(1)

Fil-kuntest tal-Patt Ekoloġiku Ewropew, stipulat fil-komunikazzjoni mill-Kummissjoni tal-11 ta’ Diċembru 2019 (il-“Patt Ekoloġiku Ewropew”), ir-Regolament (UE) 2021/1119 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (4) stabbilixxa l-objettiv tan-newtralità klimatika fl-Unjoni sal-2050, u l-mira intermedja ta’ tnaqqis ta’ emissjonijiet netti ta’ gassijiet serra ta’ mill-anqas 55 % meta mqabbel mal-livelli tal-1990 sal-2030. L-objettiv tan-newtralità klimatika tal-Unjoni jeħtieġ tranżizzjoni ġusta tal-enerġija li ma tħalli lill-ebda territorju u lill-ebda ċittadin jibqgħu lura u żieda fl-effiċjenza enerġetika u ishma ferm ogħla ta’ enerġija minn sorsi rinnovabbli f’sistema tal-enerġija integrata.

(2)

L-enerġija rinnovabbli għandha rwol fundamentali fil-kisba ta’ dawk l-objettivi peress li s-settur tal-enerġija bħalissa jikkontribwixxi aktar minn 75 % tal-emissjonijiet totali tal-gassijiet serra fl-Unjoni. Billi tnaqqas dawk l-emissjonijiet ta’ gassijiet serra, l-enerġija rinnovabbli tista’ tikkontribwixxi wkoll għall-indirizzar tal-isfidi relatati mal-ambjent bħat-telf tal-bijodiversità u għat-tnaqqis tat-tniġġis f’konformità mal-objettivi tal-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-12 ta’ Mejju 2021, bit-titolu “Perkors għal Pjaneta b’Saħħitha għal Kulħadd Pjan ta’ Azzjoni tal-UE: “Lejn Tniġġis Żero għall-Arja, għall-Ilma u għall-Ħamrija””. It-tranżizzjoni ekoloġika lejn ekonomija bbażata fuq l-enerġija rinnovabbli se tgħin biex jintlaħqu l-objettivi tad-Deċiżjoni (UE) 2022/591 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5) li għandu wkoll l-għan li jipproteġi, jirrestawra u jtejjeb l-istat tal-ambjent billi, fost l-oħrajn, iwaqqaf u jreġġa’ lura t-telf tal-bijodiversità. Il-fatt li l-enerġija rinnovabbli tnaqqas l-espożizzjoni għax-xokkijiet fil-prezzijiet meta mqabbla mal-karburanti fossili jistgħu jagħtu lill-enerġija rinnovabbli rwol fundamentali fl-indirizzar tal-faqar enerġetiku. L-enerġija rinnovabbli tista’ ġġib magħha wkoll benefiċċji soċjoekonomiċi wiesgħa, toħloq impjiegi ġodda u trawwem industriji lokali filwaqt li tindirizza d-domanda interna u globali dejjem tikber għat-teknoloġija rinnovabbli tal-enerġija.

(3)

Id-Direttiva (UE) 2018/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6) tistabbilixxi mira ġenerali vinkolanti tal-Unjoni biex sal-2030 jintlaħaq sehem ta’ mill-anqas 32 % tal-enerġija minn sorsi rinnovabbli fil-konsum finali gross tal-enerġija tal-Unjoni. Skont il-Pjan dwar il-Mira Klimatika għall-2030, stabbilit fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-17 ta’ Settembru 2020, bit-titolu “It-tisħiħ tal-ambizzjoni klimatika tal-Ewropa għall-2030 Ninvestu f’futur newtrali għall-klima għall-benefiċċju tal-popli tagħna”, is-sehem tal-enerġija rinnovabbli fil-konsum finali gross tal-enerġija jkun jeħtieġ li jiżdied għal 40 % sal-2030 sabiex tintlaħaq il-mira tal-Unjoni għat-tnaqqis tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra. F’dak il-kuntest, f’Lulju 2021, bħala parti mill-pakkett biex jitwettaq il-Patt Ekoloġiku Ewropew, il-Kummissjoni pproponiet li tirdoppja s-sehem tal-enerġija rinnovabbli fit-taħlita tal-enerġija sal-2030 meta mqabbel mal-2020, biexjintlaħaq mill-anqas 40 %.

(4)

Il-kuntest ġenerali li ħolqot l-invażjoni tar-Russja fl-Ukrajna u l-effetti tal-pandemija tal-COVID-19 wasslu għal żieda fil-prezzijiet tal-enerġija fl-Unjoni kollha, u b’hekk enfasizzaw il-ħtieġa li tiġi aċċelerata l-effiċjenza enerġetika u li jiżdied l-użu tal-enerġija rinnovabbli fl-Unjoni. Sabiex jintlaħaq l-objettiv fit-tul ta’ sistema tal-enerġija li tkun indipendenti minn pajjiżi terzi, l-Unjoni jenħtieġ li tiffoka fuq l-aċċelerazzjoni tat-tranżizzjoni ekoloġika u l-iżgurar ta’ politika tal-enerġija ċċentrata fuq it-tnaqqis tal-emissjonijiet li tnaqqas id-dipendenza mill-karburanti fossili importati u li tippromwovi prezzijiet ġusti u ekonomikament aċċessibbli għaċ-ċittadini u l-impriżi tal-Unjoni fis-setturi kollha tal-ekonomija.

(5)

Il-Pjan REPowerEU stabbilit fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-18 ta’ Mejju 2022 (il-“Pjan REPowerEU”) jimmira biex l-Unjoni ssir indipendenti mill-karburanti fossili Russi, ferm qabel l-2030. Dik il-komunikazzjoni tipprovdi għall-front-loading tal-enerġija mir-riħ u mix-xemx, żieda fir-rata medja tal-varar ta’ tali enerġija kif ukoll għal kapaċità addizzjonali tal-enerġija rinnovabbli sal-2030 biex takkomoda ż-żieda fil-produzzjoni ta’ karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika. Stiednet ukoll lill-koleġiżlaturi biex jikkunsidraw li jistabbilixxu mira aktar ambizzjuża jew aktar bikrija għal sehem akbar tal-enerġija rinnovabbli fit-taħlita tal-enerġija. F’dak il-kuntest, jixraq li l-mira ġenerali tal-Unjoni tal-enerġija rinnovabbli tiżdied għal 42,5 % sabiex jitħaffef konsiderevolment ir-ritmu attwali tal-varartal-enerġija rinnovabbli u b’hekk titħaffef l-eliminazzjoni gradwali tad-dipendenza tal-Unjoni fuq karburanti fossili Russi billi tiżdied id-disponibbiltà ta’ enerġija ekonomikament aċċessibbli, sigura u sostenibbli fl-Unjoni. Lil hinn minn dak il-livell obbligatorju, l-Istati Membri jenħtieġ li jagħmlu ħilithom biex kollettivament jiksbu mira ġenerali tal-enerġija rinnovabbli tal-Unjoni ta’ 45 % f’konformità mal-Pjan REPowerEU.

(6)

Il-miri tal-enerġija rinnovabbli jenħtieġ li jimxu id f’id mal-isforzi komplementari ta’ dekarbonizzazzjoni fuq il-bażi ta’ sorsi oħra ta’ enerġija mhux fossili lejn il-ksib tan-newtralità klimatika sal-2050. Jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu jistgħu jikkombinaw sorsi differenti tal-enerġija mhux fossili sabiex jiksbu l-objettiv tal-Unjoni li ssir newtrali għall-klima sal-2050, filwaqt li jitqiesu ċ-ċirkostanzi nazzjonali speċifiċi tagħhom u l-istruttura tal-provvista tal-enerġija tagħhom. Sabiex jintlaħaq dak l-objettiv, il-varartal-enerġija rinnovabbli fil-qafas taż-żieda tal-mira ġenerali vinkolanti tal-Unjoni jenħtieġ li jiġi integrat fi sforzi komplementari ta’ dekarbonizzazzjoni li jinvolvu l-iżvilupp ta’ sorsi oħra ta’ enerġija mhux fossili li l-Istati Membri jiddeċiedu li jsegwu.

(7)

L-innovazzjoni hija kruċjali għall-kompetittività tal-enerġija rinnovabbli. Il-Pjan Strateġiku Ewropew għat-Teknoloġija tal-Enerġija stabbilit fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-15 ta’ Settembru 2015, bit-titolu “Lejn Pjan tat-Teknoloġija Strateġika Integrata tal-Enerġija (SET): Tħaffef it-Trasformazzjoni tas-Sistema tal-Enerġija Ewropea” (il-“Pjan SET”) għandu l-għan li jagħti spinta lit-tranżizzjoni lejn sistema tal-enerġija newtrali għall-klima permezz ta’ azzjonijiet għar-riċerka u l-innovazzjoni, li jindirizzaw il-katina kollha tal-innovazzjoni, mir-riċerka sal-adozzjoni mis-suq. Fil-pjanijiet nazzjonali integrati tagħhom għall-enerġija u l-klima ppreżentati skont l-Artikolu 3 tar-Regolament (UE) 2018/1999 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7), l-Istati Membri jistabbilixxu objettivi nazzjonali u miri ta’ finanzjament għal riċerka u innovazzjoni pubblika u, meta tkun disponibbli, privata marbuta mal-Unjoni tal-Enerġija, li jinkludu, meta jkun xieraq, iż-żmien li fih jenħtieġ li jintlaħqu l-objettivi; li jirriflettu l-prijoritajiet tal-Istrateġija tal-Unjoni tal-Enerġija stabbiliti fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-25 ta’ Frar 2015, bit-titolu “Strateġija ta’ Qafas għal Unjoni tal-Enerġija Reżiljenti b’Politika ta’ Tibdil fil-Klima li Tħares ’il quddiem”, u, meta rilevanti, tal-Pjan SET. Biex jikkumplimentaw l-objettivi nazzjonali u l-miri ta’ finanzjament tagħhom, biex jippromwovu l-produzzjoni tal-enerġija rinnovabbli minn teknoloġija innovattiva tal-enerġija rinnovabbli u biex jissalvagwardjaw l-irwol ta’ tmexxija kontinwa tal-Unjoni fir-riċerka u l-iżvilupp ta’ teknoloġija rinnovabbli innovattiva tal-enerġija, kull Stat Membru jenħtieġ li jistabbilixxi mira indikattiva għal teknoloġija innovattiva tal-enerġija rinnovabbli ta’ mill-anqas 5 % tal-kapaċità tal-enerġija rinnovabbli installata ġdida sal-2030.

(8)

Skont l-Artikolu 3 tad-Direttiva (UE) 2023/1791 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8), u f’konformità mar-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2021/1749 (9), l-Istati Membri jenħtieġ li jieħdu approċċ integrat billi jippromwovu l-aktar sors rinnovabbli effiċjenti fl-enerġija għal kwalunkwe settur u applikazzjoni partikolari, kif ukoll billi jippromwovu l-effiċjenza tas-sistema, sabiex tkun meħtieġa l-anqas enerġija għal kwalunkwe attività ekonomika partikolari.

(9)

L-emendi stabbiliti f’din id-Direttiva huma maħsuba wkoll biex jappoġġjaw il-ksib tal-mira tal-Unjoni ta’ produzzjoni annwali ta’ bijometan sostenibbli ta’ 35 biljun metru kubu sal-2030, stabbilita fid-dokument ta’ ħidma tal-persunal tal-Kummissjoni tat-18 ta’ Mejju 2022, bit-titolu “Implimentazzjoni tal-Pjan ta’ Azzjoni REPowerEU: il-ħtiġijiet ta’ investiment, l-aċċeleratur tal-idroġenu u l-kisba tal-miri tal-bijometan”, biex b’hekk tappoġġja s-sigurtà tal-provvista u l-ambizzjonijiet klimatiċi tal-Unjoni.

(10)

Hemm rikonoxximent dejjem akbar tal-ħtieġa għall-allinjament tal-politiki dwar il-bijoenerġija mal-prinċipju tal-użu kaskata tal-bijomassa. Dak il-prinċipju għandu l-għan li jikseb l-effiċjenza tar-riżorsi tal-użu tal-bijomassa billi jagħti prijorità, kull fejn ikun possibbli, lill-użu materjali tal-bijomassa fuq l-enerġija tagħha, u b’hekk jiżdied l-ammont ta’ bijomassa disponibbli fis-sistema. Tali allinjament huwa maħsub biex jiżgura aċċess ġust għas-suq tal-materja prima tal-bijomassa għall-iżvilupp ta’ soluzzjonijiet innovattivi u b’valur miżjud għoli bbażati fuq il-bijoenerġija u bijoekonomija ċirkolari sostenibbli. Meta jiżviluppaw skemi ta’ appoġġ għall-bijoenerġija, l-Istati Membri jenħtieġ li għalhekk iqisu l-provvista disponibbli tal-bijomassa sostenibbli għall-użi enerġetiċi u mhux enerġetiċi u l-manutenzjoni tal-bjar tal-karbonju u tal-ekosistemi nazzjonali fil-foresti kif ukoll il-prinċipji tal-ekonomija ċirkolari, il-prinċipju tal-użu kaskata tal-bijomassa u l-ġerarkija tal-iskart stabbilita fid-Direttiva 2008/98/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10).. F’konformità mal-prinċipju tal-użu kaskata tal-bijomassa, il-bijomassa tal-injam jenħtieġ li tintuża skont l-ogħla valur miżjud ekonomiku u ambjentali tagħha fl-ordni ta’ prijoritajiet li ġejja: prodotti bbażati fuq l-injam, l-estensjoni tal-ħajja operattiva ta’ prodotti bbażati fuq l-injam, l-użu mill-ġdid, ir-riċiklaġġ, il-bijoenerġija u ir-rimi. Meta l-ebda użu ieħor għall-bijomassa tal-injam ma jkun ekonomikament vijabbli jew ambjentalment xieraq, l-irkupru tal-enerġija jgħin biex titnaqqas il-ġenerazzjoni tal-enerġija minn sorsi mhux rinnovabbli. L-iskemi ta’ appoġġ tal-Istati Membri għall-bijoenerġija jenħtieġ li għalhekk jiġu diretti lejn tali materja prima li għaliha teżisti ftit kompetizzjoni fis-suq mas-setturi tal-materjali, u li l-akkwist tagħha jitqies pożittiv kemm għall-klima kif ukoll għall-bijodiversità, sabiex jiġu evitati inċentivi negattivi għal perkorsi tal-bijoenerġija mhux sostenibbli, kif identifikat fir-rapport tal-2021 taċ-Ċentru Konġunt tar-Riċerka tal-Kummissjoni, bit-titolu, “The use of woody biomass for energy production in the EU”.

Fl-istess waqt, fil-miżuri ta’ implimentazzjoni li jiżguraw l-applikazzjoni tal-prinċipju tal-użu kaskata tal-bijomassa, jeħtieġ li jiġu rikonoxxuti l-ispeċifiċitajiet nazzjonali li jiggwidaw lill-Istati Membri fit-tfassil tal-iskemi ta’ appoġġ tagħhom. L-Istati Membri jenħtieġ li jitħallew jidderogaw minn dak il-prinċipju f’ċirkostanzi debitament ġustifikati, pereżempju fejn meħtieġ għal finijiet ta’ sigurtà tal-provvista tal-enerġija, bħal fil-każ ta’ kundizzjonijiet kesħin partikolarment severi. L-Istati Membri jenħtieġ li jitħallew ukoll jidderogaw minn dak il-prinċipju fejn ma jkunx hemm industriji jew faċilitajiet tal-ipproċessar li jistgħu jagħmlu użu b’valur miżjud ogħla ta’ ċerta materja prima f’perimetru ġeografiku. Fit-tali każ, it-trasport lil hinn minn dan il-perimetru għall-finijiet ta’ tali użu jista’ ma jkunx iġġustifikat minn perspettiva ekonomika jew ambjentali. L-Istati Membri jenħtieġ li jinnotifikaw lill-Kummissjoni b’kwalunkwe -derogi tali. L-Istati Membri jenħtieġ li ma jagħtu l-ebda appoġġ finanzjarju dirett għall-produzzjoni tal-enerġija minn zkuk għas-serrar, zkuk għall-fuljetti, injam tond ta’ grad industrijali, ġdur u għeruq. Għal fini ta’ din id-Direttiva, il-benefiċċji tat-taxxa mhumiex ikkunsidrati bħala appoġġ finanzjarju direttl. Il-prevenzjoni, l-użu mill-ġdid u r-riċiklaġġ tal-iskart jenħtieġ li jkunu l-għażla ta’ prijorità. L-Istati Membri jenħtieġ li jevitaw li joħolqu skemi ta’ appoġġ li jmorru kontra l-miri tat-trattament tal-iskart u li jwasslu għal użu ineffiċjenti tal-iskart riċiklabbli. Barra minn hekk, sabiex jiġi żgurat użu aktar effiċjenti tal-bijoenerġija, l-Istati Membri jenħtieġ li ma jagħtux appoġġ ġdid jew iġeddu kwalunkwe appoġġ għall-impjanti tal-elettriku biss, sakemm l-installazzjonijiet ma jkunux jinstabu f’reġjuni bi status ta’ użu speċifiku fir-rigward tat-tranżizzjoni tagħhom lil hinn mill-karburanti fossili jew f’reġjuni ultraperiferiċi imsemmija fl-Artikolu 349 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFEU), jew l-installazzjonijiet jużaw il-qbid u l-ħżin tad-diossidu tal-karbonju.

(11)

It-tkabbir rapidu u ż-żieda fil-kompetittività tal-kostijiet tal-produzzjoni tal-elettriku rinnovabbli jistgħu jissodisfaw sehem dejjem akbar tad-domanda għall-enerġija, pereżempju bl-użu ta’ pompi tas-sħana għal tisħin tal-post jew ta’ proċessi industrijali ta’ temperatura baxxa, ta’ vetturi elettriċi għat-trasport, jew ta’ fran elettriċi f’ċerti industriji. L-elettriku rinnovabbli jista’ jintuża wkoll biex jiġu prodotti karburanti sintetiċi għall-konsum f’setturi tat-trasport li diffiċli jiġu dekarbonizzati bħall-avjazzjoni u t-trasport marittimu. Qafas għall-elettrifikazzjoni jrid jippermetti koordinazzjoni robusta u effiċjenti u li jespandi l-mekkaniżmi tas-suq biex jilħaq kemm il-provvista kif ukoll id-domanda fl-ispazju u fiż-żmien, jistimula l-investimenti fil-flessibbiltà, u jgħin fl-integrazzjoni ta’ ishma kbar ta’ ġenerazzjoni ta’ enerġija rinnovabbli varjabbli. Għalhekk, l-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw li l-varar tal-elettriku rinnovabbli jkompli jiżdied b’pass adegwat biex tintlaħaq id-domanda dejjem tikber. Għal dak il-għan, l-Istati Membri jenħtieġ li jistabbilixxu qafas li jinkludi mekkaniżmi kompatibbli mas-suq biex jindirizzaw l-ostakli li jifdal biex ikun hemm sistemi tal-elettriku sikuri u adegwati adatti għal livell għoli ta’ enerġija rinnovabbli, kif ukoll faċilitajiet ta’ ħżin, integrati bis-sħiħ fis-sistema tal-elettriku. B’mod partikolari, dak il-qafas jenħtieġ li jindirizza l-ostakli li jifdal inklużi dawk mhux finanzjarji bħal, min-naħa tal-awtoritajiet, in-nuqqas ta’ riżorsi diġitali u umani suffiċjenti għall-ipproċessar ta’ għadd dejjem akbar ta’ applikazzjonijiet għall-permessi.

(12)

Meta jiġi kkalkulat is-sehem tal-enerġija rinnovabbli fi Stat Membru, il-karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika jenħtieġ li jingħaddu fis-settur fejn jiġu kkunsmati (elettriku, tisħin u tkessiħ, jew trasport). Biex jiġi evitat l-għadd doppju, l-elettriku rinnovabbli użat għall-produzzjoni ta’ dawk il-karburanti jenħtieġ li ma jingħaddx. Dak jirriżulta f’armonizzazzjoni tar-regoli ta’ kontabbiltà għal dawk il-karburanti fid-Direttiva (UE) 2018/2001 kollha, irrispettivament minn jekk dawn jingħaddux għall-mira ġenerali tal-enerġija rinnovabbli jew għal kwalunkwe sottomira. Dan jippermetti wkoll li tiġi kkalkulata l-enerġija reali kkunsmata, filwaqt li jitqies it-telf tal-enerġija fil-proċess għall-produzzjoni ta’ dawk il-karburanti. Barra minn hekk, dan jippermetti li jingħaddu l-karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika importati fl-Unjoni u kkunsmati fiha. L-Istati Membri għandhom jitħallew jaqblu, permezz ta’ ftehim ta’ kooperazzjoni speċifiku, li jgħoddu l-karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika kkunsmati fi Stat Membru partikolari mas-sehem tal-konsum finali gross tal-enerġija minn sorsi rinnovabbli fl-Istat Membru fejn ġew prodotti. Fejn tali ftehimiet ta’ kooperazzjoni jiġu stipulati, sakemm ma jkunx miftiehem mod ieħor, l-Istati Membri huma mħeġġa jgħoddu l-karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika li huma prodotti fi Stat Membru li mhux fost l-Istati Membri fejn jiġu kkunsmati kif ġej: sa 70 % tal-volum tagħhom fil-pajjiż fejn jiġu kkunsmati u sa 30 % tal-volum tagħhom fil-pajjiż fejn huma prodotti. Il-ftehimiet bejn l-Istati Membri jistgħu jieħdu l-forma ta’ ftehim speċifiku ta’ kooperazzjoni stipulat permezz tal-pjattaforma tal-Unjoni għall-iżvilupp tal-enerġija rinnovabbli, imnedija fid-29 ta’ Novembru 2021.

(13)

Il-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri għall-promozzjoni tal-enerġija rinnovabbli tista’ tieħu l-forma ta’ trasferimenti statistiċi, skemi ta’ appoġġ jew proġetti konġunti. Dan jippermetti l-varar kosteffiċjenti tal-enerġija rinnovabbli madwar l-Ewropa u jikkontribwixxi għall-integrazzjoni tas-suq. Minkejja l-potenzjal tagħha, il-kooperazzjoni bejn l-Istati Membri kienet limitata ħafna, u b’hekk wasslet għal riżultati subottimali f’termini ta’ effiċjenza fiż-żieda tal-enerġija rinnovabbli. Għalhekk l-Istati Membri jenħtieġ li jkunu obbligati jistabbilixxu qafas għall-kooperazzjoni dwar proġetti konġunti sal-2025. Fi ħdan tali qafas, l-Istati Membri jenħtieġ li jipprovaw li jistabbilixxu mill-anqas żewġ proġetti konġunti sal-2030. Barra minn hekk, l-Istati Membri li l-konsum annwali tagħhom tal-elettriku jaqbeż il-100 TWh jenħtieġ li jipprovaw li jistabbilixxu t-tielet proġett konġunt sal-2033. Il-proġetti ffinanzjati mill-kontribuzzjonijiet nazzjonali skont il-mekkaniżmu ta’ finanzjament tal-Unjoni għall-enerġija rinnovabbli stabbilit bir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2020/1294 (11) jissodisfaw dak l-obbligu għall-Istati Membri involuti.

(14)

Fil-Komunikazzjoni tagħha tad-19 ta’ Novembru 2020, bit-titolu “Strateġija tal-UE biex jiġi sfruttat il-potenzjal tal-enerġija rinnovabbli lil hinn mill-kosta għal futur newtrali għall-klima”, il-Kummissjoni introduċiet objettiv ambizzjuż ta’ 300 GW ta’ enerġija mir-riħ lil hinn mill-kosta u ta’ 40 GW ta’ enerġija mill-oċeani fil-baċiri tal-baħar kollha tal-Unjoni sal-2050. Sabiex tiġi żgurata dik il-bidla gradwali, l-Istati Membri se jkollhom bżonn jaħdmu flimkien bejn il-fruntieri fil-livell tal-baċir tal-baħar. Ir-Regolament (UE) 2022/869 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill jirrikjedi (12) li l-Istati Membri jikkonkludu ftehimiet mhux vinkolanti biex jikkooperaw dwar l-għanijiet għall-ġenerazzjoni ta’ enerġija rinnovabbli lil hinn mill-kosta li għandha tiġi varata f’kull baċir tal-baħar sal-2050, bi stadji intermedji fl-2030 u fl-2040. Il-pubblikazzjoni ta’ informazzjoni dwar il-volumi ta’ ġenerazzjoni ta’ enerġija rinnovabbli lil hinn mill-kosta li l-Istati Membri beħsiebhom jiksbu permezz tal-offerti żżid it-trasparenza u l-prevedibbiltà għall-investituri u tappoġġja l-ksib tal-għanijiet tat-twettiq għall-ġenerazzjoni ta’ enerġija rinnovabbli lil hinn mill-kosta. L-ippjanar tal-ispazju marittimu huwa għodda essenzjali biex tiġi żgurata l-koeżistenza ta’ użi differenti tal-baħar. L-allokazzjoni tal-ispazju għal proġetti tal-enerġija rinnovabbli lil hinn mill-kosta fil-pjani tal-ispazju marittimu hija meħtieġa biex tippermetti l-ippjanar fit-tul, biex jiġi evalwat l-impatt tal-ġenerazzjoni ta’ enerġija rinnovabbli lil hinn mill-kosta u biex tiġi żgurata l-aċċettazzjoni pubblika tal-varar ippjanat tagħhom. L-iffaċilitar tal-parteċipazzjoni tal-komunitajiet tal-enerġija rinnovabbli fi proġetti konġunti dwar l-enerġija rinnovabbli lil hinn mill-kosta jipprovdi mezzi oħrajn biex tissaħħaħ l-aċċettazzjoni pubblika.

(15)

Is-suq għall-ftehimiet dwar ix-xiri tal-enerġija rinnovabbli qed jikber b’mod rapidu u jipprovdi rotta komplementari għas-suq tal-ġenerazzjoni rinnovabbli flimkien ma’ skemi ta’ appoġġ mill-Istati Membri jew għall-bejgħ dirett fis-suq tal-elettriku bl-ingrossa. Fl-istess ħin, is-suq għall-ftehimiet dwar ix-xiri tal-enerġija rinnovabbli għadu limitat għal għadd żgħir ta’ Stati Membri u impriżi kbar, b’ostakli amministrattivi, tekniċi u finanzjarji sinifikanti li jifdal f’partijiet kbar tas-suq tal-Unjoni. Għalhekk, il-miżuri eżistenti previsti fl-Artikolu 15 tad-Direttiva (UE) 2018/2001 biex jinkoraġġixxu l-adozzjoni ta’ ftehimiet dwar ix-xiri tal-enerġija rinnovabbli jenħtieġ li jissaħħu ulterjorment, billi jiġi esplorat l-użu ta’ garanziji ta’ kreditu biex jitnaqqsu r-riskji finanzjarji ta’ tali ftehimiet, filwaqt li jitqies li dawk il-garanziji, fejn ikunu pubbliċi, jenħtieġ li ma jeskludux il-finanzjament privat. Barra minn hekk, il-miżuri b’appoġġ għall-ftehimiet dwar ix-xiri tal-enerġija rinnovabbli jenħtieġ li jiġu estiżi għal forom oħra ta’ ftehimiet dwar ix-xiri tal-enerġija rinnovabbli, inklużi, fejn rilevanti, ftehimiet dwar ix-xiri tat-tisħin u t-tkessiħ rinnovabbli. F’dak il-kuntest, il-Kummissjoni jenħtieġ li tanalizza l-ostakli għal ftehimiet fit-tul dwar ix-xiri tal-enerġija rinnovabbli, b’mod partikolari għall-varar ta’ ftehimiet transfruntiera dwar ix-xiri tal-enerġija rinnovabbli, u tniedi gwida dwar it-tneħħija ta’ dawn l-ostakli.

(16)

Jista’ jkun hemm bżonn ta’ aktar semplifikazzjoni tal-proċeduri amministrattivi għall-ħruġ ta’ permessi biex jiġi eliminat il-piż amministrattiv bla bżonn bil-għan li jiġu stabbiliti proġetti tal-enerġija rinnovabbli kif ukoll għall-proġetti relatati tal-infrastruttura tal-grilja. Fi żmien sentejn mid-dħul fis-seħħ ta’ din id-Direttiva u abbażi tar-rapporti nazzjonali integrati sottomessi dwar il-progress għall-enerġija u l-klima skont l-Artikolu 17 tar-Regolament (UE) 2018/1999, il-Kummissjoni jenħtieġ li tikkunsidra jekk humiex meħtieġa miżuri addizzjonali biex ikomplu jappoġġjaw lill-Istati Membri fl-implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet tad-Direttiva (UE) 2018/2001 li jirregolaw il-proċeduri għall-ħruġ tal-permessi, inkluż fid-dawl tar-rekwiżit tal-punit ta’ kuntatt stabbiliti u nominati skont l-Artikolu 16 ta’ dik id-Direttiva biex jiġi żgurat li jiġu rispettati l-iskadenzi għall-proċeduri għall-ħruġ tal-permessi stabbiliti f’dik id-Direttiva. Għandu jkun possibbli li tali miżuri addizzjonali jkunu jinkludu indikaturi ewlenin tal-prestazzjoni indikattivi dwar, fost l-oħrajn, it-tul tal-proċeduri għall-ħruġ tal-permessi rigward proġetti tal-enerġija rinnovabbli ġewwa u barra ż-żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli.

(17)

Il-binjiet għandhom potenzjal kbir mhux sfruttat biex jikkontribwixxu b’mod effettiv għat-tnaqqis fl-emissjonijiet ta’ gassijiet serra fl-Unjoni. Id-dekarbonizzazzjoni tat-tisħin u tat-tkessiħ fil-bini permezz ta’ sehem akbar fil-produzzjoni u fl-użu tal-enerġija rinnovabbli se tkun meħtieġa biex tiġi ssodisfata l-ambizzjoni prevista fir-Regolament (UE) 2021/1119 biex jintlaħaq l-objettiv tal-Unjoni tan-newtralità klimatika. Madankollu, il-progress dwar l-użu ta’ sorsi ta’ enerġija rinnovabbli għat-tisħin u t-tkessiħ kien staġnat matul l-aħħar deċennju, li fil-biċċa l-kbira jiddependi minn użu akbar tal-bijomassa. Mingħajr l-istabbiliment ta’ ishma indikattivi tal-enerġija rinnovabbli fil-bini, mhux se jkun possibbli li jiġi traċċat il-progress u jiġu identifikati l-konġestjonijiet fl-użu tal-enerġija rinnovabbli. L-istabbiliment ta’ ishma indikattivi ta’ enerġija rinnovabbli fil-bini jipprovdi sinjal fit-tul lill-investituri, inkluż għall-perjodu immedjatament wara l-2030. Għalhekk, jenħtieġ li jiġu stabbiliti ishma indikattivi għall-użu tal-enerġija rinnovabbli fil-binjiet, jiġifieri, prodotti fuq il-post jew fil-qrib u kif ukoll bħala enerġija rinnovabbli meħudha mill-grilja, biex jiggwidaw u jinkoraġġixxu l-isforzi tal-Istati Membri biex jisfruttaw il-potenzjal tal-użu u l-produzzjoni tal-enerġija rinnovabbli, jinkoraġġixxu l-iżvilupp ta’ teknoloġija li tipproduċi l-enerġija rinnovabbli u tgħin l-integrazzjoni effiċjenti fis-sistema tal-enerġija ta’ tali teknoloġija, filwaqt li jipprovdu ċertezza għall-investituri u l-involviment fil-livell lokali kif ukoll jikkontribwixxu għall-effiċjenza tas-sistema. Jenħtieġ li teknoloġija intelliġenti u innovattiva li tikkontribwixxi għall-effiċjenza tas-sistema tiġi promossa wkoll fejn ikun xieraq. Għall-kalkolu ta’ dawk l-ishma indikattivi, meta jiġi determinat is-sehem tal-enerġija rinnovabbli mill-grilja użat fil-bini, l-Istati Membri jenħtieġ li jużaw is-sehem medju tal-elettriku rinnovabbli fornut fit-territorju tagħhom fis-sentejn preċedenti.

(18)

Is-sehem indikattiv tal-enerġija rinnovabbli tal-Unjoni fis-settur tal-bini li għandu jintlaħaq sal-2030 jikkostitwixxi stadju importanti minimu meħtieġ biex tiġi żgurata d-dekarbonizzazzjoni tal-istokk tal-bini tal-Unjoni sal-2050 u jikkomplementa l-qafas regolatorju relatat mal-effiċjenza enerġetika u r-rendiment tal-bini fl-użu tal-enerġija. Huwa essenzjali li tippermetti eliminazzjoni gradwali bla xkiel u kosteffettiva tal-karburanti fossili mill-bini biex tiġi żgurata s-sostituzzjoni tagħhom b’enerġija rinnovabbli. Is-sehem indikattiv tal-enerġija rinnovabbli fis-settur tal-bini jikkomplementa l-qafas regolatorju għall-bini skont il-liġi tal-Unjoni dwar il-prestazzjoni tal-enerġija tal-bini billi jiżgura li t-teknoloġija, l-apparat u l-infrastrutturi tal-enerġija rinnovabbli, inkluż it-tisħin u t-tkessiħ distrettwali effiċjenti, jiġu mqawwa biżżejjed fil-ħin biex gradwalment jissostitwixxu l-karburanti fossili fil-bini u biex jiżguraw id-disponibbiltà ta’ provvista tal-enerġija rinnovabbli sikura u affidabbli għal bini b’użu ta’ kważi żero enerġija sal-2030. Is-sehem indikattiv tal-enerġija rinnovabbli fis-settur tal-bini jippromwovi wkoll l-investimenti fl-enerġija rinnovabbli fi strateġiji u pjanijiet nazzjonali fit-tul għar-rinnovazzjoni tal-bini, li b’hekk jippermettu l-kisba tad-dekarbonizzazzjoni tal-bini. Barra minn hekk, is-sehem indikattiv tal-enerġija rinnovabbli fis-settur tal-bini jipprovdi indikatur addizzjonali importanti għall-promozzjoni tal-iżvilupp jew il-modernizzazzjoni ta’ networks effiċjenti ta’ tisħin u tkessiħ distrettwali, u b’hekk jikkomplementa kemm il-mira indikattiva tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali skont l-Artikolu 24 tad-Direttiva (UE) 2018/2001 kif ukoll ir-rekwiżit li jiġi żgurat li l-enerġija rinnovabbli u s-sħana u l-kesħa mormija minn sistemi effiċjenti ta’ tisħin u tkessiħ distrettwali jkunu disponibbli biex jgħinu jkopru l-użu annwali totali tal-enerġija primarja ta’ bini ġdid jew rinnovat. Dak is-sehem indikattiv tal-enerġija rinnovabbli fis-settur tal-bini huwa meħtieġ ukoll biex jiżgura it-twettiq b’mod kost-effettiv taż-żieda annwali fit-tisħin u t-tkessiħ rinnovabbli skont l-Artikolu 23 tad-Direttiva (UE) 2018/2001.

(19)

Minħabba l-konsum kbir tal-enerġija fil-bini residenzjali, kummerċjali u pubbliku, id-definizzjonijiet eżistenti previsti fir-Regolament (KE) Nru 1099/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (13) jistgħu jintużaw fil-kalkolu tas-sehem nazzjonali tal-enerġija rinnovabbli fil-bini sabiex jitnaqqas il-piż amministrattiv filwaqt li jiġi żgurat progress fit-twettiq tas-sehem indikattiv tal-enerġija rinnovabbli fis-settur tal-bini tal-Unjoni sal-2030.

(20)

Wieħed mill-ostakli ewlenin biex jinvestu fi proġetti ta’ enerġija rinnovabbli u fl-infrastruttura relatata tagħhom huwa proċeduri amministrattivi twal għall-ħruġ tal-permessi. Fost dawk l-ostakli hemm il-kumplessità tar-regoli applikabbli għall-għażla tas-siti u għall-awtorizzazzjonijiet amministrattivi għal tali proġetti, il-kumplessità u t-tul ta’ żmien tal-valutazzjoni tal-impatti ambjentali ta’ tali proġetti, u networks relatati tal-enerġija, il-problemi tal-konnessjoni mal-grilja, ir-restrizzjonijiet fuq l-adattament tal-ispeċifikazzjonijiet tat-teknoloġija tul il-proċedura għall-ħruġ tal-permessi, u problemi relatati mal-persunal tal-awtoritajiet li joħorġu l-permessi jew tal-operaturi tal-grilja. Sabiex jitħaffef ir-ritmu ta’ varar ta’ tali proġetti, jeħtieġ li jiġu adottati regoli li jissemplifikaw u jqassru l-proċeduri għall-ħruġ tal-permessi, filwaqt li titqies l-aċċettazzjoni pubblika wiesgħa tal-varar tal-enerġija rinnovabbli.

(21)

Id-Direttiva (UE) 2018/2001 tissemplifika r-rekwiżiti għas-semplifikazzjoni tal-proċeduri amministrattivi għall-ħruġ tal-permessi għallimpjanti tal-enerġija rinnovabbli billi tintroduċi regoli dwar l-organizzazzjoni u t-tul ta’ żmien massimu tal-parti amministrattiva tal-proċeduri għall-ħruġ tal-permessi għall-proġetti tal-enerġija rinnovabbli, li jkopru l-permessi rilevanti kollha għall-bini, ir-repowering u t-tħaddim tal-impjanti tal-enerġija rinnovabbli, u għall-konnessjoni ta’ tali mpjanti mal-grilja.

(22)

Aktar semplifikazzjoni u tqassir tal-proċeduri għall-ħruġ tal-permessi amministrattivi għall-impjanti tal-enerġija rinnovabbli, inklużi dawk l-impjanti tal-enerġija li jikkombinaw sorsi differenti ta’ enerġija rinnovabbli, il-pompi tas-sħana, il-ħażna tal-enerġija kolokalizzat, inkluż il-faċilitajiet tal-elettriku u termiċi, kif ukoll l-assi meħtieġa għall-konnessjoni ta’ tali mpjanti, pompi tas-sħana u ħażna mal-grilja, u biex is-sorsi rinnovabbli jiġu integrati fin-networks tat-tisħin u tat-tkessiħ b’mod koordinat u armonizzat huma meħtieġa sabiex jiġi żgurat li l-Unjoni tilħaq il-miri ambizzjużi tagħha dwar il-klima u l-enerġija għall-2030 u l-objettiv tan-newtralità klimatika sal-2050, filwaqt li jitqies il-prinċipju “la tagħmilx ħsara” tal-Patt Ekoloġiku Ewropew u mingħajr preġudizzju għad-diviżjoni interna tal-kompetenzi fl-Istati Membri.

(23)

L-introduzzjoni ta’ skadenzi iqsar u ċari għad-deċiżjonijiet li jridu jieħdu l-awtoritajiet kompetenti għall-ħruġ tal-permessi għall-installazzjonijiet tal-enerġija rinnovabbli abbażi ta’ applikazzjoni sħiħa, hija maħsuba biex iħaffef il-varar tal-proġetti tal-enerġija rinnovabbli. Iż-żmien meħud biex jinbnew l-impjanti tal-enerġija rinnovabbli u l-konnessjoni tagħhom mal-grilja jenħtieġ li ma jingħaddx għal dawk l-iskadenzi, ħlief meta jikkoinċidi ma’ passi amministrattivi oħra fil-proċedura tal-ħruġ tal-permessi.Madanakollu, huwa xieraq li ssir distinzjoni bejn il-proġetti li jinsabu f’żoni partikolarment adattati għall-varar ta’ proġetti tal-enerġija rinnovabbli, li għalihom l-iskadenzi jistgħu jiġu ssemplifikati b’mod partikolari żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli, u l-proġetti li jinsabu barra minn tali żoni. Jenħtieġ li jitqiesu l-partikolaritajiet tal-proġetti tal-enerġija rinnovabbli lil hinn mill-kosta meta jiġu ffissati dawk l-iskadenzi.

(24)

Uħud mill- problemi l-aktar komuni li jkollhom l-iżviluppaturi tal-proġetti tal-enerġija rinnovabbli huma relatati ma’ proċeduri amministrattivi kumplessi u twal, għall-ħruġ tal-permessi u ta’ konnessjoni mal-grilja stabbiliti fil-livell nazzjonali jew reġjonali u man-nuqqas ta’ persunal u ta’ għarfien tekniku suffiċjenti fl-awtoritajiet għall-ħruġ tal-permessi biex jiġi vvalutat l-impatt ambjentali tal-proġetti proposti. Għalhekk, jixraq jiġu ssemplifikati ċerti aspetti relatati mal-ambjent tal-proċeduri għall-ħruġ tal-permessi għall-proġetti tal-enerġija rinnovabbli.

(25)

L-Istati Membri jenħtieġ li jappoġġjaw il-varar aktar mgħaġġel ta’ proġetti tal-enerġija rinnovabbli billi jwettqu mmappjar ikkoordinat għall-varar tal-enerġija rinnovabbli u l-infrastruttura relatata mwettqa mill-Istati Membri f’koordinazzjoni mal-awtoritajiet lokali u reġjonali. L-Istati Membri jenħtieġ li jidentifikaw iż-żoni meħtieġa tal-art, is-superfiċje tal-art, is-sottosuperfiċje, u tal-baħar jew tal-ilmijiet interni meħtieġa għall-installazzjoni ta’ impjanti tal-enerġija rinnovabbli u l-infrastruttura relatata sabiex jilħqu mill-anqas il-kontributi nazzjonali għall-mira riveduta tal-enerġija rinnovabbli b’mod ġenerali għall-2030 stabbilita fl-Artikolu 3(1) tad-Direttiva (UE) 2018/2001 u bħala appoġġ għall-ilħuq tal-objettiv tan-newtralità klimatika sa mhux aktar tard mill-2050, f’konformità mar-Regolament (UE) 2021/1119. L-Istati Membri jenħtieġ li jitħallew jużaw id-dokumenti eżistenti għall-ippjanar tat-territorju biex jidentifikaw dawk iż-żoni. L-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw li tali żoni jirriflettu t-trajettorji stmati u l-kapaċità installata ppjanata totali tagħhom u jenħtieġ li jidentifikaw iż-żoni speċifiċi għat-tipi differenti ta’ teknoloġija tal-enerġija rinnovabbli previsti fil-pjanijiet nazzjonali integrati tal-Istati Membri għall-enerġija u l-klima ppreżentati skont l-Artikoli 3 u 14 tar-Regolament (UE) 2018/1999. L-identifikazzjoni taż-żoni meħtieġa tal-art, is-superfiċje tal-art, is-sottosuperfiċje, u tal-baħar jew tal-ilmijiet interni jenħtieġ li tqis b’mod partikolari d-disponibbiltà tal-enerġija minn sorsi rinnovabbli u l-potenzjal offrut miż-żoni differenti tal-art u tal-baħar għall-produzzjoni tal-enerġija rinnovabbli tat-tipi differenti ta’ teknoloġija, id-domanda proġettata għall-enerġija, filwaqt li titqies l-effiċjenza enerġetika u tas-sistema, b’mod ġenerali u fir-reġjuni differenti tal-Istat Membru, u d-disponibbiltà tal-infrastruttura tal-enerġija rilevanti, il-ħżin, u għodod oħra ta’ flessibbiltà b’kont meħud għal-kapaċità meħtieġa biex jiġi indirizzat l-ammont dejjem akbar ta’ enerġija rinnovabbli, kif ukoll is-sensittività ambjentali f’konformità mal-Anness III tad-Direttiva 2011/92/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (14).

(26)

Bħala subsett ta’ dawk iż-żoni, l-Istati Membri jenħtieġ li jiddeżinjaw dawk iż-żoni tal-art (inklużi tas-superfiċje u tas-sottosuperfiċje) u tal-baħar jew tal-ilmijiet interni speċifiċi bħala żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli. Jenħtieġ li dawk iż-żoni jkunu partikolarment adattati għall-iskop tal-iżvilupp ta’ proġetti tal-enerġija rinnovabbli, filwaqt li jiddifferenzjaw bejn it-tipi ta’ teknoloġija, fuq il-bażi li l-varar tat-tip speċifiku ta’ sors tal-enerġija rinnovabbli ma jkunx mistennij jħalli impatt ambjentali sinifikanti. Meta jiddeżinjaw iż-żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli, l-Istati Membri jenħtieġ li jevitaw żoni protetti u jqisu pjanijiet ta’ restawr u miżuri ta’ mitigazzjoni xierqa. Jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu jistgħu jiddeżinjaw żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli speċifikament għal tip wieħed jew aktar ta’ impjanti tal-enerġija rinnovabbli u jenħtieġ li jindikaw it-tip jew it-tipi ta’ enerġija mis-sorsi rinnovabbli li jkunu adatti biex jiġu prodotti f’tali żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli. L-Istati Membri jenħtieġ li jiddeżinjaw tali żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli għal mill-anqas tip wieħed ta’ teknoloġija, u jenħtieġ li jiddeċiedu d-daqs ta’ tali żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli, fid-dawl tal-ispeċifiċitajiet u r-rekwiżiti tat-tip jew tipi ta’ teknoloġija li għalihom jistabbilixxu żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli. Meta jagħmlu dan, l-Istati Membri jenħtieġ li jimmiraw li jiżguraw għall-fatt li d-daqs ikkombinat ta’ dawk iż-żoni jkun sinifikanti u li jikkontribwixxu għall-kisba tal-objettivi stabbiliti fid-Direttiva (UE) 2018/2001.

(27)

L-użu multiplu tal-ispazju għall-produzzjoni tal-enerġija rinnovabbli u użi oħra tal-art, l-ilmijiet interni u l-baħar, bħall-produzzjoni tal-ikel jew il-ħarsien jew restawr tan-natura, itaffi r-restrizzjonijiet fuq l-użu tal-art, l-ilmijiet interni u l-baħar. F’dak il-kuntest, l-ippjanar tat-territorju hija għodda essenzjali li biha jiġu identifikati u orjentati s-sinerġiji għall-użu tal-art, l-ilmijiet interni u l-baħar fi stadju bikri. L-Istati Membri jenħtieġ li jeżaminaw, jippermettu u jiffavorixxu l-użi multipli taż-żoni identifikati b’riżultat tal-miżuri tal-ippjanar tat-territorju adottati. Għal dak l-għan, l-Istati Membri jenħtieġ li jiffaċilitaw il-bidliet fl-użu tal-art u tal-baħar fejn meħtieġ, dment li l-użi u l-attivitajiet differenti jkunu kompatibbli ma xulxin u jistgħu jeżistu flimkien.

(28)

Id-Direttiva 2001/42/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (15) tistabbilixxi l-valutazzjonijiet ambjentali bħala għodda importanti li biha tintegra l-kunsiderazzjonijiet ambjentali fit-tħejjija u fl-adozzjoni tal-pjanijiet u tal-programmi. Sabiex jiddeżinjaw żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli, l-Istati Membri jenħtieġ li jħejju pjan wieħed jew aktar li jinkludi/u d-deżinjazzjoni ta’ żoni għall-aċċelerazzjoni ta’ enerġiji rinnovabbli u r-regoli applikabbli u l-miżuri ta’ mitigazzjoni għall-proġetti li jinsabu f’kull wieħed minn dawk iż-żoni. L-Istati Membri jenħtieġ li jkunu jistgħu jħejju pjan uniku għaż-żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli u għat-teknoloġija tal-enerġija rinnovabbli kollha, jew inkella pjanijiet speċifiċi għat-teknoloġija li jiddeżinjaw żona ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli waħda jew aktar. Kull pjan jenħtieġ li jkun soġġett għal valutazzjoni ambjentali skont id-Direttiva 2001/42/KE sabiex jiġi vvalutat l-impatt ta’ kull teknoloġija tal-enerġija rinnovabbli fuq iż-żoni rilevanti magħżula f’dak il-pjan. It-twettiq ta’ valutazzjoni ambjentali skont dik id-Direttiva għal dak il-għan jippermetti lill-Istati Membri jkollhom approċċ aktar integrat u effiċjenti għall-ippjanar, jiżguraw parteċipazzjoni fi stadju bikri u jqisu l-kunsiderazzjonijiet ambjentali f’fażi bikrija tal-proċess tal-ippjanar f’livell strateġiku. Dak għandu jikkontribwixxi biex jitħaffef il-varar ta’ sorsi differenti ta’ enerġija rinnovabbli b’mod aktar mgħaġġel u aktar issemplifikat, filwaqt li jitnaqqsu kemm jista’ jkun l-effetti ambjentali negattiv minn dawk il-proġetti. Jenħtieġ li dawk il-valutazzjonijiet ambjentali jinkludu konsultazzjonijiet transkonfinali bejn l-Istati Membri jekk il-pjan x’aktarx li jkollu effetti negattivi sinifikanti fuq l-ambjent fi Stat Membru ieħor.

(29)

Wara l-adozzjoni tal-pjanijiet li jiddeżinjaw iż-żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli, l-Istati Membri jenħtieġ li jimmonitorjaw kwalunkwe effett negattiv ambjentali sinifikanti tal-implimentazzjoni tal-pjanijiet u tal-programmi sabiex, fost l-oħrajn, jidentifikaw fi stadju bikri l-effetti ħżiena mhux previsti u biex ikunu jistgħu jieħdu azzjoni ta’ rimedju xierqa, f’konformità mad-Direttiva 2001/42/KE.

(30)

Sabiex tiżdied l-aċċettazzjoni pubblika tal-proġetti tal-enerġija rinnovabbli, l-Istati Membri jenħtieġ li jieħdu miżuri xierqa biex jippromwovu l-parteċipazzjoni tal-komunitajiet lokali fi proġetti tal-enerġija rinnovabbli. Id-dispożizzjonijiet tal-Konvenzjoni tal-Kummissjoni Ekonomika għall-Ewropa tan-Nazzjonijiet Uniti dwar l-aċċess għall-informazzjoni, il-parteċipazzjoni tal-pubbliku fit-teħid ta’ deċiżjonijiet u l-aċċess għall-ġustizzja fi kwistjonijiet ambjentali (16), iffirmata f’Aarhus fil-25 ta’ Ġunju 1998 b’mod partikolari d-dispożizzjonijiet relatati mal-parteċipazzjoni pubblika u mal-aċċess għall-ġustizzja, jibqgħu applikabbli.

(31)

Sabiex jiġi ssemplifikat il-proċess ta’ deżinjazzjoni ta’ żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli u tiġi evitata id-duplikazzjoni ta’ valutazzjonijiet ambjentali doppja ta’ żona unika, jenħtieġ li jkun possibbli għall-Istati Membri jiddikjaraw żoni li diġà ġew iddeżinjati bħala idonei għal varar aċċelerat ta’ teknoloġija tal-enerġija rinnovabbli skont il-liġi nazzjonali bħala żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli. Tali dikjarazzjonijiet jenħtieġ li jkunu soġġetti għal ċerti kundizzjonijiet ambjentali, li jiżguraw livell għoli ta’ protezzjoni ambjentali. Il-possibbiltà għad-deżinjazzjoni taż-żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli fl-ippjanar eżistenti jenħtieġ li tkun limitata fiż-żmien, sabiex jiġi żgurat li ma tipperikolax il-proċess standard għad-deżinjazzjoni taż-żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli. Il-proġetti li jinsabu f’żoni nazzjonali deżinjati eżistenti f’żoni protetti li ma jistgħux jiġu ddikjarati bħala żoni ta’ aċċelerazzjoni rinnovabbli jenħtieġ li jkomplu joperaw bl-istess kundizzjonijiet li taħthom ġew stabbiliti.

(32)

Iż-żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli, flimkien mal-impjanti tal-enerġija rinnovabbli eżistenti, l-impjanti tal-enerġija rinnovabbli futuri barra minn tali żoni u l-mekkaniżmi ta’ kooperazzjoni, jenħtieġ li jkollhom l-għan li jiżguraw li l-produzzjoni tal-enerġija rinnovabbli jkunu biżżejjed biex jinkiseb il-kontribut tal-Istati Membri għall-mira tal-enerġija rinnovabbli tal-Unjoni b’mod ġenerali stabbilita fl-Artikolu 3(1) tad-Direttiva (UE) 2018/2001. L-Istati Membri jenħtieġ li jibqgħu jkollhom il-possibbiltà li joħorġu permessi għal proġetti barra minn żoni bħal dawn.

(33)

Fiż-żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli, il-proġetti tal-enerġija rinnovabbli li jikkonformaw mar-regoli u mal-miżuri identifikati fil-pjanijiet li jħejju l-Istati Membri jenħtieġ li jibbenefikaw mill-preżunzjoni ta’ assenza ta’ effetti sinifikanti fuq l-ambjent. Għalhekk, tali proġetti jenħtieġ li jkunu eżenti mill-obbligu li titwettaq valutazzjoni speċifika tal-impatt ambjentali fil-livell tal-proġetti, fit-tifsira tad-Direttiva 2011/92/UE, bl-eċċezzjoni tal-proġetti li fihom Stat Membru jkun iddetermina li jeħtieġ valutazzjoni tal-impatt ambjentali fil-lista obbligatorja nazzjonali tiegħu ta’ proġetti u ta’ proġetti li x’aktarx ikollhom effetti sinifikanti fuq l-ambjent fi Stat Membru ieħor jew meta Stat Membru li x’aktarx ikun affettwat b’mod sinifikanti jitlob dan. L-obbligi skont il-Konvenzjoni dwar il-valutazzjoni tal-impatt ambjentali f’kuntest transkonfinali (17), iffirmata f’Espoo fil-25 ta’ Frar 1991, jenħtieġ li jibqgħu applikabbli għall-Istati Membri meta l-proġett aktarx ikun se jħalli impatt transkonfinali sinifikanti f’xi pajjiż terz.

(34)

L-obbligi stabbiliti fid-Direttiva 2000/60/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (18) jibqgħu applikabbli fir-rigward tal-impjanti idroelettriċi, inkluż fejn l-Istat Membru jiddeċiedi li jiddeżinja żoni ta’ aċċelerazzjoni rinnovabbli relatati mal-idroenerġija, bil-ħsieb li jiġi żgurat li impatt ħażin potenzjali fuq il-korp tal-ilma jew il-korpi tal-ilma kkonċernati jkun iġġustifikat u li jiġu implimentati l-miżuri ta’ mitigazzjoni rilevanti kollha.

(35)

Id-deżinjazzjoni taż-żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli jenħtieġ li tippermetti li l-impjanti tal-enerġija rinnovabbli u l-faċilitajiet tal-ħażna tal-enerġija kolokalizzat, kifi ukoll il-konnessjoni ta’ tali mpjanti u ħażna mal-grilja jibbenefikaw mill-prevedibbiltà u minn proċeduri amministrattivi għall-ħruġ tal-permessi simplifikati. B’mod partikolari, il-proġetti li jinsabu fiż-żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli jenħtieġ li jibbenefikaw minn proċeduri amministrattivi għall-ħruġ tal-permessi mħeffa, inkluż, approvazzjoni taċita f’każ ta’ nuqqas ta’ tweġiba mill-awtorità kompetenti dwar xi pass amministrattiv intermedjarju sal-iskadenza stabbilita, dment li l-proġett speċifiku ma jkunx soġġett għal valutazzjoni tal-impatt ambjentali jew meta l-prinċipju ta’ approvazzjoni taċita amministrattiva ma jeżistix fil-liġi nazzjonali tal-Istat Membru kkonċernat. Jenħtieġ li dawk il-proġetti jibbenefikaw ukoll minn skadenzi ċari u minn ċertezza legali rigward l-eżitu mistenni tal-proċeduri għall-ħruġ tal-permessi. Ladarba tiġi ppreżentata applikazzjoni għal proġett f’żona ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli, l-Istat Membru jenħtieġ li jwettaq proċess ta’ skrinjar rapidu bl-għan li jidentifikaw jekk hemmx probabbiltà għolja li l-proġett jwassal għal effetti ħżiena sinifikanti mhux previsti fid-dawl tas-sensittività ambjentali taż-żona ġeografika fejn jinsabu, li ma kinux identifikati matul il-valutazzjoni ambjentali tal-pjanijiet li jiddeżinjaw żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli mwettqa skont id-Direttiva 2001/42/KE u jekk il-proġett jaqax taħt il-kamp ta’ applikazzjoni tal-Artikolu 7 tad-Direttiva 2011/92/UE abbażi tal-probabbiltà li jkollu effetti sinifikanti fuq l-ambjent fi Stat Membru ieħor jew abbażi ta’ talba ta’ Stat Membru li x’aktarx tiġi affettwata b’mod sinifikanti. Għall-fini ta’ tali proċess ta’ skrinjar, l-awtorità kompetenti jenħtieġ li tkun tista’ titlob lill-applikant jipprovdi l-informazzjoni addizzjonali disponibbli mingħajr il-ħtieġa ta’ valutazzjoni jew ġbir ta’ data ġodda.

Il-proġetti kollha li jinsabu f’żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli li jikkonformaw mar-regoli u l-miżuri identifikati fil-pjanijiet imħejjija mill-Istati Membri jenħtieġ li jitqiesu li huma approvati fi tmiem tali proċess ta’ skrinjar. Dment li l-Istati Membri għandhom evidenza ċara sabiex jikkunsidraw li proġett speċifiku x’aktarx li jagħti lok għal tali effetti negattivi sinifikanti mhux previsti, jenħtieġ li l-Istati Membri, wara tali proċess ta’ skrinjar, jissottoponu l-proġett għal valutazzjoni tal-impatt ambjentali skont id-Direttiva 2011/92/UE u, fejn rilevanti, valutazzjoni skont id-Direttiva tal-Kunsill 92/43/KEE (19). L-Istati Membri jenħtieġ li jipprovdu raġunijiet għad-deċiżjonijiet tagħhom li jissoġġettaw proġetti għal tali valutazzjonijiet qabel ma jwettqu dawk il-valutazzjonijiet. Jenħtieġ li tali valutazzjonijiet jitwettqu fi żmien sitt xhur minn tali deċiżjonijiet bil-possibbiltà li tiġi estiża l-iskadenza abbażi ta’ ċirkostanzi straordinarji. Huwa xieraq li l-Istati Membri jitħallew jintroduċu derogi mill-obbligu li jwettqu tali valutazzjonijiet għal proġetti fotovoltajċi eoliċi u solari f’ċirkostanzi ġustifikati, għaliex tali proġetti huma mistennija li jipprovdu maġġoranza kbira tal-elettriku rinnovabbli sal-2030. F’tali każ, l-iżviluppatur tal-proġett jenħtieġ li jadotta miżuri ta’ mitigazzjoni proporzjonati jew, jekk ma jkunux disponibbli, miżuri kumpensatorji, li, jekk ma jkunux disponibbli miżuri ta’ kumpens proporzjonati oħra, jistgħu jieħdu l-forma ta’ kumpens monetarju, sabiex jiġu indirizzati dawk effetti ħżiena sinifikanti u mhux previsti identifikati matul il-proċess ta’ skrinjar.

(36)

Peress li jeħtieġ jitħaffef il-varar tal-enerġija minn sorsi rinnovabbli, id-deżinjazzjoni taż-żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli jenħtieġ li ma twaqqafx l-installazzjoni attwali u futura tal-proġetti tal-enerġija rinnovabbli fiż-żoni kollha disponibbli għall-varar tal-enerġija rinnovabbli. Tali proġetti jenħtieġ li jibqgħu soġġetti għall-obbligu tat-twettiq ta’ valutazzjoni tal-impatt ambjentali dedikata skont id-Direttiva 2011/92/UE u jenħtieġ li jkunu soġġetti għall-proċeduri għall-ħruġ tal-permessi applikabbli għall-proġetti tal-enerġija rinnovabbli li jinsabu barra miż-żoni ta’ aċċelerazzjoni. Biex jitħaffu l-proċeduri għall-ħruġ tal-permessi fuq skala meħtieġa biex tintlaħaq il-mira tal-enerġija rinnovabbli stabbilita fid-Direttiva (UE) 2018/2001, anke l-proċeduri għall-ħruġ tal-permessi applikabbli għall-proġetti barra miż-żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli jenħtieġ li jiġu ssemplifikati billi jiddaħħlu skadenzi massimi ċari għall-passi kollha tal-proċedura għall-ħruġ tal-permessi, inkluż valutazzjonijiet ambjentali dedikati għal kull proġett.

(37)

Il-kostruzzjoni u t-tħaddim ta’ impjanti tal-enerġija rinnovabbli jistgħu jirriżultaw fil-qtil jew it-tfixkil okkażjonali tal-għasafar u ta’ speċijiet oħra protetti skont id-Direttiva 92/43/KEE jew id-Direttiva 2009/147/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (20). Madankollu, tali qtil jew tfixkil ta’ speċijiet protetti ma għandux jitqies li huwa intenzjonat fit-tifsira ta’ dawk id-Direttivi jekk il-proġett għall-kostruzzjoni u t-tħaddim ta’ dawk l-impjanti tal-enerġija rinnovabbli jipprovdu għal miżuri ta’ mitigazzjoni xierqa biex jiġi evitat tali qtil, biex jiġi evitat tfixkil, u biex jivvaluta l-effettività ta’ dawk il-miżuri permezz ta monitoraġġ xieraq u, fid-dawl tal-informazzjoni miġbura, biex jieħu aktar miżuri kif meħtieġ biex jiżgura li ma jkun hemm l-ebda impatt negattiv sinifikanti fuq il-popolazzjoni tal-ispeċijiet ikkonċernati.

(38)

Minbarra l-installazzjoni ta’ impjanti ġodda tal-enerġija rinnovabbli, ir-repowering ta’ impjanti eżistenti tal-enerġija rinnovabbli għandu potenzjal sinifikanti li jikkontribwixxi biex jintlaħqu l-miri tal-enerġija rinnovabbli. Peress li, l-impjanti eżistenti tal-enerġija rinnovabbli kienu ġew, fil-parti l-kbira, installati f’siti b’potenzjal sinifikanti ta’ sorsi tal-enerġija rinnovabbli, ir-repowering jista’ jiżgura l-użu kontinwu ta’ dawk is-siti filwaqt li jnaqqas il-ħtieġa li jiġu deżinjati siti ġodda għall-proġetti tal-enerġija rinnovabbli. Ir-repowering jinkludi benefiċċji oħra bħall-konnessjoni eżistenti mal-grilja, probabbiltà ta’ grad ogħla ta’ aċċettazzjoni pubblika u għarfien tal-impatt ambjentali.

(39)

Id-Direttiva (UE) 2018/2001 tintroduċi proċeduri semplifikati għall-ħruġ tal-permessi għar-repowering. Sabiex tiġi indirizzata l-ħtieġa dejjem akbar ta’ repowering tal-impjanti eżistenti tal-enerġija rinnovabbli u biex jinħatfu bis-sħiħ il-vantaġġi tiegħu, huwa xieraq li tiġi stabbilita proċedura għall-ħruġ tal-permessi ferm iqsar għar-repowering tal-impjanti tal-enerġija rinnovabbli li jinsabu fiż-żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli, inkluż proċess iqsar tal-iskrinjar. Għar-repowering tal-impjanti eżistenti tal-enerġija rinnovabbli li jinsabu barra miż-żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli, l-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw proċedura semplifikata u rapida għall-ħruġ tal-permessi li jenħtieġ li ma taqbiżx sena, filwaqt li jittieħed inkunsiderazzjoni l-prinċipju ta’ “la tagħmilx ħsara” tal-Patt Ekoloġiku Ewropew.

(40)

Sabiex jiġi promoss u aċċelerat aktar ir-repowering tal-impjanti eżistenti tal-enerġija rinnovabbli, jenħtieġ li tiġi stabbilita minnufih proċedura għall-ħruġ tal-permessi semplifikata għall-konnessjonijiet mal-grilja fejn ir-repowering jirriżulta f’żieda limitata fil-kapaċità totali meta mqabbla mal-proġett oriġinali. Ir-repowering tal-proġetti tal-enerġija rinnovabbli jinvolvi bidliet fil-proġetti eżistenti jew l-estensjoni tagħhom sa punti differenti. Il-proċedura għall-ħruġ tal-permessi, inkluż il-valutazzjonijiet ambjentali u l-iskrinjar, għar-repowering tal-proġetti tal-enerġija rinnovabbli jenħtieġ li jkun limitat għall-impatt potenzjali li jirriżultaw mill-bidla jew l-estensjoni meta mqabbla mal-proġett oriġinali.

(41)

Meta jsir repowering ta’ installazzjoni solari, jistgħu jinkisbu żidiet fl-effiċjenza u fil-kapaċità mingħajr ma jiżdied l-ispazju okkupat. Għalhekk l-installazzjoni li tiġi repowered ma jkollhiex impatt differenti fuq l-ambjent mill-installazzjoni oriġinali sakemm l-ispazju użat ma jiżdiedx fil-proċess, u l-miżuri ta’ mitigazzjoni ambjentali oriġinarjament meħtieġa jkomplu jiġu rrispettati.

(42)

L-installazzjoni tat-tagħmir tal-enerġija solari, u l-ħażna tal-enerġija kolokalizzat relatat, kif ukoll il-konnessjoni ta’ tali tagħmir u ħażna mal-grilja, fi strutturi artifiċjali eżistenti jew futuri maħluqa għal finijiet oħra għajr dawk relatati mail-produzzjoni tal-enerġija solari jew mal-ħżin tal-enerġija bl-esklużjoni tas-superfiċji artifiċjali tal-ilma, bħall-bjut, iż-żoni tal-parkeġġ, it-toroq u l-linji ferrovjarji, tipikament ma joħolqux tħassib relatat ma’ użi kompetituri tal-ispazju jew mal-impatt ambjentali. Jenħtieġ,għalhekk, li jkun possibbli għal dawk l-installazzjonijiet li jibbenefikaw minn proċeduri iqsar għall-ħruġ tal-permessi u li jkunu eżentati mill-obbligu li jitwettqu valutazzjoni tal-impatt ambjentali skont id-Direttiva 2011/92/UE, filwaqt li l-Istati Membri jkunu jistgħu jqisu ċirkostanzi speċifiċi relatati mal-protezzjoni tal-wirt kulturali jew storiku, l-interessi tad-difiża nazzjonali jew raġunijiet ta’ sikurezza. L-installazzjonijiet tal-awtokonsum, inkluż dawk għall-awtokonsumaturi kollettivi, bħall-komunitajiet tal-enerġija lokali, jikkontribwixxu wkoll għat-tnaqqis tad-domanda ġenerali għall-gass naturali, għaż-żieda tar-reżiljenza tas-sistema u għall-kisba tal-miri tal-Unjoni rigward l-enerġija rinnovabbli. L-installazzjoni ta’ tagħmir tal-enerġija solari b’kapaċità taħt il-100 kW, inklużi installazzjonijiet ta’ awtokonsumaturi ta’ sorsi rinnovabbli, x’aktarx li ma jkollhomx effetti negattivi sinifikanti fuq l-ambjent jew il-grilja u ma jqajmux tħassib dwar is-sikurezza. Barra minn hekk, l-installazzjonijiet żgħar ġeneralment ma jeħtiġux espansjoni tal-kapaċità fil-punt ta’ konnessjoni mal-grilja. Fid-dawl tal-effetti pożittivi immedjati ta’ tali installazzjonijiet għall-konsumaturi u l-impatti ambjentali limitati li jistgħu jirriżultaw minnhom, jixraq li jiġi semplifikat aktar il-proċedura għall-ħruġ tal-permessi applikabbli għalihom, dment li ma jaqbżux il-kapaċità eżistenti tal-konnessjoni mal-grilja ta’ distribuzzjoni, billi jiġi introdott il-kunċett ta’ silenzju amministrattiv pożittiv fil-proċeduri għall-ħruġ tal-permessi rilevanti sabiex jiġi promoss u jiġi aċċelerat il-varar ta’ dawk l-installazzjonijiet u biex ikunu jistgħu jinkisbu l-benefiċċji tagħhom fi żmien qasir. L-Istati Membri jenħtieġ li jitħallew japplikaw limitu aktar baxx minn 100 kW abbażi tar-restrizzjonijiet interni tagħhom, dment li l-limitu jibqa’ ogħla minn 10,8 kW.

(43)

It-teknoloġija tal-pompi tas-sħana hija ewlenija għall-produzzjoni tat-tisħin u tat-tkessiħ rinnovabbli mill-enerġija ambjentali, inkluż mill-impjanti tat-trattament tal-ilma mormi u mill-enerġija ġeotermika. Il-pompi tas-sħana jippermettu wkoll l-użu tas-sħana u l-kesħa mormija. Il-varar mgħaġġel tal-pompi tas-sħana li jimmobilizzaw is-sorsi ta’ enerġija rinnovabbli li ma jintużawx biżżejjed bħall-enerġija ambjentali jew l-enerġija ġeotermika kif ukoll is-sħana mormija mis-setturi industrijali u terzjarji, inkluż iċ-ċentri tad-data, jagħmilha possibbli li l-bojlers tal-gass naturali u bojlers oħra bbażati fuq il-karburanti fossili jiġu sostitwiti b’soluzzjoni ta’ tisħin rinnovabbli, filwaqt li tiżdied l-effiċjenza enerġetika. Dak ser jaċċelera tnaqqis fl-użu tal-gass għall-provvista tat-tisħin, fil-bini kif ukoll fl-industrija. Sabiex jitħaffu l-installazzjoni u l-użu tal-pompi tas-sħana, jixraq li jiġu introdotti proċeduri għall-ħruġ tal-permessi mmirati u iqsar għal installazzjonijiet bħal dawn, inkluż proċedura semplifikata għall-ħruġ tal-permessi għall-konnessjoni ta’ pompi tas-sħana iżgħar mal-grilja tal-elettriku meta ma jkun hemm l-ebda tħassib dwar is-sikurezza, ma tenħtieġ ebda ħidma oħra għall-konnessjonijiet mal-grilja u m’hemm ebda inkompatibbiltà teknika tal-komponenti tas-sistema, sakemm ma tkunx meħtieġa proċedura għall-ħruġ tal-permessi bħal din mil-liġi nazzjonali. Bis-saħħa ta’ installazzjoni aktar rapida u aktar faċli tal-pompi tas-sħana, l-użu akbar ta’ sorsi ta’ enerġija rinnovabbli fis-settur tat-tisħin, li jirrappreżenta kważi nofs il-konsum tal-enerġija tal-Unjoni, huwa maħsub biex jikkontribwixxi għas-sigurtà tal-provvista u ser jgħin biex tiġi indirizzata sitwazzjoni tas-suq aktar diffiċli.

(44)

Għall-finijiet tal-leġiżlazzjoni ambjentali rilevanti tal-Unjoni, fil-valutazzjonijiet meħtieġa każ b’każ biex jiġi aċċertat jekk impjant tal-enerġija rinnovabbli, il-konnessjoni ta’ dak l-impjant mal-grilja, il-grilja relatata nnifisha jew l-assi tal-ħżin humiex ta’ interess pubbliku prevalenti f’każ partikolari, l-Istati Membri jenħtieġ li jippreżumu li dawk l-impjanti tal-enerġija rinnovabbli u l-infrastruttura relatata tagħhom huma ta’ interess pubbliku prevalenti u li jservu s-saħħa u s-sikurezza pubblika, għajr meta jkun hemm evidenza ċara li dawk il-proġetti jkollhom effetti negattivi sinifikanti fuq l-ambjent li ma jistgħux jiġu mitigati jew ikkumpensati għalihom, jew meta l-Istati Membri jiddeċiedu li jirrestrinġu l-applikazzjoni ta’ dik il-preżunzjoni f’ċirkostanzi debitament ġustifikati u speċifiċi, bħal raġunijiet relatati mad-difiża nazzjonali. Bil-kunsiderazzjoni li dawn l-impjanti tal-enerġija rinnovabbli huma ta’ interess pubbliku prevalenti u jaqdu s-saħħa u s-sikurezza pubblika, dawn il-proġetti jkunu jistgħu jibbenefikaw minn valutazzjoni semplifikata.

(45)

Sabiex tkun żgurata implimentazzjoni bla intoppi u effettiva tad-dispożizzjonijiet stabbiliti f’din id-Direttiva, il-Kummissjoni tappoġġja lill-Istati Membri permezz tal-Istrument ta’ Appoġġ Tekniku stabbilit mir-Regolament (UE) 2021/240 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (21), li jipprovdi għarfien espert tekniku dedikat għat-tfassil u l-implimentazzjoni tar-riformi, inkluż dawk li jżidu l-użu tal-enerġija mis-sorsi rinnovabbli, li jrawmu integrazzjoni aħjar tas-sistema tal-enerġija, li jidentifikaw oqsma speċifiċi adattati partikolarment għall-installazzjoni ta’ impjanti tal-enerġija rinnovabbli, u li jissemplifikaw il-qafas tal-proċeduri tal-awtorizzazzjoni u għall-ħruġ tal-permessi għall-impjanti tal-enerġija rinnovabbli. Pereżempju, l-appoġġ tekniku jinvolvi t-tisħiħ tal-kapaċità amministrattiva, l-armonizzazzjoni tal-oqfsa leġiżlattivi, u l-kondiviżjoni tal-aħjar prattiki rilevanti, ngħidu aħna dawk li jippermettu u li jiffavorixxu użi multipli.

(46)

L-infrastruttura tal-enerġija jeħtieġ li tkun fis-seħħ biex tappoġġja ż-żieda sinifikanti fil-ġenerazzjoni tal-enerġija rinnovabbli. Jenħtieġ li l-Istati Membri jistgħu jiddeżinjaw żoni ta’ infrastruttura ddedikati meta l-varar ta’ proġetti tal-grilja u tal-ħżin li huma meħtieġa għall-integrazzjoni tal-enerġija rinnovabbli fis-sistema tal-elettriku ma jkunx mistennili jkollu impatt ambjentali sinifikanti, tali impatt jista’ jiġi mitigat kif xieraq, jew, fejn ma jkunx possibbli, jiġi kkompensat. Progetti ta’ infrastruttura f’tali żoni jistgħu jibbenefikaw minn valutazzjonijiet ambjentali aktar semplifikati. Jekk l-Istati Membri jiddeċiedu li ma jiddeżinjawx żoni bħal dawn, il-valutazzjonijiet u r-regoli applikabbli skont il-liġi ambjentali tal-Unjoni jibqgħu applikabbli. Sabiex jiddeżinjaw iż-żoni ta’ infrastruttura, l-Istati Membri jenħtieġ li jħejju pjan wieħed jew aktar, inkluż permezz tal-leġiżlazzjoni nazzjonali, li jinkludu l-identifikazzjoni taż-żoni u r-regoli applikabbli u l-miżuri ta’ mitigazzjoni għall-proġetti li jinsabu f’kull żona ta’ infrastruttura. Il-pjanijiet għandhom jindikaw b’mod ċar il-kamp ta’ applikazzjoni taż-żona ddedikata u t-tip ta’ proġetti infrastrutturali koperti. Kull pjan jenħtieġ li jkun soġġett għal valutazzjoni ambjentali skont id-Direttiva 2001/42/KE sabiex jiġi vvalutat l-impatt ta’ kull tip ta’ proġett fuq iż-żoni rilevanti deżinjati. Il-proġetti tal-grilji f’tali żoni ta’ infrastruttura ddedikati jenħtieġ li jevitaw sa fejn ikun possibbli siti tan-Natura 2000 u żoni deżinjati skont skemi nazzjonali ta’ protezzjoni għall-konservazzjoni tan-natura u tal-bijodiversità, sakemm, minħabba l-ispeċifiċitajiet tal-proġetti tal-grilja, ma jkunx hemm alternattivi proporzjonati għall-varar ta’ tali proġetti. Meta jivvalutaw il-proporzjonalità, l-Istati Membri jenħtieġ li jqisu l-ħtieġa li jiġu żgurati l-vijabbiltà ekonomika, il-fattibbiltà u l-implimentazzjoni effettiva u aċċelerata tal-proġett bil-ħsieb li jiġi żgurat li l-kapaċità addizzjonali ta’ ġenerazzjoni ta’ enerġija rinnovabbli varata tkun tista’ tiġi integrata minnufih fis-sistema tal-enerġija, jew jekk diġà jeżistux proġetti ta’ infrastruttura ta’ diversi tipi fis-sit speċifiku ta’ Natura 2000 jew fiż-żona protetta, li jippermettu li jinġabru flimkien proġetti ta’ infrastruttura differenti f’sit li jirriżulta f’impatt ambjentali aktar baxx.

Il-pjanijiet iddedikati għall-proġetti tal-ħżin jenħtieġ li dejjem jeskludu s-siti tan-Natura 2000 peress li hemm anqas restrizzjonijiet fuq fejn għandhom jitqiegħdu. Fit-tali żoni, l-Istati Membri jenħtieġ li, f’ċirkostanzi ġustifikati inkluż meta meħtieġ biex titħaffef l-espansjoni tal-grilja biex jiġi appoġġjat il-varar ta’ enerġija rinnovabbli biex jintlaħqu l-miri tal-klima u tal-enerġija rinnovabbli, ikunu jistgħu jintroduċu eżenzjonijiet minn ċerti obbligi ta’ valutazzjoni previsti fil-liġi ambjentali tal-Unjoni f’ċerti kundizzjonijiet. Jekk l-Istati Membri jiddeċiedu li jagħmlu użu minn tali eżenzjonijiet, il-proġetti speċifiċi jenħtieġ li jkunu soġġetti għal proċess ta’ skrinjar semplifikat simili għall-proċess ta’ skrinjar previst f’żoni ta’ aċċelerazzjoni għall-enerġija rinnovabbli, li jenħtieġ li tkun ibbażata fuq data eżistenti. It-talbiet tal-awtorità kompetenti biex tiġi pprovduta informazzjoni addizzjonali disponibbli jenħtieġ li ma jirrikjedux valutazzjoni ġdida jew ġbir ta’ data. Jekk tali proċess ta’ skrinjar jidentifika proġetti li x’aktarx iwasslu għal effetti ħżiena sinifikanti u mhux previsti, jenħtieġ li l-awtorità kompetenti tiżgura li jiġu applikati miżuri ta’ mitigazzjoni xierqa u proporzjonati, jew jekk ma jkunux disponibbli, miżuri kumpensatorji. Fil-każ ta’ miżuri kumpensatorji, l-iżvilupp tal-proġett jista’ jiġi segwit waqt li jkunu qed jiġu identifikati miżuri kumpensatorji.

(47)

Għadd insuffiċjenti ta’ ħaddiema tas-sengħa, b’mod partikolari l-installaturi u d-disinjaturi ta’ sistemi tat-tisħin u t-tkessiħ rinnovabbli, inaqqsu r-ritmu tas-sostituzzjoni ta’ sistemi tat-tisħin tal-karburanti fossili b’sistemi bbażati fuq l-enerġija rinnovabbli u huwa ostaklu sinifikanti għall-integrazzjoni ta’ enerġija rinnovabbli fil-binjiet, fl-industrija u fl-agrikoltura. L-Istati Membri jenħtieġ li jikkooperaw mas-sħab soċjali u mal-komunitajiet tal-enerġija rinnovabbli biex jantiċipaw il-ħiliet li se jkunu meħtieġa. Għadd suffiċjenti ta’ strateġiji ta’ titjib tal-ħiliet u tiġdid tal-ħiliet u programmi ta’ taħriġ ta’ kwalità għolja u effettivi u ta’ possibbiltajiet ta’ ċertifikazzjoni li jiżguraw installazzjoni xierqa u tħaddim affidabbli ta’ firxa wiesgħa ta’ sistemi tat-tisħin u t-tkessiħ rinnovabbli u teknoloġija ta’ ħżin, kif ukoll punti tal-irriċarġjar għall-vetturi elettriċi, jenħtieġ li jkunu disponibbli u mfassla b’mod li jattiraw il-parteċipazzjoni fi programmi ta’ taħriġ u f’sistemi ta’ ċertifikazzjoni bħal dawn. L-Istati Membri jenħtieġ li jikkunsidraw liema azzjonijiet jenħtieġilhom jittieħdu biex jattiraw gruppi li bħalissa mhumiex irrappreżentati biżżejjed fl-oqsma tax-xogħol inkwistjoni. Lista ta’ installaturi mħarrġa u ċċertifikati jenħtieġ li ssir disponibbli pubblikament biex jiġu żgurati kemm il-fiduċja tal-konsumatur kif ukoll l-aċċess faċli għal ħiliet ta’ installaturi u disinjaturi mfassla apposta li jiggarantixxu installazzjoni u tħaddim xierqa tat-tisħin u t-tkessiħ rinnovabbli.

(48)

Il-garanziji tal-oriġini huma għodda ewlenija għall-informazzjoni tal-konsumatur kif ukoll għall-adozzjoni ulterjuri ta’ ftehimiet dwar ix-xiri tal-enerġija rinnovabbli. Għalhekk jenħtieġ li jiġi żgurat li l-ħruġ, il-kummerċ, it-trasferiment u l-użu tal-garanziji tal-oriġini jkunu jistgħu jitwettqu f’sistema uniformi b’ċertifikati standardizzati kif xieraq li jkunu rikonoxxuti b’mod reċiproku fl-Unjoni kollha. Barra minn hekk, sabiex jiġi pprovdut aċċess għal evidenza ta’ sostenn xierqa għall-persuni li jikkonkludu ftehimiet dwar ix-xiri tal-enerġija rinnovabbli, jenħtieġ li jiġi żgurat li kwalunkwe garanzija tal-oriġini assoċjata tkun tista’ tiġi ttrasferita lix-xerrej. Fil-kuntest ta’ sistema tal-enerġija aktar flessibbli u domand dejjem akbar tal-konsumaturi, hemm appell għal għodda aktar innovattiva, diġitali, teknoloġikament avvanzata u affidabbli biex tappoġġja u tiddokumenta l-produzzjoni dejjem akbar tal-enerġija rinnovabbli. Sabiex tiġi ffaċilitata l-innovazzjoni diġitali f’dak il-qasam, l-Istati Membri jenħtieġ li fejn jkun xieraq, jippermettu l-ħruġ ta’ garanziji tal-oriġini fi frazzjonijiet u bi kronogramma eqreb lejn il-ħin reali. Fid-dawl tal-ħtieġa li jittejjeb l-għoti tas-setgħa lill-konsumaturi u li jingħata kontribut għal sehem akbar ta’ enerġija rinnovabbli fil-provvista tal-gass, l-Istati Membri jenħtieġ li jirrikjedu lill-fornituri tal-gass tan-network jiżvelaw it-taħlita tal-enerġija tagħhom lill-konsumaturi finali, jużaw il-garanziji tal-oriġini.

(49)

L-iżvilupp tal-infrastruttura għan-networks tat-tisħin u tat-tkessiħ distrettwali jenħtieġ li jissaħħaħ u jiġi orjentat lejn l-użu ta’ firxa usa’ ta’ sorsi ta’ sħana u ta’ kesħa rinnovabbli b’mod effiċjenti u flessibbli sabiex jiżdied il-varartal-enerġija rinnovabbli u tissaħħaħ l-integrazzjoni tas-sistema tal-enerġija. Għalhekk, huwa xieraq li tiġi aġġornata l-lista tas-sorsi ta’ enerġija rinnovabbli li n-networks tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali jenħtieġ li jakkomodaw dejjem aktar u li wieħed jirrikjedi l-integrazzjoni tal-ħżin tal-enerġija termika bħala sors ta’ flessibbiltà, effiċjenza enerġetika akbar u operazzjoni aktar kosteffettiva.

(50)

B’aktar minn 30 miljun vettura elettrika mistennija fl-Unjoni sal-2030 huwa meħtieġ li jiġi żgurat li dawn ikunu jistgħu jikkontribwixxu bis-sħiħ għall-integrazzjoni tas-sistema tal-elettriku rinnovabbli, u b’hekk jippermettu li jintlaħqu ishma ogħla tal-elettriku rinnovabbli b’mod kostottimali. Għandu jiġi sfruttat bis-sħiħ, il-potenzjal tal-vetturi elettriċi li jassorbu l-elettriku rinnovabbli fi żminijiet meta jkun abbundanti u jdaħħluh mill-ġdid fi grilja meta jkun hemm skarsezza, biex b’hekk jikkontribwixxu għall-integrazzjoni tas-sistema ta’ elettriku rinnovabbli varjabbli filwaqt li tiġi żgurata provvista sigura u affidabbli tal-elettriku. Għalhekk huwa xieraq li jiġu introdotti miżuri speċifiċi dwar il-vetturi elettriċi u informazzjoni dwar l-enerġija rinnovabbli u dwar kif u meta għandha tiġi aċċessata, li jikkomplementaw dawk fir-Regolamenti (UE) 2023/1804 (22) u (UE) 2023/1542 (23) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill.

(51)

Ir-Regolament (UE) 2019/943 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (24) u d-Direttiva (UE) 2019/944 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (25) jirrikjedu li l-Istati Membri jippermettu u jrawmu l-parteċipazzjoni tar-rispons għad-domanda permezz tal-aggregazzjoni, kif ukoll jipprevedu kuntratti tal-elettriku bi prezz dinamiku lill-klijenti finali meta applikabbli. Sabiex jippermetti li r-rispons għad-domanda aktar faċilment jipprovdi aktar inċentivi għall-assorbiment tal-elettriku ekoloġiku, jeħtieġ li jkun ibbażat mhux biss fuq prezzijiet dinamiċi iżda wkoll fuq sinjali dwar il-penetrazzjoni reali tal-elettriku ekoloġiku fis-sistema. Għalhekk jeħtieġ li jittejbu s-sinjali li l-konsumaturi u l-parteċipanti fis-suq jirċievu fir-rigward tas-sehem tal-elettriku rinnovabbli u l-intensità tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra tal-elettriku fornut, permezz tat-tixrid ta’ informazzjoni ddedikata. Ix-xejriet tal-konsum jistgħu mbagħad jiġu aġġustati abbażi tal-penetrazzjoni tal-enerġija rinnovabbli u l-preżenza ta’ elettriku b’livell żero ta’ emissjonijiet tal-karbonju, flimkien ma’ aġġustament magħmul abbażi tas-sinjali tal-prezzijiet. Dak jissodisfa l-objettiv ta’ appoġġjar ulterjuri tal-vararta’ mudelli ta’ negozju innovattivi u soluzzjonijiet diġitali, li għandhom il-kapaċità li jorbtu l-livell ta’ konsum ta’ enerġija rinnovabbli fil-grilja tal-elettriku u għalhekk jipprovdi inċentivi għal investimenti xierqa fin-network biex jirfdu t-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa.

(52)

Sabiex is-servizzi ta’ flessibbiltà u ta’ bbilanċjar mill-aggregazzjoni tal-assi tal-ħżin distribwiti jiġu żviluppati b’mod kompetittiv, l-aċċess f’ħin reali għall-informazzjoni bażika dwar il-batteriji bħall-istat tas-saħħa, l-istat taċ-ċarġ, il-kapaċità u s-set point tal-potenza jenħtieġ li jiġi pprovdut skont termini mhux diskriminatorji, skont ir-regoli rilevanti tal-protezzjoni tad-data u bla ħlas lis-sidien jew lill-utenti tal-batteriji u lill-entitajiet li jaġixxu f’isimhom, bħall-maniġers tas-sistemi tal-enerġija tal-binjiet, il-fornituri ta’ servizzi ta’ mobbiltà u parteċipanti oħrajn fis-suq tal-elettriku. Għalhekk huwa xieraq li jiġu introdotti miżuri li jindirizzaw il-ħtieġa ta’ aċċess għal tali data għall-iffaċilitar tal-operazzjonijiet relatati mal-integrazzjoni ta’ batteriji domestiċi u vetturi elettriċi, li jikkomplementaw id-dispożizzjonijiet dwar l-aċċess għad-data dwar il-batteriji relatati mal-iffaċilitar tal-adattament mill-ġdid tal-batteriji stabbiliti fir-Regolament (UE) 2023/1542. Id-dispożizzjonijiet dwar l-aċċess għad-data dwar il-batteriji tal-vetturi elettriċi jenħtieġ li japplikaw flimkien ma’ kwalunkwe dispożizzjoni stabbilita fil-liġi tal-Unjoni dwar l-approvazzjoni tat-tip tal-vetturi.

(53)

L-għadd dejjem akbar ta’ vetturi elettriċi f’modi ta’ trasport bit-triq, bil-ferrovija, bil-baħar u b’modi oħra se jirrikjedi li l-operazzjonijiet tal-irriċarġjar jiġu ottimizzati u ġestiti b’mod li ma jikkawżax konġestjoni u li jisfrutta bis-sħiħ id-disponibbiltà tal-elettriku rinnovabbli u tal-prezzijiet baxxi tal-elettriku fis-sistema. Fejn l-irriċarġjar bidirezzjonali u intelliġenti jassisti aktar penetrazzjoni tal-elettriku rinnovabbli mill-flotot ta’ vetturi elettriċi fis-settur tat-trasport u fis-sistema tal-elettriku b’mod ġenerali, tali funzjonalità jenħtieġ li tkun disponibbli wkoll. Fid-dawl tal-firxa twila ta’ punti tal-irriċarġjar, ir-rekwiżiti għall-infrastruttura tal-iċċarġjar mill-ġdid jenħtieġ li jinżammu aġġornati b’mod li jindirizza l-ħtiġijiet futuri u ma jirriżultawx f’effetti ta’ intrappolament negattivi għall-iżvilupp tat-teknoloġija u tas-servizzi.

(54)

Il-punti tal-irriċarġjar fejn il-vetturi elettriċi tipikament jiġu pparkjati għal perjodi ta’ żmien estiżi, bħal fejn jipparkjaw in-nies għal raġunijiet ta’ residenza jew ta’ impjieg, huma rilevanti ħafna għall-integrazzjoni tas-sistema tal-enerġija. Għalhekk, funzjonalitajiet ta’ irriċarġjar intelliġenti u, fejn xieraq, bidirezzjonali, iridu jiġu żgurati. F’dan ir-rigward, it-tħaddim ta’ infrastruttura ta’ irriċarġjar normali mhux aċċessibbli għall-pubbliku huwa partikolarment importanti għall-integrazzjoni tal-vetturi elettriċi fis-sistema tal-elettriku peress li tinsab fejn il-vetturi elettriċi jiġu pparkjati ripetutament għal perjodi twal ta’ żmien, bħal f’bini b’aċċess ristrett, faċilitajiet ta’ parkeġġ jew ta’ parkeġġ tal-impjegati mikrija lil persuni fiżiċi jew ġuridiċi.

(55)

Ir-rispons għad-domanda huwa kruċjali biex jippermetti l-irriċarġjar intelliġenti tal-vetturi elettriċi u b’hekk jippermetti l-integrazzjoni effiċjenti tal-vetturi elettriċi fil-grilja tal-elettriku, li se tkun kruċjali għall-proċess tad-dekarbonizzazzjoni tat-trasport u għall-finijiet tal-faċilitazzjoni tal-integrazzjoni tas-sistema tal-enerġija. Barra minn hekk, l-Istati Membri jenħtieġ li jinkoraġġixxu, meta rilevanti, inizjattivi li jippromwovu r-rispons għad-domanda permezz tal-interoperabbiltà u l-iskambju tad-data għal sistemi tat-tisħin u t-tkessiħ, l-unitajiet tal-ħżin tal-enerġija termika u apparati rilevanti oħra relatati mal-enerġija.

(56)

L-utenti ta’ vetturi elettriċi li jidħlu fi ftehimiet kuntrattwali ma’ fornituri ta’ servizzi tal-elettromobbiltà u ma’ parteċipanti fis-suq tal-elettriku jenħtieġ li jkollhom id-dritt li jirċievu informazzjoni u spjegazzjonijiet dwar kif it-termini tal-ftehim se jaffettwaw l-użu tal-vettura tagħhom u l-istat tas-saħħa tal-batterija tagħha. Il-fornituri tas-servizzi tal-elettromobbiltà u l-parteċipanti fis-suq tal-elettriku jenħtieġ li jispjegaw b’mod ċar lill-utenti tal-vetturi elettriċi kif se jiġu rimunerati għall-flessibbiltà, għall-ibbilanċjar u għas-servizzi ta’ ħżin ipprovduti lis-sistema u lis-suq tal-elettriku bl-użu tal-vettura elettrika tagħhom. L-utenti tal-vetturi elettriċi jrid ikollhom ukoll id-drittijiet tal-konsumatur tagħhom garantiti meta jidħlu f’tali ftehimiet, b’mod partikolari fir-rigward tal-protezzjoni tad-data personali tagħhom bħall-post u d-drawwiet tas-sewqan, b’rabta mal-użu tal-vettura tagħhom. Il-preferenza tal-utenti tal-vetturi elettriċi fir-rigward tat-tip ta’ elettriku mixtri għall-użu fil-vettura elettrika tagħhom, kif ukoll preferenzi oħra, jistgħu jkunu wkoll parti minn tali ftehimiet. Għal dawk ir-raġunijiet, huwa importanti li tiġi żgurata li infrastruttura tal-irriċarġjar varata tintuża bl-aktar mod effettiv possibli. Sabiex tittejjeb il-fiduċja tal-konsumatur fil-mobbiltà elettrika, huwa essenzjali li l-utenti tal-vetturi elettriċi jkunu jistgħu jużaw l-abbonament tagħhom f’diversi punti tal-irriċarġjar. Dak jippermetti wkoll lill-fornitur tas-servizz tal-għażla tal-utent tal-vettura elettrika biex jintegra bl-aħjar mod il-vettura elettrika fis-sistema tal-elettriku, permezz ta’ ppjanar u inċentivi prevedibbli abbażi tal-preferenzi tal-utent tal-vettura elettrika. Dak huwa wkoll konformi mal-prinċipji ta’ sistema tal-enerġija bbażata fuq il-konsumatur u fuq il-prosumatur, u d-dritt tal-għażla tal-fornitur tal-utenti tal-vetturi elettriċi bħala klijenti finali skont id-dispożizzjonijiet tad-Direttiva (UE) 2019/944.

(57)

L-assi tal-ħżin distribwiti, bħall-batteriji domestiċi u l-batteriji tal-vetturi elettriċi għandhom il-potenzjal li joffru flessibbiltà konsiderevoli u servizzi ta’ bbilanċjar lill-grilja permezz ta’ aggregazzjoni. Sabiex jiġi ffaċilitat l-iżvilupp ta’ tali apparati u servizzi, id-dispożizzjonijiet regolatorji dwar il-konnessjoni u t-tħaddim tal-assi tal-ħżin, bħat-tariffi, il-ħinijiet ta’ impenn u l-ispeċifikazzjonijiet tal-konnessjoni, jenħtieġ li jitfasslu b’mod li ma jfixkilx il-potenzjal tal-assi kollha tal-ħżin, inkluż dawk żgħar u mobbli u apparati oħra bħal pereżempju pompi tas-sħana, panelli solari u ħżin termiku, biex jiġu offruti servizzi ta’ flessibbiltà u ta’ bbilanċjar lis-sistema u biex jikkontribwixxu għall-penetrazzjoni ulterjuri tal-elettriku rinnovabbli, meta mqabbla ma’ assi ta’ ħżin stazzjonarji akbar. Minbarra d-dispożizzjonijiet ġenerali li jipprevjenu d-diskriminazzjoni fis-suq stabbiliti fir-Regolament (UE) 2019/943 u d-Direttiva (UE) 2019/944, jenħtieġ li jiġu introdotti rekwiżiti speċifiċi biex jindirizzaw b’mod olistiku l-parteċipazzjoni ta’ dawk l-assi u biex ineħħu kwalunkwe xkiel u ostaklu li fadal biex jiġi sfruttat il-potenzjal ta’ tali assi biex jgħinu d-dekarbonizzazzjoni tas-sistema tal-elettriku u jagħtu s-setgħa lill-konsumaturi biex jipparteċipaw b’mod attiv fit-tranżizzjoni tal-enerġija.

(58)

Bħala prinċipju ġenerali, l-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw kundizzjonijiet ekwi għal sistemi deċentralizzati żgħar ta’ ġenerazzjoni u ħżin tal-elettriku, inkluż permezz ta’ batteriji u vetturi elettriċi, sabiex ikunu jistgħu jipparteċipaw fis-swieq tal-elettriku, inkluż il-ġestjoni tal-konġestjoni u l-forniment ta’ servizzi ta’ flessibbiltà u bbilanċjar b’mod mhux diskriminatorju meta mqabbla ma’ sistemi oħra ta’ ġenerazzjoni u ħżin tal-elettriku, u mingħajr piż amministrattiv jew regolatorju sproporzjonat. L-Istati Membri jenħtieġ li jħeġġu lill-awtokonsumaturi u lill-komunitajiet tal-enerġija rinnovabbli jipparteċipaw b’mod attiv f’dawk is-swieq tal-elettriku billi jipprovdu servizzi ta’ flessibbiltà permezz tar-rispons għad-domanda u l-ħżin inkluż bl-użu ta’ batteriji u vetturi elettriċi.

(59)

L-industrija tirrappreżenta 25 % tal-konsum tal-enerġija tal-Unjoni, u hija konsumatur ewlieni tat-tisħin u t-tkessiħ, li bħalissa 91 % minnu huwa fornut mill-karburanti fossili. Madankollu, 50 % tad-domanda għat-tisħin u għat-tkessiħ hija ta’ temperatura baxxa (< 200 °C) li għaliha hemm għażliet kosteffettivi tal-enerġija rinnovabbli, inkluż permezz l-elettrifikazzjoni u l-użu dirett ta’ enerġija rinnovabbli. Barra minn hekk, l-industrija tuża sorsi mhux rinnovabbli bħala materja prima biex tipproduċi prodotti bħall-azzar jew sustanzi kimiċi. Id-deċiżjonijiet dwar l-investiment industrijali llum se jiddeterminaw il-proċessi industrijali futuri u l-għażliet enerġetiċi li jistgħu jitqiesu mill-industrija, u għalhekk huwa importanti li dawk id-deċiżjonijiet dwar l-investimenti jibqgħu validi fil-futur u li jiġi evitat il-ħolqien ta’ assi mhux rekuperabbli. Għalhekk, jenħtieġ li jiġu stabbiliti parametri referenzjarji biex jipprovdu lill-industrija bl-inċentivi biex taqleb għal proċessi ta’ produzzjoni bbażati fuq l-enerġija rinnovabbli, li mhux biss huma mħaddma bl-enerġija rinnovabbli, iżda jużaw ukoll materja prima bbażata fuq sorsi ta’ enerġija rinnovabbli bħall-idroġenu rinnovabbli. L-Istati Membri jenħtieġ li jippromwovu l-elettrifikazzjoni tal-proċessi industrijali meta possibbli, pereżempju għas-sħana industrijali b’temperatura baxxa. Barra minn hekk, l-Istati Membri jenħtieġ li jippromwovu l-użu ta’ metodoloġija komuni għall-prodotti li huma ttikkettati bħala li ġew prodotti parzjalment jew kompletament bl-użu tal-enerġija rinnovabbli jew bl-użu ta’ karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika bħala materja prima, filwaqt li jitqiesu l-metodoloġiji eżistenti tal-Unjoni għat-tikkettar tal-prodotti u l-inizjattivi sostenibbli tal-prodotti. Dak jevita prattiki qarrieqa u jżid il-fiduċja tal-konsumaturi. Barra minn hekk, minħabba l-preferenza tal-konsumatur għal prodotti li jikkontribwixxu għall-objettivi ambjentali u tat-tibdil fil-klima, dan jistimula domanda tas-suq għal dawk il-prodotti.

(60)

Sabiex titnaqqas id-dipendenza tal-Unjoni fuq il-karburanti fossili u l-importazzjonijiet tal-karburanti fossili, jenħtieġ li tiġi żviluppata strateġija tal-Unjoni għall-idroġenu importat u intern mill-Kummissjoni abbażi tad-data rrapportata mill-Istati Membri.

(61)

Il-karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika jistgħu jintużaw għal finijiet ta’ enerġija, iżda wkoll għal finijiet mhux ta’ enerġija bħala materja prima f’industriji bħall-industrija tal-azzar jew l-industrija tal-kimika. L-użu ta’ karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika għaż-żewġ skopijiet jisfrutta l-potenzjal sħiħ tagħhom li jissostitwixxu l-karburanti fossili użati bħala materja prima u li jnaqqsu l-emissjonijiet ta’ gassijiet serra fi proċessi industrijali li huma diffiċli li jiġu elettrifikati u għalhekk jenħtieġ li jiġu inklużi f’mira għall-użu ta’ karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika. Il-miżuri nazzjonali biex jappoġġjaw l-użu ta’ karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika f’dawk is-setturi industrijali li huma diffiċli li jiġu elettrifikati jenħtieġ li ma jirriżultawx f’żidiet netti fit-tniġġis minħabba domanda akbar għall-ġenerazzjoni tal-elettriku li hija ssodisfata mill-aktar karburanti fossili li jniġġsu, bħall-faħam, id-diżil, il-linjite, pit taż-żejt u x-shale taż-żejt. Il-konsum tal-idroġenu fil-proċessi industrijali fejn l-idroġenu jiġi prodott bħala prodott sekondarju jew derivat minn prodott sekondarju li huwa diffiċli li jiġi sostitwit b’karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika jenħtieġ li jiġi eskluż minn dik il-mira. L-idroġenu kkunsmat għall-produzzjoni ta’ karburanti għat-trasport huwa kopert taħt il-miri tat-trasport għal karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika.

(62)

L-istrateġija tal-Unjoni għall-idroġenu, stabbilita fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-8 ta’ Lulju 2020, bit-titolu “Strateġija tal-idroġenu għal Ewropa newtrali għall-klima”, tirrikonoxxi r-rwol tal-impjanti eżistenti tal-produzzjoni tal-idroġenu mmodifikati b’mod retroattiv biex inaqqsu l-emissjonijiet tagħhom ta’ gassijiet serra fil-kisba taż-żieda fl-ambizzjoni klimatika għall-2030. Fid-dawl ta’ dik l-istrateġija, u fi ħdan il-qafas tas-sejħa għal proġetti organizzata taħt il-fond għall-innovazzjoni tal-Unjoni stabbilit fl-Artikolu 10a(8) tad-Direttiva 2003/87/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (26), dawk li ħadu passi bikrija ħadu deċiżjonijiet ta’ investiment bil-ħsieb li jimmodifikaw b’mod retroattiv il-faċilitajiet preeżistenti tal-produzzjoni tal-idroġenu bbażati fuq it-teknoloġija li tirriforma l-metan bil-fwar bl-għan li jiddekarbonizzaw il-produzzjoni tal-idroġenu. Għall-fini tal-kalkolu tad-denominatur fil-kontribut tal-karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika użati għal finijiet finali tal-enerġija u mhux tal-enerġija fl-industrija, l-idroġenu prodott f’faċilitajiet ta’ produzzjoni modifikati b’mod retroattiv ibbażati fuq teknoloġija ta’ riforma tal-metan bil-fwar li għalihom tkun ġiet ippubblikata deċiżjoni tal-Kummissjoni bil-ħsieb tal-għoti ta’ għotja mill-Fond għall-Innovazzjoni qabel id-data tad-dħul fis-seħħ ta’ din id-Direttiva u li jiksbu tnaqqis medju tal-gassijiet serra ta’ 70 % fuq bażi annwali, jenħtieġ li ma jitqiesx.

(63)

Barra minn hekk, jenħtieġ li jiġi rikonoxxut li s-sostituzzjoni tal-idroġenu prodott mill-proċess tar-riforma tal-metan bil-fwar tista’ toħloq sfidi speċifiċi għal ċerti faċilitajiet integrati eżistenti tal-produzzjoni tal-ammonijaka. Dan ikun jeħtieġ il-bini mill-ġdid ta’ faċilitajiet ta’ produzzjoni bħal dawn, li jkun jeħtieġ sforz sostanzjali mill-Istati Membri skont iċ-ċirkostanzi nazzjonali speċifiċi tagħhom u l-istruttura tal-provvista tal-enerġija tagħhom.

(64)

Sabiex jintlaħaq l-objettiv tal-Unjoni li ssir newtrali għall-klima sal-2050 u li tiddekarbonizza tal-industrija tal-Unjoni, jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu jistgħu jikkombinaw l-użu ta’ sorsi tal-enerġija mhux fossili u karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika fil-kuntest taċ-ċirkostanzi nazzjonali speċifiċi u t-taħlita tal-enerġija tagħhom. F’dak il-kuntest, jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu jistgħu jnaqqsu l-mira għall-użu ta’ karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika fis-settur tal-industrija, dment li jikkunsmaw sehem limitat ta’ idroġenu jew id-derivattivi tiegħu prodotti minn karburanti fossili u li jkunu fit-triq it-tajba lejn il-kontribuzzjoni nazzjonali mistennija tagħhom skont il-formula tal-Anness II tar-Regolament (UE) 2018/1999.

(65)

Iż-żieda fl-ambizzjoni fis-settur tat-tisħin u t-tkessiħ hija kruċjali biex titwettaq il-mira ġenerali tal-enerġija rinnovabbli minħabba li t-tisħin u t-tkessiħ jikkostitwixxu madwar nofs il-konsum tal-enerġija tal-Unjoni, li jkopri firxa wiesgħa ta’ użi finali u teknoloġija fil-binjiet, fl-industrija u fit-tisħin u fit-tkessiħ distrettwali. Sabiex titħaffef iż-żieda tal-enerġija rinnovabbli fis-settur tat-tisħin u t-tkessiħ, żieda annwali minima ta’ punt perċentwali jenħtieġ li ssir vinkolanti fil-livell tal-Istati Membri għall-Istati Membri kollha. Iż-żieda medja vinkolanti annwali minima ta’ 0,8 punti perċentwali bejn l-2021 u l-2025, u ta’ 1,1 punti perċentwali bejn l-2026 u l-2030 fit-tisħin u t-tkessiħ applikabbli għall-Istati Membri kollha jenħtieġ li tiġi kkomplementata b’żidiet indikattivi addizzjonali jew rati ta’ żieda kkalkulati speċifikament għal kull Stat Membru sabiex tintlaħaq żieda medja ta’ 1,8 punti perċentwali fil-livell tal-Unjoni. Dawk iż-żidiet indikattivi addizzjonali jew iż-żidiet addizzjonali speċifiċi għall-Istati Membri għandhom l-għan li jqassmu mill-ġdid l-isforz addizzjonali meħtieġ biex jinkiseb il-livell mixtieq ta’ enerġija rinnovabbli fl-2030 fost l-Istati Membri abbażi tal-prodott domestiku gross u l-kosteffettività u li jiggwidaw lill-Istati Membri fir-rigward ta’ x’jista’ jkun livell suffiċjenti ta’ varar tal-enerġija rinnovabbli f’dak is-settur. L-Istati Membri jenħtieġ li, f’konformità mal-prinċipju “l-Effiċjenza Enerġetika tiġi l-Ewwel”, iwettqu valutazzjoni tal-enerġija potenzjali tagħhom minn sorsi rinnovabbli fis-settur tat-tisħin u t-tkessiħ u tal-użu potenzjali tas-sħana u l-kesħa mormija. L-Istati Membri jenħtieġ li jimplimentaw żewġ miżuri jew aktar mil-lista ta’ miżuri biex jiffaċilitaw iż-żieda fis-sehem tal-enerġija rinnovabbli fit-tisħin u t-tkessiħ. Meta jadottaw u jimplimentaw dawk il-miżuri, l-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw li dawk il-miżuri huma aċċessibbli għal konsumaturi kollha, b’mod partikolari dawk li jgħixu f’unitajiet domestiċi b’introjtu baxx jew vulnerabbli.

(66)

Sabiex jiġi żgurat li l-importanza akbar tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali jkun akkumpanjat minn informazzjoni aħjar għall-konsumaturi, huwa xieraq li tiġi ċċarata u msaħħa t-trasparenza fir-rigward tas-sehem ta’enerġija rinnovabbli u tal-effiċjenza enerġetika ta’ sistemi tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali.

(67)

Is-sistemi moderni tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali effiċjenti bbażati fuq is-sorsi ta’ enerġija rinnovabbli wrew il-potenzjal tagħhom li jipprovdu soluzzjonijiet kosteffettivi għall-integrazzjoni tal-enerġija rinnovabbli, aktar effiċjenza enerġetika u integrazzjoni tas-sistema tal-enerġija, filwaqt li ffaċilitaw id-dekarbonizzazzjoni ġenerali tas-settur tat-tisħin u t-tkessiħ. Sabiex jiġi żgurat li dak il-potenzjal jiġi sfruttat, iż-żieda annwali tal-enerġija rinnovabbli u/jew tas-sħana mormija fit-tisħin u t-tkessiħ distrettwali jenħtieġ li tiżdied minn punt wieħed għal 2,2 punti perċentwali mingħajr ma tinbidel in-natura indikattiva ta’ dik iż-żieda, li jirrifletti l-iżvilupp mhux uniformi ta’ dak it-tip ta’ network madwar l-Unjoni.

(68)

Biex tiġi riflessa l-importanza akbar tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali u l-ħtieġa li l-iżvilupp ta’ dawk in-networks jiġi orjentat lejn l-integrazzjoni ta’ aktar enerġija rinnovabbli, huwa xieraq li l-operaturi ta’ sistemi ta’ tisħin jew tkessiħ distrettwali jkunu inkoraġġiti joffru konnessjoni lil fornituri ta’ partijiet terzi tal-enerġija rinnovabbli u s-sħana u l-kesħa mormija ma’ sistemi ta’ networks ta’ tisħin jew tkessiħ distrettwali ta’ aktar minn 25 MW.

(69)

Is-sistemi tat-tisħin u t-tkessiħ, b’mod partikolari s-sistemi tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali, jikkontribwixxu dejjem aktar għall-ibbilanċjar tal-grilja tal-elettriku billi jipprovdu domanda addizzjonali għal elettriku rinnovabbli varjabbli, bħar-riħ u solari, meta tali elettriku rinnovabbli jkun abbundanti, irħis u li kieku jitnaqqas. Tali bbilanċjar jista’ jinkiseb permezz tal-użu ta’ ġeneraturi effiċjenti ħafna tas-sħana u tal-kesħa li jaħdmu bl-elettriku, bħall-pompi tas-sħana, speċjalment meta dawk il-ġeneraturi tas-sħana u tal-kesħa jkunu akkoppjati ma’ ħżin termiku kbir, b’mod partikolari fit-tisħin u t-tkessiħ distrettwali jew fit-tisħin individwali, meta l-ekonomiji ta’ skala u l-effiċjenzi fil-livell tas-sistema tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali ma jkunux disponibbli. Il-benefiċċji tal-pompi tas-sħana huma tnejn, l-ewwel, biex iżidu b’mod sinifikanti l-effiċjenza enerġetika, billi jiffrankaw b’mod konsiderevoli l-enerġija u l-ispejjeż għall-konsumaturi, u t-tieni, biex jintegraw l-enerġija rinnovabbli billi jippermettu użu akbar tal-enerġija ġeotermika u ambjentali. Sabiex jipprovdu aktar inċentivi għall-użu tal-elettriku rinnovabbli għat-tisħin u t-tkessiħ u l-ħżin tas-sħana, bil-varar ta’ pompi tas-sħana b’mod partikolari, huwa xieraq li l-Istati Membri jitħallew jgħoddu l-elettriku rinnovabbli li jħaddem dawk il-ġeneraturi tas-sħana u tal-kesħa, inklużi l-pompi tas-sħana maż-żieda annwali vinkolanti u indikattiva tal-enerġija rinnovabbli fit-tisħin u t-tkessiħ u fit-tisħin u t-tkessiħ distrettwali.

(70)

Minkejja li huma disponibbli b’mod wiesa’, is-sħana u l-kesħa mormija ma jintużawx biżżejjed, u dan iwassal għal ħela ta’ riżorsi, effiċjenza enerġetika aktar baxxa fis-sistemi nazzjonali tal-enerġija u konsum tal-enerġija ogħla milli meħtieġ fl-Unjoni. Dment li s-sħana u l-kesħa mormija jiġu fornuti minn tisħin u tkessiħ distrettwali effiċjenti, huwa xieraq li huma jkunu jistgħu jgħoddu għat-twettiq parzjali tal-miri għall-enerġija rinnovabbli fil-bini, fl-industrija, fit-tisħin u t-tkessiħ u bis-sħiħ għat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali. Dak ser jippermetti li jiġu sfruttati s-sinerġiji bejn l-enerġija rinnovabbli u s-sħana u l-kesħa mormija fin-networks tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali billi jżid ir-raġunament ekonomiku għall-investiment fil-modernizzazzjoni u l-iżvilupp ta’ dawk in-networks. Speċifikament, jenħtieġ li l-inklużjoni tas-sħana mormija fil-parametru referenzjarju tal-enerġija rinnovabbli industrijali tkun aċċettabbli biss fir-rigward tas-sħana jew il-kesħa mormija kkonsenjata permezz ta’ operatur tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali minn sit industrijali ieħor jew bini ieħor, biex b’hekk jiġi żgurat li tali operaturi ikollhom provvista tas-sħana jew tal-kesħa bħala l-attività ewlenija tagħhom u li s-sħana mormija magħduda hija differenzjata b’mod ċar mis-sħana mormija interna rkuprata fl-istess intrapriża jew bini jew bini relatati.

(71)

Biex jiġi żgurat li t-tisħin u t-tkessiħ distrettwali jipparteċipaw bis-sħiħ fl-integrazzjoni tas-settur tal-enerġija, huwa meħtieġ li tiġi estiża l-kooperazzjoni mal-operaturi tas-sistema tad-distribuzzjoni tal-elettriku għall-operaturi tas-sistema tat-trażmissjoni tal-elettriku u li jitwessa’ l-kamp ta’ applikazzjoni tal-kooperazzjoni għall-ippjanar u s-swieq tal-investiment fil-grilja sabiex il-potenzjal tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali għall-forniment ta’ servizzi ta’ flessibbiltà fis-swieq tal-elettriku jintuża aħjar. Jenħtieġ li ssir possibbli wkoll kooperazzjoni ulterjuri mal-operaturi tan-network tal-gass, inkluż in-networks tal-idroġenu u networks oħrajn tal-enerġija, biex tiġi żgurata integrazzjoni usa’ fost it-trasportaturi tal-enerġija u l-aktar użu kosteffettiv tagħhom. Barra minn hekk, ir-rekwiżiti għal koordinazzjoni aktar mill-qrib bejn l-operaturi tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali, is-setturi industrijali u terzjarji, u l-awtoritajiet lokali jistgħu jiffaċilitaw id-djalogu u l-kooperazzjoni meħtieġa biex jiġu sfruttati l-potenzjali kosteffettivi tas-sħana u tal-kesħa mormija permezz ta’ sistemi tat-tisħin u t-tkessiħ distrettwali.

(72)

L-użu tal-karburanti rinnovabbli u tal-elettriku rinnovabbli fis-settur tat-trasport jista’ jikkontribwixxi għad-dekarbonizzazzjoni tas-settur tat-trasport tal-Unjoni b’mod kosteffettiv, u jtejjeb, fost affarijiet oħrajn, id-diversifikazzjoni tal-enerġija f’dak is-settur filwaqt li jippromwovi l-innovazzjoni, it-tkabbir ekonomiku u l-impjiegi tal-Unjoni u filwaqt li jnaqqas id-dipendenza fuq l-importazzjonijiet tal-enerġija. Bil-għan li tintlaħaq il-mira aktar ambizzjuża għall-iffrankar tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra stabbilita fir-Regolament (UE) 2021/1119, jenħtieġ li jiżdied il-livell ta’ enerġija rinnovabbli pprovdut lill-modi kollha tat-trasport fl-Unjoni. Il-fatt li l-Istati Membri jitħallew jagħżlu bejn objettiv tat-trasport espress bħala objettiv ta’ tnaqqis tal-intensità tal-gassijiet serra jew bħala sehem tal-konsum tal-enerġija rinnovabbli jipprovdi lill-Istati Membri bi grad xieraq ta’ flessibbiltà biex ifasslu l-politiki tagħhom għad-dekarbonizzazzjoni tat-trasport. Barra minn hekk, l-introduzzjoni ta’ mira kkombinata bbażata fuq l-enerġija għall-bijokarburanti avvanzati u l-bijogass u l-karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika, inkluż sehem minimu għall-karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika tiżgura użu akbar tal-karburanti rinnovabbli bl-iżgħar impatt ambjentali fil-modi tat-trasport li huma diffiċli biex jiġu elettrifikati bħat-trasport marittimuu l-avjazzjoni. Biex jingħata bidu għall-bidla tal-karburanti fit-trasport marittimu, l-Istati Membri li għandhom portijiet marittimi jenħtieġ li jagħmlu ħilithom biex jiżguraw li, mill-2030, is-sehem tal-karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika fl-ammont totali tal-enerġija fornut lis-settur tat-trasport marittimu jkun mill-anqas 1,2 %. L-ilħuq ta’ dawk il-miri jenħtieġ li jiġi żgurat permezz ta’ obbligi fuq il-fornituri tal-karburanti kif ukoll permezz ta’ miżuri oħrajn stipulati fir-Regolamenti (UE) 2023/1805 (27) u (UE) 2023/2405 (28) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill. L-obbligi ddedikati fuq il-fornituri tal-karburant tal-avjazzjoni jenħtieġ li jiġu mposti biss skont ir-Regolament (UE) 2023/2405.

(73)

Sabiex titħeġġeġ l-adozzjoni tal-provvista tal-karburanti rinnovabbli għas-settur tal-bunkering marittimu internazzjonali li huwa diffiċli biex jiġi dekarbonizzat, għall-kalkolu tal-miri tat-trasport, jenħtieġ li l-karburanti rinnovabbli fornuti lill-bunkers marittimi internazzjonali jiġu inklużi fil-konsum finali tal-enerġija minn sorsi rinnovabbli fis-settur tat-trasport u, għaldaqstant, jenħtieġ li l-karburanti fornuti lill-bunkers marittimi internazzjonali jiġu inklużi fil-konsum finali tas-sorsi tal-enerġija fis-settur tat-trasport. Madankollu, it-trasport marittimu jirrappreżenta sehem kbir tal-konsum finali gross tal-enerġija għal uħud mill-Istati Membri. Fid-dawl tar-restrizzjonijiet teknoloġiċi u regolatorji attwali li jipprevjenu l-użu kummerċjali tal-bijokarburanti fis-settur tatt-trasport marittimu, huwa xieraq, b’deroga mir-rekwiżit li tiġi inkluża l-enerġija kollha fornuta lis-settur tat-trasport marittimu, għall-fini tal-kalkolu ta’ miri speċifiċi tat-trasport, biex jippermettu li l-Istati Membri jkunu jistgħu jillimitaw l-enerġija fornut lis-settur tat-trasport marittimu għal 13 % tal-konsum finali gross tal-enerġija fi Stat Membru. Għall-Istati Membri insulari fejn il-konsum finali gross tal-enerġija fis-settur tat-trasport marittimu huwa sproporzjonalment għoli, jiġifieri aktar minn terz ta’ dak tas-setturi tat-triq u tal-ferrovija, il-limitu massimu jenħtieġ li jkun ta’ 5 %. Madankollu, għall-kalkolu tal-mira ġenerali tal-enerġija rinnovabbli, meta jitqiesu l-karatteristiċi speċifiċi tal-bunkers marittimi internazzjonali, fir-rigward tal-karburanti fornuti lilhom, huma jenħtieġ li jiġu inklużi fil-konsum finali gross tal-enerġija ta’ Stat Membru biss jekk ikunu rinnovabbli.

(74)

L-elettromobbiltà se jkollha rwol essenzjali fid-dekarbonizzazzjoni tas-settur tat-trasport. Sabiex irawmu l-iżvilupp ulterjuri tal-elettromobbiltà, l-Istati Membri jenħtieġ li jistabbilixxu mekkaniżmu ta’ kreditu li jippermetti lill-operaturi ta’ punti ta’ irriċarġjar aċċessibbli għall-pubbliku jikkontribwixxu, billi jipprovdu elettriku rinnovabbli, lejn it-twettiq tal-obbligu stabbilit mill-Istati Membri dwar il-fornituri tal-karburanti. Jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu jistgħu jinkludu punti tal-irriċarġjar privati f’dak il-mekkaniżmu tal-kreditu, jekk ikun jista’ jintwera li l-elettriku rinnovabbli fornut lil dawk il-punti tal-irriċarġjar privati jkunu pprovduti unikament lill-vetturi elettriċi. Filwaqt li jiġi appoġġjat l-elettriku fis-settur tat-trasport permezz ta’ mekkaniżmi tal-kreditu bħal dawn, huwa importanti li l-Istati Membri jkomplu jistabbilixxu livell għoli ta’ ambizzjoni għad-dekarbonizzazzjoni tat-taħlita tal-karburant likwidu tagħhom, b’mod partikolari fis-setturi tat-trasport li huwa diffiċli li jiġu dekarbonizzati, bħas-settur tat-trasport marittimu u dak tal-avjazzjoni, fejn l-elettrifikazzjoni diretta hija ferm aktar diffiċli.

(75)

Karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika inkluż, l-idroġenu rinnovabbli, jistgħu jintużaw bħala materja prima jew bħala sors tal-enerġija fi proċessi industrijali u kimiċi u fit-trasport marittimu u l-avjazzjoni, u jiddekarbonizzaw setturi li fihom l-elettrifikazzjoni diretta mhijiex teknikament possibbli jew kompetittiva. Dawn jistgħu jintużaw ukoll għall-ħżin tal-enerġija biex tiġi bbilanċjata, fejn meħtieġ, is-sistema tal-enerġija, u għaldaqstant għandhom rwol sinifikanti fl-integrazzjoni tas-sistema tal-enerġija.

(76)

Il-politika tal-Unjoni dwar l-enerġija rinnovabbli għandha l-għan li tikkontribwixxi għall-ilħuq tal-objettivi tal-Unjoni ta’ mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima f’termini tat-tnaqqis tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra. Fl-ilħuq ta’ dak l-għan, huwa essenzjali li jingħata kontribut ukoll għal objettivi ambjentali usa’, u b’mod partikolari l-prevenzjoni tat-telf tal-bijodiversità, li fuqha t-tibdil indirett fl-użu tal-art assoċjat mal-produzzjoni ta’ ċerti bijokarburanti, bijolikwidi u karburanti tal-bijomassa għandu effett negattiv. Il-kontribut għal dawk l-objettivi klimatiċi u ambjentali jikkostitwixxi tħassib profond u fit-tul interġenerazzjonali għaċ-ċittadini tal-Unjoni u għal-leġiżlatur tal-Unjoni. Għaldaqstant, l-Unjoni jenħtieġ li tippromwovi dawk l-karburanti fi kwantitajiet li jibbilanċjaw l-ambizzjoni meħtieġa mal-ħtieġa li jiġi evitat li jingħata kontribut għal tibdil dirett u indirett fl-użu tal-art. Il-mod kif tiġi kkalkolata l-mira tat-trasport jenħtieġ li ma jaffettwawx il-limiti stabbiliti dwar kif ċerti karburanti prodotti minn għelejjel tal-ikel u tal-għalf minn naħa waħda u karburanti b’riskju għoli ta’ tibdil indirett fl-użu tal-art min-naħa l-oħra għandu jgħodd għal dak il-għan. Barra minn hekk, sabiex ma jinħoloq l-ebda inċentiv għall-użu ta’ bijokarburanti u bijogass prodotti minn għelejjel tal-ikel u tal-għalf fit-trasport u jiġi kkunsidrat ukoll l-impatt tal-gwerra kontra l-Ukrajna fuq l-ikel u fuq il-provvista tal-ikel, l-Istati Membri jenħtieġ li jkomplu jkunu jistgħu jagħżlu jekk jgħoddux bijokarburanti u bijogass prodotti mill-għelejjel tal-ikel u tal-għalf għall-mira fil-qasam tat-trasport. Jekk ma jgħodduhomx, jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu jistgħu jagħżlu li jnaqqsu l-objettiv ibbażat fuq l-enerġija jew li, jnaqqsu l-objettiv ta’ tnaqqis tal-intensità tal-gass serra kif xieraq, jekk wieħed jassumi li l-bijokarburanti prodotti mill-għelejjel tal-ikel u tal-għalf jiffrankaw 50 % tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra, li jikkorrispondi għall-valuri tipiċi stabbiliti f’anness għal din id-Direttiva għall-iffrankar tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra tal-aktar perkorsi tal-produzzjoni rilevanti ta’ bijokarburanti prodotti mill-għelejjel tal-ikel u tal-għalf kif ukoll il-limitu minimu ta’ ffrankar ta’ emissjonijiet ta’ gassijiet serra li japplika għall-biċċa l-kbira tal-installazzjonijiet li jipproduċu tali bijokarburanti.

(77)

Sabiex jiġi żgurat li l-użu ta’ bijokarburanti, bijolikwidi u karburanti mill-bijomassa jiffranka ammont dejjem akbar ta’ emissjonijiet ta’ gassijiet serra u biex jiġu indirizzati l-effetti indiretti potenzjali tal-promozzjoni ta’ tali karburanti bħad-deforestazzjoni, jenħtieġ li l-Kummissjoni tirrieżamina l-livell tas-sehem massimu tal-espansjoni annwali medja taż-żona tal-produzzjoni globali f’ħażniet għoljin ta’ karbonju abbażi ta’ kriterji oġġettivi u xjentifiċi, filwaqt li tqis il-miri u l-impenji klimatiċi tal-Unjoni, u jenħtieġ li, fejn meħtieġ, tipproponi limitu massimu ġdid abbażi tar-riżultati tar-rieżami tagħha. Barra minn hekk, il-Kummissjoni jenħtieġ li tivvaluta l-possibbiltà li tfassal trajettorja aċċelerata biex telimina gradwalment il-kontribut ta’ tali karburanti għall-miri tal-enerġija rinnovabbli sabiex timmassimizza l-ammont ta’ ffrankar ta’ emissjonijiet ta’ gassijiet serra.

(78)

L-istabbiliment tal-mira tat-trasport bħala objettiv ta’ tnaqqis tal-intensità tal-gassijiet serra jirrikjedi li tiġi pprovduta metodoloġija li tieħu in konsiderazzjoni li tipi differenti ta’ enerġija minn sorsi rinnovabbli jiffrankaw ammonti differenti ta’ emissjonijiet ta’ gassijiet serra u, għalhekk, jikkontribwixxu b’mod differenti għal objettiv partikolari. L-elettriku rinnovabbli jenħtieġ li jitqies li għandu emissjonijiet ta’ gassijiet serra żero, li jfisser li jiffranka 100 % tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra meta mqabbel mal-elettriku prodott mill-karburanti fossili. Dan joħloq inċentiv għall-użu tal-elettriku rinnovabbli peress li l-karburanti rinnovabbli u l-karburanti tal-karbonju riċiklat x’aktarx li ma jilħqux tali perċentwal għoli ta’ ffrankar ta’ emissjonijiet ta’ gassijiet serra. L-elettrifikazzjoni li tiddependi fuq sorsi tal-enerġija rinnovabbli għalhekk issir l-aktar mod effiċjenti għad-dekarbonizzazzjoni tat-trasport bit-triq. Barra minn hekk, sabiex jiġi promoss l-użu ta’ ta’ karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika fil-modi tat-trasport bl-ajru u dak marittimu, li huma diffiċli li jiġu elettrifikati, huwa xieraq li jiġi introdott multiplikatur għal karburanti fornuti f’dawk il-modi ta’ trasport meta jingħaddu mal-miri speċifiċi stabbiliti għal dawk il-karburanti.

(79)

L-elettrifikazzjoni diretta tas-setturi tal-użu finali, inkluż is-settur tat-trasport, tikkontribwixxi għall-effiċjenza u tiffaċilita t-tranżizzjoni għal sistema tal-enerġija bbażata fuq l-enerġija rinnovabbli. Għalhekk hija minnha nnifisha mezz effettiv biex jitnaqqsu l-emissjonijiet ta’ gassijiet serra. Għalhekk, il-ħolqien ta’ qafas dwar l-addizzjonalità li japplika speċifikament għall-elettriku rinnovabbli fornut lil vetturi elettriċi fis-settur tat-trasport mhuwiex meħtieġ. Barra minn hekk, il-vetturi elettriċi solari jistgħu jagħtu kontribut kruċjali għad-dekarbonizzazzjoni tas-settur tat-trasport tal-Unjoni.

(80)

Peress li l-karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika jridu jingħaddu bħala enerġija rinnovabbli irrispettivament mis-settur li fih jiġu kkunsmati, ir-regoli biex tiġi ddeterminata n-natura rinnovabbli tagħhom meta jiġu prodotti mill-elettriku, li kienu applikabbli biss għal dawk il-karburanti meta jiġu kkunsmati fis-settur tat-trasport, jenħtieġ li jiġu estiżi għall-karburanti rinnovabbli kollha ta’ oriġini mhux bijoloġika, irrispettivament mis-settur li fih jiġu kkunsmati.

(81)

Karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika huma importanti biex jiżdied is-sehem tal-enerġija rinnovabbli fis-setturi li huma mistennija jiddependu mill-karburanti gassużi u likwidi fuq perjodu twil, inkluż għall-applikazzjonijiet industrijali u fit-trasport heavy-duty. Sal-1 ta’ Lulju 2028, il-Kummissjoni jenħtieġ li tivvaluta l-impatt tal-metodoloġija li tiddefinixxi meta l-elettriku użat għall-produzzjoni ta’ karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika jista’ jitqies li jkun kompletament rinnovabbli, inkluż l-impatt tal-addizzjonalità u l-korrelazzjoni temporali u ġeografika fuq il-kostijiet tal-produzzjoni, l-iffrankar tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra, u s-sistema tal-enerġija u jenħtieġ li tissottometti rapport lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill. Dan ir-rapport għandu jivvaluta, b’mod partikolari, l-impatt ta’ dik il-metodoloġija fuq id-disponibbiltà u l-affordabbiltà tal-karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika għall-industrija u għas-setturi tat-trasport u fuq il-kapaċità li l-Unjoni tilħaq il-miri tagħha għal karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika, tqis l-istrateġija tal-Unjoni għall-idroġenu importat u intern filwaqt li tnaqqas kemm jista’ jkun iż-żieda fl-emissjonijiet ta’ gassijiet serra fis-settur tal-elettriku u fis-sistema ġenerali tal-enerġija. Jekk dak ir-rapport jikkonkludi lill-metodoloġija ma tiżgurax biżżejjed disponibbiltà u affordabbiltà u ma jikkontribwixxix b’mod sostanzjali għall-iffrankar tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra, għall-integrazzjoni tas-sistema tal-enerġija u għall-ilħuq tal-miri tal-Unjoni għall-2030 għal karburanti rinnovabbli ta’ oriġini mhux bijoloġika, il-Kummissjoni jenħtieġ li tirrevedi l-metodoloġija tal-Unjoni u, meta jkun il-każ, tadotta att delegat biex temenda l-metodoloġija ħalli tforni l-aġġustamenti neċessarji rigward il-kriterji sabiex tiffaċilità ż-żieda tal-industrija tal-idroġenu.

(82)

Sabiex tiġi żgurata effettività ambjentali ogħla tal-kriterji tal-Unjoni dwar is-sostenibbiltà u l-iffrankar tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra għall-karburanti tal-bijomassa solida f’installazzjonijiet li jipproduċu t-tisħin, l-elettriku u t-tkessiħ, il-limitu minimu għall-applikabbiltà ta’ tali kriterji jenħtieġ li jitnaqqas mill-20 MW attwali għal 7,5 MW.

(83)

Id-Direttiva (UE) 2018/2001 saħħet il-qafas dwar is-sostenibbiltà tal-bijoenerġija u l-iffrankar tal-emmissjonijiet tal-gassijiet serra billi stabbiliet kriterji għas-setturi kollha tal-użu finali. Hija stabbiliet regoli speċifiċi għall-bijokarburanti, għall-bijolikwidi u għall-karburanti tal-bijomassa prodotti mill-bijomassa tal-foresti, li jirrikjedu s-sostenibbiltà tal-operazzjonijiet ta’ ħsad u l-kontabbiltà tal-emissjonijiet mit-tibdil fl-użu tal-art. F’konformità mal-objettivi biex jippreservaw bijodiversità u jipprevjenu l-qerda tal-ħabitats skont id-Direttiva 92/43/KEE, id-Direttiva 2000/60/KE, id-Direttiva 2008/56/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (29) u d-Direttiva 2009/147/KE, huwa meħtieġ li tinkiseb il-protezzjoni msaħħa tal-ħabitats li b’mod speċjali għandhom bijodiversità u livell għoli ta’ karbonju, bħal foresti primarji u antiki, foresti b’bijodiversità għolja, artijiet bil-ħaxix, torbieri u artijiet xagħrija. Għaldaqstant, jenħtieġ li jiġu introdotti esklużjonijiet u limitazzjonijiet għat-tiftix ta’ sorsi ta’ provvista ta’ bijomassa tal-foresti minn dawk iż-żoni, f’konformità mal-approċċ għall-bijokarburanti, il-bijolikwidi u l-karburanti mill-bijomassa prodotti mill-bijomassa agrikola, għajr meta l-approċċ ibbażat fuq ir-riskju jipprevedi l-esklużjonijiet u l-limitazzjonijiet meħtieġa u l-operaturi jipprovdu l-assigurazzjonijiet meħtieġa. Barra minn hekk, soġġett għall-perjodi xierqa ta’ tranżizzjoni għal finijiet ta’ sigurtà tal-investiment, il-kriterji għall-iffrankar tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra jenħtieġ li japplikaw ukoll gradwalment għal installazzjonijiet eżistenti bbażati fuq il-bijomassa biex jiġi żgurat li l-produzzjoni tal-bijoenerġija f’dawn l-installazzjonijiet kollha twassal għal tnaqqis fl-emissjonijiet ta’ gassijiet serra meta mqabbla mal-enerġija prodotta mill-karburanti fossili.

(84)

Il-kriterji ta’ sostenibbiltà li jikkonċernaw il-ħsad tal-bijomassa forestali jenħtieġ li jiġu speċifikati aktar, f’konformità mal-prinċipji tal-ġestjoni sostenibbli tal-foresti. Jenħtieġ li dawk l-ispeċifikazzjonijiet jimmiraw li jsaħħu u jiċċaraw l-approċċ ibbażat fuq ir-riskju għall-bijomassa tal-foresti, filwaqt li jipprovdu lill-Istati Membri b’dispożizzjonijiet proporzjonati li jippermettu adattamenti mmirati għal prattiki li jistgħu jkunu xierqa lokalment.

(85)

L-Istati Membri jenħtieġ li jiżguraw li l-użu tagħhom tal-bijomassa tal-foresti għall-produzzjoni tal-enerġija jkun kompatibbli mal-obbligi tagħhom skont ir-Regolament (UE) 2018/841 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (30). Għal dan l-għan, jenħtieġ li l-Istati Membri jwettqu valutazzjonijiet li jħarsu ’l quddiem u jimplimentaw miżuri meħtieġa li jikkomplementaw l-obbligi tagħhom skont ir-Regolament (UE) 2018/1999.

(86)

Fid-dawl tas-sitwazzjoni speċifika tar-reġjuni ultraperiferiċi msemmija fl-Artikolu 349 tat-TFUE u kkaratterizzat fis-settur tal-enerġija minn iżolament, provvista limitata u dipendenza fuq il-karburanti fossili, jenħtieġ li ssir dispożizzjoni biex tiġi estiża d-deroga li tippermetti lill-Istati Membri jadottaw kriterji speċifiċi sabiex jiżguraw l-eliġibbiltà għall-appoġġ finanzjarju għall-konsum ta’ ċerti karburanti tal-bijomassa f’dawk ir-reġjuni biex ikopru wkoll il-bijolikwidi u l-bijokarburanti. Barra minn hekk, kwalunkwe kriterju speċifiku jenħtieġ li jkunu oġġettivament ġustifikat fuq il-bażi ta’ indipendenza tal-enerġija tar-reġjun ultraperiferiku kkonċernat u għall-iżgurar ta’ tranżizzjoni bla xkiel lejn il-kriterji ta’ sostenibbiltà, kriterji ta’ effiċjenza enerġetika u kriterji ta’ ffrankar tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra fir-reġjun ultraperiferiku kkonċernat skont id-Direttiva (UE) 2018/2001.

(87)

L-Unjoni hija impenjata li ttejjeb is-sostenibbiltà ambjentali, ekonomika u soċjali tal-produzzjoni tal-karburanti mill-bijomassa. Din id-Direttiva hija komplementari għal atti leġiżlattivi oħra tal-Unjoni, b’mod partikolari kwalunkwe att leġiżlattiv dwar diliġenza dovuta tas-sostenibbiltà korporattiva, li tistabbilixxi rekwiżiti ta’ diliġenza dovuta fil-katina tal-valur fir-rigward ta’ impatt ħażin fuq id-drittijiet tal-bniedem jew fuq l-ambjent.

(88)

Sabiex jitnaqqas il-piż amministrattiv għall-produtturi ta’ karburanti rinnovabbli u ta’ karburanti tal-karbonju riċiklat u għall-Istati Membri, fejn skemi volontarji jew nazzjonali jkunu ġew rikonoxxuti mill-Kummissjoni permezz ta’ att ta’ implimentazzjoni bħall-għoti ta’ evidenza jew l-għoti ta’ data preċiża dwar konformità mal-kriterji tas-sostenibbiltà u l-iffrankar tal-emissjonijiet tal-gassijiet serra kif ukoll rekwiżiti oħra stabbiliti fid-dispożizzjonijiet emendatorji stipulati f’din id-Direttiva, l-Istati Membri jenħtieġ li jaċċettaw ir-riżultati taċ-ċertifikazzjoni maħruġa minn skemi bħal dawn fil-kamp ta’ applikazzjoni tar-rikonoxximent tal-Kummissjoni. Sabiex jitnaqqas il-piż fuq installazzjonijiet żgħar, jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu jistgħu jistabbilixxu mekkaniżmu ta’ verifika voluntarja ssemplifikat għall-installazzjonijiet b’input termiku totali ta’ bejn 7,5 MW u 20 MW.

(89)

Sabiex jittaffew ir-riskji u tiġi evitata aħjar il-frodi fil-ktajjen tal-provvista għall-bijoenerġija u għall-karburanti tal-karbonju riċiklat, id-Direttiva (UE) 2018/2001 tipprovdi għal żidiet siewja f’termini ta’ trasparenza, traċċabbiltà u superviżjoni. F’dak il-kuntest, il-bażi tad-data tal-Unjoni li għandha tiġi stabbilita mill-Kummissjoni għandha l-għan li tippermetti t-traċċar ta’ karburanti rinnovabbli likwidi u gassużi u ta’ karburanti tal-karbonju riċiklat. Il-firxa tal-bażi tad-data jenħtieġ li jiġi estiż mit-trasport għas-setturi l-oħrajn kollha tal-użu finali li fihom jiġu kkunsmati tali karburanti. Tali estensjoni hija maħsuba biex tagħti kontribut vitali għall-monitoraġġ komprensiv tal-produzzjoni u tal-konsum ta’ dawk il-karburanti, filwaqt li jtaffi r-riskji ta’ għadd doppju jew ta’ irregolaritajiet tul il-ktajjen tal-provvista koperti mill-bażi tad-data tal-Unjoni. Barra minn hekk, sabiex jiġi evitat kwalunkwe riskju ta’ asserzjonijiet doppji dwar l-istess gass rinnovabbli, jenħtieġ li titħassar garanzija tal-oriġini maħruġa għal kwalunkwe kunsinna ta’ gass rinnovabbli rreġistrata fil-bażi tad-data. Il-bażi tad-data jenħtieġ li tkun disponibbli għall-pubbliku b’mod miftuħ, trasparenti u faċli għall-utent, filwaqt li tirrispetta wkoll il-prinċipji tal-protezzjoni tad-data privata u kummerċjalment sensittiva. Il-Kummissjoni jenħtieġ li tippubblika rapporti annwali dwar l-informazzjoni rrapportata fil-bażi tad-data tal-Unjoni inklużi l-kwantitajiet, l-oriġini ġeografika u t-tip ta’ materja prima tal-bijokarburanti, il-bijolikwidi u l-karburanti tal-bijomassa. Il-Kummissjoni u l-Istati Membri jenħtieġ li jagħmlu ħilithom biex jaħdmu fuq l-interkonnettività bejn il-bażi tad-data tal-Unjoni u l-bażijiet tad-data nazzjonali eżistenti, li tippermetti tranżizzjoni bla xkiel kif ukoll li tippermetti l-bidirezzjonalità tal-bażijiet tad-data. B’mod komplementari għal dak it-tisħiħ tat-trasparenza u t-traċċabbiltà ta’ kunsinni individwali ta’ materja prima u karburanti fil-katina tal-provvista, ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2022/996 (31) adottat reċentement tejjeb ir-rekwiżiti dwar l-awditjar għall-korpi taċ-ċertifikazzjoni u żied is-setgħat għas-superviżjoni pubblika tal-korpi taċ-ċertifikazzjoni, inkluż il-possibbiltà li l-awtoritajiet kompetenti jaċċessaw dokumenti u bini tal-operaturi ekonomiċi fil-kontrolli superviżorji tagħhom. L-integrità tal-qafas ta’ verifika tad-Direttiva (UE) 2018/2001 għalhekk ġiet imsaħħa b’mod sinifikanti billi l-awditjar mill-korpi taċ-ċertifikazzjoni u l-bażi tad-data tal-Unjoni ġie kkomplementat bil-kapaċità ta’ verifika u superviżjoni tal-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri. Huwa rrakkomandat ħafna li l-Istati Membru jagħmlu użu miż-żewġ possibbiltajiet għas-superviżjoni pubblika.

(90)

Il-Kummissjoni u l-Istati Membri jenħtieġ li jadattaw kontinwament għall-aħjar prattiki amministrattivi u jieħdu l-miżuri l-oħra kollha biex jissemplifikaw l-implimentazzjoni tad-Direttiva (UE) 2018/2001, u b’hekk inaqqsu l-kostijiet tal-konformità għall-atturi involuti u s-setturi affettwati għal livell minimu.

(91)

Għandhom jiġu stabbiliti dispożizzjonijiet adegwati kontra l-frodi, b’mod partikolari fir-rigward tal-użu ta’ materja prima bbażata fuq l-iskart jew ta’ bijomassa li hija identifikata bħala li tirrappreżenta riskju għoli ta’ tibdil indirett fl-użu tal-art. Peress li l-kxif u d-deterrenza tal-frodi huma essenzjali għall-prevenzjoni tal-kompetizzjoni inġusta u d-deforestazzjoni rampanti, inkluż f’pajjiżi terzi, jenħtieġ li tiġi implimentata traċċabbiltà sħiħa u ċċertifikata ta’ dik il-materja prima.

(92)

Għaldaqstant, id-Direttiva (UE) 2018/2001 jenħtieġ li tiġi emendata skont dan.

(93)

Ir-Regolament (UE) 2018/1999 jagħmel diversi referenzi għall-mira vinkolanti fil-livell tal-Unjoni ta’ mill-anqas 32 % għas-sehem tal-enerġija rinnovabbli kkunsmat fl-Unjoni fl-2030. Peress li dik il-mira trid tiżdied sabiex tikkontribwixxi b’mod effettiv għall-ambizzjoni li jitnaqqsu l-emissjonijiet ta’ gassijiet serra b’55 % sal-2030, dawk ir-referenzi jenħtieġ li jiġu emendati. Kwalunkwe rekwiżit addizzjonali ta’ ppjanar u rapportar stabbilit mhux se joħloq sistema ġdida ta’ ppjanar u rapportar, iżda jenħtieġ li jkun soġġett għall-qafas eżistenti ta’ ppjanar u rapportar skont dak ir-Regolament.

(94)

Il-kamp ta’ applikazzjoni tad-Direttiva 98/70/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (32) jenħtieġ li jiġi emendat sabiex tiġi evitata d-duplikazzjoni tar-rekwiżiti regolatorji fir-rigward tal-objettivi tad-dekarbonizzazzjoni tal-karburant tat-trasport u biex jiġiallinjat mad-Direttiva (UE) 2018/2001.

(95)

Id-definizzjonijiet stabbiliti fid-Direttiva 98/70/KE jenħtieġ li jiġu allinjati ma’ dawk stabbiliti fid-Direttiva (UE) 2018/2001 sabiex tiġi evitata l-applikazzjoni ta’ definizzjonijiet differenti skont dawk iż-żewġ atti.

(96)

L-obbligi rigward it-tnaqqis tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra u l-użu tal-bijokarburanti fid-Direttiva 98/70/KE jenħtieġ li jitħassru sabiex tiġi ssemplifikata u evitata regolamentazzjoni doppja fir-rigward tal-obbligi msaħħa tad-dekarbonizzazzjoni tal-karburant tat-trasport li huma previsti fid-Direttiva (UE) 2018/2001.

(97)

L-obbligi rigward il-monitoraġġ u r-rapportar dwar it-tnaqqis tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra stabbiliti fid-Direttiva 98/70/KE jenħtieġ li jitħassru sabiex jiġi evitat id-duplikazzjoni tar-regolamentazzjoni tal-obbligi ta’ rapportar.

(98)

Id-Direttiva tal-Kunsill (UE) 2015/652 (33), li tipprovdi r-regoli dettaljati għall-implimentazzjoni uniformi tal-Artikolu 7a tad-Direttiva 98/70/KE, jenħtieġ li titħassar peress li ssir obsoleta bit-tħassir tal-Artikolu 7a tad-Direttiva 98/70/KE minn din id-Direttiva.

(99)

Fir-rigward tal-komponenti b’bażi bijoloġika fil-karburant tad-diżil, ir-referenza fid-Direttiva 98/70/KE għall-karburant tad-diżil B7, jiġifieri l-karburant tad-diżil li fih sa 7 % esteri metiliċi tal-aċidi xaħmin (FAME), tillimita l-għażliet disponibbli biex jintlaħqu miri ta’ inkorporazzjoni tal-bijokarburanti ogħla kif stabbilit fid-Direttiva (UE) 2018/2001. Dan minħabba l-fatt li kważi l-provvista kollha tal-Unjoni tal-karburant tad-diżil diġà hija B7. Għal dik ir-raġuni, is-sehem massimu ta’ komponenti b’bażi bijoloġika jenħtieġ li jiżdied minn 7 % għal 10 %. Is-sostenn tal-adozzjoni mis-suq tal-B10, jiġifieri karburant tad-diżil li fih sa 10 % FAME, jirrikjedi grad ta’ protezzjoni ta’ B7 madwar l-Unjoni għal 7 % FAME fil-karburant tad-diżil minħabba l-proporzjon imdaqqas ta’ vetturi mhux kompatibbli mal-B10 li mistenni jkun preżenti fil-flotta sal-2030. Dak jenħtieġ li jiġi rifless fl-Artikolu 4(1), it-tieni subparagrafu, tad-Direttiva 98/70/KE.

(100)

Jenħtieġ li dispożizzjonijiet tranżitorji jippermettu kontinwazzjoni ordnata tal-ġbir tad-data u t-twettiq tal-obbligi ta’ rapportar fir-rigward tal-Artikoli tad-Direttiva 98/70/KE mħassra minn din id-Direttiva.

(101)

Minħabba li l-objettivi ta’ din id-Direttiva, jiġifieri li jonqsu l-emissjonijiet tal-gassijiet serra, id-dipendenza mill-enerġija u l-prezzijiet tal-enerġija, ma jistgħux jinkisbu b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri iżda jistgħu pjuttost, minħabba s-saħħa tal-effetti tal-azzjoni, jinkisbu aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, f’konformità mal-prinċipju ta’ sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat tal-Unjoni Ewropea. F’konformità mal-prinċipju ta’ proporzjonalità kif stabbilit f’dak l-Artikolu, din id-Direttiva ma tmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jinkisbu dawk l-objettivi.

(102)

F’konformità mad-Dikjarazzjoni Politika Konġunta tat-28 ta’ Settembru 2011 tal-Istati Membri u tal-Kummissjoni dwar id-dokumenti ta’ spjegazzjoni (34), l-Istati Membri impenjaw ruħhom li jżidu man-notifika tal-miżuri ta’ traspożizzjoni tagħhom, f’każijiet ġustifikati, dokument wieħed jew aktar li jispjegaw ir-relazzjoni bejn il-komponenti ta’ direttiva u l-partijiet ekwivalenti tal-istrumenti nazzjonali ta’ traspożizzjoni. Fir-rigward ta’ din id-Direttiva, il-leġiżlaturi jqisu li t-trażmissjoni ta’ tali dokumenti hija ġġustifikata, b’mod partikolari wara s-sentenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea fil-Kawża l-Kummissjoni vs il-Belġju (35) (Kawża C-543/17).

(103)

Sabiex jiġu kkumpensati l-piżijiet regolatorji introdotti permezz ta’din id-Direttiva fuq iċ-ċittadini, l-amministrazzjonijiet u l-impriżi, jenħtieġ li l-Kummissjoni, tirrieżamina l-qafas regolatorju fis-setturi kkonċernati f’konformità mal-prinċipju “one in, one out”, kif stabbilit fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tad-29 ta’ April 2021, bit-titolu “Regolamentazzjoni Aħjar: Ningħaqdu flimkien biex nagħmlu liġijiet aħjar”,

(1)

fl-Artikolu 2, it-tieni paragrafu huwa emendat kif ġej:

(2)

L-Artikolu 3 huwa emendat kif ġej:

(3)

L-Artikolu 7 huwa emendat kif ġej:

(4)

L-Artikolu 9 huwa emendat kif ġej:

(5)

L-Artikolu 15 huwa emendat kif ġej:

(6)

jiddaħħlu l-artikoli li ġejjin:

(*12)  Id-Direttiva 2014/89/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta’ Lulju 2014 li tistabbilixxi qafas għal ippjanar tal-ispazju marittimu(ĠU L 257, 28.8.2014, p. 135)."

(*13)  Id-Direttiva tal-Kunsill 92/43/KEE tal-21 ta’ Mejju 1992 dwar il-konservazzjoni tal-habitat naturali u tal-fawna u l-flora selvaġġa (ĠU L 206, 22.7.1992, p. 7)."

(*14)  Id-Direttiva 2009/147/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-30 ta’ Novembru 2009 dwar il-konservazzjoni tal-għasafar selvaġġi (ĠU L 20, 26.1.2010, p. 7)."

(*15)  Id-Direttiva 2000/60/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta’ Ottubru 2000 li tistabilixxi qafas għal azzjoni Komunitarja fil-qasam tal-politika tal-ilma(ĠU L 327, 22.12.2000, p. 1)."

(*16)  Id-Direttiva 2001/42/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-27 ta’ Ġunju 2001 dwar l-istima tal-effetti ta’ ċerti pjanijiet u programmi fuq l-ambjent (ĠU L 197, 21.7.2001, p. 30)."

(*17)  Id-Direttiva 2011/92/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-13 ta’ Diċembru 2011 war l-istima tal-effetti ta’ ċerti proġetti pubbliċi u privati fuq l-ambjent (ĠU L 26, 28.1.2012, p. 1).”;"

(7)

L-Artikolu 16 huwa sostitwit b’dan li ġej:

(8)

fl-Artikolu 18, il-paragrafi 3 u 4 huma sostitwiti b’dan li ġej:

(9)

L-Artikolu 19 huwa emendat kif ġej:

(10)

fl-Artikolu 20, il-paragrafu 3 huwa sostitwit b’dan li ġej:

(11)

jiddaħħal l-Artikolu li ġej:

(*18)  Ir-Regolament (UE) 2018/858 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-30 ta’ Mejju 2018 dwar l-approvazzjoni u s-sorveljanza tas-suq ta’ vetturi bil-mutur u t-trejlers tagħhom, u ta’ sistemi, komponenti u unitajiet tekniċi separati maħsuba għal tali vetturi, li jemenda r-Regolamenti (KE) Nru 715/2007 u (KE) Nru 595/2009 u li jħassar id-Direttiva 2007/46/KE (ĠU L 151, 14.6.2018, p. 1).”;"

(12)

jiddaħħlu l-artikoli li ġejjin:

(*19)  Ir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2021/2279 tal-15 ta’ Diċembru 2021 dwar l-użu tal-metodi tal-Impronta Ambjentali għall-kejl u l-komunikazzjoni tal-prestazzjoni ambjentali taċ-ċiklu tal-ħajja ta’ prodotti u ta’ organizzazzjonijiet (ĠU L 471, 30.12.2021, p. 1).”;"

(13)

L-Artikolu 23 huwa emendat kif ġej:

(14)

L-Artikolu 24 huwa emendat kif ġej:

(15)

L-Artikolu 25 huwa sostitwit b’dan li ġej:

(16)

L-Artikolu 26 huwa emendat kif ġej:

(17)

L-Artikolu 27 huwa sostitwit b’dan li ġej:

(18)

L-Artikolu 28 huwa emendat kif ġej:

(19)

L-Artikolu 29 huwa emendat kif ġej:

(20)

jiddaħħal l-Artikolu li ġej:

(21)

L-Artikolu 30 huwa emendat kif ġej:

(22)

jiddaħħal l-artikolu li ġej:

(*21)  Ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2022/996 tal-14 ta’ Ġunju 2022 dwar regoli biex jiġu vverifikati l-kriterji tas-sostenibbiltà u tal-iffrankar tal-emissjonijiet tal-gassijiet serra u l-kriterji ta’ riskju baxx ta’ tibdil indirett fl-użu tal-art (ĠU L 168, 27.6.2022, p. 1).”;"

(23)

L-Artikolu 33 huwa emendat kif ġej:

(24)

L-Artikolu 35 huwa emendat kif ġej:

(25)

l-Annessi huma emendati f’konformità mal-Anness ta’ din id-Direttiva.

(1)

L-Artikolu 2 huwa emendat kif ġej:

(2)

fl-Artikolu 4, il-punt (a)(2) huwa sostitwit b’dan li ġej:

(3)

Fl-Artikolu 5, il-paragrafu 2 huwa sostitwit b’dan li ġej:

(4)

Fl-Artikolu 29, il-paragrafu 2 huwa sostitwit b’dan li ġej:

(1)

L-Artikolu 1 huwa sostitwit b’dan li ġej:

(2)

fl-Artikolu 2, (b) il-punti 8 u 9 huma sostitwiti b’dan li ġej:

(*25)  Id-Direttiva (UE) 2018/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta’ Diċembru 2018 dwar il-promozzjoni tal-użu tal-enerġija minn sorsi rinnovabbli, (ĠU L 328, 21.12.2018, p. 82).”;"

(3)

L-Artikolu 4 huwa emendat kif ġej:

(4)

jitħassru l-Artikoli 7a sa 7e;

(5)

L-Artikolu 9 huwa emendat kif ġej:

(6)

L-Annessi I, II, IV u V huma emendati f’konformità mal-Anness II ta’ din id-Direttiva.