2018 (SAT), u r-riżoluzzjoni tiegħu tal-1 ta’ Frar 2018 dwar l-Istħarriġ Annwali dwar it-tkabbir 2018 tal-Kummissjoni Ewropea;

—	wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet tal-Parlament Ewropew tas-26 ta’ Ottubru 2017 dwar il-politiki ekonomiċi taż-żona tal-euro (2) u tal-14 ta’ Marzu 2018 dwar is-SAT 2018;

1.

jieħu nota tar-ritmu kajman u mhux ugwali fil-livell globali tar-riformi strutturali rilevanti għall-UE madwar l-UE, kif imkejjel mir-rata ta’ implimentazzjoni tar-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-Pajjiżi (CSRs) (3); jenfasizza li r-riformi huma meħtieġa fl-Istati Membri kollha sabiex jitrawmu l-kompetittività u t-tkabbir u jiżdiedu l-koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali u l-konverġenza ekonomika, kif ukoll ir-reżiljenza għax-xokkijiet esterni, li hija kruċjali għall-istabbiltà taż-żona tal-euro; jenfasizza li b’mod partikolari n-nuqqas ta’ sjieda fil-livell tal-pajjiż u sa ċertu punt l-kapaċità amministrattiva u istituzzjonali insuffiċjenti ġeneralment jitqiesu bħala l-fatturi ewlenin li jikkontribwixxu għar-rekord ta’ implimentazzjoni mhux sodisfaċenti tar-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-Pajjiżi (CSRs) (4);

2.

jinnota ż-żieda qawwija fl-għadd ta’ CSRs indirizzati direttament lill-awtoritajiet lokali u reġjonali (LRAs) (36 % fl-2018, meta mqabbla ma’ 24 % fl-2017) (5); jinnota wkoll li, meta jitqiesu dawk is-CSRs li jinvolvu lil-LRAs, anke jekk indirettament, u dawk li ma jinvolvux lil-LRAs iżda li għandhom impatt territorjali, ir-rakkomandazzjonijiet relatati mat-territorju jammontaw għal 83 % tas-CSRs kollha (meta mqabbla ma’ 76 % fl-2017);

3.

jieħu nota li 48 % tal-124 rakkomandazzjoni speċifika indirizzati fl-2018 lill-awtoritajiet lokali u reġjonali u/jew li joħolqu sfidi relatati mad-diskrepanzi territorjali, jirrepetu dak li diġà ġie pubblikat fl-2015; jilqa’ għalhekk il-valutazzjoni pluriennali tal-Kummissjoni Ewropea fir-rigward tal-implimentazzjoni tar-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-Pajjiżi, li turi li aktar minn żewġ terzi tar-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-Pajjiżi li nħarġu minn mindu beda s-Semestru Ewropew fl-2011, mill-inqas ġew implimentati bi “ftit progress” (6); jiddispjaċih madankollu għan-nuqqas persistenti ta’ trasparenza fir-rigward tal-kriterji li fuqhom hija bbażata l-valutazzjoni;

4.

jenfasizza li s-Semestru Ewropew jeħtieġ li jiġi allinjat ma’ strateġija fit-tul tal-UE li tittrasforma l-Aġenda 2030 tan-NU għall-Iżvilupp Sostenibbli fil-livell tal-UE. It-tranżizzjoni lejn qafas strateġiku Ewropew ġdid b’segwitu għall-Istrateġija Ewropa 2020 hija l-mument xieraq għar-riforma tal-governanza tas-Semestru Ewropew;

5.

jinsisti bil-qawwa li r-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-Pajjiżi għandhom jindirizzaw b’mod espliċitu l-isfidi territorjali u r-rwol tal-awtoritajiet lokali u reġjonali biex jidentifikawhom u jimplimentawhom, filwaqt li l-isfidi relatati mat-territorju u x-xenarji futuri għandhom jiġu analizzati u indirizzati b’mod espliċitu fis-SAT u fir-Rapporti tal-Pajjiżi u jiġu riflessi fil-Programmi ta’ Riforma Nazzjonali;

6.

jenfasizza l-ħtieġa li jiġi żgurat li s-Semestru Ewropew ikun koerenti bis-sħiħ mal-objettiv ta’ koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali stabbilit fit-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea, u jissuġġerixxi li r-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-Pajjiżi għandhom jindirizzaw l-isfidi ta’ koeżjoni pluriennali tal-Istati Membri;

7.

jilqa’ l-enfasi tas-Semestru Ewropew fuq il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali, u jissottolinja li 45 % tar-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-Pajjiżi għall-2018 jagħtu rwol lill-awtoritajiet lokali u reġjonali u/jew joħolqu sfidi relatati mad-diskrepanzi territorjali fil-qasam tad-drittijiet soċjali (7);

8.

itenni li l-involviment tal-LRAs bħala msieħba fl-ippjanar u l-implimentazzjoni tas-Semestru Ewropew, flimkien mal-adozzjoni ta’ arranġamenti ta’ governanza f’diversi livelli u rwol strutturat, li għadu għaddej u rikonoxxut b’mod espliċitu għal-LRAs, iżidu b’mod sostanzjali s-sjieda tas-CSRs fil-livell tal-pajjiż; jenfasizza li dan l-involviment huwa ħafna aktar importanti fil-kuntest ta’ rabtiet aktar stretti bejn il-politika ta’ koeżjoni u s-Semestru Ewropew taħt il-QFP 2021-2027 u tal-adozzjoni possibbli tal-Programm ta’ Appoġġ għal Riformi Strutturali, li jkun ġestit ukoll fi ħdan il-qafas tas-Semestru Ewropew;

9.

jirrimarka għalhekk il-ħtieġa qawwija sabiex jiġu żgurati koordinazzjoni u sinerġiji aħjar bejn il-proċess tas-Semestru Ewropew u l-approċċ ta’ ġestjoni kondiviża, u l-karattru deċentralizzat tal-Fondi SIE; itenni l-proposta tiegħu li l-UE tadotta Kodiċi ta’ Kondotta biex tinvolvi lil-LRAs fis-Semestru Ewropew (8), u jenfasizza li tali proposta hija konsistenti mal-prinċipju tas-sussidjarjetà u mad-diviżjoni attwali tas-setgħat u l-kompetenzi fil-livelli kollha tal-gvern fi ħdan l-Istati Membri; jinnota li l-Kodiċi ta’ Kondotta għandu jqis l-esperjenza rilevanti tal-kodiċi ta’ kondotta Ewropew dwar is-sħubija fil-qafas tal-Fondi SEI tal-politika ta’ koeżjoni (9), kif ukoll prattiki tajba eżistenti li jinvolvu lil-LRAs b’mod estensiv fis-Semestru, f’xi pajjiżi;

10.

jilqa’ r-rakkomandazzjoni “b’saħħitha” tat-Task Force tal-UE dwar is-Sussidjarjetà “li l-Istati Membri għandhom isegwu l-gwida li tat il-Kummissjoni dwar l-inkoraġġiment ta’ parteċipazzjoni u sjieda akbar tar-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiżi fid-dawl tal-fatt li […] ir-riformi ekonomiċi […] jista’ jkollhom implikazzjonijiet għal-livelli kollha ta’ governanza[…] Dan għandu jmur lil hinn mill-amministrazzjonijiet pubbliċi u jinkludi lill-awtoritajiet lokali u reġjonali, lis-sħab soċjali, u lis-soċjetà ċivili b’mod ġenerali (10)” (traduzzjoni mhux uffiċjali);

11.

jiddispjaċih li l-Kummissjoni Ewropea għadha ma pprovdietx id-definizzjoni ta’ “riformi strutturali” fil-kuntest tal-governanza ekonomika tal-UE u appoġġ possibbli permezz tal-programmi tal-UE bħall-abbozz ta’ Programm ta’ Appoġġ għar-Riforma Strutturali. F’dan il-kuntest itenni li b’konformità mal-prinċipju tas-sussidjarjetà, l-ambitu tar-riformi strutturali li jistgħu jibbenefikaw mill-għajnuna tal-UE għandu jinkludi biss l-oqsma strateġiċi rilevanti għall-implimentazzjoni tal-għanijiet tat-Trattat u li huma relatati direttament mal-kompetenzi tal-UE. Il-KtR jirrifjuta kwalunkwe proposta għal finanzjament ta’ riformi strutturali mhux speċifikati fl-Istati Membri li ma saritilhom l-ebda valutazzjoni tal-valur miżjud Ewropew minn qabel u li mhumiex relatati direttament mal-kompetenzi tal-UE bbażati fuq it-Trattat. F’dan il-kuntest, il-KtR josserva r-riżoluzzjoni tiegħu tal-1 ta’ Frar 2018 li tirrifjuta l-proposta tal-Kummissjoni Ewropea għal regolament li jemenda r-Regolament dwar Dispożizzjonijiet Komuni (UE) Nru 1303/2013 tas-6 ta’ Diċembru 2017 (11);

12.

jenfasizza li l-istat tal-finanzi lokali u reġjonali jistħoqqlu attenzjoni mġedda fil-livelli Ewropej u nazzjonali, u jilqa’ għalhekk it-talba tal-Presidenza Awstrijaka sabiex il-KtR jesplora s-suġġett; ifakkar li l-baġits tal-LRAs, inklużi l-infiq u l-benessri soċjali b’mod partikolari, kienu fost l-ewwel li ġew affettwati mill-kriżi finanzjarja u ekonomika, u mill-konsolidazzjonijiet u t-tnaqqis baġitarji li rriżultaw fit-trasferimenti mill-gvern ċentrali; jinnota li filwaqt li l-kriżi seħħet deċennju ilu, bosta finanzi tal-LRAs għadhom ristretti;

13.

itenni t-tħassib tiegħu fir-rigward tal-livell baxx persistenti ta’ investiment pubbliku fl-UE, u b’mod partikolari l-investiment mill-awtoritajiet lokali u reġjonali, li fl-2017 kien għadu aktar minn 30 % inqas mil-livell tiegħu tal-2009 espress bħala sehem mill-PDG (12); jinnota b’dispjaċir, għalhekk, li l-investimenti pubbliċi spiss huma l-aktar affettwati mill-politiki ta’ konsolidazzjoni fiskali minkejja li tali investimenti għandhom impatt dirett fuq l-ekonomiji lokali u fuq il-ħajja ta’ kuljum taċ-ċittadini; huwa mħasseb ukoll dwar iċ-ċentralizzazzjoni dejjem akbar tal-investimenti; is-sehem tal-investiment pubbliku li sar mill-awtoritajiet lokali u reġjonali – filwaqt li bħala medja għadu ogħla minn 50 % fl-UE – naqas b’mod evidenti meta mqabbel mal-livell ta’ 60 % li ntlaħaq fid-disgħinijiet (13);

14.

jilqa’ l-ambizzjoni tal-Kummissjoni biex tibni fuq l-esperjenza tal-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi (FEIS) u l-Pjan ta’ Investiment b’mod aktar ġenerali bil-proposta tagħha għall-Programm InvestEU; jirrikonoxxi l-fatt li l-proposta għandha l-potenzjal li tissimplifika l-użu ta’ strumenti finanzjarji, talba li l-KtR kien ilu żmien twil jisħaq fuqha peress li l-kumplessità attwali hija ostakolu għal użu mifrux u effettiv;

15.

jiddispjaċih dwar it-tendenza lejn żieda fil-protezzjoniżmu fil-kummerċ internazzjonali u jwissi dwar il-konsegwenzi negattivi li jiġu pperikolati l-kooperazzjoni kummerċjali multilaterali u s-sistemi ta’ soluzzjoni tat-tilwim; itenni, madankollu, il-fehma tiegħu li qabel l-inizjattivi l-ġodda għall-kummerċ ħieles għandhom isiru valutazzjonijiet tal-impatt, li jiffaċilitaw l-identifikazzjoni bikrija tal-impatti asimmetriċi possibbli fuq ir-reġjuni Ewropej u li jikkwantifikawhom, sabiex ikun hemm rispons aktar malajr ta’ politika pubblika;

16.

jenfasizza li l-politika kummerċjali hija kompetenza esklussiva tal-UE u li attwalment, il-Fond Ewropew għall-Globalizzazzjoni (FEG) huwa wieħed mill-istrumenti li jnaqqas l-effetti sekondarji negattivi possibbli tal-għażliet tal-politika kummerċjali; jiddispjaċih dwar il-fatt li fil-passat, il-fondi disponibbli permezz tal-FEG ma ntużawx għalkollox u jinnota li preċedentement, xi Stati Membri għażlu li minflok jużaw l-FSE. F’opinjoni separata, il-KtR se janalizza fid-dettall jekk il-proposta tal-Kummissjoni Ewropea għat-twessigħ tal-kamp ta’ applikazzjoni u tal-missjoni tal-FEG, kif ukoll għat-tnaqqis tal-livelli limiti tiegħu, hijiex se tiggarantixxi li l-FEG riformat iġib valur miżjud u jevita trikkib u kompromessi mal-FSE+, kif inhu l-każ attwalment (14);

17.

itenni t-talba tiegħu sabiex tinħoloq strateġija ta’ politika industrijali tal-UE b’saħħitha u olistika, strateġija li se tippermetti lill-industrija Ewropea, b’mod partikolari l-SMEs, tindirizza l-isfidi u l-opportunitajiet tad-diġitalizzazzjoni u tad-dekarbonizzazzjoni billi tingħata attenzjoni partikolari lill-investiment fit-titjib teknoloġiku tal-SMEs u l-ispeċjalizzazzjoni tal-ħaddiema permezz ta’ taħriġ tul il-ħajja; jenfasizza għal darb’oħra r-rwol kruċjali tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fil-bini ta’ ekosistemi u raggruppamenti ta’ innovazzjoni reġjonali li huma essenzjali għal innovazzjoni b’suċċess; jenfasizza li s-Suq Uniku Eworpew jinsab fil-qalba tal-integrazzjoni ekonomika u politika tal-UE u jirrimarka li l-ħolqien tas-Suq Uniku huwa proġett kontinwu u għadu mhux lest f’aspetti importanti, li b’mod partikolari jolqtu lill-konsumaturi u lill-SMEs; jilqa’ wkoll il-proposta tal-Kummissjoni għal Programm tas-Suq Uniku ġdid wara l-2020, li jipprovdi qafas għall-appoġġ ta’ miżuri li jtejbu l-kompetittività tal-SMEs Ewropej;

18.

jinnota li l-ħtieġa li tittejjeb il-kapaċità amministrattiva u istituzzjonali tinsab fil-qalba tal-aktar riformi strutturati identifikati fi ħdan is-Semestru Ewropew; jenfasizza li prijoritajiet politiċi differenti huma waħda mir-raġunijiet ewlenin għall-implimentazzjoni mhux sodisfaċenti tar-riformi strutturali fil-kuntest tas-Semestru Ewropew: f’xi pajjiżi dan ġie aggravat minħabba kapaċità amministrattiva u istituzzjonali insuffiċjenti fil-livelli differenti ta’ gvern li tfixkel l-investiment pubbliku u privat, tnaqqas il-kwalità tas-servizzi pubbliċi pprovduti liċ-ċittadini u tnaqqas ir-rata tal-implimentazzjoni tal-fondi SIE u ta’ programmi oħta tal-UE; jenfasizza li, fl-2018, 63 % tar-rakkomandazzjonijiet kollha indirizzati direttament lill-awtoritajiet lokali u reġjonali kienu jirrigwardaw it-titjib tal-kapaċità amministrattiva;

19.

jinnota li, għalkemm l-applikazzjonijiet li ġew sottomessi taħt il-Programm ta’ Appoġġ għal Riformi Strutturali (SRSP) saru mill-maġġoranza tal-Istati Membri, l-isfida tal-kwalità u tal-kapaċità tal-amministrazzjoni pubblika hija aktar serja fil-maġġoranza tal-pajjiżi Ewropej tan-Nofsinhar u tal-Lvant (15); jilqa’ l-possibbiltà għal-LRAs biex ikollhom aċċess għall-SRSP u jitlob lill-Kummissjoni tħeġġeġ lill-Istati Membri biex jindirizzaw il-ħtiġijiet tal-bini ta’ kapaċità ta’ gvernijiet subnazzjonali; jilqa’ l-impenn tal-Kummissjoni biex issaħħaħ il-koordinazzjoni bejn l-oqsma differenti tal-bini tal-kapaċità ffinanzjati mill-UE, u jtenni li l-Kummissjoni għandha tagħmel dan b’mod trasparenti billi toħroġ dokument strateġiku uniku (16);

20.

jitlob lill-Kummissjoni twettaq valutazzjoni ta’ kif ir-regoli tal-UE dwar l-akkwist pubbliku ġew trasposti fil-leġislazzjoni nazzjonali u kif dawn qed jiġu implimentati, billi tagħmel enfasi kemm fuq il-mod ta’ kif dawn jiġu implimentati fil-livell lokali u reġjonali – fid-dawl tal-importanza tal-awtoritajiet subnazzjonali fil-qasam tal-akkwist pubbliku – kif ukoll fuq l-estent sa fejn standards ġodda ssimplifikaw jew ikkumplikaw ir-regolamentazzjoni f’dan il-qasam; jinnota li jeħtieġ li jsir aktar progress fir-rigward tal-akkwist pubbliku diġitali u l-Istati Membri għandhom jagħmlu kull sforz biex iwettqu trasformazzjoni diġitali rapida u jintroduċu proċessi elettroniċi fl-istadji ewlenin kollha;

21.

jagħti struzzjonijiet lill-President tiegħu sabiex jibgħat din ir-riżoluzzjoni lill-Kummissjoni Ewropea, lill-Parlament Ewropew, lill-Presidenza Awstrijaka tal-Kunsill u lill-President tal-Kunsill Ewropew.

---

(1)  COM (2017) 690 final.

(2)  http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P8-TA-2017-0418+0+DOC+XML+V0//MT

(3)  Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar is-CSRs 2018, p. 3, (https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/2018-european-semester-country-specific-recommendation-commission-recommendation-communication-en.pdf); ara wkoll il-valutazzjoni tal-impatt tal-Kummissjoni Ewropea tal-proposta ta’ Programm ta’ Appoġġ għal Riformi Strutturalihttp://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/10102/2018/EN/SWD-2018-310-F1-EN-MAIN-PART-1.PDF

(4)  Ara p. 23-26 tal-valutazzjoni tal-impatt imsemmija fin-nota f’qiegħ il-paġna preċedenti.

(5)  http://portal.cor.europa.eu/europe2020/Documents/publi-file/2018-Territorial-Analysis-of-CSRs/2018_CSRs_draft_final.pdf

(6)  Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar is-CSRs 2018, p. 3.

(7)  http://portal.cor.europa.eu/europe2020/Documents/publi-file/2018-Territorial-Analysis-of-CSRs/2018_CSRs_draft_final.pdf

(8)  Ara l-Opinjoni tal-KtR dwar “It-titjib tal-governanza tas-Semestru Ewropew: Kodiċi ta’ Kondotta għall-involviment tal-awtoritajiet lokali u reġjonali” tal-11 ta’ Mejju 2017.

(9)  Regolament Delegat tal-Kummissjoni dwar il-Kodiċi ta’ Kondotta tal-Unjoni Ewropea dwar sħubija fil-qafas tal-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej (Nru 240/2014).

(10)  https://ec.europa.eu/commission/files/report-task-force-subsidiarity-proportionality-and-doing-less-more-efficiently_en

(11)  COM (2017) 826 final.

(12)  Sors: Eurostathttp://ec.europa.eu/eurostat/tgm/refreshTableAction.do?tab=table&plugin=1&pcode=tec00022&language=en)

(13)  Kummissjoni Ewropea, is-Seba’ Rapport ta’ Koeżjoni (p. 168).

(14)  http://www.eca.europa.eu/lists/ecadocuments/SR13_07/SR13_07_EN.pdf

(15)  L-evidenza dwar dan hija miġbura fil-qosor f’p. 27 tal-valutazzjoni tal-impatt tal-Kummissjoni Ewropea tal-proposta ta’ Programm ta’ Appoġġ għal Riformi Strutturali http://ec.europa.eu/transparency/regdoc/rep/10102/2018/EN/SWD-2018-310-F1-EN-MAIN-PART-1.PDF

(16)  https://memportal.cor.europa.eu/Handlers/ViewDoc.ashx?doc=COR-2018-00502-00-00-AC-TRA-MT.docx

Opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni — Nirriflettu dwar l-Ewropa: leħen l-awtoritajiet lokali u reġjonali sabiex terġa’ tinkiseb il-fiduċja fl-Unjoni Ewropea

(2018/C 461/02)

Korelaturi: Karl-Heinz LAMBERTZ (BE/PSE), President tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni, Membru tal-Parlament tal-Komunità tal-lingwa Ġermaniża, Membru tas-Senat Markku MARKKULA (FI/PPE), L-Ewwel Viċi President tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni u Kunsillier tal-Belt ta’ Espoo Dokument ta’ referenza: Konsultazzjoni ta’ Donald TUSK, President tal-Kunsill Ewropew, fit-8 ta’ Novembru 2016, fejn talab lill-Kumitat tar-Reġjuni (KtR) jagħti Opinjoni dwar “Nirriflettu dwar l-Ewropa: leħen l-awtoritajiet reġjonali u lokali sabiex terġa’ tinkiseb il-fiduċja fl-Unjoni Ewropea”.

RAKKOMANDAZZJONIJIET TA’ POLITIKA

IL-KUMITAT EWROPEW TAR-REĠJUNI,

Preambolu: il-kuntest tal-kontribut tar-rappreżentanti lokali u reġjonali biex tinbena mill-ġdid il-fiduċja

1.

Fid-dawl tal-Istqarrija tal-Missjoni tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni (KtR), fi Brussell, fil-21 t’ April 2009: “Aħna assemblea politika msawra minn persuni eletti fil-livell reġjonali u lokali li naħdmu għall-integrazzjoni Ewropea. B’konformità mal-leġittimità politika tagħna, aħna nirrappreżentaw it-territorji, ir-reġjuni, il-bliet u l-muniċipalitajiet kollha tal-Unjoni Ewropea fil-livell istituzzjonali. Il-missjoni tagħna hija li ninvolvu lill-awtoritajiet reġjonali u lokali fil-proċess Ewropew tat-teħid tad-deċiżjonijiet u b’hekk inħeġġu parteċipazzjoni akbar min-naħa taċ-ċittadini (…) Aħna nissorveljaw biex jiġi żgurat li l-prinċipji tas-sussidjarjetà u l-proporzjonalità jiġu osservati sabiex id-deċiżjonijiet jittieħdu u jiġu applikati kemm jista’ jkun qrib iċ-ċittadini u fl-aktar livell adatt (…) Niddjalogaw b’mod dirett maċ-ċittadini tagħna dwar dak li kisbet l-Ewropa u dwar l-isfidi tal-ġejjieni u nagħtu l-kontribut tagħna billi nispjegaw u nfissru l-implimentazzjoni u l-impatt territorjali tal-politiki Komunitarji”;

2.

Fid-dawl tal-ħames prijoritajiet politiċi tal-KtR 2015-2020 (“Bidu ġdid għall-ekonomija Ewropea”, “Id-dimensjoni territorjali ta’ kwistjonijiet ta’ leġislazzjoni tal-UE”, “Ewropa aktar faċli u aktar konnessa”, “Stabbiltà u kooperazzjoni ġewwa u barra l-Unjoni Ewropea”, “L-Ewropa taċ-ċittadini hija l-Ewropa tal-ġejjieni”);

3.

Wara li kkunsidra l-konsultazzjoni tal-President tal-Kunsill Ewropew fit-8 ta’ Novembru 2016 fejn talab lill-KtR jabbozza opinjoni li tippreżenta il-perċezzjonijiet u l-proposti tal-awtoritajiet lokali u reġjonali dwar il-futur tal-Ewropa sabiex jgħinu biex terġa’ tinbena l-fiduċja fil-proġett Ewropew (1);

4.

Wara li kkunsidra l-White Paper tal-Kummissjoni Ewropea dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa – Riflessjonijiet u Xenarji għall-UE27 sal-2025 tat-1 ta’ Marzu 2017 u l-Ħames Dokumenti ta’ Riflessjoni sussegwenti;

5.

Wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni ta’ Ruma, iffirmata fil-21 ta’ Marzu 2017, li fiha l-firmatarji jiddikjaraw li jwiegħdu li ser jisimgħu u jwieġbu l-preokkupazzjonijiet taċ-ċittadini tagħhom u li ser jaħdmu flimkien f’livell li jwassal għal differenza reali, kemm jekk ikun fil-livell tal-Unjoni Ewropea, kif ukoll f’dak nazzjonali, reġjonali, u lokali u fi spirtu ta’ fiduċja u kooperazzjoni leali, kemm fost l-Istati Membri kif ukoll bejnhom u l-istituzzjonijiet tal-UE, f’konformità mal-prinċipju tas-solidarjetà; Huma ser iħallu l-ispazju meħtieġ għal manuvrar fid-diversi livelli sabiex isaħħu l-potenzjal tal-Ewropa għall-innovazzjoni u t-tkabbir. Irridu li l-Unjoni tkun influwenti fuq kwistjonijiet kbar u inqas fuq kwistjonijiet żgħar. Ser jippromovu proċess demokratiku, effettiv u trasparenti għat-teħid ta’ deċiżjonijiet u twettiq aħjar;

6.

Wara li kkunsidra l-ittra ta’ intenzjoni tal-President tal-Kummissjoni tal-UE (2) li jfittex li jissokta bid-diskussjoni tal-White Paper dwar il-futur tal-Ewropa sal-elezzjonijiet ta’ Ġunju 2019 permezz ta’ dibattiti, Djalogi taċ-Ċittadini, interazzjoni mal-Parlamenti nazzjonali u ħidma mar-reġjuni;

7.

Wara li kkunsidra r-rapport “Reaching out to EU citizens: a new opportunity” (3) li jiddikjara li r-reġjuni jaqdu wkoll rwol dejjem akbar fir-riflessjoni dwar il-governanza fl-Unjoni u fl-Istati Membri tagħha. Flimkien mal-bażi soċjoekonomika soda u l-identità kulturali komuni tagħhom, dawn jikkostitwixxu l-livell adegwat għall-orjentazzjonijiet politiċi u t-twettiq korrett tagħhom f’għadd ta’ oqsma politiċi, peress li huma aġenti u intermedjarji importanti sabiex jintlaħqu ċ-ċittadini”; u għar-“Rapport tal-2017 dwar iċ-Ċittadinanza tal-UE” (4), fejn ġie rikonoxxut li huwa kruċjali li jissaħħaħ is-sens ta’ sjieda u parteċipazzjoni taċ-ċittadini fil-proġett ta’ integrazzjoni;

8.

Wara li kkunsidra it-tliet riżoluzzjonijiet tal-Parlament Ewropew dwar il-futur tal-Unjoni Ewropea (5);

9.

Wara li kkunsidra t-tnedija ta’ “konsultazzjonijiet taċ-ċittadini” fl-Istati Membri tal-UE ta’ April 2018.

Fehim u rappurtar dwar il-perċezzjonijiet u l-aspettattivi taċ-ċittadini u r-rappreżentanti lokali u reġjonali dwar l-UE tagħhom

(a)   Ir-rappreżentanti lokali u reġjonali qed jaħdmu biex il-leħen taċ-ċittadini jiġi mismugħ

10.

Jenfasizza li fl-inizjattiva mnedija f’Marzu 2016 dwar “Nirriflettu dwar l-Ewropa”, qed jaħdem biex jibni mill-ġdid il-fiduċja bejn l-Unjoni Ewropea u ċ-ċittadini tagħha permezz ta’ djalogi taċ-ċittadini fil-bliet tagħhom u laqgħat mal-assoċjazzjonijiet u l-assemblei tal-politiċi lokali u reġjonali kif ukoll ma’ għadd ta’ movimenti lokali (6) u assoċjazzjonijiet territorjali nazzjonali u Ewropej bil-għan li jisma’ u jirrapporta lura l-fehmiet, l-ideat u t-tħassib tan-nies dwar il-proġett Ewropew;

11.

Jinnota li, s’issa, aktar minn 176 rappreżentant politiku tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni kienu involuti fil-proċess billi taw bidu u pparteċipaw fi Djalogi maċ-Ċittadini bħala parti mill-eżerċizzju dwar “Nirriflettu dwar l-Ewropa”. Aktar minn 40 000 parteċipant ħadu sehem personalment jew b’mod diġitali f’dawn l-avvenimenti f’110 reġjun madwar l-Istati Membri kollha. Aktar minn 22 000 ċittadin tal-UE ħadu sehem permezz ta’ stħarriġ onlajn u applikazzjoni mobbli bħala mekkaniżmu ta’ feedback li jippermetti lill-parteċipanti fid-djalogi u liċ-ċittadini biex jikkontribwixxu għad-diskussjoni mill-bogħod wkoll;

12.

Jenfasizza li r-rappreżentanti eletti mill-Gruppi Politiċi kollha tal-KtR qed jipparteċipaw f’dawn l-attivitajiet u, kull fejn possibbli qed jaqsmu l-pjattaformi ma’ rappreżentanti mill-Kunsill Ewropew, membri tal-parlamenti nazzjonali, membri tal-Parlament Ewropew, il-Kummissjoni Ewropea u l-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew; jisħaq li hija meħtieġa aktar koordinazzjoni sabiex tittejjeb il-viżibbiltà u l-impatt ta’ attivitajiet ta’ kuntatt tal-istituzzjonijiet u l-Istati Membri kollha;

13.

Jenfasizza ir-riżultati tal-istħarriġ ikkummissjonat mill-KtR fost l-awtoritajiet lokali u reġjonali, inklużi l-membri u s-sostituti tal-KtR, u l-assoċjazzjonijiet tagħhom (7);

14.

Jinnota li fil-maġġoranza tad-djalogi, in-nies jaraw il-kwistjonijiet mill-perspettiva ta’ dak li jiġri fir-reġjun, il-belt jew iż-żona lokali tagħhom; f’dan il-kuntest, jinnota li l-politikanti tal-UE mir-reġjuni u l-bliet huma għalhekk dawk li jiltaqgħu l-ewwel mat-tħassib u l-istennijiet taċ-ċittadini.

(b)   X’qalulna ċ-ċittadini: iridu proġett tal-UE li jibni fuq is-solidarjetà, il-koeżjoni u l-prossimità

15.

Jenfasizza li t-tħassib ewlieni espress fi djalogi taċ-ċittadini tal-KtR (8) huwa dwar l-implimentazzjoni bil-mod ta’ soluzzjonijiet speċjalment fil-qasam tal-qgħad, il-migrazzjoni u s-sitwazzjoni soċjoekonomika ġenerali;

16.

F’dan il-kuntest, jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li ħafna ċittadini urew xewqa għal aktar solidarjetà fl-UE; din hija sejħa qawwija għal azzjoni biex tnaqqas l-inugwaljanzi eżistenti u li f’ħafna każijiet qed jikbru f’oqsma differenti, prinċipalment bir-rinfurzar tal-koeżjoni u s-solidarjetà bejn u fi ħdan l-Istati Membru u r-reġjuni; biex din l-aspettattiva ġenerali tintlaħaq jaf ikunu meħtieġa l-orjentazzjoni u l-ibbilanċjar mill-ġdid ta’ numru ta’ politiki fl-Unjoni Ewropea;

17.

Jirrimarka l-frustrazzjoni dwar l-UE, peress li l-Unjoni hija spiss meqjusa bħala mbiegħda wisq u mhux affidabbli. Fl-istess waqt ħafna nies għadhom iħossuhom li ma jafux x’inhi l-UE u x’qiegħda tagħmel. Dan qed iwassal għal distakk sinifikanti bejn l-aspettattivi tan-nies u l-abbiltà tal-UE li twassal ir-riżultati. Hemm nuqqas ta’ tanġibbiltà ta’ benefiċċju fl-indirizzar ta’ kwistjonijiet lokali, anke minħabba komunikazzjoni dgħajfa, kif ukoll minħabba narrattivi u vokabularju qarrieqa li jintużaw meta jiġu indirizzati ċ-ċittadini kif ukoll minħabba l-involviment fqir fil-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet;

18.

Josserva li l-istħarriġ tal-Ewrobarometru (9) juri li aktar minn żewġ terzi ta’ dawk li wieġbu huma konvinti li pajjiżhom ibbenefika mis-sħubija bħala membru tal-UE;

19.

Ifakkar, f’dan ir-rigward, li l-Istati Membri għandhom responsabbiltà kondiviża sabiex isibu soluzzjonijiet fil-livell Ewropew biex jiżguraw li l-UE jkollha l-kapaċità li taġixxi fir-rigward tal-aġendi ewlenin, fejn tista’ tipprovdi valur miżjud reali. Fl-istess ħin, jeħtieġ li jimplimentaw ir-riformi nazzjonali meħtieġa, inkluż finanzjament adegwat, sabiex jiżguraw amministrazzjoni lokali u reġjonali li tiffunzjona tajjeb, fejn iċ-ċittadini jistgħu jaraw li l-problemi qegħdin jiġu indirizzati;

20.

Jenfasizza l-fatt li f’ħafna dibattiti lokali u anke skont ir-riżultati tal-istħarriġ, il-ġenerazzjoni ta’ dawk li għandhom inqas minn 30 sena hija dik l-aktar entużjasta dwar l-UE, u li tagħti importanza kbira lil-libertà ta’ moviment u l-opportunitajiet edukattivi offruti mill-UE; huwa konxju wkoll, madankollu, li din hi l-ġenerazzjoni li ntlaqtet l-aktar f’ħafna pajjiżi mill-effetti dejjiema tal-kriżi ekonomika u mill-qgħad fost iż-żgħażagħ u li tikkritika ħafna r-rwol tal-Unjoni Ewropew f’dan il-kuntest; jinsisti għalhekk li l-politiki tal-UE jeħtieġ jiġu orjentati ħafna aktar bil-qawwi lejn il-futur u jeħtieġ li din l-orjentazzjoni tiġi integrata fis-sistema tat-teħid tad-deċiżjonijiet tal-UE, b’azzjoni konkreta u b’aktar riżorsi ddedikati biex jiġu indirizzati l-problemi speċifiċi taż-żgħażagħ;

21.

Jenfasizza li t-tħassib taċ-ċittadini li dawn ma jitqisux biżżejjed matul il-proċess ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet spiss iwassal għal forom differenti ta’ nuqqas ta’ fiduċja fl-istituzzjonijiet demokratiċi, inklużi dawk tal-UE;

22.

Jenfasizza li l-fiduċja fil-livelli lokali u reġjonali ta’ governanza bħala medja hija akbar mill-fiduċja fil-gvernijiet nazzjonali, u f’ħafna Stati Membri hija akbar ukoll mill-fiduċja fl-UE;

23.

Sabiex terġa’ tinbena l-fiduċja fl-UE, jenfasizza l-importanza li jiġi ċċarat għaċ-ċittadini min fl-aħħar mill-aħħar huwa responsabbli għad-deċiżjonijiet fil-livell tal-UE u għalhekk jappella biex tiġi msaħħa r-responsabbiltà demokratika;

24.

Ifakkar li l-integrazzjoni Ewropea hija proġett li jagħti espressjoni politika lil sett ta’ valuri u drittijiet universali iżda li ħafna ċittadini huma diżappuntati b’dak li jqisu bħala n-nuqqas ta’ kapaċità tal-UE li tonora u tiddefendi l-valuri tagħha stess; jirrikonoxxi li hija ta’ importanza kruċjali li jerġgħu jiġu kkonfermati b’mod kontinwu l-valuri komuni taċ-ċittadini tal-EU li huma indispensabbli bħala l-pedament tal-fiduċja reċiproka u l-kompromess;

25.

Iqis li hemm potenzjal sinifikanti għall-iżvilupp ta’ “identità Ewropea ċivika” fost iċ-ċittadini tal-UE bi drittijiet u obbligi importanti li jaffettwaw il-ħajja ta’ kuljum tagħhom; din l-identità, li hija bbażata fuq il-wirt rikk storiku u kulturali Ewropew, tkun importanti biex jiżdied is-sens ta’ appartenenza li ċ-ċittadini individwali jkollhom għall-“proġett Ewropew”, u jeħtieġ tikkumplementa u tarrikkixxi l-identitajiet nazzjonali, reġjonali u lokali li jiffurmaw l-identità ta’ individwu; filwaqt li ma jistax u m’għandu jiġi impost ebda sens ta’ identità, dan jista’ jiġi appoġġjat u inkoraġġit permezz ta’ parteċipazzjoni ċivika, attivitajiet kulturali u edukazzjoni u għalhekk għandu jkun appoġġat minn miżuri u riżorsi adegwati;

26.

Jirrikonoxxi li ċ-ċittadini li jgħixu f’soċjetajiet ibbażati fuq l-għarfien u b’enfasi fuq il-futur jistgħu jidentifikaw aħjar il-ħtiġijiet tal-komunitajiet lokali tagħhom, u għalhekk huma f’pożizzjoni aħjar biex jesperimentaw u joħolqu prototipi għall-iżvilupp ta’ soluzzjonijiet innovattivi mfassla biex jissodisfaw il-ħtiġijiet lokali;

27.

Jappoġġja t-talba miċ-ċittadini għal iktar kanali ta’ parteċipazzjoni demokratika u komunikazzjoni aħjar mal-istituzzjonijiet Ewropej permezz ta’ kanali ta’ djalogu permanenti u strutturati; Għaldaqstant, iħeġġeġ sabiex l-istrateġija ta’ komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea permezz tan-netwerks ta’ informazzjoni tagħha tissaħħaħ billi jsir użu mill-potenzjal tal-awtoritajiet reġjonali biex jikkoordinaw iċ-ċentri Ewropej ta’ informazzjoni li jinsabu fit-territorji tagħhom. Dan għandu jimmultiplika l-impatt tal-ħidma tagħhom;

(c)   L-appell b’saħħtu tar-rappreżentanti lokali u reġjonali sabiex jiġu involuti bis-sħiħ fid-definizzjoni u l-implimentazzjoni tal-proġett tal-UE (10)

28.

Jaqbel mar-rappreżentanti lokali u reġjonali li l-oqsma ta’ prijorità li l-UE jeħtieġ tiffoka dwarhom jirreferu prinċipalment għall-politika ta’ koeżjoni, segwita mill-politika soċjali (inklużi l-edukazzjoni u l-mobilità) il-politiki ekonomiċi (l-impjieg u t-tkabbir), il-migrazzjoni u l-integrazzjoni, il-kwistjonijiet ambjentali, inkluż it-tibdil fil-klima, u s-sikurezza;

29.

Jenfasizza li kemm mid-Djalogi taċ-Ċittadini kif ukoll mill-istħarriġ fost l-awtoritajiet lokali u reġjonali jirriżulta tħassib qawwi dwar iż-żgħażagħ, kif dawn jistgħu jiġu pprovduti bl-opportunitajiet it-tajba u kif jistgħu jintlaħqu l-aspettattivi tagħhom;

30.

Jenfasizza li l-istess kif hi għaċ-ċittadini, is-solidarjetà hija kunċett rikorrenti wkoll għar-rappreżentanti tal-awtoritajiet lokali, bħala wieħed mill-valuri fundaturi ewlenin tal-Unjoni Ewropea;

31.

Jenfasizza li l-parti l-kbira tal-awtoritajiet lokali u reġjonali li wieġbu jqisu li aktar deċentralizzazzjoni u tqassim aħjar tal-poteri huma elementi essenzjali għal governanza tajba għax iżidu t-trasparenza, ir-responsabilità u l-kwalità tat-tfassil ta’ politika peress li dawn jippermettu involviment dirett u impenn taċ-ċittadini u jippermettu soluzzjonijiet ibbażati fuq il-post; jinnota li l-involviment tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fil-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet tal-UE jġib valur miżjud għall-politiki segwiti;

32.

Josserva li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jinsabu konxji ħafna tal-ħtieġa dejjem akbar għal kooperazzjoni lil hinn mill-fruntieri sabiex jiġu indirizzati l-isfidi ewlenin ta’ żmienna bħat-tibdil fil-klima u d-diżastri naturali, il-globalizzazzjoni fil-forom kollha tagħha, id-diġitalizzazzjoni u l-konsegwenzi soċjali tagħha, l-instabbiltajiet madwar id-dinja, it-tibdil demografiku, il-faqar u l-esklużjoni soċjali, eċċ. Dawn jaqdu wkoll rwol deċiżiv fl-implimentazzjoni tal-politika ta’ koeżjoni, inklużi inizjattivi ta’ kooperazzjoni transfruntiera bħal għadd kbir ta’ proġetti fuq skala żgħira u bejn il-persuni li huma ta’ importanza partikolari bħala turija fil-prattika u konkreta tas-solidarjetà;

33.

Jenfasizza li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jixtiequ wkoll li l-Unjoni Ewropea tiffoka aktar fuq id-drittijiet ta’ ċittadinanza tal-UE bħad-dritt ta’ residenza, xogħol u studju b’mod liberu; f’dan ir-rigward, l-amministrazzjonijiet reġjonali u lokali, f’kollaborazzjoni mal-istituzzjonijiet Ewropej, jistgħu jwettqu ħidma importanti sabiex iċ-ċittadini jkunu jafu bl-opportunitajiet reali li l-moviment liberu joffrilhom sabiex ikunu jistgħu jistudjaw jew jiżviluppaw il-karriera professjonali tagħhom fi Stat Membru ieħor;

L-ankrar tal-politiki tal-UE fil-livell lokali biex jagħmlu differenza f’ħajjet il-persuni

(a)   L-indirizzar tal-isfidi soċjetali lokalment

34.

Jenfasizza li l-politiki tal-UE hemm bżonn li jagħtu s-setgħa lin-nies biex jindirizzaw il-kwistjonijiet li huma importanti għal ħajjithom, liema kwistjonijiet jeħtieġ li jipprovdu tweġibiet għalihom il-livelli kollha ta’ governanza, mil-livell Ewropew sa dak lokali;

35.

Jinnota li l-isfidi tas-soċjetà li għandna quddiemna jeħtieġ li jiġu indirizzati globalment, iżda l-azzjoni għandha tittieħed fuq il-post;

36.

Ifakkar li l-bliet u r-reġjuni jiżguraw konnessjoni bejn l-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli (SDGs) u ċ-ċittadini billi jwieġbu għas-sejħa tagħhom għal azzjoni permezz tal-għodod għad-dispożizzjoni tagħhom mill-UE; is-sbatax-il SDG mhux se jintlaħqu mingħajr l-impenn u l-koordinazzjoni mal-gvernijiet lokali u reġjonali; Għal dan il-għan, għandhom jiġu sfruttati bis-sħiħ l-istrumenti kollha ta’ appoġġ għall-kooperazzjoni deċentralizzata, il-koerenza tal-politiki u l-approċċ territorjali, peress li jimmobilizzaw il-potenzjal tal-awtoritajiet lokali u reġjonali u tas-soċjetà ċivili sabiex jippromovu sħubijiet u sinerġiji bejn il-livelli kollha ta’ governanza;

(b)   Il-promozzjoni tal-koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali għaċ-ċittadini

37.

Jenfasizza li l-indirizzar tad-disparitajiet ekonomiċi, soċjali u territorjali persistenti jibqa’ sfida kbira għall-futur tal-UE;

38.

Ifakkar li l-koeżjoni soċjali, dik ekonomika u dik territorjali jibqgħu objettivi tat-Trattat tal-UE u l-kisba tagħhom tirrikjedi li jiġu indirizzati kemm l-isfidi strutturali kif ukoll dawk ġodda, flimkien mal-promozzjoni ta’ soċjetajiet u ekonomiji reżiljenti u qafas għall-isfruttar tal-globalizzazzjoni;

39.

Jenfasizza s-seba’ rapport dwar il-koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali, “Ir-Reġjun tiegħi, L-Ewropa tiegħi, Il-Futur tagħna”, li juri li l-politika ta’ koeżjoni hija kruċjali għall-Ewropa, iċ-ċittadini, l-ekonomija, il-bliet u r-reġjuni tagħha, u li r-rikonċiljazzjoni bejn tkabbir ekonomiku sostenibbli u l-progress soċjali, li l-politika ta’ koeżjoni qed tgħin biex isseħħ, għadha essenzjali (11).

40.

Jappella għal politika ta’ koeżjoni b’saħħitha wara l-2020 għar-reġjuni kollha, ibbażata fuq il-prinċipju tas-sħubijiet Ewropej, il-ġestjoni kondiviża u l-governanza f’diversi livelli kif mitlub minn #CohesionAlliance Declaration;

41.

Jiddispjaċih li hija biss minoranza żgħira ta’ ċittadini li huma konxji tal-effetti pożittivi tal-politika ta’ koeżjoni. Jitlob għalhekk sforzi koordinati fil-livelli kollha ta’ governanza sabiex ikunu magħrufa aħjar l-effetti tal-elementi differenti tal-politiki u l-fondi tal-UE;

42.

Jenfasizza li l-aġenda urbana tal-UE tgħin biex jiġu indirizzati kwistjonijiet li jvarjaw mill-mobilità urbana sal-kwalità tal-arja, mill-ekonomija ċirkolari sal-inklużjoni tal-migranti u r-refuġjati. Jenfasizza, barra minn hekk, l-importanza tas-sħubijiet urbani-rurali sabiex dawn il-problemi jiġu indirizzati b’mod aktar effettiv. Jappoġġja wkoll lill-bliet u r-reġjuni biex jiżviluppaw ekosistemi ta’ innovazzjoni bbażati fuq il-post u biex jimplimentaw strateġiji ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti;

43.

Jenfasizza li s-Servizzi ta’ Interess Ġenerali u s-Servizzi ta’ Interess Ekonomiku Ġenerali huma parti integrali tal-mudell soċjali Ewropew u tal-ekonomija tas-suq soċjali, filwaqt li jiżguraw li kulħadd ikollu d-dritt u l-possibbiltà li jaċċessa beni essenzjali u servizzi pubbliċi ta’ kwalità għolja; jirrakkomanda l-estensjoni tal-kunċett ta’ Servizzi ta’ Interess Ekonomiku Ġenerali għal servizzi soċjali ġodda, bħall-akkoljenza u l-integrazzjoni tar-refuġjati u l-migranti, l-akkomodazzjoni soċjali jew l-infrastruttura diġitali;

44.

Jappella għal aktar sħubijiet Ewropej bejn muniċipalitajiet, bliet u reġjuni, inkluż permezz ta’ ġemellaġġi, sabiex joperaw bħala l-operaturi mexxejja fuq livell globali u b’hekk jiġu implimentati l-aħjar prattiki fl-indirizzar tal-isfidi tas-soċjetà u l-aħħar għarfien xjentifiku;

(c)   L-indirizzar tal-migrazzjoni u l-iżgurar tal-integrazzjoni

45.

Jindika li fil-perċezzjoni taċ-ċittadini tal-Ewropa, l-isfida tal-migrazzjoni hija waħda mill-kriterji ta’ kif is-“solidarjetà” titqiegħed fil-prattika iżda jinnota li għad irid jiżviluppa l-fehim komuni ta’ xi tfisser is-solidarjetà f’dan il-kuntest; jenfasizza r-rwol ewlieni li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jeħtieġ ikollhom fl-iffaċilitar tal-akkoljenza u l-integrazzjoni tal-migranti u fl-organizzazzjoni ta’ dibattitu miftuħ, razzjonali u uman dwar dawn il-kwistjonijiet delikati;

46.

Jinsisti li l-muniċipalitajiet, il-bliet u r-reġjuni għandhom jiġu appoġġjati fir-rwol tagħhom kemm fil-ġestjoni tal-kriżijiet kif ukoll fl-integrazzjoni fit-tul. Hemm bżonn li l-UE tipprovdi qafas ta’ politika koerenti dwar il-migrazzjoni, kif ukoll appoġġ tekniku u finanzjarju suffiċjenti lill-Istati Membri, anke biex tiffaċilita l-integrazzjoni tal-migranti fil-livell lokali;

47.

Jenfasizza li l-politiki ta’ integrazzjoni għall-migranti jeħtieġ li jkunu żviluppati fi sħubija bejn il-livelli kollha ta’ governanza u appoġġjati wkoll minn strumenti finanzjarji adegwati mill-livell tal-UE bħala parti minn politika komprensiva tal-UE dwar il-migrazzjoni. Sabiex ikunu garantiti l-ogħla possibilitajiet ta’ integrazzjoni b’suċċess fl-interess tal-migranti kif ukoll tas-soċjetà ospitanti, għandhom jiġu kkunsidrati diversi fatturi bħalma huma l-ħiliet lingwistiċi u professjonali tal-migranti, ir-rabtiet familjari eżistenti, il-preferenzi tagħhom u kuntatti ma’ pajjiż ospitanti qabel il-wasla;

48.

Jinnota li l-ġestjoni effettiva u umanitarja fil-fruntieri esterni tal-UE u l-iżvilupp ta’ politika ta’ migrazzjoni komprensiva u sistema komuni ta’ ażil tal-UE bi standards komuni għoljin huma essenzjali għall-muniċipalitajiet, il-bliet u r-reġjuni kollha, b’mod partikolari dawk li jospitaw refuġjati u dawk li jinsabu fil-fruntieri affettwati mill-ogħla livelli ta’ migrazzjoni; jenfasizza wkoll li politika bħal din għandha tinkludi approċċ ikkoordinat lejn il-protezzjoni umanitarja, rotot ġodda għal migrazzjoni regolari inklużi skemi ta’ migrazzjoni ċirkolari kif ukoll sforzi biex jiġu miġġielda l-kawżi tal-migrazzjoni u t-traffikar tal-bnedmin, partikolarment tan-nisa u t-tfal għal skopijiet sesswali, u li dan jirrikjedi kemm impenji politiċi ġodda fil-livelli kollha, kif ukoll il-mezzi adatti;

(d)   L-iżgurar tad-drittijiet soċjali u l-aċċess għall-edukazzjoni u l-promozzjoni tal-wirt kulturali

49.

Jenfasizza li ċ-ċittadini jħossu ħafna l-ħtieġa li tiġi żviluppata d-dimensjoni soċjali tal-UE fil-politiki u l-programmi kollha tal-UE, b’komplementarjetà mal-iskemi nazzjonali jew reġjonali eżistenti tal-ugwaljanza bejn is-sessi u ta’ protezzjoni soċjali. L-Artikoli 8 u 9 tat-TFUE jipprovdu bażi għal dan u għalhekk għandhom jiġu infurzati sew. Il-KtR jappoġġja wkoll l-implimentazzjoni tal-pilastru soċjali li fir-rigward tiegħu l-awtoritajiet lokali u reġjonali għandhom jaqdu rwol fundamentali u jappella biex fit-Trattati tal-UE jiġi inkluż Protokoll tal-Progress Soċjali; jimmira biex id-drittijiet soċjali jitqiegħdu fuq l-istess livell tad-drittijiet ekonomiċi; jilqa’ bi pjaċir il-fatt li l-Pilastru Soċjali ġie inkluż fis-Semestru Ewropew; Il-KtR jappoġġja l-idea ta’ tabella ta’ valutazzjoni soċjali fis-Semestru Ewropew u huwa wkoll tal-opinjoni li l-miri soċjali ta’ natura vinkolanti għandhom jiddaħħlu fil-leġislazzjoni primarja tal-UE;

50.

Jisħaq li l-investiment soċjali m’għandux jitqies biss bħala spiża għall-finanzi pubbliċi; L-iffinanzjar tal-politiki soċjali u l-protezzjoni tad-drittijiet soċjali, kif speċifikat fis-Summit ta’ Gothenburg f’Novembru 2017, għandhom valur miżjud Ewropew ċar li huwa fundamentali fil-bini mill-ġdid tal-fiduċja taċ-ċittadini fil-proċess tal-integrazzjoni;

51.

Jenfasizza l-importanza ewlenija li ċ-ċittadini jkunu megħjuna jaċċessaw swieq tax-xogħol lokali u ġusti biex jeliminaw il-qgħad permezz ta’ miżuri speċjali biex jgħinu dawk il-gruppi l-aktar affettwati minnu; u jfittex li jħejji pjan sabiex jiġu inklużi miri soċjali fi programm t’azzjoni dwar il-politika soċjali li jkun orjentat lejn il-futur, u li jkun jinkludi miżuri speċifiċi u segwitu leġislattiv konkret b’investiment fil-persuni, il-ħiliet, l-għarfien, il-protezzjoni soċjali u l-inklużjoni;

52.

Jitlob li l-UE timpenja ruħha bis-sħiħ lejn il-promozzjoni tal-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel u, b’mod partikolari, lejn il-prevenzjoni u l-eradikazzjoni tal-vjolenza kontra n-nisa, li hija problema universali, strutturali u multidimensjonali li tiġġenera spejjeż inkalkulabbli fil-livell personali, soċjali u ekonomiku;

53.

Jisħaq li huwa kruċjali li jsir investiment fiż-żgħażagħ u jappella lill-UE biex tappoġġja lill-awtoritajiet lokali u reġjonali biex jindirizzaw il-bżonnijiet fil-qasam tal-ħiliet u l-edukazzjoni; jappella għal “alleanza għall-ħiliet u l-edukazzjoni” ġdida bl-għan li tagħti spinta għall-investiment pubbliku, tippromovi l-mobbiltà (Erasmus+), trawwem il-kooperazzjoni interreġjonali b’mod partikolari fiż-żoni transfruntiera u tħeġġeġ skambji bejn il-persuni mhux biss f’kuntest professjonali, iżda anke fl-isfera kulturali;

54.

Jitlob, b’konformità mal-prinċipji tas-sussidjarjetà u l-proporzjonalità, il-parteċipazzjoni tal-gvernijiet reġjonali fil-ġestjoni ta’ strumenti bħall-Fond Soċjali Ewropew u l-fondi ta’ appoġġ għall-applikazzjoni tal-Garanzija għaż-Żgħażagħ peress li, ta’ spiss, huwa fil-livell reġjonali fejn qegħdin jiġu implimentati l-politiki attivi ta’ impjieg, inklużi l-innovazzjoni soċjali u l-politiki tal-ugwaljanza;

55.

Jenfasizza li fil-qasam edukattiv ikun ta’ siwi li fil-kurrikula tal-iskejjel jiġu inkorporati id-diversi elementi komuni li jikkondividu l-Ewropej, f’diversi oqsma bħall-istorja, il-kultura, il-patrimonju u l-proġett innifsu ta’ integrazzjoni Ewropea. Fi kwalunkwe każ, jenfasizza l-importanza tal-ħidma ta’ disseminazzjoni tal-proġett Ewropew fost l-istudenti fl-iskejjel, liema ħidma s-soltu titwettaq mill-awtoritajiet reġjonali u lokali;

56.

Ifakkar li d-diversi forom tal-wirt kulturali huma ġid prezzjuż għall-Ewropa: Dan huwa strument b’potenzjal kbir ta’ ingranaġġ għal reġjuni aktar koeżivi u sostenibbli fl-UE, li jista’ jikkontribwixxi għat-tisħiħ tal-identità f’reġjun u fl-Ewropa kollha; u b’mod partikolari tgħodd għall-motto tal-UE: “Magħquda fid-diversità”;

57.

Jisħaq li t-turiżmu u l-industriji kreattivi jistgħu jittrasformaw il-wirt kulturali tar-reġjuni f’opportunità għall-ħolqien tal-impjiegi u effetti konsegwenzjali ekonomiċi, inkluż permezz tal-innovazzjoni u l-istrateġiji ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti.

58.

Jenfasizza li l-Unjoni Ewropea għandha tippromovi u tagħti spinta lid-diversità lingwistika u kulturali li tħaddan, trawwem l-għarfien tagħhom, tippromovi l-innovazzjoni u l-kooperazzjoni interreġjonali fl-oqsma kulturali kollha, kif ukoll mudelli ġodda ta’ negozju fil-qasam tal-industriji kulturali u kreattivi;

(e)   Spinta lir-riċerka, lill-innovazzjoni u lit-trasformazzjoni diġitali

59.

Iqis li l-programmi ta’ finanzjament Ewropej ibbażati fuq ir-riċerka, l-innovazzjoni, l-iskambji, is-sħubija u l-mobbiltà, li huma offruti fil-bliet intelliġenti jistgħu jippermettu servizzi aħjar għaċ-ċittadini u b’hekk itejbu l-kwalità tal-ħajja tagħhom, u jenfasizza li l-koeżjoni u l-politiki agrikoli komuni jistgħu jkunu vibranti u orjentati lejn il-futur anke permezz tar-riċerka u l-innovazzjoni;

60.

Jitlob li tiżdied l-iskala ta’ innovazzjoni fis-settur pubbliku u fl-intrapriżi, inkluż permezz ta’ inizjattivi bħal “Ix-Xjenza tiltaqa’ mar-reġjuni”, li jlaqqgħu flimkien il-politikanti u x-xjentisti biex jiddiskutu teħid tad-deċiżjonijiet ibbażat fuq l-evidenza, u b’hekk l-Ewropej ikunu jistgħu joħolqu l-ġejjieni tagħhom b’mod konġunt;

61.

Jenfasizza li t-trasformazzjoni diġitali u l-governanza elettronika jappoġġjaw l-amministrazzjonijiet pubbliċi lokali. Iċ-ċittadini u l-komunitajiet tan-negozju japprezzaw il-valur miżjud Ewropew ta’ investimenti bħal dawn li ta’ spiss huma parti minn kooperazzjoni transfruntiera jew interreġjonali (inkluż il-broadband għal kulħadd), peress li jsaħħu r-reżiljenza tal-ekonomija lokali u jgħinu biex tittejjeb il-kwalità tal-ħajja fuq livell lokali u reġjonali;

62.

Jenfasizza li l-bliet huma postijiet – kemm fiżiċi kif ukoll diġitali – fejn in-nies jistgħu jiltaqgħu, jiskopru ideat ġodda, jesploraw possibbiltajiet ġodda, ifasslu l-ġejjieni b’mod innovattiv, jitgħallmu dwar kif is-soċjetà qed tinbidel u x’inhuma l-implikazzjonijiet għaċ-ċittadini. Il-bliet jistgħu għalhekk jaċċelleraw il-proċess ta’ konnessjoni diġitali tal-komunitajiet lokali madwar l-Ewropa;

63.

Għalhekk ifakkar li t-trasformazzjoni diġitali tirrappreżenta strument ġdid għall-koeżjoni u għodda effettiva biex tindirizza l-isfidi demografiċi: iż-żoni remoti u rurali, u r-reġjuni ultraperiferiċi, għandhom bżonn jibqgħu konnessi u jibdlu l-iżvantaġġi naturali tagħhom f’assi skont il-prinċipju tal-koeżjoni territorjali. Iċ-ċentri ta’ innovazzjoni, il-laboratorji ħajjin, il-Fab-Labs, l-istudjos tal-iddisinjar, il-libreriji, l-inkubaturi, u l-kampijiet għall-innovazzjoni appoġġjati mill-UE u mill-atturi lokali jagħtu spinta lill-ekonomija lokali u jiffaċilitaw l-aċċess tal-partijiet interessati għat-teknoloġiji diġitali;

(f)   L-appoġġ għall-iżvilupp taż-żoni rurali, l-iżgurar tal-Politika Agrikola Komuni u l-promozzjoni tal-produzzjoni lokali

64.

Ifakkar li ż-żoni rurali u intermedji jirrappreżentaw 91 % tat-territorju tal-UE li fih jgħixu 60 % tal-popolazzjoni, ifakkar li hemm disparità sinifikanti fl-iżvilupp bejn iż-żoni urbani u dawk rurali, fejn is-sens ta’ abbandun iwassal għal Ewroxettiċiżmu dejjem akbar; iqis, għaldaqstant, li l-politika Agrikola Komuni kif ukoll il-Politika ta’ Koeżjoni jeħtieġ li jkomplu jaġixxu bħala strumenti ibbażati fuq is-solidarjetà sabiex jippromovu t-tiġdid fl-agrikoltura sostenibbli u innovattiva u l-iżvilupp rurali, u jisħaq li ż-żoni rurali jeħtieġ jitqiesu fil-politiki kollha tal-UE.

65.

Il-kooperazzjoni interreġjonali tista’ tikkostitwixxi element importanti għall-ottimizzazzjoni tal-istrateġiji ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti, billi trawwem sinerġiji u timmassimizza l-prestazzjoni tal-isforz globali fl-innovazzjoni;

66.

Jenfasizza li l-mod li bih nipproduċu u nikkonsmaw l-ikel għandu impatt lokali u globali enormi mhux biss fuq il-benessri taċ-ċittadini, l-ambjent, il-bijodiversità u l-klima, iżda anke fuq saħħitna u l-ekonomija tagħna; jappella għall-iżvilupp u l-promozzjoni ta’ swieq lokali u ktajjen tal-provvista tal-ikel qosra bħala sistemi alimentari b’dimensjoni lokali speċifika, u jħeġġeġ favur il-promozzjoni tal-produzzjoni Ewropea bi kwalità għolja;

67.

Iqis it-tnaqqis fit-tieni pilastru tal-PAK bħala sproporzjonat u jinsab imħasseb li din il-miżura tista’ tkun ta’ detriment għaż-Żoni Rurali u għall-objettiv tal-Kummissjoni Ewropea li ssaħħaħ il-ħarsien tan-natura u tal-ambjent kif ukoll għall-objettivi tal-UE għall-ħarsien tar-riżorsi u tal-klima;

(g)   Is-sostenibbiltà, il-protezzjoni ambjentali u l-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima

68.

Jirrimarka li ċ-ċittadini jistennew azzjoni globali u lokali għall-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima u l-promozzjoni tal-effiċjenza fl-enerġija. Is-sostenibbiltà għandha għalhekk tiġi integrata fil-politiki kollha tal-UE b’enfasi partikolari dwar it-tnaqqis tal-emissjonijiet tal-gassijiet b’effett ta’ serra, dwar l-effiċjenza enerġetika, dwar il-mobilità aktar nadifa, dwar il-ġenerazzjoni tal-enerġija rinnovabbli u dwar il-bjar tal-karbonju u l-produzzjoni u l-konsum sostenibbli. Il-KtR jappella lill-UE biex tipprovdi qafas legali u politiku sod, li fih ir-reġjuni u l-bliet jistgħu jiżviluppaw l-inizjattivi tagħhom biex jippromovu l-kisba tal-miri ta’ Pariġi;

69.

Ifakkar li l-Patt Globali tas-Sindki għall-Klima u l-Enerġija kif ukoll inizjattivi ta’ implimentazzjoni skont approċċ minn isfel għal fuq jaqdu rwol importanti biex jintlaħqu l-objettivi tal-Ftehim ta’ Pariġi, u jappella lill-UE sabiex tappoġġja l-iżvilupp ta’ Kontributi Determinati fil-Livell Nazzjonali għat-tnaqqis tas-CO2; għaldaqstant is-sostenibbiltà u l-protezzjoni ambjentali għandhom jiġu integrati fil-politiki kollha tal-UE, f’konformità mal-Għanijiet tal-Iżvilupp Sostenibbli tan-NU u mal-impenji internazzjonali l-oħra tal-UE;

70.

Jenfasizza l-ħtieġa għal sinerġiji akbar bejn netwerks, proġetti u ftehimiet maħsuba biex jindirizzaw it-tibdil fil-klima u dawk li jindirizzaw ir-reżiljenza għad-diżastri, bħall-Qafas ta’ Sendai;

(h)   Il-kooperazzjoni lil hinn mill-UE biex tappoġġja l-istabbiltà u l-iżvilupp

71.

Ifakkar li r-rwol tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fil-kooperazzjoni transfruntiera u fl-attivitajiet ta’ diplomazija tal-bliet lil hinn mill-UE, b’mod partikolari fil-proċess tat-tkabbir u fil-viċinat tal-UE, huwa kruċjali għall-promozzjoni tad-demokrazija fil-livell lokali, l-iżvilupp sostenibbli u l-istabbiltà;

72.

Ifakkar li l-awtoritajiet lokali għandhom rwol ewlieni biex jiżguraw is-sigurtà taċ-ċittadini peress li jimpedixxu r-radikalizzazzjoni vjolenti u jipproteġu l-ispazji pubbliċi; minħabba n-natura transfruntiera u transnazzjonali tal-kriminalità u t-terroriżmu, iċ-ċittadini u l-awtoritajiet lokali u reġjonali qed jaffaċċjaw il-bżonn ta’ kooperazzjoni u jkunu jibbenefikaw minn valur miżjud ta’ azzjoni tal-UE għal proġetti konġunti;

73.

Ifakkar il-pożizzjoni tal-KtR li kwalunkwe proposta għal ftehimiet ta’ liberalizzazzjoni tal-kummerċ iridu jkunu preċeduti minn valutazzjoni tal-impatt territorjali. Itenni wkoll li mekkaniżmi fil-livelli nazzjonali u lokali għandhom jiġu stabbiliti biex jagħtu aċċess għall-informazzjoni rilevanti dwar il-politika kummerċjali. Barra minn hekk, negozjati kummerċjali għandhom ikunu akkumpanjati minn djalogu formali u parteċipattiv bejn l-awtoritajiet kompetenti nazzjonali, lokali u reġjonali. Dan huwa kruċjali b’mod partikolari fejn in-negozjati kummerċjali jkopru wkoll oqsma ta’ kompetenzi kondiviżi mal-Istati Membri peress li f’dawn il-każijiet, il-kompetenzi tal-livell lokali u reġjonali spiss ikunu dawk l-aktar affettwati.

L-iżgurar ta’ spazju biżżejjed għall-bliet u r-reġjuni għall-immanuvrar: baġit Ewropew għal wara l-2020 li jissodisfa l-ambizzjonijiet u juża l-flessibbiltajiet għal azzjoni u investiment

74.

Jenfasizza li l-Qafas Finanzjarju Pluriennali (QFP) jeħtieġ jirrifletti l-prijoritajiet u l-ambizzjonijiet tal-UE sabiex jindirizza l-obbligu tiegħu tat-Trattat u l-aspettattivi taċ-ċittadini tal-UE; jiddefendi QFP li jirrappreżenta 1,3 % tal-introjtu nazzjonali gross tal-UE27.

75.

Jenfasizza li l-baġit tal-UE m’għandux jinftiehem bħala kompromess bejn kontributuri jew benefiċjarji netti iżda bħala għodda konġunta biex jintlaħqu l-għanijiet komuni tagħna permezz ta’ valur miżjud madwar l-Ewropa. Għalhekk jappoġġja s-sejbiet tal-Kummissjoni li aħna lkoll benefiċjarji tal-QFP għaliex l-effetti pożittivi ta’ suq komuni, is-sigurtà u l-koeżjoni jiżbqu l-kontribut finanzjarju individwali lill-UE;

76.

Jenfasizza li l-futur tal-UE jiddependi minn baġit tal-UE ambizzjuż u effiċjenti u li jsegwi l-prinċipju li skontu l-kompiti addizzjonali għall-UE jeħtieġ jiġu allokati wkoll riżorsi addizzjonali flimkien mat-tneħħija gradwali ta’ rifużjonijiet fuq il-kontribuzzjonijiet nazzjonali;

77.

Jisħaq li kwalunkwe riċentralizzazzjoni tal-baġit Ewropew, b’mod partikolari minħabba li jiddgħajfu l-programmi ta’ ġestjoni kondiviża u l-approċċi bbażati lokalment, tista’ tipperikola l-koeżjoni fl-Unjoni u għandha tiġi evitata;

78.

Ifakkar li l-kwalità tas-servizz pubbliku hija fattur ewlieni li jiddetermina l-fiduċja fl-istituzzjonijiet peress li ċ-ċittadini jivvalutaw lill-gvernijiet mill-perspettiva tal-esperjenza tagħhom tat-twassil tas-servizzi u, b’kunsiderazzjoni tal-fatt li aktar minn terz tan-nefqa pubblika kollha u aktar minn nofs l-investiment pubbliku jitwettqu fil-livell sottonazzjonali, jenfasizza li l-livell ta’ investiment pubbliku fl-UE għadu baxx wisq biex jipprovdi l-infrastruttura u servizzi pubbliċi adatti. Għalhekk huwa kruċjali li jitneħħa d-distakk fl-investiment pubbliku;

79.

Jiġbed l-attenzjoni dwar il-ħtieġa li, għaxar snin wara l-kriżi finanzjarja li għamlet ħsara kbira lill-investiment pubbliku tal-awtoritajiet lokali u reġjonali, tissaħħaħ il-kapaċità ta’ investiment tagħhom billi jingħataw l-ispazju fiskali meħtieġ biex jappoġġjaw investimenti pubbliċi, bil-promozzjoni ta’ soluzzjonijiet lokali permezz tat-tisħiħ tal-prinċipji tal-ġestjoni kondiviża abbażi ta’ sħubija u governanza f’diversi livelli, u billi l-kofinanzjament pubbliku tal-programmi tal-UE jiġi eskluż mill-kalkoli ta’ dejn fil-kuntest tal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir;

Il-bini tal-unjoni tagħna minn isfel għal fuq: it-triq ’il quddiem għal qawmien demokratiku tal-UE jkun possibbli permezz tal-involviment fil-livell lokali

(a)   L-għoti tas-setgħa għal azzjoni tal-UE: l-azzjoni adatta jeħtieġ tittieħed fil-livell it-tajjeb

80.

Jemmen bil-qawwi li l-applikazzjoni tajba tal-prinċipji tas-sussidjarjetà u l-proporzjonalità hija ta’ importanza kbira ferm sabiex l-Unjoni Ewropea titqarreb lejn iċ-ċittadini tagħha; ifakkar l-importanza li d-deċiżjonijiet jittieħdu kemm jista’ jkun qrib iċ-ċittadini u jisħaq dwar il-bżonn għal sistema ta’ responsabbiltà u trasparenti għat-teħid ta’ deċiżjonijiet fl-UE li fiha ċ-ċittadini jagħrfu biċ-ċar min ikun responsabbli politikament u għandu jwieġeb għad-deċiżjonijiet li jittieħdu (12);

81.

Jenfasizza li r-responsabbiltà kondiviża u r-rabta mill-qrib bejn il-prinċipji tal-governanza f’diversi livelli u tas-sussidjarjetà huma elementi kruċjali ta’ Unjoni Ewropea tabilħaqq demokratika;

82.

Jenfasizza li fil-futur l-applikazzjoni konsistenti tal-prinċipju tas-sussidjarjetà għandha tkun salvagwardjata mill-UE. Dan ifisser “aktar Ewropa fejn hemm aktar bżonnha” u “anqas Ewropa fejn hija inqas meħtieġa”, li jkun iwassal għal Unjoni Ewropea aktar effiċjenti u bi prestazzjoni aħjar. Is-sempliċi loġika ta’ protezzjoni tal-interessi tal-Istati Membri kontra interferenza mill-UE hija kontroproduttiva fid-diskussjoni dwar il-futur tal-Ewropa; jinsab konxju tar-rwol proprju tiegħu bħala wieħed mill-“għassiesa” tal-prinċipju tas-sussidjarjetà u jqis li l-prinċipju tas-sussidjarjetà għandu jitqies bħala kunċett politiku u legali dinamiku fit-tfassil u fl-implimentazzjoni tal-politiki, bl-għan li jiġi żgurat li l-livelli l-aktar adatti jieħdu l-azzjoni t-tajba fiż-żmien tajjeb u fl-aħjar interessi taċ-ċittadini; għandu ċertezza dwar dawn il-konvinzjonijiet mir-rapport finali tat-Task Force dwar is-Sussidjarjetà u l-Proporzjonalità li jenfasizza fehim ġdid ta’ “sussidarjetà attiva”; se jfittex li jimplimenta r-rakkomandazzjonijiet tat-Task Force b’kooperazzjoni mill-qrib mal-istituzzjonijiet tal-UE, il-parlamenti nazzjonali u l-awtoritajiet lokali u reġjonali l-oħrajn madwar l-Unjoni;

83.

Itenni l-appell tiegħu sabiex il-prinċipji tal-governanza f’diversi livelli u tas-sħubija jiġu kkodifikati u implimentati permezz ta’ Kodiċi ta’ Kondotta interistituzzjonali, u li dawn jiġu riflessi fil-Ftehim Interistituzzjonali dwar Tfassil Aħjar tal-Liġijiet. Lil hinn mill-politika ta’ koeżjoni, il-governanza f’diversi livelli jeħtieġ tiġi inkorporata fid-dispożizzjonijiet leġislattivi u regolatorji kollha tal-politiki li għandhom impatt reġjonali (13);

84.

Iqis li huwa kruċjali li jiġi mmitigat iċ-ċaqliq lejn iċ-ċentralizzazzjoni, u li jingħata appoġġ għall-iżvilupp ta’ soluzzjonijiet adatti, ibbażati fuq il-post u effettivi, b’mod partikolari fil-politika ta’ koeżjoni futura, bħala mudell għal governanza anke f’oqsma oħra ta’ politika;

85.

Jirrakkomanda l-iżvilupp ulterjuri tal-Valutazzjonijiet tal-Impatt Territorjali (TIAs) sabiex jinħolqu ċirkwiti ta’ feedback effettivi li jieħdu kont tad-diversità tar-reġjuni tal-UE u tar-riperkussjonijiet differenti ħafna tal-politiki tal-UE għal awtoritajiet lokali u reġjonali differenti;

(b)   L-involviment tar-reġjuni u l-bliet: tiġdid tad-demokrazija Ewropea permezz tas-sjieda u l-effettività

86.

Jenfasizza li l-politiki tal-UE għandhom jallokaw rwol proattiv għall-persuni sabiex jindirizzaw il-kwistjonijiet li huma importanti għal ħajjithom. In-nies ifittxu soluzzjonijiet fil-livell lokali, involviment aħjar fid-definizzjoni tal-problemi u għajnuna biex jindirizzawhom. L-approċċ iffukat fuq il-persuni u mmexxi miċ-ċittadini jista’ jsolvi ħafna sfidi lokali u juri kif l-UE hija relevanti għaċ-ċittadini; dan ifisser ukoll li l-politika tal-UE tagħmel enfasi fuq it-tisħiħ tar-rwol taċ-ċittadini u r-reġjuni bl-involviment taċ-ċittadini permezz ta’ sħubijiet pubbliċi-privati-individwi (public-private-people partnerships);

87.

Jenfasizza li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jġibu magħhom valur miżjud għall-politiki tal-UE billi jaġixxu bħala laboratorji biex jiġu żviluppati u implimentati forom ġodda ta’ innovazzjonijiet soċjali, solidarjetà u politiki inklużivi li ċ-ċittadini qed jistennew mill-Unjoni Ewropea;

88.

Barra minn hekk, dan ifisser li mhux il-problemi kollha taċ-ċittadini jistgħu jissolvew permezz ta’ leġislazzjoni dettaljata tal UE. Il-prinċipju tas-sussidjarjetà mhuwiex biss jekk huwiex legalment possibbli li l-UE tilleġisla, iżda wkoll jekk is-soluzzjonijiet jagħmlux sens għaċ-ċittadini. Jekk iċ-ċittadini jħossu li l-UE qed toffri soluzzjonijiet li ma għandhomx sens fil-ħajja ta’ kuljum tagħhom, dan se jkompli jżid l-oppożizzjoni fir-rigward tal-UE.

89.

Jinsab konvint li s-sistema istituzzjonali tal-UE se jkollha tkompli tevolvi u tiġi adattata għal sfidi ġodda favur il-kisba ta’ proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet inklużiv, trasparenti, demokratiku u effettiv; jenfasizza li r-rwol tal-awtoritajiet lokali u reġjonali kif irrappreżentati mill-KtR jeħtieġ li jkun rikonoxxut b’mod aktar sħiħ, kemm fit-tmexxija ta’ kuljum tal-affarijiet tal-UE, kif ukoll f’aġġustamenti futuri għat-Trattati tal-UE fejn il-KtR għandu jiġi rrappreżentat bi drittijiet sħaħ fi kwalunkwe Konvenzjoni futura;

90.

Jemmen bis-sħiħ li d-dimensjoni reġjonali u lokali jeħtieġ tiġi rikonoxxuta fis-Semestru Ewropew u li għalhekk l-awtoritajiet lokali u reġjonali jeħtieġ ikunu involuti sa mill-bidu fit-tħejjija tal-Istħarriġ Annwali dwar it-Tkabbir, fl-abbozzar tar-Rapporti tal-Pajjiż u fil-Programmi ta’ Riforma Nazzjonali; jinsab konvint li, għal dan il-għan, it-tabella ta’ valutazzjoni tal-proċedura ta’ żbilanċ makroekonomiku għandha tiġi elaborata aktar b’indikaturi reġjonali li jkunu ta’ għajnuna fil-promozzjoni u s-sostenn tad-dimensjoni reġjonali tal-proċess tas-Semestru Ewropew;

91.

Iqis li l-leġittimità demokratika tal-UE u b’mod partikolari dik tal-Unjoni Ekonomika u Monetarja (UEM) hemm bżonn li tissaħħaħ bil-prinċipji tal-progress soċjali u l-ugwaljanza fl-opportunitajiet li jkunu jinsabu fil-qalba tal-proċess tat-teħid ta’ deċiżjonijiet tal-Unjoni Ewropea sabiex l-impjieg u l-istandards soċjali ma jitqisux biss bħala periferiċi għall-proċess tal-aġġustament makroekonomiku;

92.

Iqis li involviment aħjar ta’ reġjuni u tal-parlamenti reġjonali fil-proċess ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet tal-UE jistgħu jsaħħu l-kontroll demokratiku u r-responsabbiltà.

(c)   L-iffaċilitar tal-parteċipazzjoni taċ-ċittadini fil-politiki tal-UE u l-ħolqien kondiviż ta’ djalogu permanenti mal-persuni lil hinn mill-2019

93.

Ifakkar ukoll li l-UE ser takkwista fiduċja u kredibbiltà biss jekk u meta twassal riżultati u jekk iċ-ċittadini jirċievu spjegazzjonijiet aktar ċari tal-valur miżjud Ewropew u r-raġunament u l-kompromessi neċessarji għad-deċiżjonijiet tal-UE. F’dan is-sens, il-KtR jitlob sforzi ħafna akbar fil-qasam tal-appoġġ għal midja u formati ta’ informazzjoni Ewropej u multilingwi, inkluż permezz ta’ narrattivi li jinftiehmu faċilment, permezz tal-iżvilupp u l-implimentazzjoni ta’ moduli ta’ edukazzjoni ċivika Ewropej għal livelli differenti ta’ edukazzjoni kif ukoll permezz ta’ żidiet sostanzjali fl-appoġġ għal-laqgħat bejn il-persuni bejn il-fruntieri Ewropej (skemi ta’ skambju fuq livell edukattiv u vokazzjonali, programmi ta’ ġemellaġġ eċċ.);

94.

Jenfasizza li strumenti parteċipattivi bħalma hi l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej (14) għandhom jissaħħu; bħala għodda komplementarja għall-istrutturi eżistenti ta’ demokrazija rappreżentattiva fil-livell tal-UE, u għall-elementi addizzjonali innovattivi tal-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet parteċipattiv u d-djalogu permanenti, l-Inizjattivi taċ-ċittadini Ewropej jistgħu jgħinu biex jimmobilizzaw liċ-ċittadini favur kawża komuni, jenfasizzaw id-dimensjoni Ewropea ta’ kwistjonijiet politiċi ewlenin u jrawmu l-ħolqien ta’ dibattiti pan-Ewropej u l-opinjoni pubblika korrispondenti;

95.

Jistieden lill-Membri tal-KtR biex ikomplu jinvolvu ruħhom maċ-ċittadini u jisimgħuhom permezz ta’ avvenimenti lokali, laqgħat fil-livell lokali u djalogi taċ-ċittadini sabiex jilħqu kull reġjun tal-UE 27, u jistieden lill-istituzzjonijiet l-oħrajn biex jingħaqdu magħhom; jenfasizza, f’dan il-kuntest, l-għan li jiġu organizzati djalogi taċ-ċittadini fir-reġjuni kollha tal-UE permezz tal-elezzjonijiet Ewropej fl-2019 u jħeġġeġ lill-membri tiegħu jorganizzaw sessjonijiet iddedikati tal-assemblej lokali jew reġjonali tagħhom flimkien maċ-ċittadini lokali u l-assoċjazzjonijiet tagħhom, sabiex jiġbru kontribut għall-mistoqsijiet dwar il-futur tal-Ewropa identifikati fil-kwestjonarju tal-KtR stess kif ukoll tal-Kummissjoni Ewropea; jenfasizza l-importanza kruċjali tal-komunikazzjoni deċentralizzata dwar il-politiki tal-UE u l-għażliet politiċi li jsostnuhom u l-ħtieġa għall-istituzzjonijiet tal-UE biex jappoġġjaw l-isforzi lokali u reġjonali u l-inizjattivi f’din id-direzzjoni;

96.

Jenfasizza li l-konsultazzjoni taċ-ċittadini għandha tilħaq ukoll lil dawk iċ-ċittadini li ta’ spiss jitwarrbu jew ma jkunux interessati fi proċessi konsultattivi; huwa importanti li jiġi żgurat djalogu ġenwinament inklużiv u rappreżentattiv maċ-ċittadini sabiex jiġi evitat li d-dibattitu jiġi monopolizzat minn dawk li huma l-aktar mobilizzati favur jew kontra l-UE jew kwistjoni politika partikolari;

97.

Jenfasizza li l-komunikazzjoni u d-djalogu permanenti maċ-ċittadini huma essenzjali f’kull sistema politika, u għalhekk essenzjali biex tiżdied il-leġittimità demokratika tal-UE u biex l-Ewropa titqarreb lejn niesha;

98.

Ifakkar f’dan il-kuntest li l-kuntatt maċ-ċittadini ma jridx ikun limitat għall-perjodi li jwasslu għall-elezzjonijiet Ewropej;

99.

Jieħu impenn li jipproponi, qabel l-elezzjonijiet Ewropej tal-2019, metodoloġija għall-istabbiliment ta’ sistema permanenti u strutturata għal djalogu bejn iċ-ċittadini u l-politikanti u l-istituzzjonijiet tal-UE, bl-involviment tal-awtoritajiet lokali u reġjonali permezz tal-KtR u abbażi ta’ proċess trasparenti li jfittex il-kontribut taċ-ċittadini, li jipprovdilhom l-ispazju u l-informazzjoni biex jidentifikaw u jiddiskutu l-kwistjonijiet tal-akbar tħassib għalihom, filwaqt li jintroduċi r-riżultati fil-proċess ta’ tfassil ta’ politiki tal-UE u jagħti feedback adatt dwar l-impatt tal-kontributi taċ-ċittadini;

100.

Jinsab konvint li bil-feedback liċ-ċittadini, il-ħidma politika tal-membri tal-KtR tista’ ssaħħaħ ir-rabtiet mal-livell lokali u ssaħħaħ il-fiduċja tan-nies “fil-politiki tal-UE”.

---

(1)  Ittra mill-President tal-Kunsill Ewropew lill-President tal-Kumitat tar-Reġjuni, 8 ta’ Novembru 2016, http://www.cor.europa.eu/en/events/Documents/Letter%20Tusk%20Markkula_Reflecting%20on%20the%20EU_081116.pdf

(2)  Ittra ta’ intenzjoni lill-President Antonio Tajani lill-Prim Ministru Jüri Ratas, 13 ta’ Settembru 2017, https://ec.europa.eu/commission/sites/beta-political/files/letter-of-intent-2017_en.pdf

(3)  Van den Brande – Konsulent speċjali tal-President Juncker, Reaching out to EU Citizens: a new opportunity, Ottubru 2017 (Mhux disponibbli bil-Malti).

(4)  L-Opinjoni tal-KtR dwar “Ir-Rapport tal-2017 dwar iċ-Ċittadinanza tal-UE”, COR-2017-01319, relatur: Guillermo Martínez Suárez.

(5)  Parlament Ewropew (2017) Riżoluzzjoni dwar it-titjib tal-funzjonament tal-Unjoni Ewropea bl-isfruttament tal-potenzjal tat-Trattat ta’ Lisbona, P8_TA (2017)0049; (2017) Riżoluzzjoni dwar evoluzzjonijiet u aġġustamenti possibbli tal-istruttura istituzzjonali attwali tal-Unjoni Ewropea, P8_TA (2017)0048; (2017) Riżoluzzjoni dwar il-kapaċità baġitarja għaż-żona tal-euro, P8_TA(2017)0050.

(6)  Bħalma huma Why Europe, Pulse of Europe, Stand up for Europe, Committee for the Defence of Democracy, 1989 Generation Initiative.

(7)  London School of Economics, Reflecting on the future of the European Union, March 2018, https://cor.europa.eu/en/engage/studies/Documents/Future-EU.pdf.

(8)  KtR, Reflecting on Europe: how Europe is perceived by people in regions and cities, April 2018, https://cor.europa.eu/en/events/Documents/COR-17-070_report_EN-web.pdf

(9)  Ewrobarometru – Public opinion in the European Union [L-opinjoni pubblika fl-Unjoni Ewropea], Anness, n. 88, Novembru 2017 http://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/ResultDoc/download/DocumentKy/81142 Ewrobarometru – Future of Europe [Il-ġejjieni tal-Ewropa], n. 467, Settembru – Ottubru 2017 http://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/survey/getsurveydetail/instruments/special/surveyky/2179; Stħarriġ tal-Ewrobarometru kkummissjonat mill-Parlament Ewropew, Democracy on the move one year ahead of European election [Id-demokrazija fi proċess ta’ żvilupp sena qabel l-elezzjonijiet Ewropej], n. 89.2, Mejju 2018, http://www.europarl.europa.eu/pdf/eurobarometre/2018/oneyearbefore2019/eb89_one_year_before_2019_eurobarometer_en_opt.pdf

(10)  London School of Economics, Reflecting on the future of the European Union, Marzu 2018.

(11)  Kummissjoni Ewropea, Direttorat Ġenerali għall-Politika Reġjonali u Urbana, is-Seba’ Rapport Is-Seba’ Rapport dwar il-koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali: Ir-Reġjun tiegħi, L-Ewropa tiegħi, Il-Futur tagħna, Settembru 2017

(12)  Riżoluzzjoni dwar il-White Paper tal-Kummissjoni Ewropea dwar il-Futur tal-Ewropa – Riflessjonijiet u xenarji għall-UE27 sal-2025 (2017/C 306/01).

(13)  Opinjoni tal-KtR dwar id-Dokument ta’ Riflessjoni dwar il-ġejjieni tal-finanzi tal-UE, COR-2017-03718, relatur: Marek Woźniak.

(14)  Opinjoni tal-KtR dwar ir-Regolament dwar l-Inizjattiva taċ-Ċittadini Ewropej, COR-2017-04989, relatur: Luc Van den Brande.

Opinjoni tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni — Il-Ħolqien ta’ Awtorità Ewropea tax-Xogħol

(2018/C 461/03)

Relatur ġenerali: Is-Sinjura KAMPUS (AT/PSE), Membru tal-Gvern Reġjonali għall-Affarijiet Soċjali, ix-Xogħol u l-Integrazzjoni tal-Land ta’ Steiermark Dokument ta’ referenza: Proposta għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi Awtorità Ewropea tax-Xogħol, 13 ta’ Marzu 2018 (test b’relevanza għaż-ŻEE u għall-Iżvizzera) COM(2018) 131 final

I.   RAKKOMANDAZZJONIJIET SABIEX JITRESSQU EMENDI

Emenda 1

Proposta għal deċiżjoni

Premessa 5

Test propost mill-Kummissjoni Ewropea

Emenda tal-KtR

(5) Jenħtieġ li tkun stabbilita Awtorità Ewropea tax-Xogħol (l-“Awtorità”) sabiex tgħin issaħħaħ il-ġustizzja u l-fiduċja fis-Suq Uniku. Għal dak l-għan, l-Awtorità jenħtieġ li tappoġġa lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni fit-tisħiħ tal-aċċess għall-informazzjoni għall-individwi u għal min iħaddem dwar id-drittijiet u l-obbligi tagħhom fis-sitwazzjonijiet tal-mobbiltà tal-forza tax-xogħol transfruntiera kif ukoll aċċess għal servizzi rilevanti, konformità tal-appoġġ u kooperazzjoni bejn l-Istati Membri sabiex tiżgura l-applikazzjoni effettiva tad-dritt tal-Unjoni f’dawn l-oqsma, u timmedja u tiffaċilita soluzzjoni fil-każ ta’ tilwim jew tfixkil transfruntier fis-suq tax-xogħol.

(5) Jenħtieġ li tkun stabbilita Awtorità Ewropea tax-Xogħol (l-“Awtorità”) sabiex tgħin issaħħaħ il-ġustizzja u l-fiduċja fis-Suq Uniku. Għal dak l-għan, l-Awtorità jenħtieġ li tappoġġa lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni fit-tisħiħ tal-aċċess għall-informazzjoni għall-individwi u għal min iħaddem dwar id-drittijiet u l-obbligi tagħhom fis-sitwazzjonijiet tal-mobbiltà tal-forza tax-xogħol transfruntiera kif ukoll aċċess għal servizzi rilevanti, konformità tal-appoġġ u kooperazzjoni bejn l-Istati Membri sabiex tiżgura l-applikazzjoni effettiva tad-dritt tal-Unjoni f’dawn l-oqsma, u timmedja u tiffaċilita soluzzjoni fil-każ ta’ tilwim jew tfixkil transfruntier fis-suq tax-xogħol. Dan jinkludi wkoll tabella konsistenti u effettiva tal-infurzar.

Raġuni

Għal infurzar effettiv, ġust u ċar tal-leġislazzjoni tal-Unjoni dwar il-mobbiltà tal-forza tax-xogħol transfruntiera u l-koordinazzjoni tas-sistemi tas-sigurtà soċjali, l-awtoritajiet nazzjonali u reġjonali jeħtieġu mekkaniżmi adegwati ta’ infurzar, li jiżviluppaw ukoll funzjoni preventiva dissważiva.

Emenda 2

Proposta għal deċiżjoni

Premessa 14a (ġdida)

Test propost mill-Kummissjoni Ewropea	Emenda tal-KtR
	(14a) Għal aktar ċertezza legali u applikazzjoni uniformi tal-liġi (anke għall-ġurisdizzjoni tal-qrati lokali), huma meħtieġa regoli fuq l-użu legali tal-informazzjoni (pereżempju l-affidabilità bħala evidenza) miġbura waqt l-ispezzjonijiet. Għandhom jittieħdu l-passi sabiex ikun żgurat li r-riżultati minn spezzjonijiet konġunti jistgħu jintużaw b’mod konsistenti.

Raġuni

Għal snin, is-SLIC (Senior Labour Inspectors Committee) irrakkomanda li l-istatus tal-miżuri konġunti jiġi ċċarat fl-UE kollha.

Emenda 3

Proposta għal deċiżjoni

Artikolu 5(c)

Test propost mill-Kummissjoni Ewropea	Emenda tal-KtR
(c) tikkoordina u tappoġġa spezzjonijiet miftiehma u konġunti, f’konformità mal-Artikoli 9 u 10;	(c) issaħħaħ, tikkoordina u tappoġġa spezzjonijiet miftiehma u konġunti, f’konformità mal-Artikoli 9 u 10;

Raġuni

In-natura tal-ispezzjonijiet miftiehma u konġunti mill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti għandhom jissaħħu b’mod konsiderevoli sabiex tittejjeb l-eżegwibilità tar-riżultati.

Emenda 4

Proposta għal deċiżjoni

Artikolu 5(h) (ġdid)

Test propost mill-Kummissjoni Ewropea	Emenda tal-KtR
	(h) tiffaċilita l-kontinwazzjoni tal-ħidma ta’ strutturi eżistenti u li jiffunzjonaw tajjeb, inklużi s-sħubijiet transfruntiera tal-EURES, li jrawmu l-kooperazzjoni fir-reġjuni transfruntiera bil-għan li tiġi appoġġjata l-mobilità transfruntiera ġusta.

Raġuni

Is-sinerġiji proposti mill-Kummissjoni u l-integrazzjoni ta’ strutturi eżistenti u li jiffunzjonaw tajjeb (bħas-sħubijiet transkonfinali tal-EURES li huma importanti għar-reġjuni) għandhom ikunu garantiti, anke f’termini baġitarji.

Emenda 5

Proposta għal deċiżjoni

Artikolu 6(c)

Test propost mill-Kummissjoni Ewropea	Emenda tal-KtR
(c) tipprovdi informazzjoni rilevanti lil min iħaddem dwar ir-regoli tax-xogħol, u l-kundizzjonijiet tal-għajxien u tax-xogħol applikabbli għall-ħaddiema f’sitwazzjonijiet tal-mobbiltà tal-forza tax-xogħol transfruntiera, inkluż ħaddiema stazzjonati;	(c) tipprovdi informazzjoni rilevanti lil min iħaddem u lill-impjegati dwar ir-regoli tax-xogħol, u l-kundizzjonijiet tal-għajxien u tax-xogħol applikabbli għall-ħaddiema f’sitwazzjonijiet tal-mobbiltà tal-forza tax-xogħol transfruntiera, inkluż ħaddiema stazzjonati;

Raġuni

L-informazzjoni mfassla apposta għandha tkun disponibbli għall-ispettru kollu tal-imsieħba soċjali.

Emenda 6

Proposta għal deċiżjoni

Artikolu 6(g) (ġdid)

Test propost mill-Kummissjoni Ewropea	Emenda tal-KtR
	(g) tippromovi l-fluss ta’ informazzjoni bejn ir-reġjuni, il-bliet u l-muniċipalitajiet ikkonċernati mill-mobilità sabiex jiskambjaw l-għarfien u l-esperjenzi b’mod strutturat u jgħadduh lil partijiet oħrajn.

Raġuni

L-informazzjoni dwar il-kundizzjonijiet u l-esperjenzi lokali jikkontribwixxu b’mod sinifikanti għal titjib fil-kooperazzjoni, il-bini tal-kapaċità u l-użu u t-tisħiħ ta’ għarfien disponibbli.

Emenda 7

Proposta għal deċiżjoni

Artikolu 7(1)(e) (ġdid)

Test propost mill-Kummissjoni Ewropea	Emenda tal-KtR
	(e) tippromovi l-iskambju ta’ prattiki tajbin bejn ir-reġjuni, il-bliet u l-muniċipalitajiet ikkonċernati mill-mobilità u twessa’ din l-esperjenza.

Raġuni

L-iskambju tal-esperjenzi fil-qasam tas-servizzi għandu jkun żgurat ukoll.

Emenda 8

Proposta għal deċiżjoni

Artikolu 8(1)(d)

Test propost mill-Kummissjoni Ewropea	Emenda tal-KtR
(d) tiffaċilita l-proċeduri ta’ infurzar transfruntiera tal-penali u tal-multi;	(d) tiffaċilita l-proċeduri ta’ infurzar transfruntiera tal-penali u tal-multi u tiżviluppa proposti għall-promozzjoni ta’ aktar trasparenzau konsistenza fl-implimentazzjoni ta’ tali sanzjonijiet nazzjonali f’kuntest transfruntier ;

Raġuni

Responsabbiltà li mhix regolata biżżejjed fir-rigward tal-infurzar tal-penali u l-multi nazzjonali f’kuntest transfruntier tipperikola l-applikazzjoni effiċjenti tal-leġislazzjoni tal-Unjoni fil-kooperazzjoni transkonfinali bejn l-awtoritajiet reġjonali.

Emenda 9

Proposta għal deċiżjoni

Artikolu 9(1)

Test propost mill-Kummissjoni Ewropea

Emenda tal-KtR

1.   Fuq talba ta’ Stat Membru wieħed jew ħafna, l-Awtorità għandha tikkoordina spezzjonijiet miftiehma jew konġunti fl-oqsma fi ħdan il-kamp ta’ applikazzjoni tal-kompetenzi tal-Awtorità. It-talba tista’ tiġi sottomessa minn Stat Membru wieħed jew diversi. L-Awtorità tista’ tissuġġerixxi wkoll lill-awtoritajiet tal-Istati Membri konċernati li jwettqu spezzjoni miftiehma jew konġunta.

1.   Fuq talba ta’ Stat Membru wieħed jew ħafna, l-Awtorità għandha tikkoordina spezzjonijiet miftiehma jew konġunti fl-oqsma fi ħdan il-kamp ta’ applikazzjoni tal-kompetenzi tal-Awtorità. It-talba tista’ tiġi sottomessa minn Stat Membru wieħed jew diversi b’konformità mal-prattiki nazzjonali dwar is-suq tax-xogħol fl-Istati Membri inkwistjoni. L-Awtorità tista’ tissuġġerixxi wkoll lill-awtoritajiet tal-Istati Membri konċernati li jwettqu spezzjoni miftiehma jew konġunta.

Raġuni

Jeħtieġ li tiġi kkunsidrata d-diversità tat-tradizzjonijiet nazzjonali fir-rigward tal-monitoraġġ tal-konformità mal-leġislazzjoni (inklużi l-istituzzjonijiet li jikkooperaw mal-awtoritajiet nazzjonali).

Emenda 10

Proposta għal deċiżjoni

Artikolu 9(2)

Test propost mill-Kummissjoni Ewropea	Emenda tal-KtR
Fejn l-awtorità ta’ Stat Membru tiddeċiedi li ma tipparteċipax jew li ma twettaqx l-ispezzjoni miftiehma jew konġunta msemmija fil-paragrafu 1, għandha tinforma lill-Awtorità bil-miktub bir-raġunijiet għad-deċiżjoni tagħha debitament minn qabel. F’tali każijiet, l-Awtorità għandha tinforma lill-awtoritajiet nazzjonali l-oħrajn konċernati.	Fejn l-awtorità ta’ Stat Membru tiddeċiedi li ma tipparteċipax jew li ma twettaqx l-ispezzjoni miftiehma jew konġunta msemmija fil-paragrafu 1, għandha tinforma lill-Awtorità bil-miktub bir-raġunijiet għad-deċiżjoni tagħha debitament minn qabel. F’tali każijiet, l-Awtorità għandha tinforma lill-awtoritajiet nazzjonali l-oħrajn konċernati.

Emenda 11

Proposta għal deċiżjoni

Artikolu 10(5)(a) (ġdid)

Test propost mill-Kummissjoni Ewropea	Emenda tal-KtR
	5a.     Fl-Istati Membri parteċipanti, ir-riżultati tal-ispezzjonijiet konġunti jistgħu jintużaw mill-awtoritajiet kompetenti bħala evidenza bl-istess valur legali tad-dokumenti miġbura fil-ġurisdizzjoni tagħhom.

Raġuni

Għal snin, is-SLIC (Senior Labour Inspectors Committee) irrakkomanda li l-miżuri konġunti madwar l-UE kollha jkunu dikjarati bħala legalment vinkolanti.

It-tisħiħ tal-kooperazzjoni għandu jinkludi l-eżegwibilità legali tar-riżultati tal-ispezzjonijiet konġunti li jkunu regolati u żgurati f’kull livell ta’ awtorità.

Emenda 12

Proposta għal deċiżjoni

Artikolu 11(2)(d) (ġdid)

Test propost mill-Kummissjoni Ewropea	Emenda tal-KtR
	(d) torganizza, sabiex dan l-għarfien jinżamm aġġornat, skambji regolari mar-reġjuni, il-bliet u l-muniċipalitajiet l-aktar ikkonċernati, kemm tal-pajjiżi ospitanti u kemm tal-pajjiżi ta’ oriġini.

Raġuni

Anki fil-qasam tal-analiżijiet u l-valutazzjonijiet tar-riskju għandu jkun żgurat skambju regolari ta’ esperjenza u kontributi mir-reġjuni l-aktar ikkonċernati.

Emenda 13

Proposta għal deċiżjoni

Artikolu 18 (ġdid)

Test propost mill-Kummissjoni Ewropea	Emenda tal-KtR
1.   Il-Bord Amministrattiv għandu jkun magħmul minn rappreżentat anzjan wieħed minn kull Stat Membru u żewġ rappreżentanti mill-Kummissjoni, li lkoll kemm huma għandhom dritt tal-vot.	1.   Il-Bord Amministrattiv għandu jkun magħmul minn rappreżentat anzjan wieħed minn kull Stat Membru, żewġ rappreżentanti mill-Kummissjoni u rappreżentant tal-awtoritajiet reġjonali tal-Istati Membri , li lkoll kemm huma għandhom dritt tal-vot.
2.   Kull membru tal-Bord Amministrattiv għandu jkollu sostitut għalih. Is-sostitut għandu jirrappreżenta lill-membru fin-nuqqas tiegħu jew tagħha.	2.   Kull membru tal-Bord Amministrattiv għandu jkollu sostitut għalih. Is-sostitut għandu jirrappreżenta lill-membru fin-nuqqas tiegħu jew tagħha.
3.   Il-membri tal-Bord Amministrattiv li jirrappreżentaw l-Istati Membri tagħhom u s-sostituti tagħhom għandhom ikunu maħtura mill-Istati Membri rispettivi tagħhom fid-dawl tal-għarfien tagħhom fl-oqsma msemmija fl-Artikolu 1(2), filwaqt li jikkunsidraw il-ħiliet maniġerjali, amministrattivi u baġitarji rilevanti.	3.   Il-membri tal-Bord Amministrattiv li jirrappreżentaw l-Istati Membri tagħhom u s-sostituti tagħhom għandhom ikunu maħtura mill-Istati Membri rispettivi tagħhom fid-dawl tal-għarfien tagħhom fl-oqsma msemmija fl-Artikolu 1(2), filwaqt li jikkunsidraw il-ħiliet maniġerjali, amministrattivi u baġitarji rilevanti.
Il-Kummissjoni għandha taħtar membri li se jirrappreżentawha.	Il-Kummissjoni għandha taħtar membri li se jirrappreżentawha.
	Ir-rappreżentant tal-awtoritajiet reġjonali tal-Istati Membri għandu jinħatar mill-Kumitat tar-Reġjuni minn fost il-membri minn Stati tal-Unjoni Ewropea fejn il-kompetenza leġislattiva fil-qasam tal-impjieg hija kondiviża mar-reġjuni.
L-Istati Membri u l-Kummissjoni għandhom jagħmlu sforz biex jillimitaw it-tibdil tar-rappreżentanti tagħhom fuq il-Bord Amministrattiv sabiex tkun żgurata l-kontinwità tal-ħidma tal-Bord. Il-partijiet kollha għandhom jimmiraw għall-kisba ta’ rappreżentazzjoni bilanċjata bejn l-irġiel u n-nisa fuq il-Bord Amministrattiv.	L-Istati Membri, il-Kummissjoni u l-Kumitat tar-Reġjuni għandhom jagħmlu sforz biex jillimitaw it-tibdil tar-rappreżentanti tagħhom fuq il-Bord Amministrattiv sabiex tkun żgurata l-kontinwità tal-ħidma tal-Bord. Il-partijiet kollha għandhom jimmiraw għall-kisba ta’ rappreżentazzjoni bilanċjata bejn l-irġiel u n-nisa fuq il-Bord Amministrattiv.
4.   Il-mandat għall-membri u għas-sostituti tagħhom għandu jkun erba’ snin. Dak it-terminu għandu jkun jista’ jiġi estiż.	4.   Il-mandat għall-membri u għas-sostituti tagħhom għandu jkun erba’ snin. Dak it-terminu għandu jkun jista’ jiġi estiż.
5.   Ir-rappreżentanti mill-pajjiżi terzi, li qed japplikaw id-dritt tal-Unjoni fl-oqsma koperti minn dan ir-Regolament, jistgħu jipparteċipaw fil-laqgħat tal-Bord Amministrattiv bħala osservaturi.	5.   Ir-rappreżentanti mill-pajjiżi terzi, li qed japplikaw id-dritt tal-Unjoni fl-oqsma koperti minn dan ir-Regolament, jistgħu jipparteċipaw fil-laqgħat tal-Bord Amministrattiv bħala osservaturi.

Raġuni

F’xi Stati Membri, ir-responsabbiltà għall-politika tal-impjieg hija kondiviża bejn l-Istat u r-reġjuni: il-bord amministrattiv tal-awtorità għandu jinkludi rappreżentant wieħed tal-awtoritajiet reġjonali, sabiex tiġi żgurata rappreżentazzjoni bilanċjata tal-interessi.

II.   RAKKOMANDAZZJONIJIET TA’ POLITIKA

IL-KUMITAT EWROPEW TAR-REĠJUNI

Kunsiderazzjonijiet ġenerali u valutazzjoni ġenerali tal-proposta

1.

jilqa’ l-għan tal-proposta, li huwa t-tisħiħ tal-korrettezza u l-appoġġ tal-fiduċja fis-suq uniku permezz ta’ applikazzjoni aktar effettiva tad-dritt tal-Unjoni fil-qasam tal-mobbiltà tal-forza tax-xogħol transfruntiera u l-koordinazzjoni tas-sigurtà soċjali;

2.

jappoġġja l-approċċ li tiġi stabbilita Awtorità Ewropea tax-Xogħol (ELA) biex tassisti lill-Istati Membri fil-ġlieda kontra l-irregolaritajiet fil-qasam tal-moviment liberu tal-ħaddiema, tal-libertà ta’ stabbiliment u tal-libertà li jiġu pprovduti servizzi, biex b’hekk tittejjeb il-kwalità tal-mobbiltà;

3.

jenfasizza li l-abbuż ta’ dawn il-libertajiet, mhux biss idgħajjef il-koeżjoni tal-UE, iżda jwassal ukoll għal restrizzjonijiet soċjali, ekonomiċi u baġitarji konsiderevoli fir-rigward tar-reġjuni, il-bliet, il-muniċipalitajiet u ċ-ċittadini stess;

4.

itenni li meta dan iseħħ, jitnaqqsu d-dħul mit-taxxa u l-kontribuzzjonijiet tas-sigurtà soċjali u jkun hemm impatt negattiv fuq l-impjieg, il-kondizzjonijiet tax-xogħol, il-kompetizzjoni, l-iżvilupp lokali u reġjonali, il-benefiċċji u s-sigurtà soċjali;

5.

huwa favur, għalhekk, aktar koerenza u l-iffaċilitar tal-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet nazzjonali, li attwalment huma konfrontati b’limitazzjonijiet ġurisdizzjonali fir-rigward ta’ infurzar effettiv ta’ regoli eżistenti f’sitwazzjonijiet transkonfinali;

6.

jenfasizza li koordinazzjoni aħjar fil-livell tal-UE tas-sanzjonijiet għall-ksur tal-leġislazzjoni dwar il-mobilità tal-forza tax-xogħol tista’ tikkostitwixxi deterrent għan-nonkonformità u tagħmel kontribut sinifikanti għal sistema iżjed effettiva ta’ infurzar, anke fl-ispirtu tal-Artikoli 81 u 82 tat-TFUE. Barra minn hekk, dan isaħħaħ il-fiduċja u l-ġustizzja fis-Suq Intern, billi jiżgura, fost l-oħrajn, ambjent kummerċjali ċar u kundizzjonijiet ekwi. Għall-ksib effettiv ta’ koordinazzjoni bħal din, jeħtieġ li jintużaw il-mezzi kollha neċessarji (bħall-konnessjonijiet bejn il-pjattaformi tal-IT jew sistemi telematiċi jew mezzi oħra ta’ komunikazzjoni);

7.

jappoġġja r-rwol operattiv tal-ELA, li ser tkun responsabbli mill-kompiti tekniċi ta’ strutturi eżistenti u tinkorporahom u tiżviluppahom ulterjorment sabiex tindirizza l-lakuni fis-sistema u toħloq sinerġiji;

8.

jirrimarka li l-kompiti u l-kompetenzi għandhom ikunu definiti b’mod ċar, sabiex f’kull livell tal-amministrazzjoni pubblika jitfasslu miżuri ta’ kooperazzjoni ta’ appoġġ b’mod effiċjenti u mmirat u tiġi evitata d-duplikazzjoni ta’ strutturi eżistenti;

9.

jirrimarka li fil-kompetenzi proposti tal-ELA, hemm spettru wiesa’ ta’ prattiki nazzjonali, reġjonali u lokali u sitwazzjonijiet legali u jenfasizza li l-mandat tal-ELA għandu jkun kompatibbli ma’ din id-diversità u għandu jiġi kkunsidrat l-għarfien akkumulat;

Valutazzjoni kritika tal-għan u tal-kompiti mill-perspettiva tar-reġjuni

10.

jenfasizza li, b’mod partikolari, dawk l-impjegati li jaħdmu bejn il-fruntieri jinsabu f’pożizzjoni vulnerabbli għaliex id-drittijiet tagħhom jistgħu jinkisru b’aktar faċilità, minħabba l-mobbiltà tagħhom bejn ir-reġjuni ta’ oriġini u r-reġjuni ospitanti;

11.

jenfasizza li l-livell lokali u reġjonali huwa affettwat direttament minn irregolaritajiet fi kwistjonijiet ta’ mobbiltà tal-forza tax-xogħol transfruntiera, li għandu l-eqreb kuntatt mal-pubbliku u għalhekk ma’ dawk li qed ifittxu impjieg u min iħaddem, u li l-mobbiltà tas-suq tax-xogħol hija, f’miżura sinifikattiva, ikkaratterizzata u konfigurabbli fil-livell reġjonali (1);

12.

jenfasizza li, minħabba dan ir-rwol ewlieni, jeħtieġ li tkun prevista rappreżentanza xierqa tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fuq il-bord tat-tmexxija tal-ELA (2);

13.

ifakkar li l-ELA għandha tkopri s-setturi kollha tal-ekonomija u li l-involviment mill-qrib tas-sħab soċjali għandu jkun żgurat permezz ta’ rappreżentanza settorjali u reġjonali fil-grupp tal-partijiet interessati sabiex il-problemi varji jitqiesu b’mod suffiċjenti;

14.

jenfasizza l-importanza, sabiex jintlaħqu l-għanijiet, li l-azzjonijiet tal-ELA jkunu bbażati fuq approċċ eżegwibbli u r-responsabbiltà, filwaqt li l-awtonomija tas-sistemi nazzjonali tiġi mħarsa b’mod ugwali;

Is-sussidjarjetà u l-proporzjonalità

15.

jenfasizza li l-prinċipju tas-sussidjarjetà għandu jiġi osservat bis-sħiħ f’kull livell ta’ żvilupp tal-ELA u li l-kompetenzi kollha nazzjonali f’materja ta’ politika soċjali u tax-xogħol għandhom jiġu rispettati;

16.

jenfasizza li l-prinċipju tal-proporzjonalità għandu jiġu osservat b’mod sħiħ, sabiex ikun evitat piż amministrattiv u finanzjarju addizzjonali;

17.

jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li t-twaqqif tal-ELA għandu jkollu l-għan li jsaħħaħ il-libertajiet bażiċi tas-suq uniku u jservi ta’ appoġġ għall-awtoritajiet nazzjonali f’dawk l-oqsma fejn l-applikazzjoni effettiva tad-dritt tal-Unjoni mill-Istati Membri hija limitata mill-fruntieri nazzjonali u/jew fejn id-differenzi reġjonali ma jistgħux jiġu indirizzati b’mod xieraq fil-livell nazzjonali;

18.

jinnota li l-Awtorità Ewropea tax-Xogħol għandha tippermetti mudelli differenti tas-swieq tax-xogħol u l-prijoritajiet li l-Istati Membri jista’ jkollhom. L-Awtorità Ewropea tax-Xogħol ma għandha bl-ebda mod taffettwa l-awtonomija tal-imsieħba soċjali u r-rwol ċentrali li jaqdu;

19.

jinnota li dan għandu jikkontribwixxi għal titjib fil-kwalità tal-mobbiltà bħala parti mill-kompetenzi u r-regolamenti eżistenti;

20.

jirrimarka li effetti pożittivi, kemm għar-reġjun ta’ oriġini u kemm għar-reġjun ospitanti, jistgħu jinkisbu permezz ta’ infurzar transkonfinali aktar effiċjenti mill-awtoritajiet nazzjonali u, b’hekk, tkun prevista żieda tad-dħul mit-taxxa u mis-sigurtà soċjali u l-impatt fuq kundizzjonijiet ġusti tax-xogħol u l-kompetizzjoni ta’ aktar ċertezza legali u l-implimentazzjoni konsistenti tal-leġislazzjoni tkun tista’ tinħass fuq il-post (3);

Proposti addizzjonali u rekwiżiti regolatorji oħrajn

21.

jirrakkomanda, fid-dawl tan-natura dinamika tas-suq tax-xogħol Ewropew fil-kuntest tat-tibdil demografiku u tal-isfidi teknoloġiċi u f’konformità mal-prinċipji tas-sussidjarjetà u tal-proporzjonalità, li tkun prevista l-opportunità għal aktar żvilupp tal-ELA;

22.

iqis li huwa essenzjali li, fl-indirizzar ta’ sitwazzjonijiet transkonfinali, l-impenn tal-atturi kollha involuti għal segwitu rapidu, effettiv u konsistenti għandu jissaħħaħ sabiex jinkisbu effetti pożittivi fil-livell lokali u reġjonali;

23.

jirrakkomanda li, meta tkun qed tittratta l-pajjiżi terzi, u fejn applikabbli, l-Awtorità għandha tibni fuq l-Istrateġiji makroreġjonali tal-Unjoni, li jgħinu biex jiġu indirizzati, permezz ta’ kooperazzjoni msaħħa, l-isfidi komuni ffaċċjati minn żona ġeografika definita li tkopri l-Istati Membri u l-pajjiżi terzi, u jikkontribwixxu għall-kisba ta’ koeżjoni soċjali, ekonomika u territorjali.

---

(1)  Opinjoni tal-KtR dwar Il-mobilità tal-forza tax-xogħol u t-tisħiħ tal-EURES (COR 2014-1315).

(2)  Opinjoni tal-KtR dwar il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali (CDR 2868/2016).

(3)  https://cor.europa.eu/en/our-work/Documents/Territorial-impact-assessment/TIA-ELA-Labour-Authority-20180704.pdf

Opinjoni tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni — Il-kontribut tal-bliet u r-reġjuni tal-UE għall-KDB COP14 u l-Istrateġija tal-Bijodiversità tal-UE wara l-2020

(2018/C 461/04)

Relatur: Roby BIWER (LU/PSE) Membru tal-Kunsill Muniċipali ta’ Bettembourg Dokument ta’ referenza: Ittra minn Frans Timmermans, Viċi President, Kummissjoni Ewropea, April 2018

IL-KUMITAT EWROPEW TAR-REĠJUNI,

A.   Is-sitwazzjoni attwali fl-ilħuq tal-miri tal-bijodiversità fl-Ewropa u madwar id-dinja

1.

jesprimi tħassib minħabba l-gravità tat-telf tal-bijodiversità, li mhuwiex limitat għal speċijiet ta’ annimali u pjanti, iżda għandu wkoll impatt negattiv fuq l-opportunitajiet għall-ġejjieni – ekonomiċi, ambjentali u anki soċjetali u kulturali;

2.

jenfasizza l-fatt li d-dati fil-mira ta’ żewġ strumenti ta’ politika importanti għall-protezzjoni u l-użu sostenibbli tal-bijodiversità – jiġifieri l-Pjan Strateġiku għall-Bijodiversità 2011-2020 tal-Konvenzjoni tad-Diversità Bijoloġika (Pjan Strateġiku tal-KDB) u l-Istrateġija tal-UE għall-Bijodiversità 2020 li tikkorrispondi miegħu – qed joqorbu malajr;

3.

itenni l-fehma li – filwaqt li hemm progress notevoli f’partijiet – l-evidenza xjentifika tindika li d-dinja inġenerali, u b’mod partikolari ħafna awtoritajiet lokali u reġjonali mhumiex fit-triq it-tajba biex jilħqu l-Miri tal-Bijodiversità Aichi (ABT) globali kollha u biex jimplimentaw l-Istrateġija tal-UE għall-Bijodiversità. Madankollu, għad fadal ħafna x’jinkiseb sal-2020 u l-fażi ta’ tħejjija għall-qafas globali tal-bijodiversità ta’ wara l-2020 diġà bdiet;

4.

jenfasizza li t-telf tal-bijodiversità fid-dinja, kif ukoll it-telf u d-deterjorazzjoni tal-ekosistemi, hi theddida ewlenija għall-futur tal-pjaneta tagħna; fil-kuntest politiku globali tal-kisba tal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli (SDGs) tan-NU, l-indirizzar u t-treġġigħ lura tat-telf tal-bijodiversità u r-restawr tal-ekosistemi huma element kruċjali, marbut mill-qrib mal-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima;

5.

jirrikonoxxi l-impatt ta’ azzjonijiet (jew nuqqas ta’ azzjonijiet) lokali individwali bħala kontribuzzjoni għall-kriżi globali tal-bijodiversità, li juri l-periklu ta’ “inkwadrar dejjaq” billi kull każ relatat mal-bijodiversità jkun trattat f’iżolament fuq skala lokali – b’hekk jiġi injorat l-impatt tiegħu fuq livell globali kif ukoll impatti esterni oħrajn – u jenfasizza l-ħtieġa għal perspettiva mikro-makro bbilanċjata;

6.

isostni li hemm biżżejjed evidenza u prova xjentifika li huwa urġenti li jittieħdu aktar azzjonijiet radikali, proattivi u preventivi fil-livelli globali, reġjonali u lokali fir-rigward tat-trażżin tat-telf tal-bijodiversità u r-restawr ta’ ekosistemi degradati issa u biex ma nistennewx aktar (jiġifieri għall-valutazzjoni formali tal-progress fl-2020).

7.

jenfasizza l-inkonsistenza fl-objettivi ta’ politika – orizzontalment u vertikalment –, b’approċċi li huma ta’ sikwit kontradittorji fir-rigward ta’ kwistjonijiet ambjentali, inklużi, pereżempju, politiki agrikoli jew tal-enerġija, li timmina l-progress fil-kisba tal-ABT;

8.

jirrikonoxxi li l-politiki ta’ urbanizzazzjoni fl-Istati Membri tal-UE għadhom joħolqu frammentazzjoni tal-pajsaġġ u espansjoni urbana, li jirriżultaw f’telf ta’ ekosistemi u bijodiversità;

9.

jilqa’ l-Ftehimiet Ambjentali Multilaterali (MEAs) u l-funzjonament tagħhom, u l-iżvilupp ta’ politika globali ġdida u oqfsa ta’ governanza li jappoġġjaw il-kooperazzjoni transfruntiera u jsejjaħ għall-awtoritajiet reġjonali u nazzjonali rilevanti biex jibdew jużaw dawn l-istrumenti biex jiżviluppaw interventi ta’ politika koerenti transkonfinali;

10.

jenfasizza l-qerda ta’ siti individwali tan-Natura 2000 u l-livell attwali ta’ qtil u qbid illegali tal-għasafar u speċijiet oħrajn, u huwa konvint li hemm bżonn ta’ sforz akbar fil-livelli kollha sabiex jiġu ssodisfati r-rekwiżiti tal-monitoraġġ u l-infurzar tad-Direttivi dwar in-Natura permezz ta’ pjani xierqa ta’ ġestjoni;

11.

jinsab inkwetat mill-persistenza tal-kummerċ illegali ta’ speċijiet protetti, miż-żieda ta’ speċijiet aljeni invażivi u mill-użu insostenibbli ta’ pestiċidi, bħan-neonikotinojdi, li jikkawżaw tnaqqis enormi fid-dakkara, inklużi l-popolazzjonijiet tan-naħal;

12.

ifakkar l-urġenza għal titjib sostanzjali fl-isforzi globali, u tal-UE, sabiex jindirizzaw b’mod effettiv il-kriżi tal-bijodiversità fid-dinja u tad-diżakkopjament tal-iżvilupp ekonomiku mit-telf ta’ bijodiversità u kwistjonijiet relatati, inkluż id-deterjorament sussegwenti ta’ funzjonijiet u servizzi tal-ekosistemi;

13.

jiġbed l-attenzjoni li m’hemmx biżżejjed mezzi u strumenti finanzjarji għall-integrazzjoni tal-azzjoni tal-bijodiversità u l-ġestjoni adegwata tal-bijodiversità u r-riskji ekonomiċi u finanzjarji relatati ta’ nuqqas ta’ azzjoni, predominanti fil-livelli kollha;

14.

jenfasizza l-ħtieġa li wieħed jiffoka fuq id-dgħufijiet fl-istruttura ta’ governanza globali u Ewropea, l-isfidi fl-implimentazzjoni tal-Pjan Strateġiku tal-KDB u t-titjib tal-Qafas Globali tal-Bijodiversità wara l-2020 sabiex tinkiseb l-implimentazzjoni effettiva permezz ta’ strateġiji konkreti;

15.

jinnota bi tħassib in-nuqqas u/jew l-inadegwatezza tal-mekkaniżmi ta’ monitoraġġ, rapportar u verifikazzjoni (MRV) għal kontibuzzjonijiet (volontarji) sabiex jivvalutaw il-progress bl-implimentazzjoni tal-ABT permezz tal-Pjanijiet ta’ Azzjoni Nazzjonali għall-Bijodiversità (NBSAPs) u l-Pjanijiet ta’ Azzjoni Reġjonali għall-Bijodiversità (RBSAPs);

16.

iħeġġeġ l-involviment bikri tal-partijiet interessati rilevanti kollha fil-preparazzjonijiet għall-fażi li jmiss fit-tħejjija tal-Oqfsa Globali ta’ Bijodiversità għal wara l-2020 – globalment u fil-livell tal-UE;

B.   Azzjonijiet u responsabbiltajiet sal-2020

17.

iqis li huwa xieraq li tintuża l-Konvenzjoni dwar il-Bijodiversità (KDB) l-14-il Konferenza tal-Partijiet (KDB COP14) bħala opportunità ewlenija biex ikun identifikat dak li għad jista’ attwalment jinkiseb sal-2020, sabiex jiġu fformulati impenji ċari u li jistgħu jintlaħqu;

18.

jenfasizza r-rwol importanti tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fl-implimentazzjoni tal-ABT għas-sentejn li fadal;

19.

jenfasizza l-importanza ta’ qafas adegwat ta’ governanza f’diversi livelli għal azzjoni kkoordinata mill-awtoritajiet lokali u reġjonali, l-UE u l-Istati Membri dwar l-implimentazzjoni ulterjuri tal-ABT u l-implimentazzjoni tal-Istrateġija Ewropea għall-Bijodiversità sal-2020;

20.

jappoġġja d-deċiżjoni tal-Unjoni Ewropea li tipprojbixxi l-pestiċidi użati b’mod wiesa’, bħan-neonikotinojdi, minħabba l-periklu serju li għandhom fir-rigward tal-insetti mhux fil-mira bħall-pollinaturi, li huma kruċjali għar-riproduzzjoni tal-pjanti fil-foresti, żoni ekoloġiċi urbani u għelieqi tal-għelejjel, u għalhekk fundamentali għall-produzzjoni globali tal-ikel. Il-Kumitat jenfasizza r-rwol tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fil-limitazzjoni tal-użu tal-pestiċidi – filwaqt li jitqiesu b’mod xieraq id-differenzi li jeżistu bejn l-Istati Membri f’termini tat-tqassim tar-responsabbilitajiet – anki permezz ta’ inizjattivi bħall-“Bliet Ħielsa mill-Pestiċidi” u “Bliet Favur in-Naħal”;

21.

huwa favur żieda ta’ riżorsi (legali, finanzjarji u umani) għall-awtoritajiet lokali u reġjonali li jixtiequ jiżviluppaw b’mod adegwat il-kompetenzi diretti tagħhom fi kwistjonijiet ta’ protezzjoni, ippjanar, użu sostenibbli, ġestjoni, restawr u monitoraġġ tal-bijodiversità u l-ekosistemi, inklużi siti ta’ interess akbar ta’ konservazzjoni;

22.

jenfasizza l-importanza li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jiġu pprovduti b’għodod u mekkaniżmi għal aċċess ta’ informazzjoni ta’ kwalità għolja dwar l-istat u x-xejriet tal-ispeċijiet, il-ħabitats, l-ekosistemi u s-servizzi tagħhom;

23.

jistieden lill-Istati Membri tal-UE sabiex jistabbilixxu approċċ integrat għall-iżvilupp u l-implimentazzjoni ta’ strateġiji u pjani ta’ azzjoni (LBSAP) nazzjonali, sottonazzjonali u lokali dwar il-bijodiversità, skont dak li hu ssuġġerit fl-Istrateġija tal-Bijodiversità u l-Gwidi tal-Pjan ta’ Azzjoni tas-Segretarjat tal-KBD u l-ICLEI, fejn għadhom mhux stabbiliti, u biex itejbu l-involviment tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fit-twaqqif, reviżjoni u l-implimentazzjoni tal-NBSAPs, sabiex jappoġġjaw l-implimentazzjoni u l-integrazzjoni effettiva tagħhom fl-ippjanar – vertikalment u orizzontalment – u setturi li l-attivitajiet tagħhom għandhom impatt fuq il-bijodiversità (pożittiv jew negattiv);

24.

jenfasizza l-ħtieġa sabiex jiżdiedu l-fondi għall-bijodiversità, b’mod partikolari investimenti fin-Natura 2000, permezz tal-istrumenti ta’ finanzjament kollha tal-UE, inklużi l-Fondi Strutturali u dawk ta’ Koeżjoni, u kif ukoll jilqa’ għodod ta’ appoġġ bħall-eConservation li toffri bażi ta’ data b’informazzjoni ta’ valur dwar l-opportunitajiet ta’ finanzjament għad-diversità bijoloġika minn donaturi pubbliċi;

25.

jipproponi li jiġu pprovduti l-aħjar prattiki għat-tneħħija ta’ sussidji perversi f’oqsma ta’ politika settorjali differenti sabiex tiżdied il-koerenza tal-azzjoni tal-UE għall-protezzjoni tal-bijodiversità u jitwettqu valutazzjonijiet ta’ sussidji li jagħmlu ħsara lill-ambjent sabiex il-baġit tal-UE jitmexxa aħjar lejn l-iżvilupp sostenibbli; l-allokazzjoni ta’ riżorsi finanzjarji għandha tagħti prijorità għolja lill-iżvilupp sostenibbli;

26.

jilqa’ l-isforzi tal-programm tal-UE Orizzont 2020 sabiex jiġu intensifikati l-azzjonijiet ta’ riċerka u innovazzjoni li jesploraw il-potenzjal ta’ Soluzzjonijiet ibbażati fuq in-Natura (NBS) u Infrastrutturi Ekoloġiċi u Marini (GI) għar-riġenerazzjoni ta’ żoni urbani li huwa jqis bħala pedamenti tajba sabiex tittejjeb l-implimentazzjoni tal-istrateġija tal-UE għall-bijodiversità fiż-żoni urbani u f’dawk b’densità għolja ta’ popolazzjoni, anke matul il-perjodu 2020-2030 u f’rabta mal-Aġenda Urbana tal-UE; jenfasizza, madankollu, il-ħtieġa biex titrawwem iżjed l-implimentazzjoni tad-Direttivi tal-UE dwar in-Natura, u jenfasizza li dawn il-programmi dwar l-NBS u GI m’għandhomx jiġu kkunsidrati bħala sostituti għall-azzjonijiet ta’ servizzi ta’ ekosistema u bijodiversità b’saħħithom f’żoni periurbani jew rurali, iżda jistgħu jkunu addizzjonijiet utli għalihom;

27.

jenfasizza l-fatt li fondi mid-diversi strumenti ta’ finanzjament eżistenti għandhom ikunu ġestiti direttament mill-korpi lokali u reġjonali kompetenti u b’mandat għall-konservazzjoni u r-restawr tal-bijodiversità u l-ekosistemi f’konformità mal-ABT;

28.

jappella għat-tisħiħ tar-rwol tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fil-prevenzjoni tal-kummerċ illegali permezz tal-istabbiliment tar-regoli tal-akkwist orjentati lejn il-bijodiversità u biex titwaqqaf iż-żieda tal-ispeċjiet aljeni invażivi, speċjalment bil-provvediment ta’ oqfsa għal attivitajiet konġunti kollaborattivi f’sitwazzjonijiet transkonfinali fl-interess tal-migrazzjoni ta’ speċijiet integrati u l-ġestjoni tal-bijodiversità; jenfasizza r-rwol ta’ netwerks strateġiċi eżistenti bħalma huwa n-Netwerk Trans-Ewropew ta’ Infrastruttura Ekoloġika (TEN-G) fil-forniment ta’ infrastrutturi u kurituri ħodor transkonfinali permezz tal-ġestjoni kooperattiva transkonfinali u l-pjani ta’ azzjoni;

Ir-Rwol Ċentrali tal-Awtoritajiet Lokali u Reġjonali fl-Implimentazzjoni tal-Pjan Strateġiku tal-KDB u l-Istrateġija tal-UE għall-Bijodiversità sal-2020

29.

jikkonferma u jilqa’ b’sodisfazzjon ir-rikonoxximent dejjem jikber tar-rwol tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fil-livell tal-UE fit-twettiq tal-Istrateġija Ewropea għall-Bijodiversità;

30.

jemmen li l-awtoritajiet lokali u reġjonali għandhom jiġu involuti b’mod attiv fil-ħolqien u l-implimentazzjoni ta’ politiki għat-tneħħija ta’ sussidji kontroproduttivi u l-integrazzjoni tal-bijodiversità f’oqsma differenti ta’ politika settorjali, inkluża l-agrikoltura u kif ukoll l-iżvilupp urban u reġjonali (permezz tal-Fondi tal-UE rilevanti);

31.

iħeġġeġ lill-awtoritajiet lokali u reġjonali sabiex iżidu l-ħidma fir-rigward tal-integrazzjoni tal-konsiderazzjonijiet tal-bijodiversità fl-użu tal-art u l-ippjanar urban bħala strument effettiv biex jiffaċilita l-kontribuzzjonijiet għall-implimentazzjoni tal-ABT;

32.

itenni r-rwol tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fit-tħaddim ta’ programmi u pjattaformi ta’ sensibilizzazzjoni, fuq bażi volontarja, bil-għan li tiġi enfasizzata l-importanza tal-protezzjoni u r-restawr tal-bijodiversità u l-ekosistemi tagħna u s-servizzi tagħhom;

33.

iħeġġeġ lill-awtoritajiet lokali u reġjonali biex jinvolvu ruħhom fi proċessi ta’ standardizzazzjoni u ċertifikazzjoni internazzjonali, Ewropej u nazzjonali għall-ġestjoni tal-bijodiversità u l-ekosistemi, inklużi l-għodod biex jintużaw bħala referenzi u biex tiġi appoġġjata l-adozzjoni ta’ qafas koerenti ta’ ġestjoni u governanza tal-bijodiversità;

C.   Lejn Qafas Globali tal-Bijodiversità wara l-2020 effettiv u operattiv

34.

jilqa’ r-Riżoluzzjoni tal-Parlament dwar il-Pjan ta’ Azzjoni tal-UE għan-Natura, in-Nies u l-Ekonomija adottat fi tmiem l-2017, li jitlob lill-Kummissjoni tibda taħdem mingħajr dewmien fuq l-Istrateġija għall-Bijodiversità tal-UE li jmiss, f’konformità mal-proċess ta’ formulazzjoni tal-Qafas Globali tal-Bijodiversità wara l-2020 (GBF);

35.

jirrikonoxxi l-ħtieġa li jissaħħaħ l-impenn politiku fil-livell globali u tal-UE biex tiġi indirizzata l-kriżi globali tal-bijodiversità u jiżdiedu l-ambizzjonijiet fid-deċennju post-Aichi 2020-2030;

36.

jistenna li l-KDB COP15 tiġġenera attenzjoni globali mġedda u tqabbel l-impenji mhux biss biex jitwaqqaf it-telf ta’, iżda biex tiġi ristorata l-bijodiversità u l-ekosistemi u biex tistabbilixxi GBF ambizzjuż u inklużiv għal wara l-2020 sal-2030 li kapaċi jilħaq il-Viżjoni 2050 tal-KDB u Ftehimiet rilevanti oħrajn tan-NU;

37.

iħeġġeġ lill-UE sabiex tmexxi b’responsabbiltà fil-proċess preparatorju globali fir-rigward ta’ GBF għal wara l-2020 u tistabbilixxi “politika ta’ bijodiversità esterna” – jew tikkontribwixxi għal “politika globali tal-bijodiversità interna” – li tiddetermina r-responsabbiltà tal-UE bħala mexxejja globali fil-bijodiversità;

38.

jistieden lill-UE u lill-partijiet kollha tal-KDB COP sabiex isaħħu u jifformalizzaw id-djalogu u l-parteċipazzjoni tal-awtoritajiet lokali u reġjonali (u partijiet interessati oħrajn li mhumiex parti) fl-iżvilupp u l-implimentazzjoni ta’ qafas ta’ politika ġdid;

39.

iħeġġeġ lill-UE biex tinvolvi ruħha f’kollaborazzjoni transreġjonali mal-Afrika, l-Amerika t’Isfel, l-Asja, u b’mod partikolari ċ-Ċina, bħala l-ospitant tal-KBD COP 2020 sabiex jiġu żviluppati approċċi komuni u koerenti għall-promozzjoni fir-rigward tal-interessi komuni biex jiġu ssodisfati l-ABT “mġedda” għar-restawr, l-użu sostenibbli u l-ġestjoni tal-bijodiversità u l-ekosistemi fid-deċennju 2020-2030;

40.

jenfasizza l-ħtieġa li l-Viżjoni għall-2050 tiġi tradotta f’termini u metodi tanġibbli li jinkludu risposti prammatiċi, orjentati lejn is-soluzzjonijiet sabiex jiġu diskussi waqt il-KDB COP 14;

41.

jenfasizza l-ħtieġa biex ikun żviluppat il-GBF wara l-2020 billi jkunu allinjati u integrati l-Ftehimiet kollha tan-NU li huma relevanti għall-ambjent, bħalma huma l-SDGs tan-NU, il-Ftehim ta’ Pariġi dwar il-Klima u l-Qafas ta’ Sendai għat-Tnaqqis tar-Riskju ta’ Diżastri (DRR), bil-Miri – mġedda – tal-Bijodiversità ta’ Aichi, għall-prevenzjoni tas-separazzjoni tas-servizzi tal-bijodiversità u l-ekosistemi mill-għanijiet soċjali u ekonomiċi li huma msejsa fuqhom; dan ser jippermetti lill-valuri tal-bijodiversità biex jiġu integrati f’setturi oħrajn u, għaldaqstant, proċessi ta’ politiki u pjanar, kif ukoll fil-kollaborazzjoni transkonfinali;

42.

iħeġġeġ il-koerenza politika permezz ta’ integrazzjoni aħjar tal-bijodiversità – b’mod partikolari ma’ SDG 11 “Bliet u Komunitajiet Sostenibbli”, SDG 14 “Il-Ħajja taħt l-Ilma”, SDG 15 “Il-Ħajja fuq l-Art” – u formulazzjoni aktar preċiża u allinjata madwar l-għodod differenti sabiex jiġu evitati l-konfużjoni, il-kontradizzjoni u d-duplikazzjoni;

43.

jenfasizza s-sinifikat kruċjali ta’ kooperazzjoni f’diversi livelli u l-istabbiliment ta’ struttura ta’ governanza, f’diversi livelli, effettiva u operattiva fil-Qafas Globali tal-Bijodiversità wara l-2020, inklużi l-awtoritajiet lokali u reġjonali (kemm globalment kif ukoll fl-UE), għal azzjoni kkoordinata sabiex jintlaħqu l-ABT “mġedda”;

44.

jappella biex il-Qafas Globali tal-Bijodiversità l-ġdid ta’ wara l-2020 isemmi b’mod espliċitu r-rwol tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fil-mekkaniżmu għal monitoraġġ, rapportar u verifikazzjoni nazzjonali;

45.

iħeġġeġ struttura u mekkaniżmu tal-Governanza Globali tal-Bijodiversità wara l-2020 koerenti li japplikaw il-prinċipji ta’ integrazzjoni orizzontali, allinjament vertikali, u ġestjoni kooperattiva u integrata marbuta ma’ miri li jistgħu jitkejlu u mekkaniżmi ta’ rapportar minn u għal-livelli kollha, inklużi l-gvernijiet sottonazzjonali, allinjati ma’ ftehimiet internazzjonali oħrajn;

46.

jirrakkomanda li tiġi esplorata l-possibilità li jħaddnu sistema ta’ kontribuzzjonijiet volontarji fil-livelli differenti – simili għall-introduzzjoni mill-UNFCC ta’ kontributi determinati nazzjonalment, reġjonalment u fil-livell lokali – fi proporzjon ma’ ċirkostanzi nazzjonali, iżda mill-inqas ugwalment kuraġġużi u ambizzjużi;

47.

itenni l-ħtieġa li jinżamm approċċ simili – u fl-istess spirtu – għall-ABT bl-introduzzjoni ta’ miri ġodda, ċari, marbutin biż-żmien u li jistgħu jitkejlu biex jitrażżan it-telf, u għar-restawr, tal-bijodiversità, in-natura u l-ekosistemi, kif ukoll għall-qerda effikaċi u l-prevenzjoni tal-introduzzjoni ta’ speċijiet aljeni invażivi u jitwaqqaf b’mod effettiv il-qtil illegali u l-kummerċ illegali ta’ annimali slavaġ fid-deċennju 2020-2030;

48.

jistieden lill-UE biex tipprovdi orjentazzjoni strateġika u kontinwa u gwida għall-Istati Membri tal-UE u pajjiżi oħrajn għall-isforzi tagħhom fl-indirizzar ta’ theddid, u l-ġestjoni ta’, bijodiversità u servizzi tal-ekosistema. Minħabba l-fehim li t-telf tal-bijodiversità huwa mmexxi minn numru kbir ta’ każijiet u deċiżjonijiet individwali, il-gwida għandha tinkludi l-prinċipji u l-kriterji għall-valutazzjoni tal-impatti ta’ dawn li ġejjin minn, u mqabbla ma’, miri globali tal-bijodiversità biex ikun evitat “l-inkwadrar dejjaq”;

49.

iqis l-approċċ koerenti ta’ monitoraġġ, rapportar u verifikazzjoni (MRV) importanti ħafna għall-kontabilità tal-progress fi ħdan il-Qafas Globali tal-Bijodiversità wara l-2020 u l-analiżi perjodika tal-implimentazzjoni tal-għanijiet fit-tul tiegħu. Dan għandu jsir b’mod li jiffaċilita u komprensiv, waqt li jiffoka fuq (1) it-twaqqif tat-telfien tal-bijodiversità, (2) ir-restawr tal-bijodiversità u l-ekosistemi, (3) l-użu u l-ġestjoni sostenibbli tal-bijodiversità u l-ekosistemi. Dan permezz tal-prevenzjoni tal-wasla u l-qerda ta’ speċijiet aljeni invażivi, u t-twaqqif tal-qtil illegali u l-kummerċ ta’ organiżmi selvaġġi u l-monitoraġġ u l-verifikazzjoni tal-indikaturi tal-bijodiversità. L-MRV għandu jkun kemm jista’ jkun oġġettiv u bbażat fuq l-aqwa xjenza disponibbli, li jipprovdi għall-attribuzzjoni tal-impatti kkwantifikati għall-politiki u l-azzjoni, il-viżibilità tal-progress u l-kisbiet, u l-identifikazzjoni tal-ħtiġijiet għall-korrezzjoni jew aktar azzjoni;

50.

iħeġġeġ l-immappjar u l-monitoraġġ ta’ kontribuzzjonijiet nazzjonali, inklużi dawk reġjonali u lokali, kontra l-miri globali taħt il-Qafas Globali tal-Bijodiversità wara l-2020 biex jippermettu l-ittraċċar u analiżi perjodika ta’ wegħdiet kollettivi;

51.

jiffavorixxi l-iżvilupp tal-għarfien xjentifiku u tekniku komuni marbut mal-bijodiversità, sabiex jitfasslu metodi ta’ skoperta komparabbli, u jiġu definiti regoli komuni ta’ monitoraġġ u jinħolqu pjattaformi speċjali għall-ġestjoni u t-tixrid tad-data u l-għarfien;

52.

japprofondixxi l-għarfien tar-riżorsi u s-servizzi offruti mit-territorji (l-ambjent, it-turiżmu, l-agrikoltura, l-artiġjanat, l-enerġija, is-servizzi, l-ekonomija soċjali) sabiex tiġi promossa l-integrazzjoni ta’ miżuri ta’ konservazzjoni tal-bijodiversità mal-ippjanar f’livelli differenti tal-gvern u ma’ azzjonijiet ta’ żvilupp soċjoekonomiku tat-territorji;

53.

jappella għall-approfondiment u t-tixrid tal-għarfien fir-rigward tal-aħjar prattika għall-protezzjoni taż-żoni ta’ Natura 2000 fil-livell Ewropew u l-promozzjoni ta’ djalogi regolari mal-organi amministrattivi rispettivi, kif ukoll l-involviment fuq il-post ta’ diversi partijiet interessati pubbliċi u privati fil-qasam tal-bijodiversità

54.

jipproponi l-introduzzjoni ta’ miri operattivi “SMART” (speċifiċi, li jistgħu jitkejlu, ambizzjużi, realistiċi, u marbutin biż-żmien), fil-qafas għal wara l-2020, li jimxi minn miri li ma jitkejlux, marbuta mal-istatus lejn miri orjentati lejn ir-riżultat, “marbuta mal-pressjoni”, definiti b’mod u lingwaġġ ċar u operattiv, u li jippermettu li l-progress jiġi mkejjel u rrapportat meta mqabbel mal-miri;

55.

japprova l-ħtieġa għal aktar għanijiet u miri li huma aktar konvinċenti u li jistgħu jiġu kkomunikati faċilment fil-Qafas Globali tal-Bijodiversità wara l-2020, filwaqt li jkunu aġġornati u/jew sostitwiti wkoll il-miri marbutin biż-żmien ta’ Aichi, inklużi dawn li ġejjin: (1) Għan strateġiku B fuq it-tnaqqis tal-pressjoni diretta fuq il-bijodiversità u l-promozzjoni tal-użu sostenibbli għandu jinkorpora l-użu sostenibbli ta’ speċijiet terrestri flimkien mal-ħut u stokkijiet ta’ invertebrati u pjanti akwatiċi taħt Mira 6; (2) Għan strateġiku D fuq it-titjib tal-benefiċċji għal kulħadd mill-bijodiversità u s-servizzi tal-ekosistema għandhom japprovaw il-kontribuzzjoni tal-bijodiversità għas-saħħa tal-bniedem – minbarra dawk imsemmijin fil-miri 14, 15 u 16 – b’miri addizzjonali dwar kwistjinijiet bħall-użu farmaċewtiku, pjanti mediċinali, nutrizzjoni, saħħa mentali, u l-promozzjoni tas-saħħa, eċċ., kif ukoll bħala rikonoxximent tar-rabtiet bejn il-bijodiversità, il-paċi u l-konflitt, u l-migrazzjoni ta’ persuni; barra minn hekk (3) żieda fl-attenzjoni għas-servizzi offruti mill-ħamrija, l-ilma ħelu u l-ibħra internazzjonali u l-bijodiversità rispettiva tagħhom, u (4) il-miżuri mittieħda b’rabta mal-protezzjoni tan-natura u tas-servizzi tal-ekosistemi li għandhom l-għan li jtejbu l-ambjent tal-għajxien fil-bliet u ż-żoni periurbani, filwaqt li jitqies ukoll it-tibdil fil-klima;

56.

jirrimarka lill-komunitajiet lokali dwar l-importanza li jqisu l-bijodiversità bħala opportunità f’termini ekonomiċi, soċjali u ta’ impjieg, inkluż b’rabta mal-esiġenzi tal-inklużjoni soċjali, u l-esperimentazzjoni b’mudelli ta’ kooperazzjoni lokali ġodda abbażi tat-tixrid ta’ klawżoli soċjali u ambjentali mfassla biex itejbu l-bijodiversità;

57.

jappella għal indikaturi konġunti tal-bijodiversità biex jiġu żviluppati, miżjuda u jiġu allinjati fl-oqfsa internazzjonali rilevanti kollha, inkluż b’mod partikolari l-SDGs, sabiex tiġi evitata d-duplikazzjoni, sabiex jippromovu l-kejl u l-implimentazzjoni effettiva u integrata u tinkiseb bidla trasformattiva fl-interess tal-qerda tal-faqar, il-promozzjoni tal-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima u l-adattament għalih u r-reżiljenza tal-ikel li qed tiżdied fil-komunitajiet lokali;

58.

jappella għal aktar opportunitajiet ta’ żvilupp tal-kapaċità – inklużi l-mezzi finanzjarji meħtieġa u innovattivi, l-attivazzjoni tal-metodi bħat-tagħlim bejn il-pari – biex jissaħħu l-għarfien u l-ħiliet tekniċi biex jitwaqqaf it-telf tal-bijodiversità, jiġu retsawrati l-ekosistemi u l-bijodiversità kif ukoll il-prevenzjoni ta’ speċijiet aljeni invażivi u l-qtil illegali u l-kummerċ ta’ organiżmi selvaġġi, fil-livelli kollha, bl-involviment tal-Popli Indiġeni u l-Komunitajiet Lokali (IPLCs), esperti u professjonisti (fosthom il-kaċċaturi, ir-rgħajja u s-sajjieda, dawk li jieħdu ħsieb il-foresti) fil-ġestjoni tal-bijodiversità;

59.

jipproponi sħubijiet aktar b’saħħithom u appoġġ għal azzjoni kollettiva fost il-partijiet interessati kollha u l-pubbliku inġenerali, b’attenzjoni speċjali għal kontribuzzjonijiet mill-Popli Indiġeni u l-Komunitajiet Lokali (IPLCs), in-nisa, iż-żgħażagħ u dawk li jiddependu direttament fuq, u jimmaniġġjaw, il-bijodiversità (inklużi l-kaċċaturi, is-sajjieda, ir-rgħajja u dawk li jieħdu ħsieb il-foresti) u l-waqfien tal-qtil illegali u l-kummerċ ta’ annimali slavaġ. Il-KtR itenni l-ħtieġa li tiżdied l-għajnuna teknika u/jew gwida (mhux biss għall-awtoritajiet lokali u reġjonali tal-UE iżda wkoll għal reġjuni ta’ transitu u ta’ sors tat-traffikar ta’ organiżmi selvaġġi), it-tisħiħ tal-kapaċitajiet u l-istrumenti bbażati fuq id-drittijiet għal proċess parteċipatorju effikaċi li jintegra l-prinċipji ta’ governanza tajba;

60.

iħeġġeġ l-iżvilupp ta’ standards internazzjonali għall-Istrateġiji u l-Pjani ta’ Azzjoni dwar il-Bijodiversità u għal-ġestjoni u ppjanar integrati, kif ukoll strumenti oħrajn relatati mal-mekkaniżmu futur ta’ governanza u ġestjoni sabiex ikunu ffaċilitati l-użu u l-koerenza;

61.

jirrikonoxxi l-importanza tal-mudellar tal-bijodiversità globali ta’ xenarji għal deċiżjonijiet ta’ ġestjoni tal-bijodiversità tajbin u infurmati aħjar u l-iżvilupp ta’ sistemi innovattivi ta’ ġbir ta’ data jew l-espansjoni ta’ sistemi eżistenti b’data dwar il-bijodiversità;

62.

jinkoraġġixxi l-ħolqien ta’ pjattaforma globali għat-trasferiment tal-għarfien, il-monitoraġġ u r-rappurtar dwar l-implimentazzjoni tal-impenji min-naħa tan-nazzjonijiet u l-awtoritajiet lokali u reġjonali sabiex jinvolvu lill-awtoritajiet lokali u reġjonali fl-iskambju u d-disseminazzjoni tal-aħjar prattiki u jappoġġjaw l-MRV;

63.

jinsisti fuq il-ħtieġa li jiżdied il-finanzjament tal-bijodiversità – fil-livell globali, fl-UE u domestiku – immirat lejn kuntesti lokali speċifiċi. Dan għandu jinkludi gwida xierqa biex jiffaċilita l-aċċess u l-użu effettiv u effiċjenti ta’ strumenti ta’ finanzjament disponibbli, kif ukoll evalwazzjoni sistematika regolari tar-riżultati sabiex ikunu evitati effetti u kunflitti negattivi bejn għanijiet ta’ politika differenti;

64.

jirrakkomanda li jiġu esplorati u sfruttati l-benefiċċji ta’ għażliet ta’ finanzjament ġodda u innovattivi, inklużi inċentivi tat-taxxa, pagamenti għal servizzi tal-ekosistemi, lotteriji reġjonali/nazzjonali, fond iddedikat għall-bijodiversità fil-livell tal-UE u/jew dak globali, kif ukoll il-kombinazzjoni u t-taħlit ta’ finanzjament, kif ukoll l-innovazzjonijiet strutturali relatati, bħal sħubijiet pubbliċi-privati għall-bijodiversità, fondazzjonijiet privati/kummerċjali, fondazzjonijiet taħt il-liġi pubblika, u inċentivi għal azzjoni permezz ta’, pereżempju, tikkettar/ċertifikazzjoni volontarji;

65.

jimpenja ruħu b’mod kontinwu u jinvolvi ruħu b’mod attiv fil-proċess preparatorju tal-Qafas Globali tal-Bijodiversità wara l-2020 fl-ispirtu espress f’din l-Opinjoni.

Opinjoni tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni — Komunikazzjoni dwar Strateġija Ewropea għall-Plastiks f’Ekonomija Ċirkolari

(2018/C 461/05)

Relatur: André VAN DE NADORT (NL/PSE), Sindku tal-Muniċipalità ta’ Weststellingwerf Dokument ta’ referenza: Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni Strateġija Ewropea għall-Plastiks f’Ekonomija Ċirkolari COM(2018) 28 final

RAKKOMANDAZZJONIJIET TA’ POLITIKA

IL-KUMITAT EWROPEW TAR-REĠJUNI

A.   Kummenti ġenerali

Il-Kumitat tar-Reġjuni:

1.

Jilqa’ l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea dwar Strateġija Ewropea għall-Plastiks f’Ekonomija Ċirkolari, u l-isfidi u l-azzjonijiet ewlenin identifikati, u jisħaq li tinħtieġ ambizzjoni sabiex issir it-tranżizzjoni għal ekonomija ċirkolari u biex jiġu indirizzati l-isfidi tas-soċjetà u dawk ambjentali kif ukoll il-kwistjonijiet prattiċi relatati mal-plastiks. Jieħu nota f’dan il-kuntest tal-proposti leġislattivi tal-Kummissjoni Ewropea li għandhom fil-mira tagħhom l-għaxar prodotti tal-plastik li jintużaw darba biss li jinstabu l-aktar ta’ spiss fuq il-bajjiet u fl-ibħra tal-UE li, flimkien mat-tagħmir tas-sajd abbandunat, jikkostitwixxu 70 % tal-iskart kollu fil-baħar.

2.

Jirrikonoxxi li l-plastiks — li huma materjal reżistenti ferm, iġjeniku u rħis — għandhom għadd ta’ benefiċċji, iżda jinsab profondament imħasseb dwar ir-rati baxxi attwali ta’ ġbir u riċiklaġġ tal-plastiks u jemmen li l-prattiki attwali li jindirizzaw din l-isfida huma ffukati żżejjed fuq soluzzjonijiet fil-punt tar-rimi (ġbir, separazzjoni, trattament).

3.

Jenfasizza r-rwol ewlieni u l-interess tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fl-iżvilupp u l-implimentazzjoni ta’ soluzzjonijiet għall-plastiks f’ekonomija ċirkolari. Ir-responsabbiltajiet tal-awtoritajiet lokali u reġjonali jikkonċernaw l-immaniġġjar tal-iskart u l-protezzjoni ambjentali: inklużi elementi bħall-prevenzjoni, il-ġbir, il-ġarr, l-irkupru (inklużi s-separazzjoni u l-użu mill-ġdid u riċiklaġġ), ir-rimi u t-tindif tal-iskart fit-toroq, fil-kosti, fil-lagi u fil-baħar, l-appoġġ lis-sajd u t-turiżmu u t-trawwim ta’ sensibilizzazzjoni dwar kwistjonijiet marbutin mal-iskart, ir-rimi ta’ żibel u r-riċiklaġġ fost iċ-ċittadini tagħhom.

4.

Jiffoka fuq il-futur ċirkolari tal-plastiks minn perspettiva lokali u reġjonali. Dan ifisser anqas plastiks, plastiks aħjar, ġbir aħjar, riċiklaġġ aħjar u swieq aħjar.

5.

Jemmen bis-sħiħ li kooperazzjoni aħjar u approċċ ta’ katina ta’ materjali bejn il-partijiet ikkonċernati kollha fil-katina ta’ valur tal-plastiks huma essenzjali għal soluzzjonijiet effettivi. Il-miżuri għandhom ikunu mmirati lejn il-ħoloq kollha fil-katina tal-valur, inklużi d-disinn tal-prodott, il-produzzjoni tal-plastiks, l-akkwist, il-konsum, il-ġbir u r-riċiklaġġ.

6.

Jenfasizza r-rwol tal-innovazzjoni u l-investiment lejn soluzzjonijiet ċirkolari sabiex jiġu promossi l-bidliet soċjali u fl-imġiba meħtieġa għat-tranżizzjoni għal ekonomija ċirkolari bħala pass kruċjali lejn l-implimentazzjoni tal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-NU fil-livell tal-UE u dak nazzjonali, reġjonali u lokali; għalhekk jappella lill-Kummissjoni Ewropa u l-Istati Membri tal-UE biex matul in-negozjati tagħhom dwar il-QFP li jmiss, jeżaminaw bis-sħiħ l-għażliet għal żieda fil-finanzjament tal-UE għall-ekonomija ċirkolari tal-plastiks.

B.   Anqas Plastiks

Il-prevenzjoni hija l-ewwel prijorità biex jitnaqqas l-iskart tal-plastik

7.

Jisħaq li l-prevenzjoni tal-iskart tal-plastik għandha tkun l-ewwel prijorità f’konformità mal-ġerarkija ġenerali tal-iskart fl-UE. Il-plastik li ma jispiċċax bħala skart mhux se jkollu bżonn separazzjoni, trattament jew inċinerazzjoni. Il-prevenzjoni tal-iskart tibda billi nillimitaw l-użu tal-plastiks, u permezz tad-disinn tal-prodotti.

8.

Ifakkar li hemm bosta modi sabiex jiġi evitat l-użu bla bżonn ta’ plastiks fi prodotti li jintużaw darba u l-imballaġġ żejjed tal-prodotti. Il-kriterji essenzjali għall-imballaġġ jeħtieġ li jissaħħu sabiex jiġi evitat imballaġġ bla bżonn u imballaġġ żejjed u sabiex jiġi vverifikat regolarment jekk il-prodotti ewlenin fis-suq tal-UE jissodisfawx dawn il-kriterji.

9.

Jappella li ssir aktar riċerka dwar ir-relazzjoni bejn l-imballaġġ u l-preservazzjoni tal-ikel fuq bażi taċ-ċiklu tal-ħajja u approċċi alternattivi possibbli sabiex jiġi evitat l-iskart tal-ikel mingħajr l-użu ta’ imballaġġ tal-plastik (kumpless).

Il-prevenzjoni tal-iskart u tas-“soppa tal-plastik” u t-tnaqqis fi prodotti li jintużaw darba

10.

Jenfasizza t-tħassib ewlieni dwar l-iskart tal-plastik: it-tindif iġib miegħu spejjeż sinifiknti għall-awtoritajiet lokali u reġjonali u għaldaqstant il-prevenzjoni tal-iskart, kemm fuq l-art kif ukoll fil-baħar, hija essenzjali.

11.

Jappoġġja l-inizjattiva tal-Kummissjoni Ewropea għal proposta leġislattiva dwar plastiks li jintużaw darba, li tipproponi għanijiet li jillimitaw l-użu ta’ plastiks li jintużaw darba, peress li l-biċċa l-kbira tal-iskart tal-plastik fit-toroq tagħna toriġina minn plastiks li jintużaw darba. F’dan ir-rigward, iqis il-proposti reċenti li jiffukaw fuq l-aktar prodotti fuq skala wiesgħa li jintużaw darba fuq il-bajjiet u fil-baħar bħala l-ewwel pass importanti, iżda jistenna aktar azzjoni ambizzjuża li tindirizza wkoll l-iskart minn oġġetti oħra tal-plastik li jintużaw darba u fuq l-art.

12.

Jistenna miri ta’ ġbir ambizzjużi għal applikazzjonijiet tal-plastik li jintuża darba u li jintuża aktar minn darba koperti minn sistema ta’ responsabbiltà estiża tal-produttur (EPR), pereżempju, l-imballaġġ tax-xorb tal-plastik ikun parti mir-responsabbiltà tal-produttur sabiex jitrażżan l-iskart.

13.

Jenfasizza li l-produtturi u l-importaturi għandhom responsabbiltà sħiħa għall-impatt negattiv tal-prodotti tagħhom meta dawn isiru skart, u għalhekk għandhom ikunu totalment responsabbli għall-finanzjament tal-ispiża għall-ġbir u t-trattament tal-ħmieġ tal-iskart tagħhom.

14.

Jisħaq fuq id-diversi diffikultajiet ta’ komunitajiet u reġjuni speċifiċi tal-UE, jiġifieri r-reġjuni ultraperiferiċi, il0komunitajiet tax-xmajjar, il-gżejjer, il-komunitajiet tal-kosta u tal-port fil-ġlieda kontra l-iskart tal-baħar u jenfasizza dwar l-importanza partikolari li jiġu involuti l-partijiet ikkonċernati minn dawn il-komunitajiet sabiex jiġi żgurart li l-fehmiet tagħhom jittieħdu bis-serjetà sabiex jinstabu soluzzjonijiet pożittivi u prattikament applikabbli.

15.

Jappoġġja l-organizzazzjoni ta’ kampanji ta’ sensibilizzazzjoni dwar azzjonijiet marbutin mal-iskart u t-tindif; jippromovi l-parteċipazzjoni tal-awtoritajiet lokali u reġjonali f’avvenimenti bħall-kampanja “Let’s Clean Up Europe” (Ejja Nnaddfu l-Ewropa) u l-Ġimgħa Ewropea għat-Tnaqqis tal-Iskart u jħeġġeġ lill-awtoritajiet lokali u reġjonali sabiex joħorġu b’inizjattivi addizzjonali u jżaminaw il-possibbiltajiet li jinvolvu voluntiera permezz tal-Korpi Ewropew ta’ Solidarjetà.

16.

Jappoġġja bil-qawwa f’dan il-kuntest il-prinċipju inkluż fil-Proposta għal Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-faċilitajiet tal-akkoljenza fil-portijiet għall-konsenja ta’ skart minn bastimenti (COM(2018) 33) li t-tariffi għall-użu tal-faċilitajiet ta’ akkoljenza fil-portijiet għandhom jitnaqqsu jekk id-disinn, it-tagħmir u l-operat tal-bastiment huma tali li l-bastiment jipproduċi kwantitajiet imnaqqsa ta’ skart, u jimmaniġġja l-iskart tiegħu b’mod sostenibbli u li ma jagħmilx ħsara lill-ambjent.

Il-prevenzjoni tal-mikroplastiks

17.

Jenfasizza li l-mikroplastiks huma fenomenu mifrux u problematiku li dejjem qed jikber, u li issa dawn jistgħu jinstabu kważi fi kwalunkwe parti ta’ kull ekosistema inkluż fid-dieta tal-bniedem. Sal-lum, l-effetti tal-mikroplastiks fuq is-saħħa tal-annimali u tal-bnedmin u fuq l-ekosistemi tagħna għadhom fil-biċċa l-kbira tagħhom mhux magħrufa.

18.

Jissuġġerixxi aktar riċerka f’dak li jirrigwarda s-sorsi ewlenin u r-rotot tal-mikroplastiks, bħat-tkagħbir bl-użu mit-tajers tal-karozzi, it-tessuti u l-iskart, inkluża r-relazzjoni bejn ir-riċiklaġġ tal-plastiks u l-mikroplastiks u l-effetti tal-mikroplastiks fuq is-saħħa tal-annimali u tal-bnedmin u fuq l-ekosistemi. Għalhekk jenfasizza wkoll il-bżonn li jiġu stabbiliti teknoloġiji u proċessi ta’ kejl affidabbli u effettivi, u jistieden lill-Kummissjoni Ewropea biex għal din il-kwistjoni tappoġġja l-attivitajiet ta’ riċerka u żvilupp.

19.

Jappella li jkun hemm projbizzjoni fuq il-plastiks ossodegradabbli u l-mikroplastiks miżjuda b’mod intenzjonali fil-każ tal-prodotti kollha fejn mhumiex meħtieġa mill-perspettiva tas-saħħa tal-bniedem, inklużi prodotti tal-kura tal-ġilda u l-aġenti tat-tindif. Il-KtR jitlob ukoll rekwiżiti minimi dwar ir-rilaxx ta’ mikroplastiks mhux intenzjonali minn prodotti bħat-tajers tal-karozzi u t-tessuti, u dwar miżuri sabiex jitnaqqas it-telf ta’ gerbub tal-plastik (plastic pellets).

C.   Plastiks Aħjar

Disinn aħjar tal-plastiks

20.

Jemmen bis-sħiħ li hemm bżonn urġenti għal disinn aħjar tal-plastiks, filwaqt li jitqiesu l-possibbiltajiet futuri għal ġbir separat, separazzjoni u riċiklaġġ tal-plastiks u l-prodotti tal-plastik sabiex il-plastiks isiru element sostenibbli fl-ekonomija ċirkolari, u jenfasizza li f’dan il-qasam hemm bżonn kbir għall-innovazzjoni.

21.

Jenfasizza li f’ekonomija ċirkolari, aħna għandna fi prinċipju ma naċċettawx li jitqiegħdu prodotti jew materjali mhux riċiklabbli fis-suq tal-UE. Għalhekk, jeħtieġ li, sal-2025, il-plastiks kollha, il-prodotti tal-plastik kollha u l-imballaġġ tal-plastik kollu li jitqiegħdu fis-suq tal-UE, bħala minimu jkunu riċiklabbli b’mod kosteffettiv. Dan jirrikjedi wkoll li sal-2025, sustanzi li jagħmlu ħsara lill-ambjent u li huma perikolużi jitneħħew kompletament mill-plastiks u mill-prodotti tal-plastik.

22.

Jenfasizza li ekonomija ċirkolari hija wkoll ekonomija ħielsa mill-karburanti fossili. Għalhekk hemm bżonn ta’ aġenda ta’ innovazzjoni b’saħħitha u appoġġ sussegwenti għall-introduzzjoni fuq skala kbira ta’ plastiks ħielsa mill-karburanti fossili sabiex nimxu mill-plastiks attwali bbażati fuq il-karburanti fossili għall-plastiks innovattivi, sostenibbliu li ma jagħmlux ħsara lill-ambjent.

23.

Jinsab konvint li huwa neċessarju li jiġi limitat in-numru ta’ polimeri differenti disponibbli meta jkunu qed isiru l-prodotti tal-plastik għal polimeri li huma adatti għall-iskop maħsub u li jkunu faċli biex jiġu separati, magħżulin u rriċiklati, speċjalment għall-prodotti li jintużaw darba. Għal dan il-għan, jista’ mnejn ikollhom jiġu żviluppati standards tal-industrija fil-livell tal-UE għal dawn l-applikazzjonijiet.

24.

Jitlob li jsir aktar studju f’dak li għandu x’jaqsam mal-ħtieġa tal-armonizzazzjoni u l-limitazzjoni potenzjali tal-addittivi użati fil-plastiks sabiex jiġu influwenzati u msaħħa l-karatteristiċi fiżiċi tal-plastiks, sabiex jiġi ffaċilitat u ssemplifikat ir-riċiklaġġ tal-plastiks u l-applikazzjoni tal-materjali rriċiklati. Għal dan il-għan, jista’ mnejn ikollhom jiġu żviluppati standards tal-industrija fil-livell tal-UE għall-addittivi fil-plastiks.

25.

Barra minn hekk, huwa tal-fehma li anke l-prodotti tal-plastik li mhumiex imballaġġ jistgħu joħolqu l-iskart u għalhekk għandhom ikunu ddisinjati biex jevitaw dan, u li l-produtturi għandhom jipprevdu s-sistemi meħtieġa għar-rimi ta’ dawn il-prodotti fi tmiem ħajjithom.

26.

Ifakkar li l-iskemi ta’ Responsabbiltà Estiża tal-Produttur (EPR) jista’ jkollhom rwol importanti fil-promozzjoni tal-ekodisinn, b’modulazzjoni tat-tariffi skont il-livell ta’ ċirkolarità tal-prodott, inklużi l-possibbiltajiet ta’ użu mill-ġdid, il-ġbir separat, it-trattament u r-riċiklaġġ u fuq l-ammont ta’ kontenut riċiklat. Għalhekk il-leġislazzjoni EPR jeħtieġ li tinkludi r-responsabbiltà għall-ekodisinn. Il-leġislazzjoni EPR għandha tirreferi wkoll għall-istandards tal-industrija fil-livell tal-UE għall-użu tal-polimeri u l-addittivi f’prodotti li jintużaw darba.

27.

Jenfasizza l-ħtieġa li, fid-deċennji li ġejjin, jiġu żviluppati materjali li ma għandhomx l-impatt negattiv fuq l-ambjent u s-saħħa li attwalment għandhom il-plastiks kollha u li jistgħu jieħdu posthom għalkollox. Il-Kumitat għalhekk jappella għal attivitajiet ta’ riċerka u strumenti li jistgħu jgħinu fil-ħolqien ta’ spinta lejn futur mingħajr plastik b’materjali ġodda moderni.

Plastiks bijodegradabbli

28.

Jirrikonoxxi li l-ġenerazzjoni attwali tal-plastiks bijodegradabbli mhumiex tweġiba għall-problema tal-iskart tal-plastik u s-soppa tal-plastik għax mhumiex bijodegradabbli f’ambjent naturali jew fis-sistemi tal-ilma.

29.

Jenfasizza li għall-konsumaturi, il-messaġġ li ċerti plastiks għandhom jiġu separati bħala plastik u oħrajn bħala skart bijoloġiku mhuwiex ċar. Dan jagħmel il-komunikazzjoni lill-konsumaturi kumplessa u jwassal għal żbalji fis-separazzjoni kemm ta’ plastiks konvenzjonali kif ukoll plastiks bijodegradabbli.

30.

Jenfasizza li l-plastiks bijodegradabbli li jispiċċaw fil-fluss tar-riċiklaġġ tal-plastiks ifixklu r-riċiklaġġ tal-plastiks konvenzjonali. Għalhekk l-użu ta’ plastiks bijodegradabbli għandu jiġi limitat għal applikazzjonijiet fejn il-bijodegradabbiltà għandha għan speċifiku, pereżempju, l-użu ta’ boroż bijodegradabbli għall-ġbir tal-iskart bijoloġiku.

31.

Jenfasizza l-bżonn għal definizzjonijiet u/jew standards aħjar għall-forom differenti ta’ bijodegradabbiltà. Dawn għandhom ikunu marbuta mat-trattament tal-iskart, inklużi standards għall-kompostabbiltà u d-diġestibbiltà u jqisu l-prattika komuni fil-faċilitajiet Ewropej tat-trattament. Dan se jtejjeb u/jew jissemplifika t-tikkettar, inaqqas l-iskart u jtejjeb l-għażla korretta, u se jħeġġeġ ukoll l-innovazzjoni tal-plastiks bijodegradabbli.

32.

Jenfasizza b’mod partikolari l-importanza li jiġi żgurat li l-plastiks kummerċjalizzati bħala kompostabbli effettivament jiddegradaw fl-ambjent mingħajr il-ħtieġa ta’ kompostjar industrijali. Din it-tip ta’ definizzjoni tista’ tnaqqas b’mod sinifikanti r-riskju tal-firxa tal-mikroplastiks, minħabba li hemm ir-riskju li l-konsumaturi jistgħu jemmnu b’mod żbaljat li plastiks kompostabbli kif ittikkettati attwalment jistgħu jiddegradaw fl-ambjent mingħajr ebda pproċessar addizzjonali.

D.   Ġbir Aħjar

33.

Jenfasizza li s-sistemi effettivi għall-ġbir separat tal-iskart tal-plastik huma rekwiżit essenzjali għal ekonomija ċirkolari tal-plastiks. Għal dan il-għan, is-sistemi ta’ ġbir għandhom ikunu sempliċi u loġiċi għall-utenti tagħhom.

34.

Jenfasizza li s-sistemi ta’ ġbir eżistenti fl-Istati Membri tal-UE normalment ma għandhomx fil-mira plastiks mhux imballati u li għalhekk ma jinġabrux separatament u jispiċċaw fil-landfills jew fl-impjanti ta’ inċinerazzjoni bħala parti mill-iskart residwu, jew saħansitra bħala skart (fil-baħar). Dan iwassal għal ħsara ambjentali, it-telf ta’ materjali riċiklabbli siewja u għal konfużjoni fost il-konsumaturi li ma jifhmux għaliex ċerti plastiks għandhom jiġu separati għar-riċiklaġġ u oħrajn le. Kampanji ta’ informazzjoni aħjar u aktar konsistenza fil-loġika tal-ġbir separat fost l-Istati Membri jżidu kemm l-ammont riċiklat u kif ukoll il-konformità tan-nies tal-lokal u tat-turisti fir-rigward tal-gwida dwar is-separazzjoni.

35.

Jirrikonoxxi li f’dawk is-sitwazzjonijiet fejn il-ġbir tal-plastiks u l-prodotti tal-plastik huwa bbażat fuq l-EPR, għandhom jiġu stabbiliti miri effettivi b’tali mod li l-produtturi jiġu inċentivati biex imorru lil hinn mill-miri kull meta dan ikun possibbli.

Ġbir separat effettiv tal-plastiks

36.

Jistieden lill-Kummissjoni tinvolvi lill-partijiet ikkonċernati kollha inklużi dawk attivi fil-prevenzjoni u l-immaniġġjar tal-iskart ta’ materjali mhux tal-plastik, sabiex jittejjeb il-ġbir separat.

37.

Jenfasizza li l-fokus fis-sistemi tal-ġbir għandu jkun fuq il-plastiks bħala materjal pjuttost milli l-plastiks bħala prodott ta’ imballaġġ. Dan jissemplifika ħafna l-komunikazzjoni mal-konsumatur u jwassal għal żieda fir-rati ta’ ġbir. Ser jinħtieġ allinjament imtejjeb bejn l-awtoritajiet lokali u reġjonali u l-iskemi EPR sabiex jiġi indirizzat l-iskart tal-plastik mhux imballat matul id-djalogu mal-produtturi u l-importaturi. Dan jeħtieġ ukoll li jiġi kkunsidrat fir-reviżjoni tad-Direttiva dwar l-Imballaġġ u l-Iskart mill-Imballaġġ.

38.

Jilqa’ t-tħejjija tal-linji gwida dwar il-ġbir separat u s-separazzjoni tal-iskart u jitlob lill-Kummissjoni Ewropea tiżgura li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jiġu involuti fil-proċess ta’ tħejjija u tixrid tal-linji gwida filwaqt li jiġi kkunsidrat ir-rwol importanti li għandhom f’ħafna Stati Membri.

39.

Jenfasizza li l-istrateġiji lokali u reġjonali dwar l-immaniġġjar tal-iskart għandhom jiffukaw fuq il-ġerarkija tal-iskart, jiġifieri l-prevenzjoni tal-iskart, il-ġbir separat u l-minimizzazzjoni tal-iskart residwu. Hemm ħafna eżempji tajbin u esperjenzi ta’ dan it-tip ta’ strateġija. L-innovazzjoni fil-ġbir separat għandha tiġi stimulata u l-iskambju tal-aħjar prattiki u għarfien bejn l-awtoritajiet lokali u reġjonali għandu jiġi appoġġjat b’mod qawwi, pereżempju permezz ta’ strumenti bħall-għodda bejn il-pari TAIEX jew l-Aġenda Urbana tal-UE.

40.

Jenfasizza l-ħtieġa li jiġi evitat li l-projbizzjoni taċ-Ċina fuq il-plastik twassal għal aktar rimi fil-miżbliet, rimi (illegali), jew inċinerazzjoni u, barra minn hekk, għall-ħtieġa li jsir investiment f’kapaċitajiet ta’ riċiklaġġ moderni.

Sensibilizzazzjoni tal-pubbliku u bidla fl-imġiba

41.

Jenfasizza li għall-iżvilupp ta’ strateġiji tal-immaniġġjar tal-iskart b’suċċess, il-KE, l-Istati Membri u l-awtoritajiet lokali u reġjonali għandhom ikunu konxji tal-konnessjonijiet fil-livell lokali u reġjonali bejn l-infrastruttura, il-komunikazzjoni u l-perċezzjoni pubblika u l-istrumenti li jistgħu jiġi applikati sabiex jappoġġjaw il-bidla fl-imġiba.

42.

Jenfasizza li s-sensibilizzazzjoni pubblika taċ-ċittadini b’rabta mal-immaniġġjar tal-iskart hija prekundizzjoni għall-funzjonament tajjeb ta’ sistemi effettivi ta’ ġbir. Is-sensibilizzazzjoni pubblika tissarraf f’appoġġ għall-ġbir separat u l-prevenzjoni, u l-organizzazzjoni ta’ inizjattivi lokali, iżda waħedha mhux neċessarjament twassal għal bidla fl-imġiba. Għalhekk, jinħtieġ fehim aħjar tal-mekkaniżmi li jistgħu jikkontribwixxu għal bidla pożittiva fl-imġiba. Għalhekk il-KtR jenfasizza li għandu jiġi stimulat aktar żvilupp ta’ strateġiji sabiex titħeġġeġ bidla fl-imġiba kemm permezz ta’ mezzi tradizzjonali bħall-inċentivi u s-sanzjonijiet, kif ukoll permezz ta’ metodi innovattivi u għandu jiġi appoġġjat bis-sħiħ l-iskambju tal-aħjar prattiki u l-għarfien bejn l-awtoritajiet lokali u reġjonali.

43.

Iħeġġeġ lill-partijiet ikkonċernati lokali u reġjonali kollha sabiex jikkontribwixxu biex iżidu s-sensibilizzazzjoni b’rabta mal-vantaġġi tal-plastiks riċiklati.

L-użu ta’ sistema ta’ depożitu armonizzata għall-imballaġġ tax-xorb għandu jitqies fuq skala Ewropea

44.

Jirrikonoxxi li s-sistemi ta’ depożitu wrew li jiksbu rati għoljin ħafna ta’ ġbir u riċiklaġġ ta’ kwalità għolja u huma wkoll effettivi ħafna fil-prevenzjoni tal-iskart u tas-“soppa tal-plastik”.

45.

Jirrikonoxxi li numru dejjem jikber ta’ pajjiżi tal-UE qed jimplimentaw is-sistemi ta’ depożitu, u li dan xi kultant jikkawża effetti transkonfinali negattivi f’reġjuni b’sistemi differenti ta’ depożitu.

46.

Jissuġġerixxi li għandu jiġi kkunsidrat approċċ armonizzat fil-livell tal-UE jew tal-inqas l-aqwa koordinazzjoni possibbli għal dawk l-Istati Membri li attwalment jimplimentaw is-sistemi ta’ depożitu jew li qed jippjanaw li jiżviluppaw skemi ġodda fil-ġejjieni, sabiex jiġu evitati impatti transkonfinali negattivi u jiġi ffaċilitat il-moviment liberu tal-merkanzija.

Għandhom jiġu eżaminati alternattivi għall-miri kwantitattivi

47.

Jinnota li l-miri relatati mal-ġbir separat u r-riċiklaġġ tal-plastiks f’Direttivi differenti tal-UE (id-Direttiva dwar l-Imballaġġ u l-Iskart mill-Imballaġġ, id-Direttiva VLE, id-Direttiva WEEE) huma ugwali għall-Istati Membri kollha, għalkemm il-prestazzjoni reali tal-Istati Membri tista’ tkun differenti ħafna. Dan iwassal għal sitwazzjoni fejn ċerti Stati Membri għad iridu jagħmlu sforz kbir fejn oħrajn diġà qed jilħqu faċilment il-miri, u m’għandhom l-ebda inċentiv sabiex jaqbżuhom.

48.

Iħeġġeġ li l-iffissar tal-miri fid-diversi direttivi għandu jiġi eżaminat mill-ġdid sabiex jinħolqu inċentivi aktar b’saħħithom u titħeġġeġ kwalità ogħla tar-riċiklaġġ abbażi tal-approċċi possibbli li ġejjin: — introduzzjoni ta’ bonus meta jinqabżu l-miri; — espansjoni tar-responsabbiltà finanzjarja tal-produtturi għall-ispiża totali tal-immaniġġjar tal-iskart tal-prodotti tagħhom, inkluża l-ispiża tat-tindif tal-iskart jew l-ispiża tal-ġbir u t-trattament tal-prodotti tagħhom li ma jinġabrux separatament u xorta jispiċċaw fl-iskart residwu.

E.   Riċiklaġġ Aħjar

Żvilupp ta’ teknoloġija ta’ separazzjoni u riċiklaġġ

49.

Jappoġġja bis-sħiħ ir-riċerka u l-innovazzjoni fir-rigward tat-teknoloġiji l-ġodda tas-separazzjoni u r-riċiklaġġ, inkluża d-depolimerizzazzjoni. Teoretikament, dan jista’ jsolvi ħafna mill-kwistjonijiet attwali relatati mas-separazzjoni u r-riċiklaġġ tal-plastiks.

50.

Jenfasizza l-potenzjal tar-reġjuni u l-bliet sabiex jiżviluppaw u jappoġġjaw inizjattivi minn isfel għal fuq permezz ta’ laboratorji ħajjin, ċentri ta’ innovazzjoni, u forom oħra ta’ approċċi kollaborattivi u innovattivi li jippromovu d-disinn intelliġenti u l-użu ta’ materja prima sekondarja.

51.

Jappoġġja l-investiment addizzjonali propost għal riċerka prijoritarja u azzjonijiet ta’ innovazzjoni fl-Istrateġija u joffri li jikkoopera mal-Kummissjoni Ewropea dwar it-tħejjija tal-Aġenda Strateġika l-ġdida ta’ Riċerka u Innovazzjoni dwar il-plastiks. Tali kooperazzjoni għandha tiżgura li d-dimensjoni lokali u reġjonali titqies kemm fl-identifikazzjoni tal-problemi prijoritarji li għandhom jiġu indirizzati kif ukoll fit-tixrid adegwat tal-innovazzjonijiet prodotti.

52.

Jappoġġja l-ħidma biex jiġu żviluppati standards ta’ kwalità għal skart tal-plastik separat u plastiks riċiklati.

L-irkupru enerġetiku huwa preferibbli mill-landfills

53.

Ifakkar li fuq perjodu qasir ta’ żmien, l-iskart tal-plastik mhux riċiklabbli, jew l-iskart tal-plastik li fih sustanzi perikolużi, għandu jiġi trattat fl-aktar impjanti tal-enerġija mill-iskart effettivi u nodfa fejn il-kontenut għoli tal-enerġija tal-iskart tal-plastik jista’ jintuża għall-ġenerazzjoni tas-sħana u l-elettriku.

F.   Swieq Aħjar

It-teħid ta’ kontenut riċiklat fi prodotti ġodda għandu jitħeġġeġ bil-qawwa

54.

Jemmen bis-sħiħ li d-domanda għal kontenut riċiklat minn utenti aħħarin għandha tiġi stimulata permezz ta’ inċentivi finanzjarji li joħolqu alternattiva reali li hija finanzjarjament attraenti għall-materjali verġni u plastiks ibbażati fuq il-karburanti fossili, kif ukoll billi jitneħħew l-ostakli għal suq uniku għal materja prima sekondarja.

55.

Ifakkar li xorta għadhom jeżistu s-sussidji fuq il-karburanti fossili, li jrendu lill-plastiks verġni orħos mill-plastiks riċiklati jew mill-plastiks b’bażi bijoloġika, u li dan huwa ostaklu ekonomiku ewlieni għall-iżvilupp ta’ ekonomija ċirkolari tal-plastiks; għalhekk jinsisti li għandhom jitneħħew tali inċentivi ħżiena. Barra minn hekk, il-produtturi jew l-importaturi ta’ plastiks ibbażati fuq il-karburanti fossili jew prodotti tal-plastik jistgħu jkunu finanzjarjament responsabbli għat-tnaqqis tal-emissjonijiet tas-CO2 mit-trattament finali tal-iskart tal-plastik tagħhom.

56.

Jenfasizza li sal-2025, il-produtturi ta’ prodotti tal-plastik għandhom jużaw minimu ta’ 50 % tal-materjali rriċiklati fil-produzzjoni ta’ plastiks ġodda, sakemm ir-restrizzjonijiet legali fuq il-prodotti finali ma jimpedixxux l-użu ta’ materjali rriċiklati. Jenfasizza li jinħtieġ approċċ immexxi mill-katina tal-valur sabiex jiġu allinjati l-interessi tal-produtturi, il-konsumaturi, l-awtoritajiet lokali u reġjonali, u l-industrija tar-riċiklaġġ sabiex tiżdied il-kwalità tar-riċiklaġġ u l-użu ta’ materja sekondarja.

57.

Għalhekk jappoġġja l-inizjattiva tal-UE dwar il-wegħdiet volontarji għall-kumpaniji u/jew l-assoċjazzjonijiet tal-industrija u jistieden lill-awtoritajiet lokali u reġjonali jagħtu viżibbiltà lill-wegħdiet mill-partijiet ikkonċernati mill-oqsma tagħhom, jippromovu prattika tajba u b’hekk iservu ta’ inċentiv għal oħrajn sabiex isegwu l-passi tagħhom, filwaqt li jivverifikaw kif il-wegħdiet li saru qed jiġu segwiti u, jekk ikun hemm bżonn, jenfasizzaw ukoll il-fallimenti, sabiex jiġi żgurat li l-wegħdiet volontarji ma jkunux fiergħa li jintużaw biss bħala mezz ta’ greenwashing għal ċerti prodotti jew setturi.

L-akkwist pubbliku

58.

Jenfasizza l-potenzjal tal-Akkwist Pubbliku Ekoloġiku (APE) għall-awtoritajiet pubbliċi tal-Ewropa fil-prevenzjoni tal-iskart tal-plastik peress li jistgħu jużaw il-poter tal-akkwist tagħhom b’mod volontarju biex jagħżlu beni, servizzi u xogħlijiet li ma jagħmlux ħsara lill-ambjent, li jservi wkoll ta’ eżempju għal organizzazzjonijiet oħra. Jistieden għalhekk lill-awtoritajiet lokali u reġjonali kollha jikkontribwixxu għar-riċiklabbiltà tal-plastiks permezz tal-politiki tal-akkwist tagħhom, billi jitolbu għall-applikazzjoni tal-prinċipji tal-ekodisinn u għall-użu ta’ kontenut riċiklat fil-prodotti li jakkwistaw.

59.

Jilqa’ b’sodisfazzjon f’dan il-kuntest il-gwida li l-Kummissjoni Ewropea u għadd ta’ pajjiżi Ewropej żviluppaw fil-qasam tal-APE fil-forma ta’ kriterji nazzjonali tal-APE (1), iżda jappella lill-Kummissjoni tipproponi dokumenti ta’ gwida aktar dettaljati li jkun fihom informazzjoni dwar it-tip ta’ plastiks riċiklati, l-użu potenzjali tagħhom u l-benefiċċji ambjentali u ekonomiċi potenzjali għall-awtoritajiet reġjonali u lokali meta jużaw il-plastiks riċiklati.

60.

Jenfasizza li l-biċċa l-kbira tal-plastik li jilħaq l-oċeani jiġi mill-Asja u li 9 % biss tal-plastik jiġi riċiklat f’livell dinji. F’dan l-isfond, jemmen li hemm potenzjal qawwi biex titjieb is-sostenibbiltà u t-traċċabbiltà fil-ktajjen tal-provvista globali permezz tal-implimentazzjoni tal-istrateġija kummerċjali l-ġdida tal-UE “Kummerċ għal Kulħadd”, li għandha l-għan li tuża l-ftehimiet kummerċjali u l-programmi ta’ preferenza bħala xpruni sabiex tippromovi l-iżvilupp sostenibbli madwar id-dinja. F’dan ir-rigward, jappoġġja l-inizjattiva ewlenija tal-UE għas-settur tal-ħwejjeġ proposta mill-Parlament Ewropew f’Marzu 2017 (2); jenfasizza li tali inizjattivi ser jiddependu wkoll mill-appoġġ tal-awtoritajiet lokali u reġjonali għall-promozzjoni tagħhom u għandhom jiggwidaw l-azzjoni lokali u reġjonali fil-kooperazzjoni deċentralizzata għall-iżvilupp.

---

(1)  http://ec.europa.eu/environment/gpp/pubs_en.htm

(2)  http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//NONSGML+TA+P8-TA-2017-0196+0+DOC+PDF+V0//MT

Opinjoni tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni — L-integrazzjoni tal-isport fl-aġenda tal-UE wara l-2020

(2018/C 461/06)

Relatur: Roberto PELLA (IT/PPE) Sindku ta’ Valdengo, BI

RAKKOMANDAZZJONIJIET TA’ POLITIKA

IL-KUMITAT EWROPEW TAR-REĠJUNI

Kummenti ġenerali

1.

għandu l-intenzjoni li janalizza, peress li huma inseparabbli, id-dimensjonijiet umani u ekonomiċi u l-ambitu tal-inklużjoni soċjali tal-isport għall-Unjoni Ewropea u l-awtoritajiet lokali u reġjonali. L-isport bħala kontinwazzjoni tal-attività motorja u l-attività fiżika, huwa fil-fatt marbut ma’ firxa wiesgħa ta’ politiki, prodotti u servizzi li jaqsmu u jinteraġixxu ma’ katini tal-valur differenti.

2.

jinnota li, skont l-iżjed stimi reċenti, l-isport jirrappreżenta settur ekonomiku ta’ importanza fundamentali għall-UE, peress li jikkonsisti f’sehem fl-ekonomiji nazzjonali komparabbli mal-agrikoltura, il-forestrija u s-sajd magħqudin flimkien (1), u huwa mistenni li fil-ġejjieni tiżdied ir-rilevanza tiegħu. Barra minn hekk, is-settur tal-isport jammonta għal 2 % tal-prodott domestiku globali tal-UE, ekwivalenti għal 7,3 miljun impjieg madwar il-kontinent u 3,5 % tal-impjieg totali fl-UE. Fir-rigward tas-settur tat-turiżmu, kull sena jiġu ppjanati bejn 12 u 15-il miljun vjaġġ internazzjonali bil-għan ta’ parteċipazzjoni f’avvenimenti sportivi jew li tiġi pprattikata attività. Waħda mill-partikolaritajiet tas-settur tal-isport hija għalhekk ir-rabta b’saħħitha li għandu ma’ setturi oħrajn ta’ produzzjoni: it-turiżmu aċċessibbli jew it-turiżmu sportiv, it-teknoloġija, is-saħħa, l-ambjent u t-trasport, l-integrazzjoni, il-kostruzzjoni u l-infrastruttura), li għalihom jikkontribwixxi l-ħolqien ta’ valur miżjud, b’mod dirett u indirett (2);

3.

jinnota fl-istess ħin, madankollu, li studju li sar mill-SpEA (SportsEconAustria) (3) għall-Parlament Ewropew enfasizza kif il-kejl tal-impatt tal-isport u l-kamp ta’ applikazzjoni tiegħu mil-lat ta’ influwenza u orjentament tal-politika pubblika huma sottovalutati, speċjalment attivitajiet bħall-volontarjat (il-biċċa l-kbira tal-attivitajiet sportivi jsiru fi strutturi li ma jagħmlux profitt), l-effetti sekondarji tal-proċessi tal-integrazzjoni u tal-inklużjoni soċjali jew saħansitra l-ispejjeż tan-nuqqas ta’ attività fiżika, li jammontaw għal EUR 80 biljun fis-sena fit-28 pajjiż tal-UE (4), flimkien mal-impatt fuq medda medja ta’ żmien fuq il-baġits tas-saħħa reġjonali tal-mard ikkawżat minn nuqqas ta’ eżerċizzju jew eżerċizzju mhux biżżejjed;

4.

jenfasizza li, minkejja r-rikonoxximent dejjem jikber tal-attività fiżika bħala politika ewlenija, id-distakk qawwi fl-għarfien għadu jeżisti fil-livell lokali f’dak li għandu x’jaqsam mal-benefiċċji usa’ tal-attività fiżika, kif turi r-riċerka li 66 % ta’ dawk li jfasslu l-politika fil-livell lokali mhumiex konxji tal-livelli tal-obeżità fil-komunitajiet tagħhom, u 84 % tal-livelli ta’ piż żejjed (5);

5.

jenfasizza li l-isport ma jirrappreżentax settur marġinali, iżda huwa objettiv prijoritarju ta’ investiment għall-UE, peress li, flimkien mal-attivitajiet sportivi kompetittivi, id-definizzjoni tal-isport illum tkopri għalkollox ukoll l-oqsma ta’ attività motorja u attività fiżika, li huma ta’ siwi mhux biss għaż-żieda tal-attività sportiva stess iżda wkoll għall-promozzjoni tas-saħħa u l-adozzjoni ta’ stili ta’ ħajja tajbin għas-saħħa. L-approċċ għall-kwistjoni għandu jkollu l-għan li joffri aċċess aktar ekwu – fi kliem ieħor ibbilanċjat, ġust u ekwivalenti – għal dixxiplini differenti, kif ukoll li jiġi evitat il-bidu ta’ mard kroniku (b’mod partikolari mard li ma jitteħidx bħall-obeżità, id-dijabete tat-Tip 2, il-mard kardjovaskulari, il-mard mentali, eċċ.);

6.

jenfasizza r-rwol importanti tal-isport bħala fattur ta’ tisħiħ tas-saħħa u tal-benessri, kif rikkonoxxut b’mod partikolari fit-tielet programm tal-UE dwar is-Saħħa u l-monitoraġġ HEPA (Health-Enhancing Physical Activity), l-Aġenda tad-WHO 2014-2019 u l-bażi tad-data Ewropea NOPA (Nutrition, Obesity and Physical Activity) tad-WHO;

7.

barra minn hekk, ifakkar li l-Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli tqis l-isport bħala aspett importanti li jippermetti t-twettiq ta’ żvilupp sostenibbli u tirrikonoxxi r-rwol tagħha biex titjieb is-saħħa u l-edukazzjoni, kif ukoll il-kontribut tagħha għall-paċi, il-promozzjoni tat-tolleranza, ir-rispett u l-inklużjoni soċjali, u t-tisħiħ tal-pożizzjoni tan-nisa u ż-żgħażagħ (6);

8.

isemmi wħud mir-riżultati li ħarġu mill-pubblikazzjoni tal-Ewrobarometru dwar l-isport (7): — kważi nofs (46 %) iċ-ċittadini Ewropej ma jipprattikaw la attività fiżika u lanqas attività sportiva u l-proporzjon żdied b’mod gradwali f’dawn l-aħħar snin (42 % fl-2013), skont xejra gradwali mill-2009 ’l hawn; — il-livell ta’ parteċipazzjoni f’attività sportiva jew fiżika huwa iktar baxx fost nies b’livell ta’ edukazzjoni baxx u/jew b’aktar diffikultajiet ekonomiċi; — il-postijiet “informali” fejn wieħed jipprattika l-isport, bħal parks jew żoni fl-apert (40 %), fl-ambjent domestiku (32 %) jew waqt il-vjaġġ mid-dar sax-xogħol/l-iskola u lura (23 %) huma aktar komuni minn dawk maħsuba b’mod formali għal dan il-għan; — il-motivazzjoni prinċipali għall-parteċipazzjoni fl-isport jew għall-attività fiżika hija li jitjieb il-livell tas-saħħa u tal-fitness, filwaqt li l-ostaklu prinċipali huwa n-nuqqas ta’ ħin; — il-maġġoranza taċ-ċittadini Ewropej jemmnu li hemm, fil-livell lokali, opportunitajiet sabiex ikunu fiżikament attivi, iżda, fl-istess ħin, ħafna minnhom iħossu li l-awtoritajiet lokali tagħhom mhux qed jagħmlu biżżejjed f’dan ir-rigward.

9.

jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li r-rwol tal-isport fl-ekonomija u fis-soċjetà kontemporanja, b’mod partikolari wara l-kriżi ekonomika li xterrdet mal-UE, jimplika benefiċċji sinifikanti għall-awtoritajiet lokali u reġjonali mil-lat ta’: il-permeabbiltà tas-setturi li jagħmel impatt fihom, li jwassal għal effett ta’ ingranaġġ sinifikanti; il-kompetittività u l-attrazzjoni, u l-kwalità tal-ħajja, fejn l-avvenimenti u l-attivitajiet huma rilevanti u konsistenti; l-impjegabbiltà, meta jitqies li l-muniċipalitajiet fl-Ewropa huma, kważi fil-każijiet kollha, sidien tal-faċilitajiet; l-integrazzjoni, bħala għodda b’saħħitha ta’ komunikazzjoni tal-valuri kondiviżi mill-UE u espressi, f’bosta każi, b’mod aktar ċar fil-livell lokali (8). Għalhekk, meta wieħed iqis li l-isport qed jintuża dejjem aktar bħala mezz biex jintlaħqu l-għanijiet soċjali u ekonomiċi, it-talba għall-effettività u l-effiċjenza għas-settur sportiv ser tiżdied gradwalment mhux biss bħala għodda biex jintlaħqu l-objettivi stabbiliti iżda wkoll bħala objettiv strateġiku fih innifsu;

Analiżi tal-kuntest: l-inizjattivi eżistenti fil-livell Ewropew

10.

jinnota li l-ewwel dokument politiku dwar l-isport, il-White Paper dwar l-Isport, kien ippubblikat mill-Kummissjoni Ewropea fl-2007;

11.

jixtieq jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li l-avvenimenti sportivi, kulturali u edukattivi jistgħu jipprovdu qafas sabiex jitkissru l-ostakli għall-integrazzjoni, kif intqal fl-Opinjoni tal-KtR dwar Niġġieldu r-radikalizzazzjoni u l-estremiżmu vjolenti (9);

12.

jenfasizza li, bid-dħul fis-seħħ tat-Trattat ta’ Lisbona, li daħal fis-seħħ f’Diċembru 2009, ġie introdott artikolu speċifiku, jiġifieri l-Artikolu 165 tat-TFUE, li ta kompetenzi ġodda lill-UE biex jiġi appoġġjat l-isport, fejn ġew previsti dispożizzjonijiet għall-promozzjoni tiegħu u sejħa għal azzjoni tal-UE biex tiġi żviluppata d-dimensjoni Ewropea fl-isport; L-Artikolu 6(e) tat-TFUE stabbilixxa li l-UE għandha kompetenza sabiex tieħu azzjonijiet bl-għan li tappoġġa jew tikkompleta l-azzjonijiet tal-Istati Membri fil-qasam sportiv;

13.

ifakkar li fl-2011, il-Kummissjoni adottat Komunikazzjoni dwar L-Iżvilupp tad-Dimensjoni Ewropea fl-Isport (10) li, abbażi tagħha, il-Kunsill adotta riżoluzzjoni dwar Pjan ta’ Ħidma tal-UE għall-Isport (2011-2014), li għandha l-għan li ssaħħaħ il-kooperazzjoni Ewropea dwar l-isport billi jiġu stabbiliti prijoritajiet għall-ħidma fil-livell tal-UE, li tinvolvi l-Istati Membri tal-UE u l-Kummissjoni, u, fl-2012, huwa adotta l-Konklużjonijiet dwar il-promozzjoni ta’ attività fiżika bħala mezz biex tittejjeb is-saħħa, u dwar it-tisħiħ tal-bażi tad-data għat-tfassil tal-politika dwar l-isport, filwaqt li stieden lill-Kummissjoni toħroġ stħarriġ regolari dwar l-isport u l-attività fiżika;

14.

ifakkar barra minn hekk li għall-implimentazzjoni tal-pjan ta’ ħidma, il-ħidma tal-esperti kienet iffokata fuq l-introduzzjoni tal-kwestjonarju tal-istħarriġ attwali tal-Ewrobarometru.

15.

jinnota li, aktar reċentement (2017), bil-kollaborazzjoni ta’ EPSI – il-pjattaforma Ewropea dwar l-innovazzjoni fl-isport – tnediet inizjattiva interreġjonali dwar l-iżvilupp ekonomiku u l-ħolqien tal-valur fis-settur. Din l-inizjattiva, imsejħa ClusSport, tinvolvi 10 pajjiżi s’issa; matul l-aħħar 18-il sena ACES Europe ppromoviet il-valuri Ewropej permezz tal-premjijiet Belt Kapitali Ewropea, Belt, Komunità u Belt tal-Isport, taħt il-bandiera tal-Ewropa;

16.

jinnota li pjan ta’ ħidma ġdid tal-UE għall-isport daħal fis-seħħ f’Lulju 2017 u jistabbilixxi t-temi ewlenin li l-Istati Membri tal-UE u l-Kummissjoni għandhom jagħtuhom prijorità sal-2020, jiġifieri: l-integrità fl-isport, ibbażata fuq il-governanza tajba, il-ħarsien tal-minorenni, il-ġlieda kontra x-xiri tal-logħob, il-prevenzjoni tad-doping u l-ġlieda kontra l-korruzzjoni; id-dimensjoni ekonomika tal-isport, iffokata fuq l-innovazzjoni u r-rabtiet bejn l-isport u s-suq uniku diġitali; l-isport u s-soċjetà, b’konċentrazzjoni fuq l-inklużjoni soċjali, il-coaches, il-midja, l-ambjent, is-saħħa, l-edukazzjoni u d-diplomazija sportiva;

17.

ifakkar fl-aħħar nett fl-aktar inizjattiva reċenti tal-Kummissjoni, “L-Appell ta’ Tartu għal Stil ta’ Ħajja Tajjeb għas-Saħħa” (11), pjan direzzjonali li wassal għal dinamika pożittiva ta’ kollaborazzjoni transsettorjali;

Għanijiet

18.

jipproponi, fid-dawl tal-problemi potenzjali u l-kritiki li ħarġu s’issa, li jiġu ttrattati l-isfidi li ġejjin: a. djalogu aħjar bejn il-proġetti li għaddejjin bħalissa u l-aħħar miżuri implimentati mit-territorji, billi tiġi mobilizzata parteċipazzjoni kbira u jiġu inkoraġġiti l-iskambji tal-aħjar prattiki u s-sħubijiet (estiżi għall-pajjiżi mhux Ewropej); b. aktar viċinanza lejn in-nies u lejn id-dimensjoni soċjali tal-proġetti sportivi, permezz ta’ karatteristika predominanti ta’ prossimità, lokaliżmu, fi proporzjon ukoll mar-responsabbiltà li għandhom l-awtoritajiet lokali u reġjonali fir-rigward tal-faċilitajiet u l-avvenimenti; c. għarfien massimu, fuq livell ġenerali, tal-benefiċċji tal-attività motorja-fiżika-sportiva; d. tixrid wiesa’ tal-impatt pożittiv tal-isport fl-ekonomija tal-UE u, għalhekk, aktar integrazzjoni tal-politika tal-isport fl-oqsma li hija tinterċetta u tinfluwenza; e. aktar innovazzjoni teknoloġika u aktar impriżi bbażati fuq strumenti għall-awtoritajiet lokali u reġjonali, billi l-operaturi fis-settur tar-riċerka, it-teknoloġija u l-edukazzjoni, flimkien mal-awtoritajiet ta’ ġestjoni, jiġu mistiedna jlaqqgħu l-isforzi tagħhom biex tiġi jiżviluppaw u jimplimentaw strateġija komuni, billi jiġu indirizzati l-interkonnessjonijiet mal-katini tal-valur kollha, mill-bidu sal-aħħar tal-katina tal-produzzjoni, filwaqt li tingħata l-akbar attenzjoni lill-opportunitajiet ta’ xogħol offruti mis-settur; f. li l-isport jitqies bħala dritt ġenwin ta’ ċittadinanza, bħala mezz ta’ soċjalizzazzjoni u inklużjoni. b’mod partikolari għall-persuni b’diżabilità, u bħala opportunità għat-titjib tal-kwalità tal-ħajja u l-benessri mentali u fiżiku u bħala opportunità edukattiva; g. il-provvediment ta’ appoġġ bi-għan li l-faċilitajiet sportivi jkunu aċċessibbli għal kulħadd, mingħajr esklużjoni skont l-età, is-sess, in-nazzjonalità u l-istatus, b’użu sħiħ tagħhom u bl-estensjoni tal-ħinijiet ta’ ftuħ għad-disponibbiltà tal-pubbliku; h. it-tisħiħ tal-appoġġ u ż-żieda fil-viżibbiltà tal-kompetizzjonijiet sportivi tan-nisa; i. l-idea li l-isport jista’ jitqies bħala strument ta’ referenza għall-promozzjoni tal-ugwaljanza u l-integrazzjoni soċjali; j. appoġġ baġitarju għall-mobilità tal-persuni sportivi dilettanti fil-qafas tal-kompetizzjoni tagħhom, speċjalment dawk minn żoni remoti, gżejjer jew żoni ultraperiferiċi.

Rakkomandazzjonijiet ta’ politika u proposti

19.

jieħu l-opportunità biex jissuġġerixxi u jadotta strumenti konkreti favur “L-integrazzjoni tal-isport fl-aġenda tal-UE wara l-2020” permezz ta’:

Fil-livell politiku

20.

impenn sinifikanti għad-diplomazija bl-isport, li tkun kapaċi tippromovi l-valuri tal-Ewropa permezz tal-isport u d-djalogu kostruttiv u f’diversi livelli, bis-sehem tal-livelli kollha ta’ gvern u tal-istituzzjonijiet Ewropej – il-PE, pereżempju, permezz tal-intergrupp dwar l-isport; id-Direttorati Ġenerali tal-KE kkonċernati; il-Kumitati Olimpiċi Nazzjonali u Ewropej; il-partijiet interessati kollha involuti f’dan il-proċess, abbażi, pereżempju, ta’ ċerti proġetti pilota;

21.

l-iżvilupp ta’ relazzjonijiet esterni u proġetti ta’ kooperazzjoni internazzjonali barra l-Ewropa, biex tinħoloq dimensjoni ulterjuri ta’ skambju, permezz ta’ proġetti ta’ mobilità u skambju ta’ għarfien, esperjenza u prattika tajba, jiġifieri l-hekk imsejħa komunitajiet ta’ prattiki (communities of practices);

22.

l-iżvilupp fil-livell Ewropew ta’ strumenti li jiddeterminaw l-isport bħala fattur ta’ tkabbir għall-UE, permezz ta’ programmi ta’ mentoraġġ u azzjonijiet ta’ politika mhux vinkolanti (b’kollaborazzjoni mal-Forum Annwali dwar l-Isport jew l-Info Days, pereżempju) u permezz ta’ appoġġ għall-iskambju tal-aħjar prattiki; fost l-organizzazzjonijiet u l-assoċjazzjonijiet sportivi lokali u reġjonali fir-relazzjoni tagħhom mal-livell nazzjonali u dak Ewropew, abbażi ta’ approċċ minn isfel għal fuq u parteċipattiv li jqis il-ħtiġijiet u r-rekwiżiti tagħhom;

23.

it-tisħiħ tar-rwol tal-awtoritajiet lokali u reġjonali, permezz ta’ involviment aktar attiv u koordinat min-naħa tat-territorji fl-inizjattiva annwali msejħa Ġimgħa Ewropea tal-Isport – sors ta’ motivazzjoni, sa mit-tnedija tagħha, sabiex jitwettqu politiki pubbliċi fuq perjodu ta’ żmien medju u twil li taw prova li jagħmlu impatt fuq l-istili ta’ ħajja u ta’ mġiba u fuq iż-żieda fil-parteċipazzjoni taċ-ċittadini fil-ħajja attiva li b’hekk jiżguraw aktar professjonalità u impjegabbiltà fis-settur tal-isport;

24.

l-appoġġ prattiku tal-Unjoni Ewropea lill-Istati Membri sabiex jimplimentaw bis-sħiħ il-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet tal-Persuni b’Diżabilità b’rabta mad-dimensjoni tal-isport;

Fil-livell tal-programmi

25.

u billi jilqa’ b’sodisfazzjon il-proposta tal-Kummissjoni Ewropea li tirdoppja l-finanzjament tal-Erasmus għall-baġit fit-tul li jmiss tal-UE għall-2021-2027, kif ukoll l-enfasi tagħha fuq l-isports tal-massa (12). Jappella lill-Kummissjoni biex f’dan ir-rigward tiffoka fuq l-iskambju tal-esperjenza bejn il-coaches, l-uffiċjali tal-isport u professjonisti relatati mas-settur b’mod wiesa’ –speċjalment iż-żgħażagħ – pereżempju permezz ta’ attivitajiet ta’ tagħlim bejn il-pari u żjarat ta’ studju, il-mutwalizzazzjoni tal-għarfien espert u l-esperjenza u l-bini tal-kapaċità bejn il-bliet u l-muniċipalitajiet fil-livell lokali sabiex jiġu żviluppati approċċi innovattivi għall-integrazzjoni tal-attività fiżika bħala komponent ewlieni tal-istrateġiji tal-bliet;

26.

talba għall-allokazzjoni ta’ fondi, b’mod speċifiku u espliċitu għall-isport, fil-Fondi Ewropej Strutturali u ta’ Investiment li jmiss, minħabba wkoll in-nuqqas ta’ investiment f’infrastrutturi lokali tal-isport tal-massa, b’enfasi fuq il-promozzjoni tal-attività fiżika partikolarment fiż-żoni żvantaġġati, l-iżgurar tal-aċċess għal attivitajiet sportivi għal kulħadd u t-tisħiħ tal-ħiliet u l-kapaċitajiet umani bħala faċilitaturi ewlenin tal-iżvilupp ekonomiku u soċjali;

27.

il-ħtieġa essenzjali li tiġi introdotta gwida aktar espliċita, dejjem fi ħdan “Erasmus +”, dwar il-ħtieġa li tissaħħaħ il-prattika tal-isport sa mil-livell tal-edukazzjoni obbligatorja;

28.

appell biex il-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej (FSEI) jappoġġjaw l-impjieg, speċjalment fost iż-żgħażagħ, permezz ta’ start-ups jew pjattaformi ta’ innovazzjoni teknoloġika fis-settur u jagħtu spinta lill-isport tal-massa permezz ta’ staġun ġdid ta’ faċilitajiet u infrastruttura sportiva fuq skala żgħira; il-promozzjoni tal-ugwaljanza bejn is-sessi permezz tal-isport għal politiki dwar l-isport iżjed effettivi biex jiżdied il-persentaġġ tal-parteċipazzjoni. Barra minn hekk, il-FSIE jistgħu jappoġġjaw soluzzjonijiet ġodda għall-isfidi speċifiċi ffaċċjati mir-reġjuni tal-UE permezz, pereżempju, tal-appoġġ għall-isport popolari u tradizzjonali u l-promozzjoni tal-integrazzjoni tiegħu fil-kurrikuli tal-edukazzjoni pubblika, li jista’ jintuża sabiex l-Ewropa tiġi promossa u ssir aktar magħrufa filwaqt li jinżammu ħajjin l-ispeċifiċitajiet u l-identità tal-komunitajiet;

29.

il-promozzjoni tas-saħħa permezz tal-eżerċizzji u l-attività fiżika, kif diġà deskritt fil-Karta ta’ Tartu, inkluż fil-post tax-xogħol, billi jiġu kkunsidrati inċentivi għal min iħaddem, inklużi l-SMEs Ewropej, talli jagħmlu dan, biex jitjieb ir-rendiment u l-produttività globali tal-impjegati, u biex jillimitaw l-assenteiżmu u kif ukoll jimpedixxu l-mard;

30.

enfasi fuq l-importanza tal-ippjanar ta’ attivitajiet komunitarji – preferibbilment bil-kooperazzjoni tal-partijiet interessati mis-soċjetà ċivili – f’żoni aċċessibbli li jintlaħqu faċilment minn dawk l-aktar vulnerabbli, b’mod partikolari dawk b’mobbiltà mnaqqsa (13), l-ommijiet u t-tfal, l-anzjani, kif ukoll gruppi li jinsabu f’riskju ta’ esklużjoni soċjali, bħall-immigranti jew dawk li jgħixu f’kundizzjonijiet soċjoekonomiċi prekarji, għal aktar interġenerazzjonalità u integrazzjoni taċ-ċittadini Ewropej; l-ippjanar ta’ attivitajiet komunitarji – għall-persuni fil-ħabsijiet. Għal dan il-għan, jitlob biex tiġi kkunsidrata skema bħal Sport4EU, simili għall-iskema li diġà teżisti WIFI4EU, għall-promozzjoni tas-saħħa permezz tal-eżerċizzji u l-attività fiżika. Din għandha topera fil-livell tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fuq il-bażi ta’ vawċers, imqassma b’mod bilanċjat ġeografikament;

31.

enfasi, permezz tal-edukazzjoni iżda wkoll fi ħdan l-objettivi tematiċi tal-programmi tal-agrikoltura, fuq ir-rabta bejn l-attività fiżika u d-dieta tajba għas-saħħa, b’mod speċjali fl-iskejjel, permezz tal-ħolqien, pereżempju, ta’ laboratorji msejħa “Ġonna tas-saħħa”, sabiex jipprovdu lit-tfal, lill-adolexxenti u lill-familji informazzjoni prattika dwar dieta tajba, l-istaġjonalità tal-frott u l-ħaxix, ir-riskji marbuta ma’ stili ta’ ħajja mhux tajbin għas-saħħa, l-importanza tal-isport u l-attività fiżika;

32.

l-għoti ta’ riżorsi meħtieġa għall-esperimentazzjoni u l-iżvilupp ta’ bliet attivi, fid-dawl tal-attenzjoni enormi mogħtija mill-istituzzjonijiet Ewropej lill-Aġenda Urbana futura, liema bliet huma attraenti ħafna mill-perspettiva tat-turiżmu u l-innovazzjoni, u huma aktar intelliġenti fir-rigward tal-ħtiġijiet tal-popolazzjoni urbana;

33.

l-istedina biex jiġu inklużi, fi ħdan il-proġett Interrail, avvenimenti sportivi u postijiet simboliċi tal-isport sabiex, billi nibdew mill-aktar ġenerazzjonijiet reċenti, il-valuri tal-isport appoġġjati mill-UE jkunu jistgħu jinstabu u jiġu mxerrda, u b’hekk tissaħħaħ l-identità taż-żgħażagħ;

34.

l-użu tal-fondi strutturali disponibbli biex il-bini pubbliku u infrastrutturi pubbliċi oħra jsiru iżjed effiċjenti fl-enerġija sabiex jikkontribwixxu għas-sostenibbiltà ambjentali tal-faċilitajiet eżistenti ddedikati għall-isport, anke permezz tal-prevenzjoni tal-użu dejjem jikber tal-mikroplastiks, filwaqt li tiġi eżaminata l-possibbiltà tal-konverżjoni ta’ faċilitajiet bħal dawn f’faċilitajiet multidixxiplinari b’fondi tal-UE;

35.

l-inklużjoni, fil-programm li jmiss “Horizon Europe”, ta’ opportunitajiet għat-titjib tal-istrumenti tal-ġbir tad-data u l-mudelli tal-ipproċessar tagħhom, għal soluzzjonijiet innovattivi u teknoloġiji ġodda għall-iskambju kontinwu ta’ għarfien, b’risposta wkoll għall-għanijiet espressi mill-presidenza Rumena futura fir-rigward tal-istrateġija ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti u s-Suq Uniku Diġitali;

36.

appell biex l-inizjattivi msemmija hawn fuq jiġu kkunsidrati fin-negozjati tal-Qafas Finanzjarju Pluriennali li jmiss, fejn l-isport jiġi inkluż b’mod effettiv fl-aġenda tal-UE wara l-2020; iħeġġeġ ukoll, f’din il-perspettiva, riflessjoni dwar il-possibbiltà li eventwalment jinħoloq Programm tal-Isport;

Sussidjarjetà u proporzjonalità

37.

jistenna li, fil-proċess ta’ diskussjoni u approvazzjoni sussegwenti tal-QFP li jmiss, ikun hemm l-opportunità li jiġi promoss il-prinċipju tas-sussidjarjetà dwar din il-kwistjoni, kif ukoll li tinġieb għall-attenzjoni tal-KE l-ambizzjoni li għandu jiġi enfasizzat, fiċ-ċirkostanzi adatti, ir-rwol kruċjali tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fl-aspetti ekonomiċi u umani tal-isport;

38.

itenni l-impenn tiegħu li jikkunsidra l-pjani operazzjonali reġjonali, li jiddefinixxu l-istrateġiji ta’ investiment tal-fondi strutturali, strument utli u effettiv ieħor, li lejh għandhom jiġu orjentati dawn l-isforzi, billi jiġu identifikati amministrazzjonijiet lokali u reġjonali bħala garanti ta’ governanza kollaborattiva f’diversi livelli fejn l-istituzzjonijiet, l-impriżi, l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili u ċ-ċittadini jkunu jistgħu jikkontribwixxu għat-tfassil u l-iżvilupp tas-settur;

39.

beħsiebu jipparteċipa, flimkien mal-istituzzjonijiet Ewropej, fi proċess ta’ riflessjoni li jittrasforma d-dibattitu u n-narrattiva politika fi proposti konkreti, skont il-programm ta’ ħidma tal-Kummissjoni SEDEC (21/11/2017, punt 1.2) u l-prijoritajiet politiċi tal-Kumitat tar-Reġjuni;

40.

jittama li l-Kummissjoni timpenja ruħha li l-UE tirratifika l-Konvenzjoni tal-Kunsill tal-Ewropa dwar il-Manipulazzjoni tal-Kompetizzjonijiet Sportivi.

---

(1)  Kummissjoni Ewropea (2014), Sport as a growth engine for EU economy, http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-14-432_en.htm

(2)  Kummissjoni Ewropea, http://ec.europa.eu/growth/content/sport-growth-engine-eu-economy-0_en

(3)  http://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2015/563392/IPOL_STU(2015)563392_EN.pdf

(4)  Studju ISCA/CEBR 2015 f’Narrative review: the state of physical activity in Europe, paġna 37, u PASS Project http://fr.calameo.com/read/000761585fb41d432c387

(5)  Proġett PASS http://fr.calameo.com/read/000761585fb41d432c387

(6)  https://sustainabledevelopment.un.org/post2015/transformingourworld

(7)  Ewrobarometru (data tal-pubblikazzjoni 22/03/2018), https://ec.europa.eu/sport/news/2018/new-eurobarometer-sport-and-physical-activity_en

(8)  Study on the contribution of sport to regional development through the structural funds, https://ec.europa.eu/sport/news/20161018_regional-development-structural-funds_en

(9)  CdR 6329/2015.

(10)  CdR 66/2011 fin.

(11)  https://ec.europa.eu/sport/sites/sport/files/ewos-tartu-call_en.pdf

(12)  COM(2018) 367 final, Proposta għal REGOLAMENT TAL-PARLAMENT EWROPEW U TAL-KUNSILL li jistabbilixxi “Erasmus”: il-programm tal-Unjoni għall-edukazzjoni, it-taħriġ, iż-żgħażagħ u l-isport u li jħassar ir-Regolament (UE) Nru 1288/2013.

(13)  CdR 3952/2013 fin

Opinjoni tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni — Pakkett dwar it-tassazzjoni ġusta

(2018/C 461/07)

Relatur: Paul LINDQUIST (SE/PPE), Membru tal-Kummissjoni tal-Kunsill tal-Kontea ta’ Stokkolma Dokument ta’ referenza: Proposta għal Direttiva tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 2006/112/KE dwar ir-rati tat-taxxa fuq il-valur miżjud COM(2018) 20 final Anness tal-Proposta għal Direttiva tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 2006/112/KE dwar ir-rati tat-taxxa fuq il-valur miżjud COM(2018) 20 final Proposta għal Direttiva tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 2006/112/KE dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud rigward l-iskema speċjali għall-impriżi ż-żgħar COM(2018) 21 final

I.   RAKKOMANDAZZJONIJIET SABIEX JITRESSQU EMENDI

Proposta għal Direttiva tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 2006/112/KE dwar ir-rati tat-taxxa fuq il-valur miżjud

(COM(2018) 20 final)

Emenda 1

Premessa (4)

Test propost mill-Kummissjoni

Emenda tal-KtR

F’sistema definittiva tal-VAT l-Istati Membri kollha jenħtieġ li jiġu ttrattati indaqs u għalhekk jenħtieġ li jkollhom l-istess restrizzjonijiet fl-applikazzjoni tar-rati mnaqqsa tal-VAT, li jentħieġ li tibqa’ eċċezzjoni għar-rata standard. It-tali trattament indaqs mingħajr ir-restrizzjoni tal-flessibilità attwali tal-Istati Membri fl-iffissar tal-VAT jista’ jinkiseb billi kollha kemm huma jitħallew japplikaw rata mnaqqsa li għaliha ma japplikax ir-rekwiżit minimu, kif ukoll eżenzjoni bid-dritt li titnaqqas il-VAT fuq ix-xiri, flimkien ma’ massimu ta’ żewġ rati mnaqqsa ta’ minimu ta’ 5 %.

F’sistema definittiva tal-VAT l-Istati Membri kollha jenħtieġ li jiġu ttrattati indaqs u għalhekk jenħtieġ li jkollhom l-istess restrizzjonijiet fl-applikazzjoni tar-rati mnaqqsa tal-VAT, li jentħieġ li tibqa’ eċċezzjoni għar-rata standard. It-tali trattament indaqs, mingħajr ir-restrizzjoni tal-flessibilità attwali tal-Istati Membri fl-iffissar tal-VAT, jista’ jinkiseb billi kollha kemm huma jitħallew japplikaw rata mnaqqsa li għaliha ma japplikax ir-rekwiżit minimu, sabiex jittieħed kont tal-effetti soċjali jew ambjentali pożittivi ta’ prodotti u servizzi differenti, kif ukoll eżenzjoni bid-dritt li titnaqqas il-VAT fuq ix-xiri, flimkien ma’ massimu ta’ żewġ rati mnaqqsa ta’ minimu ta’ 5 %. Fil-limiti stabbiliti f’din id-Direttiva, huwa possibbli għall-Istati Membri li jżommu r-rati mnaqqsa tal-VAT eżistenti jew li jintroduċu rati oħrajn ġodda li jibbenefikaw lill-konsumatur finali u huma ta’ interess ġenerali, pereżempju għas-servizzi li jirrikjedu ħafna ħaddiema jew biex jiġu koperti kunsiderazzjonijiet soċjali u/jew ambjentali.

Raġuni

Jekk ir-rekwiżiti regolatorji jkunu speċifiċi wisq, ikun hemm riskju konsiderevoli li tiġi ristretta l-flessibbiltà mixtieqa.

Emenda 2

Premessa (8)

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
Filwaqt li l-applikazzjoni ta’ rati differenti f’ċerti żoni remoti għadha possibbli, huwa meħtieġ li jiġi żgurat li r-rata standard tirrispetta l-minimu ta’ 15 %.	Filwaqt li l-applikazzjoni ta’ rati differenti f’ċerti żoni remoti għadha possibbli, huwa meħtieġ li jiġi żgurat li r-rata standard tirrispetta l-minimu ta’ 15 % u l-massimu l-ġdid ta’ 25 % .

Emenda 3

Żid () ġdid wara l-Artikolu 1(1)

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
	L-Artikolu 97 huwa sostitwit bit-test li ġej: “Ir-rata normali ma tistax tkun inqas minn 15 % u mhux akbar minn 25 %.”

Emenda 4

Artikolu 1(2)

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
L-Artikolu 98 jinbidel b’dan li ġej:	L-Artikolu 98 jinbidel b’dan li ġej:
“Artikolu 98	“Artikolu 98
1.   L-Istati Membri jistgħu japplikaw massimu ta’ żewġ rati mnaqqsa.	1.   L-Istati Membri jistgħu japplikaw massimu ta’ żewġ rati mnaqqsa.
Ir-rati mnaqqsa għandhom jiġu ffissati bħala perċentwal tal-ammont taxxabbli, li ma għandux ikun inqas minn 5 %.	Ir-rati mnaqqsa għandhom jiġu ffissati bħala perċentwal tal-ammont taxxabbli, li ma għandux ikun inqas minn 5 %.
2.   B’deroga mill-paragrafu 1, minbarra ż-żewġ rati mnaqqsa l-Istati Membri jistgħu japplikaw rata mnaqqsa aktar baxxa mill-minimu ta’ 5 % u eżenzjoni bil-possibbiltà ta’ tnaqqis tal-VAT imħallsa fl-istadju preċedenti.	2.   B’deroga mill-paragrafu 1, minbarra ż-żewġ rati mnaqqsa l-Istati Membri jistgħu japplikaw rata mnaqqsa aktar baxxa mill-minimu ta’ 5 % u eżenzjoni bil-possibbiltà ta’ tnaqqis tal-VAT imħallsa fl-istadju preċedenti.
3.   Ir-rati mnaqqsa u l-eżenzjonijiet applikati skont il-paragrafi 1 u 2 għandhom jibbenefikaw biss lill-konsumatur finali u għandhom ikunu applikati biex, b’mod konsistenti, jintlaħaq għan ta’ interess ġenerali.	3.   Ir-rati mnaqqsa u l-eżenzjonijiet applikati skont il-paragrafi 1 u 2 għandhom jibbenefikaw lill-konsumatur finali u għandhom ikunu applikati biex, b’mod konsistenti, jintlaħaq għan ta’ interess ġenerali li jqis l-effetti soċjali u ambjentali pożittivi ta’ prodotti u servizzi differenti .
Ir-rati mnaqqsa u l-eżenzjonijiet imsemmija fil-paragrafi 1 u 2 ma għandhomx jiġu applikati għall-oġġetti u s-servizzi fil-kategoriji stabbiliti fl-Anness IIIa.”;	Ir-rati mnaqqsa u l-eżenzjonijiet imsemmija fil- paragrafi 1 u 2 ma għandhomx jiġu applikati għall-oġġetti u s-servizzi fil-kategoriji stabbiliti fl-Anness IIIa.”;

Raġuni

Jiġu limitati l-eżenzjonijiet b’tali mod li l-benefiċċji għall-konsumatur finali “biss” jistgħu jkunu diffiċli biex jiġu implimentati fil-prattika minħabba li ħafna oġġetti u servizzi huma mibjugħa lil konsumaturi u kumpaniji individwali. Il-premessi jiddikjaraw li l-ħsieb bażiku wara l-proposta huwa fost affarijiet oħra li jiġi preservat il-funzjonament tas-suq intern, tiġi evitata kumplessità mhux meħtieġa u b’hekk tiġi evitata żieda fl-ispejjeż tan-negozju. Il-kelma “biss” għandha għalhekk titħassar mit-test tad-Direttiva.

Anness tal-Proposta għal Direttiva tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 2006/112/KE dwar ir-rati tat-taxxa fuq il-valur miżjud

(COM(2018) 20 final)

Emenda 5

Numru 5

Test propost mill-Kummissjoni					Emenda tal-KtR
(5)	Il-provvista ta’ xorb alkoħoliku	11.01 11.02 11.03 11.05 47.00.25	Ebda	Ebda	(5)	Il-provvista ta’ xorb alkoħoliku	11.01 11.02 11.03 11.04 11.05 47.00.25	Ebda	Ebda

Raġuni

Ma hemm l-ebda raġuni għalfejn l-alkoħol prodott fil-vermut u nbejjed aromatizzati oħrajn ikun intaxxat b’rata mnaqqsa.

Emenda 6

Numru 7

Test propost mill-Kummissjoni					Emenda tal-KtR
(7)	Il-provvista, il-kiri, il-manutenzjoni u t-tiswija ta’ mezzi tat-trasport	29 30 33.15 33.16 45 47.00.81 77.1 77.34 77.35 77.39.13	Il-provvista, il-kiri, il-manutenzjoni u t-tiswija ta’ roti, prammijiet tat-tfal u siġġijiet bir-roti ….	30.92 33.17.19 47.00.45 47.00.75 77.21.10 77.29.19 95.29.12 29.10.24 45.11.245.11.3	(7)	Il-provvista, il-kiri, il-manutenzjoni u t-tiswija ta’ mezzi tat-trasport	29 30 33.15 33.16 45 47.00.81 77.1 77.34 77.35 77.39.13	Il-provvista, il-kiri, il-manutenzjoni u t-tiswija ta’ roti (inklużi r-roti elettriċi), mopeds elettriċi , prammijiet tat-tfal u siġġijiet bir-roti …..	30.92 33.17.19 47.00.45 47.00.75 77.21.10 77.29.19 95.29.12 29.10.24 45.11.245.11.3

Raġuni

Għandu jkun ċar li l-Istati Membri jistgħu japplikaw rata mnaqqsa għar-roti elettriċi u l-mopeds elettriċi. Ir-roti elettriċi u l-mopeds elettriċi jaqdu rwol importanti fil-mobilità.

Emenda 7

Numru 10

Test propost mill-Kummissjoni					Emenda tal-KtR
(10)	Il-provvista ta’ prodotti tal-kompjuter, prodotti elettroniċi u prodotti ottiċi; il-provvista ta’ arloġġi tal-idejn	26 47.00.3 47.00.82 47.00.83 47.00.88	Ebda	Ebda	(10)	Il-provvista ta’ prodotti tal-kompjuter, prodotti elettroniċi u prodotti ottiċi; il-provvista ta’ arloġġi tal-idejn	26 47.00.3 47.00.82 47.00.83 47.00.88	Tagħmir għall-irradjazzjoni, elettromediku u elettroterapewtiku; nuċċalijiet u lentijiet ta’ kuntatt	26.60 32.50.4

Raġuni

L-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu japplikaw rati ta’ taxxa mnaqqsa għal nuċċalijiet u lentijiet ta’ kuntatt, kif ukoll pacemakers u strumenti għas-smigħ.

Emenda 8

Numru 15

Test propost mill-Kummissjoni					Emenda tal-KtR
(15)	Il-provvista ta’ servizzi finanzjarji u ta’ assigurazzjoni	64 65 66	Ebda	Ebda	(15)	Il-provvista ta’ servizzi finanzjarji	64 66	Ebda	Ebda

Raġuni

Skont l-Artikolu 135(1)(a) tad-Direttiva 2006/112/KE, l-Istati Membri huma meħtieġa li jeżentaw transazzjonijet tal-assigurazzjoni u ta’ riassigurazzjoni, inklużi servizzi relatati mwettqa mill-brokers u l-aġenti tal-assigurazzjoni, mit-taxxa.

Għalhekk, il-proposta tal-Kummissjoni tikkontradixxi t-test tad-Direttiva 2006/112/KE.

Proposta għal Direttiva tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 2006/112/KE dwar is-sistema komuni ta’ taxxa fuq il-valur miżjud rigward l-iskema speċjali għall-impriżi ż-żgħar

(COM(2018) 21 final)

Emenda 9

Premessa (13)

Test propost mill-Kummissjoni

Emenda tal-KtR

Barra minn hekk, sabiex tiġi żgurata l-konformità mal-kundizzjonijiet għal eżenzjoni mogħtija minn Stat Membru lil impriżi li mhumiex stabbiliti hemmhekk, jeħtieġ li tintalab notifika minn qabel bl-intenzjoni tagħhom li jibbenefikaw mill-eżenzjoni. Jenħtieġ li din in-notifika ssir mill-impriża ż-żgħira lill-Istat Membru fejn hi stabbilita . Wara, abbażi tal-informazzjoni ddikjarata fuq il-fatturat ta’ dik l-impriża, jenħtieġ li dak l-Istat Membru jipprovdi dik l-informazzjoni lill-Istati Membri l-oħra kkonċernati.

Barra minn hekk, sabiex tiġi żgurata l-konformità mal-kundizzjonijiet għal eżenzjoni mogħtija minn Stat Membru lil impriżi li mhumiex stabbiliti hemmhekk, jeħtieġ li tintalab notifika minn qabel bl-intenzjoni tagħhom li jibbenefikaw mill-eżenzjoni. Jenħtieġ li din in-notifika ssir permezz ta’ portal elettroniku li għandu jitwaqqaf mill-Kummissjoni . Wara, abbażi tal-informazzjoni ddikjarata fuq il-fatturat ta’ dik l-impriża, jenħtieġ li l-Istat Membru fejn hi stabbilita jipprovdi dik l-informazzjoni lill-Istati Membri l-oħra kkonċernati.

Raġuni

Din l-emenda hija marbuta mal-emenda tal-Artikolu 1(12) – din tirriproduċi l-proposta stabbilita fl-abbozz ta’ rapport preżentat lill-Parlament Ewropew minn T. Vandenkendelaere (PPE/BE).

Emenda 10

Artikolu 1(12)

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
L-Artikolu 284 jinbidel b’dan li ġej:	L-Artikolu 284 jinbidel b’dan li ġej:
“Artikolu 284	“Artikolu 284
1.   L-Istati Membri jistgħu jeżentaw il-provvista ta’ merkanzija u servizzi magħmula fit-territorju tagħhom minn impriżi żgħar stabbiliti f’dak it-territorju li l-fatturat annwali tagħhom fl-Istat Membru, attribwibbli għal dawn il-provvisti, ma jaqbiżx limitu stabbilit minn dawk l-Istati Membri għall-applikazzjoni ta’ din l-eżenzjoni.	1.   L-Istati Membri jistgħu jeżentaw il-provvista ta’ merkanzija u servizzi magħmula fit-territorju tagħhom minn impriżi żgħar stabbiliti f’dak it-territorju li l-fatturat annwali tagħhom fl-Istat Membru, attribwibbli għal dawn il-provvisti, ma jaqbiżx limitu stabbilit minn dawk l-Istati Membri għall-applikazzjoni ta’ din l-eżenzjoni.
L-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu diversi limiti għal setturi ta’ negozju differenti bbażati fuq kriterji oġġettivi. Madankollu, dawk il-limiti m’għandhomx ikunu aktar minn EUR 85 000 jew l-ekwivalenti fil-munita nazzjonali.	L-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu diversi limiti bbażati fuq kriterji oġġettivi. Madankollu, dawk il-limiti m’għandhomx ikunu aktar minn EUR 100 000 jew l-ekwivalenti fil-munita nazzjonali.
2.   L-Istati Membri li jkunu daħħlu fis-seħħ l-eżenzjoni għall-impriżi ż-żgħar għandhom jeżentaw ukoll il-provvisti ta’ merkanzija u servizzi fit-territorju tagħhom stess magħmula minn impriżi stabbiliti fi Stat Membru ieħor, dment li jiġu ssodisfati l-kundizzjonijiet li ġejjin: (a) il-fatturat annwali fl-Unjoni ta’ dik l-impriża ż-żgħira ma jaqbiżx il-EUR 100 000 ; (b) il-valur tal-provvisti fl-Istat Membru fejn mhix stabbilita l-impriża ma jaqbiżx il-limitu applikabbli f’dak l-Istat Membru għall-għoti ta’ eżenzjoni lill-impriżi stabbiliti f’dak l-Istat Membru.	2.   L-Istati Membri li jkunu daħħlu fis-seħħ l-eżenzjoni għall-impriżi ż-żgħar għandhom jeżentaw ukoll il-provvisti ta’ merkanzija u servizzi fit-territorju tagħhom stess magħmula minn impriżi stabbiliti fi Stat Membru ieħor, dment li jiġu ssodisfati l-kundizzjonijiet li ġejjin: (a) il-fatturat annwali fl-Unjoni ta’ dik l-impriża ż-żgħira ma jaqbiżx il-EUR 100 000 ; (b) il-valur tal-provvisti fl-Istat Membru fejn mhix stabbilita l-impriża ma jaqbiżx il-limitu applikabbli f’dak l-Istat Membru għall-għoti ta’ eżenzjoni lill-impriżi stabbiliti f’dak l-Istat Membru.
3.   L-Istati Membri għandhom jieħdu miżuri xierqa biex jiżguraw li l-impriżi ż-żgħar li jibbenefikaw mill-eżenzjoni jissodisfaw il-kundizzjonijiet imsemmija fil-paragrafi 1 u 2.	3.   L-Istati Membri għandhom jieħdu miżuri xierqa biex jiżguraw li l-impriżi ż-żgħar li jibbenefikaw mill-eżenzjoni jissodisfaw il-kundizzjonijiet imsemmija fil-paragrafi 1 u 2.
4.    Qabel ma tibbenefika mill-eżenzjoni fi Stati Membri oħra, l-impriża ż-żgħira għandha tinnotifika lill-Istat Membru fejn tkun stabbilita .	4.    Il-Kummissjoni għandha tistabbilixxi portal onlajn li permezz tiegħu l-impriżi ż-żgħar li jixtiequ jagħmlu użu mill-eżenzjoni fi Stat Membru ieħor, jistgħu jirreġistraw .
Meta impriża żgħira tibbenefika mill-eżenzjoni fi Stati Membri oħra għajr dak li fih hija stabbilita, l-Istat Membru ta’ stabbiliment għandu jieħu l-miżuri kollha meħtieġa biex jiżgura d-dikjarazzjoni eżatta tal-fatturat annwali fl-Unjoni u tal-fatturat annwali fl-Istat Membru mill-impriża u għandu jinforma lill-awtoritajiet tat-taxxa tal-Istati Membri kkonċernati l-oħra li fihom l-impriża ż-żgħira twettaq provvista.”;	Meta impriża żgħira tibbenefika mill-eżenzjoni fi Stati Membri oħra għajr dak li fih hija stabbilita, l-Istat Membru ta’ stabbiliment għandu jieħu l-miżuri kollha meħtieġa biex jiżgura d-dikjarazzjoni eżatta tal-fatturat annwali fl-Unjoni u tal-fatturat annwali fl-Istat Membru mill-impriża u għandu jinforma lill-awtoritajiet tat-taxxa tal-Istati Membri kkonċernati l-oħra li fihom l-impriża ż-żgħira twettaq provvista.”;

Raġuni

Il-prinċipju tas-sussidjarjetà jitlob li l-livell limitu nazzjonali għandu jkun materja ta’ kompetenza nazzjonali. Għalhekk, m’għandux ikun introdott livell limitu ieħor apparti dak komuni tal-UE ta’ EUR 100 000. Il-possibilità ta’ livelli limiti nazzjonali differenti hija tajba għax tippermetti aktar flessibilità, iżda jekk din tkun limitata għal setturi ta’ negozju differenti tista’ toħloq problemi ta’ delineazzjoni.

Emenda 11

Artikolu 1(15)

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
jiddaħħal l-Artikolu 288a li ġej:	jiddaħħal l-Artikolu 288a li ġej:
“Artikolu 288a	“Artikolu 288a
Meta matul sena kalendarja sussegwenti l-fatturat annwali fl-Istat Membru ta’ impriża żgħira jaqbeż il-limitu tal-eżenzjoni msemmija fl-Artikolu 284(1), l-impriża ż-żgħira għandha tkun tista’ tkompli tibbenefika mill-eżenzjoni għal dik is-sena, dment li l-fatturat annwali tagħha fl-Istat Membru matul dik is-sena ma jaqbiżx il-limitu stabbilit fl-Artikolu 284(1) b’aktar minn 50 % .”;	Meta matul sena kalendarja sussegwenti l-fatturat annwali fl-Istat Membru ta’ impriża żgħira jaqbeż il-limitu tal-eżenzjoni msemmija fl-Artikolu 284(1), l-impriża ż-żgħira għandha tkun tista’ tkompli tibbenefika mill-eżenzjoni għal dik is-sena, dment li l-fatturat annwali tagħha fl-Istat Membru matul dik is-sena ma jaqbiżx il-limitu stabbilit fl-Artikolu 284(1) b’aktar minn 33 % .”;

Raġuni

Id-dispożizzjoni tnaqqas l-effett ta’ “preċipizju”, iżda tista’ tfixkel il-kompetizzjoni għal kumpaniji li ma jistgħux jibbenefikaw mill-eżenzjoni. Għalhekk, l-ammont li bih jista’ jinqabeż il-limitu għandu jitnaqqas minn 50 % għal 33 %.

II.   RAKKOMANDAZZJONIJIET TA’ POLITIKA

IL-KUMITAT EWROPEW TAR-REĠJUNI

1.

jilqa’ l-inizjattiva tal-Kummissjoni għar-riforma tas-sistema eżistenti tal-VAT tal-UE sabiex tappoġġja aħjar suq intern li jiffunzjona u tiżgura li r-regoli tal-VAT jiġu adattati għall-bidliet fl-ekonomija globali u diġitali;

2.

madankollu, jinnota li huwa importanti għad-dispożizzjoni li tevita xkiel għall-kompetizzjoni, aktar burokrazija żejda u spejjeż ogħla għan-negozju għal intrapriżi żgħar u medji (SMEs), kif ukoll għall-awtoritajiet lokali u reġjonali;

3.

jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li d-differenzi bejn is-sistemi tal-VAT u r-rati stabbiliti jaffettwaw partikolarment ir-reġjuni tal-fruntiera u l-attivitajiet tal-SMEs f’dawn ir-reġjuni. Għalhekk huwa neċessarju li jkun ivvalutat l-impatt territorjali tal-proposti biex tkun offruta flessibilità akbar fl-iffissar tar-rati tal-VAT u kif ukoll il-limiti proposti;

Sistema komuni tal-VAT

4.

japprova l-proposta tal-Kummissjoni li l-oġġetti u s-servizzi għandhom ikunu intaxxati abbażi tal-prinċipju tad-destinazzjoni, peress li dan jinvolvi anqas riskju li jxekkel il-kompetizzjoni;

5.

jappoġġja Artikoli 98(1) u (2) tal-proposta li permezz tagħhom l-Istati Membri jistgħu japplikaw massimu ta’ żewġ rati ta’ taxxa mnaqqsin ta’ mill-inqas 5 % u biex japplikaw rata waħda ta’ taxxa mnaqqsa, li għaliha mhux meħtieġ minimu ta’ 5 %, kif ukoll eżenzjoni bid-dritt li jitnaqqas il-VAT fuq ix-xiri;

6.

jilqa’ l-proposta tal-Kummissjoni biex tipprepara lista (Anness IIIa) ta’ prodotti li fuqhom ma tistax titnaqqas ir-rata tal-VAT, mhux kif inhi attwalment li jkun hemm lista (li tinkludi wkoll diversi derogi temporanji) ta’ prodotti li fuqhom ir-rata tal-VAT tista’ tkun anqas mir-rata standard. Il-proposta tipprovdi flessibbiltà akbar għall-Istati Membri individwali u telimina n-nuqqas ta’ newtralità fiskali minħabba l-fatt li ċerti Stati Membri ma jistgħux jirreplikaw ir-rati mnaqqsa tal-VAT li Stati Membri oħrajn japplikaw għal ċerti prodotti. Huwa importanti li wieħed jinnota li l-għan tal-lista huwa li jiġi evitat it-tfixkil tal-kompetizzjoni u li m’għandhiex tintuża biex jintlaħqu għanijiet politiċi oħrajn;

7.

huwa tal-fehma li l-qafas regolatorju attwali mhux biss iwassal għal nuqqas ta’ newtralità bejn l-Istati Membri, iżda wkoll jimpedixxi milli jiġu sfruttati l-opportunitajiet ta’ żvilupp teknoloġiku peress li l-istess beni/servizzi jiġu ntaxxati b’rati differenti skont it-tip ta’ distribuzzjoni. Eżempju ċar ta’ dan huwa l-projbizzjoni ta’ VAT imnaqqas fuq il-pubblikazzjonijiet diġitali bħall-gazzetti, il-kotba awdjo u l-mużika strimjata. Dan laqat b’mod partikolari lis-settur tal-gazzetti li bħalissa għaddej minn tibdil strutturali kbir, fid-dawl tal-fatt li l-konsum tal-midja qed isir dejjem iżjed diġitalizzat, u f’perjodu meta ma nistgħux nissottovalutaw l-importanza tal-gazzetti għad-demokrazija;

8.

jassumi li Artikolu 98(3) ser japplika għal oġġetti u servizzi li tipikament jinxtraw mill-konsumaturi individwali. Meta dan ikun stabbilit, għandu jkun possibbli li jinbiegħu oġġetti u servizzi b’rata ta’ taxxa imnaqqsa anke jekk dawn jinbiegħu kemm lin-negozji u kif ukoll lill-individwi privati;

9.

jenfasizza, li t-terminu “konsumatur finali” jista’ jwassal għal ċerti problemi ta’ implimentazzjoni. “Konsumatur finali” fil-kuntest tal-VAT jista’ jkun individwu privat, persuna legali mhux taxxabbli jew persuna taxxabbli li tmexxi attività li hija eżenti mit-taxxa mingħajr id-dritt li tnaqqas il-VAT. Madankollu, il-memorandum ta’ spjegazzjoni jindika li l-konsumatur finali huwa l-persuna li takkwista oġġetti u servizzi għall-użu personali. Peress li l-persuni legali jistgħu jkunu wkoll konsumaturi finali, il-KtR jemmen li r-rekwiżit għandu jinkludi lil dawn il-persuni wkoll;

10.

jappoġġja l-proposta sabiex ir-rata medja ponderata (RMP) titħalla taqbeż it-12 % sabiex tiżgura li d-dħul tal-Istati Membri jkun protett;

11.

jirrimarka li flessibilità akbar fl-adozzjoni tar-rati tal-VAT tista’ trendi l-affarijiet aktar kumplikati, speċjalment għall-intrapriżi żgħar u medji li m’għandhomx l-istess riżorsi u strutturi organizzattivi bħall-intrapriżi kbar biex ikunu jistgħu jirreaġixxu għal numru ta’ rati differenti ta’ taxxa fil-kummerċ transkonfinali;

12.

iħeġġeġ lill-Kummissjoni Ewropea sabiex tistabbilixxi portal elettroniku, pereżempju billi tiżviluppa aktar il-portal tal-web eżistenti tat-TEDB, biex tippermetti lin-negozji jżommu kont tas-sistemi differenti ta’ VAT tal-Istati Membri kollha u biex tinnotifika, fil-kuntest tal-kundizzjonijiet tal-eżenzjoni mogħtija minn Stat Membru lill-impriżi li mhumiex stabbiliti hemmhekk, l-intenzjoni tal-impriżi kkonċernati li jagħmlu użu mill-eżenzjoni. Din l-għodda għandha tkun faċilment aċċessibbli, affidabbli u disponibbli fil-lingwi kollha tal-UE;

13.

jistieden ukoll lill-Kummissjoni sabiex testendi l-ambitu għall-użu tal-iskema ta’ Mini One Stop Shop (MOSS) bħala parti mill-implimentazzjoni ta’ din il-proposta. L-iskema MOSS ser tkun partikolarment importanti għall-ipproċessar amministrattiv tal-VAT fil-pajjiż destinatarju;

14.

jemmen li aktar flessibilità fl-adozzjoni tar-rati tal-VAT tista’ tagħmilha aktar diffiċli sabiex ikun determinat kif tista’ tiġi intaxxata tranżazzjoni li tinvolvi diversi fornituri. Din taffettwa r-rata ta’ taxxa applikabbli, l-ammont taxxabbli, il-forma tal-fattura u liema pajjiż huwa l-pajjiż ta’ tassazzjoni. Dan il-fatt jista’ jwassal għal problemi bil-fatturati u jiġġenera l-inċertezza, spejjeż u tilwim, fejn il-kwistjoni tiġi indirizzata b’modi differenti fi Stati Membri differenti. Għaldaqstant, il-Kummissjoni għandha tipprovdi linji gwida ċari dwar kif għandhom ikunu ġestiti t-tranżazzjonijiet li jinvolvu fornituri diversi;

Semplifikazzjoni tar-regoli għall-intrapriżi ż-żgħar

15.

jilqa’ l-proposta tal-Kummissjoni Ewropea li tagħti aktar lok lill-Istati Membri biex jissemplifikaw il-proċeduri tal-VAT għall-kumpaniji żgħar. Madankollu, huwa importanti li titjieb l-effiċjenza tat-taxxa u l-ġlieda kontra l-frodi biex ikun evitat ix-xkiel għall-kompetizzjoni u biex ikun żgurat id-dħul fiskali tal-Istati Membri;

16.

japprova d-definizzjoni proposta ta’ “intrapriża żgħira” bħala negozju b’fatturat annwali fis-suq uniku ta’ anqas minn EUR 2 000 000;

17.

jindika li l-frammentazzjoni u l-kumplessità tas-sistema tal-VAT tikkawża spejjeż kbar għall-konformità għan-negozji involuti fi tranżazzjonijiet transkonfinali. Dawn l-ispejjeż huma għoljin b’mod sproporzjonat għal intrapriżi żgħar u medji, li jiffurmaw is-sinsla tal-ekonomija u l-bażi għall-impjieg fil-livell reġjonali, b’mod partikolari għan-negozji żgħar b’fatturat li ma jaqbiżx EUR 2 000 000. Dawn il-kumpaniji huma madwar 98 % tal-intrapriżi kollha tal-UE, u jikkontribwixxu madwar 15 % tal-fatturat totali u madwar 25 % tad-dħul nett totali tal-VAT;

18.

jiġbed l-attenzjoni li fir-rigward tal-fornitura tas-servizzi elettroniċi, jista’ jkun diffiċli li jiġi stabbilit f’liema Stat Membru jinsab il-konsumatur. F’xi każi l-burokrazija żejda involuta biex kumpaniji żgħar jiddeterminaw dan għas-sodisfazzjon tal-awtoritajiet tat-taxxa jista’ jkun tali li jiskoraġġihom milli jinnegozjaw ma’ klijenti fi Stati Membri oħrajn. Sabiex jitnaqqas il-piż regolatorju għan-negozji ż-żgħar b’fatturat ta’ anqas minn EUR 2 000 000 fl-Unjoni, dawn għandhom ikunu jistgħu, bħala alternattiva, jitolbu l-ogħla rata ta’ VAT applikabbli fl-Unjoni għal servizz partikolari;

19.

jikkondividi l-fehma tal-Kummissjoni li l-ispejjeż tal-osservanza mas-sistema tal-VAT għandhom ikunu baxxi kemm jista’ jkun, u jinsab kuntent li l-proposta hija mistennija li tnaqqas l-ispejjeż tal-konformità mal-VAT tal-intrapriżi żgħar u medji sa 18 % fis-sena;

20.

jappoġġja l-proposta sabiex l-eżenzjoni għan-negozji ż-żgħar issir aċċessibbli għan-negozji kollha stabbiliti fi Stat Membru ieħor bil-kondizzjoni li l-fatturat annwali tagħhom fl-UE ma jaqbiżx EUR 100 000, iżda jaħseb li jkun xieraq li jkun ivvalutat ir-riskju tal-effetti li jxekklu t-tkabbir. Il-qbiż tal-limitu jista’ jirrappreżenta spiża konsiderevoli ta’ negozju għal kumpanija li ġiet eżentata mit-taxxa u li għaldaqstant kellha piż amministrattiv anqas konsiderevoli;

21.

jilqa’ l-proposta biex negozji żgħar jitħallew joħorġu fatturi semplifikati, kif ukoll il-proposta li teżenta negozji li huma eżentati mill-VAT mill-obbligu li joħorġu fatturi;

22.

jaqbel mal-proposta li l-perjodu tal-kont għad-dikjarazzjoni tal-VAT ta’ negozji żgħar jista’ jkun sena kalendarja;

23.

jistaqsi għaliex kumpaniji eżentati mill-VAT jistgħu jevitaw l-obbligi kollha ta’ kontabilità u żamma. Hemm ir-riskju li konċessjoni bħal din tista’ tiġi abbużata għaliex ser ikun diffiċli għall-Istati Membri biex jivverifikaw jekk kumpanija hijiex teċċedi l-livell limitu;

24.

jinnota li f’diversi Stati Membri qed jittieħdu miżuri biex tiġi ssemplifikata r-reġistrazzjoni ta’ kumpaniji ġodda, bil-għan li jitjieb l-ambjent tan-negozju, minkejja l-fatt li dan jista’ jżid ir-riskju tal-hekk imsejħa frodi karusell. Matul l-2014 biss it-telf ta’ VAT mill-frodi karusell kien stmat li jlaħħaq EUR 50 biljun. Huwa importanti li titjieb l-effiċjenza tat-taxxa u li tkun miġġielda l-frodi sabiex jitnaqqas dan it-telf.

Opinjoni tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni — Pjan ta’ Azzjoni għall-Edukazzjoni Diġitali

(2018/C 461/08)

Relatur ġenerali: Domenico GAMBACORTA (IT/PPE), President tal-Provinċja ta’Avellino Dokument ta’ referenza: Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni dwar il-Pjan ta’ Azzjoni għall-Edukazzjoni Diġitali, COM(2018) 22 final

RAKKOMANDAZZJONIJIET TA’ POLITIKA

IL-KUMITAT EWROPEW TAR-REĠJUNI

Messaġġi ewlenin

1.

jenfasizza li l-edukazzjoni, mill-Proċess ta’ Bolonja ’l hawn, bdiet taqdi rwol kruċjali fil-ħolqien ta’ spazju Ewropew għad-djalogu u l-kooperazzjoni dwar il-prinċipji fundamentali — il-libertà tal-espressjoni, it-tolleranza, il-libertà tar-riċerka, il-moviment liberu tal-istudenti u l-persunal, l-involviment tal-istudenti u l-kokreazzjoni tat-tagħlim tul il-ħajja — li jirriflettu l-valuri bażiċi tas-soċjetà Ewropea attwali;

2.

jindika li l-impenn tal-Istati Membri tal-UE li jipprovdu liż-żgħażagħ “bl-aħjar edukazzjoni u t-taħriġ” ġie kkonfermat f’dikjarazzjonijiet reċenti (Bratislava, Settembru 2016; Ruma, Marzu 2017) u fis-summits (Tallinn, Mejju 2017; Gothenburg, Novembru 2017; Brussell, Jannar 2018);

3.

jenfasizza kif ir-rivoluzzjoni diġitali ser tkompli tibdel b’mod sinifikanti l-mod kif l-Ewropej jgħixu, jaħdmu, jistudjaw u jibnu relazzjonijiet u li l-ħiliet u l-kompetenzi diġitali huma fundamentali apparti l-litteriżmu u n-numeriżmu, sabiex iċ-ċittadini jiġu megħjuna jilqgħu l-isfidi ta’ dinja globalizzata u interkonnessa li tinbidel b’mod konstanti;

4.

jaqbel li l-kisba tal-ħiliet u l-kompetenzi diġitali jeħtieġ li tibda minn età bikrija u tkompli tul il-ħajja, bħala parti mill-kurrikuli edukattivi fil-fażi tat-tfulija bikrija u fl-edukazzjoni tal-adulti;

5.

jirrikonoxxi li l-iżvilupp tal-ħiliet diġitali tal-forza tax-xogħol tal-UE huwa essenzjali sabiex jiġu indirizzati t-trasformazzjoni tas-suq tax-xogħol u biex jiġu evitati diskrepanzi jew spariġġi fil-ħiliet;

6.

huwa tal-fehma li l-edukazzjoni diġitali hija neċessità u opportunità biex jiġu indirizzati l-isfidi edukattivi, eż. il-possibbiltà ta’ tagħlim aktar personalizzat u inklużiv għal persuni bi bżonnijiet edukattivi speċjali u b’diżabilitajiet, migranti u persuni f’sistemi tal-kura tal-Istati Membri;

7.

jinnota li l-iżvilupp tal-kompetenzi diġitali huwa għodda mill-aqwa għall-iżvilupp ta’ talent intraprenditorjali ġdid, għall-awtonomija ta’ kompiti individwali u komplementari, kif ukoll għax-xogħol f’timijiet multidixxiplinari jew ġeografikament differenti;

8.

jenfasizza l-potenzjal tat-trasformazzjoni diġitali għall-mobilità ’l fuq, għat-tiswir ta’ ċittadini mħarrġa u infurmati aħjar, għat-tħeġġiġ tal-involviment ċiviku, għad-demokratizzazzjoni tal-għarfien, u għat-tisħiħ tal-aċċess għall-informazzjoni, biex tiġi żgurata identità diġitali b’saħħitha u ċittadinanza diġitali attiva u responsabbli;

9.

jenfasizza li l-utenti li mhumiex preparati kif imiss huma partikolarment suxxettibbli li jbatu minħabba l-bosta riskji moħbija fl-użu inkonxju tar-riżorsi diġitali, inklużi l-bullying ċibernetiku, il-“phishing”, is-“sexting”, is-“sextortion”, l-IGD (Internet Gaming Disorder), sintomi tal-istress relatat max-xogħol diġitali, u l-FOMO (“Fear of Missing Out”);

10.

jeħtieġ li tingħata attenzjoni akbar lit-tisħiħ tal-ħsieb b’mod kritiku u l-litteriżmu medjatiku tal-adulti, tat-tfal u taż-żgħażagħ sabiex ikunu jistgħu jiġġudikaw u jegħlbu t-tixrid fuq skala wiesgħa tal-aħbarijiet foloz u r-riskji tal-użu mhux kritiku tal-informazzjoni disponibbli fuq l-Internet jew tal-informazzjoni diġitalment aċċessibbli;

11.

jindika r-riskju li l-introduzzjoni massiva ta’ algoritmi u sistemi ta’ tagħlim awtomatiku (machine learning) abbażi tal-intelliġenza artifiċjali u l-analitika tad-data toħloq lil-libertà pedagoġika kif ukoll lin-newtralità, lis-sigurtà tad-data u kwistjonijiet ta’ privatezza;

12.

isemmi xi wħud mir-riżultati pprovduti fil-pubblikazzjoni “Survey of Schools: ICT in Education” (1) (2013), li jgħidu li: — il-forniment tal-infrastruttura fil-livell skolastiku jvarja b’mod konsiderevoli bejn il-pajjiżi differenti; — madwar 50 % biss tal-istudenti fl-UE jiġu mgħallma minn għalliema li jkollhom attitudni pożittiva dwar il-ħiliet tagħhom li jintegraw it-teknoloġiji diġitali b’mod pedagoġikament siewi fl-attivitajiet tat-tagħlim; — madwar 25-30 % biss tal-istudenti jiġu mgħallma minn għalliema li għalihom it-taħriġ fl-ICT huwa obbligatorju;

13.

għaldaqstant, jirrimarka li r-rwol kruċjali tal-għalliema u l-edukaturi f’li jiggwidaw l-istudenti lejn prattiki innovattivi għall-ħolqien tal-għarfien permezz ta’ rabtiet adatti bejn it-tagħlim formali, mhux formali u informali, jekk wieħed jassumi li ma hemm l-ebda approċċ “wieħed tajjeb għal kulħadd” biex jiżdiedu l-innovazzjonijiet diġitali fl-edukazzjoni;

14.

jenfasizza li l-korp tal-għalliema, il-bordijiet ta’ tmexxija tal-iskejjel u operaturi oħra tal-edukazzjoni jeħtieġu appoġġ u taħriġ rilevanti biex isibu triqthom b’mod effiċjenti biex ifasslu metodoloġiji ta’ tagħlim tradizzjonali bl-opportunitajiet ippreżentati mit-teknoloġiji diġitali;

15.

għal dan l-għan, jissuġġerixxi kooperazzjoni bejn il-partijiet interessati privati u pubbliċi li tinvolvi fornituri tat-teknoloġija edukattiva, permezz tal-organizzazzjonijiet settorjali fejn jeżistu, sabiex jipprovdu taħriġ għall-għalliema flimkien ma’ materjal edukattiv diġitali mingħajr ħlas, u jsolvu wkoll kwistjonijiet transkonfinali relatati mad-drittijiet tal-awtur;

16.

jindika r-riskji meta kumpaniji diġitali kbar, u b’mod partikolari GAFAM (Google, Amazon, Facebook, Apple u Microsoft) jimponu l-istandards tagħhom fl-edukazzjoni, billi jipprovdu l-ħardwer u/jew is-softwer u r-riżorsi edukattivi tagħhom, u għal dan il-għan għandhom jiġu stabbiliti kontrolli stretti fir-rigward tal-protezzjoni tad-data u d-drittijiet tal-awtur;

17.

jenfasizza l-ħtieġa li jitnaqqas id-distakk diġitali eżistenti meta wieħed iqis il-fatturi determinanti differenti tal-fenomenu, eż. residenza f’kuntesti ġeografiċi u demografiċi differenti, il-lingwi vernakulari, livelli ta’ edukazzjoni differenti, differenzi speċifiċi skont is-sess u l-età, il-possibbiltà ta’ diżabbiltà jew is-sħubija fi gruppi soċjoekonomiċi żvantaġġati;

18.

jisħaq fuq il-ħtieġa li jiġi sfruttat aħjar l-appoġġ finanzjarju tal-UE sabiex jiġi żgurat li l-iskejjel u l-istabbilimenti edukattivi, inklużi mhux biss iċ-ċentri li joffru tagħlim obbligatorju, iżda wkoll stadji edukattivi oħrajn, bħaċ-ċentri għalll-eduazzjoni bikrija tat-tfal u għall-adulti, konservatorji tal-mużika, eċċ., li jiggarantixxu l-aċċess għat-tagħlim tul il-ħajja, ikunu mgħammra bl-infrastruttura meħtieġa tal-broadband ta’ veloċità u kwalita għolja, b’mod partikolari dawk li jinsabu f’żoni bi sfidi ġeografiċi, demografikaċi jew soċjali;

19.

jissuġġerixxi li, b’mod koerenti mal-implimentazzjoni ta’ riżorsi u prattiki innovattivi diġitali, ir-riżorsi u t-tekniki ta’ valutazzjoni ġodda għandhom jiġu ttestjati bħar-rubriki u mbagħad introdotti flimkien ma’ dawk aktar tradizzjonali, biex jiġi sfruttat il-potenzjal li ċ-ċirkwiti rapidi ta’ feedback joffru għal proċess ta’ tagħlim aktar personalizzat u effiċjenti;

20.

josserva li, f’konformità mal-prinċipji li jispiraw il-Pjattaforma għat-Tagħlim Tul il-Ħajja, sabiex jinkisbu esperjenzi tat-tagħlim u eżiti mtejba, il-post ta’ dawk li qegħdin jitgħallmu għandu jkun fiċ-ċentru, fejn l-għanijiet jiġu kondiviżi abbażi tal-fehmiet u l-valuri tagħhom, sabiex b’hekk jiġi evitat ir-riskju ta’ rwol ta’ konsumaturi passivi tat-teknoloġija;

21.

jilqa’ l-Pjan ta’ Azzjoni għall-Edukazzjoni Diġitali (DEAP) bħala għodda fuq perjodu medju ta’ żmien għall-istimulazzjoni, l-implimentazzjoni u ż-żieda tal-l-użu bi skop ta’ prattiki edukattivi innovattivi u diġitali fl-iskejjel, l-ETV u l-edukazzjoni għolja bħala parti miż-“Żona Ewropea tal-Edukazzjoni” u l-“Aġenda Ġdida għall-Ħiliet għall-Ewropa (2)”, li tikkumplementa r-“Rakkomandazzjonijiet dwar il-Valuri u l-Kompetenzi Ewlenin”;

22.

jirrikonoxxi li l-prijoritajiet stabbiliti f’DEAP jikkonformaw mal-bosta sfidi kumplessi kkawżati mir-rivoluzzjoni diġitali;

23.

jemmen li l-Pjan DEAP għandu jiġi appoġġjat b’mod adegwat mill-Qafas Finanzjarju Pluriennali l-ġdid kif ukoll mir-riżorsi mill-baġits nazzjonali li għandhom jiġu allokati mhux biss għall-konnettività u l-infrastrutturi iżda wkoll għall-iżvilupp tal-ħiliet u l-kompetenzi diġitali fil-livelli kollha tal-edukazzjoni;

24.

jenfasizza li, bil-għan li t-teknoloġija diġitali tiġi integrata fis-sistemi edukattivi tagħna u biex effettivament jintlaħqu l-għanijiet tad-DEAP, kooperazzjoni iżjed produttiva tal-partijiet interessati kollha involuti u dawk potenzjali hija prerekwiżit, u b’hekk jiġu żgurati konverġenza, sinerġiji u għarfien espert transdixxiplinari u l-interoperabbiltà tas-sistemi differenti;

25.

iqis li huwa vitali li jiġi żgurat sforz sinifikanti biex jiġu kkoordinati u integrati l-inizjattivi u l-azzjonijiet u li jittejbu wkoll il-politiki tat-tixrid, sabiex jiġi evitat li l-opportunitajiet disponibbli jiġu primarjament sfruttati minn istituzzjonijiet edukattivi u politiċi li huma aktar kapaċi jindirizzaw il-“ġungla” tas-sejħiet għall-appoġġ għall-finanzjament;

26.

ifakkar fir-rwol fundamentali tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fl-implimentazzjoni tal-politiki dwar l-edukazzjoni u t-taħriġ u li, għalhekk, il-proċess tal-adattament tas-sistemi tal-edukazzjoni għall-istandards tal-era diġitali għandu jinvolvi l-livelli kollha tal-governanza (Ewropew, nazzjonali, reġjonali u lokali);

L-użu aħjar tat-teknoloġija diġitali għat-tagħlim u l-apprendiment: kompetenzi u ħiliet diġitali għat-tranżizzjoni diġitali

27.

josserva li, anke jekk l-aċċess għall-infrastruttura diġitali huwa biss aspett wieħed tad-distakk diġitali, in-nuqqas ta’ finanzjament u t-tagħmir u l-wisa’ tal-banda insuffiċjenti u inoperattiv għadhom jirrappreżentaw ostaklu għall-użu tal-ICT għat-tagħlim u t-taħriġ;

28.

jitlob appoġġ għall-ħolqien ta’ strateġiji u oqfsa nazzjonali, għal aktar djalogu bejn il-partijiet interessati, u aktar appoġġ għall-għalliema biex jiksbu kompetenzi metodoloġiċi ġodda;

29.

jittama li titnieda kampanja vasta ta’ inizjattivi ta’ taħriġ għall-għalliema u l-operaturi edukattivi biex jissaħħu l-ħiliet diġitali attwali tagħhom, b’referenza partikolari għal dawk b’livell baxx ta’ kapaċità u esperjenza fit-teknoloġiji diġitali;

30.

jilqa’ b’sodisfazzjon l-appoġġ tal-UE għall-prontezza diġitali kemm tal-iskejjel ġenerali kif ukoll tal-iskejjel vokazzjonali billi tissaħħaħ il-kompetenza diġitali tagħhom u billi l-għodda ta’ awtovalutazzjoni SELFIE tilħaq miljun persuna — bejn għalliema, ħarrieġa u studenti — sa tmiem l-2019, f’sinerġija ma’ strumenti ta’ valutazzjoni eventwali adottati fil-livell tal-Istati Membri individwali;

31.

josserva li l-ICT jikkontribwixxu għall-innovazzjoni fil-proċessi u l-arranġamenti organizzattivi, u huwa tal-fehma li għodod bħal għall-Qafas Ewropew għall-Kompetenza fl-Elettronika huma utli għar-referenzjar tal-kompetenzi u l-ħiliet fl-ICT madwar l-Ewropa;

32.

jirrikonoxxi l-valur miżjud ta’ skema ta’ vawċers, li tiffoka fuq iż-żoni żvantaġġati, u tal-implimentazzjoni ta’ sett ta’ għodod adatti għaż-żoni rurali;

33.

huwa favur qafas għall-ħruġ ta’ kwalifiki ċċertifikati b’mod diġitali u għall-validazzjoni tal-ħiliet akkwistati b’mod diġitali i huma fdati u multilingwi, u jemmen li huwa kruċjali li l-qafas ikun allinjat għalkollox mal-Qafas Ewropew tal-Kwalifiki għat-Tagħlim tul il-Ħajja (QEK) u l-Klassifikazzjoni Ewropea ta’ Ħiliet, Kompetenzi, Kwalifiki u Impjiegi (ESCO);

34.

iħeġġeġ il-kooperazzjoni bejn l-industrija u l-edukazzjoni u forom oħra ta’ sħubijiet pubbliċi-privati sabiex jiġu żviluppati programmi ta’ taħriġ fil-kompetenzi diġitali u biex jiġi żgurat li l-karrieri diġitali jkunu aċċessibbli b’mod ugwali, irrispettivament mill-isfond soċjoekonomiku jew diżabbiltà fiżika;

L-iżvilupp tal-ħiliet u l-kompetenzi diġitali rilevanti għat-tranżizzjoni diġitali

35.

josserva li jeħtieġ li l-komunitajiet edukattivi jappoġġjaw lill-istudenti kollha u jindirizzaw il-ħtiġijiet speċifiċi tagħhom biex jiggarantixxu inkluzjoni sħiħa;

36.

jemmen li huwa kruċjali li jitnaqqas id-distakk fit-tagħlim bejn l-istudenti minn sfondi soċjoekonomiċi differenti u li jiġi sfruttat bis-sħiħ il-potenzjal ta’ tagħlim personalizzati u għodod ġodda ta’ tagħlim, u li l-utenti jibbenefikaw bis-sħiħ minn riżorsi edukattivi miftuħa u xjenza miftuħa;

37.

jittama li tiġi żviluppata pjattaforma fil-livell Ewropew għall-edukazzjoni għolja diġitali li joffri t-tagħlim, mobbiltà mħallta, campuses virtwali u l-iskambju tal-aħjar prattiki fost l-istituzzjonijiet tal-edukazzjoni għolja;

38.

jilqa’ b’sodisfazzjon il-Qafas Ewropew ġdid ta’ Kompetenza Diġitali għall-Edukaturi li joffri gwida fl-iżvilupp tal-mudelli ta’ kompetenza diġitali;

39.

jenfasizza l-importanza li jiġi promoss u ffaċilitat l-iżvilupp tal-ħiliet diġitali tal-għalliema minn perspettiva integrata u fi ħdan Qafas ta’ Kompetenzi Professjonali għall-Għalliema li jiġbor fih it-taħriġ inizjali, ta’ aċċess u permanenti tal-għalliema;

40.

jirrikonoxxi l-importanza tal-mobbiltà u għalhekk jappella biex tissaħħaħ l-enfasi tal-programm Erasmus + li jmiss u programmi ta’ finanzjament rilevanti oħra tal-UE biex jappoġġjaw l-adattament tal-edukazzjoni u t-taħriġ għall-era diġitali;

41.

jenfasizza l-importanza tal-kooperazzjoni fl-edukazzjoni u l-isforzi konġunti. Jitlob pjattaforma komuni Ewropea li tkun miftuħa għal partijiet interessati differenti, biex jiġu żviluppati punti ta’ riferiment u indikaturi biex jiġi issorveljat aktar mill-qrib il-progress fl-ICTs mill-provvedituri edukattivi differenti u ambjenti oħra ta’ tagħlim. Jeħtieġ li din il-ħidma ssir permezz ta’ kooperazzjoni mill-qrib bejn l-Istati Membri, sabiex jiġu sfruttati l-esperjenzi imgħoddija, jiġu identifikati l-metodi diġà eżistenti ta’ monitoraġġ, eċċ.;

42.

jenfasizza l-importanza tal-kompetenzi diġitali għaċ-ċittadini kollha kif jidher fil-Qafas Ewropew rivedut dwar il-Kompetenzi Ewlenin għat-Tagħlim Tul il-Ħajja, inkluż il-Qafas Ewropew ta’ Kompetenza Diġitali għaċ-Ċittadini f’ħames oqsma (il-litteriżmu fl-informazzjoni u d-data; il-komunikazzjoni u l-kollaborazzjoni; il-kontenut u l-ħolqien diġitali; is-sikurezza u l-benessri; u s-soluzzjoni tal-problemi); u jinkoraġġixxi tagħlim u studju li fihom il-kompetenzi diġitali jkunu integrati mal-bqija tal-ħiliet l-oħra li jridu jiġu żviluppati;

43.

jappoġġja l-inizjattivi proposti li ġejjin: (1) il-kampanja ta’ sensibilizzazzjoni fil-livell tal-UE li hija mmirata għall-edukaturi, il-familji u l-istudenti biex titrawwem is-sikurezza onlajn, l-iġjene ċibernetika u l-litteriżmu medjatiku; (ii) l-inizjattiva tat-tagħlim taċ-ċibersigurtà li tibni fuq il-Qafas ta’ Kompetenza Diġitali għaċ-Ċittadini; u iii) it-tħeġġiġ u t-tixrid ta’ prattiki tajbin bil-għan li n-nies jiġu emenċipati biex jużaw it-teknoloġija b’mod kunfidenti u responsabbli;

44.

iħeġġeġ l-spirtu intraprenditorjali tar-reġjuni u l-bliet u d-drezzjoni lejn l-innovazzjoni miftuħa, b’viżjoni ċċentrata fuq il-bniedem abbażi ta’ sħubijiet bejn l-atturi tas-settur pubbliku u privat, l-universitajiet u ċ-ċittadini;

45.

jistenna li jinżamm aġġornat dwar it-tagħlimiet ta’ politika li jinsiltu minn kif jiġu implimentati l-azzjonijiet u li jiġi mistieden jikkontribwixxu għad-diskussjoni emerġenti dwar il-kooperazzjoni Ewropea futura fl-edukazzjoni u t-taħriġ;

It-titjib tal-edukazzjoni b’analiżi u tbassir aħjar tad-data

46.

jittama li jiġi adottat qafas metodoloġiku kondiviż u komuni għad-definizzjoni ta’ indikaturi li jkun jista’ tkopri d-distakk diġitali u jitlob għal sforz sinifikanti għall-ħolqien u l-ġbir ta’ data affidabbli u faċilment aċċessibbli għall-valutazzjoni u l-monitoraġġ tiegħu;

47.

jiġbed l-attenzjoni għal kwistjonijiet li jqumu meta d-data personali u l-fajls tal-istudenti jinħażnu minn operaturi privati, spiss f’naħa oħra tad-dinja. B’mod partikolari, trid tingħata attenzjoni speċifika jekk dawn l-operaturi humiex lesti jiffirmaw ftehimiet dwar l-użu ma’ bosta awtoritajiet lokali, reġjonali u nazzjonali;

48.

jesprimi wkoll tħassib dwar l-hekk imsejħa “estrazzjoni tad-data”, jiġifieri kif nittrattaw każijiet ta’ intrapriżi li jużaw id-data dwar l-istudenti jew il-persunal tal-iskola biex imbagħad ibigħuha, u josserva li huwa importanti wkoll, anke għall-awtoritajiet lokali u reġjonali, li jiġi ċċarat għal kemm żmien id-data amministrattiva rilevanti u d-dokumenti simili tista’ tiġi aċċessata mill-pubbliku;

49.

jistenna b’interess it-tnedija tal-proġetti pilota ppjanati sabiex jingranaw data disponibbli u jgħinu l-implimentazzjoni u l-monitoraġġ tal-politika tal-edukazzjoni u jilqa’ b’sodisfazzjon ukoll is-sett ippjanat ta’ għodod u gwida għall-Istati Membri;

50.

iqis li huwa importanti li jingħata bidu għall-previżjoni strateġika dwar tendenzi ewlenin li jirriżultaw mit-trasformazzjoni diġitali għall-futur tas-sistemi edukattivi, f’kooperazzjoni mill-qrib mal-esperti fl-Istati Membri — u inklużi r-rappreżentanti fil-livell lokali u reġjonali — u li jsir użu mill-mezzi eżistenti u futuri tal-kooperazzjoni fil-livell tal-UE dwar l-edukazzjoni u t-taħriġ;

51.

jinkoraġġixxi l-innovazzjoni xprunata mill-utenti peress li hija fundamentali għall-adozzjoni bikrija ta’ soluzzjonijiet innovattivi li jindirizzaw l-isfidi edukattivi. Ta’ spiss, ma tiġix ikkunsidrata l-perspettiva tal-utent, u dan jista’ jillimita s-soluzzjonijiet potenzjali għal sfida speċifika; u, f’dan il-kuntest, jilqa’ b’sodisfazzjon l-idea li jiġu eżaminati modi għall-promozzjoni tal-kontribut, il-parteċipazzjoni taċ-ċittadini u l-innovazzjoni xprunata mill-utenti;

52.

jenfasizza li dan il-Pjan ta’ Azzjoni għandu jappoġġja wkoll is-Semestru Ewropew, xprun ewlieni għar-riformi permezz tar-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiż marbuta mal-edukazzjoni u t-taħriġ;

53.

jappoġġja l-isforzi biex isir progress fil-governanza tas-sistemi tal-edukazzjoni skolastika u jfakkar li l-governanza kif imiss f’diversi livelli tista’ ttejjeb il-prestazzjoni fl-edukazzjoni u t-taħriġ, isaħħaħ il-parteċipazzjoni, trawwem l-istabbiliment ta’ mekkaniżmi innovattivi, tippromovi sistema edukattiva inklużiva li jkollha l-għan li tqis l-individwu kollu kemm hu u tiżviluppa sistemi ta’ tagħlim tul il-ħajja;

54.

jilqa’ b’sodisfazzjon id-djalogu mħabbar mill-Kummissjoni tal-UE dwar l-implimentazzjoni tal-azzjonijiet u l-miżuri proposti u jesprimi d-disponibbiltà tiegħu biex jinvolvi ruħu u jkompli jikkoopera mal-Kummissjoni tal-UE, flimkien mal-Istati Membri, il-Parlament Ewropew, il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali u l-Grupp tal-Bank Ewropew tal-Investiment, biex titmexxa ’l quddiem l-aġenda proposta u jiġi żgurat li tkun allinjata mal-prijoritajiet tal-programmi ta’ finanzjament tal-UE attwali u futuri.

---

(1)  Survey of Schools: ICT in Education. Benchmarking access, use and attitudes to technology in Europe’s schools. Rapport finali tal-istudju, Kummissjoni Ewropea, 2013.

(2)  COM(2016) 381.

Opinjoni tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni — Nibnu Ewropa iktar b’saħħitha: ir-rwol tal-politiki taż-żgħażagħ, tal-edukazzjoni u tal-kultura

(2018/C 461/09)

Relatur Ġenerali: Gillian FORD (UK/AE), Membru tal-Borough ta’ Londra ta’ Havering Dokumenti ta’ referenza: Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew u lill-Kumitat tar-Reġjuni – Nibnu Ewropa iktar b’saħħitha: ir-rwol tal-politiki taż-żgħażagħ, tal-edukazzjoni u tal-kultura, COM(2018) 268 final u Proposti għal rakkomandazzjonijiet tal-Kunsill dwar Il-promozzjoni tar-rikonoxximent reċiproku awtomatiku ta’ diplomi tal-edukazzjoni ogħla u tal-edukazzjoni sekondarja għolja u l-eżiti tal-perjodi ta’ tagħlim barra mill-pajjiż, COM(2018) 270 final; Sistemi ta’ Edukazzjoni u Kura Bikrija tat-Tfal ta’ Kwalità Għolja, COM(2018) 271 final; Approċċ komprensiv lejn it-tagħlim u l-apprendiment tal-lingwi, COM(2018) 272 final

I.   RAKKOMANDAZZJONIJIET SABIEX JITRESSQU EMENDI

Emenda 1

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar il-promozzjoni tar-rikonoxximent reċiproku awtomatiku ta’ diplomi tal-edukazzjoni ogħla u tal-edukazzjoni sekondarja għolja u l-eżiti tal-perjodi ta’ tagħlim barra mill-pajjiż

Artikolu 5

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
	(d) l-iżvilupp ta’ strumenti għall-assigurazzjoni tal-kwalità f’edukazzjoni u taħriġ onlajn.

Raġuni

F’xi oqsma, b’mod partikolari reġjuni aktar remoti jew b’popolazzjoni baxxa, l-edukazzjoni, it-tagħlim u l-kwalifiki qed isir aċċess għalihom dejjem iktar ta’ sikwit onlajn; huwa essenzjali li ssir assigurazzjoni tal-kwalità ta’ dawn il-kwalifiki sabiex jiġi assigurat ir-rikonoxximent reċiproku awtomatiku.

Emenda 2

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar il-promozzjoni tar-rikonoxximent reċiproku awtomatiku ta’ diplomi tal-edukazzjoni ogħla u tal-edukazzjoni sekondarja għolja u l-eżiti tal-perjodi ta’ tagħlim barra mill-pajjiż

Artikolu 6

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
6.   Jiffaċilitaw il-mobilità u r-rikonoxximent tal-eżiti tal-perjodi ta’ tagħlim barra mill-pajjiż matul l-edukazzjoni sekondarja u t-taħriġ billi:	6.   Jiffaċilitaw il-mobilità tal-istudenti kollha – irrispettivament minn fejn ikunu joqogħdu-, u r-rikonoxximent tal-eżiti ta’ perjodi ta’ tagħlim barra mill-pajjiż matul l-edukazzjoni sekondarja u t-taħriġ:
(…)	(…)
(c) il-promozzjoni tal-benefiċċji tal-mobilità fost l-istituzzjonijiet tal-edukazzjoni sekondarja u t-taħriġ u l-istudenti u l-familji tagħhom u l-promozzjoni tal-benefiċċji li tospita l-mobilità fost min iħaddem.	(c) il-promozzjoni tal-benefiċċji tal-mobilità fost l-istituzzjonijiet tal-edukazzjoni sekondarja u t-taħriġ u l-istudenti u l-familji tagħhom u l-promozzjoni tal-benefiċċji li tospita l-mobilità fost min iħaddem.

Raġuni

Evidenti.

Emenda 3

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar il-promozzjoni tar-rikonoxximent reċiproku awtomatiku ta’ diplomi tal-edukazzjoni ogħla u tal-edukazzjoni sekondarja għolja u l-eżiti tal-perjodi ta’ tagħlim barra mill-pajjiż

Artikolu 8

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
8.   Jesploraw prattika tajba fir-rigward tar-rikonoxximent tat-tagħlim minn qabel u l-permeabilità bejn is-setturi tal-edukazzjoni u t-taħriġ, b’mod partikolari bejn l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali u l-edukazzjoni għolja.	8.   Jesploraw u jippromovu prattika tajba fir-rigward tar-rikonoxximent tat-tagħlim minn qabel u l-permeabilità bejn: (a) is-setturi tal-edukazzjoni u t-taħriġ, b’mod partikolari bejn l-edukazzjoni u t-taħriġ vokazzjonali u l-edukazzjoni għolja ; u (b) l-edukazzjoni u s-setturi tat-taħriġ u s-suq tax-xogħol .

Raġuni

Il-kwalifiki u l-perjodi ta’ tagħlim f’pajjiż barrani għandhom ikunu rikonoxxuti minn min iħaddem biex titjieb il-mobilità tal-ħaddiema u l-opportunitajiet tal-ħajja.

Emenda 4

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar il-promozzjoni tar-rikonoxximent reċiproku awtomatiku ta’ diplomi tal-edukazzjoni ogħla u tal-edukazzjoni sekondarja għolja u l-eżiti tal-perjodi ta’ tagħlim barra mill-pajjiż

Artikolu 9

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
Jittejjeb il-bażi ta’ evidenza billi tinġabar u titqassam id-data dwar l-għadd u t-tip ta’ każijiet ta’ rikonoxximent.	Jittejjeb il-bażi ta’ evidenza billi tinġabar u titqassam id-data dwar l-għadd , i t-tip u l-eżiti ta’ każijiet ta’ rikonoxximent.

Raġuni

It-tagħlim dwar l-eżiti jista’ jsaħħaħ u jtejjeb il-proċess ta;’ rikonoxximent.

Emenda 5

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar Sistemi ta’ Edukazzjoni u Kura Bikrija tat-Tfal ta’ Kwalità Għolja

Premessa (8)

Test propost mill-Kummissjoni

Emenda tal-KtR

(8) Id-disponibiltà, l-aċċessibilità u l-affordabbiltà ta’ faċilitajiet għall-indukrar tat-tfal ta’ kwalità għolja huma fatturi ewlenin li jippermettu lin-nisa, kif ukoll lill-irġiel, b’responsabbiltajiet tal-indukrar biex jipparteċipaw fis-suq tax-xogħol, kif irrikonoxxut mill-Kunsill Ewropew ta’ Barċellona 2002, il-Patt Ewropew għall-Ugwaljanza tas-Sessi u l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-Bilanċ bejn ix-Xogħol u l-Ħajja Privata adottata fis-26 ta’ April 2017. L-impjieg tan-nisa jikkontribwixxi b’mod dirett għat-titjib tas-sitwazzjoni soċjo-ekonomika domestika u għat-tkabbir ekonomiku.

(8) Id-disponibiltà, l-aċċessibilità u l-affordabbiltà ta’ faċilitajiet għall-indukrar tat-tfal ta’ kwalità għolja huma fatturi ewlenin li jippermettu lin-nisa, kif ukoll lill-irġiel, b’responsabbiltajiet tal-indukrar biex jipparteċipaw fis-suq tax-xogħol, kif irrikonoxxut mill-Kunsill Ewropew ta’ Barċellona 2002, il-Patt Ewropew għall-Ugwaljanza tas-Sessi u l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-Bilanċ bejn ix-Xogħol u l-Ħajja Privata adottata fis-26 ta’ April 2017 , u għandhom jiġu promossi f’konformità mal-prinċipju 2 tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali . L-impjieg tan-nisa jikkontribwixxi b’mod dirett għat-titjib tas-sitwazzjoni soċjo-ekonomika domestika u għat-tkabbir ekonomiku.

Raġuni

Evidenti.

Emenda 6

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar Sistemi ta’ Edukazzjoni u Kura Bikrija tat-Tfal ta’ Kwalità Għolja

Premessa (23)

Test propost mill-Kummissjoni

Emenda tal-KtR

(23) Din ir-Rakkomandazzjoni tfittex li tistabbilixxi fehim kondiviż ta’ dak li tfisser il-kwalità fis-sistema tal-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal. Tistabbilixxi azzjonijiet possibbli biex jikkunsidrawhom il-gvernijiet skont iċ-ċirkustanzi speċifiċi tagħhom. Din ir-Rakkomandazzjoni tindirizza wkoll lill-ġenituri, lill-istituzzjonijiet u lill-organizzazzjonijiet, inklużi msieħba soċjali u organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili li jixtiequ li jtejbu s-settur.

(23) Din ir-Rakkomandazzjoni tfittex li tistabbilixxi fehim kondiviż ta’ dak li tfisser il-kwalità fis-sistema tal-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal. Tistabbilixxi azzjonijiet possibbli biex jikkunsidrawhom il-livelli rilevanti kollha ta’ governanza, inklużi dawk lokali u reġjonali, skont iċ-ċirkustanzi speċifiċi tagħhom. Din ir-Rakkomandazzjoni tindirizza wkoll lill-ġenituri, lill-istituzzjonijiet u lill-organizzazzjonijiet, inklużi msieħba soċjali u organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili li jixtiequ li jtejbu s-settur.

Raġuni

Evidenti.

Emenda 7

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar Sistemi ta’ Edukazzjoni u Kura Bikrija tat-Tfal ta’ Kwalità Għolja

Artikolu 2

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
2.    Jaħdmu biex jiġi żgurat li s-servizzi tal-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal ikunu aċċessibbli, affordabbli u inklużivi; Tista’ tingħata kunsiderazzjoni lil:	2.    Jiġi żgurat li s-servizzi tal-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal jkunu aċċessibbli, affordabbli , suffiċjenti u inklużivi. Tista’ tingħata konsiderazzjoni , fil-livelli kollha ta’ governanza, inklużi dawk reġjonali u lokali, lil:

Raġuni

Tissaħħaħ ir-rakkomandazzjoni u jiġi enfasizzat ir-rwol essenzjali li jaqdu hawnhekk il-gvernijiet lokali u reġjonali.

Emenda 8

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar Sistemi ta’ Edukazzjoni u Kura Bikrija tat-Tfal ta’ Kwalità Għolja

Artikolu 3

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
3.   L-appoġġ għall-professjonalizzazzjoni tal-persunal tal-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal. Skont il-livell eżistenti ta’ kwalifiki professjonali u kondizzjonijiet tax-xogħol, l-isforzi ta’ suċċess jistgħu jinkludu:	3.   L-appoġġ għall-professjonalizzazzjoni tal-persunal tal-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal. Skont il-livell eżistenti ta’ kwalifiki professjonali u kondizzjonijiet tax-xogħol, l-isforzi ta’ suċċess jistgħu jinkludu:
(…)	(…)
(d) li jkun hemm fil-mira li l-persunal jiġi mgħammar bil-kompetenzi biex jirrispondi għall-ħtiġijiet individwali tat-tfal minn ambjenti differenti u bi ħtieġa edukattiva speċjali jew diżabilità, billi l-persunal jitħejja biex jieħu ħsieb diversi gruppi.	(d) il-persunal jiġi mgħammar bil-kompetenzi biex jirrispondi għall-ħtiġijiet individwali tat-tfal minn ambjenti differenti u bi ħtieġa edukattiva speċjali jew diżabilità, billi l-persunal jitħejja biex jieħu ħsieb diversi gruppi.

Raġuni

Tisħiħ tar-rakkomandazzjoni.

Emenda 9

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar Sistemi ta’ Edukazzjoni u Kura Bikrija tat-Tfal ta’ Kwalità Għolja

Artikolu 4

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
4.   Jittejjeb l-iżvilupp tal-kurrikuli ta’ snin bikrija sabiex jintlaħqu l-ħtiġijiet tal-benessri u edukattivi tat-tfal. L-approċċi li jsostnu l-iżvilupp tal-kurrikulu u l-kompetenzi soċjali, emozzjonali, ta’ tagħlim u lingwistiċi tat-tfal jistgħu jinkludu:	4.   Jittejjeb l-iżvilupp tal-kurrikuli ta’ snin bikrija sabiex jintlaħqu l-ħtiġijiet tas-saħħa, tal-benessri u edukattivi tat-tfal kollha . L-approċċi li jsostnu l-iżvilupp tal-kurrikulu u l-kompetenzi soċjali, emozzjonali, ta’ tagħlim u lingwistiċi tat-tfal jistgħu jinkludu:
(a) li jiġi żgurat bilanċ fil-provvediment ta’ benessri u tagħlim soċjo-emozzjonali, li tkun irrikonoxxuta l-importanza tal-logħob, il-kuntatt man-natura, ir-rwol tal-mużika, l-arti u l-attività fiżika;	(a) li jiġi żgurat bilanċ fil-provvediment ta’ benessri u tagħlim soċjo-emozzjonali, li tkun irrikonoxxuta l-importanza tal-logħob, il-kuntatt man-natura, ir-rwol tal-mużika, l-arti u l-attività fiżika;
(b) li titrawwem l-empatija, il-kompassjoni u l-kuxjenza fir-rigward tal-ugwaljanza u d-diversità;	(b) li titrawwem l-empatija, il-kompassjoni u l-kuxjenza fir-rigward tal-ugwaljanza u d- diversità;
(c) li jiġu offruti opportunitajiet għall-espożizzjoni tal-lingwa bikrija u t-tagħlim permezz ta’ attivitajiet tal-logħob; u jiġu kkunsidrati programmi bilingwi bikrija tat-tfal;	(c) li jiġu offruti opportunitajiet għall-espożizzjoni tal-lingwa bikrija u t-tagħlim permezz ta’ attivitajiet tal-logħob; u jiġu kkunsidrati programmi bilingwi bikrija tat-tfal;
(d) li tiġi offruta gwida għall-fornituri dwar l-użu xieraq skont l-età ta’ għodod diġitali u teknoloġiji ġodda emerġenti;	(d) li tiġi offruta gwida għall-fornituri dwar l-użu xieraq skont l-età ta’ għodod diġitali u teknoloġiji ġodda emerġenti;
(e) li tiġi promossa aktar integrazzjoni tal-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal fil-kontinwità tal-edukazzjoni u l-appoġġ tal-kollaborazzjoni tal-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal tal-persunal tal-iskola primarja u t-tranżizzjoni bla xkiel għal tfal lejn l-iskola primarja.	(e) li tiġi promossa aktar integrazzjoni tal-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal fil-kontinwità tal-edukazzjoni u l-appoġġ tal-kollaborazzjoni tal-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal tal-persunal tal-iskola primarja u t-tranżizzjoni bla xkiel għal tfal lejn l-iskola primarja;
	(f) li jiġi pprovdut appoġġ iddedikat u opportunitajiet ta’ tagħlim għal dawk it-tfal bi bżonnijiet edukattivi speċjali u b’diżabilità;
	(g) li jiġi pprovdut appoġġ iddedikat u opportunitajiet ta’ tagħlim għal tfal migranti, inkluż fis-sitwazzjoni fejn għadd kbir ta’ Ewropej qed jirritornaw minħabba kriżijie t politiċi u umanitarji;
	(h) li jiġi pprovdut appoġġ iddedikat u opportunitajiet ta’ tagħlim għal tfal fis-sistemi ta’ kura tal-Istati Membri;
	(i) li jiġi promoss il-mudell ta’ attenzjoni bikrija għat-tfal bejn 0-6 snin.

Raġuni

Tfal bi bżonnijiet edukattivi speċjali u b’diżabilità, kif ukoll tfal migranti, jista’ jkollhom bżonn ta’ appoġġ dedikat sabiex ikollhom aċċess għall-firxa sħiħa tal-opportunitajiet ipprovduti fil-kurrikuli tas-snin bikrija u l-Istati Membri għandhom jiġu mħeġġa jiżguraw li dan huwa pprovdut.

Emenda 10

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar Sistemi ta’ Edukazzjoni u Kura Bikrija tat-Tfal ta’ Kwalità Għolja

Artikolu 6

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
6.   Bil-mira li jiġi żgurat finanzjament adegwat u qafas legali għall-provvediment ta’ servizzi ta’ edukazzjoni u kura bikrija tat-tfal. Tista’ tingħata kunsiderazzjoni lil:	6.   Bil-mira li jiġi żgurat finanzjament adegwat u qafas legali għall-provvediment ta’ servizzi ta’ edukazzjoni u kura bikrija tat-tfal. Tista’ tingħata kunsiderazzjoni lil:
(a) iż-żieda fl-investiment fl-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal b’fokus fuq id-disponibilità, il-kwalità u l-affordabilità, inkluż l-użu tal-opportunitajiet ta’ finanzjament offruti mill-fondi strutturali u ta’ investiment Ewropej;	(a) iż-żieda fl-investiment fl-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal b’fokus fuq id-disponibilità, l-aċċessibilità, il-kwalità u l-affordabilità, inkluż l-użu tal-opportunitajiet ta’ finanzjament offruti mill-fondi strutturali u ta’ investiment Ewropej;
(b) il-ħolqien u ż-żamma ta’ Qafas ta’ Kwalità nazzjonali jew reġjonali mfassal apposta;	(b) il-ħolqien u ż-żamma ta’ Qafas ta’ Kwalità nazzjonali jew reġjonali mfassal apposta;
(c) il-promozzjoni ta’ aktar integrazzjoni tas-servizzi għall-familji u t-tfal, l-iktar importanti għas-servizzi soċjali u tas-saħħa;	(c) il-promozzjoni ta’ aktar integrazzjoni tas-servizzi għall-familji u t-tfal fil-livell lokali u reġjonali , l-iktar importanti għas-servizzi soċjali u tas-saħħa u tal-benessri ;
(d) l-inkorporazzjoni ta’ politiki sodi ta’ protezzjoni/ħarsien ta’ tfal fi ħdan is-sistema tal-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal biex tgħin għall-protezzjoni tat-tfal minn kull forma ta’ vjolenza.	(d) l-inkorporazzjoni ta’ politiki sodi ta’ protezzjoni/ħarsien ta’ tfal fi ħdan is-sistema tal-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal biex tgħin għall-protezzjoni tat-tfal minn kull forma ta’ abbuż u vjolenza.

Raġuni

Evidenti.

Emenda 11

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar Sistemi ta’ Edukazzjoni u Kura Bikrija tat-Tfal ta’ Kwalità Għolja

Artikolu 8

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
8.   Tiffaċilita l-iskambju ta’ esperjenzi u prattiki tajbin fost l-Istati Membri fil-kuntest tal-Qafas Strateġiku ta’ kooperazzjoni fl-edukazzjoni u t-taħriġ u skemi suċċessuri, kif ukoll fil-Kumitat tal-Protezzjoni Soċjali.	8.   Tiffaċilita l-iskambju ta’ esperjenzi u prattiki tajbin fost l-Istati Membri , fil-livelli kollha ta’ governanaza, fil-kuntest tal-Qafas Strateġiku ta’ kooperazzjoni fl-edukazzjoni u t-taħriġ u skemi suċċessuri, kif ukoll fil-Kumitat tal-Protezzjoni Soċjali.

Raġuni

Evidenti.

Emenda 12

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar Sistemi ta’ Edukazzjoni u Kura Bikrija tat-Tfal ta’ Kwalità Għolja

Artikolu 9

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
9.   Tappoġġa l-kooperazzjoni tal-Istati Membri, ibbażata fuq id-domanda tagħhom, billi torganizza tagħlim mill-pari u pariri bejn il-pari.	9.   Tappoġġa l-kooperazzjoni tal-Istati Membri, fil-livelli kollha ta’ governanza, ibbażata fuq id-domanda tagħhom, billi torganizza tagħlim mill-pari u pariri bejn il-pari.

Raġuni

Evidenti.

Emenda 13

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar approċċ komprensiv lejn it-tagħlim u l-apprendiment tal-lingwi

Premessa (1)

Test propost mill-Kummissjoni

Emenda tal-KtR

(1) Fil-Komunikazzjoni “It-tisħiħ tal-identità Ewropea permezz tal-Edukazzjoni u l-Kultura”, il-Kummissjoni Ewropea tippreżenta viżjoni għal Żona Ewropea tal-Edukazzjoni li fiha l-edukazzjoni inklużiva, it-taħriġ u r-riċerka ta’ kwalità għolja 2025ma jkunux imxekkla mill-fruntieri; li wieħed iqatta’ xi żmien fi Stat Membru ieħor biex jistudja, jitgħallem, jew jaħdem saret xi ħaġa standard; hu ħafna aktar komuni li wieħed jitkellem żewġ lingwi flimkien mal-lingwa materna tiegħu; u n-nies għandhom sens qawwi tal-identità tagħhom bħala Ewropej, kif ukoll konxji mill-wirt kulturali u mid-diversità tal-Ewropa .

(1) Fil-Komunikazzjoni “It-tisħiħ tal-identità Ewropea permezz tal-Edukazzjoni u l-Kultura”, il-Kummissjoni Ewropea tippreżenta viżjoni għal Żona Ewropea tal-Edukazzjoni li fiha l-edukazzjoni inklużiva, it-taħriġ u r-riċerka ta’ kwalità għolja 2025ma jkunux imxekkla mill-fruntieri; li wieħed iqatta’ xi żmien fi Stat Membru ieħor biex jistudja, jitgħallem, jew jaħdem saret xi ħaġa standard; hu ħafna aktar komuni li wieħed jitkellem żewġ lingwi flimkien mal-lingwa materna tiegħu; u n-nies għandhom sens qawwi tal-identità tagħhom bħala Ewropej, kif ukoll konxji mill-wirt kulturali tal-Ewropa u mid-diversità u l-opportunitajiet tagħha .

Raġuni

Importanti li jiġi enfasizzat hawnhekk li l-valur ta’ Żona Ewropea għall-Edukazzjoni jinkludi l-abbiltà tagħha biex twitti t-triq għal aktar opportunitajiet.

Emenda 14

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar approċċ komprensiv lejn it-tagħlim u l-apprendiment tal-lingwi

Artikolu (1)

Test propost mill-Kummissjoni

Emenda tal-KtR

(1) Jesploraw modi biex jgħinu liż-żgħażagħ kollha jiksbu – flimkien mal-lingwa tal-iskola – livell ta’ utent profiċjenti f’mill-anqas lingwa Ewropea oħra qabel it-tmiem tat-taħriġ u tal-edukazzjoni sekondarja għolja, u jħeġġu l-ksib ta’ lingwa addizzjonali (it-tielet) fil-livell ta’ utent indipendenti.

(1) Jesploraw modi biex jgħinu liż-żgħażagħ kollha jiksbu – flimkien mal-lingwa tal-iskola – livell ta’ utent profiċjenti f’mill-anqas lingwa Ewropea oħra qabel it-tmiem tat-taħriġ u tal-edukazzjoni sekondarja għolja, u jħeġġu l-ksib ta’ lingwa addizzjonali (it-tielet) fil-livell ta’ utent indipendenti , b’enfasi partikolari fuq il-prattika u l-esperjenza orali tal-lingwa, u l-użgurar ta’ aċċess adegwat għal taħriġ ta’ kwalità għall-istudenti kollha .

Raġuni

Il-partijiet interessati enfasizzaw l-importanza li nitkellmu lingwi addizzjonali minbarra l-qari u l-kitba, u dan għandu jkun kruċjali biex jiġu sfruttati l-opportunitajiet u l-mobilità. Ġie nnotat ukoll li fejn ma jkunx disponibbli t-taħriġ ta’ kwalità tal-lingwi, dawk b’aktar riżorsi jistgħu jduru għal lezzjonijiet tal-lingwa privat li mhuwiex possibbli għal dawk minn sfondi soċjoekonomiċi żvantaġġjati, u dan isaħħaħ id-diskrepanza fl-opportunitajiet bejn il-gruppi soċjali differenti.

Emenda 15

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar approċċ komprensiv lejn it-tagħlim u l-apprendiment tal-lingwi

Artikolu (4)

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
(4) Bħala parti minn dawn l-istrateġiji komprensivi, jappoġġaw l-iżvilupp tas-sensibilizzazzjoni dwar il-lingwi fl-iskejjel u fiċ-ċentri tat-taħriġ billi:	(4) Bħala parti minn dawn l-istrateġiji komprensivi, jappoġġaw l-iżvilupp tas-sensibilizzazzjoni dwar il-lingwi fl-iskejjel u fiċ-ċentri tat-taħriġ billi:
(a) jappoġġaw b’mod attiv il-mobbiltà tal-istudenti, inkluż billi jużaw l-opportunitajiet provduti mill-programmi rilevanti ta’ finanzjament mill-UE;	(a) jappoġġaw b’mod attiv il-mobbiltà tal-istudenti, inkluż billi jużaw l-opportunitajiet provduti mill-programmi rilevanti ta’ finanzjament mill-UE;
(b) jagħtu ċans lill-għalliema jindirizzaw l-użu ta’ lingwa speċifika fil-qasam tas-suġġett rispettiv tagħhom;	(b) jagħtu ċans lill-għalliema jindirizzaw l-użu ta’ lingwa speċifika fil-qasam tas-suġġett rispettiv tagħhom;
(c) isaħħu l-kompetenza fil-lingwa tal-iskola bħala l-bażi għal kisbiet ulterjuri fl-apprendiment u fl-edukazzjoni skolastika għall-istudenti kollha, u speċjalment dawk li ġejjin minn sfondi ta’ migranti jew ta’ żvantaġġi;	(c) isaħħu l-kompetenza fil-lingwa tal-iskola bħala l-bażi għal kisbiet ulterjuri fl-apprendiment u fl-edukazzjoni skolastika għall-istudenti kollha, u speċjalment dawk li ġejjin minn sfondi ta’ migrazzjoni, inkluż iss-sitwazzjoni fejn għadd kbir ta’ Ewropej qed jirritirnaw minħabba kriżijet politiċi u umanitarji jew sfondi ta’ żvantaġġi jew dawk bi bżonnijiet edukattivi speċjali u b’diżabilità;
(d) jagħtu valur lid-diversità lingwistika tal-istudenti u jużawha bħala riżorsa ta’ apprendiment inkluż bl-involviment tal-ġenituri u tal-komunità lokali usa’ fl-edukazzjoni lingwistika;	(d) jagħtu valur lid-diversità lingwistika tal-istudenti u jużawha bħala riżorsa ta’ apprendiment inkluż bl-involviment tal-ġenituri u tal-komunità lokali usa’ fl-edukazzjoni lingwistika;
(e) joffru opportunitajiet biex jiġu vvalutati u vvalidati l-kompetenzi lingwistiċi li mhumiex parti mill-kurrikulu, imma li jkunu nkisbu mill-istudenti xi mkien ieħor, inkluż permezz tal-espansjoni tal-firxa ta’ lingwi li jistgħu jiżdiedu mal-kwalifiki tat-tluq mill-iskola tal-istudenti.	(e) joffru opportunitajiet biex jiġu vvalutati u vvalidati l-kompetenzi lingwistiċi li mhumiex parti mill-kurrikulu, imma li jkunu nkisbu mill-istudenti xi mkien ieħor, inkluż permezz tal-espansjoni tal-firxa ta’ lingwi li jistgħu jiżdiedu mal-kwalifiki tat-tluq mill-iskola tal-istudenti.

Raġuni

Evidenti.

Emenda 16

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar approċċ komprensiv lejn it-tagħlim u l-apprendiment tal-lingwi

Artikolu (5)

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
(5) Jappoġġaw lill-għalliema, lill-ħarrieġa u lill-mexxejja tal-iskejjel fl-iżvilupp tas-sensibilizzazzjoni dwar il-lingwi billi:	(5) Jappoġġaw lill-għalliema, lill-ħarrieġa u lill-mexxejja tal-iskejjel fl-iżvilupp tas-sensibilizzazzjoni dwar il-lingwi billi:
(a) jinvestu fl-edukazzjoni inizjali u kontinwa tal-għalliema tal-lingwi biex ikollhom offerta wiesgħa tal-lingwi fl-edukazzjoni obbligatorja u t-taħriġ;	(a) jinvestu fl-edukazzjoni inizjali u kontinwa tal-għalliema tal-lingwi biex jiġbdu u jżommu persunal sabiex ikollhom offerta wiesgħa tal-lingwi fl-edukazzjoni obbligatorja u t-taħriġ;
(b) jinkludu l-preparazzjoni għad-diversità lingwistika fil-klassi fl-edukazzjoni inizjali u fl-iżvilupp professjonali kontinwu tal-għalliema u tal-mexxejja tal-iskejjel;	(b) jinkludu l-preparazzjoni għad-diversità lingwistika fil-klassi fl-edukazzjoni inizjali u fl-iżvilupp professjonali kontinwu , inkluż it-tagħlim informali u mhux formali, tal-għalliema u tal-mexxejja tal-iskejjel;

Raġuni

Komunitajiet lokali jipprovdu opportunitajiet enormi għal titjib fl-għarfien tal-lingwi fost l-għalliema, pereżempju permezz tal-ġenituri u l-persuni li jindukraw, il-gruppi reliġjużi u organizzazzjonijiet tal-komunità.

Emenda 17

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar approċċ komprensiv lejn it-tagħlim u l-apprendiment tal-lingwi

Artikolu (6)

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
6) Iħeġġu r-riċerka f’pedagoġiji innovattivi, inklużivi u multilingwi u l-użu tagħhom, inkluż l-użu tal-għodod diġitali u tal-Apprendiment Integrat tal-Kontenut u tal-Lingwi.	(6) Iħeġġu r-riċerka f’pedagoġiji innovattivi, inklużivi u multilingwi u l-użu tagħhom, inkluż l-użu tal-għodod diġitali, il-produzzjoni awdjoviżiva, ċinematografika u mużikali u tal-Apprendiment Integrat tal-Kontenut u tal-Lingwi.

Raġuni

L-Ewropa għandha korp kulturali rikk ta’ xogħlijiet awdjoviżivi, mużikali u ċinematografiċi li jistgħu jgħinu lin-nies jitgħallmu lingwa oħra u wkoll, anke iktar importanti minn hekk, biex jifhmu kulturi oħrajn u valuri komuni.

Emenda 18

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar approċċ komprensiv lejn it-tagħlim u l-apprendiment tal-lingwi

Artikolu (8)

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
	(8) Jittejjeb l-aċċess għal programmi ta’ tagħlim diġitali ta’ kwalità għolja kemm għall-għalliema kif ukoll iċ-ċittadini, b’mod partikolari għal dawk f’żoni aktar remoti jew żoni b’popolazzjoni baxxa jew fir-reġjuni ultraperifierċi.

Raġuni

L-aċċess għal programmi lingwistiċi diġitali ta’ kwalità għolja jista’ jiswa iktar flus minn programmi aktar bażiċi, filwaqt li l-konnettività tal-broadband ma hi la veloċi biżżejjed u lanqas affidabbli biżżejjed f’ċerti żoni biex jiħi faċilitat it-tagħlim tal-lingwa onlajn fejn hemm nuqqas ta’ għalliema.

Emenda 19

Proposta għal Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar approċċ komprensiv lejn it-tagħlim u l-apprendiment tal-lingwi

Intenzjoni (1)

Test propost mill-Kummissjoni	Emenda tal-KtR
(1) Tappoġġa s-segwitu ta’ din ir-Rakkomandazzjoni billi tiffaċilita l-apprendiment reċiproku fost l-Istati Membri u b’kooperazzjoni mal-Istati Membri tiżviluppa:	(1) Tappoġġa s-segwitu ta’ din ir-Rakkomandazzjoni billi tiffaċilita l-apprendiment reċiproku fost l-Istati Membri u abbażi tal-esperjenza ta’ proġetti ta’ kooperazzjoni territorjali u transkonfinali rilevanti implimentati mill-awtoritajiet lokali u reġjonali, fejn xieraq, u b’kooperazzjoni mal-Istati Membri tiżviluppa:

Raġuni

Evidenti.

II.   RAKKOMANDAZZJONIJIET TA’ POLITIKA

IL-KUMITAT EWROPEW TAR-REĠJUNI

Kummenti ġenerali

1.

Itenni t-talba tiegħu għal approċċ li jħares ’il quddiem u inklużiv lejn il-ġejjieni tal-edukazzjoni madwar l-UE, inkluż kooperazzjoni msaħħa bejn is-setturi pubbliċi u privati, biex jiġu appoġġjati ċ-ċittadini biex jadattaw għal soċjetà dejjem aktar kumplessa, jiżviluppaw “identità Ewropea” li għandha tikkomplementa l-identità nazzjonali, reġjonali u lokali u l-identità individwali, u jiksbu l-ħiliet meħtieġa f’soċjetà mobbli, u li kulma jmur qed issir iktar diġitali;

2.

Jappoġġja l-intenzjoni tal-Kummissjoni Ewropea li tikkoordina l-progress lejn Żona Ewropea tal-Edukazzjoni sal-2025 madwar l-isfidi ewlenin li jinkludu t-titjib fil-forniment tal-edukazzjoni fis-snin bikrija, il-faċilitar tar-rikonoxximent reċiproku tad-diplomi tal-edukazzjoni għolja u tal-edukazzjoni sekondarja, it-titjib tat-tagħlim tal-lingwi, il-promozzjoni tat-tagħlim tul il-ħajja, il-mobilità tal-istudenti u l-investiment fl-opportunitajiet ta’ diġitalizzazzjoni;

3.

Jemmen li l-istrateġiji tal-politika tal-edukazzjoni fl-Istati Membri u r-reġjuni għandhom jipprijoritizzaw il-kooperazzjoni fil-livelli kollha ta’ governanza, inklużi l-awtoritajiet lokali u reġjonali, bil-ħsieb li tiġi allinjata l-edukazzjoni ta’ kwalità għolja ffokata fuq min qed jitgħallem, u li tinkludi tagħlim b’saħħtu, l-innovazzjoni u d-diġitalizzazzjoni, mal-ħtiġijiet ta’ suq tax-xogħol li qed jevolvi b’mod dinamiku, fil-kuntest tal-prinċipju 1 tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali;

4.

Jenfasizza li jeħtieġ li ssir aktar ħidma fil-livelli kollha ta’ governanza biex jiġu antiċipati l-ħtiġijiet tas-suq tax-xogħol f’termini ta’ ħiliet u edukazzjoni, għarfien ġenerali, taħriġ vokazzjonali u tagħlim tul il-ħajja xierqa, sabiex jiġi mħeġġeġ il-ħolqien ta’ impjiegi u jinstabu soluzzjonijiet għall-qgħad;

5.

Jesiġi li t-tagħlim tul il-ħajja tkun konsistenti u jappoġġa l-prinċipji stipulati fin-Netwerk Globali ta’ Bliet fi Proċess ta’ Tagħlim tal-Unesco; l-Appell ta’ Cork għal Azzjoni għal Bliet fi Proċess ta’ Tagħlim, u jirrikonoxxi li t-tagħlim tul-il-ħajja huwa fil-qalba tal-Għanijiet tal-Iżvilupp Sostenibbli (1);

6.

Jeħtieġ li l-istituzzjonijiet tal-UE u l-Istati Membri, bl-appoġġ tal-awtoritajiet lokali u reġjonali f’konsultazzjoni mal-partijiet interessati, jimplimentaw il-proposti attwali fi ħdan il-kuntest ta’ politiki usa’ tal-UE għall-iżvilupp ekonomiku, l-impjieg u l-protezzjoni soċjali, billi jagħmlu użu strateġiku mill-Qafas Finanzjarju Pluriennali wara l-2020, fejn politiki ta’ edukazzjoni speċifiċi għandhom ikunu artikolati b’mod iktar ċar u ambizzjuż, u jenfasizza l-importanza li jiġi rrispettat il-prinċipju tal-proporzjonalità sabiex jiġi żgurat li l-ebda piżijiet finanzjarji jew amministrattivi ġodda huma ġġenerati għall-Istati Membri;

7.

Bl-istess mod, jilqa’ l-introduzzjoni ta’ Kard Ewropea tal-Istudenti u l-opportunitajiet li din ser tipprovdi biex tiffaċilita l-mobbiltà tal-istudenti u tippromovi r-rikonoxximent awtomatiku tal-kwalifiki, u jappella lill-Kummissjoni biex tikkunsidra l-estensjoni ta’ din għall-istudenti kollha, mhux biss dawk fl-edukazzjoni ogħla, biex tespandi l-opportunitajiet għat-tagħlim tul il-ħajja;

8.

Jirrikonoxxi l-fatt li r-responsabbiltà ewlenija għall-politika tal-edukazzjoni hija tal-Istati Membri li involvew l-awtoritajiet reġjonali u lokali tagħhom, mhux kollha bl-istess mod skont is-sistemi kostituzzjonali rispettivi tagħhom, u li l-azzjoni tal-UE f’konformità mal-Artikolu 6 tat-TFUE għandha tikkomplementa, tappoġġja jew tikkoordina biss l-azzjoni tal-Istati Membri; kwalunkwe azzjoni tal-UE f’dan il-qasam trid tkun ġustifikata b’mod sħiħ mil-lat tas-sussidjarjetà u l-proporzjonalità u għandha tkun allinjata mal-oqfsa, l-għodod u l-proċedura eżistenti;

Rikonoxximent reċiproku

9.

Jinnota b’dispjaċir l-ostakli persistenti għall-mobilità fil-qasam tal-edukazzjoni u tingħaqad mas-sejħa tal-Kummissjoni Ewropea għal Ewropa li fiha t-tagħlim, l-istudju u r-riċerka ma jiġux imxekkla mill-fruntieri, iżda fejn tkun in-norma li wieħed iqatta’ żmien fi Stat Membru ieħor biex jistudja, biex jitgħallem jew biex jaħdem;

10.

Jenfasizza l-bżonn li jingħata appoġġ addizzjonali għal reġjuni fejn il-mobilità ta’ dawk li jitgħallmu tista’ tiġi mxekkla minn ostakli addizzjonali bħal defiċit tal-popolazzjoni, ir-ruralità jew il-faqar;

11.

Jilqa’ b’sodisfazzjon l-appoġġ tal-Kummissjoni Ewropea għall-iskambju tal-aħjar prattika fost l-Istati Membri, u jinkoraġġixxi l-involviment ta’ rappreżentanti fuq livell lokali u reġjonali f’dan b’rikonoxximent tal-valur reġjonali tal-għarfien u l-esperjenza;

12.

Jilqa’ l-proposta tal-Kummissjoni Ewropea dwar il-promozzjoni ta’ rikonoxximent reċiproku awtomatiku ta’ edukazzjoni ogħla u diplomi ta’ edukazzjoni sekondarja ogħla u l-eżiti ta’ perjodi ta’ tagħlim barra l-pajjiż, u jistieden lill-Kummissjoni biex tieħu inkonsiderazzjoni fil-ħidma futura tagħha ir-rabtiet ma’ żvilupp territorjali, b’mod partikolari fejn proġetti lokali u reġjonali jinvolvu l-mobbiltà ta’ ħaddiema u persunal;

Tfulija bikrija

13.

Ifakkar li t-tifsira tat-terminu “l-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal” imur lil hinn minn dak li xi wħud jirreferu għaliha bħala edukazzjoni ta’ qabel l-iskola, billi għandu l-iskop li jħejji t-tfal mhux biss għall-iskola, iżda wkoll għall-ħajja, bl-istess mod li l-partijiet l-oħra kollha tas-sistema edukattiva jikkontribwixxu għal dan il-proċess;

14.

Itenni r-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tal-20 ta’ Diċembru 2012 dwar il-validazzjoni tat-tagħlim mhux formali u informali, u jissuġġerixxi li dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet Ewropej u nazzjonali jagħtu attenzjoni partikolari, f’dan il-kuntest, lil sħubijiet li jistgħu jiġu żviluppati bejn l-awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u lokali, l-intrapriżi, l-impjegati u l-assoċjazzjonijiet tagħhom kif ukoll l-atturi tas-soċjetà ċivili, biex jieħdu kont ta’ dawn il-ħiliet u l-kwalifiki;

15.

F’dan il-kuntest, jinnota d-diżappunt tiegħu li r-rakkomandazzjoni tagħmel biss referenza limitata għall-ħajja tal-familja jew interventi fil-livell lokali li jista’ jkollhom impatt sinifikanti fuq l-iżvilupp bikri tat-tfal, u jenfasizza l-importanza vitali ta’ approċċ olistiku u integrat;

16.

Jemmen li professjonisti edukati tajjeb huma prerekwiżit għal edukazzjoni bikrija tat-tfal ta’ kwalità għolja, u konsegwentement il-livelli kollha tal-gvern, inklużi l-awtoritajiet lokali u reġjonali, għandhom jitħeġġu biex jinvestu b’mod adegwat mhux biss fl-edukazzjoni inizjali tal-għalliema, iżda wkoll fi żvilupp professjonali kontinwu;

17.

Jenfasizza l-ħtieġa li ssir ħidma lejn titjib kontinwu tal-aspett ta’ “kura” tal-edukazzjoni u l-kura bikrija tat-tfal, inkluż ir-rwol tal-għalliema tat-tfal ta’ età bikrija fit-trawwim ta’ relazzjonijiet pożittivi mat-tfal, il-ġenituri u ma’ xulxin; l-iżgurar tal-affordabilità tas-servizzi għat-tfal f’età bikrija għal familji bi dħul baxx skont il-prinċipju 11 tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali; u r-rikonoxximent tal-prinċipju mħaddan fil-Konvenzjoni dwar id-Drittijiet tat-Tfal, li tgħid li l-aħjar interessi tat-tfal għandhom ikunu l-ewwel konsiderazzjoni fl-azzjonijiet kollha li jikkonċernaw it-tfal;

18.

Jenfasizza l-bżonnijiet tat-tfal bi bżonnijiet edukattivi speċjali u b’diżabilità, li għandhom jirċievu edukazzjoni tajba b’aċċess għas-sistema ġenerali tal-edukazzjoni fejn xieraq u jiġu pprovduti bl-appoġġ individwali kif meħtieġ;

19.

Jinnota l-benefiċċji multipli li jirriżultaw mill-promozzjoni ta’ miżuri li jiffaċilitaw djalogu pożittiv bejn l-għalliema u l-ġenituri/dawk li jindukraw sabiex jissaħħu l-konnessjonijiet bejn l-ambjent tal-iskola u tad-dar u tiġi appoġġata l-integrazzjoni b’suċċess ta’ min qed jitgħallem fl-ambjent tal-iskola u s-soċjalizzazzjoni globali tagħhom kif ukoll l-opportunitajiet ta’ żvilupp;

20.

Jilqa’ r-rikonoxximent tal-Kummissjoni tar-rwol tas-sħab lokali u reġjonali fit-titjib tat-tagħlim, madankollu jinnota nuqqas ta’ rikonoxximent, li xi komunitajiet se jesperjenzaw aktar sfidi minn oħrajn, pereżempju komunitajiet aktar remoti jew dawk b’numru akbar ta’ lingwi materni, li jeħtieġu aktar riżorsi u fondi biex jittejjeb it-tagħlim għal kulħadd;

21.

Jenfasizza li l-Kummissjoni għandha tieħu inkunsiderazzjoni l-opinjonijiet tal-Kumitat u l-konklużjonijiet tal-Kunsill relatati, inklużi l-konklużjonijiet tal-Kunsill dwar il-politiki tal-iżvilupp integrati dwar it-tfulija bikrija bħala għodda għat-tnaqqis tal-faqar u l-promozzjoni tal-inklużjoni soċjali (2).

It-tagħlim tal-lingwi

22.

Jesprimi diżappunt li ħiliet tal-lingwa dgħajfa huma meqjusa bħala wieħeda mill-akbar ostakli għall-moviment liberu tal-persuni u l-ħolqien ta’ forza tax-xogħol rilevanti għall-ħtiġijiet tal-ekonomija Ewropea, u għalhekk jenfasizza l-appoġġ tiegħu għal rwol aktar b’saħħtu għat-tagħlim tal-lingwi;

23.

Jinnota li l-finanzjament għall-Politika ta’ Koeżjoni huwa mistenni li jonqos fil-Qafas Finanzjarju Pluriennali li jmiss, u konsegwentement jesprimi t-tħassib tiegħu dwar il-finanzjament disponibbli permezz tal-Fond Soċjali Ewropew għat-twettiq tal-ambizzjonijiet fi ħdan ir-Rakkomandazzjoni;

24.

F’dan il-kuntest, huwa diżappuntat li jara enfasi fir-Rakkomandazzjoni fuq it- tagħlim fi ħdan l-edukazzjoni statutorja minflok ir-rikonoxximent tal-lingwi bħala parti importanti tat-tagħlim tul il-ħajja, inkluż fl-ewwel snin, sabiex jippromovu l-integrazzjoni u l-mobbiltà, u li fih l-imsieħba lokali tal-komunità u n-negozji jkunu jistgħu jinvolvu ruħhom;

25.

Jenfasizza l-importanza li jkunu promossi b’mod attiv opportunitajiet pprovduti minn programmi ta’ finanzjament tal-UE rilevanti, u jissemplifikaw il-proċessi ta’ applikazzjoni, sabiex l-iskejjel u ċ-ċentri ta’ taħriġ fl-Istati Membri jkunu jistgħu jieħdu vantaġġ minn dawn.

---

(1)  http://uil.unesco.org/lifelong-learning/learning-cities/cork-call-action-learning-cities

(2)  https://eur-lex.europa.eu/legal-content/MT/TXT/?qid=1530526890119&uri=CELEX:52018DC0270