9.8.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 204/1

1.1

L-Osservatorju tas-Suq Uniku twaqqaf mill-KESE sabiex jimmonitorja l-progress fil-kompletar tas-Suq Uniku u matul is-snin ipproduċa għadd ta' opinjonijiet li jwieġbu għat-talbiet għal opinjonijiet esploratorji minn istituzzjonijiet oħra bħall-Kunsill, il-Kummissjoni u l-Parlament kif ukoll mill-Presidenzi (1) ta' l-UE, fejn l-iktar waħda reċenti kienet it-tweġiba għar-rapport ta' progress tal-Kummissjoni dwar ir-Reviżjoni tas-Suq Uniku (2). B'żieda ma' dan, matul is-snin il-KESE ħareġ għadd ta' opinjonijiet “fuq inizjattiva proprja”.

1.2

Din l-inizjattiva proprja hija f'waqtha billi fil-laqgħa tiegħu tat-18 u d-19 ta' Ottubru 2007, il-Kunsill Ewropew iddeċieda li jaħtar lill-UE bħala dik li żżomm ir-ritmu fil-livell internazzjonali fl-affarijiet regolatorji u fil-ftuħ tas-suq. L-UE tista' tfassal il-globalizzazzjoni jekk torbot il-mudell tagħha għall-iżvilupp mat-tkabbir sostenibbli, il-ġustizzja soċjali u t-tħassib dwar l-ambjent. L-istrateġija ta' Lisbona għat-Tkabbir u l-Impjiegi hija tweġiba aħjar għall-globalizzazzjoni mill-pass lura tal-protezzjoniżmu.

1.3

Min iħaddem u t-trade unions jaqblu li l-“flessigurtà” (3), meta tkun negozjata mill-imsieħba soċjali, tista' toħloq sitwazzjoni pożittiva għall-kumpaniji u l-ħaddiema. Għaldaqstant din tipprovdi l-qafas it-tajjeb għall-modernizzar tas-swieq tax-xogħol Ewropej, tilqa' l-liġi tax-xogħol, is-sistemi effettivi għat-tagħlim tul il-ħajja u l-ħarsien soċjali miżmum u mtejjeb. B'żieda ma' dan, djalogu soċjali effettiv (speċjalment bin-negozjar kollettiv) ser jikkontribwixxi lejn it-tħaddim mingħajr problemi tas-swieq tax-xogħol.

1.4

Il-KESE huwa konxju tal-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar “L-interess Ewropew: Suċċess fl-epoka tal-globalizzazzjoni” (4) li tressqet lill-Kunsill Ewropew informali ta' Lisbona.

1.5

Is-suċċess tas-Suq Intern f'daqstant attivitajiet interni ta' l-UE ttieħed bħala fatt mill-maġġoranza taċ-ċittadini ta' l-UE. Is-Suq Uniku m'huwiex “fait accompli” iżda l-Kummissarju McCreevy jiddeskrivieh bħala “ħidma li għadha għaddejja” (5). Apparti mill-ħtieġa li jiġi komplut is-Suq Uniku, l-UE issa hija meħtieġa li tiffaċċja l-isfida tal-globalizzazzjoni u tħeġġeġ il-prinċipji tas-suq miftuħ li fuqhom issejset l-Unjoni, dinja fejn m'hemmx post għall-protezzjoniżmu u l-kompetizzjoni tkun ġenwina.

1.6

Parti mill-missjoni globali ta' l-UE hija li ġġib fis-seħħ standards armonizzati bil-moviment ħieles tal-kapital, il-prodotti, is-servizzi u l-persuni. Dan ifisser li pajjiżi terzi li jixtiequ jagħmlu l-kummerċ ma' l-UE m'humiex ser jitħallew jevitaw ir-regoli applikati fis-Suq Intern kemm dawk li jikkonċernaw il-ħarsien tal-konsumatur, l-istandards tekniċi, il-kondizzjonijiet tax-xogħol kif ukoll ir-rispett għall-ambjent.

1.7

Parti importanti ta' l-isfida tal-globalizzazzjoni hija r-rwol ta' l-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (WTO), l-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol (ILO) u s-swieq finanzjarji dinjija dejjem iktar interdependenti — interdipendenza li ġiet enfasizzata bil-kriżi fis-swieq ta' l-ishma u swieq finanzjarju oħra matul it-tieni nofs ta' l-2007.

1.8

Is-Suq Uniku Ewropew, fih innifsu, m'huwiex biżżejjed. L-UE għandha tagħmel il-kummerċ u tiżviluppa r-relazzjonijiet tagħha mal-bqija tad-dinja. Għandha bżonn ukoll tibqa' kompetittiva bi benefiċċji għall-ħaddiema, min iħaddem u ċ-ċittadini kollha. L-istrateġija ta' Lisbona ġiet żviluppata sabiex tikseb dan u sabiex l-UE tkun tista' ssir ekonomija iktar kompetittiva fix-xena internazzjonali. L-UE trid tassigura t-tneħħija ta' l-ostakoli interni li għad fadal.

1.9

L-għan ta' din l-opinjoni fuq inizjattiva proprja huwa li l-UE titħeġġeġ tiffaċċja l-globalizzazzjoni u tisfrutta l-opportunitajiet li din iġġib magħha. Is-suċċess ekonomiku ta' l-Ewropa ma ġiex imsejjes fuq il-protezzjoniżmu iżda fuq l-erba' libertajiet li fuqhom issejset il-Komunità Ekonomika Ewropea oriġinali. (L-UE għad trid tneħħi xi wħud mir-restrizzjonijiet tagħha nnifisha għall-kummerċ.)

1.10

L-Unjoni għandha toqgħod attenta li ma taqax fin-nassa Amerikana tas-sussidjar tal-produzzjoni tal-bijokarburanti. Sakemm ma jkunux ikkontrollati mid-WTO, dawn is-sussidji ħalja inevitabbilment ser iwasslu għal prezzijiet ta' l-ikel jogħlew u l-problema tal-ġuħ fil-partijiet tad-dinja li għadhom qed jiżviluppaw jew li huma sotto-żviluppati (6).

1.11

Il-KESE josserva u jħeġġeġ lill-Kummissjoni u l-Istati Membri sabiex jagħtu kas ir-rakkomandazzjonijiet ta' l-imsieħba soċjali u r-reviżjoni u l-analiżi konġunti ta' l-isfidi ewlenin li qegħdin jiffaċċjaw is-swieq tax-xogħol Ewropej (7).

1.12

Il-KESE jilqa' l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Kunsill Informali ta' Lisbona (8). B'mod partikulari huwa jappoġġja l-erba' strateġiji li nftehmu kemm għall-Unjoni kif ukoll għall-Istati Membri: ir-Riċerka u l-Iżvilupp u l-innovazzjoni: l-ambjent kummerċjali adattat, l-investiment fin-nies, u l-enerġija u l-bidla fil-klima. Madankollu, fl-erba' oqsma, hemm bżonn li l-aġenda tar-riforma ssir iktar profonda sabiex jintlaħaq il-potenzjal reali għat-tkabbir u l-impjieg.

1.13

Il-KESE jsejjaħ lill-Kummissjoni u lill-Kunsill sabiex jassiguraw li l-imsieħba soċjali jkunu involuti strettament fid-disinn u l-implimentazzjoni tal-miżuri ta' politika tal-flessigurtà fil-livell nazzjonali.

1.14

Il-kumpaniji u l-ħaddiema ta' l-UE ma jistgħux jiġu żvantaġġati ma' dawk li qegħdin jikkompetu magħhom minn pajjiżi terzi sempliċement minħabba li l-UE tixtieq tieħu rwol mexxej fil-prattiki ambjentali avvanzati.

1.15

Is-soluzzjoni hija li għandha tissemma vuċi waħda ta' l-UE b'mod insistenti u konsistenti fin-negozjati internazzjonali dwar it-tisħin globali; u li ssir pressjoni fuq il-pajjiżi li ma jikkonformawx.

2.1

Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni lil-laqgħa tal-Kapijiet ta' Stat u Gvern ta' Ottubru ssegwi l-laqgħa informali f'Hampton Court ta' Ottubru 2005 fejn ġiet indirizzata l-isfida li ġabet magħha l-globalizzazzjoni f'oqsma bħall-innovazzjoni, l-enerġija, il-migrazzjoni, l-edukazzjoni u d-demografija. Fl-2007 intlaħaq ftehim li għandu jqiegħed lill-Ewropa fuq quddiemnett fl-isforzi globali sabiex tiġi indirizzata l-bidla fil-klima u titniehed politika Ewropea għall-enerġija sikura, sostenibbli u kompetittiva — effettivament sabiex l-Ewropa titqiegħed fis-sebh tat-tielet revoluzzjoni industrijali.

2.2

It-tagħrif tal-pubbliku dwar il-globalizzazzjoni u l-benefiċċji, kif ukoll il-problemi li ġġib magħha, żdied. Milqugħa minn xi wħud filwaqt li tbeżża' lil xi oħrajn, din sfidat lil ċerti ipotesijiet ta' wara l-gwerra dwar l-ekonomija dinjija (per eżempju d-dominanza ta' l-Istati Uniti) u kif il-gvernijiet jistgħu jgħinu liċ-ċittadini tagħhom jaċċettaw il-bidla. Minbarra li hija sfida għall-UE, “il-globalizzazzjoni” hija wkoll opportunità.

2.3

50 sena ta' integrazzjoni Ewropea raw il-prospetti ekonomiċi ta' l-Istati Membri minsuġa bħal qatt qabel, u din ġabet magħha progress soċjali li qatt ma sar qabel. L-istadju li jmiss għandu jimmira li jwassal lill-UE sabiex tieħu r-riedni f'idejha fl-iżvilupp ta' l-ekonomija globali u ġġib fis-seħħ standards internazzjonali bbażati fuq il-valuri ta' l-UE.

2.4

L-unjoni monetarja u s-suċċess ta' l-euro kienu u ser ikomplu jkunu l-katalisti għal integrazzjoni tas-suq iktar profonda u t-tisħiħ mill-ġdid tas-suq intern. Ambjent ikkaratterizzat b'inflazzjoni baxxa, rati ta' l-interess baxxi, transazzjonijiet irħas u trasparenti u integrazzjoni finanzjarja iktar profonda jwasslu għall-kummerċ transkonfinali u l-investiment fl-UE, u jgħin lill-kumpaniji Ewropej jiffaċċjaw il-kompetizzjoni globali. Mil-lat estern, l-euro qed tipprovdi l-kenn kontra l-konfużjoni attwali fis-swieq finanzjarji u s-saħħa tagħha ttaffi xi wħud mill-effetti taż-żidiet fil-prezzijiet fis-swieq dinjija ta' l-ikel u l-enerġija mmexxija mid-domanda qawwija, speċjalment mis-setgħet li għadhom qed jinħolqu. Madankollu, is-saħħa ta' l-euro għandha tirrifletti l-prinċipji bażiċi ekonomiċi. L-apprezzamment rapidu ta' l-euro fis-swieq, appoġġjat minn rata ta' referenza tal-BĊE għolja wisq u marbuta mal-politiki monetarji li jkunu simili tad-devalwazzjonijiet kompetittivi f'partijiet oħra tad-dinja, ifisser theddida għall-prosperità ta' l-UE. Dan joħloq xkiel qawwi għall-intrapriżi Ewropej li jipproduċu fl-euro u jbiegħu fid-dollaru u dan iwassal għar-riskju tad-delokalizzazzjoni.

3.2

Apparti mill-ftehimiet sempliċi għall-kummerċ ħieles, il-KESE jista' jara mezzi innovattivi oħra għall-indirizzar ta' problemi li għadhom għaddejjin fil-livell prattiku f'kuntest bilaterali billi tingħata ħarsa lid-diskussjonijiet fil-Kunsill Transatlantiku Ekonomiku, li twaqqaf wara s-summit ta' l-Istati Uniti u l-UE tat-30 ta' April. L-ewwel laqgħa tal-Kunsill fid-9 ta' Novembru għamel progress inizjali tajjeb lejn l-indirizzar tal-problemi għall-kondizzjonijiet imtejba għall-kummerċ u l-investiment fl-ikbar pajjiż imsieħeb ekonomiku ta' l-UE. Il-kwistjonijiet li huma mhedda mhux neċessarjament jinteressaw lil gruppi oħrajn tal-kummerċ, u b'hekk huma daqshekk importanti dawn il-ftehimiet bilaterali. (Jingħed li minn April iż-żewġ naħat għamlu progress sostanzjali fit-tneħħija ta' barrieri għall-kummerċ u l-investiment u fit-tnaqqis ta' piżijiet regolatorji).

Il-kwistjonijiet u l-oqsma tal-ftehim għandhom x'jaqsmu ma':

3.3

B'żieda ma' dan, l-Unjoni Ewropea għandha wkoll tapprofondixxi u ssaħħaħ il-kooperazzjoni ekonomika tagħha ma' pajjiżi ġirien bħall-Ukrajna u mar-Russja. L-Adeżjoni tar-Russja mad-WTO, iż-żona ekonomika komuni tar-Russja u l-UE u t-trattat qafas il-ġdid bejn ir-Russja u l-UE huma ġrajjiet important fit-triq lejn sħubija ekonomika ġenwinament strateġika. Din il-kooperazzjoni msaħħa għandha tħejji t-triq għal negozjati futuri dwar Żona Ekonomika Komuni li tippromovi l-moviment ħieles tal-prodotti u s-servizzi, il-kapital u l-persuni, l-għarfien u t-teknoloġija.

3.3.1

Billi l-kwistjonijiet ġenerali ta' sħubija ekonomika strateġika jistgħu jiġu indirizzati biss parzjalment mill-adeżjoni tad-WTO, l-UE u r-Russja, fejn huwa possibbli, għandhom jibnu r-relazzjonijiet ekonomiċi futuri tagħhom fuq strutturi tad-WTO sabiex tinħoloq żona ekonomika komuni għall-Ewropa kollha kemm hi. Għaldaqstant jinħtieġ impenn b'saħħtu mill-UE u r-Russja sabiex jiġu indirizzati medda ta' kwistjonijiet ħafna usa' u profondi minn dawk li jinsabu fil-ftehimiet tradizzjonali għall-kummerċ ħieles.

3.3.2

Il-ftehim bejn ir-Russja u l-UE għandu jinkludi, fost oħrajn, dispożizzjonijiet għat-trattament ta' l-investimenti transkonfinali, it-tneħħija ta' dazji, iż-żarmar ta' ostakoli non-tariffarji, il-konverġenza regolatorja, ir-rikonoxximent reċiproku ta' l-istandards u l-analiżi tal-konformità, l-iffaċilitar tal-kummerċ u d-dwana, il-kooperazzjoni fuq il-kompetizzjoni, il-liberalizzazzjoni tas-servizzi, l-akkwist pubbliku, ir-regolamenti sanitarji u fitosanitarji, il-protezzjoni tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali, is-soluzzjoni alternattiva għat-tilwim u l-użu ta' standards internazzjonali għall-kontabilità. Eżempji tal-kwistjonijiet koperti minn ftehim daqshekk ġenerali jinsabu, per eżempju, fil-Ftehimiet għaż-Żona Ekonomika Ewropea.

3.5

Il-globalizzazzjoni ħaffet il-pass tal-bidla — għat-teknoloġija, għall-ideat, għall-mod li naħdmu bih u ngħixu ħajjitna. Il-KESE konsistentement appoġġja dawn l-għanijiet u jemmen li jekk l-Ewropa tista' tillibera l-potenzjal tagħha għall-innovazzjoni u l-kreattività din tista' tfassal id-direzzjoni tal-bidla fid-dinja b'enfasi ċara fuq il-valuri Ewropej u d-diversità kulturali.

1.

It-tisħin globali ma jistax jinqaleb mill-UE waħedha u l-effett aħħari tal-miżuri ta' l-UE żgur li ser jiġi newtralizzat jekk il-pajjiżi l-oħra ma jeħdux passi sabiex jikkontrollaw l-użu ta' l-enerġija u l-emissjonijiet.

2.

L-UE għandha tevita li toħloq żbilanċ fil-kompetittività għall-produtturi ta' l-UE li ser ikollhom iżidu l-ispejjeż ta' ħidma tagħhom billi jħallsu taxxi ambjentali ogħla, u li b'hekk isiru inqas kompetittivi fil-livell globali. Barraminhekk, dan ikun qed iwitti t-triq għad-delokalizzazzjoni ta' l-investimenti li jafu jkunu ta' importanza strateġika għas-Suq Uniku ta' l-UE.

3.

Il-KESE m'huwiex konvint mill-argument li standards ambjentali ogħla jqanqlu domandi ġodda għal iktar riċerka fi prodotti li jħarsu l-ambjent. Żgur li jrid jgħaddi perijodu ta' żmien qabel ma prodotti bħal dawn ikunu riċerkati u jitqiegħdu fis-suq. Sadanittant il-produtturi l-oħra ta' l-UE li jipproduċu prodotti li jużaw ħafna enerġija jistgħu jitkeċċew mis-suq minħabba kompetizzjoni inġusta minn produtturi f'pajjiżi li m'humiex daqshekk ħerqana li jieħdu l-passi sabiex jikkontrollaw l-emissjonijiet tagħhom.

3.10.1

Jekk l-UE tiddeċiedi li tkompli għal rasha billi tgħolli ċerti standards ambjentali ogħla, għandha tikkunsidra timponi miżuri konfinali li jikkonformaw mad-WTO fuq prodotti li joriġinaw minn pajjiżi li huma magħrufa għall-ħsara li qed jagħmlu lill-ambjent, sabiex il-produtturi Ewropej ma joperawx bi żvantaġġ kompetittiv.

3.10.2

Sistema ta' kummerċ globali miftuħa hija fl-interess ta' l-UE. Darba kien żmien meta l-UE kellha tipproteġi ċ-ċittadini, l-interessi u l-valuri tagħha. Illum, il-protezzjoniżmu ma jistax ikun is-soluzzjoni. Bħala n-negozjant u l-investitur ewlieni fid-dinja, l-approċċ miftuħ tagħna iwassal għal spejjeż iktar baxxi għall-industrija, prezzijiet iktar baxxi għall-konsumaturi, stimulus kompetittiv għall-intrapriża u investiment ġdid. Fl-istess ħin, huwa importanti għall-UE li tuża l-influwenza tagħha fin-negozjati internazzjonali sabiex tfittex il-ftuħ minn oħrajn: il-każ politiku għall-approċċ miftuħ jista' jiġi sostnut biss jekk oħrajn jirreċiprokaw b'mod pożittiv.

3.10.3

Il-Kummissjoni għandha tassigura li pajjiżi terzi joffru livelli proporzjonali ta' ftuħ għall-esportaturi u l-investituri ta' l-UE u li jkollhom regoli fundamentali li ma jfixklux il-kapaċità tagħna fil-ħarsien ta' l-interessi tagħna u sabiex nissalvagwardjaw il-protezzjoni għolja tagħna tas-saħħa, is-sigurtà, is-soċjetà, l-ambjent u l-konsumatur.

4.1

Il-globalizzazzjoni u t-tibdil teknoloġiku jirriskjaw li jżidu l-inugwaljanza, u b'hekk iwessgħu d-diskrepanza bejn il-persuni kkwalifikati u dawk li m'humiex u bejn in-nazzjonijiet għonja u dawk foqra. L-aħjar soluzzjoni hija li ngħinu lil kull individwu u nazzjon sabiex jadattaw billi jtejbu l-kwalità u d-disponibilità ta' l-edukazzjoni u t-taħriġ għall-etajiet kollha.

4.2

Il-KESE u l-imsieħba soċjali kkummentaw dwar kif “il-flessigurtà” għandha titfassal sabiex tgħin lin-nies jiġġestjonaw it-transizzjoni bejn impjieg u ieħor b'iktar suċċess fil-perijodi ta' bidla ekonomika mgħaġġla.

4.3

L-adozzjoni mill-Kunsill għall-Impjieg u l-Affarijiet Soċjali (13) tal-5 ta' Diċembru ta' sett ta' prinċipji komuni dwar il-flessigurtà ħejjiet it-triq għall-integrazzjoni tal-flessigurtà mill-Istati Membri fil-Programmi Nazzjonali ta' Riforma u l-implimentazzjoni sussegwenti b'kooperazzjoni stretta ma' l-imsieħba soċjali nazzjonali.

4.4

Il-KESE jixtieq li tingħata iktar attenzjoni lill-politiki attivi li jħeġġu l-inklużività u jipprovdu opportunitajiet ugwali għall-gruppi li jiffaċċjaw id-diskriminazzjoni fis-suq globali — persuni ta' età 'l fuq minn 50 sena, in-nisa, il-minoranzi etniċi u dawk li jħallu l-iskola bi ftit li xejn kwalifiki.

5.1

Bħalissa l-UE qed tesperjenza l-effetti ta' kriżi globali fis-swieq ta' l-ishma u swieq finanzjarji oħrajn. L-unjoni monetarja u r-reazzjoni pronta tal-BĊE għat-taqlib li ġabgħet magħa l-kriżi qdew rwol pożittiv. L-ewwelnett, billi daħħal ammonti kbar ta' likwidità fis-swieq finanzjarji, il-BĊE ikkontribwixxa sabiex tittaffa l-kriżi ta' kunfidenza fis-settur bankarju, u b'hekk tnaqqas ir-riskju tar-restrizzjoni tal-kondizzjonijiet ta' kreditu għall-kumpaniji u l-familji. It-tieninett, in-nuqqas ta' riskji tal-munita u l-primjum ta' riskju baxx għall-pajjiż ifissru li l-ekonomiji iktar fraġli ta' l-UE setgħu jiffaċċjaw il-konfużjoni fis-swieq finanzjarji relattivament mingħajr problemi.

5.2

It-taqlib fis-swieq globali finanzjarji u d-dgħjufija tad-dollaru Amerikan qed jaffetwaw lill-Ewropa, inkluż permezz ta' apprezzament sinifikanti ta' l-euro minħabba li l-BĊE jżomm ir-rata ta' referenza f'livell eċċessivament għoli u politiki monetarji oħrajn li huma essenzjalment simili għal devalwazzjonijiet kompetittivi f'partijiet oħra tad-dinja, li ser ikollhom konsegwenzi dannużi għall-ekonomija ta' l-UE u l-prospetti tagħha fil-perijodu medju.

5.3

Il-ġrajjiet reċenti fis-swieq finanzjarji dinjija juru l-bżonn ta' regoli prudenti msaħħa, ta' titjib fil-koordinazzjoni u l-komunikazzjoni bejn l-awtoritajiet ta' monitoraġġ u l-banek ċentrali u ta' iktar trasparenza u rapportaġġ.

9.8.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 204/9

1.1

Fil-komunikazzjoni tagħha “Ewropa li tikseb ir-riżultati — Applikazzjoni tal-liġi Komunitarja” tal-5 ta' Settembru 2007 (COM(2007) 502 finali), il-Kummissjoni tindika li fost aktar minn 9 000 miżura leġislattiva, hemm 2 000 direttiva li kull waħda minnhom għandha bżonn minn 40 sa 300 miżura ta' traspożizzjoni, u li minħabba fin-numru ta' Ewropej li jistgħu jenfasizzaw ċertu drittijiet li huma bbażati fuq il-leġislazzjoni Komunitarja, tkun idea tajba jekk, waqt is-segwitu ta' l-objettiv “leġislazzjoni aħjar”, tingħata attenzjoni kbira b'mod partikulari għall-applikazzjoni tal-liġi, għall-identifikazzjoni tar-raġunijiet li minħabba fihom jibqa' jkun hemm diffikultajiet fl-applikazzjoni u fil-kontroll ta' l-applikazzjoni tal-liġi.

Għalhekk hija tissuġġerixxi li jitjieb il-metodu attwali ta' kif jingħelbu l-problemi marbutin ma' l-applikazzjoni u mal-kontroll tal-liġi Komunitarja.

1.2

Il-Kummissjoni tidentifika wkoll erba' possibbiltajiet li jistgħu jtejbu l-applikazzjoni tal-liġi:

1.3

Il-Kumitat jaqbel ma' l-intenzjoni tal-Kummissjoni li ttejjebdawk l-istrumenti li jippermettu l-aħjar applikazzjoni tal-liġi Komunitarja mill-Istati Membri.

Hawnhekk, huwa jixtieq jagħmel l-osservazzjonijiet li ġejjin:

2.1

Il-maġġoranza tal-problemi ta' applikazzjoni u ta' implimentazzjoni ħażina tal-liġi Komunitarja ġejja min-nuqqas ta' traspożizzjoni tad-direttivi. It-traspożizzjoni tista' tiġi definita bħala l-proċess li bih Stat Membru li għalih tkun indirizzata d-direttiva jadotta l-miżuri kollha meħtieġa għall-introduzzjoni effettiva tagħha fis-sistema legali nazzjonali permezz ta' l-istrumenti normattivi adegwati.

2.2

It-traspożizzjoni teħtieġ li jitwettqu żewġ obbligazzjonijiet min-naħa ta' l-Istati Membri:

2.3

L-istess japplika għall-introduzzjoni tad-deċiżjonijiet qafas imniżżla fl-Artikolu 34 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE), li, bħad-direttivi msemmija fl-Artikolu 249 tat-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea (TKE) “għandhom jorbtu lill-Istati Membri dwar għandu jinkiseb, iżda jħallu f'idejn l-awtoritajiet nazzjonali l-għażla ta' forom u metodi .”

2.4

It-traspożizzjoni tad-deċiżjonijiet qafas ukoll tista' toħloq xi diffikultajiet. Madankollu, b'differenza għall-proċedura għal nuqqas ta' teħid tal-miżuri neċessarji mniżżla fl-Artikoli 226 u 228 tat-Trattat KE, it-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea ma jantiċipax tali mekkaniżmu ta' kontroll fuq inizjattiva tal-Kummissjoni f'każ ta' nuqqas ta' traspożizzjoni jew inkella ta' traspożizzjoni inkorretta. Ovvjament dan kollu ma jnaqqasx mill-importanza li l-Istati Membri għandhom iħarsu l-obbligu tat-traspożizzjoni tad-deċiżjonijiet qafas.

2.5

Għandu jiġi nnotat li l-Istati Membri għandhom qegħdin isibuha diffiċli sabiex jadattaw il-proċessi tagħhom għat-tfassil tar-regoli ta' traspożizzjoni li, kontra dak li wieħed jista' jaħseb, jikkawżaw ċerti obbligazzjonijiet legali kumplessi u kultant ipoġġu lit-tradizzjonijiet leġislattivi nazzjonali f'diffikultà.

3.1

Huma biss l-Istati Membri li għandhom l-awtorità jiddeċiedu dwar liema forma għandha tintuża għat-traspożizzjoni tad-direttivi u li huma stess jiddeterminaw, taħt il-kontroll ta' l-imħallef nazzjonali — l-imħallef ġenerali li japplika l-liġi Komunitarja — il-metodi li jiggarantixxu l-effikaċja tad-direttiva fil-liġi nazzjonali. Hawnhekk jeħtieġ li jiġi enfasizzat l-obbligu tal-Kummissjoni li, bħala gwardjan tat-Trattati, tiggarantixxi l-implimentazzjoni xierqa tal-liġi Komunitarja u l-funzjonament tajjeb tas-suq uniku, billi, f'każ ta' bżonn, tuża l-firxa tal-miżuri li għandha għal dan il-għan kontra l-Istati Membri (opinjoni raġunata, rikors quddiem il-Qorti tal-Ġustizzja, penali). Fl-aħħarnett, id-dewmien fit-traspożizzjoni jew traspożizzjoni inkorretta jew mhux kompluta ma jneħħix id-dritt li għandhom iċ-ċittadini affettwati li jinvokaw id-direttiva dwar il-liġi nazzjonali, bis-saħħa tal-prinċipju tal-primat tal-liġi Komunitarja.

3.2

Għalhekk traspożizzjoni korretta teħtieġ l-adozzjoni ta' regoli nazzjonali vinkolanti li għandhom jiġu ppubblikati f'pubblikazzjoni uffiċjali (1), b'tali mod li l-Qorti tiċċensura s-sempliċi referenza ġenerali għal-liġi Komunitarja li tintwera bħala traspożizzjoni (2).

3.3

Jista' jkun li ċerti prinċipji ġenerali tal-liġi kostituzzjonali jew amministrattiva jwasslu sabiex it-traspożizzjoni permezz ta' l-adozzjoni ta' liġijiet jew regolamenti speċifiċi titqies bħala superfluwa, iżda terġa' tinħass il-ħtieġa li dawn il-prinċipji ġenerali jridu jassiguraw l-implimentazzjoni kompluta tad-direttiva min-naħa ta' l-amministrazzjoni nazzjonali.

3.4

Għalhekk it-traspożizzjoni tad-direttivi għandha tkun eżatta kemm jista' jkun. Id-direttivi li jarmonizzaw il-liġijiet nazzjonali għandhom jiġu trasposti bl-iżjed mod letterali possibbli, sabiex jiġu assigurati l-uniformità fl-interpretazzjoni u l-applikazzjoni tal-liġi Komunitarja (3).

3.5

Dan jidher sempliċi fit-teorija, iżda fil-prattika jkun hemm każijiet fejn il-kunċetti awtonomi ta-liġi Komunitarja (4) ma jsibux ekwivalenza fit-terminoloġija legali nazzjonali, jew fejn dan it-tip ta' kunċett ma jirreferix għal-liġi ta' l-Istati Membri sabiex jiddetermina s-sens u l-iskop tagħhom (5).

3.6

Hemm ukoll każijiet fejn id-direttiva tkun tinkludi artikolu li jgħid li d-dispożizzjonijiet nazzjonali li jgħinu fit-traspożizzjoni tad-direttiva għandhom jirreferu għad-direttiva jew ikunu akkompanjati minn tali referenza meta jiġu ppubblikati. In-nuqqas ta' rispett ta' din il-klawsola magħrufa bħala l-“klawsola ta' interkonnessjoni” huwa kkundannat mill-Qorti li tirrifjuta li tikkunsidra l-eċċezzjoni li jqajmu l-Istati Membri rigward il-fatt li l-liġi interna eżistenti tagħhom hija diġà konformi mad-direttiva (6).

3.7

Id-diffikultà li d-direttivi jiġu trasposti b'mod korrett tirriżulta wkoll min-normattività instabbli tagħhom. Fil-fatt, insibu żewġ kategoriji prinċipali ta' dispożizzjonijiet fid-direttivi:

3.8

Fil-każ tad-“dispożizzjonijiet mhux obbligatorji”, l-evalwazzjoni tan-natura kompleta, fidila u effettiva tat-traspożizzjoni mhiex relatata ma' l-abbozzar innifsu tal-miżuri nazzjonali, iżda għall-kontenut tagħholm li għandu jikkontribwixxi għat-twettiq tad-direttiva.

3.9

Fil-każ tad-“dispożizzjonijiet normattivi/inkondizzjonati”, l-attenzjoni tal-Kummissjoni u tal-Qorti taqa' mill-ewwel fuq l-abbozzar tal-miżuri nazzjonali, li jridu jikkonformaw totalment mad-dispożizzjonijiet tad-direttiva.

3.10

Issa, ċerti Stati Membri jiltaqgħu ma' diffikultajiet serji meta jkunu qegħdin jabbozzaw regoli li jintużaw għat-traspożizzjoni tad-“dispożizzjonijiet normattivi/inkondizzjonati”. L-approvazzjoni tad-dispożizzjonijiet il-ġodda għandha, għat-trasparenza fil-liġi, tkun akkompanjata minn “tindif” sistematiku tat-testi, sabiex jiġi evitat li jibqa' jkun hemm dispożizzjonijiet superfluwi jew, agħar, kontradittorji. Għalhekk għandu jinstab l-aħjar bilanċ bejn traskrizzjoni dejqa żżejjed u reviżjoni wiesgħa żżejjed tad-dispożizzjonijiet konċernati, u jista' jkun li dan joħloq ċertu sors ta' diffikultajiet (7).

4.1

L-għażla tat-tekniki relatati ma' l-abbozzar tal-miżuri ta' traspożizzjoni tvarja skond jekk id-dispożizzjonijiet li jridu jiġu trasposti humiex “dispożizzjonijiet opzjonali” jew “dispożizzjonijiet normattivi/inkondizzjonati”:

4.2

Fl-aħħarnett, l-Istati Membri jistgħu wkoll jagħmlu traspożizzjoni permezz ta' referenza fejn id-dispożizzjonijiet ikunu ta' natura teknika, bħal per eżempju l-annessi għad-direttiva li jkun fihom listi ta' oġġetti jew ta' mudelli ta' dokumenti, jew inkella dawk li jkunu soġġetti għal emendi frekwenti.

4.3

L-Olanda, is-Slovakkja, l-Awstrija, il-Finlandja u l-Estonja jagħmlu użu minn referenza għat-traspożizzjoni ta' l-annessi tekniċi għad-direttivi li ta' spiss jiġu emendati permezz ta' direttivi adottati skond il-proċedura tal-komitoloġija.

4.4

Wieħed josserva b'ċerta libertà li t-traspożizzjoni m'hiex faċli daqs kemm tidher u dan minħabba fil-kontenut normattiv instabbli tad-direttivi. Din id-diversità tirriżulta f'differenza bejn il-proċeduri nazzjonali tat-traspożizzjoni.

4.5

B'hekk ir-Renju Unit jirrikorri għal proċedura mgħaġġla ta' adozzjoni tal-liġijiet ta' traspożizzjoni, magħrufa bħala l-proċedura tad-“dikjarazzjoni negattiva” li permezz tagħha l-Gvern iressaq it-test ta' traspożizzjoni li joħroġ minn diskussjoni inter-ministerjali, li jkun is-suġġett tad-dibattitu, quddiem il-Parlament, sakemm ma jintalabx xorta oħra.

4.6

Il-Belġju juża proċedura ta' urġenza li tapplika għal kull liġi f'każ fejn l-iskadenza tat-terminu ta' traspożizzjoni timponi l-adozzjoni mgħaġġla ta' liġi ta' traspożizzjoni.

4.7

Min-naħa l-oħra, Stati Membri oħra m'għandhomx din it-tip ta' proċedura leġislattiva aċċelerata għall-adozzjoni tal-liġijiet ta' traspożizzjoni: il-Ġermanja, l-Awstrija u l-Finlandja huma fost dawn l-Istati.

4.8

Ġewwa Franza, m'hemm l-ebda trattament normattiv distint minħabba fir-riskji li jkopru direttivi differenti li jridu jiġu trasposti, kemm permezz ta' mezz leġislattiv semplifikat, kif ukoll permezz ta' mezz regolamentari.

—

Il-kwistjoni fundamentali hija li, fuq livell Komunitarju, tiġi żviluppata leġislazzjoni li tkun iżjed faċli għat-traspożizzjoni, u li tippreżenta l-koerenza konċettwali u l-istabilità relattiva li huma indispensabbli għall-attività ta' l-impriżi u tal-ħajja taċ-ċittadini;

—

tiġi antiċipata l-għażla ta' l-istrument normattiv ta' traspożizzjoni billi sa mill-bidunett jiġu stabbiliti ċertu diskussjonijet dwar l-abbozz ta' direttiva, tabella ta' korrelazzjoni preċiża u aġġornata l-ħin kollu, bħalma jiġri fir-Renju Unit;

—

jitħaffef il-proċess ta' traspożizzjoni hekk kif id-direttiva tigi ppubblikata fil-Ġurnal Uffiċjali Ewropew, billi tiġi assenjata koordinazzjoni interna lil punt ta' kuntatt intern li jżomm bażi ta' data mwaqqfa għal dan il-għan, hekk kif tirrakkomanda l-Kummissjoni fil-Komunikazzjoni tagħha, sabiex fil-verità tipprovdi lil dan ta' l-aħħar b'sistema ta' twissija li sseħħ ftit xhur qabel id-data ta' skadenza tat-terminu tat-traspożizzjoni. Il-Belġju, l-Ungerija u l-Olanda diġà għandhom dan it-tip ta' arranġament;

—

tiġi ppreferuta t-traspożizzjoni permezz ta' transkrizzjoni mill-ġdid f'każ ta' dispożizzjonijiet preċiżi u inkondizzjonati jew ta' definizzjonijiet;

—

tiġi konċessa traspożizzjoni permezz ta' referenza mmirata għad-dispożizzjonijiet normattivi/inkondizzjonati tad-direttiva bħalma huma l-listi, it-tabelli li juru l-prodotti, sustanzi, għanijiet tad-direttiva, il-mudelli tad-dokumenti jew ċertifikati mehmużin mad-direttiva. Ovvjament ir-referenza trid tkun speċifika ladarba l-Qorti tal-Ġustizzja tikkunsidra li test ta' liġi interna li jagħmel referenza ġenerali għal direttiva ma jistax jitqies bħala regola valida ta' traspożizzjoni (9). L-Olanda, is-Slovakkja, l-Awstrija, il-Finlandja u l-Estonja jsegwu dan il-metodu ta' traspożizzjoni ta' l-annessi tekniċi għad-direttivi;

—

jiġu adottati proċeduri nazzjonali ta' traspożizzjoni skond l-iskop tad-direttiva billi wieħed jirrikorri għal proċeduri mgħaġġla mingħajr ma jiġu injorati l-konsultazzjonijiet interni obbligatorji marbuta ma' l-adozzjoni tat-testi normattivi.

6.1

It-titjib ta' l-applikazzjoni tal-liġi Komunitarja hekk kif titlob il-Kummissjoni huwa għan li jagħmel sens u li t-twettiq tiegħu jiddependi l-iktar fuq l-Istati Membri li, bħalma wieħed jista' josserva, jaffrontaw ċerti problemi li huma iżjed kumplessi milli jistgħu jidhru ma' l-ewwel daqqa ta' għajn.

6.2

L-Istati Membri m'għandhomx jieħdu l-pretest tat-traspożizzjoni tad-direttivi sabiex jerġgħu jeżaminaw ċerti partijiet tal-leġislazzjoni nazzjonali tagħhom li m'humiex direttament relatati mal-leġislazzjoni Komunitarja (“gold plating”), jew sabiex jemendaw in-nuqqas ta' ċerti dispożizzjonijiet tal-liġi interna tagħhom li jnaqqsu d-drittijiet taċ-ċittadini jew ta' l-impriżi — wieħed jista' jitkellem dwar “downgrading” –, billi wieħed iżomm lill-'Brussell' responsabbli ta' dawn il-bidliet.

6.3

L-Istati Membri għandhom jirrikorru b'mod iżjed sistematiku għall-possibiltà offruta min-naħa tal-liġi oriġinali/tat-Trattati tat-traspożizzjoni tad-direttivi permezz ta' negozjati kollettivi, b'mod partikulari għal dawk id-direttivi b'kontenut soċjali u ekonomiku; skond is-suġġetti, l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili għandhom jiġu kkonsultati matul il-proċess preparatorju tat-traspożizzjoni (10) dwar l-emendi jew iż-żidiet li għandhom isiru fil-liġi interna f'dan il-każ. Dawn il-proċeduri ta' negozjati u ta' konsultazzjoni għandhom l-għan li jippromovu u jiffaċilitaw l-applikazzjoni ulterjuri tal-liġi Komunitarja billi jserrħu fuq is-soċjetà ċivili. Filfatt, il-konsultazzjoni tas-soċjetà ċivili qabel l-adozzjoni tal-miżuri nazzjonali tat-traspożizzjoni tiċċara t-teħid ta' deċiżjoni pubblika billi, permezz ta' hekk, l-amministrazzjoni nazzjonali tkun tista' tiġbor il-fehmiet ta' l-imsieħba soċjali, ta' l-esperti u tar-rappreżentanti tal-professjonisti tas-settur ikkonċernat mill-applikazzjoni tal-miżuri ta' traspożizzjoni. Taqdi wkoll rwol pedagoġiku peress li tippermetti lil dawn l-atturi jsiru jafu aħjar il-kontenut tar-riformi li ser iseħħu. Għalhekk, ir-Renju Unit, id-Danimarka, il-Finlandja u l-Isvezja b'mod partikulari jikkonsultaw lill-imsieħba soċjali u lill-korpi konsultattivi tagħhom billi jindirizzawlhom kemm test ta' traspożizzjoni kif ukoll numru ta' mistoqsijiet preċiżi dwar dan it-test.

6.4

Tajjeb li wieħed jikkunsidra mill-ewwel l-organizzazzjoni kostituzzjonali interna ta' bosta Stati Membri (Stati Federali, deċentralizzazzjoni reġjonali, u metodi oħra ta' trasferiment ta' kompetenzi ta' l-awtoritajiet ġudizzjarji fuq livell infra-statali); l-iskadenzi ta' traspożizzjoni kultant ikollhom jiġu estiżi għad-dispożizzjonijiet Komunitarji li b'mod partikulari jaffettwaw is-setgħat trasmessi lill-entitajiet territorjali (politika reġjonali, reġjuni ultraperiferiċi u gżejjer, …).

6.5

Il-Parlamenti Nazzjonali u l-Parlamenti u l-Assembleji reġjonali (per eżempju dawk ta' l-Iskozja, tal-Belġju jew il-Länder Ġermaniżi) huma partikularment involuti u huma responsabbli għat-traspożizzjonijiet tal-liġi Komunitarja li jirriżultaw mill-qasam tal-liġi, qasam li fih huma għandhom kompetenza ta' attribuzzjoni jew ta' konsultazzjoni; il-kummissjonijiet jew il-kumitati li huma jwaqqfu għal dan il-għan għandhom jiġu sottomessi għal verifiki minn speċjalisti u rappreżentanti tas-setturi kkonċernati tas-soċjetà ċivili u għandu jkollhom setgħat partikulari sabiex jippjanaw diskussjonijiet tal-proposti tal-liġi ta' traspożizzjoni, b'tali mod li jiġi evitat li “sitwazzjonijiet urġenti” tal-leġislazzjoni interna li jitfgħu lura l-iskedi ta' diskussjoni tad-dispożizzjonijiet interni ta' traspożizzjoni mill-iskadenzi determinati; min-naħa l-oħra, il-miżuri ta' “urġenza” (delegazzjoni leġislattiva għall-eżekuttiv) jistgħu jintervjenu għal għadd ta' abbozzi li m'humiex fil-ħin u li fundamentalment m'humiex f'kunflitt bejn il-partiti politiċi, sabiex inaqqsu b'mod drastiku l-“istokk” tad-direttivi li ma ġewx trasposti fiż-żmien stipulat.

6.6

Xi wħud diġà implimentaw sistemi bil-għan li jgħaġġlu l-proċeduri ta' adozzjoni tar-regoli ta' traspożizzjoni, oħrajn żviluppaw tekniċi bil-għan li jtejbu l-kwalità tat-traspożizzjoni, oħrajn jinsabu fi stadju inqas ċert u għad iridu jadattaw ruħhom. Per eżempju, il-Ministeri u l-Parlamenti jista' jkollhom servizz ta' studju tat-traspożizzjoni li għandu l-għan li jorjenta x-xogħlijiet ta' traspożizzjoni. Hawnhekk wieħed qiegħed jitkellem dwar ċans li l-azzjoni pubblika tiġi mmodernizzata u mhux li wieħed isofri minn obbligazzjoni imposta mill-istituzzjonijiet Komunitarji, fejn fl-ewwel post insibu l-Kummissjoni. Fi kliem ieħor, kulħadd għandu jaqdi r-rwol tiegħu bis-sħiħ u jieħu r-responsabbiltà kollha tiegħu fil-bini ta' l-Unjoni Ewropea (11).

9.8.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 204/13

1.1

Din il-proposta mill-Kummissjoni għal Deċiżjoni tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tfittex li temenda d-Direttiva tal-Kunsill 76/769/KEE billi żżid restrizzjonijiet fuq il-marketing u l-użu ta' ħames sustanzi mhux relatati. Erbgħa minn dawn is-sustanzi kienu inklużi fil-listi ta' prijorità oriġinali li ġew stabbiliti bejn l-1994 u l-2000. Il-miżuri proposti jieħdu ħsieb ir-riskji għall-pubbliku ġenerali biss. L-aħħar sustanza, in-nitrat ta' l-ammonju, qiegħda tiġi introdotta taħt dan it-titolu biex titjieb is-sigurtà ta' fertilizzanti bbażati fuq in-nitrat ta' l-ammonju meta jmissuh il-bdiewa u d-distributuri, u bħala miżura sabiex jingħeleb it-terroriżmu, b'mod partikolari billi jkun limitat l-aċċess għal sustanzi li minnhom jistgħu jsiru l-esplożivi. F'dan l-aħħar każ, il-bejgħ lil bejjiegħa bl-imnut u lill-pubbliku ġenerali se jiġi affettwat ukoll.

1.2

Il-KESE jappoġġja xi wħud mill-proposti li saru, iżda mhux kollha kemm huma. L-argumenti dettaljati għal kull sustanza u l-preparazzjonijiet li fihom jinsabu s-sustanzi huma stabbiliti fil-paragrafi minn 5 sa 9.9.

1.3

Il-KESE jirrikonoxxi li din hi kważi l-aħħar emenda ta' dan it-tip li se ssir tad-Direttiva tal-Kunsill 76/769/KEE qabel ma din tinbidel nhar l-1 ta' Ġunju 2009 bir-Regolament (KE) 1907/2006 (REACH). Madankollu, bħalma ġara f'emendi preċedenti, jiddispjaċih li sustanzi u preparazzjonijiet mhux relatati nġabru flimkien b'dan il-mod u jinnota d-dewmien fuq perjodu twil li seħħ minn dakinhar li dawn ġew l-ewwel identifikati bħala sustanzi ta' 'prijorità' skond ir-Regolament tal-Kunsill (KEE) 793/93. F'każ li dan seħħ minħabba restrizzjonijiet ta' riżorsi jew tal-ħiliet fil-Kummissjoni jew f'korpi rilevanti oħra, inkluża l-Aġenzija tas-Sustanzi Kimiċi li ġiet stabbilita dan l-aħħar f'Ħelsinki, dawn għandhom jiġu indirizzati mill-iktar fis possibbli u bla ebda dubju qabel l-1 ta' Ġunju 2009. Il-manifatturi għandhom jirrikonoxxu wkoll l-obbligu tagħhom li jipprovdu tagħrif rilevanti fil-ħin matul l-evalwazzjoni tar-riskji. Mingħajr din id-dixxiplina, ir-riżultati li jinkisbu malajr isiru bla sens.

1.4

Fl-aħħarnett, il-KESE jappoġġja bis-sħiħ id-Dikjarazzjoni tal-Kunsill dwar il-Ġlieda kontra t-Terroriżmu u l-bosta miżuri individwali li jitnisslu minnha. Il-KESE jemmen li għandu rwol ewlieni f'dan il-proċess u bħalissa qiegħed jiżviluppa għadd ta' Opinjonijiet dwar dan is-suġġett. Punt kruċjali sabiex tinkiseb sigurtà fit-tul se jkun li jintlaħaq ftehim dwar liema miżuri huma proporzjonati u liema rotot leġiżlattivi għandhom jiġu segwiti sabiex ikunu żgurati reazzjonijiet fil-ħin u effettivi minn dawk kollha affettwati.

2.1

Ir-Regolament (KE) Nru 1907/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta' Diċembru 2006 dwar ir-reġistrazzjoni, il-valutazzjoni, l-awtorizzazzjoni u r-restrizzjoni ta' sustanzi kimiċi (REACH) se jidħol fis-seħħ nhar l-1 ta' Ġunju 2009. Dan se jirrevoka u jissostitwixxi għadd ta' Regolamenti u Direttivi eżistenti tal-Kunsill u tal-Kummissjoni, inkluża d-Direttiva tal-Kunsill 76/769/KEE tas-27 ta' Lulju 1976 dwar il-marketing u l-użu ta' ċerti sustanzi u preparazzjonijiet perikolużi. Din id-Direttiva, li tagħha din il-proposta hija emenda, hija ddisinjata sabiex tippreserva s-Suq Intern u fl-istess ħin tiżgura livell għoli ta' protezzjoni ta' saħħet il-bniedem u ta' l-ambjent.

2.2

L-Anness I tad-Direttiva tal-Kunsill 76/769/KEE jistabbilixxi r-restrizzjonijiet speċifiċi dwar il-marketing u l-użu ta' ċerti sustanzi u preparazzjonijiet perikolużi li ntlaħaq ftehim dwarhom u li tqiegħdu fis-seħħ f'dawn l-aħħar 30 sena. Nhar l-1 ta' Ġunju 2009, dawn se jsiru l-bażi ta' l-Anness XVII tar-Regolament (KE) Nru 1907/2006 (REACH).

2.3

L-emendi preċedenti li saru lid-Direttiva tal-Kunsill 76/769/KEE (jiġifieri li jiżdiedu iktar miżuri restrittivi) kienu fl-għamla ta' Direttivi li jesiġu li jiġu implimentati mill-Istati Membri. Din il-proposta mill-Kummissjoni hija għal Deċiżjoni li ma jkunx jeħtiġilha traspożizzjoni fil-liġijiet nazzjonali li kieku kien ikollhom jiġu revokati nhar l-1 ta' Ġunju 2009 meta jidħol fis-seħħ ir-Regolament (KE) Nru 1907/2006 (REACH).

2.4

Milli jidher, fix-xhur li ġejjin, se titressaq proposta finali skond id-Direttiva tal-Kunsill 76/769/KEE, għal Deċiżjoni wkoll, dwar ir-restrizzjonijiet fuq il-marketing u l-użu tal-biklorometanu (dichloromethane). Il-proposti sussegwenti kollha għal restrizzjonijiet fuq il-marketing u l-użu ta' sustanzi jew preparazzjonijiet perikolużi se jsiru skond ir-Regolament (KE) Nru 1907/2006 (REACH).

2.5

Is-sustanzi (u kull preparazzjoni li jkun fiha dawn is-sustanzi), li għalihom tqiesu meħtieġa restrizzjonijiet fuq il-marketing u l-użu, irriżultaw b'mod ġenerali minn evalwazzjonijiet ta' ċerti 'sustanzi ta' prijorità' skond ir-Regolament tal-Kunsill (KEE) 793/93. Erba' listi ta' prijorità ġew stabbiliti għall-finijiet ta' evalwazzjoni, bl-aħħar lista datata fit-30 ta' Ottubru 2000, sabiex jiġu implimentati mill-awtoritajiet kompetenti fl-Istati Membri. Mill-141 sustanza li tniżżlu, 83 għandhom Rapporti finali ta' Evalwazzjoni tar-Riskji (RARs). 39 minnhom ġew evalwati mill-kumitati xjentifiċi xierqa ta' l-UE u r-riżultati ġew ippubblikati fil-Ġurnal Uffiċjali. Intlaħaq ftehim dwar miżuri restrittivi għal 22 sustanza minnhom. Miżuri restrittivi għal 4 sustanzi oħrajn (li ġew identifikati u diskussi hawn taħt fil-paragrafi minn 5 sa 9.12 bħal DEGME, DEGBE, MDI u ċikloeżanu (cyclohexane)) huma inklużi f'din il-proposta.

2.6

Intqal li l-progress bil-mod li sar taħt dan ir-Regolament li kien wieħed mir-raġunijiet ewlenin għall-introduzzjoni ta' tattika ġdida għas-sustanzi 'eżistenti' kollha skond ir-Regolament KE Nru 1907/2006 (REACH). Għaldaqstant, ir-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 793/93 se jiġi revokat ukoll nhar l-1 ta' Ġunju 2009.

2.7

Għadd ta' sustanzi li m'humiex inklużi fl-erba' listi oriġinali ta' prijorità ġew evalwati wkoll għall-impatt tagħhom fuq saħħet il-bniedem u fuq l-ambjent, u/jew saru proposti għall-finijiet ta' restrizzjoni tal-marketing u ta' l-użu tagħhom, minħabba li ġew indirizzati problemi ġodda fuq talba ta' l-Istati Membri. In-nitrat ta' l-ammonju ġie inkluż taħt dan it-titolu.

2.8

In-nitrat ta' l-ammonju huwa każ speċjali u partikolari minħabba l-fatt li l-karatteristiċi tiegħu huma magħrufin sew u, għaldaqstant, ma kienx jeħtieġ li ssirlu evalwazzjoni għall-effetti tiegħu fuq saħħet il-bniedem jew fuq l-ambjent. Intuża għal bosta snin fi kwantitajiet kbar mad-dinja kollha bħala fertilizzant ibbażat fuq in-nitroġenu u ma jippreżenta ebda riskju mhux mistenni fil-post tax-xogħol jew għal dawk li jagħmlu użu minnu b'mod professjonali jew lill-konsumaturi għall-finijiet ta' applikazzjoni fuq skala domestika. Sfortunatament, huwa wkoll komponent ta' esplożivi effettivi, irħis u jintuża fuq firxa wiesgħa għall-użu leġittimu f'ibblastjar industrijali jew militari u għall-użu illeġittimu minn terroristi. Fuq il-bażi ta' dawn ir-raġunijiet, qegħdin jiġu proposti jitqiegħdu restrizzjonijiet fuq il-marketing u l-użu tiegħu skond id-Direttiva tal-Kunsill 76/769/KEE.

2.9

Setgħu ngħażlu bażijiet oħra għal-leġiżlazzjoni li tindirizza t-terroriżmu jew sustanzi li minnhom jistgħu jsiru l-esplożivi, iżda, skond it-Trattat eżistenti dwar l-UE, dan kieku kien jesiġi unanimità min-naħa ta' l-Istati Membri kollha. Il-proċess se jinbidel bit-Trattat ta' Lisbona, meta dan jiġi ratifikat b'mod sħiħ, iżda dan ukoll mhux se jseħħ għal issa.

2.10

Milli jidher, sustanzi oħra li minnhom jistgħu jsiru mediċini u esplożivi x'aktarx se jiżdiedu ma' l-Anness XVII tar-Regolament (KE) Nru 1907/2006 (REACH); għaldaqstant, bħalissa din il-miżura qiegħda titqies bħala waħda xierqa.

2.11

Dawn kollha t'hawn fuq jirreferu għal sustanzi 'eżistenti', jiġifieri l-100,195 sustanza li tqiesu li kienu qegħdin jiċċirkolaw fis-suq tal-Komunità Ewropea bejn l-1 ta' Jannar 1971 u t-18 ta' Settembru 1981. Dawn huma mniżżlin fl-Inventarju Ewropew ta' Sustanzi Kimiċi Kummerċjali Eżistenti (EINECS) li ġie ppubblikat fil-Ġurnal Uffiċjali ta' l-UE fl-1990. Is-sustanzi li tqiegħdu fis-suq wara t-18 ta' Settembru 1981 huma definiti bħala 'ġodda' u jesiġu notifika dettaljata ta' qabel il-marketing għall-protezzjoni ta' saħħet il-bniedem u ta' l-ambjent.

3.1

Il-proposta tal-Kummissjoni tfittex li tipproteġi saħħet il-bniedem, b'mod partikolari tal-konsumaturi, filwaqt li tippreserva s-Suq Intern għal tliet sustanzi (DEGME, DEGBE u ċikloeżanu (cyclohexane)) li ttieħdu mill-ewwel lista ta' prijorità, datata nhar il-25 ta' Mejju 1994, u sustanza waħda (MDI) li ttieħdet mit-tielet lista ta' prijorità, datata nhar is-27 ta' Jannar 1997, kif stabbilit skond ir-Regolament tal-Kunsill (KEE) 793/93.

3.2

Bi qbil mar-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 1999/721/KEE tat-12 ta' Ottubru 1999, u ma' Rakkomandazzjonijiet sussegwenti simili dwar ir-riżultati ta' l-istrateġiji għall-evalwazzjoni u għat-tnaqqis tar-riskji għal għadd ta' sustanzi, qegħdin jiġu proposti sensiela ta' restrizzjonijiet speċifiċi u dettaljati ħafna li se japplikaw biss għall-bejgħ b'rabta mal-pubbliku ġenerali u m'huma se jkollhom ebda impatt fuq il-kondizzjonijiet fil-post tax-xogħol jew fuq l-ambjent. L-ispejjeż għall-industrija u għas-soċjetà b'mod ġenerali qegħdin jiġu stmati bħala minimi u, għaldaqstant, il-miżuri proposti qegħdin jitqiesu bħala proporzjonati mar-riskji li ġew identifikati. Qiegħed jintalab aktar tagħrif dwar is-saħħa fil-każ ta' preparazzjonijiet li jkunu jinkludu l-MDI.

3.3

Il-ħames sustanza, in-nitrat ta' l-ammonju, li tintuża fuq firxa wiesgħa bħala fertilizzant, żdiedet minħabba l-abiltà tagħha li taġixxi bħala sustanza li tossida u, b'mod partikolari li tisplodi meta titħallat ma' sustanzi oħra. Ir-restrizzjonijiet li ġew proposti huma maħsuba sabiex jiżguraw li l-fertilizzanti kollha tan-nitrat ta' l-ammonju jilħqu standard komuni ta' sigurtà u, barra minn hekk, tkun limitata l-firxa ta' prodotti bbażati fuq in-nitrat ta' l-ammonju li jinbiegħu lill-pubbliku ġenerali bil-għan li jitnaqqsu l-kwantitajiet li faċilment jistgħu jintużaw b'mod illegali. Għaldaqstant, jista' jingħad li r-restrizzjoni hija ta' benefiċċju għas-saħħa u għas-sigurtà tal-pubbliku ġenerali. Dawk li jagħmlu użu minnu b'mod professjonali (bdiewa u manifatturi leġittimi ta' esplożivi) m'humiex se jkunu affettwati minn din ir-restrizzjoni. Għalkemm, hija ħaġa diffiċli li jiġu kkwantifikati l-ispejjeż (u l-benefiċċji), dawn qegħdin jitqiesu bħala proporzjonati mar-riskji li ġew identifikati (u mal-miżuri li ġew proposti).

3.4

Id-Deċiżjoni kieku tidħol fis-seħħ fit-tielet jum wara l-jum tal-pubblikazzjoni tagħha fil-Ġurnal Uffiċjali ta' l-UE.

3.5

Il-proposta hija akkumpanjata minn memorandum li jservi ta' spjega, dokument ta' ħidma (rapport ta' evalwazzjoni ta' l-impatt) tal-persunal tal-Kummissjoni u, għall-erba' sustanzi evalwati skond ir-Regolament tal-Kunsill (KEE) 793/93, Rapporti dwar l-Evalwazzjoni tar-Riskju (RARs) twal u ddettaljati ppubblikati mill-Bureau Ewropew tal-Kimiċi, flimkien ma' materjal addizzjonali, kemm ta' appoġġ kif ukoll kritiku, minn diversi kumitati xjentifiċi u korpi oħra li għenu fit-tħejjija jew fl-evalwazzjoni tad-data rilevanti.

4.1

Bħal fil-każ ta' ħafna mill-emendi preċedenti tad-Direttiva tal-Kunsill 76/769/KEE, din il-proposta tittratta sustanzi li m'humiex relatati u li, minħabba ċ-ċarezza, se jkunu diskussi separatament.

5.1

Id-DEGME huwa gliko etere, li jtella' temperatura għolja, jista' jitħallat ma' l-ilma, u li tipikament jintuża bħala intermedjarju fil-kimika sintetika, bħala ko-solvent f'diversi prodotti dekorattivi tad-dar, jew bħala aġent b'temperatura baxxa kontra l-formazzjoni tas-silġ, per eżempju fil-karburant tal-magni ta' l-ajruplani ġett. Skond ir-RAR imħejji għall-Gvern Olandiż u li tlesta f'Lulju 1999, il-produzzjoni totali fl-Ewropa fil-bidu tad-disgħinijiet kienet ta' madwar 20 000 tunnellata metrika, li minnhom kienu esportati ftit aktar min-nofs.

5.2

Il-konsumatur jiġi f'kuntatt ma' din is-sustanza meta juża ż-żebgħa u l-prodotti li jqaxxru ż-żebgħa fornuti biex ikunu applikati b'mod mhux professjonali tat-tip “agħmilha int stess”(DIY). Kif wieħed jistenna mill-kwalitajiet fiżiċi tiegħu, id-DEGME jiġi assorbit malajr minn ġol-ġilda u, fin-nuqqas ta' l-użu b'mod regolari u ggarantit ta' lbies protettiv, kien hemm ir-riskju għall-konsumaturi permezz ta' l-espożizzjoni tal-ġilda.

5.3

Skond l-aktar stħarriġ riċenti, id-DEGME issa nbidel b'solventi oħra fiż-żebgħa kollha u l-prodotti kollha li jqaxxru ż-żebgħa mibjugħa lill-pubbliku ġenerali. Għaldaqstant l-azzjoni adattata hija li jkun assigurat li din is-sitwazzjoni tkompli għall-prodotti maħduma, jew importati, ġo l-UE. Għaldaqstant il-proposta tassigura li, 18-il xahar wara d-dħul fis-seħħ tad-Deċiżjoni, id-DEGME ma jinbiegħx bħala kostitwent fiż-żebgħa u l-prodotti li jqaxxru ż-żebgħa f'konċentrazzjonijiet li jkunu daqs jew ogħla minn 0,1 % skond il-massa (jiġifieri f'livelli ogħla mil-livelli kkawżati mill-kontaminazzjoni ta', jew il-ko-produzzjoni ġo, kostitwenti oħra li huma permessi). Din titqies bħala azzjoni raġonevoli mis-setturi ta' l-industrija affettwati. Għaldaqstant il-KESE jappoġġja din il-limitazzjoni fuq il-marketing u l-użu tad-DEGME.

6.1

Id-DEGBE ukoll huwa membru tal-familja gliko etere, li jagħli b'temperatura kemmxejn ogħla minn tad-DEGME imma għandu kwalitajiet fiżiċi simili, fosthom li jista' jitħallat ma' l-ilma. Jintuża b'mod wiesa' bħala solvent fiż-żebgħa li titħallat bl-ilma biex jgħin fil-formazzjoni ta' żlieġa u b'hekk iddum isservi aktar. Dan imbagħad inaqqas il-frekwenza taż-żbigħ u jillimita l-espożizzjoni ġenerali. Ir-RAR ikkalkula li l-produzzjoni totali fl-Ewropa kienet ta' madwar 46 000 tunnellata metrika fl-1994; sa l-2000 din kienet żdiedet għal 58 000 tunnellata metrika, li 33 000tunnellata metrika minnhom intużaw fiż-żebgħa.

6.2

Ir-RAR identifika xi riskji għall-konsumaturi ta' irritazzjoni fis-sistema respiratorja meta tieħu n-nifs u jkun hemm xi qtar żgħar fini waqt l-użu ta' żebgħa ta' l-isprej li tinħall fl-ilma li jkun fiha d-DEGBE. Li tibla' l-fwar li jevapora waqt l-applikazzjoni permezz tal-pinzell jew ir-roler ma kienx ta' tħassib tossikoloġiku.

6.3

Fuq il-bażi tax-xhieda mogħtija wara t-tlestija tar-RAR fl-1999, u minħabba l-għarfien tad-diffikultà biex jinbidel id-DEGBE bħala komponent essenzjali fiż-żebgħa li tinħall fl-ilma, kien konkluż li kien adattat li jkun stabbilit livell massimu ta' 3 % skond il-massa għad-DEGBE fiż-żebgħa maħluqa biex tkun applikata bl-isprej, biex titħares is-saħħa tal-konsumaturi. Żebgħa b'konċentrazzjoni ogħla tad-DEGBE tista' tinbiegħ għall-forniment tal-pubbliku ġenerali, imma biss bil-marka “Tużax din iż-żebgħa f'tagħmir ta' l-isprej”. Il-bejgħ għall-utenti professjonali, li aktar hemm il-probabbiltà li jużaw it-tagħmir ta' protezzjoni adattat, mhux se jkun affettwat. Il-kanali tad-distribuzzjoni jitqies li huma differenti biżżejjed biex dan ikun possibbli.

6.4

Dawn il-miżuri se jidħlu fis-seħħ minn 18 sa 24 xahar wara li d-Deċiżjoni tidħol fis-seħħ biex jingħata żmien għal kull formulazzjoni jew ittikkettjar mill-ġdid li jkunu meħtieġa. Din titqies bħala azzjoni raġonevoli mis-setturi ta' l-industrija affettwati. Għaldaqstant il-KESE jappoġġja din il-limitazzjoni fuq il-marketing u l-użu tad-DEGBE bħala mod adattat kif titħares is-saħħa tal-konsumaturi u biex jitħares is-Suq Intern.

7.1

Il-MDI huwa l-isem mogħti lil taħlita ta' prodotti simili (isomers) li jekk ikunu puri jkunu solidi jixbhu x-xama' imma li ġeneralment issibhom aktar bħala likwidu kannella viskuż li huwa reattiv ħafna. Skond ir-RAR, il-produzzjoni dinjija fl-1996 qabżet iż-2 500 000 tunnellata metrika, li minnhom mill-inqas 500 000 tunnellata metrika kienu prodotti fl-UE. Fil-preżenza ta' polioli (polyols) jew glikoli (glycols) ta' piż baxx adattati (jew anki l-ilma) u aġent ta' l-infiħ, il-MDI jagħmel reazzjoni b'ħeffa kbira biex jipproduċi fowm tat-tip poliuretanu. Dan il-fowm jista' jkun kemm riġidu kif ukoll flessibbli b'firxa wiesgħa ta' użu fil-bini u xogħolijiet oħra bħala komponenti strutturali, sealers, fillers forom u kolla.

7.2

Il-konsumatur jiġi f'kuntatt ma' dan il-prodott meta juża fowm b'komponent wieħed (OCF), mibjugħa f'bottijiet ta' l-isprej lid-dilettanti li jħobbu jagħmlu l-affarijiet huma (tad-DIY) biex jimlew it-toqob irreġolari fil-kisi jew fil-brikks jew biex jissiġillaw madwar il-bibien jew twieqi li jkunu għadhom kemm twaħħlu. Il-bejgħ totali f'dan is-settur huwa ta' madwar 10 000 tunnellata metrika kull sena tal-MDI. Dan huwa biżżejjed biex ikunu prodotti madwar 36 miljun bott kull sena għall-konsumaturi u 134 miljun bott ieħor kull sena għall-professjonisti. Prodotti alternattivi — per eżempju l-fibri tal-ħġieġ biex jissiġillaw madwar it-twieqi — huma inqas konvenjenti fl-użu u jġibu magħhom sensiela ta' preokkupazzjonijiet differenti.

7.3

Il-kwantifikazzjoni tar-riskji għall-konsumaturi minħabba l-espożizzjoni u s-sensibilizzazzjoni tal-ġilda u l-imnifsejn, fuq il-bażi ta' l-evidenza mill-espożizzjonijiet fuq il-post tax-xogħol, irriżulta li m'hijiex faċli. Huwa diffiċli biex jinkisbu kampjuni ta' isomers puri. Ir-reazzjoni b'ħeffa kbira tal-MDI ma' l-ilma biex jinħoloq solidu inerti li ma jinħallx fl-ilma jwassal biex ikun diffiċli li jsir l-ittestjar b'mod standard dwar il-perikli. Il-mod prattiku ta' kif jiġi applikat mill-konsumaturi hu billi jisprejjaw direttament minn bott żgħir li jinżamm fl-idejn jista' jillimita l-ammont totali disponibbli. Bott standard jinħela f'ħin ta' 2 minuti jew 4. Is-solidifikazzjoni mgħaġġla fil-preżenza tal-fwar ta' l-ilma fl-arja tneħħi l-MDI. Il-prodott finali solidu huwa inerti u mingħajr periklu. L-użu probabbilment ikun ta' darba (biex timtela jew tkun issiġillata xi toqba, bieb jew tieqa partikulari) u mhux frekwenti (għall-maġġoranza ta' l-utenti) u żgur ma jirreplikax l-espożizzjoni ta' kuljum fil-kondizzjonijiet tal-post tax-xogħol. Bħal dejjem fl-applikazzjonijiet tat-tip DIY, tagħmir protettiv personali, jista'jintuża jew jista' ma jintużax bħala rutina.

7.4

Minħabba dan, wieħed ma joħodhiex b'sorpriża li, minkejja li fit-teorija jeżisti riskju, instab li huwa diffiċli jew saħansitra impossibbli li jkunu identifikati każijiet konkreti ta' sensibilizzazzjoni tal-ġilda jew fin-nifs fil-pubbliku ġenerali (jew fuq il-post tax-xogħol fejn jistgħu jiddaħħlu miżuri protettivi adattati). Dan ifisser li huwa aktar diffiċli li tkun identifikata azzjoni proporzjonata, kost-effettiva, u prattika.

7.5

F'dan ir-rigward l-evalwazzjoni ta' l-impatt tindika b'mod raġonevoli li filwaqt li ingwanti tal-polietilene (polyethylene) li huma ħfief, irħas u adattati perfettament, jistgħu, u għandhom ikunu pprovduti ma' kull bott li jinbiegħ lill-pubbliku ġenerali għall-użu ta' darba kultant, l-ingwanti tan-neoprin jew tan-nitrilu (nitrile) li jifilħu għall-istrapazz, kif hu adattat għall-applikazzjonijiet industrijali, ma jistgħux. B'kuntrast, waqt li l-maskli ħfief tat-tajjar kontra l-għabra jistgħu jkunu fornuti ma' kull bott, huma ma jkunux effettivi fil-każ ta' riskju reali — filwaqt li maskla tal-gass biex tipproteġi kontra kull espożizzjonijiet possibbli għall-gass, tiġi tiswa madwar għaxar darbiet il-prezz tal-bott, mingħajr il-garanzija li din se tintuża meta tkun meħtieġa.

7.6

Għaldaqstant il-Kummissjoni tipproponi li l-bottijiet kollha li jinbiegħu lill-pubbliku ġenerali għandu jkun fihom l-ingwanti tal-polietilene (per eżempju, mitwija fl-għatu) u li l-bott għandu jkollu tikketta adattata rigward il-perikli ta' reazzjonijiet allerġiċi (mhux standard) għall-MDI għal dawk li jkunu diġà ssensibilizzati, jew ta' reazzjonijiet li jixbhu l-ażżma (għal dawk li jbatu bl-ażżma) jew ta' reazzjonijiet fil-ġilda (għal dawk li jkunu diġà jbatu minn problemi tal-ġilda).

7.7

Il-KESE jappoġġja lill-ewwel waħda minn dawn il-miżuri, jiġifieri l-forniment ta' l-ingwanti tal-polietilene li għandhom jintlibsu dejjem meta jsiru applikazzjonijiet tat-tip DIY. Kull rekwiżit biex dawn ikunu konformi ma' standard aktar strett li jwassal biex l-ingwanti ma jitqassmux għandu jkun irreżistit jekk din il-miżura importanti u proporzjonata se tibqa' tkun infurzata.

7.8

Madankollu l-KESE jikkontesta d-dettalji ta' l-ittikkettjar addizzjonali propost, anki jekk jingħata żmien adattat li jippermetti li dan ikun introdott bi spiża pproporzjonata. M'huwiex ċar, per eżempju, kif membru tal-pubbliku ġenerali se jkun jaf li jkun ġie “issensibilizzat għad-diisoċjanati oħra barra l-MDI” — jew għaliex dan għandu importanza partikulari. Kif jafu dawk li jbatu mill-ażżma kronika (fuq medda twila ta' żmien) jew id-dermatite, kważi kull prodott tad-dar jew tad-DIY jista' jnissel reazzjoni kuntrarja akuta (fuq medda qasira ta' żmien). F'dawn iċ-ċirkustanzi, ventilazzjoni tajba u l-użu ta' l-ilbies protettiv (ingwanti) huma importanti ħafna — flimkien ma' parir biex jitwaqqaf l-użu tal-prodott jekk ifeġġu s-sintomi. Dan huwa parir tajjeb għall-utenti kollha, hi x'inhi l-istorja tal-passat tagħhom, u jrid ikun inkluż fuq it-tikketta. Minħabba li l-bottijiet, u għaldaqstant it-tikketti tagħhom, huma żgħar, kull parir bħal dan irid ikun ċar, fil-qosor u jista' jinqara fil-kondizzjonijiet normali ta' meta jintużaw. Jekk aktar istruzzjonijiet dwar l-użu jew is-sigurtà jkunu meħtieġa, dawn għandhom ikunu inklużi f'fuljett li jakkumpanja l-bott.

7.9

Il-KESE jikkontesta wkoll dwar il-proposta fl-inċiż (6) li “Persuni naturali jew legali li jpoġġu għall-ewwel darba fis-suq preprazzjonijiet li fihom l-MDI għandhom, sa 3 snin… jiġbru data dwar każijiet possibbli ta' persuni li jbatu minn allerġija respiratorja … u jpoġġu din id-data għad-dispożizzjoni tal-Kummissjoni. … skond il-protokoll ta' studju li għandu jinvolvi ċentri speċjalizzati … sakemm id-data miġbura ma turix li mhemmx ħtieġa għal aktar miżuri ta' restrizzjoni”. Minħabba li l-MDI ilu mis-sebgħinijiet jintuża b'mod ta' rutina, u minħabba li, kif diġà ġie innutat, il-bejgħ attwali jaqbeż is-36 miljun bott kull sena mill-produtturi eżistenti li huma esklużi minn dan ir-rekwiżit, huwa diffiċli li wieħed ma jqisx din il-proposta bħala ostaklu, iġġustifikat b'mod dgħajjef, għad-dħul fis-suq.

7.10

Ir-rapport tal-Kummissjoni dwar l-evalwazzjoni ta' l-impatt jispjega li dan isegwi minn tħassib espress fir-RAR li “xi riskji ta' allerġiji fin-nifs għall-ħaddiema … jistgħu potenzjalment ikunu rilevanti għall-konsumaturi”. Aktar tard fl-istess paragrafu dan jistqarr li 'l-informazzjoni attwalment disponibbli miċ-ċentri tal-veleni tidher li tindika li m'hemm xejn jew ftit każijiet ta' allerġiji fin-nifs fost il-konsumaturi kkawżati minn prodotti li fihom il-MDI'. Minkejja l-limitazzjonijiet allegati ta' din ir-rotta tar-rapportar, m'huwiex ċar li l-proposta tal-Kummissjoni se tkun aktar definittiva. Għaldaqstant din il-proposta tidher sproporzjonata għal riskju li huwa magħruf li huwa ipotetiku u li m'huwiex sostnut mill-evidenza minkejja l-użu wiesa' attwali.

7.11

Għaldaqstant il-KESE jirrakkomanda li tkun irtirata din il-parti tar-restrizzjoni dwar il-marketing u l-użu. Jekk jibqa' dubji validi dwar is-sigurtà ta' dawn il-prodotti, li ma jistgħux ikunu mibdula fuq medda qasira ta' żmien, dawn għandhom ikunu mistħarrġa mal-produtturi u jkunu segwiti proċessi adattati għall-ġbir ta' l-informazzjoni u l-evalwazzjoni tagħha.

8.1

Iċ-ċikloeżanu huwa likwidu bla lewn li huwa prodott fi kwantitajiet kbar ħafna mill-idroġenizzazzjoni tal-benżin. Dan jintuża kważi kollu (>95 %) fis-sinteżi ta' l-aċidu adipiku u, minn dik, tan-najlon. Il-kapaċità tal-produzzjoni dinjija attwalment taqbeż il-5 000 000 tunnellata metrika, li minnhom madwar 1 500 000 tunnellata metrika qegħdin fl-UE. Dawn il-proċessi jinsabu f'sistemi magħluqa u l-livelli ta' l-espożizzjoni huma baxxi. Iċ-ċikloeżanu jinstab ukoll b'mod naturali fil-prodotti tal-kombustjoni, inkluż id-duħħan tat-tabakk, iż-żejt mhux maħdum u l-pjanti, u fil-fwar tal-petrol.

8.2

Iċ-ċikloeżanu jintuża ukoll bħala solvent għal, fost affarijiet oħra, il-kolla tal-kuntatt ibbażata fuq in-neoprin użata fl-industriji tal-ġilda (taż-żraben), il-karozzi u l-kostruzzjoni. Dawn imbagħad jinkludu t-tqegħid tat-twapet fuq skala kbira mill-professjonisti u tiswijiet simili fuq skala żgħira jew applikazzjonijiet oħra tad-DIY mill-pubbliku ġenerali. L-użu totali tal-kolla fl-UE huwa inqas minn 10 000 tunnellata metrika kull sena.

8.3

Bħall-idrokarburi (hydrocarbons) kollha, il-ventilazzjoni tajba u l-użu ta' l-ilbies protettiv jew it-tagħmir tan-nifs adattat huma essenzjali. Dan jista' jkun iggarantit b'mod raġonevoli waqt l-użu professjonali, imma mhux għall-membri tal-pubbliku. Madankollu, bħal fil-preparazzjonijiet li jinkludu l-MDI, il-karatteristiċi fiżiċi tal-prodotti mibjugħa jillimitaw ir-riskji b'mod sinifikanti. Il-kolla tal-kuntatt li tagħqad malajr hija ideali għall-applikazzjonijiet żgħar imma hija diffiċli ħafna għal persuna li m'hijiex professsjonali biex tużaha b'mod sodisfaċenti fuq skala kbira. Limitazzjoni fuq id-daqs tal-pakkett għall-prodotti mibjugħa lill-pubbliku ġenerali għaldaqstant tidher adattata u aċċettabbli b'mod ġenerali.

8.4

Għaldaqstant il-Kummissjoni tipproponi li ċ-ċikloeżanu m'għandux jinbiegħ fis-suq bħala komponent tal-kolla bbażata fuq in-neoprin li tinbiegħ lill-pubbliku ġenerali f'pakketti ta' aktar minn 650 gramma. Kull pakkett mibjugħ għandu jkun immarkat bil-kliem: 'M'għandux jintuża fit-tqegħid tat-twapet' u għandu juri t-twissija: “M'għandux jintuża fejn m'hemmx ventilazzjoni tajba”.

8.5

Testijiet prattiċi għall-agħar xenarji, per eżempju t-twaħħil ta' pannelli kbar tas-sufra ma' ħajt fuq ġewwa, jissuġġerixxu li dan jillimita b'mod adegwat l-espożizzjoni tal-konsumaturi li, kif kien diskuss fil-każijiet l-oħra ta' fuq, wieħed jistenna li ma tkunx frekwenti u li tkun għal żmien qasir. Ma jidhirx li hemm xhieda ta' inċidenti reali li kienu rrapurtati minħabba l-użu tal-kolla li l-bażi tagħha hija n-neoprin minkejja l-użu tagħha b'mod mifrux u fuq medda twila ta' żmien. Il-miżuri madankollu jistgħu jkunu introdotti mingħajr tħarbit bla bżonn għall-produtturi jew il-konsumaturi. Għaldaqstant il-KESE jappoġġja din il-limitazzjoni fuq il-marketing u l-użu taċ-ċikloeżanu bħala proporzjonata għar-riskji diskussi.

9.1

In-nitrat ta' l-ammonja huwa solidu abjad, li jinbiegħ f'għamla ta' gerbubiet (pellets), li ilu jiġi prodott mill-ammonja mill-gass naturali għal aktar minn 100 sena. Il-produzzjoni dinjija taqbeż l-20 000 000 tunnelata metrika. Huwa importanti bħala fertilizzant tan-nitroġenu u bħala materja prima għall-esplużivi. Din l-aħħar kapaċità u d-disponibilità b'mod faċli u l-prezz baxx tiegħu ġibdu l-interess tat-terroristi. Huma meħtieġa komponenti oħra, per eżempju d-diżil, imma dawn ukoll jistgħu jinkisbu b'mod faċli. In-nitrat ta' l-ammonja kien għal bosta snin l-esplużiv favorit ta' l-IRA u kien intuża wkoll f'bombi bi profil għoli f'Oklaħoma, iċ-Ċentru Dinji tal-Kummerċ u Bali. Kien intuża dan l-aħħar f'attakki minn gruppi estremisti f'Londra u kapitali oħra Ewropej. Ir-riċetti għall-produzzjoni ta' strumenti bħal dawn huma disponibbli b'mod faċli fuq l-Internet. Ammont żgħir bħal 2 kg jista' jkun ta' ħsara kbira. Kwantitajiet akbar minn 500 kg jistgħu mid-dehra jinkisbu mingħajr diffikultà minn membri determinati tal-pubbliku ġenerali, jekk ikun hemm bżonn bix-xiri repetut ta' kwantitajiet iżgħar minn ħwienet tal-ġonna jew ħwienet li jbigħu bl-imnut. Il-kontroll fuq dan huwa b'mod ċar diffiċli.

9.2

Għall-utenti professjonali (il-bdiewa) il-kontroll huwa eżerċitat permezz taż-żamma ta' kunsinni kbar ta' daqsijiet minimi (sabiex pakkett wieħed ma jkunx jista', b'mod faċli, jiġi trasportat jew imwarrab b'mod illegali) u bl-infurzar ta' kontroll b'attenzjoni fuq il-prodott fl-istadju kolha tal-katina tal-forniment. In-nitrat ta' l-ammonja kif ġeneralment ikun fornut m'huwiex stabbli u jista' jiħżien u ma jibqax tajjeb għall-użu. Għaldaqstant irid jinħażen b'attenzjoni u jkun applikat fl-art malajr kemm jista' jkun. Dan jillimita l-ammonti disponibbli biex jintużaw għal skopijiet oħra.

9.3

In-nitrat ta' l-ammonja jista' jkun fornut f'għadd ta' taħlitiet ( % tal-kontenut tan-nitroġenu) u b'elementi essenzjali oħra jew mingħajrhom (tipikament id-derivattivi tal-fosfru u l–potassju). Fl-istat pur tiegħu ikun bejn wieħed u ieħor 35 % nitroġenu. Biex tkun evitata l-ħsara lill-veġitazzjoni huwa meħtieġ xi taħlit ma' l-ilma. Il-kwalitajiet differenti jistgħu jkunu mmanufatturati bit-taħlit ma' komponenti attivi jew mili inert, bħall-ġibs, jew b'reazzjonijiet kimiċi biex ikun prodott il-proporzjon mixtieq ta' l-ingredjenti importanti. Il-prodotti mibjugħa lill-bdiewa jista' jkollhom 28 % jew aktar ta' nitroġenu. Dawn il-fertilizzanti 'b'kontenut għoli ta'nitroġenu' huma soġġetti għall-kontrolli skond ir-Regolament (KE) Nru 2003/2003 biex ikun assigurat li jikkunsinnaw il-kwantità meħtieġa tan-nitroġenu u jkunu jistgħu jintużaw bla periklu, mingħajr ir-riskju ta' splużjoni. Il-fertilizzanti li huma konformi ma' dawn l-istandards jistgħu jkunu mmarkati bħala 'ferilizzanti tal-KE' u jistgħu jinbiegħu b'mod transkonfinali. Il-fertilizzanti li ma jissodisfawx dawn l-istandards ma jistgħux jaqsmu l-fruntieri u huma magħrufa bħala 'fertilizzanti nazzjonali'. Il-prodotti għall-konsumaturi b'mod tipiku jkollhom minn 20 % sa 25 % ta' nitroġenu. Aktar ma jkun baxx il-perċentwal tan-nitroġenu, aktar ikunu għoljin l-ispejjeż tat-trasport għal kull unità tal-fertilizzant u akbar ikun il-volum li jrid ikun applikat fuq wiċċ partikulari. Għalkemm il-fertilizzanti tan-nitrat ta' l-ammonja jitqiesu bħala essenzjali għall-biedja kummerċjali, dan mhux il-każ għall-volumi aktar żgħar mibjugħa lill-pubbliku ġenerali permezz tal-ħwienet li jbigħu bl-imnut, u jistgħu jinbidlu bi prodotti oħra.

9.4

Mill-perspettiva ta' xi ħadd li jrid jagħmel l-esplussivi illegali, aktar ma jkun għoli l-kontenut tan-nitroġenu fin-nitrat ta' l-ammonja aktar aħjar. Taħlitiet imħallta b'mod mekkaniku jistgħu jkunu ikkonċentrati mill-ġdid permezz ta' taħlil u kristalizzazzjoni sempliċi. Taħlitiet b'għaqda kimika huma aktar diffiċli jew impossibbli biex ikunu konċentrati. Konċentrazzjonijiet ta' inqas minn 16 % ġew sploduti minn esperti tal-gvern fid-Danimarka. Jekk ikun hemm żmien u riżorsi biżżejjed kollox huwa possibbli, għalkemm formulazzjonijiet rivali li jużaw materja prima li tinstab b'mod faċli eventwalment isiru aktar attraenti. Dawn huma spjegati fil-Manwal tat-Terroristi u riżorsi oħra bbażati fuq l-Internet li huma disponibbli għall-pubbliku ġenerali.

9.5

Wara l-bombi ta' Madrid f'Marzu 2004, il-Kunsill Ewropew qabel dwar Dikjarazzjoni dwar il-Ġlieda Kontra t-Terroriżmu. Din waqqfet Forza Speċjali ta' Esperti tas-Sigurtà ta' l-Esplożivi (ESETF) inkarigati bl-iżvilupp ta' Pjan ta' Azzjoni kontra l-użu ta' strumenti esplożivi mit-terroristi. Din tlestiet f'Ġunju 2007. Waħda mill-47 azzjoni speċifika kienet teżiġi t-twaqqif ta' Kumitat Permanenti ta' Esperti dwar il-Prekursuri Esplożivi (SCEEP). Għadd ta' speċjalisti mis-setturi pubbliċi u privati huma involuti f'dan, b'kontribut miċ-CEFIC u l-FECC, li jirrapreżentaw il-produtturi u d-distributuri tal-kimiċi, u l-Assoċjazzjoni Ewropea tal-Produtturi tal-Fertilizzanti (EFMA) li tirrapreżenta lill-produtturi tal-fertilizzanti.

9.6

L-intenzjoni tal-proposta attwali hija li ġġib il-fertilizzanti kollha tan-nitrat ta' l-ammonja mibjugħa lill-bdiewa (jew id-distributuri) konformi ma' l-istandards stabbiliti fir-Regolament (KE) Nru 2003/2003 u li tillimita l-kontenut tan-nitroġenu fil-prodotti mibjugħa lill-pubbliku ġenerali. Jekk tkun adottata, in-nitrat ta' l-ammonja ma jkunx jista' jitpoġġa fis-suq biex ikun fornut 'il-pubbliku ġenerali wara 18-il xahar mid-dħul fis-seħħ tad-Deċiżjoni, “bħala sustanza jew fi preparazzjonijiet li jkun fihom 20 % jew aktar skond il-massa tan-nitroġenu mqabbel man-nitrat ta' l-ammonja”.

9.7

Il-KESE jappoġġja b'mod sħiħ l-ewwel parti ta' din il-proposta li l-fertilizzanti “b'kontenut għoli ta' nitroġenu” kollha fornuti lill-bdiewa, kemm jekk inbiegħu b'mod transkonfinali u kemm jekk le, għandhom ikunu konformi mar-Regolament (KE) Nru 2003/2003.

9.8

Fir-rigward tat-tieni limitazzjoni, fejn għandu x'jaqsam il-bejgħ lill-pubbliku ġenerali, il-KESE jinnota li l-volumi konċernati jistgħu jkunu ikbar milli kien maħsub qabel, b'aktar minn 50 000 tunnellata metrika u li l-EFMA, f'isem il-produtturi tal-fertilizzanti, aċċettat il-limitu ta' 20 % għall-fertilizzanti mħallta (li jistgħu jkunu ikkonċentrati mill-ġdid mingħajr ħafna diffikulta) imma pproponiet limitu ta' 24,5 % għall-prodotti li għandhom għaqda kimika (fejn dan huwa aktar diffiċli). Minħabba li d-diskussjonijiet għadhom għaddejjin fi ħdan l-iSCEEP, din il-possibbiltà u possibbiltajiet oħra relatati jeħtieġ li jkunu mistħarrġa b'mod sħiħ qabel id-Deċiżjoni tkun iffinalizzata. Minkejja dak kollu li huwa magħruf dwar il-ġlieda kontra t-terroriżmu, huwa ċar li qbil u impenn sħiħ fost il-partijiet interessati differenti, f'dan il-każ il-produtturi, id-distributuri, il-bejjiegħa bl-imnut u l-pubbliku ġenerali, se jkunu essenzjali biex isir progress reali fuq il-limitazzjoni ta' l-aċċess għall-prekursuri esplożivi.

9.9

Il-KESE jaċċetta b'xi eżitazzjoni li d-Direttiva tal-Kunsill 76/769/KEE hija l-unika bażi għall-leġiżlazzjoni disponibbli għall-Kummissjoni fuq medda qasira ta' żmien, u li għaldaqstant il-miżuri jridu jkunu proposti u diskussi b'dan il-mod. Wieħed jittama li sistema aħjar tista' tkun stabbilita, meta jkun irratifikat b'mod sħiħ it-Trattat ta' Lisbona.

10.1

Il-KESE jiddispjaċih, kif għamel fl-Opinijiet tiegħu dwar emendi preċedenti għad-Direttiva tal-Kunsill 76/769/KEE, li dawn ikomplu jiġbru flimkien prodotti li m'humiex relatati u li dwarhom iridu jittieħdu deċiżjonijiet separati sew. Din m'hijiex prattika tajba u ma sservi l-ebda għan utli. Żgur li m'hijiex eżempju ta' tmexxija tajba. Wieħed jittama biss li proċedura mtejba se tkun fis-seħħ mill-1 ta' Ġunju 2009 skond ir-Regolament (KE) Nru 1907/2006 (REACH).

10.2

Il-KESE jinnota wkoll iż-żmien twil meħud biex dawn jagħtu l-frott tagħhom. L-ewwel lista ta' prijorità kienet ippubblikata f'Mejju 1994. Anki jekk din il-proposta tkun mgħaġġla kif mixtieq, ftit se jkun hemm impatt fuq is-suq qabel tmiem l-2010 (u filfatt anki f'dak iż-żmien, huwa diffiċli li wieħed jara li se jkun irreġistrat xi tibdil fis-saħħa tal-konsumaturi). Huwa diffiċli wkoll li wieħed juri li dan id-dewmien kien dovut għal kollox minħabba l-produtturi li kellhom ifornu l-informazzjoni li fuqha huma bbażati r-RARs, għax din id-data ilha disponibbli għal xi żmien. Jekk dan huwa dovut għal nuqqas ta' riżorsi fi ħdan il-Kummissjoni jew il-kumitati xjentifiċi jew il-korpi jew l-aġenziji l-oħra tagħha responsabbli għas-sigurtà tal-pubbliku ġenerali, dan b'mod ċar għandu jkun indirizzat qabel tinħoloq massa ta' xogħol ferm akbar, ġeneralment mingħajr prijorità, mill-1 ta' Ġunju 'l quddiem.

10.3

Il-KESE jappoġġja b'mod ċar id-Dikjarazzjoni tal-Kunsill ta' l-2004 dwar il-Ġlieda Kontra t-Terroriżmu u l-azzjonijiet differenti li tnisslu minnha, u jemmen li s-soċjetà ċivili għandha rwol importanti xi twettaq f'din il-kwistjoni. Għaldaqstant jittama li jitqies bħala interlokutur validu u utli u parti interessata f'dan il-proċess u jinnota li għadd ta' Opinjonijiet relatati attwalment qegħdin jitħejjew dwar din il-kwistjoni. Li jintlaħaq qbil dwar liema azzzjonijiet huma proporzjonati u liema rotot leġiżlattivi għandhom ikunu segwiti biex ikunu assigurati azzjonijiet f'waqthom u effettivi minn dawk kollha li huma affettwati se jkun kruċjali biex jinkisbu l-paċi u s-sigurtà għal żmien twil fi ħdan u madwar l-UE.

9.8.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 204/19

1.1

Il-Kumitat japprova d-deċiżjoni dwar it-twaqqif ta' l-Impriża Konġunta taċ-Ċelloli tal-Fjuwil u l-Idroġenu. Fil-fatt, huwa ta' l-opinjoni li t-tnedija mill-ġdid ta' l-investiment għar-Riċerka u l-Iżvilupp b'dan il-mod, tgħin sabiex l-impriżi jiġu pprovduti b'qafas ta' referenza stabbli, li jippermetti li tingħeleb il-frammentazzjoni attwali tal-finanzjament Komunitarju u li tiġi kkoordinata r-riċerka, li ta' spiss tkun sparpaljata wisq, biex b'hekk tkun aktar effiċjenti.

1.2

Huwa sodisfatt bis-settur magħżul, li għandu rabta ma' l-istrateġija ta' Lisbona, permezz ta' l-għanijiet ta' Barċellona dwar il-fondi allokati għar-Riċerka u l-Iżvilupp, kif ukoll mal-politiki Komunitarji oħra, b'mod partikulari fil-qasam ta' l-ambjent u l-iżvilupp sostenibbli.

1.3

Filwaqt li jilqa' b'sodisfazzjoni id-deċiżjoni proposta, il-KESE l-ewwel u qabel kollox jenfasizza l-importanza għall-UE ta' l-istrateġija proposta għall-investiment u għall-koordinazzjoni tar-riċerka. Fil-fehma tiegħu, din l-istrateġija tirrappreżenta kontribut sod għall-ħolqien ta' Żona Ewropea tar-Riċerka.

1.4

Madankollu, minħabba d-diversi sorsi ta' finanzjament, id-diversi parteċipanti u r-riżorsi Komunitarji sostanzjali involuti, tkun idea tajba jekk tingħata definizzjoni aħjar ta' l-użu u l-allokazzjoni tal-prodotti finali tar-riċerka, b'mod partikulari fir-rigward tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali u l-kwistjoni tal-brevetti. Il-Kumitat kien diġà ħa nota ta' dan in-nuqqas fl-opinjoni tiegħu dwar it-twaqqif ta' l-Impriżi Konġunti IMI u Clean Sky. Fl-Inizjattiva Teknoloġika Konġunta (JTI) preżenti, dan in-nuqqas jista' jsir iżjed sensittiv milli diġà hu f'każ li l-prodott finali jkun ta' interess għall-impriżi f'kompetizzjoni ma' xulxin fis-suq, b'mod partikulari l-kostrutturi tal-karozzi.

1.5

Fl-aħħar nett il-Kumitat huwa ta' l-opinjoni li dawn il-miżuri huma meħtieġa:

2.1

L-għan ta' din il-proposta għar-Regolament huwa li tiġi mnedija waħda mill-ewwel sħubiji Ewropej pubbliċi/privati fil-qasam tar-riċerka u l-iżvilupp u hija waħda mis-sitt Inizjattivi Teknoloġiċi Konġunti (JTIs). Din is-sħubija, magħrufa bħala l-Impriża Konġunta taċ-Ċelloli tal-Fjuwil u l-Idroġenu tirrigwarda settur strateġiku għad-diversifikazzjoni u d-disponibiltà fil-ġejjieni ta' l-enerġija.

2.2

L-għan ġenerali ta' din l-Impriża Konġunta huwa li l-industrija, l-Istati Membri u l-Kummissjoni jkunu jistgħu jgħaqqdu r-riżorsi rispettivi tagħhom għall-benefiċċju tal-programmi ta' riċerka magħżula.

2.3

Għall-kuntrarju ta' l-istrateġija tradizzjonali, li tikkonsisti fl-allokazzjoni tal-finanzi pubbliċi għall-proġetti skond iċ-ċirkustanzi tal-każ, il-JTIs jirrigwardaw il-programmi ta' riċerka fuq skala kbira, b'għanijiet strateġiċi komuni ta' riċerka. Din l-istraġeija ġdida għandha toħloq massa kritika għar-riċerka u l-innovazzjoni Ewropea, tikkonsolida l-komunità xjentifika fis-setturi strateġiċi prinċipali u tarmonizza l-finanzjament tal-proġetti sabiex ir-riżultati tar-riċerka jkunu jistgħu jintużaw iżjed malajr. Il-JTIs jirrigwardaw ċerti setturi ewlenin fejn l-istrumenti attwali la għandhom l-importanza u lanqas il-ħeffa meħtieġa sabiex jippermettu li l-Ewropa żżomm jew tikseb pożizzjoni vantaġġuża fil-kompetizzjoni globali. Dawn huma setturi li fihom finanzjament nazzjonali, Ewropew u privat tar-riċerka jista' jwassal għal valur miżjud sostanzjali, speċjalment jekk wieħed iħeġġeġ iż-żieda fl-ispejjeż privati għar-Riċerka u l-Iżvilupp.

2.4

Iċ-ċelloli tal-fjuwil huma konvertituri ta' l-enerġija ta' effiċjenza kbira, li kapaċi jwasslu għal tnaqqis sostanzjali tal-gassijiet b'effett ta' serra u tal-pollutanti. Huma joffru flessibilità fit-taħlita ta' l-enerġija peress li jistgħu jitħaddmu bl-idroġenu u fjuwils oħra bħall-gass naturali, l-etanol u l-metanol, biex b'hekk jikkontribwixxu b'mod deċiżiv għall-ħarsien ta' l-ambjent u għall-ġlieda kontra t-tniġġis.

2.5

Rigward is-settur ta' ċelloli tal-fjuwil u ta' l-idroġenu, l-Impriża Konġunta taċ-Ċelloli tal-Fjuwil u l-Idroġenu għandha l-għan ewlieni li tikkontribwixxi għall-iżvilupp tal-kompetenzi essenzjali għas-settur u b'hekk issaħħaħ il-kompetittività ta' l-Ewropa. Ir-regolament propost jipprovdi l-qafas ġuridiku meħtieġ sabiex titwaqqaf Impriża Konġunta ta' dan it-tip.

2.6

L-Impriża Konġunta taċ-Ċelloli tal-Fjuwil u l-Idroġenu tikkontribwixxi wkoll għall-implimentazzjoni tal-Pjan ta' Azzjoni dwar it-Teknoloġiji Ambjentali (ETAP), imsemmi fil-Komunikazzjoni COM(2004) 38 finali, li inkludiet din il-pjattaforma teknoloġika fost l-azzjonijiet prijoritarji ta' l-ETAP.

3.1

L-iskarsezza ta' l-enerġija u l-insikurezza kostanti tas-sorsi ta' provvista jikkompromettu l-kwalità tal-ħajja taċ-ċittadini u s-salvagwardja tal-kondizzjonijiet tal-kompetittività ta' l-impriżi Ewropej. Fil-futur, dawn il-fatturi jista' jkollhom implikazzjonijiet gravi, li jwasslu għal instabiltà permanenti u żieda fil-prezzijiet tar-riżorsi enerġetiċi.

3.2

Għalhekk, iċ-ċelloli tal-fjuwil li jaħdmu bl-idroġenu huma ta' interess kbir għall-ġejjieni; fil-fatt, minbarra li jippermettu diversifikazzjoni tas-sorsi disponibbli ta' l-enerġija, huma wkoll konvertituri ta' l-enerġija li ma jniġġsux, peress li meta jaħdmu jiġġeneraw biss fwar. It-tipi l-oħra ta' ċelloli tal-fjuwil, li jużaw il-gass naturali jew fjuwils fossili oħra, inaqqsu wkoll l-emissjonijiet minħabba li jużaw inqas fjuwil bħala riżultat ta' l-effiċjenza ogħla tagħhom.

3.3

L-introduzzjoni ta' l-idroġenu bħala mezz flessibbli għat-twassil ta' l-enerġija tista' tikkontribwixxi b'mod pożittiv għas-sigurtà ta' l-enerġija u biex tistabbilizza l-prezzijiet ta' l-enerġija billi dan jista' jiġi prodott minn kwalunkwe sors primarju ta' l-enerġija, u għalhekk jista' jdaħħal id-diversità fit-taħlita tat-trasport, li bħalissa hija 98 % dipendenti miż-żejt.

3.4

Fuq livell globali, fl-2005, in-negozju tas-settur taċ-ċelloli tal-fjuwil kien ta' madwar EUR 300 miljun, li minnhom 12 % biss huma għall-Ewropa; l-investiment globali fis-settur tar-riċerka huwa stmat għal EUR 700 miljun, li 78 % minnhom jsir fl-Amerika ta' Fuq u 10 % biss fl-Ewropa.

3.5

L-istruttura preżenti ta' l-industriji taċ-ċelloli tal-fjuwil u l-idroġenu fl-Ewropa m'hijiex sodisfaċenti, għalkemm l-UE diġà investiet ammont konsiderevoli ta' fondi pubbliċi; dan is-suġġett kien inkluż fil-portafoll tar-riċerka dwar l-enerġija u t-trasport tas-Seba' Programm Qafas. L-isforz Ewropew fil-qasam tar-riċerka għadu lura ħafna meta mqabbel ma' reġjuni oħra fid-dinja; skond studju Komunitarju, (il-proġett “HyLights” tad-DĠ TREN) l-Ewropa hija mill-inqas ħames snin lura meta mqabbla mal-Ġappun u ma' l-Amerika ta' Fuq, rigward vetturi mgħammra b'ċelloli tal-fjuwil.

3.6

Mingħajr spinta ġdida u konkreta fis-settur tar-Riċerka u l-Iżvilupp, l-iżvilupp industrijali ta' settur tant fundamentali bħalma huwa dak taċ-ċelloli tal-fjuwil u l-idroġenu jista jaqa' lura fit-tiġrija fil-konfront tal-kompetituri globali, u dan ikollu konsegwenzi negattivi fuq l-iżvilupp industrijali u fuq l-impjiegi fis-settur.

3.7

Il-problemi prinċipali li joħorġu mill-analiżi u l-konsultazzjonijiet imwettqa mill-Kummissjoni huma r-riżultat tal-kumplessità tar-riċerki meħtieġa għas-settur u n-nuqqas ta' ftehim konkret fil-livell Komunitarju għal pjan ta' investiment fit-tul.

3.8

F'din is-sitwazzjoni, meta nqisu l-ħidma li hija meħtieġa fil-qasam ta' l-innovazzjoni li għandha bżonn riżorsi konsiderevoli, jidher biċ-ċar li l-ebda impriża jew istituzzjoni ma tista' tmexxi waħedha r-riċerki meħtieġa.

3.9

Il-metodi disponibbli attwalment, minn barra li m'humiex biżżejjed, m'humiex qegħdin jintużaw bl-aħjar mod — xhieda ta' dan huma l-lakuni tal-programmi u/jew duplikazzjonijiet inutli; dawn ir-riżorsi m'humiex biżżejjed biex jiffinanzjaw programm fuq skala kbira fil-livell ta' l-UE.

3.10

Barra minn hekk, is-settur Ewropew taċ-ċelloli tal-fjuwil m'huwiex ikkoordinat biżżejjed bejn il-pajjjiżi u s-setturi ta' attivitajiet differenti (il-qasam universitarju, l-industriji ġodda, l-SMEs ta' teknoloġija għolja, eċċ.) u dan jillimita l-iskambju u l-ġbir ta' l-għarfien u l-esperjenza, u l-iżviluppi teknoloġiċi ġodda meħtieġa għat-titjib tal-kapaċità tal-materjali u t-tnaqqis ta' l-ispejjeż li jippermettu li jintlaħqu l-aspettativi tal-klijenti potenzjali.

3.11

L-għażla li r-riċerka fis-settur taċ-ċelloli tal-fjuwil u l-idroġenu tingħata dimensjoni Ewropea hija essenzjali; fil-fatt jidher li din hija l-unika soluzzjoni possibbli sabiex jingħelbu l-isfidi diffiċli li jkollu jaffronta dan is-settur.

3.12

L-għażla ta' impriża konġunta pubblika/privata għandha tippermetti li r-Riċerka u l-Iżvilupp Komunitarji tas-settur li jagħmlu qabża lejn riċerka effiċjenti li llum il-ġurnata tiltaqa' ma' ċerti diffikultajiet sabiex tilħaq il-massa kritika meħtieġa. Dan jidher li huwa essenzjali biex tingħeleb il-frammentazzjoni attwali tal-programmi ta' riċerka fl-Istati Membri differenti, li m'humiex kapaċi jilħqu l-massa kritika meħtieġa minħabba li m'għandhomx ir-riżorsi biex jiffinanzjaw il-programmi neċessarji.

4.1

Il-punt ta' referenza għall-programmi ta' riċerka huwa s-Seba' Programm Qafas. Biex tinkiseb ekonomija kompetittiva u dinamika, hemm bżonn li l-investiment fir-Riċerka u l-Iżvilupp jingħata impetu ġdid.

4.2

Ir-regolament propost hu konsistenti mal-politiki Komunitarji fil-qasam tar-riċerka u ma' l-Istrateġija ta' Lisbona (kompetittività), kif ukoll ma' l-għanijiet ta' Barċellona (spejjeż iddedikati għar-riċerka) li jipprevedu investiment ta' 3 % tal-PGD sa l-2010.

4.3

Barra minn hekk, jidher li huwa konsistenti wkoll mal-komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-inizjattiva “Politika ta' l-Enerġija għall-Ewropa”, li tnediet f'Jannar 2007, kif ukoll mal-Pjan Strateġiku Ewropew għat-Teknoloġija ta' l-Enerġija (il-pjan SET) li dwaru bħalissa l-Kumitat qiegħed iħejji opinjoni (1), u li għandu jservi ta' pedament għall-orjentazzjonijiet rigward it-teknoloġiji ta' l-enerġija għall-għaxar snin li ġejjin. Huwa konsistenti wkoll ma' punti oħra ta' l-azzjoni Komunitarja bħalma huma l-ambjent u l-iżvilupp sostenibbli.

5.1

Ir-regolament propost tal-Kunsill li li jwaqqaf Impriża Konġunta taċ-Ċelloli tal-Fjuwil u l-Idroġenu, COM(2007) 571 finali, jirreferi għad-dispożizzjonijiet tas-Seba' Programm Qafas (FP7), kopert bid-Deċiżjoni Nru 1982/2006/KE, li jipprevedu kontribuzzjoni Komunitarja għat-twaqqif ta' sħubiji pubbliċi/privati fit-tul fuq skala Ewropea fis-settur tar-riċerka.

5.2

Dawn is-sħubiji taħt forma ta' JTI (Inizjattivi Teknoloġiċi Konġunti) jirriżultaw minn dawk li qabel kienu l-“Pjattaformi Teknoloġiċi Ewropej” (ETPs).

5.3

Il-Kunsill, -fid-Deċiżjoni 2006/971/KE tiegħu dwar il-Programm Speċifiku “Kooperazzjoni”, enfasizza l-ħtieġa li jitwaqqfu sħubiji pubbliċi/privati u identifika sitt setturi li fihom il-ħolqien ta' inizjattivi teknoloġiċi konġunti ikun xieraq fid-dawl tat-tnedija mill-ġdid tar-riċerka Ewropea:

5.4

Fil-kuntest ta' din l-istrateġija ġenerali, il-proposta għar-Regolament li qiegħda tiġi eżaminata (COM(2007) 571 finali tipprevedi l-implimentazzjoni ta' l-Inizjattiva Teknoloġika Konġunta dwar iċ-Ċelloli tal-Fjuwil u l-Idroġenu permezz tat-twaqqif ta' l-Impriża Konġunta taċ-Ċelloli tal-Fjuwil u l-Idroġenu.

5.5

L-Impriża Konġunta hija kkunsidrata bħala korp internazzjonali b'personalità ġuridika skond l-Artikolu 22 tad-Direttiva 2004/17/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-31 ta' Marzu 2004 u skond l-Artikolu 15 tad-Direttiva 2004/18/KE. Is-sede tagħha tkun fi Brussel u l-attivitajiet tagħha jispiċċaw fil-31 ta' Diċembru 2017, ħlief f'każ ta' estensjoni permezz ta' deċiżjoni mill-Kunsill li temenda r-Regolament preżenti.

5.6

L-għanijiet prinċipali tal--Kummissjoni għat-twaqqif ta' din l-Impriża Konġunta huma spjegati fid-dettall fl-Artikolu I.2 fl-Istatuti ta' l-Impriża Konġunta, li huma annessi mar-Regolament propost:

6.1

Il-proposta tiġbor fiha Regolament tal-Kunsill flimkien ma' Anness li fih hemm l-Istatuti ta' l-Impriża Konġunta. Din hija msejsa fuq l-Artikolu 171 tat-Trattat. L-Impriża Konġunta ser tkun korp Komunitarju, li karta tal-bilanċ tiegħu ser tkun koperta mill-Artikolu 185 tar-Regolament (KE, Euratom) Nru 1605/2002 tal-Kunsill. Tajjeb li minn issa 'l quddiem, wieħed jikkunsidra l-fatt li din l-inizjattiva, minħabba n-natura tagħha, tikkonċerna lis-sħubiji pubbliċi/privati b'kontribuzzjoni kbira mis-settur privat li tkun tikkorrispondigħal ammont mill-inqas ugwali għall-kontribuzzjoni tas-settur pubbliku.

7.1

Il-membri fundaturi ta' l-Impriża Konġunta huma:

7.2

Wara li titwaqqaf l-Impriża Konġunta, ikun possibbli li kwalunkwe grupp xjentifiku li jirrappreżenta l-organizzazzjonijiet ta' riċerka, mingħajr ma jagħmel l-ebda profitt, isir membru tagħha bil-kundizzjoni li tkun twaqqfet entità li li tirrappreżenta l-Komunità Xjentifika.

8.1

L-ispejjeż amministrattivi ta' l-Impriża Konġunta, spjegati fid-dettall fl-Artikolu 5 tar-Regolament, huma ffinanzjati b'mod ugwali mill-membri fundaturi.

8.2

L-ispejjeż operazzjonali tar-Riċerka u l-Iżvilupp għandhom ikunu ffinanzjati b'mod ugwali permezz tal-kontribuzzjoni finanzjarja tal-Komunità u permezz ta' kontribuzzjonijiet f'oġġetti mill-entitajiet ġuridiċi privati li jipparteċipaw fl-attivitajiet, li jikkorrispondu għal ammont mill-inqas ugwali għall-kontribuzzjonijiet tal-Komunità.

8.3

Il-kontribuzzjoni massima tal-Komunità għall-ispejjeż amministrattivi u l-ispejjeż għat-tħaddim ta' l-Impriża Konġunta għandha tkun ta' EUR 470 miljun. Il-Kumitat jistma li t-total ta' din is-somma seta' kien ikbar meta wieħed iqis l-importanza tar-riċerka, li hija involuta fih din il-JTI. L-ispejjeż amministrattivi huma stmati li ma jaqbżux l-EUR 20 miljun. Il-kontribuzzjonijiet għandhom jiġu mill-Programm Speċifiku “Kooperazzjoni” li jimplimenta s-Seba' Programm Qafas għar-riċerka, l-iżvilupp teknoloġiku u d-dimostrazzjoni (2007-2013) skond id-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 54(2)(b) tar-Regolament (KE, Euratom) Nru 1605/2002.

8.4

F'każ li jitwaqqaf Grupp Xjentifiku (ara punt 7.2), għandu jikkontribwixxi 1/12 ta' l-ispejjeż amministrattivi; f'dan il-każ, il-kontribuzzjoni tal-Kummissjoni għandha tonqos korrispondentement.

8.5

Ħlief f'każ li finanzjament ikun żgurat għal wara l-2013 (id-data meta jasal fi tmiemu s-Seba' Programm Qafas), il-proġetti, li għalihom ikun ġie ffirmat ftehim ta' finanzjament mhux aktar tard mill-31 ta' Diċembru 2013 biss ikunu jistgħu jitkomplew bejn l-2014 u l-2017.

9.1

Il-KESE jappoġġja d-deċiżjoni li titwaqqaf l-Impriża Konġunta taċ-Ċelloli tal-Fjuwil u l-Idroġenu u japprova l-proposta għar-Regolament COM(2007) 571 finali li hija marbuta magħha. Huwa jixtieq jenfasizza qabel kollox l-importanza għall-Unjoni Ewropea ta' din l-istrateġija proposta għall-investiment u l-koordinazzjoni tar-riċerka li twassal, fil-każ ta' din il-JTI, sabiex tikber d-diversifikazzjoni fil-konsum ta' l-enerġija, b'mod partikulari fis-settur tat-trasport (6).

9.2

Kif il-Kumitat diġà stqarr f'opinjonijiet dwar Regolamenti oħra fuq id-Deċiżjoni 2006/971/KE tal-Kunsill dwar il-Programm Speċifiku “Kooperazzjoni”, il-KESE huwa tal-fehma li tnedija mill-ġdid ta' l-investiment għar-Riċerka u l-Iżvilupp huwa mod xieraq kif l-impriżi jiġu pprovduti b' qafas ta' referenza ċert li jagħmilha possibbli li tingħeleb il-frammentazzjoni attwali tal-finanzjament Komunitarji u jevita li l-programmi jkunu sparpaljati.

9.3

Sa mill-bidunett — kif xehed ukoll f'bosta opinjonijiet — il-KESE appoġġja bis-sħiħ il-ħtieġa għal impenn dejjem ikbar min-naħa ta' l-UE fil-qasam tar-Riċerka u l-Iżvilupp. Peress illi m'huwiex possibbli nsemmu r-referenzi kollha, se nsemmu biss l-aktar żewġ opinjonijiet reċenti dwar dan is-suġġett, li kienu approvati b'maġġoranza wiesgħa matul l-aħħar sessjoni plenarja,li nżammet fl-24 u l-25 ta' Ottubru 2007 dwar l-Impriżi Konġunti CLEAN SKY u ENIAC.

9.4

B'mod ġenerali: fl-opinjoni tiegħu (7) dwar “Il-Green Paper dwar iż-Żona Ewropea tar-Riċerka: Perspettivi Ġodda”, il-KESE jistqarr li “jappoġġja l-objettiv li tinħoloq infrastruttura xjentifika u teknoloġika ta' livell dinji, iżda din trid tkun appoġġjata minn finanzjament affidabbli u fit-tul”, filwaqt li jinnota li “Is-suċċess u l-għan ta' dan l-investiment jiddependi fuq il-parteċipazzjoni ta' l-istituti u l-gruppi universitarji rilevanti fl-Istati Membri, u fuq il-parteċipazzjoni b'impenn ta' l-industrija fi proġetti tat-tekonoloġija”.

9.5

B'mod speċifiku: fl-opinjoni tiegħu (8) dwar “Il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni lill-Kunsill u lill-Parlament Ewropew — Rapport ta' progress dwar l-użu tal-bijokarburanti — Rapport dwar il-progress miksub fl-użu tal-bijokarburanti u karburanti oħra minn sorsi rinnovabbli fl-Istati Membri ta' l-Unjoni Ewropea”, il-KESE jsostni bil-qawwa l-importanza ta' l-iżvilupp tal-programmi ta' riċerka relatati mas-suġġett diskuss fir-regolament preżenti.

9.5.1

Fl-opinjoni, il-KESE jistqarr li huwa “jqis li huwa neċessarju li tingħata attenzjoni speċjali lir-riċerka fis-settur tal-bijokarburanti, b'mod partikulari dawk tat-tieni ġenerazzjoni, mingħajr ma jiġu ssagrifikati possibbiltajiet oħra bħall-iżvilupp ta' l-idroġenu solari jew miksub mill-bijomassa”.

9.5.2

Jissokta billi jgħid li “Minkejja l-iżvilupp reċenti tar-riċerka fil-qasam tal-produzzjoni ta' l-idroġenu mill-bijomassa, anke bl-għajnuna tal-bijoteknoloġija, jew minn sorsi rinnovabbli, il-possibbiltà ta' użu u bejgħ kummerċjali fuq firxa wiesgħa tal-karrozzi li jaħdmu bl-idroġenu tkun iddeterminata wkoll mill-ispejjeż għoljin tax-xiri taċ-ċelluli tal-karburant”, u jiddikjara li “Sabiex l-idroġenu jsir alternattiva enerġetika ekonomikament prattikabbli hemm bżonn li jitbaxxew l-ispejjeż tal-produzzjoni”. Il-Kumitat imbagħad jistqarr li “jemmen li għandha tiġi appoġġjata r-riċerka fl-ambitu tat-teknoloġiji relatati mal-biofuel cell, fi kliem ieħor iċ-ċelluli b'karburant bijoloġiku li jużaw il-bijokatalizzaturi sabiex jaqilbu l-enerġija kimika fl-elettriku”.

10.1

Fid-dawl tas-sistema ta' finanzjamenti multipli u komposti li ġiet implimentata u tal-volum importanti ta' riżorsi Komunitarji involuti, il-Kumitat huwa ta' l-opinjoni li tkun idea tajba li jiġi definit aħjar l-użu u l-allokazzjoni tal-prodotti finali tar-riċerka. Għal dan il-għan, il-kwistjoni tal-brevetti u tal-proprjetà intellettwali, bħalma jiġu definiti fl-Artikolu 17 tar-regolament propost u fl-Artikolu 1.24 ta' l-Istatuti ta' l-Impriża Konġunta mehmuża mar-regolament, li jillimitaw ruħhom li jiffissaw biss ċerti prinċipji, jistħoqqilhom jiġu żviluppati b'mod iżjed preċiż u iżjed espliċitu minħabba r-riskju li huma wieħed mill-punti delikati għall-implimentazzjoni u l-ħidma tal-JTI taċ-Ċelloli tal-Fjuwil u l-Idroġenu. Dan in-nuqqas kien diġà ġie diskuss mill-KESE fl-opinjonijiet li jikkonċernaw it-twaqqif ta' l-Impriżi Konġunti IMI u Clean Sky. Fil-JTI attwali, dan in-nuqqas jista' jsir iżjed sensittiv milli diġà hu f'każ li l-prodott finali li jirriżulta mir-riċerka jkun ta' interess għall-impriżi li jkunu f'kompetizzjoni diretta fis-suq, b'mod partikulari l-kostrutturi tal-karozzi, li bosta minnhom ser jagħmlu parti mill-Impriża Konġunta. Minħabba fl-importanza tal-finanzjament Komunitarju, tajjeb li wieħed jirrifletti dwar xi mekkaniżmi li jiffavorixxu dħul fuq l-investiment Ewropew jew ta' l-inqas li din il-kwistjoni tidher fid-dokument li qiegħed jiġi eżaminat.

10.2

Hekk kif inhu indikat fil-punt 5.2, il-JTIs żviluppaw minn dawk li qabel kienu l- Pjattaformi Teknoloġiċi Ewropej (ETPs). Issa dawn ta' l-aħħar mhux dejjem laħqu l-għan li tpoġġa fir-responsabbiltà tagħhom — dak li jniedu mill-ġdid b'mod strateġiku r-riċerka fl-Ewropa. It-twaqqif tal-JTIs bażikament huwa msejjes fuq xi diffikultajiet li l-ETPs jistgħu affrontaw, li r-rwol tagħhom essenzjalment kien li jipprovdu kontribuzzjoni fundamentali lill-industrija fil-qasam tal-kompetittività.

10.2.1

Minn din il-perspettiva l-KESE jiddispjaċih li fil-proposta tal-Kummissjoni kien hemm in-nuqqas ta' qafas iżjed dettaljat dwar ix-xogħlijiet imwettqa qabel min-naħa tal-Pjattoformi Teknoloġiċi Ewropej (ETPs); ma hemm l-ebda evalwazzjoni, l-ebda referenza għar-riżultati miksuba u l-ebda referenza biblijografika. Evalwazzjoni serja bl-għan li jiġu istabbiliti bi preċiżjoni r-raġunijiet għal xi diffikultajiet li jistgħu jiltaqgħu magħhom l-ETPs kienet tkun ideali biex jiġu evitati l-problemi fl-inizjattiva l-ġdida.

10.3

Sabiex jitwettqu l-għanijiet allokati lill-JTI taċ-Ċelloli tal-Fjuwil u l-Idroġenu u biex jinkiseb l-akbar potenzjal possibbli li din l-inizjattiva l-ġdida tirrappreżenta, il-KESE huwa tal-fehma li huma meħtieġa dawn li ġejjin:

9.8.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 204/24

9.8.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 204/24

9.8.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 204/25

9.8.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 204/25

1.1

Il-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew (KESE) jinnota li approċċ integrat għan-netwerks trans-Ewropej (TENs) huwa mod wieħed kif jista' jinkiseb l-objettiv ta' żvilupp sostenibbli fl-Unjoni Ewropea.

1.2

Il-KESE huwa konvint li approċċ integrat jista' jħaffef l-implimentazzjoni tan-netwerks trans-Ewropej ippjanati u jnaqqas l-ispejjeż ta' kostruzzjoni assoċjati magħha, meta mqabbel ma' l-approċċ li ma jqisx l-effetti ta' sinerġija possibbli bejn it-tipi differenti ta' netwerks.

1.2.1

B'rabta ma' dan il-fatt, il-Kumitat isejjaħ lill-Kummissjoni Ewropea biex tressaq proposti li jwessgħu l-ambitu ta' għajnuna finanzjarja għall-approċċi integrati, fil-forma ta' “fond b'approċċ integrat” għan-netwerks trans-Ewropej (kollha kemm huma, inklużi l-fergħat tan-netwerks), qabel ir-reviżjoni li ġejja ta' nofs it-term.

1.3

Wara li evalwa l-kundizzjonijiet għal approċċ integrat li jkopri t-TENs kollha, il-KESE jemmen li l-konverġenza bejn is-setturi (1) hija meħtieġa jekk ser tintlaħaq sinerġija wiesgħa bejn in-netwerks trans-Ewropej. Fil-fehma tal-Kumitat kundizzjoni ewlenija oħra għal approċċ integrat iktar effettiv hija t-tlestija kemm jista' jkun kmieni ta' l-istruttura ta' dawn in-netwerks.

1.4

Il-KESE jissuġġerixxi li jitwessa' l-kontenut tal-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni permezz ta' analiżi li tistudja sa liema punt is-sħubija tat-12-il Membru ġdid affettwat il-possibilità ta' l-adozzjoni ta' approċċ integrat f'dawn il-pajjiżi u l-kamp ta' l-applikazzjoni tiegħu.

1.5

Il-Kumitat jinnota li approċċ integrat għan-netwerks trans-Ewropej jista' jġib miegħu benefiċċji kbar, bħal:

1.6

Il-KESE jaħseb li r-riċerka xjentifika li fiha kemm inizjattivi Komunitarji kif ukoll nazzjonali għandha rwol partikularment importanti fl-ottimizzazzjoni ta' l-effetti ta' approċċ integrat għan-netwerks trans-Ewropej. B'rabta ma' dan, il-Kumitat jinnota li r-riċerka attwali hija maqsuma bejn approċċ tematiku u approċċ settorjali. Il-KESE għalhekk isejjaħ lill-Kummissjoni u lill-Kunsill biex ifasslu u jimplimentaw programmi Ewropej ta' riċerka xjentifika sabiex jidentifikaw sinerġiji bejn it-tipi kollha differenti ta' netwerks li jagħmlu parti mit-TENs.

1.7

Meta wieħed iqis li f'xi Stati Membri ta' l-UE teżisti “sinsla” tan-netwerks tal-fibra ottika biex jintlaħqu l-ħtiġijiet teknoloġiċi ta' ċerti infrastrutturi nazzjonali (bħan-netwerks ta' l-elettriku u tal-ferroviji), il-KESE huwa konvint li, jekk jiġi adottat approċċ integrat, dawn in-netwerks tal-fibra ottika ser ikollhom jintużaw iktar għal finijiet kummerċjali (servizzi tat-telekomunikazzjoni, it-trasmissjoni ta' informazzjoni, eċċ.).

1.7.1

Fl-istess waqt, il-Kumitat jemmen li, bil-mira li jiġi adottat approċċ integrat, l-iżvilupp attiv ta' l-infrastruttura lokali li attwalment qiegħed isir f'għadd kbir ta' Stati Membri għandu jintuża sabiex jissaħħaħ l-iżvilupp ta' netwerks ta' aċċess tal-fibra ottika u sabiex tinbena infrastruttura lokali intelliġenti (2). Parti integrali ta' din l-infrastruttura għandha tkun mappa integrata GIS (3). Dan għandu jirriżulta f'approċċ integrat għall-infrastruttura tan-netwerk lokali msejjes fuq sistema ta' l-IT (sistema ta' ġestjoni ta' l-infrastruttura intelliġenti — IIMS).

1.8

Il-Kumitat jipproponi li fil-pjanijiet tagħha, il-Kummissjoni tqis it-teknoloġiji integrati għall-gass naturali rinnovabbli u l-ġenerazzjoni ta' l-enerġija li ma tagħmilx ħsara lill-ambjent għal approċċ integrat lejn in-netwerks trans-Ewropej. Dawn it-teknoloġiji, li jwasslu l-ġenerazzjoni ta' l-elettriku eqreb lejn l-utent aħħari, jistgħu jnaqqsu l-emissjonijiet tas-CO2.

1.8.1

Dan l-approċċ għandu jimmira lejn riżultati f'termini ta' sinerġija, koordinazzjoni u tifdil/ffrankar, li huma possibbli permezz ta' l-iżvilupp tal-gass u l-bijoteknoloġiji.

1.9

Meta wieħed jikkunsidra s-sinerġija potenzjali tan-netwerks trans-Ewropej ta' l-enerġija fl-Istati Baltiċi bħala membri ġodda ta' l-UE, il-KESE jemmen li approċċ integrat għandu jadotta miżura partikulari waħda li tista' tiġi implimentata malajr u jinbena pont ta' l-enerġija sabiex is-sistemi ta' l-Istati Baltiċi jiġu integrati ma' dawk ta' l-UE. Madankollu, fuq perijodu fit-tul (2020) huwa importanti li ma jinħolqux spejjeż iżolati (stranded costs)  (4) min-netwerks ta' trasmissjoni attwali.

2.1

L-iżvilupp, il-ħolqien ta' konnessjonijiet u l-integrazzjoni u l-koordinazzjoni aħjar ta' l-iżvilupp ta' l-infrastrutturi Ewropej ta' l-enerġija, it-trasport u t-telekomunikazzjoni huma objettivi ambizzjużi u hemm referenza għalihom fit-Trattat (5) u fil-Linji Gwida għat-tkabbir u l-impjieg (6) msejsa fuq l-Istrateġija ta' Lisbona.

2.2

L-Artikoli 154-156 tat-Trattat u l-Linji Gwida għat-tkabbir u l-impjieg fihom objettiv għall-iżvilupp, il-ħolqien ta' konnessjonijiet, l-integrazzjoni u l-koordinazzjoni aħjar ta' l-infrastrutturi Ewropej ta' l-enerġija, it-trasport u t-telekomunikazzjoni.

2.3

Dawn id-dispożizzjonijiet fit-Trattat u l-linji gwida msemmija fuq jifformaw il-baż ta' l-idea għal “netwerks trans-Ewropej tat-trasport, ta' l-enerġija jew tat-telekomunikazzjoni” li “huma bħal sistema ta' ċirkolazzjoni tad-demm għall-ekonomiji tagħna”.

2.4

Bil-għan li jinkiseb l-ikbar benefiċċju possibbli min-netwerks trans-Ewropej, b'mod partikulari sabiex l-UE tkun iktar kompetittiva, f'Lulju 2005 il-Kummissjoni Ewropea ħatret grupp ta' tmexxija stabbilit b'mod speċjali bil-għan li jiddefinixxi approċċ komuni għall-koordinazzjoni aħjar ta' l-inizjattivi Komunitarji varji li jappoġġjaw il-ħidma fuq in-netwerks trans-Ewropej tat-trasport, l-enerġija u t-telekomunikazzjoni.

2.4.1

Il-Grupp ta' Tmexxija analizza b'mod partikulari dawn il-kwistjonijiet:

2.5

Is-suġġett ta' l-opinjoni tal-KESE mfissra hawn isfel huwa l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni COM(2007) 135 finali “Netwerks trans-Ewropej: Lejn approċċ integrat” — ir-riżultat tal-ħidma tal-Grupp ta' Tmexxija.

3.1.1

Wara t-tkabbir l-iktar reċenti ta' l-UE fl-2007, it-TEN-T issa fih 30 proġett prijoritarju li għandhom jitlestew sa l-2020. Barra minn hekk, il-Kummissjoni reċentement enfasizzat in-neċessità li n-netwerk tat-trasport trans-Ewropew jiġi estiż għall-pajjiżi ġirien (7).

3.1.2

Id-dati tat-tlestija għal dawn il-proġetti ewlenin qed jaqgħu lura mill-iskedi oriġinali. Minkejja l-fatt li wħud minn dawn il-proġetti tlestew jew attwalment dalwaqt jitlestew (8), ir-ritmu ta' kostruzzjoni ta' rotot tat-trasport li jitqiesu prijoritarji għadu miexi bil-mod wisq. L-opinjoni fuq inizjattiva proprja tal-KESE (9) tiddeskrivi fid-dettall ir-raġunijiet għal dan.

3.1.3

Minn dawn it-30 proġett prijoritarju, 18 huma proġetti fuq linji tal-ferrovija u 2 huma relatati mal-passaġġi ta' l-ilma intern u proġetti tat-tbaħħir. Għaldaqstant ingħatat prijorità għolja lil dawk il-mezzi tat-trasport li l-inqas li jagħmlu ħsara lill-ambjent. Mapep inklużi fi studju li twettaq mill-ECORYS għall-Kummissjoni (10) juru l-progress li sar sal-lum fit-30 proġett prijoritarju u l-progress li għandu jsir sa tmiem il-perijodu qafas finanzjarju multi-annwali fl-2013. Dawn il-mapep juru kemm għadu lura biex jitlesta n-netwerk.

3.1.4

Il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni (is-suġġett ta' din l-opinjoni) tevalwa r-riżorsi finanzjarji użati sabiex jiġi implimentat it-TEN-T matul il-perijodu finanzjarju 2000-2006 u tippreżenta l-mekkaniżmi finanzjarji taħt il-qafas finanzjarju multi-annwali 2007-2013. L-ammont ta' EUR 8 013 biljun ġie allokat direttament mill-baġit ta' l-UE għall-iżvilupp ta' netwerk tat-trasport trans-Ewropew f'dan il-perijodu finanzjarju.

3.1.5

Il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali (ERDF) u l-Fond ta' Koeżjoni ser ikomplu jkunu s-sorsi ewlenin ta' għajnuna Komunitarja għall-ko-finanzjar ta' proġetti tan-netwerk tat-trasport trans-Ewropew matul il-perijodu ta' programmar 2007-2013. F'termini ġenerali, il-kontribut tal-Komunità għall-implimentazzjoni tan-netwerk tat-trasport trans-Ewropew għandu jikkonċentra fuq is-sezzjonijiet trans-konfinali u fejn hemm konġestjoni.

3.1.6

Il-Bank Ewropew ta' l-Investiment (BEI) ser ikompli jiffinanzja l-infrastruttura tat-trasport permezz ta' self u ta' strument speċifiku ta' garanzija li għandu baġit ta' EUR 500 miljun taħt il-fondi tal-BEI stess u EUR 500 miljun taħt il-baġit tan-netwerk tat-trasport trans-Ewropew (jiġifieri 6,25 % ta' l-ammont totali disponibbli).

3.2.1

F'Jannar 2007, fil-“Programm ta' Interkonnessjonijiet Prijoritarji”, il-Kummissjoni evalwat il-progress li sar fuq proġetti ta' interess Ewropew. Fil-każ ta' l-elettriku, ma sarx wisq progress — 12 minn 32 proġett qed jimxu skond l-iskeda, u ħamsa biss huma kważi lesti għal kollox (11).

3.2.2

Fejn jidħol il-gass, is-sitwazzjoni tidher li hija aħjar — seba' minn għaxar proġetti għandhom jitlestew sa l-2010-2013. Min-naħa l-oħra, 29 terminal u faċilità għall-ħżin ta' l-LNG (12) qegħdin lura — disa' proġetti ġew abbandunati, u x-xogħol fuq ħamsa oħra twaqqaf.

3.2.2.1

Il-Kummissjoni identifikat il-kumplessità ta' l-ippjanar u proċeduri oħrajn ta' awtorizzazzjoni bħala r-raġuni ewlenija għad-dewmien u n-nuqqasijiet. Raġunijiet oħra jinkludu l-oppożizzjoni ta' l-opinjoni pubblika, riżorsi finanzjarji mhux suffiċjenti u l-istruttura ta' kumpaniji ta' l-enerġija integrati vertikalment.

3.2.3

Qabel l-2013, l-UE ser ikollha tinvesti, mill-inqas EUR 30 biljun fl-infrastruttura (EUR 6 biljun għan-netwerks ta' l-elettriku, EUR 19-il biljun għal pipelines tal-gass u EUR 5 biljun għal terminals tal-Gass Naturali Likwefat (LNG)), jekk il-prijoritajiet imsemmija jridu jiġu implimentati bis-sħiħ. L-investiment huwa essenzjali mhux biss fil-kapaċità transkonfinali iżda wkoll fil-kapaċità ta' produzzjoni ta' l-enerġija.

3.2.4

Il-baġit ta' l-UE joffri appoġġ finanzjarju għal investimenti fit-TEN-E, li jista' jingħata biss f'każijiet speċjali u ġġustifikati. Il-fondi jiġu mil-linja tal-baġit allokata esklużivament għan-netwerks trans-Ewropej u mill-Fondi ta' Koeżjoni u dawk Strutturali. (Il-fondi jirrappreżentaw iktar minn terz tal-baġit u l-għan tagħhom huwa li jiffinanzjaw proġetti ta' żvilupp reġjonali, inklużi netwerks ta' l-enerġija).

3.2.5

L-investimenti jiġu appoġġjati wkoll permezz ta' strumenti finanzjarji oħrajn (fondi, kreditu). Il-Bank Ewropew ta' l-Investiment huwa s-sors ewlieni ta' fondi għan-netwerks trans-Ewropej. Mill-1993 sa tmiem l-2005 ftehimiet ta' kreditu pprovdew total ta' EUR 69,3 biljun f'fondi għan-netwerks trans-Ewropej kollha, li minnhom EUR 9,1 biljun ġie allokat għan-netwerks ta' l-enerġija.

3.3.1

Min-netwerks TEN kollha, l-iktar avvanzati fil-kostruzzjoni ta' l-infrastruttura tagħhom huma n-netwerks tat-telekomunikazzjoni (eTEN). Is-servizzi tat-telekomunikazzjoni nfetħu progressivament għall-kompetizzjoni mill-1988 u l-impatt kien drammatiku. Iktar kompetizzjoni stimolat l-investiment, l-innovazzjoni, il-ħolqien ta' servizzi ġodda u tnaqqis sinifikanti fil-prezzijiet għall-konsumatur.

3.3.2

Daż-żmien, l-investment qed ikun ikkonċentrat fuq l-aġġornament tan-netwerks attwali għall-ġenerazzjoni li jmiss, it-tiftiħ ta' infrastruttura mowbajl tat-tielet ġenerazzjoni u ta' servizzi oħra bla fil, u t-twassil tal-broadband għal żoni rurali ta' l-UE.

3.3.2.1

L-investiment jista' jinvolvi l-installazzjoni ta' netwerks tal-fibra ottika, fejn xogħlijiet ċivili u l-installazzjoni minn ġewwa tal-kejbils jirrappreżentaw 70 % ta' l-ispejjeż kollha għat-tiftiħ. Il-kostruzzjoni ta' linji tal-ferrovija, toroq jew linji ta' l-enerġija tista' tiffaċilita l-finalizzazzjoni ta' dawn in-netwerks f'żoni fejn is-servizz huwa minimu.

3.3.3

L-isfida ewlenija għan-netwerk Ewropew tat-telekomunikazzjoni hija li jitnaqqas id-distakk tal-broadband. Hemm differenzi bejn iż-żoni urbani u rurali u l-Istati Membri għandhom għalhekk jieħdu azzjonijiet konkreti u jfasslu objettivi biex din il-firda tiġi eliminata sa l-2010.

3.3.4

Hija meħtieġa koordinazzjoni u integrazzjoni iktar b'saħħitha tas-sorsi varji ta' fondi (Fondi Strutturali, Fond għall-Iżvilupp Rurali, it-TEN u fondi nazzjonali) biex jiġi żviluppat pjan koerenti u tiġi kkompletata l-kopertura tal-broadband.

3.4.1

L-ikkombinar tan-netwerks tat-toroq u tal-ferrovija huwa l-ewwel eżempju ta' sinerġija fin-netwerks trans-Ewropej (13). Il-merti ta' dan huma mfissra fil-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni dwar “L-estensjoni ta' l-assi ewlenin tat-trasport trans-Ewropew għall-pajjiżi ġirien”: Linji gwida għat-trasport fl-Ewropa u fir-reġjuni tal-viċinat (14). L-iktar importanti huma: użu aħjar ta' l-ispazju, xogħol konġunt ta' kostruzzjoni, tnaqqis ta' l-impatt viżwali u inqas frammentazzjoni tal-pajsaġġ, miżuri sabiex l-impatt ta' infrastrutturi konġunti ma jkunx daqstant qawwi (protezzjoni kontra l-istorbju, passaġġi għal annimali selvaġġi kbar u żgħar). Infrastrutturi kkombinati joffru wkoll skop ġenwin sabiex jitnaqqsu l-ispejjeż u l-ħsara ambjentali.

3.4.2

Sar studju dwar il-possibbiltà ta' l-iżvilupp ta' netwerks ikkombinati oħrajn, bħall-installazzjoni ta' linja ta' vultaġġ għoli minn mina tal-ferrovija, u l-installazzjoni ta' kejbils tat-telekomunikazzjoni, b'mod speċifiku kejbils tal-fibra ottika, ħdejn linji tal-ferrovija (15). Il-fattibilità teknika, l-impatt fuq l-ispejjeż tal-proġett u l-kumplessità tal-proċedura ġew analizzati, u ħarġu l-konklużjonijiet li ġejjin.

3.4.2.1

Barra mill-possibilità li jiġu kkombinati pipelines tal-gass ma' infrastrutturi oħrajn, fejn il-fattibilità teknika tidher diffiċli meta wieħed iqis l-estent taż-żoni sikuri meħtieġa, hemm vantaġġi ġenwini fl-ikkombinar ta' tipi oħra ta' TENs.

3.4.2.2

Huma s-sinerġiji bejn in-netwerks tat-telekomunikazzjoni u tat-trasport li jidhru l-iktar promettenti. Kull netwerk tat-trasport jista' jiġi ottimizzat billi jkollu n-netwerk ta' komunikazzjoni tiegħu stess li jintuża għall-ġestjoni tan-netwerk. F'ħafna mill-każi, netwerks tal-ferrovija u tal-motorways diġà għandhom netwerks tal-komunikazzjoni bħal dawn. F'xi każijiet, il-kapaċità żejda ta' dawn in-netwerks tintuża għal għanijiet oħra, per eżempju għall-komunikazzjoni tad-data.

3.4.2.3

Għadu rari li sinerġiji sistematiċi jinsabu bejn netwerk ta' ġestjoni ta' l-infrastruttura u netwerk tat-telekomunikazzjoni mill-bidu tal-kostruzzjoni ta' l-infrastruttura.

3.4.2.4

Soluzzjonijiet interessanti li jinvolvu l-interkonnessjoni ta' netwerks ta' l-elettriku u tat-trasport u l-infrastruttura tat-telekomunikazzjoni jinkludu dawn li ġejjin: l-installazzjoni ta' kejbils ta' vultaġġ għoli max-xtut ta' kanali u xmajjar, interkonnessjonijiet ta' vultaġġ baxx (2 x 25 kV) tul linji tal-ferrovija ta' veloċità għolja, interkonnessjonijiet iktar sistematiċi tal-linji ta' vultaġġ għoli taħt l-art (300 sa 700 kV) tul il-passaġġi ta' netwerks tat-trasport. Dawn is-suġġerimenti ma jieħdux post il-bżonn immedjat li n-netwerks nazzjonali ta' vultaġġ għoli jiġu interkonnessi, iżda huma proposta għal konnessjonijiet iktar fini tas-sistemi nazzjonali ta' l-elettriku tul perijodu ta' żmien itwal li jaqbel maż-żmien meħtieġ sabiex jitlestu proġetti ewlenin ta' l-infrastruttura.

3.5.1

L-Istrateġija ta' Lisbona għat-Tkabbir u l-Impjiegi ssejjaħ għall-implimentazzjoni ta' TENs b'mod li huwa għal kollox kompatibbli ma' l-iżvilupp sostenibbli.

3.5.2

Il-maġġoranza tal-proġetti prijoritarji TEN-T huma proġetti li jippromwovu mezzi tat-trasport li jagħmlu inqas ħsara lill-ambjent u li jikkonsmaw inqas enerġija, bħal ferroviji u passaġġi ta' l-ilma. It-tlestija tan-netwerk trans-Ewropew tat-trasport ser ikollha impatt pożittiv fuq l-ambjent. Jekk l-emissjonijiet tas-CO2 ġġenerati mit-trasport ser ikomplu jiżdied bir-rata attwali, sa l-2020 ser ikunu 38 % iktar mil-livelli attwali. Fl-opinjoni tal-Kummissjoni, it-tlestija tat-30 proġett prijoritarju ser inaqqas din iż-żjieda b'madwar 4 %, li huwa ekwivalenti għat-tnaqqis ta' emissjonijiet ta' CO2 ta' madwar 6,3 miljun tunnellata fis-sena.

3.5.3

Permezz ta' l-interkonnessjoni tas-sistemi nazzjonali ta' l-enerġija u l-konnessjoni magħhom tas-sorsi ta' l-enerġija rinnovabbli, ser ikun possibbli li tiġi ottimizzata l-kapaċità ta' utilizzazzjoni f'kull Stat Membru u b'hekk l-impatt ambjentali negattiv ma jkunx daqstant qawwi.

3.5.4

Il-leġislazzjoni Komunitarja ambjentali tagħti dispożizzjoni għal qafas ċar li fih dawn il-proġetti ewlenin jistgħu jiġu implimentati. Il-linji gwida Komunitarji għall-iżvilupp ta' netwerk trans-Ewropew tat-trasport jirreferu għal dan b'mod espliċitu (16). Kull programm ġdid għal infrastruttura TEN irid jgħaddi minn valutazzjoni ambjentali strateġika (17), u kull proġett irid jiġi evalwat fuq bażi individwali (18). Teżisti wkoll il-possibilità li l-valutazzjonijiet jiġu użati bħala qafas għal studju biex jinstabu sinerġiji possibbli.

3.5.5

Kull proġett individwali għandu jkun konformi mal-leġislazzjoni Komunitarja dwar l-istorbju, l-ilma u l-ħarsien tal-flora u l-fawna (19).

3.5.6

Jekk l-ebda waħda mill-alternattivi għal proġett li huwa ddikjarat fl-interess pubbliku ma tiġi kkunsidrata bħala s-soluzzjoni ottimali u konformi mal-leġislazzjoni Komunitarja, jistgħu jiġu adottati miżuri ta' kumpens li jippermettu li l-proġett isir waqt li fl-istess ħin isir kumpens għall-impatt negattiv.

3.6.1

L-ikkombinar ta' fondi għall-implimentazzjoni ta' TEN wassal għal problemi ewlenin u anke tilwim. Il-kwistjoni ta' akkumulazzjoni ta' fondi Komunitarji minn sorsi ta' finanzjament varji għall-istess proġett kienet ta' tħassib kontinwu għall-Kummissjoni. Il-Qorti ta' l-Awdituri enfasizzat din il-kwistjoni fir-rapporti tagħha dwar l-implimentazzjoni tal-Kummissjoni tan-netwerks trans-Ewropej.

3.6.2

Fil-Komunikazzjoni, li hija s-suġġett ta' din l-opinjoni tal-KESE, il-Grupp ta' Tmexxija kkonkluda li ma jistax ikun li teżisti l-possibilità ta' akkumulazzjoni ta' sussidji minn bosta fondi Komunitarji. Biex tkun żgurata t-trasparenza baġitarja u ġestjoni finanzjarja xierqa, ir-Regolament Finanzjarju u/jew l-atti settorjali bażiċi adottati waqt l-adozzjoni ma jippermettux il-possibilità ta' l-akkumulazzjoni ta' strumenti finanzjarji Komunitarji differenti għall-istess azzjoni.

3.6.3

Il-punt ewlieni fil-Komunikazzjoni, li għandu konsegwenzi kbar għall-investimenti TEN ikkombinati, huwa li n-nefqa fi proġett li huwa parti minn programm operattiv li qed jirċievi għajnuna finanzjarja mill-Fondi Strutturali u/jew il-Fond ta' Koeżjoni ma tistax tibbenefika minn fondi Komunitarji oħrajn.

3.6.3.1

Dan ifisser li meta n-nefqa, per eżempju għal tagħmir ERTMS jew l-elettrifikazzjoni ta' linja tal-ferrovija, ma tkunx qed tirċievi għajnuna finanzjarja mill-Fondi Strutturali u/jew mill-Fond ta' Koeżjoni, din tista' tibbenefika mill-fondi allokati għat-TEN. Il-kostruzzjoni reali tal-linji tal-ferrovija tista' tiġi ffinanzjata mill-ERDF jew mill-Fond ta' Koeżjoni. Proġetti jistgħu jiġu diviżi wkoll skond is-sezzjoni ġeografika, li jistgħu jiġu ko-finanzjati jew mill-ERDF/Fond ta' Koeżjoni jew mill-iffinanzjar tat-TEN.

4.1.1

L-iżvilupp ta' teknoloġiji tal-ġenerazzjoni ta' l-enerġija li jaħdmu bil-gass (teknoloġiji combi (20), koġenerazzjoni (21)) qed iwassal biex l-investiment fin-netwerks ta' l-elettriku qed isir iktar riskjuż (it-trasmissjoni ta' l-elettriku qed tinbidel bit-trasport tal-gass naturali u l-iżvilupp ta' koġenerazzjoni bil-gass fil-livell lokali, koġenerazzjoni fuq skala żgħira, il-mikro koġenerazzjoni).

4.1.2

L-iżvilupp ta' teknoloġiji ġodda għat-trasport tal-gass qed jagħmel l-investiment fin-netwerks tal-gass iktar riskjuż (it-trasmissjoni permezz tan-netwerk tal-gass naturali qed tibidel bit-trasport fuq il-baħar u fit-triq, permezz ta' l-użu tat-teknoloġiji tas-CNG (22) u l-LNG).

4.1.3

Il-konverġenza tas-setturi ta' l-elettriku u l-gass (kumpaniji f'dawn is-setturi), jiġifieri konverġenza f'termini ta' sjieda, ġestjoni u organizzazzjoni, hija prerekwiżit għal approċċ teknoloġiku integrat għall-użu tal-gass naturali, u l-elettriku u l-ġenerazzjoni tas-sħana. Għalhekk, hemm il-bżonn urġenti li l-firda settorjali tiġi eliminata ('il bogħod mill-iżolament reċiproku ta' l-industriji ta' l-elettriku u l-gass). Huwa importanti b'mod partikulari li titħaffef il-konverġenza tas-setturi ta' l-elettriku u tal-gass fl-Istati Membri l-ġodda ta' l-UE ta' l-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, waqt li jitqiesu l-konsegwenzi soċjali inevitabbli fl-Istati Membri kkonċernati, kemm l-antiki kif ukoll il-ġodda.

4.2.1

F'xi Stati Membri, inklużi bosta membri ġodda (per eżempju l-Polonja) netwerks ewlenin tal-fibra ottika ġew kostruwiti sabiex jilħqu ħtiġijiet teknoloġiċi speċifiċi (l-elettriku (23) u l-ferrovija (24)). Għalkemm qed jiżdied l-użu ta' dawn in-netwerks għal finijiet kummerċjali (25), il-potenzjal sinifikattiv għal integrazzjoni għad irid jiġi sfruttat. Dan il-potenzjal mhux sfruttat għadu jeżisti, per eżempju fl-industrija tal-gass. Madankollu, il-potenzjal ewlieni jinsab fl-integrazzjoni tan-netwerks tekniċi tal-fibra ottika ta' infrastrutturi varji (ta' l-elettriku, tal-ferrovija) man-netwerk tat-telekomunikazzjoni biex jiffurmaw netwerk ta' aċċess effiċjenti.

4.2.2

Ħafna Stati Membri ta' l-UE, b'mod partikulari l-membri l-ġodda, bħalissa qed jieħdu passi attivi biex jibnu l-infrastruttura lokali tagħhom, bħan-netwerk ta' l-ilma u s-sistemi tad-drenaġġ, ko-finanzjati mill-fondi ta' l-UE, l-iktar il-Fondi ta' l-Iżvilupp Reġjonali u dak ta' Koeżjoni. Dan jirrappreżenta opportunità unika biex din l-infrastruttura tiġi integrata fin-netwerks ta' aċċess tal-fibra ottika u tkun pass kbir 'il quddiem għaż-żoni rurali u l-bliet iż-żgħar fl-Ewropa. Din l-integrazzjoni tista' tkun appoġġjata permezz ta' l-użu tal-ko-finanzjament ta' l-UE bħala inċentiv għall-iżvilupp ta' infrastruttura lokali integrata.

4.2.3

In-netwerk ta' aċċess tal-fibra ottika jista' jipprovdi l-bażi għall-kostruzzjoni ta' infrastruttura lokali intelliġenti, li tkopri (mil-lat tekniku) il-kontroll ta' komponenti varji (intelliġenti) ta' l-infrastruttura (netwerks ta' l-ilma, sistemi tad-drenaġġ, trasport, netwerks tat-tisħin, is-sikurezza pubblika) u l-ġestjoni tagħhom (f'termini tas-superviżjoni teknika u fis-suq tas-servizzi). Parti integrali ta' infrastruttura lokali intelliġenti għandha tkun mappa integrata GIS (amministrata mill-kunsill distrettwali u aċċessibbli għall-kumpaniji ta' l-infrastruttura li joperaw fiż-żona lokali). Il-mappa GIS attwalment toffri l-ikbar potenzjal għall-integrazzjoni tan-netwerks lokali ta' l-infrastruttura.

4.3.1

Teknoloġiji tal-gass naturali rinnovabbli (fuq skala żgħira, teknoloġiji tal-koġenerazzjoni (26), li jbiddlu f'gass il-bijomassa prodotta fl-irziezet il-kbar) jippermettu li l-espansjoni tan-netwerks ta' l-elettriku u t-telf li jagħmlu jiġu limitati biex isir użu aħjar tas-sorsi ewlenin ta' l-enerġija, u b'hekk jinqatgħu l-emissjonijiet tas-CO2.

4.3.2

Kategorija importanti ħafna tat-teknoloġiji integrati tħaddan fiha teknoloġiji li ma jagħmlux ħsara lill-ambjent (teknoloġiji ta' koġenerazzjoni u b'bażi ekoloġika) li huma magħmula biex jiġġenereaw l-enerġija (l-elettriku u s-sħana) u biex jużaw l-iskart (użu ta' l-iskart muniċipali, l-iskart agrikolu u l-iskart mill-ipproċessar ta' l-ikel).

4.4.1

L-għan tal-finanzjament integrat ta' l-infrastruttura permezz ta' sħubijiet pubbliċi-privati huwa li jsir użu iktar effettiv tal-fondi ta' l-UE għall-iżvilupp ta' l-infrastruttura, b'mod partikulari fl-Istati Membri l-ġodda.

4.4.2

L-isħubijiet pubbliċi-privati fl-Istati Membri l-antiki (UE-15) intużaw biex jiffinanzjaw proġetti ewlenin ta' l-infrastruttura. Fl-Istati Membri l-ġodda ta' l-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant, dawn is-sħubijiet għandhom jintużaw biex jiffinanzjaw investiment fuq skala żgħira fl-infrastruttura fil-livell lokali. Għal din ir-raġuni qed isir dejjem iktar importanti li l-esperjenza fis-sħubijiet fl-Istati Membri l-antiki tiġi applikata għall-membri l-ġodda. Madankollu, huwa importanti li wieħed iżomm f'moħħu li t-trasferiment dirett ta' l-esperjenza m'huwiex possibbli, peress li ma jistgħux isiru paralleli diretti bejn il-finanzjament ta' proġetti ewlenin ta' l-infrastruttura ta' darba biss u l-finanzjament ta' numru kbir ta' proġetti żgħar).

4.4.3

Bħala riżultat tad-disponibilità tal-fondi ta' l-UE, l-awtoritajiet lokali f'xi Stati Membri inklużi l-pajjiżi ta' l-Ewropa Ċentrali u tal-Lvant ta' sikwit jippermettu investiment żejjed fl-infrastruttura, b'mod speċjali fin-netwerks ta' l-ilma u tad-drenaġġ, waqt li ma jisfruttawx il-potenzjal ta' investiment integrat settorjalment. Din qed toħloq tħassib serju minħabba li l-opportunitajiet sabiex jitnaqqas l-infiq fl-investiment fuq l-infrastruttura qegħdin jintilfu (użu inqas effikaċji tal-fondi ta' l-UE) u l-awtoritajiet lokali qed jitgħabbew dejjem iktar bl-ispejjeż futuri mhux iġġustifikati tat-tħaddim ta' din l-infrastruttura fejn sar wisq investiment (żjieda fl-ispejjeż ta' kuljum mill-użu ta' l-infrastruttura, li jridu jħallsu għalihom ir-residenti lokali). L-użu ta' kapital privat għall-iffinanzjar ta' l-infrastruttura huwa mod effettiv kif jiġi sfruttat il-potenzjal għal integrazzjoni u biex jitnaqqas ir-riskju ta' investiment żejjed.

9.8.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 204/31

1.1

Il-KESE jilqa' b'interess il-proposta għal Regolament dwar l-aċċess għas-suq tat-trasport internazzjonali tal-merkanzija bit-triq. F'din il-proposta l-Kummissjoni ppreferiet l-armonizzazzjoni ta' l-implimentazzjoni tar-Regolament, u bis-saħħa ta' dan ser tkun tista' tinstab definizzjoni ċara u infurzabbli għall-kabotaġġ li ġeneralment ittejjeb ir-regoli dwar il-konformità u l-infurzar. Din l-għażla tikkorrispondi mat-talbiet tal-maġġoranza ta' l-atturi professjonali fis-settur.

1.2

Madankollu, il-KESE huwa tal-fehma li d-dimensjoni soċjali ta' l-aċċess għas-suq tat-trasport internazzjonali tal-merkanzija bit-triq jistħoqqilha aktar attenzjoni. Bħat-traffiku terz (1), il-kabotaġġ jista' joħloq il-kompetizzjoni inġusta u d-dumping soċjali f'dan is-settur minħabba l-qabża bejn il-pagi tas-sewwieqa ta' l-Istati Membri l-ġodda u dawk qodma.

1.3

Il-KESE jemmen li jekk l-operazzjonijiet tal-kabotaġġ isiru f'sebat ijiem, il-kontroll tiegħu jkun aktar faċli. Dan il-kabotaġġ huwa aċċettat biss meta jsir wara vjaġġ internazzjonali.

1.4

Il-kontroll tal-kabotaġġ għandu jkun parti minn strateġija nazzjonali għall-kontroll ta' l-implimentazzjoni tal-leġislazzjoni dwar it-trasport bit-triq kif ukoll minn sistema ta' koordinazzjoni fil-livell Komunitarju. Il-KESE ma jaqbilx li jkun hemm għadd kbir ta' kumitati fil-livell Ewropew, u jisħaq fuq kumitat wieħed magħmul minn rappreżentanti ta' l-Istati Membri fejn l-imsieħba soċjali jipparteċipaw bħala osservaturi.

1.5

Għall-perijodu iktar fit-tul il-Kumitat jista' jħeġġeġ lill-Kummissjoni sabiex tagħmel iktar analiżi bil-għan li s-suq intern jitwettaq aħjar flimkien ma' iktar armonizzazzjoni ta' l-istandards ta' kwalità, il-ħarsien tal-ħaddiema u l-qafas fiskali u soċjali, inkluż it-tnaqqis fid-differenzi fil-pagi.

2.1

Il-proposta għal Regolament li qed tiġi analizzata f'din l-Opinjoni dwar l-aċċess għas-suq tat-trasport internazzjonali tal-merkanzija bit-triq tolqot xi ftit jew wisq ukoll l-elementi li jagħmlu parti mill-pilastri tas-suq intern tat-trasport bit-triq.

2.2

B'mod aktar speċifiku, dawn il-pilastri huma magħmula minn qafas legali li jistabbilixxi regoli Ewropej bl-isem ta' regoli komuni applikabbli. Dawn ir-regoli jridu jiġu rispettati mit-trasport internazzjonali tal-merkanzija u l-passiġġieri bit-triq fi ħdan l-UE (jiġifieri, vjaġġi lejn jew minn territorju ta' Stat Membru, jew li jgħaddu mit-territorju ta' wieħed mill-Istati Membri jew aktar).

2.3

Dan il-qafas:

2.4

Billi dan il-qafas legali twaqqaf bil-għan li s-suq intern jaħdem bla xkiel mhux dejjem tqies l-impatt soċjali tiegħu, jiġifieri l-impatt fuq il-kundizzjonijiet ta' l-impjieg u tax-xogħol tas-sewwieq professjonali tal-karozzi tal-linja jew tat-trakkijiet. Dak iż-żmien (l-ewwel Direttiva nħarġet fl-1962) id-dimesjoni soċjali tas-suq intern tat-trasport bit-triq jew it-trasport sostenibbli ma kenitx kunsiderazzjoni politika f'dan il-qasam.

3.1

Il-proposta tal-Kummissjoni tidentifika ħames għażliet ta' politika — minn għażla ta' “l-ebda bidla” għal għażla ta' “liberalizzazzjoni” li m'għandha tagħmel l-ebda restrizzjoni kwantitattiva fuq il-kabotaġġ. Il-Kumitat jaħseb li attwalment l-istandards ivarjaw wisq fl-Ewropa sabiex ikun hemm liberalizzazzjoni sħiħa mingħajr ma jonqsu l-istandards u l-kwalità tas-servizz u l-istandards li ilhom stabbiliti favur il-ħarsien tas-saħħa, is-sikurezza u l-kundizzjonijiet tax-xogħol fl-industrija. Għalhekk qed jipproponi li fil-preżent tingħażel it-triq tan-nofs, li hija iktar limitata, jiġifieri l-għażla ta' l-“armonizzazzjoni”, li tista' tinkludi definizzjoni ċara u li tista' tiġi infurzata taċ-ċirkostanzi fejn l-operazzjonijet ta' kabotaġġ għandhom jiġu permessi, flimkien ma' proċeduri mtejba għall-iżgurar tal-konformità u l-infurzar, u l-istandardizzazzjoni u s-semplifikazzjoni tal-burokrazija involuta.

3.2

Din il-proposta hija parti minn pakkett leġislattiv li jinkludi tliet proposti għal Regolament bil-għan li jimmodernizza, jissemplifika u jqassar ir-regoli dwar l-aċċess għall-professjoni u s-suq tat-trasport tal-merkanzija u l-passiġġieri bit-triq, u tinkludi rapport dwar l-applikazzjoni tad-Direttiva dwar il-ħin tax-xogħol għal sewwieq li jaħdmu għal rashom. Għalhekk din il-proposta għandha titqies f'dan il-kuntest ġenerali.

3.3

Fid-dawl ta' dan il-Kummissjoni ġġustifikat din il-proposta għal Regolament bil-ħtieġa ta' titjib fiċ-ċarezza, il-leġġibbiltà u l-infurzabbiltà tar-regoli li huma fis-seħħ bħalissa. L-applikazzjoni u l-kontroll ta' l-applikazzjoni ta' ċerti miżuri f'dan il-qafas leġislattiv m'humiex ugwali minħabba n-nuqqas ta' leġislazzjoni ċara jew kompluta.

3.4

B'mod aktar speċifiku, l-applikazzjoni u l-kontroll ta' l-applikazzjoni ta' dawn l-aspetti li ġejjin joħolqu xi ftit problemi:

3.5

Il-proposta għandha l-għan li tirrevedi u tikkonsolida r-Regolament (KEE) Nru 881/92, ir-Regolament (KEE) Nru 3118/93 u d-Direttiva 2006/94/KE. Però din m'hijiex sempliċement riformulazzjoni billi l-proposta fiha elementi ġodda, per eżempju, rigward il-kabotaġġ. Hija bbażata fuq l-Artikolu 71 tat-Trattat li jirreferi għar-regoli li japplikaw għat-trasport internazzjonali kif ukoll għall-kundizzjonijiet li jirregolaw il-mod li bih it-trasportaturi mhux residenti jistgħu joperaw servizzi ta' trasport f'xi Stat Membru (2).

3.6

Il-Kummissjoni hija tal-fehma li l-proposta tagħha tirrifletti l-ħtieġa tal-funzjonament tajjeb tas-suq intern, li hi qed tagħti kontribut biex jintlaħqu l-objettivi ta' l-istrateġija ta' Lisbona, u biex jissaħħu s-sigurtà fit-triq u l-eżerċizzju ta' regolamentazzjoni aħjar, u li hi ser ittejjeb ir-rispett għar-regoli tal-protezzjoni soċjali.

3.7

It-test propost jirrigwarda ż-ŻEE (Żona Ekonomika Ewropea), u għalhekk għandu jiġi estiż għal din iż-żona.

4.1

Il-KESE jilqa' b'interess il-proposta għal Regolament dwar l-aċċess għas-suq internazzjonali tat-trasport tal-merkanzija bit-triq. Fil-prinċipju, il-KESE jemmen li l-objettiv fit-tul għandu jkun li nersqu lejn suq iktar liberalizzat ta' l-operazzjonijiet tat-trasport tal-merkanzija bit-triq fl-UE flimkien ma' l-infurzar xieraq ta' standards Ewropej ta' saħħa, sikurezza u ħarsien tal-ħaddiema, u aktar armonizzazzjoni fl-oqsma fiskali u soċjali, inkluż it-tnaqqis fid-differenzi fil-pagi, jiġifieri d-direzzjoni għandha tkun lejn il-ħames għażla tal-Kummissjoni. Din l-għażla hija konformi mar-Regolament attwali Nru 3118/93 u l-politika dwar is-suq intern. Dan jista' jwassal sabiex l-industrija tkun iktar kompetittiva b'benefiċċji għall-qasam tan-negozju Ewropew kollu kemm hu bħala utent tas-servizzi tat-trasport tal-merkanzija, u jista' jkollu vantaġġi ambjentali permezz tat-tnaqqis tan-numru ta' vjaġġi ta' vetturi vojta jew parzjalment vojta li jsiru minħabba r-restrizzjonijiet attwali fuq il-kabotaġġ.

4.2

Madankollu, il-Kumitat jaqbel mal-Kummissjoni li l-liberalizzazzjoni sħiħa tas-suq tat-trasport madwar l-Ewropa attwalment tkun wisq ta' fixkla u ġġib magħha riskju serju li jonqsu l-istandards soċjali u tal-kwalità u li titnaqqas il-konformità magħhom. Huwa jemmen li l-Kummissjoni għandha titħeġġeġ sabiex tagħmel analiżi iktar fil-fond li nħasset il-ħtieġa tagħha fit-triq lejn iktar liberalizzazzjoni fil-futur. Iżda jaqbel mal-Kummissjoni li l-għażla ta' “l-armonizzazzjoni” hija l-aħjar pass 'il quddiem fil-futur qarib.

4.3

B'mod partikolari, il-KESE jikkunsidra li hemm bżonn:

jgħinu fit-tisħiħ taċ-ċarezza u l-infurzabbiltà tal-miżuri.

4.4

Il-KESE jfakkar li skond il-konsultazzjoni organizzata mill-Kummissjoni qabel il-pakkett leġislattiv u b'mod partikolari qabel din il-proposta, il-maġġoranza ta' l-atturi professjonali kienu jemmnu li jinħtieġu regoli ċari, sempliċi u applikabbli li jkunu l-istess fl-Istati Membri kollha u li jkunu jistgħu jiġu kkontrollati b'mod faċli. F'din il-proposta l-Kummissjoni ppreferiet l-armonizzazzjoni li bis-saħħa tagħha ser tkun tista' tinstab definizzjoni ċara u infurzabbli li ttejjeb mhux ftit ir-regoli dwar il-konformità u l-infurzar. Din l-għażla tikkorrispondi mat-talbiet ta' dawn l-atturi.

4.5

Fil-fatt, minkejja li l-preambolu tar-Regolament 881/92 jagħmel referenza għall-“eliminazzjoni tar-restrizzjonijiet imposti fuq il-fornituri tas-servizzi minħabba n-nazzjonalità jew minħabba l-fatt li huma stabbiliti fi Stat Membru differenti minn dak li fih is-servizz sejjer ikun ipprovdut”, żgur li l-fatt li d-deroga nżammet, għalkemm fuq bażi temporanja, b'konformità ma' l-Artikolu 71(2) tat-Trattat, huwa ġġustifikat: il-liberalizzazzjoni sħiħa tas-suq “jista' jkollha effett serju fuq il-livell ta' għajxien u fuq l-impjieg f'ċerti arei u fuq l-operat tal-faċilitajiet tat-trasport ...”

4.6

Madankollu, il-KESE huwa tal-fehma li d-dimensjoni soċjali ta' l-aċċess għas-suq tat-trasport internazzjonali tal-merkanzija bit-triq jistħoqqilha aktar attenzjoni. Huwa veru li f'għadd ta' premessi, b'mod partikolari fit-12-il premessa, tissemma d-Direttiva dwar l-impjieg ta' ħaddiema fil-qafas ta' prestazzjoni [provvista] ta' servizzi (Direttiva 96/71) li trid tiġi applikata f'każ li għall-provvista ta' servizzi ta' kabotaġġ it-traportaturi jċaqilqu lill-ħaddiema li għandhom relazzjoni ta' xogħol magħhom mill-Istat Membru li s-soltu jaħdmu fih. Però din il-premessa la tissemma fl-Artikoli u lanqas fil-memorandum ta' spjegazzjoni.

4.7

Dan l-aspett huwa daqstant ieħor aktar importanti għax id-dispożizzjonijiet legali Komunitarji għas-settur tat-trasport bit-triq, l-aktar dawk rigward il-kapitolu soċjali, mhux qed jiġu implimentati fl-Istati Membri kollha.

5.1.1

Il-KESE jiddispjaċih li r-Regolament ma japplikax għat-trasport internazzjonali ta' anqas minn 3,5 tunnellati. Fid-dawl tat-tkabbir tas-servizz tal-messaġġiera u tal-kunsinni dar dar, anke fir-reġjuni tal-fruntiera, kien ikun iġġustifikat il-fatt li dan ir-Regolament jinkludi l-vetturi ta' anqas minn 3,5 tunnellati, li jintużaw f'dan is-settur, sabiex tiġi evitata l-kompetizzjoni inġusta.

5.1.2

Il-KESE jesprimi l-biża' tiegħu rigward il-fatt li dan ir-Regolament ma japplikax għat-trasport internazzjonali li jitlaq minn Stat Membru lejn pajjiż terz u viċi-versa ġaladarba jkun għadu ma ntlaħaqx ftehim bejn il-Komunità u l-pajjiż terz ikkonċernat. Għaldaqstant, il-KESE jitlob lill-Kummissjoni biex tistinka ħalli tikkonkludi dawn il-ftehimiet, b'mod partikolari ma' dawk il-pajjiżi li jmissu ma' l-Unjoni Ewropea.

5.2.1

Il-KESE jilqa' bi pjaċir il-fatt li ġew iċċarati d-definizzjonijiet il-ġodda dwar l-Istat Membru ospitanti, it-trasportatur mhux residenti u l-operazzjoni ta' kabotaġġ.

5.3.1

Skond il-proposta tal-Kummissjoni, it-trasportaturi jitħallew iwettqu sa tliet operazzjonijiet ta' kabotaġġ wara t-trasport internazzjonali minn meta titwassal il-merkanzija li tkun inġarret mit-trasport internazzjonali li jkun dieħel. L-aħħar operazzjonijiet ta' kabotaġġ iridu jsiru fi żmien sebat ijiem.

5.3.2

Il-vantaġġ ta' din id-definizzjoni operattiva hu li ma tħallix lit-trasportaturi mhux residenti jidħlu b'vettura vojta. Il-kabotaġġ huwa permess biss meta jsir qabel jew wara vjaġġ internazzjonali bit-tagħbija.

5.3.3

L-iżvantaġġ huwa li teoretikament it-trasportatur jista' jirrepeti l-operazzjoni wara s-sebat ijiem għall-istess kumpanija, l-istess tip ta' merkanzija, u l-istess vjaġġi. F'dan il-każ kif nistgħu nkunu ċerti li l-operazzjonijiet ta' kabotaġġ huma temporanji?

5.3.4

Għal din ir-raġuni, il-KESE jisħaq li t-test il-ġdid għandu jinkludi u jenfasizza l-fatt li “n-natura temporanja” hija karatteristika essenzjali tal-kabotaġġ (3).

5.3.5

Għalkemm il-kabotaġġ jammonta biss għal 3 % tat-trasport tal-merkanzija internazzjonali (4), xorta hu importanti għal Stati Membri iżgħar, fejn is-swieq limitati tat-trasport nazzjonali bit-triq jinkoraġġixxu lit-trasportaturi biex ifittxu opportunitajiet ta' trasport tal-merkanzija lil hinn minn xtuthom. Jista' jkun li l-istatistika mhix 100 % affidabbli — il-kabotaġġ jiġi rappurtat mill-pajjiż fejn huwa irreġistrat it-trasportatur — però turi li dan il-fenomenu qed jikber (5).

5.3.6

Minkejja li l-istatistika hija miftuħa għad-diskussjoni, hija turi li l-kabotaġġ jirrappreżenta parti sostanzjali mit-trasport internazzjonali, l-aktar fil-pajjiżi ż-żgħar fost l-Istati Membri l-qodma. It-trasportaturi Olandiżi huma l-aktar attivi fis-suq tal-kabotaġġ, u warajhom hemm il-Ġermanja u l-Lussemburgu. Fl-2005, dawn it-tliet pajjiżi f'daqqa kellhom f'idejhom nofs it-trasport totali tal-kabotaġġ li sar mit-trasportaturi ta' l-UE-25. Għalkemm, kuntrarjament, ir-rata ta' penetrazzjoni skond il-pajjiż (din hi r-rata tal-kabotaġġ fis-suq domestiku tal-pajjiż, jiġifieri t-trasport nazzjonali flimkien mal-kabotaġġ) għaddiet minn tkabbir bil-mod iżda kostanti, din baqgħet f'limiti negliġibbli. Sa mill-1999, il-Belġju, il-Lussemburgu u Franza kellhom l-ogħla rati ta' penetrazzjoni: il-Belġju 2,87 %, Franza 2,50 % u l-Lussemburgu 1,99 % (6). Fl-Istati Membri l-ġodda, ħafna drabi r-rata ta' penetrazzjoni tal-kabotaġġ kienet anqas minn 0,3 %, minbarra fil-Latvja (0,8 %).

5.3.7

Madankollu, il-KESE huwa mħasseb dwar l-effetti negattivi tal-kabotaġġ, li ser ikunu kbar, fuq l-intrapriżi ż-żgħar u medji f'dan is-settur meta l-kabotaġġ isir fl-Istati Membri l-qodma minn operaturi li ġejjin mill-Istati Membri l-ġodda, li ser jibagħtu lis-sewwieqa tagħhom jagħmlu l-kabotaġġ b'pagi li jkunu ħafna aktar baxxi minn dawk li jitħallsu fl-Istat ospitanti (7).

5.3.8

Naturalment, il-KESE m'huwiex kontra l-fatt li l-operaturi ta' l-Istati Membri l-ġodda jidħlu fis-suq. Però mad-dħul tagħhom fis-suq titqajjem il-kwistjoni dwar il-limitazzjoni u l-kontroll tal-kabotaġġ sabiex jiġu evitati l-kompetizzjoni inġusta u d-dumping soċjali. Għalhekk, il-KESE jappoġġja l-għażla tal-Kummissjoni li twaqqaf qafas legali favur il-kompetizzjoni regolata u kontra l-liberalizzazzjoni sħiħa tal-kabotaġġ.

5.3.9

L-istima ta' l-impatt tal-miżuri li pproponiet il-Kummissjoni tixħet id-dawl ukoll fuq il-progress tat-traffiku terz (xi wħud jirreferu għalih bħala l-“kabotaġġ il-kbir”) (8). Barra minn dan, għadd dejjem jiżdied ta' intrapriżi tat-trasport u l-loġistika qed jiftħu kumpaniji sussidjarji fl-Istati Membri l-ġodda u minn hemm jibagħtu lis-sewwieqa jservu t-trasport internazzjonali bejn l-Istati Membri l-qodma bi prezzijiet li jegħlbu kull xorta ta' kompetizzjoni minħabba l-qabża li teżisti bejn il-pagi tas-sewwieqa fl-Istati Membri l-qodma u dawk ġodda. Dan huwa aspett ieħor tal-kompetizzjoni inġusta u d-dumping soċjali, imma ma jiġix ikkunsidrat f'din il-proposta għal Regolament.

5.3.10

Din hija wkoll ir-raġuni għaliex il-KESE jiddispjaċih li d-dimensjoni soċjali ma tidhirx fil-pakkett leġislattiv u, b'mod speċjali, f'din il-proposta. Hawnhekk la titqies il-qabża bejn il-pagi fl-Istati Membri l-qodma u dawk ġodda li teżisti f'dan is-settur, u lanqas l-effett negattiv fuq l-intrapriżi ż-żgħar u medji, fuq l-impjiegi u fuq il-pagi tas-sewwieqa.

5.3.11

Rigward il-kontroll tal-kabotaġġ (Artikolu 8), skond il-Kummissjoni l-korpi ta' l-infurzar jistgħu jiċċekkjaw b'mod aktar faċli jekk l-attività ta' kabotaġġ hix legali billi jħarsu lejn id-dokumenti ta' kunsinna CMR li juru d-dati tat-tagħbija u l-ħatt ta' trasport internazzjonali. Apparti dan, għal kull operazzjoni ta' kabotaġġ jeħtieġ li tiġi inkluża l-informazzjoni dwar min qed jibgħat, it-trasportatur u d-destinatarju. Iridu jissemmew ukoll il-post u d-data tat-teħid tal-merkanzija u l-post fejn għandhom jitwasslu, l-isem li jintuża s-soltu għan-natura tal-merkanzija u l-metodu ta' l-imballaġġ, kif ukoll, fil-każ ta' merkanzija perikoluża, l-isem tagħha li jingħaraf b'mod ġenerali u l-għadd ta' pakketti, il-marki speċjali u n-numri tagħhom, il-piż gross jew il-kwantità tal-merkanzija li tiġi espressa b'mod ieħor, il-pjanċi tan-numru tal-vettura u tat-trejler. Bis-saħħa ta' din l-informazzjoni wieħed ikun jista' jiċċekkja aħjar il-kabotaġġ li jkun imbassar fi żmien sebat ijiem.

Però l-KESE jemmen l-kontroll ta' operazzjoni ta' kabotaġġ ikun aktar faċli jekk din tkun trid issir fi żmien sebat ijiem.

6.1

Id-Direttiva dwar l-impjieg ta' ħaddiema fil-qafas ta' prestazzjoni [provvista] ta' servizzi (Direttiva 96/71) trid tiġi applikata f'każ li għall-provvista ta' servizzi ta' kabotaġġ it-traportaturi jċaqilqu lill-ħaddiema li għandhom relazzjoni ta' xogħol magħhom mill-Istat Membru li s-soltu jaħdmu fih.

6.2

Il-problema tinsab fil-mod ta' kif id-Direttiva ġiet trasposta fil-leġislazzjoni nazzjonali. F'dan il-każ partikolari, il-konsegwenza ta' dan hija li jkun hemm differenzi fl-applikazzjoni dwar is-setturi u t-tul ta' żmien tal-provvista ta' servizz. B'hekk, xi pajjiżi japplikaw id-Direttiva għas-settur tal-kostruzzjoni biss, oħrajn jobbligaw lill-fornituri biex japplikaw id-Direttiva sa mill-ewwel jum li fih jipprovdu s-servizzi tagħhom (9). Barra minn dan, id-Direttiva toffri l-possibbiltà li l-Istati Membri jagħtu deroga mill-applikazzjoni permezz ta' ftehimiet kollettivi meta l-impjieg ma jkunx għal aktar minn xahar (10).

6.3

Fil-każ tal-kabotaġġ, fid-dawl tal-fatt li l-applikazzjoni tad-Direttiva tvarja skond l-Istati, għalkemm din id-Direttiva hija vermant applikata mhix ser issolvi l-problemi marbuta mal-kompetizzjoni inġusta u d-dumping soċjali.

6.4

Apparti dan, ma jeżisti l-ebda kontroll ta' l-applikazzjoni tad-Direttiva dwar l-impjieg ta' ħaddiema (11). Ta' min jinnota din l-ommissjoni billi skond id-Direttiva in kwistjoni kull Stat Membru huwa obbligat jiggarantixxi l-kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet pubbliċi responsabbli b'konformità mal-leġislazzjoni soċjali (12).

6.5

Għaldaqstant, il-KESE ser jieħdu nota tar-riżultati tad-djalogu soċjali Ewropew tas-settur tat-trasport bit-triq dwar dan is-suġġett.

7.1

Il-KESE jitlob li ċ-ċertifikazzjoni tas-sewwieq li ssir f'pajjiż terz tiċċertifika wkoll li s-sewwieq huwa reġistrat mas-sigurtà soċjali.

8.1

Il-proposta għal Regolament tobbliga lill-Istati Membri jaqsmu l-informazzjoni bis-saħħa ta' ċentri nazzjonali ta' kuntatt li l-implimentazzjoni tagħhom hija konformi mar-Regolament dwar il-kundizzjonijiet ta' l-aċċess għall-professjoni ta' trasportatur bit-triq. Dawn huma awtoritajiet jew korpi amministrattivi inkarigati mill-iskambju ta' informazzjoni mal-kontropartijiet tagħhom fl-Istati Membri l-oħra.

8.2

Huwa stipolat ukoll li l-Istati jdaħħlu fir-reġistru nazzjonali tagħhom ta' l-intrapriżi tat-trasport bit-triq kull ksur serju u ksur minimu ripetut li jitwettaq minn trasportatur tagħhom u li jwassal għall-impożizzjoni ta' sanzjoni.

8.3

Il-proposta għal Regolament tintroduċi proċedura ġdida li għandu jsegwi dak l-Istat Membru li jinnota ksur imwettaq minn trasportatur mhux residenti. L-Istat Membru għandu xahar biex jikkomunika l-informazzjoni skond format standard minimu. Jista' jitlob lill-Istat Membru fejn ikun stabbilit it-trasportatur biex jimponi sanzjonijiet amministrattivi. L-Istat Membru fejn ikun stabbilit it-trasportatur ikkonċernat għandu tliet xhur biex jinforma lill-Istat Membru l-ieħor bis-segwitu li jkun sar.

8.4

Fil-fehma tal-KESE dawn id-dispożizzjonijiet il-ġodda huma pass 'il quddiem. Madankollu, il-KESE jiddispjaċih li l-prinċipji u l-proċeduri ta' kontroll u applikazzjoni tal-leġislazzjoni Ewropea dwar it-trasport bit-triq huma frammentati u differenti. Għall-KESE, il-prinċipju ta' l-estraterritorjalità li huwa applikabbli fil-każ tal-leġislazzjoni dwar is-sewqan u l-perijodu ta' mistrieħ (Regolament (KE) Nru 561/2006) għandu jiġi applikat ukoll f'każ li tinkiser il-leġislazzjoni dwar il-kabotaġġ. Dan kieku jkun inċentiv ikbar biex tiġi rispettata l-liġi.

8.5

Id-Direttiva 2006/22 tirrikjedi strateġija nazzjonali ta' kontroll koerenti, u titlob lill-Istati Membri biex jaħtru korp għall-koordinazzjoni tal-kontroll tal-leġislazzjoni dwar is-sewqan u l-perijodu ta' mistrieħ. Għall-KESE, il-kontroll tal-kabotaġġ għandu jagħmel parti minn din l-istrateġija.

8.6

L-istess jgħodd għall-kumitat li nħatar sabiex jgħin lill-Kummissjoni. Il-KESE ma jaqbilx li jkun hemm għadd kbir ta' kumitati, u jisħaq fuq kumitat wieħed magħmul minn rappreżentanti ta' l-Istati Membri fejn l-imsieħba soċjali jipparteċipaw bħala osservaturi. Dan il-kumitat għandu jgħin lill-Kummissjoni f'dak li għandu x'jaqsam mal-kontroll u l-applikazzjoni tal-leġislazzjoni Ewropea dwar it-trasport bit-triq.

9.8.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 204/39

—

L-ajruporti għandhom jitħeġġu sabiex jadottaw strateġiji ta' ġestjoni għat-tnaqqis ta' l-emissjonijiet tad-dijossidu tal-karbonju billi jintroduċu mudell tal-kwalità ta' l-arja fejn is-sorsi kollha ta' NOx huma identifikati u l-miri għat-tnaqqis ta' CO2 huma stabbiliti. Dan il-mudell għandu jitkejjel skond il-punti tal-monitoraġġ tal-kwalità ta' l-arja fuq il-post. Iż-żoni prinċipali li għandhom jiġu inklużi fil-mudell huma l-mitjar, il-bini ta' l-ajruport (it-terminal u l-faċilitajiet ta' servizz relatati), il-parkeġġi u l-aċċess għall-wiċċ (surface access).

—

L-adozzjoni ta' standards magħrufin tal-bini u l-aħjar prattika internazzjonali relatata mal-bini u l-operat ta' l-infrastruttura ta' l-ajruport għandhom jitħeġġu sabiex il-marka tal-karbonju relatata titnaqqas kemm jista' jkun. Eżempji ewlenin huma l-insulazzjoni, l-użu massimu tad-dawl naturali u l-qligħ mis-sħana tax-xemx, il-ħsad ta' l-ilma tax-xita, l-unitajiet konġunti tas-sħana u l-elettriku (combined heat and power units — CCHP), is-sistemi intelliġenti tal-ġestjoni tal-bini u l-magni għall-iskambju tas-sħana.

—

L-ajruporti għandhom jitħeġġu sabiex jużaw sorsi ta' l-enerġija minn riżorsi rinnovabbli.

—

Għandu jitħeġġeġ l-użu ta' vetturi favur l-ambjent fis-servizzi ta' l-ajruporti fejn hemm konċentrazzjonijiet kbar ta' attività tal-vetturi tas-servizzi assoċjati ma' turnarounds (wasla u tluq sussegwenti) ta' l-ajruplani. L-ajruporti jistgħu jħeġġu wkoll l-użu ta' vetturi favur l-ambjent mill-passiġġieri billi jżommu rati differenti u billi jkollhom postijiet preferenzjali għall-parkeġġ.

—

L-ajruporti għandhom jitħeġġu sabiex inaqqsu kemm jista' jkun l-iskart fl-ajruporti billi jipprovdu faċilitajiet imtejba għar-riċiklaġġ. L-identifikazzjoni ta' l-iskart iġġenerat għal kull passiġġier bħala indikatur ambjentali tkun utli.

—

Għandhom jitnaqqsu l-impatti assoċjati ma' l-ivvjaġġar bil-karozza lejn l-ajruporti billi jiġu provduti alternattivi sostenibbli għat-trasport għall-passiġġieri u l-istaff. Eżempji jinkludu l-konnessjonijiet tal-ferroviji, il-konnessjonijiet bil-karozza tal-linja, l-użu konġunt tal-karozzi u l-inizjattivi għaċ-ċikliżmu.

—

Kull fejn huwa possibbli, l-ajruporti għandhom jitħeġġu sabiex itejbu l-proċeduri għall-ġestjoni tat-traffiku ta' l-ajru fil-viċinanza ta' l-arjuport sabiex jitnaqqas l-ammont ta' ħruq ta' karburant.

—

Fejn huwa possibbli, muturi awżiljarji m'għandhomx jitħallew mixgħulin ma' l-art. L-elettriku fiss ta' ma' l-art u l-arja pre-kondizzjonata għandha tkun disponibbli mill-bini tat-terminal.

—

Għandu jiġi skoraġġit l-użu ta' magni qodma ta' trasportaturi ta' l-ajru, li m'humiex effiċjenti fl-użu tal-karburant, billi jiżdiedu n-nollijiet adattati għall-wasla u t-tluq għal dawk it-trasportaturi ta' l-ajru permezz ta' nollijiet differenzjali.

—

L-użu tat-trasportaturi ta' l-ajru iktar storbjużi għandu jiġi skoraġġit permezz ta' l-adozzjoni ta' skemi ta' klassifika għall-istorbju u skemi relatati għall-kwoti ta' l-istorbju fl-ajruporti.

—

It-tnaqqis ta' l-emissjonijiet b'approċċ ta' sistemi — filwaqt li s-sigurtà tinżamm bħala prijorità ewlenija, wara li jiġu kkunsidrati l-fatturi kollha, inkluż id-disinn tal-qafas u l-magna u l-operat, il-kumpensi, il-karburanti alternattivi, is-servizzi fuq l-art, il-kapaċità ta' l-ajruport u l-ġestjoni tat-traffiku ta' l-ajru.

—

L-Approċċ ta' Nżul Kontinwu (Continuous Descent Approach — CDA) li permezz tiegħu t-trasportatur jibda nieżel b'mod kostanti f'altitudni ogħla, jersaq lejn l-art b'mod stabbli, għall-kuntrarju ta' approċċ ta' biċċa biċċa (staggered) li jeħtieġ li t-trasportatur itir f'pożizzjoni orizzontali għal perijodi itwal u b'hekk jeħtieġ imbottatura ikbar sabiex iżomm veloċità kostanti u konsegwentement juża iktar karburant. Dan l-inżul kontinwu jfisser li t-trasportatur jinżel b'veloċità iktar effiċjenti, u b'hekk jitnaqqas il-ħruq tal-karburant. L-impatt ta' dan l-approċċ fuq il-kwalità ta' l-arja probabbli jkun fiż-żona ta' bejn 15 u 20 mil mill-mitjar.

—

L-ajruplani ta' l-iskrejjen turbo għandhom jintużaw għall-vjaġġi kollha ta' inqas minn 500 km u fejn ir-rotot jifilħu għal inqas minn 70 passiġġier għal kull settur u l-permessi tar-rotta (range permits).

—

It-tnaqqis tal-konsum tal-karburant billi jintfew 1-2 magni meta l-ajruplan ikun miexi lejn u mir-runway.

2.1

L-avjazzjoni hija kontributur sinifikanti għall-emissjonijiet tal-gassijiet b'effett ta' serra. Bħalissa, l-emissjonijiet jgħoddu għal madwar 3 % (1) ta' l-emissjonijiet kollha tal-gassijiet b'effett ta' serra, u mill-1990 żdiedu b'87 %. It-tkabbir rapidu fl-avjazzjoni jikkuntrasta mas-suċċess ta' ħafna setturi oħrajn ta' l-ekonomija fit-tnaqqis ta' l-emissjonijiet. Sa l-2012 jekk ma titteħidx azzjoni, iż-żieda fl-emissjonijiet minn titjiriet mill-ajruporti ta' l-UE tkun ikkanċellat iktar minn kwart tat-8 % tat-tnaqqis fl-emissjonijiet li l-UE-15 trid tikseb sabiex tilħaq il-mira tagħha ta' Kyoto. Sa l-2020, l-emissjonijiet ta' l-avjazzjoni għandhom imnejn jiżdiedu b'iktar minn darbtejn il-livelli attwali.

2.2

L-avjazzjoni tistimola l-ekonomija, il-kummerċ u t-turiżmu, tiġġenera l-opportunitajiet għall-intrapriżi u ttejjeb il-potenzjal għat-titjib tal-kwalità tal-ħajja fir-reġjuni żviluppati kif ukoll f'dawk li għadhom qed jiżviluppaw.

2.3

L-avjazzjoni tittrasporta 2 biljuni passiġġieri fis-sena u 40 % tal-prodotti interreġjonali esportati (skond il-valur). 40 % tat-turisti internazzjonali jivvjaġġjaw bl-ajru. L-avjazzjoni tiġġenera 29 miljun impjieg madwar id-dinja. L-impatt globali ekonomiku tagħha huwa stmat għal madwar USD 2 960 biljuni, ekwivalenti għal 8 % tal-PGD dinji.

2.4

L-ajruport għandu jkun parti integrali ta' l-infrastruttura lokali, u jaqdi rwol ewlieni fil-protezzjoni ta' l-ambjent fil-lokal.

2.5

L-effiċjenza u l-utilizzazzjoni massima ta' l-infrastruttura ta' l-ajruporti tiddependi ħafna mill-kontroll tat-traffiku ta' l-ajru. L-introduzzjoni u l-enfasi fuq proċeduri effiċjenti għall-kontroll tat-traffiku kemm fl-ajruport kif ukoll fil-viċinanza tiegħu tista' tillimita l-ammont ta' karburant li jinħela fil-punt tat-tluq, fil-wasla u meta l-ajruplan ikun miexi ma' l-art fl-ajruport.

2.6

Bosta ajruporti bħal Gatwick, Paris Orly, Milan Linate, eċċ, diġà għandhom nuqqas ta' kapaċità serju. Sa l-2010, ikunu żdiedu ma' din il-lista madwar 15-il ajruport. L-Awtorità Ingliża għall-Avjazzjoni Ċivili, fost oħrajn, tikkunsidra li l-islots għandhom jingħataw b'irkant imbagħad isir skambju f'suq sekondarju trasparenti sabiex titħeġġeġ l-utilizzazzjoni aħjar ta' riżors skars.

2.7

Jista' jsir użu iktar effiċjenti ta' l-infrastruttura ta' l-ajruport u l-faċilitajiet relatati ta' ma' l-art billi jintużaw trasportaturi ta' l-ajru ikbar fejn dan ikun fattibbli. Minkejja li ħafna titjiriet ikunu mimlija, l-għadd medju ta' passiġġieri fuq kull trasportatur li juża ħafna ajruporti, huwa biss 68. It-trasportaturi huma żgħar wisq, u hemm ftit inċentiv sabiex il-linji ta' l-ajru jdaħħlu trasportaturi ikbar u iktar moderni, billi l-ajruporti ma jistgħux ikollhom prezz li jħeġġeġ dan it-tip ta' effiċjenza. Għandu jkun hemm taħlita ta' mekkaniżmi tas-suq u regoli ta' l-effiċjenza, b'tali mod li t-trasportaturi jkollhom jużaw il-gates tat-tluq minn ta' l-inqas darba fis-siegħa jiddependi mit-tip ta' trasportatur li qed jintuża, jew li dawn isiru disponibbli għal trasportatur ieħor, sabiex is-sitwazzjoni tmur għall-aħjar.

2.8

Il-proposta tal-Kummissjoni (SESAR) għat-twaqqif ta' sema wieħed miftuħ għall-Ewropa li jgħaqqad l-arranġamenti individwali għall-kontroll tat-traffiku ta' l-ajru ta' bħalissa toffri l-potenzjal għal żieda kbira fl-effiċjenza fl-użu ta' l-ispazju ta' l-ajru fuq l-approċċ u t-tluq u b'hekk jitnaqqas l-istacking u ż-żamma (holding) ma' l-art, jiġifieri l-ħin ta' stennija għall-wasla u l-islots tat-tluq rispettivament. (IATA, l-Assoċjazzjoni Internazzjonali tat-Trasport bl-Ajru, tbassar li 12 % ta' l-emissjonijiet globali ta' CO2 mill-ajruplani jistgħu jiġu ffrankati jekk is-sistemi tal-kontroll tat-traffiku ta' l-ajru jkunu iktar effiċjenti). Il-Kumitat iħeġġeġ lil kull min huwa kkonċernat sabiex isir progress rapidu fin-negozjati għat-twaqqif ta' din is-sistema l-ġdida, u biex din ma tixxekkilx permezz ta' tattiki ta' dewmien minn interessi settorjali.

3.1

L-impatt ambjentali ta' l-avjazzjoni huwa stmat li jikkontribwixxi għal madwar 2 % ta' l-emissjonijiet globali ta' gass b'effett serra u jista' jirdoppja sa l-2050.

3.2

Tul dawn l-aħħar snin, l-industrija ta' l-avjazzjoni għaddiet lill-maġġoranza tas-setturi l-oħra ta' l-industrija fit-tnaqqis ta' l-istorbju u l-emissjonijiet għal kull unità ta' produzzjoni. L-effiċjenza fl-użu tal-karburant bħalissa qed tittejjeb b'madwar 1-2 % fis-sena, u l-emissjonijiet jgħoddu għal 2 % tal-volum globali. It-tkabbir ta' l-avjazzjoni jipproduċi 5 % fis-sena, filwaqt li l-effiċjenza fl-użu ta' l-enerġija twassal għall-iffrankar ta' inqas minn 1,5 %. Madankollu, l-avjazzjoni hija mistennija tikber ħafna iktar malajr minn dan, għalhekk it-titjib teknoloġiku waħdu mhux ser ikun biżżejjed biex isolvi l-problema.

4.1

L-industrija ta' l-avjazzjoni impenjat ruħha sabiex timplimenta l-approċċ bilanċjat għall-ġestjoni ta' l-istorbju ta' l-ICAO (International Civil Aviation Organisation), li jimmira li jtaffi l-esponiment tal-Komunità bl-iktar mod ekonomiku.

4.2

It-tnaqqis ta' l-istorbju mis-sors permezz tal-progress teknoloġiku huwa essenzjali f'dan ir-rigward, u sar titjib konsiderevoli tul dawn l-aħħar għexieren ta' snin u huwa maħsub li għad isir iktar progress fil-ħmistax-il sena li ġejjin. Il-Kummissjoni Ewropea ħarġet Direttiva (2) li tistabbilixxi l-prinċipji għall-ġestjoni ta' l-istorbju tat-trasportaturi u introduċiet restrizzjonijiet għall-operat, inkluż dispożizzjonijiet għat-tneħħija ta' l-iktar trasportatur storbjuż fil-Kapitlu 3, fl-ajruporti tal-KE. Ir-riżultat ta' din id-direttiva issa għandu jiġi rivedut.

4.3

L-ajruporti u l-provvedituri tas-servizz tan-navigazzjoni fl-ajru huma impenjati sabiex jimplimentaw l-approċċ ta' l-inżul kontinwu u proċeduri oħra għal livell baxx ta' storbju kull fejn huwa xieraq, filwaqt li jħarsu l-kapaċità tar-runway. Dan ġie identifikat bħala qasam prinċipali għat-titjib fit-tnaqqis ta' l-emissjonijiet ta' CO2 fl-ajruporti u l-inħawi tagħhom.

4.4

Il-gvernijiet għandhom jassiguraw l-ippjanar u l-ġestjoni ta' l-użu ta' l-artijiet fl-inħawi ta' l-ajruporti b'mod preventiv;

4.5

It-tħassib dwar il-kwalità ta' l-arja lokali jeħtieġ azzjoni komprensiva li timmira lejn is-sorsi kollha ta' l-emissjonijiet fl-ajru u ma' l-art, inklużi l-attivitajiet — bħall-industrija u t-traffiku tat-triq li ma jistgħux jiġu attribwiti għat-trasport bl-ajru, iżda huma prodotti sekondarji tas-servizz ta' l-ajruport. Il-konnessjoni ta' l-ajruporti man-netwerks tal-ferroviji għandha titħeġġeġ għax b'hekk jiġu stabbiliti l-għażliet tat-trasport għat-twassil sa l-ajruport li jkunu sostenibbli mil-lat ta' l-ambjent. F'dan ir-rigward in-netwerks imtejba għall-karozzi tal-linja u l-ferroviji huma fattur prinċipali wkoll. L-ajruporti jistgħu jħeġġu wkoll l-użu ta' vetturi favur l-ambjent billi jżommu rati differenti u billi jkollhom postijiet preferenzjali għall-parkeġġ. Il-vetturi tas-servizz ta' l-ajruporti, talinqas, għandhom jitħaddmu b'sorsi ta' l-enerġija iktar nodfa bħall-gass u l-elettriku. Għadd ta' tipi ta' vetturi bħalissa jużaw il-batteriji u dan l-użu għandu jinfirex iktar fejn huwa fattibbli għall-ħtiġijiet operattivi speċifiċi. It-trasport tal-persunal minn u sa l-ajruport jista' jiġġenera vjaġġar sinifikanti bil-karozza u għaldaqstant għandhom jitqiesu għażliet alternattivi bħall-karozzi tal-linja għall-persunal, l-użu konġunt tal-karozzi, it-tendenzi ta' xiftijiet li jevitaw il-ħinijiet ta' konġestjoni u, jekk ikun fattibbli, iċ-ċikliżmu għall-persunal ta' l-ajruport.

4.6

Il-progress teknoloġiku tista' tgħid elimina kważi għal kollox id-duħħan viżibbli u l-idrokarburanti, filwaqt li l-ossidji tat-nitroġenu mill-magni ta' l-ajruplani tnaqqsu b'mod progressiv b'50 % tul dawn l-aħħar 15-il sena. Hemm mira ta' tnaqqis addizzjonali ta' 80 % fin-nitroġenu sa l-2020 għat-teknoloġija ġdida tal-magni.

4.7

Qegħdin jiġu żviluppati sistemi taċ-ċelloli tal-fjuwil. Dawn jistgħu jissostitwixxu l-unitajiet awżiljarji ta' l-elettriku (Auxiliary Power Units — APU) u b'hekk inaqqsu l-emissjonijiet sa 75 % għal kull unità.

4.8

L-ajruporti u l-linji ta' l-ajru huma impenjati sabiex jużaw vetturi u tgħammir tas-servizz ta' ma' l-art li jkunu iktar effiċjenti, filwaqt li jagħmlu pressjoni fuq il-gvernijiet u l-awtoritajiet lokali sabiex jipprovdu aċċess tal-wiċċ ta' l-ajruporti li jkun iktar nadif — bħall-ferroviji ta' fuq u taħt l-art.

4.9

Tradizzjonalment, it-trasportaturi ta' l-ajru jħaddmu waħda mill-magni tagħhom meta jkunu pparkjati ma' l-art sabiex jgħaddu l-elettriku għall-ajruplan.

5.1

L-avjazzjoni tgħodd għal madwar 2-4 % ta' l-emissjonijiet Ewropej ta' CO2 mill-użu tal-karburanti fossili. Din tista' tilħaq madwar 5 % jew iktar sa l-2050 skond tbassir tal-Panel Intergovernattiv dwar il-Bidla fil-Klima (International Panel on Climate Change — IPCC). Ta' min jinnota wkoll li ż-żieda fl-emissjonijiet ta' l-avjazzjoni, sa l-2012 tista' tikkumpensa għal iktar minn kwart tal-kontribut ambjentali ta' l-UE li jkun sar skond il-Protokoll ta' Kyoto. Jidher diffiċli li jintlaħaq ftehim internazzjonali iżda d-Direttiva proposta hija intiża sabiex tipprovdi mudell għal azzjoni fil-livell globali u hija l-unika inizjattiva li toffri din il-possibbilità.

5.2

80 % ta' l-emissjonijiet ta' gassijiet b'effett ta' serra ta' l-avjazzjoni huma relatati mat-titjiriet tal-passiġġieri li jaqbżu l-1 500 km/900 mil li m'hemmx alternattiva għalihom.

5.3

L-avjazzjoni tinsab impenjata sabiex tesplora b'mod attiv l-introduzzjoni progressiva ta' karburanti alternattivi bħall-bijomassa għal-likwidu (BTL) sabiex jitnaqqsu iktar l-emissjonijiet ta' CO2.

5.4

Il-progress teknoloġiku, it-titjib fl-infrastruttura u l-prattiki tajba tat-tħaddim fl-ajruporti bħalissa huma meqjusin bħala l-iktar mod ekonomiku u effiċjenti għall-indirizzar tat-tħassib dwar il-bidla fil-klima, apparti mill-miżuri tas-suq.

5.5

L-ajruporti jeħtieġu standards internazzjonali u politiki globali, mhux bil-qatra l-qatra jew b'soluzzjonijiet mingħajr viżjoni.

5.6

Id-disinn ta' l-ajruport jista' jaqdi rwol pożittiv fit-tnaqqis ta' l-emissjonijiet, partikularment fid-disinn mill-ġdid tat-taxiways u l-mollijiet sabiex titnaqqas il-konġestjoni fil-mitjar. Id-disinn tal-bini tat-terminal għandu: inaqqas kemm jista' jkun il-ħtiġijiet ta' l-enerġija fir-rigward tat-tisħin u l-arja kondizzjonata, jikkunsidra l-użu ta' panels li jużaw l-enerġija tax-xemx fejn huwa fattibbli, u jagħmel l-iktar użu possibbli tad-dawl naturali u l-qligħ mill-użu tax-xemx, l-użu tas-sistemi konġunti għas-sħana u l-elettriku (CCHP) u s-sistemi għat-trasferiment tas-sħana, l-inkorporazzjoni tal-ħsad ta' l-ilma tax-xita fid-disinni tal-bini li jintużaw fit-tojlits, il-ħasil ta' l-ajruplani eċċ. It-temperaturi fil-bini tat-terminals għandhom ikunu kontrollati b'mod effettiv, sabiex titnaqqas il-ħala ta' l-enerġija fit-tisħin żejjed jew it-tkessiħ żejjed.

5.7

Il-ġestjoni tat-tħaddim ta' l-ajruport għandha timmira lejn it-tnaqqis ta' l-iskart iġġenerat għal kull passiġġier li jgħaddi mill-ajruport, billi jintużaw inizjattivi mtejba għar-riċiklaġġ kemm li jaqgħu direttament fil-kontroll ta' l-ajruport kif ukoll permezz ta' l-inkorporazzjoni fil-Ftehimiet ta' Livell ta' Servizz (Service Level Agreements) mal-linji ta' l-ajru u ma' msieħba prinċipali oħrajn.

5.8

Din id-Direttiva, li ddaħħal lill-avjazzjoni fil-kompitu ta' l-Iskema Ewropea għall-Iskambju ta' Kwoti ta' l-Emissjonijiet (ETS) (3) tista' żżid il-kuxjenza pubblika b'mod pożittiv, toffri riżorsi ġodda għat-tnaqqis tal-karbonju u tipprovdi miżura ta' internalizzazzjoni ta' dawn l-ispejjeż ambjentali esterni li l-industrija ta' l-avjazzjoni s'issa rnexxielha tinjora. Fil-kuntest tal-livell u l-volatilità tal-prezzijiet tal-karbonju ma tantx hemm ċans li jkollha impatt sinifikattiv fuq it-tkabbir jiżdied tat-traffiku fl-ajru u l-emissjonijiet.

6.1

L-indirizzar ta' l-impatt ambjentali ta' l-ajruporti b'mod proattiv, f'waqtu u ekonomiku jeħtieġ il-kooperazzjoni sħiħa u l-ftehim tal-korpi internazzjonali, il-gvernijiet u l-partijiet interessati fl-industrija.

6.2

It-tnaqqis ta' l-emissjonijiet b'approċċ ta' sistemi — filwaqt li s-sigurtà tinżamm bħala prijorità ewlenija — wara li jiġu kkunsidrati l-fatturi kollha, inkluż id-disinn tal-qafas u l-magna u l-operati, il-kumpensi, il-karburanti alternattivi, is-servizzi ma' l-art, il-kapaċità ta' l-ajruport u l-ġestjoni tat-traffiku ta' l-ajru.

6.3

Il-konsolidazzjoni ta' miri għall-ajruporti fuq perijodu fit-tul, li tkun ibbażata fuq data affidabbli u li tista' tiġi vverifikata, hija prijorità urġenti. L-aspetti kollha tal-proċess ta' l-ajruport (it-traffiku bl-ajru, il-bini, l-aċċess għall-wiċċ eċċ.) għandhom jiġu inkorporati f'dawn il-miri.

6.4

Il-ħolqien ta' infrastruttura ġdida ta' l-ajruport sabiex jitnaqqas il-ħruq tal-karburant qabel il-punt tat-tluq u wara l-inżul għandu jkun kriterju ewlieni fid-disinn ta' l-ajruporti tal-ġejjieni. Għandha ssir iktar riċerka dwar l-inizjattivi bħall-provvista ta' holding grids fl-ajruporti ikbar u, fejn ikun fattibbli, dwar liema ajruplani kummerċjali jistgħu jkunu rmonkati — bil-magni mitfija qabel il-punt tat-tluq, u jixegħlu l-magni 10 minuti biss qabel ma jtiru.

6.5

Għandha tingħata prijorità lill-approċċ ta' nżul kontinwu, li permezz tiegħu l-ajruplan jibda nieżel f'altitudni ogħla, jersaq lejn l-art b'mod stabbli, għall-kuntrarju ta' approċċ ta' biċċa biċċa (staggered) li jaħraq karburant eċċessiv. Dan l-inżul kontinwu jfisser li t-trasportatur jinżel b'veloċità iktar effiċjenti, u b'hekk jitnaqqas il-ħruq tal-karburant.

9.8.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 204/43

1.1

Il-KESE jemmen li l-parti l-kbira ta' l-istruttura u l-formulazzjoni attwali ta' l-abbozz tal-Linji Gwida jistgħu jiġu approvati. Madankollu, jinnota d-differenza fid-dettalji bejn il-kapitli dwar it-trasport bil-baħar u t-tbaħħir mingħajr korsa regolari (il-flotot miġmuma). Is-sezzjoni dwar skambji ta' l-informazzjoni fil-kapitlu dwar it-trasport bil-baħar huwa dettaljat mhux ħażin u jidher li hu relattivament ta' għajnuna f'dik li hi deskrizzjoni u interpretazzjoni tal-każistika rilevanti u l-prattika tat-teħid tad-deċiżjonijiet fuq is-suġġett. B'mod ġenerali, l-abbozz tal-Linji Gwida għas-servizzi tat-trasport bil-baħar huma bbażati fuq każistika eżistenti u diskussjonijiet twal u bir-reqqa ma' l-industrija. Min-naħa l-oħra, is-sezzjonijiet dwar it-tbaħħir mingħajr korsa regolari in ġenerali u partikolarment dwar il-flotot tat-tbaħħir mingħajr korsa regolari huma inqas dettaljati. Il-KESE jissoponi li dan in-nuqqas ta' dettal huwa x'aktarx riżultat tan-nuqqas ta' każistika u b'hekk ta' esperjenza ta' l-awtoritajiet (kompetittivi) rilevanti, inkluża l-Kummissjoni Ewropea, rigward it-tbaħħir mingħajr korsa regolari, peress li s'issa qatt ma saru ilmenti formali minn noliġġaturi.

1.2

Il-KESE jtenni t-talbiet tiegħu f'Opinjonijiet ta' qabel (2004, 2006, 2007) biex l-UE tibda konsultazzjonijiet siewja ma' ġurisdizzjonijiet oħrajn bl-għan li tiddetermina l-kompattibilità bejn reġimi eżistenti li jiggvernaw il-kummerċ tat-trasport bil-baħar madwar id-dinja. Barra minn hekk, il-KESE jtenni r-rakkomandazzjoni tiegħu fl-istess Opinjonijiet, li l-Kummissjoni Ewropea għandha wkoll tqis l-aspett tar-riżorsi umani (pereżempju, l-impatt fuq l-impjieg tal-baħħara Ewropej) — flimkien ma' fatturi purament kompetittivi — meta qed tittratta ma' regoli ta' kompetizzjoni dwar it-trasport marittimu.

1.3

Il-KESE jissuġġerixxi li jintużaw eżempji indikattivi biex jiġi speċifikat il-kontenut ta' (l-abbozz ta') Linji Gwida għat-trasport bil-baħar, partikolarment fejn id-data titqies “storika”.

1.4

Peress li s-sezzjonijiet li jittrattaw it-tbaħħir mingħajr korsa regolari u l-flotot miġmuma tat-tbaħħir mingħajr korsa regolari huma anqas dettaljati minħabba r-raġunijiet li ġew preżunti hawn fuq, il-KESE jsaqsi jekk dawn hux ser ikunu biżżejjed biex jipprovdu l-operaturi tat-tbaħħir mingħajr korsa regolari l-gwida meħtieġa biex jagħmlu awto-evalwazzjoni tal-ftehim ta' kooperazzjoni li huma nvoluti fih. Huwa possibbli tinħtieġ aktar ċarezza dwar ċerti sezzjonijiet ta' l-abbozz tal-Linji Gwida li jittrattaw it-tbaħħir mingħajr korsa regolari (il-flotot miġmuma). Bl-istess mod, ta' min wieħed jikkunsidra estensjoni tar-Regolament tal-Konsorzja, li bħalissa hu speċifikament limitat għall-kummerċ bil-kontejners, biex ikopri aspetti oħra rilevanti tas-suq marittimu globali wkoll.

1.5

Il-KESE jsostni li l-flotot miġmuma ma jikkostitwux il-maġġoranza tas-swieq tat-tbaħħir mingħajr korsa regoalari. Fil-fatt, il-biċċa l-kbira tas-servizzi tal-vapuri tal-merkanzija mingħjar rotta regolari huma operati minn ħafna kumpaniji żgħar jew ta' daqs medju li jikkompetu ma' xulxin għall-merkanzija. Għal din ir-raġuni, il-KESE jidhirlu li fil-Linji Gwida tinħtieġ ċarezza li tagħraf dan il-punt. Barra minn hekk, il-Kummissjoni Ewropea missha wkoll tat aktar gwida dwar l-applikazzjoni tar-regola de minimis għal ġemgħat ta' flotot li huma żgħar wisq biex ikollhom effet konsiderevoli fuq is-swieq tagħhom.

1.6

Huwa diżappuntanti li l-gwida mgħotija dwar il-flotot miġmuma tat-tbaħħir mingħajr korsa regolari ma tweġibx kompletament il-mistoqsijiet li qed joħolqu inċertezza u anke tħassib għall-operaturi tal-flotot miġmuma tat-tbaħħir mingħajr korsa regolari. Il-KESE jaqbel mal-perċezzjoni li tista' toħroġ mill-abbozz tal-Linji Gwida li l-flotot miġmuma tat-tbaħħir mingħajr korsa regolari fil-fatt ma jmorrux kontra l-liġi tal-kompetizzjoni tal-KE imma jħeġġeġ il-Kummissjoni Ewropea biex tagħti gwida aktar speċifika fil-verżjoni finali tal-Linji Gwida f'dak li għandu x'jaqsam ma' l-applikazzjoni ta' Artikolu 81(3) għall-flotot miġmuma tat-tbaħħir mingħajr korsa regolari biex dawn jiġu pprovduti bl-għodda meħtieġa biex jagħmlu awto-evalwazzjoni.

1.7

Ta' min jinnota li l-abbozz tal-Linji Gwida ma jgħidux x'ifissru b'“tbaħħir mingħajr korsa regolari” u b'hekk mhux ċar jekk japplikawx ukoll għat-trasport marittimu tal-passiġġieri jew/u għat-tbaħħir speċjalizzat. Forsi għandha tiġi kkunsidrata kjarifika dwar dan il-punt ukoll.

1.8

Barra minn hekk, fir-rigward tal-kapitlu dwar it-tbaħħir mingħajr korsa regolari, il-KESE jissuġġerixxi li l-Linji Gwida jikkjarifikaw, li l-attivitajiet ta' aġent marittimu f'dak li hu pprezzar, mhux bil-fors li huma differenti mill-attivitajiet tal-maniġer tal-flotta. Is-swieq tat-tbaħħir mingħajr flotta regolari, inlużi dawk li fihom joperaw il-flotot miġmuma tat-tbaħħir mingħajr korsa regolari, huma swieq ta' l-offerti, jiġifieri l-prezzijiet huma determinati bejn il-partijiet li jinnegozjawhom u huma bbażati fuq il-provvista u d-domanda. B'hekk, is-sempliċi fatt li maniġer tal-flotta miġmuma jaqbel ma' noliġġatur fuq prezz għall-użu ta' vapur tal-flotta ma jikkostitwix “l-iffissar tal-prezzijiet” bħala restrizzjoni qawwija.

2.1

Fit-13 ta' Settembru 2007 l-Kummissjoni Ewropea ppubblikat l-abbozz tant mistenni tagħha tal-Linji Gwida dwar l-applikazzkoni tar-regoli tal-kompetizzjoni tal-KE għas-servizzi tat-trasport marittimu. Il-Linji Gwida japplikaw għall-ftehim ta' kooperazzjoni fis-setturi tas-servizzi tat-trasport marittimu li huma affetwati direttament mill-bidliet li ġab ir-Regolament (KE) Nru 1419/2006 li japplika għas-servizzi ta' kabotaġġ, trasport bil-baħar u tbaħħir mingħajr korsa regolari. Huma għandhom l-għan li jipprovdu gwida biex jgħinu l-kumpaniji tat-tbaħħir jagħmlu awto-evalwazzjoni tal-ftehim ta' kooperazzjoni li huma nvoluti fih, jiġifieri għandhom jippermettu l-kumpaniji rilevanti jiddeterminaw jekk il-ftehim ta' kooperazzjoni tagħhom huwiex kumpatibbli ma' Artikolu 81 tat-Trattat tal-KE. Il-Linji Gwida ser ikunu validi għal perjodu inizzjali ta' ħames snin.

2.2

L-abbozz tal-Linji Gwida b'mod partikolari jimmira biex jitfa' dawl fuq il-kundizzjonijiet li taħthom l-operaturi tal-linji jistgħu legalment jaqsmu informazzjoni bejniethom dwar il-merkanzija u li taħthom l-operaturi tat-tbaħħir mingħajr korsa regolari jistgħu jidħlu fi ftehim dwar kif jinġemgħu l-flotot. Għal dan il-għan, qed jiġi ppreżentat sett ta' parametri kumpless. Madankollu, il-veru valur miżjud tal-Linji Gwida (l-abbozz) fil-prattika ser ikollu jiġi evalwat fil-futur, pereżempju, il-Linji Gwida (l-abbozz) ser jipprovdi l-gwida meħtieġa għall-operaturi biex jiddeterminaw il-legalità tal-kondotta li beħsiebhom jieħdu fis-suq?

3.1

L-abbozz tal-Linji Gwida li jittrattaw it-trasport bil-baħar — barra milli jikkonferma dak li hu diġà magħruf jiġifieri li konferenzi tal-linji dwar kummerċ lejn u mill-UE ser jitneħħew mit-18 ta' Ottubru 2008 — jindirizza mezzi permessi ta' qsim ta' informazzjoni dwar is-suq bejn operaturi tal-linji. Għalkemm ċerti dettalji jista' jkollhom bżonn ta' rfinar, l-abbozz tal-Linji Gwida x'aktarx ser jipprovdi l-industrija tat-trasport bil-baħar bit-tip ta' skambju ta' informazzjoni li teħtieġ biex taħdem sew.

3.2

Mit-18 ta' Ottubru 2008, is-servizzi operattivi tat-trasportaturi bil-baħar minn u/jew lejn port fl-UE jridu jwaqqfu kull attività ta' konferenzi ta' linji li taħdem kontra l-kompetizzjoni, irrispettivament minn jekk attivitajiet bħal dawn humiex permessi minn ġurisdizzjonijiet oħrajn madwar id-dinja. Il-KESE jsostni li ser ikun diffiċli għat-trasportaturi li joperaw globalment li jiżguraw li attivitajiet ta' konferenza ta' linji li huma illegali fl-UE ma jaffetwawx lis-suq ta' l-UE b'mod konsiderevoli.

3.3

Fir-rigward tat-trasport bil-baħar, l-attenzjoni tinsab fuq sistemi ta' skambju ta' informazzjoni. Kumpaniji tal-linji ngħataw ftit libertà fl-iskambju ta' l-informazzjoni. Elementi importanti jinkludu l-istruttura tas-suq, it-tip ta' informazzjoni maqsuma, kemm hi qadima u l-frekwenza ta' l-iskambju ta' informazzjoni. Il-punt fokali huwa l-iskambju ta' informazzjoni futura, prinċipalment tbassir tal-kapaċità u l-indiċi tal-prezzijiet. Jidher li prima facie t-tbassir tal-kapaċità dejjem huwa probabbli li jkun illegali. Il-KESE jagħraf li l-effetti ta' l-iskambju ta' informazzjoni jridu jitqiesu skond il-każ.

3.4

F'dawk li huma indiċi tal-prezz, indiċi tal-prezz aggregat x'aktarx jikser il-liġi, sakemm l-informazzjoni ma tistax tkun separata biex l-impriżi jidentifikaw, direttament jew indirettament, l-istrateġiji kompetittivi tal-kompetituri tagħhom. Il-livell ta' aggregazzjoni, in-“natura riċenti” jew “storika” tad-data u l-frekwenza tal-pubblikazzjoni għandha tiġi evalwata, imma l-abbozz tal-Linji Gwida ma jgħidux speċifikament kemm għandha tingħata importanza lil dawn il-fatturi.

3.5

Fir-rigward tas-servizzi tat-trasport bil-baħar, il-Linji Gwida ma joffru l-ebda element li huwa ġenwinament ġdid, imma donnhom itennu l-kriterji ġenerali li ġew żviluppati qabel mill-Kummissjoni Ewropea u l-Qrati Ewropej.

3.6

Il-KESE jtenni t-talbiet tiegħu f'Opinjonijiet relatati ta' qabel (1) biex l-UE tibda konsultazzjonijiet siewja ma' ġurisdizzjonijiet oħrajn bl-għan li tiddetermina l-kumpattibilità bejn reġimi eżistenti li jiggvernaw il-kummerċ dinji tat-trasport bil-baħar. Barra minn hekk, il-KESE jtenni r-rakkomandazzjoni tiegħu fl-istess Opinjonijiet li l-Kummissjoni Ewropea għandha wkoll tqis l-aspett tar-riżorsi umani (pereżempju, l-impatt fuq l-impjieg tal-baħħara Ewropej) — flimkien ma' fatturi purament kompetittivi — meta qed tittratta ma' regoli ta' kompetizzjoni dwar it-trasport marittimu.

3.7

Servizzi tat-tbaħħir mingħajr korsa regolari huma globali u kompetittivi ħafna u jissodisfaw ħafna mill-karatteristiċi tal-mudell tal-kompetizzjoni perfett. Il-kumdità hija omoġenja u l-ispejjeż tad-dħul ġeneralment huma baxxi ħafna. Ħafna kumpaniji jikkompetu għan-negozju, b'sostituzzjoni bejn id-daqsijiet u t-tipi differenti tal-bastimenti skond iċ-ċirkostanzi tas-suq. Il-flussi ta' informazzjoni ukoll jagħmlu s-suq trasparenti ħafna. In-negozju jsir l-aktar fuq bażi ta' noleġġi ta' vjaġġi, noleġġi ta' vjaġġi konsekuttivi, kuntratti ta' noleġġ jew noleġġi ta' żmien. Ir-rati tat-trasport tal-merkanzija li jistgħu jintlaħqu f'dawn is-swieq huma ferm instabbli, skond iċ-ċirkostanzi tas-suq. Finalment, is-swieq tat-tbaħħir mingħajr korsa regolari huma kapaċi jirrispondu minnufih għall-iżviluppi fis-suq u l-ħtiġijiet tat-trasportaturi (2).

3.8

Flotot miġmuma tat-tbaħħir (shipping pools) joperaw f'kull settur tan-negozju tat-tbaħħir mingħajr korsa regolari. Pool (flotta miġmuma) hi ġabra ta' bastimenti simili, ta' sjieda differenti, li joperaw taħt amministrazzjoni waħda. Il-maniġer tal-pool imexxi l-bastimenti bħala unità ta' flotta waħda u koeżiva, jiġbor il-qligħ tagħhom u jqassmu skond sistema ta' gradi miftehma minn qabel, filwaqt li s-sid individwali jkollu jmexxi biss l-operazzjoni nawtika/teknika tal-vapur. Ġeneralment il-pools jiġu żviluppati għal żewġ raġunijiet. L-ewwel nett, jitwaqqfu biex jippermettu lill-parteċipanti jipprovdu l-livelli ta' servizz li l-klijenti kbar tagħhom qed jitolbu dejjem aktar. It-tieni, jimmiraw li jtejbu l-effiċjenza tat-trasport b'investiment speċjali u aktar użu tal-vapuri. Il-flotot miġmuma (pools) joperaw f'ambjent ta' provvista u domanda fejn il-kuntratti jiġu konklużi fuq bażi ta' offerti, ir-rati jitmexxew l-aktar minn suq attwali, ix-xerrejja huma kbar u sofistikati u l-aġenti joffru viżibbiltà mhux tas-soltu tat-tunnellaġġ u l-kundizzjonijiet f'kwalunkwèżmien.

3.9

Il-KESE jsostni li l-flotot miġmuma tat-tbaħħir ma jikkostitwux il-maġġoranza tas-swieq tat-tbaħħir mingħajr korsa regolari. Fil-fatt, il-biċċa l-kbira tas-servizzi ta' vapuri ta' merkanzija mingħajr korsa regolari huma operati minn kumpaniji żgħar jew ta' daqs medju li jikkompetu bejniethom għall-merkanzija. Għal din ir-raġuni, il-KESE jsostni li fil-Linji Gwida tinħtieġ kjarifika speċifika li tirrikonoxxi dan il-punt.

3.10

Il-KESE tinnota li s-servizzi ta' vapuri ta' merkanzija mingħajr korsa regolari kif ukoll il-flotot miġmuma tat-tbaħħir mingħajr korsa regolari dejjem kienu soġġetti għal-liġi tal-kompetizzjoni tal-KE, jiġifieri ħafna qabel l-adozzjoni tar-Regolament (KE) Nru 1419/2006 li jagħti l-poteri ta' applikazzjoni lill-Kummissjoni Ewropea, fir-rigward ta' dawn is-servizzi. Madankollu, matul dan il-perjodu ma saru l-ebda ilmenti formali minn noleġġaturi fir-rigward ta' dan is-settur u ma kienx hemm ġurisprudenza. Il-KESE taħseb li huwa n-nuqqas ta' ġurisprudenza u b'hekk ta' esperjenza ta' l-awtoritajiet rilevanti (tal-kompetizzjoni), inkluża l-Kummissjoni Ewropea, li jispjega għalfejn is-sezzjonijiet ta' l-abbozz tal-Linji Gwida li jittrattaw it-tbaħħir mingħajr korsa regolari (il-flotot miġmuma) huma anqas dettaljati minn dawk fuq it-trasport bil-baħar. Ta' min jikkunsidra ukoll li l-abbozz tal-Linji Gwida ma jfissirx x'irid jgħid b' “tbaħħir mingħajr korsa regolari” u għalhekk mhux ċar jekk japplikax ukoll għat-trasport marittimu tal-passiġġieri u/jew għat-tbaħħir speċjalizzat. Forsi ta' min tiġi kkunsidrata kjarifika ta' dan il-punt.

3.11

L-abbozz tal-Linji Gwida ma jagħtix biżżejjed kas ta' l-ispeċifitajiet tas-settur tat-tbaħħir mingħajr korsa regolari u jidher li jsegwi Linji Gwida mhux speċifiċi għas-settur dwar il-Kooperazzjoni Orizzontali. Il-flotot miġmuma ser ikollhom jikkonformaw ma' l-istess Linji Gwida applikati għal setturi ta' l-industrija oħrajn biex jiżguraw li ma jwaqqfux il-kompetizzjoni ħielsa jew jaħdmu bħal kartell.

3.12

L-abbozz tal-Linji Gwida huwa pjuttost ġenerali u ma jipprovdix ċertezza legali preċiża. Ma jgħidx b'mod espliċitu li l-flotot miġmuma m'humiex kompattibli mal-liġi tal-kompetizzjoni ta' l-UE imma ma jagħtix gwida dwar meta ma jkunux kompatibbli.

3.13

L-aktar sezzjoni kruċjali ta' l-abbozz tal-Linji Gwida hija dik dedikata għall-evalwazzjoni u l-klassifikazzjoni tal-flotot miġmuma. Il-punt tat-tluq hu l-iskoperta li l-flotot ġeneralment jinvolvu marketing komuni u livelli differenti ta' aspetti ta' produzzjoni konġunti.

3.14

Fir-rigward tas-suq rilevanti, il-KESE jsostni li l-Linji Gwida għandhom jagħtu aktar każ tal-fatt li hemm element sostanzjali ta' sostitwibbiltà jew tibdil reċiproku fit-tbaħħir mingħajr korsa regolari kemm fid-domanda u kemm fil-provvista, (pereżempju f'dak li hu t-tip ta' bastiment, id-daqs tal-bastiment, it-tip ta' kuntratti ta' trasportazzjoni u s-suq ġeografiku). Barra minn hekk, jekk flotta trid tagħmel awto-evalwazzjoni, l-ishma tas-suq ma jistgħux jiġu definiti għal kull kuntratt imma jridu jiġu evalwati fuq perjodu ta' żmien.

3.15

Il-KESE jemmen li titjib ser ikun neċessarju fir-rigward tar-rilevanza u d-definizzjonijiet ta' ishma tas-suq li jgawdu l-flotot miġmuma u s-“sostituzzjoni” bejn il-kummerċ u t-tipi ta' vapuri. Jagħraf li ma tingħata l-ebda gwida prattika dwar id-definizzjoni tas-suq rilevanti. Madankollu, l-ishma tas-suq jistgħu jkunu pjuttost differenti skond il-metodoloġija użata.

3.16

Fl-evalwazzjoni tal-ftehim tal-flotot miġmuma tal-bastimenti mingħajr korsa regolari fil-kuntest ta' Artikolu 81, għandu jkun enfasizzat li l-maniġer tal-flotta jmexxi l-flotta miġmuma kemm f'termini operattivi kif ukoll kummerċjali u b'hekk joffri prodott konġunt permezz ta' entità miġmuma waħdanija. L-offerti ta' bastimenti fis-suq huma de facto anċillari għall-kompitu tal-maniġer tal-flotta miġmuma li jmexxi s-servizz offrut. Sidien individwali, min-naħa tagħhom, iġorru r-responsabbiltà għall-operazzjoni purament nawtika/teknika tal-bastimenti. Il-flotot miġmuma jipprovdu servizz “maħluq” b'mod konġunt li huwa r-riżultat ta' livell konsiderevoli ta' integrazzjoni fl-attivitajiet tal-partijiet (3). B'hekk, ftehim tal-flotot miġmuma għandhom jiġu evalwati ndaqs ma' forom oħrajn ta' produzzjoni konġunta jew ftehim speċjalizzat.

3.17

Il-KESE jsostni li kull referenza għal iffissar tal-prezzijiet bħala karatteristika ta' ishma tal-flotta konġunta (u b'hekk bħala restrizzjoni qawwija tal-kompettizzjoni) ma tistax tiġi sostnuta fil-Linji Gwida fuq il-bażi li l-ftehim tal-prezz bejn il-maniġer tal-flotta miġmuma u l-konsumatur huwa parti integrali tas-servizz offrut u huwa r-riżultat ta' negozjati dwar il-prezz għall-użu ta' bastiment tal-flotta fi proċess ta' offerti.

3.18

Il-KESE jemmen li, meta tikkunsidra l-għan tal-ftehim tal-flotot miġmuma u l-karatteristiċi fundamentali tagħhom, l-erba' kundizzjonijiet li jinsabu f'artikolu 81(3)EC jeżentaw il-flotot miġmuma. Il-fatt li l-flotot miġmuma twaqqfu biex jirrispondu għall-ħtiġijiet u l-bżonnijiet tan-noleġġaturi u operaw mingħajr ilmenti għal għexieren ta' snin jappoġja din il-fehma.

3.19

Il-KESE jittama li l-Kummissjoni Ewropea tibqa' dejjem tirrevedi l-Linji Gwida fid-dawl ta' l-esperjenza u, jekk jinħtieġ, tipprovdi gwida supplimentari jew ta' kjarifika kif u meta tkun disponibbli mingħajr ma tistenna li jgħaddi l-perjodu ta' ħames snin.

3.20

Il-Kummissjoni għandha, kemm hu possibbli, tibda tirrevedi l-iskop ta' l-eżenzjoni ġenerali tal-konsorzji tal-linji u f'din l-okkażjoni teżamina l-ħtieġa li tkopri wkoll partijiet rilevanti oħrajn tas-suq tat-tbaħħir dinji, partikolarment dak il-kummerċ mingħajr korsa regolari li jopera fuq bażi regolari fuq rotot regolari, karatteristika ta' bosta kummerċi speċjalizzati (pereżempju bastimenti konvenzjonali reefer, negozji ta' l-injam u trasportaturi speċjalizzati tal-karozzi u ro-ros).

9.8.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 204/47

9.8.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 204/47

1.1

In-Nazzjonijiet Uniti (NU), f'isem il-pajjiżi membri tagħha, ipproponiet mudell għas-“sistema armonizzata globalment” (GHS) għall-kriterji u l-proċessi li jintużaw fil-“klassifikazzjoni, l-ippakkjar u l-ittikkettar tal-kimiċi”. Din hija maħsuba biex tappoġġja l-kummerċ dinji u tkun ta' għajnuna għall-ekonomiji anqas żviluppati fl-isforzi tagħhom għall-ħarsien tas-sikurezza u s-saħħa tal-ħaddiema u l-konsumaturi.

1.2

Il-KESE jappoġġja bis-sħiħ dan il-għan ta' armonizzazzjoni globali, il-forma u l-bażi legali tal-leġislazzjoni ta' implimentazzjoni li qed tipproponi l-Kummissjoni, u l-iskeda proposta għall-implimentazzjoni mill-produtturi u l-fornituri li taħbat ma' l-ewwel skadenza ewlenija għar-reġistrazzjoni ta' “sustanzi” skond ir-Regolament (KE) 1907/2006 (REACH).

1.3

Il-KESE jaqbel ukoll ma' l-evalwazzjoni tal-Kummissjoni li, għalkemm il-bidliet fis-sistema li ġiet żviluppata fl-UE matul l-aħħar 40 sena huma inevitabbli u għandhom appoġġ kbir, il-benefiċċji immedjati fl-UE x'aktarx ma jkunux daqshekk sinifikanti u l-ispejjeż jistgħu jkunu għolja. Il-KESE, għalhekk, huwa tal-fehma li fl-istima ta' l-impatt oriġinali kellha tingħata attenzjoni akbar għal dawn iċ-ċirkostanzi mhux tas-soltu. Fin-nuqqas ta' xi benefiċċju globali sinifikanti, kull żieda jew emenda mal-leġislazzjoni attwali li ma tkunx essenzjali b'mod assolut għall-implimentazzjoni tal-proposta tan-NU tinħtieġ ġustifikazzjoni separata dwar is-saħħa, is-sikurezza jew l-ekonomija. Fuq kollox, għandu jsir kull sforz sabiex jiġi żgurat li l-istandards eżistenti ma jkunux kompromessi matul il-perijodu ta' transizzjoni, li ser ikun twil żgur, bejn dawn iż-żewġ sistemi fil-biċċa l-kbira ekwivalenti. L-edukazzjoni fil-punt tax-xiri ser tkun ħtieġa ewlenija.

1.4

Il-KESE jemmen ukoll li, minħabba li hemm skeda ta' żmien stretta ħafna, u minħabba li l-ispejjeż tal-bidu għandhom ikunu limitati, il-proposta u l-applikazzjoni immedjata tagħha jistgħu jkunu flessibbli. Kellhom jgħaddu ħafna snin biex tiġi żviluppata s-sistema attwali sal-punt li tkun qed tipproteġi kif jixraq is-saħħa u s-sikurezza tal-ħaddiema u l-konsumaturi fl-UE kollha, u x'aktarx dan ikun il-każ ukoll fl-iżvilupp tas-sistema l-ġdida armonizzata globalment. Madankollu, il-punt importanti huwa li jiġu allokati riżorsi suffiċjenti għal perijodu twil ta' żmien kemm fin-NU kif ukoll fil-Kummissjoni biex jiġi żgurat li l-proċess ta' armonizzazzjoni jissokta — u li eventwalment dan il-proċess jiġi applikat għall-klassifikazzjoni u l-ittikkettar attwali ta' prodotti kummerċjalizzati ħafna, u ma jillimitax ruħu għall-kriterji li huma bbażati fuqhom dawn il-klassifikazzjonijiet.

1.5

Il-KESE jinnota, bi tħassib, it-tul ta' din il-proposta, fiha nnifisha u flimkien ma' proposti reċenti bħar-REACH, il-ħafna biċċiet l-oħra ta' leġislazzjoni ta' l-UE li dawn it-tnejn jinteraġixxu magħhom, u l-volum dejjem jikber ta' noti ta' gwida li llum jitqiesu meħtieġa. Jinħtieġapproċċ ġdid jekk ma rridux li l-industrija Ewropea (biex ma nsemmux il-proċessi ta' monitoraġġ jew ta' emendi tal-leġislazzjoni) issofri ħsarat li ma jissewwewx. Fi ftit kliem, m'huwiex raġonevoli li wieħed jassumi li kulħadd, mill-proprjetarju ta' l-iżgħar SME sal-gruppi l-kbar ta' uffiċjali responsabbli f'awtorità kompetenti fil-livell nazzjonali, ikollu jirreferi bilfors perjodikament għal aktar minn 20 000 paġna ta' dokumentazzjoni interkonnessa dwar dawn is-suġġetti biss. Trid tinstab proċedura aħjar.

1.6

Taħt l-istess punt, il-KESE jiddispjaċih għan-nuqqas ta' definizzjonijiet ewlenin u, b'mod partikolari, għall-bidla mill-użu tal-kelma “preparazzjonijiet”, li għandha tifsira tossikoloġika speċifika, għal “taħlitiet” li m'għandhiex. In-nuqqas kontinwu ta' definizzjoni ta' l-UE għall-kelma “kimiċi”, kemm bħala nom kif ukoll bħala aġġettiv, ikompli jqajjem konfużjoni għall-ħaddiema, il-konsumaturi, il-maniġers u l-leġislaturi. Il-kontenut ta' din il-proposta għandu jkun newtrali u konsenswali. Hi toffri opportunità tad-deheb sabiex jiġu kkoreġuti l-iżbalji fid-dettalji kif diġà qed jiġri fl-appendiċi tekniċi. Għandu jitħejja minnufih sett ta' standards għad-definizzjonijiet li jkunu japplikaw għal-leġislazzjoni relatata kollha. Maż-żmien dan ikun jista' jiżviluppa fi glossarju tal-kliem prinċipali bil-lingwi kollha li jidentifika dawk il-kelmiet bl-istess tifsira (kif jista' jkun il-każ ta' “kimika”, “sustanza kimika” u “sustanza”) u dawk li jew għandhom tifsira differenti jew m'humiex relatati (per eżempju, “oġġett” u “prodott”). B'xi lingwi għandhom jiġu identifikati u evitati wkoll il-konfużjonijiet u l-assoċjazzjonijiet kulturali mal-kelmiet “sustanzi” (li jistgħu jinftiehmu bħala droga, alkoħol jew tabakk) u “kimiċi” (li jistgħu jinftiehmu bħala referenza għal attavitajiet illegali jew terroristiċi).

1.7

Il-KESE jinnota wkoll il-periklu doppju ta' klassifikazzjoni żejda u ta' ittikkettar żejjed li maż-żmien inaqqsu l-impatt tat-twissijiet li huma assolutament essenzjali, u tal-fiduċja fuq it-tikketti bħala l-uniku sors ta' informazzjoni kemm għall-ħaddiema kif ukoll għall-konsumaturi. Bla dubju ta' xejn l-informazzjoni ewlenija trid tkun inkluża, iżda l-informazzjoni dwar sorsi oħra li jistgħu jinkisbu faċilment hija importanti wkoll. L-użu dejjem jiżdied ta' xiri bl-internet u riċerka online kemm dwar il-benefiċċji kif ukoll dwar ir-riskji ta' prodotti speċifiċi jindika l-ħtieġa ta' aktar xogħol f'dan il-lat. Il-listi twal ta' ismijiet standardizzati u li m'humiex familjari ta' komponenti ta' taħlitiet komplessi m'humiex l-aħjar mod biex jaqdu l-bżonnijiet tas-servizzi ta' emerġenza u taċ-ċentri kontra l-veleni. L-indikazzjonijiet ta' trattament ġenerali dwar il-perikli u s-sikurezza, flimkien ma' data ta' kuntatt dwar ċentri għall-pariri 24 siegħa kuljum, joffru l-aħjar protezzjoni għal kull min ikun affettwat. F'ċirkustanzi speċifiċi, fejn hija involuta l-formulazzjoni ta' teknoloġija ta' ditta partikolari, b'dan l-approċċ il-produttur huwa wkoll protett, bħal fil-leġislazzjoni preżenti.

1.8

Il-KESE jinnota li ma ġiet proposta l-ebda tikketta għall-kwantitajiet, li ta' spiss ikunu żgħar ħafna, li jiġu ttrasferiti bejn il-laboratorji għal skopijiet ta' studju akkademiku jew riċerka u żvilupp ta' l-intrapriżi. Din tista' tiżdied mingħajr diffikultà mal-firxa ta' tikketti proposti min-NU, u għandha tkun preferuta mill-eżenzjoni proposta attwalment li hija ferm restrittiva, sproporzjonata u għalja.

1.9

Fl-aħħarnett, il-KESE jinnota li ser ikun hemm dejjem aktar bżonn li tiġi riveduta l-kwalità tad-data wżata kif ukoll tad-deċiżjonijiet li jkunu ittieħdu taħt ġurisdizzjonijiet differenti madwar id-dinja kollha. Il-pressjoni għal qbil bejn ir-riżultati tal-klassifikazzjoni, u mhux sempliċement bejn il-kriterji u l-proċessi li jwasslu għalihom, żgur li ser tkompli teżisti. Il-ħtiġijiet u l-benefiċċji dinjija ta' miżura bħal din jinftiehmu aktar faċilment.

2.1

Din il-proposta hija mfassla biex il-leġislazzjoni attwali ta' l-UE issir konformi ma' mudell tan-NU miftiehem reċentement għas-“sistema armonizzata globalment” tal-klassifikazzjoni, l-ittikkettar u l-ippakkjar ta' materja prima, prodotti intermedji u lesti li huma definiti bħala “perikolużi” jew “ta' ħsara” u deskritti b'mod differenti bħala “kimiċi”, “sustanzi”, “taħlitiet” jew “preparazzjonijiet”. Il-leġislazzjoni Ewropea ta' l-1967 ser tiġi sostitwita. Ħafna direttivi u regolamenti oħra, inkluż ir-Regolament (KE) 1907/2006 (REACH), li qed jiġu implimentati bħalissa, ser ikollhom bżonn jiġu emendati. Huwa maħsub li l-effetti fl-UE fuq perijodu ta' żmien itwal ser ikunu pożittivi jekk ikunu limitati l-ispejjeż u jitwettqu xi benefiċċji pjuttost żgħar. B'mod ġenerali l-proposta għandha tiffaċilita l-kummerċ dinji filwaqt li żżomm standards għoljin ta' ħarsien għas-saħħa tal-bniedem u għall-ambjent.

2.2

Id-Direttiva dwar is-Sustanzi Perikolużi 67/548/KEE li tfasslet 40 sena ilu trid tiġi sostitwita. Din titqies, b'mod ġenerali, bħala l-ewwel biċċa leġislazzjoni panEwropea dwar il-“kimiċi” li għandha l-għan, b'mod partikolari, li tipproteġi s-sikurezza tal-ħaddiema. Din l-emenda, il-ħafna direttivi li jemendawha u l-adattamenti tagħha għall-progress tekniku issa joffru lill-produtturi u lill-kummerċjanti, lill-ħaddiema, lid-distributuri u lill-konsumaturi, fl-UE u barra minnha, sistema armonizzata għall-klassifikazzjoni ta' sustanzi perikolużi bl-użu ta' testijiet speċifiċi li jkun sar qbil fuqhom kontra l-punti terminali (end points) u l-kriterji ta' periklu; għall-ittikkettar adattat tagħhom permezz ta' sett limitat ta' pittogrammi u għażla ta' frażijiet standardizzati biex jiġu identifikati r-riskji possibbli u biex jiġu rakkomandati proċeduri għall-immaniġġar mingħajr periklu; u għall-ippakkjar tagħhom biex ikunu protetti l-utenti regolari u l-gruppi vulnerabbli, b'mod partikolari, it-tfal żgħar.

2.3

Wieħed u għoxrin sena wara l-adozzjoni tad-Direttiva 67/548/KEE, id-Direttiva 88/379/KEE dwar Preparazzjonijiet Perikolużi estendiet il-proċess minn “sustanzi” (lista relattivament limitata ta' “elementi u l-komposti tagħhom”) għal lista teorikament infinita ta' “preparazzjonijiet” (“taħlitiet ta' żewġ sustanzi jew aktar”). Fid-dawl tal-fatt li l-ittestjar fuq l-annimal fuq skala bħal din ma kienx mixtieq jew kien impossibbli, id-Direttiva introduċiet fil-liġijiet Ewropej, għall-ewwel darba, relazzjoni teoretika bejn il-perikli magħrufa jew li jistgħu jkunu determinati tas-sustanzi komponenti u l-aktar l-periklu probabbli tat-taħlita eventwali. B'hekk il-preparazzjoni tista' tiġi kklassifikata, ittikkettata u ppakkjata mingħajr il-bżonn ta' aktar testijiet.

2.4

Minħabba li l-maġġoranza l-kbira tal-prodotti mibjugħin lill-konsumaturi huma tabilħaqq “preparazzjonijiet” (jew saħansitra “oġġetti”), dan kien pass importanti biex tiġi żgurata s-sikurezza ta' prodotti li għalihom ma kienx hemm direttivi aktar speċifiċi u restrittivi, per eżempju dawk applikabbli għall-bejgħ ta' pestiċidi, deterġenti jew kosmetiċi. Id-Direttiva ta' l-1988 ġiet emendata b'mod sinifikanti fl-1999 bid-Direttiva 1999/45/KE.

2.5

Id-direttivi ta' hawn fuq, flimkien mad-Direttiva 91/155/KEE dwar Karti bid-Data tas-Sikurezza li tappoġġjahom u li ġiet ukoll emendata sussegwentement, ipprovdew, għal ħafna snin, il-bażi tal-protezzjoni għal-ħaddiema u l-konsumaturi fl-UE kollha. Huma marbuta sew ma' prattikament il-leġislazzjoni l-oħra kollha ta' l-UE li għandha l-għan li tipproteġi s-saħħa tal-bniedem, is-sikurezza u l-ambjent; dawn id-direttivi jipprovdu wkoll informazzjoni għal din il-leġislazzjoni ta' l-UE. Jinħtieġuaġġornamenti kostanti biex jirriflettu l-bidliet fl-iskop, fit-teknoloġija tal-produzzjoni l-metodi ta' l-ittestjar, fid-disponibilità tal-prodotti u l-użu possibbli, u biex jirriflettu wkoll l-aħħar għarfien xjentifiku dwar il-konsegwenzi ta' dawn kollha u tal-modi biex jitnaqqsu l-effetti kollha mhux mixtieqa.

2.6

Huwa daqstant ieħor importanti li dawn id-direttivi “isegwu l-għanijiet tas-suq intern” billi jippruvaw jistabbilixxu Suq Uniku fl-UE għad-diversi prodotti koperti. Il-prodotti, kemm jekk huma materja prima, prodotti naturali jew sintetiċi, prodotti intermedji jew flussi ta' skart, prodotti lesti jew oġġetti, jistgħu jiġu impurtati b'sikurezza lejn l-Istati Membri, u jista' jsir il-kummerċ tagħhom fl-Istati Membri u bejniethom, sakemm ikunu konformi ma' din il-leġislazzjoni ta' l-UE u ma' partijiet rilevanti oħra tagħha.

2.7

Fl-2001, il-Kummissjoni Ewropea nediet White Paper bit-titolu “Strateġija għall-futur għall-Politika tal-Kimiċi”. Din laħqet il-quċċata tagħha meta ġie adottat ir-Regolament (KE) 1907/2006, magħruf ukoll bħala REACH, dwar “ir-reġistrazzjoni, l-evalwazzjoni, l-awtorizzazzjoni u r-restrizzjoni ta' kimiċi”. Id-Direttiva 2006/121/KE ta' miegħu, li ġiet ippubblikata u sar qbil fuqha fl-istess żmien, ipprovdiet iżjed emendi għad-Direttiva 67/548/KEE biex iż-żewġ Direttivi jkunu konformi ma' xulxin. Dan il-proċess x'aktarx ser ikompli hekk kif tkun disponibbli aktar data jew malli jinbidlu l-ħtiġijiet leġislattivi.

2.8

Dan kollu jaffettwa u jirreferi għall-manifattura, id-distribuzzjoni u l-marketing ta' prodotti speċifiċi fl-UE u għall-kummerċ bejn l-UE u l-imsieħba tagħha fl-importazzjoni u l-esportazzjoni. Inevitabbilment, ġew żviluppati sistemi simili iżda mhux identiċi matul l-istess perijodu ta' żmien f'għadd ta' ekonomiji oħra mad-dinja kollha li magħhom l-UE tagħmel kummerċ b'mod regolari, permezz tal-bosta intrapriżi kbar, medji u żgħar stabbiliti fil-limiti tagħha jew barra mill-fruntieri tagħha.

2.9

Għadd ta' pajjiżi oħra, ġeneralment b'ekonomiji u/jew strutturi leġislattivi inqas żviluppati, irrikonoxxew il-bżonn ta' sistema bħal din għall-klassifikazzjoni, l-ittikkettar u l-ippakkjar ta' “sustanzi perikolużi” iżda qed jistennew li jintlaħaq ftehim dwar mudell rikonoxxut globalment biex jimplimentawh fuq livell lokali.

2.10

Meta għarfet, fil-bidu tad-disgħinijiet, li dawn is-sistemi nazzjonali jew reġjonali żviluppati lokalment, għalkemm essenzjali għall-protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem, is-sikurezza u l-ambjent, setgħu wkoll ixekklu l-kummerċ dinji, in-Nazzjonijiet Uniti ppruvat tiżviluppa proposta għal Sistema Armonizzata Globalment (GHS) tal-“klassifikazzjoni, l-ippakkjar u l-ittikkettar ta' kimiċi u għall-provvista ta' karti bid-data tas-sikurezza”. Mudelli ta' din l-armonizzazzjoni kienu diġà jeżistu fis-settur tat-trasport, b'mod partikolari għal perikli fiżiċi u għal tossiċità akuta.

2.11

L-approvazzjoni biex jiġi żviluppat dan l-approċċ usa' ngħatat fil-Kapitolu 19 ta' l-Aġenda 21 adottata fil-Konferenza tan-Nazzjonijiet Uniti dwar l-Ambjent u l-Iżvilupp (UNCED) fl-1992. Il-kontribut tekniku ikun jista' jinġabar mill-Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni u l-Iżvilupp Ekonomiċi (OECD), mill-Organizzazzjoni Internazzjonali tax-Xogħol (ILO) u mis-Sotto-Kumitat ta' Esperti dwar it-Trasport ta' Oġġetti Perkolużi tan-Nazzjonijiet Uniti (UNSCETDG).

2.12

Wara kważi għaxar snin xogħol, rappreżentanti minn madwar 160 Stat Membru tan-NU, li taw il-kontribut tagħhom, waslu għal ftehim dwar il-kontenut tekniku tal-GHS il-ġdida f'Diċembru ta' l-2002. Is-Summit Dinji dwar l-Iżvilupp Sostenibbli (WSSD), li sar f'Johannesburg f'Settembru ta' l-istess sena, ħeġġeġ lill-pajjiżi firmatarji tiegħu “biex jimplimentaw il-GHS malajr kemm jista' jkun bl-iskop li s-sistema titħaddem kompletament sa l-2008”. Il-GHS tan-NU, li issa inkludiet l-2008 bħala data maħsuba għall-implimentazzjoni tagħha, ġiet adottata f'Lulju ta' l-2003 mill-Kunsill Ekonomiku u Soċjali tan-NU. Dawn il-ftehimiet iffirmawhom ir-rappreżentanti kollha tas-27 Stat Membru ta' l-UE wara t-tkabbir.

2.13

Fl-2004 ġew adottati numru ta' emendi għall-proposta oriġinali tan-NU u dawn ġew inklużi fir-rakkomandazzjonijiet għal “sistema armonizzata globalment tal-klassifikazzjoni u l-ittikkettar ta' kimiċi (GHS)” li ġiet ippubblikata min-NU fl-2005. Dan id-dokument ta' 540 paġna, u r-reviżjonijiet sussegwenti tiegħu, sar magħruf bħala l-“Purple Book” (Ktieb Vjola), mill-kulur li ntuża għall-qoxra stampata tiegħu. Id-dettalji dwar il-progress li għamlu 65 pajjiż, inklużi 27 mill-UE, lejn il-mira ta' l-2008 jinsabu fuq is-sit elettroniku rilevanti tan-NU.

2.14

Sar ftehim dwar emendi tekniċi oħra min-NU fl-2006 u dawn ġew inklużi f'edizzjoni riveduta tal-Purple Book ippubblikata fl-2007. Il-proposti jinkludu, b'mod inevitabbli għal proċess estiż u kumpless bħal dak ta' l-armonizzazzjoni globali tas-sistemi eżistenti, taħlita ta' kriterji qodma u ġodda għall-ittestjar, u punti terminali, pittogrammi, frażijiet approvati, u disinji tat-tikketti. Ġiet introdott approċċ modulari li bis-saħħa tiegħu l-opinjonijiet differenti jistgħu jikkoeżistu u jista' jintlaħaq ftehim bejn il-pajjiżi li jkunu qegħdin jipparteċipaw (għalkemm l-użu eċċessiv ta' dan jelimina naturalment ħafna mill-benefiċċji maħsuba).

2.15

Madankollu, il-mudell propost min-NU m'għandux is-saħħa legali neċessarja u dawk il-pajjiżi li jixtiequ jsegwu r-rakkomandazzjonijiet tiegħu għandhom bżonn jimplimentaw leġislazzjoni ġdida. Għall-Istati Membri ta' l-UE, hemm bżonn ta' proposta mill-Kummissjoni biex dan iseħħ.

2.16

Fl-2004, il-Kummissjoni bdiet taħdem fuq proposta ta' implimentazzjoni billi ppubblikat l-ewwel abbozz għal sistema ta' l-UE konformi mal-GHS fl-2006. Saru stimi ta' l-impatt u dawn ġew ippubblikati matul l-istess perijodu. Il-konsultazzjoni mal-partijiet interessati fuq l-internet fit-tielet kwart ta' l-2006, flimkien mat-tħassib li esprimew is-Servizzi Legali tal-Kummissjoni, wassal għal abbozzar maġġuri mill-ġdid tal-proposta oriġinali. Fl-aħħar intlaħaq ftehim u l-proposta ġiet ippubblikata f'Ġunju ta' l-2007. Diġà bdew ir-reviżjonijiet tekniċi fil-grupp ta' ħidma relattiv tal-Kunsill. Bħal dejjem, wieħed jistenna l-opinjonijiet tal-Parlament Ewropew, tal-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew (KESE), u tal-Kumitat tar-Reġjuni.

2.17

Teżisti xewqa ġenerali li r-reviżjonijiet attwali la jirritardjaw u lanqas ma jemendaw b'mod sinifikanti l-proposti ta' armonizzazzjoni. B'mod ġenerali, il-benefiċċji jitqiesu li huma mifruxin relatati primarjament mas-suq dinji, u jonqsu jekk l-armonizzazzjoni ma titwettaqx. L-ispejjeż fl-UE (jew għal dawk li jagħmlu l-kummerċ ma' l-UE) jiżdiedu ħafna jekk l-iskeda ta' żmien tkun differenti minn dik miftiehma diġà għar-REACH. Il-benefiċċji kollha għas-saħħa, is-sikurezza u l-ambjent jinħassu l-aktar barra l-UE, f'pajjiżi li attwalment m'għandhomx sistemi effettivi tagħhom stess.

2.18

L-implimentazzjoni tal-GHS ser tħalli impatt fuq il-leġislazzjoni ta' l-UE dwar it-trasport u fuq serje ta' liġijiet downstream ta' l-UE li huma relatati u li jaffettwaw il-prodotti tal-konsum, l-immaniġġar ta' kimiċi għal użi partikolari, il-kontroll ta' kimiċi perikolużi jew ta' ħsara, is-saħħa u s-sikurezza fuq il-post tax-xogħol, l-iskart u l-prodotti fi tmiem iċ-ċiklu tal-ħajja tagħhom. Fis-snin li ġejjin ser jiġu introdotti proposti oħrajn li jkopru dawn il-kwistjonijiet fejn ikun meħtieġ. Il-lista sħiħa ta' liġijiet li x'aktarx ser ikunu affettwati ġiet ippubblikata mis-Servizzi tal-Kummissjoni f'Awissu ta' l-2006. L-emendi tar-Regolament (KE) 1907/2006 (REACH) huma inklużi fil-proposta attwali.

3.1

Il-proposta hija mqassma fi tliet “Volumi” u 7 “Annessi”. Fil-verżjoni Ingliża b'kollox hemm ftit aktar minn 2 100 paġna. Għalkemm l-elementi ewlenin tal-proposta jinsabu kollha fl-64 paġna ta' l-ewwel Volum, li hu relattivament qasir; il-materjal ġdid jew l-interpretazzjonijiet ġodda jew riveduti tal-materjal il-qadim jinsabu fid-dokument kollu. Għalhekk il-proposta trid tiġi kkunsidrata fit-totalità tagħha bħala biċċa leġislazzjoni primarja essenzjali, nazzjonali u ta' l-UE, li taffettwa lir-regolaturi, lill-produtturi, lill-fornituri, lid-distributuri, lill-kummerċjanti, lill-ħaddiema u lill-konsumaturi fl-UE u barra minnha.

3.2

It-tieni Volum, li jinkludi l-Anness I, jagħti l-klassifikazzjoni dettaljata u r-rekwiżiti għall-ittikkettar għas-sustanzi u t-taħlitiet perikolużi (154 paġna).

3.3

It-tielet Volum, li jinkludi l-Annessi minn II sa VII, jipprovdi serje ta' regoli speċjali għal ċerti sustanzi u taħlitiet; listi ta' dikjarazzjonijiet ġodda ta' periklu u ta' prekawzjoni; pittogrammi li jindikaw il-periklu ġodda; klassifikazzjoni u ttikkettar dettaljati u armonizzati għal ċerti sustanzi perikolużi; u tabella ta' traduzzjoni maħsuba biex tgħin lill-utenti billi turi l-bidliet mir-rekwiżiti dwar il-klassifikazzjoni u l-ittikkettar skond id-Direttiva 67/548/KEE għar-rekwiżiti l-ġodda u d-dikjarazzjonijiet ta' periklu tar-Regolament propost (430 paġna). Id-“Dikjarazzjoni Leġislattiva Finanzjarja” għall-proposta fit-totalità tagħha, li hija neċessarja għall-evalwazzjoni xierqa tal-proposta iżda li ftit għandha valur jew interess fuq perijodu twil ta' żmien bħala leġislazzjoni primarja, hija inkluża, jew forsi midfuna, fl-aħħar ta' dan il-Volum.

3.4

Il-Volumi IIIa u IIIb jinkludu t-Tabelli 3.1 u 3.2 bħala komponenti ta' l-Anness VI, kif indikat fit-tielet Volum hawn fuq. Dawn flimkien jispjegaw il-bidla mid-Direttiva attwali 67/548/KEE għall-qafas regolatorju l-ġdid ta' l-Anness 1 — kważi 1 500 paġna ta' deċiżjonijiet dwar il-klassifikazzjoni u l-ittikkettar ta' sustanzi perikolużi speċifiċi akkumulati matul aktar minn 40 sena ta' evalwazzjoni ta' prodotti fl-UE.

3.5

L-istima ta' l-impatt tal-Kummissjoni, li trid tinqara flimkien mal-materjal ta' hawn fuq, hija bbażata fuq rapporti ppreparati mill-konsulenti ta' RPA and London Economics u hija relattivament qasira (34 paġna).

3.6

Il-proposta hija ppreżentata bħala Regolament skond l-Artikolu 95 tat-Trattat tal-KE biex “jiġi żgurat suq intern ġust għall-fornituri kollha tas-sustanzi u t-taħlitiet, kif ukoll livell għoli ta' ħarsien tas-saħħa, sikurezza, ambjent u tal-konsumaturi”.

3.7

Il-proposta tirrikonoxxi li l-ambitu tal-leġislazzjoni attwali ta' l-UE u l-ambitu tal-GHS tan-NU m'humiex identiċi. It-tnejn huma differenti fid-dettall mir-regolamenti tat-trasport diġà armonizzati ħafna dwar il-klassifikazzjoni u l-ittikkettar. Il-bidliet f'din il-proposta nżammu kemm jista' jkun limitati. F'ċerti każi ser jinħtieġu proposti oħra, b'mod partikolari matul il-fażijiet ta' implimentazzjoni tar-REACH.

3.8

Il-proposta tadotta xi termini u definizzjonijiet ġodda mill-GHS tan-NU, b'mod partikolari l-użu ta' “taħlita” minflok “preparazzjoni”.

3.9

Il-proposta tirrikonoxxi li kwalunkwe sistema ġdida ta' klassifikazzjoni tista' twassal għall-użu estensiv ta' annimali tal-laboratorju. Fejn ikun possibbli għandhom jintużaw metodi alternattivi. L-esperimenti fuq il-bnedmin u primati oħra għall-iskopijiet ta' din il-klassifikazzjoni jidher li huma projbiti b'mod espliċitu (jiddependi mid-distinzjoni legali u lingwistika li għadha m'hijiex solvuta fid-diversi lingwi uffiċjali ta' l-UE bejn “ma jistax” u “m'għandux”) fil-proposta tal-Kummissjoni (għalkemm dawn it-testijiet huma permessi fil-mudell GHS tan-NU).

3.10

Il-problemi assoċjati mal-klassifikazzjoni ta' “taħlitiet” huma magħrufa. “Prinċipji ta' tqarrib” huma pprovduti bl-iskop li jiffaċilitaw id-deduzzjonijiet ta' l-effetti minn prodotti li probabbilment ikollhom effetti simili.

3.11

Il-proposta toffri l-possibilità li jiġu pprovduti ismijiet komuni iqsar għal sustanzi waħedhom jew għal komponenti ta' taħlitiet jekk l-ismijiet formali kif definiti mill-Unjoni Internazzjonali tal-Kimika Pura u Applikata (IUPAC) jaqbżu l-100 karattru fit-tul. L-identifikaturi tal-prodott (numri u ismijiet) fornuti mis-Servizz ta' l-Astratti Kimiċi tas-Soċjetà Kimika Amerikana (CAS) ser jibqgħu jintużaw ukoll. Il-leġislazzjoni attwali żżomm l-użu kkontrollat ta' ismijiet ġeneriċi li jidentifikaw tajjeb il-periklu potenzjali mingħajr ma jpoġġu f'riskju l-proprjetà intellettwali assoċjata mal-kompożizzjoni preċiża ta' taħlita.

3.12

Il-perijodu neċessarju ta' transizzjoni bejn iż-żewġ sistemi huwa diskuss fid-dettall. Huwa magħruf biċ-ċar li l-kriterji l-ġodda jridu jiġu applikati l-ewwel għas-“sustanzi” u aktar tard għat-“taħlitiet”. Biex jiġu evitati piżijiet mingħajr bżonn fuq l-intrapriżi, ma jkun hemm l-ebda obbligu għal intrapriża li tirreklama jew li tittikketta mill-ġdid prodotti (kemm “sustanzi” u kemm “taħlitiet”) diġà fil-katina tal-forniment fil-mument li l-leġislazzjoni rilevanti tidħol fis-seħħ.

3.13

L-Istati Membri ser jintalbu jaħtru awtoritajiet għall-applikazzjoni u l-infurzar tar-Regolament — u jistabbilixxu “sanzjonijiet xierqa għan-nuqqas ta' konformità”. Ta' min jinnota li “koperazzjoni tajba bejn l-awtoritajiet kollha kompetenti hija essenzjali”.

3.14

Fil-prinċipju, ir-Regolament japplika għas-sustanzi u t-taħlitiet kollha, minbarra fejn leġislazzjoni Komunitarja oħra tistipula regoli aktar speċifiċi. Kosmetiċi, ingredjenti għat-togħma, addittivi għal ma' l-ikel, għalf ta' l-annimali u prodotti veterinarji, ċertu tagħmir mediku, prodotti li jaqgħu taħt ir-regoli relatati ma' l-avjazzjoni ċivili, it-trasport bit-triq jew bit-tren u l-munizzjonijiet (iżda mhux “prodotti splussivi fil-kummerċ għal effetti dekorattivi” jiġifieri logħob tan-nar) huma kollha esklużi mill-effetti ta' dan ir-Regolament.

3.15

L-iskart kif definit mid-Direttiva 2006/12/KE ma jistax, skond din il-proposta, jiġi klassifikat jew bħala “sustanza” jew bħala “taħlita” jew bħala “oġġett” kif definit minn dan ir-Regolament u għalhekk huwa eskluż mill-effetti tiegħu.

3.16

Madankollu, il-ligi huma definiti bħala “taħlitiet” konformi mal-punt 41 ta' l-Artikolu 3 tar-Regolament (KE) Nru 1907/2006 (REACH) u għalhekk huma inklużi f'dan ir-Regolament, għaliex preżumibbilment huma “taħlitiet” veri (iżda m'humiex, fi kwalunkwe sens utli, “preparazzjonijiet”) ta' sustanzi li jeżistu fin-natura bħalma huma l-metalli, il-minerali u l-estratti tal-pjanti.

3.17

Ir-rekwiżiti għall-ittikkettar inbidlu kemm bħala arranġament kif ukoll bħala kontenut mis-sistema attwali ta' l-UE. Xi pittogrammi eżistenti ġew sostitwiti; oħrajn żdiedu għall-ewwel darba. Il-frażijiet standardizzati attwali dwar “riskju” u “sikurezza” li kienu permessi ġew sostitwiti bi “kliem tas-sinjali” ġodda, “dikjarazzjonijiet ta' periklu” u “dikjarazzjonijiet ta' prekawzjoni”.

3.18

Il-kliem u d-dikjarazzjonijiet kollha approvati ta' hawn fuq huma definiti fil-lingwi uffiċjali kollha ta' l-UE u jridu jintużaw skond il-bżonn fuq kull tikketta, skond il-pajjiż fejn eventwalment il-prodott ikun għall-bejgħ. Jistgħu jintużaw għadd ta' lingwi, għalkemm l-ispazju disponibbli qiegħed isir dejjem aktar limitat. (F'ċerti każi speċjali jistgħu jinħtieġu iżjed traduzzjonijiet ta' tikketti u ta' dokumentazzjoni ta' appoġġ f'lingwi legalment neċessarji iżda mhux “uffiċjali” bħalma huwa l-Welsh, jew f'lingwi meħtieġa oħra, per eżempju r-Russu, it-Tork, l-Għarbi u l-Ħindi, biex ikunu sodisfatti l-ħtiġijiet ta' gruppi indiġeni jew immigranti speċifiċi).

3.19

Il-proposta tirrikonoxxi li l-proċess ta' klassifikazzjoni, u għalhekk ta' l-ittikkettar u ta' l-ippakkjar huwa wieħed li jrid jiġi aġġornat kontinwament fl-UE hekk kif ikun hemm disponibbli informazzjoni ġdida jew għarfien ġdid jew hekk kif jinbidlu l-metodi ta' testijiet jew in-neċessitajiet leġislattivi. It-tibdiliet li jeħtieġu azzjoni u l-proċeduri li jkunu jridu jiġu segwiti huma spjegati fit-test.

3.20

Huwa maħsub li r-Regolament jidħol fis-seħħ 20 ġurnata wara l-pubblikazzjoni eventwali tiegħu fil-Ġurnal Uffiċjali. Is-sustanzi għandhom jiġu kklassifikati, ittikkettati u ppakkjati skond il-leġislazzjoni eżistenti sa mhux aktar tard mill-1 ta' Diċembru 2010 (biex jaħbtu ma' l-iskadenzi tar-reġistrazzjoni tar-REACH). It-aħlitiet għandhom ikunu kklassifikati, ittikkettati u ppakkjati skond il-leġislazzjoni eżistenti sa mhux aktar tard mill-1 ta' Ġunju 2015. Minn dawn id-dati 'l quddiem tapplika biss il-leġislazzjoni l-ġdida.

4.1

In-NU, li taġixxi f'isem il-pajjiżi membri tagħha kollha, ipproponiet mudell għal “sistema armonizzata globalment” għall-kriterji u l-proċessi tal-klassifikazzjoni, l-ippakkjar u l-ittikkettar tas-“sustanzi kimiċi”. L-Istati Membri ta' l-UE qablu li l-mudell għandu jitwettaq, idealment, sa l-2008. Il-Kummissjoni pproponiet leġislazzjoni implimentattiva f'forma ta' Regolament li issa qed ikun diskuss.

4.2

Il-KESE jappoġġja b'mod qawwi l-għan ta' l-armonizzazzjoni globali, il-forma u l-bażi legali tal-leġislazzjoni proposta, u l-iskeda proposta biex l-implimentazzjoni isir fl-istess żmien ta' l-ewwel skadenza ewlenija għar-reġistrazzjoni tas-sustanzi skond ir-Regolament (KE) 1907/2006 (REACH).

4.3

Il-KESE jinnota wkoll li jrid ikun hemm flessibilità biex jitmexxew iż-żewġ sistemi b'mod parallel, b'mod partikolari għal “taħlitiet” li f'ħafna każi jkunu huma stess “taħlitiet” ta' “taħlitiet”, kull waħda b'tul ta' żmien li tulu tibqa' tajba għall-użu, li jista' jkun definit u kultant jista' jkun twil għadd ta' xhur jew anke snin. It-transizzjoni probabbilment ma sseħħx b'mod sħiħ fil-qafas taż-żmien propost — imma b'xorti tajba dan ma jfissirx li l-proċess mhux ser ikun effettiv. Fin-nuqqas ta' din il-flessibilità, l-ispejjeż biex jinbeda l-proċess ser jiżdiedu u l-benefiċċji fuq perijodu twil ta' żmien jistgħu ma jinkisbux.

4.4

Il-KESE jinnota wkoll u jaqbel mal-kummenti introduttorji ta' l-istima ta' l-impatt tal-Kummissjoni li “fil-medda twila ta' żmien, l-implimentazzjoni tal-GHS tidher utli billi … [l-i]ffrankar ta' l-ispejjeż relatati mal-kummerċ sejrin finalment jegħlbu l-ispejjeż ta' darba ta' l-implimentazzjoni” ... għalkemm ... “l-ispejjeż ta' l-implimentazzjoni għandhom jinżammu taħt kontroll biex jinkisbu benefiċċji netti fil-futur qrib ukoll u biex jiġu evitati spejjeż u piż amministrattiv żejjed għal intrapriżi żgħar u ta' daqs medju”.

4.5

Il-KESE jinnota wkoll il-fehmiet tal-Kummissjoni fid-Dikjarazzjoni Leġislattiva Finanzjarja tagħha dwar il-fatt li l-proposta leġislattiva għandha x'taqsam ma' l-implimentazzjoni ta' ftehima internazzjonali. Anke evalwazzjoni ex-ante negattiva ma twassalx biex il-Kummissjoni ma tressaqx proposta leġislattiva peress li ma jeżistux għażliet ta' politika oħra. Evalwazzjoni ex-post negattiva ma ġġegħilx lill-Kummissjoni biex tirtira mill-impenn tagħha li timplimenta s-sistema miftiehma fil-livell internazzjonali ta' klassifikazzjoni u ttikkettar.

4.6

Fi kliem ieħor, il-Kummissjoni temmen li ma kellhiex għażla ħlief li tressaq il-proposta, ikun xi jkun il-bilanċ ikkalkulat jew attwali ta' l-ispejjeż u l-benefiċċji eventwali. Il-KESE jaqbel li dan huwa realistiku fiċ-ċirkustanzi attwali imma jiddispjaċih li l-istima ta' l-impatt, anke jekk mhux kruċjali għat-tfassil tad-deċiżjoni, ma studjatx aktar l-ispejjeż potenzjali ta' l-implimentazzjoni bil-għan li dawn l-effetti jittaffew matul l-abbozzar. Il-fatt li l-istess konsulenti (RPA) ħejjew analiżi ddettaljata (u konfliġġenti) dwar settur wieħed biss li ser ikun affettwat (ċerti prodotti tal-konsum) jindika li dan seta' sar b'mod aktar wiesa' u żgur b'mod aktar effettiv kieku kien hemm il-fondi, il-ħin u r-rieda. Kif jiġri bil-proċessi kollha ta' armonizzazzjoni, il-perikli li l-ispejjeż joktru u l-benefiċċji jgħibu huma ovvji ħafna.

4.7

Huwa diffiċli, per eżempju, li wieħed jifhem x'benefiċċji jista' jkun hemm fl-aħħar mill-aħħar għas-saħħa, is-sikurezza u l-ambjent fi ħdan l-UE bħala konsegwenza diretta ta' dan l-iskambju minn sistema li ilha mwaqqfa u tiffunzjona b'mod sħiħ għal sistema oħra valida daqsha imma li m'hijiex magħrufa. Fuq medda qasira ta' żmien, il-ħarsien tal-konsumaturi jista' anke jintlaqat ħażin minħabba li ż-żewġ sistemi jaħdmu b'mod parallel bi kliem, frażijiet u pittogrammi li huma differenti minn xulxin. Programm ikkordinat ta' edukazzjoni u taħriġ, iffokat fuq is-settur tal-bejgħ bl-imnut kapaċi jnaqqas xi ftit dan ir-riskju.

4.8

Hemm ukoll diffikultajiet kunċettwali biex wieħed jifhem kif il-benefiċċji għall-kummerċ dinji jistgħu jseħħu b'mod sħiħ meta l-pajjiżi ser jimplimentaw il-proposta tan-NU fi skedi ta' żmien differenti u b'interpretazzjonijiet differenti tal-ħtiġijiet bażiċi. L-implimentazzjoni bikrija mill-Ġappun u New Zealand diġà nissel tħassib fl-Ewropa. L-implimentazzjoni fl-Istati Uniti ta' l-Amerika, b'4 jew 5 sistemi jitħaddmu b'mod parallel fl-istess ħin, għadu 'l bogħod mit-tlestija. Il-verżjonijiet b'lingwi differenti naturalment ser jibqgħu jkunu meħtieġa għall-prodotti mdaħħla fil-kummerċ dinji, ikunu kemm ikunu armonizzati t-tikketti u l-karti b'data dwar is-sikurezza meħtieġa.

4.9

Għaldaqstant, l-aħjar li jista' jingħad huwa li dan huwa l-bidu ta' proċess ta' armonizzazzjoni globali li jirrifletti dak li diġà seħħ fl-Istati Membri ta' l-UE u li issa ser ikun jeħtieġ l-istess livell ta' riżorsi, sistemi ta' appoġġ u proċessi biex jinżamm fuq sisien globali. Dan ser ikun rwol ġdid għall-Kummissjoni u ser ikun importanti li hija tiddedika riżorsi biżżejjed biex tippermetti li t-tibdiliet, l-aġġornamenti u l-adattamenti inevitabbli għall-progress tekniku għall-proposta attwali jseħħu fil-ħin u b'mod effettiv. M'huwiex ċar jekk id-dikjarazzjoni finanzjarja jew il-proposti dwar il-komitoloġija u l-iskrutinju li jseħħ wara humiex adegwati f'dan ir-rigward.

4.10

Kummenti simili għandhom ikunu indirizzati lin-NU, biex ikun assigurat li tinkiseb malajr kemm jista' jkun l-armonizzazzjoni sħiħa mhux biss tal-kriterji għall-klassifikazzjoni, imma anke tal-klassifikazzjonijiet attwali ddeterminati u użati bħala l-bażi ta' l-ittikkettar u l-ippakkjar li jsir wara, għall-“kimiċi bażiċi” imdaħħla b'volumi kbar fil-kummerċ dinji (u eventwalment għall-maġġoranza tal-prodotti tal-konsum imdaħħla b'volumi kbar fil-kummerċ dinji). Fiż-żewġ każi, il-kooperazzjoni mill-qrib u kontinwa bejn dawk li jimmanifatturaw il-prodotti u r-regolaturi rilevanti ser tkun essenzjali.

4.11

Fl-UE, il-Kummissjoni għad għandha bżonn tindirizza l-problema doppja tat-trattament tal-ħafna interazzjonijiet li huma definiti b'mod parzjali biss b'leġislazzjoni downstream tagħha stess — u tar-rikonoxximent u l-issodisfar tal-ħtiġijiet ta' setturi speċifiċi, b'mod partikolari għall-prodotti tal-konsum. Minħabba li ż-żewġ sistemi suppost li huma effettivi b'mod indaqs, xi flessibilità għandha tkun possibbli sabiex ikun jista' jintlaħaq qbil mill-aktar fis possibbli dwar il-qafas wiesa' tal-proposta.

4.12

Fuq tema simili, “il-ħaddiema” (fuq il-post tax-xogħol) u “il-konsumaturi” (fil-ħwienet, meta jixtru minn fuq l-Internet jew wara, fi djarhom) naturalment għandhom kollha jibqgħu jingħataw l-aqwa ħarsien possibbli rigward is-saħħa u s-sikurezza tagħhom. Madankollu, iż-żewġ ambjenti u l-ħtiġijiet għall-informazzjoni u s-servizzi ta' appoġġ disponibbli għal dawk ikkonċernati huma tabilħaqq differenti minn xulxin. Dan huwa rrikonoxxut b'mod parzjali biss f'din il-proposta. M'hemmx bżonn ta' mudell b'qies wieħed għal kulħadd. Għandhom jingħarfu l-iżviluppi riċenti fil-mod kif il-konsumaturi jixtru, b'mod partikolari minn fuq l-Internet. Il-ħtiġijiet professjonali ta' ħaddiema ta' l-emerġenza, is-servizzi tas-saħħa u ċ-ċentri kontra l-veleni, għandhom jitqiesu fir-rigward tal-kontenut tat-tikketti u r-rilevanza ta' l-informazzjoni mogħtija.

4.13

Id-disponibilità u l-valur ta' sorsi oħra ta' l-informazzjoni apparti mit-tikketta għandhom ikunu rrikonoxxuti wkoll, b'mod partikolari għall-konsumaturi, li jistgħu jwettqu għażliet informati permezz ta' pariri mill-għaqdiet tal-konsumaturi jew minn fuq l-Internet mingħand il-maġġoranza tal-produtturi jew il-fornituri. Għaldaqstant, L-istqarrija xotta tal-Kummissjoni li “it-tikketta hija l-unika għodda għall-komunikazzjoni mal-konsumaturi” hija sempliċi żżejjed. Għal dawk li jserrħu fuq it-tikketta biss, forsi ħafna żmien wara x-xiri tal-prodott, il-ħtieġa għal informazzjoni ffokata b'mod ċar, li tiftiehem u rilevanti hija importanti ħafna. Għal oħrajn, l-informazzjoni addizzjonali tista' tinkiseb b'mod ħafif skond il-liġi eżistenti ta' l-UE jew il-prattika tajba tal-kummerċ minn kull min jixtieq isir jaf aktar. Il-ħafna għażliet individwali fix-xiri li jsiru biss fuq il-bażi tal-lealtà lejn it-tikketta ta' kumpanija taħdem fiż-żewġ direzzjonijiet — prodott jista' jitqies li huwa mingħajr periklu sempliċiment għax huwa magħmul mill-Kumpanija X — u l-valur ta' dik il-lealtà tal-konsumaturi lejn il-Kumpanija X jassigura li l-prodotti tagħha jinżammu tabilħaqq mingħajr periklu, u meta dan ma jkunx il-każ il-prodotti jkunu rriformulati, magħmula mill-ġdid jew irtirati. (Xi każi ta' ġugarelli u prodotti oħra għall-konsum li dan l-aħħar kienu rtirati fuq livell globali b'mod volontarju u mingħajr dubju bi spiża kbira minħabba n-nuqqas ta' kontrolli interni dwar il-kwalità jixhdu b'mod aktar ċar dan il-punt.)

4.14

Għall-ħaddiema, u għal kull min jidħol f'post tax-xogħol, fejn l-espożizzjoni b'mod ġenerali tkun akbar u/jew aktar imtawla u fejn il-ħtieġa li jinżammu l-ogħla standards tas-saħħa u s-sikurezza hija prijorità ta' kuljum għal kull min huwa kkonċernat, il-pakketti u l-kwantitajiet li jkun fihom huma b'mod ġenerali akbar u t-tikketti jistgħu jkunu aktar ddettaljati. Għal darb'oħra, m'hemmx nuqqas ta' informazzjoni addizzjonali, li ħafna minnha trid tkun disponibbli skond il-liġi ta' l-UE jew liġijiet oħra, meta ssir il-kunsinna tal-materja prima jew ta' prodott intermedjarju li jintuża għal aktar ipproċessar jew qabel. Is-sit elettroniku Amerikan, li skond Rapport ta' Informazzjoni tal-KESE dwar ir-REACH li nħareġ aktar qabel (fi Frar 2005) għandha 1.4 miljun karta b'data dwar is-sigurtà tal-materjali, issa għandha aktar minn 3,5 miljuni — u ssostni li qed iżżid madwar 10 000 kuljum. Il-karti b'data dwar is-sigurtà mfassla għall-UE u bil-lingwi nazzjonali adattati kemm għas-sustanzi kif ukoll għall-preparazzjonijiet huma disponibbli mingħand il-maġġoranza tal-produtturi u l-fornituri u mingħand xi sorsi ċċentralizzati — u naturalment jridu jkunu pprovduti lill-klijenti fl-Ewropa qabel tkun tista' ssir il-kunsinna ta' prodott. Minħabba li dawn iridu jkunu pprovduti bil-lingwi rilevanti kollha u mill-produtturi u l-fornituri kollha għall-prodotti tagħhom kollha, hemm il-ħtieġa ta' għadd kbir ta' karti b'data individwali — u dawn iridu jkunu aġġornati b'mod regolari jew kif tkun teżiġi xi leġislazzjoni ġdida, bħal m'hi din.

4.15

Biex ikun ikkumplimentat dan ta' hawn fuq, l-eChemPortal ta' l-OECD li tnieda għall-ewwel darba (f'Ġunju 2007) jagħti aċċess b'mod ħafif għal firxa ta' bażi tad-data miżmuma mill-gvernijiet u l-aġenziji membri tagħha, inkluż l-Uffiċċju Ewropew tas-Sustanzi Kimiċi (ECB) f'isem l-UE. Dawn il-bażijiet tad-data jipprovdu data dwar għexieren ta' eluf ta' sustanzi individwali mmanifatturati u mibjugħa fl-UE u jixxalaw f'firxa ta' akronimi li jinkludu ESIS (UE), CHRIP (Ġappun), OECD HPV (OECD), SIDS HVPC (UNEP), HPVIS (US EPA), INCHEM (IPCS), kif ukoll riżorsi ta' l-UE li huma aktar magħrufa u użati b'mod regolari, bħal IUCLID, ORATS, HPVCS, LPVCS, ELINCS u EINECS, flimkien ma' siti għal setturi speċifiċi bħal SEED, EUROPHYT, PHYSAN u CAT. Programmi ta' appoġġ ikkordinati fuq livell globali bħal ma huma pharmacovigilence u cosmetovigilance jassiguraw li l-effetti ħżiena ta' prodotti speċifiċi jkunu rrekordjati b'mod ċentrali u b'ħeffa. Ta' min jinkoraġġixxi l--estensjoni ta' dawn il-programmi konġunti bejn l-industrija u r-regolaturi ta' twissija bikrija għal prodotti oħra li jintużaw b'mod wiesa' mill-konsumaturi.

4.16

Aħbar tajba b'mod ċar hija dik li dawn is-sorsi tad-data jeżistu u huma disponibbli faċilment — u tant aħjar jekk dawk kollha msemmija hawn fuq jistgħu tabilħaqq ikunu aġġornati, bil-karti dwar is-sigurtà waħda waħda, bir-rekords dwar il-prodotti waħda waħda, biex jirriflettu t-tibdiliet ddettaljati meħtieġa skond l-implimentazzjoni differenti tal-GHS f'livell nazzjonali u reġjonali mingħajr ma jiżdiedu spejjeż mhux aċċettabbli għal dawk kollha kkonċernati — għalkemm għal darb'oħra m'huwiex ċar jekk dan tqiesx b'mod sħiħ fl-istima ta' l-impatt.

4.17

Din l-abbundanza ta' informazzjoni fuq l-Internet, ikkombinata mat-tul tal-leġislazzjoni implimentattiva, madankollu qed issir piż, kif ukoll sfida mil-lat legali u intellettwali, kemm fuq ir-regolaturi kif ukoll fuq l-utenti. Ir-Regolament (KE) Nru 1907/2006 (REACH) kien twil 850 paġna fil-forma finali tiegħu ppubblikata bl-Ingliż. Il-Proġetti ta' Implimentazzjoni tar-REACH (RIPs) u n-noti ta' gwida, li għadhom m'humiex iffinalizzati, jingħad li jaqbżu l-10 000 paġna. Il-forom finali u l-istatus legali eventwali tagħhom għadhom m'humiex magħrufa. Il-proposta GHS li qed tiġi diskussa issa, hija itwal minn 2 000 paġna. Ser jerġgħu jinħtieġu noti ta' gwida — għal dan ir-Regolament u biex jgħinu l-implimentazzjoni f'madwar 20 att ewlieni ta' leġislazzjoni downstream, inkluża d-Direttiva 1996/82/KE (Seveso II), li ser ikunu affettwati minnha. Għaldaqstant l-istituzzjonijiet u l-korpi responsabbli ta' l-UE dalwaqt ser ikunu pproduċew jew analizzaw qrib l-20 000 paġna ta' leġislazzjoni jew materjal ta' appoġġ f'dan il-qasam biss. Huwa diffiċli li wieħed jara dan bħala mudell ta' regolamentzzjoni aħjar — jew bħala l-mod ideali biex jingħata l-appoġġ għall-objettivi ta' Lisbona — jew biex titrawwem l-idea ta' l-UE amministrata b'mod ċentrali li tagħti widen u appoġġ liċ-ċittadini ta' l-Ewropa.

4.18

Madankollu, jekk dawn il-problemi ta' komunikazzjoni essenzjali jistgħu eventwalment jingħelbu (probabbilment bit-tqassim tal-leġislazzjoni fil-komponenti essenzjali tad-definizzjonijiet, spjegati b'mod ċar u miftiehma; il-metodi ta' l-ittestjar; il-punti finali; ir-riżultati; il-proċessi u l-proċeduri meħtieġa, u l-bqija; kollha ppubblikati b'mod separat u aġġornati skond skadenzi adattati imma differenti, u mhux kollha jeħtieġu l-pubblikazzjoni simultanja bħala leġislazzjoni primarja), jistgħu tabilħaqq jinkisbu benefiċċji kbar. Il-GHS ibbażata fuq id-data u applikabbli b'mod ġenerali għandha eventwalment taffettwa u tiggwida lil dawk kollha li jitħaddtu dwar l-aħjar modi kif jitħarsu s-saħħa u s-sikurezza tal-bniedem u ta' l-ambjent — u l-benefiċċji ta' dan jistgħu jkunu ferm akbar miż-żidiet assoċjati kemmxejn żgħar fil-kummerċ dinji jew fl-impjiegi lokali li bħalissa qed jintużaw bħala l-ġustifikazzjoni ekonomika għall-proposta.

5.1

Il-KESE jinnota l-programm strett għall-adozzjoni ta' dan ir-Regolament propost, sabiex l-implimentazzjoni tkun tista' ssegwi l-istess skadenzi kif definiti minn REACH bil-għan li jiġu kkontrollati l-ispejjeż ta' darba tal-bidu. Il-KESE jinnota wkoll li dan huwa biss il-bidu ta' proċess globali li ser jinħtieġ bidla kontinwa mill-korpi regolatorji parteċipanti kollha u min-negozji u partijiet oħra direttament milquta. Għalhekk hemm ħtieġa ċara li jiġu mifhuma u rranġati kemm jista' jkun mill-problemi perċepiti — u biex l-essenza tal-proposta tiġi implimentata b'mod kemm jista' jkun flessibbli. Minħabba li sistema tajba u ppruvata sewwa qiegħda tiġi sostitwita b'sistema oħra — wieħed jittama li tkun tajba daqsha — ir-riskji marbuta ma' xi derogi speċifiċi biex jippermettu żmien ħalli l-problemi jiġu solvuti, huma żgħar.

5.2

Bħala eżempju ta' dan, it-tħejjija u l-inklużjoni ta' tabella ta' traduzzjoni mill-persunal tal-Kummissjoni u esperti nazzjonali ta' l-Anness 1 tad-Direttiva eżistenti fl-Anness VI tar-Regolament il-ġdid, filwaqt li utli bħala gwida tat-traspożizzjoni mir-rekwiżiti l-qodma għall-ġodda, qabżet il-proċessi dovuti kollha ta' evalwazzjoni u kunsens li fuqhom kienu oriġinarjament mibnija l-aktar minn 1 000 paġna ta' deċiżjonijiet. Jekk din trid issir liġi b'effett immedjat, f'dak il-każ ir-riżorsi jridu jiġu ddedikati sabiex din tiġi ċċekkjata fid-dettall, fi żmien meta l-maġġoranza ta' l-intrapriżi huma mgħobbija bix-xogħol biex jissodisfaw ir-rekwiżiti tar-reġistrazzjoni ta' REACH. Billi ħafna drabi l-leġislazzjoni ta' l-UE tiġi adottata fi stadju meta xi wħud jew l-Annessi kollha jkunu għadhom vojta, hawnhekk tista' tiġi segwita proċedura simili sabiex jinżamm il-programm ġenerali. Dan ineħħi wkoll il-problemi tar-responsabbiltà għal “traduzzjoni” jew “traspożizzjoni” ħażina tar-rekwiżiti li attwalment jaqgħu, b'mod mhux sodisfaċenti, fuq is-servizzi responsabbli tal-Kummissjoni. Qed jingħad li dan il-proċess qed jenfasizza ħafna żbalji fil-leġislazzjoni attwali, b'mod partikolari bl-introduzzjoni ta' ħafna lingwi ġodda fejn il-kelma “traduzzjoni”, bit-tifsira lingwistika normali tagħha, hija importanti ħafna. Dan il-fatt ftit li xejn jiffaċilita s-sitwazzjoni. Minħabba l-volum ta' data wieħed għandu jassumi li l-iżbalji l-ġodda qed jiġu introdotti fl-istess żmien, u li matul iż-żmien ser jiġu skoperti mill-produttur jew il-fornitur ikkonċernati biss.

5.3

Kummenti simili japplikaw għall-każi kollha fejn il-GHS il-ġdida, mingħajr konsiderazzjoni xierqa, iżżid is-severità tal-klassifiki attwali, u konsegwentement l-ittikkettar, l-ippakkjar u jista' jkun impatti oħra taħt kwalunkwe leġislazzjoni assoċjata dwar it-trasport jew downstream. Dan jista' jkun il-każ, per eżempju, għal xi prodotti tal-konsum użati b'mod komuni bħal ngħidu aħna, diterġenti domestiċi, fejn il-GHS il-ġdida jidher li titlob ittikkettar eċċessiv pjuttost bla sens. Eżempju li sikwit jiġi kkwotat — “meta jxerred diterġent użat ħafna, l-utent għandu mbagħad ineħħi ħwejġu kollha — u jaħsilhom fl-istess diterġent” — “sempliċement iwaqqa' għajb fuq is-sistema u fuq dawk li japplikawha. Dan ċertament li ma jwassalx għall-ogħla standards ta' protezzjoni għas-saħħa tal-bniedem, is-sikurezza u l-ambjent. L-użu bil-għaqal tad-deroga skond l-Artikolu 30(1), li d-dikjarazzjonijietbla bżonn jistgħu jitħallew barra mit-tikketta”, jidher fundamentali.

5.4

Ta' tħassib ukoll huma r-rekwiżiti biex wieħed jikklassifika żżejjed — prattika li f'xi ġurisdizzjonijiet hija mfassla sabiex tillimita r-responsabbiltà tal-produtturi iżda li għal darb'oħra ma twassalx verament għall-protezzjoni xierqa tal-ħaddiema jew tal-konsumaturi. B'mod speċifiku, il-proposta attwali tonqos milli tiddistingwi adegwatament bejn prodotti li huma “irritanti” (jiġifieri, f'ċerti każi jistgħu jikkawżaw ħmura jew nefħa temporanja u riversibbli fil-ġilda) u dawk li huma “korrużivi” (jiġifieri, huwa probabbli li jikkawżaw tmermir permanenti u possibbilment irriversibbli tal-ġilda, per eżempju b'aċidi jew alkali qawwija jew bl-effetti ta' l-ossiġnu). Il-potenzjal għal “ħsara lill-għajnejn” biss huwa naturalment aktar frekwenti u f'xi każi jista' jkun aktar serju, bir-riskju li jagħma lill-utenti, u kull fejn ikun preżenti għandu jiġi identifikat b'simbolu xieraq u faċilment rikonoxxibbli. Dan kollu huwa aggravat bil-limitazzjonijiet imposti jew volontarji fuq l-użu ta' l-annimali għall-ittestjar ta' prodotti li issa jinsabu qrib ta' punt finali rivedut, u fejn kemm l-ittikkettar u l-ippakkjar għall-bejgħ lill-konsumatur jiddependu mill-klassifikazzjoni adottata. Billi l-prodotti affettwati b'dan il-mod probabbilment ikunu l-eċċezzjonijiet pjuttost milli r-regola, derogi qosra jippermettu li l-proposta sħiħa tiddaħħal mingħajr dewmien.

5.5

L-ittikkettar żejjed għandu wkoll effett indirett mhux mixtieq fir-rigward ta' l-ippakkjar, bl-għeluq li ma jistax jinfetaħ mit-tfal jirriżulta daqstant ieħor diffiċli biex jinfetaħ minn utenti anzjani jew morda. Parir dwar kif timmaniġġa u taħżen sewwa l-prodotti fil-ħajja ta' kuljum huwa ġeneralment aktar siewi minn strumenti li jagħmluhom inaċċessibbli għal min jużahom jew li jwasslu biex il-kontenituri jitħallew miftuħa jew biex il-kontenuti jiġu trasferiti għal alternattivi anqas siguri. Bil-għajnuna ta' l-ittikkettar, u s-sens komuni normali u l-osservazzjoni ta' kuljum, il-konsumaturi jifhmu li prodotti bħal dawk għat-tindif tal-fran jew tad-drejn iridu jiġu ttrattati bl-akbar rispett; f'ħafna każi huma wkoll pjuttost kapaċi jimmaniġġaw it-trab tal-ħasil jew il-pritkuni solidi għall-ħasil tal-platti mingħajr ma jweġġgħu. L-ittikkettar ta' dawn il-prodotti kollha “korrużivi” bil-kelma ċentali “PERIKLU” ma jservi l-ebda għan tajjeb u mill-ġdid ipoġġi l-proċess sħiħ f'riskju.

5.6

L-eżempji ta' hawn fuq iqajmu wkoll dubju safejn id-diversi pittogrammi, kelmiet ċentrali u frażijiet ġodda (u qodma) ġew ittestjati kontra l-perċezzjonijiet tal-pubbliku differenti madwar id-dinja. Għalkemm issa huwa tard wisq sabiex jitbiddlu l-proposti eżistenti tan-NU dwar il-GHS, xi kliem addizzjonali jista' jkun utli, jew ikunu proposti emendi, sabiex tittejjeb iċ-ċarezza. It-telf tas-simbolu rikonoxxut ħafna tas-'Salib ta' Sant'Andrija', li kien jidher bl-iswed fuq l-oranġjo, huwa partikolarment ta' dispjaċir. Is-simboli ta' sostituzzjoni jridu żmien konsiderevoli biex jiġu rikonoxxuti sewwa u ser ikun hemm riskji akbar għall-konsumaturi b'mod partikolari sakemm is-simboli l-ġodda jkunu stabbiliti bis-sħiħ. Għalhekk, il-programmi ta' komunikazzjoni mfassla biex jgħinu lil dawk kollha li ta' sikwit jixtru bl-imnut għandhom jiġu implimentati (u ffinanzjati ċentralment) mill-aktar fis possibbli. Il-bżonnijiet ta' dawk kollha li jixtru prodotti tal-konsum on-line, fejn it-tikketta rari tidher fil-mument tax-xiri, jeħtieġu aktar studju.

5.7

Fir-rigward ta' l-identifikazzjoni tal-komponenti ta' preparazzjoni jew taħlita, il-proposta bir-raġun titlob li jintużaw in-numri tal-CAS (li attwalment jinkludu aktar minn 32 miljun sustanza organika jew inorganika bi strutturi definiti parzjalment jew b'mod sħiħ, li madwar 13-il miljun minnhom huma kklassifikati bħala disponibbli kummerċjalment, ħafna drabi fi kwantitajiet żgħar ħafna), u l-użu ta' ismijiet ta' l-IUPAC, tal-CAS jew ismijiet oħra biex ikomplu l-identifikazzjoni. Ta' min jinnota, madankollu, li dawn l-ismijiet huma mfassla sabiex jiddefinixxu strutturi, u mhux biex jidentifikaw perikli jew riskji. Rari jkunu ta' użu għas-servizzi ta' emerġenza jew għaċ-ċentri kontra l-velenu billi ġeneralment ma jeżistux antidoti speċifiċi. L-għażla bejn l-istimulazzjoni tar-rimettar jew in-newtralizzazzjoni fl-istonku tista' madankollu tkun deċiżiva għat-trattament ta' l-ewwel għajnuna ta' utent affettwat. X'aktarx anke il-kuntatt suċċessiv mal-produttur, fi kwalunkwe ħin tal-ġurnata jew tal-lejl, sebat ijiem fil-ġimgħa, għal parir aktar speċifiku jirriżulta fundamentali. Hija din l-informazzjoni, pjuttost milli l-isem kimiku formali u l-istruttura molekulari ta' komponent wieħed jew aktar ta' taħlita kumplessa, li għandha tiġi inkluża fuq it-tikketta għall-użu f'każ ta' emerġenza.

5.8

Minn dan isegwi li fejn l-isem ta' komponent speċifiku, sal-punt li tkun definita l-istruttura kimika assoluta tiegħu, ikollu valur biss għall-kompetitur, bit-telf konsegwenti tad-drittijiet ta' proprjetà intellettwali għall-produttur oriġinali, is-salvagwardji kontenuti fid-Direttiva Ġenerali eżistenti dwar il-Preparazzjonijiet għandhom jinżammu. Ġeneralment din hija problema biss għal “fluwidi ta' prestazzjoni” bħaż-żjut tal-lubrikazzjoni u preparazzjonijiet oħra ta' teknoloġija għolja fejn il-konsumatur ġeneralment ftit li xejn ikun espost u l-perikli jkun ġenerali ovvji, irrispettivament mill-komponenti speċifiċi preżenti.

5.9

Dan ta' hawn fuq iqajjem ukoll il-problema ta' l-użu propost tal-kelma “taħlita”, li għandha tirreferi biss għal sistema ta' sustanzi li jistgħu jiġu separati b'mezzi fiżiċi, sabiex tiddistingwiha minn “kompost” jew “sustanza” (li ma jistgħux jiġu separati b'dan il-mod). Hawnhekk id-definizzjoni donnha tiġbor flimkien sensiela ta' sistemi pjuttost differenti ta' materjali (metalli mhux maħduma li jseħħu b'mod naturali, minerali, konċentrati u estratti tal-pjanti) mal-“preparazzjonijiet” li tinkludi l-idea fundamentali ta' taħlita, li ssir bi skop, ta' komponenti magħrufa li minnhom il-periklu tal-prodott finali jista' jiġi determinat b'mod raġonevoli. Naturalment il-ligi (u l-ħġieġ) m'huma l-ebda waħda minn dawn u għandhom jiġu regolati separatament u b'mod aktar xieraq, kemm hawnhekk kif ukoll fir-REACH. Daqstant ieħor mhux ċar għaliex il-flussi ta' skart m'humiex inklużi bħala kategorija minkejja li f'xi każi huma inklużi fl-inventarju ta' l-EINECS bħala “sustanzi” taħt “tajn” u “ħama”. Dan donnu jimplika li mineral imħallat fl-istat naturali tiegħu jrid jiġi kklassifikat (għall-ebda skop ċar, billi m'hemm l-ebda probabbiltà ta' kuntatt mal-konsumaturi u l-ebda possibbiltà li tinstab xi alternattiva) filwaqt li l-iskart tal-ħadid jew l-iskart imħallat tal-karta, li kollha jridu jiġu ttrattati “kif inhuma” f'operazzjonijiet kontinwi ta' pproċessar u riċiklaġġ, huma esklużi. Dawn kollha jridu jiġu mmaniġġati bla periklu fuq il-post tax-xogħol, iżda dan m'huwiex il-punt prinċipali tal-klassifikazzjoni, u dawn il-prodotti rari jkunu ttikkettati jew ippakkjati. Normalment il-leġislazzjoni speċifika għal settur partikolari jew għall-post tax-xogħol toffri protezzjoni aħjar.

5.10

Huma x'inhuma d-definizzjonijiet, huma għandhom jiġu inklużi b'mod sħiħ f'din il-proposta, mhux sempliċement meħuda mill-GHS jew jeħtieġu referenza għal dokumenti oħra. Din għandha tkun opportunità siewja biex “kimika” tiġi definita għall-ewwel darba — kemm bħala nom kif ukoll bħala aġġettiv. Għandu jiġi ċċarat jekk hix ekwivalenti għal “sustanza”, kif preżumibbilment huwa l-każ. Dan jagħmel aktar ċar ukoll l-iskop ta' din id-Direttiva u ta' Direttivi u Regolamenti oħra li japplikaw b'mod ferm aktar wiesa' milli għall-prodotti ta' l-industrija “kimika” li hija definita b'mod aktar preċiż. Jagħmilha wkoll ċara li t-traduzzjoni tal-kelma “kimika” bħala nom għal “sustanza kimika” f'ilsna li m'għandhomx kelma ekwivalenti waħda ma timplikax l-eżistenza ta' “sustanzi mhux kimiċi” alternattivi (u preżumibbilment mhux tossiċi?). Wieħed jittama li dan jista' jnaqqas ukoll l-użu ta' stqarrijiet b'intenzjoni tajba iżda inutli bħal “il-biċċa l-kbira ta' l-oġġetti fihom il-kimiċi” (1) (x'fihom il-bqija?) jew “il-kimiċi jintużaw kważi f'kull post tax-xogħol” (x'jużaw fil-postijiet tax-xogħol l-oħra?) (2). Il-KESE naturalment jifhem li kwalunkwe definizzjonijiet li jintużaw iridu jkunu konsistenti fil-leġislazzjoni kollha. Madankollu, il-KESE ma jaċċettax li xi biċċa leġislazzjoni hija aktar “fundamentali” minn oħra (jew jekk hu hekk, din il-leġislazzjoni tikkwalifika b'mod ċar) u ċertament ma jaċċettax li l-leġislazzjoni relatata kollha għandha tinqara fit-totalità tagħha minn dawk kollha involuti, sempliċement biex jiġi stabbilit xi tfisser jew ma tfissirx kelma. Dan isir importanti billi t-traduzzjoni f'lingwi differenti toħloq differenzi li ma kinux jeżistu fl-oriġinal jew inkella tħalli barra differenzi li jkunu fundamentali. Per eżempju, il-kelma “prodott” hawnhekk hija użata fis-sens newtrali tagħha għal kwalunkwe prodott li x'aktarx ser jinxtara jew jintuża fuq il-post tax-xogħol jew mill-konsumatur. Ċertament li m'huwiex il-ħsieb li din il-kelma tintuża bħala sinonimu ta' “oġġett” li għandha tifsira partikolari fil-leġislazzjoni ta' l-UE u f'leġislazzjonijiet oħra. Dan hu ċar biżżejjed fl-Ingliż iżda jista' jkun anqas ċar f'lingwi oħra. Id-distinzjoni għandha tinżamm indipendentement mis-sitwazzjoni. Għandhom jiġu identifikati u evitati wkoll konfużjonijiet lingwistiċi u kulturali oħra. Per eżempju, jista' jagħti l-każ li “ambjent mingħajr sustanzi” fl-Ewropa jitqies bħala referenza għall-ispazju. Fl-Istati Uniti dan jirreferi għal skola fejn ix-xorb u t-tipjip huma projbiti. Fl-istampa ta' ħafna kulturi kull min jinsab bi traċċi ta' “kimiċi” fuq idu jew fuq ħwejġu jitqies bħala terrorist.

5.11

F'kull każ għandu jiġi ċċarat għal kulħadd, inkluż il-pubbliku ġenerali, x'tifsira partikolari d-diversi kelmiet użati huma intiżi sabiex iwasslu. Il-projbizzjoni ta' l-użu tal-kelma “periklu” flimkien mal-kelma “twissija” tista' tkun ta' interess għall-esperti fl-ittikkettar għalkemm iż-żewġ kelmiet ħafna drabi jintużaw flimkien f'komunikazzjonijiet oħra mmirati sabiex inaqqsu r-riskju. Jekk il-kelma “perikoluż” tfisser xi ħaġa differenti mill-espressjoni “ta' ħsara”, dan għandu jiġi ċċarat fil-lingwi kollha ta' l-UE (u ta' l-imsieħba tan-negozju tagħha). Bla dubju ta' xejn huwa diffiċli biex tiddistingwi bejniethom fl-Ingliż. L-użu ta' abbrevjazzjonijiet bħal “m-factor” li jagħmlu sens biss meta t-traduzzjonijiet fil-lingwa lokali ta' “multiplying”, fil-fatt, jibdew bl-ittra “m” għandu jiġi evitat. (Il-fatt li fil-leġislazzjoni eżistenti hemm referenza kontinwa għal frażijiet “R” u “S”, għal riskju u sikurezza rispettivament, turi sempliċement li l-leġislazzjoni tfasslet bl-Ingliż, bi ftit li xejn konsiderazzjoni għall-ħtiġijiet ta' l-utenti ta' lingwi oħra.)

5.12

Rigward l-ambitu ta' applikazzjoni ġenerali ta' din il-proposta, u biex jiġi evitat li l-proċess jiġi mgħarraq f'data dwar il-ħafna miljuni ta' sustanzi trasferiti fi kwantitajiet żgħar jew saħansitra insinifikanti, limitu bbażat fuq il-bejgħ kull sena, id-daqs jew il-piż tal-pakkett, jew it-tossiċità magħrufa, ikun utli. Bl-istess mod, tikketta xierqa għat-trasferiment, ġeneralment bejn laboratorji, ta' kwantitajiet żgħar ħafna bħal kampjuni għall-R&D sabiex tindika li l-“prodott ma ġiex ittestjat jew ikklassifikat” u “huwa għall-użu professjonali biss” tkun żieda siewja mal-firxa ta' tikketti attwalment disponibbli. (Il-proposta alternattiva ġdida biex jiġu esklużi “sustanzi u taħlitiet għar-riċerka u l-iżvilupp xjentifiku” iżda jekk jintużaw biss taħt kundizzjonijiet li jassumu li huma “karċinoġeniċi, mutaġeniċi għaċ-ċelloli ġerminali jew tossiċi għar-riproduzzjoni” hija inadegwata u għandha titneħħa. Ma tressqet l-ebda evidenza li tissuġġerixxi li l-perikli tal-laboratorju jeħtieġu trattament ta' prijorità jew, kuntrarju għall-istennija normali, li kull min jaħdem f'laboratorju huwa f'riskju minħabba nuqqas ta' għarfien. Madankollu jekk joħroġ li dan huwa l-każ, l-emendi għal-leġislazzjoni ta' l-UE dwar il-prattiċi t-tajba tal-laboratorju jkunu għażla aħjar.)

5.13

Għandha ssir attenzjoni wkoll biex jiġi assigurat li l-proċess propost ta' klassifikazzjoni u ttikkettar ikun jirrifletti b'mod sħiħ, bħal issa, il-proprjetajiet perikolużi inerenti tas-sustanzi individwali u l-preparazzjonijiet jew taħlitiet kif jitpoġġew fis-suq. Kwalunkwe estensjoni għall-istimi informali jew mhux regolati tar-riskju li jsiru mill-produtturi jew il-fornituri sabiex ikopru l-użu possibbli jew futur mistenni għandha titneħħa billi m'hijiex konsistenti kemm mal-liġi eżistenti ta' l-UE kif ukoll mal-proposta dwar il-GHS tan-NU.

5.14

Rigward l-infurzar, ir-rappurtar u l-penali għan-nuqqas ta' konformità, il-proposta tgħaddi r-responsabbiltà, b'mod pjuttost loġiku, lill-Istati Membri, bil-ħtieġa li d-dispożizzjonijiet għal dan iridu jkunu “effettivi, proporzjonati u dissważivi” u li huma għandhom jiġu nnotifikati lill-Kummissjoni fi żmien 18-il xahar mid-dħul fis-seħħ tar-Regolament. Il-KESE madankollu jinnota li din il-proposta hija mfassla, bħal fil-leġislazzjoni eżistenti, sabiex tarmonizza l-kriterji u l-proċessi użati fi kwalunkwe klassifikazzjoni iżda mhux biex tarmonizza r-riżultati ta' din il-klassifikazzjoni. Għalhekk probabbilment il-penali ser ikunu żgħar fid-daqs, fl-effett u fl-infurzar tagħhom meta mqabbel max-xewqa tal-produtturi li jipproteġu b'mod sħiħ u sewwa lill-ħaddiema u l-konsumaturi li minnhom jiddependi n-negozju tagħhom. Għalhekk, il-funzjonalità tal-proposta globali, flimkien ma' leġislazzjoni oħra bħal REACH, tibqa' kritika.

5.15

Fl-aħħarnett ser ikun hemm bżonn li tiġi evalwata d-data riċevuta taħt ġurisdizzjonijiet differenti sabiex jiġi assigurat li dawn ikunu komparabbli u rilevanti għall-istabbiliment tal-perikli ta' sustanzi ġodda u kumplessi, inklużi dawk ta' “kompożizzjoni mhux magħrufa jew varjabbli”. Sistemi ta' klassifikazzjoni għal dan jeżistu, per eżempju dik tas-Society of Chemical Hazard Communications. Data riveduta mill-kollegi hija wkoll disponibbli fir-Register of Toxic Effects of Chemical Substances. Ma jidhirx li l-proċess xieraq għal dan, probabbilment fil-livell tan-NU, huwa definit kompletament, jew li r-riżorsi u l-baġits ġew allokati.

9.8.2008   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

C 204/57

1.1

Il-KESE jħoss l-utilità li jiddiskuti aktar fil-fond u jerġa jqajjem id-dibattitu dwar il-politika tal-kwalità ta' l-UE kollha kemm hi, biex tiġi assigurata sinerġija, bejn l-ħtiġijiet regolamentari fil-qasam tas-sigurtà ta' l-ikel, l-ambjent u l-preokkupazzjonijiet soċjali, b'rabta ma' l-għanijiet ta' marka potenzjali ta' kwalità ta' l-UE, u dik immirata lejn il-valorizzazzjoni tal-partikolaritajiet produttivi u alimentari tar-reġjuni differenti ta' l-UE li għandhom livelli aktar għoljin.

1.1.1

Fir-rigward ta' l-effiċjenza tas-sistema ta' indikazzjonijiet u denominazzjonijiet ġeografici, il-KESE qiegħed jara bżonn ta'

Il-KESE jħoss li dawn il-kritiki ġew indirizzatti biss parzjalment fir-reviżjoni li wasslet għar-Regolament (KE) 510/06 u jħoss li dawn iridu jiġu irranġati minħabba li jistgħu jiggravaw meta l-iskema tiġi estiża għall-pajjiżi li m'humiex fl-UE.

1.1.2

Fir-rigward ta' l-effikaċja, il-KESE jipproponi li għandhom jiġu stabbiliti miżuri biex jassiguraw ir-reputazzjoni tal-prodott fis-suq, it-tisħiħ tal-korpi tat-tmexxija ta'l-IĠ, u l-introduzzjoni ta' speċifikazzjonijiet li huma ċari u realistiċi, mwieżna minn kontrolli tassew indipendenti, effiċjenti u effikaċi.

1.1.3

Għalhekk il-KESE jirrakkomanda li l-kunsens neċessarju dwar il-kontenut ta'l-ispeċifikazzjonijiet, jiġi żgurat fil-mument ta' l-applikazzjoni għar-reġistrazzjnoni, bl-applikazzjoni ta' kriterji ta' rappreżentanza mill-assoċjazzjoni applikanti, sabiex jiġi żgurat li jintlaħaq kunsens adegwat dwar aspetti kumplessi u kontroversjali.

1.1.4

Barra minn hekk, fir-rigward ta' l-effikaċja, il-KESE jenfasizza li l-IĠ iridu jitniżżlu dejjem iktar fost l-għodda essenzjali għall-iżvilupp rurali fl-Istati Membri, billi f'kull opportunità possibbli, jorbtu flimkien l-adozzjoni ta'l-IĠ u l-miżuri maħsuba fit-tieni pilastru, b'mod partikolari fir-rigward tal-pajjiżi li għadhom kif daħlu fl-UE u ż-żoni żvantaġġati b'mod ġenerali.

1.1.5

Fl-aħħar nett, fir-rigward ta' l-effikaċja, il-KESE jħoss li l-iskema ta'l-IĠ — meqjusa bħala opportunità għall-iżvilupp rurali — trid timxi flimkien ma' l-aspettativi dejjem jikbru, anke ta' sura etika, soċjali u ambjentali tal-konsumatur. Jekk jiġi msarraf fi strateġija ta' sħubija ma' żoni oħra tad-dinja, dan l-approċċ jista jkabbar il-kunsens dwar id-denominazzjonijiet ta' oriġini u t-taħdidiet tan-negozjar multilaterali, anke permezz ta' ftuħ regolat u kkontrollat tajjeb għall-importazzjoni ta' prodotti IĠ minn pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw.

1.1.6

Fir-rigward tal-valorizzazzjoni tal-prodotti IĠ, il-KESE jħoss li jrid jiżdied l-appoġġ għal inizjattivi ta' promozzjoni tal-marki Kommunitarji, sabiex l-operaturi jkunu infurmati aktar u sabiex il-prodotti IĠ jingħarfu aħjar mill-konsumaturi, speċjalment fil-pajjiżi fejn dawn l-inizjattivi huma inqas żviluppati, sabiex jiżdiedu l-GIs, issir distribuzzjoni iktar uniformi fl-UE u tiżdied d-domanda tas-suq.

1.1.7

Fir-rigward tar-riċerka u t-tixrid ta' l-informazzjoni dwar l-impatt ta' l-iskema fir-territorji u fis-swieq ta' l-UE, il-KESE jirrakkomanda tixrid xieraq u uniformi tar-riżultati tar-riċerka pożittiva li saret mid-dipartimenti differenti tal-Kummissjoni fl-Istati Membri kollha u għall-partijiet interessati kollha.

1.1.8

Il-KESE jirrakkomanda li n-negozjati dwar il-kummerċ internazzjonali dwar l-indikazzjonijiet u d-denominazzjonijiet ġeografiċi jsiru parti minn politika usa dwar kooperazzjoni internazzjonali. F'dan ir-rigward, il-pakkett tan-negozjati multilaterali għandu jitneda mill-ġdid b'impetu u konvinzjoni ikbar (estensjoni ta' l-Artikolu 23 tal-Ftehim dwar l-Aspetti tad-Drittijiet ta' Proprjetà Intellettwali Relatati mal-Kummerċ (TRIPS/ADPIC) għall-prodotti kollha tal-GI; reġistru internazzjonali; għajnuna teknika għall-pajjiżi li qegħdin jiżviluppaw), u fl-istess ħin u b'mod effettiv jitkomplew ukoll in-negozjati bilaterali komplimentari.

1.2

B'referenza partikolari għas-sitt suġġetti li ġew identifikati mill-Kummissjoni bħala oqsma għal evalwazzjoni futura tal-politika (ara. l-2720 laqgħa tal-Kunsill ta' l-UE — l-20 ta' Marzu 2006):

1.2.1

L-ewwel suġġett: “L-identifikazzjoni bħala ingredjenti ta' l-indikazzjonijiet ġeografiċi u tad-denominazzjonijiet ta' oriġini protetti”. Il-KESE jikkunsidra li bi ftehim ma' kull min hu involut fl-assoċjazzjonijiet applikanti (konsorzja ta' protezzjoni eċċ) jiġu stabbiliti l-kriterji u l-parametri dwar il-kontenut ta' l-ingredjenti tal-GI, sabiex tkun tista tintuża d-denominazzjoni ta' indikazzjoni u d-denominazzjoni ġeografika fuq il-prodott aħħari.

1.2.2

It-tieni suġġett: “L-Użu ta' strumenti alternattivi bħall-marki tal-fabbrika biex jiġu protetti l-indikazzjonijiet ġeografiċi u d-denominazzjonijiet ta' oriġini”. Il-KESE jikkunsidra bħala fattibbli l-użu ta' marki tal-fabbrika reġistrati għall-protezzjoni tal-GI barra mill-UE, madankollu din m'hijiex is-soluzzjoni tal-problema għall-protezzjoni internazzjonali tad-denominazzjonijiet għaliex hi kumplessa (meta jitqiesu n-numru ta' pajjiżi potenzjalment konċernati), għalja (għalhekk prattikabbli biss mill-organizzazzjonijiet kummerċjali kbar u b'riżorsi finanzjarji kbar) u ma toffrix protezzjoni sħiħa.

1.2.3

It-Tielet Suġġett: “Ir-raġġ ta' applikazzjoni tal-prodotti maħsuba fir-regolament, b'attenzjoni partikolari għall-melħ, ħxejjex aromatiċi mħallta, prodotti tal-qasab u l-ħwawar”. Il-KESE jħares b'mod pożittiv lejn l-evoluzzjoni tar-regolamentazzjoni Komunitarja għall-ilqugħ ta' talbiet ta' ċertifikazzjoni ta' oriġini anke għall-prodotti li m'humiex eżattament agrikoli (melħ, ħxejjex aromatiċi mħallta, prodotti tal-qasab, ħwawar eċċ.), bil-għan li tippromovi l-kultura rurali ta' territorju. Fl-istess ħin jirrakkomanda l-estensjoni tagħha għall-prodotti agrikoli kollha li għadhom ma ġewx ikkunsidrati.

1.2.4

Ir-Raba' Suġġett: “L-identifikazzjoni ta' oriġini tal-materja prima”. F'kuntest ġenerali ta' ftehimiet volontarji industrijali bejn il-partijiet kollha konċernati maħsub mill-proċedura attwali ta' talba għad-denominazzjoni, il-KESE jirrakkomanda li, fil-każ tad-DPOs (Denominazzjoni Protetta ta' l-oriġini), jiġu evalwati b'aktar attenzjoni l-aspetti marbuta ma' l-użu tal-materja prima, anke minħabba l-fatt li l-materja prima kollha trid bilfors tiġi mit-territorju denominat.

1.2.5

Il-Ħames Suġġett: “Il-kriterji użati biex jiġi vvalutat l-istatus ġeneriku ta' denominazzjoni”. Anke fid-dawl tad-diżgwidi li qamu s'issa, il-KESE jirrakkomanda li jiġu definiti strumenti aktar dettaljati, sabiex iwasslu għal rikonoxximent aktar faċli ta' l-istoriċità u/jew tar-reputazzjoni ta' denominazzjoni, bħal pereżempju awtorità (jew ġurija) li taġixxi bħala filtru, u/jew ta' monitoraġġ tad-denominazzjonijiet ta' oriġini potenzjali fl-Istati ta' l-Unjoni Ewropea jew fora oħra ta' konċiljazzjoni barra l-qrati.

1.2.6

Is-Sitt Suġġett: “Tfassil tas-simboli Komunitarji li jidentifikaw l-indikazzjonijiet ġeografiċi u d-denominazzjonijiet ta' oriġini protetti”. Il-KESE jħoss li l-unifkazzjoni tas-simboli tad-DPO u l-IĠP(Indikazzjonijiet Ġeografiċi Protetti) tista twassal għal problema ta' nuqqas ta' ugwaljanza bejn żewġ realtajiet b'dinjità indaqs, stabbiliti u parti integrali mit-territorji. Minħabba l-ħtieġa ta' komunikazzjoni aktar effettiva fir-rigward tal-konsumatur, għandu jkun hemm distinzzjoni viżiva aktar qawwija minn issa fis-simboli tad-DPO u l-IĠP (pereżempju kuluri differenti), filwaqt li għas-simboli oħra Ewropej (TSG u Agrikoltura Bijoloġika), id-differenza għandha tkun aktar evidenti (anke b'simboli differenti).

1.3

Għalhekk il-KESE jittama li meta jerġgħu jibdew id-diskussjonijiet dwar il-futur tal-PAK lejn l-2013, l-istrateġija globali ta' l-Unjoni Ewropea tindirizza, b'mod komprensiv u sistematiku, l-isfidi kollha li l-agrikoltura u l-ikel Ewropew jiffaċċjaw: politika tas-suq, li trid tibqa' maqgħuda u timmira li tikkumbatti t-theddid li dejjem jiżdied għad-dħul ikkawżat min-natura volatili ta' swieq agrikoli iktar miftuħa u globalizzati; politika ta' żvilupp rurali iktar b'saħħitha u iktar inċiżiva; politika ta' kwalità li tkun meqjusa bħala pilastru ewlieni għall-futur ta' l-agrikoltura Ewropea kollha; politika bbilanċjata u sostnuta tar-riżorsi naturali u ta' l-enerġija.

1.4

Fl-aħħarnett il-KESE jistieden l-Istati Membri biex jiżviluppaw l-inizjattiva tagħhom biex tinkiseb il-valorizzazzjoni sħiħa tas-sistema Ewropea ta' l-IĠO u d-DPO, sabiex jiġu publiċizzati aħjar kemm il-prodotti agrikoli tat-territorju tagħhom kif ukoll il-mudell agrikolu Ewropew.

2.1

Fis-soċjetà ċivili Ewropea, l-għarfien tal-konsumaturi dwar il-proprjetajiet tal-prodotti ta' l-ikel agrikolu ilu, għal xi żmien, jiżdied regolarment, u dan wassal għal domanda għall-prodotti ta' kwalità. L-UE wieġbet għal din id-domanda b'politika regolatorja u ta' titjib tal-profil tal-prodotti ta'l-ikel agrikolu ta' kwalità, li tkopri kemm kwistjonijiet ta' sigurtà ta' l-ikel (“il-pakkett dwar l-iġjene”, traċċabilità eċċ.) u kwistjonijiet marbuta mal-proprjetajiet distintivi ta' ċerti prodotti (marki tal-kwalità: biedja organika, GIs). Dan hu kif għandu jinftiehem it-terminu “kwalità” f'din l-Opinjoni.

2.2

F'dan il-kuntest, tfasslu regolamenti speċifiċi ta' l-UE li jirrikonoxxu speċjalitajiet lokali assoċjati ma' post ta' oriġini: prodotti lokali li l-kwalità jew ir-reputazzjoni tagħhom hija marbuta ma' żona jew reġjuni ta' produzzjoni partikolari jew ma' materja prima jew metodi ta' produzzjoni użati f'żona ġeografika definita.

2.3

F'pajjiżi Ewropej tal-Baċir Mediterranju, il-protezzjoni tad-denominazzjonijiet li għandhom x'jaqsmu mal-post ta' l-oriġini, bħala mezz ta' identifikazzjoni ta' prodott ta' l-ikel tmur lura għall-bidu tas-seklu għoxrin. Oriġinarjament introdotta fis-settur ta' l-inbid u mbagħad estiża għall-prodotti ta'l-ikel agrokolu oħra.

2.4

Fl-1992 il-Kummissjoni għall-ewwel darba adottat qafas leġislattiv komuni dwar denominazzjonijiet ta' ikel agrikolu, li kien japplika għall-Istati Membri kollha ta' l-UE. Il-leġiżlazzjoni l-ġdida ssellfet definizzjonijiet, rekwiżiti u proċeduri minn leġiżlazzjoni nazzjonali diġà eżistenti, kif jidher ċar mir-rabta mill-qrib bejn il-frażi Ewropea protected designation of origin (denominazzjoni protetta ta' oriġini),appellation d'origine controlée Franċiża, denominación de origen Spanjola, u saħansitra t-Taljana denominazione di origine controllata.

2.5

Il-qafas leġizlattiv kien jikkonsisti mir-Regolament (KEE) 2081/92 dwar il-protezzjoni ta' l-indikazzjonijiet ġeografiċi u d-denominazzjonijiet ta' l-oriġini għall-prodotti agrikoli u oġġetti ta' l-ikel, u mir-Regolament (KEE) 2082/92 dwar ċertifikati ta' natura speċifika għall-prodotti agrikoli u oġġetti ta' l-ikel. Iż-żewġ regolamenti ġew aġġornati reċentement, bir-Regolamenti (KE) Nru 510/2006 u 509/2006 ta' Marzu 2006 rispettivament.

2.6

Ir-Regolament (KE) 510/2006 jitratta l-protezzjoni tad-denominazzjonijiet ta' prodotti li n-natura speċifika tagħhom hija determinata mill-oriġini ġeografika tagħhom, jiġifieri denominazzjonijiet protetti ta' l-oriġini (DPOs) u indikazzjonijiet ġeografiċi protetti (PGIs).

2.6.1

Prodotti li għandhom it-tabella PDO għandhom karatteristiċi li ġejjin biss mill-ambjent naturali u mill-ħiliet tal-produtturi tar-reġjun minn fejn ġejjin. Għalhekk, fejn huma kkonċernati l-PDOs, l-istadji kollha tal-proċess ta' produzzjoni — il-produzzjoni ta' materja prima, l-iproċessar u l-preparazzjoni — iridu jsiru fiż-żona kkonċernata u jrid ikun hemm rabta mill-qrib ħafna bejn il-karatteristiċi tal-prodott u l-oriġini ġeografika tiegħu. Eżempji ta' PDOs huma Huile d'olive de Nyons, Parmigiano reggiano u Shetland Lamb.

2.6.2

Prodotti li għamdhom it-tabella PGI, ukoll għandhom karatteristika speċifika li torbothom ma' reġjun partikolari, iżda stadju wieħed biss fil-proċess tal-produzzjoni jrid isir f'dik iż-żona, pereżempju, il-materja prima użata tista' tiġi minn reġjun ieħor. Eżempji ta' PGIs huma Clare Island Salmon, Arancia Rossa di Sicilia u Dortmund Bier.

2.7

Ir-Regolament (KE) 509/2006 jitratta l-prodotti agrikoli u oġġetti ta' l-ikel rikonoxxuti bħala speċjalitajiet tradizzjonali ggarantiti (TSGs); din it-tabella hija użata għall-prodotti b'karatteristiċi speċifiċi li jirriżultaw aktar minn ingredjenti tradizzjonali jew metodi ta' produzzjoni milli minn l-oriġini ġeografika. Eżempji ta' TSGs huma Jamón serrano, birra Kriek u ħobż Kalakukko.

2.8

Ir-Regolamenti (KE) Nru 509 u 510/2006 ġew adottati mill-Kunsill ta' l-UE fl-20 ta' Marzu 2006. Fl-istess laqgħa, il-Kummissjoni għamlet stqarrija dwar reviżjoni futura tal-politika dwar l-operat tar-Regolament (KE) Nru 510 u l-iżvilupp ġejjieni tiegħu (3).

2.9

Il-leġiżlazzjoni l-ġdida dwar id-denominazzjonijiet ta' kwalità ssemplifikat is-sistema konsiderevolment. Per eżempju, l-applikanti, qabel kienu jippreżentaw l-applikazzjoni tar-reġistrazzjoni lill-awtoritajiet rilevanti f'pajjiżhom, li kienu jevalwawha u mbagħad jibgħatu d-dossier kollu lill-Kummissjoni, li għal darb'oħra kienet terġa tevalwah fil-fond. Iżda issa, l-Istati Membri huma responsabbli mill-evalwazzjoni ta' l-applikazzjoni skond ir-regolamenti u l-linji gwida tal-Kommunità. Ir-rwol tal-Kummissjoni huwa biss li tevalwa l-komponenti prinċipali, miġbura f'dokument wieħed li mbagħad jiġi ppublikat fil-ĠUKE (il-Ġurnal Uffiċjali tal-Komunità Ewropea). Titjib ieħor huwa li produtturi minn pajjiżi terzi jistgħu jibgħatu l-applikazzjonijiet għar-reġistrazzjoni dritt lill-Kummissjoni, fejn qabel l-applikazzjonijiet kellhom jgħaddu minn idejn l-awtoritajiet nazzjonali, li mhux dejjem kienu lesti jew f'pożizzjoni li jevalwawhom.

2.10

Fil-5 ta' Frar 2007, il-Kummissjoni organizzat Konferenza dwar iċ-Ċertifikazzjoni tal-Kwalità ta' l-Ikel, li estendiet konsiderevolment il-firxa ta' kwistjonijiet li jistgħu jiġu indirizzati (skemi ta'ta' ċertifikazzjoni, skemi ta' marki ta' kwalità) u inkluż, il-kwistjoni essenzjali dwar is-sigurtà ta' l-ikel, jiġifieri l-kwalità meqjusa bħala sistema tas-sigurtà ta' l-ikel ta' l-UE. Mhix kumbinazzjoni li l-ewwel konklużjoni tal-Konferenza tgħid: “L-ikel kollu (Ewropew), kemm prodott mill-UE u kemm impurtat, jilħaq standards ta' prodotti għoljin ta' sigurtà u iġjene (4)”.

2.10.1

Madankollu għandu jiġi nnutat li l-Kumitat Permanenti dwar il-Katina ta' l-Ikel u s-Saħħa ta' l-Annimali, magħmul mill-Kummissjoni u l-Istati Membri, ikkonkluda fl-20 ta' Diċembru 2004, illi t-traċċabilità hija rekwiżit li “ma tapplikax” għall-importazzjonijiet ta' l-ikel. Il-KESE ma jaqbilx ma' din id-dikjarazzjoni.

2.11

Fid-dawl tar-riżultati u tal-konklużjonijiet tal-konferenza ta' Frar 2007, il-Kummissjoni ddeċidiet li tfassal Green Paper dwar il-Kwalità tal-Prodotti Agrikoli, skedata għal Ottubru 2008 u fiha l-ĠIs għandhom jiġu diskussi b'mod estensiv. Il-Green Paper tista tkun segwita minn proposti leġiżlattivi.

2.12

Fl-istess waqt, il-Kummissjoni (speċifikament id-DĠ għall-Biedja u l-Iżvilupp Rurali) qiegħda taħdem fuq evalwazzjoni interna tas-sistema attwali għall-protezzjoni ta' l-indikazzjonijiet ġeografiċi, li r-riżultati tagħha huma mistennija sa Lulju 2008.

2.13

L-opinjoni fuq inizjattiva proprja attwali tal-KESE tidħol f'dan il-kuntest. Madankollu m'għandiex l-għan li tiddiskuti d-diversi aspetti u d-diffikultajiet tal-politika ta' kwalità elenkati hawn fuq, iżda li tiffoka fuq l-effiċjenza u l-effettività ta' l-iskema Ewropea ta' l-indikazzjonijiet ġeografiċi u denominazzjonijiet u dwar il-kwistjoni marbuta magħha ta' tan-negozjati kummerċjali multilaterali u bilaterali.

2.14

Ix-xogħol mwettaq s'issa u l-opinjonijiet tal-KESE dwar is-suġġett huma riflessi fl-Opinjoni fuq inizjattiva proprja dwar il-Promozzjoni ta' prodotti agrikoli lokali speċjalizzati bħala strument ta' żvilupp skond il-PAK il-ġdida (rapporteur: Is-Sinjura Santiago) (5). Barra minn hekk, fl-Opinjoni dwar il-Ġejjieni tal-PAK (rapporteur: Is-Sur Ribbe) (6), il-KESE enfasizza l-bżonn li l-agrikoltura Ewropea għandha tiġi mmirata lejn produzzjoni sigura u ta' kwalità għolja.

3.1.1

Irriżulta li l-iskema introdotta permezz tar-Regolament (KEE) 2081/92 hija ġeneralment effiċjenti. Madankollu, fir-rigward ta' l-operat, il-KESE jixtieq jiġbed l-attenzjoni tal-Kummissjoni b'mod partikolari, għal tliet oqsma problematiċi li tfaċċaw maż-żmien:

3.1.2

L-iskema uriet li hi ġeneralment effettiva. Il-prodotti kkunsidrati jiġu kważi minn kull kategorija ta' prodotti — annimali u ħaxix, friski u pproċessati, xorb, prodotti mis-sajd, ħwawar eċċ., hekk jif jidher fit-tabella li ġejja, li għandha id-data kollha ta' Diċembru 2007. Skond din it-tabella, in-numru totali ta' DPO u PGI kien ta' 772. Meta pereżempju, jitqiesu n-numru ta' prodotti reġistrati bejn l-2000 u l-2006 in-numru ta' DPOs żdied bi 22 % u n-numru ta' PGIs b'40 %, jiġifieri kienet reġistra żieda medja ta' 29 % matul ħames snin biss.

APPENDIĊI I: Indikazzjonijiet u denominazzjonijiet irreġistrati mid-DĠ AGRI fit-15/12/2007 (http://ec.europa.eu/agriculture/qual/fr/1bbaa_fr.htm)