(1)

Il-qafas regolatorju li jirregola l-politika ta’ koeżjoni tal-Unjoni għall-perijodu mill-2021 sal-2027, fil-kuntest tal-qafas finanzjarju pluriennali li jmiss, jikkontribwixxi għat-twettiq tal-impenji tal-Unjoni biex timplimenta l-Ftehim ta’ Pariġi adottat taħt il-Konvenzjoni Qafas tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-Tibdil fil-Klima (5) ("il-Ftehim ta’ Pariġi"), filwaqt li jitkomplew l-isforzi biex iż-żieda fit-temperatura tkun limitata għal 1,5 °C aktar mil-livelli preindustrijali, u l-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti billi l-finanzjament tal-Unjoni jikkonċentra fuq objettivi ekoloġiċi. Dan ir-Regolament jenħtieġ li jimplimenta waħda mill-prijoritajiet stipulati fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-11 ta’ Diċembru 2019 intitolata “il-Patt Ekoloġiku Ewropew” u huwa parti mill-Pjan ta’ Investiment għal Ewropa Sostenibbli li jipprovdi finanzjament iddedikat taħt il-Mekkaniżmu ta’ Tranżizzjoni Ġusta fil-kuntest tal-politika ta’ koeżjoni biex jiġu indirizzati l-ispejjeż soċjali, ekonomiċi u ambjentali tat-tranżizzjoni lejn ekonomija ċirkolari u newtrali għall-klima, fejn kwalunkwe bilanċ tal-emissjonijiet ta’ gassijiet serra jiġi kkumpensat minn assorbimenti ekwivalenti.

(2)

It-tranżizzjoni lejn ekonomija ċirkolari u newtrali għall-klima tikkostitwixxi wieħed mill-objettivi ta’ politika l-aktar importanti għall-Unjoni. Fit-12 ta’ Diċembru 2019, il-Kunsill Ewropew approva l-objettiv li sal-2050 tinkiseb Unjoni newtrali għall-klima, f’konformità mal-objettivi tal-Ftehim ta’ Pariġi. Filwaqt li l-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima u d-degradazzjoni ambjentali ser tkun ta’ benefiċċju għal kulħadd fuq terminu twil u tipprovdi opportunitajiet u sfidi għal kulħadd fuq terminu medju, mhux ir-reġjuni u l-Istati Membri kollha ser jibdew it-tranżizzjoni tagħhom mill-istess punt jew għandhom l-istess kapaċità ta’ rispons. Xi wħud huma aktar avvanzati minn oħrajn, u t-tranżizzjoni tinvolvi impatt soċjali, ekonomiku u ambjentali usa’ għal dawk ir-reġjuni li jiddependu ħafna fuq il-fjuwils fossili fl-użu tal-enerġija — speċjalment il-faħam, il-linjite, il-pit u x-shale bituminuż — jew fuq industriji b’emissjonijiet għoljin ta’ gassijiet serra. Sitwazzjoni bħal din mhux biss toħloq ir-riskju ta’ tranżizzjoni b’pass varjabbli fl-Unjoni fir-rigward tal-azzjoni klimatika, iżda wkoll ta’ disparitajiet dejjem akbar bejn ir-reġjuni, li huwa ta’ detriment għall-objettivi ta’ koeżjoni soċjali, ekonomika u territorjali.

(3)

Sabiex tirnexxi u tkun soċjalment aċċettabbli għal kulħadd, it-tranżizzjoni trid tkun ġusta u inklużiva. Għalhekk, l-Unjoni, l-Istati Membri u r-reġjuni tagħhom iridu jqisu l-implikazzjonijiet soċjali, ekonomiċi u ambjentali tagħha sa mill-bidu nett, u jużaw l-istrumenti kollha possibbli biex itaffu l-konsegwenzi negattivi. Il-baġit tal-Unjoni għandu rwol importanti f’dan ir-rigward.

(4)

Kif stipulat fil-Patt Ekoloġiku Ewropew u fil-Pjan ta’ Investiment għal Ewropa Sostenibbli, Mekkaniżmu għal Tranżizzjoni Ġusta jenħtieġ jikkomplementa l-azzjonijiet l-oħra skont il-qafas finanzjarju pluriennali li jmiss għall-perijodu mill-2021 sal-2027. Jenħtieġ li jikkontribwixxi biex jindirizza l-konsegwenzi soċjali, ekonomiċi u ambjentali, b’mod partikolari għall-ħaddiema milquta fil-proċess ta’ tranżizzjoni lejn Unjoni newtrali għall-klima sal-2050, billi jgħaqqad flimkien l-infiq tal-baġit tal-Unjoni fuq l-objettivi klimatiċi u soċjali fil-livell reġjonali u billi jimmira għal standards soċjali u ambjentali għolja.

(5)

Dan ir-Regolament jenħtieġ li jistabbilixxi l-Fond għal Tranżizzjoni Ġusta (Just Transition Fund, “JTF”) li huwa wieħed mill-pilastri tal-Mekkaniżmu għal Tranżizzjoni Ġusta implimentat skont il-politika ta’ koeżjoni. L-għanijiet tal-JTF huma li jtaffi l-effetti negattivi tat-tranżizzjoni klimatika billi jappoġġja l-aktar territorji milquta u l-aktar ħaddiema kkonċernati u li jippromwovi tranżizzjoni soċjoekonomika bbilanċjata. F’konformità mal-objettiv speċifiku uniku tal-JTF, jenħtieġ li l-azzjonijiet appoġġati mill-JTF jikkontribwixxu direttament biex itaffu l-impatt tat-tranżizzjoni billi jtaffu r-riperkussjonijiet negattivi fuq l-impjiegi u billi jiffinanzjaw id-diversifikazzjoni u l-modernizzazzjoni tal-ekonomija lokali. L-għan speċifiku uniku tal-JTF huwa stabbilit fl-istess livell u elenkat flimkien mal-objettivi tal-politika stipulati fir-Regolament (UE) 2021/1060 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6).

(6)

Filwaqt li jirrifletti l-Patt Ekoloġiku Ewropew bħala l-istrateġija tal-Unjoni għal tkabbir sostenibbli u l-importanza li jiġi indirizzat it-tibdil fil-klima f’konformità mal-impenji tal-Unjoni biex timplimenta l-Ftehim ta’ Pariġi u l-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti, il-JTF huwa maħsub biex jikkontribwixxi għall-integrazzjoni tal-azzjoni klimatika u tas-sostenibbiltà ambjentali u għall-kisba tal-mira ġenerali ta’ 30 % tan-nefqa tal-baġit tal-Unjoni li tappoġġa objettivi klimatiċi u għall-ambizzjoni li 7.5 % tal-infiq annwali taħt il-qafas finanzjarju pluriennali jiġi ddedikat għall-objettivi tal-bijodiversità fl-2024 u 10 % tal-infiq annwali taħt il-qafas finanzjarju pluriennali għall-objettivi tal-bijodiversità fl-2026 u l-2027, filwaqt li jitqiesu is-sovrappożizzjonijiet eżistenti bejn l-għanijiet fil-qasam tal-klima u tal-bijodiversità. Ir-riżorsi mill-pakkett proprju tal-JTF huma addizzjonali għall-investimenti li huma meħtieġa biex tintlaħaq il-mira ġenerali ta’ 30 % tan-nefqa tal-baġit tal-Unjoni li tikkontribwixxi għall-objettivi dwar il-klima. Dawk ir-riżorsi jenħtieġ li jikkontribwixxu bis-sħiħ għall-kisba ta’ din il-mira flimkien mar-riżorsi trasferiti fuq bażi volontarja mill-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali (FEŻR) stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/1058 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7) u mill-Fond Soċjali Ewropew Plus (FSE+) stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/1057 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8). F’dan il-kuntest, jenħtieġ li l-JTF jappoġġja attivitajiet li jirrispettaw l-istandards u l-prijoritajiet klimatiċi u ambjentali tal-Unjoni u li ma jagħmlu l-ebda ħsara sinifikanti għall-objettivi ambjentali fis-sens tal-Artikolu 17 tar-Regolament (UE) 2020/852 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (9), u li jiżguraw it-tranżizzjoni lejn ekonomija b’livell baxx ta’ emissjonijiet ta’ karbonju fil-perkors lejn il-kisba ta’ Unjoni newtrali għall-klima sal-2050.

(7)

Jenħtieġ li r-riżorsi mill-JTF jissupplimentaw ir-riżorsi disponibbli taħt il-politika ta’ koeżjoni.

(8)

It-tranżizzjoni lejn ekonomija newtrali għall-klima tippreżenta sfida lill-Istati Membri kollha. Dan ser ikun b’mod partikolari eżiġenti fuq dawk l-Istati Membri li jiddependu, jew li sa ftit ilu kienu jiddependu, ħafna mill-fjuwils fossili jew minn attivitajiet industrijali b’emissjonijiet għoljin ta’ gassijiet serra li ser jiġu eliminati b’mod gradwali jew li għandhom bżonn jadattaw għal tranżizzjoni lejn ekonomija newtrali għall-klima u li ma għandhomx il-mezzi finanzjarji biex jagħmlu dan. Għaldaqstant il-JTF jenħtieġ li jkopri l-Istati Membri kollha, iżda d-distribuzzjoni tal-mezzi finanzjarji tiegħu jenħtieġ li tiffoka fuq dawk it-territorji li huma l-aktar milquta mill-proċess tat-tranżizzjoni klimatika, u tali distribuzzjoni jenħtieġ li tirrifletti l-kapaċità tal-Istati Membri biex jiffinanzjaw l-investimenti neċessarji biex ilaħħqu mat-tranżizzjoni lejn ekonomija newtrali għall-klima.

(9)

Ir-regoli finanzjarji orizzontali adottati mill-Parlament Ewropew u mill-Kunsill skont l-Artikolu 322 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) japplikaw għal dan ir-Regolament. Dawk ir-regoli huma stipulati fir-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10) (ir-“Regolament Finanzjarju”) u b’mod partikolari jiddeterminaw il-proċedura għall-istabbiliment u l-implimentazzjoni tal-baġit permezz ta’ għotjiet, premji, ġestjoni indiretta, strumenti finanzjarji, garanziji baġitarji, assistenza finanzjarja u r-rimborż ta’ esperti esterni, u jipprevedu kontrolli dwar ir-responsabbiltà tal-atturi finanzjarji. Ir-regoli adottati skont l-Artikolu 322 TFUE jinkludu wkoll reġim ġenerali ta’ kondizzjonalità għall-protezzjoni tal-baġit tal-Unjoni.

(10)

Sabiex jiġi żgurat l-użu effettiv tar-riżorsi tal-JTF, jenħtieġ li l-aċċess għall-JTF ikun limitat għal 50 % tal-allokazzjoni nazzjonali għal dawk l-Istati Membri li għadhom ma impenjawx ruħhom li jimplimentaw l-objettiv, f’konformità mal-objettivi tal-Ftehim ta’ Pariġi, li tinkiseb Unjoni newtrali għall-klima sal-2050, filwaqt li l-50 % l-oħra jsiru disponibbli għall-programmazzjoni mal-aċċettazzjoni ta’ tali impenn. Sabiex jiġu żgurati l-ekwità u t-trattament ugwali tal-Istati Membri, fejn Stat Membru ma jkunx impenja ruħu li jimplimenta l-objettiv li tinkiseb Unjoni newtrali għall-klima sal-2050, sal-31 ta’ Diċembru fi kwalunkwe sena li tibda mill-2022, jenħtieġ li l-impenn baġitarju għas-sena preċedenti jiġi diżimpenjat fl-intier tiegħu s-sena ta’ wara.

(11)

F’konformità mar-Regolament tal-Kunsill (UE) 2020/2094 (11) u fil-limiti tar-riżorsi allokati fih, il-miżuri għall-irkupru u r-reżiljenza taħt il-JTF jenħtieġ li jittieħdu biex jindirizzaw l-impatt bla preċedent tal-kriżi tal-COVID-19. Dawn ir-riżorsi addizzjonali jenħtieġ li jintużaw b’mod li jiżguraw konformità mal-limiti ta’ żmien previsti f’dak ir-Regolament.

(12)

Dan ir-Regolament jenħtieġ li jidentifika t-tipi ta’ investimenti li għalihom ikun permess l-appoġġ għan-nefqa mill-JTF. Jenħtieġ li l-attivitajiet kollha li jirċievu sostenn ikollhom segwitu b’rispett sħiħ tal-impenji u l-prijoritajiet klimatiċi, ambjentali u soċjali tal-Unjoni. Jenħtieġ li l-lista ta’ investimenti tinkludi dawk li jappoġġjaw l-ekonomiji lokali billi jistimulaw il-potenzjal ta’ tkabbir endoġenu tagħhom f’konformità mal-istrateġiji rispettivi ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti, inkluż it-turiżmu sostenibbli fejn xieraq. L-investimenti jeħtieġ li jkunu sostenibbli fit-tul, filwaqt li jitqiesu l-objettivi kollha tal-Patt Ekoloġiku Ewropew. Jenħtieġ li l-proġetti ffinanzjati jikkontribwixxu għal tranżizzjoni lejn ekonomija sostenibbli, newtrali għall-klima u ċirkolari, inkluż miżuri li għandhom l-għan li jżidu l-effiċjenza fir-riżorsi Jenħtieġ li l-inċinerazzjoni tal-iskart ma tirċevix appoġġ minħabba li din l-attività tappartjeni għall-parti inferjuri tal-ġerarkija tal-iskart fl-ekonomija ċirkolari. Jenħtieġ li s-servizzi ta’ konsulenza li jikkontribwixxu għall-implimentazzjoni ta’ miżuri appoġġati mill-JTF ikunu eliġibbli. Ir-rinaturazzjoni tas-siti, l-iżvilupp tal-infrastruttura ekoloġika u l-ġestjoni tal-ilma jenħtieġ li jkunu jistgħu jiġu appoġġati bħala parti minn proġett ta’ restawr tal-art. Meta jappoġġja miżuri ta’ effiċjenza fl-enerġija, il-JTF jenħtieġ li jkun jista’ jappoġġja investimenti bħal dawk li jikkontribwixxu għat-tnaqqis tal-faqar enerġetiku, prinċipalment permezz ta’ titjib fl-effiċjenza enerġetika tal-istokk tal-akkomodazzjoni. Il-JTF jenħtieġ li jkun jista’ jappoġġja wkoll l-iżvilupp ta’ teknoloġiji ta’ ħżin innovattivi.

(13)

Biex jiġu protetti ċ-ċittadini li huma l-aktar vulnerabbli għat-tranżizzjoni klimatika, jenħtieġ li l-JTF ikopri wkoll it-titjib tal-ħiliet u l-ksib ta’ ħiliet ġodda, inkluż it-taħriġ, tal-ħaddiema milquta, irrispettivament jekk għadhomx impjegati jew jekk ikunux tilfu l-impjieg tagħhom minħabba t-tranżizzjoni. Jenħtieġ li l-JTF ikollu l-għan li jgħinhom jadattaw għal opportunitajiet ġodda ta’ impjieg. Jenħtieġ li l-JTF jipprovdi wkoll kwalunkwe forma xierqa ta’ appoġġ lil dawk li qed ifittxu impjieg, inkluż assistenza fit-tiftix ta’ impjieg u l-inklużjoni attiva tagħhom fis-suq tax-xogħol. Dawk kollha li jfittxu impjieg wara li tilfu l-impjieg tagħhom f’setturi milquta mit-tranżizzjoni f’reġjun kopert mill-pjan territorjali għal tranżizzjoni ġusta jenħtieġ li jkunu jistgħu jiġu appoġġati mill-JTF anki jekk il-ħaddiema li jkunu ngħataw is-sensja ma jkunux residenti f’dak ir-reġjun. Jenħtieġ li tingħata attenzjoni xierqa liċ-ċittadini f’riskju ta’ faqar enerġetiku, b’mod partikolari meta jiġu implimentati miżuri ta’ effiċjenza enerġetika għal kondizzjonijiet ta’ akkomodazzjoni soċjali mtejba.

(14)

Jenħtieġ li jkun permess appoġġ għall-attivitajiet fl-oqsma tal-edukazzjoni u l-inklużjoni soċjali, kif ukoll l-appoġġ għall-infrastruttura soċjali għall-finijiet tal-faċilitajiet tal-kura tat-tfal u tal-anzjani u fiċ-ċentri ta’ taħriġ, dment li dawn l-attivitajiet ikunu ġustifikati b’mod xieraq fil-pjanijiet territorjali għal tranżizzjoni ġusta. Għall-kura tal-anzjani, il-prinċipju tal-promozzjoni tal-kura bbażata fil-komunità jenħtieġ jiġi ppreservat. Is-servizzi soċjali u pubbliċi f’dawk l-oqsma jistgħu jikkompletaw it-taħlita ta’ investiment. L-appoġġ kollu f’dawk l-oqsma jeħtieġ li jirrikjedi ġustifikazzjoni xierqa fil-pjanijiet territorjali għal tranżizzjoni ġusta u jenħtieġ li jsegwi l-objettivi tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali.

(15)

Biex tiġi indirizzata s-sitwazzjoni speċifika u r-rwol tan-nisa fit-tranżizzjoni lejn ekonomija newtrali għall-klima, jenħtieġ li tiġi promossa l-ugwaljanza bejn is-sessi. Il-parteċipazzjoni tan-nisa fis-suq tax-xogħol u l-intraprenditorija, kif ukoll paga ugwali, għandhom rwol importanti biex jiġu żgurati opportunitajiet indaqs. Jenħtieġ li l-JTF jagħti wkoll attenzjoni speċjali lill-gruppi vulnerabbli li jbatu b’mod sproporzjonat mill-effetti negattivi tat-tranżizzjoni, bħal ħaddiema b’diżabilità. L-identità tal-komunitajiet tal-minjieri jeħtieġ li tiġi ppreservata u l-kontinwità tal-komunitajiet tal-passat u tal-futur jeħtieġ li tiġi salvagwardata. Dan jinvolvi li tingħata attenzjoni speċjali lill-wirt tal-minjieri tanġibbli u mhux tanġibbli tagħhom, inkluż il-kultura tagħhom.

(16)

Sabiex tissaħħaħ id-diversifikazzjoni ekonomika tat-territorji milquta mit-tranżizzjoni, jenħtieġ li l-JTF jipprovdi appoġġ lill-intrapriżi u l-partijiet ekonomiċi ikkonċernati, inkluż permezz ta’ appoġġ għal investimenti produttivi fl-intrapriżi mikro, żgħar u ta’ daqs medju (12) (SMEs). Investimenti produttivi jenħtieġ li jkunu jinftiehmu bħala investiment f’kapital fiss jew f’assi immaterjali ta’ intrapriżi bil-ħsieb li jiġu prodotti oġġetti u servizzi, u b’hekk jikkontribwixxu għall-formazzjoni ta’ kapital gross u għall-impjiegi. Għal intrapriżi li mhumiex SMEs, jenħtieġ li l-investimenti produttivi jiġu appoġġati biss jekk ikunu meħtieġa biex itaffu t-telf ta’ impjiegi li jirriżulta mit-tranżizzjoni, billi joħolqu jew jipproteġu għadd sinifikanti ta’ impjiegi, u ma jwasslux għal rilokazzjoni jew jirriżultaw minnha. Jenħtieġ li jitħallew isiru investimenti f’faċilitajiet industrijali eżistenti, inklużi dawk koperti mill-Iskema tal-Unjoni għan-Negozjar tal-Emissjonijiet, jekk jikkontribwixxu għat-tranżizzjoni lejn ekonomija tal-Unjoni newtrali għall-klima sal-2050 u jmorru sew taħt il-parametri referenzjarji rilevanti stabbiliti għall-allokazzjoni bla ħlas skont id-Direttiva 2003/87/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (13) u jekk jirriżultaw fil-protezzjoni ta’ għadd sinifikanti ta’ impjiegi. Kwalunkwe investiment bħal dan jenħtieġ li jiġi ġġustifikat skont il-pjan territorjali għal tranżizzjoni ġusta rilevanti. Sabiex tiġi protetta l-integrità tas-suq intern u l-politika ta’ koeżjoni, l-appoġġ lill-impriżi jenħtieġ li jkun konformi mar-regoli tal-Unjoni dwar l-għajnuna mill-Istat kif stipulat fl-Artikoli 107 u 108 TFUE u, b’mod partikolari, l-appoġġ għal investimenti produttivi f’intrapriżi għajr l-SMEs jeħtieġ li jkunu limitati għal intrapriżi li jinsabu f’żoni nnominati bħala żoni megħjuna għall-finijiet tal-punti (a) u (c) tal-Artikolu 107(3) TFUE.

(17)

Sabiex tiġi pprovduta flessibbiltà għall-ipprogrammar tar-riżorsi tal-JTF taħt il-mira tal-Investiment għall-impjiegi u t-tkabbir, jenħtieġ li jkun possibbli li jitħejja programm JTF awtonomu jew li jiġu pprogrammati riżorsi JTF fi prijorità speċifika waħda jew aktar fi programmi appoġġati mill-FEŻR, mill-FSE+ jew mill-Fond ta’ Koeżjoni. Skont ir-Regolament (UE) 2021/1060, ir-riżorsi tal-JTF jistgħu jissaħħu fuq bażi volontarja b’finanzjament komplementari mill-FEŻR u l-FSE+. F’tali każ, l-ammonti rispettivi ttrasferiti mill-FEŻR u mill-FSE+ jenħtieġ li jkunu konsistenti mat-tip ta’ operazzjonijiet stipulati fil-pjanijiet territorjali għal tranżizzjoni ġusta.

(18)

Jenħtieġ li l-appoġġ tal-JTF ikun jiddependi fuq l-implimentazzjoni effettiva ta’ proċess ta’ tranżizzjoni f’territorju speċifiku sabiex tinkiseb ekonomija newtrali għall-klima. F’dan ir-rigward, jenħtieġ li l-Istati Membri, fi djalogu soċjali u f’kooperazzjoni mal-partijiet ikkonċernati rilevanti, skont id-dispożizzjoni rilevanti tar-Regolament (UE) 2021/1060 dwar is-sħubija, u bl-appoġġ tal-Kummissjoni, iħejju pjanijiet territorjali għal tranżizzjoni ġusta, li jistabbilixxu l-proċess ta’ tranżizzjoni, b’mod konsistenti mal-pjanijiet nazzjonali integrati tagħhom dwar l-enerġija u l-klima. Għal dak il-għan, jenħtieġ li l-Kummissjoni tistabbilixxi Pjattaforma ta’ Tranżizzjoni Ġusta, li tibni fuq il-pjattaforma eżistenti għar-reġjuni karboniferi fi tranżizzjoni, biex tippermetti li jsiru skambji bilaterali u multilaterali dwar l-esperjenza fit-tagħlimiet miksuba u fl-aħjar prattiki fis-setturi kollha milquta. Jenħtieġ li l-Istati Membri jiżguraw li l-muniċipalitajiet u l-bliet ikunu involuti fl-implimentazzjoni tar-riżorsi tal-JTF u li jitqiesu l-ħtiġijiet tagħhom f’dak il-kuntest.

(19)

Jenħtieġ li l-pjanijiet ta’ tranżizzjoni jidentifikaw it-territorji l-aktar milquta ħażin, fejn l-appoġġ tal-JTF jenħtieġ li jkun ikkonċentrat, u jiddeskrivu azzjonijiet speċifiċi li jridu jittieħdu biex jintlaħqu l-miri tal-Unjoni għall-2030 dwar l-enerġija u l-klima u ekonomija tal-Unjoni newtrali għall-klima sal-2050, b’mod partikolari fir-rigward tal-konverżjoni jew l-għeluq ta’ faċilitajiet li jinvolvu l-produzzjoni ta’ fjuwils fossili jew attivitajiet b’emissjonijiet għoljin ta’ gassijiet serra. Jenħtieġ li dawk it-territorji jiġu ddefiniti b’mod preċiż u jkunu jikkorrispondu mal-livell 3 tal-klassifikazzjoni komuni ta’ unitajiet territorjali għall-istatistika (“ir-reġjuni tan-NUTS livell 3”), kif stabbilit bir-Regolament (KE) Nru 1059/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (14) jew ikunu partijiet minnha. Jenħtieġ li l-pjanijiet jistabbilixxu l-isfidi u l-ħtiġijiet ta’ dawk it-territorji, filwaqt li jqisu r-riskji ta’ depopolazzjoni, u jidentifikaw it-tip ta’ operazzjonijiet meħtieġa sabiex jikkontribwixxu għall-ħolqien tal-impjiegi fil-livell tal-benefiċjarji tal-pjan u b’mod li jiġi żgurat l-iżvilupp koerenti ta’ attivitajiet ekonomiċi reżiljenti għat-tibdil fil-klima li jkunu wkoll konsistenti mat-tranżizzjoni għal ekonomija newtrali għall-klima u mal-objettivi tal-Patt Ekoloġiku Ewropew. Fejn jiġu identifikati territorji bħal dawn, jenħtieġ li tingħata attenzjoni addizzjonali lill-ispeċifiċitajiet tal-gżejjer, iż-żoni insulari kif ukoll ir-reġjuni ultraperiferiċi, fejn il-karatteristiċi ġeografiċi u soċjoekonomiċi jistgħu jirrikjedu approċċ differenti biex jappoġġjaw il-proċess ta’ tranżizzjoni lejn ekonomija newtrali għall-klima. Huma biss l-investimenti skont il-pjanijiet territorjali għal tranżizzjoni ġusta li jenħtieġ jirċievu appoġġ finanzjarju mill-JTF. Jenħtieġ li l-pjanijiet territorjali għal tranżizzjoni ġusta jkunu parti mill-programmi, appoġġati, skont il-każ, mill-FEŻR, l-FSE+, il-Fond ta’ Koeżjoni jew il-JTF li huma approvati mill-Kummissjoni.

(20)

Sabiex tissaħħaħ l-orjentazzjoni lejn ir-riżultati tal-użu tar-riżorsi tal-JTF, jenħtieġ li l-Kummissjoni, f’konformità mal-prinċipju tal-proporzjonalità, tkun tista’ tapplika korrezzjonijiet finanzjarji fil-każ ta’ insuffiċjenza serja tal-miri stabbiliti għall-objettiv speċifiku tal-JTF.

(21)

Sabiex jiġi stabbilit qafas finanzjarju xieraq għall-JTF, jenħtieġ li l-Kummissjoni tingħata setgħat ta’ implimentazzjoni biex tistipula t-tqassim annwali tar-riżorsi disponibbli skont l-Istat Membru.

(22)

Minħabba li l-għan ta’ dan ir-Regolament, jiġifieri li jiġu appoġġati n-nies, l-ekonomija u l-ambjent tat-territorji li jkunu qed jiffaċċjaw trasformazzjoni ekonomika u soċjali fit-tranżizzjoni tagħhom lejn ekonomija newtrali għall-klima, ma jistax jinkiseb b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri minħabba d-disparitajiet fil-livelli ta’ żvilupp tat-territorji differenti u r-ritard ta’ dawk it-territorji li huma anqas favoriti, kif ukoll il-limitu fuq ir-riżorsi finanzjarji tal-Istati Membri u tat-territorji, iżda jista’ pjuttost, minħabba l-ħtieġa għal qafas ta’ implimentazzjoni koerenti li jkopri diversi fondi tal-Unjoni taħt ġestjoni kondiviża jinkiseb aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, f’konformità mal-prinċipju ta’ sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. Skont il-prinċipju ta’ proporzjonalità, kif stabbilit f’dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jinkiseb dak l-għan.

(23)

Fid-dawl tal-adozzjoni ta’ dan ir-Regolament wara l-bidu tal-perjodu ta’ programmazzjoni, u filwaqt li titqies il-ħtieġa li jiġi implimentat il-JTF b’mod koordinat u armonizzat, u sabiex ikun jista’ jiġi implimentat fil-pront, jenħtieġ li jidħol fis-seħħ fil-jum wara dak tal-pubblikazzjoni tiegħu f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea,

(a)

id-dekummissjonar jew il-kostruzzjoni tal-impjanti tal-enerġija nukleari;

(b)

il-manifattura, l-ipproċessar u l-kummerċjalizzazzjoni ta’ tabakk u prodotti tat-tabakk;

(c)

impriża f’diffikultà, kif definit fil-punt (18) tal-Artikolu 2 tar-Regolament tal-Kummissjoni (UE) Nru 651/2014 (18), sakemm ma tkunx awtorizzata taħt regoli temporanji dwar l-għajnuna mill-Istat stabbiliti biex jindirizzaw ċirkostanzi eċċezzjonali jew taħt għajnuna de minimis b’appoġġ għal investimenti li jnaqqsu l-ispejjeż tal-enerġija fil-kuntest tal-proċess ta’ tranżizzjoni tal-enerġija;

(d)

investiment relatat mal-produzzjoni, l-ipproċessar, it-trasport, id-distribuzzjoni, il-ħżin jew il-kombustjoni tal-fjuwils fossili.

(1)

Fis-17 ta’ Novembru 2017, il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali (il-“Pilastru”) ġie pproklamat b’mod konġunt mill-Parlament Ewropew, mill-Kunsill u mill-Kummissjoni bħala risposta għall-isfidi soċjali fl-Ewropa. L-20 prinċipju ewlieni tal-Pilastru huma strutturati fi tliet kategoriji: opportunitajiet u aċċess indaqs għas-suq tax-xogħol; kundizzjonijiet ġusti tax-xogħol; u l-protezzjoni u inklużjoni soċjali. L-20 prinċipju tal-Pilastru jenħtieġ li jiggwidaw l-azzjonijiet taħt il-Fond Soċjali Ewropew Plus (FSE+). Biex jikkontribwixxi għall-implimentazzjoni tal-Pilastru, jenħtieġ li l-FSE+ jappoġġa l-investimenti fin-nies u s-sistemi fl-oqsma ta’ politika tal-impjiegi, l-edukazzjoni u l-inklużjoni soċjali, biex b’hekk jappoġġa l-koeżjoni ekonomika, territorjali u soċjali f’konformità mal-Artikolu 174 TFUE tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE).

(2)

Fil-livell tal-Unjoni, is-Semestru Ewropew għall-koordinazzjoni tal-politika ekonomika (is-“Semestru Ewropew”) huwa l-qafas għall-identifikazzjoni tal-prijoritajiet nazzjonali ta’ riforma u l-monitoraġġ tal-implimentazzjoni tagħhom. L-Istati Membri jiżviluppaw l-istrateġiji tal-investimenti pluriennali nazzjonali tagħhom stess b’appoġġ għal dawn il-prijoritajiet ta’ riforma. Dawk l-istrateġiji jenħtieġ li jiġu ppreżentati flimkien mal-programmi nazzjonali ta’ riforma annwali sabiex jiddeskrivu u jikkoordinaw il-proġetti ta’ investiment ta’ prijorità li għandhom jiġu appoġġati minn finanzjament tal-Unjoni jew nazzjonali.

Jenħtieġ li dawn jgħinu wkoll biex il-finanzjament tal-Unjoni jintuża b’mod koerenti u biex jiġi massimizzat il-valur miżjud tal-appoġġ finanzjarju li għandu jiġi riċevut b’mod partikolari mill-programmi appoġġati mill-Unjoni, fejn rilevanti, permezz tal-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali (FEŻR) u l-Fond ta’ Koeżjoni li l-objettivi speċifiċi u l-ambitu tal-appoġġ tagħhom huma stabbiliti fir-Regolament (UE) 2021/1058 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (4), il-FSE+, il-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi, is-Sajd u l-Akkwakultura (FEMSA) stabbilit b’Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali (FAEŻR) stabbilit bir-Regolament (UE) Nru 1305/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5) u l-Programm InvestEU stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/523 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6) (il-Programm InvestEU).

(3)

Bid-Deċiżjoni tal-Kunsill (UE) 2020/1512 (7) ġew adottati linji gwida riveduti għall-politika dwar l-impjiegi tal-Istati Membri. It-test ta’ dawk il-linji gwida ġie allinjat mal-prinċipji tal-Pilastru, bil-ħsieb li titjieb il-kompetittività tal-Ewropa u ssir post aħjar għall-investiment, il-ħolqien tal-impjiegi u t-trawwim tal-koeżjoni soċjali. Biex jiżgura l-allinjament sħiħ tal-FSE+ mal-objettivi ta’ dawk il-linji gwida, b’mod partikolari fir-rigward tal-impjiegi, l-edukazzjoni, it-taħriġ u l-ġlieda kontra l-esklużjoni soċjali, il-faqar u d-diskriminazzjoni, jenħtieġ li l-FSE+ jappoġġa lill-Istati Membri, billi jitqiesu l-linji gwida integrati u r-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiżi rilevanti adottati skont l-Artikolu 121(2) u l-Artikolu 148(2) u (4) TFUE u, meta adegwat, mal-programmi nazzjonali ta’ riforma mirfuda bi strateġiji nazzjonali. Jenħtieġ li l-FSE+ jikkontribwixxi wkoll għall-aspetti rilevanti tal-implimentazzjoni ta’ inizjattivi u attivitajiet ewlenin tal-Unjoni, b’mod partikolari l-komunikazzjonijiet tal-Kummissjoni tal-10 ta’ Ġunju 2016 bit-titlu “Aġenda għall-Ħiliet għall-Ewropa”, tat-30 ta’ Settembru 2020 bit-titlu “Żona Ewropea tal-Edukazzjoni”, u tas-7 ta’ Ottubru 2020 bit-titlu “Unjoni tal-Ugwaljanza: Qafas Strateġiku tal-UE għar-Rom għall-ugwaljanza, għall-inklużjoni u għall-parteċipazzjoni” kif ukoll ir-Rakkomandazzjonijiet tal-Kunsill tal-15 ta’ Frar 2016 dwar l-integrazzjoni tal-persuni qiegħda fit-tul fis-suq tax-xogħol, tad-19 ta’ Diċembru 2016 dwar Perkorsi ta’ Titjib tal-Ħiliet, tat-30 ta’ Ottubru 2020 dwar Pont għall-Impjiegi — Tissaħħaħ il-Garanzija għaż-Żgħażagħ u tat-12 ta’ Marzu 2021 dwar l-ugwaljnaza, l-inklużjoni u l-parteċipazzjoni tar-Rom.

(4)

Fl-20 ta’ Ġunju 2017, il-Kunsill adotta l-konklużjonijiet bit-titlu “Ġejjieni Ewropew sostenibbli: it-tweġiba tal-Unjoni għall-“Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli”. Il-Kunsill enfasizza l-importanza li jinkiseb żvilupp sostenibbli fit-tliet dimensjonijiet (ekonomika, soċjali u ambjentali), b’mod bilanċjat u integrat. Huwa kruċjali li l-iżvilupp sostenibbli jiġi integrat fl-oqsma ta’ politika interna u esterna kollha tal-Unjoni u li l-Unjoni tkun ambizzjuża fil-politika tagħha li tindirizza l-isfidi dinjin. Il-Kunsill laqa’ l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-22 ta’ Novembru 2016 bit-titlu “Il-passi li jmiss għal ġejjieni Ewropew sostenibbli” bħala l-ewwel pass fl-integrazzjoni tal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti (minn hawn ‘il quddiem “Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli (SDGs) tan-NU”) u l-applikazzjoni tal-iżvilupp sostenibbli bħala prinċipju ta’ gwida essenzjali għall-politika kollha tal-Unjoni, inkluż permezz tal-istrumenti ta’ finanzjament tagħha. Jenħtieġ li l-FSE+ jikkontribwixxi għall-implimentazzjoni tal-SDGs tan-NU billi, fost oħrajn, jeqred il-forom estremi ta’ faqar (SDG 1); jippromwovi edukazzjoni ta’ kwalità u inklużiva (SDG 4); jippromwovi l-ugwaljanza bejn il-ġeneri (SDG 5); jippromwovi tkabbir ekonomiku kontinwu, inklużiv u sostenibbli, impjieg sħiħ u produttiv u xogħol diċenti għal kulħadd (SDG 8); u jnaqqas l-inugwaljanza (SDG 10).

(5)

L-iżviluppi reċenti u li għaddejjin aggravaw l-isfidi strutturali li jirriżultaw mill-globalizzazzjoni ekonomika, l-inugwaljanzi soċjali, il-ġestjoni tal-flussi ta’ migrazzjoni u t-theddida akbar għas-sigurtà, it-tranżizzjoni għall-enerġija nadifa, il-bidla teknoloġika, it-tnaqqis demografiku, b’mod partikolari l-qgħad fost iż-żgħażagħ u forza tax-xogħol li qed tixjieħ dejjem aktar kif ukoll sfidi li joħorġu minn disparitajiet dejjem jiżdiedu bejn id-domanda u l-provvista ta’ ħiliet u forza tax-xogħol f’xi setturi u reġjuni, imġarrba speċjalment mill-intrapriżi ta’ daqs żgħir u medju (SMEs). It-tranżizzjoni ekoloġika u dik diġitali u t-trasformazzjoni tal-ekosistemi industrijali Ewropej aktarx li ser ifissru bosta opportunitajiet ġodda, jekk ikunu akkumpanjati mill-ġabra xierqa ta’ ħiliet, u minn politiki u azzjonijiet marbutin mal-impjiegi u mal-qasam soċjali. Filwaqt li tikkunsidra r-realtajiet li qed jinbidlu fid-dinja tax-xogħol, jenħtieġ li l-Unjoni tħejji ruħha għall-isfidi attwali u dawk futuri billi tinvesti fil-ħiliet rilevanti, l-edukazzjoni, it-taħriġ u t-tagħlim tul il-ħajja, tagħmel it-tkabbir aktar inklużiv u billi ttejjeb il-politika dwar l-impjiegi u dik soċjali, filwaqt li tqis is-sostenibbiltà ekonomika u industrijali u l-mobbiltà tal-forza tax-xogħol u bil-għan li jiġi stabbilit suq tax-xogħol b’bilanċ bejn il-ġeneri.

(6)

Ir-Regolament (UE) 2021/1060 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8) jistabbilixxi l-qafas għall-azzjoni mill-FEŻR, il-FSE+, il-Fond ta’ Koeżjoni, il-Fond għal Tranżizzjoni Ġusta (FTĠ) stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/1056 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (9), il-FEMSA, il-Fond għall-Ażil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni (AMIF), il-Fond għas-Sigurtà Interna (ISF) u l-Istrument għall-Appoġġ Finanzjarju għall-Ġestjoni tal-Fruntieri u għall-Politika dwar il-Viżi bħala parti mill-Fond għall-Ġestjoni Integrata tal-Fruntieri u jistipula, b’mod partikolari, l-objettivi ta’ politika u r-regoli li jikkonċernaw il-programmazzjoni, il-monitoraġġ u l-evalwazzjoni, il-ġestjoni u l-kontroll għal fondi tal-Unjoni implimentati taħt ġestjoni kondiviża. Għalhekk huwa neċessarju li jiġu speċifikati l-objettivi ġenerali tal-FSE+ u li jiġu stabbiliti dispożizzjonijiet speċifiċi dwar it-tip ta’ attivitajiet li jistgħu jiġu ffinanzjati mill-FSE+.

(7)

Ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10) (ir-“Regolament Finanzjarju”) jistipula r-regoli dwar l-implimentazzjoni tal-baġit ġenerali tal-Unjoni (il-baġit tal-Unjoni), inkluż ir-regoli għotjiet, premjijiet, akkwist, ġestjoni indiretta, strumenti finanzjarji, garanziji baġitarji, assistenza finanzjarja u rimborż ta’ esperti esterni. Jista’ jingħata kofinanzjament għal għotjiet mir-riżorsi proprji tal-benefiċjarji, dħul iġġenerat mill-proġett jew kontribuzzjonijiet finanzjarji jew in natura minn partijiet terzi. Biex tkun żgurata l-konsistenza fl-implimentazzjoni tal-programmi tal-Unjoni, jenħtieġ li r-Regolament Finanzjarju jiġi applikat għall-azzjonijiet li għandhom jiġu implimentati taħt ġestjoni diretta jew indiretta taħt l-FSE+.

(8)

Jenħtieġ li l-forom ta’ finanzjament tal-Unjoni u l-metodi ta’ implimentazzjoni taħt dan ir-Regolament jintgħażlu abbażi tal-abbiltà tagħhom li jilħqu l-objettivi speċifiċi tal-azzjonijiet u li jagħtu r-riżultati, filwaqt li b’mod partikolari jitqiesu l-ispejjeż tal-kontrolli, il-piż amministrattiv u r-riskju mistenni tan-nuqqas ta’ konformità. Fir-rigward ta’ għotjiet, dan jenħtieġ li jinkludi konsiderazzjoni tal-użu ta’ somom f’daqqa, rati fissi u spejjeż unitarji, kif ukoll finanzjament mhux marbut mal-ispejjeż kif imsemmi fl-Artikolu 125(1), il-punt (a) tar-Regolament Finanzjarju. Biex jiġu implimentati miżuri marbuta mal-integrazzjoni soċjoekonomika tan-nazzjonali ta’ pajjiżi terzi, u skont l-Artikolu 94 tar-Regolament (UE) 2021/1060, jenħtieġ li l-Kummissjoni tkun tista’ tirrimborża lill-Istati Membri bl-użu ta’ alternattivi ssimplifikati tal-kosti inklużi somom f’daqqa.

(9)

Biex jiġi razzjonalizzat u ssimplifikat ix-xenarju ta’ finanzjament u jinħolqu opportunitajiet addizzjonali għal sinerġiji permezz ta’ approċċi ta’ finanzjament integrati, jenħtieġ li l-azzjonijiet li kienu appoġġati mill-Fond għal Għajnuna Ewropea għall-Persuni l-Aktar fil-Bżonn stabbilit bir-Regolament (UE) Nru 223/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (11) u mill-Programm għall-Impjiegi u l-Innovazzjoni Soċjali tal-Unjoni Ewropea, stabbilit bir-Regolament (UE) Nru 1296/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (12),jiġu integrati fl-FSE+. Jenħtieġ li l-FSE+ ikun jikkonsisti minn żewġ fergħat: fergħa taħt ġestjoni kondiviża (il-“fergħa tal-FSE+ taħt ġestjoni kondiviża”), li jenħtieġ li tiġi implimentata taħt ġestjoni kondiviża, u l-fergħa tal-Impjiegi u l-Innovazzjoni Soċjali (“il-fergħa EaSI”) li ser tiġi implimentata taħt ġestjoni diretta u indiretta. Dan għandu jikkontribwixxi għal tnaqqis fil-piż amministrattiv marbut mal-ġestjoni ta’ fondi differenti, b’mod partikolari għall-Istati Membri u l-benefiċjarji, filwaqt li jżomm fis-seħħ regoli aktar sempliċi għal operazzjonijiet aktar sempliċi bħad-distribuzzjoni tal-ikel u/jew l-assistenza materjali bażika.

(10)

Fid-dawl tal-kamp ta’ applikazzjoni usa’ tal-FSE+, jixraq li l-għanijiet li titjieb l-effettività tas-swieq tax-xogħol, jiġi promoss aċċess indaqs għal impjiegi ta’ kwalità, jitjieb l-aċċess indaqs għall-edukazzjoni u t-taħriġ u l-kwalità tagħhom biex jgħin għar-riintegrazzjoni fis-sistemi edukattivi, jiġu promossi l-inklużjoni soċjali, jiġi ffaċilitat l-aċċess għall-kura tas-saħħa għall-persuni vulnerabbli u li jingħata kontribut għall-qerda tal-faqar, ma jiġux implimentati biss taħt ġestjoni kondiviża taħt il-fergħa ESF+ taħt ġestjoni kondiviża, iżda anki, għal azzjonijiet meħtieġa fil-livell tal-Unjoni, taħt ġestjoni diretta u indiretta permezz tal-fergħa EaSI għall-azzjonijiet meħtieġa fil-livell tal-Unjoni.

(11)

Dan ir-Regolament jistabbilixxi pakkett finanzjarju għat-tul ta’ żmien sħiħ tal-FSE+, li jenħtieġ li jikkostitwixxi l-ammont ta’ referenza primarju, fis-sens tal-punt 18 tal-Ftehim Interistituzzjonali tas-16 ta’ Diċembru 2020 bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u l-Kummissjoni Ewropea dwar dixxiplina baġitarja, dwar kooperazzjoni f’materji baġitarji u dwar ġestjoni finanzjarja tajba, kif ukoll dwar riżorsi proprji ġodda, inkluż pjan direzzjonali lejn l-introduzzjoni ta’ riżorsi proprji ġodda (13), għall-Parlament Ewropew u l-Kunsill matul il-proċedura baġitarja annwali. Jenħtieġ li jispeċifika l-allokazzjoni għall-fergħa tal-FSE+ taħt ġestjoni kondiviża u l-allokazzjoni għall-azzjonijiet li jkunu ser jiġu implimentati fil-fergħa EaSI.

(12)

Bil-ħsieb li tiġi faċilitata l-implimentazzjoni tal-objettivi speċifiċi u operazzjonali tal-fergħa EaSI, jenħtieġ li l-FSE+ jappoġġa attivitajiet marbutin mal-assistenza teknika u amministrattiva, bħal attivitajiet ta’ tħejjija, monitoraġġ, kontroll, awditjar u evalwazzjoni, filwaqt li l-attivitajiet ta’ komunikazzjoni u tixrid jenħtieġ li jkunu parti mill-azzjonijiet eliġibbli fil-fergħa EaSI.

(13)

Jenħtieġ li l-FSE+ ikollu l-għan li jippromwovi l-impjiegi permezz ta’ interventi attivi li jippermettu l-integrazzjoni fis-suq tax-xogħol, partikolarment għaż-żgħażagħ speċjalment permezz tal-implimentazzjoni tal-Garanzija għaż-Żgħażagħ imsaħħa, għall-persuni qiegħda fit-tul, għall-gruppi żvantaġġati fis-suq tax-xogħol u għall-persuni inattivi, kif ukoll permezz ta’ promozzjoni tal-impjiegi indipendenti u l-ekonomija soċjali. Jenħtieġ li l-FSE+ ikollu l-għan li jtejjeb il-funzjonament tas-swieq tax-xogħol billi jappoġġa l-modernizzazzjoni tal-istituzzjonijiet tas-suq tax-xogħol bħas-servizzi pubbliċi tal-impjiegi sabiex itejjeb il-kapaċità tagħhom li jipprovdu pariri u gwida mmirati u intensifikati waqt it-tiftix tal-impjiegi u t-tranżizzjoni għax-xogħol u biex titjieb il-mobbiltà tal-ħaddiema. Jenħtieġ li l-FSE+ jippromwovi l-parteċipazzjoni b’bilanċ bejn il-ġeneri fis-suq tax-xogħol permezz ta’ miżuri bil-għan li jiġu żgurati, inter alia, kundizzjonijiet ta’ xogħol ugwali, bilanċ aħjar bejn ix-xogħol u l-ħajja privata u aċċess għall-indukrar tat-tfal, inkluż edukazzjoni u indukrar bikrin tat-tfal. Jenħtieġ li l-FSE+ ikollu wkoll l-għan li jipprovdi ambjent tax-xogħol san u adattat sew sabiex iwieġeb għar-riskji tas-saħħa relatati ma’ forom tax-xogħol li qed jinbidlu, u l-ħtiġijiet tal-forza tax-xogħol li qed tixjieħ.

(14)

L-FSE+ jenħtieġ li jipprovdi appoġġ biex jitjiebu l-kwalità, l-inklużività, l-effettività u r-rilevanza għas-suq tax-xogħol tas-sistemi tal-edukazzjoni u tat-taħriġ, inkluż permezz tal-promozzjoni tat-tagħlim diġitali, il-validazzjoni ta’ tagħlim mhux formali u informali, l-iżvilupp professjonali tal-persunal tat-tagħlim, sabiex tiġi ffaċilitata l-kisba ta’ kompetenzi ewlenin l-aktar fir-rigward tal-ħiliet bażiċi, inkluż il-litteriżmu fis-saħħa, il-litteriżmu fil-media, il-ħiliet intraprenditorjali, il-ħiliet lingwistiċi, il-ħiliet diġitali u l-kompetenzi għall-iżvilupp sostenibbli li l-individwi kollha għandhom bżonn għas-sodisfazzjon u l-iżvilupp personali, għall-impjieg, għall-inklużjoni soċjali u għaċ-ċittadinanza attiva. L-FSE+ jenħtieġ li jgħin fil-progressjoni tal-edukazzjoni u t-taħriġ u fit-tranżizzjoni għax-xogħol, jenħtieġ li jappoġġa t-tagħlim tul il-ħajja u l-impjegabbiltà bil-ħsieb li tiġi ffaċilitata l-parteċipazzjoni sħiħa fis-soċjetà għal kulħadd, u jenħtieġ li jikkontribwixxi għall-kompetittività inkluż permezz tal-istħarriġ dwar is-sitwazzjoni tal-gradwati u għall-innovazzjoni ekonomika u soċjetali billi jappoġġa inizjattivi sostenibbli li jistgħu jittejbu f’dawk l-oqsma u adattati għal gruppi fil-mira differenti bħal pereżempju l-persuni b’diżabilità. Tali għajnuna, appoġġ u kontribuzzjoni jistgħu jinkisbu, pereżempju permezz ta’ tagħlim online, taħriġ imsejjes fuq ix-xogħol, traineeships, sistemi doppji ta’ edukazzjoni u taħriġ, u apprendistati kif definiti fir-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill tal-15 ta’ Marzu 2018 dwar Qafas Ewropew għal Apprendistati ta’ Kwalità u Effettivi, gwida tul il-ħajja, antiċipazzjoni tal-ħiliet b’kooperazzjoni fil-qrib mal-industrija, aġġornament tal-materjali u tal-metodi tat-taħriġ, previżjonijiet u stħarriġ dwar is-sitwazzjoni tal-gradwati, taħriġ tal-edukaturi, validazzjoni tal-eżiti tat-tagħlim, u rikonoxximent tal-kwalifiki u taċ-ċertifikazzjonijiet imsejsa fuq l-industrija.

(15)

L-appoġġ mill-FSE+ jenħtieġ li jintuża biex jippromwovi aċċess ugwali għal kulħadd, b’mod partikolari għall-gruppi żvantaġġati, għal edukazzjoni u taħriġ ta’ kwalità, mhux segregati u inklużivi, li jibda mill-edukazzjoni u l-indukrar bikrin tat-tfal filwaqt li tingħata attenzjoni speċjali għal tfal ġejjin minn ambjent soċjoekonomiku żvantaġġat, permezz ta’ edukazzjoni u t-taħriġ ġenerali u vokazzjonali, b’mod partikolari l-apprendistati, sal-livell terzjarju, kif ukoll permezz ta’ edukazzjoni u taħriġ għall-adulti, ukoll permezz ta’ attivitajiet sportivi u kulturali. L-FSE+ jenħtieġ li jipprovdi appoġġ immirat għall-istudenti fil-bżonn u jnaqqas l-inugwaljanzi edukattivi, inkluż id-distakk diġitali, jipprevjeni u jnaqqas it-tluq bikri mill-iskola, irawwem il-permeabbiltà bejn is-setturi tal-edukazzjoni u tat-taħriġ, isaħħaħ ir-rabtiet mat-tagħlim mhux formali u informali u jiffaċilita l-mobbiltà tat-tagħlim għal kulħadd u l-aċċessibbiltà għall-persuni b’diżabilità. F’dan il-kuntest jenħtieġ jiġu appoġġati s-sinerġiji ma’ Erasmus+ stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/817 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (14), b’mod partikolari biex jiffaċilitaw il-parteċipazzjoni ta’ studenti żvantaġġati fil-mobbiltà tat-tagħlim.

(16)

L-FSE+ jenħtieġ li jippromwovi opportunitajiet flessibbli għat-titjib tal-ħiliet u għall-kisba ta’ ħiliet ġodda u differenti minn kulħadd, b’mod partikolari l-ħiliet intraprenditorjali u diġitali, u l-ħiliet għat-teknoloġiji abilitanti essenzjali kif ukoll il-ħiliet għall-ekonomija ekoloġika kif ukoll għall-ekosistemi industrijali f’konformità mal-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-10 ta’ Marzu 2020 bit-titlu “Strateġija Industrijali ġdida għall-Ewropa”. F’konformità mal-Aġenda għall-Ħiliet għall-Ewropa u r-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar Perkorsi ta’ Titjib tal-Ħiliet (15), l-FSE+ jenħtieġ li jappoġġa perkorsi flessibbli, inkluż taħriġ modulari, aċċessibbli, b’miri qosra, li jwassal għal kredenzjali, bil-ħsieb li l-persuni jiġu pprovduti b’ħiliet li huma aġġustati għall-ħtiġijiet tas-suq tax-xogħol u tal-ekosistemi industrijali, għat-tranżizzjonijiet ekoloġiċi u diġitali, għall-innovazzjoni u għall-bidla soċjali u ekonomika, għall-faċilitazzjoni tat-taħriġ mill-ġdid u t-titjib tal-ħiliet u l-impjegabbiltà, it-tranżizzjonijiet fil-karriera, il-mobbiltà ġeografika u settorjali u jappoġġa b’mod partikolari l-persuni b’livell baxx ta’ ħiliet, persuni b’diżabilità u l-adulti b’livell baxx ta’ kwalifiki. L-FSE+ jenħtieġ ukoll li jiffaċilita l-għoti ta’ appoġġ lill-individwi fir-rigward ta’ ħiliet integrati, inkluż dawk li jaħdmu, dawk li jaħdmu għal rashom u persuni li jinsabu qiegħda permezz ta’ strumenti bħal pereżempju kontijiet individwali tal-apprendiment.

(17)

Jenħtieġ li s-sinerġiji ma’ Orizzont Ewropa — il-Programm Qafas għar-Riċerka u l-Innovazzjoni — stabbilit bir-Regoalment (UE) 2021/695 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (16) (Orizzont Ewropa) jiżguraw li l-FSE+ jkun jista’ jintegra u jsaħħaħ il-kurrikuli innovattivi appoġġati mill-Orizzont Ewropa sabiex in-nies jingħataw il-ħiliet u l-kompetenzi meħtieġa għall-impjiegi tal-futur.

(18)

Jenħtieġ li l-FSE+ jappoġġa l-isforzi tal-Istati Membri biex jikkontribwixxu għall-qerda tal-faqar bil-għan li jkissru ċ-ċiklu tal-iżvantaġġ minn ġenerazzjoni għal oħra u jippromwovu l-inklużjoni soċjali billi jiżguraw opportunitajiet indaqs għal kulħadd, inaqqsu l-ostakli, jiġġieldu d-diskriminazzjoni u jindirizzaw l-inugwaljanzi fis-settur tas-saħħa. Tali appoġġ jimplika l-mobilizzazzjoni ta’ firxa ta’ politiki mmirati għall-aktar persuni żvantaġġati irrispettivament mill-ġeneru, l-orjentazzjoni sesswali, l-età, ir-reliġjon jew it-twemmin, l-oriġini razzjali jew etnika tagħhom, b’mod partikolari komunitajiet marġinalizzati bħall-persuni Roma, persuni b’diżabilità jew mard kroniku, persuni mingħajr dar, tfal u persuni anzjani. Jenħtieġ li l-FSE+ jippromwovi l-inklużjoni attiva tal-persuni li mhumiex fis-suq tax-xogħol bil-ħsieb li tiġi żgurata l-integrazzjoni soċjoekonomika tagħhom. Jenħtieġ li l-FSE+ jintuża wkoll biex jitjieb l-aċċess ugwali u fil-ħin għal servizzi affordabbli, sostenibbli u ta’ kwalità għolja li jippromwovu l-aċċess għall-akkomodazzjoni u kura ċċentrata fuq il-persuna bħall-kura tas-saħħa u l-kura fit-tul, b’mod partikolari servizzi ta’ kura bbażata fil-komunità u familja. L-FSE+ jenħtieġ li jikkontribwixxi għall-modernizzazzjoni tas-sistemi ta’ protezzjoni soċjali b’enfasi partikolari fuq it-tfal u l-gruppi żvantaġġati u bil-ħsieb, b’mod partikolari, li jingħata kontribut għall-aċċessibbiltà ta’ tali sistemi, fost l-oħrajn għal persuni b’diżabilità.

(19)

Jenħtieġ li l-FSE+ jikkontribwixxi għall-qerda tal-faqar billi jappoġġa skemi nazzjonali ta’ appoġġ li għandhom l-għan li jtaffu d-deprivazzjoni alimentari u materjali u jippromwovu l-integrazzjoni soċjali tal-persuni fir-riskju tal-faqar jew l-esklużjoni soċjali u l-persuni l-aktar fil-bżonn. Bil-għan ġenerali li minimu ta’ 4 % tar-riżorsi tal-fergħa tal-FSE+ taħt ġestjoni kondiviża fil-livell tal-Unjoni jappoġġa lill-persuni l-aktar fil-bżonn, jenħtieġ li l-Istati Membri jallokaw mill-inqas 3 % tar-riżorsi tagħhom tal-fergħa tal-FSE+ taħt ġestjoni kondiviża biex jindirizzaw il-forom tal-faqar estrem bl-akbar impatt f’termini ta’ esklużjoni soċjali, bħall-problema ta’ persuni mingħajr dar, il-faqar tat-tfal u l-privazzjoni alimentari. Il-provvediment ta’ ikel u/jew assistenza materjali bażika lil dawk l-aktar fil-bżonn ma għandux jissostitwixxi l-benefiċċji soċjali eżistenti pprovduti lilhom fi ħdan is-sistemi soċjali nazzjonali jew skont il-liġi nazzjonali. Minħabba n-natura tal-operazzjonijiet u t-tip ta’ riċevituri aħħarin, huwa neċessarju li jiġu applikat regoli aktar sempliċi għall-appoġġ li jindirizza d-deprivazzjoni materjali tal-persuni l-aktar fil-bżonn.

(20)

Fid-dawl tal-ħtieġa persistenti li jiżdiedu l-isforzi li jindirizzaw il-ġestjoni tal-flussi migratorji fl-Unjoni kollha kemm hi u biex ikun żgurat appoġġ koerenti, b’saħħtu u konsistenti għall-isforzi ta’ solidarjetà u ta’ qsim tar-responsabbiltà, jenħtieġ li l-FSE+ jipprovdi appoġġ li jippromwovi l-integrazzjoni soċjoekonomika tan-nazzjonali ta’ pajjiżi terzi, inkluż migranti, li jista’ jinkludi inizjattivi fil-livell lokali, b’mod kumplementari għall-azzjonijiet iffinanzjati mill-AMIF, mill-FEŻR u minn fondi oħrajn tal-Unjoni li jista’ jkollhom effett pożittiv fuq l-inklużjoni tan-nazzjonali ta’ pajjiżi terzi.

(21)

Minħabba l-importanza tal-aċċess għall-kura tas-saħħa, l-FSE+ jenħtieġ li jiżgura s-sinerġiji u l-kumplementarjetajiet mal-Programm l-UE għas-Saħħa stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/522 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (17) u l-kamp ta’ applikazzjoni tal-FSE+ jenħtieġ li jinkludi l-aċċess għall-kura tas-saħħa għall-persuni f’sitwazzjonijiet vulnerabbli.

(22)

Jenħtieġ li l-FSE+ jappoġġa riformi tal-politika u tas-sistemi fl-oqsma tal-impjiegi, l-inklużjoni soċjali, l-aċċess għall-kura tas-saħħa għal persuni vulnerabbli, il-kura fit-tul, l-edukazzjoni u t-taħriġ, u b’hekk jingħata kontribut għall-qerda tal-faqar. Biex jissaħħaħ l-allinjament mas-Semestru Ewropew, jenħtieġ li l-Istati Membri jallokaw ammont adegwat mir-riżorsi tagħhom tal-fergħa tal-FSE+ taħt ġestjoni kondiviża biex jimplimentaw ir-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-pajjiżi rilevanti relatati mal-isfidi strutturali li huwa adatt li jiġu indirizzati b’investimenti pluriennali li jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-FSE+, filwaqt li jqisu l-Pilastru , it-Tabella ta’ Valutazzjoni ta’ Indikaturi Soċjali kif rieżaminata wara l-adozzjoni tal-miri ġodda stabbiliti fil-Pjan ta’ Azzjoni dwar il-Pilastru Soċjali, u l-ispeċifiċitajiet reġjonali.

Jenħtieġ li l-Kummissjoni u l-Istati Membri jiżguraw koerenza, koordinazzjoni u kumplementarjetà bejn il-fergħa tal-FSE+ taħt ġestjoni kondiviża u fondi, programmi u strumenti oħrajn tal-Unjoni, bħall-FTĠ, il-FEŻR, il-programm l-UE għas-Saħħa, il-Faċilità għall-Irkupru u r-Reżiljenza stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/241 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (18) il-Fond Ewropew ta’ Aġġustament għall-Globalizzazzjoni għall-Ħaddiema Spostati, stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/691 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (19), il-FEMSA, Erasmus, l-AMIF, Orizzont Ewropa, il-FAEŻR, il-Programm Ewropa Diġitali stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/694 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (20), il-Programm InvestEU, il-Programm Ewropa Kreattiva stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/818 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (21), il-Korp Ewropew ta’ Solidarjetà stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/888 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (22) u l-Istrument ta’ Appoġġ Tekniku, stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/240 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (23).

B’mod partikolari, jenħtieġ li l-Kummissjoni u l-Istat Membru jiżguraw li f’kull stadju tal-proċess ikun hemm koordinazzjoni effettiva sabiex jiġu żgurati l-konsistenza, il-koerenza, il-komplementarjetà u s-sinerġija fost is-sorsi ta’ finanzjament, inkluż l-assistenza teknika tagħhom.

(23)

Billi jiġu appoġġati l-objettivi speċifiċi stabbiliti f’dan ir-Regolament, inter alia, billi jsir kontribut għall--objettiv ta’ politika “Ewropa aktar soċjali u inklużiva li timplimenta l-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali” kif imsemmi fir-Regolament (UE) 2021/1060, l-FSE+ ser ikompli jikkontribwixxi għal strateġiji ta’ żvilupp territorjali u lokali sabiex jiġi implimentat il-Pilastru. Ser jappoġġa l-għodod imsemmija fl-Artikolu 28 ta’ dak ir-Regolament u b’hekk jikkontribwixxi wkoll għat-twettiq tal-objettiv ta’ politika “Ewropa eqreb taċ-ċittadini permezz tat-trawwim ta’ żvilupp sostenibbli u integrat tat-tipi kollha ta’ territorji u inizjattivi lokali” kif imsemmi fir-Regolament (UE) 2021/1060, inkluż permezz ta’ miżuri għat-tnaqqis tal-faqar u għall-inklużjoni soċjali filwaqt li jqis l-ispeċifiċitajiet tar-reġjuni urbani, rurali u kostali bil-ħsieb li jiġu indirizzati l-inugwaljanzi soċjoekonomiċi fil-bliet u r-reġjuni.

(24)

Sabiex jiġi żgurat li d-dimensjoni soċjali tal-Ewropa, kif stabbilita fil-Pilastru, tingħata spinta ‘l quddiem kif xieraq u li ammont minimu ta’ riżorsi jiġi mmirat għall-persuni li huma l-aktar fil-bżonn, jenħtieġ li l-Istati Membri jallokaw mill-inqas 25 % tar-riżorsi tagħhom tal-fergħa tal-FSE+ taħt ġestjoni kondiviża biex titrawwem l-inklużjoni soċjali.

(25)

Bil-ħsieb li jiġi indirizzat il-livell persistentement għoli ta’ faqar fost it-tfal fl-Unjoni, u f’konformità mal-prinċipju 11 tal-Pilastru, li jiddikjara li t-tfal għandhom id-dritt għall-protezzjoni mill-faqar u li t-tfal li ġejjin minn ambjenti żvantaġġati għandhom id-dritt għal miżuri speċifiċi biex jissaħħu l-opportunitajiet indaqs, jenħtieġ li l-Istati Membri jipprogrammaw ammont xieraq mir-riżorsi tagħhom tal-FSE+ taħt ġestjoni kondiviża għall-implimentazzjoni tal-Garanzija għat-Tfal għal attivitajiet li jindirizzaw il-faqar fost it-tfal f’konformità mal-għanijiet speċifiċi tal-FSE+ li jippermettu l-programmazzjoni ta’ riżorsi għal azzjonijiet li jappoġġaw direttament l-aċċess indaqs tat-tfal għall-indukrar tat-tfal, l-edukazzjoni, il-kura tas-saħħa, akkomodazzjoni deċenti u nutrizzjoni xierqa. Jenħtieġ li l-Istati Membri li għall-perijodu bejn l-2017 u l-2019 kellhom rata medja ogħla mill-medja tal-Unjoni ta’ tfal taħt it-18-il sena f’riskju ta’ faqar jew esklużjoni soċjali, abbażi tad-data tal-Eurostat, jallokaw mill-inqas 5 % mir-riżorsi tagħhom tal-FSE+ taħt ġestjoni kondiviża għal dawk l-attivitajiet. Jenħtieġ li l-operazzjonijiet li jikkontribwixxu għal dan ir-rekwiżit ta’ konċentrazzjoni tematika jgħoddu għar-rekwiżit ta’ 25 % tal-konċentrazzjoni tematika għall-inklużjoni soċjali meta jiġu pprogrammati skont l-objettivi speċifiċi rilevanti.

(26)

Sabiex jiġi ffaċilitat irkupru ekonomiku inklużiv wara kriżi kbira u biex jiġi appoġġat l-impjieg taż-żgħażagħ f’dinja tax-xogħol li qed tinbidel u fid-dawl ta’ livelli persistentement għoljin ta’ qgħad u inattività taż-żgħażagħ f’għadd ta’ Stati membri u reġjuni, huwa neċessarju li l-Istati Membri jinvestu ammont xieraq tar-riżorsi tagħhom tal-FSE+ f’miżuri li jappoġġaw l-impjieg u l-ħiliet taż-żgħażagħ, inkluż permezz tal-implimentazzjoni ta’ skemi taħt il-Garanzija għaż-Żgħażagħ. Filwaqt li jsejsu fuq l-azzjonijiet appoġġati mill-Inizjattiva favur l-Impjieg taż-Żgħażagħ tul il-perijodu ta’ programmazzjoni 2014 sal-2020 taħt ir-Regolament (UE) Nru 1304/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (24), li jimmira lejn individwiu fuq it-tagħlimiet meħuda, jenħtieġ li l-Istati Membri jippromwovu aktar perkorsi ta’ riintegrazzjoni fid-dinja tax-xogħol u tal-edukazzjoni ta’ kwalità u jinvestu fil-prevenzjoni bikrija u s-sensibilizzazzjoni effettiva billi, meta dan ikun rilevanti, jagħtu prijorità liż-żgħażagħ qiegħda għal żmien twil, inattivi u żvantaġġati, inkluż b’ħidma fil-qasam taż-żgħażagħ. Jenħtieġ li l-Istati Membri jinvestu wkoll f’miżuri bil-għan li jiffaċilitaw it-tranżizzjoni mill-iskola għax-xogħol kif ukoll f’kapaċitajiet xierqa ta’ servizzi għall-impjieg ħalli jipprovdu appoġġ personalizzat u olistiku liż-żgħażagħ u offerti mmirati aħjar għalihom. Bl-integrazzjoni sħiħa tal-Inizjattiva favur l-Impjieg taż-Żgħażagħ fl-FSE+, it-twettiq ta’ azzjonijiet immirati għall-impjieg taż-żgħażagħ ser ikun aktar effettiv u effiċjenti u l-kamp ta’ applikazzjoni ser jiġi estiż għal miżuri u riformi strutturali, biex b’hekk jiġi żgurat tqabbil aħjar bejn l-appoġġ mill-finanzjament mill-Unjoni u l-implimentazzjoni tal-Garanzija għaż-Żgħażagħ imsaħħa.

It-titjib tal-ħiliet u l-kisba ta’ ħiliet ġodda u differenti jenħtieġ li jgħinu liż-żgħażagħ jaħtfu l-opportunitajiet ta’ setturi li qed jikbru u jippreparawhom għan-natura dejjem tinbidel tax-xogħol, filwaqt li jisfruttaw l-opportunitajiet li jirriżultaw mit-tranżizzjonijiet diġitali u ekoloġiċi u mit-trasformazzjoni tal-ekosistemi industrijali tal-Unjoni. Għalhekk, jenħtieġ li l-Istati Membri li kellhom rata ogħla mill-medja tal-Unjoni ta’ żgħażagħ b’età bejn il-15 u d-29 sena barra mill-impjieg, l-edukazzjoni, jew it-taħriġ għall-perijodu bejn l-2017 u l-2019, abbażi tad-data tal-Eurostat, jallokaw mill-inqas 12,5 % mir-riżorsi tagħhom taħt ġestjoni kondiviża tal-fergħa tal-FSE+ għal dawk l-azzjonijiet.

(27)

F’konformità mal-Artikolu 349 TFUE u l-Artikolu 2 tal-Protokoll Nru 6 dwar dispożizzjonijiet speċjali għall-Objettiv 6 fil-qafas tal-Fondi Strutturali fil-Finlandja, in-Norveġja u l-Iżvezja annessi għall-Att ta’ Adeżjoni tal-1994 (25), ir-reġjuni ultraperiferiċi u r-reġjuni tat-Tramuntana b’popolazzjoni baxxa huma intitolati għal miżuri speċifiċi skont politiki komuni u programmi tal-Unjoni. Minħabba l-limitazzjonijiet permanenti bħad-depopolazzjoni, dawk ir-reġjuni jeħtieġu appoġġ speċifiku.

(28)

Għal implimentazzjoni effiċjenti u effettiva tal-azzjonijiet appoġġati mill-FSE+ hemm bżonn governanza tajba u sħubija bejn l-atturi kollha fil-livelli territorjali rilevanti u l-atturi soċjoekonomiċi, b’mod partikolari s-sħab soċjali u l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili. Għaldaqstant huwa essenzjali li l-Istati Membri jallokaw ammont xieraq mir-riżorsi tagħhom tal-fergħa tal-FSE+ taħt ġestjoni kondiviża biex jiżguraw il-parteċipazzjoni sinifikanti tas-sħab soċjali u tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili fl-implimentazzjoni tal-fergħa tal-FSE+ taħt ġestjoni kondiviża. Dik il-parteċipazzjoni jenħtieġ li tinkludi korpi rilevanti li jirrappreżentaw lis-soċjetà ċivili, bħas-sħab ambjentali, l-organizzazzjonijiet mhux governattivi, u l-korpi responsabbli mill-promozzjoni tal-inklużjoni soċjali, id-drittijiet fundamentali, id-drittijiet tal-persuni b’diżabilità, l-ugwaljanza bejn il-ġeneri u n-nondiskriminazzjoni. L-Istati Membri b’rakkomandazzjoni speċifika għall-pajjiż dwar il-bini tal-kapaċità tas-sħab soċjali jew tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili jenħtieġ li jallokaw mill-inqas 0,25 % tar-riżorsi tagħhom tal-fergħa tal-FSE+ taħt ġestjoni kondiviża għal dak l-iskop minħabba l-ħtiġijiet speċifiċi li għandhom f’dak il-qasam.

(29)

Bil-ħsieb li l-politika tkun aktar kapaċi twieġeb għall-bidla fis-soċjetà u kif ukoll biex jitħeġġu u jkunu appoġġati s-soluzzjonijiet innovattivi, l-appoġġ għall-innovazzjoni soċjali hu kruċjali. B’mod partikolari, l-ittestjar u l-evalwazzjoni ta’ soluzzjonijiet innovattivi qabel ma jiġu estiżi huma strumentali biex tittejjeb l-effiċjenza tal-politika u b’hekk ikun iġġustifikat appoġġ speċifiku mill-FSE+. L-intrapriżi tal-ekonomija soċjali jistgħu jaqdu rwol ewlieni fit-twettiq tal-innovazzjoni soċjali u fil-kontribut għar-reżiljenza ekonomika u soċjali. Id-definizzjoni ta’ intrapriża tal-ekonomija soċjali jenħtieġ li tkun konformi mad-definizzjonijiet ipprovduti fil-liġi nazzjonali u l-konklużjonijiet tal-Kunsill tas-7 ta’ Diċembru 2015 dwar il-promozzjoni tal-ekonomija soċjali bħala mutur ewlieni tal-iżvilupp ekonomiku u soċjali fl-Ewropa. Barra minn hekk, bil-ħsieb li jissaħħu t-tagħlim reċiproku u l-iskambju tal-għarfien u tal-prattiki, jenħtieġ li l-Istati Membri jiġu mħeġġa jkomplu l-azzjonijiet ta’ kooperazzjoni tranżnazzjonali tagħhom taħt ġestjoni kondiviża fl-oqsma tal-impjiegi, l-edukazzjoni u t-taħriġ, u l-inklużjoni soċjali f’konformità mal-objettivi speċifiċi tal-FSE+.

(30)

Jenħtieġ li l-Istati Membri u l-Kummissjoni jiżguraw li l-FSE+ jikkontribwixxi għall-promozzjoni tal-ugwaljanza bejn l-irġiel u n-nisa b’konformità mal-Artikolu 8 TFUE biex titrawwem l-ugwaljanza fit-trattament u fl-opportunitajiet bejn in-nisa u l-irġiel fl-oqsma kollha, inkluż i l-parteċipazzjoni fis-suq tax-xogħol, it-termini u l-kundizzjonijiet tal-impjiegi u l-progressjoni tal-karriera. Jenħtieġ jiżguraw ukoll li l-FSE+ jippromwovi opportunitajiet indaqs għal kulħadd, mingħajr diskriminazzjoni f’konformità mal-Artikolu 10 TFUE, jippromwovi l-inklużjoni tal-persuni b’diżabilità fis-soċjetà b’mod ugwali bħall-oħrajn u jikkontribwixxi għall-implimentazzjoni tal-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tal-Persuni b’Diżabilità adottata fit-13 ta’ Diċembru 2006 fi New York. Jenħtieġ li l-FSE+ jikkontribwixxi għall-promozzjoni tal-aċċessibbiltà għall-persuni b’diżabilità bil-għan li tittejjeb l-integrazzjoni fl-impjieg, l-edukazzjoni u t-taħriġ, b’hekk tissaħħaħ l-inklużjoni tagħhom fl-isferi kollha tal-ħajja. Jenħtieġ li l-promozzjoni ta’ tali aċċessibbiltà titqies fid-dimensjonijiet kollha u fl-istadji kollha tat-tħejjija, il-monitoraġġ, l-implimentazzjoni u l-evalwazzjoni tal-programmi, fil-ħin u b’mod konsistenti filwaqt li jiġi żgurat li jittieħdu azzjonijiet speċifiċi li jippromwovu l-ugwaljanza bejn il-ġeneri u l-opportunitajiet indaqs. Jenħtieġ li l-FSE+ jippromwovi wkoll it-tranżizzjoni mill-kura residenzjali jew istituzzjonali għal kura bbażata fil-komunità u f’familja, b’mod partikolari għal dawk li jġarrbu diskriminazzjoni multipla. Jenħtieġ li l-FSE+ ma jappoġġa ebda azzjoni li tikkontribwixxi għal segregazzjoni jew esklużjoni soċjali. Ir-Regolament (UE) 2021/1060 jistipula li r-regoli dwar l-eliġibbiltà tan-nefqa jridu jiġu stabbiliti fil-livell nazzjonali, b’ċerti eċċezzjonijiet li għalihom huwa neċessarju li jiġu stabbiliti dispożizzjonijiet speċifiċi fir-rigward tal-fergħa tal-FSE+ taħt ġestjoni kondiviża.

(31)

L-operazzjonijiet kollha jenħtieġ li jintgħażlu u jiġu implimentati b’ħarsien tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (il-“Karta”). Il-Kummissjoni jenħtieġ li tagħmel l-almu tagħha biex tiżgura li l-ilmenti jiġu vvalutati fil-ħin, inkluż ilmenti relatati ma’ ksur tal-Karta, u jenħtieġ li tinforma lill-ilmentatur dwar ir-riżultat tal-valutazzjoni tagħha f’konformità mal-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tad-19 ta’ Jannar 2017 intitolata “Id-Dritt tal-UE: Riżultati aħjar permezz ta’ applikazzjoni aħjar”.

(32)

Sabiex jitnaqqas il-piż amministrattiv għall-ġbir tad-data, ir-rekwiżiti ta’ rappurtar jenħtieġ li jinżammu sempliċi kemm jista’ jkun. Fejn data tkun disponibbli f’reġistri jew sorsi ekwivalenti, l-Istati Membri jenħtieġ li jkunu jistgħu, jippermettu lill-awtoritajiet ta’ ġestjoni jiġbru data mir-reġistri.

(33)

Fir-rigward tal-ipproċessar tad-data personali fil-qafas ta’ dan ir-Regolament, jenħtieġ li l-kontrolluri nazzjonali tad-data jwettqu l-kompiti tagħhom għall-finijiet ta’ dan ir-Regolament b’konformità mar-Regolament (UE) 2016/679 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (26). Jenħtieġ li d-dinjità ta’ u r-rispett għall-privatezza tar-riċevituri aħħarin tal-operazzjonijiet taħt l-objettiv speċifiku “l-indirizzar tal-privazzjoni materjali permezz ta’ ikel u/jew assistenza materjali bażika lill-persuni l-aktar fil-bżonn, inklużi t-tfal, u l-għoti ta’ miżuri ta’ akkumpanjament li jappoġġaw l-inklużjoni soċjali tagħhom” jiġu ggarantiti. Sabiex tiġi evitata kull stigmatizzazzjoni, jenħtieġ li l-persuni li jirċievu ikel u/jew assistenza materjali bażika ma jintalbux jidentifikaw irwieħhom meta jirċievu l-appoġġ u meta jieħdu sehem fi stħarriġ dwar il-persuni l-aktar fil-bżonn li jkunu bbenefikaw mill-FSE+.

(34)

L-esperimentazzjoni soċjali hija ttestjar ta’ proġett fuq skala żgħira li jippermetti l-ġbir ta’ evidenza dwar il-fattibbiltà tal-innovazzjonijiet soċjali. Jenħtieġ li jkun possibbli u li jitħeġġeġ li l-ideat jiġu ttestjati fil-livell lokali u li dawk l-ideat li jkunu fattibbli jitwettqu fuq skala usa’, fejn ikun xieraq, jew jiġu ttrasferiti lejn kuntesti oħra f’reġjuni jew Stati Membri differenti b’appoġġ finanzjarju mill-FSE+ jew f’kombinazzjoni ma’ sorsi oħrajn.

(35)

L-FSE+ jistabbilixxi dispożizzjonijiet maħsuba biex jiksbu l-libertà tal-moviment tal-ħaddiema b’mod nondiskriminatorju billi jiżguraw kooperazzjoni mill-qrib tas-servizzi pubbliċi tal-impjiegi tal-Istati Membri, tal-Kummissjoni u tas-sħab soċjali. In-network Ewropew tas-servizzi tal-impjiegi jenħtieġ li jippromwovi funzjonament aħjar tas-swieq tax-xogħol billi jiffaċilita l-mobbiltà transkonfinali tal-ħaddiema, partikolarment permezz ta’ sħubijiet transkonfinali, u aktar trasparenza tal-informazzjoni dwar is-swieq tax-xogħol. Jenħtieġ li l-kamp ta’ applikazzjoni tal-FSE+ jinkludi l-iżvilupp ta’ skemi mmirati tal-mobbiltà, u l-appoġġ għalihom, bil-għan li jimtlew il-postijiet battala meta jkunu ġew identifikati skarsezzi fis-suq tax-xogħol.

(36)

In-nuqqas ta’ aċċess għal finanzi tal-mikrointrapriżi, l-intrapriżi soċjali u l-intrapriżi tal-ekonomija soċjali huwa wieħed mill-ostakli ewlenin għall-ftuħ tan-negozji, speċjalment fost il-persuni l-aktar imbiegħda mis-suq tax-xogħol. Taħt il-fergħa tal-EaSI, jenħtieġ li dan ir-Regolament jistabbilixxi dispożizzjonijiet sabiex tinħoloq ekosistema tas-suq biex tiżdied il-provvista tal-finanzi u l-aċċess għalihom għall-intrapriżi speċjali kif ukoll biex tiġi sodisfatta d-domanda ta’ dawk li l-aktar jeħtieġuhom, u b’mod partikolari l-persuni qiegħda, in-nisa u l-persuni vulnerabbli li jixtiequ jibdew jew jiżviluppaw mikrointrapriża. Dak l-objettiv ser jiġi indirizzat ukoll permezz ta’ strumenti finanzjarji u garanzija baġitarja skont it-tieqa ta’ politika tal-investiment soċjali u l-ħiliet tal-Fond InvestEU. L-intrapriżi tal-ekonomija soċjali, fejn ikunu definiti fil-liġi nazzjonali, jenħtieġ li jitqiesu intrapriżi soċjali fi ħdan il-kuntest tal-fergħa tal-EaSI, irrispettivament mill-istatus legali tagħhom, sakemm dawk l-intrapriżi jaqgħu taħt id-definizzjoni ta’ intrapriża soċjali pprovduta f’dan ir-Regolament.

(37)

L-atturi tas-suq tal-investiment soċjali, inkluż l-atturi filantropiċi, jistgħu jaqdu rwol ewlieni fil-kisba ta’ diversi objettivi tal-FSE+, minħabba li dawn joffru finanzjament kif ukoll approċċi innovattivi u kumplimentari għall-ġlieda kontra l-esklużjoni soċjali u l-faqar, biex jonqos il-qgħad u jingħata kontribut għall-SDGs tan-NU. Għaldaqstant jenħtieġ li l-atturi filantropiċi bħall-fondazzjonijiet u d-donaturi jkunu involuti f’azzjonijiet tal-ESF+, kif xieraq u dment li ma jkollhomx aġenda politika jew soċjali li tkun konfliġġenti mal-ideali tal-Unjoni, b’mod partikolari f’dawk l-azzjonijiet li huma mmirati li jiżviluppaw l-ekosistema tas-suq tal-investiment soċjali.

(38)

Hija meħtieġa gwida taħt il-fergħa tal-EaSI b’rabta mal-iżvilupp ta’ infrastrutturi soċjali u servizzi relatati, b’mod partikolari għall-akkomodazzjoni soċjali, l-indukrar tat-tfal u l-edukazzjoni, il-kura tas-saħħa u l-kura fit-tul, inkluż faċilitajiet biex jiġu assistiti t-tranżizzjonijiet minn servizzi ta’ kura istituzzjonali għal servizzi ta’ kura bbażata fil-komunità jew f’familja u filwaqt li jitqiesu r-rekwiżiti ta’ aċċessibbiltà għal persuni b’diżabilità.

(39)

Bħala riflessjoni tal-importanza tal-indirizzar tat-tibdil fil-klima f’konformità mal-impenji tal-Unjoni rigward l-implimentazzjoni tal-Ftehim ta’ Pariġi adottat fi ħdan il-Konvenzjoni Qafas tan-NU dwar it-Tibdil fil-Klima (27), u l-SDGs tan-NU, dan ir-Regolament ser jikkontribwixxi lejn l-integrazzjoni ta’ azzjonijiet b’rabta mal-klima u lejn il-kisba ta’ mira ġenerali fejn 30 % tan-nefqa baġitarja tal-Unjoni li tappoġġa l-objettivi relatati mal-klima. Waqt it-tħejjija u l-implimentazzjoni ser jiġu identifikati azzjonijiet rilevanti, li jiġu vvalutati mill-ġdid fil-kuntest tal-evalwazzjoni ta’ nofs it-terminu.

(40)

Skont id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/755/UE (28), il-persuni u l-entitajiet stabbiliti fil-pajjiżi u t-territorji extra-Ewropej iridu jkunu eliġibbli għal finanzjament soġġett għar-regoli u l-objettivi tal-fergħa tal-EaSI u għall-arranġamenti applikabbli għall-Istat Membru li l-pajjiżi u t-territorji extra-Ewropej rilevanti huma marbuta miegħu.

(41)

Il-pajjiżi terzi li huma membri taż-Żona Ekonomika Ewropea jistgħu jipparteċipaw fi programmi tal-Unjoni fil-qafas tal-kooperazzjoni stabbilita skont il-Ftehim dwar iż-Żona Ekonomika Ewropea (29), li jipprevedi l-implimentazzjoni tal-programmi abbażi ta’ deċiżjoni skont dak il-ftehim. Il-pajjiżi terzi jistgħu jipparteċipaw ukoll abbażi ta’ strumenti legali oħrajn. Jenħtieġ tiddaħħal dispożizzjoni speċifika f’dan ir-Regolament li tirrikjedi li l-pajjiżi terzi jagħtu d-drittijiet neċessarji u l-aċċess meħtieġ għall-uffiċjal awtorizzanti responsabbli, lill-Uffiċċju Ewropew ta’ Kontra l-Frodi (OLAF) u lill-Qorti tal-Awdituri biex jeżerċitaw il-kompetenzi rispettivi tagħhom b’mod komprensiv.

(42)

Huwa xieraq li jiġu stabbiliti l-indikaturi għall-finijiet ta’ rappurtar fil-fergħa tal-EaSI. Dawk l-indikaturi jenħtieġ li jkunu bbażati fuq l-output u jkunu oġġettivi, faċli li jinstabu, u proporzjonati għas-sehem tal-fergħa tal-EaSI fi ħdan l-FSE+ kollu. Jenħtieġ li jkopru l-objettivi operazzjonali u l-attivitajiet ta’ finanzjament fi ħdan il-fergħa tal-EaSI, mingħajr ma jirrikjedu l-iffissar ta’ miri korrispondenti.

(43)

F’konformità mar-Regolament Finanzjarju, ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 883/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (30) u r-Regolamenti tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 2988/95 (31), (KE, Euratom) Nru 2185/96 (32) u (UE) 2017/1939 (33), l-interessi finanzjarji tal-Unjoni jridu jiġu protetti permezz ta’ miżuri proporzjonati, inkluż miżuri relatati mal-prevenzjoni, is-sejbien, il-korrezzjoni u l-investigazzjoni ta’ irregolaritajiet inkluż frodi, mal-irkupru ta’ fondi mitlufa, imħallsa b’mod mhux dovut jew użati b’mod mhux korrett. B’mod partikolari, f’konformità mar-Regolamenti (Euratom, KE) Nru 2185/96 u (UE, Euratom) Nru 883/2013, l-OLAF għandu s-setgħa li jwettaq investigazzjonijiet amministrattivi, inkluż kontrolli u spezzjonijiet fuq il-post, bil-għan li jiġi stabbilit jekk kienx hemm frodi, korruzzjoni jew kwalunkwe attività illegali oħra li taffettwa l-interessi finanzjarji tal-Unjoni.

L-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (UPPE) għandu s-setgħa, skont ir-Regolament (UE) 2017/1939, li jinvestiga u jressaq għall-prosekuzzjoni reati kriminali li jaffettwaw l-interessi finanzjarji tal-Unjoni kif previst fid-Direttiva (UE) 2017/1371 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (34). F’konformità mar-Regolament Finanzjarju, kwalunkwe persuna jew entità li tirċievi fondi mill-Unjoni trid tikkoopera bis-sħiħ fil-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni, tagħti d-drittijiet u l-aċċess neċessarji lill-Kummissjoni, lill-OLAF, lill-Qorti tal-Awdituri u, fir-rigward ta’ dawk l-Istati Membri li jipparteċipaw fil-kooperazzjoni msaħħa skont ir-Regolament (UE) 2017/1939, lill-UPPE, u tiżgura li kwalunkwe parti terza involuta fl-implimentazzjoni ta’ fondi tal-Unjoni tagħti drittijiet ekwivalenti.

(44)

Ir-regoli finanzjarji orizzontali adottati mill-Parlament Ewropew u mill-Kunsill abbażi tal-Artikolu 322 TFUE japplikaw għal dan ir-Regolament. Dawk ir-regoli huma stabbiliti fir-Regolament Finanzjarju u jiddeterminaw b’mod partikolari l-proċedura għall-istabbiliment u l-implimentazzjoni tal-baġit permezz ta’ għotjiet, premjijiet, akkwist, ġestjoni indiretta, u jipprovdu għal verifiki dwar ir-responsabbiltà tal-atturi finanzjarji. Ir-regoli adottati abbażi tal-Artikolu 322 TFUE jinkludu wkoll reġim ġenerali ta’ kundizzjonalità għall-protezzjoni tal-baġit tal-Unjoni.

(45)

Peress li l-għanijiet ta’ dan ir-Regolament, jiġifieri li titjieb l-effettività tas-swieq tax-xogħol li jiġi promoss aċċess ugwali għal impjiegi ta’ kwalità, jitjiebu l-aċċess ugwali għall-edukazzjoni u t-taħriġ u l-kwalità tagħhom, tiġi promossa l-inklużjoni soċjali u jingħata kontribut biex jinqered il-faqar, kif ukoll l-għanijiet fil-mira taħt il-fergħa tal-EaSI, ma jistgħux jinkisbu b’mod sodisfaċenti mill-Istati Membri, iżda minflok, minħabba l-iskala jew l-effetti tal-azzjoni, jistgħu jinkisbu aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, f’konformità mal-prinċipju tas-sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. F’konformità mal-prinċipju ta’ proporzjonalità kif stabbilit f’dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li huwa neċessarju sabiex jinkisbu dawk l-għanijiet.

(46)

Sabiex jiġu emendati ċerti elementi mhux essenzjali ta’ dan ir-Regolament, jenħtieġ li s-setgħa tal-adozzjoni ta’ atti skont l-Artikolu 290 TFUE tiġi delegata lill-Kummissjoni fir-rigward tal-emendar u l-issupplimentar tal-annessi fuq l-indikaturi. Huwa partikolarment importanti li l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa matul ix-xogħol tagħha ta’ tħejjija, ukoll fil-livell ta’ esperti, u li dawk il-konsultazzjonijiet jitwettqu f’konformità mal-prinċipji stipulati fil-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta’ April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet (35). B’mod partikolari, biex tiġi żgurata parteċipazzjoni ugwali fit-tħejjija ta’ atti delegati, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jirċievu d-dokumenti kollha fl-istess ħin li jirċevuhom l-esperti tal-Istati Membri, u l-esperti tagħhom għandhom aċċess b’mod sistematiku għal-laqgħat tal-gruppi tal-esperti tal-Kummissjoni li jittrattaw it-tħejjija ta’ atti delegati.

(47)

Sabiex ikunu żgurati kundizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta’ dan ir-Regolament, jenħtieġ li jingħataw setgħat ta’ implimentazzjoni lill-Kummissjoni. Is-setgħat tal-implimentazzjoni b’rabta mal-mudell għall-istħarriġ strutturat dwar ir-riċevituri aħħarin jenħtieġ li jiġu eżerċitati f’konformità mal-proċedura konsultattiva msemmija fl-Artikolu 4 tar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (36) minħabba n-natura ta’ dan il-mudell.

(48)

Sabiex ikun jista’ jingħata rispons rapidu għal ċirkostanzi eċċezzjonali jew mhux tas-soltu kif imsemmi fil-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir li jistgħu jirriżultaw matul il-perijodu ta’ programmazzjoni, jenħtieġ li l-Kummissjoni tingħata setgħat ta’ implimentazzjoni biex tadotta miżuri temporanji biex tiffaċilita l-użu tal-appoġġ mill-FSE+ b’reazzjoni għal dawk iċ-ċirkostanzi, b’limitu massimu ta’ żmien ta’ 18-il xahar. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tadotta l-miżuri li huma l-aktar xierqa fid-dawl taċ-ċirkostanzi eċċezzjonali jew mhux tas-soltu li Stat Membru jkun qed jiffaċċa filwaqt li tippreserva l-objettivi tal-ESF+, iżda jenħtieġ li dan ma jkunx jinkludi emendi għar-rekwiżiti ta’ konċentrazzjoni tematika. Barra minn hekk, jenħtieġ li s-setgħat ta’ implimentazzjoni fir-rigward tal-miżuri temporanji għall-użu tal-appoġġ mill-ESF+ b’reazzjoni għal ċirkostanzi eċċezzjonali jew mhux tas-soltu jingħataw lill-Kummissjoni mingħajr proċeduri ta’ kumitat, minħabba li l-kamp ta’ applikazzjoni ta’ dawk il-miżuri huwa ddeterminat mill-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir u huwa limitat għall-miżuri stabbiliti f’dan ir-Regolament. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tissorvelja wkoll l-implimentazzjoni u tivvaluta l-adegwatezza tal-miżuri temporanji. Fejn il-Kummissjoni tqis li jkun neċessarju li jiġi emendat ir-Regolament minħabba ċ-ċirkostanzi eċċezzjonali jew mhux tas-soltu, jenħtieġ li l-kamp ta’ applikazzjoni tal-emenda ma jkunx jinkludi r-rekwiżiti ta’ konċentrazzjoni tematika relatati mal-impjieg taż-żgħażagħ jew mal-appoġġ għall-persuni l-aktar fil-bżonn. Minħabba l-fatt li ż-żgħażagħ u l-persuni l-aktar fil-bżonn sikwit jiġu affettwati bl-aktar mod negattiv minn sitwazzjonijiet ta’ kriżi bħal dawn. Għaldaqstant huwa neċessarju li jiġi żgurat li dawk il-gruppi fil-mira jkomplu jirċievu ammont adegwat ta’ appoġġ.

(49)

Fl-amministrazzjoni tal-FSE+, jenħtieġ li l-Kummissjoni tiġi assistita minn Kumitat kif imsemmi fl-Artikolu 163 TFUE (il-“Kumitat tal-FSE+”). Sabiex il-Kumitat tal-FSE+ ikun jista’ jkollu l-informazzjoni kollha neċessarja għad-dispożizzjoni tiegħu u jikseb firxa wiesgħa ta’ fehmiet tal-partijiet ikkonċernati rilevanti, jenħtieġ li l-Kumitat tal-FSE+ ikun jista’ jistieden lil rappreżentanti mingħajr dritt tal-vot sakemm l-aġenda tal-laqgħa tkun teħtieġ il-parteċipazzjoni tagħhom, fosthom rappreżentanti tal-Bank Ewropew tal-Investiment u tal-Fond Ewropew tal-Investiment u tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili rilevanti.

(50)

Sabiex jiġi żgurat li jkomplu jiġu indirizzati l-ispeċifiċitajiet ta’ kull fergħa tal-FSE+, jenħtieġ li l-Kumitat tal-FSE+ jistabbilixxi gruppi ta’ ħidma għal kull fergħa tal-FSE+. Il-kompożizzjoni u l-kompiti ta’ dawk il-gruppi ta’ ħidma għandhom jiġu stabbiliti mill-Kumitat tal-FSE+. Jenħtieġ li l-gruppi ta’ ħidma jkollhom il-possibbiltà li jistiednu lil rappreżentanti tas-soċjetà ċivili kif ukoll partijiet ikkonċernati oħrajn għal-laqgħat tagħhom. Il-kompiti tal-gruppi ta’ ħidma jistgħu jinkludu l-iżgurar ta’ koordinazzjoni u kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet tal-Istati Membri u l-Kummissjoni fuq l-implimentazzjoni tal-FSE+, inkluż konsultazzjoni dwar il-programm ta’ ħidma tal-fergħa tal-EaSI, il-monitoraġġ tal-implimentazzjoni ta’ kull fergħa tal-ESF+, l-iskambju ta’ esperjenza u prattika tajba fi ħdan u bejn il-fergħat tal-ESF+ u t-trawwim ta’ sinerġiji potenzjali ma’ programmi oħra tal-Unjoni.

(51)

Sabiex tiġi żgurata trasparenza akbar b’rabta mal-implimentazzjoni ta’ dan ir-Regolament, jenħtieġ li l-Kummissjoni tistabbilixxi r-rabtiet neċessarji mal-kumitati ta’ politika rilevanti attivi fil-qasam soċjali u tal-impjiegi, bħall-Kumitat tal-Impjiegi u l-Kumitat tal-Protezzjoni Soċjali jew il-Kumitat ta’ Konsulenza dwar is-Sigurtà u s-Saħħa fuq il-Post tax-Xogħol.

(52)

F’konformità mal-Artikolu 193(2) tar-Regolament Finanzjarju, tista’ tingħata għotja għal azzjoni li tkun diġà bdiet, dment li l-applikant ikun jista’ juri l-ħtieġa li jibda l-azzjoni qabel il-firma tal-ftehim ta’ għotja. Madankollu, l-ispejjeż imġarrba qabel id-data tas-sottomissjoni tal-applikazzjoni għal għotja mhumiex eliġibbli, ħlief f’każijiet eċċezzjonali debitament ġustifikati. Sabiex jiġi evitat kwalunkwe tfixkil fl-appoġġ tal-Unjoni li jista’ jkun ta’ preġudizzju għall-interessi tal-Unjoni, jenħtieġ li jkun possibbli li fid-deċiżjoni ta’ finanzjament, matul perijodu limitat ta’ żmien fil-bidu tal-qafas finanzjarju pluriennali 2021 sal-2027, u f’każijiet debitament ġustifikati biss, tkun prevista l-eliġibbiltà tal-attivitajiet u l-ispejjeż mill-bidu tas-sena finanzjarja 2021, anki jekk dawn ġew implimentati u mġarrba qabel ma ġiet ippreżentata l-applikazzjoni għal għotja.

(53)

Ir-Regolament (UE) Nru 1296/2013 jenħtieġ għalhekk li jitħassar.

(54)

Sabiex tiġi żgurata l-kontinwità fl-għoti ta’ appoġġ fil-qasam ta’ politika rilevanti u biex tkun possibbli l-implimentazzjoni mill-bidu tal-qafas finanzjarju pluriennali 2021 sal-2027, jenħtieġ li dan ir-Regolament jidħol fis-seħħ b’urġenza fil-jum ta’ wara l-pubblikazzjoni tiegħu f’Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea u jenħtieġ li japplika, b’effett retroattiv b’rabta mal-fergħa tal-EaSI, mill-1 ta’ Jannar 2021,

(1)

L-Artikolu 176 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) jipprevedi li l-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali (FEŻR) huwa maħsub sabiex jgħin fil-korrezzjoni tal-iżbilanċi reġjonali ewlenin li hemm fl-Unjoni. Skont dak l-Artikolu u t-tieni u t-tielet paragrafi tal-Artikolu 174 TFUE, il-FEŻR irid jikkontribwixxi għat-tnaqqis tad-disparitajiet bejn il-livelli ta' żvilupp tar-reġjuni varji u r-ritard tar-reġjuni l-inqas favoriti, li fosthom tingħata attenzjoni partikolari lir-reġjuni li jsofru minn żvantaġġi naturali jew demografiċi gravi u permanenti, inkluż b'mod partikolari żvantaġġi li jirriżultaw minn tnaqqis demografiku, bħar-reġjuni tat-Tramuntana mbiegħda b'densità ta' popolazzjoni baxxa ħafna, gżejjer, u reġjuni transfruntiera u reġjuni muntanjużi.

(2)

Il-Fond ta' Koeżjoni kien stabbilit biex jikkontribwixxi għall-objettiv ġenerali ta' tisħiħ tal-koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali tal-Unjoni billi jipprovdi kontribuzzjonijiet finanzjarji fl-oqsma tal-ambjent u ta' netwerks trans-Ewropej fil-qasam tal-infrastruttura tat-trasport (TEN-T), kif stabbilit fir-Regolament (UE) Nru 1315/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (4).

(3)

Ir-Regolament (UE) 2021/1060 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5) jistabbilixxi regoli komuni applikabbli għall-FEŻR, il-Fond Soċjali Ewropew Plus (FSE+), il-Fond ta' Koeżjoni, il-Fond għal Tranżizzjoni Ġusta, il-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi, is-Sajd u l-Akkwakultura ("FEMSA"), il-Fond għall-Ażil , il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni (AMIF), il-Fond għas-Sigurtà Interna (FSI) u l-Istrument għall-Appoġġ Finanzjarju għall-Ġestjoni tal-Fruntieri u l-Politika dwar il-Viżi (BMVI), li joperaw taħt qafas komuni.

(4)

Sabiex jiġu ssimplifikati r-regoli li kienu applikabbli kemm għall-FEŻR kif ukoll għall-Fond ta' Koeżjoni matul il-perijodu ta' programmazzjoni 2014-2020, jenħtieġ li Regolament uniku jistabbilixxi r-regoli applikabbli li jkopru ż-żewġ fondi.

(5)

Fl-implimentazzjoni tal-FEŻR u l-Fond ta’ Koeżjoni, jenħtieġ li jiġu rispettati l-prinċipji orizzontali kif stabbiliti fl-Artikolu 3 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE) u fl-Artikolu 10 TFUE, inkluż il-prinċipji tas-sussidjarjetà u tal-proporzjonalità kif stabbiliti fl-Artikolu 5 TUE, filwaqt li titqies il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea. Jenħtieġ li l-Istati Membri jirrispettaw ukoll l-obbligi stabbiliti fil-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet tat-Tfal, u fil-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet ta' Persuni b'Diżabbiltà (UNCRPD), kif ukoll il-prinċipji tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali, ipproklamat mill-Parlament Ewropew, mill-Kunsill u mill-Kummissjoni fl-2017, u jiżguraw l-aċċessibbiltà f'konformità mal-Artikolu 9 tal-UNCRPD, u f'konformità mal-liġi tal-Unjoni li tarmonizza r-rekwiżiti tal-aċċessibbiltà għall-prodotti u s-servizzi. F'dak il-kuntest, il-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni, f'sinerġija mal-FSE+, jenħtieġ li jiġu implimentati b'mod li jippromwovi t-tranżizzjoni minn kura istituzzjonali għal kura bbażata fil-familja u fil-komunità u jenħtieġ li jsegwu l-objettivi tagħhom bil-ħsieb li jikkontribwixxu għall-ħolqien ta' impjiegi ta' kwalità, il-qerda tal-faqar u l-promozzjoni tal-inklużjoni soċjali. Jenħtieġ li l-Istati Membri u l-Kummissjoni jimmiraw biex jeliminaw l-inugwaljanzi u jippromwovu l-ugwaljanza bejn l-irġiel u n-nisa u jintegraw il-perspettiva tal-ġeneru, kif ukoll jikkumbattu d-diskriminazzjoni msejsa fuq is-sess, ir-razza jew l-oriġini etnika, ir-reliġjon jew it-twemmin, id-diżabbiltà, l-età jew l-orjentazzjoni sesswali. Jenħtieġ li l-ebda wieħed mill-fondi ma jappoġġa azzjonijiet li jikkontribwixxu għal xi forma ta' segregazzjoni jew esklużjoni, u, meta jiffinanzjaw l-infrastruttura, jenħtieġ li t-tnejn li huma jiżguraw l-aċċessibbiltà għall-persuni b'diżabbiltà.

(6)

Jenħtieġ li l-objettivi tal-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni jiġu segwiti fil-qafas tal-iżvilupp sostenibbli u tal-promozzjoni mill-Unjoni tal-għan li l-kwalità tal-ambjent tiġi ppreżervata, imħarsa u mtejba kif stabbilit fl-Artikolu 11 u l-Artikolu 191(1) TFUE, filwaqt li jitqies il-prinċipju ta' min iniġġes iħallas. Filwaqt li jirriflettu l-importanza tal-indirizzar tat-tibdil fil-klima b'konformità mal-impenji tal-Unjoni li timplimenta l-Ftehim ta' Pariġi tal-2015 dwar it-tibdil fil-klima wara l-21 Konferenza tal-Partijiet adottat taħt il-Konvenzjoni Qafas tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-Tibdil fil-Klima u li tikseb l-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti ('Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti'), iż-żewġ fondi ser jikkontribwixxu lejn l-integrazzjoni ta' azzjonijiet klimatiċi u lejn il-kisba ta' mira ġenerali fejn 30 % tan-nefqa tal-baġit tal-Unjoni jappoġġa l-objettivi relatati mal-klima. Għal dak il-għan, l-operazzjonijiet taħt il-FEŻR huma mistennija li jikkontribwixxu għal 30 % tal-pakkett finanzjarju ġenerali tal-FEŻR għall-objettivi tal-klima. L-operazzjonijiet taħt il-Fond ta' Koeżjoni huma mistennija li jikkontribwixxu għal 37 % tal-pakkett finanzjarju ġenerali tal-Fond ta' Koeżjoni għall-objettivi tal-klima. Barra minn hekk, l-azzjonijiet taħt dan ir-Regolament jenħtieġ li jikkontribwixxu għall-ambizzjoni li jiġi pprovdut 7,5 % tal-infiq annwali taħt il-Qafas Finanzjarju Pluriennali ('QFP') għall-objettivi tal-bijodiversità fis-sena 2024 u 10 % tal-infiq annwali taħt il-QFP għall-objettivi tal-bijodiversità fl-2026 u l-2027, filwaqt li jitqiesu d-duplikazzjonijiet eżistenti bejn l-għanijiet tal-klima u tal-bijodiversità.

Jenħtieġ li ż-żewġ fondi jappoġġaw attivitajiet li jirrispettaw l-istandards u l-prijoritajiet klimatiċi u ambjentali tal-Unjoni u li ma jagħmlu l-ebda ħsara sinifikanti għall-objettivi ambjentali fis-sens tal-Artikolu 17 tar-Regolament (UE) 2020/852 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6) u li jiżguraw it-tranżizzjoni lejn ekonomija b'livell baxx ta' emissjonijiet ta' karbonju fil-perkors biex tinkiseb in-newtralità klimatika sal-2050. Il-programmi tal-FEŻR u tal-Fond ta' Koeżjoni jenħtieġ li jqisu l-kontenut tal-pjanijiet nazzjonali integrati għall-enerġija u l-klima adottati fil-qafas tal-Governanza tal-Unjoni tal-Enerġija u l-Azzjoni Klimatika kif stabbilit mir-Regolament (UE) 2018/1999 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7).

(7)

Sabiex tiġi protetta l-integrità tas-suq intern, l-operazzjonijiet tal-FEŻR u tal-Fond ta' Koeżjoni li jibbenefikaw l-impriżi jridu jikkonformaw mar-regoli tal-Unjoni dwar l-għajnuna mill-Istat kif stabbiliti fl-Artikoli 107 u 108 TFUE.

(8)

Il-prinċipju tas-sħubija huwa fattur ewlieni fl-implimentazzjoni tal-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni, billi jibni fuq l-approċċ ta' governanza f'diversi livelli u jiżgura l-involviment tal-awtoritajiet reġjonali, lokali, urbani u awtoritajiet pubbliċi oħra, is-soċjetà ċivili, is-sħab ekonomiċi u soċjali u, fejn xieraq, l-organizzazzjonijiet tar-riċerka u l-universitajiet. L-implimentazzjoni taż-żewġ fondi jenħtieġ li tiżgura l-koordinazzjoni u l-komplementarjetà mal-FSE+, il-Fond għal Tranżizzjoni Ġusta, il-FEMSA u l-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali (FAEŻR).

(9)

Huwa neċessarju li jiġu stabbiliti dispożizzjonijiet dwar l-appoġġ tal-FEŻR taħt l-għan dwar l-Investiment għat-tkabbir u l-impjiegi u l-għan tal-kooperazzjoni territorjali Ewropea (Interreg).

(10)

Sabiex jiġu identifikati t-tipi ta' attivitajiet li jistgħu jiġu appoġġati mill-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni, l-objettivi ta' politika speċifiċi għall-provvista ta' appoġġ miż-żewġ fondi jenħtieġ li jiġu stabbiliti biex jiġi żgurat li jikkontribwixxu għal wieħed jew aktar mill-objettivi ta' politika komuni msemmija fl-Artikolu 5(1) tar-Regolament 2021/1060.

(11)

Peress li l-intrapriżi żgħar u ta' daqs medju (SMEs) huma s-sinsla tal-ekonomija Ewropea, jenħtieġ li l-FEŻR ikompli jappoġġa l-iżvilupp tal-SMEs billi jsaħħaħ it-tkabbir sostenibbli u l-kompetittività tagħhom. Barra minn hekk, filwaqt li jitqies l-impatt potenzjalment qawwi tal-pandemija tal-COVID-19 jew kwalunkwe sitwazzjoni ta' kriżi potenzjali oħra li tirriżulta fil-futur li jkollha impatt fuq in-negozji u l-impjiegi, jenħtieġ li l-FEŻR jappoġġa l-irkupru minn tali sitwazzjonijiet ta’ kriżi billi jsostni l-ħolqien tal-impjiegi fl-SMEs, inkluż b'investimenti produttivi.

(12)

L-investimenti taħt il-FEŻR jenħtieġ li jikkontribwixxu għall-iżvilupp ta' network komprensiv ta' infrastruttura diġitali b'veloċità għolja, u għall-promozzjoni tal-mobbiltà multimodali sostenibbli u mingħajr tniġġis b'enfasi fuq it-trasport pubbliku, il-mobbiltà kondiviża, il-mixi u ċ-ċikliżmu, bħala parti mit-tranżizzjoni lejn ekonomija mingħajr emissjonijiet ta' karbonju.

(13)

Sabiex jinħatfu l-opportunitajiet mill-era diġitali, jenħtieġ li l-FEŻR jikkontribwixxi għall-iżvilupp ta' soċjetà diġitali inklużiva fejn iċ-ċittadini, l-organizzazzjonijiet ta' riċerka, in-negozji u l-amministrazzjonijiet pubbliċi jisfruttaw bis-sħiħ l-opportunitajiet li toffri d-diġitalizzazzjoni. Gvern elettroniku effettiv fil-livell nazzjonali, reġjonali u lokali jinvolvi l-iżvilupp ta' għodod kif ukoll rieżami tal-organizzazzjoni u tal-proċessi, sabiex is-servizzi pubbliċi jitwasslu b'mod aktar effettiv, faċli, rapidu u bi spiża aktar baxxa. B'mod partikolari, it-teknoloġiji diġitali u tat-telekomunikazzjoni jenħtieġ li jintużaw biex itejbu n-networks u s-servizzi tradizzjonali għall-benefiċċju tal-komunitajiet lokali permezz tal-iżvilupp ta' proġetti bħal bliet u rħula intelliġenti.

(14)

L-appoġġ mill-FEŻR taħt l-objettiv ta' politika 1 (PO 1) jenħtieġ li jkun ibbażat fuq it-tisħiħ tal-kapaċitajiet għal strateġiji ta' speċjalizzazzjoni intelliġenti, li jistabbilixxu prijoritajiet fil-livell nazzjonali jew reġjonali, jew it-tnejn, biex ikabbru l-vantaġġ kompetittiv tagħhom billi jiżviluppaw u jqabblu l-punti b'saħħithom tar-riċerka u l-innovazzjoni mal-ħtiġijiet kummerċjali u l-ħiliet meħtieġa permezz ta' proċess ta' skoperta intraprenditorjali. Il-proċess jenħtieġ li jippermetti lill-atturi intraprenditorjali, inkluż l-industrija, l-organizzazzjonijiet tal-edukazzjoni u r-riċerka, l-amministrazzjonijiet pubbliċi u s-soċjetà ċivili, jidentifikaw l-aktar oqsma promettenti għall-iżvilupp ekonomiku sostenibbli abbażi ta’ strutturi u l-bażi tal-għarfien distintivi tar-reġjun. Peress li l-proċess ta' governanza tal-ispeċjalizzazzjoni intelliġenti huwa kruċjali għall-kwalità tal-istrateġija, jenħtieġ li l-FEŻR jipprovdi appoġġ għall-iżvilupp u t-tisħiħ tal-kapaċitajiet neċessarji għal proċess ta' skoperta intraprenditorjali effiċjenti u għat-tħejjija jew l-aġġornament ta' strateġiji ta' speċjalizzazzjoni intelliġenti.

(15)

Sabiex tiġi promossa l-kisba tan-newtralità klimatika tal-Unjoni sal-2050, filwaqt li jitqiesu l-konsegwenzi soċjali u ekonomiċi li din tinvolvi, jenħtieġ li l-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni jikkontribwixxu għat-tnaqqis tal-emissjonijiet ta' gassijiet b'effett ta' serra u għall-indirizzar tal-faqar enerġetiku. F'dak il-kuntest, l-investimenti fl-effiċjenza enerġetika, inkluż skemi ta' ffrankar tal-enerġija, fl-enerġija rinnovabbli sostenibbli f'konformità mal-kriterji ta' sostenibbiltà stabbiliti fid-Direttiva (UE) 2018/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8), f'sistemi intelliġenti tal-enerġija, kif ukoll l-investimenti mmirati biex jipprevjenu d-diżastri, jippromwovu l-bijodiversità u l-infrastruttura ekoloġika, inkluż il-preservazzjoni, il-valorizzazzjoni u l-enfasi fuq żoni naturali protetti, u miżuri oħra biex jitnaqqsu l-emissjonijiet ta' gassijiet b'effett ta' serra, bħall-preservazzjoni u r-restawr ta' żoni naturali b'potenzjal għoli ta' assorbiment u qbid tal-karbonju, inkluż permezz tat-tixrib mill-ġdid tax-xagħri, il-qbid ta' gassijiet tal-landfill jew it-tnaqqis tal-emissjonijiet fi proċessi jew prodotti industrijali, ikunu partikolarment importanti. Barra minn hekk, jenħtieġ li jiġu appoġġati investimenti li jkollhom l-għan li jnaqqsu kull forma ta' tniġġis, bħat-tniġġis tal-arja, tal-ilma, tal-ħamrija, dak akustiku u tad-dawl.

(16)

Jeħtieġ li l-pjanijiet nazzjonali integrati għall-enerġija u l-klima, li jiddeskrivu fil-qosor il-politiki u l-miżuri u li jindirizzaw il-faqar enerġetiku u l-emissjonijiet ta' gassijiet b'effett ta' serra, jiġu kkunsidrati waqt it-tħejjija ta' programmi kofinanzjati mill-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni. Bil-għan li jikkontribwixxi għall-kisba tal-objettivi nazzjonali biex jitnaqqas il-faqar enerġetiku stabbilit fil-pjanijiet nazzjonali integrati dwar l-enerġija u l-klima, il-FEŻR jenħtieġ li jappoġġa b'mod partikolari t-titjib fl-effiċjenza enerġetika fl-akkomodazzjoni u fil-bini f'konformità mad-Direttiva (UE) 2018/844 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (9) emendata biex jikkontribwixxi għall-kisba ta' stokk ta' bini dekarbonizzat sal-2050, u b'hekk jonqos il-konsum tal-enerġija u jkun hemm iffrankar għall-unitajiet domestiċi affettwati mill-faqar enerġetiku.

(17)

Sabiex tittejjeb il-konnettività tat-trasport, jenħtieġ li l-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni jippromwovu l-iżvilupp ta' network trans-Ewropew tat-trasport, kif imsemmi fir-Regolament (UE) Nru 1315/2013, permezz ta' investiment fl-infrastruttura għat-trasport bil-ferrovija, it-trasport fuq passaġġi fuq l-ilma interni, it-trasport bit-triq, it-trasport marittimu u t-trasport multimodali, inkluż miżuri għat-tnaqqis tal-istorbju. Jenħtieġ li l-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni jappoġġaw ukoll il-mobbiltà nazzjonali, reġjonali u lokali, dik transfruntiera u urbana. Meta jagħmlu dan, jenħtieġ li ż-żewġ fondi jagħtu attenzjoni għat-titjib tas-sikurezza b'mod partikolari ta' pontijiet u mini eżistenti.

(18)

F'dinja dejjem aktar interkonnessa u minħabba d-dinamiċi demografiċi u dawk ta' migrazzjoni, huwa ċar li l-politika tal-migrazzjoni tal-Unjoni tirrikjedi approċċ komuni li jserraħ fuq is-sinerġiji u l-komplementarjetajiet tal-istrumenti ta' finanzjament differenti. Għalhekk, jenħtieġ li l-FEŻR jagħti attenzjoni lill-isfidi demografiċi waqt it-tħejjija u l-implimentazzjoni tal-programmi. Sabiex jiġi żgurat appoġġ koerenti, b'saħħtu u konsistenti għall-isforzi ta' solidarjetà u l-kondiviżjoni tar-responsabbiltà bejn l-Istati Membri fil-ġestjoni tal-migrazzjoni, il-FEŻR jenħtieġ li jipprovdi appoġġ, fl-aktar livell territorjali xieraq, biex jiffaċilita l-integrazzjoni inklużiva u fit-tul taċ-ċittadini ta' pajjiżi terzi inkluż il-migranti għall-benefiċċju tal-iżvilupp soċjali u ekonomiku, billi jadotta approċċ immirat lejn il-protezzjoni tad-dinjità u d-drittijiet tagħhom.

(19)

Sabiex jiġu promossi l-innovazzjoni soċjali u l-aċċess inklużiv għal impjiegi ta' kwalità għolja, jenħtieġ li l-FEŻR jappoġġa entitajiet tal-"ekonomija soċjali" bħal kooperattivi, assoċjazzjonijiet mutwi, assoċjazzjonijiet mingħajr skop ta' qligħ u intrapriżi soċjali.

(20)

Sabiex tiġi promossa l-inklużjoni soċjali u jiġi miġġieled il-faqar, b'mod partikolari fost il-komunitajiet emarġinati, jeħtieġ li jittejjeb l-aċċess, inkluż permezz tal-infrastruttura, għas-servizzi soċjali, edukattivi, kulturali u rikreattivi, inkluż l-isport, filwaqt li jitqiesu l-ħtiġijiet speċifiċi tal-persuni b'diżabbiltà, it-tfal u l-anzjani.

(21)

Jenħtieġ li l-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni jippromwovu l-inklużjoni soċjoekonomika tal-komunitajiet emarġinati, b'attenzjoni partikolari għall-qafas ta’ politika strateġika Nazzjonali għall-inklużjoni tar-Rom kif imsemmi fl-Anness IV għar-Regolament (UE) 2021/1060 li jistabbilixxxi miżuri ta’ integrazzjoni, il-familji bi dħul baxx, inkluż il-familji f'riskju ta' faqar u ta' esklużjoni soċjali, u l-gruppi żvantaġġati, inkluż persuni bi bżonnijiet speċjali. B'mod partikolari, f’konformità mal-prinċipju 19 tal-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali, il-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni jenħtieġ li jkunu jistgħu jappoġġaw l-għoti ta' akkomodazzjoni soċjali. Filwaqt li jitqiesu l-isfidi li jiffaċċjaw il-komunitajiet Rom emarġinati f'termini ta' aċċess għal servizzi bażiċi, jenħtieġ li l-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni jikkontribwixxu għat-titjib tal-kundizzjonijiet tal-għajxien u l-prospetti ta' żvilupp tagħhom.

(22)

Sabiex tissaħħaħ it-tħejjija għall-edukazzjoni u t-taħriġ mill-bogħod u online b'mod soċjalment inklużiv, il-FEŻR, fil-kompitu tiegħu li jtejjeb l-aċċess ugwali għal servizzi inklużivi u ta' kwalità fl-edukazzjoni, it-taħriġ u t-tagħlim tul il-ħajja, jenħtieġ li b'mod partikolari jikkontribwixxi għat-trawwim tar-reżiljenza għat-tagħlim mill-bogħod u online. L-isforzi biex tiġi żgurata l-kontinwità tal-edukazzjoni u t-taħriġ matul il-pandemija tal-COVID-19 żvelaw nuqqasijiet importanti fl-aċċess għat-tagħmir u l-konnettività meħtieġa fil-qasam tat-teknoloġija tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni (ICT) minn studenti li ġejjin minn kuntest żvantaġġat u dawk f'reġjuni remoti. F'dak il-kuntest, jenħtieġ li l-FEŻR jappoġġa t-tqegħid għad-dispożizzjoni tat-tagħmir u l-konnettività neċessarji fil-qasam tal-ICT, biex b'hekk titrawwem ir-reżiljenza tas-sistemi tal-edukazzjoni u t-taħriġ għat-tagħlim mill-bogħod u online.

(23)

Sabiex tissaħħaħ il-kapaċità tas-sistemi tas-saħħa pubblika li jipprevjenu emerġenzi tas-saħħa, jirrispondu malajr għalihom, u jirkupraw minnhom, jenħtieġ li l-FEŻR jikkontribwixxi wkoll għar-reżiljenza tas-sistemi tas-saħħa. Barra minn hekk, peress li l-pandemija mingħajr preċedent tal-COVID-19 żvelat l-importanza tad-disponibbiltà immedjata ta' provvisti kritiċi biex jingħata rispons effettiv għal sitwazzjoni ta' emerġenza, l-ambitu tal-appoġġ mill-FEŻR jenħtieġ li jitwessa' biex jippermetti x-xiri ta' provvisti meħtieġa għat-tisħiħ tar-reżiljenza għad-diżastri u r-reżiljenza tas-sistemi tas-saħħa inkluż il-kura primarja, u l-promozzjoni tat-tranżizzjoni minn kura istituzzjonali għal kura bbażata fil-familja u fil-komunità. Meta jinxtraw provvisti biex tissaħħaħ ir-reżiljenza tas-sistemi tas-saħħa, jenħtieġ li dawn ikunu konsistenti mal-istrateġija nazzjonali tas-saħħa u ma jmorrux lil hinn minnha u jiżguraw komplementarjetajiet mal-Programm l-UE għas-Saħħa stabbilit mir-Regolament (UE) 2021/522 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10), kif ukoll mal-kapaċitajiet tar-rescEU skont il-Mekkaniżmu tal-Unjoni għall-Protezzjoni Ċivili stabbilit mid-Deċiżjoni Nru 1313/2013/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (11).

(24)

Jenħtieġ li l-FEŻR jappoġġa u jippromwovi t-tranżizzjoni mill-kura istituzzjonali għall-kura bbażata fil-familja jew fil-komunità permezz ta' faċilitajiet ta' appoġġ li jfittxu li jipprevjenu s-segregazzjoni mill-komunità, jiffaċilitaw l-integrazzjoni tan-nies fis-soċjetà u jfittxu li jiżguraw kundizzjonijiet ta' għajxien indipendenti.

(25)

Jenħtieġ li jiġi previst objettiv speċifiku apposta li jappoġġja lill-ekonomiji reġjonali li jiddependu ħafna mis-setturi turistiċi u kulturali. Dan jippermetti l-isfruttament tal-potenzjal sħiħ tal-kultura u t-turiżmu sostenibbli għal irkupru ekonomiku, l-inklużjoni soċjali u l-innovazzjoni soċjali, mingħajr preġudizzju għall-possibbiltajiet li jingħata appoġġ mill-FEŻR lil dawk is-setturi taħt objettivi speċifiċi oħra.

(26)

Investimenti li jappoġġaw l-industriji kreattivi u kulturali, is-servizzi kulturali u siti ta' wirt kulturali jistgħu jiġu ffinanzjati taħt kwalunkwe objettiv ta' politika dment li dawn jikkontribwixxu għall-objettivi speċifiċi u li jaqgħu fl-ambitu tal-appoġġ mill-FEŻR.

(27)

Turiżmu sostenibbli jeħtieġ bilanċ bejn is-sostenibbiltà ekonomika, soċjali, kulturali u ambjentali. L-approċċ biex jiġi appoġġat it-turiżmu sostenibbli jenħtieġ li jkun f'konformità mal-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tad-19 ta' Ottubru 2007 intitolata "Aġenda għal turiżmu Ewropew sostenibbli u kompetittiv". B'mod partikolari, dan jenħtieġ li jqis il-benesseri tat-turisti, jirrispetta l-ambjent naturali u kulturali u jiżgura l-iżvilupp u l-kompetittività soċjoekonomiċi tad-destinazzjonijiet u n-negozji permezz ta' approċċ ta' politika integrat u olistiku.

(28)

Sabiex jiġu appoġġati l-isforzi tal-Istati Membri u r-reġjuni li qed jiffaċċaw sfidi ġodda u jiġu żgurati livell għoli ta' sigurtà għaċ-ċittadini tagħhom kif ukoll il-prevenzjoni tal-emarġinazzjoni u r-radikalizzazzjoni, filwaqt li jiddependu fuq is-sinerġiji u komplementarjetajiet ma' politiki oħra tal-Unjoni, l-investimenti taħt il-FEŻR jenħtieġ li jikkontribwixxu għas-sigurtà f'żoni fejn ikun hemm il-ħtieġa li jiġu żgurati spazji pubbliċi sikuri u siguri u infrastruttura kritika, bħalma huma t-trasport u l-enerġija, u b'hekk jikkontribwixxu għall-bini ta' soċjetajiet aktar inklużivi u aktar sikuri.

(29)

Jenħtieġ li l-FEŻR jipprovdi appoġġ taħt l-objettiv ta' politika 5 (PO 5) b’mod integrat għall-iżvilupp ekonomiku, soċjali u ambjentali fuq il-bażi ta’ strateġiji territorjali transsettorjali bl-użu ta’ għoddod ta’ żvilupp territorjali integrat sabiex jiġi żgurat l-iżvilupp armonjuż kemm taż-żoni urbani kif ukoll taż-żoni mhux urbani . Barra minn hekk, meta jiġu żviluppati żoni urbani, jenħtieġ li tingħata attenzjoni speċjali għall-appoġġ għaż-żoni urbani funzjonali minħabba l-importanza tagħhom li jwasslu għal kooperazzjoni bejn l-awtoritajiet lokali u s-sħab bejn il-fruntieri amministrattivi kif ukoll li jsaħħu r-rabtiet bejn iż-żoni urbani u dawk rurali.

(30)

Jenħtieġ li l-FEŻR jappoġġa t-turiżmu sostenibbli b'mod integrat, b'mod partikolari permezz tat-tisħiħ tal-kooperazzjoni fit-territorji funzjonali. Sabiex tingħata spinta lill-impatt tat-turiżmu sostenibbli fuq l-ekonomija, jenħtieġ li l-intrapriżi u l-awtoritajiet pubbliċi jikkooperaw b'mod sistematiku biex iwasslu servizzi ta' kwalità b'mod aktar effiċjenti f'żoni li jkollhom potenzjal għoli għat-turiżmu, filwaqt li jieħdu ħsieb li joħolqu ambjent legali u amministrattiv stabbli li jwassal għal tkabbir sostenibbli ta' dawn iż-żoni. L-azzjonijiet appoġġati fil-qasam tat-turiżmu sostenibbli jistgħu jqisu l-aħjar prattiki f'dan il-qasam, bħall-approċċ ta' "distrett turistiku".

(31)

Minħabba l-għan ġenerali tal-Fond ta' Koeżjoni previst fit-TFUE, huwa neċessarju li jiġu stabbiliti u limitati l-objettivi ta' politika li għalihom il-Fond ta' Koeżjoni jenħtieġ li jipprovdi appoġġ.

(32)

Sabiex tittejjeb il-kapaċità amministrattiva kumplessiva tal-istituzzjonijiet u l-governanza fl-Istati Membri li jimplimentaw il-programmi taħt l-għan ta’ Investiment għall-impjiegi u t-tkabbir, huwa neċessarju li jiġu attivati miżuri ta' appoġġ għall-awtoritajiet tal-programmi u l-atturi settorjali jew territorjali responsabbli mit-twettiq ta' attivitajiet rilevanti għall-implimentazzjoni tal-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni taħt l-objettivi speċifiċi kollha segwiti b'kont meħud tal-prinċipji orizzontali msemmija fir-Regolament (UE) 2021/1060, inkluż l-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli tan-NU.

(33)

Sabiex titħeġġeġ u tingħata spinta lill-miżuri ta’ kooperazzjoni fil-programmi implimentati taħt l-għan tal-Investiment għat-tkabbir u l-impjiegi, huwa neċessarju li jittejbu l-miżuri ta' kooperazzjoni mas-sħab inkluż dawk fil-livell lokali u reġjonali fi Stat Membru partikolari jew bejn Stati Membri differenti fir-rigward ta' sostenn ipprovdut taħt l-objettivi speċifiċi kollha. Din il-kooperazzjoni msaħħa hija addizzjonali għall-kooperazzjoni taħt l-Interreg u jenħtieġ li b'mod partikolari tappoġġa l-kooperazzjoni fost sħubiji strutturati bil-ħsieb li jiġu implimentati strateġiji reġjonali kif imsemmi fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-18 ta Lulju 2017 intitolata ''It-tisħiħ tal-Innovazzjoni fir-Reġjuni tal-Ewropa: Strateġiji għal tkabbir reżiljenti, inklużiv u sostenibbli''. Is-sħab jistgħu għalhekk jiġu minn kwalunkwe reġjun fl-Unjoni, iżda jistgħu jinkludu wkoll reġjuni transfruntiera u reġjuni li huma kollha koperti minn Raggruppament Ewropew ta' Kooperazzjoni Territorjali skont ir-Regolament (KE) Nru 1082/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (12), strateġija makroreġjonali jew tal-baċini tal-baħar jew kombinazzjoni ta’ dawn iż-żewġ tipi ta’ strateġiji.

(34)

Jenħtieġ li l-FEŻR jgħin sabiex jitnaqqsu l-iżbilanċi reġjonali prinċipali fl-Unjoni u biex jitnaqqsu d-disparitajiet bejn il-livelli ta' żvilupp tar-reġjuni varji u r-ritard tar-reġjuni l-inqas favoriti, inkluż dawk li qed jaffaċċaw sfidi minħabba impenji ta' dekarbonizzazzjoni u permezz ta’ dan irawmu r-reżiljenza reġjonali. Għalhekk, jenħtieġ li l-appoġġ tal-FEŻR taħt l-għan tal-Investiment għall-impjiegi u t-tkabbir jiġi kkonċentrat fuq il-prijoritajiet ewlenin tal-Unjoni f'konformità mal-objettivi tal-politika stabbiliti fir-Regolament (UE) 2021/1060. Għalhekk, jenħtieġ li l-appoġġ mill-FEŻR jikkonċentra fuq l-objettivi ta' politika ta' 'Ewropa aktar kompetittiva u intelliġenti billi jippromwovi t-trasformazzjoni ekonomika, intelliġenti u innovattiva u l-konnettività tal-ICT reġjonali' u 'Ewropa ekoloġika, b'livell baxx ta' emissjonijiet tal-karbonju, fit-tranżizzjoni lejn ekonomija mingħajr ebda emissjoni tal-karbonju u reżiljenti billi tippromwovi t-tranżizzjoni lejn enerġija nadifa u ġusta, investiment ekoloġiku u blu, l-ekonomija ċirkolari, il-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima u l-adattament għalih, l-prevenzjoni u l-ġestjoni tar-riskju u mobbiltà urbana sostenibbli'. Ir-riżorsi ddedikati għall-mobbiltà urbana sostenibbli u l-investiment fil-broadband jistgħu jitqiesu parzjalment meta tiġi kkalkulata l-konformità mar-rekwiżiti ta' konċentrazzjoni tematika. Jenħtieġ li l-Istati Membri jiddeċiedu fil-Ftehimiet ta' Sħubija tagħhom jekk jikkonformawx mar-rekwiżiti ta' konċentrazzjoni tematika fil-livell tal--kategorija ta' reġjun jew fil-livell nazzjonali għall-perijodu kollu ta' programmazzjoni. Il-konċentrazzjoni tematika fuq livell nazzjonali jenħtieġ li tkun stabbilita minn tliet gruppi ta’ Stati Membri ffurmati skont id-dħul nazzjonali gross rispettiv u jenħtieġ li tippermetti flessibbiltà fil-livell tal-programmi individwali. Peress li l-appoġġ mill-Fond ta' Koeżjoni jista' jikkontribwixxi wkoll għall-konċentrazzjoni tematika, jenħtieġ li jiġu stabbiliti l-kondizzjonijiet għal tali kontribuzzjoni. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-metodoloġija biex tikklassifika lill-Istati Membri tiġi stabbilita bir-reqqa, b'kont meħud tas-sitwazzjoni speċifika tar-reġjuni ultraperiferiċi u għar-reġjuni skarsament popolati tat-tramuntana.

(35)

Sabiex jiġi kkonċentrat l-appoġġ fuq il-prijoritajiet ewlenin tal-Unjoni, huwa wkoll xieraq li rekwiżiti ta' konċentrazzjoni tematika jenħtieġ li jiġu rispettati matul il-perijodu ta' programmazzjoni, inkluż fil-każ ta' trasferiment bejn il-prijoritajiet fi programm jew bejn il-programmi.

(36)

Sabiex il-FEŻR ikun jista' jipprovdi appoġġ taħt l-Interreg f'termini kemm ta' investimenti fl-infrastruttura u investimenti assoċjati relatati magħhom, kif ukoll attivitajiet ta' taħriġ u ta' integrazzjoni, huwa neċessarju li jiġi previst li l-FEŻR jenħtieġ li jkun jista' wkoll jipprovdi appoġġ għal attivitajiet taħt l-objettivi speċifiċi tal-FSE+, stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/1057 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (13) +.

(37)

Sabiex jiġi konċentrat l-użu ta' riżorsi limitati bl-aktar mod effiċjenti, l-appoġġ mill-FEŻR mogħti għal investimenti produttivi taħt objettiv rilevanti speċifiku jenħtieġ li jkun limitat għal intrapriżi mikro, żgħar u ta' daqs medju fis-sens tar-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2003/361/KE (14), ħlief għal investimenti speċifiċi stabbiliti f'dan ir-Regolament.

(38)

Fil-kuntest tal-appoġġ tal-FEŻR għal investimenti produttivi, huwa xieraq li jiġi ċċarat li investiment produttiv jenħtieġ li jinftiehem bħala investiment f'kapital fiss jew f'assi immaterjali tal-intrapriżi, bil-ħsieb tal-produzzjoni ta' oġġetti u servizzi u b'hekk jikkontribwixxi għall-formazzjoni grossa tal-kapital u għall-impjiegi. Jenħtieġ li jiġi previst ukoll li taħt ċerti kondizzjonijiet, il-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni jistgħu jappoġġaw l-investimenti f'intrapriżi oħra li mhumiex SMEs. Barra minn hekk, abbażi tal-esperjenza tal-perijodi ta' programmazzjoni preċedenti, jenħtieġ li l-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni jappoġġaw ukoll l-investimenti f'intrapriżi oħra li mhumiex SMEs, inkluż b'mod partikolari s-servizzi ta' utilità pubblika, meta dawn jikkonċernaw investiment fl-infrastruttura li tiżgura l-aċċess għas-servizzi disponibbli għall-pubbliku fil-qasam tal-enerġija, l-ambjent u l-bijodiversità, it-trasport u l-konnettività diġitali.

(39)

Jenħtieġ li dan ir-Regolament jistabbilixxi t-tipi differenti ta' attivitajiet li l-ispejjeż tagħhom jenħtieġ li jkunu appoġġati permezz ta' investimenti mill-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni, taħt l-objettivi rispettivi tagħhom kif stabbiliti mit-TFUE, inkluż il-finanzjament kollettiv. Jenħtieġ li l-Fond ta' Koeżjoni jkun jista' jappoġġa investimenti fit-TEN-T u fl-ambjent, inkluż investimenti relatati mal-iżvilupp sostenibbli u l-enerġija li jippreżentaw benefiċċji ambjentali. F'dak il-kuntest, jenħtieġ li l-Fond ta' Koeżjoni jkun jista' jappoġġa wkoll adattament enerġetiku u sismiku kkombinat. Fir-rigward tal-FEŻR, il-lista ta' attivitajiet jenħtieġ li tqis il-ħtiġijiet speċifiċi ta' żvilupp nazzjonali u reġjonali kif ukoll il-potenzjal endoġenu u tiġi ssimplifikata. Il-FEŻR jenħtieġ li tkun tista' tappoġġa investimenti fl-infrastruttura, inkluż għar-riċerka u l-innovazzjoni fl-infrastruttura tan-negozji għall-SMEs, l-akkomodazzjoni għall-komunitajiet emarġinati u l-gruppi żvantaġġati, il-familji bi dħul baxx u l-migranti, il-kultura u l-wirt, it-turiżmu sostenibbli u s-servizzi għall-intrapriżi, l-investimenti b'rabta mal-aċċess għal servizzi b'enfasi partikolari fuq komunitajiet żvantaġġati, emarġinati u segregati, investimenti produttivi fl-SMEs, f'tagħmir, f'software u f'assi intanġibbli, kif ukoll fir-rigward ta' informazzjoni, komunikazzjoni, studji, networking, kooperazzjoni, skambju ta' esperjenzi bejn sħab u attivitajiet li jinvolvu clusters. Sabiex tiġi appoġġata l-implimentazzjoni ta' programm, jenħtieġ li ż-żewġ fondi jkunu jistgħu wkoll jappoġġaw attivitajiet ta' assistenza teknika. Fl-aħħar nett, sabiex jipprovdi appoġġ għal firxa aktar wiesgħa ta' interventi għal programmi Interreg, jenħtieġ li l-ambitu jitwessa' biex jinkludi wkoll il-kondiviżjoni ta' firxa wiesgħa ta' faċilitajiet u riżorsi umani u l-ispejjeż marbuta ma' miżuri fl-ambitu tal-FSE+.

(40)

Proġetti ta' networks trans-Ewropej tat-trasport skont ir-Regolament (UE) Nru 1316/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (15) iridu jkomplu jiġu ffinanzjati mill-Fond ta' Koeżjoni kemm permezz ta' ġestjoni kondiviża kif ukoll tal-modalità ta' implimentazzjoni diretta taħt il-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa stabbilita b’Regolament (UE) 2021 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi l-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa (Ir-“Regolament CEF għal 2021-2027”).

(41)

Fl-istess ħin, huwa importanti li jiġi ċċarat li dawk l-attivitajiet li jaqgħu barra l-ambitu tal-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni, inkluż investimenti biex jinkiseb it-tnaqqis ta' emissjonijiet ta' gassijiet b'effett ta' serra mill-attivitajiet elenkati fl-Anness I għad-Direttiva 2003/87/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (16), sabiex ikun evitat l-irduppjar tal-finanzjament disponibbli, li diġà jeżisti bħala parti minn dik id-Direttiva, u l-investimenti f’impriżi f'diffikultà kif definiti fir-Regolament tal-Kummissjoni (UE) Nru 651/2014 (17) sakemm ma jkunux awtorizzati taħt l-għajnuna de minimis jew regoli dwar l-għajnuna mill-Istat temporanja stabbilita biex tindirizza ċirkostanzi eċċezzjonali. Il-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni jenħtieġ ukoll li ma jappoġġawx ċertu investiment fl-ajruporti, fil-faċilitajiet għar-rimi fl-landfill u fit-trattament tal-iskart residwu jew fil-fjuwils fossili. Għalhekk, jenħtieġ li l-FEŻR ikun jista' jappoġġa miżuri mmirati ta' mitigazzjoni ambjentali, ta' sigurtà u ta' sikurezza fl-ajruporti reġjonali sakemm l-objettiv primarju tal-investimenti jkun identifikat b'mod ċar f'termini ta' standards ambjentali, ta' sigurtà jew ta' sikurezza tal-Unjoni u jkun konformi mar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat.

Għal investimenti li jżidu l-kapaċità tal-faċilitajiet għat-trattament tal-iskart residwu, jenħtieġ li l-iskart residwu jinftiehem bħala primarjament skart muniċipali li ma jinġabarx separatament u rifjuti mit-trattament tal-iskart. Il-modernizzazzjoni tan-networks tat-tisħin distrettwali tista' tiġi appoġġata bil-ħsieb li tittejjeb l-effiċjenza enerġetika ta' sistemi ta' tisħin distrettwali effiċjenti, kif definit fid-Direttiva 2012/27/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (18), skont l-objettivi stipulati fil-pjanijiet nazzjonali integrati dwar l-enerġija u l-klima. Bil-ħsieb li tiġi promossa l-enerġija rinnovabbli, jista' jingħata appoġġ għal bojlers tat-tisħin distrettwali fornuti minn kombinazzjoni ta' sorsi ta' enerġija bil-gass u rinnovabbli. F'każijiet bħal dawn, l-appoġġ miż-żewġ fondi jenħtieġ li jikkorrispondi proporzjonalment mas-sehem ta' input ta' enerġija rinnovabbli għal bojlers bħal dawn. Barra minn hekk, jenħtieġ li jiġi stabbilit b'mod espliċitu li l-pajjiżi u t-territorji extra-Ewropej elenkati fl-Anness II għat-TFUE mhumiex eliġibbli għal appoġġ la mill-FEŻR u lanqas mill-Fond ta' Koeżjoni.

(42)

Jenħtieġ li l-Istati Membri regolarment jibagħtu lill-Kummissjoni informazzjoni dwar il-progress li jsir bl-użu ta' indikaturi tal-output u tar-riżultati komuni stabbiliti fl-Anness I. Indikaturi tal-output u tar-riżultati komuni jistgħu jiġu kkomplementati, fejn rilevanti minn indikaturi ta' output u indikaturi tar-riżultati speċifiċi għall-programm. Jenħtieġ li l-informazzjoni pprovduta mill-Istati Membri tkun il-bażi li fuqha l-Kummissjoni jenħtieġ li tirrapporta dwar il-progress lejn il-kisba ta' objettivi speċifiċi matul il-perijodu kollu ta' programmazzjoni u għal dan il-għan jintuża sett ewlieni ta' indikaturi stabbiliti fl-Anness II.

(43)

Skont il-paragrafi 22 u 23 tal-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta' April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet (19), jenħtieġ li l-FEŻR u l-Fond ta’ Koeżjoni jiġu evalwati fuq il-bażi ta' informazzjoni miġbura f’konformità mar-rekwiżiti speċifiċi ta' monitoraġġ, filwaqt li jiġi evitat piż amministrattiv, b'mod partikolari għall-Istati Membri, u r-regolamentazzjoni żejda. Dawk ir-rekwiżiti, fejn xieraq, jenħtieġ li jinkludu indikaturi li jistgħu jitkejlu bħala bażi għall-evalwazzjoni tal-effetti taż-żewġ fondi fuq il-post.

(44)

Fil-qafas tar-regoli rilevanti taħt il-Patt ta' Stabbiltà u Tkabbir kif iċċarat fil-Kodiċi ta' Kondotta, jenħtieġ li l-Istati Membri jkunu jistgħu jagħmlu talba debitament ġustifikata għal aktar flessibbiltà għan-nefqa strutturali pubblika jew ekwivalenti appoġġata mill-amministrazzjoni pubblika permezz tal-kofinanzjament ta' investimenti attivati bħala parti mill-FEŻR u mill-Fond ta' Koeżjoni. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tevalwa tali talba skont il-Patt ta' Stabbiltà u Tkabbir u l-Kodiċi ta' Kondotta.

(45)

Jenħtieġ li l-FEŻR jindirizza l-problemi taż-żoni żvantaġġati, b'mod partikolari żoni rurali u żoni li jsofru minn żvantaġġi naturali jew demografiċi gravi u permanenti, inkluż it-tnaqqis demografiku, biex jaċċessaw servizzi bażiċi, inkluż servizzi diġitali, li jtejjeb l-attraenza għall-investiment, inkluż permezz ta' investimenti kummerċjali u l-konnettività ma' swieq kbar. B'hekk, jenħtieġ li l-FEŻR jagħti attenzjoni lill-isfidi speċifiċi tal-iżvilupp li jiltaqgħu magħhom ċerti reġjuni gżejjer, dawk tal-fruntiera jew muntanjużi. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-FEŻR jagħti attenzjoni partikolari lid-diffikultajiet speċifiċi taż-żoni ta' livell NUTS 3 u l-livell tal-unità amministrattiva lokali , kif imsemmi fir-Regolament (KE) Nru 1059/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (20) li huma skarsament popolati, f'konformità mal-kriterji stabbiliti fil-punt 161 tal-Linji Gwida dwar l-Għajnuna Reġjonali mill-Istat 2014-2020, partikolarment dawk li għandhom densità tal-popolazzjoni ta' anqas minn 12.5 abitant għal kull kilometru kwadru, jew żoni li sofrew minn tnaqqis medju annwali fil-popolazzjoni ta' mill-inqas 1 % tal-abitanti matul il-perijodu 2007-2017. Jenħtieġ li l-Istati Membri jikkunsidraw l-iżvilupp ta' pjanijiet ta' azzjoni volontarji speċifiċi fil-livell lokali għal dawn iż-żoni biex jingħelbu dawn l-isfidi tal-popolazzjoni.

(46)

Sabiex jiġi massimizzat il-kontribut biex jiġu indirizzati b'mod aktar effettiv l-isfidi ekonomiċi, demografiċi, ambjentali u soċjali b'mod partikolari f'żoni bi żvantaġġi naturali u demografiċi, kif previst fl-Artikolu 174 TFUE, l-azzjonijiet fil-qasam tal-iżvilupp territorjali jenħtieġ li jkunu bbażati fuq strateġiji territorjali integrati inkluż f'żoni urbani u rurali u b'attenzjoni għar-rabtiet urbani-rurali. Għalhekk, jenħtieġ li l-appoġġ tal-FEŻR jingħata permezz tal-forom stabbiliti fl-Artikolu 28 tar-Regolament (UE) 2021/1060 li jiżgura l-involviment xieraq tal-awtoritajiet lokali, reġjonali u urbani, tas-sħab ekonomiċi u soċjali u tar-rappreżentanti tas-soċjetà ċivili u tal-organizzazzjonijiet mhux governattivi. L-istrateġiji territorjali jenħtieġ li jkunu jistgħu jibbenefikaw ukoll minn approċċ plurifond u integrat li jinvolvi l-FEŻR, l-FSE+, il-FEMSA u l-FAEŻR.

(47)

Sabiex jittejbu r-reżiljenza tal-komunitajiet fiż-żoni rurali u l-kundizzjonijiet ekonomiċi, soċjali u ambjentali tagħhom, jenħtieġ li jintuża l-appoġġ mill-FEŻR biex jiġu żviluppati proġetti bħall-irħula intelliġenti, kif imsemmi fir-riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-3 ta' Ottubru 2018 dwar l-indirizzar tal-ħtiġijiet speċifiċi taż-żoni rurali, muntanjużi u remoti, b'mod partikolari billi jiġu żviluppati opportunitajiet ġodda, bħal servizzi deċentralizzati u soluzzjonijiet tal-enerġija, teknoloġiji diġitali u innovazzjonijiet.

(48)

Fil-qafas tal-iżvilupp urban sostenibbli, huwa kkunsidrat neċessarju li jiġi appoġġat l-iżvilupp territorjali integrat sabiex jiġu indirizzati l-isfidi ekonomiċi, ambjentali, klimatiċi, demografiċi u soċjali li jaffettwaw iż-żoni urbani, inkluż iż-żoni urbani funzjonali, filwaqt li titqies il-ħtieġa li jiġu promossi rabtiet bejn iż-żoni urbani u dawk rurali. L-appoġġ immirat lejn iż-żoni urbani jista' jieħu l-forma ta' programm separat jew prijorità separata u jenħtieġ li jkun jista’ jibbenefika minn approċċ plurifond. Il-prinċipji għall-għażla taż-żoni urbani li għalihom iridu jiġu implimentati azzjonijiet integrati għal żvilupp urban sostenibbli, u l-ammonti indikattivi għal dawk l-azzjonijiet, jenħtieġ li jkunu stabbiliti fil-programmi taħt l-għan għall-Investiment għall-impiegi u t-tkabbir b'mira minima ta' 8 % tar-riżorsi tal-FEŻR allokati fil-livell nazzjonali għal dan il-għan. Jenħtieġ li jiġi stabbilit ukoll li dan il-perċentwal jenħtieġ li jiġi rispettat matul il-perijodu ta' programmazzjoni f'każ ta' trasferiment bejn il-prijoritajiet fi programm jew bejn il-programmi, inkluż fir-reviżjoni ta' nofs it-terminu.

(49)

Sabiex jiġu identifikati jew jingħataw soluzzjonijiet li jindirizzaw kwistjonijiet relatati mal-iżvilupp urban sostenibbli fil-livell tal-Unjoni, jenħtieġ li l-Azzjonijiet Innovattivi Urbani fil-qasam tal-iżvilupp urban sostenibbli jiġu sostitwiti bl-Inizjattiva Urbana Ewropea, li tiġi implimentata taħt ġestjoni diretta jew indiretta. Jenħtieġ li dik l-inizjattiva tkopri ż-żoni urbani kollha, inkluż iż-żoni urbani funzjonali u tappoġġa l-Aġenda Urbana għall-Unjoni Ewropea. Sabiex tiġi stimulata l-parteċipazzjoni tal-awtoritajiet lokali fis-sħubijiet tematiċi taħt l-Aġenda Urbana, jenħtieġ li l-FEŻR jipprovdi appoġġ għall-ispejjeż organizzattivi relatati ma' din il-parteċipazzjoni. L-inizjattiva tista' tinkludi kooperazzjoni intergovernattiva dwar kwistjonijiet urbani, b'mod partikolari kooperazzjoni mmirata lejn it-tisħiħ tal-kapaċitajiet fil-livell lokali biex jinkisbu l-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli tan-NU. L-Istati Membri u l-awtoritajiet reġjonali u lokali jenħtieġ li jiġu involuti b'mod attiv fil-ġestjoni u l-implimentazzjoni tal-Inizjattiva Urbana Ewropea. L-azzjonijiet miftiehma fi ħdan dan il-mudell ta' ġestjoni jistgħu jinkludu skambju għal rappreżentanti reġjonali u lokali. L-azzjonijiet meħuda fi ħdan l-Inizjattiva Urbana Ewropea jenħtieġ li jippromwovu rabtiet bejn iż-żoni urbani u dawk rurali fi ħdan iż-żoni urbani funzjonali. Il-kooperazzjoni man-Network Ewropew għall-Iżvilupp Rurali hija ta' importanza partikolari f'dan ir-rigward.

(50)

Il-kummerċjalizzazzjoni u l-espansjoni ta' proġetti ta' innovazzjoni interreġjonali jenħtieġ li jiġu promossi fit-territorju kollu tal-Unjoni permezz tal-investimenti interreġjonali ġodda fl-innovazzjoni li jiġu mmaniġġati mill-Kummissjoni. Jekk jiġu appoġġati proġetti ta' innovazzjoni f'oqsma ta' speċjalizzazzjoni intelliġenti, inkluż proġetti pilota u miżuri għat-tisħiħ tal-kapaċitajiet, dawn, b'mod partikolari, ser ikunu ta' benefiċċju għar-reġjuni inqas żviluppati, u b'hekk jagħtu spinta lill-ekosistemi tal-innovazzjoni tagħhom u l-kapaċità tagħhom li jintegraw f'katini ta' valur akbar tal-Unjoni. Dawn jenħtieġ li jikkontribwixxu wkoll għall-implimentazzjoni tal-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-18 ta' Lulju 2017 intitolata "Insaħħu l-Innovazzjoni fir-Reġjuni tal-Ewropa: Strateġiji għal tkabbir reżiljenti, inklużiv u sostenibbli", b'mod partikolari biex jiġu appoġġati pjattaformi ta' speċjalizzazzjoni intelliġenti tematiċi dwar l-oqsma kritiċi.

(51)

Jenħtieġ li tingħata attenzjoni speċifika lir-reġjuni l-aktar imbiegħda, jiġifieri permezz tal-adozzjoni ta' miżuri taħt l-Artikolu 349 TFUE li jipprevedu allokazzjoni addizzjonali għar-reġjuni l-aktar imbiegħda biex tpatti għall-ispejjeż addizzjonali mġarrba f'dawn ir-reġjuni bħala riżultat ta' restrizzjoni permanenti waħda jew aktar minn dawk imsemmija fl-Artikolu 349 TFUE, jiġifieri d-distanza, l-insularità, iċ-ċokon, it-topografija u l-klima diffiċli, id-dipendenza ekonomika fuq ftit prodotti, il-permanenza u l-kombinazzjoni tagħhom li tillimita b'mod sever l-iżvilupp tagħhom. Jenħtieġ li dik l-allokazzjoni tkun tista' tkopri investimenti, spejjeż operattivi u obbligi ta' servizz pubbliku bil-għan li tibbilanċja l-ispejjeż addizzjonali kkawżati minn restrizzjonijiet bħal dawn. Jenħtieġ li l-għajnuna operattiva tkun tista' tkopri n-nefqa fuq is-servizzi ta' ġarr ta' merkanzija u l-għajnuna sabiex jinbdew servizzi tat-trasport kif ukoll in-nefqa fuq l-operazzjonijiet marbutin ma' restrizzjonijiet ta' ħażna, tad-daqs eċċessiv u l-manutenzjoni ta' għodod tal-produzzjoni, u man-nuqqas ta' kapital uman fis-suq lokali. Jenħtieġ li dik l-allokazzjoni ma tkunx soġġetta għal rekwiżiti ta' konċentrazzjoni tematika. Sabiex tiġi protetta l-integrità tas-suq intern, u kif huwa l-każ għall-operazzjonijiet kollha kofinanzjati mill-FEŻR u l-Fond ta' Koeżjoni, kwalunkwe appoġġ tal-FEŻR għall-finanzjament tal-għajnuna operattiva u ta' investiment fir-reġjuni l-aktar imbiegħda jenħtieġ li jikkonforma mar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat kif stabbiliti fl-Artikoli 107 u 108 TFUE.

(52)

Sabiex ikun jista' jingħata rispons rapidu għal ċirkostanzi eċċezzjonali u mhux tas-soltu kif imsemmi fil-Patt ta' Stabbiltà u Tkabbir li jistgħu jirriżultaw matul il-perijodu ta' programmazzjoni, jenħtieġ li l-Kummissjoni tingħata setgħat ta' implimentazzjoni biex tadotta miżuri temporanji biex tiffaċilita l-użu tal-appoġġ mill-FEŻR b'reazzjoni għal dawn iċ-ċirkostanzi. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tadotta l-miżuri li huma l-aktar xierqa fid-dawl taċ-ċirkostanzi eċċezzjonali jew mhux tas-soltu li Stat Membru jkun qed jiffaċċa filwaqt li tippreserva l-objettivi tal-fond. Barra minn hekk, jenħtieġ li d-deċiżjonijiet ta' implimentazzjoni fir-rigward ta’ miżura temporanja għall-użu tal-FEŻR b'reazzjoni għaċ-ċirkostanzi eċċezzjonali jew mhux tas-soltu jiġu adottati mingħajr proċeduri ta' kumitat minħabba li l-kamp ta' applikazzjoni huwa ddeterminat mill-Patt ta' Stabbiltà u Tkabbir u jkun limitat għall-miżura stabbilita f'dan ir-Regolament. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tissorvelja wkoll l-implimentazzjoni u tivvaluta l-adegwatezza tal-miżuri.

(53)

Sabiex jiġu emendati ċerti elementi mhux essenzjali ta' dan ir-Regolament, jenħtieġ li tiġi delegata lill-Kummissjoni s-setgħa li tadotta atti skont l-Artikolu 290 TFUE sabiex ikunu jistgħu jsiru aġġustamenti, fejn iġġustifikat, fl-Anness II li jistabbilixxi lista ta' indikaturi użati bħala bażi biex tipprovdi informazzjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar il-prestazzjoni tal-programmi. Huwa partikolarment importanti li l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa matul ix-xogħol tagħha ta' tħejjija, ukoll fil-livell ta' esperti, u li dawk il-konsultazzjonijiet jiġu mwettqa f'konformità mal-prinċipji stipulati fil-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta' April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet. B'mod partikolari, biex tiġi żgurata l-parteċipazzjoni ugwali fit-tħejjija tal-atti delegati, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jirċievu d-dokumenti kollha fl-istess ħin li jirċevuhom l-esperti tal-Istati Membri, u l-esperti tagħhom ikollhom aċċess sistematiku għal-laqgħat tal-gruppi tal-esperti tal-Kummissjoni li jitrattaw it-tħejjija tal-atti delegati.

(54)

Minħabba li l-għan ta' dan ir-Regolament, jiġifieri li tissaħħaħ il-koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali billi jiġu rimedjati l-iżbilanċi reġjonali prinċipali fl-Unjoni, ma jistax jinkiseb b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri, iżda jista’ pjuttost, minħabba d-daqs ta' disparitajiet bejn il-livelli ta' żvilupp tad-diversi reġjuni u r-ritard tar-reġjuni l-inqas favoriti u l-limitazzjoni fuq ir-riżorsi finanzjarji tal-Istati Membri u r-reġjuni, jinkiseb aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista' tadotta miżuri, f'konformità mal-prinċipju ta' sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. F’konformità mal-prinċipju ta’ proporzjonalità kif stabbilit f'dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jinkiseb dak l-għan.

(55)

Fid-dawl tal-adozzjoni ta' dan ir-Regolament wara l-bidu tal-perijodu ta' programmazzjoni, u filwaqt li titqies il-ħtieġa li jiġu implimentati kemm il-FEŻR kif ukoll il-Fond ta' Koeżjoni b'mod koordinat u armonizzat, u sabiex ikun jista' jiġi implimentat fil-pront, jenħtieġ li jidħol fis-seħħ fil-jum wara dak tal-pubblikazzjoni tiegħu f'Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea,