(1)

Għandhom isiru għadd ta’ emendi fid-Direttiva tal-Kunsill 93/109/KE (2). Fl-interess taċ-ċarezza, jenħtieġ li dik id-Direttiva tiġi riformulata.

(2)

L-Artikolu 20(2), l-ewwel subparagrafu, il-punt (b), u l-Artikolu 22(2) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) jikkonferixxu fuq iċ-ċittadini tal-Unjoni residenti fi Stat Membru li tiegħu ma jkunux ċittadini d-dritt tal-vot u tal-kandidatura fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew fl-Istat Membru ta’ residenza tagħhom taħt l-istess kundizzjonijiet bħaċ-ċittadini tal-Istat Membru ospitanti. Id-dritt, li huwa affermat ukoll fl-Artikolu 39 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (il-“Karta”), jesprimi b’mod speċifiku l-prinċipju tal-ugwaljanza u n-nondiskriminazzjoni minħabba ċittadinanza stabbilit fl-Artikolu 21 tal-Karta. Dan isegwi wkoll mid-dritt ta’ moviment u ta’ residenza libera stabbilit fl-Artikolu 20(2), l-ewwel subparagrafu, il-punt (a), u fl-Artikolu 21 TFUE u fl-Artikolu 45 tal-Karta.

(3)

L-arranġamenti dettaljati li jirregolaw l-eżerċizzju tad-dritt tal-vot u tal-kandidatura fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew huma stabbiliti fid-Direttiva 93/109/KE.

(4)

Fir-Rapport dwar iċ-Ċittadinanza tal-UE 2020, il-Kummissjoni enfasizzat il-ħtieġa li jiġu aġġornati, iċċarati u msaħħa r-regoli dwar l-eżerċizzju tad-dritt tal-vot u tal-kandidatura fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew sabiex jiġi żgurat li jappoġġaw il-parteċipazzjoni wiesgħa u inklużiva taċ-ċittadini mobbli tal-Unjoni. Fid-dawl ta’ dan, u waqt li titqies l-esperjenza miksuba fl-applikazzjoni tad-Direttiva 93/109/KE għall-elezzjonijiet suċċessivi u l-bidliet introdotti bl-emendi għat-Trattati, jenħtieġ li diversi dispożizzjonijiet ta’ dik id-Direttiva jiġu aġġornati.

(5)

L-Artikolu 22(2) TFUE huwa mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 223(1) TFUE, li jipprevedi l-istabbiliment ta’ proċedura uniformi fl-Istati Membri kollha f’konformità mal-prinċipji komuni għall-Istati Membri kollha għall-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew.

(6)

Sabiex jiġi żgurat li ċ-ċittadini tal-Unjoni li jirrisjedu fi Stat Membru li tiegħu ma mhumiex ċittadini (“ċittadini tal-Unjoni mhux ċittadini tal-Istat Membru”) ikunu jistgħu jeżerċitaw id-dritt tagħhom tal-vot u tal-kandidatura fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew bl-istess kundizzjonijiet bħal dawk taċ-ċittadini tal-Istat Membru ospitanti tagħhom, il-kundizzjonijiet li jirregolaw ir-reġistrazzjoni u l-parteċipazzjoni f’tali elezzjonijiet jenħtieġ li jiġu ċċarati sabiex jiġi żgurat it-trattament ugwali ta’ ċittadini tal-Unjoni li huma ċittadini tal-Istat Membru kkonċernat u ċ-ċittadini tal-Unjoni mhux ċittadini tal-Istat Membru kkonċernat. B’mod partikolari, iċ-ċittadini tal-Unjoni li jfittxu li jivvutaw u li joħorġu bħala kandidati fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew fl-Istat Membru ta’ residenza tagħhom jenħtieġ li jiġu ttrattati b’mod ugwali fir-rigward ta’ kwalunkwe perjodu ta’ residenza li jrid jiġi ssodisfat bħala kundizzjoni għall-eżerċizzju tad-dritt, kif ukoll il-provi meħtieġa sabiex tintwera l-konformità ma’ tali kundizzjoni.

(7)

Il-libertà taċ-ċittadini tal-Unjoni li jagħżlu f’liema Stat Membru jridu jipparteċipaw fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew trid tiġi rrispettata, filwaqt li jittieħdu miżuri xierqa biex ikun żgurat li ħadd ma jkun jista’ jivvota aktar minn darba jew li joħroġ għall-elezzjoni f’iktar minn pajjiż wieħed.

(8)

B’mod konformi mal-istandards internazzjonali u Ewropej, inklużi r-rekwiżiti tal-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ċivili u Politiċi u d-dispożizzjonijiet tal-Konvenzjoni Ewropea għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u l-Libertajiet Fundamentali, jenħtieġ li l-Istati Membri mhux biss jirrikonoxxu u jirrispettaw id-dritt taċ-ċittadini tal-Unjoni tal-vot u tal-kandidatura imma li jiżguraw ukoll aċċess faċli għad-drittijiet elettorali tagħhom billi jneħħu kemm jista’ jkun ostakoli għall-parteċipazzjoni fl-elezzjonijiet.

(9)

Sabiex jiġi ffaċilitat l-eżerċizzju miċ-ċittadini tal-Unjoni tad-dritt tagħhom tal-vot u tal-kandidatura fil-pajjiż ta’ residenza tagħhom, dawn iċ-ċittadini jenħtieġ li jiddaħħlu fir-reġistru elettorali fi żmien biżżejjed minn qabel il-jum tal-votazzjoni. Il-formalitajiet applikabbli għar-reġistrazzjoni jenħtieġ li jkunu kemm jista’ jkun sempliċi. Sabiex jiġu rreġistrati, jenħtieġ li jkun biżżejjed għaċ-ċittadini tal-Unjoni kkonċernati li jipproduċu dokument tal-identità validu u dikjarazzjoni formali li tinkludi elementi li juru l-intitolament tagħhom li jipparteċipaw fl-elezzjonijiet. Ladarba jkunu rreġistrati, iċ-ċittadini tal-Unjoni mhux ċittadini tal-Istat Membru jenħtieġ li jibqgħu fuq ir-reġistru elettorali bl-istess kundizzjonijiet bħaċ-ċittadini tal-Unjoni li huma ċittadini tal-Istat Membru kkonċernat, sakemm jissodisfaw il-kundizzjonijiet għall-eżerċizzju tad-dritt tal-vot. Fejn applikabbli, iċ-ċittadini tal-Unjoni jenħtieġ li jkunu jistgħu jipprovdu informazzjoni ta’ kuntatt lill-awtoritajiet kompetenti biex dawn l-awtoritajiet ikunu jistgħu jżommuhom aġġornati fuq bażi regolari.

(10)

Filwaqt li l-Istati Membri huma kompetenti biex jiddeterminaw id-dritt tal-vot jew tal-kandidatura fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew fir-rigward ta’ ċittadini li jirrisjedu barra t-territorju tagħhom, il-fatt li ċ-ċittadini tal-Unjoni mhux ċittadini tal-Istat Membru jkunu ddaħħlu fir-reġistru elettorali tal-Istat Membru ta’ residenza tagħhom jenħtieġ li fih innifsu ma jikkostitwixxix raġuni għat-tneħħija tagħhom mir-reġistru elettorali tal-Istat Membru domiċiljari tagħhom għal tipi oħra ta’ elezzjoni.

(11)

Sabiex jiġi żgurat it-trattament ugwali ta’ ċittadini tal-Unjoni mhux ċittadini tal-Istat Membru li jixtiequ jeżerċitaw id-dritt tal-kandidatura għall-elezzjoni fl-Istat Membru ta’ residenza tagħhom, dawn iċ-ċittadini jenħtieġ li jkunu meħtieġa jippreżentaw l-istess dokumenti ġustifikattivi bħal dawk meħtieġa minn kandidati li huma ċittadini tal-Istat Membru kkonċernat. Madankollu, sabiex jistabbilixxu li dawn iċ-ċittadini jkunu benefiċjarji tad-dritt stipulat fl-Artikolu 20(2), l-ewwel subparagrafu, il-punt (b), u fl-Artikolu 22(2) TFUE, l-Istati Membri jenħtieġ li jkunu jistgħu jirrikjedu l-preżentazzjoni ta’ dikjarazzjoni formali li tinkludi l-elementi neċessarji biex juru l-intitolament tagħhom ta’ kandidatura fl-elezzjonijiet inkwistjoni.

(12)

Sabiex tkun iffaċilitata l-identifikazzjoni akkurata tal-votanti u tal-kandidati rreġistrati kemm fl-Istat Membru domiċiljari kif ukoll fl-Istat Membru ta’ residenza, l-Istati Membri jenħtieġ li jkunu jistgħu jirrikjedu li d-data li għandha tiġi pprovduta minn ċittadini tal-Unjoni, meta jibagħtu applikazzjoni biex jiddaħħlu fir-reġistru elettorali jew biex joħorġu bħala kandidat fl-Istat Membru ta’ residenza, tinkludi wkoll numru tal-identifikazzjoni personali jew in-numru tas-serje ta’ dokument validu tal-identità jew tal-ivvjaġġar.

(13)

Iċ-ċittadini tal-Unjoni li ġew imċaħħda mid-dritt tagħhom tal-vot jew tal-kandidatura, fuq il-bażi ta’ deċiżjoni individwali tal-liġi kriminali jew tal-liġi ċivili meħuda mill-awtorità kompetenti, jenħtieġ li ma jitħallewx jeżerċitaw dan id-dritt fl-Istat Membru ta’ residenza fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew. L-Istati Membri jenħtieġ li jkunu jistgħu jirrikjedu li ċittadini tal-Unjoni li qed jirreġistraw bħala votanti jipprovdu dikjarazzjoni formali li tikkonferma li ma ġewx imċaħħda mid-dritt tal-vot tagħhom. Meta joħorġu bħala kandidati fil-pajjiż ta’ residenza tagħhom, iċ-ċittadini tal-Unjoni jenħtieġ li jintalbu jipprovdu dikjarazzjoni li tikkonferma li ma ġewx imċaħħda mid-dritt tal-kandidatura fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew.

(14)

Jenħtieġ li jkun possibbli għall-Istat Membru ta’ residenza li jivverifika li ċ-ċittadini tal-Unjoni li esprimew ix-xewqa li jeżerċitaw id-dritt tagħhom tal-kandidatura ma ġewx imċaħħda minn dak id-dritt fl-Istat Membru domiċiljari. Jekk Stat Membru jirċievi talba għal dak il-għan mill-Istat Membru ta’ residenza, dan jenħtieġ li jipprovdi l-konferma neċessarja f’perjodu limitat li jippermetti li l-ammissibbiltà tal-kandidatura tiġi vvalutata b’mod effettiv. Id-data personali li tkun qed tiġi skambjata tista’ tiġi pproċessata biss għal dak il-għan. Minħabba l-importanza fundamentali tad-drittijiet elettorali, in-nuqqas tal-Istat Membru domiċiljari li jipprovdi fil-ħin l-informazzjoni dwar l-istatus ta’ ċittadin tal-Unjoni jenħtieġ li ma jirriżultax fiċ-ċaħda tad-dritt tal-kandidatura fl-Istat Membru ta’ residenza. F’każijiet fejn l-informazzjoni rilevanti tiġi pprovduta fi stadju aktar tard, l-Istat Membru ta’ residenza jenħtieġ li jiżgura, permezz ta’ miżuri adattati u f’konformità mal-proċeduri previsti mil-liġi nazzjonali tiegħu, li ċ-ċittadini tal-Unjoni mċaħħda mid-dritt tal-kandidatura fl-Istat Membru domiċiljari tagħhom li ġew irreġistrati bħala kandidati jew li diġà ġew eletti jiġu prevenuti milli jiġu eletti jew milli jeżerċitaw il-mandat tagħhom.

(15)

Minħabba li l-proċedura ta’ ammissibbiltà fi Stat Membru neċessarjament tinkludi passi amministrattivi għal ċittadin ta’ Stat Membru ieħor flimkien ma’ dawk għaċ-ċittadini ta’ dak l-Istat Membru, jenħtieġ li jkun possibbli għall-Istati Membri li jistabbilixxu skadenza għas-sottomissjoni ta’ applikazzjonijiet ta’ kandidatura minn ċittadini tal-Unjoni mhux ċittadini tal-Istat Membru li hija differenti minn dik stabbilita għaċ-ċittadini tal-Unjoni tal-Istat Membru. Kwalunkwe differenza fl-iskadenza jenħtieġ li tkun limitata sal-punt li dan ikun neċessarju u proporzjonali sabiex ikun permess li n-notifika tal-informazzjoni mill-Istat Membru domiċiljari tittieħed f’konsiderazzjoni f’waqtu. L-istabbiliment ta’ tali skadenza separata jenħtieġ li ma jaffettwax skadenzi għal obbligi għal Stati Membri oħrajn biex jagħmlu notifiki skont din id-Direttiva.

(16)

Għall-prevenzjoni ta’ votazzjoni multipla jew istanzi fejn l-istess persuna toħroġ bħala kandidat aktar minn darba fl-istess elezzjonijiet, l-Istati Membri jenħtieġ li jiskambjaw informazzjoni miġbura mid-dikjarazzjonijiet formali prodotti mill-votanti tal-Unjoni u miċ-ċittadini tal-Unjoni bi dritt li joħorġu bħala kandidati. Peress li l-Istati Membri jiddependu fuq data differenti biex jidentifikaw iċ-ċittadini, jenħtieġ li tkun prevista ġabra komuni ta’ data biex il-votanti tal-Unjoni u ċ-ċittadini tal-Unjoni bi dritt li joħorġu bħala kandidati jiġu identifikati b’mod preċiż u biex jitwaqqfu milli jivvutaw jew joħorġu bħala kandidati aktar minn darba. Id-data personali skambjata jenħtieġ li tkun limitata għall-minimu neċessarju biex jintlaħqu dawk l-għanijiet. L-Istati Membri jenħtieġ li jipprovdu l-informazzjoni suffiċjentement qabel il-jum tal-votazzjoni. L-Istati Membri jenħtieġ li jwettqu l-iskambju ta’ informazzjoni b’mod li ma joħloqx piż amministrattiv bla bżonn għall-awtoritajiet kompetenti tagħhom. Mingħajr preġudizzju għad-dispożizzjonijiet nazzjonali dwar id-dħul ta’ votanti fir-reġistru elettorali u s-sottomissjoni ta’ kandidaturi, l-Istat Membru ta’ residenza jenħtieġ li jibda jipprovdi d-data disponibbli mhux aktar tard mid-data ta’ sitt ġimgħat qabel ma jibda l-perjodu elettorali. Id-data skambjata bejn l-Istati Membri jenħtieġ li tkun preċiża kemm jista’ jkun, u l-Istati Membri jenħtieġ li jkunu jistgħu jaġġornawha, b’kont meħud tad-dispożizzjonijiet nazzjonali dwar id-dħul ta’ votanti fir-reġistru elettorali u s-sottomissjoni tal-kandidaturi.

(17)

L-iskambju ta’ informazzjoni bejn l-Istati Membri għall-prevenzjoni ta’ votazzjoni multipla jew każijiet fejn l-istess persuna toħroġ bħala kandidat aktar minn darba fl-istess elezzjoni, jenħtieġ li ma jimpedixxix liċ-ċittadini tagħhom milli jivvutaw jew joħorġu bħala kandidati f’tipi oħra ta’ elezzjonijiet. Biex jiffaċilitaw il-komunikazzjoni bejn l-awtoritajiet nazzjonali, l-Istati Membri jenħtieġ li jintalbu jaħtru punt ta’ kuntatt wieħed għal dak l-iskambju ta’ informazzjoni. Fil-passat il-Kummissjoni żviluppat qafas biex jintuża biss mill-Istati Membri taħt ir-responsabbiltà tagħhom biex jiskambjaw id-data neċessarja. Dak il-qafas jenħtieġ li jiġi inkorporat f’din id-Direttiva, biex ikompli jappoġġa l-iskambji bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri. L-Istati Membri se jaġixxu bħala kontrolluri separati għall-ipproċessar tagħhom ta’ data personali f’dan ir-rigward. Dak il-qafas jenħtieġ li jagħti aċċess lill-Istati Membri biss għad-data taċ-ċittadini tal-Unjoni residenti fit-territorju elettorali tagħhom li esprimew b’mod espliċitu x-xewqa tagħhom li jiddaħħlu fir-reġistru elettorali tagħhom jew joħorġu bħala kandidati u ċ-ċittadini tagħhom stess li esprimew b’mod espliċitu x-xewqa li jivvutaw jew li joħorġu bħala kandidati fl-Istati Membri ta’ residenza.

(18)

Għad-definizzjoni tar-responsabbiltajiet, l-obbligi u l-istandards tekniċi għat-tħaddim tal-qafas, f’konformità mal-Kapitolu IV tar-Regolament (UE) 2016/679 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (3), il-Kummissjoni jenħtieġ li tingħata setgħat ta’ implimentazzjoni. Dawk is-setgħat jenħtieġ li jiġu eżerċitati f’konformità mar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (4).

(19)

L-aċċessibbiltà ta’ informazzjoni dwar id-drittijiet u l-proċeduri elettorali hija komponent ewlieni fl-iżgurar tal-eżerċizzju effettiv tad-dritt minqux fl-Artikolu 20(2), l-ewwel subparagrafu, il-punt (b), u fl-Artikolu 22(2) TFUE. Dan ifisser, b’mod partikolari, li tali informazzjoni jenħtieġ li ssir aċċessibbli mhux biss għall-persuni b’diżabilità, iżda wkoll għal dawk li m’għandhomx ħiliet diġitali, speċjalment persuni akbar fl-età, billi jiġi żgurat li l-komunikazzjoni ma ssirx esklussivament permezz ta’ mezz wieħed.

(20)

In-nuqqas ta’ informazzjoni adegwata, fil-kuntest tal-proċeduri elettorali, jaffettwa liċ-ċittadini fl-eżerċizzju tad-drittijiet elettorali tagħhom bħala parti mid-drittijiet ta’ ċittadini tal-Unjoni. Jaffettwa wkoll il-kapaċità tal-awtoritajiet kompetenti biex jeżerċitaw id-drittijiet tagħhom u li jwettqu l-obbligi tagħhom. L-Istati Membri jenħtieġ li jintalbu jaħtru awtoritajiet b’responsabbiltajiet speċjali biex jipprovdu informazzjoni xierqa liċ-ċittadini tal-Unjoni dwar id-drittijiet tagħhom skont l-Artikolu 20(2), l-ewwel subparagrafu, il-punt (b), u l-Artikolu 22(2) TFUE u r-regoli u l-proċeduri nazzjonali rigward il-parteċipazzjoni fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew u l-organizzazzjoni tagħhom. Sabiex tiġi żgurata l-effettività tal-komunikazzjonijiet, l-informazzjoni jenħtieġ li tiġi pprovduta f’lingwaġġ ċar u sempliċi. Dan ifisser li dik l-informazzjoni jenħtieġ li tingħata b’mod li l-persuna kkonċernata tifhem jew tista’ tkun raġonevolment mistennija li tifhem.

(21)

Sabiex tittejjeb l-aċċessibbiltà tal-informazzjoni elettorali, din l-informazzjoni jenħtieġ li tkun disponibbli, pereżempju fuq sit web ġeneralment aċċessibbli, f’mill-inqas lingwa uffiċjali tal-Unjoni, għajr dik tal-Istat Membru ospitanti, li tkun ġeneralment mifhuma mill-akbar għadd ta’ ċittadini tal-Unjoni li joqogħdu fit-territorju tiegħu. It-traduzzjonijiet f’dawk il-lingwi l-oħra jenħtieġ li jkunu purament informattivi u jenħtieġ li ma jkollhom ebda effett legali. Jekk jinqalgħu xi mistoqsijiet fir-rigward tal-preċiżjoni tal-informazzjoni li tinsab f’dawk it-traduzzjonijiet, jenħtieġ li l-verżjonijiet fil-lingwa jew fil-lingwi uffiċjali ta’ dak l-Istat Membru biss jitqiesu legalment vinkolanti. L-Istati Membri jistgħu jużaw lingwi uffiċjali differenti tal-Unjoni f’partijiet speċifiċi tat-territorju tagħhom jew tar-reġjuni tagħhom skont il-lingwa li tinftiehem mill-akbar grupp ta’ ċittadini tal-Unjoni li jirrisjedu hemm.

(22)

Kwalunkwe deroga mir-regoli ġenerali ta’ din id-Direttiva għandha tkun ġustifikata, skont l-Artikolu 22(2) TFUE, minn problemi speċifiċi għal xi Stat Membru u għandha tkun f’konformità mar-rekwiżiti stabbiliti fl-Artikolu 52 tal-Karta, inkluż ir-rekwiżit li kwalunkwe limitazzjoni għall-eżerċizzju tad-dritt tal-vot u tal-kandidatura fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew għandha tkun prevista bil-liġi u tkun soġġetta għall-prinċipji tal-proporzjonalità u tan-neċessità. Barra minn hekk, kwalunkwe deroga għandha tkun f’konformità mal-Artikolu 47 tal-Karta.

(23)

Problemi speċifiċi jistgħu jinħolqu fi Stat Membru li fih il-proporzjon taċ-ċittadini tal-Unjoni f’età tal-vot li jirrisjedu hemm iżda li mhumiex ċittadini jkun ’il fuq sewwa mill-medja. Id-derogi rigward id-dritt tal-vot huma ġustifikati fejn dawn iċ-ċittadini jammontaw għal iktar minn 20 % tal-elettorat kollu. Tali derogi jenħtieġ li jkunu bbażati fuq il-kriterju tal-perjodu tar-residenza.

(24)

L-Istati Membri li fihom il-proporzjon taċ-ċittadini tal-Unjoni li mhumiex ċittadini tal-Istat Membru f’età tal-vot jaqbeż l-20 % tan-numru totali taċ-ċittadini tal-Unjoni f’età tal-vot li jirrisjedu hemm jenħtieġ li jkollhom il-possibbiltà li jistipulaw, f’konformità mal-Artikolu 22(2) TFUE, dispożizzjonijiet speċifiċi dwar il-kompożizzjoni tal-lista tal-kandidati.

(25)

Għandu jitqies il-fatt illi f’ċerti Stati Membri r-residenti li huma ċittadini ta’ Stati Membri oħra għandhom id-dritt li jivvutaw fl-elezzjonijiet għall-Parlament nazzjonali. Konsegwentement ċerti dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva jistgħu jitħallew barra f’dawk l-Istati Membri.

(26)

Id-data statistika dwar l-eżerċizzju tad-drittijiet u l-applikazzjoni elettorali ta’ din id-Direttiva tista’ tkun utli fl-identifikazzjoni tal-miżuri neċessarji biex jiġi żgurat l-eżerċizzju effettiv tad-drittijiet elettorali taċ-ċittadini tal-Unjoni. Tali data statistika tista’ tgħin fl-evalwazzjoni tal-miżuri stabbiliti biex jappoġġaw il-parteċipazzjoni taċ-ċittadini tal-Unjoni fl-elezzjonijiet u tista’ tirriżulta f’soluzzjonijiet aktar effiċjenti. B’mod partikolari, fejn disponibbli, id-data statistika dwar il-parteċipazzjoni fl-elezzjonijiet ta’ ċittadini tal-Unjoni mhux ċittadini tal-Istat Membru, bħal data dwar ir-reġistrazzjoni tal-votanti u l-kandidati u dwar il-parteċipazzjoni tal-votanti, kif ukoll data anonimizzata aggregata dwar in-nazzjonalità, l-età, il-lingwa u l-post, tista’ tkun utli għall-miżuri ta’ politika tal-Unjoni u nazzjonali li jappoġġaw parteċipazzjoni għolja u jiffaċilitaw l-eżerċizzju tad-drittijiet elettorali. Il-ġbir ta’ tali data, b’rispett sħiħ tar-regoli applikabbli dwar il-protezzjoni tad-data, jista’ jitwettaq, permezz ta’, fost oħrajn, stħarriġ jew kwalunkwe metodu ta’ kisba ta’ informazzjoni minn sorsi pubbliċi jew amministrattivi. In-Network Ewropew ta’ Kooperazzjoni dwar l-Elezzjonijiet jista’ jappoġġa tali proċess billi jiżviluppa referenzi komuni għall-ġbir ta’ data dwar il-parteċipazzjoni ta’ ċittadini tal-Unjoni mhux ċittadini tal-Istat Membru fl-elezzjonijiet.

(27)

Sabiex jitjieb il-ġbir tad-data għall-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew huwa neċessarju li jiġu introdotti monitoraġġ u rappurtar regolari tal-implimentazzjoni mill-Istati Membri. Il-Kummissjoni tappoġġa tali monitoraġġ u rappurtar, inkluż billi tiċċirkola, suffiċjentement qabel id-data tal-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew, kwestjonarju lill-Istati Membri dwar il-parteċipazzjoni taċ-ċittadini tal-Unjoni fl-elezzjonijiet. Dak il-kwestjonarju jitħejja f’kooperazzjoni mal-membri tan-network Ewropew ta’ Kooperazzjoni għall-Elezzjonijiet. B’mod parallel, jenħtieġ li l-Kummissjoni tivvaluta l-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva u tippreżenta rapport li jinkludi ir-riżultati ta’ dik il-valutazzjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill, wara kull elezzjoni għall-Parlament Ewropew.

(28)

Il-ġbir u l-ipproċessar ta’ data personali għall-għan tal-produzzjoni ta’ data statistika dwar il-parteċipazzjoni ta’ ċittadini tal-Unjoni mhux ċittadini tal-Istat Membru fl-elezzjonijiet, kif ukoll il-forniment ta’ tali data lill-pubbliku u lill-Kummissjoni, jenħtieġ li jitwettqu f’konformità sħiħa mar-Regolament (UE) 2016/679 u r-Regolament (UE) 2018/1725 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5), inkluż il-prinċipji tal-limitazzjoni tal-iskop, il-minimizzazzjoni tad-data, il-limitazzjoni tal-ħżin, u l-integrità u l-kunfidenzjalità. B’mod partikolari, l-ipproċessar ta’ data personali għal għanijiet ta’ statistika jenħtieġ li jkun soġġett għal salvagwardji xierqa, f’konformità mal-Artikolu 89(1) tar-Regolament (UE) 2016/679 u l-Artikolu 13 tar-Regolament (UE) 2018/1725. F’dak ir-rigward, jenħtieġ li d-data tiġi kondiviża bl-użu ta’ teknoloġiji li jtejbu l-privatezza li huma mfassla speċifikament biex jimplimentaw dawk il-prinċipji. Id-data statistika pproċessata għall-għanijiet ta’ din id-Direttiva jenħtieġ li tiġi aggregata sa tali punt li l-individwi ma jkunux jistgħu jiġu identifikati, u jenħtieġ li ssir anonima qabel l-aggregazzjoni tagħha.

(29)

Huwa neċessarju li l-Kummissjoni twettaq l-evalwazzjoni tagħha stess tal-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva fi żmien raġonevoli wara mill-inqas żewġ elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew.

(30)

Jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu jistgħu jirrikjedu liċ-ċittadini tal-Unjoni mhux ċittadini tal-Istat Membru biex jissottomettu data addizzjonali speċifika bħala parti mid-dikjarazzjonijiet formali li għandhom jipprovdu fil-kuntest tal-eżerċizzju tad-drittijiet elettorali tagħhom. Sabiex jittieħed kont ta’ rekwiżiti u prattiki nazzjonali li jevolvu, is-setgħa li jiġu adottati atti f’konformità mal-Artikolu 290 TFUE tiġi ddelegata lill-Kummissjoni fir-rigward għall-emendar tal-lista ta’ tali data biss billi żżid elementi fiha. Il-miżuri kollha adottati fl-eżerċizzju ta’ dik id-delega jenħtieġ li jkunu neċessarji u proporzjonati biex jiksbu l-għanijiet ta’ din id-Direttiva. Huwa partikolarment importanti li l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa matul il-ħidma tagħha ta’ tħejjija, anke fil-livell ta’ esperti, u li dawk il-konsultazzjonijiet jiġu mwettqa f’konformità mal-prinċipji stipulati fil-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta’ April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet (6). B’mod partikolari, biex jiġi żgurat l-aċċess f’waqtu għal kull informazzjoni rigward it-tħejjija ta’ atti delegati, il-Kunsill jirċievi d-dokumenti kollha fl-istess ħin li jirċevuhom l-esperti tal-Istati Membri, u l-esperti tiegħu jkollhom aċċess sistematiku għal-laqgħat tal-gruppi tal-esperti tal-Kummissjoni li jittrattaw it-tħejjija ta’ atti delegati.

(31)

L-Istati Membri, bir-ratifika tal-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet ta’ Persuni b’Diżabbiltà, u l-Unjoni, bil-konklużjoni ta’ dik il-Konvenzjoni permezz tad-Deċiżjoni tal-Kunsill 2010/48/KE (7), impenjaw ruħhom li jiżguraw il-konformità ma’ dik il-Konvenzjoni. Insostenn tal-parteċipazzjoni elettorali inklużiva u ugwali għall-persuni b’diżabbiltà, l-arranġamenti għaċ-ċittadini tal-Unjoni mhux ċittadini tal-Istat Membru biex jeżerċitaw id-dritt tal-vot u tal-kandidatura fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew jenħtieġ li jqisu kif xieraq l-eżiġenzi taċ-ċittadini b’diżabbiltà u anzjani.

(32)

Ir-Regolamenti (UE) 2016/679 u (UE) 2018/1725 japplikaw għad-data personali pproċessata meta tiġi implimentata din id-Direttiva.

(33)

Il-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data ġie kkonsultat skont l-Artikolu 42(1) tar-Regolament (UE) 2018/1725 u ta kummenti formali fis-17 ta’ Jannar 2022.

(34)

Din id-Direttiva tirrispetta d-drittijiet fundamentali u l-prinċipji rikonoxxuti b’mod partikolari mill-Karta, b’mod partikolari l-Artikoli 21 u 39 tagħha. Għaldaqstant, huwa essenzjali li din id-Direttiva hija implimentata f’konformità ma’ dawk id-drittijiet u l-prinċipji billi jiġi żgurat il-ħarsien sħiħ, fost l-oħrajn, tad-dritt tal-protezzjoni ta’ data personali, id-dritt ta’ nondiskriminazzjoni, id-dritt tal-vot u tal-kandidatura fl-elezzjonijiet għall-Parlament Ewropew, il-libertà ta’ moviment u ta’ residenza u d-dritt għal rimedju effettiv.

(35)

Jenħtieġ li l-obbligu li din id-Direttiva tiġi trasposta fil-liġi nazzjonali jkun limitat għal dawk id-dispożizzjonijiet li jirrappreżentaw emenda sostantiva meta mqabbel mad-Direttivi ta’ qabel. L-obbligu li jiġu trasposti d-dispożizzjonijiet li mhumiex mibdula joħroġ mid-Direttivi ta’ qabel.

(36)

Jenħtieġ li din id-Direttiva tkun mingħajr preġudizzju għall-obbligi tal-Istati Membri marbuta mal-limiti ta’ żmien għat-traspożizzjoni fil-liġi nazzjonali tad-Direttivi mniżżla fl-Anness III, Parti B,