DEĊIŻJONI TA’ IMPLIMENTAZZJONI TAL-KUMMISSJONI (UE) 2025/2277

tat-12 ta’ Novembru 2025

li tikkoreġi d-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2025/477 dwar l-applikabbiltà tal-Artikolu 34 tad-Direttiva 2014/25/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill għall-għoti ta’ kuntratti għall-attivitajiet relatati mal-ġenerazzjoni u l-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku fil-Belġju, bl-eċċezzjoni tal-elettriku ġġenerat fl-impjanti tal-enerġija nukleari Doel 4 u Tihange 3

(notifikata bid-dokument C(2025)7575)

(It-testi bil-lingwa Olandiża u Franċiża biss huma awtentiċi)

(Test b’rilevanza għaż-ŻEE)

IL-KUMMISSJONI EWROPEA,

Wara li kkunsidrat it-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

Wara li kkunsidrat id-Direttiva 2014/25/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta’ Frar 2014 dwar l-akkwist minn entitajiet li joperaw fis-setturi tas-servizzi tal-ilma, l-enerġija, it-trasport u postali u li tħassar id-Direttiva 2004/17/KE (1), u b’mod partikolari l-Artikolu 35(3) tagħha,

Wara li kkonsultat lill-Kumitat Konsultattiv għall-Kuntratti ta’ Xogħlijiet Pubbliċi,

Billi:

(1)

Fl-24 ta’ Lulju 2024, ir-Renju tal-Belġju talab lill-Kummissjoni tistabbilixxi, skont l-Artikolu 35(1) tad-Direttiva 2014/25/UE (“it-talba”), li dik id-Direttiva ma tapplikax għall-attivitajiet ta’ Luminus, Norther u Ørsted (“l-applikanti”) fir-rigward tal-ġenerazzjoni tal-elettriku u l-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku fil-Belġju. It-talba ma koprietx il-ġenerazzjoni u l-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku mill-impjanti tal-enerġija nukleari Doel 4 u Tihange 3.

(2)	Bi tweġiba għal dik it-talba, il-Kummissjoni adottat id-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2025/477 (2) (“id-Deċiżjoni”) fis-6 ta’ Marzu 2025.

(3)

Kif osservat fil-premessa 13 tad-Deċiżjoni, il-Kummissjoni qieset, għall-finijiet tal-valutazzjoni ta’ jekk l-attivitajiet rilevanti humiex suġġetti għal kompetizzjoni diretta fis-swieq ikkonċernati, is-sehem mis-suq tal-impriżi ewlenin attivi fil-ġenerazzjoni u l-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku fil-Belġju, kif ukoll l-eżistenza u l-firxa tal-appoġġ għall-ġenerazzjoni u l-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku rinnovabbli fil-Belġju permezz tal-iskemi pubbliċi.

(4)

Fid-Deċiżjoni, il-Kummissjoni ċċarat li ma analizzatx l-iskema ta’ sussidju għall-impjanti tal-enerġija nukleari ta’ Doel 4 u Tihange 3 kif estiżi lil hinn mill-2025 (il-premessa 22 u n-nota 12 f’qiegħ il-paġna tad-Deċiżjoni). Fir-rigward tal-bqija tal-iskemi ta’ sussidju, fil-premessa 35 tad-Deċiżjoni, il-Kummissjoni kkonkludiet li l-ġenerazzjoni u l-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku minn sorsi ta’ enerġija rinnovabbli li jirċievu primjums fissi u definiti legalment jiffurmaw suq separat. Il-Kummissjoni waslet għal din il-konklużjoni abbażi tad-deċiżjonijiet ikkwotati fil-premessa 20 tad-Deċiżjoni. Madankollu, il-premessi 28 u 40 tad-Deċiżjoni minflok jirreferu għall-premessa 18. Għalhekk, jeħtieġ li d-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2025/477 tiġi kkoreġuta kif xieraq fir-rigward ta’ dak l-iżball.

(5)

Fil-parti tal-analiżi tas-suq tad-Deċiżjoni, it-Taqsima 3.2.3.2 tanalizza fatturi bħall-ishma mis-suq u l-livelli ta’ konċentrazzjoni; it-Taqsima 3.2.3.3 tanalizza l-pressjoni kompetittiva eżerċitata mill-importazzjonijiet tal-elettriku u t-Taqsima 3.2.3.4 tiddeskrivi l-impriżi li huma attivi fis-suq globali tal-ġenerazzjoni u l-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku fil-Belġju, inklużi l-entitajiet kontraenti. B’mod partikolari, il-premessi 57 sa 64 tad-Deċiżjoni jesponu l-analiżi tal-Kummissjoni dwar jekk l-awtoritajiet kontraenti jistax ikollhom influwenza dominanti fuq Engie.

(6)

Engie ma kinitx inkluża fit-talba. Ir-Renju tal-Belġju ddikjara li Engie ma toperax fuq il-pjattaformi Ewropej tal-akkwist pubbliku minħabba li, fil-fehma tiegħu, ma hijiex suġġetta għad-Direttiva 2014/25/UE (il-premessa 57 tad-Deċiżjoni). Madankollu, fid-dawl tal-informazzjoni disponibbli fil-mument tad-Deċiżjoni, il-Kummissjoni kienet tal-fehma li Engie jenħtieġ li titqies bħala entità kontraenti skont l-Artikolu 4(2) tad-Direttiva 2014/25/UE (il-premessa 64 tad-Deċiżjoni).

(7)

Wara l-adozzjoni tad-Deċiżjoni, Engie ppreżentat informazzjoni ġdida dwar l-azzjonisti tagħha u d-drittijiet tal-vot tagħhom lill-Kummissjoni. Minn din l-informazzjoni jirriżulta li, għall-kuntrarju ta’ dak li huwa indikat fil-premessa 60 tad-Deċiżjoni, l-awtoritajiet kontraenti Franċiżi — azzjonisti ta’ Engie — ma kellhomx mill-inqas 50 % tal-voti tabilħaqq mitfugħa mill-azzjonisti fil-laqgħat ġenerali annwali tal-azzjonisti ta’ Engie tul il-5 snin kollha matul il-perjodu bejn l-2020 u l-2024. Tabilħaqq, fl-2022 u fl-2023, dawn l-awtoritajiet kontraenti kellhom ftit inqas minn nofs il-voti effettivament mitfugħa u l-perċentwali miżmuma mill-Istat Franċiż u mill-Caisse des Dépôts et Consignations kienu, bħala medja, ta’ 49,92 % fl-2022 u ta’ 48,55 % fl-2023, rispettivament. Il-fatt li l-awtoritajiet kontraenti Franċiżi ma kellhomx il-maġġoranza tal-voti mitfugħa fl-assemblej ġenerali kollha tul il-5 snin kollha matul il-perjodu 2020–2024 (iżda fl-2020, fl-2021 u fl-2024 biss) jixħet dubju fuq il-konklużjoni li huma eżerċitaw influwenza dominanti fuq Engie.

(8)

Jenħtieġ li l-Kummissjoni tqis ukoll il-fatt li l-possibbiltà għall-Istat Franċiż li jibdel sehem ordinarju ta’ Engie f’sehem tad-deheb jagħti biss lill-Istat Franċiż il-jedd li jopponi l-bejgħ tal-assi strateġiċi lil parti terza. Bħala segwitu, l-affermazzjoni tal-Kummissjoni fil-premessa 61 tad-Deċiżjoni li dan is-sehem tad-deheb jagħti lill-Istat Franċiż il-jedd li d-dħul ta’ azzjonisti ġodda fil-kapital tal-kumpannija lil hinn minn livell limitu jrid ikun suġġett għall-approvazzjoni tal-Ministru għall-Ekonomija, hija żbaljata.

(9)

Abbażi tal-informazzjoni l-ġdida pprovduta minn Engie, u fin-nuqqas ta’ kwalunkwe evidenza oħra rigward l-influwenza dominanti possibbli eżerċitata fid-dritt jew tabilħaqq mill-awtoritajiet kontraenti fuq Engie, il-Kummissjoni ma għadx għandha biżżejjed elementi, f’dan l-istadju, biex tikkonkludi li l-awtoritajiet kontraenti jista’ jkollhom influwenza dominanti fuq Engie u li, għalhekk, Engie jenħtieġ li titqies bħala entità kontraenti skont it-tifsira tad-Direttiva 2014/25/UE. Għalhekk, jeħtieġ li d-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2025/477 tiġi kkoreġuta kif xieraq.

(10)

Il-fatt li l-Kummissjoni ma għadhiex tista’ tikkonkludi li Engie hija entità kontraenti għandu impatt fuq l-analiżi tal-kondizzjonijiet tal-esponiment dirett għall-kompetizzjoni fis-suq globali tal-ġenerazzjoni u tal-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku fil-Belġju. L-entitajiet kontraenti, inkluża Luminus, f’dan is-suq kellhom ishma mis-suq totali ta’ bejn 20 u 30 % bħala kapaċità u ta’ 15 u 20 % bħala ġenerazzjoni tul il-perjodu bejn l-2019 u l-2023 (il-premessa 56 tad-Deċiżjoni). Dak is-sehem mis-suq huwa mistenni li jibqa’ stabbli fis-snin li ġejjin. Luminus, waħedha, kellha 14,1 % tas-suq fl-2023 (il-premessa 42 tad-Deċiżjoni). Dan huwa ferm inqas mil-limiti meqjusa fil-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea u fil-prattika tal-Kummissjoni dwar il-kwistjonijiet ta’ kompetizzjoni bħala indikazzjoni potenzjali tal-eżistenza ta’ saħħa sinifikanti fis-suq. Fir-rigward tal-bqija tal-entitajiet kontraenti, Norther topera biss park eoliku wieħed bħalissa u Ørsted għadha mhijiex preżenti fis-suq Belġjan tal-ġenerazzjoni u tal-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku. It-tnejn li huma, flimkien ma’ Luminus, iħabbtu wiċċhom ma’ kompetizzjoni minn produtturi oħra (b’mod partikolari Engie, RWE, Eneco u Total Energy) li ma jitqisux bħala entitajiet kontraenti u li flimkien ammontaw għal aktar minn 62 % tas-suq tal-ġenerazzjoni u l-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku, fir-rigward tal-elettriku prodott, fil-Belġju fl-2023 (il-premessa 42 tad-Deċiżjoni).

(11)

Għaldaqstant, fid-dawl tal-elementi l-ġodda li jikkonċernaw Engie mressqa lill-Kummissjoni, li kienu jeżistu mal-adozzjoni tad-Deċiżjoni, il-Kummissjoni ma tistax tibqa’ tqis li l-attivitajiet ta’ Luminus fis-suq tal-ġenerazzjoni u tal-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku fil-Belġju mhumiex esposti direttament għall-kompetizzjoni. Għalhekk, jeħtieġ li d-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2025/477 tiġi kkoreġuta kif xieraq fir-rigward tal-valutazzjoni tal-Kummissjoni tal-kondizzjonijiet tal-esponiment dirett għall-kompetizzjoni fis-suq globali tal-ġenerazzjoni u tal-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku fil-Belġju kif ukoll il-konklużjonijiet tagħha f’dak ir-rigward.

(12)	Meta jitqies li l-elementi l-ġodda li jikkonċernaw lil Engie kienu jeżistu mal-adozzjoni tad-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2025/477, u jitqies ukoll l-effett li l-korrezzjonijiet meħtieġa għandhom fuq l-impriżi kkonċernati, jenħtieġ li din id-Deċiżjoni tapplika mis-6 ta’ Marzu 2025,

ADOTTAT DIN ID-DEĊIŻJONI:

Artikolu 1

Id-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2025/477 hija kkoreġuta kif ġej:

(1)

il-premessa 28 hija sostitwita b’dan li ġej:

“(28)

L-applikanti jsostnu li dawn il-parks eoliċi lil hinn mill-kosta jenħtieġ li jitqiesu li jappartjenu għas-suq ġenerali tal-ġenerazzjoni u l-bejgħ bl-ingrossa, peress li s-sussidji rċevuti jkopru biss il-kostijiet żejda netti tal-proġetti. Madankollu, fid-deċiżjonijiet imsemmija fil-premessa 20, il-Kummissjoni qieset ripetutament li l-installazzjonijiet li jirċievu sussidji fissi ma kinux parti mis-suq globali tal-ġenerazzjoni u l-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku. Għall-Kummissjoni, tali sussidji jipproteġu lill-benefiċjarji mill-kompetizzjoni billi jipprovdu livelli garantiti ta’ dħul. Il-Kummissjoni ma tara l-ebda raġuni biex titbiegħed minn dan l-approċċ.”;

(2)

il-premessa 40 hija sostitwita b’dan li ġej:

“(40)

F’konformità mad-deċiżjonijiet preċedenti tagħha msemmija fil-premessa 20, f’dan il-każ preżenti l-Kummissjoni ssib li s-sussidji fissi u definiti legalment għall-ġenerazzjoni tal-elettriku rinnovabbli ma jiżgurawx li l-faċilitajiet li jibbenefikaw minn tali sussidji jkunu direttament esposti għall-kompetizzjoni.”;

(3)

il-premessi minn 57 sa 70 huma sostitwiti b’dan li ġej:

“(57)

Engie għandha preżenza li ilha teżisti fis-suq Belġjan tal-ġenerazzjoni u tal-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku u tibqa’ fuq quddiem nett fis-suq. Hija ma toperax fuq il-pjattaformi tal-akkwist pubbliku minħabba li fil-fehma tal-applikanti ma hijiex suġġetta għad-Direttiva (22). Engie teżerċita pressjoni kompetittiva qawwija fuq l-entitajiet kontraenti fil-Belġju.

(58)

Luminus huwa t-tieni l-akbar attur fis-suq: għandha portafoll ta’ ġenerazzjoni diversifikat li jinkludi l-produzzjoni minn impjanti tal-enerġija nukleari li jinsabu fil-Belġju (23), li jagħtiha aċċess għal sors ta’ ġenerazzjoni tal-elettriku ta’ karga bażika stabbli u (bis-saħħa tal-kost marġinali baxx tiegħu) flessibbli u kompetittiv. Fil-Belġju, Luminus topera kemm impjanti tal-idroenerġija kif ukoll dawk li jaħdmu bil-gass li jipprovdu ġenerazzjoni tal-elettriku flessibbli għall-eqqel sigħat. Is-sehem mis-suq ta’ Luminus għadu relattivament baxx. Fl-2019, is-sehem mis-suq ta’ Luminus kien ta’ 13,7 % u ta’ 14,1 % fl-2023 (24). Abbażi tal-previżjonijiet tal-applikanti, Luminus hija mistennija li tibqa’ t-tieni l-akbar attur tas-suq mill-inqas sal-2034 (25). Għajr Engie, Luminus tħabbat wiċċha ma’ kompetizzjoni minn produtturi oħra (b’mod partikolari RWE, Eneco u Total Energy) li mhumiex meqjusa bħala entitajiet kontraenti u li flimkien ammontaw għal aktar minn 62 % tas-suq tal-ġenerazzjoni u l-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku fil-Belġju fl-2023. Għaldaqstant l-attivitajiet ta’ Luminus huma direttament esposti għall-kompetizzjoni fis-suq tal-produzzjoni u tal-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku fil-Belġju.

(59)

Barra minn hekk, l-indiċi HHI, imsemmi fil-premessa 46, huwa indikazzjoni, fir-rigward tal-ishma mis-suq, li l-kompetituri qegħdin jieħdu żmien twil biex jisfidaw l-atturi stabbiliti. Madankollu, il-konċentrazzjoni tas-suq hija mistennija li tkompli tonqos minħabba l-għeluq ippjanat tar-reatturi nukleari fil-Belġju.

(60)

Fir-rigward tal-entitajiet kontraenti l-oħra, bħalissa Norther topera park eoliku wieħed biss. Il-ġenerazzjoni tal-elettriku mill-potenza eolika ma hijiex flessibbli u tiddependi mill-kondizzjonijiet tat-temp. Ørsted għadha ma hijiex preżenti fis-suq Belġjan tal-ġenerazzjoni u l-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku. Anke fl-10 snin li ġejjin, dawn iż-żewġ kumpaniji ma humiex mistennija jsiru atturi ewlenin fil-Belġju (26). It-tnejn li huma jħabbtu wiċċhom ma’ kompetizzjoni mill-atturi ewlenin. Għaldaqstant l-attivitajiet ta’ Norther, tas-sussidjarji l-oħra ta’ Nethys u ta’ Ørsted huma direttament esposti għall-kompetizzjoni fis-suq tal-produzzjoni u tal-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku fil-Belġju.

(22) Il-paragrafu 164 tat-talba."

(23) Luminus tgawdi wkoll minn drittijiet ta’ prelevament fuq xi impjanti tal-enerġija nukleari Franċiżi. Fi Franza, l-azzjonist kontrollanti ta’ Luminus (EDF) jopera flotta ta’ 56 reattur nukleari. Il-produzzjoni Franċiża tal-elettriku nukleari tista’ tiġi importata fil-Belġju permezz tal-interkonnessjonijiet bejn iż-żewġ pajjiżi."

(24) Ara t-Tabella 8 tal-Anness II tat-talba."

(25) Ibid."

(26) Ibid.”;"

(4)

il-premessi minn 71 sa 76 huma sostitwiti b’dan li ġej:

“4. KONKLUŻJONI

(61)

Peress li l-kondizzjonijiet stabbiliti għall-eżenzjoni fl-Artikolu 34 tad-Direttiva 2014/25/UE ma humiex issodisfati, id-Direttiva 2014/25/UE jenħtieġ li tkompli tapplika għal kuntratti maħsuba biex jippermettu t-twettiq tal-ġenerazzjoni tal-elettriku rinnovabbli li tirċievi primjums fissi u definiti legalment fil-Belġju.

(62)

Fid-dawl tal-fatturi eżaminati fil-premessi minn 40 sa 60, il-kondizzjoni tal-esponiment dirett għall-kompetizzjoni stabbilita fl-Artikolu 34(1) tad-Direttiva 2014/25/UE jenħtieġ li titqies li ġiet issodisfata fil-Belġju fir-rigward tal-attivitajiet marbuta mas-suq globali tal-ġenerazzjoni u l-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku fil-Belġju.

(63)

Għalhekk, jenħtieġ li d-Direttiva 2014/25/UE ma tapplikax meta l-entitajiet kontraenti jagħtu kuntratti maħsuba li jippermettu dawk l-attivitajiet, jew meta jiġu organizzati kompetizzjonijiet ta’ disinn kif definit fl-Artikolu 2(17) tad-Direttiva 2014/25/UE għat-twettiq ta’ tali attivitajiet f’dik iż-żona ġeografika.

(64)

Din id-Deċiżjoni hija mingħajr preġudizzju għall-applikazzjoni tar-regoli dwar il-kompetizzjoni tal-Unjoni u tad-dispożizzjonijiet f’oqsma oħrajn tad-dritt tal-Unjoni. B’mod partikolari, il-kriterji u l-metodoloġija użati għall-valutazzjoni tal-esponiment dirett għall-kompetizzjoni skont l-Artikolu 34 tad-Direttiva 2014/25/UE ma humiex neċessarjament identiċi għal dawk użati sabiex titwettaq valutazzjoni skont l-Artikolu 101 jew 102 tat-Trattat jew tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 139/2004 (27), kif ikkonfermat mill-Qorti Ġenerali tal-Unjoni Ewropea (28),

(27) Ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 139/2004 tal-20 ta’ Jannar 2004 dwar il-kontroll ta’ konċentrazzjonijiet bejn impriżi (ir-Regolament tal-KE dwar l-Għaqdiet) ( ĠU L 24, 29.1.2004, p. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2004/139/oj)."

(28) Is-Sentenza tal-Qorti Ġenerali tas-27 ta’ April 2016, Österreichische Post AG vs Il-Kummissjoni, T-463/14, ECLI:EU:T:2016:243, il-punt 28. Ara wkoll id-Direttiva 2014/25/UE, il-premessa 44.”;"

(5)

l-Artikolu 2 huwa sostitwit b’dan li ġej:

“Artikolu 2

Mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 1, id-Direttiva 2014/25/UE ma għandhiex tapplika għall-għoti ta’ kuntratti maħsuba biex jippermettu l-ġenerazzjoni u l-attivitajiet bl-ingrossa tal-elettriku li jridu jitwettqu fil-Belġju, ħlief għall-ġenerazzjoni u l-attivitajiet bl-ingrossa tal-elettriku minn Doel 4 u Tihande 3, li ma jaqgħux fil-kamp ta’ applikazzjoni ta’ din id-Deċiżjoni.”

Artikolu 2

Din id-Deċiżjoni hija indirizzata lir-Renju tal-Belġju.

Għandha tapplika mis-6 ta’ Marzu 2025.

Magħmul fi Brussell, it-12 ta’ Novembru 2025.

Għall-Kummissjoni

Stéphane SÉJOURNÉ

Viċi President Eżekuttiv

(1) ĠU L 94, 28.3.2014, p. 243, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2014/25/oj.

(2) Id-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2025/477 tas-6 ta’ Marzu 2025 dwar l-applikabbiltà tal-Artikolu 34 tad-Direttiva 2014/25/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill għall-għoti ta’ kuntratti għall-attivitajiet relatati mal-ġenerazzjoni u l-bejgħ bl-ingrossa tal-elettriku fil-Belġju, bl-eċċezzjoni tal-elettriku ġġenerat fl-impjanti tal-enerġija nukleari Doel 4 u Tihange 3 (ĠU L, 2025/477, 13.3.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec_impl/2025/477/oj).