24.2.2016   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 71/1

1.

Il-KESE japprezza bis-sħiħ il-ħidma importanti li qed twettaq is-soċjetà ċivili biex tindirizza s-sitwazzjoni tar-refuġjati li qed jaħarbu mill-pajjiżi mifnija bil-gwerer, u li, għalhekk, jistħoqqilhom il-protezzjoni skont il-Konvenzjoni ta’ Ġinevra. Mingħajr dan, is-sitwazzjoni umanitarja traġika li feġġet f’ħafna pajjiżi Ewropej setgħu kienu katastrofiċi. Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew huwa impenjat direttament li jagħti vuċi lil din ir-realtà, li jiżgura li titqies b’mod xieraq mill-istituzzjonijiet Ewropej, il-gvernijiet u atturi politiċi oħra.

2.

Il-KESE bħalissa qed jorganizza żjarat biex jiltaqa’ ma’ organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili li joffru assistenza lir-refuġjati fi 11-il Stat Membru (l-Ungerija, il-Polonja, Malta, il-Greċja, il-Ġermanja, l-Awstrija, is-Slovenja, il-Bulgarija, l-Iżvezja, l-Italja, il-Kroazja) u t-Turkija, peress li dawn il-pajjiżi huma affettwati l-aktar mill-flussi ta’ refuġjati. Bħala l-korp li jirrappreżenta s-soċjetà ċivili organizzata fi ħdan l-istituzzjonijiet Ewropej aħna ser naġixxu bħala l-vuċi tagħhom fuq livell Ewropew.

3.

Il-KESE jemmen li s-sitwazzjoni attwali teħtieġ li l-UE tiżviluppa kurituri umanitarji siguri għar-refuġjati minn pajjiżi milquta mill-gwerer u mhedda mit-terroriżmu u dan għandu jsir flimkien mal-pajjiżi fejn dawn ir-refuġjati huma kkonċentrati l-aktar. Lil hinn minn dan, irridu nistabbilixxu sistema Ewropea ta’ asil verament komuni bbażata fuq proċeduri armonizzati madwar l-UE. Dan jinkludi status uniformi ta’ ażil u rikonoxximent reċiproku ta’ deċiżjonijiet ta’ ażil, responsabbiltà u solidarjetà kondiviżi u sforzi fir-rigward tar-rilokazzjoni u r-risistemazzjoni, u Regolament ta’ Dublin rivedut. Barra minn hekk, jinħtieġu sistemi solidali u robusti ta’ kondiviżjoni tal-piż, fejn soluzzjoni permanenti, ġusta u vinkolanti għad-distribuzzjoni ta’ dawk li jkunu qed ifittxu protezzjoni fil-pajjiżi kollha tal-UE tkun l-ewwel pass. Minħabba ċ-ċirkostanzi eċċezzjonali u b’konformità mal-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir, l-ispejjeż addizzjonali għall-akkoljenza tar-refuġjati m’għandhomx, wara analiżi bir-reqqa, ikunu rikonoxxuti fid-defiċits pubbliċi tal-Istati Membri.

4.

Il-KESE huwa kkonċernat ħafna wkoll dwar l-imminar attwali tal-Ftehim ta’ Schengen u tal-prinċipju tal-moviment liberu, minħabba li huwa wieħed mill-kisbiet fundamentali ta’ benefiċċju għaċ-ċittadini tal-UE. Huwa importanti li l-fruntieri esterni tal-pajjiżi Schengen ikollhom sigurtà adegwata. Madankollu, it-tqegħid mill-ġdid tal-barrikati interni u l-bini ta’ ħitan m’huma se jagħmlu xejn biex jgħaqqdu liċ-ċittadini tal-UE jew biex irawmu ċ-ċittadinanza tal-UE.

5.

Huwa kruċjali wkoll li jiġu żviluppati miżuri immedjati biex jiġu indirizzati l-kawżi fundamentali tal-flussi attwali ta’ refuġjati. L-UE trid taħdem mal-pajjiżi ta’ oriġini u ta’ transitu fuq dawn il-kwistjonijiet u l-KESE jinsisti fuq l-approċċ ibbażat fuq id-drittijiet tal-bniedem li għandu jittieħed mill-Kummissjoni għal din il-kooperazzjoni, u mhux biss approċċ imsejjes fuq is-sigurtà. Fl-aħħar nett, il-KESE jenfasizza l-ħtieġa li tiġi inkluża s-soċjetà ċivili fid-djalogu mal-pajjiżi terzi.

6.

Il-KESE, bl-esperjenza fit-tul tiegħu b’rabta mal-kwistjonijiet ta’ migrazzjoni, f’dawn l-aħħar snin l-iktar permezz tal-Forum Ewropew dwar l-Integrazzjoni/Migrazzjoni, jemmen li l-integrazzjoni u l-inklużjoni tar-refuġjati fis-soċjetajiet tagħna għandhom ikunu proċess f’żewġ direzzjonijiet fejn l-imsieħba soċjali u organizzazzjonijiet oħrajn tas-soċjetà ċivili, flimkien mal-gvernijiet u l-awtoritajiet lokali, jaqdu rwol essenzjali. Għandha tingħata prijorità lill-aċċess għas-suq tax-xogħol u, b’mod aktar speċifiku, lir-rikonoxximent tal-kwalifiki u l-forniment ta’ taħriġ vokazzjonali u fil-lingwi fejn meħtieġ. L-Unjoni Ewropea għandha tniedi sensiela ta’ miżuri fil-pajjiżi ta’ akkoljenza u fl-UE sabiex tiċċentralizza l-applikazzjonijiet għall-impjieg, it-taħriġ, u r-rikonoxximent tal-ħiliet.

7.

Sabiex jinħoloq il-kunsens soċjali meħtieġ fl-Ewropa, huwa essenzjali li jiġu rispettati bis-sħiħ it-trattament ugwali u d-drittijiet soċjali kemm taċ-ċittadini tal-UE kif ukoll tar-refuġjati fl-Ewropa, b’attenzjoni partikolari għal dawk l-aktar vulnerabbli fosthom. L-investiment bikri fl-integrazzjoni tar-refuġjati fis-soċjetà u fis-suq tax-xogħol huwa importanti biex jgħin lir-refuġjati jibnu ħajjithom mill-ġdid, filwaqt li jiġu minimizzati konflitti potenzjali mal-popolazzjoni lokali u jiġu evitati spejjeż ogħla fil-ġejjieni. Finanzjament adegwat ta’ servizzi pubbliċi lokali u djalogu ċivili bejn ir-refuġjati u l-popolazzjoni lokali huma kruċjali sabiex jintlaħaq dan l-għan.

24.2.2016   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 71/3

Relatur:

is-Sur Seamus BOLAND

1.1.

Il-KESE jirrikonoxxi l-fatt li l-Kummissjoni Ewropea għamlet prijorità li tiġi ssemplifikata l-implimentazzjoni tal-politika agrikola komuni (PAK) u li diġà pproponiet, u ser tkompli tipproponi, is-semplifikazzjoni ta’ ċerti atti tal-Kummissjoni, biex hekk il-leġislazzjoni tal-UE ssir aktar faċli biex tinftiehem u biex tiġi implimentata fil-prattika.

1.2.

Il-KESE jemmen li aktar trasparenza u ċertezza legali, u t-tnaqqis ta’ piż amministrattiv żejjed u ta’ spejjeż assoċjati għall-bdiewa, benefiċjarji oħra, organizzazzjonijiet ta’ produtturi u amministrazzjonijiet nazzjonali, huma parti neċessarja tal-proċess ta’ semplifikazzjoni.

1.3.

Is-semplifikazzjoni tas-sistema għandha tiġi implimentata mill-iktar fis possibbli, b’mod partikolari b’għajnuna għall-bdiewa Huwa essenzjali li din tkun akkumpanjata minn appoġġ ibbażat fuq l-informazzjoni u l-edukazzjoni.

1.4.

Il-KESE jirrikonoxxi l-isforzi li għamlet il-Kummissjoni biex tissemplifika l-implimentazzjoni tal-PAK il-ġdida, filwaqt li tqis in-notifiki u d-deċiżjonijiet meħuda mill-Istati Membri. Bl-approċċ attwali huwa diffiċli għall-PAK li jiġi suġġett għal semplifikazzjoni konsiderevoli għall-bidwi mingħajr ma tiġi kompromessa r-rigorożità bżonnjuża biex il-rekwiżiti jiġu ssodisfati. Min-naħa l-oħra, dawn ir-rekwiżiti mux dejjem huma koerenti u ġustifikati mill-perspettiva li jiġu konvertiti għall-beni pubbliċi ġenwini u benefiċċji ambjentali.

1.5.

Spezzjonijiet u possibilment multi għandhom ikunu proporzjonati mal-ammont tal-flus riċevut mill-benefiċjarju, ir-raġunijiet għan-nuqqas ta’ konformità u r-rieda li jittieħdu azzjonijiet korrettivi. Każijiet ċari ta’ frodi deliberat għandhom jiġu ttrattati permezz tal-proċeduri normali. Il-KESE jirrakkomanda t-tnaqqis tal-isproporzjonalità fost il-każijiet ta’ tnaqqis kbir tal-appoġġ anke għal ksur minuri.

1.6.

L-applikazzjoni tal-miżuri tal-ekoloġizzazzjoni għandhom jieħdu kont tal-fatturi mhux mistennija bħall-kundizzjonijiet tat-temp, nixfa jew avvenimenti oħra simili li jagħmlu l-miżuri impossibbli biex jiġu implimentati.

1.7.

Fejn kwistjonijiet bħal bwar permanenti kienu s-suġġett ta’ deċiżjonijiet tal-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja, huwa importanti li r-regoli stabbiliti biex jirrispettaw is-sentenza jkunu mfassla b’mod li jnaqqas kemm jista’ jkun ir-regolamenti aktar milli jżidhom.

1.8.

Il-proċess leġislattiv attwali (regolamenti tal-Kunsill akkumpanjati mill-atti delegati u ta’ implimentazzjoni) huwa ferm kumpless u diffiċli għaċ-ċittadini biex jifhmuh. Għalhekk għandu jsir studju dwar kif din is-sistema tista’ tiġi ssemplifikata.

1.9.

Wara l-implimentazzjoni ta’ skema b’rata fissa fil-kuntest ta’ pagamenti diretti, is-sistema kumplessa tal- intitolamenti għal pagament għandha tiġi riveduta.

1.10.

Il-bur temporanju għandu jżomm l-istatus ta’ raba’, irrispettivament minn kemm ikun ilu jintuża bħala bur.

1.11.

Id-definizzjoni attwali ta’ “bidwi attiv” m’għandiex tiżvantaġġja lill-bdiewa u għandha tkun ibbażata fuq il-fatt li l-art eliġibbli għall-għajnuna tkun qed tintuża għall-agrikoltura mill-bidwi.

1.12.

Il-KESE jaqbel li s-semplifikazzjoni tal-PAK hija proġett ambizzjuż, partikolarment minħabba li l-politiki ta’ żvilupp agrikoli u rurali, huma ta’ natura kumplessa. Is-semplifikazzjoni għandha tkun kompatibbli ma’ għanijiet politiċi wesgħin bħal:

1.13.

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li l-metodoloġija li tiggwida l-azzjoni fuq ir-rati ta’ żball hija mfassla b’tali mod li tiggarantixxi l-implimentazzjoni ġusta.

1.14.

Miżuri li jiffaċilitaw l-aċċess ta’ bdiewa żgħażagħ għall-iskema favur il-bdiewa żgħażagħ għandhom jiġu esplorati u introdotti immedjatament. L-aċċess taż-żgħażagħ fl-agrikoltura għandu jiġi appoġġjat.

1.15.

Il-KESE jirrakkomanda li tiġi stabbilita regola li tillimita ż-żieda fil-burokrazija. Pereżempju, l-adozzjoni ta’ regola li tippermetti l-eliminazzjoni ta’ regolament eżistenti meta tiġi proposta waħda ġdida.

2.1.

Il-baġit tal-PAK, li jammonta għal EUR 408 biljun għall-perjodu 2014–2020, jirrappreżenta 38 % tal-baġit globali tal-UE. L-ewwel pilastru, li jammonta għal EUR 313 biljun, jirrappreżenta 77 % tat-total tan-nefqa tal-PAK. Il-pagamenti diretti, li jammontaw għal EUR 294 biljun, jirrappreżentaw 94 % tal-ewwel pilastru.

2.2.

Din l-opinjoni tikkunsidra opinjonijiet oħra tal-KESE (1).

2.3.

L-aħħar riforma prinċipali tal-PAK, li ntemmet fl-2013, ġiet maqbula bħala parti mill-proċess ta’ kodeċiżjoni. Dan ifisser li l-Parlament Ewropew ipparteċipa bħala koleġislatur indaqs mal-Ministri tal-agrikoltura, li żdiedu minn 15 għal 28 wara l-aħħar riforma prinċipali fl- 2003.

2.4.

Huwa nnotat li matul il-perjodu ta’ qabel ir-riforma tal-PAK kien hemm proposta tal-Kummissjoni għal regolament dwar il-pagament dirett, fejn l-evalwazzjoni wriet żieda ta’ 15-20 % fil-piż burokratiku. Fl-istess ħin, sar tnaqqis fil-baġit.

2.5.

Sensiela ta’ emendi kienu diġà introdotti fis-snin preċedenti, però mhux dejjem żammew id-distinzjoni ċara bejn is-semplifikazzjoni u żżarmar tal-PAK. Eżempji jinkludu:

2.6.

Skont id-DĠ AGRI, it-tqassim tal-fondi skont kull prijorità ta’ Żvilupp Rurali huwa kif ġej:

3.1.

Din l-Opinjoni esploratorja tibni fuq iż-żjara tal-Kummissarju Phil Hogan matul is-sessjoni plenarja tal-KESE ta’ Lulju 2015, fejn hu saħaq li prijorità prinċipali tiegħu kienet li tinkiseb semplifikazzjoni akbar tal-PAK, u wara l-ittra mis-Sur Frans Timmermans, l-Ewwel Viċi President tal-Kummissjoni Ewropea, li stiednet lill-KESE biex iressaq opinjoni esploratorja dwar is-suġġett tas-semplifikazzjoni tal-PAK.

3.2.

Hija l-fehma tal-Kummissarju li s-semplifikazzjoni ser tiżgura li l-kumplessità tal-PAK u ż-żieda fil-piż amministrattiv li poġġiet fuq il-bdiewa, benefiċjarji oħrajn, u l-awtoritajiet ta’ ġestjoni ser tkun iffaċilitata, mentri fl-istess ħin ma tinsiex l-għanijiet ewlenin tagħha.

3.3.

Il-Kummissjoni Ewropea qed tiffinalizza l-evalwazzjoni tal-kontribuzzjonijiet kollha fuq il-bażi ta’ tliet prinċipji gwida, jiġifieri li l-azzjonijiet għandhom:

3.4.

B’mod ċar, kwalunkwe proċess ta’ semplifikazzjoni m’għandux jhedded l-impjiegi fl-industrija kollha.

3.5.

Permezz tal-pilastru tal-iżvilupp rurali, il-PAK taqdi funzjoni importanti fir-rigward tal-inklużjoni soċjali, it-tnaqqis tal-faqar u l-iżvilupp ekonomiku. Hija ta’ benefiċċju għall-popolazzjoni kollha taż-żoni rurali. Il-KESE jilqa’ bi pjaċir l-enfasi li ssir fl-Artikolu 5(6)(a)-(c) tar-Regolament (UE) Nru 1305/2013 (2) dwar: il-ħolqien tal-impjiegi, il-promozzjoni tal-iżvilupp lokali u l-promozzjoni tal-aċċess għat-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni u l-użu u t-titjib tal-kwalità tagħhom. Għaldaqstant, is-semplifikazzjoni tal-PAK għandha tiżgura li jkun hemm fondi adatti disponibbli faċilment u mingħajr ostakli burokratiċi.

3.6.

Il-Kummissjoni wettqet proċess ta’ identifikazzjoni komprensiva tal-leġislazzjoni eżistenti biex jiġu identifikati oqsma fejn aġġustamenti u titjib huma fattibbli. Hija diġà rċeviet kontribuzzjonijiet minn Stati Membri, MEPs u minn organizzazzjonijiet agrikoli madwar l-UE. Għandu jiġi nnutat li s’issa dawn il-proposti jaqbżu l-1 500 paġna. Mill-eżaminar tad-dokumentazzjoni, jista’ jiġi konkluż li l-proposti jaqgħu f’żewġ kategoriji wesgħin:

3.7.

Il-KESE jinnota l-lista ta’ prijorità tal-miżuri ta’ semplifikazzjoni mfassla mill-Kunsill Agrikolu u l-Presidenza. Din il-lista tista’ tifforma l-bażi tal-proposti mressqa mill-Kummissjoni.

3.8.

Il-Kummissjoni tagħmilha ċara li kull Stat Membru għandu libertà konsiderevoli fl-għażla tal-metodoloġija tiegħu biex jamministra u jimmoniterja l-PAK u li s-semplifikazzjoni tista’ tinkiseb permezz ta’ interpretazzjoni raġonevoli. Madankollu, l-Istati Membri għandhom ifittxu li jtejbu l-proċess ta’ semplifikazzjoni permezz tal-iskambju tal-aħjar prattiki.

4.1.

Huwa ġeneralment aċċettat li s-semplifikazzjoni hija meħtieġa sabiex l-implimentazzjoni tal-PAK m’ għandhiex tkun aktar kumplessa milli hu meħtieġ.

4.2.

Il-Kummissjoni beħsiebha tintroduċi proposti li għandhom x’jaqsmu ma’ Żoni b’Fokus Ekoloġiku (EFAs) fuq farm partikolari biswit l-EFAs, kumpens lill-EFAs fil-każ ta’ dikjarazzjoni żbaljata, u s-Sistema ta’ Identifikazzjoni tal-Irqajja’ tal-Art (LPIS).

4.3.

Il-Kummissjoni beħsiebha teżamina l-potenzjal għal semplifikazzjoni ta’ pagamenti diretti (b’mod partikolari dwar l-ekoloġizzazzjoni), l-iżvilupp rurali, l-iskema tal-frott u l-ħaxix u l-politika dwar il-kwalità.

4.4.

Il-Kummissjoni qed tippreżenta pakkett li jkopri pagamenti diretti lill-elementi bħalma huma l-bdiewa żgħażagħ, sostenn akkoppjat u s-Sistema Integrata ta’ Amministrazzjoni u Kontroll (SIAK). Dawn il-bidliet għandhom ikunu applikabbli, jekk hu possibbli, mis-sena ta’ talba 2016 jew sa mhux aktar tard mis-sena ta’ talba 2017.

4.5.

Ir-regoli biex l-art tiġi meqjusa bħala bur permanenti qed joħolqu problemi għall-klassifikazzjoni ta’ bwar temporanji bħala raba’ jew bur permanenti. Għandu jkun possibbli li jinżamm l-istatus ta’ bur temporanju (art klassifikata bħala raba’) anki jekk il-bdiewa jiddeċiedu li jużaw din l-art kontinwament bħala bur għal ħames snin jew aktar. Dan għandu jevita li l-bdiewa jaħartu arthom biss sabiex ma titħallhiex issir bur permanenti. B’hekk, iż-żoni agrikoli kkonċernati jistgħu jibqgħu jitqiesu bħala bur, li huwa vantaġġ ekoloġiku.

4.6.

Fir-rigward tal-miżuri tas-suq, il-Kummissjoni qed issegwi aġenda ambizzjuża ta’ semplifikazzjoni f’termini ta’ elaborazzjoni ta’ atti delegati ġodda u ta’ implimentazzjoni biex jiġu allinjati r-regoli l-ġodda fil-livell tal-Kummissjoni mar-Regolament tal-Kunsill li jistabbilixxi organizzazzjoni komuni ta’ swieq agrikoli (Regolament OKS). L-għan mhuwiex biss li jitnaqqsu drastikament l-għadd u l-kumplessità ta’ dawn ir-regoli, iżda wkoll biex tiġi żgurata semplifikazzjoni reali għall-bdiewa kif ukoll għall-operaturi.

4.7.

Dan l-aħħar il-Kummissjoni għamlet żewġ bidliet f’waqthom tar-regoli attwali billi adottat:

4.8.

Il-Kummissjoni beħsiebha tintroduċi sensiela ta’ proposti dwar bidliet li jistgħu jsiru skont il-linji gwida attwali. Eżempji jinkludu:

5.1.

L-ekoloġizzazzjoni ta’ pagamenti diretti issa hija element kruċjali tar-riformi tal-politika agrikola komuni. Filwaqt li l-bdiewa qegħdin jitgħallmu jadattaw għal dawn il-bidliet, huma beżgħana li xi miżuri speċifiċi ma jistgħux ikunu flessibbli biżżejjed biex jittrattaw kundizzjonijiet tat-temp mhux mistennija jew flutwazzjonijiet fil-prezz tas-suq.

5.2.

Huwa mifhum li ser isiru spezzjonijiet għal għarrieda. Però, l-ispezzjonijiet għal għarrieda jitqiesu mill-inqas bħala inkonvenjent serju, u fl-agħar każijiet jistgħu jikkawżaw tbatija mentali enormi lill-bdiewa. Huwa ċar li l-ġustizzja titlob li jingħata avviż raġonevoli lill-bidwi qabel ma ssir l-ispezzjoni.

5.3.

Peress li l-multi imposti minħabba n-nuqqas ta’ konformità ser ikunu għoljin b’mod mhux tas-soltu, il-bdiewa jibżgħu li mhux ser jiksbu appoġġ, b’mod partikolari fil-forma ta’ informazzjoni xierqa. F’dan il-każ l-Istati Membri għandhom jagħtu l-informazzjoni adegwata lill-bdiewa li huma l-aktar milquta minn dawn il-bidliet, b’enfasi partikolari fuq il-bdiewa li huma fi żvantaġġ ekonomiku u soċjali.

5.4.

Il-qafas regolatorju attwali dwar id-definizzjoni ta’ “bidwi attiv” mhuwiex sodisfaċenti u jeħtieġ aktar amministrazzjoni kumplessa. Minħabba dan, hemm riskju li l-bdiewa involuti fil-produzzjoni agrikola ser jiġu esklużi u, min-naħa l-oħra, dawk li mhumiex involuti fil-produzzjoni agrikola jistgħu jiġu inklużi.

5.5.

Il-bdiewa għadhom qegħdin jippruvaw jitgħallmu l-ekoloġizzazzjoni, li attwalment hi fl-ewwel sena tagħha, u t-tliet prattiki agrikoli li din tinvolvi. Id-diversifikazzjoni tal-uċuħ tar-raba’, iż-żamma ta’ bur permanenti, u l-allokazzjoni ta’ 5 % tal-art lill-EFAs huma t-tliet aspetti tar-riforma li l-bdiewa għandhom jissodisfaw sabiex ikunu eliġibbli għall-għajnuna.

5.6.

Huwa inaċċettabbli li l-bdiewa spiss jinżammu responsabbli minħabba żbalji magħmula f’livell uffiċjali. B’mod partikolari l-bdiewa li d-dħul tagħhom huwa baxx u huma dipendenti minn dan is-sors ta’ introjtu jitpoġġew f’pożizzjoni fejn l-għajxien tagħhom ikun mhedded.

5.7.

“Proporzjonalità tas-sanzjonijiet” hija tema rikorrenti għal bosta assoċjazzjonijiet Ewropej tal-kummerċ.

5.8.

Il-bdiewa b’inqas minn 15-il ettaru jew li qed jirċievu pagamenti ta’ anqas minn EUR 10 000 jħossu li l-konformità għandha tkun ibbażata fuq spezzjoni “light-touch”, u aktar spezzjonijiet għandhom jitwettqu biss b’evidenza preliminari ta’ nuqqas serju ta’ konformità.

5.9.

Ser jeħtieġ li jiġu solvuti kwistjonijiet rigward bwar permanenti, imqajma permezz tad-deċiżjoni tal-2014 tal-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja. Il-każ enfasizza bosta każijiet problematiċi ta’ art ta’ lqugħ (raba’ jinħadem), bwar maħduma, raba’ mistrieħ, u raba’ taħt miżuri agroambjentali, fejn il-bdiewa raw riskju li din l-art tiġi ddikjarata formalment bħala bur permanenti minħabba d-definizzjoni tal-ħames snin.

5.10.

Fejn l-organizzazzjonijiet agrikoli jaraw il-ħtieġa għal semplifikazzjoni, flessibilità u proporzjonalità, gruppi ambjentali jaraw riskji reali. Mill-perspettiva tal-KESE, dan jirrappreżenta nuqqas biex jiġu rikonċiljati l-għanijiet ta’ titjib ambjentali ma’ dik tal-produzzjoni tal-ikel fl-irziezet tal-familji.

5.11.

Rigward id-dispożizzjonijiet orizzontali, approċċ aktar proporzjonali u bbażat fuq ir-riskju jista’ japplika għall-intensità tal-kontrolli, b’kunsiderazzjoni għar-riskju u l-ammonti involuti, il-kosteffettività u l-objettivi differenti u r-riżultati mfittxija.

5.12.

Għandhom jiġu evitati verifiki multipli. F’każijiet ta’ nonkonformità, b’mod partikolari f’każijiet ta’ ksur minuri, it-tnaqqis tal-pagamenti u l-penali amministrattivi għandhom ikunu proporzjonali. Barra minn hekk:

5.13.

Għandu jkun hemm enfasi fuq passi li jeħtieġu attenzjoni urġenti, bħat-titjib ta’ noti gwida, il-forniment ta’ assistenza teknika, u l-faċċilitar tal-kooperazzjoni u l-iskambju tal-aħjar prassi bejn l-amministrazzjonijiet.

5.14.

Bdiewa żgħażagħ qed ikollhom diffikultà fl-aċċess għall-iskema tal-bdiewa żgħażagħ. L-ostakli li jfixklu bla bżonn dan l-aċċess qed jiskoraġġixxu liż-żgħażagħ milli jidħlu fis-settur tal-biedja u jeħtieġ li jitneħħew. Għandu jingħata appoġġ għall-aċċess taż-żgħażagħ għall-agrikoltura.

5.15.

Emendi oħra fil-qafas legali attwali għandhom jiġu maqbula fi żmien suffiċjenti biex jippermettu lill-bdiewa jippjanaw b’ mod adegwat għall-istaġun taż-żriegħ. B’mod speċifiku, emendi li jaffettwaw l-applikazzjoni għas-sena 2017 għandhom jiġu ppubblikati fis-sajf tal-2016.

24.2.2016   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 71/11

Relatur:

is-Sur Joost VAN IERSEL

1.1.

Il-futur tal-Ewropa jiddependi ħafna mid-disponibbiltà ta’ għarfien tal-ogħla livell u persuni b’talenti f’soċjetà miftuħa u bbażata fuq l-għarfien. L-universitajiet għandhom rwol ċentrali x’jaqdu f’dan il-proċess. Jekk kull Stat Membru jaġixxi waħdu, ir-riżultat dejjem se jkun inqas minn ideali.

1.2.

Il-KESE jenfasizza li l-kompetenzi nazzjonali u tal-UE għandhom jinqasmu u jiġu rfinati sabiex tinħoloq Żona Ewropea tal-Edukazzjoni Għolja. Il-kunċett ta’ università ċivika u intraprenditorjali jista’ jkun ukoll utli ħafna fit-trawwim tal-kwalità tal-edukazzjoni għolja fl-Ewropa.

1.3.

Is-sitwazzjoni attwali turi li minkejja l-progress li sar, għad hemm ħafna ostakli u restrizzjonijiet li jxekklu wkoll il-parteċipazzjoni effettiva tal-UE. Kulturi differenti, interessi personali, nuqqas ta’ riżorsi finanzjarji u żviluppi demografiċi spiss iservu ta’ tfixkil għall-provvista ta’ tweġibiet aġġornati għall-isfidi dinamiċi bħall-globalizzazzjoni, teknoloġiji ġodda, u l-mobbiltà.

1.4.

Il-KESE huwa tal-fehma li l-istituzzjonijiet Ewropej għandhom jaġixxu bħala stimolu u għandhom iħaffu l-proċess ta’ modernizzazzjoni tal-edukazzjoni għolja Ewropea, f’termini ta’ edukazzjoni kif ukoll ta’ riċerka u innovazzjoni. L-universitajiet għandhom missjoni awtonoma li jaqdu l-interess pubbliku. Is-sussidjarjetà u d-diversità tal-universitajiet ma jippermettux approċċ “wieħed tajjeb għal kulħadd”. Madankollu, gwida strateġika u appoġġ fil-livell tal-UE jistgħu jikkontribwixxu b’mod deċiżiv biex jittejbu l-kundizzjonijiet.

1.5.

Dak li huwa kruċjali huwa li l-Kummissjoni Ewropea tistimula u tmexxi ‘l quddiem l-aġenda għall-proċess ta’ trasformazzjoni tal-universitajiet Ewropej fi xpruni konġunti għat-tkabbir u l-koeżjoni soċjali u għall-ġid tas-soċjetà.

1.6.

Għandha ssir referenza espliċita għall-modernizzazzjoni tal-edukazzjoni għolja fil-Programmi Nazzjonali ta’ Riforma (PNR) u fir-Rakkomandazzjonijiet Speċifiċi għall-Pajjiżi (CSR).

1.7.

L-UE għandha turi l-impenn tagħha favur l-edukazzjoni għolja permezz tal-Istrateġija Ewropa 2020 (inkluż is-Semestru), Erasmus+, Orizzont 2020, il-fondi reġjonali u ta’ koeżjoni, u billi tagħmel il-mobbiltà transkonfinali aktar faċli għall-istudenti u l-lekċerers.

1.8.

Il-konsultazzjonijiet strateġiċi fil-livell tal-UE għandhom jikkomplementaw id-diskussjonijiet u l-proġetti fil-pajjiżi u l-universitajiet u bejniethom sabiex tingħata spinta lil kwalunkwe kwalità tal-universitajiet Ewropej. L-aħjar prattiki għandhom jiġu disseminati b’mod sistematiku.

1.9.

Għal darb’oħra, il-KESE jenfasizza l-ħtieġa li l-istituzzjonijiet tal-edukazzjoni għolja jiżviluppaw awtonomija, responsabbiltà u trasparenza reali bħala prerekwiżiti essenzjali għall-modernizzazzjoni (1). Dawn il-prerekwiżiti ma jistgħux jintlaħqu mingħajr finanzjament xieraq u adegwat.

1.10.

It-trasformazzjoni tal-universitajiet, fi żmien ta’ tibdil ekonomiku u soċjali kbir, hija proċess fit-tul u diffiċli. L-universitajiet għandhom jiżviluppaw attitudni miftuħa għall-ħtiġiet tas-soċjetà, u għandhom jinkludu ħidma ta’ kuntatt ma’ partijiet interessati oħra.

1.11.

Il-KESE jilqa’ l-kunċett ta’ università ċivika u l-mudell tat-tliet spirali (triple helix) u l-erba’ spirali (quadruple helix) (2). L-enfasi qiegħda fuq il-ftuħ tal-edukazzjoni għolja, żieda fl-aċċess, il-kuntest reġjonali, l-integrazzjoni ta’ ideat mill-partijiet interessati (potenzjali) kollha fil-programmi, u fuq rabta intelliġenti u aġġornata bejn ir-riċerka u l-edukazzjoni.

1.12.

L-università ċivika għandha numru ta’ elementi komuni mal-università intraprenditorjali. Din tenfasizza l-missjoni awtonoma tagħha, u hija miftuħa għas-suq tax-xogħol u r-rilevanza soċjali ta’ kurrikuli edukattivi u ta’ riċerka u innovazzjoni. Il-pjattaformi tal-partijiet interessati (3) jistgħu jkunu utli ħafna fil-kodefinizzjoni tar-rekwiżiti. Is-sħubijiet pubbliċi-privati bejn universitajiet u gruppi soċjali ta’ kull tip jistgħu jkunu daqstant ieħor ta’ benefiċċju.

1.13.

Il-livell tat-tagħlim u tħejjija adegwata għal impjiegi sussegwenti għandhom jibqgħu prijorità irrispettivament mill-ispeċjalizzazzjoni ta’ università (ta’ livell għoli). L-eċċellenza fit-tagħlim, jeħtieġ ukoll li tiġi ppremjata.

1.14.

Il-Kummissjoni għandha taqdi rwol stimulanti fl-interazzjoni transkonfinali produttiva u ta’ benefiċċju bejn l-universitajiet, il-lekċerers u l-istudenti kif ukoll fil-promozzjoni tal-aċċess miftuħ għad-dinja; u biex tiżviluppa strumenti, bħal U-Multirank, fejn ikun xieraq, għal studenti u partijiet interessati oħra.

2.1.

Il-varjazzjonijiet konsiderevoli bejn l-universitajiet fl-Ewropa huma riżultat ta’ tradizzjonijiet u kulturi differenti ħafna (4). Fl-1999, il-proċess ta’ Bolonja nieda xejra ta’ suċċess lejn il-modernizzazzjoni tal-kurrikuli.

2.2.

Mill-2008 ‘l hawn, il-kriżi ekonomika u finanzjarja ġiegħlet lill-universitajiet biex jevalwaw mill-ġdid l-operat tagħhom aktar mill-qrib u biex ifittxu sorsi ta’ finanzjament ġodda u valur għall-flus. Din żiedet il-kompetizzjoni għal riżorsi skarsi. Nuqqas ta’ finanzjament suffiċjenti joħloq problema reali għal ħafna universitajiet u huwa ta’ impediment għall-aġenda ta’ modernizzazzjoni.

2.3.

It-trasformazzjoni profonda u dinamika li s-soċjetà għaddejja minnha bħala konsegwenza tal-globalizzazzjoni u t-teknoloġiji l-ġodda qed tħalli l-effetti tagħha fuq l-universitajiet. L-edukazzjoni għolja, ir-riċerka u l-innovazzjoni huma fil-qalba ta’ rkupru ekonomiku sostenibbli, iżda r-restrizzjonijiet finanzjarji u l-proċess ta’ trasformazzjoni jiżvelaw nuqqasijiet daqstant ieħor sensittivi.

2.4.

Aspett fundamentali huwa n-nuqqas ta’ awtonomija, responsabbiltà u trasparenza. Jeżistu diskrepanzi sostanzjali bejn l-Istati Membri (5).

2.5.

L-aħjar prattika turi li eżami tal-istrutturi u tal-kurrikuli, kif ukoll trasparenza u kooperazzjoni akbar, isaħħu l-kwalità u l-produzzjoni.

2.6.

Illum il-ġurnata l-edukazzjoni għolja għandha tkun aċċessibbli għall-persuni kollha li għandhom talent. Iż-żieda fil-korrelazzjoni bejn l-aċċess u l-isfond soċjoekonomiku qed thedded il-prinċipju ta’ ekwità. Barra minn hekk, f’għadd ta’ pajjiżi, l-edukazzjoni għolja bl-ebda mod ma tiżgura impjieg sigur. Matul il-kriżi, iż-żgħażagħ b’edukazzjoni għolja bl-ebda mod ma kienu protetti mill-qgħad.

2.7.

Ix-xejriet demoġrafiċi qed jipperikolaw (dejjem aktar) liż-żoni inqas popolati u inqas kompetittivi. Dan l-iżvilupp spiss ikollu konsegwenzi serji għall-attrazzjoni tal-għalliema u l-istudenti u għall-kwalità tal-għalliema u l-istudenti li jiġu attratti. Xi pajjiżi huma mhedda minn eżodu ta’ mħuħ. Universitajiet privati ġodda fil-pajjiżi kkonċernati, b’nuqqas ta’ assigurazzjoni ta’ kwalità adatta, iġibu riżultati li mhumiex sodisfaċenti. Dan huwa aggravat minn nuqqas ta’ finanzjament għall-edukazzjoni għolja tradizzjonali.

2.8.

Ix-xewqa għal relazzjonijiet eqreb bejn l-universitajiet u s-soċjetà qed tqanqal diskussjonijiet kullimkien dwar ir-rwol tagħhom fis-soċjetà, kif ukoll dwar alleanzi ma’ partijiet interessati oħra bħan-negozji, l-imsieħba soċjali u s-soċjetà ċivili.

2.9.

Ta’ spiss tinħass sew id-diskrepanza bejn il-ħiliet tal-gradwati u l-ħtiġiet tas-suq tax-xogħol, u bejn il-provvista u d-domanda. In-negozji jilmentaw dwar nuqqas ta’ professjonisti kwalifikati, b’mod speċjali fil-professjonijiet tekniċi u l-ICT. Il-bidliet rapidi tal-bażi tal-għarfien globali jfissru li jinħtieġu, issa aktar minn qatt qabel, il-kompetenzi adatti għas-seklu 21 biex il-gradwati jkunu jistgħu jaġġornaw l-għarfien tagħhom b’mod sistematiku.

2.10.

Barra minn hekk, it-teknoloġiji ġodda u d-diġitalizzazzjoni qed jisfurzaw lill-edukazzjoni għolja tadatta u tirfina l-metodoloġiji eżistenti. Forom ġodda ta’ tagħlim qed isiru iktar stabbiliti, inkluż it-tagħlim iċċentrat fuq l-istudent, u l-korsijiet onlajn. Madankollu, il-kampusijiet fiżiċi tal-università ser jibqa’ jkollhom rwol ewlieni fil-komunitajiet lokali u reġjonali bħala postijiet li jlaqqgħu l-edukazzjoni, ir-riċerka u n-netwerking.

2.11.

L-istudenti u l-akkademiċi/l-għalliema tal-università qed isiru dejjem iżjed mobbli madwar id-dinja. Fis-saff ta’ fuq għaddejja “ġlieda għat-talenti”, iżda t-tendenza ġenerali hija usa’. Il-kwalità u l-attraenza tal-universitajiet Ewropej huma fatturi ewlenin għall-istudenti minn barra, li jikkontribwixxu għall-edukazzjoni u r-riċerka, u għall-ħolqien ta’ netwerks dejjiema.

2.12.

Biex tinkiseb aktar produzzjoni, l-universitajiet (tal-ogħla livell) spiss jenfasizzaw ir-riċerka bħala l-kompitu ewlieni tagħhom u r-regolamenti finanzjarji jappoġġaw dan. Enfasi primarja fuq ir-riċerka għandha tendenza li tipperikola l-bilanċ ottimali u l-interazzjoni bejn ir-riċerka u t-tagħlim.

3.1.

L-iżvilupp ta’ universitajiet f’ċentri tal-għarfien fi ħdan is-soċjetà bħala parti integrali tal-ekosistema tal-UE qed iqanqal diskussjoni dwar il-karatteristiċi essenzjali tal-edukazzjoni għolja, li fuqhom għandhom jiġu bbażati l-prattiki ta’ kuljum.

3.2.

Filwaqt li hemm approċċi differenti, tendenza komuni tidher li hija l-ftuħ tal-edukazzjoni għolja għall-opinjonijiet u l-interessi ta’ partijiet interessati pubbliċi u privati u studenti, u għal kwistjonijiet bħall-interazzjoni produttiva u ta’ benefiċċju bejn ir-riċerka u l-edukazzjoni u kooperazzjoni u internazzjonalizzazzjoni akbar.

3.3.

Għal bosta universitajiet dan huwa proċess fit-tul u impenjattiv. Mhuwiex faċli li l-istituzzjonijiet il-kbar tradizzjonali jibdlu l-imġiba tagħhom. Barra minn hekk, f’ħafna pajjiżi l-proċeduri (politiċi) eżistenti biex jinħatru gvernaturi kif ukoll lekċerers u riċerkaturi huma ta’ xkiel għall-bidla. F’dawn il-każijiet, l-approċċi indipendenti mill-universitajiet u fi ħdanhom huma rari. Fil-fehma tal-KESE, il-ftuħ tal-edukazzjoni għolja u ż-żamma ta’ mentalità miftuħa għandhom ikunu prijorità ewlenija għall-edukazzjoni għolja madwar il-kontinent.

3.4.

Riċerka tal-ogħla livell kif ukoll persuni mħarrġa aħjar u bi kwalifiki għolja, huma indispensabbli għar-reżiljenza ta’ kwalunkwe ekonomija. Il-kriżi kellha effett detrimentali fuq ir-riżultati fiċ-ċentri ta’ għarfien, filwaqt li l-analiżijiet juru rabta diretta bejn ir-riċerka u l-edukazzjoni tal-ogħla livell u l-prestazzjoni ekonomika.

3.5.

L-universitajiet m’għadhomx jimmiraw lejn l-ogħla livelli tas-soċjetà. L-għadd u d-daqs tagħhom żdiedu b’mod drammatiku. Ix-xenarju sar aktar varjat: aktar kategoriji, partikolarment, universitatjiet tax-xjenzi applikati flimkien ma’ universitajiet tar-riċerka, ċentri ta’ edukazzjoni għolja reġjonali flimkien ma’ universitajiet nazzjonali u internazzjonali, u numru akbar ta’ fakultajiet, partikolarment fis-setturi ekonomiċi u tekniċi, eċċ.

3.6.

Il-ftuħ tal-aċċess għall-edukazzjoni għolja huwa ġustament prijorità politika madwar il-kontinent Fl-UE, 40 % tal-ġenerazzjoni li jmiss għandha tkun tista’ tikseb lawrja universitarja. Barra minn hekk, il-kurrikuli, l-għodod ta’ tagħlim (l-użu tal-midja moderna f’tagħlim imħallat, eċċ.), ir-relazzjoni bejn ir-riċerka u l-edukazzjoni, kif ukoll aspetti oħra bħall-internazzjonalizzazzjoni u l-interess pubbliku, m’għandhom l-ebda xebh ma’ kif kienu fil-passat. Jeħtieġ li l-metodi ta’ ġestjoni jiġu aġġustati għal dan.

3.7.

Universitajiet awtonomi, responsabbli u trasparenti għandhom ikunu jistgħu jaġixxu kemm jista’ jkun b’mod liberu fi ħdan qafas legali li jinkoraġġixxi l-azzjoni minn isfel għal fuq u l-kompetizzjoni bħala kontribut ewlieni għal parteċipazzjoni usa’ u speċjalizzazzjoni intelliġenti.

3.8.

Attitudni miftuħa, inkluż djalogu ċar ma’ partijiet interessati oħra, għandha tappoġġja lill-universitajiet bħala xpruni għat-tkabbir, il-kompetittività u l-koeżjoni soċjali.

3.9.

Għall-vijabbiltà ekonomika tal-komunità lokali u reġjonali, il-kunċetti tal-università ċivika u dik intraprenditorjali jistgħu jkunu utli ħafna. Dawn il-kunċetti jeħtieġu kemm ambizzjoni kif ukoll kooperazzjoni mill-qrib bejn l-universitajiet, il-partijiet interessati tagħhom, u l-awtoritajiet pubbliċi.

4.1.

Il-KESE jilqa’ l-kunċett ta’ università ċivika (6). Dan imur lil hinn mit-tagħlim, ir-riċerka akkademika u l-għarfien. Università ċivika timpenja b’mod attiv lill-pubbliku u s-soċjetà ta’ madwarha – fil-livelli kollha. Kull università tista’ żżid dimensjoni ċivika għall-prestazzjoni tagħha billi taqdi rwol kemm bħala stazzjon ta’ produzzjoni intellettwali għall-komunità kif ukoll bħala substazzjon, li jittrasforma ideat eċċellenti minn bnadi oħra għall-kuntest speċifiku tagħha.

4.2.

Proċessi bħal dawn qed iseħħu madwar l-Ewropa – permezz ta’ riċerka mmexxija mid-domanda, tagħlim ibbażat fuq il-problemi, kooperazzjoni bejn universitajiet u komunitajiet lokali, skejjel, sptarijiet, negozji eċċ. Madankollu, għad hemm bżonn ammont sostanzjali ta’ bini tal-kapaċità (7).

4.3.

Fil-livell reġjonali, l-universitajiet jistgħu jappoġġjaw approċċ olistiku u jkunu minn ta’ quddiem fit-tlaqqigħ ta’ partijiet interessati rilevanti biex jindirizzaw sfidi komuni. Università ċivika mfassla tajjeb tista’ wkoll taqdi rwol importanti fil-promozzjoni tal-prestazzjoni ta’ reġjuni f’diffikultà.

4.4.

Il-forma tal-mudell ser tvarja minn università għall-oħra. Minbarra dawk l-universitajiet ikkonċernati direttament minn żoni anqas għonja u bi prestazzjoni ekonomika dgħajfa u/jew diffikultajiet demografiċi, il-kriterji li jikkwalifikaw università bħal waħda “ċivika”, huma validi għal grupp ferm usa’. Illum il-ġurnata, universitajiet Ewropej ta’ livell dinji u dawk b’ambizzjonijiet simili bir-raġun qed juru dejjem aktar interess fl-impenn ċiviku.

4.5.

L-università ċivika tippreżenta mudell għall-universitajiet li jridu jimxu lil hinn mill-metodi ta’ ġestjoni antikwati jew l-approċċi tradizzjonali. Dan huwa partikolarment importanti f’każijiet fejn it-talenti taż-żgħażagħ għandhom jingħataw sfida biex jikkontribwixxu għall-ekonomija nazzjonali jew reġjonali. Il-kooperazzjoni approfondita ma’ partijiet interessati rilevanti fir-reġjuni kollha għandha tkun l-formola li tqanqal il-ftuħ u l-modernizzazzjoni.

4.6.

Il-presidenzi rispettivi tal-Kunsill ġustament ħadu approċċ simili fid-Dikjarazzjonijiet ta’ Lund u ta’ Ruma (8), fejn enfasizzaw il-ħtieġa li r-riċerka tiffoka fuq l-isfidi l-kbar ta’ żmienna, li wieħed imur lil hinn minn approċċi tematiċi riġidi u jinvolvi partijiet interessati kemm mis-settur pubbliku kif ukoll minn dak privat. Fir-rigward tat-tiswir taż-Żona Ewropea tar-Riċerka u l-Unjoni tal-Innovazzjoni, ir-Riċerka u l-Innovazzjoni Responsabbli huma għan ċentrali li jkopru l-politiki u l-attivitajiet rilevanti kollha. Dawn il-prinċipji huma wkoll prijoritajiet taħt il-programm Orizzont 2020.

4.7.

Flimkien mal-mudell ta’ “tliet spirali” – li jinvolvi kooperazzjoni bejn l-universitajiet, is-settur privat, il-gvern – hemm il-mudell ta’ “erba’ spirali” li jinvolvi wkoll lill-komunitajiet lokali u lis-soċjetà ċivili. Dan għandu sens qawwi ta’ post u sens ta’ skop, u huwa trasparenti u responsabbli lejn il-partijiet interessati tiegħu u l-pubbliku ġenerali. Dan jippreżenta opportunità ġdida biex is-soċjetà ċivili tkun involuta.

4.8.

Grupp speċifiku wieħed li għandu jingħata attenzjoni huwa dak tal-eks-studenti: l-alumni. Jista’ jsir aktar fl-Ewropa biex jitħeġġu jgħinu biex itejbu l-prestazzjoni u r-reputazzjoni tal-universitajiet. Hawnhekk, l-Ewropa tista’ ssegwi l-eżempju ta’ prattika komuni tal-Istati Uniti.

4.9.

L-alumni għandhom jitqiesu bħala parti integrali tal-komunità universitarja. Dawn jistgħu jkunu ambaxxaturi tal-università fil-livell reġjonali, nazzjonali u internazzjonali, u xpruni fid-diskussjoni dwar il-kurrikuli, li huwa partikolarment utli fi żminijiet ta’ bidla dinamika. Huma jistgħu jkunu strumentali fid-diskussjoni dwar il-bilanċ bejn ir-riċerka u l-edukazzjoni kif ukoll bejn ir-riċerka u s-suq. Għan speċifiku jista’ jkun l-użu ta’ alumni bħal kowċis għal gradwati reċenti, speċjalment l-istudenti tal-ewwel ġenerazzjoni, inklużi dawk barranin.

4.10.

Mobilità akbar ta’ alumni tiġġenera netwerks internazzjonali ta’ suċċess, li jistgħu jkunu daqstant ieħor ta’ benefiċċju għall-universitajiet tagħhom u għall-industrija.

5.1.

“L-università ċivika” għandha numru ta’ elementi komuni mal-università intraprenditorjali. L-universitajiet mhumiex kumpaniji. Huma għandhom missjoni awtonoma fl-interess pubbliku, b’mod partikolari biex jedukaw, iwettqu riċerka (tal-ogħla livell), u għall-użu ta’ għarfien mis-soċjetà inġenerali. L-università intraprenditorjali għandha enfasi doppju: it-tmexxija u l-ġestjoni tal-istituzzjoni u t-trawwim tal-ħiliet intraprenditorjali tal-istudenti u s-sens ta’ inizjattiva.

5.2.

Ir-rilevanza ta’ kurrikuli edukattivi għas-suq tax-xogħol u r-rilevanza tar-riċerka u l-innovazzjoni għas-soċjetà huma importanti ħafna. Il-komunikazzjoni u l-interazzjoni mas-settur privat fil-livell nazzjonali/reġjonali huma kruċjali biex jintlaħqu l-isfidi li qed tiffaċċja s-soċjetà.

5.3.

Il-mentalità sajlo m’għadhiex utli. Id-dinamiki teknoloġiċi u l-isfidi tas-soċjetà jitolbu aġġustament kontinwu. In-naħa tad-domanda qed issir dejjem aktar kumplessa, u tirrikjedi kompetenzi interdixxiplinari u transdixxiplinari u ftuħ għal kwalunkwe żvilupp ġdid. Minbarra l-kompetenzi professjonali, dan jinvolvi wkoll il-ħtieġa li jiġu żviluppati ħiliet. Il-pjattaformi tal-partijiet interessati, marbuta mal-universitajiet, jistgħu jkunu utli ħafna b’rekwiżiti mfassla b’mod konġunt. L-għalliema għandhom ikunu ppreparati sew għal dan il-kuntest dinamiku. Il-ħiliet intraprenditorjali (9) għandhom ukoll jiġu mgħallma f’kull xorta ta’ edukazzjoni għolja fl-Unjoni Ewropea.

5.4.

Bl-istess mod, jistgħu jkunu daqstant ta’ benefiċċju l-istrutturi ta’ sħubijiet pubbliċi privati li jlaqqgħu flimkien l-universitajiet u l-gruppi soċjali, bħaċ-ċrieki tan-negozju u s-settur tas-saħħa.

5.5.

Proġett siewi għall-universitajiet ikun li jinħolqu “Ktajjen ta’ Valur tal-Edukazzjoni”, f’kooperazzjoni ma’ setturi tan-negozju. Hemm żewġ għanijiet ewlenin għal dan:

5.6.

Bl-istess mod, il-ftehimiet ta’ prestazzjoni, kif applikati f’xi Stati Membri, ser jagħtu spinta lill-ispeċjalizzazzjoni, il-profil u r-reputazzjoni tal-universitajiet. Dawn jista’ jkollhom enfasi wiesgħa internazzjonali kif ukoll reġjonali, u jtejbu l-ambizzjoni u l-kwalità tal-programmi u tal-istudenti. Biex jinkiseb dan, huwa essenzjali l-impenn konsistenti fuq iż-żewġ naħat (il-gvernijiet u l-edukazzjoni għolja).

5.7.

L-innovazzjoni għandha taffettwa kemm lir-riċerka u lill-edukazzjoni kif ukoll lill-governanza. Eżempju ta’ suċċess ta’ titjib minn isfel għal fuq huwa HEInnovate, għodda ta’ awtovalutazzjoni onlajn indipendenti, żviluppata mill-Kummissjoni Ewropea (10). Għandu jiġi mħeġġeġ użu akbar ta’ din l-għodda.

5.8.

Programmi universitarji ppreżentati fil-livell internazzjonali kif ukoll varjetà wiesgħa ta’ korsijiet onlajn qed jiġu offruti għall-istudenti li jixtiequ jkunu iktar mobbli. Il-komparabbiltà u t-trasparenza għandhom irawmu l-kompetizzjoni u l-konverġenza f’termini ta’ prestazzjoni. Għodod ta’ trasparenza bħal U-Multirank fl-UE għandhom potenzjal kbir u jeħtieġ li l-universitajiet jikkunsidraw kif jistgħu jużaw dan it-tip ta’ strument b’mod aktar effettiv.

5.9.

Il-persuni kollha li għandhom talent għandu jkollhom opportunità ġusta biex jidħlu fis-sistema tal-edukazzjoni għolja. Is-sistemi bi ħlas qed isiru dejjem aktar mifruxa. Bħala riżultat, l-istudenti qed isiru aktar kritiċi dwar l-edukazzjoni li jirċievu. Iżda għandha tiġi eskluża kwalunkwe għażla soċjali li tirriżulta mill-introduzzjoni ta’ tariffi. L-appoġġ għall-istudenti (ibbażat fuq sfond soċjoekonomiku) għandu jiżgura aċċess ġust għal kulħadd għal edukazzjoni xierqa. Barra minn hekk, is-sistemi bi ħlas ma jistgħux jintużaw ħażin biex jissostitwixxu l-finanzjament pubbliku eżistenti.

5.10.

L-iżviluppi demografiċi jitolbu wkoll biex isiru sforzi addizzjonali biex l-għadd ta’ gradwati fir-reġjuni kkonċernati jingħata spinta, speċifikament għall-promozzjoni tar-reżiljenza u l-vijabilità futura ta’ dawk ir-reġjuni.

5.11.

Fejn huma kkonċernati l-istudenti u n-negozju, l-edukazzjoni għolja u r-riċerka għandhom ikunu marbutin mill-qrib. B’kuntrast ma’ dan, il-mudelli ta’ finanzjament għandhom it-tendenza li jiffavorixxu r-riżultati mir-riċerka, li jwasslu għal inqas għalliema tal-università li fil-fatt jgħallmu.

5.12.

L-universitajiet għandhom iqisu b’mod dovut il-fatt li l-maġġoranza kbira ta’ gradwati b’lawrji ta’ Baċellerat u Master, u anke PhDs, ser jiksbu impjiegi fis-soċjetà u n-negozju, ‘il barra mid-dinja akkademika. B’konsegwenza ta’ dan, l-istandards tal-edukazzjoni u t-tħejjija adegwata għall-impjiegi għandhom jibqgħu prijorità irrispettivament mill-ispeċjalizzazzjoni ta’ università (tal-ogħla livell). F’dan ir-rigward, l-Istati Uniti tipprovdi eżempju li l-Ewropa m’għandhiex timxi fuqu (11). Il-formula għall-Ewropa hija li tħabrek favur l-eċċellenza u l-ekwità.

5.13.

Id-diġitalizzazzjoni hija bidla fundamentali li qed taffettwa l-edukazzjoni għolja b’mod profond f’termini ta’ tagħlim u tagħlim (imħallat (12)), il-ħiliet tal-għalliema u tal-istudenti, u l-istrutturi ta’ governanza. Ser ikunu meħtieġa aktar dinamiżmu u flessibilità fil-livelli kollha. F’dan ir-rigward, kooperazzjoni aktar mill-qrib bejn l-edukazzjoni għolja u s-settur privat hija wkoll ta’ benefiċċju, jekk mhux essenzjali.

6.1.

Il-KESE jilqa’ l-fatt li s-suġġetti kollha t’hawn fuq, flimkien mal-modernizzazzjoni tal-edukazzjoni għolja, huma dejjem aktar preżenti fuq l-aġenda tal-UE. Ikun tajjeb li jinsab approċċ komuni għall-iżgurar tat-tlestija b’suċċess taż-Żona Ewropea ta’ Edukazzjoni Għolja u ż-Żona ta’ Riċerka Ewropea.

6.2.

L-universitajiet miftuħa u trasparenti, flimkien ma’ strateġija Ewropea ddefinita tajjeb li sservi ta’ gwida, ser ikunu ta’ benefiċċju kbir għas-suq uniku u għall-modernizzazzjoni ta’ soċjetà Ewropea b’reżiljenza fl-arena globali. Il-moviment ħieles ta’ studenti, riċerkaturi u l-għarfien huwa essenzjali għal dan.

6.3.

L-involviment tal-UE fl-edukazzjoni għolja beda bil-promozzjoni tar-riċerka xjentifika fi programmi qafas konsekuttivi. Sadanittant, l-impenn tal-UE għall-qasam tal-edukazzjoni qed jikber. Il-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir jenfasizza l-ħtieġa li jiġu sostnuti l-ispejjeż li joħolqu t-tkabbir, inkluż b’mod partikolari l-edukazzjoni għolja.

6.4.

Tnejn mill-ħames miri ewlenin tal-Ewropa 2020 huma relatati direttament mal-edukazzjoni għolja: l-investiment fir-riċerka u l-iżvilupp u fl-innovazzjoni, u l-edukazzjoni. Dawn jimpenjaw numru ta’ kummissarji differenti. Fl-2014, ir-Rakkomandazzjonijiet Speċifiċi għall-Pajjiżi żvelaw li madwar nofs l-Istati Membri jiffaċċjaw problemi serji rigward in-nuqqas ta’ tlaqqigħ tal-ħiliet u r-rilevanza għas-suq tax-xogħol, kif ukoll nuqqas persistenti ta’ kooperazzjoni bejn l-edukazzjoni għolja u n-negozji jew partijiet interessati oħra.

6.5.

Ir-Rakkomandazzjonijiet Speċifiċi għall-Pajjiżi juru l-ħtieġa li jiġu indirizzati l-impjegabbiltà u l-bżonnijiet tas-settur privat u tal-istudenti/il-gradwati bħala impjegati (jew impjegaturi) futuri kif ukoll il-kompetittività, permezz ta’ kooperazzjoni aktar effettiva bejn l-edukazzjoni għolja, l-istituzzjonijiet tar-riċerka u n-negozju. Il-KESE jinsisti li s-segwitu tar-Rakkomandazzjonijiet Speċifiċi għall-Pajjiż għandu jiġi sorveljat b’mod iktar effettiv u li r-riżultati jiġu diskussi b’mod trasparenti mill-Kummissjoni u l-Kunsill.

6.6.

Madankollu, f’kuntrast mal-ħtieġa li l-edukazzjoni għolja tkun awtonoma u responsabbli, hemm forzi politiċi fl-Istati Membri li qed jappellaw għal aktar regolamentazzjoni, li twassal għal inqas awtonomija. F’dawn il-każijiet, is-sussidjarjetà tiġi invokata bħala prinċipju, u b’hekk dan ma jippermettix l-armonizzazzjoni tas-sistemi tal-edukazzjoni għolja fl-Ewropa. Dan ikun ta’ ħsara għall-interessi tal-istudenti u tas-soċjetà kollha kemm hi.

6.7.

Għandu jsir użu tal-kwalifiki ogħla u usa’ fl-UE u lil hinn minnha. Dan jitlob li jkun hemm interazzjoni transkonfinali u ta’ benefiċċju bejn l-universitajiet, il-lekċerers u l-istudenti u li jkun hemm sens ta’ ftuħ għad-dinja. Impenn espliċitu mill-Kunsill, l-Istati Membri u l-Kummissjoni għandu jwassal għal prestazzjoni mtejba tal-edukazzjoni għolja permezz ta’ kondiviżjoni aħjar u l-irfinar ta’ kompetenzi nazzjonali u tal-UE.

6.8.

Il-KESE dejjem jenfasizza l-importanza kruċjali tal-programmi ta’ riċerka u innovazzjoni tal-UE. Ir-riċerka transkonfinali trawwem ritorn fuq l-investiment, il-programmi tal-UE jinkoraġġixxu enfasi fuq teknoloġiji ewlenin u temi strateġiċi, l-iffinanzjar transnazzjonali jwassal għal produzzjoni ogħla, u l-alleanzi xjentifiċi Ewropej jagħtu spinta ġenwina lill-kompetittività Ewropea. Għal dan l-għan, l-għarfien ġdid għandu jinqasam ukoll b’mod aktar wiesa’, b’mod partikolari permezz ta’ aċċess miftuħ.

6.9.

Fil-qafas tas-Seba’ Programm Qafas (FP7) u, mill-2014 ‘l hawn, taħt il-programm Orizzont 2020, il-Kunsill Ewropew tar-Riċerka rnexxielu jappoġġja riċerka ta’ kwalità għolja permezz ta’ finanzjament kompetittiv. Madankollu, l-ostakli strutturali għadhom ifixklu l-mobbiltà transkonfinali tar-riċerkaturi, l-akkademiċi u l-istudenti.

6.10.

Il-prestazzjoni tal-edukazzjoni għolja u r-riċerka qegħdin dejjem aktar jiġu evalwati u jsiru trasparenti globalment. L-universitajiet qed jikkooperaw u jikkompetu fuq skala globali, filwaqt li jaħdmu fuq proġetti ta’ riċerka konġunta, ifittxu l-eċċellenza u, dejjem aktar, jirreklutaw studenti u persunal minn barra l-UE. Din hija kwistjoni ewlenija, iżda r-regolamenti nazzjonali u n-nuqqas ta’ stimolu jistgħu joħonqu l-progress f’dan il-qasam. Il-kejl internazzjonali juri li d-diskrepanza bejn l-atturi Ewropej bl-aħjar prestazzjoni u atturi oħrajn qed tikber.

6.11.

Għandhom isiru aktar sforzi biex jiġu involuti riċerkaturi eċċellenti minn madwar l-Ewropa kollha fi proġetti konġunti. Jeħtieġ li n-niċeċ ta’ eċċellenza madwar il-kontinent jiġu konnessi u li jipparteċipaw fi proġetti ta’ riċerka eċċellenti fl-Ewropa.

6.12.

Il-mobbiltà fost l-akkademiċi u l-istudenti fl-Ewropa hija limitata, peress li l-moviment transkonfinali għadu mxekkel b’mod artifiċjali. L-iżgurar ta’ kundizzjonijiet tax-xogħol ugwali għar-riċerkaturi u l-akkademiċi flimkien ma’ konverġenza akbar tal-kurrikuli u l-kwalifiki tal-istudenti fl-Ewropa huma kwistjoni ta’ urġenza.

6.13.

L-istatistika inadegwata għandha tittejjeb u tintuża aħjar sabiex tkejjel il-firxa tal-mobbiltà u tappoġġjaha.

6.14.

Kemm il-ftuħ u l-modernizzazzjoni tal-universitajiet, kif ukoll id-diversifikazzjoni kulturali permezz ta’ iktar internazzjonalizzazzjoni huma fatturi pożittivi. Barra minn hekk, l-istudenti, appoġġati minn midja soċjali aġġornata, strumenti ta’ trasparenza bħal U-Multirank, u l-ispeċjalizzazzjoni tal-universitajiet huma mħeġġa jagħmlu għażliet speċifiċi. Soluzzjonijiet prammatiċi fil-livell tal-UE għandhom ikunu ta’ għajnuna għalihom.

6.15.

Kooperazzjoni aktar mill-qrib fost dawk li huma lesti għaliha tista’ turi t-triq ‘il quddiem. Eżempju wieħed huwa l-ftehim riċenti bejn il-pajjiżi tal-Benelux dwar ir-rikonoxximent reċiproku awtomatiku tad-diplomi. Dan huwa pass deċiżiv ‘il quddiem (13). Ix-xejra lejn ir-rikonoxximent reċiproku tal-lawrji universitarji u tal-lawrji differenti fix-xjenzi ser tgħin biex jitnaqqsu l-ostakli bejn l-universitajiet u biex jinħolqu skambji miftuħa.

6.16.

Jeħtieġ li s-sistemi adegwati tal-garanzija tal-kwalità jiġu internazzjonalizzati u għandu jkollhom rabta Ewropea ċara. Dan jinkludi l-ħtieġa biex jiġu rikonoxxuti d-deċiżjonijiet ta’ akkreditament. Kull inizjattiva f’dan il-qasam għandha tiġi milqugħa (14). Proċess ta’ rikonoxximent reċiproku għandu bil-mod il-mod iwassal għal akkreditament pan-Ewropew u, b’mod partikolari, jagħti spinta lill-kwalità tat-tagħlim f’universitajiet bi prestazzjoni baxxa.

6.17.

Tali prattiki jkunu ta’ benefiċċju madwar l-Ewropa kemm għall-mobbiltà kif ukoll għall-impjegabbiltà. Bl-introduzzjoni ta’ lawrja waħda għal bosta universitajiet, il-programmi konġunti bejn l-universitajiet isiru ħafna iktar attraenti. Għandu jiġi kkunsidrat l-appoġġ għall-ġemellaġġ. L-iskambju tal-prattiki amministrattivi u ta’ tagħlim fuq il-post jistgħu jtejbu l-kwalità.

6.18.

Kundizzjoni bażika għall-internazzjonalizzazzjoni huwa l-użu ta’ lingwi komuni. L-għarfien ta’ (aktar minn żewġ) lingwi huwa rakkomandabbli għal raġunijiet kulturali u ekonomiċi. L-Ingliż jista’ jkun il-lingwa franka tal-lum. Il-progress fit-titjib tal-ħiliet lingwistiċi miexi bil-mod wisq. Għandu jiġi kkunsidrat l-obbligu li l-istudenti jkunu jafu lingwa barranija waħda.

6.19.

Il-programm Erasmus+ kien ta’ suċċess kbir u pass enormi ‘l quddiem fl-iffaċilitar tal-mobbiltà. Huwa wkoll milqugħ tajjeb min-negozju. Dan jorbot sew mal-prinċipju gwida tal-Kummissjoni dwar it-tkabbir u l-impjiegi. L-iffinanzjar tal-programm għandu jissodisfa d-domanda dejjem tikber. Kwalunkwe restrizzjoni legali għall-iskambji tal-istudenti għandha titneħħa.

6.20.

Il-Fondi Ewropej Strutturali u ta’ Investiment qegħdin ġustament jiffukaw fuq il-fatturi ta’ innovazzjoni u tkabbir, inkluża r-riċerka. Il-Kummissjoni għandha taqdi rwol ta’ gwida fit-titjib tal-parteċipazzjoni tal-universitajiet fi proġetti reġjonali.

6.21.

Bħala regola, l-universitajiet huma indipendenti mill-awtoritajiet lokali u reġjonali, għalkemm hemm eċċezzjonijiet notevoli. Dawn għandhom jiġu enfasizzati. Kontribut pożittiv ħafna qed isir ukoll permezz tal-programm tal-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej (FSIE), li jorbot ir-riċerka permezz tal-RIS3 (15) mal-programmi reġjonali tal-UE, filwaqt li jrawwem ambjent favorevoli għall-innovazzjoni.

6.22.

L-universitajiet għandhom ikunu konxji tal-RIS3 u l-applikazzjoni tagħhom f’diversi livelli. Flimkien ma’ awtoritajiet reġjonali impenjati għandhom jaqdu rwol attiv fil-programm.

6.23.

B’xorti ħażina, għal raġunijiet ta’ governanza, l-universitajiet għadhom mhux qed jagħmlu użu sew mill-programm tal-FSIE. Jeħtieġ li jitfittxew sinerġiji bejn il-programmi tal-UE (FSIE, Orizzont 2020 u Erasmus+), iżda dawn għandhom tendenza li jiġu mblukkati minn kundizzjonijiet konfliġġenti.

24.2.2016   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 71/20

Relatur:

is-Sur Antonello PEZZINI

Korelatur:

is-Sur Zbigniew KOTOWSKI

1.1.

Il-KESE jqis li kemm l-inġiniera u t-tekniċi Ewropej individwali kif ukoll l-assoċjazzjonijiet nazzjonali u Ewropej tagħhom jirrappreżentaw riżorsa fundamentali fil-proċess ta’ reindustrijalizzazzjoni Ewropea bħala fattur ta’ aċċelerazzjoni tal-bidla fir-riċerki dwar applikazzjonijiet innovattivi tas-suq.

1.2.

L-iżvilupp ekonomiku tal-UE huwa dejjem aktar marbut ma’ proċess ta’ reindustrijalizzazzjoni maħsub bħala strateġija ta’ tranżizzjoni lejn mudelli ġodda sostenibbli ta’ disinn, produzzjoni u tqegħid fis-suq ta’ prodotti innovattivi b’valur miżjud għoli li jinkorporaw teknoloġiji, materjali u servizzi ta’ kwalità ġodda f’dinja dejjem aktar diġitalizzata.

1.3.

Il-KESE jqis li r-rwol ewlieni tal-inġiniera u l-professjonijiet tekniċi f’dan il-proċess sabiex isolvu problemi għas-soċjetà Ewropea mill-isfidi tar-reindustrijalizzazzjoni għandu jkun enfasizzat u apprezzat aktar, u jitlob li jiġi mniedi eżerċizzju ta’ previżjoni parteċipattiv dwar il-futur tal-professjoni.

1.4.

Il-KESE jirrakkomanda l-promozzjoni ta’ kultura Ewropea tal-intraprenditorija u tal-innovazzjoni bit-tnedija ta’ azzjonijiet konkreti biex jixprunaw mill-ġdid l-irkupru tal-professjonijiet ta’ inġinier u tekniku, li huma tant bżonnjużi għal soċjetà ċivili u għall-prosperità.

1.5.

Il-KESE jappoġġja l-bżonn ta’ qafas armonizzat Ewropew determinanti għall-professjoni li għandu jinkludi:

1.6.

Il-KESE jqis li livelli għolja ta’ taħriġ u kwalifika fl-inġinerija jiffurmaw bażi essenzjali għal sistema effikaċi ta’ rikonoxximent reċiproku. Huwa neċessarju li jinżammu standards għolja tal-edukazzjoni u t-taħriġ, inkluż permezz tal-introduzzjoni ta’ 29 reġim regolamentari tal-UE fakultattiv abbażi tal-isperimentazzjoni fir-rigward tal-“karti professjonali Ewropej” volontarji (1), u bl-appoġġ attiv tal-assoċjazzjonijiet professjonali nazzjonali u Ewropej tal-inġiniera, jekk irridu niżguraw il-fiduċja ta’ kull Stat f’mobilità professjonali reċiproka, ibbażata fuq l-għarfien.

1.6.1.

L-iżvilupp kontemporanju tas-soċjetà qed joħloq għadd kbir ta’ impjiegi ġodda barra mill-qasam tekniku, li taħt l-influwenza tal-midja u x-xewqa għal popolarità soċjali, huma attraenti għaż-żgħażagħ li qed ifittxu karriera rapida u prestiġjuża. Minn din il-perspettiva, il-professjoni ta’ inġinier hija meqjusa bħala waħda “tradizzjonali” li ma tipprovdi l-ebda possibbiltà ta’ karriera faċli u rapida. Fid-dawl ta’ dan, id-dixxiplini fl-inġinerija mhux ħa jkunu attraenti għall-ġenerazzjonijiet futuri, u dan jippreżenta theddida serja għas-suċċess tar-riindustrijalizzazzjoni Ewropea u l-kompetittività tal-industrija Ewropea. Din hija sfida serja fis-sistemi edukattivi eżistenti u jissuġġerixxi l-ħtieġa għal gwida sinifikanti għall-edukazzjoni primarja tal-matematika, il-fiżika u l-inġinerija, u l-preżentazzjoni attraenti tagħhom, b’mod li jqajjem il-kurżità tal-ġenerazzjonijiet żgħażagħ. Bl-istess mod, il-prinċipju ta’ edukazzjoni doppja u l-aħjar prattiki fil-qasam (il-Ġermanja, l-Isvizzera u l-Awstrija) jistħoqqilhom attenzjoni partikolari mill-Istati Membri kollha fejn din is-sistema mhijiex preżenti.

1.7.

Skont il-KESE, għandu jinħoloq Suq Uniku tal-inġinerija Ewropew u jiġi żviluppat approċċ strutturat komuni, li jimmira li jżid il-mobilità fl-ispazju Ewropew kollu, minħabba l-importanza li għandu r-rikonoxximent reċiproku, speċjalment għall-inġiniera awtonomi u indipendenti.

1.8.

Il-KESE jirrakkomanda li jiġi garantit rwol b’saħħtu għall-komponent inġenjeristiku fil-politika ta’ standardizzazzjoni Ewropea sabiex jiġu aċċelerati, simplifikati u modernizzati l-proċeduri, tiġi garantita l-interoperabbiltà tas-sistemi u tan-netwerks.

1.9.

Il-KESE jirrakkomanda li l-organizzazzjonijiet li fihom jopera l-inġinier jiżviluppaw, abbażi tas-sistema tal-qafas Ewropew ta’ kwalifiki professjonali, mudelli ta’ taħriġ fuq bażi elettronika adegwati għall-ġenerazzjonijiet il-ġodda u l-metodi ta’ governanza u valutazzjoni, adattati għall-karatteristiċi tal-inġiniera ġodda, b’ambjenti u karrieri ta’ xogħol attraenti.

1.10.

Skont il-KESE, l-organizzazzjonijiet ta’ rappreżentanza u l-korpi professjonali għandhom isibu konverġenzi kbar sabiex iwettqu rwol determinanti unitarju, kemm ġewwa kif ukoll barra l-UE, u joffru lill-membri tagħhom taħriġ permanenti skont parametri komuni Ewropej.

1.11.

Il-KESE jirrakkomanda li l-Kummissjoni tagħti segwitu konkret lill-istituzzjoni tal-Forum Ewropew tal-Professjonijiet Liberi, li fi ħdanu l-inġiniera jsibu rappreżentanza għolja, assoċjazzjonijiet, korpi u kulleġġi professjonali (2) tal-inġiniera, u jitlob għall-ħolqien ta’ Portal tal-Inġiniera Ewropej fejn jistgħu jiġu indirizzati problemi bħal: responsabbiltà, proprjetà intellettwali, l-aspett fiskali u l-pensjonijiet, it-taħriġ kontinwu, kodiċi ta’ prattika tajba, eċċ.

1.12.

Il-KESE jirrakkomanda li l-Kummissjoni tfassal kodiċi Ewropew ta’ prattika tajba tal-inġinerija abbażi tal-esperjenza ta’ organizzazzjonijiet nazzjonali ta’ inġiniera u tekniċi, u li tipprovdi dawn il-professjonisti l-għodod ġuridiċi-finanzjarji għat-twettiq ta’ proġetti innovattivi, partikolarment għall-SMEs u l-operaturi tar-riċerka u l-iżvilupp.

1.13.

Il-KESE jisħaq dwar il-bżonn li l-professjoni tkun dejjem iżjed ikkonċernata li tiġġestixxi problemi kumplessi, immirata lejn is-sostenibbiltà ekonomika, soċjali u ambjentali, u jingħata dejjem iktar valur lil metodi multidixxiplinarji avvanzati u interoperattività adegwata bejn is-sistemi ta’ manifattura u r-realtajiet industrijali ġodda 4.0.

1.14.

Il-KESE jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri biex jikkunsidraw il-konklużjonijiet tal-Kunsill Ewropew tal-20-21 ta’ Marzu 2014 fejn intalab li jiġu indirizzati n-nuqqasijiet fl-oqsma tax-xjenza, it-teknoloġija, l-inġinerija u l-matematika – l-hekk imsejħa kompetenzi STEM – b’mod prijoritarju u b’involviment ikbar tal-industrija.

2.1.

Fl-oriġini tal-inġinerija Ewropea, hemm it-tensjoni lejn ir-rinnovazzjoni rrappreżentata mill-ġenju ta’ Leonardo li jirrifletti l-ftuħ għall-innovazzjoni tas-soċjetà Ewropea u sfera kulturali ta’ żvilupp tal-impenn ċivili, tal-governanza tajba u tal-industrija.

2.2.

Kif jenfasizza l-PE, “Il-kriżi laqtet lill-ekonomiji Ewropej ħażin. L-UE teħtieġ strateġija tat-tkabbir komprensiva biex tegħleb dawn l-isfidi” (3).

2.3.

L-istrateġija ta’ reindustrijalizzazzjoni tal-UE tikkonċentra speċjalment fuq l-investimenti f’termini ta’ innovazzjoni, fejn l-inġinier għandu rwol ewlieni, partikolarment fis-setturi ta’ tkabbir rapidu.

2.4.

Il-konverġenza ta’ teknoloġiji diġitali, sistemi ta’ komunikazzjoni u netwerks intelliġenti, nanobijoteknoloġiji, teknoloġiji industrijali sostenibbli, 3D printers u teknoloġiji nodfa abilitanti intersettorjali qed tbiddel ħafna l-metodi ta’ funzjonament tal-ekonomiji u tas-soċjetà b’veloċità, li saret esponenzjali bis-saħħa tal-globalizzazzjoni.

2.5.

Il-ġejjieni tal-UE huwa marbut ma’ proċess ta’ reindustrijalizzazzjoni maħsub fuq kollox bħala strateġija ta’ tranżizzjoni lejn mudelli ġodda sostenibbli ta’ disinn, produzzjoni u tqegħid fis-suq ta’ prodotti b’valur miżjud għoli li jinkorporaw teknoloġiji, materjali u servizzi ġodda f’dinja dejjem aktar diġitalizzata.

2.6.

Il-KESE huwa konvint li, fin-nuqqas ta’ riżorsi umani tekniċi u xjentifiċi li għandhom il-potenzjal neċessarju fir-rigward tal-esperjenza u tal-għarfien, se jkun diffiċli li jintlaħqu l-għanijiet stabbiliti fl-istrateġija Ewropa 2020. B’rabta ma ‘dan irid jiġi enfasizzat ir-rwol ta’ organizzazzjonijiet u assoċjazzjonijiet professjonali ta’ inġiniera u tekniċi, fil-livell nazzjonali u Ewropew.

2.7.

Fl-Ewropa, il-maġġoranza tal-kompetenzi tekniċi hija fis-settur tal-inġinerija, li jinkludi madwar 130 000 negozju, li jimpjegaw iktar minn 10 miljun persuna kwalifikati u kompetenti ħafna, bi produzzjoni annwali ta’ madwar EUR 1 840 biljun, ugwali għal madwar terz tal-esportazzjonijiet kollha tal-UE. Barra minn hekk, inġiniera u tekniċi jwettqu rwol importanti fis-setturi kollha tal-ekonomija (4).

2.8.

Għandu jiġi żviluppat approċċ ġdid intelliġenti tal-politiki Ewropej, fejn jiġi garantit rwol ġdid lill-professjonisti b’edukazzjoni teknika. Jidher aktar il-bżonn ta’ ġestjoni tal-proċessi ta’ bidla intelliġenti tat-territorji, mitluba espressament mill-ippjanar Ewropew ġdid.

2.9.

Sabiex jintlaħqu dawn l-objettivi, l-UE għandha ttejjeb il-livelli ta’ kapaċità tal-forza tax-xogħol tagħha. Fuq kollox, fi ħdan il-kompetenzi inġenjeristiċi, hemm żieda fid-domanda tal-pubbliku u tas-settur privat. Is-settur pubbliku se jkollu bżonn kompetenzi tekniċi maġġuri sabiex jissodisfaw – bl-applikazzjoni ta’ direttivi ġodda dwar l-akkwist pubbliku, b’tipi ta’ kooperazzjoni f’netwerks ta’ impriżi, bil-ħidma fi klusters u softwer ġdid – l-isfidi fis-setturi tal-enerġija, tat-trasport, tas-saħħa, tal-ġestjoni tal-iskart, tat-tagħlim, tal-marka tal-karbonju, tal-Internet tal-oġġetti, tal-ekonomija ċirkolari.

2.10.

Anke s-settur privat għandu jsaħħaħ il-kompetenzi inġenjeristiċi, jekk jixtieq jiġbor il-frott tal-iżvilupp tal-kompetenzi fil-postijiet tax-xogħol. L-analiżi dwar l-imġiba tal-konsumaturi tindika żieda kontinwa fid-domanda ta’ intelliġenza li tinsab fil-prodotti u s-servizzi.

2.11.

L-għarfien u l-esperjenza teknika għandhom ikunu dejjem aġġornati sabiex jindirizzaw l-isfidi tal-proċessi industrijali ġodda. Huwa neċessarju wkoll li jiġu organizzati forom ġodda ta’ xogħol għall-professjonisti liberi, involuti fil-qasam tas-servizzi professjonali, tekniċi u xjentifiċi fl-Ewropa. Huwa neċessarju li jiġu organizzati forom ġodda ta’ xogħol għall-professjonisti liberi, involuti fil-qasam tas-servizzi professjonali, tekniċi u xjentifiċi fl-Ewropa.

2.12.

Mobilità akbar fis-swieq tax-xogħol nazzjonali, Ewropej u globali twassal għal użu aħjar tal-forza tax-xogħol, disponibbli fi ħdan qasam tal-inġinerija Ewropew attraenti. Bl-għażla ta’ reġim regolatorju tal-UE fakultattiv tad-29 reġim, jista’ jiġi faċilitat it-tixrid ta’ karta professjonali Ewropea li tiffaċilita l-iżvilupp ta’ esperjenzi professjonali għall-inġiniera speċjalizzati f’diversi pajjiżi Ewropej.

2.13.

Sabiex jiżdied l-għarfien tal-istudenti potenzjali tal-inġinerija dwar il-professjoni ta’ inġinier, hija neċessarja kooperazzjoni kbira bejn l-industrija u d-dinja akkademika u bejn min iħaddem u l-iskejjel pubbliċi u privati, kemm fil-livell primarju kif ukoll sekondarju tar-riċerka u l-iżvilupp. Dan jinkludi l-applikazzjoni tar-responsabbiltà soċjali korporattiva u l-promozzjoni ta’ taħriġ adegwat.

2.14.

Bl-involviment tal-imprendituri u bl-indirizzar ta’ problemi ġodda aktar kumplessi, jidher ċar għaż-żgħażagħ li l-matematika, it-teknoloġiji tal-informazzjoni, il-fiżika u l-kimika huma neċessarji sabiex jiġu solvuti problemi li s-soċjetà għandha tindirizza, u jirrappreżentaw l-imfietaħ għal soluzzjonijiet innovattivi ġodda, fil-mediċina, fil-kura tas-saħħa, kif ukoll fit-trasport, fit-tniġġis jew fl-iffrankar enerġetiku.

2.15.

Dan it-tip ta’ kooperazzjoni għandu jibda fuq livell lokali, iżda l-esperjenzi u l-aħjar prattiki għandhom jinxterdu fuq livell Ewropew. Dan jikkontribwixxi għal postijiet tax-xogħol ġodda u opportunitajiet ta’ karriera għall-inġiniera, u jista’ jgħin sabiex dawn is-suġġetti jsiru iktar vivaċi u rilevanti għall-ġenerazzjonijiet ġodda.

2.16.

Fl-istess ħin, filwaqt li jitqiesu l-progressi paralleli fil-bosta dixxiplini u fil-multidixxiplinarjetà tal-applikazzjonijiet prattiċi, għandha tiġi ggarantita l-kwalità u l-effiċjenza billi jiġu introdotti korsijiet edukattivi li jintegraw suġġetti oħra fit-tagħlim sekondarju u fl-università, bħall-psikoloġija soċjali u l-ġestjoni tar-riżorsi umani f’tim, l-istimolu tal-proċessi kreattivi, in-nanoteknoloġiji, l-inġinerija bijomedika, l-istorja tat-teknika, il-ġeografija ekonomika, eċċ.

2.17.

Proċess ta’ akkreditament tal-programmi edukattivi huwa wieħed mill-modi kif dawn il-professjonijiet jistgħu jiżguraw konformità mal-istandard. Il-proċess ta’ garanzija tal-kwalità jinkludi l-preparazzjoni ta’ standard ta’ referenza u ta’ valutazzjoni, f’konformità mal-qafas Ewropew u nazzjonali tal-kwalifiki professjonali.

2.18.

L-akkreditament estern u l-garanzija tal-kwalità interna huma żewġ proċessi importanti ħafna sabiex tinżamm il-kwalità tat-taħriġ fl-inġinerija.

3.1.1.

Fl-istess ħin il-KESE jqis neċessarju qafas Ewropew determinanti għall-professjoni fit-termini ta’:

3.2.1.

Il-KESE jqis li livelli għolja ta’ taħriġ u kwalifika fl-inġinerija jiffurmaw il-bażi meħtieġa għal sistema effikaċi ta’ rikonoxximent reċiproku: it-tnaqqis tal-istandards edukattivi sabiex tiżdied il-mobilità jirriskja li jnaqqas il-fiduċja reċiproka f’UE bbażata fuq it-tagħrif, li hija kapaċi tindirizza l-isfidi l-ġodda tal-inġinerija.

3.2.2.

Skont il-KESE, għandu jiġi żviluppat approċċ strutturat komuni – karta professjonali Ewropea (6) soġġetta għal konverġenza akbar tat-taħriġ, l-adozzjoni ta’ reġim regolatorju fakultattiv għal karta professjonali Ewropea volontarja, u qafas ta’ taħriġ komuni u sistemi ta’ validazzjoni formali u/jew il-kwalifiki informali miksuba.

3.2.3.

Il-KESE jirrakkomanda t-tnedija ta’ azzjonijiet konkreti għat-tnedija mill-ġdid tal-professjoni ta’ inġinier u tekniku, bħala attur prinċipali tat-traspożizzjoni rapida tar-riċerka, fl-applikazzjonijiet tas-suq u fis-soluzzjonijiet tal-problemi tas-soċjetà. B’mod partikolari, il-KESE jitlob tisħiħ speċifiku għall-inġiniera tal-inizjattiva Erasmus għal Imprendituri Żgħażagħ (EYE) u tal-mekkaniżmi ta’ mikrokreditu, kif ukoll it-tnedija ta’ Premju tal-UE għall-inġiniera kreattivi, sabiex joffru lill-professjoni l-opportunità li tikseb aktar viżibbiltà u sabiex jitħeġġu l-ħolqien ta’ ideat u proġetti fl-inġinerija ta’ livell ta’ eċċellenza.

3.3.1.

Meta wieħed iqis il-ħeffa tal-progress teknoloġiku, il-KESE huwa tal-fehma li huwa importanti l-appoġġ Ewropew tal-iżvilupp ta’ moduli ta’ taħriġ fi sħubija mal-industrija, għall-kisba ta’ livelli għolja ta’ kompetenzi speċifiċi u l-iżvilupp ta’ tagħlim kollaborattiv u ta’ proġetti ta’ proċess ta’ tagħlim (learning by doing) għal komunikazzjoni interpersonali u moduli onlajn fit-teknoloġija diġitali, netwerks tal-komunikazzjoni sabiex tinkiseb u tiġi valutata l-informazzjoni.

3.3.2.

Għandu jiġi żviluppat – bl-appoġġ regolamentari tal-UE – standard globali ta’ validazzjoni tal-kapaċitajiet ta’ tmexxija u teħid ta’ riskji miksuba permezz tat-tagħlim mhux formali (7).

3.3.3.

L-evalwazzjoni tal-kapaċitajiet tal-ġenerazzjonijiet il-ġodda: “ConGen” jeħtieġ il-preparazzjoni tal-istrutturi produttivi, organizzazzjonali, komunikattivi u ta’ kontroll.

3.4.1.

Il-KESE jqis li r-rwol ewlieni li għandhom l-inġiniera u l-professjonijiet tekniċi sabiex jindirizzaw il-problemi tas-soċjetà Ewropea mill-isfidi tar-reindustrijalizzazzjoni għandu jkun enfasizzat u żviluppat aktar, u jitlob li jitnieda eżerċizzju ta’ previżjoni parteċipattiv bl-involviment tal-atturi tal-iżvilupp, l-amministrazzjonijiet, dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet politiċi u l-partijiet interessati, li jindika u jiżviluppa l-profili futuri mitluba mill-professjoni, f’termini ta’ soluzzjoni tal-problemi, rapidità ta’ akkwist u traspożizzjoni applikattiva ta’ teknoloġiji ġodda.

3.4.2.

F’dan ir-rigward, għandha tingħata importanza speċifika għall-fatt li l-inġiniera jħarsu lejn dan il-proċess ta’ reindustrijalizzazzjoni f’termini ta’ sostenibbilità ekonomika, soċjali u ambjentali, għal tranżizzjoni gradwali għal ekonomija ċirkolari “li jinkludi re-manufacturing u re-consuming”  (8).

3.5.1.

Il-KESE jqis li l-inġiniera u t-tekniċi Ewropej jirrappreżentaw riżorsa fundamentali fil-proċess ta’ reindustrijalizzazzjoni bħala fattur ta’ aċċelerazzjoni tal-bidla tar-riċerki f’applikazzjonijiet innovattivi tas-suq u soluzzjonijiet tal-problemi kumplessi ta’ tranżizzjoni lejn ekonomija soċjali tas-suq, sostenibbli, b’saħħtu u kompetittiv, u li din ir-riżorsa għandu jkollha aċċess u appoġġ għal soluzzjonijiet innovattivi li jippremjaw il-kwalità u mhux biss l-ekonomiċità, u jħeġġu kull tip ta’ kollaborazzjoni konġunta f’netwerks u fi klusters, permezz ta’ politiki u programmi tal-UE minn:

4.1.

L-UE trid tindirizza sfidi importanti li jirrappreżentaw l-istess diffikultajiet għall-inġinier Ewropew:

4.2.

Skont il-KESE, il-ġenerazzjoni ġdida ConGen ta’ inġiniera għandha tikseb livelli ogħla ta’ kwalifiki u kompetenza formali u informali, minħabba li l-livelli aktar sempliċi ta’ soluzzjoni tal-problemi se jitħallew f’idejn sistemi diġitali awtonomi u jiġu żviluppati kapaċitajitet interdixxiplinarji u flessibilità għall-ġestjoni ta’ problemi kumplessi.

4.3.

L-organizzazzjonijiet fejn l-inġinier joffri xogħlu għandhom jiżviluppaw, abbażi tal-qafas Ewropew tal-kwalifiki professjonali, moduli ta’ taħriġ diġitali u sistemi b’modalitajiet ta’ governanza adattati għall-karatteristiċi tal-inġiniera l-ġodda, li jsaħħu l-qsim tal-valuri u tal-missjonijiet professjonali, li jiffavorixxu ambjenti u karrieri attraenti.

4.4.

Skont il-KESE, l-organizzazzjonijiet ta’ rappreżentanza u l-korpi professjonali tal-inġiniera għandhom isibu oqsma ikbar ta’ konverġenza, f’termini Ewropej, sabiex ikunu jistgħu jwettqu rwol aktar determinanti kemm ġewwa kif ukoll barra l-UE, fil-ħolqien ta’ Suq uniku tal-inġiniera Ewropew.

4.5.

Il-KESE jirrakkomanda li jitwettaq segwitu konkret għat-twaqqif tal-Forum Ewropew tal-Professjonijiet Liberi, li fi ħdanu l-inġiniera jsibu rappreżentanza għolja, assoċjazzjonijiet, korpi u kulleġġi professjonali (9) tal-inġiniera indipendenti u tal-SMEs fil-qasam tal-inġinerija u li jinħoloq Portal tal-Inġiniera Ewropew li fl-ambjent interattiv tiegħu jistgħu jiġu indirizzati problemi importanti bħal: il-ġestjoni tar-responsabbiltajiet, il-ħarsien tal-proprjetà intellettwali, ir-reġimi fiskali u s-sistemi tal-pensjonijiet.

24.2.2016   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 71/27

Relatur:

is-Sur Egbert BIERMANN

Korelatur:

is-Sur Tautvydas MISIŪNAS

1.1.

Il-KESE jappoġġja l-attivitajiet relatati mat-tfassil ta’ politika industrijali Ewropea, b’mod partikolari biex jiġu promossi teknoloġiji ewlenin li jsaħħu l-kompetittività tagħna. Jekk l-Ewropa titkellem b’vuċi waħda fil-livell internazzjonali ssaħħaħ ir-rwol tagħha fid-djalogu globali. Is-saħħa innovattiva tan-nanomaterjali u n-nanoteknoloġija, speċjalment fl-industrija tal-kimika, tagħti kontribut importanti.

1.2.

Inizjattiva għall-promozzjoni tan-nanoteknoloġija tista’ tikkontribwixxi għall-iżvilupp ulterjuri ta’ politika industrijali komuni Ewropea. Ir-riċerka u l-iżvilupp tant huma kumplessi li ma jistgħux jitwettqu biss minn intrapriżi jew istituzzjonijiet individwali. Għalhekk jeħteġ li ssir kooperazzjoni transkonfinali bejn l-universitajiet, l-istituzzjonijiet xjentifiċi, l-intrapriżi u l-inkubaturi tan-negozji. Approċċ pożittiv huwa dak taċ-ċentri tar-riċerka, bħalma ġew stabbiliti, fost affarijiet oħra, fis-settur tal-kimika u tal-farmaċewtika. Għandha tiġi żgurata l-integrazzjoni tal-SMEs.

1.3.

Fir-rigward tan-nanoteknoloġija, ir-raggruppamenti ta’ eċċellenza Ewropej (nanoclusters) għandhom ikomplu jiġu żviluppati. Għandu jkun hemm netwerking bejn l-atturi ewlenin mill-qasam tal-intrapriża, ix-xjenza, il-politika u s-soċjetà sabiex jiġu promossi t-trasferiment tat-teknoloġija, il-kooperazzjoni diġitali u personali, valutazzjoni mtejba tar-riskju, u analiżi speċifika taċ-ċiklu tal-ħajja jew tas-sigurtà tan-nanoprodotti.

L-istrumenti finanzjarji fil-programm qafas ta’ riċerka Orizzont 2020 fil-qasam tan-nanoteknoloġija għandhom jitfasslu b’mod sempliċi u flessibbli, b’mod partikolari għall-SMEs. Il-finanzjament pubbliku għandu jissaħħaħ u għandu jitħeġġeġ il-provvediment ta’ finanzjament privat.

1.4.

Sabiex in-nanoteknoloġija multidixxiplinari tiġi ankrata aħjar fis-sistemi tal-edukazzjoni u tat-taħriġ, għandhom jiġu involuti xjenzati u tekniċi kkwalifikati f’dixxiplini bħall-kimika, il-bijoloġija, l-inġinerija, il-mediċina u x-xjenzi soċjali. L-intrapriżi għandhom jissodisfaw jirreaġixxu ir-rekwiżiti ta’ ħiliet li dejjem jiżdiedu tal-impjegati tagħhom permezz ta’ miżuri ta’ taħriġ inizjali u taħriġ mill-ġdid immirati. L-impjegati, bl-esperjenzi u l-ħiliet tagħhom, għandhom jiġu inklużi.

1.5.

Il-proċess ta’ standardizzazzjoni tal-UE għandu jibqa’ jiġi promoss. L-istandards jaqdu rwol ewlieni fil-konformità mal-liġijiet, b’mod partikolari jekk tkun meħtieġa valutazzjoni tar-riskju għas-sigurtà tal-impjegati. Għaldaqstant, għandhom jiġu żviluppati għodod għall-materjali ta’ referenza ċertifikati biex jiġu ttestjati l-metodi li bihom jitkejlu l-karatteristiċi tan-nanomaterjali.

1.6.

Il-konsumaturi għandhom jiġu informati bis-sħiħ dwar in-nanomaterjali. Il-promozzjoni soċjali tal-aċċettazzjoni ta’ dawn it-teknoloġiji ewlenin hija essenzjali. Għandu jkun hemm djalogu regolari bejn il-konsumaturi u l-organizzazzjonijiet ambjentali, l-industrija u l-politika. Għaldaqstant għandhom jiġu żviluppati pjattaformi ta’ informazzjoni pan-Ewropej u strumenti għall-aċċettazzjoni.

1.7.

Il-KESE jistenna li l-Kummissjoni Ewropea twaqqaf osservatorju għan-nanomaterjali, li għandu jirreġistra u jevalwa l-proċessi tal-iżvilupp u l-applikazzjonijiet, ir-riċiklaġġ u r-rimi tagħhom. Dan għandu josserva wkoll l-impatt fuq l-impjieg u s-suq tax-xogħol u għandu jevalwa u jiddeskrivi l-konklużjonijiet politiċi, ekonomiċi u soċjali ewlenin li għandhom jitfasslu. Qabel l-2020 għandu jitressaq ir-Rapport attwali dwar in-nanomaterjali u n-nanoteknoloġija fl-Ewropa li jidentifika l-linji ta’ żvilupp possibbli sal-2030.

2.1.

Fis-snin reċenti kien u għad hemm diversi inizjattivi tal-Kummissjoni Ewropea biex jippromovu l-innovazzjoni u teknoloġiji ewlenin bil-għan li tiżdied il-kompetittività. L-eżempji jinkludu l-Komunikazzjonijiet tal-Kummissjoni dwar “Strateġija komuni għal teknoloġiji abilitanti essenzjali fl-UE” (2009, 2012) u l-Komunikazzjoni dwar ir-riċerka u l-innovazzjoni tal-2014. In-nanoteknoloġija ngħatat attenzjoni partikolari f’diversi Opinjonijiet tal-KESE (1).

2.2.

Bl-adozzjoni tal-Pjan Juncker tal-2014, il-politika industrijali tal-UE ngħatat sinifikat speċjali, u magħha anki l-promozzjoni ta’ teknoloġiji innovattivi. It-teknoloġiji favoriti stabbiliti fil-pjan jixhdu li politika industrijali Ewropea kompetittiva trid tiffoka b’mod strateġiku fuq teknoloġiji u materjali orjentati lejn il-futur. Dan japplika b’mod partikolari għall-qasam kimiku u farmaċewtiku.

2.3.

Il-qasam kimiku u farmaċewtiku Ewropew jistimola l-innovazzjoni f’setturi oħrajn. In-nanoteknoloġija għandha rwol ewlieni fl-iżvilupp ta’ prodotti ġodda. Dan mhux biss iżid il-kompetittività ta’ dan is-settur iżda jikkontribwixxi wkoll għall-iżvilupp sostenibbli tal-industrija.

2.4.

In-nanomaterjali diġà jinsabu f’ħafna prodotti li jintużaw fil-ħajja ta’ kuljum (pereżempju ħwejjeġ sportivi, kożmetiċi, kisjiet). Barra minn hekk jiftħu għadd ta’ possibbiltajiet ta’ innovazzjoni għal prodotti u proċessi ġodda (pereżempju t-teknoloġija tal-enerġija u l-ambjent, it-teknoloġija medika, l-ottika, l-iżvilupp u l-manifattura ta’ ċipep, il-protezzjoni teknika tad-data, l-industrija tal-kostruzzjoni kif ukoll prodotti relatati mal-konsumatur bħall-verniċ u ż-żebgħa, il-mediċini u t-teknoloġija medika).

2.5.

Minħabba d-daqs żgħir tagħhom, in-nanomaterjali jista’ jkollhom proprjetajiet ottiċi, manjetiċi, mekkaniċi, kimiċi jew bijoloġiċi ġodda. Dan jippermetti l-iżvilupp ta’ prodotti innovattivi, li jinkorporaw funzjonalitajiet ġodda u karatteristiċi speċjali.

2.6.

Skont rakkomandazzjoni adottata mill-Kummissjoni Ewropea, in-nanomaterjali huma materjali li l-kostitwenti ewlenin tagħhom ikollhom dimensjoni ta’ bejn biljuneżmu wieħed u 100 biljuneżmu ta’ metru. Din id-definizzjoni hija pass importanti ‘l quddiem peress li tiddeskrivi b’mod ċar liema materjali għandhom jiġu kkunsidrati nano u tippermetti li tintgħażel l-aktar metodoloġija xierqa ta’ ttestjar (2).

2.7.

In-nanoteknoloġija toffri potenzjal kbir għat-tkabbir. Għall-perjodu 2006-2021 l-esperti qegħdin ibassru żieda minn USD 8 biljun għal USD 119-il biljun fis-sena (3).

3.1.

Il-firxa tan-nanoteknoloġija użata fl-industrija tal-kimika hija enormi. Ta’ min jinnota li ħafna minn dak li huwa inkluż taħt “nano” illum il-ġurnata mhuwa xejn ġdid, għalkemm it-terminu “nanoteknoloġija” jinstema’ ġdid. It-twieqi tal-knejjes medjevali bil-ħġieġ ikkulurit, pereżempju, jinkludu nanopartiċelli tad-deheb. Dak li fil-verità huwa ġdid fir-rigward tan-nanoteknoloġija kif nifhmuha llum huwa l-fatt li issa nafu aħjar kif taħdem.

3.2.

Il-mediċina toffri ħafna oqsma ta’ applikazzjoni għan-nanoteknoloġija. Ix-xewqa li sustanzi attivi jkunu ttrasportati lejn iċ-ċelluli morda b’mod immirat hija antika daqs il-produzzjoni tal-mediċini u toriġina mill-fatt li ħafna sustanzi attivi għandhom effetti sekondarji qawwijin. Dawn l-effetti sekondarji huma ta’ spiss ikkawżati minn sustanzi attivi li huma ddistribwiti madwar il-ġisem b’mod mhux speċifiku. L-iżvilupp tas-sistemi ta’ twassil tal-mediċina fuq skala nanometrika jagħmilha possibbli li s-sustanzi attivi jiġu kkonċentrati fiċ-ċelluli morda u b’hekk jitnaqqsu l-effetti sekondarji.

3.3.

Jeżistu żviluppi tan-nanoteknoloġija speċifiċi fil-qasam tax-xjenzi tal-ħajja, pereżempju “biochips” għal testijiet li jippermettu d-dijanjożi u t-trattament minn kmieni ta’ mard bħall-Alzheimer, il-kanċer, l-isklerożi multipla jew l-artrite rewmatika (5). Aġenti ta’ kuntrast ibbażati fuq in-nanopartikoli jorbtu b’mod selettiv liċ-ċelloli morda, li jwassal għal dijanjostika aħjar u sostanzjalment iktar rapida. In-nanogels iħaffu r-riġenerazzjoni tal-qarquċa. In-nanopartiċelli li jistgħu jaqsmu l-barriera ematoenċefalika jistgħu jgħinu, pereżempju, fit-trattament immirat ta’ tumuri fil-moħħ (6).

3.4.

Fil-membrani tal-plastik, pori żgħar ta’ madwar 20 nanometru jiżguraw li l-mikrobi, il-batterji u l-viruses jistgħu jiġu ffiltrati mill-ilma. L-hekk imsejħa “ultrafiltrazzjoni” tintuża fil-purifikazzjoni kemm tal-ilma tax-xorb kif ukoll tal-ilma tal-ipproċessar, jiġifieri ilma minn proċessi tal-produzzjoni industrijali.

3.5.

Fil-futur qarib, in-nanoteknoloġija se żżid b’mod sinifikanti l-effiċjenza taċ-ċelloli solari. Il-produzzjoni tal-enerġija u l-effiċjenza fl-użu tal-enerġija jistgħu jiżdiedu b’mod konsiderevoli permezz ta’ kisjiet ġodda tal-uċuħ.

3.6.

Kemm jekk bħala addittiv fil-plastiks, fil-metalli jew materjali oħrajn, l-hekk imsejħin nanotubi, in-nanotubi tal-karbonju jew il-graphene jistgħu jipprovdu lill-materjali b’karatteristiċi ġodda. Pereżempju, dawn itejbu l-konduttività elettrika, iżidu s-saħħa mekkanika jew jgħinu sabiex ikun hemm kostruzzjonijiet ta’ piż ħafif.

3.7.

L-użu tat-turbini tar-riħ ukoll jista’ jsir iktar effiċjenti bl-użu tan-nanoteknoloġija. It-turbini tar-riħ ikunu eħfef meta jkunu magħmulin b’materjali tal-bini moderni, li jwassal għal inqas spejjeż, iżda wkoll għal ġenerazzjoni tal-enerġija u kostruzzjoni mtejba.

3.8.

Madwar 20 % tal-enerġija kkonsmata globalment tintuża għad-dawl. Peress li n-nanoteknoloġija tipprevedi bozoz effiċjenti li jużaw ammont baxx ħafna ta’ enerġija elettrika, dan l-ammont ser jonqos b’aktar minn terz. Huwa permezz tal-batteriji tal-litju, li l-eżistenza tagħhom hija dovuta għan-nanoteknoloġija, li l-karozzi elettriċi huma ekonomiċi tassew.

3.9.

Il-konkrit huwa wieħed mill-aktar materjali mifruxa fil-kostruzzjoni. Permezz ta’ kristalli tal-kalċju bbażati fuq in-nanoteknoloġija, il-partijiet lesti tal-konkrit jistgħu jkunu manifatturati malajr ħafna u bi standard ogħla filwaqt li tintuża inqas enerġija.

3.10.

L-industrija tal-karozzi diġà qiegħda taħdem b’kisjiet tan-nano, kollha bil-karatteristiċi partikolari tagħhom. Dan japplika wkoll għal modi oħra tat-trasport, pereżempju l-ajruplani u l-vapuri.

4.1.

Il-fatturi tal-kompetittività fis-suq globali l-ħin kollu jinbidlu. Xi affarijiet ikunu ppjanata, iżda wħud iseħħu b’mod mhux mistenni. Għandhom jitfasslu programmi politiċi biex jistabilizzaw l-iżviluppi. Huwa f’dan id-dawl li kienet tfasslet l-Istrateġija Ewropa 2020 fl-2010. L-għan tagħha huwa t-tkabbir sostenibbli u inklużiv b’koordinazzjoni msaħħa tal-miżuri trans-Ewropej. Hekk għandha tintrebaħ il-battalja għall-innovazzjoni, battalja li taħraq ferm. Din tinvolvi r-riċerka u l-iżvilupp, l-iżgurar tal-privattivi kif ukoll il-postijiet ta’ produzzjoni u l-impjiegi.

4.2.

L-industrija tal-kimika hija wieħed mill-iktar setturi ta’ suċċess fl-UE, bi dħul mill-bejgħ ta’ EUR 527 biljun fl-2013, li jagħmilha t-tieni l-ikbar produttur. Iżda minkejja din il-qawwa, is-sitwazzjoni attwali tidher li hija sors ta’ tħassib. Wara treġġigħ lura rapidu tat-tendenza minħabba l-kundizzjonijiet tas-suq, il-produzzjoni staġnat sa mill-bidu tal-2011. Fuq perjodu ta’ żmien itwal, is-sehem tal-UE fil-produzzjoni globali u l-esportazzjonijiet naqas (7).

4.3.

Fl-2012 l-industrija tal-kimika Ewropea investiet madwar EUR 9 biljun fir-riċerka. Din in-nefqa staġnat f’dan il-punt sa mill-2010. Mill-banda l-oħra, ir-riċerka u l-iżvilupp tan-nanoteknoloġija jgawdu minn pożizzjoni li qiegħda tiżdied fl-importanza pereżempju fl-Istati Uniti u ċ-Ċina, iżda wkoll fil-Ġappun u l-Arabja Sawdija, b’tali mod li hawnhekk il-kompetizzjoni se tkompli tintensifika.

5.1.

Ekonomija ambjentalment sostenibbli hija fattur kompettitiv ewlieni fil-politika industrijali Ewropea kemm fis-suq intern kif ukoll f’dak dinji.

5.2.

In-nanomaterjali jipprovdu kemm prodotti preliminari, intermedji kif ukoll finali, u bid-diversi karatteristiċi tal-materjal tagħhom jgħinu sabiex iżidu l-effiċjenza fil-konverżjoni tal-enerġija u biex inaqqsu l-konsum tal-enerġija. In-nanoteknoloġija toffri l-possibbiltà li jitnaqqsu l-emissjonijiet tas-CO2  (8). Għaldaqstant, tikkontribwixxi għall-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima.

5.3.

L-Istat Federali Ġermaniż ta’ Hesse ppubblika studju li jenfasizza l-potenzjal ta’ innovazzjoni tan-nanoteknoloġija għall-protezzjoni ambjentali (9), pereżempju għat-trattament u l-purifikazzjoni tal-ilma, il-prevenzjoni tal-iskart, l-effiċjenza tal-enerġija u l-purifikazzjoni tal-arja. Dan ikun ifisser livelli ta’ ordnijiet aħjar, partikolarment għall-SMEs. L-industrija tal-kimika Ewropea qiegħda twettaq riċerka u tiżviluppa l-bażi għal dan u prodotti primarji u finali korrispondenti.

5.4.

L-element ambjentali bħala parti mill-kunċett tas-sostenibbiltà għandu jiġi integrat fl-istrateġiji tal-intrapriżi, inklużi tal-SMEs. L-impjegati huma involuti b’mod attiv f’dawn il-proċessi.

5.5.

Il-prinċipju ta’ prekawzjoni huwa komponent essenzjali tal-politika dwar l-ambjentu l-politika tas-saħħa attwali fl-Ewropa. Il-piżijiet jew il-perikli għall-ambjent jew għas-saħħa tal-bniedem għandhom jiġu mminimizzati minn qabel. Madankollu, huwa neċessarju li tkun ippreservata l-proporzjonalità tal-ispejjeż, il-benefiċċji u l-isforz fl-implimentazzjoni tal-miżuri ta’ prekawzjoni, partikolarment għall-protezzjoni tal-SMEs.

6.1.

Il-potenzjal tan-nanoteknoloġija biex toħloq l-impjiegi madwar id-dinja huwa għoli ħafna. In-numru ta’ impjiegi relatati man-nanoteknoloġija fl-UE diġà huwa stmat għal bejn 300 000 u 400 000 (10).

6.2.

Iżda apparti dan it-tkabbir huwa importanti wkoll li jiġu kkunsidrati r-riskji tat-telf ta’ impjiegi, ir-rilokazzjoni tal-produzzjoni jew il-bidla fil-firxa tal-ħiliet.

6.3.

L-għadd ta’ impjiegi huwa ħaġa waħda, il-kwalità ta’ dawn l-impjiegi hija ħaġa oħra. L-impjiegi maħluqa f’oqsma relatati man-nanoteknoloġija ta’ diversi intrapriżi, mhux biss fl-industrija tal-kimika, normalment huma impjiegi mħallsin tajjeb għal ħaddiema kkwalifikati (11).

6.4.

Fl-intrapriżi dan iwassal għal bżonn kbir ta’ taħriġ u taħriġ ulterjuri. Jirriżultaw forom ġodda ta’ kooperazzjoni. Is-sħubija soċjali nfisha ssir fattur ta’ innovazzjoni fis-sens li huwa meħtieġ djalogu kontinwu, pereżempju dwar l-organizzazzjoni tax-xogħol, il-ħarsien tas-saħħa u t-taħriġ. Anki hawnhekk qegħdin jiġu żviluppati standards ġodda. Fl-industrija tal-kimika Ġermaniża jeżistu ftehimiet bejn l-imsieħba soċjali li huma estensivi ħafna (12).

7.1.

Il-Kummissjoni Ewropea diġà qiegħda tonfoq bejn EUR 20 u 30 miljun fis-sena fuq ir-riċerka dwar in-nanosigurtà. Ma’ dawn iridu jiżdiedu madwar EUR 70 miljun mill-Istati Membri kull sena (13). Dan huwa qafas adegwat u suffiċjenti.

7.2.

Għandu jkun ikkoordinat programm komprensiv ta’ riċerka pubblika u privata fuq terminu twil fuq livell Ewropew bil-għan li jiġi estiż l-għarfien dwar in-nanomaterjali, il-karatteristiċi tagħhom u l-opportunitajiet potenzjali u r-riskji għall-impjegati u s-saħħa tal-konsumaturi u l-ambjent.

7.3.

Ħafna kumpaniji kimiċi adottaw miżuri differenti fil-kuntest tal-ġestjoni tar-riskju tagħhom sabiex jimplimentaw b’mod responsabbli protezzjoni tax-xogħol sostenibbli u sikurezza sostenibbli tal-prodotti. Dan isir f’ħafna każijiet taħt l-inizjattiva “Responsible Care” tal-industrija tal-kimika stabbilita madwar id-dinja (14). Jeżistu wkoll inizjattivi simili f’setturi oħrajn.

7.4.

Il-ġestjoni tal-prodott tapplika mir-riċerka sal-fażi tar-rimi. Diġà fil-fażi tal-iżvilupp, l-intrapriżi jeżaminaw jekk il-prodotti ġodda tagħhom jistgħux jiġu prodotti u użati b’mod sigur. L-istħarriġ għandu jiġi konkluż sal-fażi tat-tqegħid fis-suq u għandhom jitfasslu linji gwida dwar l-użu sigur. Barra minn hekk, l-intrapriżi għandhom jispeċifikaw kif il-prodotti għandhom jintremew.

7.5.

Fid-dikjarazzjonijiet tagħha rigward is-sigurtà tan-nanomaterjali, il-Kummissjoni Ewropea tenfasizza li studji xjentifiċi wrew li n-nanomaterjali jikkwalifikaw bħala “sustanzi kimiċi normali” (15). L-għarfien dwar il-proprjetajiet tan-nanomaterjali qiegħed jiżdied kontinwament. Il-metodi eżistenti għall-valutazzjoni tar-riskju jistgħu jintużaw.

7.6.

Il-Kummissjoni Ewropea tikkunsidra li r-REACH (16) huwa l-aqwa qafas għall-ġestjoni tar-riskji assoċjati man-nanomaterjali. Ċerti kjarifki u dettalji addizzjonali huma meħtieġa fl-annessi tar-Regolament REACH u d-dokumenti ta’ gwida tal-Aġenzija Ewropea għas-Sustanzi Kimiċi – iżda mhux fit-test ewlieni tar-Regolament (17).

7.7.

Fl-industrija tal-farmaċewtika, il-prassi tajba ta’ manifattura (PTM) taqdi rwol ċentrali fl-ipproċessar tan-nanomaterjali. Dan jinkludi l-linji gwida dwar il-garanzija tal-kwalità fil-proċessi tal-produzzjoni tal-mediċini u s-sustanzi attivi.

7.8.

Naturalment, il-konsumaturi għandhom jiġu informati. Id-djalogi dwar in-nanoteknoloġija li jsiru bejn il-intrapriżi kimiċi l-kbar huma eżempji pożittivi ta’ dan (18). Dawn id-djalogi għandhom l-għan li jipprovdu informazzjoni, jippromovu l-aċċettazzjoni u jidentifikaw il-perikli. Sabiex jittejjeb l-aċċess għall-informazzoni dwar in-nanomaterjali, il-Kummissjoni Ewropea nediet pjattaforma web fl-aħħar tal-2013 (19). Din tinkludi referenzi għas-sorsi disponibbli ta’ informazzjoni, inklużi r-reġistri nazzjonali u settorjali.

8.1.

Ambjent pożittiv għar-riċerka u l-innovazzjoni huwa fattur essenzjali għall-kompetittività. Dan japplika għall-innovazzjoni fi prodotti u proċessi kif ukoll għall-innovazzjoni soċjali. L-importanza kruċjali tan-nanoteknoloġija għandha tkun riflessa u appoġġata iktar kemm fil-prijoritajiet tal-UE kif ukoll fil-programmi ta’ riċerka u finanzjament reġjonali tagħha.

8.2.

Ir-riċerka u l-iżvilupp għandu jkollhom rwol ewlieni fl-UE. F’dan ir-rigward huwa importanti li jkun hemm netwerking pan-Ewropew, kooperazzjoni u raggruppamenti bejn in-negozji l-ġodda, l-intrapriżi stabbiliti, l-universitajiet u l-istituzzjonijiet tar-riċerka li jiffukaw fuq ir-riċerka fundamentali u applikata. Illum il-ġurnata, dan huwa l-mod kif jiġi ġenerat potenzjal ta’ innovazzjoni effettiv. Qed jiġu stabbiliti ċentri li jgħaqqdu lill-kumpaniji f’postijiet ġeografiċi ewlenin sabiex tiġi ottimizzata l-kooperazzjoni.

8.3.

It-taħriġ inizjali u dak ulterjuri huma fattur ewlieni fi proċessi b’innovazzjoni għolja bħalma hija n-nanoteknoloġija. Taħlita ta’ ħaddiema tas-sengħa u gradwati tipproduċi l-effetti ta’ innovazzjoni l-iktar b’saħħithom, bl-iskambju tal-għarfien bejn ħaddiema b’tipi differenti ta’ kwalifiki appoġġati minn miżuri komplementari relatati mal-organizzazzjoni u politika tar-riżorsi umani bħall-ħidma f’tim, ir-rotazzjoni tax-xogħol u d-delega għat-teħid tad-deċiżjonijiet. Il-kompetizzjoni globali għall-innovazzjoni twassal ukoll għal kompetizzjoni għal ħaddiema kkwalifikati. Dawk li jfasslu l-politika u l-partijiet interessati fl-industrija għandhom jiżviluppaw inċentivi adatti.

8.4.

Iktar flessibbiltà fir-rigward tal-orjentament tar-riċerka u inqas regolamenti u rekwiżiti burokratiċi jiżguraw il-kompetittività. Il-mediċini, it-teknoloġija medika, il-kisjiet tal-uċuħ u t-teknoloġija ambjentali huma ta’ importanza kbira għas-swieq tal-esportazzjoni u intern tal-Ewropa. B’mod partikolari, is-suq intern biċ-ċentri reġjonali tiegħu jiftaħ firxa wiesgħa ta’ opportunitajiet f’dan il-qasam għall-SMEs.

8.5.

L-ispiża tax-xogħol m’għandhiex tiġi kkunsidrata biss bħala spiża inċidentali tas-salarji. Fil-valutazzjoni għandhom jiġu inklużi wkoll l-ispejjeż amministrattivi (pereżempju l-attivitajiet ta’ monitoraġġ, il-garanzija tal-kwalità).

8.6.

L-ispejjeż tal-enerġija huma fattur rilevanti għall-kompetizzjoni fl-industrija tal-kimika li tagħmel użu intensiv mill-enerġija. Prezzijiet tal-enerġija kompetittivi u provvista stabbli tal-enerġija fl-UE huma prekundizzjoni għall-kompetittività, partikolarment għall-SMEs.

24.2.2016   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 71/33

Relatur:

is-Sinjura Reine-Claude MADER

1.1.

Il-KESE japprezza b’mod pożittiv id-diversi inizjattivi meħuda mill-Kummissjoni biex tippromovi kompetizzjoni ġusta li tissalvagwardja l-interessi tal-operaturi ekonomiċi (in-negozji, il-konsumaturi, il-ħaddiema).

1.2.

Il-KESE jappoġġja l-azzjoni tal-Kummissjoni biex tiżgura l-konformità mar-regoli tal-kompetizzjoni, inklużi azzjonijiet meħuda kontra prattiki antikompetittivi, bħall-abbuż ta’ pożizzjoni dominanti, li jxekklu l-iżvilupp ekonomiku tal-UE u partikolarment l-SMEs, li għandhom rwol ewlieni fit-tkabbir u l-impjieg, u l-impjiegi tal-ekonomija soċjali, li jikkontribwixxu għall-koeżjoni soċjali.

1.3.

Jiddispjaċih, madankollu, li għal darb’oħra l-Kummissjoni ma adottatx mekkaniżmu legali ġenwin għall-azzjonijiet kollettivi, sabiex tipprovdi infurzar effettiv tad-dritt tad-danni għall-vittmi ta’ prattiki antikompetittivi.

1.4.

Huwa jappoġġja l-isforzi tal-Kummissjoni biex tiżgura li r-regoli jkunu magħrufa u trasparenti, u b’hekk jistabbilizzaw il-kumpaniji u, b’konsegwenza ta’ dan, is-suq. Huwa jixtieq ifakkar li l-prattiki tas-settur tal-bejgħ bl-imnut jistħoqqilhom li jkomplu jingħataw attenzjoni.

1.5.

Il-KESE jilqa’ l-ispinta li tat il-Kummissjoni, f’kooperazzjoni mal-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni (NCAs), li għandhom rwol ewlieni x’jaqdu, partikolarment f’termini ta’ prevenzjoni u l-iżvilupp tal-programmi ta’ sensibilizzazzjoni dwar il-liġi tal-kompetizzjoni. Huwa jqis għalhekk li dawn għandu jkollhom il-mezzi neċessarji.

1.6.

Din il-kooperazzjoni għandha tiġi estiża għal-livell internazzjonali minħabba l-globalizzazzjoni tal-kummerċ, b’tali mod li l-Ewropa ma tkunx imfixkla mill-kompetizzjoni inġusta.

1.7.

Huwa jixtieq li d-djalogu politiku bejn l-istituzzjonijiet Ewropej differenti (il-PE, il-KESE, il-Kumitat tar-Reġjuni) jiġi konsolidat u msaħħaħ.

1.8.

Il-KESE jappoġġja l-bidliet għar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat li ġew allinjati biex jiġu appoġġati kumpaniji innovattivi, b’mod partikolari fil-qasam diġitali, li jiftaħ perspettivi importanti ħafna f’termini ta’ żvilupp ekonomiku u ta’ ħolqien ta’ impjiegi, għall-konsumaturi u n-negozji.

1.9.

Filwaqt li huwa konxju tal-limiti ta’ kemm tista’ tintervjeni l-Kummissjoni rigward l-ottimizzazzjoni tat-taxxa, il-KESE jistenna li l-Kummissjoni tkompli bl-isforzi tagħha biex tindirizza d-distorsjonijiet fiskali u soċjali, tillimitahom jew ittemm is-setgħat tagħhom, filwaqt li tiżgura li din l-azzjoni ma tirriżultax f’tellieqa sal-qiegħ.

1.10.

Il-KESE jqis li s-suq tal-enerġija għandu jingħata ħafna attenzjoni. Huwa favur il-ħolqien ta’ Unjoni Ewropea tal-Enerġija sabiex tkun żgurata s-sigurtà tal-provvista u l-provvista tal-enerġija bi prezz li jista’ jintlaħaq fit-territorju kollu.

1.11.

Barra minn hekk, jagħti importanza lill-miżuri li jikkontribwixxu għall-iffrankar tal-enerġija, it-titjib fl-effiċjenza tal-enerġija u l-iżvilupp ta’ sorsi tal-enerġija rinnovabbli.

1.12.

Iqis li l-ftuħ tas-suq tal-enerġija għandu jipprovdi benefiċċji għall-konsumaturi individwali, li fil-fatt m’għandhomx il-kapaċità li jinnegozjaw.

1.13.

Il-KESE jitlob li jsir kull sforz biex jiġi żgurat aċċess ħieles għad-diġitalizzazzjoni sabiex tkun tista’ tiġi żviluppata l-ekonomija taż-żoni rurali. Dan l-objettiv jiġġustifika kumplementarjetà bejn l-investimenti privati u l-appoġġ pubbliku.

1.14.

Il-KESE jirrakkomanda lill-Kummissjoni sabiex tkompli tagħti attenzjoni partikolari lill-provvediment ta’ servizzi finanzjarji għall-finanzjament tal-ekonomija reali u li tiżgura li l-konsumaturi jistgħu jkomplu jgawdu l-aħjar kundizzjonijiet għas-servizzi li jużaw.

1.15.

Fl-aħħar nett, il-KESE jfakkar li l-monitoraġġ u l-valutazzjoni tal-azzjonijiet tal-politika meħuda huma essenzjali.

2.1.

Dan ir-rapport annwali jiffoka essenzjalment fuq is-suq uniku diġitali, il-politika tal-enerġija, u s-servizzi finanzjarji. Iqajjem ukoll mistoqsijiet dwar it-tisħiħ tal-kompetittività tal-industrija Ewropea, il-kontroll tal-għajnuna mill-Istat, il-promozzjoni ta’ kultura ta’ kompetizzjoni fl-UE u lil hinn minnha u d-djalogu interistituzzjonali.

2.2.

Huwa jenfasizza l-ekonomija diġitali, prevista bħala fattur li tista’ tixpruna l-innovazzjoni u t-tkabbir fis-setturi tal-enerġija, it-trasport, is-servizzi pubbliċi, is-saħħa u l-edukazzjoni. Biex dan iseħħ, intużaw l-istrumenti kollha tal-liġi tal-kompetizzjoni biex jappoġġjaw l-iżvilupp u l-modernizzazzjoni tal-infrastrutturi, inklużi n-netwerks broadband tal-“ġenerazzjoni l-ġdida” permezz ta’ għajnuna mill-Istat, filwaqt li jinżamm il-prinċipju tan-newtralità tat-teknoloġija.

2.3.

Is-suq tal-apparat intelliġenti mobbli qed jevolvi b’mod mgħaġġel ħafna, kif wera l-akkwist tal-WhatsApp mill-Facebook fi tmiem l-ewwel stadju tal-eżami tal-fużjoni, awtorizzat mingħajr kondizzjonijiet mill-Kummissjoni Ewropea bl-applikazzjoni tar-Regolament dwar il-Fużjonijiet (KE) Nru 139/2004 (1)  (2).

2.4.

Fl-2014 reġa’ ġie nnotat li l-applikazzjoni tal-liġi tal-kompetizzjoni fis-settur diġitali hija kkaratterizzata minn relazzjoni kumplessa u l-bilanċ meħtieġ mal-infurzar tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali li jirriżultaw minn privattiva, kif intwera mid-deċiżjonijiet Samsung u Motorola (3), jew mid-drittijiet tal-awtur, kif intwera bil-ftuħ ta’ proċedimenti formali kontra diversi studios Amerikani li jipproduċu l-films u xandara Ewropej tat-televiżjoni bi ħlas fl-hekk imsejjaħ każ tal-“aċċess transkonfinali għall-kontenut tat-televiżjoni bi ħlas” (4).

2.5.

Ir-rapport imbagħad jirreferi għas-settur tal-enerġija, filwaqt li jfakkar fil-ħtieġa li tiġi riformata l-politika Ewropea dwar l-enerġija. Il-Kummissjoni beħsiebha tappoġġja l-investimenti fl-infrastruttura billi tqiegħed l-għajnuniet mill-Istat f’qafas u tissemplifika l-eżekuzzjoni tagħhom: ir-regolament ġenerali l-ġdid tal-eżenzjoni skont il-kategorija fil-fatt jipprevedi, taħt ċerti kundizzjonijiet, li l-awtorizzazzjoni minn qabel tal-Kummissjoni ma tibqax meħtieġa (5) għall-għajnuna għall-infrastrutturi tal-enerġija tal-bini u l-appoġġ għall-produzzjoni tal-enerġija rinnovabbli, id-dekontaminazzjoni tas-siti mniġġsa u r-riċiklaġġ.

2.6.

B’kuntrast ma’ dan, l-għajnuna għall-enerġija nukleari mhijiex ikkunsidrata fil-linji gwida l-ġodda. Dawn għadhom qed jiġu eżaminati mill-Kummissjoni fid-dawl tal-Artikolu 107 tat-TFUE, kif kien il-każ bil-proġett Brittaniku għas-sussidji tal-kostruzzjoni u l-operat ta’ impjant nukleari ġdid f’Hinkley Point (6).

2.7.

Fl-aħħar nett, il-politika tal-kompetizzjoni ntużat bħala għodda biex jitnaqqsu l-prezzijiet tal-enerġija billi trażżan l-imġiba ħażina jew prattiki kollużivi ta’ operaturi bħal EPEX Spot u Nord Pool Spot (NPS) (7) u OPCOM fir-Rumanija, fejn din tal-aħħar kienet abbużat mill-pożizzjoni dominanti tagħha (8), jew Bulgarian Energy Holding (BEH) fil-Bulgarija (9), u Gazprom dwar il-provvista tal-gass upstream fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant (10).

2.8.

Fl-2014 il-politika tal-kompetizzjoni diġà pprovat ittejjeb it-trasparenza tas-settur finanzjarju u tappoġġja t-titjib tar-regolazzjoni u s-superviżjoni tas-settur bankarju.

2.9.

Il-Kummissjoni użat ukoll l-għajnuna mill-Istat implimentata fil-Greċja, Ċipru, il-Portugall, l-Irlanda u Spanja, filwaqt li żgurat li l-banek tal-iżvilupp ma ħolqux distorsjoni tal-kompetizzjoni (11).

2.10.

Hija nediet ukoll proċedimenti legali f’żewġ okkażjonijiet kontra l-Bank RBS u l-Bank JP Morgan, li kienu involuti f’kartell bilaterali illegali maħsub biex jinfluwenza r-rata tal-imgħax ta’ referenza ta’ LIBOR tal-frank Żvizzeru u ftehim ma’ UBS u Credit Suisse fuq firxa bejn it-talba u l-offerta ta’ derivattivi tar-rati tal-imgħax denominati fil-munita fil-frank Żvizzeru fiż-ŻEE (Żona Ekonomika Ewropea) (12). Il-Kummissjoni imponietilhom multa ta’ EUR 32,3 miljun (13).

2.11.

Fl-aħħar nett, il-Kummissjoni kompliet tniedi proċedimenti legali kontra l-prattiki kummerċjali antikompetittivi marbuta mat-tariffi multilaterali ta’ skambju kkummissjonati minn Visa Europe, Visa Inc., Visa International u MasterCard: hija poġġiet restrizzjonijiet fuq l-impenji proposti minn Visa Europe filwaqt li nediet proċedimenti kontra Visa Inc. u Visa International għat-tariffi interbankarji internazzjonali.

2.12.

Ir-rapport isemmi wkoll l-isforzi tal-Kummissjoni biex tissaħħaħ il-kompetittività tal-intrapriżi Ewropej, notevolment l-SMEs, billi jiġi ffaċilitat l-aċċess tagħhom għall-finanzjament fil-fażi ta’ żvilupp (14), u l-appoġġ għar-riċerka u l-innovazzjoni permezz ta’ qafas ġdid li jistabbilixxi eżenzjoni ġenerali sħiħa (15).

2.13.

L-SMEs huma wkoll l-ewwel li jiġu affettwati bir-reviżjoni tal-Komunikazzjoni “de minimis” li tipprovdi gwida biex jevalwaw jekk il-ftehimiet tagħhom jaqgħux fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 101 tat-TFUE li jipprojbixxi l-ftehimiet illegali bejn l-intrapriżi (16).

2.14.

Fl-2014 kien hemm ukoll viġilanza partikolari mill-Kummissjoni fir-rigward ta’ ċerti intrapriżi li sfruttaw id-differenzi bejn is-sistemi fiskali tal-Istati Membri biex inaqqsu l-bażi taxxabbli tagħhom; hija fetħet investigazzjonijiet formali għal Apple fl-Irlanda, Starbucks fin-Netherlands, u Fiat Finance & Trade fil-Lussemburgu.

2.15.

Is-sena li għaddiet timmarka l-għaxar snin li fihom ġie applikat ir-Regolament (KE) Nru 1/2003 u r-reviżjoni tar-Regolament dwar il-kontroll ta’ konċentrazzjonijiet bejn impriżi (17). Ir-rapport jindika f’dan ir-rigward li jkun rakkomandabbli li jsir progress rigward l-indipendenza tal-awtoritajiet tal-kompetizzjoni u jippermettilhom iniedu proċedimenti legali u jippenalizzaw il-prattiki illeċiti. Jenfasizza wkoll il-ħtieġa li jkompli jittejjeb il-kontroll tal-fużjonijiet.

2.16.

Il-Kummissjoni tirrapporta wkoll li kisba importanti dis-sena fil-qasam tal-politika tal-kompetizzjoni kienet l-adozzjoni tad-Direttiva dwar azzjonijiet għad-danni fil-qasam tal-antitrust li daħlet fis-seħħ fl-2014, u tgħid li permezz ta’ din id-Direttiva ser ikun iżjed faċli għaċ-ċittadini u l-intrapriżi Ewropj li jirċievu kumpens effettiv għad-danni kkawżati minn ksur tar-regoli fil-qasam tal-antitrust, bħalma huwa l-każ tal-kartelli u l-abbużi ta’ pożizzjonijiet dominanti fis-suq.

3.1.

Il-KESE jappoġġja l-politika tal-iżvilupp tad-diġitalizzazzjoni u l-inizjattivi biex tingħata spinta lill-innovazzjoni u t-tkabbir. Huwa jqis li l-broadband għandu jkun aċċessibbli fit-territorju kollu tal-UE, li jista’ jkun jeħtieġ l-użu tal-għajnuna mill-Istat flimkien ma’ riżerva ta’ fondi kumplementari tal-UE. F’dan ir-rigward, għandhom ikunu ferm utli l-linji gwida għall-applikazzjoni tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat b’rabta mal-implimentazzjoni rapida tan-netwerks tal-broadband (18).

3.2.

Barra minn hekk, ma jista’ jkun hemm ebda suq diġitali mingħajr netwerk tal-broadband fit-territorju kollu. L-għanijiet tal-Kummissjoni huma pjuttost modesti, meta jitqies in-nuqqas ta’ interess fost l-operaturi privati għal ċerti żoni, b’mod partikolari ż-żoni rurali, li jridu jiġu appoġġati fl-iżvilupp ekonomiku tagħhom.

3.3.

Il-KESE jappoġġja lill-Kummissjoni fir-rieda tagħha li tippenalizza l-ksur tar-regoli tal-kompetizzjoni: huwa jqis li l-ammont tas-sanzjonijiet għandu jkun deterrent u li s-sanzjonijiet għandhom ikunu ikbar f’każ ta’ reċidiva. Barra minn hekk, il-politika tal-kompetizzjoni għandha tiġi spjegata, inkluż fi ħdan l-intrapriżi, bil-għan tal-prevenzjoni ta’ mġiba antikompetittiva.

3.4.

Il-KESE jinnota, l-istess bħall-Kummissjoni, li n-numru ta’ utenti ta’ apparat intelliġenti mobbli qed jiżdied. L-innovazzjoni hija kruċjali hawnhekk, iżda r-“regoli tal-logħba” għandhom jiġu stabbiliti għall-operaturi, ikunu magħrufa u trasparenti. Huwa jqis li l-preżenza kullimkien tal-gruppi internazzjonali ewlenin, bħal Google, biex insemmu lilhom biss, wasslet għar-riskju ta’ abbuż ta’ pożizzjoni dominanti u li huwa importanti li jiġu infurzati r-regoli eżistenti sabiex ikunu jistgħu jidħlu operaturi ġodda fis-suq.

3.5.

Barra minn hekk, huwa jsostni li d-detenturi tal-privattivi għandhom jipproponu ftehimiet ta’ liċenzjar ta’ privattivi b’kundizzjonijiet ġusti, raġonevoli u mhux diskriminatorji.

3.6.

Il-Kumitat jappoġġja l-adattar tal-qafas leġislattiv applikabbli għad-drittijiet tal-awtur għall-era tad-diġitalizzazzjoni (19): għandu jiġi adattat skont żminijietu, bħalma tenfasizza bir-raġun il-Kummissjoni.

3.7.

Fir-rigward tal-funzjonament tas-swieq tal-enerġija, il-KESE jqis li l-iżvilupp tal-ekonomija ma jistax jinkiseb mingħajr politika komuni dwar l-enerġija. Għalhekk huwa jilqa’ l-intenzjoni tal-Kummissjoni li toħloq Unjoni tal-enerġija Ewropea.

3.8.

Huwa jqis li din l-Unjoni ser tkun ta’ benefiċċju għall-intrapriżi u l-konsumaturi li għandhom ukoll jibbenefikaw minn prezzijiet raġonevoli u s-sigurtà tal-provvista.

3.9.

Il-Kumitat jappoġġja l-attenzjoni mogħtija mill-Kummissjoni lis-suq tal-enerġija b’tali mod li tiżgura li l-kompetizzjoni tkun ġenwina u li jittieħdu inizjattivi biex jingħelbu l-ostakli li jxekklu l-kompetizzjoni f’dawn is-swieq mhux regolati. Huwa jixtieq li l-Kummissjoni timplimenta l-mezzi kollha biex jiġu evitati n-nuqqasijiet li jkollhom impatt fuq l-ekonomija.

3.10.

Fl-aħħar nett, huwa jagħti importanza partikolari lill-miżuri li jikkontribwixxu għall-iffrankar tal-enerġija, it-titjib fl-effiċjenza tal-enerġija u l-iżvilupp ta’ sorsi tal-enerġija rinnovabbli u l-bijoenerġiji.

3.11.

Il-KESE jixtieq li s-settur finanzjarju kollu jkun aktar etiku u trasparenti filwaqt li jappoġġja t-tkabbir.

3.12.

Huwa jinnota b’sodisfazzjon li l-kontroll tal-għajnuna mill-Istat ikkontribwixxa biex tinstab soluzzjoni għad-diffikultajiet finanzjarji u biex jiġu limitati d-distorsjonijiet tal-kompetizzjoni filwaqt li jitnaqqas għall-minimu r-rikors għal flus il-kontribwenti. Huwa jindika li permezz tat-tisħiħ u l-istabbiliment tal-mekkaniżmi ta’ monitoraġġ tal-kontroll tal-għajnuna mill-Istat ċerti distorsjonijiet tal-kompetizzjoni fis-suq ġew limitati.

3.13.

Iqis li għandha tiġi enfasizzata l-miżura tal-Kummissjoni għat-tnaqqis tal-ispejjeż li jinħolqu mill-użu tal-kards tal-bank li twassal għal tnaqqis ta’ bejn 30 u 40 % tal-ispejjeż tal-operazzjonijiet fis-suq uniku.

3.14.

L-objettiv imħabbar ta’ promozzjoni tat-tkabbir ekonomiku huwa ħtieġa assoluta, u jista’ jiġi appoġġat mill-politika dwar l-għajnuna għall-innovazzjoni li tinsab fil-Linji gwida dwar l-għajnuna mill-Istat għar-riċerka u l-iżvilupp u l-innovazzjoni.

3.15.

F’opinjonijiet preċedenti, il-KESE laqa’ l-inizjattiva tal-Kummissjoni dwar il-modernizzazzjoni tal-għajnuna mill-Istat u kien qies li l-linji gwida l-ġodda (20) kienu aktar konformi mal-ħtiġiet tal-Istati Membri u r-realtajiet tas-suq. Iqis li jekk ikun hemm iktar trasparenza l-allokazzjoni tal-għajnuna mill-Istat tinfiehem aħjar. Is-superviżjoni tal-Kummissjoni ser tiżgura li l-allokazzjoni tal-għajnuna tkun konformi mar-regoli stabbiliti. Fl-aħħar nett, l-evalwazzjoni ser tippermetti lill-Istati Membri biex jivverifikaw l-użu korrett tal-għajnuna.

3.16.

Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-kundizzjonijiet li għandhom jintlaħqu għall-promozzjoni tat-twettiq tal-proġetti Ewropej, flimkien mat-tħabbira tal-ħolqien ta’ fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi, għandha tikkontribwixxi biex jintlaħaq dan l-objettiv.

3.17.

Il-KESE jilqa’ b’sodisfazzjon ir-rikonoxximent tal-ħtieġa li tingħata għajnuna mill-Istat għas-salvataġġ u r-ristrutturar tal-intrapriżi f’diffikultà, iżda li jkunu vijabbli. Huwa jappoġġja l-miżuri li ttieħdu biex jintemm l-aġir illeċitu li jagħmel ħsara lill-iżvilupp, speċjalment l-SMEs li joħolqu l-impjieg, u jkollhom impatt fuq l-impjiegi u l-prezzijiet.

3.18.

Il-Kumitat jinnota li l-intrapriżi l-kbar qed ikomplu jwettqu ppjanar aggressiv tat-taxxa permezz tad-differenzi fis-sistemi fiskali. Jilqa’ b’sodisfazzjon l-isforzi tal-Kummissjoni biex tindirizza l-evażjoni tat-taxxa li tirriżulta mid-distorsjonijiet fiskali, tillimitaha jew tispiċċaha, fil-limiti tas-setgħat tagħha.

3.19.

L-isforzi tal-Kummissjoni biex tiġi żgurata konverġenza mal-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni u bejniethom huma partikolarment importanti.

3.20.

Il-Kumitat ser jimmonitorja mill-qrib is-segwitu għall-White Paper “Lejn kontroll aktar effettiv tal-fużjonijiet fl-UE” li għandha l-għan li ttejjeb il-mekkaniżmi eżistenti.

3.21.

Fid-dawl tal-globalizzazzjoni tal-kummerċ, il-KESE jappoġġja l-iżvilupp ta’ kooperazzjoni multilaterali (OECD, RIC, l-UNCTAD) u tal-programmi ta’ kooperazzjoni u assistenza teknika.

3.22.

Id-djalogu bejn id-DĠ Kompetizzjoni u l-Parlament Ewropew, il-KESE u l-Kumitat tar-Reġjuni għandu jiżgura t-trasparenza tad-dibattitu interistituzzjonali dwar il-politika implimentata.

3.23.

Dan l-impenn għal djalogu għandu jinżamm, iktar u iktar billi l-President Juncker, fl-ittra ta’ missjoni tiegħu li ntbagħtet lis-Sinjura Vestager, enfasizza din is-sħubija politika.

3.24.

Għall-kuntrarju tal-Kummissjoni, il-KESE mhuwiex tal-fehma li d-Direttiva 2014/104/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (21) u r-Rakkomandazzjoni dwar il-prinċipji komuni għal mekkaniżmi ta’ rimedju kollettiv f’tilwim li jikkonċerna ksur tal-liġijiet tal-kompetizzjoni jistgħu jipprovdu r-rimedju kollettiv meħtieġ għad-drittijiet tal-vittmi ta’ tali ksur.

4.1.1.

Skont il-Kummissjoni, proċeduri mtejba għall-istandardizzazzjoni u interoperabilità ikbar huma l-qofol tal-effiċjenza tal-aġenda diġitali tagħha. Għad irid jiġi definit x’għandu jitfisser bi proċeduri “aħjar” ta’ standardizzazzjoni.

4.1.2.

Il-Każ Motorola (22), wieħed mill-episodji tal-gwerra tal-privattivi għall-ismartphones, qed jintuża bħala eżempju għal-linji gwida li għandhom jiġu segwiti mill-intrapriżi tas-settur. F’dak il-każ, il-Kummissjoni kienet iddeċidiet li l-kumpanija Motorola, detentur tal-privattivi essenzjali għall-istandard GPRS, kienet abbużat mill-pożizzjoni dominanti tagħha meta fittxet li tikseb u eżegwixxiet inibizzjoni kontra l-kumpanija Apple quddiem qorti Ġermaniża. Dawn il-privattivi jissejħu “essenzjali” minħabba li dawn kienu neċessarji għall-implimentazzjoni tal-istandard tal-GSM. Il-kumpaniji detenturi ta’ privattivi essenzjali jista’ jkollhom saħħa konsiderevoli fis-suq, u anke l-entitajiet ta’ standardizzazzjoni spiss jitolbuhom jieħdu sehem fl-għoti tal-liċenzji għall-privattivi essenzjali taħghom b’kundizzjonijiet indaqs, raġonevoli u mhux diskriminatorji (“fair, reasonable and non-discriminatory”, jew FRAND), sabiex jiżguraw li l-parteċipanti kollha fis-suq ikollhom aċċess għal dan l-istandard.

4.1.3.

F’dan il-każ, minħabba n-nuqqas ta’ aċċess għal din il-privattiva essenzjali, proprjetà ta’ Motorola, ma kienx possibbli għall-kompetitur tagħha, f’dan il-Każ Apple, li jipproduċi u jbiegħ ċerta kategorija ta’ smartphones.

4.1.4.

It-tressiq ta’ inibizzjoni quddiem qorti nazzjonali huwa leġittimu għal proprjetarju ta’ privattiva f’każ ta’ ksur, iżda dan jista’ jkun abbużiv meta d-detentur tal-privattiva essenzjali jkollu pożizzjoni dominanti fis-suq, fejn huwa impenjat li jagħti aċċess fuq termini FRAND u fejn l-intrapriża konkorrenti li tkun ingħatat inibizzjoni tkun preparata li takkwista liċenzja fuq termini FRAND. Madankollu, il-Kummissjoni ma imponietx multa fuq Motorola, minħabba n-nuqqas ta’ ġurisprudenza tal-Qrati tal-UE fir-rigward tal-legalità, skont l-Artikolu 102 tat-TFUE ta’ inibizzjonijiet kontra l-privattiva essenzjali u minħabba d-differenzi bejn il-ġurisprudenzi nazzjonali, iżda l-Kummissjoni ordnat lil Motorola biex tieqaf l-imġiba abbużiva tagħha.

4.1.5.

F’każ simili, il-Kummissjoni aċċettat l-impenji proposti mill-kumpanija Samsung li mhux se tfittex inibizzjonijiet fiż-ŻEE, fuq il-bażi ta’ privattivi essenzjali għall-ismartphones u t-tablets, kontra l-intrapriżi li jagħmlu parti minn qafas speċifiku għall-għoti ta’ liċenzji.

4.1.6.

Dawn il-każijiet juru li diffiċli jinkiseb il-bilanċ bejn il-kompetizzjoni, il-liġi tal-privattivi u l-innovazzjoni, bl-għan aħħari li l-konsumatur ikun jista’ jakkwista prodotti teknoloġiċi bi prezz raġonevoli, filwaqt li jkollu l-ikbar għażla possibbli bejn prodotti interoperabbli.

4.1.7.

Il-KESE jappoġġja l-isforzi li għamlet il-Kummissjoni u jħeġġiġha biex tibqa’ żżomm quddiemha li l-applikazzjoni tar-regoli tal-kompetizzjoni mhijiex għan fiha innifisha, iżda hija forma ta’ kompetizzjoni li fl-aħħar mill-aħħar hija ta’ benefiċċju għall-konsumatur.

4.1.8.

Il-KESE jappoġġja l-idea li l-investiment privat jiġi komplementat mill-investiment pubbliku sabiex jiġi evitat distakk diġitali fi ħdan l-UE, bil-kundizzjoni li l-għajnuna mill-Istat ma xxekkilx l-investiment privat. Forsi bħala sinjal ta’ interess tal-Kummissjoni f’dan is-suġġett, il-“Linji Gwida tal-UE għall-applikazzjoni tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat b’rabta mal-implimentazzjoni rapida tan-netwerks tal-broadband (23)” kienu l-ewwel test adottat b’mod definittiv fil-qafas tal-modernizzazzjoni tal-għajnuna mill-Istat.

4.1.9.

Il-KESE jqis, madankollu, li l-intenzjoni tal-Kummissjoni li sal-2020 tinkiseb kopertura sħiħa ta’ broadband veloċi (30 Mbps) għas-servizzi u l-adozzjoni ta’ broadband ultraveloċi (100 Mbps) għal 50 % tal-Ewropej mhijiex ambizzjuża biżżejjed.

4.2.1.

Il-garanzija tal-indipendenza tal-Ewropa fl-enerġija u l-promozzjoni tal-ħolqien ta’ suq integrat tal-enerġija huma kruċjali għall-aċċess għall-enerġija, l-eliminazzjoni tal-gżejjer tal-enerġija u s-sigurtà tal-provvista. Rieda politika ġenwina għandha twassal lill-UE biex tilħaq dan l-għan u anke biex tħeġġeġ id-diversifikazzjoni tas-sorsi ta’ enerġija użati bil-promozzjoni tal-enerġija rinnovabbli. L-Unjoni Ewropea tal-enerġija mixtieqa mill-President Juncker (24) żgur ser taqdi dan ir-rwol ta’ tħeġġiġ politiku.

4.2.2.

Il-KESE jemmen li t-tielet pakkett tal-enerġija għandu jiġi implimentati malajr, speċjalment peress li r-regoli għall-kummerċ transkonfinali tal-enerġija għadhom frammentati.

4.2.3.

Il-KESE jenfasizza l-ħtieġa li jiġu implimentati mingħajr aktar stennija r-riformi strutturali meħtieġa biex jitneħħew l-ostakli għall-investiment fl-infrastruttura, b’mod partikolari dawk b’dimensjoni transkonfinali.

4.2.4.

Il-KESE m’għandu l-ebda dubju li l-promozzjoni tar-regoli tal-kompetizzjoni tgħin biex jinfetħu s-swieq nazzjonali tal-enerġija, kif urew il-Kambji tal-Enerġija u OPCOM/Kambju tal-Enerġija Rumen imsemmija fir-rapport tal-Kummissjoni (25), fejn il-Kummissjoni, minn naħa, kienet imponiet multa skont l-Artikolu 101 tat-TFUE fuq żewġ kambji li kienu qablu li ma jikkompetux u li kienu allokaw t-territorji bejniethom, u min-naħa l-oħra imponiet multa fuq OPCOM/Kambju tal-Enerġija Rumen, skont l-Artikolu 102 tat-TFUE, għal diskriminazzjoni kontra l-kummerċjanti tal-elettriku fi Stati Membri oħra.

4.2.5.

Madankollu, il-Kumitat għandu d-dubji dwar l-affermazzjoni li filwaqt li l-prezzijiet bl-ingrossa tal-elettriku naqsu bis-saħħa ta’ kompetizzjoni iktar qawwija, dan ma wassalx għal tnaqqis spiss fil-livell ġenerali tal-prezzijiet għall-konsumaturi finali (26).

4.2.6.

F’dan ir-rigward, il-KESE jappoġġja l-investigazzjonijiet tal-Kummissjoni skont l-Artikolu 102 tat-TFUE dwar l-isfruttar abbużiv minn Gazprom tal-pożizzjoni dominanti tagħha fis-settur tal-provvista ta’ gass naturali fl-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant (27).

4.3.1.

Is-sena 2014 rat il-kontinwazzjoni tar-reviżjoni fundamentali tar-regolamentazzjoni u s-superviżjoni bankarja. Ir-regoli proposti huma maħsuba b’mod partikolari biex tiżdied it-trasparenza tas-swieq finanzjarji.

4.3.2.

Il-Kummissjoni żgurat ukoll li l-istituzzjonijiet finanzjarji appoġġati mill-għajnuna mill-Istat jew jirristrutturaw jew joħorġu mis-suq, u tat attenzjoni partikolari lir-riskji ta’ distorsjonijiet tal-kompetizzjoni bejn l-istituzzjonijiet finanzjarji (28).

4.3.3.

Il-KESE segwa b’interess l-investigazzjonijiet tal-Kummissjoni dwar il-prattiki kummerċjali antikompetittivi u jilqa’ b’sodisfazzjon id-deċiżjonijiet adottati mill-Kummissjoni u l-awtoritajiet nazzjonali tal-kompetizzjoni li jippenalizzaw it-tariffi tal-interkambju.

4.3.4.

Is-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-UE fil-Każ MasterCard (29), li tikkonferma l-analiżi tal-Kummissjoni, intlaqgħet tajjeb mill-KESE. Fil-fatt, it-tariffi interbankarji li jitħallsu mill-konsumaturi meta jħallsu b’kard bankarja kienu dejjem ogħla, numerużi u opaki.

4.3.5.

Barra minn hekk, dawn il-prattiki kummerċjali xekklu d-dħul fis-suq tal-pagamenti ta’ operaturi ekonomiċi mhux bankarji u li jistgħu joffru lill-konsumaturi mezzi oħra ta’ ħlas elettroniku, mobbli u sigur, pereżempju permezz tal-ismartphones tagħhom.

4.3.6.

Il-partikolarità tal-Każ MasterCard nibtet ukoll mill-fatt li l-mekkaniżmu ta’ ffissar tat-tariffi multilaterali tal-kambju kien jikkostitwixxi restrizzjoni effettiva, mhux oġġettiva.

4.3.7.

Il-KESE bi pjaċir jinnota li l-Qorti tal-Ġustizzja, bħall-Qorti Ġenerali, qieset li t-tariffi multilaterali ta’ interkambju ma kinux oġġettivament neċessarji għall-funzjonament tas-sistema MasterCard.

4.4.1.

Il-KESE jilqa’ b’sodisfazzjon l-attenzjoni mogħtija lill-SMEs, li jaqdu rwol fundamentali fit-tkabbir u li għandhom rwol importanti biex jitwettqu l-miri tal-Ewropa 2020. Huwa japprova d-deċiżjonijiet tal-Kummissjoni għall-appoġġ tal-finanzjament tal-attivitajiet tagħhom u l-adattament tar-regoli għall-bżonnijiet speċifiċi tagħhom.

4.4.2.

Il-KESE japprezza li dawn il-politiki kienu miftuħa lejn il-professjonijiet intellettwali u jirrikonoxxi r-rwol kruċjali għat-tkabbir tal-professjonisti Ewropej, billi dawn jassiguraw, minn settur għal settur, kontribut indispensabbli ta’ għarfien meħtieġ biex jinstabu soluzzjonijiet għal problemi kumplessi li jiffaċċjaw iċ-ċittadini u l-impriżi; il-KESE jirrakkomanda wkoll li l-Kummissjoni tkompli l-isforzi tagħha f’din id-direzzjoni, u jekk possibbli anke żżidhom.

4.4.3.

Pereżempju, bis-saħħa tal-“Linji Gwida dwar l-għajnuna mill-Istat biex tippromwovi investimenti ta’ finanzjament ta’ riskju” (30) l-Istati Membri jistgħu jiffaċilitaw l-aċċess tal-SMEs għall-finanzjament fil-fażi tal-bidu tagħhom. Barra minn hekk, dawn jidhru li tfasslu biex ikunu aktar adattati għar-realtajiet tas-suq.

4.4.4.

Barra minn hekk, jappoġġja l-miżuri tal-Kummissjoni kontra l-abbuż ta’ pożizzjoni dominanti li jista’ jxekkel il-ħolqien u l-iżvilupp tal-SMEs u jaffettwa l-attivitajiet tagħhom.

4.4.5.

L-Avviż “de Minimis” tal-2014 (31) effettivament jipprevedi żona ta’ sigurtà għal dawn l-akkordji mingħajr effett apprezzabbli fuq il-kompetizzjoni, peress li jiġu implimentati minn intrapriżi li ma jeċċedux ċerti livelli minimi ta’ partijiet tas-suq. Barra minn hekk, il-Kummissjoni ppubblikat dokument ta’ gwida għall-SMEs. Madankollu, il-KESE jqis li jkun rakkomandabbli li jsiru kampanji ta’ informazzjoni fuq il-post.

4.5.1.

Il-KESE japprezza l-kooperazzjoni tajba bejn il-Kummissjoni u l-Awtoritajiet Nazzjonali tal-Kompetizzjoni. Iqis li dan jiżgura l-interazzjoni essenzjali għall-funzjonament tajjeb tas-suq.

4.5.2.

Jappoġġja l-miżuri kollha meħtieġa għall-kooperazzjoni tal-Awtoritajiet Nazzjonali tal-Kompetizzjoni, li jimplika li dawn ikollhom riżorsi u jkunu indipendenti.

4.5.3.

Il-KESE japprova l-inizjattivi meħuda mill-Kummissjoni biex tinħoloq żona Ewropea tal-kompetizzjoni ġenwina, li jimplika li r-regoli fundamentali tal-liġijiet nazzjonali għandhom ikunu armonizzati, peress li dawn jipproteġu l-attività ekonomika fi ħdan is-suq uniku.

4.5.4.

Huwa jqis ukoll li jeħtieġ li l-Istati Membri jkollhom qafas legali komprensiv li permezz tiegħu jkunu jistgħu jsiru l-ispezzjonijiet neċessarji u li jiġu imposti multi effettivi u proporzjonati.

4.5.5.

Il-programmi ta’ klemenza li wrew is-siwi tagħhom fil-ġlieda kontra l-kartelli għandhom jiġu applikati wkoll fl-Istati Membri kollha.

4.5.6.

Il-kooperazzjoni multilaterali mal-OECD, in-Netwerk Internazzjonali tal-Kompetizzjoni u l-UNCTAD għandha tibqa’ attiva, u l-Kummissjoni għandha timmira li jkollha rwol ewlieni hawnhekk.

4.5.7.

Fl-aħħar nett, il-KESE jenfasizza li l-assistenza teknika għandha tkun ta’ appoġġ ikbar għan-negozjati ta’ adeżjoni mal-pajjiżi kandidati.

24.2.2016   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 71/42

Relatur:

is-Sur Petru Sorin DANDEA

Korelatur:

is-Sur Paulo BARROSVALE

1.1.

Il-ġlieda kontra l-ippjanar aggressiv tat-taxxa kienet waħda mill-preokkupazzjonijiet ewlenin tal-Istati Membri u tal-Kummissjoni Ewropea f’dawn l-aħħar snin. Il-Pjan ta’ Azzjoni għall-implimentazzjoni ta’ sistema ta’ tassazzjoni ġusta u effiċjenti tal-intrapriżi preżentata mill-Kummissjoni Ewropea hija pass importanti fl-isforz biex ireġġgħu lura dan il-fenomenu li qed jagħmel ħsara. Il-KESE jilqa’ l-preżentazzjoni ta’ dan il-Pjan u jesprimi l-appoġġ tiegħu għall-Kummissjoni fil-ġlieda kontra din is-sitwazzjoni li tikkontribwixxi biex jitherrew il-bażijiet tat-taxxa tal-Istati Membri u tinkoraġġixxi kompetizzjoni inġusta.

1.2.

Kif diġà qal fil-passat (1), il-KESE jappoġġja l-introduzzjoni ta’ bażi komuni konsolidata tat-taxxa korporattiva (BKKTK) li hija obbligatorja għall-intrapriżi involuti f’attività transkonfinali. BKKTK fakultattiva tippreġudika l-effikaċja ta’ miżura bħal din peress li l-intrapriżi li jwettqu t-trasferiment tal-profitti biex iħallsu anqas taxxi jistgħu jirrifjutaw li jadottawha.

1.3.

Il-KESE jirrakkomanda li l-Istati Membri u l-Kummissjoni fil-futur jipprevedu l-estensjoni tal-BKKTK għall-intrapriżi kollha biex tiġi evitata l-koeżistenza ta’ żewġ sistemi fiskali differenti. Qabel ma l-BKKTK tiġi estiża għall-kumpaniji kollha, għandha ssir valutazzjoni tal-impatt dettaljata, b’mod partikolari fir-rigward tal-impatt tagħha fuq il-mikrointrapriżi u l-intrapriżi żgħar li joperaw fil-livell lokali.

1.4.

Il-KESE jirrakkomanda lill-Kummissjoni biex, hija u tħejji l-abbozz ta’ direttiva, tassigura ċ-ċarezza tad-definizzjonijiet u tal-kunċetti li għandhom jirregolaw il-bażi komuni. Fil-fatt, tali definizzjonijiet ċari ser ikunu kundizzjoni sine qua non biex tiġi żgurata l-kwalità tal-proċess ta’ traspożizzjoni u jiġi evitat li, fil-livell tal-Istati Membri, ikun hemm diskrepanzi sinifikanti li jistgħu jnaqqsu b’mod konsiderevoli l-effikaċja tat-test regolatorju.

1.5.

Il-KESE jemmen li l-mekkaniżmu ta’ kumpens transkonfinali għat-telf, li l-Kummissjoni tixtieq timplimenta sal-adozzjoni tal-iskema ta’ konsolidazzjoni, m’għandhux jaffettwa d-dritt tal-Istati Membri li jintaxxaw il-profitti minn attivitajiet imwettqa fit-territorju tagħhom.

1.6.

Il-KESE jilqa’ b’sodisfazzjon il-fatt li l-Kummissjoni ppubblikat, f’anness ma’ din il-Komunikazzjoni, il-lista ta’ ġurisdizzjonijiet li ma jikkooperawx fi kwistjonijiet ta’ taxxa. Huwa jfakkar ukoll li fil-proposta li għamel f’opinjonijiet preċedenti li l-leġislazzjoni tal-UE għandha tipprevedi sanzjonijiet għall-kumpaniji li jkomplu jamministraw in-negozji tagħhom minn rifuġji fiskali, biex b’hekk jevitaw li jħallsu t-taxxi applikabbli taħt is-sistemi ta’ tassazzjoni tal-Istati Membri fejn iwettqu l-attivitajiet tagħhom.

1.7.

Il-KESE jirrakkomanda li wara l-adozzjoni tad-Direttiva dwar il-BKKTK u l-introduzzjoni ta’ mekkaniżmu ta’ konsolidazzjoni, il-Kummissjoni għandha twettaq analiżi tal-impatt tar-regolamenti l-ġodda. Jekk minn din l-analiżi joħroġ fid-dieher li t-trasferiment tal-profitti lejn Stati Membri li japplikaw rati ta’ taxxi iktar baxxi ma naqasx, il-KESE jipproponi li jittieħdu miżuri addizzjonali adatti.

1.8.

Fil-kuntest tal-proċedura ta’ reviżjoni tal-mandat tal-Pjattaforma għall-governanza fiskali tajba, il-KESE jħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex tikkunsidra wkoll li mal-kompożizzjoni tagħha ta’ rappreżentanti żżid imsieħba soċjali Ewropej, li jistgħu jagħtu kontribut importanti għall-ħidma tagħha.

2.1.

Fis-17 ta’ Ġunju 2015, il-Kummissjoni Ewropea ppubblikat Komunikazzjoni (2) li tippreżenta Pjan ta’ Azzjoni għall-implimentazzjoni ta’ sistema ta’ tassazzjoni ġusta u effiċjenti tal-kumpaniji fi ħdan l-Unjoni Ewropea. Din issegwi l-pakkett ta’ miżuri dwar it-trasparenza fiskali ppreżentat mill-Kummissjoni Ewropea f’Marzu, li kien fih ukoll abbozz ta’ direttiva dwar l-iskambju awtomatiku u obbligatorju ta’ informazzjoni dwar deċiżjonijiet tat-taxxa antiċipati.

2.2.

Il-pjan huwa msejjes fuq madwar erba’ objettivi, li għandhom l-għan li jippromovu approċċ ġdid għat-tassazzjoni tal-intrapriżi tal-UE: l-istabbiliment mill-ġdid tar-rabta bejn it-taxxa u l-post fejn titwettaq l-attività ekonomika, l-iżgurar li l-Istati Membri jkunu jistgħu jevalwaw b’mod korrett l-attivitajiet tal-intrapriżi fil-ġurisdizzjoni tagħhom, il-ħolqien ta’ ambjent fiskali kompetittiv u propizju għat-tkabbir għall-intrapriżi fi ħdan l-Unjoni, li jippermetti lill-intrapriżi jkunu aktar reżiljenti, b’konformità mar-rakkomandazzjonijiet tas-Semestru Ewropew, u fl-aħħar, il-protezzjoni tas-suq uniku u l-garanzija li l-Unjoni tadotta approċċ attiv fir-rigward tal-kwistjonijiet esterni marbuta mat-tassazzjoni tal-intrapriżi, inklużi l-miżuri bil-għan li jimplimentaw il-proġett tal-ġlieda kontra l-erożjoni tal-bażi tat-taxxa u t-trasferiment tal-profitti (BEPS) tal-OECD.

2.3.

Il-pjan ta’ azzjoni jippreżenta għadd ta’ miżuri li għandhom l-għan li jiffaċilitaw il-ksib tal-objettivi, li jikkonċernaw l-istabbiliment ta’ bażi komuni konsolidata tat-taxxa korporattiva (BKKTK), l-iżgurar ta’ tassazzjoni effettiva fejn isiru l-profitti, it-twaqqif ta’ miżuri addizzjonali biex jittejjeb l-ambjent fiskali tal-intrarpriżi, it-twettiq ta’ aktar progress fir-rigward tat-trasparenza fiskali, u biex isir użu aħjar tal-istrumenti Ewropej ta’ koordinazzjoni fi kwistjonijiet ta’ taxxa.

2.4.

Il-Kummissjoni tixtieq tindirizza wkoll il-kwistjoni tal-ħelsien mit-taxxa offrut mill-Istati Membri għall-privattivi. Beħsiebha tiżgura li dan ma joħloqx distorsjonijiet fis-suq intern u ser tiggwida wkoll lill-Istati Membri lejn approċċ ġdid. Sa fejn tkun tista’ tosserva li dawn ma japplikawx dan l-approċċ b’mod sistematiku, ser tistabbilixxi miżuri leġislattivi vinkolanti.

2.5.

Il-Kummissjoni qed tkompli l-kooperazzjoni tagħha mal-imsieħba internazzjonali l-oħra u tenfasizza l-importanza tal-implimentazzjoni tal-pjan ta’ azzjoni tal-BEPS tal-OECD, li għandu joħloq kundizzjonijiet ekwivalenti ta’ kompetizzjoni għat-tassazzjoni tal-intrapriżi multinazzjonali, inkluż fil-pajjiżi li qed jiżviluppaw.

3.1.

Il-Pjan tal-Kummissjoni għandu l-għan li jiġġieled il-fenomenu li jagħmel ħsara tat-trasferiment tal-profitti, li huwa promoss mill-intrapriżi li jwettqu attivitajiet transkonfinali li jittrasferixxu l-profitti tagħhom f’pajjiżi jew entitajiet territorjali fejn ir-rati tat-taxxa huma baxxi ħafna jew ineżistenti u, għalhekk jikkontribwixxu għall-erożjoni tal-bażi tat-taxxa tal-Istati Membri u jġiegħluhom jgħollu taxxi oħra, f’approċċ li jwassal għal żieda fil-piż tat-taxxa għall-kontribwenti eżemplari, kemm persuni fiżiċi jew SMEs. Il-KESE jilqa’ l-preżentazzjoni tal-Pjan ta’ Azzjoni u jesprimi l-appoġġ tiegħu għall-Kummissjoni fil-ġlieda kontra dan il-fenomenu.

3.2.

Il-proposta prinċipali tal-Kummissjoni f’dan il-Pjan huwa li tiġi introdotta bażi komuni konsolidata tat-taxxa korporattiva (BKKTK) li tkun vinkolanti. Fil-proposta għal Direttiva tal-2011, il-Kummissjoni kienet ipproponiet li l-BKKTK tkun fakultattiva. Dak iż-żmien, il-KESE ħareġ Opinjoni b’għadd ta’ proposti bażiċi dwar il-BKKTK (3), li għadu jiddefendi sal-lum il-ġurnata.

3.3.

Il-Kummissjoni tqis li huwa neċessarju li tagħmel il-BKKTK vinkolanti peress li l-intrapriżi transnazzjonali li jwettqu pjanar aggressiv tat-taxxa mhux ser jadottawha jekk tibqa’ fakultattiva. Il-KESE jaqbel mal-proposta li l-BKKTK tkun obbligatorja, u jirrakkomanda lill-Kummissjoni teżamina l-possibbiltà li fil-futur din tkun applikabbli għall-intrapriżi kollha sabiex jiġi evitat li l-Istati Membri jużaw żewġ bażijiet tat-taxxa differenti.

3.4.

Fid-dawl tal-konsultazzjonijiet mal-Istati Membri, il-Kummissjoni tipproponi li bħala l-ewwel pass jiġi kkunsidrat il-ħolqien ta’ bażi komuni u mbagħad, f’fażi ulterjuri, tiġi prevista l-konsolidazzjoni. Peress li l-ippjanar aggressiv tat-taxxa qed jikkomprometti serjament il-kompetizzjoni fis-suq uniku kollu kemm hu u qed iwassal għal telf konsiderevoli ta’ dħul għall-Istati Membri, il-KESE jirrakkomanda li titħaffef l-iskeda ta’ żmien għall-implimentazzjoni.

3.5.

Jeħtieġ li l-proposta għal Direttiva tiġi ppreżentata s-sena d-dieħla. Il-KESE jirrakkomanda lill-Kummissjoni biex, hija u tħejji l-abbozz, tassigura ċ-ċarezza tad-definizzjonijiet u tal-kunċetti li għandhom jirregolaw il-bażi komuni. Fil-fatt, tali definizzjonijiet ċari ser ikunu kundizzjoni sine qua non biex tiġi żgurata l-kwalità tal-proċess ta’ traspożizzjoni u jiġi evitat li, fil-livell tal-Istati Membri, ikun hemm diskrepanzi sinifikanti li jistgħu jnaqqsu b’mod konsiderevoli l-effikaċja tat-test regolatorju.

3.6.

Il-Kummissjoni tipproponi li sal-istadju sussegwenti tal-konsolidazzjoni, l-abbozz ta’ Direttiva jkun jinkludi mekkaniżmu għall-kumpens transkonfinali tat-telf. Peress li l-konsolidazzjoni tirrappreżenta l-vantaġġ ekonomiku ewlieni tal-BKKTK, kien ikun aħjar kieku ġiet introdotta sa mill-bidu nett. Madankollu, fid-dawl tad-diffikultajiet biex jintlaħaq ftehim politiku dwar din il-kwistjoni, il-KESE jappoġġja l-mekkaniżmu propost. Fir-rigward tat-talbiet magħmula mill-Parlament Ewropew, iżda wkoll mill-Istati Membri, favur il-possibbiltà li l-profitti jiġu intaxxati fil-post fejn dawn jiġu ġġenerati, il-KESE jqis li dan il-mekkaniżmu ta’ kumpens m’għandux jolqot bla bżonn id-dritt tal-Istat Membri li jintaxxaw il-profitti li jirriżultaw minn attività mwettqa fit-territorju tagħhom.

3.7.

Mill-analiżi mwettqa mill-Kummissjoni, jidher li jeżistu sitwazzjonijiet fejn l-intrapriżi li jwettqu attivitajiet transkonfinali jittrasferixxu l-profitti tagħhom lejn Stati Membri li japplikaw l-inqas rata tat-taxxa. Dan il-fenomenu huwa megħjun mid-dispożizzjonijiet tal-leġislazzjoni fis-seħħ dwar l-intrapriżi (4). Il-KESE jemmen li jekk din il-prattika min-naħa tal-intrapriżi tibqa’ sseħħ fis-suq uniku anke wara l-introduzzjoni tal-konsolidazzjoni, għandhom jiġu introdotti wkoll miżuri legali adatti.

4.1.

L-ippjanar aggressiv tat-taxxa żviluppat mill-intrapriżi li jwettqu attivitajiet transkonfinali jikkawża telf baġitarju li jammonta għal mijiet ta’ biljuni ta’ euro fis-sena għall-Istati Membri. Il-KESE jaqbel mal-implimentazzjoni tal-BKKTK u jqis li għandha ssir standard ġenerali fil-qasam tat-tassazzjoni tal-profitti fl-UE. Dan jissimplifika s-sistema ta’ tassazzjoni korporattiva u jippermetti li tiġi evitata sitwazzjoni fejn l-Istati Membri jkollhom japplikaw il-BKKTK għall-intrapriżi li jwettqu attività transkonfinali u sistema differenti għall-oħrajn.

4.2.

Il-KESE jirrakkomanda li wara l-adozzjoni tad-Direttiva dwar il-BKKTK u l-introduzzjoni ta’ mekkaniżmu ta’ konsolidazzjoni, il-Kummissjoni għandha twettaq analiżi tal-impatt tar-regolamenti l-ġodda. Jekk minn din l-analiżi joħroġ fid-dieher li t-trasferiment tal-profitti lejn Stati Membri li japplikaw rati ta’ taxxi iktar baxxi ma naqasx, il-KESE jipproponi li jittieħdu miżuri legali addizzjonali adatti biex jiskoraġġixxu lill-intrapriżi li jwettqu attività transkonfinali milli jkomplu jittrasferixxu l-profitti tagħhom lejn l-Istati Membri b’rati ta’ taxxa aktar baxxi.

4.3.

Il-Kummissjoni tipproponi li jiġi regolat aħjar il-kunċett ta’ “stabbiliment permanenti” ta’ intrapriża. Il-KESE huwa tal-fehma li t-tassazzjoni tal-profitti li jirriżultaw mill-attività mwettqa fit-territorju ta’ Stat Membru huwa l-uniku mod biex titneħħa kull possibbiltà kif, f’ċerti ċirkostanzi, l-intrapriżi jevitaw b’mod artifiċjali li jkollhom preżenza taxxabbli f’dak il-pajjiż. L-adozzjoni tal-proġett BEPS tal-OECD tista’ tnaqqas b’mod kunsiderevoli l-każijiet fejn l-intrapriżi jevitaw li jħallsu taxxa fuq id-dħul tal-kumpaniji billi jinvokaw id-dispożizzjonijiet tal-leġislazzjoni tal-UE fis-seħħ.

4.4.

Il-konsolidazzjoni hija l-operazzjoni li permezz tagħha l-profitti u t-telf ta’ intrapriża jistgħu jiġu kumulati għat-territorju kollu tal-UE. Il-KESE jirrikonoxxi li, ladarba tiġi adottata, ser tikkostitwixxi l-ass ewlieni tal-BKKTK fil-ġlieda kontra t-tattiki kumplessi tal-prezzijiet ta’ trasferiment li jirrikorru għalihom l-intrapriżi li jwettqu attivitajiet transkonfinali fl-UE biex iħallsu inqas taxxa. Jirrakkomanda, madankollu, li l-Kummissjoni tqis il-protezzjoni tad-dritt ta’ kull Stat Membru li jintaxxa l-profitti li jirriżultaw minn attivitajiet imwettqa minn intrapriżi fit-territorju tiegħu stess.

4.5.

Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni telenka fl-anness lista ta’ pajjiżi u territorji nonkooperattivi fi kwistjonijiet ta’ tassazzjoni. Il-KESE jemmen li dan huwa biss l-ewwel pass tal-ġlieda kontra l-ġurisdizzjonijiet fiskali nonkooperattivi, magħrufa wkoll bħala rifuġji fiskali. Huwa jfakkar ukoll fil-proposta li għamel f’Opinjonijiet preċedenti (5) li l-leġislazzjoni tal-UE għandha tipprevedi sanzjonijiet għall-intrapriżi li jkomplu jamministraw in-negozji tagħhom minn rifuġji fiskali, biex b’hekk jevitaw li jħallsu t-taxxi applikabbli taħt is-sistemi ta’ tassazzjoni tal-Istati Membri fejn iwettqu l-attivitajiet tagħhom.

4.6.

Il-Kummissjoni tirrikonoxxi r-rwol importanti tal-gruppi li żguraw il-kooperazzjoni mal-Istati Membri fil-qasam tat-tassazzjoni. Dawn jinkludu b’mod partikolari l-Grupp dwar il-Kodiċi tal-Kondotta (Tassazzjoni tal-Intrapriżi) u l-Pjattaforma għall-Governanza Fiskali Tajba. Il-KESE jirrakkomanda li l-Kummissjoni u l-Istati Membri jikkunsidraw il-possibbiltà li d-dispożizzjonijiet tal-Kodiċi jiġu inkorporati fil-leġislazzjoni Ewropea u b’hekk isiru obbligatorji.

4.7.

Fil-kuntest tal-proċedura ta’ reviżjoni tal-mandat tal-Pjattaforma għall-governanza fiskali tajba, il-KESE jħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex mhux biss testendih lil hinn mill-2016 iżda li tikkunsidra wkoll li mal-kompożizzjoni tagħha ta’ rappreżentanti żżid imsieħba soċjali Ewropej, li jistgħu jagħtu kontribut importanti għall-ħidma tagħha.

4.8.

Il-KESE jirrakkomanda li l-Kummissjoni u l-Istati Membri jissoktaw bl-impenn tagħhom li jissemplifikaw u jarmonizzaw il-qafas ġuridiku eżistenti, sew fil-livell Ewropew u sew f’dak nazzjonali. Dan l-approċċ jista’ jkollu l-effett li jinkoraġġixxi l-investiment fil-livell Ewropew, billi jinħolqu l-kundizzjonijiet meħtieġa għal tkabbir sostenibbli u impjiegi ġodda.

24.2.2016   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 71/46

Relatur:

is-Sur Stefano MALLIA

Korelatur:

is-Sur Cristian PÎRVULESCU

1.1.

Il-KESE jilqa’ l-“Aġenda Ewropea dwar il-Migrazzjoni” tal-Kummissjoni, li huwa jemmen li tissimbolizza għarfien misjub ġdid dwar il-ħtieġa li tiġi indirizzata l-migrazzjoni fuq livell Ewropew, u jinkoraġġixxi lill-Istati Membri biex jappoġġjaw b’mod kollettiv l-implimentazzjoni ta’ din l-Aġenda.

1.2.

L-isfida immedjata għall-UE hija li tasal biex tikkontrolla l-qagħda kaotika attwali u li tiżgura li n-nies li qed ifittxu protezzjoni internazzjonali jkunu ttrattati kif suppost. Il-KESE jappoġġja t-twaqqif immedjat ta’ “hotspots” għall-appoġġ tal-pajjiżi li qed jiffaċċjaw fluss kbir ta’ migranti u jinsisti li jingħataw ir-riżorsi u l-appoġġ meħtieġ.

1.3.

Il-KESE jemmen li s-sitwazzjoni attwali teħtieġ li l-UE tistabbilixxi sistema Ewropea ta’ ażil verament komuni bbażata fuq proċeduri armonizzati madwar l-UE. Dan jinkludi status uniformi ta’ ażil u rikonoxximent reċiproku ta’ deċiżjonijiet ta’ ażil, responsabbiltà u sforzi kondiviżi fir-rigward tar-rilokazzjoni u r-risistemazzjoni, u Regolament ta’ Dublin rivedut. Jinħtieġu sistemi solidari u robusti ta’ kondiviżjoni tal-piżijiet, u, fuq kollox, soluzzjoni permanenti, ġusta u vinkolanti għad-distribuzzjoni ta’ dawk li jkunu qed ifittxu protezzjoni fil-pajjiżi kollha tal-UE. Barra minn hekk, għandhom jinstabu wkoll soluzzjonijiet dejjiema f’każ li l-migrazzjonijiet tal-massa jissoktaw jew jerġgħu jseħħu fil-futur.

1.4.

L-Ewropa għandha popolazzjoni li qed tixjieħ u tiffaċċja nuqqas ta’ ħiliet, li jistgħu jiġu indirizzati permezz tal-migrazzjoni. Madankollu l-UE jrid ikollha politika ta’ immigrazzjoni aktar effettiva fis-seħħ. L-UE għandha tfassal politika ta’ migrazzjoni legali komprensiva maħsuba biex tilqa’ l-ewwel ġenerazzjonijiet, li hija trasparenti, prevedibbli u ġusta. Fl-istess ħin, għandu jiġi rikonoxxut li l-immigrazzjoni mhijiex l-uniku rispons għan-nuqqas ta’ ħaddiema fis-suq tax-xogħol u l-isfidi demografiċi. L-Istati Membri jistgħu jikkunsidraw soluzzjonijiet iktar adatti.

1.5.

L-integrazzjoni tal-migranti u r-refuġjati hija sfida sinifikanti ħafna li l-UE u l-Istati Membri tagħha jeħtieġu jikkonfrontaw billi jibnu sistemi ta’ integrazzjoni robusti. Il-KESE jqis li l-ispiża tan-nonintegrazzjoni taqbeż bil-kbir l-ispiża tal-integrazzjoni. Il-KESE, bl-impenn tiegħu għal żmien twil għall-Forum ta’ Integrazzjoni/Migrazzjoni Ewropew, jemmen li l-integrazzjoni trid tkun proċess li ġej miż-żewġ naħat fejn is-sħab soċjali, l-awtoritajiet lokali u s-soċjetà ċivili kollha jaqdu rwol essenzjali. Għandha tingħata prijorità lill-aċċess għas-suq tax-xogħol u, b’mod aktar speċifiku, lir-rikonoxximent tal-kwalifiki u t-taħriġ professjonali u fil-lingwi. Għandha tingħata attenzjoni partikolari għall-integrazzjoni tan-nisa.

1.6.

L-UE trid tagħmel il-fruntieri esterni tagħha siguri. Minħabba s-sitwazzjoni attwali kumplessa ta’ sigurtà, jeħtieġ li jsir sforz Ewropew aktar milli sforz nazzjonali, li jista’ jinvolvi li jkunu kondiviżi xi kompetenzi nazzjonali f’dan il-qasam.

1.7.

Il-politiki esterni kollha tal-UE jridu jkunu simplifikati u jiffukaw fuq l-għajnuna għall-pajjiżi ta’ oriġini biex jilħqu livell raġonevoli ta’ sigurtà tal-bniedem, stabbiltà u prosperità. Il-KESE huwa konxju sew li dan huwa għan fit-tul mimli diffikultajiet enormi.

1.8.

Huwa meħtieġ li tiġi infurzata l-kooperazzjoni fil-qasam tar-riammissjoni biex tiġi żgurata implimentazzjoni effettiva u f’waqtha tad-Direttiva ta’ Ritorn.

1.9.

Is-soċjetà ċivili taqdi rwol vitali fl-immaniġġjar tal-kriżi tal-migrazzjoni, pereżempju billi tipprovdi l-ewwel rispons neċessarju lill-migranti meta jaslu u billi torganizza l-attivitajiet li jirriżultaw sabiex il-migranti jiġu integrati fis-soċjetà u fis-suq tax-xogħol. Huwa essenzjali li l-gvernijiet, l-awtoritajiet lokali u l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili jaħdmu lejn il-ħolqien ta’ kunsens kulturali u soċjali fost in-nazzjonijiet Ewropej li huwa importanti u ta’ benefiċċju biex jinvestu fl-integrazzjoni tal-immigranti fis-soċjetà u s-suq tax-xogħol.

1.10.

Għaldaqstant, il-KESE jistieden lill-UE u lill-Istati Membri tagħha biex iżidu l-finanzjament u l-appoġġ materjali għall-NGOs nazzjonali u l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili.

1.11.

Ir-riżorsi finanzjarji korrispondenti għandhom jiġu applikati b’mod konġunt mill-komunità internazzjonali kollha. F’dan il-kuntest għandu jiġi ċċarat li n-nefqa mġarrba mill-Istati Membri fir-rigward tal-akkoljenza u l-integrazzjoni ta’ dawk li jfittxu l-asil u tar-refuġjati mhijiex dejjiema jew strutturali u, għalhekk, ma għandhiex tiġi inkluża fil-kalkolu tad-defiċit baġitarju strutturali. L-applikazzjoni tar-riżorsi meħtieġa m’għandhiex tkun għad-detriment ta’ mezzi eżistenti għal objettivi soċjali fl-UE. Dan jista’ jixħet dubju fuq l-aċċettazzjoni minn partijiet tal-popolazzjoni.

2.1.

Il-Kummissjoni Ewropea ppubblikat il-Komunikazzjoni tagħha dwar “Aġenda Ewropea dwar il-Migrazzjoni” fit-13 ta’ Mejju 2015. Din il-komunikazzjoni u l-proposti ta’ implimentazzjoni li rriżultaw minnha kienu ġew sussegwentement diskussi minn diversi formazzjonijiet tal-Kunsill bejn Ġunju u Ottubru. Il-KESE jilqa’ l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni, u jqisha komprensiva u li tiffoka wkoll fuq punti essenzjali.

2.2.

L-implimentazzjoni tal-inizjattivi proposti fl-Aġenda għadha għaddejja u ħafna mill-Istati Membri gradwalment qed jirrealizzaw li hija biss l-azzjoni kollettiva bbażata fuq il-prinċipji ta’ solidarjetà u responsabbiltà kondiviża li tista’ twassal għal ġestjoni effettiva tal-isfida tal-migrazzjoni. L-azzjoni effettiva teħtieġ il-mobilizzazzjoni ta’ aktar riżorsi mill-baġit tal-UE, kif ukoll żieda fil-kontribuzzjonijiet mill-Istati Membri. F’dan il-kuntest għandu jiġi ċċarat li n-nefqa mġarrba mill-Istati Membri fir-rigward tal-akkoljenza u l-integrazzjoni ta’ dawk li jfittxu l-asil u tar-refuġjati mhijiex dejjiema jew strutturali u, għalhekk, ma għandhiex tiġi inkluża fil-kalkolu tad-defiċit baġitarju strutturali.

2.3.

F’termini ta’ finanzjament, l-UE ttriplikat ir-riżorsi u l-assi għall-operazzjonijiet konġunti tal-Frontex, il-Poseidon u t-Triton. Flimkien ma’ din iż-żieda, qed jintużaw assi (bastimenti u inġenji tal-ajru) minn diversi Stati Membri. Il-Kummissjoni Ewropea allokat ukoll EUR 1,8 biljun mill-baġit tal-UE biex jitwaqqaf Fond Fiduċjarju ta’ Emerġenza għall-istabbiltà u l-indirizzar tal-kawżi fundamentali tal-migrazzjoni irregolari fl-Afrika, immobilizzat EUR 60 miljun f’fondi ta’ emerġenza għall-Istati Membri l-aktar esposti, ipproponiet skema ta’ risistemazzjoni ta’ EUR 50 miljun, u rrilaxxat EUR 30 miljun għall-Programm Reġjonali għall-Iżvilupp u l-Protezzjoni.

2.4.

Il-mexxejja tal-UE wiegħdu aktar riżorsi għall-Frontex, l-Europol u l-EASO sabiex jissaħħu l-fruntieri esterni tal-UE, filwaqt li enfasizzaw b’mod partikolari l-“hotspots” biex jiżguraw l-identifikazzjoni, ir-reġistrazzjoni u t-teħid tal-marki tas-swaba’ tal-migranti. Madankollu huwa meħtieġ l-appoġġ finanzjarju tal-UE biex jiżgura li l-“hotspots” joperaw b’effiċjenza u jilħqu l-mira tagħhom.

2.5.

Fil-laqgħat tal-Kunsill f’Lulju u Settembru, intlaħqu ftehimiet dwar ir-rilokazzjoni ta’ 160 000 migrant mill-Greċja u l-Italja u r-risistemazzjoni ta’ 22 000 persuna oħra li jeħtieġu protezzjoni internazzjonali. L-implimentazzjoni b’suċċess ta’ dawn id-deċiżjonijiet, li tinsab fil-fażi inizjali tagħha, hija kruċjali għas-suċċess ta’ kwalunkwe politika futura ta’ migrazzjoni tal-UE.

2.6.

Fit-23 ta’ Settembru 2015, il-Kummissjoni Ewropea adottat 40 deċiżjoni ta’ ksur kontra bosta Stati Membri talli naqsu milli jimplimentaw il-leġislazzjoni li tistabbilixxi s-Sistema Ewropea Komuni tal-Ażil. Il-KESE jilqa’ din id-deċiżjoni iżda huwa mħasseb ħafna dwar li kellha tirrikorri għal dan il-mekkaniżmu biex tikkonvinċi lill-Istati Membri biex jimplimentaw kif xieraq il-liġi tal-UE f’dan il-qasam kruċjali.

2.7.

Fuq il-front internazzjonali, diversi deċiżjonijiet jistgħu potenzjalment iwasslu għal titjib fis-sitwazzjoni ġenerali. Dawn jinkludu ż-żieda tar-riżorsi baġitarji tal-UE għall-għajnuna immedjata għar-refuġjati, it-tisħiħ tad-djalogu u l-kooperazzjoni ma’ pajjiżi mhux membri bħal-Libanu, il-Ġordan u t-Turkija u l-pajjiżi kandidati fil-Balkani tal-Punent, kif ukoll iż-żieda fl-għajnuna umanitarja fl-2016 u l-istabbiliment tal-Fond Fiduċjarju ta’ Emerġenza għall-Afrika. L-applikazzjoni tar-riżorsi meħtieġa m’għandhiex tkun għad-detriment ta’ mezzi eżistenti għal objettivi soċjali fl-UE. Dan jista’ jixħet dubju fuq l-aċċettazzjoni minn partijiet tal-popolazzjoni. Il-KESE jilqa’ l-approvazzjoni tal-Kunsill Ewropew fit-23 ta’ Settembru 2015 tal-Pjan ta’ Azzjoni konġunt mat-Turkija bħala parti minn aġenda ta’ kooperazzjoni komprensiva bbażata fuq responsabbiltà kondiviża, impenji reċiproċi u twettiq.

3.1.1.

Il-kunċett ta’ fruntieri intelliġenti huwa milqugħ u ilu li jmissu daħal fis-seħħ. L-isfida ewlenija marbuta ma’ fruntieri aktar b’saħħithom u aktar intelliġenti hija li jiġi żgurat li d-drittijiet tal-bniedem tal-migranti ma jinkisrux. Barra minn hekk, il-prinċipju ta’ non-refoulement m’għandux jiddgħajjef anke jekk jista’ jkun ta’ sfida peress li d-distinzjoni bejn refuġjati u migranti ekonomiċi mhux dejjem tkun ċara u sempliċi. Il-fruntieri intelliġenti jridu dejjem jirrispettaw id-drittijiet u l-libertajiet fundamentali.

3.1.2.

Il-ftehim ta’ Schengen huwa wieħed mill-pilastri tal-UE u għandu aktar minn sinifikat simboliku għall-integrazzjoni Ewropea. Huwa wieħed mill-aktar drittijiet tanġibbli li jgawdu ċ-ċittadini Ewropej, li jagħti esperjenza reali ta’ Ewropa mingħajr fruntieri. Il-KESE jixtieq li l-operazzjoni tas-sistema ta’ Schengen terġa’ lura għan-normal mill-iktar fis u jħeġġeġ bil-qawwa li l-Istati Membri kkonċernati jieħdu l-passi kollha possibbli għall-prevenzjoni ta’ kollass permanenti tas-sistema.

3.1.3.

S’issa ntlaħaq ftehim dwar ir-rilokazzjoni ta’ 160 000 refuġjat fl-UE. Bl-implimentazzjoni rapida ta’ dan il-Ftehim ikunu jistgħu jinġabru ħafna esperjenzi siewja biex jiġu żviluppati soluzzjonijiet fit-tul f’każ ta’ flussi kbar ta’ persuni li jissoktaw jew jerġgħu jseħħu fil-futur.

3.1.4.

Huwa fl-interess tal-Istati Membri li, jekk il-migrazzjonijiet tal-massa jkomplu fil-ġejjieni, tiġi implimentata sistema ta’ soluzzjonijiet soda, ibbażata fuq is-solidarjetà. Miżura immedjata għandha tkun sistema permanenti, ġusta u vinkolanti għall-kondiviżjoni tal-piżijiet, fejn dawk li jkunu qed ifittxu protezzjoni jiġu allokati bejn il-pajjiżi kollha tal-UE. Dan irid jiġi appoġġat minn element ta’ distribuzzjoni permanenti bbażat fuq numru ta’ kunsiderazzjonijiet bħad-daqs ekonomiku u territorjali, il-PDG, l-opportunitajiet ta’ xogħol u n-nuqqas ta’ ħiliet, l-eżistenza ta’ komunitajiet konazzjonali/etniċi u l-minoranzi fil-pajjiż ospitanti. Element ta’ tqassim bħal dan għandu jiġi eżaminat perjodikament. Il-preferenzi tal-persuna li qed tfittex l-ażil għandhom jitqiesu wkoll sakemm dawn ikunu marbuta ma’ kunsiderazzjonijiet li jiffaċilitaw l-integrazzjoni (pereżempju l-għarfien tal-lingwa, il-familja fil-pajjiż, eċċ.). Nittamaw li dan itemm il-laqgħat kontinwi u diskordanti tal-Kunsill li tappnu r-reputazzjoni tal-Ewropa.

3.1.5.

Il-KESE jilqa’ l-proposta biex jiġi attivat il-Mekkaniżmu għall-Protezzjoni Ċivili u jiġu mmobilizzati Timijiet ta’ Appoġġ għall-Ġestjoni tal-Migrazzjoni kif ukoll Timijiet ta’ Intervent Rapidu fil-Fruntieri li jgħinu lill-Istati Membri jimmaniġġjaw sitwazzjonijiet ta’ emerġenza.

3.1.6.

Il-KESE jilqa’ wkoll iż-żieda fil-finanzjament tal-UE għall-Frontex, l-EASO u l-Europol għall-2015 u ż-żieda ta’ EUR 600 miljun għat-tliet aġenziji għall-2016 biex jgħinu lill-Istati l-aktar milquta. Dawn l-isforzi jeħtieġ li jiġu kkumplementati minn politika ta’ ritorn effettiva. Bħalissa madwar 38 % biss ta’ dawk li nstabu li ma kinux jeħtieġu protezzjoni ġew irritornati lejn pajjiżhom.

3.1.7.

L-UE teħtieġ li torbot dejjem aktar l-għajnuna għall-pajjiżi li qed jiżviluppaw ma’ riformi interni kif ukoll tħeġġeġ kooperazzjoni effettiva fuq kwistjonijiet ta’ migrazzjoni, b’mod partikolari l-migrazzjoni legali (li tinkludi moviment temporanju/viżi) u l-politika tar-ritorn. Madankollu, huwa importanti li l-Istati Membri tal-UE jonoraw l-impenn tagħhom li jallokaw 0,7 % tad-dħul nazzjonali gross (DNG) tagħhom għall-għajnuna għall-iżvilupp.

3.1.8.

Il-KESE jilqa’ l-proposta biex jiżdiedu sforzi diplomatiċi sabiex jiġu involuti l-pajjiżi ta’ oriġini u l-pajjiżi ta’ tranżitu fi sforz kooperattiv biex tiġi indirizzata l-isfida. L-ewwel appuntament f’dan l-isforz kien is-summit dwar il-migrazzjoni li sar fil-Belt Valletta fil-11 u t-12 ta’ Novembru 2015.

3.1.9.

F’dan ir-rigward, huwa importanti li jiġi enfasizzat li l-UE teħtieġ li tisma’ daqs kemm teħtieġ li tkellem lis-sħab tagħha u li hemm bżonn li tittrattahom bħala tali. Għadhom jipprevalu ħafna ideat żbaljati u perċezzjonijiet differenti bejn l-UE u s-sħab tagħha fl-Afrika u l-Lvant Nofsani, kemm rigward l-objettivi li għandhom jintlaħqu kif ukoll il-mezzi biex jintlaħqu.

3.1.10.

Il-KESE jilqa’ l-wegħda tal-UE biex tkompli taħdem aktar mill-qrib ma’ organizzazzjonijiet internazzjonali bħall-UNHCR, l-UNDP, l-IOM u s-Salib l-Aħmar. Madankollu josserva li ħafna Stati Membri tal-UE ma jissodisfawx l-obbligi tagħhom, pereżempju l-istat traġiku ta’ appoġġ għall-Programm Dinji tal-Ikel.

3.1.11.

Il-KESE jilqa’ wkoll il-proposta tal-Kummissjoni biex fl-2016 l-għajnuna umanitarja tiżdied bi EUR 300 miljun biex jintlaħqu l-ħtiġijiet essenzjali tar-refuġjati.

3.1.12.

Il-KESE jappoġġja l-prinċipju tar-rikonoxximent reċiproku tad-deċiżjonijiet dwar l-ażil. Skont l-Artikolu 78 tat-TFUE, l-UE għandha tiżviluppa politika komuni dwar il-protezzjoni internazzjonali, li tinkludi “status uniformi … validu fl-Unjoni kollha”. Jekk dan l-istatus għal madwar l-UE kollha ma jingħatax minn aġenzija tal-UE, l-unika alternattiva hija r-rikonoxximent reċiproku ta’ deċiżjonijiet nazzjonali.

3.1.13.

Il-KESE jappoġġja bis-sħiħ l-impenn tal-Kummissjoni biex tissottometti proposti għal riforma tar-Regolament ta’ Dublin sa Marzu 2016. Jappoġġja wkoll l-impenn tal-Kummissjoni li tippreżenta pakkett ġdid dwar il-migrazzjoni legali fl-istess ħin, inkluż Direttiva riveduta tal-Karta Blu.

3.1.14.

Il-protezzjoni tal-fruntieri esterni tal-UE għandha tkun sforz kondiviż li fih l-Istati Membri jgħaqqdu r-riżorsi fiżiċi u intellettwali.

3.1.15.

Il-KESE jappoġġja bis-sħiħ it-twaqqif immedjat ta’ “hotspots”. Madankollu, dawn irid ikollhom il-persunal sħiħ meħtieġ u għandhom jingħataw ir-riżorsi kollha meħtieġa biex ikunu jistgħu jiffunzjonaw b’mod effettiv. F’postijiet bħall-Italja u l-Greċja fejn qed jaslu eluf ta’ migranti kuljum, il-ġbir flimkien sinifikanti ta’ riżorsi finanzjarji u fiżiċi biss jista’ jipprevjeni kaos totali.

3.1.16.

Il-KESE jaqbel mat-tħassib serju tal-UNHCR dwar il-proċess ta’ reġistrazzjoni u ta’ għażla fis-seħħ fil-“hotspots” hekk kif jaslu l-immigranti fil-fruntieri tal-UE.

3.2.1.

L-UE tista’ biss tnaqqas il-flussi migratorji għal proporzjonijiet li jistgħu jiġu ġestiti jekk tkun involuta b’mod sinifikanti fir-riżoluzzjoni tal-ħafna problemi li qed jaffettwaw lill-pajjiżi ta’ oriġini. L-għan fit-tul li tinkiseb l-istabbiltà, il-paċi u l-prosperità ser jitlob sforz bla preċedent, mhux biss mill-Ewropa iżda mill-komunità internazzjonali kollha kemm hi. L-UE trid tfittex li ssaħħaħ l-isforzi internazzjonali, partikolarment permezz tan-NU.

3.2.2.

Jeħtieġ li l-UE testendi l-preżenza istituzzjonali tagħha fil-pajjiżi ewlenin ta’ oriġini u ta’ tranżitu billi twaqqaf ċentri ta’ migrazzjoni speċifiċi bħala faċilitajiet ta’ pproċessar temporanji jew permanenti għall-applikazzjonijiet għall-ażil. Hemm bżonn aktar iffukar u assistenza teknika f’pajjiżi bħall-Alġerija, il-Marokk, il-Mali, il-Libja, il-Libanu u t-Turkija.

3.2.3.

Il-KESE jemmen li wieħed mill-għanijiet prinċipali tal-Aġenda huwa li tniedi politika ta’ migrazzjoni tal-UE li tagħmel il-migrazzjoni legali possibbli, filwaqt li tistimola l-integrazzjoni effettiva tal-migranti. Il-KESE qed jistenna l-ewwel proposti leġislattivi u ta’ politika f’dawn l-oqsma, u jinsab lest li jappoġġja lill-Kummissjoni Ewropea fl-isforzi tagħha biex tiżviluppa dawn il-proposti.

3.2.4.

Il-KESE jħeġġeġ lill-Istati Membri jirrispettaw bis-sħiħ u jimplimentaw b’mod attiv il-Konvenzjoni ta’ Ġinevra tal-1951 u jirreżistu l-pressjoni biex inaqqsu l-livell ta’ protezzjoni u servizzi mogħtija lir-refuġjati.

3.2.5.

Il-KESE jappoġġja politika komuni ta’ ażil ibbażata fuq proċeduri simplifikati u komuni. Politika bħal din trid tkun ibbażata wkoll fuq definizzjoni komuni tal-istatus tar-refuġjati u d-drittijiet marbuta ma’ dan l-istatus sabiex jiġi evitat li r-refuġjati jfittxu l-“aħjar trattament”.

3.2.6.

Is-sistema ta’ Informazzjoni tal-Pajjiżi ta’ Oriġini (COI) teħtieġ aktar żvilupp. L-applikazzjonijiet għall-ażil minn ċittadini li ġejjin mill-istess stati u li x’aktarx jiffaċċjaw sitwazzjoni simili ta’ spiss ikollhom riżultati differenti. Is-sistema fis-seħħ għandha tkun flessibbli u affidabbli biżżejjed għar-riċerka u tipproċessal-iżviluppi fil-pajjiżi ta’ oriġini f’ħin reali. Il-kooperazzjoni bejn is-servizzi tal-Istati Membri għandha tissaħħaħ kontinwament, għax huma sors ta’ informazzjoni importanti.

3.2.7.

Għandha tingħata prijorità akbar lill-organizzazzjoni tal-migrazzjoni legali u politika tal-viża, id-diġitalizzazzjoni tal-proċess, ir-rikonoxximent tal-kwalifiki u l-kisba ta’ mobilità edukattiva.

3.2.8.

L-UE għandha tkun aktar involuta fil-ġestjoni tar-ritorn u l-appoġġ għall-miżuri ta’ riintegrazzjoni. Il-proġett pilota dwar ir-ritorn lejn il-Pakistan u l-Bangladesh huwa ta’ rilevanza limitata għas-sitwazzjoni attwali ta’ emerġenza. Il-KESE jirrakkomanda bil-qawwa li jiġu ppjanati u implimentati proġetti simili, b’finanzjament u appoġġ istituzzjonali xierqa.

3.2.9.

It-tisħiħ tal-kontrolli fuq il-fruntieri fil-pajjiżi ta’ tranżitu, it-titjib tar-rondi marittimi u l-qerda tal-bastimenti tat-traffikanti jistgħu jgħinu iżda mhumiex l-uniku mezz sostenibbli biex tiġi indirizzata l-problema. L-UE tkun qabdet it-triq it-tajba meta tieħu approċċ komprensiv li jagħmel użu aħjar mid-diversi strumenti u r-riżorsi sinifikanti li għandha.

3.3.1.

Is-soċjetà ċivili taqdi rwol kruċjali fl-indirizzar tal-kriżi tal-migrazzjoni. L-atturi tas-soċjetà ċivili jistgħu jipprovdu għajnuna essenzjali billi jfornu l-ewwel reazzjonijiet meħtieġa lill-migranti hekk kif jaslu. Madankollu, is-soċjetà ċivili potenzjalment għandha rwol aktar importanti x’taqdi fir-rigward tal-isforz fit-tul meħtieġ biex il-migranti jiġu integrati fis-soċjetà. Is-soċjetà ċivili tista’ tadotta r-reazzjonijiet mill-persuni għall-persuni li huma tant kruċjali fl-istadji kollha fl-akkoljenza u l-insedjament tar-refuġjati.

3.3.2.

Il-KESE jfaħħar is-solidarjetà murija minn partijiet tas-soċjetà ċivili u individwi privati li volontarjament assistew lill-applikanti għall-ażil. Madankollu, din ir-reazzjoni pożittiva u spontanja mhijiex suffiċjenti biex tkun tista’ tittratta b’mod effettiv l-isfidi li nħolqu. Il-KESE jitlob lill-Istati Membri tal-UE jirrikonoxxu u japprezzaw ir-rwol li għandha s-soċjetà ċivili billi jżidu l-għajnuna tagħhom lill-NGOs nazzjonali u s-soċjetà ċivili sabiex jiżguraw rispons aktar strutturat u effettiv. Il-gvernijiet tal-Istati Membri għandhom responsabbiltà speċjali biex jidentifikaw u jingħaqdu mas-soċjetajiet ċivili fit-territorji tagħhom, u biex iżidu l-għajnuna biex jiġi żgurat li l-kapaċitajiet tagħhom jiżdiedu.

3.3.3.

Barra minn hekk, il-KESE jirrakkomanda li l-Kummissjoni tagħmel sforzi biex tipprovdi lill-Istati Membri b’aktar riżorsi permezz tal-ftehimiet ta’ sħubija tagħhom fir-rigward tal-fondi strutturali biex jiggwidaw aktar fondi tal-FSE u tal-FEŻR lejn il-ġestjoni tal-flussi migratorji u l-isforz tal-integrazzjoni. L-NGOs u l-organizzazzjonijiet involuti fil-livell prattiku għandhom ikunu r-riċevituri ewlenin ta’ dawn il-fondi. Dawn għandhom ikunu lil hinn mill-fondi li attwalment qed jiġu pprovduti taħt il-Fond għall-Ażil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni.

3.3.4.

Il-KESE jiġbed l-attenzjoni fuq il-Forum Ewropew għall-Migrazzjoni, li jiret post il-Forum Ewropew għall-Integrazzjoni li nħoloq fl-2009 mill-KESE u l-Kummissjoni Ewropea. Il-forum huwa pjattaforma għal djalogu bejn l-istituzzjonijiet Ewropej u s-soċjetà ċivili fl-oqsma tal-immigrazzjoni, l-ażil u l-integrazzjoni tal-migranti.

4.1.

Il-KESE jqis li huwa importanti u rilevanti ħafna li jiġi żgurat li jkun hemm sistema trasparenti, prevedibbli u ġusta tal-migrazzjoni legali lejn l-UE. Il-popolazzjoni tal-Ewropa qed tixjieħ u qed tikber biss b’madwar 0,2 % fis-sena, li huwa ferm taħt il-livell ta’ sostituzzjoni. Huwa stmat li l-Ewropa se titlef mat-30 miljun persuna tal-età tax-xogħol sal-2050 u sakemm ma ssirx xi ħaġa malajr, il-proporzjonijiet ta’ dipendenza f’ħafna Stati Membri tal-UE se jkomplu jiżdiedu b’rata mgħaġġla, il-produttività se tonqos, il-kumpaniji se jagħlqu u l-ispejjeż għaż-żamma tas-servizzi, b’mod partikolari għall-popolazzjoni li qed tixjieħ, se jiżdiedu b’mod sinifikanti.

4.2.

Permezz ta’ azzjoni kollettiva u organizzata bbażata fuq is-solidarjetà, l-UE tista’ tittrasforma s-sitwazzjoni attwali f’opportunità biex treġġa’ lura x-xejra demografika attwali u l-effetti soċjoekonomiċi tagħha. L-integrazzjoni tal-migranti fis-suq tax-xogħol twassal għal tkabbir ekonomiku u tappoġġja l-indipendenza tagħhom. Min-naħa l-oħra, il-politiki li jittraskuraw l-integrazzjoni jċaqilqu l-piż tal-appoġġ tal-migranti għal fuq is-servizzi pubbliċi u jistgħu jwasslu għal inkwiet soċjali b’implikazzjonijiet konsiderevoli.

4.3.

Il-KESE jagħraf li l-integrazzjoni tiddependi ħafna mill-integrazzjoni fis-suq tax-xogħol. Madankollu, hemm għadd ta’ fatturi marbuta mal-impatt tal-immigrazzjoni fuq is-suq tax-xogħol li għandhom jiġu spjegati. Dawn jinkludu l-impatt tal-immigranti fuq il-livell tal-pagi, id-disponibbiltà tal-impjiegi, il-pressjoni fuq is-sistema fiskali (is-saħħa u l-edukazzjoni) u l-effetti tal-multikulturaliżmu.

4.4.

Il-Kumitat diġà fassal opinjoni esploratorja (1) li kienet il-bażi għall-preparazzjoni tal-Konferenza Ministerjali ta’ Zaragoza fl-2010 (2), li adottat dikjarazzjoni importanti dwar l-integrazzjoni ta’ migranti fis-suq tax-xogħol u l-isfidi għall-awtoritajiet Ewropej u nazzjonali u s-sħab soċjali.

4.5.

L-istudji juru li b’mod ġenerali, il-migranti jikkontribwixxu aktar milli jieħdu mill-ekonomija, l-impatt tagħhom fuq is-sistemi fiskali huwa minimu u li dawn jgħinu lill-Ewropa tindirizza d-defiċit demografiku tagħha u jistimulaw it-tkabbir ekonomiku. Madankollu, l-effetti tal-migrazzjoni ma jkollhomx impatt fuq ir-reġjuni kollha tal-Ewropa bl-istess mod u jeħtieġ li jiġu vvalutati bir-reqqa għall-impatt tagħhom fil-livell lokali. Barra minn hekk, hemm differenza kbira bejn il-wasla fl-ordni ta’ migranti bħala parti mill-implimentazzjoni ta’ politika u mewġa f’daqqa ta’ eluf ta’ migranti deħlin, li jkun diffiċli biex jiġu mmaniġġjati u jitfgħu pressjoni fuq l-istrutturi lokali, reġjonali u nazzjonali, kif ġara fl-aħħar ġimgħat.

4.6.

L-integrazzjoni tal-migranti fis-suq tax-xogħol tiddependi fuq numru ta’ fatturi bħal-livell ta’ qgħad fil-pajjiżi ospitanti, il-ħiliet tal-migranti, il-livell ta’ ħiliethom, il-preparazzjoni qabel id-dħul f’termini ta’ kapaċitajiet lingwistiċi u taħriġ formali u l-organizzazzjonijiet, l-istrutturi li huma stabbiliti fil-pajjiżi ospitanti sabiex jiffaċilitaw l-integrazzjoni tal-immigranti, inklużi r-refuġjati, fis-suq tax-xogħol. Huwa f’dawn l-oqsma li s-soċjetà ċivili għandha rwol kruċjali x’taqdi.

4.7.

Madankollu, hemm fatturi oħra li jfixklu l-integrazzjoni mgħaġġla, bħar-rikonoxximent tal-kwalifiki, l-ostakli burokratiċi, in-nuqqas ta’ trasparenza, il-perċezzjonijiet żbaljati pubbliċi dwar il-migranti, l-isfruttament u l-ostakli legali ppreżentati minn liġijiet skaduti u n-nuqqas ta’ implimentazzjoni jew it-traspożizzjoni bil-mod tal-leġislazzjoniet tal-UE.

4.8.

It-trejdjunjins u l-assoċjazzjonijiet tal-impjegaturi għandhom rwol kruċjali x’jaqdu fl-indirizzar tal-isfida tal-integrazzjoni tal-immigranti fis-suq tax-xogħol. Il-KESE jirrakkomanda li s-sħab soċjali jkunu involuti b’mod sħiħ fl-abbozzar, l-iżvilupp, l-implimentazzjoni u s-segwitu dwar il-politika ta’ integrazzjoni u l-miżuri relatati fil-livelli lokali, reġjonali, nazzjonali u Ewropej.

4.9.

Il-Gvern, l-awtoritajiet lokali u reġjonali u s-sħab soċjali jridu jaħdmu flimkien biex jiksbu kunsens soċjali dwar il-modi u l-mezzi ta’ integrazzjoni tal-migranti fl-ekonomija u s-soċjetà, fuq kollox biex ma jkunx hemm ġlieda bejn gruppi żvantaġġjati differenti.

4.10.

Is-soċjetà ċivili taqdi rwol kruċjali fl-għoti tal-għajnuna lill-migranti biex jiksbu aċċess għall-edukazzjoni, it-taħriġ u l-impjieg, u fl-isfida kontra d-diskriminazzjoni fis-settur edukattiv, is-suq tax-xogħol u s-soċjetà kollha kemm hi.

24.2.2016   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 71/53

Relatur:

is-Sur Cristian PÎRVULESCU

1.1.

Il-kriżi tar-refuġjati fl-UE laħqet punt fejn qed jiġu ddubitati l-prinċipji bażiċi tal-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem u d-demokrazija. Minkejja d-diffikultajiet, il-KESE jemmen bil-qawwa li dawn il-prinċipji għandhom jiġu rispettati u implimentati kif suppost.

1.2.

Il-KESE jemmen li t-tendenzi lejn is-sovranità ta’ xi gvernijiet u l-perċezzjonijiet negattivi ta’ numru dejjem ikbar ta’ ċittadini dwar il-migrazzjoni u r-refuġjati jistgħu jkunu limitati permezz ta’ sforz wiesa’ u meħtieġ biex jiġu mħarsal-valuri Ewropej ewlenin u l-kisbiet istituzzjonali tal-UE. F’dawn is-sitwazzjonijiet eċċezzjonali, neħtieġu aktar Ewropa, aktar demokrazija u aktar solidarjetà.

1.3.

Il-kriżi tar-refuġjati attwali, għalkemm prevedibbli, seħħet minħabba n-nuqqas ta’ politika komuni dwar l-asil, li d-dewmien tagħha kien dovut għan-nuqqas ta’ azzjoni politika komuni Ewropea. F’dan il-kuntest, il-KESE jħeġġeġ lill-Kunsill Ewropew, lill-Kummissjoni Ewropea u lill-Parlament Ewropew biex jimplimentaw l-Artikolu 67(2) u l-Artikolu 78 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea, li jistabbilixxu l-kundizzjonijiet għall-UE biex toħloq politika tal-asil ġenwina.

1.4.

Il-KESE konsistentement enfasizza l-ħtieġa għal solidarjetà, responsabbiltà u azzjoni komuni, kif ukoll iċ-ċentralità tad-drittijiet fundamentali.

1.5.

Il-KESE jilqa’ b’sodisfazzjon l-isforzi li saru mill-Kummissjoni Ewropea sabiex tikkoordina rispons komuni għall-kriżi tar-refuġjati, inkluż il-laqgħa tal-mexxejja dwar flussi ta’ rifuġjati tul ir-rotta tal-Balkani tal-Punent.

1.6.

Il-mekkaniżmu ta’ rilokazzjoni ta’ kriżi huwa eżempju konkret ta’ kooperazzjoni bbażata fuq is-solidarjetà u r-responsabbiltà. Madankollu, il-KESE jixtieq li jkollu dan il-mekkaniżmu ta’ rilokazzjoni u inizjattivi oħra simili inklużi bħala parti minn strateġija ġenerali sabiex tiġi żgurata l-koerenza u l-effiċjenza. B’mod partikolari, jinħtieġu sistemi solidari u robusti ta’ kondiviżjoni tal-piżijiet, u, fuq kollox, soluzzjoni permanenti, ġusta u vinkolanti għad-distribuzzjoni ta’ dawk li jkunu qed ifittxu protezzjoni fil-pajjiżi kollha tal-UE.

1.7.

Il-Kummissjoni Ewropea u l-istituzzjonijiet l-oħra tal-UE iridu jappoġġjaw b’mod attiv lill-gvernijiet tal-Istati Membri sabiex jipprovdu l-kundizzjonijiet u l-prospetti adatti għall-integrazzjoni tal-applikanti għall-asil rilokati. Fost affarijiet oħra, f’dan il-kuntest għandu jiġi ċċarat li n-nefqa mġarrba mill-Istati Membri fir-rigward tal-akkoljenza u l-integrazzjoni ta’ dawk li jfittxu l-asil u tar-refuġjati mhijiex dejjiema jew strutturali u, għalhekk, ma għandhiex tiġi inkluża fil-kalkolu tad-defiċit baġitarju strutturali.

2.1.

Il-kriżi tar-rifuġjati attwali tirrappreżenta kemm sfida amministrattiva – peress li d-daqs ta’ dan il-fenomenu huwa mingħajr preċedent – kif ukoll sfida legali. L-UE laħqet punt fejn qed jiġu ddubitati l-prinċipji bażiċi tal-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem u d-demokrazija. Ir-rieda tal-Istati Membri li jimplimentaw bis-sħiħ it-trattati internazzjonali ntlaqtet minn mobilità internazzjonali akbar, b’konsegwenza tal-globalizzazzjoni ekonomika. Il-KESE jemmen li t-tendenzi lejn is-sovranità ta’ xi gvernijiet u l-perċezzjonijiet negattivi ta’ numru dejjem ikbar ta’ ċittadini dwar il-migrazzjoni u r-refuġjati jistgħu jkunu limitati permezz ta’ sforz wiesa’ u meħtieġ biex jiġu mħarsal-valuri Ewropej ewlenin u l-kisbiet istituzzjonali tal-UE. F’dawn is-sitwazzjonijiet eċċezzjonali, neħtieġu aktar Ewropa, aktar demokrazija u aktar solidarjetà.

2.2.

Is-sistema Ewropea tal-asil qiegħda taħt pressjoni konsiderevoli, b’riżultat ta’ kriżijiet multipli. Xi wħud minn dawn jafu l-oriġini tagħhom fil-politika internazzjonali tas-snin 2000 filwaqt li oħrajn huma effetti perversi tal-kriżi ekonomika u finanzjarja. Dawk l-aktar reċenti, ir-“Rebbiegħa Għarbija”, l-instabilità politika fil-Libja u l-gwerra ċivili fis-Sirja, wasslu direttament għaż-żieda konsiderevoli fin-numru ta’ refuġjati.

2.3.

Is-47 stat membru tal-Kunsill tal-Ewropa huma marbuta li japplikaw id-dispożizzjonijiet dwar id-drittijiet tal-bniedem li, abbażi tal-Artikolu 3 (1) tal-Konvenzjoni Ewropea għad-Drittijiet tal-Bniedem, jiżguraw li l-bnedmin kollha huma protetti. F’kuntrast ma’ dan, il-Konvenzjoni tal-1951 dwar l-Istatus tar-Refuġjati tagħti biss protezzjoni għal kategorija speċifika ta’ individwi, kif definit fl-Artikolu 1, u din il-protezzjoni tista’ tintilef iktar faċilment. Madankollu, il-Konvenzjoni tikkunsidra li l-individwi li għandhom bżonn protezzjoni internazzjonali huma intitolati għal għadd ta’ drittijiet. F’xi Stati Membri, pereżempju r-Rumanija, id-dispożizzjonijiet kostituzzjonali jagħtu preċedenza lit-trattati internazzjonali fuq il-leġislazzjoni nazzjonali. L-Artikolu 18 (2) tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, li saret vinkolanti skont l-Artikolu 6 tat-TFUE, jistabbilixxi d-dritt ta’ persuni li jkollhom bżonn protezzjoni internazzjonali.

2.4.

Is-sistema ta’ Dublin qiegħdet b’mod sproporzjonat il-piż tal-ipproċessar tal-applikazzjonijiet għall-asil fuq għadd ta’ Stati l-aktar esposti (Malta, l-Italja, Ċipru, il-Greċja, Spanja u reċentement, l-Ungerija). Taħt dawn il-kondizzjonijiet sar dejjem aktar diffiċli għal xi Stati Membri biex josservaw fil-prattika l-prinċipji ta’ non-refoulement u l-prinċipji minquxa fil-Konvenzjoni Ewropea għad-Drittijiet tal-Bniedem, il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali u d-direttivi li jirriżultaw minnha. Minkejja d-diffikultajiet, il-KESE jemmen b’mod qawwi li dawn il-prinċipji għandhom jiġu rispettati u implimentati kif suppost.

2.5.

L-Artikolu 67(2) u l-Artikolu 78 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea jistabbilixxu l-kundizzjonijiet għall-UE biex tibni politika tal-asil ġenwina. Fid-dawl ta’ dawn l-artikoli, l-enfasi mhijiex fuq l-abbozzar ta’ regoli minimi, iżda minflok fuq il-ħolqien ta’ sistema komuni li tinkludi proċeduri uniformi. Il-kriżi tar-refuġjati attwali, għalkemm prevedibbli, seħħet minħabba n-nuqqas ta’ politika komuni dwar l-asil, li d-dewmien tagħha kien dovut għan-nuqqas ta’ azzjoni politika komuni Ewropea. F’dan il-kuntest, il-KESE jħeġġeġ lill-Kunsill Ewropew, lill-Kummissjoni Ewropea u lill-Parlament Ewropew biex jimplimentaw dawn l-Artikoli.

2.6.

Il-KESE jilqa’ b’sodisfazzjon l-isforzi li saru mill-Kummissjoni Ewropea sabiex tikkoordina rispons komuni għall-kriżi tar-rifuġjati, inkluż il-laqgħa tal-mexxejja dwar flussi ta’ rifuġjati tul ir-rotta tal-Balkani tal-Punent. Il-laqgħa laqqgħet il-Kapijiet ta’ Stat jew ta’ Gvern, kemm tal-UE kif ukoll dawk mhux tal-UE, bil-għan li jikkoordinaw aħjar azzjoni fir-reġjun fi tliet oqsma ewlenin: il-provvediment ta’ kenn, il-ġestjoni tal-flussi migratorji u l-ġestjoni tal-fruntieri (3).

2.7.

Il-KESE jittama li l-mekkaniżmu ta’ rilokazzjoni f’każ ta’ kriżi se jgħin lill-UE toqrob b’mod konsenswali lejn sistema li tkun robusta u flessibbli biżżejjed biex tindirizza l-isfidi tal-migrazzjoni fl-għamliet kollha tagħha.

2.8.

Il-KESE konsistentement enfasizza l-ħtieġa għal solidarjetà, responsabbiltà u azzjoni komuni, kif ukoll iċ-ċentralità tad-drittijiet fundamentali. Insista wkoll li għandhom isiru sforzi serji biex tiġi ffaċilitata l-integrazzjoni tal-migranti u r-refuġjati.

2.9.

Il-mekkaniżmu ta’ rilokazzjoni f’każ ta’ kriżi huwa eżempju konkret ta’ kooperazzjoni bbażata fuq is-solidarjetà u r-responsabbiltà. Madankollu, il-KESE jixtieq li jkollu dan il-mekkaniżmu u inizjattivi oħra simili inklużi bħala parti minn strateġija ġenerali sabiex tiġi żgurata l-koerenza u l-effiċjenza. B’mod partikolari, jinħtieġu sistemi solidari u robusti ta’ kondiviżjoni tal-piżijiet, u, fuq kollox, soluzzjoni permanenti, ġusta u vinkolanti għad-distribuzzjoni ta’ dawk li jkunu qed ifittxu protezzjoni fil-pajjiżi kollha tal-UE. L-“Aġenda Ewropea dwar il-Migrazzjoni” tal-Kummissjoni Ewropea hija pass pożittiv f’din id-direzzjoni.

3.1.

Kwalunkwe Stat Membru li ma jipparteċipax fil-mekkaniżmu għandu jispjega r-raġunijiet tiegħu. Jekk il-motivazzjoni hija primarjament finanzjarja jew minħabba nuqqas ta’ preparazzjoni għar-riċeviment tal-applikanti għall-asil, għandha ssir dispożizzjoni għal xi appoġġ finanzjarju bil-quddiem.

3.2.

L-appoġġ tal-UE lill-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili li jittrattaw il-kriżi tar-refuġjati u l-integrazzjoni tal-migranti għadu insuffiċjenti. Regoli u proċeduri burokratiċi jxekklu l-kapaċità tagħhom biex jaġixxu b’mod effettiv fuq il-post.

3.3.

Sabiex tiddetermina li teżisti kriżi, il-KE għandha tqis jekk is-sitwazzjoni hija tali li Stat Membru b’“sistema tal-asil mħejjija sew” xorta ma jkunx jista’ jindirizza s-sitwazzjoni. Dan kif jiġi definit? X’inhuma l-kriterji sabiex sistema tal-asil tiġi deskritta bħala “imħejjija sew”? Il-proposta tagħti xi kriterji li l-KE tista’ tikkunsidra, iżda dawn huma flessibbli u huma deskritti bħala “inter alia”.

3.4.

Il-proposta mhix speċifika biżżejjed rigward it-tqabbil tal-preferenzi tal-Istat Membru benefiċjarju, l-Istat Membru ta’ rilokazzjoni, u l-applikanti. Mhuwiex ċar kif dan ser jaħdem fil-prattika.

3.5.

Huwa rakkomandat li jkun hemm disponibbli informazzjoni rilevanti u konsulenza lill-applikanti, provduti mill-awtoritajiet tal-Istati Membri benefiċjarji u l-uffiċjali ta’ kollegament tal-Istat Membru ta’ rilokazzjoni.

3.6.

Mhuwiex ċar kif l-Istat Membru ta’ rilokazzjoni jitħeġġeġ biex jirċievi u jintegra sew l-applikanti rilokati. Il-qagħda tal-infrastruttura, id-disponibilità tas-servizzi, eż. edukattivi jew mediċi, u l-allokazzjonijiet finanzjarji ser jinfluwenzaw ir-rieda tal-applikanti li jiġu rilokati għal pajjiż speċifiku. Il-Kummissjoni Ewropea u l-istituzzjonijiet l-oħra tal-UE iridu jappoġġjaw b’mod attiv lill-gvernijiet tal-Istati Membri sabiex jipprovdu l-kundizzjonijiet u l-prospetti adatti għall-integrazzjoni tal-applikanti rilokati.

3.7.

Jeħtieġ li l-proposta tkun aktar speċifika f’dan ir-rigward u tistabbilixxi proċedura għall-evalwazzjoni u t-tħeġġiġ tal-iżvilupp ta’ infrastruttura u servizzi fil-qasam tal-asil fl-Istati Membri kollha.

3.8.

Is-sistema trid takkomoda sa ċertu punt il-preferenzi ta’ min ifittex l-asil għal Stati Membri ta’ rilokazzjoni speċifiċi. Il-preferenzi jridu jkunu marbuta ma’ prospetti ċari u dimostrabbli għal integrazzjoni b’suċċess (għall-membri tal-familja residenti, l-għarfien ta’ lingwa, u rabta preċedenti mal-pajjiż bħal studji jew negozju).

3.9.

“Ir-rabtiet kulturali” jissemmew bħala element li għandu jittieħed inkunsiderazzjoni meta persuna tiġi rilokata fi Stat Membru. Il-KESE jqis li dan il-kriterju m’għandux jintuża biex jiġi ġġustifikat ir-rifjut ta’ persuni li jfittxu l-asil abbażi tar-reliġjon tagħhom.

3.10.

Il-proposta ma tispeċifikax kif l-iskema se taħdem għal pajjiżi bħas-Serbja u l-Eks-Repubblika Jugoslava tal-Maċedonja, li għandhom prospetti ċari ta’ adeżjoni u qed jesperjenzaw influss sinifikanti ta’ migranti u ta’ dawk li jfittxu l-asil.

24.2.2016   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 71/57

Relatur:

is-Sur PEZZINI

1.1.

Il-Kumitat huwa konvint li hija ta’ importanza ċentrali għall-Ewropa r-reindustrijalizzazzjoni sostenibbli bi tkabbir kompetittiv u li tiġġenera impjiegi ġodda u aħjar, u li l-iskema għall-iskambju ta’ kwoti tas-CO2 tal-UE għandha titqies f’dan il-kuntest bħala strument ewlieni tal-politika tal-UE għall-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima u għall-proċess tad-dekarbonizzazzjoni tal-ekonomija globali.

1.2.

Il-Kumitat jemmen li l-iskema tal-iskambju tal-emissjonijiet tal-UE (ETS UE) bħala strument għat-tnaqqis tal-emissjonijiet tal-UE għandha tagħti sinjal tal-prezz tal-karbonju iżda wkoll taffettwa b’mod pożittiv l-investiment sostenibbli f’teknoloġiji ġodda b’emissjonijiet baxxi tal-karbonju.

1.3.

Skont il-KESE jeħtieġ li s-suq tal-karbonju jsir iżjed stabbli, flessibbli u miftuħ għall-partijiet interessati kbar kollha fil-livell dinji, f’qafas iddettaljat u kkoordinat sabiex jintlaħaq l-objettiv ta’ sistema industrijali tal-manifattura kompetittiva u sostenibbli.

1.4.

Il-Kumitat isostni li l-Kummissjoni għandha ssegwi strettament il-mandat definit mill-qafas ta’ politika għall-klima u l-enerġija għall-2030 maqbul mill-Kunsill Ewropew tat-23 u l-24 ta’ Ottubru 2014, b’mod partikolari fl-indikazzjonijiet ċari tagħha dwar id-dispożizzjonijiet ta’ rilokazzjoni tal-karbonju li għandhom jiġu żviluppati fl-iskema ETS UE.

1.5.

Skont il-Kumitat, għandhom jiġu żgurati mekkaniżmi xierqa ta’ tranżizzjoni għas-salvagwardja tal-kompetittività tal-industriji Ewropej u biex jiġu evitati riskji ta’ ħarbiet ta’ investimenti u l-espożizzjoni tal-industriji Ewropej għall-kompetizzjoni inġusta minn pajjiżi mingħajr strumenti ta’ regolamentazzjoni dwar il-klima li huma komparabbli.

1.6.

Il-KESE jirrakkomanda li jiġi żgurat qafas adegwat ta’ regoli – speċjalment dwar il-livell ta’ allokazzjoni ħielsa, l-ammissibilità ta’ rilokazzjoni tal-karbonju, ir-reviżjoni ta’ parametri ta’ valutazzjonijiet komparattivi, il-kumpens għall-ispejjeż ikkaġunati mill-prezzijiet tal-enerġija elettrika – biex tiġi żgurata b’mod komplet l-allokazzjoni mingħajr ħlas u kumpens sħiħ tal-ispejjeż indiretti fl-Istati Membri kollha f’livell ta’ 10 % tal-impjanti l-aktar effiċjenti f’oqsma esposti għal riskji għolja ta’ rilokazzjoni tal-karbonju.

1.7.

Il-KESE jirrakkomanda l-punti li ġejjin fost dawk li jikkwalifikaw fl-iskema:

1.8.

Il-Kumitat jirrakkomanda, fl-aħħar nett, l-ikbar koerenza possibbli, sinerġija sħiħa, il-livell minimu ta’ duplikazzjoni ta’ rekwiżiti u l-eliminazzjoni tal-burokrazija żejda bejn il-leġislazzjoni l-ġdida għar-reviżjoni tas-sistema tal-UE ta’ skambju tal-kwoti tal-emissjonijiet u n-normi paralleli u komplimentari li jinteraġixxu magħhom.

1.9.

Il-KESE jemmen li għandu jiġi żgurat qafas għall-iskambju ta’ krediti internazzjonali li għandu jkollhom rwol x’jaqdu fl-ilħuq tal-objettivi usa’ dwar it-tnaqqis tal-emissjonijiet fl-Ewropa, bl-appoġġ ta’ ftehimiet internazzjonali multilaterali u bilaterali.

1.10.

Għaldaqstant, il-KESE jqis importanti li titħejja opinjoni fuq inizjattiva proprja wara l-konklużjoni tal-Konferenza ta’ Pariġi fi tmiem l-2015.

2.1.

L-iskema għall-iskambju tal-emissjonijiet tal-UE (ETS UE) bdiet topera fl-1 ta’ Jannar 2005 u hija waħda mill-aktar strumenti importanti tal-politika għall-klima tal-UE minħabba l-kapaċità tagħha li tiġġieled kontra l-emissjonijiet ta’ gassijiet b’effett ta’ serra.

2.2.

Mill-bidu nett li ġiet stabbilita l-iskema ETS UE kellha l-għan li sservi ta’ punt ta’ referenza għall-karbonju, li jippermetti li jitnaqqsu l-emissjonijiet mis-setturi kollha tal-ekonomija Ewropea responsabbli għal madwar nofs l-emissjonijiet ta’ gassijiet b’effett ta’ serra.

2.3.

Il-KESE dejjem ikkunsidra l-ETS UE bħala strument ewlieni tal-politika għall-klima u l-enerġija tal-UE għat-tnaqqis tal-emissjonijiet industrijali tal-UE u sejjaħ għal riforma ġenwina biex jintlaħqu l-objettivi tal-UE dwar il-klima għall-2030, filwaqt li tiġi salvagwardjata l-kompetittività industrijali tal-Unjoni u tiġi evitata r-rilokazzjoni tal-investimenti.

2.4.

Il-Kunsill Ewropew tal-21 ta’ Marzu 2014 talab għal miżuri għall-kumpens sħiħ tal-ispejjeż diretti u indiretti li jinħolqu mill-politiki għall-klima tal-UE, għas-setturi esposti għal kompetizzjoni globali, sakemm ma jintlaħaqx ftehim internazzjonali dwar il-klima li jistabbilixxi kundizzjonijiet indaqs fil-livell dinji.

2.4.1.

Madankollu l-KESE jikkondividi l-osservazzjonijiet tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri, li hemm nuqqasijiet sinifikanti fl-implimentazzjoni tal-ETS UE u tagħmel għadd ta’ rakkomandazzjonijiet biex jitjiebu l-integrità u l-implimentazzjoni ta’ din is-sistema, u ssaħħaħ il-kunċett ta’ effiċjenza industrijali li tiżgura l-kompetittività sħiħa tal-ekonomija tal-UE.

2.5.

Fit-23 u l-24 ta’ Ottubru 2014, il-Kunsill Ewropew stabbilixxa l-qafas ta’ politika għall-klima u l-enerġija għall-2030. Huwa adotta wkoll konklużjonijiet, u b’mod partikolari approva xi objettivi importanti:

2.5.1.

L-objettiv tal-UE biex jitnaqqsu l-emissjonijiet domestiċi ta’ gassijiet b’effett ta’ serra tal-anqas b’40 %, approvat formalment fis-sessjoni tal-Kunsill “Ambjent” tas-6 ta’ Marzu 2015, huwa l-bażi tal-kontribut tal-UE għan-negozjati għall-ftehim globali ġdid dwar it-tibdil fil-klima.

2.5.2.

Dawn l-elementi kollha tal-qafas se jiġu rieżaminati perjodikament mill-Kunsill, li se jkompli jipprovdi politika ta’ gwida, kemm fuq is-setturi koperti mill-ETS kif ukoll fuq dawk li mhumiex koperti u dwar l-interkonnessjonijiet u l-effiċjenza tal-enerġija.

2.5.3.

L-istrumenti u l-miżuri għandhom ikunu mmirati biex b’mod komprensiv u teknoloġikament newtrali jippromovu t-tnaqqis tal-emissjonijiet kif ukoll l-effiċjenza tal-enerġija.

2.6.

Fit-13 ta’ Mejju 2015 intlaħaq ftehim bejn il-Kunsill u l-Parlament dwar l-ETS tal-UE b’deċiżjoni dwar riżerva tal-istabilità tas-suq:

2.7.

Fil-qafas tal-istrateġija tal-Unjoni dwar l-enerġija u fid-dawl tal-Konferenza dwar il-klima f’Pariġi, il-Kummissjoni pproponiet pakkett ta’ miżuri biex, fost oħrajn, tirrevedi l-iskema tal-UE għan-negozjar tal-emissjonijiet skont l-istruzzjonijiet maħruġa mill-Kunsill, filwaqt li jitħarsu l-prijoritajiet ta’ riindustrijalizzazzjoni tal-ekonomija Ewropea u l-kompetittività internazzjonali tas-setturi industrijali l-aktar esposti għar-riskju ta’ rilokazzjoni tal-produzzjoni.

2.8.

Il-miżuri ta’ reviżjoni tal-iskema tal-UE għan-negozjar tal- emissjonijiet jinvolvu, minbarra l-politika għall-enerġija, ħafna politiki oħra tal-Komunità.

2.9.

Il-KESE nieda studju dwar l-impatt ta’ miżuri ffinanzjati permezz tal-użu ta’ strumenti tal-UE għall-ħarsien tal-ambjent (2) fejn jenfasizza l-importanza tal-użu effikaċi ta’ dħul iġġenerat minn strumenti bbażati fuq is-suq għal titjib ambjentali skont il-promozzjoni ta’ ekonomija ekoloġika u dħul iġġenerat mill-iskema għall-iskambju tal-kwoti tal-emissjonijiet tal-UE, li jikkostitwixxu opportunità importanti b’mod partikolari biex jiġi ffinanzjat dan it-titjib u t-tranżizzjoni industrijali u ta’ impjieg lejn ekonomija mingħajr karbonju.

3.1.

L-inizjattiva tal-Kummissjoni li temenda d-Direttiva ETS UE 2003/87/KE hija intiża, permezz ta’ sett komprensiv ta’ proposti, biex taċċentwa l-livell tat-tnaqqis annwali ta’ emissjonijiet permessi sabiex il-livell ta’ kwoti maħruġa kull sena fiż-ŻEE sa mill-2021 jonqos b’fattur lineari ogħla minn 2,2 % biex jilħaq it-tnaqqis b’43 % fl-2030 meta mqabbel mal-livell tal-2005.

3.2.

Il-proposta tipprovdi għal numru ta’ mekkaniżmi ta’ finanzjament biex jiġu appoġġati l-operaturi ekonomiċi li jridu jiġġieldu kontra r-rilokazzjoni tal-karbonju u jaffrontaw l-isfidi l-kbar ġejjin mill-innovazzjoni u mill-investiment neċessarji sabiex jiġu modernizzati l-impjanti tagħhom u sabiex tintlaħaq l-effiċjenza enerġetika għal kontribut lejn it-tnaqqis tal-emissjonijiet.

4.1.

L-iskemi ta’ skambju tal-emissjonijiet qed jiżdiedu madwar id-dinja lil hinn mill-UE, bi skemi nazzjonali jew subnazzjonali li diġà qed joperaw f’diversi pajjiżi.

4.2.

Fl-Istati Uniti, il-President Obama ħabbar ir-regoli għall-Pjan ta’ Clean Power – CPP li se jindikaw l-istandards individwali għal kull Stat biex jitnaqqsu l-emissjonijiet tal-karbonju mill-impjanti tal-enerġija – prinċipalment mill-faħam u mill-gass – sal-2030.

4.2.1.

F’Kalifornja hemm programm “cap-and-trade”, imniedi fl-2012. F’Connecticut, Delaware, Maine, Maryland, Massachusetts, New Hampshire, New York, Rhode Island, Vermont hemm fis-seħħ ir-Regional Greenhouse Gas Initiative-RGGI.

4.3.

Fl-Awstralja qed titħaddem skema ta’ skambju tal-emissjonijiet li se tingħaqad ma’ dik Ewropea sal-2018, skont ftehim mal-Kummissjoni Ewropea fl-2012.