(1)

Skont l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 53(1) tar-Regolament (UE) Nru 1151/2012, il-Kummissjoni eżaminat l-applikazzjoni tal-Portugall għall-approvazzjoni ta’ emenda fl-Ispeċifikazzjoni tal-Prodott tad-Denominazzjoni ta’ Oriġini Protetta “Carne Mertolenga”, irreġistrata skont ir-Regolament tal-Kummissjoni (KE) Nru 1107/96 (2).

(2)

Billi l-emenda kkonċernata mhix minuri skont it-tifsira tal-Artikolu 53(2) tar-Regolament (UE) Nru 1151/2012, il-Kummissjoni ppubblikat it-talba biex issir emenda f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea, kif stipulat fl-Artikolu 50(2)(a) ta’ dak ir-Regolament (3).

(3)

Billi l-Kummissjoni ma rċeviet l-ebda dikjarazzjoni ta’ oppożizzjoni f’konformità mal-Artikolu 51 tar-Regolament (UE) Nru 1151/2012, jenħtieġ li l-emenda fl-Ispeċifikazzjoni tal-Prodott tiġi approvata,

(1)

F’Diċembru 2019, il-Kumitat ta’ Basel dwar is-Superviżjoni Bankarja (BCBS) irrieżamina l-qafas tal-Pilastru 3 tiegħu, inklużi r-rekwiżiti ta’ divulgazzjoni dwar ir-riskju taċ-ċaqliq fir-rata tal-imgħax fil-portafoll bankarju (IRRBB) (2). F’konformità mal-iżvilupp tal-istandards internazzjonali miftiehma mill-BCBS, ir-rekwiżiti ta’ divulgazzjoni tal-IRRBB, applikabbli minn Ġunju 2021, ġew introdotti fl-Artikolu 448 tar-Regolament (UE) Nru 575/2013 bir-Regolament (UE) 2019/876 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (3).

(2)

Jenħtieġ li r-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2021/637 (4) jinkorpora wkoll l-istandards tekniċi ta’ implimentazzjoni l-ġodda dwar id-divulgazzjonijiet pubbliċi tal-informazzjoni tal-IRRBB stabbiliti fl-Artikolu 448 tar-Regolament (UE) Nru 575/2013.

(3)

Sabiex jiġi żgurat li l-istituzzjonijiet jiddivulgaw informazzjoni komprensiva u komparabbli dwar l-IRRBB, jenħtieġ li tiġi stabbilita tabella li jkun fiha informazzjoni kwalitattiva dwar ir-riskji taċ-ċaqliq fir-rata tal-imgħax tal-attivitajiet tal-portafoll mhux tan-negozjar u mudell li jkun fih informazzjoni kwantitattiva dwar ir-riskji taċ-ċaqliq fir-rata tal-imgħax tal-attivitajiet tal-portafoll mhux tan-negozjar.

(4)

Sabiex l-istituzzjonijiet jingħataw biżżejjed żmien biex iħejju għall-iżvelar tal-informazzjoni skont dan ir-Regolament, l-istituzzjonijiet għandhom ikunu meħtieġa jipprovdu biss, fid-divulgazzjoni tagħhom għall-ewwel darba, l-informazzjoni għall-perjodu attwali.

(5)

Għaldaqstant, jenħtieġ li r-Regolament ta’ Implimentazzjoni (UE) 2021/637 jiġi emendat skont dan.

(6)

Dan ir-Regolament huwa bbażat fuq l-abbozz tal-istandards tekniċi ta’ implimentazzjoni ppreżentat lill-Kummissjoni mill-Awtorità Bankarja Ewropea.

(7)

L-Awtorità Bankarja Ewropea wettqet konsultazzjonijiet pubbliċi miftuħa dwar l-abbozz tal-istandards tekniċi ta’ implimentazzjoni li dan ir-Regolament huwa bbażat fuqhom, analizzat l-ispejjeż u l-benefiċċji potenzjali relatati u talbet l-opinjoni tal-Grupp tal-Partijiet Bankarji Interessati stabbilit f’konformità mal-Artikolu 37 tar-Regolament (UE) Nru 1093/2010 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5),

(1)

Id-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2016/715 (2) tistabbilixxi miżuri fir-rigward tal-frott tas-Citrus L., Fortunella Swingle, Poncirus Raf., u l-ibridi tagħhom, għajr il-frott tas-Citrus aurantium L. u tas-Citrus latifolia Tanaka (“il-frott speċifikat”), li joriġina mill-Arġentina, mill-Brażil, mill-Afrika t’Isfel jew mill-Urugwaj, biex jipprevjenu l-introduzzjoni fit-territorju tal-Unjoni tal-Phyllosticta citricarpa (McAlpine) Van der Aa (“il-pest speċifikat”) u t-tixrid tiegħu. Din id-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni tiskadi fil-31 ta’ Marzu 2022.

(2)

Ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2019/2072 (3) jistabbilixxi l-lista ta’ pesti ta’ kwarantina tal-Unjoni mhux magħrufa li jseħħu fit-territorju tal-Unjoni fil-Parti A tal-Anness II. Ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni (UE) 2019/2072 għandu l-għan li jipprevjeni d-dħul, l-istabbiliment u t-tixrid ta’ dawk il-pesti fit-territorju tal-Unjoni.

(3)

Il-pest speċifikat huwa elenkat bħala pest ta’ kwarantina tal-Unjoni fl-Anness II tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni (UE) 2019/2072. Huwa wkoll elenkat bħala pest ta’ prijorità fir-Regolament Delegat tal-Kummissjoni (UE) 2019/1702 (4).

(4)

Mill-2016, l-Istati Membri rrappurtaw diversi nuqqasijiet ta’ konformità minħabba l-preżenza tal-pest speċifikat fl-importazzjonijiet fl-Unjoni tal-frott speċifikat li joriġina mill-Arġentina, mill-Brażil, mill-Afrika t’Isfel u mill-Urugwaj. Għaldaqstant, jeħtieġ li l-miżuri stipulati fid-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2016/715 jinżammu u jiġu aġġornati għal kull wieħed minn dawk il-pajjiżi u, għal raġunijiet ta’ ċarezza, jiġu stabbiliti f’Regolament.

(5)

Barra minn hekk, fl-2021 ġie osservat għadd kbir ta’ nuqqasijiet ta’ konformità minħabba l-preżenza tal-pest speċifikat fuq il-frott speċifikat li joriġina miż-Żimbabwe. Dan l-għadd kbir ta’ nuqqasijiet ta’ konformità miż-Żimbabwe jindika li l-miżuri stabbiliti fil-punt 60 tal-Anness VII tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni (UE) 2019/2072 mhumiex biżżejjed biex jiżguraw il-ħelsien mill-pest speċifikat fuq il-frott speċifikat li joriġina miż-Żimbabwe u li għalhekk huwa meħtieġ li l-frott speċifikat li joriġina miż-Żimbabwe jiġi inkluż fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-miżuri temporanji kontra l-pest speċifikat stabbiliti f’dan ir-Regolament.

(6)

Biex tiġi żgurata prevenzjoni aktar effettiva tad-dħul tal-pest speċifikat fit-territorju tal-Unjoni, u filwaqt li titqies l-esperjenza miksuba bl-applikazzjoni tad-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2016/715, jeħtieġ li jiġu stabbiliti miżuri addizzjonali għall-frott speċifikat li joriġina mill-Arġentina, mill-Brażil, mill-Afrika t’Isfel, mill-Urugwaj u miż-Żimbabwe.

(7)

Dawk il-miżuri huma meħtieġa biex jiġi żgurat li l-frott speċifikat joriġina minn postijiet u minn siti tal-produzzjoni rreġistrati mal-Organizzazzjonijiet Nazzjonali għall-Protezzjoni tal-Pjanti (“l-NPPOs”) tal-Arġentina, tal-Brażil, tal-Afrika t’Isfel, tal-Urugwaj jew taż-Żimbabwe, u approvati minnhom. Huma meħtieġa wkoll biex jiġi żgurat li dak il-frott jiġi akkumpanjat minn kodiċi ta’ traċċabbiltà li jippermetti, fejn meħtieġ minħabba d-detezzjoni tal-pest speċifikat, li jittraċċa lura għas-sit tal-produzzjoni. Dawk il-miżuri huma meħtieġa wkoll biex jiġi żgurat li l-frott speċifikat joriġina minn siti tal-produzzjoni fejn il-pest speċifikat ma jkunx instab matul l-istaġuni kummerċjali preċedenti u attwali.

(8)

Jenħtieġ li l-NPPOs tal-Arġentina, tal-Brażil, tal-Afrika t’Isfel, tal-Urugwaj jew taż-Żimbabwe jivverifikaw wkoll l-applikazzjoni korretta tat-trattamenti fuq il-post, billi dan wera li huwa l-aktar mod effettiv biex jiġi żgurat in-nuqqas tal-pest speċifikat mill-frott speċifikat.

(9)

Jenħtieġ li l-frott speċifikat ikun akkumpanjat ukoll minn ċertifikat fitosanitarju, li jinkludi d-data tal-ispezzjoni, l-għadd ta’ pakketti minn kull sit tal-produzzjoni u l-kodiċijiet ta’ traċċabilità. Jenħtieġ li l-Istati Membri jindikaw il-kodiċijiet ta’ traċċabbiltà meta jinnotifikaw in-nuqqasijiet ta’ konformità fis-sistema elettronika ta’ notifika.

(10)

Wara r-reviżjoni tar-rekwiżiti tal-importazzjoni għall-frott speċifikat li joriġina mill-Arġentina fl-2021, li rriżultat fl-emenda tad-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2016/715 bid-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2021/682 (5), jenħtieġ li l-kampjunar biex tiġi kkonfermata l-applikazzjoni korretta tal-prodott għall-protezzjoni tal-pjanti fuq il-post jiġi bbażat fuq in-nuqqasijiet ta’ konformità identifikati bl-ispezzjonijiet fuq il-post jew fil-faċilitajiet tal-ippakkjar qabel l-esportazzjoni, jew malli jitwettqu l-verifiki fuq il-kunsinni fil-postijiet ta’ kontroll fuq il-fruntiera fl-Unjoni. Dan huwa meħtieġ biex jiġi żgurat li l-kampjunar ikun ibbażat fuq ir-riskju.

(11)

Minħabba l-għadd kbir ta’ nuqqasijiet ta’ konformità fuq il-frott speċifikat li joriġina mill-Afrika t’Isfel, li l-Istati Membri nnotifikaw fl-2021, huma meħtieġ li jiżdiedu r-rekwiżiti għall-kampjunar, meta mqabbel mar-rekwiżiti rispettivi stabbiliti fid-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2016/715, sabiex jiġi identifikat il-pest speċifikat fuq il-frott speċifikat matul l-istadji differenti fl-istabbiliment tal-ippakkjar, sakemm ikun lest għall-esportazzjoni.

(12)

Peress li mill-2019 l-għadd ta’ nuqqasijiet ta’ konformità nnotifikati mill-Istati Membri dwar il-frott speċifikat li joriġina mill-Brażil u mill-Urugwaj kien baxx, l-applikazzjoni tal-miżuri previsti fid-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2016/715 minn dawn il-pajjiżi waqqfet l-introduzzjoni fl-Unjoni tal-Phyllosticta citricarpa u t-tixrid fiha. Għalhekk, jenħtieġ li dawn il-miżuri jissoktaw japplikaw għal dawk iż-żewġ pajjiżi. Madankollu, ma għadux meħtieġ li jinżamm l-obbligu li l-Urugwaj iwettaq ittestjar tal-latenza għal-larinġ ta’ Valencia, peress li l-għadd ta’ nuqqasijiet ta’ konformità tal-pest speċifikat fuq dak il-frott speċifikat naqas b’mod sinifikanti mill-2016.

(13)

Fid-dawl tal-valutazzjoni tar-riskju dwar il-pesti tal-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel (6), l-importazzjonijiet tal-frott speċifikat intiż esklussivament għall-ipproċessar kellhom inqas riskju li jittrasferixxu l-pest speċifikat lill-pjanta ospitanti xierqa, peress li huma soġġetti għall-kontrolli uffiċjali fl-Unjoni u għandhom jikkonformaw mar-rekwiżiti speċifiċi dwar il-moviment, l-ipproċessar, il-ħżin, il-kontenituri, l-ippakkjar u t-tikkettar. Għalhekk, dawn l-importazzjonijiet jistgħu jsiru b’rekwiżiti inqas stretti.

(14)

Wara li jitwettqu l-verifiki fiżiċi msemmija fl-Artikolu 49 tar-Regolament (UE) 2017/625 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7), jenħtieġ li l-frott speċifikat, intiż esklussivament għall-ipproċessar, jiġi trasportat direttament u mingħajr dewmien lejn il-post tal-ipproċessar jew lejn faċilità tal-ħżin, biex jiġi żgurat li jkun hemm l-inqas riskju fitosanitarju possibbli.

(15)

Sabiex l-NPPOs, l-awtoritajiet kompetenti u l-operaturi professjonisti kkonċernati ikollhom biżżejjed żmien biex jadattaw għar-rekwiżiti stipulati f’dan ir-Regolament, u biex jiġi żgurat li dawk ir-rekwiżiti japplikaw minnufih wara l-iskadenza tad-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2016/715, jenħtieġ li dan ir-Regolament japplika mill-1 ta’ April 2022.

(16)

Sabiex l-operaturi fil-Brażil, fl-Urugwaj u fiż-Żimbabwe ikollhom biżżejjed żmien biex jaġġustaw għar-regoli l-ġodda, jenħtieġ li r-rekwiżit li l-frott speċifikat jiġi prodott f’sit tal-produzzjoni, fejn il-pest speċifikat ma jkunx instab fuq il-frott speċifikat matul l-istaġun preċedenti tat-tkabbir u tal-esportazzjoni, jew matul l-ispezzjonijiet uffiċjali f’dawk il-pajjiżi jew matul il-verifiki mwettqa fuq il-kunsinni li jidħlu fl-Unjoni matul dak l-istaġun tat-tkabbir u tal-esportazzjoni, japplika biss mill-1 ta’ April 2023 fil-każijiet tal-frott speċifikat li joriġina minn dawk il-pajjiżi. Din l-applikazzjoni differita mhux meħtieġa għall-Arġentina jew għall-Afrika t’Isfel, li kkonfermaw li diġà japplikaw dan ir-rekwiżit.

(17)

Ir-riskju fitosanitarju, ikkaġunat mill-preżenza tal-pest speċifikat fl-Arġentina, fil-Brażil, fl-Afrika t’Isfel, fl-Urugwaj u fiż-Żimbabwe, u kkaġunat mill-importazzjoni tal-frott speċifikat minn dawk il-pajjiżi terzi fl-Unjoni, għadu jvarja kull sena għal kull pajjiż terz ta’ oriġini għall-frott speċifikat. Għaldaqstant, jenħtieġ li jiġi vvalutat aktar abbażi tal-aħħar żviluppi tekniċi u xjentifiċi dwar il-prevenzjoni u l-kontroll tal-pest speċifikat. Għalhekk jenħtieġ li dan ir-Regolament ikun temporanju u jiskadi fil-31 ta’ Marzu 2025 biex tkun tista’ ssir ir-reviżjoni tiegħu.

(18)

Fid-dawl tal-fatt li d-Deċiżjoni ta’ Implimentazzjoni (UE) 2016/715 tiskadi fil-31 ta’ Marzu 2022, u sabiex il-kummerċ tal-frott speċifikat isir f’konformità mar-regoli ta’ dan ir-Regolament immedjatament wara dik l-iskadenza, jenħtieġ li dan ir-Regolament jidħol fis-seħħ fit-tielet jum wara l-pubblikazzjoni tiegħu f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea.

(19)

Il-miżuri previsti f’dan ir-Regolament huma f’konformità mal-opinjoni tal-Kumitat Permanenti dwar il-Pjanti, l-Annimali, l-Ikel u l-Għalf,

(1)

Ir-Regolament (KE) Nru 1831/2003 jipprevedi l-awtorizzazzjoni ta’ addittivi għall-użu fl-għalf tal-annimali u r-raġunijiet u l-proċeduri għall-għoti ta’ tali awtorizzazzjoni.

(2)

Tressqet applikazzjoni għall-awtorizzazzjoni ta’ preparazzjoni ta’ Lactiplantibacillus plantarum DSM 26571 f’konformità mal-Artikolu 7 tar-Regolament (KE) Nru 1831/2003. Flimkien ma’ dik l-applikazzjoni ntbagħtu d-dettalji u d-dokumenti meħtieġa skont l-Artikolu 7(3) tar-Regolament (KE) Nru 1831/2003.

(3)

L-applikazzjoni tikkonċerna l-awtorizzazzjoni tal-preparazzjoni Lactiplantibacillus plantarum DSM 26571 bħala addittiv tal-għalf għall-ispeċijiet kollha tal-annimali, li għandu jiġi kklassifikat fil-kategorija tal-addittivi “addittivi teknoloġiċi”.

(4)

Fl-opinjoni tagħha tad-29 ta’ Settembru 2021 (2), l-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel (“l-Awtorità”) ikkonkludiet li fil-kundizzjonijiet tal-użu proposti, il-preparazzjoni ta’ Lactiplantibacillus plantarum DSM 26571 ma għandhiex effett avvers fuq is-saħħa tal-annimali, is-sikurezza tal-konsumaturi jew l-ambjent. Ikkonkludiet ukoll li jenħtieġ li l-addittiv jitqies bħala sensitizzatur respiratorju. Għalhekk, il-Kummissjoni tqis li jenħtieġ li jittieħdu miżuri protettivi xierqa sabiex jiġu evitati effetti avversi fuq is-saħħa tal-bniedem, b’mod partikolari fir-rigward tal-utenti tal-addittiv. L-Awtorità kkonkludiet ukoll li l-preparazzjoni kkonċernata għandha l-potenzjal li ttejjeb il-preservazzjoni tan-nutrijenti fis-silaġġ meta jkunu ppreparati ma’ materjal li huwa faċli li jiġi insilat, li hu moderatament diffiċli li jiġi insilat u li hu diffiċli li jiġi insilat. Ivverifikat ukoll ir-rapport dwar il-metodu ta’ analiżi tal-addittivi tal-għalf ippreżentat mil-Laboratorju ta’ Referenza stabbilit permezz tar-Regolament (KE) Nru 1831/2003.

(5)

Il-valutazzjoni tal-preparazzjoni ta’ Lactiplantibacillus plantarum DSM 26571 turi li l-kundizzjonijiet għal awtorizzazzjoni, kif previsti fl-Artikolu 5 tar-Regolament (KE) Nru 1831/2003, huma ssodisfati. Għalhekk, l-użu tal-preparazzjoni jenħtieġ li jiġi awtorizzat kif speċifikat fl-Anness ta’ dan ir-Regolament.

(6)

Il-miżuri previsti f’dan ir-Regolament huma skont l-opinjoni tal-Kumitat Permanenti dwar il-Pjanti, l-Annimali, l-Ikel u l-Għalf,

(1)

F’konformità mar-Regolament (KE) Nru 470/2009, il-Kummissjoni għandha tistabbilixxi, permezz ta’ Regolament, il-limiti massimi ta’ residwi (“MRLs”) għas-sustanzi farmakoloġikament attivi maħsuba għall-użu fl-Unjoni fi prodotti mediċinali veterinarji għall-annimali li jipproduċu l-ikel jew fi prodotti bijoċidali użati fit-trobbija tal-annimali.

(2)

It-Tabella 1 tal-Anness tar-Regolament tal-Kummissjoni (UE) Nru 37/2010 (2) tistabbilixxi s-sustanzi farmakoloġikament attivi u l-klassifikazzjoni tagħhom fir-rigward tal-limiti massimi ta’ residwi (MRLs) fl-oġġetti tal-ikel li ġejjin mill-annimali.

(3)

Il-bambermiċina diġà hija inkluża f’dik it-tabella bħala sustanza permessa għall-fniek, għall-użu orali biss. L-entrata eżistenti għandha l-klassifikazzjoni ta’ “MRL mhux neċessarju”.

(4)

F’konformità mal-Artikolu 3 tar-Regolament (KE) Nru 470/2009, fit-3 ta’ Diċembru 2019 Huvepharma N.V. issottomettiet applikazzjoni lill-Aġenzija Ewropea għall-Mediċini (“Aġenzija”) għall-estensjoni tal-entrata eżistenti għall-bambermiċina għat-tessuti tat-tiġieġ.

(5)

Fit-18 ta’ Marzu 2021, l-Aġenzija, permezz tal-opinjoni tal-Kumitat għall-Prodotti Mediċinali għall-Użu Veterinarju (“is-CVMP”), ikkonkludiet li l-istabbiliment ta’ MRL għall-bambermiċina fit-tessuti tat-tiġieġ ma kienx meħtieġ u rrakkomandat il-klassifikazzjoni ta’ “MRL mhux neċessarju”.

(6)

Fil-5 ta’ Mejju 2021, il-Kummissjoni talbet lill-Aġenzija biex tikkunsidra mill-ġdid l-opinjoni tagħha tat-18 ta’ Marzu 2021 bil-għan li jiġu stabbiliti MRLs sabiex jiġu ffaċilitati l-kontrolli uffiċjali u l-infurzar tad-dispożizzjonijiet leġiżlattivi mill-awtoritajiet kompetenti.

(7)

Fil-15 ta’ Lulju 2021, l-Aġenzija, abbażi tal-opinjoni tal-Kumitat u wara li kkunsidrat l-applikazzjoni u t-talba mill-Kummissjoni, irrakkomandat l-istabbiliment ta’ MRLs numeriċi għall-bambermiċina għall-użu fit-tiġieġ, applikabbli għall-muskoli, il-ġilda u x-xaħam fi proporzjonijiet naturali, għall-fwied u l-kliewi, iżda mhux għall-użu f’annimali li minnhom jiġi prodott bajd għall-konsum mill-bniedem.

(8)

Skont l-Artikolu 5 tar-Regolament (KE) Nru 470/2009, l-Aġenzija għandha tikkunsidra li tuża l-MRLs stabbiliti għal sustanza farmakoloġikament attiva li tinsab f’oġġett tal-ikel partikolari għal oġġett tal-ikel ieħor li jkun ġej mill-istess speċi, jew tuża l-MRLs stabbiliti għal sustanza farmakoloġikament attiva fi speċi waħda jew aktar għal speċijiet oħrajn.

(9)

L-Aġenzija kkonkludiet li l-estrapolazzjoni tal-MRLs għall-bambermiċina mit-tessuti tat-tiġieġ għat-tessuti ta’ speċijiet oħra tat-tjur hija xierqa, iżda mhux għall-bajd tat-tjur.

(10)

Fid-dawl tal-Opinjoni tal-Aġenzija, huwa meqjus xieraq li jiġi stabbilit l-MRL rakkomandat għall-bambermiċina fit-tessuti tat-tiġieġ u li jiġi estrapolat għal speċijiet oħra tat-tjur, iżda mhux għall-bajd tat-tjur.

(11)

Għalhekk, jenħtieġ li r-Regolament (UE) Nru 37/2010 jiġi emendat skont dan.

(12)

Il-miżuri previsti f’dan ir-Regolament huma skont l-opinjoni tal-Kumitat Permanenti dwar il-Prodotti Mediċinali Veterinarji,

(1)

Fis-16 ta’ Ottubru 2017, il-Kunsill adotta d-Deċiżjoni (PESK) 2017/1869 (1), li tistabbilixxi Missjoni ta’ Konsulenza tal-Unjoni Ewropea b’appoġġ għar-Riforma tas-Settur tas-Sigurtà fl-Iraq (EUAM Iraq).

(2)

Fis-7 ta’ April 2020, il-Kunsill adotta d-Deċiżjoni (PESK) 2020/513 (2), li temenda l-mandat tal-EUAM Iraq u li testendih sat-30 ta’ April 2022.

(3)

Wara r-Rieżami Strateġiku tal-EUAM Iraq, il-Kumitat Politiku u ta’ Sigurtà (KPS) irrakkomanda li l-mandat tal-EUAM Iraq jiġi emendat u estiż sat-30 ta’ April 2024.

(4)

Għalhekk, jenħtieġ li d-Deċiżjoni (PESK) 2017/1869 tiġi emendata skont dan.

(5)

L-EUAM Iraq ser titmexxa fil-kuntest ta’ sitwazzjoni li tista’ tiddeterjora u li tista’ timpedixxi l-kisba tal-objettivi tal-azzjoni esterna tal-Unjoni kif stabbilit fl-Artikolu 21 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea,

(1)

Fit-28 ta’ Frar 2022, il-Kunsill adotta d-Deċiżjoni (PESK) 2022/338 (1), li stabbiliet miżura ta’ assistenza b’ammont ta’ referenza finanzjarja ta’ EUR 450 000 000 maħsub biex ikopri l-provvista lill-Forzi Armati Ukreni ta’ tagħmir u pjattaformi militari, imfassla biex iwasslu forza letali.

(2)

Fit-23 ta’ Marzu 2022, il-Kunsill adotta d-Deċiżjoni (PESK) 2022/471 (2) li temenda d-Deċiżjoni (PESK) 2022/338, li żiedet l-ammont ta’ referenza finanzjarja għal EUR 900 000 000.

(3)

Fid-dawl tal-aggressjoni armata li għaddejja mill-Federazzjoni Russa kontra l-Ukrajna, jenħtieġ li l-ammont ta’ referenza finanzjarja jiżdied b’EUR 450 000 000 addizzjonali, u d-durata tal-miżura ta’ assistenza jenħtieġ li tiġi estiża b’24 xahar.

(4)

Id-Deċiżjoni (PESK) 2022/338 jenħtieġ li tiġi emendata skont dan,

(1)

Fit-28 ta’ Frar 2022, il-Kunsill adotta d-Deċiżjoni (PESK) 2022/339 (1), li stabbiliet miżura ta’ assistenza b’ammont ta’ referenza finanzjarja ta’ EUR 50 000 000 maħsub biex ikopri l-finanzjament tal-forniment ta’ tagħmir u provvisti mhux imfassla biex iwasslu forza letali, bħal tagħmir ta’ protezzjoni personali, kaxex għall-ewwel għajnuna u fjuwil, lill-Forzi Armati Ukreni.

(2)

Fit-23 ta’ Marzu 2022, il-Kunsill adotta d-Deċiżjoni (PESK) 2022/472 (2) li temenda d-Deċiżjoni (PESK) 2022/339, li żiedet l-ammont ta’ referenza finanzjarja għal EUR 100 000 000.

(3)

Fid-dawl tal-aggressjoni armata li għaddejja mill-Federazzjoni Russa kontra l-Ukrajna, jenħtieġ li l-ammont ta’ referenza finanzjarja jiżdied b’EUR 50 000 000 addizzjonali maħsub biex ikopri l-finanzjament tal-forniment ta’ tagħmir u provvisti mhux imfassla biex iwasslu forza letali, bħal tagħmir ta’ protezzjoni personali, kaxex għall-ewwel għajnuna u fjuwil, lill-Forzi Armati Ukreni. Jenħtieġ li d-durata tal-miżura ta’ assistenza tiġi estiża wkoll b’24 xahar.

(4)

Id-Deċiżjoni (PESK) 2022/339 jenħtieġ li tiġi emendata skont dan,

(1)

Fit-23 ta’ Frar 2022, il-Federazzjoni Russa nediet aggressjoni militari mhux provokata u mhux ġustifikata kontra l-Ukrajna, li l-Kunsill Ewropew ikkundanna bl-aktar mod qawwi possibbli fil-konklużjonijiet tiegħu tal-24 ta’ Frar 2022.

(2)

Fl-24 ta’ Marzu 2022, il-Kunsill Ewropew fil-konklużjonijiet tiegħu ddikjara li “l-gwerra tar-Russja ta’ aggressjoni kontra l-Ukrajna tikser b’mod serju d-dritt internazzjonali u qed tikkawża telf kbir ta’ ħajjiet u ħsara lil persuni ċivili. Ir-Russja qed tidderieġi attakki kontra l-popolazzjoni ċivili u qed timmira fuq oġġetti ċivili, inkluż sptarijiet, faċilitajiet mediċi, skejjel u refuġji. Dawn id-delitti tal-gwerra jridu jieqfu minnufih. Dawk responsabbli, u l-kompliċi tagħhom, ser ikollhom iwieġbu għal għemilhom f’konformità mad-dritt internazzjonali.”. Il-Kunsill Ewropew barra minn hekk afferma mill-ġdid id-Dikjarazzjoni ta’ Versailles tal-11 ta’ Marzu 2022 li, b’mod partikolari, laqgħet id-deċiżjoni tal-prosekutur tal-Qorti Kriminali Internazzjonali li jiftaħ investigazzjoni għad-delitti li jaqgħu taħt il-ġuriżdizzjoni tiegħu.

(3)

Id-Deċiżjoni (PESK) 2014/486 (1) stabbiliet l-EUAM Ukraine sabiex tassisti lill-Ukraina fil-qasam tar-riforma tas-settur tas-sigurtà ċivili, inkluż il-pulizija u l-istat tad-dritt.

(4)

EUAM Ukraine jenħtieġ li tipprovdi appoġġ lill-awtoritajiet Ukreni biex tiffaċilita l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni ta’ reati internazzjonali mwettqa fil-kuntest tal-aggressjoni militari tal-Federazzjoni Russa kontra l-Ukrajna.

(5)

Jenħtieġ li d-Deċiżjoni 2014/486/PESK tiġi emendata skont dan.

(6)

EUAM Ukraine ser titwettaq fil-kuntest ta’ sitwazzjoni li tista’ tiddeterjora u li tista’ timpedixxi l-kisba tal-objettivi tal-azzjoni esterna tal-Unjoni kif stipulati fl-Artikolu 21 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea,

(1)

Wara proċedura ta’ notifika minn qabel, permezz ta’ ittra datata d-19 ta’ Diċembru 2019, ir-Renju tal-Belġju nnotifika lill-Kummissjoni, f’konformità mal-Artikolu 108(3) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (“TFUE”), mekkaniżmu ta’ remunerazzjoni tal-kapaċità fis-suq kollu (“il-miżura” jew “CRM”).

(2)

Permezz ta’ ittra datata l-21 ta’ Settembru 2020, il-Kummissjoni informat lill-Belġju li hija kienet iddeċidiet li tniedi l-proċedura stipulata fl-Artikolu 108(2) tat-TFUE fir-rigward tal-miżura.

(3)

Id-deċiżjoni tal-Kummissjoni li tniedi l-proċedura (“id-Deċiżjoni tal-Ftuħ”) ġiet ippubblikata f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea (2). Il-Kummissjoni talbet lill-partijiet interessati jissottomettu l-kummenti tagħhom.

(4)

Permezz ta’ ittra datata t-22 ta’ Ottubru 2020, il-Belġju ssottometta l-kummenti tiegħu dwar id-Deċiżjoni tal-Ftuħ. Il-Kummissjoni rċeviet ukoll kummenti mingħand 15-il parti interessata. Hija bagħtithom lill-Belġju, li ngħata l-opportunità li jirreaġixxi. Il-kummenti tiegħu waslu permezz ta’ ittra datata l-24 ta’ Diċembru 2020.

(5)

Fid-9 ta’ Lulju 2021, il-Belġju qabel eċċezzjonalment li jirrinunzja d-drittijiet tiegħu li joħorġu mill-Artikolu 342 tat-TFUE, flimkien mal-Artikolu 3 tar-Regolament 1/1958 (3), u li din id-Deċiżjoni tiġi adottata u nnotifikata bl-Ingliż.

(6)

Il-Belġju jistma li se jiffaċċja problema ta’ adegwatezza tal-provvista tal-elettriku ġenerata mill-2025, li fil-biċċa l-kbira tirriżulta mid-deċiżjoni tiegħu li jelimina gradwalment il-kapaċità nukleari kollha matul il-perjodu 2022-2025 u mid-dekummissjonar tal-kapaċitajiet ta’ ġenerazzjoni termali fil-Belġju u fil-pajjiżi ġirien tiegħu.

(7)

Għalhekk, l-objettiv tal-miżura huwa li tiżgura li jkun hemm kapaċità suffiċjenti għall-produzzjoni tal-elettriku u li tali produzzjoni tissodisfa d-domanda mistennija tal-elettriku.

(8)

Skont is-CRM, il-benefiċjarji jintgħażlu permezz ta’ proċess kompetittiv ta’ offerti u jiġu remunerati għad-disponibbiltà tagħhom. L-appoġġ jieħu l-forma ta’ ħlas tal-kapaċità għad-durata tal-ftehim dwar il-kapaċità. Bi skambju ma’ dan, l-offerenti rebbieħa jagħtu d-disponibbiltà tagħhom biex jissodisfaw id-domanda tal-operatur tas-sistema ta’ trażmissjoni (“TSO”) matul avvenimenti ta’ stress li jistgħu jseħħu.

(9)

Il-Belġju stabbilixxa l-objettivi nazzjonali tiegħu fir-rigward tad-dekarbonizzazzjoni fil-Pjan Nazzjonali għall-Enerġija u l-Klima (“NECP”) tiegħu (4). Abbażi ta’ dan l-NECP, is-sehem tas-sorsi tal-enerġija rinnovabbli fil-konsum tal-elettriku Belġjan huwa ppjanat li jiżdied minn 17 % fl-2017 sa mill-inqas 40,4 % fl-2030. L-ilħuq ta’ dawn l-objettivi se jkun jeħtieġ l-integrazzjoni ta’ sorsi ta’ enerġija rinnovabbli (“RES”) sinifikanti, bħar-riħ u x-xemx, li l-karatteristika intermittenti tagħhom tista’ toħloq sfida għall-adegwatezza u s-sigurtà tal-provvista.

(10)

Għalkemm l-iżvilupp tar-RES ma huwiex l-objettiv primarju tiegħu, it-tfassil tas-CRM iħaddan il-miri ambizzjużi biex jiġu introdotti aktar ir-RES fit-taħlita tal-enerġija Belġjana u jaġixxi bħala komplement għall-iżvilupp ulterjuri ta’ RES intermittenti ġodda.

(11)

Il-bażi ġuridika tal-miżura hija l-Att dwar l-Elettriku tad-29 ta’ April 1999 dwar l-organizzazzjoni tas-suq tal-elettriku Belġjan (“l-Att dwar l-Elettriku”), li ġie mmodifikat mil-liġijiet (5) ippubblikati fis-16 ta’ Mejju 2019 u fid-19 ta’ Marzu 2021 fil-Gazzetta Uffiċjali Belġjana.

(12)

Barra minn hekk, id-Digrieti Amministrattivi (6) u r-Regoli dwar il-Funzjonament tas-CRM Belġjan (7) tħejjew biex jelaboraw aktar il-modalitajiet tas-CRM:

(13)

F’Awwissu 2020, Elia, it-TSO Belġjan, wettaq konsultazzjoni pubblika dwar ir-Regoli dwar il-Funzjonament tas-CRM Belġjan (13).

(14)

L-objettiv primarju tas-CRM propost huwa li tiġi żgurata s-sigurtà tal-provvista, kif definita fi standard ta’ affidabbiltà.

(15)

Kif innotifikat fl-2019, il-kriterji tal-affidabbiltà fil-Belġju ġew definiti minn kriterju ta’ Aspettattiva ta’ Telf bit-Tagħbija (“LOLE”) f’żewġ partijiet: in-numru antiċipat ta’ sigħat li matulhom mhux se jkun possibbli għar-riżorsi tal-ġenerazzjoni kollha disponibbli għall-grilja elettrika Belġjana li jkopru t-tagħbija u l-ħtieġa għal riżervi operattivi, filwaqt li jitqiesu wkoll ir-rispons għad-domanda, il-ħżin u l-interkonnetturi, ma għandux jaqbeż it-3 sigħat għal sena statistikament normali. Bħala t-tieni kriterju, il-LOLE għandha tibqa’ taħt l-20 siegħa għal sena statistikament anormali (“LOLE95”) (14). Dawn il-valuri kienu stabbiliti wkoll fl-Att dwar l-Elettriku.

(16)

L-istandard tal-affidabbiltà huwa espressjoni tal-istima tal-valur li l-konsumaturi jagħtu biex jevitaw skonnessjonijiet tal-provvista tal-elettriku tagħhom (“VOLL”), u l-kost mistenni ta’ kapaċità ġdida fil-Belġju (“CONE”).

(17)

L-Artikolu 23(6) tar-Regolament (UE) 2019/943 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-5 ta’ Ġunju 2019 dwar is-suq intern tal-elettriku (15) (“ir-Regolament dwar l-Elettriku”) jipprevedi l-istabbiliment ta’ metodoloġija tal-Unjoni għall-kalkolu tal-VOLL, tal-CONE u tal-istandard tal-affidabbiltà.

(18)

Fit-2 ta’ Ottubru 2020, l-Aġenzija għall-Kooperazzjoni tar-Regolaturi tal-Enerġija (“ACER”) approvat il-metodoloġija għall-kalkolu tal-VOLL (“metodoloġija VOLL”), tal-CONE (“metodoloġija CONE”) u tal-istandard tal-affidabbiltà (“metodoloġija RS”). It-tliet metodoloġiji huma kollettivament imsejħa l-“metodoloġija VOLL/CONE/RS” (16).

(19)

Fis-7 ta’ Ġunju 2021, il-Belġju ssottometta l-kalkolu tal-VOLL, tal-CONE u tal-istandard tal-affidabbiltà l-ġodda f’konformità mal-metodoloġija VOLL/CONE/RS.

(20)

Fit-28 ta’ Mejju 2021, ir-regolatur Belġjan għall-enerġija (“CREG”) bagħat lill-Ministru għall-Enerġija l-proposta tiegħu għal standard tal-affidabbiltà għall-Belġju. L-istandard tal-affidabbiltà propost mill-CREG kien ta’ sagħtejn u 43 minuta.

(21)

Fl-opinjoni tiegħu tat-2 ta’ Ġunju 2021, id-Direttorat Ġenerali għall-Enerġija tal-Ekonomija tas-Servizz Pubbliku Federali (“Ekonomija tal-FPS”) irrakkomanda li l-istandard tal-affidabbiltà jiġi arrotondat għal 3 sigħat sabiex tiġi żgurata l-konsistenza mal-istudji preċedenti dwar l-adegwatezza tar-riżorsi nazzjonali u Ewropej, sabiex ikun hemm konformità mal-prattika li l-istandards tal-affidabbiltà jiġu espressi f’sigħat arrotondati bħal fil-pajjiżi ġirien u sabiex jitqies il-fatt li d-defiċit mhux marġinali identifikat għall-Belġju se jimtela b’taħlita ta’ enerġija u mhux b’teknoloġija ta’ referenza unika.

(22)

Skont l-abbozz tad-Digriet Amministrattiv dwar id-determinazzjoni tal-istandard tal-affidabbiltà u l-approvazzjoni tal-valuri għall-kost tal-VOLL u tal-CONE, l-istandard tal-affidabbiltà l-ġdid huwa stabbilit għal 3 sigħat.

(23)

L-abbozz tad-Digriet Amministrattiv japprova wkoll l-istima unika tal-kost tal-VOLL, abbażi tal-valur stabbilit mid-Direttorat Ġenerali għall-Enerġija tal-Ekonomija tal-FPS flimkien mal-Uffiċċju tal-Ippjanar, u l-CONE abbażi tat-teknoloġija tad-DSR (17).

(24)

Il-VOLL se jiġi stabbilit għal EUR 16 033/MWh u l-CONE għal EUR 45/kW/sena.

(25)

Il-VOLL ġie kkalkolat bl-użu ta’ metodu ta’ triangolazzjoni li kkunsidra l-funzjoni tal-produzzjoni u stħarriġ dwar ir-rieda li tħallas imwettaq mill-CREG. Skont l-awtoritajiet Belġjani, l-istħarriġ imwettaq mill-CREG ma kienx robust minħabba li, fost l-oħrajn, ix-xenarju uniku propost (f’temperatura ta’ inqas minn +5 °C) ma kienx rappreżentattiv għall-biċċa l-kbira tax-xenarji ta’ skarsezza. Għalhekk, il-piż li tqiegħed fuq ir-riżultati tal-istħarriġ biex jiġi stmat il-VOLL kien limitat.

(26)

Skont l-Att dwar l-Elettriku, il-kalkoli rilevanti għas-CRM se jitwettqu abbażi tal-istandard tal-affidabbiltà fis-seħħ fil-15 ta’ Settembru tas-sena ta’ qabel l-irkant.

(27)

Fid-dawl tal-iskeda ta’ żmien stretta, il-Belġju kkalkula l-volum li għandu jiġi akkwistat fl-irkantijiet Y-4 u Y-1, ippjanati għal Ottubru 2021 u 2024 rispettivament, abbażi tal-istandard tal-affidabbiltà l-antik soġġett għall-impenn li jiġu aġġustati l-volumi, jekk meħtieġ, jekk l-istandard tal-affidabbiltà l-ġdid u l-valutazzjoni tal-adegwatezza juru ħtieġa sinifikanti ta’ kapaċità aktar baxxa.

(28)

Il-Belġju impenja ruħu wkoll li jaġġorna l-VOLL abbażi ta’ stħarriġ ġdid rigward ir-rieda li jħallas, f’konformità mal-metodoloġija CONE/VOLL/RS u, jekk ikun meħtieġ, jistabbilixxi standard tal-affidabbiltà ġdid qabel Settembru 2022, bil-ħsieb li juża l-istandard tal-affidabbiltà l-ġdid biex jiddetermina l-volum li għandu jiġi akkwistat l-aktar tard għall-irkant tal-2023.

(29)

Skont l-awtoritajiet Belġjani, il-Belġju se jkun iffaċċjat bi problema ta’ adegwatezza mill-2025, li tirriżulta b’mod predominanti mit-tneħħija gradwali nukleari li hija ppjanata bejn l-2022 u l-2025, imsaħħa bid-dekummissjonar tal-kapaċitajiet ta’ ġenerazzjoni termali fil-pajjiżi ġirien. Il-problema ta’ adegwatezza ġiet stabbilita permezz ta’ studju nazzjonali dwar l-adegwatezza tar-riżorsi li jassumi diversi xenarji.

(30)

L-istudju nazzjonali dwar l-adegwatezza li jkopri l-perjodu bejn l-2020 u l-2030, ippubblikat mill-operatur Belġjan tas-sistema ta’ trażmissjoni Elia f’Ġunju 2019 (“l-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2019”) (18), identifika ħtieġa sistematika għal kapaċità ġdida ta’ mill-inqas 3,9 GW fix-xenarju ta’ Probabbiltà Baxxa b’Impatt Għoli (HiLo) (EU-HiLo), sax-xitwa tal-2025-2026. Dan ix-xenarju jqis l-elettriku importat u jassumi li diversi unitajiet nukleari Franċiżi jistgħu ma jkunux disponibbli (minbarra n-nuqqas ta’ disponibbiltà “normali”). L-istess xenarju ntuża fil-qafas tal-evalwazzjoni tal-volum ta’ riżerva strateġika (19). Ix-xenarju tal-każ bażi tal-UE (20) juri nuqqas ta’ 2,4 GW jekk tinżamm il-kapaċità termali eżistenti fis-sistema (ara l-illustrazzjoni 4-18 tal-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2019).

(31)

Ir-riżultati tal-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2019 juru, għax-xenarju EU-HiLo li, mingħajr intervent, il-LOLE se tkun għolja daqs 10,5 sigħat fl-2025, u b’hekk taqbeż b’mod sinifikanti l-istandard tal-affidabbiltà nazzjonali f’termini ta’ sigurtà tal-provvista. L-indikatur LOLE95 saħansitra jiżdied għal 84 siegħa. It-tabella li ġejja turi r-riżultati tal-LOLE, kif involuti fl-istudju nazzjonali dwar l-adegwatezza għax-xenarji tal-EU-HiLo u tal-każ bażi tal-UE:

Tabella 1

Ir-riżultati tal-LOLE għall-Belġju fl-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà

Sors: Studju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2019

(32)

Fil-11 ta’ Lulju 2019, il-CREG ippubblika analiżi tal-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2019 (21). F’din l-analiżi, fost l-oħrajn, il-CREG qajjem dubji dwar l-użu tax-xenarju EU-HiLo bħala x-xenarju ewlieni. Skont il-CREG, jenħtieġ li tittejjeb il-metodoloġija għall-evalwazzjoni tal-profittabbiltà tal-kapaċità eżistenti u ġdida u jenħtieġ li jitqiesu r-riżervi ta’ bbilanċjar kollha disponibbli fil-Belġju u barra l-pajjiż.

(33)

F’Novembru 2019, in-Network Ewropew tal-Operaturi tas-Sistema ta’ Trażmissjoni għall-Elettriku (“ENTSO-E”) ħareġ it-Tbassir tal-Adegwatezza ta’ Nofs it-Terminu tal-2019 (“MAF 2019”) (22) li juri r-riżultati li ġejjin għall-Belġju fl-2025:

Tabella 2

Il-livelli tal-LOLE għall-Belġju fl-MAF 2019

Sors: “Mid-term Adequacy Forecast - 2019” tal-ENTSO-E

(34)

Madankollu, skont il-Belġju, il-MAF 2019 tal-ENTSO-E ma jippreżentax ir-riżultati tal-LOLE għall-Belġju b’mod akkurat biżżejjed, minħabba li jassumi d-disponibbiltà ta’ 2,5 GW addizzjonali (24), li fil-fatt ma hijiex garantita.

(35)

Fir-rapport finali tiegħu ta’ April 2020 (25), il-Forum tal-Enerġija Pentalaterali (26) (“PLEF”) ippreżenta r-riżultati li ġejjin għall-Belġju fl-2025:

Tabella 3

Il-livelli tal-LOLE għall-Belġju fil-Valutazzjoni tal-Adegwatezza Ġenerali tal-PLEF 2020

Sors: “Valutazzjoni tal-Adegwatezza tal-Provvista Ġenerata - April 2020 – Rapport finali” tal-Forum tal-Enerġija Pentalaterali

(36)

F’Novembru 2020, l-ENTSO-E ħareġ l-MAF 2020. Għax-xenarju ta’ każ bażi tal-2025, ir-riżultati tal-MAF 2020 juru LOLE medja ta’ 0,4 sigħat, li għalhekk tissodisfa l-kriterju tal-adegwatezza legali għall-Belġju ta’ LOLE ta’ 3 sigħat.

(37)

Madankollu, fil-kummenti tal-pajjiżi annessi mal-MAF 2020, il-Belġju indika li: “Hemm ammont sinifikanti ta’ kapaċità “mibnija ġdida” preżunta fl-MAF 2020 imqassma fuq sett kbir ta’ pajjiżi. Jenħtieġ li jiġi nnotat li b’mod ġenerali ma hemm l-ebda ċertezza li dawn il-kapaċitajiet fl-aħħar mill-aħħar se jimmaterjalizzaw fl-2025,b’hekk dawn is-suppożizzjonijiet u r-riżultati wara dawk kif ippreżentati fl-MAF 2020 jenħtieġ li jiġu interpretati bir-reqqa. Barra minn hekk, il-Belġju ilu għal bosta snin parti mir-reġjun fejn l-Akkoppjament tas-Swieq Abbażi tal-Flussi diġà ġie implimentat. Billi ġie żviluppat u implimentat mudell ta’ simulazzjoni abbażi tal-flussi minn Elia, eż. fl-istudju ta’ Elia tal-2019 u li ntuża wkoll fl-istudju tal-PLEF GAA 2020, tali approċċ għadu mhux qed jintuża fl-istudju preżenti tal-MAF 2020”.

(38)

Fin-notifika tagħhom, l-awtoritajiet Belġjani indikaw li l-metodoloġija u d-data huma allinjati fil-livell Ewropew sabiex l-istudju tal-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2019 ikun konformi mal-MAF 2019.

(39)

Skont l-Artikolu 23(3) tar-Regolament dwar l-Elettriku, jenħtieġ li l-ENTSO-E jiżviluppa metodoloġija li għandha tintuża għall-valutazzjoni Ewropea tal-adegwatezza tar-riżorsi (“ERAA”) u għal kwalunkwe valutazzjoni nazzjonali tal-adegwatezza tar-riżorsi (“NRAA”) (ara l-Artikolu 24 tar-Regolament dwar l-Elettriku). Jenħtieġ li din il-metodoloġija tiġi approvata mill-ACER.

(40)

Fit-2 ta’ Ottubru 2020, l-ACER approvat il-metodoloġija għall-valutazzjoni Ewropea tal-adegwatezza tar-riżorsi (“il-metodoloġija tal-ERAA”) (30).

(41)

Fit-30 ta’ Ġunju 2021, Elia ppubblika studju ġdid dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà għall-perjodu 2022-2032 (“l-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2021”).

(42)

F’konformità mal-metodoloġija tal-ERAA, Elia integra l-elementi tal-metodoloġija tal-ERAA deskritti hawn taħt fil-qafas tal-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2021:

(43)

L-awtoritajiet Belġjani sostnew li r-rekwiżiti metodoloġiċi ewlenin stipulati fil-metodoloġija tal-ERAA ġew implimentati f’dan l-istudju.

(44)

Abbażi tar-Regolament dwar l-Elettriku, l-NRAA jrid ikun fiha x-xenarji ċentrali ta’ referenza. Dawk ix-xenarji għandhom jinkludu, fost l-oħrajn, valutazzjoni tal-vijabbiltà ekonomika tal-assi ta’ ġenerazzjoni. Il-metodoloġija tal-ERAA tispeċifika wkoll li għandhom jiġu definiti żewġ xenarji ċentrali ta’ referenza, wieħed b’mekkaniżmi ta’ kapaċità madwar l-Ewropa u l-ieħor mingħajr tali mekkaniżmi ta’ kapaċità.

(45)

Konsegwentement, fl-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2021 ġew esplorati żewġ xenarji ċentrali:

(46)

L-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2021 iqis il-kontribut tar-riżorsi kollha, inklużi l-possibbiltajiet eżistenti u futuri għall-ġenerazzjoni, il-ħżin tal-enerġija, l-integrazzjoni settorjali, ir-rispons għad-domanda, u l-importazzjoni u l-esportazzjoni u l-kontribut tagħhom għall-operat flessibbli tas-sistema.

(47)

L-awtoritajiet Belġjani sostnew li l-immudellar tal-prezzijiet massimi tal-ikklerjar imwettaq fl-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2021 iqis id-dispożizzjonijiet legali kollha disponibbli, bħal-limitu tal-prezz massimu applikabbli bħalissa, ir-regola ta’ 60 % (31) kif stabbilita fir-Regolament tal-Kummissjoni (UE) 2015/1222 tal-24 ta’ Lulju 2015 li jistabbilixxi linja gwida dwar l-allokazzjoni tal-kapaċità u l-ġestjoni tal-konġestjoni (32), u d-Deċiżjoni Nru 04/2017 tal-ACER tal-14 ta’ Novembru 2017.

(48)

L-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2021 jimmudella ż-żieda awtomatika tal-prezz massimu tal-ikklerjar mill-2025 ’il quddiem. Skont l-awtoritajiet Belġjani, huwa l-aktar probabbli li ma sseħħ l-ebda LOLE qabel l-2025, u għalhekk ma hija mmudellata l-ebda żieda massima fil-prezz tal-ikklerjar qabel l-2025. Madankollu, anki kieku kellhom iseħħu żidiet fil-limitu tal-prezzijiet, skont l-awtoritajiet Belġjani, l-immudellar juri li r-riżultati tal-valutazzjoni tal-vijabbiltà ekonomika għall-2025 ma jinbidlux (ara l-illustrazzjoni 3-72 tal-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2021). Il-Belġju impenja ruħu li jiżgura li l-istudju l-ġdid dwar l-adegwatezza, li għandu jiġi ppubblikat sa Ġunju 2023, iqis bis-sħiħ il-metodoloġija għaż-żidiet dinamiċi fil-prezzijiet mill-bidu tal-perjodu ta’ żmien tas-simulazzjoni ’l quddiem.

(49)

Skont l-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2021, mill-2025, ladarba titlesta l-eliminazzjoni gradwali nukleari, il-Belġju se jiffaċċja ħtieġa strutturali għal kapaċità ġdida. Din il-ħtieġa tammonta għal 2 GW fl-2025 fix-xenarju ċentrali ta’ “BAŻI tal-UE”, u tiżdied gradwalment għal 3,9 GW sal-2032. Iż-żieda fil-ħtieġa hija marbuta maż-żieda mistennija fil-konsum tal-elettriku u mal-importazzjonijiet imnaqqsa matul perjodi ta’ skarsezza fil-Belġju.

(50)

L-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2021 jistabbilixxi li sehem żgħir ħafna biss tal-kapaċità l-ġdida se jkun vijabbli permezz tas-suq tal-enerġija biss sal-2025.

(51)

Konsegwentement, l-awtoritajiet Belġjani jqisu li, mingħajr azzjoni, huwa identifikat tħassib dwar l-adegwatezza tar-riżorsi fil-Belġju mill-2025 ’il quddiem.

(52)

L-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2021 jirrappreżenta l-aħħar u l-aħjar fehma tal-ħtieġa għas-CRM.

(53)

Il-Belġju identifika għadd ta’ fallimenti tas-suq li jxekklu suq tal-elettriku li jiffunzjona tajjeb, sigur, affordabbli u sostenibbli.

(54)

L-ewwel falliment tas-suq ġej minn fatturi differenti li jipprevjenu sinjali effiċjenti tal-prezzijiet u l-fatt li l-prezzijiet tal-enerġija ma jitħallewx jogħlew għal VOLL u imperfezzjonijiet oħrajn tad-disinn tas-suq.

(55)

Il-kombinament ta’ dawn il-fallimenti tas-suq u l-azzjoni regolatorja assoċjata jistgħu jkollhom it-tendenza li “jrażżnu” s-sinjali tal-prezzijiet fis-swieq tal-elettriku sabiex il-prezzijiet jonqsu milli jiżdiedu għal livell “effiċjenti” fi żminijiet ta’ skarsezza. Dan iwassal għal nuqqas kroniku ta’ dħul għall-operaturi tal-impjanti u għall-operaturi tar-rispons għad-domanda, b’tali mod li tiġi affettwata l-kapaċità li jirkupraw il-kostijiet fissi u varjabbli tagħhom, ġeneralment imsejħa l-“flus mitlufa”, li jipprevjeni lill-forzi tas-suq milli jiksbu l-livell meħtieġ ta’ adegwatezza.

(56)

Fit-teorija, in-nuqqas ta’ kapaċità tal-konsumaturi li jagħżlu l-livell mixtieq ta’ affidabbiltà tagħhom jista’ jiġi indirizzat f’suq tal-enerġija biss billi l-prezzijiet jitħallew jogħlew għal livell regolatorju li jirrifletti l-prezz li bih il-konsumaturi ma jkunux aktar lesti li jħallsu għall-enerġija u li jippermetti lill-ġeneraturi jirċievu kirjiet ta’ skarsezza. Madankollu, bħala konsegwenza ta’ rispons għal domanda baxxa, huwa diffiċli li jiġi kopert il-VOLL attwali u ż-żidiet fil-prezzijiet qed jiffaċċjaw kwistjonijiet ta’ aċċettabbiltà politika.

(57)

Skont l-awtoritajiet Belġjani, it-tieni falliment tas-suq jirriżulta mill-averżjoni għar-riskju tal-investituri f’kuntest ta’ volatilità akbar u inċertezza regolatorja għolja. Il-penetrazzjoni dejjem tikber ta’ sorsi ta’ enerġija rinnovabbli intermittenti tagħmel il-prezzijiet aktar volatili u żżid l-inċertezza dwar il-possibbiltà li t-teknoloġiji konvenzjonali jirkupraw il-kostijiet fissi tagħhom fis-suq tal-elettriku. Skont il-Belġju, varjazzjonijiet żgħar fil-kundizzjonijiet relatati mal-livell tal-introduzzjoni tar-RES, eż. miri fir-rigward tal-enerġija mix-xemx, l-enerġija mir-riħ fuq l-art u l-enerġija eolika lil hinn mill-kosta, jista’ jkollhom impatt sinifikanti fuq id-dħul mit-teknoloġiji ta’ ġenerazzjoni konvenzjonali. Il-problema tal-“flus mitlufa” qed issir aktar severa hekk kif tiżdied il-kapaċità intermittenti. B’riżultat ta’ dan, skont l-awtoritajiet Belġjani, dan iżid ir-riskju ekonomiku assoċjat mal-investimenti f’teknoloġiji ta’ ġenerazzjoni konvenzjonali flessibbli. Barra minn hekk, skont il-Belġju, il-prezzijiet tal-enerġija ġeneralment ma jipprevedux perjodu ta’ ħħeġġjar bil-quddiem ta’ aktar minn tliet snin, li huwa qasir biex jinbena każ ta’ investiment għall-investituri. Minbarra dan, skont l-awtoritajiet Belġjani, minkejja li s-swieq forward jistgħu jakkomodaw bidliet inkrementali fil-provvista u fid-domanda, dawn ma jkunux jistgħu jipprovdu ħeġġ f’każ ta’ xokk strutturali importanti, bħall-eliminazzjoni gradwali nukleari ppjanata fil-Belġju.

(58)

It-tielet, l-affidabbiltà tas-sistemi tal-elettriku għandha ċerti karatteristiċi ta’ ben pubbliku. Dan minħabba li l-investimenti għal livell ogħla ta’ sigurtà tal-provvista jkunu ta’ benefiċċju għal kulħadd, filwaqt li, kif ġie spjegat qabel, ma huwiex possibbli għall-biċċa l-kbira tal-konsumaturi finali individwali li jiġu skonnettjati b’mod selettiv mill-operatur tas-sistema abbażi tar-rieda tagħhom li jħallsu. B’hekk, il-ġeneraturi x’aktarx li jkollhom inċentivi subottimali biex jinvestu fil-kapaċità tal-ġenerazzjoni, li għalhekk fl-aħħar mill-aħħar iwasslu livelli subottimali ta’ affidabbiltà tas-sistema.

(59)

Skont l-awtoritajiet Belġjani, dawn il-kwistjonijiet jieħdu forma partikolari fil-Belġju, sa fejn huwa suq relattivament żgħir u interkonness ħafna u, b’hekk, huwa affettwat ukoll minn riskji ta’ provvista simili minn swieq tal-elettriku ġirien. Għalhekk, skont l-awtoritajiet Belġjani, l-adegwatezza tal-Belġju hija fil-biċċa l-kbira influwenzata mis-sitwazzjoni fis-swieq tal-elettriku ġirien.

(60)

Fl-2018, il-Kummissjoni approvat riżerva strateġika għall-Belġju sal-31 ta’ Marzu 2022 (33). L-objettiv tar-riżerva strateġika huwa li tissodisfa d-domanda massima matul il-perjodi tax-xitwa meta s-suq jonqos milli jagħmel dan, billi żżomm xi kapaċità eżistenti ta' ġenerazzjoni u rispons għad-domanda barra mis-suq bħala riżerva li għandha tiġi attivata biss meta r-riżorsi ta’ bbilanċjar jiġu eżawriti.

(61)

Fil-25 ta’ Novembru 2019, il-Kummissjoni rċeviet pjan ta’ implimentazzjoni (34) mill-Ministeru għall-Enerġija Belġjan mħejji skont l-Artikolu 20(3) tar-Regolament dwar l-Elettriku, li jirrikjedi li l-Istati Membri bi tħassib dwar l-adegwatezza jistabbilixxu miżuri biex jeliminaw id-distorsjonijiet regolatorji jew il-fallimenti tas-suq fis-swieq tagħhom fi pjan ta’ implimentazzjoni. Wara konsultazzjoni pubblika, fit-30 ta’ April 2020, il-Kummissjoni adottat opinjoni dwar il-pjan ta’ implimentazzjoni tal-Belġju, skont l-Artikolu 20(5) tar-Regolament dwar l-Elettriku (35). Il-Belġju adotta u ssottometta verżjoni finali tal-pjan ta’ implimentazzjoni tiegħu lill-Kummissjoni (36).

(62)

Fir-rigward tas-swieq tal-ibbilanċjar, il-Belġju introduċa l-hekk imsejjaħ “komponent alfa” fil-mekkaniżmu tal-ipprezzar tal-iżbilanċ tiegħu. Dan jikkostitwixxi komponent addizzjonali tal-prezz tal-iżbilanċ stabbilit fuq il-Partijiet Responsabbli mill-Bilanċ (“BRPs”) biex iżidu s-sinjal tal-prezz f’ħin reali meta jiżdied l-iżbilanċ fis-sistema taż-żona ta’ kontroll Belġjana. Fl-Opinjoni tagħha, il-Kummissjoni stiednet lill-Belġju jikkunsidra jekk il-funzjoni tal-ipprezzar tal-iskarsezza jenħtieġx li tapplika mhux biss għall-BRPs, iżda wkoll għall-fornituri tas-servizzi tal-ibbilanċjar (“BSPs”). Dan jista’ jappoġġa s-sigurtà tal-provvista billi jiżgura li l-BRPs u l-BSPs jiffaċċjaw l-istess prezz għall-enerġija prodotta/ikkonsmata, billi d-divrenzjar tal-prezzijiet jista’ jirriżulta f’arbitraġġ ineffiċjenti mill-atturi tas-suq. Il-Kummissjoni tqis ukoll li l-funzjoni tal-ipprezzar tal-iskarsezza jenħtieġ li tiġi attivata mill-iskarsezza tar-riżervi fis-sistema u jenħtieġ li tiġi kkalibrata biex jiżdiedu l-prezzijiet tal-enerġija tal-ibbilanċjar għall-VOLL meta s-sistema tispiċċa mingħajr riżervi. Il-Kummissjoni stiednet lill-Belġju biex jikkunsidra li jemenda l-iskema tal-ipprezzar tal-iskarsezza tiegħu kif xieraq sa mhux aktar tard mill-1 ta’ Jannar 2022. Barra minn hekk, il-Belġju qed jimplimenta nettjar tal-iżbilanċi, kif ukoll qed jipprepara biex jissieħeb mal-pjattaformi tal-ibbilanċjar tal-UE għal aFRR (Riżervi għar-Restawr tal-Frekwenza awtomatiċi) u mFRR (Riżervi għar-Restawr tal-Frekwenza manwali) li huma mistennija li jkunu fis-seħħ sal-aħħar tal-2021 u l-2022, rispettivament. Minbarra dan, il-Belġju impenja ruħu għal dan li ġej fir-rigward tal-akkwist ta’ servizzi ta’ bbilanċjar u anċillari:

(63)

Fir-rapport annwali, sottomess mill-Belġju f’Lulju 2021, huwa kkonfermat li dawn l-azzjonijiet sadanittant seħħew.

(64)

Fil-Belġju, ir-rispons min-naħa tad-domanda huwa eliġibbli li jipparteċipa fis-swieq tal-elettriku bl-ingrossa (inklużi s-suq ta’ ġurnata bil-quddiem u dak tal-istess ġurnata), kif ukoll fis-suq tal-ibbilanċjar u jiġi ttrattat b’mod simili bħal parteċipanti oħrajn fis-suq u fornituri tas-servizzi tal-ibbilanċjar. Ir-rispons min-naħa tad-domanda jista’ jiġi rrappreżentat jew individwalment jew permezz ta’ aggregaturi. Sabiex ikompli jiffaċilita r-rispons min-naħa tad-domanda, il-Belġju impenja ruħu fil-pjan ta’ implimentazzjoni tiegħu (sottomess fl-2019) għal introduzzjoni ta’ arloġġi intelliġenti li se jkunu differenti għal kull wieħed mir-reġjuni tiegħu:

(65)

Fl-2020, il-Belġju kellu rata ta’ interkonnessjoni tal-elettriku ta’ 21 %. Bil-proġetti diġà ppjanati (ara l-Pjan ta’ Żvilupp Federali 2020-2030 (38)), ir-rata ta’ interkonnessjoni tal-elettriku tal-Belġju se tilħaq madwar 30 % sal-2030 (39). Ir-rinforzi li ġejjin tan-network Belġjan saru operattivi reċentement jew se jsiru operattivi fis-snin li ġejjin:

(66)

Is-CRM se jkun miftuħ għall-kapaċitajiet kollha li jistgħu jikkontribwixxu għall-adegwatezza tar-riżorsi, għall-kapaċità kemm eżistenti kif ukoll ġdida, għall-ħżin u għar-rispons għad-domanda. Se tkun permessa aggregazzjoni tal-kapaċità, inkluż minn teknoloġiji differenti.

(67)

Se tkun permessa wkoll il-parteċipazzjoni tal-kapaċità barranija. Ir-regoli huma deskritti aktar fit-taqsima 2.10.

(68)

Il-benefiċjarji tas-CRM se jkunu l-fornituri tal-kapaċità magħżula fil-proċess kompetittiv ta’ offerti.

(69)

Il-limitu minimu għall-parteċipazzjoni ġie stabbilit għal 1 MW, b’mod partikolari għar-raġunijiet li ġejjin:

(70)

Id-Digriet Amministrattiv dwar il-kriterji ta’ eliġibbiltà relatati mal-appoġġ kumulattiv u mal-limitu minimu ta’ parteċipazzjoni jipprevedi li jiġi evalwat il-livell tal-limitu minimu ta’ parteċipazzjoni matul il-ħajja tas-CRM, mill-inqas kull ħames snin.

(71)

Ir-regoli ta’ aggregazzjoni jippermettu l-parteċipazzjoni ta’ fornituri ta’ kapaċità iżgħar li ma jissodisfawx ir-rekwiżit ta’ limitu minimu.

(72)

Bosta fornituri ta’ kapaċità jistgħu jagħżlu li jaggregaw f’unità waħda tas-suq tal-kapaċità ta’ minimu ta’ 1 MW mingħajr limitazzjoni ta’ daqs massimu. L-unika limitazzjoni hija li l-punti ta’ kunsinna li għalihom japplikaw il-programmi ta’ kuljum tas-swieq tal-enerġija (tipikament il-punti ta’ kunsinna tal-lum b’daqs ta’ aktar minn 25 MW) ma jistgħux ikunu parti minn portafoll aggregat. L-aggregazzjoni hija permessa fit-teknoloġiji kollha. Barra minn hekk, ir-riallokazzjoni ta’ komponenti f’unità tas-suq tal-kapaċità (‘capacity market unit’ - “CMU”) aggregata hija permessa li żżid il-flessibbiltà lejn l-aggregaturi u li tinkoraġġixxi l-parteċipazzjoni tagħhom fil-proċess tal-irkant.

(73)

Ir-regoli ta’ aggregazzjoni se jiġu riveduti u mmodifikati perjodikament jekk jitqies meħtieġ mill-awtoritajiet Belġjani, sabiex jiġi żgurat li r-regoli ta’ aggregazzjoni ma jikkostitwixxux ostaklu għall-parteċipazzjoni fl-irkant.

(74)

Hija prevista kategorija speċifika ta’ “kapaċità mhux ipprovata” fil-mekkaniżmu. Din hija definita bħala kapaċità, li, fil-bidu tal-proċess ta’ prekwalifikazzjoni ta’ Y-4, ma tistax tiġi assoċjata ma’ punt ta’ kunsinna u, għalhekk, ma tistax tirrispetta r-rekwiżiti ta’ prekwalifikazzjoni tal-punt ta’ kunsinna. Il-kategorija hija miftuħa għat-teknoloġiji kollha u għandha l-għan li trawwem il-parteċipazzjoni ta’ kapaċitajiet li jista’ jkollhom aktar diffikultajiet biex diġà jipprovdu l-livell ta’ maturità standard meħtieġ f’Y-4. Il-kapaċitajiet mhux ipprovati jirrappreżentaw proġetti inqas maturi, eż. meta l-punt ta’ kunsinna jkun għadu mhux magħruf; l-ebda pjan ta’ eżekuzzjoni tal-proġett ma huwa disponibbli u l-proġett jimmatura aktar biss matul il-perjodu ta’ qabel it-twettiq. L-awtoritajiet Belġjani spjegaw li l-kunċett ta’ “kapaċità mhux ipprovata” ġie introdott fuq talba tas-suq u jista’ jkun partikolarment ta’ użu għall-aggregaturi/fornituri tad-DSR, li jikkunsidraw li jistgħu jsibu tali kapaċità matul il-perjodu ta’ qabel it-twettiq, iżda, pereżempju, għad iridu jiffinalizzaw il-ftehimiet mas-siti tad-domanda/qed jikkunsidraw bosta prospetti. Kapaċità mhux ipprovata jenħtieġ li tiġi offruta biss f’irkant Y-4. Din il-kategorija tista’ tiġi assenjata biss il-kategorija ta’ kapaċità standard ta’ kuntratt ta’ sena (ara l-premessi (138) u (145)).

(75)

Sabiex jiġi limitat ir-riskju għas-sigurtà tas-sistema permezz ta’ dipendenza fuq proġetti inqas maturi, il-kapaċità ġenerali li għandha tiġi aċċettata f’din il-kategorija hija limitata għal 200 MW għall-ewwel irkant. L-Att dwar l-Elettriku jipprevedi li tittieħed deċiżjoni dwar din il-kapaċità globali massima għal kull irkant. Il-limitu jista’ jevolvi aktar maż-żmien abbażi ta’ ritorn pożittiv ta’ esperjenza.

(76)

Is-CRM huwa miftuħ għad-detenturi ta’ kapaċità kollha skont ir-rata ta’ disponibbiltà tagħhom u l-kontribut tagħhom għall-objettiv tal-adegwatezza tar-riżorsi. Tabilħaqq, is-CMUs ma humiex mistennija li jkunu disponibbli 100 % tal-ħin f’100 % tal-potenza ta’ referenza tagħhom minħabba, pereżempju, il-kundizzjonijiet tat-temp, iċ-ċikli ta’ manutenzjoni, ħsarat.

(77)

Għal din ir-raġuni, jiġi kkalkolat fattur ta’ deklassifikazzjoni għal kull teknoloġija sabiex jiġu vvalutati l-affidabbiltà tagħha u l-kontribut tagħha għas-sigurtà tal-provvista matul mumenti li huma partikolarment rilevanti minn perspettiva ta’ adegwatezza (l-hekk imsejħa “sigħat ta’ skarsezza simulati”). Għalhekk, id-detenturi ta’ kapaċità jistgħu jipparteċipaw biss fl-irkant u, b’hekk, huma eliġibbli biss għal kuntratti ta’ kapaċità sal-kapaċità deklassifikata tagħhom (41).

(78)

Il-metodoloġija li tintuża biex jiġu kkalkolati dawn il-parametri ta’ deklassifikazzjoni tvarja skont it-teknoloġija u hija speċifikata aktar fid-dettall fid-Digriet Amministrattiv, li jistabbilixxi l-metodoloġija għall-parametri tal-kalkolu tal-kapaċità u tal-irkant. Hija se tiddependi fuq il-kategorija ta’ kapaċità:

(79)

Fl-4 ta’ Mejju 2021, il-Belġju pprovda fatturi aġġornati ta’ deklassifikazzjoni murija fit-tabella ta’ hawn taħt:

Tabella 4

Fatturi ta’ deklassifikazzjoni

Sors: Notifika (42)

(80)

Ir-regoli ta’ deklassifikazzjoni jistgħu jiġu riveduti kull sena u mmodifikati jekk ikun meħtieġ. B’mod partikolari, it-TSO se jikkonsulta l-lista ta’ teknoloġiji attwali eżistenti fis-suq. Jekk jiġi riċevut feedback li hemm tip ġdid ta’ teknoloġija nieqes fil-lista, dan xorta jista’ jitqies matul il-kalibrazzjoni annwali tal-fatturi ta’ deklassifikazzjoni. B’hekk, jekk ikun meħtieġ, il-fatturi ta’ deklassifikazzjoni u t-teknoloġiji se jiġu aġġornati kull sena u riveduti.

(81)

Fir-rigward tal-parteċipazzjoni transfruntiera, il-kapaċità massima ta’ dħul disponibbli għall-parteċipazzjoni ta’ kapaċità barranija indiretta f’żona ta’ kontroll għandha tiġi definita mill-operatur tas-sistema għal kull żona tas-suq konnessa b’mod elettriku direttament maż-żona ta’ kontroll Belġjana, f’konformità mal-Artikolu 26 tar-Regolament dwar l-Elettriku.

(82)

Sakemm jiġu adottati l-istrateġiji, il-proposti jew id-deċiżjonijiet rilevanti li jimplimentaw l-Artikolu 26 tar-Regolament dwar l-Elettriku, il-kontribut ta’ kull żona tas-suq konnessa direttament mal-Belġju jiġi ddeterminat mill-kontribut ta’ dawk iż-żoni matul is-sigħat ta’ skarsezza simulati kif deskritt fit-Taqsima 2.10.1.

(83)

Sabiex jiġu ggarantiti kundizzjonijiet ekwivalenti ta’ kompetizzjoni ma’ kapaċitajiet ikkuntrattati oħrajn fl-irkant Y-4, Elia se juża l-fatturi ta’ deklassifikazzjoni magħrufa fil-mument tal-irkant Y-4 bħala parametru ta’ input għall-proċess standard ta’ prekwalifikazzjoni ta’ kapaċitajiet mhux ipprovati (billi l-proċess standard ta’ prekwalifikazzjoni relatat ma’ dawk il-kapaċitajiet jista’ jiġi organizzat sa 24 xahar wara l-irkant Y-4).

(84)

Skont in-notifika, it-TSO se jorganizza l-irkantijiet tas-CRM skont il-livell ta’ riżorsi tal-kapaċità li huma meħtieġa biex jiggarantixxu livell adegwat ta’ adegwatezza tar-riżorsi biex jintlaħaq l-istandard ta’ affidabbiltà.

(85)

Kull sena jsir irkant tal-kapaċità sabiex jitwettaq fi żmien erba’ snin f’“irkant Y-4”. Irkant ieħor ta’ sena bil-quddiem isir fis-sena immedjatament qabel is-sena ta’ twettiq tal-irkant prinċipali (“irkant Y-1”). L-ewwel irkant Y-4 huwa ppjanat li jiġi organizzat fl-2021, filwaqt li l-ewwel irkant Y-1 jenħtieġ li jsir fl-2024.

(86)

F’verżjoni preċedenti tal-Att dwar l-Elettriku, il-paragrafu 2 tal-Artikolu 7 undecies stabbilixxa li l-metodoloġija li tiddefinixxi l-parametri li jiddeterminaw il-kwantità ta’ kapaċità li għandha tiġi akkwistata kienet proposta mit-TSO. Skont ir-Regolament dwar l-Elettriku, li ilu applikabbli mill-1 ta’ Jannar 2020, l-Istat Membru għandu japprova l-volum li għandu jiġi rkantat abbażi ta’ proposta mir-regolatur CREG. Għalhekk, fl-2019, il-kumitat tas-CRM (l-Ekonomija tal-FPS, il-CREG, Elia u l-Kabinett tal-Ministru għall-Enerġija) kien diġà ddeċieda li l-CREG għandu jiżviluppa proposta għall-metodoloġija għall-parametri li jiddeterminaw il-volum li għandu jiġi akkwistat fl-irkantijiet. Il-premessi li ġejjin jagħtu aktar dettalji dwar il-kronoloġija.

(87)

Fit-22 ta’ Novembru 2019, Elia elabora abbozz ta’ proposta ta’ Digriet Amministrattiv għad-determinazzjoni tal-metodoloġija għall-parametri tal-irkant (bħal fatturi ta’ deklassifikazzjoni, prezzijiet tal-eżerċitar u ta’ referenza, limitu massimu tal-prezz intermedju), inkluż il-proċess biex jiġi ddeterminat ix-xenarju li jiddetermina l-kapaċità meħtieġa (43). Fis-6 ta’ Diċembru 2019, il-CREG adotta opinjoni (44) dwar il-proposta ta’ Elia li fiha jispjega b’mod partikolari li l-użu tax-xenarju EU-HiLo biex tiġi ddeterminata l-kapaċità li għandha tinxtara ma huwiex xieraq (45) u mhux konformi mal-Artikolu 24(1) tar-Regolament dwar l-Elettriku.

(88)

Fit-18 ta’ Marzu 2020, il-CREG bagħat abbozz ta’ proposta 2064 għad-determinazzjoni tal-volum ta’ kapaċità li għandu jiġi akkwistat lill-Ministru għall-Enerġija Belġjan. L-abbozz ta’ proposta kien fil-biċċa l-kbira ispirat min-nota (Z) 2024 tal-CREG, li ntbagħtet lill-Ministru fl-20 ta’ Diċembru 2019 wara konsultazzjoni pubblika (46). Il-CREG adotta l-proposta finali fl-24 ta’ Marzu 2020 (47). Il-proposta:

(a)

tiddeduċi restrizzjoni baġitarja li fiha l-kost tas-CRM irid ikun inqas mill-kost għall-konsumatur minħabba l-enerġija mhux ikkunsinnata mistennija (EENS) (48) li tiġi evitata minn CRM. Il-kost tas-CRM huwa l-kost tal-kapaċità mitluba biex tikkonforma mal-istandard ta’ affidabbiltà. Il-kost mistenni tal-enerġija nieqsa huwa l-EENS immultiplikata bir-rieda li jitħallsu l-klijenti li ma jirċevux din l-enerġija b’mod mhux intenzjonat (VOLL). Fil-każ ta’ riskju għas-sigurtà tal-provvista, dan il-VOLL jirrappreżenta l-kost tan-nuqqas ta’ provvista mħabbar minn qabel. Bl-użu tal-valuri tal-VOLL tal-Uffiċċju tal-Ippjanar (49) u ta’ studju mill-ACER (50), il-CREG jiddeduċi r-restrizzjoni baġitarja li ġejja: Sors: CREG “Proposition (E)2064 – 24 mars 2020“

(b)	tiddeduċi l-kurva tad-domanda li ġejja, fejn il-volum fil-mira li għandu jiġi rkantat huwa C-Q (51): Sors: CREG “Proposition (E)2064 – 24 mars 2020“

(89)

Filwaqt li qies ir-riżultati tal-konsultazzjoni pubblika dwar in-nota 2024 tal-CREG, il-Ministeru għall-Enerġija Belġjan ikkonkluda li l-metodoloġija proposta mill-CREG (speċjalment ir-restrizzjoni baġitarja) ma pprovdietx biżżejjed garanziji li l-objettiv tas-CRM li “jiġi żgurat il-livell meħtieġ ta’ sigurtà tal-provvista” se jiġi rrispettat f’konformità mal-kriterji legali.

(90)

Konsegwentement, il-Ministeru għall-Enerġija Belġjan fassal metodu alternattiv li jiddefinixxi l-parametri li jiddeterminaw il-kwantità ta’ kapaċità mixtrija taħt il-mekkaniżmu ta’ kapaċità, filwaqt li qies il-proposta ta’ Elia ta’ Digriet Amministrattiv imsemmi fil-premessa (87) u l-proposta tal-CREG imsemmija fil-premessa (88). Mit-23 ta’ Marzu 2020 sas-27 ta’ Marzu 2020 saret konsultazzjoni pubblika dwar din il-metodoloġija adattata. Skont il-Liġi dwar is-CRM emendata, il-paragrafu 2 adattat tal-Artikolu 7 undecies tal-Att dwar l-Elettriku jistabbilixxi li l-parametri li jiddefinixxu l-ammont ta’ volum li għandu jiġi akkwistat għandhom jiġu definiti f’Digriet Amministrattiv, abbażi ta’ proposta mir-regolatur. Id-Digriet Amministrattiv finali ġie ppubblikat fil-Gazzetta Uffiċjali Belġjana fit-30 ta’ April 2021, wara l-approvazzjoni tal-Liġi dwar is-CRM emendata (52). Il-premessi minn (91) sa (99) jiddeskrivu l-proċess kif previst f’dan id-Digriet Amministrattiv finali.

(91)

Kull sena, l-ammont ta’ kapaċità meħtieġa biex jintlaħaq l-istandard ta’ affidabbiltà f’sena partikolari ta’ kunsinna futura (jiġifieri l-volum fil-mira) se jiġi ddeterminat abbażi ta’ proposta mir-regolatur. Ir-regolatur jagħmel din il-proposta filwaqt li jqis id-data pprovduta mit-TSO, iżda wkoll din id-data tiġi kkalkolata mit-TSO abbażi ta’ xenarju u valuri intermedji li ġew proposti mir-regolatur u li ġew iddeterminati mill-Ministru. Il-volum fil-mira jiġi ddeterminat abbażi tal-istandard tal-affidabbiltà legali, li jikkorrespondi għal ċertu valur tal-LOLE. Xenarju jiġi kkalibrat biex jiġi żgurat li dan il-kriterju jiġi ssodisfat. Ladarba x-xenarju jiġi kkalibrat, titwettaq simulazzjoni tas-suq u din twassal għall-identifikazzjoni tas-sigħat ta’ skarsezza simulati. Il-volum fil-mira mbagħad jiġi kkalkolat bħala s-somma tat-tagħbija medja matul is-sigħat ta’ skarsezza simulati u l-ħtieġa ta’ bbilanċjar, li minnha titnaqqas l-EENS medja matul is-sigħat ta’ skarsezza simulati.

(92)

Ix-xenarju msemmi fil-premessa (91) se jkun wieħed mix-xenarji ta’ referenza ċentrali użati biex jiġi identifikat it-tħassib dwar l-adegwatezza tar-riżorsi, jew mill-aħħar ERAA (53) jew inkella mill-aħħar NRAA (54), u se jiġi aġġornat bl-aktar informazzjoni reċenti disponibbli (55). Il-proċess għall-finalizzazzjoni tal-ammont ta’ kapaċità li għandu jiġi akkwistat jeħtieġ ukoll li jirrispetta l-partijiet rilevanti tar-Regolament dwar l-Elettriku.

(93)

Id-Digriet Amministrattiv jipprovdi l-proċess li ġej sabiex jiġi stabbilit ix-xenarju ta’ referenza. Bħala kontribut għad-deċiżjoni mill-Ministru għall-Enerġija, it-TSO Belġjan se jippubblika rakkomandazzjoni, wara konsultazzjoni pubblika mal-partijiet tas-suq dwar id-data u s-suppożizzjonijiet. B’mod konsekuttiv, ir-regolatur se jagħmel proposta dwar ix-xenarju ta’ referenza, filwaqt li jqis il-metodoloġija kif prevista fid-Digriet Amministrattiv. Fl-aħħar nett, l-Ekonomija tal-FPS se tippubblika parir dwar din il-proposta. Id-deċiżjoni finali tal-għażla tax-xenarju hija r-responsabbiltà tal-Ministru għall-Enerġija.

(94)

Limitu massimu globali tal-irkant jiddetermina r-remunerazzjoni massima li tista’ tiġi riċevuta minn offerta fl-irkant tas-CRM u huwa applikabbli għall-kategoriji kollha ta’ kapaċità. Billi jillimita r-remunerazzjoni massima li tista’ tiġi riċevuta, il-limitu massimu globali tal-irkant jillimita l-possibbiltà ta’ abbuż tas-saħħa fis-suq permezz tas-sottomissjoni ta’ offerti mhux xierqa. Il-limitu massimu globali tal-prezz tal-irkant jiġi kkalkolat bħala l-multiplikazzjoni tal-CONE nett (56) b’fattur X. Il-valur tal-fattur ta’ korrezzjoni X iqis l-inċertezzi relatati mal-istima tal-CONE nett, kemm fil-livell tal-varjabbiltà tal-kost gross ta’ parteċipant ġdid assoċjat ma’ teknoloġiji differenti, kif ukoll fid-determinazzjoni tal-annwalitajiet inframarġinali annwali fis-suq tal-enerġija u d-dħul nett fis-suq għas-servizzi awżiljarji tal-ibbilanċjar. Il-limitu massimu globali tal-prezz tal-irkant għall-ewwel irkant huwa ta’ EUR 75/kW/sena, li huwa ugwali għall-CONE nett immultiplikat b’fattur ta’ korrezzjoni ta’ 1,50 (57).

(95)

Il-kurva tad-domanda għall-irkantijiet Y-4 hija mfassla fuq il-bażi ta’ tliet punti, kif muri fl-Illustrazzjoni hawn taħt:

(96)

Il-kurva tad-domanda għall-irkantijiet Y-1 hija mfassla abbażi tal-istess punti B u Ċ bħal għall-irkantijiet Y-4, iżda l-volum fil-mira jiġi aġġustat sabiex titqies il-kapaċità diġà kkuntrattata fl-irkant Y-4 li tikkorrespondi għall-istess perjodu ta’ kunsinna. Il-punt A jikkorrespondi, f’ordinati, għal-limitu massimu globali tal-prezz tal-irkant u, f’axxissa, għall-volum fil-mira.

(97)

L-awtoritajiet Belġjani jqisu li d-disinn tal-kurvi tad-domanda jirrispetta żewġ prinċipji:

(98)

Skont l-Att dwar l-Elettriku, jeħtieġ li jiġi rriżervat volum minimu ta’ kapaċità għall-irkantijiet Y-1 u li dan jitnaqqas mill-volum fil-mira għall-irkant Y-4. Dan il-volum riżervat għandu jkun mill-inqas daqs il-kapaċità meħtieġa, bħala medja, biex ikopri l-kapaċità massima totali għal inqas minn 200 siegħa ta’ tħaddim fis-sena. Skont id-Digriet Amministrattiv, sabiex tiġi ddeterminata l-metodoloġija għall-parametri tal-kalkolu tal-kapaċità u tal-irkant fil-kuntest tal-mekkaniżmu ta’ remunerazzjoni tal-kapaċità, għandha tiġi ddeterminata l-kapaċità meħtieġa biex tiġi koperta l-kapaċità massima totali għal inqas minn 200 siegħa, bħala medja, għal kull blokka ta’ 100 MW, bin-numru medju ta’ sigħat meħtieġa għall-konformità mal-kriterju tas-sigurtà tal-provvista abbażi tal-kurva tad-durata tat-tagħbija. Dawn huma s-sigħat meħtieġa minn ċerti ħtiġijiet ta’ kapaċità biex jiġi ssodisfat il-konsum massimu tal-elettriku. L-istima tal-kurva tad-domanda rriżultat fir-riżerva ta’ madwar 2,5 GW għall-irkant Y-1 prevista fl-2024. Skont il-Belġju, id-deċiżjoni li tiġi riżervata parti mill-volum li għandu jiġi akkwistat għall-proċess tal-irkant Y-1 tirrifletti r-rieda tiegħu li jenfasizza n-newtralità teknika u l-ftuħ tekniku tal-mekkaniżmu. Din il-miżura tinkoraġġixxi l-parteċipazzjoni tal-fornituri tar-rispons għad-domanda, minħabba li jista’ jkun aktar diffiċli għal dawn il-kapaċitajiet li jippjanaw id-disponibbiltà tagħhom minn qabel sewwa, u possibbilment tikkomplika l-parteċipazzjoni tagħhom fl-irkant Y-4. Minkejja din il-bidla fil-volum tal-kapaċità għall-irkant Y-1, id-detenturi kollha ta’ kapaċità jitħallew jipparteċipaw kemm fil-proċess tal-irkant Y-4 kif ukoll f’dak Y-1 għal ċertu perjodu ta’ kunsinna.

(99)

L-antiċipazzjoni tal-implimentazzjoni tal-abbozz finali tad-Digriet Amministrattiv:

(100)

Il-kurva tad-domanda għall-irkant Y-4 f’Ottubru 2021 hija bbażata fuq ix-xenarju ċentrali tal-MAF 2019, b’data u korrezzjonijiet aġġornati bbażati fuq il-“Valutazzjoni tal-Adegwatezza tal-Provvista Ġenerata” imwettqa mill-PLEF u ppubblikata f’April 2020 (ara wkoll il-premessi minn (287) sa (289)).

(101)

L-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2021 juża x-xenarju ċentrali tal-MAF 2020, ikkomplementat bl-aktar sett ta’ data reċenti disponibbli għal kull pajjiż u miġbur fi ħdan l-ENTSO-E u l-informazzjoni pubblika jew l-istudji nazzjonali aġġornati għal pajjiżi oħrajn. Skont il-Belġju, bl-użu tal-istess sors (MAF) bħala sett ta’ data kemm għall-valutazzjonijiet tal-adegwatezza tar-riżorsi kif ukoll għall-kalibrazzjoni tal-kurva tad-domanda, il-koerenza hija assigurata.

(102)

Il-Belġju kkjarifika li s-sensittività użata fil-kalkoli tal-kurva tad-domanda għall-ewwel irkant dwar in-nuqqas ta’ disponibbiltà tal-kapaċità nukleari Franċiża (f’konformità mal-“Valutazzjoni tal-Adegwatezza tal-Provvista Ġenerata” mwettqa mill-PLEF) ġiet immudellata wkoll fl-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2021.

(103)

Il-volum stmat li għandu jiġi akkwistat fl-ewwel irkantijiet Y-4 u Y-1 huwa ta’ madwar 9,5 GW. Il-volum globali jiġi definit għal kull irkant u jkun ibbażat fuq il-metodoloġija deskritta fit-taqsima 2.5.2. Fil-kurva tad-domanda għall-irkant Y-4, l-awtoritajiet Belġjani warrbu volum sinifikanti għall-irkant Y-1, sabiex b’hekk jiżguraw li ssir kalibrazzjoni ġdida eqreb għas-sena tal-kunsinna u jevitaw li tiġi rkantata kapaċità żejda fl-ewwel irkant Y-4. Din ir-riżerva kbira ta’ Y-1 tippermetti lill-awtoritajiet Belġjani jlaħħqu ma’ devjazzjonijiet żgħar wara data ta’ input ġdida u titjib metodoloġiku, iżda tiżgura wkoll li teknoloġiji ġodda u innovattivi jingħataw biżżejjed possibbiltajiet biex jipparteċipaw, u b’hekk tiġi żgurata fil-prattika n-newtralità teknoloġika tal-miżura.

(104)

B’mod ġenerali, madwar 54 % tal-konsum massimu medju f’mumenti ta’ skarsezza se jiġi kkuntrattat fl-irkant Y-4 fl-2021, sabiex b’hekk il-volum immirat jitnaqqas għal dak li huwa strettament meħtieġ.

(105)

Il-Belġju impenja ruħu li jagħmel kontroverifika u, jekk ikun hemm bżonn, jaġġusta l-volumi li għandhom jiġu akkwistati fl-irkant T-4 fl-2023 u fl-irkant T-1 fl-2026 bir-riżultati mill-NRAA 2023.

(106)

Proċedura obbligatorja ta’ prekwalifikazzjoni hija applikabbli għad-detenturi kollha ta’ kapaċità ta’ ġenerazzjoni ta’ aktar minn 1 MW. Madankollu, il-kapaċitajiet prekwalifikati ma humiex obbligati jipparteċipaw fil-proċess tal-offerti (nonparteċipazzjoni). Sabiex tiġi ffaċilitata din il-prekwalifikazzjoni obbligatorja, huwa previst proċess rapidu ta’ prekwalifikazzjoni sabiex id-detenturi ta’ kapaċità jkunu jistgħu jissodisfaw l-obbligu ta’ prekwalifikazzjoni bi sforz minimu (hija meħtieġa biss kwantità minima ta’ informazzjoni, bħan-numru ta’ identifikazzjoni, it-tip ta’ punt ta’ kunsinna u l-kapaċità installata totali): id-detenturi ta’ kapaċità wara proċess rapidu ta’ prekwalifikazzjoni, il-kapaċità tiġi ttrattata awtomatikament bħala nonparteċipazzjoni.

(107)

Ir-rekwiżiti ta’ prekwalifikazzjoni jinkludu limitu tal-emissjonijiet: il-fornituri ta’ kapaċità li jaqbżu l-limitu tal-emissjonijiet ta’ hawn taħt ma jistgħux jipparteċipaw fl-irkant tal-kapaċità:

(108)

Barra minn hekk, bħala parti mill-proċess ta’ prekwalifikazzjoni, il-kandidati għandhom jagħtu garanzija finanzjarja provviżorja sabiex jitħallew jipparteċipaw fl-irkant. Din il-garanzija finanzjarja provviżorja ssir effettiva meta tintgħażel is-CMU fl-irkant. Jekk wara l-għażla fl-irkant, il-fornitur tal-kapaċità ma jirrispettax l-obbligi kuntrattwali tiegħu jew f’każ li ma jkunx lest jiffirma l-kuntratt ta’ kapaċità, jiġu applikati penali finanzjarji bħala parti mill-proċess ta’ kontroll ta’ qabel il-kunsinna. Il-kontroparti kuntrattwali għandha d-dritt li titlob garanzija finanzjarja f’każ li dawn il-penali jibqgħu ma jitħallsux. Fil-mument tal-prekwalifikazzjoni, l-ammont tal-garanzija finanzjarja provviżorja se jkun ta’ EUR 20 000/MW għal CMUs virtwali u addizzjonali u ta’ EUR 10 000/MW għas-CMUs eżistenti, skont il-volum eliġibbli tas-CMU (minħabba li l-kapaċità kkuntrattata għadha ma hijiex magħrufa u sabiex jiġi żgurat li l-garanzija finanzjarja tkun proporzjonali għad-daqs tal-proġett u r-riskju konsegwenti għas-sistema f’każ li tali proġett ma jitwettaqx). Jekk il-kapaċità kkuntrattata finali tas-CMU tkun inqas mill-volum eliġibbli tagħha, l-ammont tal-garanzija finanzjarja jitnaqqas għad-differenza pożittiva bejn il-volum eliġibbli u l-kapaċità kkuntrattata, immultiplikata b’EUR 20 000 (għal CMUs virtwali u addizzjonali) jew b’EUR 10 000 (għas-CMUs eżistenti).

(109)

Barra minn hekk, il-partijiet li jixtiequ japplikaw għal prekwalifikazzjoni għal installazzjonijiet ġodda (għal kuntratt ta’ kapaċità ta’ 15-il sena) li jaħdmu bil-fjuwils fossili jridu jirrikonoxxu li l-kisba ta’ kuntratt ta’ kapaċità ma teżentahomx mil-leġiżlazzjoni attwali u futura u mill-objettivi stabbiliti mill-Unjoni Ewropea u/jew mill-Belġju biex jitnaqqsu l-emissjonijiet tal-gassijiet serra. Barra minn hekk, huma jridu jirrikonoxxu li l-kisba ta’ kuntratt ta’ kapaċità tobbligahom jikkontribwixxu għat-tħejjija tal-politika biex jintlaħqu dawn l-objettivi. Għal dan l-għan, jeħtieġ li huma jehmżu dikjarazzjoni bil-miktub li fiha jimpenjaw ruħhom li:

(110)

Il-konformità mal-impenji stabbiliti fil-premessa (109) trid tintwera lid-Direttorat Ġenerali għall-Enerġija tal-Ekonomija tal-FPS.

(111)

Il-mekkaniżmu tal-irkant kompetittiv jagħmel użu mill-format tal-irkant b’offerti ssiġillati, fejn l-offerenti jissottomettu l-offerti b’mod anonimu u s-suq sussegwentement jiġi approvat f’sessjoni waħda. Skont l-awtoritajiet Belġjani, billi ma jipprovdix informazzjoni lis-suq matul l-approvazzjoni tas-suq u ma jippermettix lill-offerenti jaġġornaw l-offerti tagħhom, il-format tal-irkant b’offerti ssiġillati jillimita l-potenzjal għal abbuż tas-saħħa fis-suq. Huma jindikaw ukoll li bil-proċess ta’ offerti ssiġillati, għall-kuntrarju tal-irkantijiet b’arloġġi dixxendenti, l-offerenti ma humiex marbuta għal (tipikament) 2-3 ijiem li fihom għandhom ikunu disponibbli biex jirreaġixxu fuq l-informazzjoni li ssir disponibbli għall-proċess tal-irkant. Il-proċess tal-irkant inqas kumpless u li jieħu ħafna ħin jista’ jkompli jnaqqas l-ostakolu għad-dħul, speċjalment rilevanti għal atturi ġodda u żgħar u għal partijiet ta’ rispons min-naħa tad-domanda li n-negozju ewlieni tagħhom ma huwiex is-suq tal-enerġija.

(112)

L-offerenti rebbieħa kollha se jingħataw remunerazzjoni tal-kapaċità, ibbażata fuq ir-regola tal-ipprezzar ‘pay-as-bid’ għall-irkantijiet kollha relatati mill-inqas maż-żewġ perjodi ta’ kunsinna inizjali (l-irkantijiet Y-4 u Y-1 għall-perjodi ta’ kunsinna li jibdew f’Novembru 2025 u Novembru 2026). Fi kliem ieħor, il-fornituri ta’ kapaċità li jintgħażlu se jirċievu l-prezz tal-offerti tagħhom bħala remunerazzjoni tal-kapaċità.

(113)

Wara l-preżentazzjoni lill-Parlament ta’ rapport ta’ evalwazzjoni, ir-regola tal-ipprezzar ‘pay-as-cleared’ tista’ tapplika għal irkantijiet relatati mal-perjodi ta’ kunsinna sussegwenti. Skont ir-regola ‘pay-as-cleared’, ir-remunerazzjoni tal-kapaċità hija daqs il-prezz tal-offerta tal-aktar offerta għalja magħżula (bil-limitazzjoni tal-limitu massimu tal-prezz intermedju, ara t-Taqsima 2.5.4.2).

(114)

L-awtoritajiet Belġjani jemmnu li s-sitwazzjoni tal-adegwatezza fil-Belġju għall-ħabta tal-2025 se tkun teħtieġ kapaċità ġdida (ara l-premessa (29)). Għalhekk, id-detenturi tal-kapaċità li jippreżentaw strutturi tal-kostijiet eteroġeni ħafna probabbilment se jikkompetu fl-irkantijiet inizjali tas-CRM. Konsegwentement, l-awtoritajiet Belġjani jibżgħu li xi fornituri tal-kapaċità jistgħu jibbenefikaw minn kirjiet ta’ CRM inframarġinali għoljin u, b’hekk, minn qligħ mhux mistenni jekk tiġi applikata r-regola tal-ipprezzar imsejħa ‘pay-as-cleared’. Skont il-Belġju, fit-teorija, fil-każ ta’ informazzjoni perfetta meta l-parteċipanti fis-suq ikunu jistgħu jantiċipaw dak li għandu jkun il-prezz tal-ikklerjar tas-suq skont ir-regola tal-ipprezzar ‘pay-as-cleared’, regola tal-ipprezzar ‘pay-as-bid’ tirriżulta fl-istess eżitu, minħabba li l-offerenti għandhom inċentiv biex iressqu offerta b’dan il-prezz tal-ikklerjar antiċipat. Madankollu, fil-prattika, ċertu grad ta’ inċertezza u imprevedibbiltà relatati mal-prezz tas-suq potenzjali ‘pay-as-cleared’ huwa inevitabbilment assoċjat mal-ewwel irkantijiet tas-CRM. Għalhekk, skont regola tal-ipprezzar ‘pay-as-bid’, l-atturi tas-suq jistgħu jaġixxu b’mod aktar prudenti biex jevitaw ir-riskju li ma jintgħażlux u, b’hekk, ir-regola tal-ipprezzar ‘pay-as-bid’ tista’ twassal għal riżultat inqas għali.

(115)

Madankollu, il-Belġju jqis li l-vantaġġ tal-kosteffiċjenza tal-irkantijiet ‘pay-as-bid’ x’aktarx jonqos maż-żmien, mhux biss minħabba li r-rekwiżit għal kapaċità ġdida jista’ jisparixxi, iżda wkoll minħabba li l-irkantijiet ‘pay-as-bid’ rikorrenti jippermettu lill-parteċipanti fis-suq jantiċipaw aħjar il-prezz tal-ikklerjar tas-suq ta’ referenza, li jirriżulta f’kurva ta’ offerta “ċatta”. Minbarra dan, fil-każ li l-kwistjoni tal-flus mitlufa kellha tisparixxi fuq terminu medju sa twil, ir-regola tal-ipprezzar ‘pay-as-bid’ tista’ tipprevjeni li l-prezz ixaqleb lejn żero, minħabba li l-fornituri tal-kapaċità ma għandhom l-ebda inċentiv biex iressqu offerta għal żero skont ir-regola tal-ipprezzar ‘pay-as-bid’.

(116)

Il-Belġju jqis li wara rkantijiet sussegwenti, ir-regola tal-ipprezzar ‘pay-as-cleared’ tista’ ssir l-aħjar għażla sabiex tistimola l-kompetizzjoni, tipprovdi sinjal trasparenti tal-prezz u tippermetti li r-remunerazzjonijiet tal-kapaċità jxaqilbu lejn żero meta l-livell ta’ kapaċità pprovduta jkun mistenni li jkun adegwat biex jintlaħaq il-livell ta’ kapaċità mitluba. Karatteristika importanti tar-regola tal-ipprezzar ‘pay-as-cleared’ hija li l-imġiba razzjonali tal-offerti hija li jitressqu offerti bil-kostijiet reali. Minbarra dan, billi l-ipprezzar ‘pay-as-cleared’ jipprovdi sinjal trasparenti tal-prezz lejn is-suq, din l-informazzjoni tista’ tkun partikolarment siewja għal unitajiet żgħar u atturi ġodda fis-suq, minħabba li tista’ tagħtihom idea aħjar dwar il-kundizzjonijiet tas-suq attwali u futuri mistennija, u b’hekk tinkoraġġixxi l-parteċipazzjoni maż-żmien. Barra minn hekk, ir-regola tal-ipprezzar ‘pay-as-cleared’ tiffaċilita l-arranġamenti kuntrattwali, speċjalment għall-aggregazzjonijiet. Għalhekk, il-Belġju se jipprevedi proċedura li tippermetti li tinbidel ir-regola tal-ipprezzar ‘pay-as-cleared’ meta jintwera li huwa ta’ benefiċċju li jsir dan.

(117)

Kif deskritt fid-dettall fit-Taqsima 2.6, CMU li teħtieġ investimenti sinifikanti tista’ tapplika għal kuntratt ta’ kapaċità ta’ diversi snin. Għalissa, din ir-regola ma tapplikax għal parteċipazzjoni barranija indiretta, li tista’ tirċievi biss kuntratt ta’ sena (ara l-premessi (143) u (144)). Skont l-awtoritajiet Belġjani, is-CMUs fi ħdan il-kategorija ta’ kuntratti ta’ sena qed jiffaċċjaw rekwiżiti ta’ kostijiet ta’ investiment żero jew baxxi xi jkopru (inkella jikkwalifikaw għal kuntratt ta’ diversi snin). Għalhekk, huwa previst li jiġi applikat limitu massimu tal-prezz intermedju għas-CMUs fil-kategorija ta’ kuntratti ta’ sena, sabiex jiġi evitat qligħ mhux mistenni. Din ir-regola se tapplika wkoll għall-kuntratti attribwiti lill-kapaċità barranija indiretta (ara fid-dettall fit-Taqsima 2.10.1).

(118)

Is-CMUs fil-kategorija ta’ kuntratti ta’ sena mhux se jitħallew iressqu offerti bi prezz ogħla mil-limitu massimu tal-prezz intermedju. Barra minn hekk, anki skont ir-regola ‘pay-as-cleared’ (ara l-premessa (113)), dawn is-CMUs ma jirċevux pagamenti ta’ kapaċità ogħla mil-limitu massimu tal-prezz intermedju.

(119)

Skont l-awtoritajiet Belġjani, il-limitu massimu tal-prezz intermedju se jimpedixxi wkoll lill-atturi tas-suq b’saħħa sinifikanti fis-suq milli jiddeċiedu b’mod strateġiku li jċaqilqu jew jagħlqu l-kapaċità eżistenti, u b’hekk effettivament jeħilsu l-kapaċità mis-suq, b’mod li jinfluwenzaw il-prezz tal-ikklerjar tas-suq. Billi jillimita r-remunerazzjonijiet massimi tal-kapaċità għall-kapaċitajiet fil-kategorija ta’ kapaċità ta’ kuntratti ta’ sena (fosthom l-assi eżistenti), il-limitu massimu tal-prezz intermedju jillimita l-potenzjal għal kirjiet inframarġinali eċċessivi.

(120)

L-awtoritajiet Belġjani jindikaw li l-limitu massimu tal-prezz intermedju, minn naħa waħda, jenħtieġ li jkun baxx biżżejjed biex jiġi evitat qligħ mhux mistenni, iżda, min-naħa l-oħra, jenħtieġ li ma jkunx baxx iżżejjed biex jimpedixxi redditi normali għall-investituri, jew saħansitra jimpedixxi lis-CMUs milli jipparteċipaw fl-irkant tas-CRM u joħolqu sinjal ta’ ħruġ mhux mixtieq.

(121)

Il-metodoloġija deskritta fid-Digriet Amministrattiv li jistabbilixxi l-metodoloġija għall-kalkolu tal-parametri tal-irkant taħt il-mekkaniżmu ta’ remunerazzjoni tal-kapaċità tiddetermina li l-limitu massimu tal-prezz intermedju għandu jiġi kkalibrat għal-livell mistenni ta’ “flus mitlufa” tat-teknoloġija bl-agħar prestazzjoni attwalment fis-suq, meta wieħed iqis kemm il-kostijiet kif ukoll id-dħul.

(122)

Jiġu kkunsidrati l-kostijiet li ġejjin:

(123)

Dawn il-komponenti tal-kost jiġu diviżi bil-fatturi ta’ deklassifikazzjoni applikabbli, billi l-limitu massimu tal-prezz intermedju japplika fl-irkant li fih il-prezzijiet jiġu espressi għal kull MW deklassifikat. L-awtoritajiet Belġjani pprovdew id-data ppreżentata fit-Tabella 5 hawn taħt (64).

Tabella 5

Il-kostijiet annwali totali għal lista qasira ta’ teknoloġiji eżistenti  (65)

Sors: Notifika

(124)

Jiġi kkunsidrat id-dħul annwali li ġej:

(125)

L-awtoritajiet Belġjani pprovdew id-data ppreżentata fit-Tabella 6 hawn taħt:

Tabella 6

Dħul annwali totali għal lista qasira ta’ teknoloġiji eżistenti  (67)

Sors: Notifika

(126)

Fl-aħħar nett, il-“flus mitlufa” jiġu kkalkolati billi jitnaqqas id-dħul annwali mill-valuri tal-kostijiet annwali. Jiżdied marġini ta’ inċertezza ta’ 5 % man-numru derivat, sabiex jitqiesu l-inċertezzi ġenerali li huma assoċjati ma’ stima tal-“flus mitlufa”, speċjalment minħabba li l-kalibrazzjoni tal-limitu massimu tal-prezz intermedju teħtieġ il-ġeneralizzazzjoni taċ-ċifri tal-kostijiet u tad-dħul għal kull teknoloġija u li din l-istima sseħħ sa diversi snin qabel il-perjodu ta’ kunsinna rilevanti.

(127)

L-awtoritajiet Belġjani pprovdew id-data fit-Tabella 7. Il-“livelli” differenti għall-valur għal “flus mitlufa” jirrappreżentaw il-kategorizzazzjoni li ġejja: il-livell 1 jikkunsidra ċ-ċifri ta’ kost baxx u ċ-ċifri ta’ dħul għoli; il-livell 2 jikkunsidra ċ-ċifri ta’ kost baxx u ċ-ċifri ta’ dħul medju; il-livell 3 jikkunsidra ċ-ċifri ta’ kost baxx u ċ-ċifri ta’ dħul baxx; il-livell 4 jikkunsidra ċ-ċifri ta’ kost medju u ċ-ċifri ta’ dħul għoli; il-livell 5 jikkunsidra ċ-ċifri ta’ kost medju u ċ-ċifri ta’ dħul medju; il-livell 6 jikkunsidra ċ-ċifri ta’ kost medju u ċ-ċifri ta’ dħul baxx.

Tabella 7

Valuri ta’ “flus mitlufa” derivati għal lista qasira ta’ teknoloġiji eżistenti  (69)

Sors: Notifika

(128)

Abbażi tal-input u tad-data pprovduti minn Elia, u l-pariri dwar din id-data mir-regolatur, l-awtoritajiet Belġjani stabbilixxew il-limitu massimu tal-prezz intermedju għall-ewwel irkant, jiġifieri l-irkant Y-4 b’perjodu ta’ kunsinna bejn Novembru 2025 u Ottubru 2026, għal EUR 20/kWdeklassifikati/sena.

(129)

Matul il-proċedura ta’ investigazzjoni formali, il-Belġju stabbilixxa mekkaniżmu li jippermetti deroga individwali mil-limitu massimu tal-prezz intermedju (70).

(130)

Il-mekkaniżmu ta’ deroga ġie introdott fid-Digriet Amministrattiv biex tiġi ddeterminata l-metodoloġija għall-kalkolu tal-kapaċità u l-parametri tal-irkant fil-kuntest tas-CRM. Il-mekkaniżmu ta’ deroga japplika bl-istess mod kemm għall-kapaċitajiet transfruntiera nazzjonali kif ukoll għal dawk indiretti.

(131)

Abbażi tad-Digriet Amministrattiv, għall-ewwel irkant, minħabba ż-żmien limitat bejn id-disinn tal-mekkaniżmu ta’ deroga u t-tħejjija tal-ewwel irkant, id-deroga se tingħata ex post, jiġifieri wara l-għeluq tal-irkant. Il-Belġju spjega li l-benefiċjarji potenzjali se japplikaw għal deroga qabel l-irkantijiet u jissottomettu l-informazzjoni rilevanti kollha qabel l-irkantijiet. Il-kriterji u r-regoli kollha għad-deroga se jiġu stabbiliti b’mod trasparenti qabel l-irkantijiet. Id-deroga mhux se tiddependi fuq l-offerti sottomessi ta’ kwalunkwe parteċipant fl-irkant. Fl-aħħar nett, jekk jiġi konkluż ex post li xi unitajiet ma jikkwalifikawx għal deroga u l-pagamenti tagħhom jitnaqqsu, dan ma jaffettwax l-eżitu (il-kuntratt, il-ħlas u l-kwantità mogħtija) għal unitajiet oħrajn li pparteċipaw fl-irkant.

(132)

L-irkant tal-kapaċità jenħtieġ li jiġi approvat billi jintgħażel il-kombinament ta’ offerti li jimmassimizzaw il-benesseri soċjali, filwaqt li jitqiesu l-kurva tad-domanda (stabbilita b’mod amministrattiv) u l-kurva tal-offerta (billi jiġu aggregati l-offerti differenti tad-detenturi ta’ kapaċità) u billi jitqiesu l-komponenti tal-volum u tal-prezz tal-offerti differenti. Il-benesseri soċjali f’dan il-kuntest jiġi kkalkolat bħala s-somma tas-surplus tal-konsumatur (surplus għas-soċjetà mill-issodisfar tad-domanda għas-sigurtà tal-provvista bi prezz inqas minn kemm wieħed huwa lest li jħallas għall-kapaċità kif definit mill-kurva tad-domanda) u s-surplus tal-produttur (surplus għall-fornituri ta’ kapaċità mill-għażla tal-offerti tagħhom bi prezz ogħla mill-prezz tal-offerta).

(133)

Jekk diversi soluzzjonijiet ta’ kklerjar (jiġifieri kombinament ta’ offerti) ikunu ekwivalenti f’termini tal-massimizzazzjoni tal-surplus ekonomiku, tintgħażel is-soluzzjoni bl-inqas emissjonijiet ta’ CO2. Jekk żewġ soluzzjonijiet ikunu ekwivalenti f’termini kemm tal-massimizzazzjoni tas-surplus ekonomiku kif ukoll tal-emissjonijiet medji ponderati ta’ CO2, tintgħażel is-soluzzjoni bl-inqas durata medja ponderata tal-kuntratt bl-għan li jiġi limitat l-intrappolament fuq diversi snin (71).

(134)

L-algoritmu tal-irkant se jqis ukoll ir-restrizzjonijiet tal-grilja, b’tali mod li jirrifjuta ċerti kombinamenti ta’ offerti li flimkien ma jkunux fattibbli għall-grilja. Is-sett ta’ restrizzjonijiet tal-grilja relatati mal-grilja tat-TSO li se japplikaw matul l-ikklerjar tal-irkant, se jiġi ddeterminat qabel ma jseħħ l-ikklerjar tal-irkant u se jkun xprunat minn kunsiderazzjonijiet ta’ sigurtà tas-sistema, jew limitazzjonijiet ta’ spazju fiżiku.

(135)

Skont l-awtoritajiet Belġjani, kuntratt ta’ kapaċità b’durata itwal jippermetti lill-fornitur tal-kapaċità jiggarantixxi finanzjament fit-tul biex jifrex il-kostijiet tal-investiment fuq perjodu ta’ żmien itwal. Dan jista’ jnaqqas ir-remunerazzjoni tal-kapaċità meħtieġa kull sena u jgħin biex jiġi żgurat li proġett ġdid ikun kompetittiv kontra proġetti eżistenti fis-suq. Il-potenzjal għal parteċipant ġdid bi prezz kompetittiv huwa wkoll ta’ importanza kbira għall-kontroll tas-saħħa fis-suq tal-fornituri tal-kapaċità eżistenti.

(136)

Madankollu, durata itwal tal-kuntratt ta’ kapaċità tista’ wkoll “tintrappola” teknoloġija fis-suq tal-enerġija għal perjodu ta’ żmien itwal. Għalhekk, l-Istat Belġjan għażel kategoriji ta’ kapaċità differenti (sena, sa 3 snin, 8 snin u 15-il sena). Konsegwentement, l-investimenti ġodda ma jingħatawx immedjatament kuntratt ta’ kapaċità għall-perjodu massimu (15-il sena), u b’hekk jiġi evitat li s-suq tal-enerġija futur ikun magħluq għal teknoloġiji ġodda (u potenzjalment aktar ekoloġiċi).

(137)

Fid-Digriet Amministrattiv tat-12 ta’ Diċembru 2019 (72) propost mill-CREG, il-kostijiet eliġibbli huma stabbiliti bħala: “nefqa inizjali u mhux rikorrenti fuq l-investiment, li tiġi ordnata mid-data tal-pubblikazzjoni tar-riżultati tal-irkant li fiha l-offerta għal dik il-kapaċità tinżamm u titwettaq mhux aktar tard mill-jum ta’ qabel l-ewwel jum tal-perjodu ta’ forniment tal-kapaċità, meħtieġa għall-kostruzzjoni u/jew għall-forniment tal-elementi tekniċi fiżiċi essenzjali tal-kapaċità, u bl-iskop li tiġi offruta kapaċità addizzjonali lis-suq Belġjan, mill-ewwel perjodu ta’ kunsinna kopert mill-kuntratt ta’ kapaċità”. Għall-kapaċità eżistenti, in-nefqa li għandha l-effett li toffri kapaċità addizzjonali hija: (i) in-nefqa magħmula meħtieġa biex tippermetti li l-kapaċità tkun konformi mal-istandards ambjentali u, b’hekk, tinżamm fis-suq; (ii) in-nefqa meħtieġa biex tiżdied il-kapaċità installata jew il-ħajja teknika tal-installazzjoni u (iii) għal kapaċità barranija diretta, in-nefqa meħtieġa biex l-unità tiġi konnessa ma’ network fiż-żona ta’ kontroll Belġjana (ara t-taqsima 2.10.2).

(138)

Id-Digriet Amministrattiv propost jipprevedi l-limiti ppreżentati fit-Tabella 8. Dawn il-limiti ta’ investiment ġew ikkalkolati sabiex jiġi żgurat li l-kostijiet stmati medji tal-investiment annwalizzati jkunu ugwali bejn il-kategoriji ta’ kapaċità marbuta ma’ kuntratt ta’ kapaċità b’durata massima ta’ 15-il sena, 8 snin u 3 snin. Il-CREG se jipproponi li jiġu aġġornati l-limiti ta’ investiment meta dan jidher li jkun meħtieġ u mill-inqas kull 3 snin (73). Il-limiti jqisu l-kapaċità installata aktar milli l-kapaċità deklassifikata. Skont il-Belġju, f’każ li titqies il-kapaċità deklassifikata offruta mis-CMU, minflok il-kapaċità installata, għal-limiti ta’ investiment, il-kapaċitajiet b’fattur għoli ta’ deklassifikazzjoni jilħqu l-limiti ta’ investiment għal kuntratti ta’ diversi snin b’mod aktar faċli, li jkun kontradittorju għall-objettiv tas-CRM.

Tabella 8

Limiti ta’ investiment għal kuntratti ta’ remunerazzjoni tal-kapaċità fit-tul

Sors: SPF Economie

(139)

Il-CREG se jimmonitorja l-kostijiet tal-investiment biex jiżgura, kemm ex ante u ex post is-sottomissjoni tal-unità, li l-kategorija tal-kapaċità assenjata lil kull fornitur tal-kapaċità tkun xierqa. B’mod partikolari, il-fornitur tal-kapaċità għandu jipprovdi fajl ta’ investiment ex post li r-regolatur jista’ juża għall-valutazzjoni ex post tiegħu tal-kategorija tal-kapaċità assenjata. Jekk l-analiżi ex post tiżvela li l-kriterji tal-kostijiet ma ġewx issodisfati (inkluża firxa ta’ tolleranza limitata biex jitqiesu inċertezzi żgħar), il-kundizzjonijiet kuntrattwali jistgħu jiġu riveduti (eż. il-klassifikazzjoni mill-ġdid tas-CMU fil-kategorija approprjata tal-kuntratt). Barra minn hekk, f’każ li l-fajl ta’ investiment ex post ma jiġix ipprovdut (fil-ħin), il-klassifikazzjoni mill-ġdid tas-CMU fil-kategorija ta’ kapaċità ta’ sena mir-regolatur hija possibbli wkoll.

(140)

Skont il-proposta inizjali, kategorija ta’ kuntratt hija assenjata wkoll għal offerti aggregati. Jekk offerta aggregata tkun tikkonsisti f’kapaċitajiet li jikkorrespondu għal kategoriji ta’ kuntratti differenti, l-offerta aggregata tiġi assenjata l-kategorija tal-kuntratt li tikkorrespondi għall-kapaċità bl-iqsar kategorija ta’ kuntratt.

(141)

Din il-proposta ġiet riveduta wara l-proċedura ta’ investigazzjoni formali. Abbażi tad-Digriet Amministrattiv li jistabbilixxi l-limiti tal-investiment, il-kriterji tal-eliġibbiltà għall-kostijiet tal-investiment u l-proċedura ta’ klassifikazzjoni, kull kapaċità li hija parti minn offerta aggregata tiġi kklassifikata f’kategorija ta’ kapaċità. Abbażi tal-klassifikazzjoni tal-kapaċitajiet, il-CREG jiddetermina, fejn xieraq, il-kombinazzjonijiet ta’ klassifikazzjonijiet differenti tiegħu u jorbot kull kombinazzjoni ma’ potenza ta’ referenza nominali massima li tikkorrespondi għas-somma tal-kapaċitajiet ta’ referenza nominali tal-kapaċitajiet tal-offerta aggregata, li huma kklassifikati f’kategorija ta’ kapaċità li hija daqs jew ogħla mill-kategorija ta’ kapaċità speċifikata. Abbażi ta’ dan, il-maniġer tal-offerta aggregata jagħżel il-kategorija tal-kapaċità li tapplika għall-offerta aggregata.

(142)

Wara l-proċedura ta’ investigazzjoni formali, il-Belġju emenda wkoll id-dispożizzjonijiet tad-Digriet Amministrattiv rigward il-kostijiet ta’ investiment eliġibbli. Id-Digriet Amministrattiv emendat jiddikjara li huma biss il-kostijiet għall-adattament għall-istandards futuri tal-Unjoni li se jkunu eliġibbli skont is-CRM.

(143)

Skont l-awtoritajiet Belġjani, il-possibbiltà għal kuntratti ta’ diversi snin ma tistax tiġi prevista għal kapaċità barranija minħabba li, fit-tul, mhux dejjem tista’ tiġi garantita kapaċità ta’ dħul suffiċjenti. Din tal-aħħar ma tiddependix biss fuq il-livell ta’ interkonnessjoni u d-disponibbiltà tagħha, iżda wkoll fuq ir-riskju ta’ stress konkorrenti fis-sistema ma’ pajjiżi ġirien. Dan ir-riskju tal-aħħar jista’ jvarja b’mod sinifikanti maż-żmien, skont l-adegwatezza u s-sitwazzjoni tas-suq f’pajjiżi oħrajn.

(144)

Madankollu, l-awtoritajiet Belġjani impenjaw ruħhom li jirrevedu l-possibbiltà li l-kapaċitajiet barranin ikollhom aċċess għal kuntratti ta’ diversi snin. L-ewwel rieżami se jitwettaq sal-15 ta’ Jannar 2023 u kull sentejn wara dik id-data. Jekk ir-rieżami juri li r-riskji relatati mal-livell u mad-disponibbiltà tal-interkonnettur u r-riskju ta’ stress tas-sistema simultanja jittaffew b’mod adegwat, sabiex il-kuntratti ta’ aktar minn sena għal kapaċità barranija indiretta ma joħolqux riskji mhux raġonevoli għall-adegwatezza, jistgħu jingħataw kuntratti ta’ diversi snin għal kapaċitajiet barranin.

(145)

Fl-aħħar nett, il-kapaċità mhux ipprovata tista’ tkun eliġibbli biss għal kuntratt ta’ kapaċità ta’ sena, minħabba li huwa diffiċli li jiġu ġġustifikati ċifri preċiżi tal-kostijiet li jippermettulhom jiġu kkategorizzati f’waħda mill-kategoriji ta’ kuntratti ta’ diversi snin (ara t-taqsima 2.4.4).

(146)

Fil-mekkaniżmu tal-kapaċità Belġjan, il-kontroparti kuntrattwali tixtri l-kapaċità mingħand il-fornituri tal-kapaċità fil-forma ta’ għażliet ta’ affidabbiltà. Il-fornituri tal-kapaċità li jintgħażlu fl-irkant ibigħu l-għażliet ta’ affidabbiltà lix-xerrej ċentrali u jirċievu remunerazzjoni ta’ kapaċità fissa bħala kumpens. Kull meta l-prezz ta’ referenza jaqbeż livell definit minn qabel, l-hekk imsejjaħ prezz tal-eżerċitar, il-fornitur tal-kapaċità jkollu obbligu ta’ ħlas lura tad-differenza bejn il-prezz ta’ referenza u l-prezz tal-eżerċitar lejn ix-xerrej ċentrali, ikkalkolat fuq il-volumi tal-kapaċità kkuntrattati.

(147)

B’riżultat ta’ dan, id-dħul għall-fornitur tal-kapaċità fis-suq tal-enerġija biss huwa limitat għall-prezz tal-eżerċitar, iżda l-fornituri tal-kapaċità jiġu żgurati remunerazzjoni fissa u ċerta remunerazzjoni tal-kapaċità bħala kumpens. Fi kliem ieħor, il-fornituri tal-kapaċità jċedu parti mill-kirjiet ta’ skarsezza inċerti tagħhom biex jirċievu ċerta remunerazzjoni tal-kapaċità bħala kumpens, u b’hekk inaqqsu b’mod sinifikanti r-riskju ta’ dħul volatili u, għalhekk, ir-riskji relatati mal-investiment li għandu jsir. L-għażla ta’ affidabbiltà għandha żewġ objettivi. Primarjament, l-obbligu ta’ ħlas lura jillimita l-potenzjal għal qligħ mhux mistenni u, it-tieni, jinċentiva lis-CMUs biex ikunu disponibbli f’mumenti rilevanti għas-sigurtà tal-provvista.

(148)

Il-Belġju għażel il-prezz tas-suq ta’ ġurnata bil-quddiem (‘day-ahead market’ - DAM) bħala l-prezz ta’ referenza. Skont il-Belġju, il-vantaġġi ewlenin tiegħu huma:

(149)

Il-Belġju spjega li l-metodoloġija tal-prezz ta’ referenza tista’ tiġi riveduta fil-futur biex jiġi żgurat li tibgħat l-aktar sinjal tal-prezz adegwat, ladarba l-maturità ta’ swieq spot oħrajn tiżdied għal livell qrib is-suq ta’ ġurnata bil-quddiem. B’mod partikolari, il-prezzijiet tas-suq tal-istess ġurnata jistgħu jerġgħu jitqiesu ladarba l-likwidità tkun suffiċjenti u kontinwa.

(150)

Il-Belġju għażel prezz tal-eżerċitar uniku b’xi korrezzjonijiet biex jiżgura l-ftuħ tat-teknoloġija tas-sistema u jillimita l-qligħ mhux mistenni fil-kalibrazzjoni. Skont l-awtoritajiet Belġjani, dawn il-korrezzjonijiet huma meħtieġa biex jillimitaw ir-riskju ta’ prezz tal-eżerċitar uniku għall-parteċipazzjoni ta’ xi teknoloġiji fis-CRM. B’mod partikolari, it-teknoloġiji b’kost marġinali fuq medda qasira ta’ żmien ’il fuq mill-prezz tal-eżerċitar jistgħu jiġu mfixkla mingħajr dawn il-korrezzjonijiet.

(151)

Kif previst fil-paragrafu 2 tal-Artikolu 7 undecies tal-Att dwar l-Elettriku, il-parametru tal-prezz tal-eżerċitar se jiġi kkalibrat kull sena b’Digriet Ministerjali mhux aktar tard mill-31 ta’ Marzu ta’ dik is-sena (kemm għall-irkant Y-4 kif ukoll għal dak Y-1) u abbażi tal-metodoloġija li hija stabbilita fid-Digriet Amministrattiv għall-parametri tal-irkant.

(152)

Dan se jkun ibbażat fuq analiżi tal-kurvi aggregati li tiġbor il-parti elastika tal-volum ta’ reazzjoni mis-suq osservata fuq id-DAM ponderata fuq perjodu ta’ 3 snin għall-perjodi rilevanti matul dawn it-3 snin (jiem xitwin ta’ matul il-ġimgħa). Il-metodoloġija tindika li l-prezz tal-eżerċitar ikkalibrat jenħtieġ li jintgħażel bejn il-medda korrispondenti [75 %; 85 %] tal-volum tar-reazzjoni b’elastiċità tal-prezzijiet mis-suq li jirreaġixxi għalih u li jqis għadd ta’ prinċipji gwida:

(153)

Għall-valutazzjoni tal-ewwel kriterju, dan jitqies fid-dawl tar-riżultati u l-ipoteżi użati fl-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2019, speċjalment fit-Taqsimiet 2.9.3 u 2.9.4. Il-kalkolu ta’ dawn l-SRMC huwa bbażat fuq diversi suppożizzjonijiet: stima tal-prezzijiet tal-fjuwil, stima tal-evoluzzjoni potenzjali tal-prezz tas-CO2, stima tal-prestazzjoni (“effiċjenza”) tad-diversi teknoloġiji kkunsidrati fl-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2019 (f’dan il-każ is-CCGT, l-OCGT u l-ġeneratur tad-diżil).

(154)

Il-Belġju ppropona li medda indikattiva tal-prezz tal-eżerċitar ikkalibrat ibbażata fuq l-aħħar 3 perjodi xitwin (mix-xitwa 2016/2017 sax-xitwa 2018/2019) titnaqqas għal [320; 500] EUR/MWh.

(155)

Dan jimplika li l-prezz tal-eżerċitar jista’ jevolvi maż-żmien (iżda jibqa’ fiss għad-durata tal-kuntratt ta’ kapaċità tas-CMU), f’konformità mal-evoluzzjonijiet fis-suq tal-enerġija, u li l-kuntratti ta’ kapaċità bħala riżultat ta’ rkant wieħed mhux bilfors jinkludu l-istess prezz tal-eżerċitar bħall-kuntratti ta’ kapaċità relatati ma’ rkant ieħor. Fi kwalunkwe każ, il-fornituri ta’ kapaċità jiġu informati dwar il-prezz tal-eżerċitar applikabbli qabel kull irkant, sabiex b’hekk ikunu jistgħu jqisu din l-informazzjoni fl-offerti tagħhom.

(156)

Barra minn hekk, il-Belġju għażel li joffri CMUs mingħajr obbligu ta’ skedar individwali (il-fornituri u l-aggregaturi ta’ rispons min-naħa tad-domanda tipikament jaqgħu f’din il-kategorija) il-possibbiltà li jissostitwixxu l-prezz tal-eżerċitar uniku bil-prezz tas-suq iddikjarat tagħhom (jiġifieri l-kost marġinali tagħhom fuq medda qasira ta’ żmien) fl-obbligu ta’ ħlas lura kull meta dan ikun ogħla mill-prezz tal-eżerċitar uniku. Fi kliem ieħor, dawn is-CMUs mingħajr obbligu ta’ skedar individwali (u b’hekk il-fornituri ta’ rispons għad-domanda) huma soġġetti biss għall-obbligu ta’ ħlas lura f’każ li l-prezz ta’ referenza jaqbeż il-prezz tas-suq iddikjarat (‘declared market price’ - DMP) tagħhom, li jirrappreżenta l-prezz li ’l fuq minnu dawn il-fornituri ta’ kapaċità ddikjaraw li jwasslu l-enerġija fis-suq tal-enerġija. Fi kliem ieħor, f’każ li l-kalibrazzjoni tal-prezz tal-eżerċitar uniku tirriżulta fi prezz taħt il-kost tal-attivazzjoni tagħhom, dawn is-CMUs ma humiex obbligati jħallsu lura d-dħul li ma jkunx ġie riċevut fis-suq tal-enerġija (f’każ li l-prezz ta’ referenza jaqbeż il-prezz tal-eżerċitar, iżda jkun taħt il-prezz tas-suq iddikjarat tagħhom). Din il-miżura ġiet introdotta wara l-proċess ta’ konsultazzjoni pubblika biex jittaffa t-tħassib tal-fornituri ta’ rispons għad-domanda u ta’ partijiet oħrajn li altrimenti kienu jiffaċċjaw aktar diffikultà biex jipparteċipaw, minħabba li jistgħu jkunu soġġetti għal ħlas lura mingħajr ma jintbagħtu u jkunu kisbu d-dħul fl-ewwel lok. Skont il-Belġju, dan jiżgura wkoll ftuħ tat-teknoloġija, filwaqt li jillimita l-qligħ mhux mistenni. B’mod partikolari, skont l-awtoritajiet, dan l-element tad-disinn jenħtieġ li jiffaċilita b’mod espliċitu l-parteċipazzjoni tar-rispons għad-domanda fis-CRM u kwalunkwe teknoloġija oħra b’kostijiet marġinali ogħla fuq medda qasira ta’ żmien.

(157)

Barra minn hekk, is-CMUs mingħajr obbligu ta’ skedar individwali jistgħu jiddeċiedu li jiddikjaraw diversi prezzijiet ta’ ġurnata bil-quddiem bħala DMP. Dan huwa partikolarment rilevanti għall-aggregaturi, li jista’ jkollhom portafoll magħmul minn CMUs bi prezzijiet marġinali differenti u li jirriflettu l-kurva tal-ispejjeż attwali tagħhom. Dan huwa maħsub biex jevita l-applikazzjoni tal-obbligu ta’ ħlas lura fuq l-enerġija li ma tkunx inbiegħet fis-suq u fejn ma jkun inkiseb l-ebda dħul.

(158)

Kull meta l-prezz tal-elettriku fis-suq tal-bejgħ bl-ingrossa ta’ ġurnata bil-quddiem jaqbeż il-prezz tal-eżerċitar, il-fornitur tal-kapaċità jrid iħallas id-differenza bejn il-prezz ta’ referenza u l-prezz tal-eżerċitar lil Elia, ikkalkolata fuq il-volumi tal-kapaċità kkuntrattati. B’riżultat ta’ dan, id-dħul għall-fornitur tal-kapaċità fis-suq tal-enerġija biss huwa limitat għall-prezz tal-eżerċitar, iżda l-fornituri tal-kapaċità jiġu żgurati remunerazzjoni fissa u ċerta remunerazzjoni tal-kapaċità bħala kumpens.

(159)

Il-fornitur tal-kapaċità se jkun soġġett għall-obbligu ta’ ħlas lura, irrispettivament minn jekk kienx qed ibigħ l-elettriku bi prezzijiet għoljin matul il-perjodu ta’ saldu rilevanti.

(160)

Huwa importanti li jiżdied li l-għażla ta’ affidabbiltà titfassal b’tali mod li l-indisponibilitajiet ippjanati u mhux ippjanati tal-assi debitament ikkomunikati bil-quddiem ikunu eżentati minn dan l-obbligu ta’ ħlas lura sal-punt tan-nuqqas ta’ disponibbiltà. Tabilħaqq, l-obbligu ta’ ħlas lura għandu l-għan li jevita qligħ mhux mistenni billi jirrimborża d-dħul mhux antiċipat mis-suq tal-enerġija. Madankollu, fil-każ ta’ indisponibilitajiet (kemm ippjanati kif ukoll mhux ippjanati), ma titwassal l-ebda enerġija. B’konsegwenza ta’ dan, fil-każ ta’ indisponibilitajiet (debitament ikkomunikati), huwa impossibbli għall-fornitur tal-kapaċità li jkopri d-dħul ogħla mill-enerġija li jirriżulta miż-żidiet għoljin fil-prezzijiet u, għalhekk, l-ebda obbligu ta’ ħlas lura ma jenħtieġ li jkun applikabbli f’dawn iċ-ċirkostanzi.

(161)

L-unitajiet ta’ rispons min-naħa tad-domanda u kapaċità oħra mingħajr obbligu ta’ skeda ta’ kuljum huma soġġetti għall-obbligu ta’ ħlas lura f’każ li l-prezz ta’ referenza jaqbeż il-prezz tas-suq iddikjarat tagħhom (ara l-premessa (156)).

(162)

L-awtoritajiet Belġjani impenjaw ruħhom li jwettqu analiżi teknika u ekonomika li se teżamina l-offerti u r-riżultati tal-irkantijiet, b’enfasi partikolari fuq l-effett tal-obbligu ta’ ħlas lura. L-analiżi se titwettaq kull sentejn, li jibdew wara l-ewwel irkant fir-rebbiegħa tal-2022. Ir-riżultati tal-analiżi se jiġu sottomessi għal konsultazzjoni pubblika.

(163)

Il-Belġju se jimplimenta wkoll mekkaniżmu ta’ waqfien tat-telf kemm fuq l-obbligu ta’ ħlas lura (marbut mal-għażliet ta’ affidabbiltà) kif ukoll fuq il-penali għan-nuqqas ta’ disponibbiltà, li jiġu applikati b’mod kumulattiv (ara t-Taqsima 2.8.4).

(164)

Tali mekkaniżmu ta’ waqfien tat-telf jimplika li l-fornitur tal-kapaċità skont is-CRM qatt ma huwa se jkollu jħallas lura ammont li jaqbeż il-valur tar-remunerazzjoni tal-kapaċità annwali tiegħu. Fi kliem ieħor, f’każ li l-valur tal-kuntratt jitnaqqas għal żero, ma jkun hemm l-ebda obbligu ta’ ħlas (mhux għall-għażliet ta’ affidabbiltà, u lanqas għall-pagamenti tad-disponibbiltà). Dan il-prinċipju jimplika limitazzjoni tar-riskju utli għall-fornitur tal-kapaċità, li tippermetti żero offerti f’każ li l-“flus mitlufa” fis-suq tal-enerġija jitnaqqsu għal żero. Għall-kuntrarju, mingħajr tali mekkaniżmu ta’ waqfien tat-telf, il-fornitur tal-kapaċità jirriskja li jkun soġġett għal obbligu ta’ ħlas lura u/jew penali, anki f’każ li ma jkollux flus mitlufa u valur tal-kuntratt ta’ kapaċità ta’ EUR 0. Sabiex ikopri dan ir-riskju, fornitur tal-kapaċità qatt ma jressaq offerta ta’ EUR 0/MW/sena (anki f’każ li ma jkollux flus mitlufa) mingħajr l-implimentazzjoni ta’ dan il-mekkaniżmu ta’ waqfien tat-telf.

(165)

Matul il-perjodu ta’ qabel il-kunsinna (jiġifieri l-perjodu wara li tintgħażel CMU fl-irkant, iżda qabel il-bidu tal-perjodu tal-kunsinna), il-fornituri ta’ kapaċità magħżula jkunu soġġetti għal sett ta’ rekwiżiti biex jiġi żgurat li l-kapaċità kkuntrattata tagħhom tkun disponibbli fil-bidu tal-perjodu tal-kunsinna u tikkontribwixxi għas-sigurtà tal-provvista. Dawn huma notevolment maħsuba biex itaffu r-riskju tal-logħob tal-azzard u jkopru l-inċertezza inerenti għal investimenti ġodda (eż. dewmien fix-xogħlijiet ta’ kostruzzjoni).

(166)

Hija meħtieġa garanzija finanzjarja kundizzjonali biex jiġi żgurat it-twettiq mitlub u puntwali tal-obbligi kollha fir-rigward tal-kontrolli ta’ qabel il-kunsinna li jirriżultaw mill-Kuntratt tal-Kapaċità u/jew mir-Regoli dwar il-Funzjonament tar-Regoli tas-Suq tas-CRM (ara l-premessa (108)). Fil-każ ta’ nuqqas ta’ rispett tal-obbligi ta’ Fornitur tal-Kapaċità matul perjodu ta’ qabel il-kunsinna, tista’ tiġi invokata l-garanzija finanzjarja.

(167)

Għas-CMUs eżistenti, se jiġu organizzati testijiet tad-disponibbiltà ta’ qabel il-kunsinna, li għalihom japplikaw penali f’każ ta’ nuqqas ta’ konformità. Barra minn hekk, għal CMUs addizzjonali u virtwali, huma previsti obbligi addizzjonali u rekwiżiti ta’ monitoraġġ bejn Y-4 u l-perjodu tal-kunsinna. Il-monitoraġġ ta’ qabel il-kunsinna ta’ dawn il-kapaċitajiet ġodda se jkun ibbażat fuq l-ippjanar dettaljat tal-proġetti pprovdut mill-fornitur tal-kapaċità. F’każ li l-fornitur tal-kapaċità ma jissodisfax l-objettivi intermedji stabbiliti fl-ippjanar tal-proġetti, li jirriżultaw f’dewmien residwu, japplikaw penali, inklużi penali finanzjarji (koperti mill-garanzija finanzjarja), jew f’xi każijiet it-tnaqqis tal-kapaċità kkuntrattata inizjalment (u, b’hekk, ir-remunerazzjoni tal-kapaċità kull sena) u/jew it-tnaqqis tad-durata tal-kuntratt ta’ kapaċità (u, b’hekk, l-għadd ta’ snin li matulhom se tiġi riċevuta remunerazzjoni tal-kapaċità).

(168)

It-TSO Belġjan jiżgura d-disponibbiltà tas-CMUs ikkuntrattati kollha (filwaqt li jqis id-deklassifikazzjoni) biex jilħaq il-livell immirat ta’ sigurtà tal-provvista. Minħabba li l-objettiv ewlieni tas-CRM huwa li jiżgura livell adegwat ta’ kapaċità fis-sistema, il-monitoraġġ tad-disponibbiltà jseħħ matul mumenti li huma rilevanti għas-sigurtà tal-provvista. F’dan ir-rigward, huwa definit Skattatur għall-Monitoraġġ tad-Disponibbiltà (‘Availability Monitoring Trigger’ - AMT) sabiex jiġu identifikati l-mumenti rilevanti minn perspettiva ta’ adegwatezza u li matulhom it-TSO se jimmonitorja d-disponibbiltà tas-CMUs.

(169)

L-AMT huwa bbażat fuq il-prezz tas-suq ta’ ġurnata bil-quddiem. Ir-raġunijiet għall-għażla tal-prezz tas-suq ta’ ġurnata bil-quddiem huma l-istess bħal dawk għall-obbligu ta’ ħlas lura, kif deskritt fit-Taqsima 2.7.2. Matul il-mumenti ta’ AMT (jiġifieri l-mumenti li matulhom il-prezz tas-suq ta’ ġurnata bil-quddiem jaqbeż l-AMT), it-TSO jista’ jivverifika jekk il-kapaċità akkwistata hijiex tabilħaqq kapaċi twieġeb għal sinjal tas-suq ta’ ġurnata bil-quddiem. Jekk il-kapaċità ma tissodisfax il-kapaċità obbligata (74) (abbażi tat-termini u l-kundizzjonijiet fil-kuntratt tal-kapaċità u r-regoli tal-funzjonament), il-parti tal-obbligu li ma kinitx disponibbli hija soġġetta għal penali, sakemm is-CMU ma tkunx tista’ tkopri d-differenza pożittiva bejn il-kapaċità obbligata u l-kapaċità disponibbli (75) permezz tas-suq sekondarju tas-CRM (ara t-Taqsima 2.9). Permezz tal-obbligi ta’ bejgħ fis-suq sekondarju, il-fornitur tal-kapaċità jista’ effettivament inaqqas il-kapaċità obbligata biex jevita diskrepanza bejn il-kapaċità obbligata u dik disponibbli u, b’hekk, il-penali.

(170)

Għall-kalkolu tal-kapaċità obbligata, issir distinzjoni bejn l-assi b’restrizzjonijiet fuq l-enerġija u dawk mingħajr restrizzjonijiet fuq l-enerġija, billi dawn jikkontribwixxu għas-sigurtà tal-provvista b’mod differenti. Assi b’restrizzjonijiet fuq l-enerġija (eż. batteriji, rispons min-naħa tad-domanda) jista’ jkun disponibbli biss matul ċertu numru ta’ sigħat konsekuttivi, filwaqt li dawn ir-restrizzjonijiet ma japplikawx għall-assi mhux ristretti.

(171)

Għall-assi mingħajr restrizzjonijiet fuq l-enerġija (eż. installazzjonijiet termali, parks eoliċi), id-durata tal-mument tal-AMT (espressa f’numru ta’ sigħat) ma taffettwax il-kapaċità disponibbli. Bħala medja, jenħtieġ li dawn l-assi jkunu jistgħu jwasslu mill-inqas il-kapaċità deklassifikata tagħhom. Għalhekk, f’kull siegħa tal-AMT matul il-kuntratt ta’ kapaċità, il-kapaċità obbligata hija daqs il-kapaċità deklassifikata tal-assi kif iddeterminata matul il-fażi ta’ prekwalifikazzjoni.

(172)

Minħabba li l-assi b’restrizzjonijiet fuq l-enerġija (eż. batteriji, rispons min-naħa tad-domanda) jistgħu jkunu disponibbli biss matul ċertu numru ta’ sigħat konsekuttivi, matul il-fażi ta’ prekwalifikazzjoni, dawn is-CMUs jistgħu jagħżlu Ftehim dwar il-Livell ta’ Servizz (FLS) partikolari. Għalhekk, il-kapaċità obbligata hija daqs il-kapaċità mhux ikklassifikata tagħhom għas-sigħat fi ħdan ir-restrizzjonijiet tal-enerġija tagħhom. Il-kapaċità obbligata se tkun ugwali għal 0 MW għal kwalunkwe siegħa oħra tal-AMT fl-istess ġurnata. Is-CMU żżomm il-libertà li tibgħat l-assi tagħhom għal kwalunkwe mument tal-AMT ta’ sett ta’ sigħat tal-AMT li jagħżlu, sakemm ikunu wasslu mill-inqas l-FLS tagħhom matul is-sigħat kollha tal-AMT ta’ ġurnata.

(173)

Il-fornituri tal-kapaċità b’obbligu ta’ skeda ta’ kuljum fis-suq tal-enerġija huma preżunti li għandhom kapaċità disponibbli f’kull siegħa tal-AMT ta’ potenza massima (Pmax) disponibbli (76).

(174)

Min-naħa l-oħra, hemm inqas viżibbiltà fuq id-disponibbiltà attwali għall-fornituri tal-kapaċità mingħajr tali obbligu ta’ skedar. Għalhekk, dawn il-fornituri tal-kapaċità msemmija l-aħħar huma dejjem obbligati li jikkomunikaw qabel l-għeluq tas-suq ta’ ġurnata bil-quddiem, prezz ta’ ġurnata bil-quddiem li ’l fuq minnu jwasslu l-enerġija lis-suq mas-CMU mill-inqas f’konformità mal-kapaċità obbligata, li jista’ jkun ogħla mill-prezz tal-AMT. Jekk l-ikklerjar tas-suq iseħħ taħt dan il-prezz, l-unità tkun preżunta li hija disponibbli (iżda mhux li twassal l-enerġija) skont dikjarazzjoni. Fil-każ ta’ kklerjar tas-suq ogħla mill-prezz iddikjarat ta’ ġurnata bil-quddiem, it-TSO se jivverifika l-kunsinna tal-enerġija. B’dan il-mod, il-monitoraġġ ma jimponix il-kunsinna tal-enerġija matul il-mumenti kollha tal-AMT, biss f’każ li l-kundizzjonijiet tas-suq ikunu favorevoli għas-CMU (jiġifieri l-prezz iddikjarat ta’ ġurnata bil-quddiem).

(175)

B’mod fakultattiv, il-fornitur tal-kapaċità mingħajr obbligu ta’ skedar jista’ jiddikjara wkoll prezzijiet oħrajn biex jindika l-kunsinna fi swieq oħrajn (swieq tal-istess ġurnata jew tal-ibbilanċjar) u/jew għal volumi aktar baxxi. Dan huwa maħsub biex jirrifletti l-funzjonament tas-suq, billi parti mill-enerġija tista’ tinbiegħ aktar qrib il-ħin reali. It-TSO se jimmonitorja d-disponibbiltà bl-użu tal-prezz li jikkorrespondi għal meta tkun ġiet ikkunsinnata l-enerġija. F’każ li l-prezz(ijiet) iddikjarat(i) qatt ma jinqabeż/jinqabżu fis-suq/swieq rispettiv(i) tagħhom, l-assi ma jkunx viżibbli biżżejjed fis-suq u, konsegwentement, ikun aktar suxxettibbli għall-ittestjar. Ir-Regoli dwar il-Funzjonament tas-CRM se jinkludu dritt għat-TSO li jitlob ċertu numru ta’ testijiet matul perjodu ta’ kunsinna (ara t-Taqsima 2.8.3).

(176)

Skont il-Belġju, hemm żewġ fatturi ewlenin li wasslu biex fornitur tal-kapaċità jiddikjara prezzijiet korretti għas-CMUs tiegħu, fir-rigward tal-obbligu ta’ ħlas lura u l-monitoraġġ tad-disponibbiltà:

(177)

Elia jista’ jivverifika d-disponibbiltà ta’ CMU permezz ta’ testijiet tad-disponibbiltà mhux imħabbra. Tali testijiet se jiġu nnotifikati minn Elia lill-fornitur tal-kapaċità mhux aktar tard minn bejn 15:00 CET u 15:30 CET fil-ġurnata qabel isir it-test tad-disponibbiltà, jiġifieri l-istess mument li fih tiġi kkomunikata l-identifikazzjoni tas-sigħat tal-AMT.

(178)

Elia jista’ jittestja CMU sa tliet darbiet b’suċċess matul il-perjodu tax-xitwa u darba waħda b’suċċess barra mill-perjodu tax-xitwa. Barra minn hekk, Elia jirriżerva d-dritt li jittestja sa massimu ta’ darba d-durata kollha tal-FLS (jekk ikun hemm) b’suċċess. Elia mhux se jwettaq testijiet tad-disponibbiltà f’perjodu fejn ikollu għarfien minn qabel tan-nuqqas ta’ disponibbiltà ppjanat għas-CMU kkonċernata dwar il-kapaċità (parti minnha) li ma hijiex disponibbli (jiġifieri l-kapaċità obbligata hija limitata għal dik li hija magħrufa li hija disponibbli).

(179)

Elia se jagħżel is-CMUs li għandhom jiġu ttestjati skont proċedura interna, li mhux se tiġi ddivulgata pubblikament. Madankollu, Elia għandu jibbaża l-proċedura tiegħu fuq kriterji li jinkludu, iżda ma humiex limitati għal:

(180)

Meta Elia jinnotifika t-test tad-disponibbiltà flimkien mad-durata mistennija tiegħu (id-durata kollha tal-FLS jew perjodu ta’ ħmistax-il minuta) lill-fornitur tal-kapaċità, dan għandu jkun fih ukoll il-ħin tal-bidu u tat-tmiem tiegħu. F’dak il-perjodu, il-fornitur tal-kapaċità għandu l-libertà li jorganizza l-kunsinna tal-enerġija skont kif jaqbel l-aktar lilu.

(181)

Kwalunkwe kapaċità nieqsa matul dan il-perjodu hija soġġetta għal penali għad-disponibbiltà. Kwalunkwe kost tat-testijiet tad-disponibbiltà jitħallas mill-fornitur tal-kapaċità.

(182)

Kwalunkwe kapaċità nieqsa, jiġifieri differenza pożittiva bejn il-kapaċità obbligata u dik disponibbli, matul siegħa tal-AMT, hija soġġetta għal penali għad-disponibbiltà.

(183)

L-ammont totali ta’ penali għad-disponibbiltà li fornitur tal-kapaċità jista’ jirċievi għal CMU waħda, għal perjodu ta’ kunsinna wieħed u għal kapaċità nieqsa li jkollha obbligu tas-suq primarju jew tranżazzjoni tas-suq sekondarju li l-perjodu tat-tranżazzjoni tagħha jkopri mill-inqas perjodu ta’ kunsinna wieħed sħiħ, huwa limitat għall-prezzijiet tal-offerti magħżula mogħtija fl-irkantijiet għall-perjodu ta’ kunsinna mmultiplikati bil-kapaċitajiet ikkuntrattati fl-irkantijiet.

(184)

L-ammont totali ta’ penali għad-disponibbiltà li fornitur tal-kapaċità jista’ jirċievi għal CMU waħda, għal xahar u għal kapaċità nieqsa li tirriżulta minn obbligu tas-suq primarju jew tranżazzjoni tas-suq sekondarju li l-perjodu tat-tranżazzjoni tagħha jkopri mill-inqas perjodu ta’ kunsinna wieħed sħiħ, huwa limitat għal 20 % tal-prezzijiet tal-offerti magħżula mogħtija fl-irkantijiet għall-perjodu ta’ kunsinna mmultiplikati bil-kapaċitajiet ikkuntrattati fl-irkantijiet.

(185)

F’każ li l-kapaċità nieqsa ta’ aktar minn 20 % tal-kapaċità obbligata tiġi stabbilita matul tliet mumenti tal-AMT separati u/jew testijiet tad-disponibbiltà għall-istess CMU, Elia joħroġ reviżjoni ’l isfel tar-remunerazzjoni tal-kapaċità għal dik is-CMU b’mod proporzjonali għall-kapaċità massima nieqsa stabbilita matul dak il-perjodu. Madankollu, il-fornitur tal-kapaċità jżomm obbligu ta’ disponibbiltà u jibqa’ soġġett għal penali għad-disponibbiltà possibbli għal dik is-CMU bħal fil-kuntratt ta’ kapaċità oriġinali. Il-valur totali tal-kuntratt ma jinbidilx. Ir-remunerazzjoni tal-kapaċità oriġinali terġa’ tiddaħħal wara li s-CMU tkun ipprovdiet b’suċċess il-kapaċità obbligata tagħha, li tikkorrespondi għall-kapaċità kkuntrattata u għall-FLS fil-kuntratt primarju, matul tliet mumenti tal-AMT konsekuttivi jew testijiet tad-disponibbiltà.

(186)

F’każ li s-CMU kienet soġġetta għal reviżjoni ’l isfel tar-remunerazzjoni tal-kapaċità matul żewġ perjodi ta’ kunsinna sussegwenti u s-CMU kull darba tkun naqset milli terġa’ tistabbilixxi r-remunerazzjoni tal-kapaċità oriġinali fi żmien 12-il ġimgħa minn kull reviżjoni, is-CMU titlef il-possibbiltà li terġa’ tistabbilixxi r-remunerazzjoni tal-kapaċità oriġinali u jintemmu l-kuntratti ta’ kapaċità kollha li japplikaw għall-perjodi ta’ kunsinna li jibdew minn dak kopert mill-ewwel irkant Y-1 li jmiss wara li tiġi applikata din il-klawżola.

(187)

Il-Belġju se jistabbilixxi suq sekondarju biex jipprovdi lill-fornituri ta’ kapaċità b’mekkaniżmu biex itejbu l-ġestjoni tar-riskju tagħhom skont is-CRM. Tabilħaqq, f’każ li fornitur tal-kapaċità jiffaċċja disponibbiltà inqas minn dik antiċipata (inqas mill-kapaċità obbligata tiegħu kif ikkalkolata f’konformità mar-Regoli tas-Suq), huwa għandu l-possibbiltà li jkopri d-differenza pożittiva bejn il-kapaċità kuntrattwali obbligata tiegħu u l-kapaċità disponibbli tiegħu fis-suq sekondarju, mingħajr ma jkun soġġett għal xi penali għan-nuqqas ta’ disponibbiltà. Fil-każ ta’ tranżazzjonijiet fis-suq sekondarju, isir trasferiment sħiħ tal-obbligi, inkluż il-prezz tal-eżerċitar tal-obbligu inizjali.

(188)

Is-suq sekondarju se jiġi implimentat mhux aktar tard minn sena qabel il-bidu tal-ewwel perjodu ta’ kunsinna. Il-modalitajiet tal-mekkaniżmu tas-suq sekondarju huma deskritti fir-Regoli dwar il-Funzjonament tas-CRM.

(189)

Il-Belġju se jippermetti li l-kapaċità barranija li tinsab fi Stat Membru li għandu konnessjoni diretta tan-network mal-Belġju tipparteċipa mill-ewwel kunsinna. Ir-regoli huma stabbiliti f’Digriet Amministrattiv (77). Skont il-Belġju, billi l-metodoloġiji, ir-regoli komuni u t-termini msemmija fl-Artikolu 26(11) tar-Regolament dwar l-Elettriku ġew approvati biss f’Diċembru 2020 (78), u billi t-TSOs għadhom ma setgħux jikkonkludu l-ftehimiet meħtieġa, ma kienx possibbli li tiġi organizzata l-parteċipazzjoni transfruntiera mill-ewwel irkant Y-4. Skont l-awtoritajiet Belġjani, din se tiġi stabbilita mill-aktar fis possibbli. Sadanittant, ġie riżervat volum għall-irkant Y-1, filwaqt li ġie żgurat li l-kapaċità transfruntiera tkun tista’ tipparteċipa mill-ewwel sena tal-kunsinna, jiġifieri l-2025.

(190)

Il-parteċipazzjoni se tkun miftuħa għat-teknoloġiji kollha. Hija tiddistingwi żewġ tipi ta’ kapaċità barranija – diretta u indiretta.

(191)

Il-kapaċità barranija indiretta hija kapaċità li tinsab fi Stati Membri ġirien. Għal kull wieħed mill-Istati Membri ġirien, jiġi organizzat preirkant. Minħabba l-kapaċità limitata fuq l-interkonnetturi, l-iskop tal-preirkant huwa li jiżgura prekwalifikazzjoni effiċjenti, billi din hija prekundizzjoni tal-irkant prinċipali. Kull preirkant se jibda mhux aktar tard mill-1 ta’ Ġunju u se jiġi organizzat mit-TSO f’konformità mal-istruzzjoni mogħtija mill-Ministru msemmija fil-paragrafu 6 tal-Artikolu 7 undecies tal-Att dwar l-Elettriku, u speċifikata minn Stat Membru ġar. Fl-istruzzjoni tiegħu, il-Ministru jista’ jiddeċiedi, fejn xieraq, li ma jiġix organizzat pre-irkant ma’ Stat Membru ġar. Il-parametri tal-pre-irkant huma l-istess bħall-parametri tal-irkant korrispondenti. Madankollu, il-prezz ta’ referenza għal kull Stat Membru ġar għandu jirrifletti l-prezz li kien jinkiseb mill-fornitur tal-kapaċità barranija indiretta fis-swieq tal-elettriku ġestiti min-NEMO (79) nominat mill-kapaċità barranija indiretta.

(192)

Kull sena, it-TSO jiddetermina l-kapaċità massima ta’ dħul disponibbli għall-parteċipazzjoni tal-kapaċità barranija indiretta ta’ kull Stat Membru ġar, abbażi tar-rakkomandazzjoni taċ-Ċentru Reġjonali ta’ Koordinazzjoni msemmi fl-Artikolu 26(7) tar-Regolament dwar l-Elettriku, f’konformità mal-metodoloġija approvata mill-ACER imsemmija fl-Artikolu 26(11)(a) tar-Regolament dwar l-Elettriku.

(193)

Sakemm jiġu adottati l-istrateġiji, il-proposti jew id-deċiżjonijiet rilevanti li jimplimentaw l-Artikolu 26 tar-Regolament dwar l-Elettriku, il-kontribuzzjoni ta’ kull żona tas-suq direttament konnessa mal-Belġju tiġi ddeterminata mill-kontribuzzjoni ta’ dawk iż-żoni matul is-sigħat ta’ skarsezza simulati abbażi tal-ERAA jew tal-NRAA.

(194)

Kundizzjonijiet oħrajn li jirregolaw il-parteċipazzjoni transfruntiera huma pprovduti fid-Deċiżjoni tal-ACER Nru 36/2020 dwar l-ispeċifikazzjonijiet tekniċi għall-parteċipazzjoni transfruntiera fil-mekkaniżmi tal-kapaċità.

(195)

Jekk ikun hemm rabta tal-NTC immudellata bejn il-Belġju u żona oħra tas-suq konnessa direttament mal-elettriku, allura:

(196)

Jekk dominju bbażat fuq il-fluss jiġi definit fis-simulazzjoni li tintegra lill-Belġju, allura:

(197)

Il-kapaċità barranija indiretta li tkun tixtieq tissottometti offerta fil-pre-irkant għandha tipprovdi lit-TSO bl-informazzjoni dwar il-volum ta’ kapaċità offruta wara l-applikazzjoni tal-fattur ta’ deklassifikazzjoni, il-prezz offrut u l-emissjonijiet ta’ CO2 tal-kapaċità kkonċernata.

(198)

Il-kapaċità barranija indiretta li l-offerta tagħha tintgħażel fi tmiem il-pre-irkant tissottometti fajl ta’ prekwalifikazzjoni. Il-valutazzjoni tal-fajl tal-prekwalifikazzjoni se titwettaq mit-TSO ġar f’kooperazzjoni ma’ Elia, f’konformità mar-regoli stipulati fil-metodoloġiji msemmija fl-Artikolu 26(11)(f) tar-Regolament dwar l-Elettriku u, meta applikabbli, f’konformità mal-ftehim konkluż bejn it-TSOs.

(199)

Skont l-awtoritajiet Belġjani, il-kapaċità barranija diretta hija l-kapaċità li tinsab fi Stat Membru ġar, iżda li għandha konnessjoni diretta u esklussiva man-network Belġjan u li hija skonnettjata min-network ta’ dak l-Istat Membru ġar.

(200)

Il-kapaċità trid tkun tinsab ukoll fi Stat Membru ġar li miegħu l-Belġju jkun ikkonkluda ftehim dwar il-parteċipazzjoni ta’ kapaċità barranija diretta fis-CRM, li jiżgura li:

(201)

F’konformità mal-Artikolu 21(2) tar-Regolament dwar l-Elettriku, bejn Ottubru u Diċembru 2019, il-Belġju wettaq konsultazzjoni mal-Istati Membri ġirien.

(202)

L-allokazzjoni tad-dħul li jirriżulta mill-allokazzjoni ta’ biljetti transfruntiera, jiġifieri d-drittijiet ta’ aċċess għal fornituri ta’ kapaċità barranin biex jipparteċipaw fis-CRM Belġjan, hija rregolata bis-sħiħ mill-Artikolu 26(9) tar-Regolament dwar l-Elettriku.

(203)

Il-Belġju indika li d-dħul mill-konġestjoni se jintuża għall-finijiet stabbiliti fl-Artikolu 19(2) tar-Regolament dwar l-Elettriku kif meħtieġ mill-Artikolu 26(9) ta’ dak ir-Regolament.

(204)

Il-Belġju kkonferma li se jikkonforma mad-deċiżjoni tal-ACER Nru 36/2020, li fost l-oħrajn, tistabbilixxi l-metodoloġija għall-kondiviżjoni tad-dħul li jinħoloq permezz tal-allokazzjoni tal-kapaċità tad-dħul.

(205)

Skont l-Artikolu 3 tad-Digriet Amministrattiv dwar il-kriterji ta’ eliġibbiltà relatati mal-appoġġ akkumulattiv u mal-limitu minimu ta’ parteċipazzjoni, il-kapaċità li diġà tibbenefika mill-għajnuna operatorja hija eskluża mill-fażi ta’ prekwalifikazzjoni. Il-kapaċitajiet li jibbenefikaw minn tali għajnuna jistgħu jipparteċipaw fil-fażi ta’ prekwalifikazzjoni bil-kundizzjoni li jirrinunzjaw għall-għajnuna f’każ li jingħataw kuntratt ta’ mekkaniżmu ta’ kapaċità. Il-Ministeru għall-Enerġija jippubblika formola li tikkonferma dan l-impenn ta’ rinunzja. Barra minn hekk, il-kapaċitajiet jimpenjaw ruħhom li ma japplikawx għal għajnuna operatorja oħra matul il-perjodu waqt li jkollhom kuntratt ta’ kapaċità meta jissottomettu applikazzjoni għall-fażi ta’ prekwalifikazzjoni.

(206)

Il-kost preċiż tal-miżura se jiġi ddeterminat mill-irkantijiet. Skont l-aktar stima reċenti tal-kostijiet sottomessa mill-awtoritajiet Belġjani, li saret f’Jannar 2021 mill-kumpanija ta’ konsulenza Haulogy, inkarigata mill-awtoritajiet Belġjani, il-kost globali tal-miżura jista’ jiġi stmat bejn EUR 238 u EUR 253 miljun fis-sena.

(207)

Il-Parlament Belġjan adotta riżoluzzjoni fis-16 ta’ Lulju 2020 (80) li tindika li l-kostijiet tas-CRM se jiġu ffinanzjati permezz ta’ “obbligu ta’ servizz pubbliku” minn Elia fit-tariffi tan-network.

(208)

L-awtoritajiet Belġjani jindikaw li s-CRM huwa ffinanzjat permezz ta’ imposti jew taxxi parafiskali assenjati lil benefiċjarju. Skont l-Artikolu 12(1) tal-Att dwar l-Elettriku, il-konnessjoni, l-użu tal-infrastruttura u tas-sistemi elettriċi u, fejn xieraq, is-servizzi anċillari tal-operatur tas-sistema għandhom ikunu soġġetti għal tariffi għall-ġestjoni tas-sistema ta’ trażmissjoni u tan-networks b’funzjoni ta’ trasport. Barra minn hekk, skont l-Artikolu 12(13) tal-Att dwar l-Elettriku, l-operatur tas-sistema għandu, mill-aktar fis possibbli, jikkomunika lill-utenti tan-network tiegħu t-tariffi li għandu japplika u jagħmilhom disponibbli għall-persuni kollha li jitolbu dan.

(209)

Skont l-Artikolu 12(5)(11) tal-Att dwar l-Elettriku, il-kostijiet netti tal-kompiti ta’ servizz pubbliku imposti minn din il-liġi għandhom jitqiesu fit-tariffi b’mod trasparenti u mhux diskriminatorju, f’konformità mal-liġijiet u r-regolamenti applikabbli.

(210)

Skont l-Artikolu 4(2) tad-digriet adottat mill-CREG fit-28 ta’ Ġunju 2018 abbażi tal-Artikolu 12 tal-Att dwar l-Elettriku (81), u li jiddetermina t-tariffi tan-network għall-perjodu 2020-2023, it-tariffi tan-network huma l-prezzijiet dovuti mill-utenti tan-network lill-operatur tan-network. Skont l-Artikolu 4(7) tal-istess digriet, l-istruttura tariffarja ġenerali tagħmel distinzjoni bejn it-tariffi tat-trasport, li jkopru d-dħul totali tal-operatur tas-sistema, u t-tariffi għall-obbligi ta’ servizz pubbliku. L-Artikolu 6 tad-digriet jistabbilixxi li t-tariffi għall-obbligi ta’ servizz pubbliku jikkumpensaw għall-kostijiet netti tal-obbligi ta’ servizz pubbliku, inklużi l-kostijiet tal-ġestjoni u l-imposti finanzjarji, li jiġu imposti fuq l-operatur tas-sistema u li fir-rigward tagħhom il-liġi, id-digriet jew l-ordni, jew id-digrieti ta’ implimentazzjoni tagħhom, ma pprevedewx mekkaniżmu ta’ kumpens speċifiku, permezz ta’ tagħbija eċċessiva jew imposta oħra, bħala kumpens għall-prestazzjoni tas-sistema.

(211)

Fuq din il-bażi, kull sena, it-TSO se jissottometti proposta ta’ tariffa għall-obbligu ta’ servizz pubbliku lill-CREG għall-approvazzjoni, akkumpanjata minn baġit li jinkludi tbassir tal-kostijiet kollha (remunerazzjoni tal-kapaċità, il-ġestjoni tat-TSO u l-kostijiet tal-iżvilupp) u l-introjti tas-CRM għas-sena ta’ wara. It-tariffa proposta għall-obbligu ta’ servizz pubbliku se tqis ukoll il-bilanċ riportat mis-sena finanzjarja preċedenti.

(212)

Fi tmiem is-sena, it-TSO se jissottometti rapport dwar it-tariffi lill-CREG għall-approvazzjoni, li jistabbilixxi l-kostijiet u l-introjti attwali għas-sena li tkun għaddiet u l-introjtu li jirriżulta mill-applikazzjoni tat-tariffa. Wara li tiġi vverifikata l-akkuratezza tad-data u r-raġonevolezza tal-kostijiet tal-iżvilupp u l-ġestjoni tas-CRM imġarrba mit-TSO, il-CREG se jiddetermina l-bilanċ li għandu jiġi riportat.

(213)

Kwalunkwe dħul marbut mal-mekkaniżmu tas-CRM se jintuża biex ikopri l-kostijiet inklużi fit-tariffa għall-obbligu ta’ servizz pubbliku, mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 26(9) tar-Regolament dwar l-Elettriku.

(214)

It-tariffa tiġi applikata b’mod uniformi fuq bażi ta’ EUR/MWh għall-konsumaturi kollha (direttament għall-konsumatur konness man-network ta’ trażmissjoni jew indirettament, permezz tal-Operatur tas-Sistema ta’ Distribuzzjoni, u l-fornituri, għall-konsumaturi konnessi man-network tad-distribuzzjoni).

(215)

Il-modalitajiet speċifiċi għall-finanzjament tas-CRM se jiġu applikati l-aktar kmieni fl-2022, f’Jannar 2025, kif stabbilit fil-paragrafu 15 tal-Artikolu 7 undecies tal-Att dwar l-Elettriku.

(216)

Skont ir-riżoluzzjoni tal-Parlament, sa mhux aktar tard mill-2029, it-tariffa se tiġi imposta fuq il-bażi tal-potenza massima skont l-iskjerament ta’ arloġġi intelliġenti fir-reġjuni. Għalhekk, sa mhux aktar tard mill-aħħar tal-2023, il-Gvern se jagħmel analiżi tal-iskjerament mistenni ta’ arloġġi intelliġenti.

(217)

Il-Belġju talab approvazzjoni għas-CRM għaż-żmien massimu permess ta’ 10 snin (82) li jibda mid-data tal-ewwel irkant.

(218)

Il-Belġju impenja ruħu li jintroduċi fl-Att dwar l-Elettriku li, jekk ma jkun ġie konkluż l-ebda ftehim ġdid dwar il-kapaċità għal tliet snin konsekuttivi f’konformità mal-paragrafu 11 tal-Artikolu 7 undecies tal-Att dwar l-Elettriku, ma jiġi organizzat l-ebda rkant ġdid mis-sena ta’ wara taħt is-CRM.

(219)

Il-Belġju sostna li huwa se jikkonforma mar-rekwiżiti dwar il-Komunikazzjoni dwar it-Trasparenza (83).

(220)

Il-Belġju impenja ruħu li jissospendi l-għoti u/jew il-ħlas ta’ kwalunkwe għajnuna taħt l-iskema ta’ għajnuna nnotifikata lil kwalunkwe impriża li tkun ibbenefikat minn għajnuna illegali preċedenti ddikjarata bħala inkompatibbli minn Deċiżjoni tal-Kummissjoni.

(221)

Il-Belġju sostniet li ma se tingħata l-ebda għajnuna lill-benefiċjarji f’diffikultà (84).

(222)

Il-Kummissjoni kellha dubji dwar il-kompatibbiltà ta’ ċerti aspetti tal-miżura mas-suq intern.

(223)

Abbażi tal-informazzjoni disponibbli u tal-elementi deskritti fid-Deċiżjoni tal-Ftuħ, il-Kummissjoni fittxet kjarifika u talbet kummenti dwar il-kwistjonijiet li ġejjin:

(224)

Il-Kummissjoni kellha wkoll dubji dwar il-konformità tal-miżura mad-dispożizzjonijiet intrinsikament marbuta tad-dritt tal-Unjoni, jiġifieri l-Artikoli 22 u 24 tar-Regolament dwar l-Elettriku.

(225)

Din it-taqsima tiġbor fil-qosor il-kummenti li rċeviet il-Kummissjoni matul il-perjodu ta’ konsultazzjoni mingħand 15-il parti interessata, b’mod partikolari mill-partijiet ikkonċernati attivi fis-settur tal-enerġija, kif ukoll minn assoċjazzjonijiet kummerċjali u organizzazzjonijiet mhux governattivi. Waslu wkoll kummenti mingħand pajjiż ġar wieħed u mingħand it-TSO tiegħu.

(226)

Partijiet ikkonċernati differenti kkummentaw dwar id-dimostrazzjoni tal-ħtieġa għal CRM u l-kalkolu tal-volum għall-irkantijiet, li xi drabi jikkombinaw iż-żewġ suġġetti.

(227)

Erba’ partijiet interessati kkontestaw li din il-ħtieġa ġiet murija biżżejjed. Min-naħa l-oħra, tlieta oħrajn ikkonfermaw il-ħtieġa u ssottolinjaw l-urġenza tagħha.

(228)

Tliet partijiet interessati ddikjaraw li l-użu tax-xenarju EU-HiLo ma jidhirx li huwa xieraq biex jiddetermina l-livell tal-problema tal-adegwatezza tar-riżorsi, minħabba li dan jirriskja li jagħmel stima eċċessiva tal-problema u li jfixkel is-suq tal-elettriku.

(229)

Erba’ partijiet interessati rrimarkaw li l-metodoloġija reċenti tal-ERAA u l-metodoloġija tal-VOLL/CONE/RS huma kompletament applikabbli għas-CRM Belġjan propost.

(230)

Ħames partijiet interessati sostnew li l-istudji preċedenti dwar l-adegwatezza użati biex juru l-ħtieġa għas-CRM ma humiex kompatibbli mal-metodoloġija tal-ERAA, b’mod partikolari:

(231)

Parti interessata waħda affermat li l-Belġju ma jistax jorganizza l-ewwel irkant fl-2021 abbażi ta’ NRAA skaduta u mhux konformi. Fl-opinjoni tagħha, is-CRM lanqas biss jenħtieġ li jiġi implimentat qabel ma tinħareġ l-ERAA.

(232)

Erba’ partijiet interessati rrimarkaw li l-istandard ta’ affidabbiltà użat mill-Belġju biex juri l-ħtieġa għal CRM u/jew biex jikkalkula l-volum għall-ewwel irkant ma huwiex konformi mal-metodoloġija meħtieġa mir-Regolament dwar l-Elettriku.

(233)

Parti interessata waħda affermat li jenħtieġ li l-konsistenza tiġi ggarantita fil-proċeduri, il-metodoloġiji, id-data u x-xenarji li, minn naħa waħda, jintużaw biex juru l-ħtieġa għal CRM u, min-naħa l-oħra, jintużaw biex jiddeterminaw il-volum meħtieġ li għandu jiġi rkantat skont tali CRM.

(234)

Parti interessata oħra rrimarkat li l-istandard ta’ affidabbiltà u l-metodoloġija biex jiġu definiti l-VOLL u l-CONE jistgħu jinbidlu bejn l-irkant inizjali T-4 u l-irkantijiet sussegwenti, li jwasslu għal definizzjoni differenti tal-volum.

(235)

Tliet partijiet interessati jemmnu li riżerva strateġika tista’ tindirizza aħjar il-problema ta’ adegwatezza identifikata minn CRM għas-suq kollu. Xi partijiet iddikjaraw li l-għażla ta’ riżerva strateġika ma ġietx ivvalutata.

(236)

Parti interessata waħda pproponiet li jinħoloq irkant T-2 sabiex jiġi evitat akkwist eċċessiv f’T-4 abbażi ta’ suppożizzjonijiet eċċessivament sikuri, kif ukoll sabiex jitqies standard ta’ affidabbiltà mibdul ibbażat fuq il-metodoloġija tal-ACER.

(237)

Parti interessata waħda affermat ukoll li d-detenturi tal-kapaċità eliġibbli għall-parteċipazzjoni (bħal CHP b’kapaċità ogħla minn 1 MW) huma esklużi mill-parteċipazzjoni jekk, matul perjodu partikolari, jibbenefikaw minn għajnuna operatorja permezz ta’ ċertifikati ekoloġiċi (GSC) u/jew ċertifikati tas-CHP (CHP).

(238)

Parti interessata waħda rrimarkat li n-nefqa li tippermetti li l-kapaċità tikkonforma mal-istandards ambjentali previsti fl-Artikolu 3(2)(1) tal-abbozz tad-Digriet Amministrattiv dwar il-limiti ta’ investiment ma jenħtieġx li tkun eliġibbli għal kuntratti ta’ durata itwal.

(239)

Skont parti interessata waħda, il-parametri li jiddeterminaw l-ammont ta’ kapaċità li għandha tiġi akkwistata fl-irkant jenħtieġ li jiġu approvati abbażi ta’ proposta mir-regolatur. L-istess parti interessata sostniet li proposta mir-regolatur ma tistax tinbidel u li l-Istat Membru jista’ biss jirrifjutaha u jitlob proposta ġdida.

(240)

Parti interessata waħda affermat li l-assi tal-ħżin jenħtieġ li jiġu eżentati mill-obbligu ta’ servizz pubbliku biex jiffinanzjaw is-CRM. Jenħtieġ li l-eżenzjoni tkun tinkludi l-ħżin kemm fuq quddiem tal-arloġġ kif ukoll fuq wara tiegħu.

(241)

Parti oħra sostniet li l-mekkaniżmu ta’ finanzjament jista’ jinfluwenza l-volum tal-kapaċità tas-CRM. Pereżempju, ir-rabta tal-imposti għall-finanzjament tas-CRM mal-konsum tal-elettriku matul id-domanda massima tista’ titqies bħala inċentiv għall-partijiet ikkonċernati biex inaqqsu l-konsum tagħhom matul id-domanda massima, li jwassal għal ħtieġa mnaqqsa għall-kapaċità li għandha tiġi rkantata.

(242)

Żewġ partijiet interessati affermaw li r-regoli kurrenti tal-eliġibbiltà għal kuntratti ta’ diversi snin ifixklu l-aggregazzjoni u, b’mod aktar speċifiku, ir-regola li l-assi bl-inqas durata tal-kuntratt f’portafoll aggregat jiddetermina d-durata tal-kuntratt għall-portafoll kollu.

(243)

Żewġ partijiet interessati oħrajn affermaw li l-limitu għal aggregazzjoni individwali jenħtieġ li jiġi adattat. Bħalissa, l-abbozz tar-Regoli dwar il-Funzjonament tas-CRM jipprevedi li l-kapaċitajiet soġġetti għal obbligu ta’ skeda ta’ kuljum ma jistgħux ikunu parti minn CMU aggregata.

(244)

Parti interessata waħda ddikjarat li l-parteċipazzjoni permezz ta’ aggregazzjoni hija impossibbli għal installazzjonijiet b’potenza ta’ aktar minn 25 MW. Għalhekk, il-parti interessata tixtieq li dan il-limitu jiġi stabbilit għal 75 MW.

(245)

Tliet partijiet interessati sostnew li l-livelli tal-limiti ta’ investiment għal kuntratti ta’ diversi snin ma humiex konformi mal-iżviluppi reċenti tas-suq u, għalhekk, ma jirrispettawx in-newtralità teknoloġika u se jwasslu għal diskriminazzjoni bejn ċerti klassijiet ta’ teknoloġija (il-klassi H/HL fuq is-CCGT u l-OCGT tal-klassi F) u bejn il-kapaċitajiet eżistenti u dawk ġodda.

(246)

Parti waħda sostniet li l-investimenti li joħolqu flessibbiltà jew iżidu l-kapaċità deklassifikata mingħajr ma jżidu l-kapaċità installata jenħtieġ li jikkwalifikaw ukoll bħala kostijiet eliġibbli. Skont din il-parti interessata, l-investimenti fis-sottomittenti, l-estensjoni tar-riżerva tal-enerġija ta’ batterija eżistenti jew fil-kapaċitajiet tal-ħżin għall-proċessi industrijali għalhekk jiġu esklużi minn kuntratti ta’ diversi snin.

(247)

Żewġ partijiet interessati affermaw li, meta mqabbla mal-mekkaniżmi ta’ kapaċità fil-pajjiżi ġirien, bħal Franza jew ir-Renju Unit, il-fatturi ta’ deklassifikazzjoni Belġjani jirriskjaw li jippenalizzaw ħafna teknoloġiji bħall-ħżin, ir-rispons għad-domanda jew l-enerġiji rinnovabbli.

(248)

Parti interessata waħda sostniet li l-fatturi ta’ deklassifikazzjoni kkontemplati mis-CRM Belġjan u ppubblikati fid-deċiżjoni tal-ftuħ joħolqu ostakoli severi għad-dħul fis-suq għall-ħżin, b’mod partikolari, u għall-fornituri ta’ kapaċità b’użu limitat tal-enerġija, b’mod ġenerali.

(249)

Żewġ partijiet interessati affermaw li l-obbligi ta’ ħlas lura fil-kuntratti ta’ kapaċità jiddiskriminaw bejn Unitajiet tas-Suq tal-Kapaċità bi “skeda sħiħa” u dawk bi “skeda mhux sħiħa” u jiksru l-prinċipju ta’ “prezz tal-eżerċitar uniku”.

(250)

Skont parti interessata waħda, il-mekkaniżmi tal-“obbligu ta’ ħlas lura” jiddiskriminaw kontra l-operaturi tal-kapaċità bi skeda sħiħa, minħabba li jonqsu milli jqisu l-attivitajiet ta’ ħħeġġjar ta’ dawn l-operaturi, fejn huma jbigħu parti kbira mill-volum mistenni tagħhom bil-quddiem fis-swieq forward, li jesponuhom għal ħlas lura tad-dħul li ma qalgħux. B’kuntrast ma’ dan, l-operaturi bi skeda mhux sħiħa għandhom flessibbiltà konsiderevoli biex jiddikjaraw b’mod effettiv il-prezzijiet tas-suq individwali li jaġixxu bħala l-prezz tal-eżerċitar, jillimitaw ir-riskju tagħhom li jkollhom iħallsu lura d-dħul li ma jkunux qalgħu, kif ukoll jipprovdu opportunitajiet possibbli biex jevitaw l-obbligu ta’ ħlas lura.

(251)

Parti oħra sostniet li l-obbligu ta’ ħlas lura jiddiskrimina bejn is-CMUs bi skeda sħiħa u dawk bi skeda mhux sħiħa, l-ewwel nett minħabba n-nuqqas ta’ eżenzjoni mill-obbligu ta’ ħlas lura għall-kapaċità li diġà nbiegħet fis-swieq forward (u li ma tkoprix il-prezzijiet tal-iskarsezza) u, it-tieni nett, minħabba l-introduzzjoni tal-“Prezz tas-Suq Iddikjarat” għas-CMUs li ma jissottomettux ruħhom għal skedi sħaħ, iżda fil-prattika jintroduċu prezzijiet tal-eżerċitar multipli.

(252)

Parti interessata waħda esprimiet it-tħassib tagħha li l-introduzzjoni ta’ limitu massimu tal-prezz intermedju se tfixkel il-kompetizzjoni fl-irkant, minħabba li xi kapaċitajiet eżistenti li jirrikjedu li l-investimenti jibqgħu ekonomikament profittabbli jista’ ma jkollhomx il-garanzija li jirkupraw il-“flus mitlufa” tagħhom u jistgħu jiġu sfurzati joħorġu mis-suq.

(253)

Skont parti interessata waħda, hemm “diskrepanza fl-investiment” materjali bejn il-limitu ta’ investiment għal kuntratti ta’ 3 snin, li bħalissa huwa ta’ EUR 177/kW, u l-limitu massimu tal-prezz intermedju, li bħalissa huwa antiċipat li huwa bejn EUR 21-31 kW, li jwassal għal diskriminazzjoni fil-konfront tal-kapaċitajiet eżistenti li jeħtieġu investimenti li jista’ jkollhom ukoll “flus mitlufa” sinifikanti.

(254)

Żewġ partijiet interessati ddikjaraw li l-provvediment għall-possibbiltà ta’ parteċipazzjoni transfruntiera diretta jista’ jkollu effetti negattivi bla bżonn fuq il-kompetizzjoni u l-kummerċ bejn l-Istati Membri.

(255)

Skont dawn il-partijiet interessati, il-parteċipazzjoni transfruntiera diretta tista’ tnaqqas l-inċentivi għall-investiment fil-kapaċità ta’ interkonnessjoni. Barra minn hekk, il-miżura tista’ ddgħajjef l-akkoppjament tas-suq, billi s-CRM jista’ jwassal għal sitwazzjoni fejn il-fornituri tal-kapaċità jfittxu aċċess għall-aktar suq attraenti b’konnessjoni diretta u esklussiva. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-miżura tqis sa liema punt l-interkonnessjoni tista’ tirrimedja kwalunkwe problema possibbli ta’ adegwatezza tal-ġenerazzjoni.

(256)

Skont l-Artikolu 24(1) tar-Regolament dwar l-Elettriku, l-Istati Membri jistgħu jinkludu sensittivitajiet fil-valutazzjoni tal-adegwatezza tagħhom, li huma marbuta ma’ “partikolaritajiet tad-domanda u l-provvista nazzjonali tal-elettriku”. Fid-Deċiżjoni tal-Ftuħ, il-Kummissjoni qajmet dubji dwar jekk is-CRM huwiex konformi mal-Artikolu 24(1), billi l-istudju Belġjan dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2019 uża x-xenarju EU-HiLo, abbażi ta’ suppożizzjonijiet dwar il-provvista tal-elettriku Franċiża. Ħames partijiet interessati kkritikaw l-interpretazzjoni mill-Kummissjoni tal-Artikolu 24(1) tar-Regolament dwar l-Elettriku, billi ddikjaraw li hija restrittiva wisq.

(257)

Dawn il-partijiet interessati sostnew li l-metodoloġija għall-ERAA tikkonferma li l-NRAAs irid ikollhom kamp ta’ applikazzjoni reġjonali u jistgħu jinkludu sensittivitajiet addizzjonali. Ma tispeċifikax jew ma tillimitax in-natura ta’ dawn is-sensittivitajiet addizzjonali. Kif imsemmi fl-Artikolu 3(6) tal-metodoloġija msemmija, dawn is-sensittivitajiet jistgħu jkopru firxa wiesgħa ta’ bidliet fis-suppożizzjonijiet fuq il-kamp ta’ applikazzjoni ġeografiku kollu kkunsidrat, inklużi suppożizzjonijiet differenti relatati mad-data tal-input bħall-kapaċitajiet installati.

(258)

Parti interessata waħda osservat li anki l-Linji Gwida dwar l-għajnuna mill-Istat għall-ħarsien tal-ambjent u l-enerġija 2014-2020 (85) (“EEAG”) jikkonfermaw speċifikament li jenħtieġ li l-valutazzjoni tal-adegwatezza tar-riżorsi tqis “valutazzjoni tal-impatt tal-ġenerazzjoni varjabbli, inkluż dik li toriġina minn sistemi fil-viċinat”.

(259)

Żewġ partijiet interessati rrimarkaw li ma hemm l-ebda dispożizzjoni għall-eliminazzjoni gradwali tas-CRM fl-atti leġiżlattivi/regolatorji.

(260)

Żewġ partijiet interessati affermaw li s-sehem kbir tal-kapaċità riżervata għall-gass fis-CRM ma huwiex kompatibbli mal-objettivi għad-dekarbonizzazzjoni tal-Unjoni u l-eliminazzjoni gradwali tas-sussidji għall-fjuwils fossili f’konformità mal-Patt Ekoloġiku Ewropew, l-EEAG u l-appoġġ tal-gvern federali Belġjan għan-newtralità klimatika sal-2050.

(261)

Parti interessata waħda rrimarkat li l-Belġju qed jikkunsidra li jżomm 2 GW ta’ enerġija nukleari jekk ir-rapport ta’ valutazzjoni dwar l-ewwel irkantijiet tal-kapaċità jiżvela problema mhux mistennija ta’ sigurtà tal-provvista. Skont din il-parti, dan iqajjem diversi kwistjonijiet dwar il-ħtieġa għas-CRM u t-tfassil tiegħu.

(262)

Parti interessata waħda rrimarkat li l-mod li bih jingħataw kuntratti fit-tul jenħtieġ li jqis it-tħassib dwar l-adegwatezza li qed tonqos matul is-sena u jevita kwalunkwe effett ta’ “intrappolament”.

(263)

Parti interessata waħda rreferiet għat-tul tal-kuntratti (15-il sena) li potenzjalment qabeż id-durata tal-miżura (10 snin), li fil-fehma tagħha jmur kontra l-karattru temporanju tal-miżura.

(264)

Din it-taqsima tiġbor fil-qosor il-kummenti li waslu mill-Belġju fit-22 ta’ Ottubru 2020 dwar id-Deċiżjoni tal-Ftuħ u dawk li waslu fl-24 ta’ Diċembru 2020 dwar l-osservazzjonijiet tal-partijiet terzi. Hija tinkludi wkoll l-informazzjoni aġġornata sottomessa mill-Belġju fit-28 ta’ Jannar 2021, fl-1 ta’ Marzu 2021, fit-13 u fit-27 ta’ April 2021, fl-4, fil-5, fid-19 u fis-26 ta’ Mejju 2021 u fis-17 ta’ Awwissu 2021.

(265)

Skont il-Belġju, l-analiżi tiegħu, appoġġata mill-fehma tat-TSO, turi li, minħabba l-eliminazzjoni gradwali tal-kapaċitajiet nukleari bejn l-2022 u l-2025, li bħalissa jammontaw għal aktar minn nofs il-kapaċità tal-ġenerazzjoni termali fil-Belġju, in-nuqqas tas-CRM jaffettwa b’mod negattiv is-sigurtà tal-provvista tal-elettriku tal-Belġju. Diversi studji oħrajn imwettqa mill-2017 sal-2020 minn akkademiċi, istituti tat-teknoloġija u mill-Uffiċċju Federali tal-Ippjanar jikkonfermaw ukoll din il-ħtieġa, indipendentement mill-analiżi tat-TSO.

(266)

Il-Belġju indika li mhux biss ix-xenarju HiLo, iżda wkoll il-każ bażi tal-UE wera kwistjoni sinifikanti bis-sigurtà tal-provvista, jiġifieri LOLE aktar minn tliet darbiet ogħla mill-kriterju legali tal-LOLE tiegħu, u jiġġustifika l-ħtieġa għal intervent permezz ta’ CRM.

(267)

Il-Belġju rrimarka li l-metodoloġija li fuqha jenħtieġ li tkun ibbażata l-ERAA/NRAA ġiet approvata biss mill-ACER fit-2 ta’ Ottubru 2020. Il-metodoloġija tal-ACER tinkludi bidliet sinifikanti u, għalhekk, tipprevedi implimentazzjoni gradwali, jiġifieri l-ewwel ERAA, li se tiġi ppubblikata fi tmiem l-2021, se tinkludi biss ċerti aspetti tal-metodoloġija tal-ACER. L-ENTSO-E jipprevedi li l-implimentazzjoni sħiħa tal-metodoloġija tal-ERAA se sseħħ sal-2023.

(268)

Il-Belġju sostna li ma setax ikun mistenni li japplika bis-sħiħ il-metodoloġija tal-ACER għall-ERAA u għall-NRAA fi studji preċedenti, minħabba li l-metodoloġija kienet għadha ma hijiex magħrufa f’dak iż-żmien. Madankollu, il-Belġju rrimarka li ħafna elementi importanti li joħorġu mill-metodoloġija kienu diġà implimentati qabel l-approvazzjoni tagħha, eż. il-valutazzjoni tal-vijabbiltà ekonomika, l-immudellar ibbażat fuq il-fluss, l-immudellar probabilistiku u l-evoluzzjonijiet f’pajjiżi oħrajn.

(269)

Il-Belġju kkontesta l-affermazzjoni li jenħtieġ li s-CRM ma jiġix implimentat sakemm tinħareġ l-ERAA. Skont il-Belġju, l-Istati Membri jistgħu jwettqu wkoll valutazzjonijiet nazzjonali komplementari u jivvalutaw il-ħtieġa għal CRM abbażi ta’ tali NRAA, u ma jistgħux jistennew l-implimentazzjoni sħiħa ta’ ERAA (prevista fl-2023).

(270)

Fir-rigward tal-istandard ta’ affidabbiltà, il-Belġju rrimarka li l-metodoloġija għall-kalkolu tal-VOLL u tal-CONE u l-metodoloġija għad-determinazzjoni tal-istandard ta’ affidabbiltà, ġew ippubblikati biss mill-ACER fit-2 ta’ Ottubru 2020. Għalhekk, f’termini ta’ żmien, ma huwiex possibbli li s-CRM jitwaqqaf waqt li jkun qed jiġi definit standard ta’ affidabbiltà ġdid. Barra minn hekk, huwa l-Istat Membru li għandu r-responsabbiltà finali li jistabbilixxi l-livell mixtieq ta’ sigurtà tal-provvista.

(271)

Fir-rigward tas-snin klimatiċi użati fl-istudji nazzjonali dwar l-adegwatezza, il-Belġju spjega li dawn l-istudji, fin-nuqqas ta’ metodoloġija ppubblikata, jużaw l-istess bażi tad-data dwar il-klima kif użata fil-MAF bħala kwistjoni ta’ koerenza.

(272)

Fir-rigward tad-dħul tas-suq, il-Belġju sostna li, fl-istudji nazzjonali dwar l-adegwatezza eżistenti sal-2019, id-dħul mistenni huwa mmudellat bl-użu tal-medjan tad-dħul tas-snin simulati kollha. Dan l-approċċ, għalkemm simplifikat, jista’ jitqies bħala riflessjoni tad-dħul mistenni, li jirrappreżenta r-riskji tal-prezzijiet, li huwa rikonoxxut fil-metodoloġija tal-ACER bħala element rilevanti.

(273)

Fir-rigward tal-limiti massimi tal-prezzijiet u l-immudellar kollu tas-suq b’mod ġenerali, il-Belġju spjega li l-istruttura użata fl-istudji nazzjonali dwar l-adegwatezza hija identika għal dik użata fil-livell Ewropew (ENTSO-E, PLEF). Dan huwa meqjus bħala l-aħjar approċċ disponibbli possibbli, li jirrifletti d-disinn tas-suq Ewropew, inklużi l-limiti massimi prevalenti fuq l-offerti tekniċi previsti min-NEMOs.

(274)

Fir-rigward tal-funzjoni tal-ipprezzar tal-iskarsezza, kif irrimarkat fil-pjan ta’ implimentazzjoni Belġjan aġġornat, il-Belġju qed jikkunsidra sa liema punt tista’ tiġi prevista tali inizjattiva. Il-Belġju spjega li l-NRA u t-TSO qed jagħmlu studju f’dan ir-rigward.

(275)

Il-Belġju nnota li l-istudju dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà tal-2019 diġà uża l-aħjar projezzjonijiet disponibbli tal-introduzzjoni tal-flessibbiltà u tal-enerġija eolika lil hinn mill-kosta, f’konformità mal-Pjan Nazzjonali għall-Enerġija u l-Klima, u applika r-regola minRAM ta’ 70 %. Fix-xenarju ta’ każ bażi, din ir-regola titqies li ġiet issodisfata mill-pajjiżi Ewropej kollha fil-ħin.

(276)

Fir-rigward tat-tħassib dwar l-adegwatezza, il-Belġju sostna li, filwaqt li huwa korrett li l-istudji jindikaw varjazzjoni fil-ħtieġa għall-kapaċità kkalkolata speċifikament, dan ma jnaqqasx il-fatt li l-ħtieġa għall-kapaċità fl-2025 teħtieġ intervent li huwa mmirat lejn kapaċità ġdida wkoll.

(277)

L-aktar studju reċenti dwar l-Adegwatezza u l-Flessibbiltà juri ħtieġa dejjem akbar ta’ kapaċità bejn l-2025 u l-2032.