(1)

Is-suq intern huwa pedament tal-Unjoni. Sa mill-bidu tiegħu, huwa kien kontributur ewlieni għat-tkabbir, il-kompetittività u l-impjiegi u jenħtieġ li jkompli jkun ta’ benefiċċju għaċ-ċittadini u n-negozji kollha b’mod ugwali. Huwa ġġenera opportunitajiet ġodda u ekonomiji ta’ skala għan-negozji tal-Unjoni, b’mod partikolari għall-intrapriżi mikro, żgħar u ta’ daqs medju (SMEs), u saħħaħ il-kompetittività industrijali tagħhom. Is-suq intern ikkontribwixxa għall-ħolqien ta’ impjiegi u offra għażla akbar ta’ prodotti u servizzi ta’ kwalità għolja bi prezzijiet orħos lill-konsumaturi. Qed ikompli jkun mutur għall-bini ta’ suq aktar integrat u ekonomija aktar b’saħħitha, aktar bilanċjata u aktar ġusta. Is-suq uniku huwa waħda mill-kisbiet ewlenin tal-Unjoni u l-aħjar assi tagħha f’dinja li kulma tmur qed tkun dejjem aktar globalizzata, kif ukoll element ewlieni fil-kisba tat-trasformazzjoni ekoloġika u diġitali lejn ekonomija sostenibbli, bħala rispons għall-pressjonijiet dejjem jiżdiedu tat-tibdil fil-klima.

(2)

Huwa neċessarju li s-suq intern jadatta kontinwament għal ambjent ta’ rivoluzzjoni diġitali u globalizzazzjoni li qed jinbidel b’mod rapidu. L-era ġdida ta’ innovazzjoni diġitali tkompli tipprovdi opportunitajiet għan-negozji u għall-individwi, toħloq prodotti, servizzi, proċessi u mudelli ta’ negozju ġodda, u opportunitajiet għall-produzzjoni effiċjenti ta’ statistika ta’ livell għoli. Bl-istess mod, tikkostitwixxi sfida għar-regolamentazzjoni, l-infurzar, il-protezzjoni tal-konsumatur u s-sikurezza.

(3)

Korp sostanzjali tal-liġi tal-Unjoni jirfed il-funzjonament tas-suq intern. Dan jirrigwarda, b’mod partikolari, il-kompetittività, l-istandardizzazzjoni, ir-rikonoxximent reċiproku, il-valutazzjoni tal-konformità, il-protezzjoni tal-konsumatur u s-sorveljanza tas-suq. Jikkonsisti wkoll f’regoli dwar in-negozju, il-kummerċ u tranżazzjonijiet finanzjarji, dwar il-qasam tal-pjanti, l-annimali, l-ikel u l-għalf, dwar il-produzzjoni tal-istatistika Ewropea u dwar il-promozzjoni ta’ kompetizzjoni ġusta. Dak il-korp sostanzjali tal-liġi tal-Unjoni tipprovdi kondizzjonijiet ekwivalenti ta’ kompetizzjoni li hu essenzjali għall-funzjonament tas-suq intern għall-benefiċċju tal-konsumaturi u n-negozji.

(4)

Madankollu, għad fadal ostakli diskriminatorji, mhux ġustifikati jew sproporzjonati għall-funzjonament xieraq tas-suq intern u qed jitfaċċaw ostakli ġodda. L-adozzjoni ta’ regoli huwa biss l-ewwel pass, u li jirnexxielhom jaħdmu huwa daqstant importanti. Sfidi eżistenti mrbuta mal-infurzar tar-regoli eżistenti, ostakli għall-moviment liberu tal-merkanzija u s-servizzi, u livelli baxxi ta’ akkwist pubbliku transfruntier jillimitaw l-opportunitajiet għan-negozji u l-konsumaturi. L-indirizzar ta’ dawn l-ostakli fl-aħħar mill-aħħar huwa kwistjoni ta’ fiduċja taċ-ċittadini fl-Unjoni, kif ukoll fil-kapaċità tagħha li tagħti riżultati u l-abbiltà tagħha li toħloq impjiegi u tkabbir filwaqt li tipproteġi l-interess pubbliku.

(5)

Qabel kien hemm programmi separati għall-azzjoni tal-Unjoni fl-oqsma tal-kompetittività tal-intrapriżi, speċjalment l-SMEs, il-protezzjoni tal-konsumatur, tal-klijenti u tal-utenti aħħarin fis-servizzi finanzjarji, it-tfassil tal-politika fis-servizzi finanzjarji u fil-qasam tal-pjanti, l-annimali, l-ikel u l-għalf. Xi attivitajiet addizzjonali kienu ffinanzjati direttament taħt il-linji baġitarji tas-suq intern. Issa hu neċessarju li jiġu ssimplifikati u sfruttati s-sinerġiji bejn diversi azzjonijiet u jiġi previst qafas ta’ finanzjament aktar flessibbli, trasparenti, simplifikat u aġli għall-finanzjament tal-attivitajiet li jimmiraw li jiksbu suq intern sostenibbli li jiffunzjona tajjeb. Għalhekk, jenħtieġ li jiġi stabbilit programm ġdid li jiġbor flimkien l-attivitajiet li qabel kienu ffinanzjati taħt dawk il-programmi l-oħra u linji baġitarji oħra rilevanti. Jenħtieġ li dak il-Programm jinkludi wkoll inizjattivi ġodda li jkollhom l-għan li jtejbu l-funzjonament tas-suq intern, filwaqt li tiġi evitata duplikazzjoni ma’ programmi u azzjonijiet relatati tal-Unjoni.

(6)

L-iżvilupp, il-produzzjoni u d-disseminazzjoni tal-istatistika Ewropea skont ir-Regolament (KE) Nru 223/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (4) kienu soġġetti għal Programm Statistiku Ewropew separat stabbilit bir-Regolament (UE) Nru 99/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5). Sabiex tiġi pprovduta kontinwità fil-produzzjoni u fid-disseminazzjoni tal-istatistika Ewropea, il-programm il-ġdid jenħtieġ li jinkludi wkoll l-attivitajiet koperti mill-Programm Statistiku Ewropew preċedenti billi jiġi pprovdut qafas għall-iżvilupp, il-produzzjoni u d-disseminazzjoni tal-istatistika Ewropea skont ir-Regolament (KE) Nru 223/2009. Il-programm il-ġdid jenħtieġ li jistabbilixxi l-qafas finanzjarju għall-istatistika Ewropea biex tinħareġ statistika Ewropea ta’ kwalità għolja, komparabbli u affidabbli sabiex tirfed it-tfassil, l-implimentazzjoni, il-monitoraġġ u l-evalwazzjoni tal-politiki kollha tal-Unjoni. L-indipendenza professjonali hija prerekwiżit neċessarju għall-iżvilupp, il-produzzjoni u d-disseminazzjoni tal-istatistika Ewropea.

(7)

Huwa għalhekk xieraq li jiġi stabbilit programm għat-titjib tal-funzjonament tas-suq intern, il-kompetittività u s-sostenibbiltà tal-intrapriżi, speċjalment l-SMEs, l-istandardizzazzjoni, is-sorveljanza tas-suq u l-protezzjoni tal-konsumatur, għall-qasam tal-pjanti, l-annimali, l-ikel u l-għalf, u għall-istatistika Ewropea (Programm għas-Suq Uniku) (il-“Programm”). Jenħtieġ li l-Programm jiġi stabbilit għal perijodu ta’ seba’ snin biex id-durata tiegħu tiġi allinjata ma’ dik tal-qafas finanzjarju pluriennali għas-snin 2021 sal-2027 stabbilit fir-Regolament tal-Kunsill (UE, Euratom) 2020/2093 (6).

(8)

Il-Programm jenħtieġ li jappoġġa t-tfassil, l-implimentazzjoni u l-infurzar tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni li tirfed il-funzjonament tajjeb tas-suq intern. Il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-ħolqien tal-kundizzjonijiet xierqa biex l-atturi kollha tas-suq intern jingħataw is-setgħa, inkluż in-negozji, iċ-ċittadini, inkluż il-konsumaturi, u l-impjegati, ir-rappreżentanti tas-soċjetà ċivili u l-awtoritajiet pubbliċi. Għal dak il-għan, il-Programm jenħtieġ li jkollu l-għan li jrawwem il-kompetittività, it-tisħiħ tal-kapaċitajiet u s-sostenibbiltà tal-intrapriżi, speċjalment l-SMEs, inkluż dawk li joperaw fis-settur tat-turiżmu. Is-sostenibbiltà tal-intrapriżi hija importanti biex tinżamm il-kompetittività fit-tul tagħhom u tikkontribwixxi għat-tranżizzjoni lejn Unjoni aktar ekonomikament, ambjentalment u soċjalment sostenibbli, li jenħtieġ li timxi id f’id mad-diġitalizzazzjoni u l-involviment fi prattiki kummerċjali sostenibbli. Il-Programm jenħtieġ li jappoġġa wkoll l-infurzar tal-protezzjoni tal-konsumatur u r-regoli tas-sikurezza. Jenħtieġ ukoll li jissensibilizza lin-negozji u l-individwi dwar id-drittijiet tagħhom billi jipprovdilhom l-għodod xierqa, informazzjoni u assistenza adegwata, biex jieħdu deċiżjonijiet infurmati u jsaħħu l-parteċipazzjoni tagħhom fit-tfassil tal-politika tal-Unjoni. Barra minn hekk, il-Programm jenħtieġ li jkollu l-għan li jsaħħaħ il-kooperazzjoni regolatorja u amministrattiva, b’mod partikolari permezz tal-programmi ta’ taħriġ, l-iskambju tal-aħjar prattiki u l-bini ta’ bażijiet ta’ għarfien u kompetenza, inkluż l-użu tal-akkwist pubbliku strateġiku. Il-Programm jenħtieġ ukoll li jappoġġa l-iżvilupp ta’ standards u tfassil tar-regoli ta’ kwalità għolja, kemm tal-Unjoni kif ukoll dawk internazzjonali, inkluż permezz ta’ involviment wiesa’ mill-partijiet ikkonċernati, li jirfed l-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni.

Dan jenħtieġ li jkopri l-qasam tar-rappurtar finanzjarju u tal-awditjar, biex b’hekk jikkontribwixxi għat-trasparenza u l-funzjonament tajjeb tas-swieq tal-kapital tal-Unjoni u jtejjeb it-tisħiħ tal-protezzjoni tal-investitur. L-għan tal-Programm jenħtieġ li jkun ukoll li jappoġġa l-implimentazzjoni u l-infurzar tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni li tipprovdi livell għoli ta’ saħħa għall-bniedem, għall-annimali u għall-pjanti, il-protezzjoni tal-benesseri tan-nies u t-trattament xieraq tal-annimali, is-sikurezza tal-ikel u tal-għalf filwaqt li jirrispetta l-prinċipji tal-iżvilupp sostenibbli u jiżgura livell għoli ta’ protezzjoni tal-konsumatur. Barra minn hekk, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-produzzjoni ta’ statistika Ewropea ta’ kwalità għolja f’konformità mal-prinċipji statistiċi stabbiliti fir-Regolament (KE) Nru 223/2009 u elaborati ulterjorment fil-Kodiċi ta’ Prattika tal-Istatistika Ewropea.

(9)

Suq intern modern li huwa bbażat fuq il-prinċipji tal-ġustizzja, tat-trasparenza u tal-fiduċja reċiproka jippromwovi l-kompetizzjoni u huwa ta’ benefiċċju għall-konsumaturi, għan-negozji u għall-impjegati. L-użu aħjar tas-suq intern għas-servizzi li dejjem jevolvi huwa mistenni li jgħin lin-negozji tal-Unjoni joħolqu l-impjiegi u jespandu lil hinn mill-fruntieri tagħhom, joffru għażla usa’ ta’ servizzi bi prezzijiet aħjar, u jżommu standards għoljin għall-konsumaturi u l-ħaddiema. Biex jinkiseb dan, il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi għall-monitoraġġ aħjar tal-iżviluppi tas-suq intern, kif ukoll għall-identifikazzjoni u t-tneħħija tal-ostakli diskriminatorji, mhux ġustifikati jew sproporzjonati li jifdal, u jiżgura li l-qafas regolatorju jkun jista’ jakkomoda l-forom kollha ta’ innovazzjoni, inkluż l-iżviluppi u l-proċessi teknoloġiċi ġodda, il-mudelli tan-negozju tal-innovazzjoni tas-servizzi, il-mudelli tal-ekonomija kollaborattiva u soċjali, l-innovazzjoni soċjali u l-innovazzjoni mhux teknoloġika.

(10)

L-ostakli regolatorji fuq is-suq intern tneħħew għal ħafna prodotti industrijali permezz ta’ mekkaniżmi ta’ prevenzjoni, l-adozzjoni ta’ regoli komuni u, fejn ma jeżistux dawn it-tipi ta’ regoli tal-Unjoni, permezz tal-prinċipju tar-rikonoxximent reċiproku. F’oqsma fejn ma teżisti l-ebda leġiżlazzjoni tal-Unjoni, il-prinċipju tar-rikonoxximent reċiproku japplika bir-riżultat li l-merkanzija li hija kummerċjalizzata legalment fi Stat Membru tgawdi d-dritt tal-moviment liberu u tista’ tinbiegħ fi Stat Membru ieħor. Fejn l-Istat Membru kkonċernat ikollu raġunijiet biex jopponi l-kummerċjalizzazzjoni tal-merkanzija, jista’ jimponi restrizzjoni, sakemm tali restrizzjoni ma tkunx diskriminatorja, tkun ġustifikata minn għanijiet leġittimi ta’ interess pubbliku, kif stabbilit fl-Artikolu 36 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE), jew rikonoxxuta mill-każistika tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea bħala raġuni prevalenti ta’ interess pubbliku, u proporzjonata mal-għan mixtieq. Meta l-prinċipju ta’ -rikonoxximent reċiproku ma jiġix applikat kif xieraq, li jikkonsisti, pereżempju, mill-impożizzjoni ta’ restrizzjonijiet sproporzjonati jew mhux ġustifikati, il-kumpanniji jsibuha aktar diffiċli biex jaċċessaw is-swieq fi Stati Membri oħra. Minkejja l-livell għoli ta’ integrazzjoni tas-suq fil-qasam tal-merkanzija, dik is-sitwazzjoni twassal biex jintilfu l-opportunitajiet għall-ekonomija b’mod ġenerali. L-adozzjoni tar-Regolament (UE) 2019/515 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7), hi mistennija li tagħti spinta lill-benefiċċji ekonomiċi f’dan il-qasam. Il-Programm għalhekk jenħtieġ li jkollu l-għan li jtejjeb l-applikazzjoni tal-prinċipju ta’ rikonoxximent reċiproku fil-qasam tal-merkanzija, filwaqt li jwettaq il-potenzjal sħiħ tiegħu. Jenħtieġ li jkollu l-għan ukoll li jnaqqas l-għadd ta’ merkanzija illegali u mhux konformi li tidħol fis-suq permezz ta’ sensibilizzazzjoni u taħriġ immirati, appoġġ għall-Punti ta’ Kuntatt għall-Prodotti msemmi fir-Regolament (UE) 2019/515 u kooperazzjoni aħjar bejn l-awtoritajiet kompetenti għal rikonoxximent reċiproku.

(11)

Hemm sfidi ġodda regolatorji u ta’ infurzar relatati mat-tibdil rapidu fl-ambjent tar-rivoluzzjoni diġitali u fir-rigward ta’ kwistjonijiet bħaċ-ċibersigurtà, il-protezzjoni u l-privatezza tad-data, l-Internet tal-oġġetti jew l-intelliġenza artifiċjali u l-istandards etiċi relatati. Regoli stretti dwar is-sikurezza tal-prodotti u ċ-ċarezza fir-rigward tar-responsabbiltà huma essenzjali biex jiġi żgurat li ċ-ċittadini tal-Unjoni, inkluż il-konsumaturi u n-negozji jkunu jistgħu jibbenefikaw minn protezzjoni adegwata fil-każ ta’ ħsara. Għaldaqstant, il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi għall-adattament rapidu u l-infurzar aħjar tal-iskema ta’ responsabbiltà għall-prodotti tal-Unjoni li trawwem l-innovazzjoni filwaqt li tiżgura s-sikurezza u s-sigurtà tal-utenti.

(12)

It-tqegħid fis-suq ta’ prodotti li mhumiex konformi mal-liġi tal-Unjoni, inkluż prodotti importati minn pajjiżi terzi, ipoġġi f’riskju liċ-ċittadini tal-Unjoni, inkluż il-konsumaturi, kif ukoll utenti aħħarin oħra. L-operaturi ekonomiċi li jbigħu prodotti konformi b’mezzi tradizzjonali jew elettroniċi jesperjenzaw tfixkil tal-kompetizzjoni minn dawk li ma jikkonformawx mar-regoli minħabba nuqqas ta’ għarfien, intenzjonalment sabiex jiksbu vantaġġ kompetittiv jew bħala riżultat tal-frammentazzjoni tas-sorveljanza tas-suq madwar l-Unjoni. L-awtoritajiet ta’ sorveljanza tas-suq spiss ma jkollhomx fondi biżżejjed u jkunu limitati mill-fruntieri nazzjonali, filwaqt li l-intraprendituri jinnegozjaw fil-livell tal-Unjoni jew saħansitra anki dinji. B’mod partikolari, fil-każ tal-kummerċ elettroniku, l-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq isibuha ferm diffiċli biex jittraċċaw prodotti mhux konformi li jiġu importati minn pajjiżi terzi sabiex jidentifikaw l-operaturi ekonomiċi responsabbli fi ħdan il-ġuriżdizzjoni tagħhom.

Jiffaċċjaw ukoll diffikultajiet kbar biex iwettqu valutazzjonijiet tar-riskju u testijiet minħabba n-nuqqas ta’ aċċess fiżiku għall-prodotti. Għalhekk, il-Programm jenħtieġ li jfittex li jsaħħaħ il-konformità tal-prodotti billi jqajjem kuxjenza dwar ir-regoli applikabbli tal-Unjoni dwar is-sikurezza tal-prodotti, billi jintensifika l-kontrolli tal-konformità f’konformità mar-Regolament (UE) 2019/1020 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8) u billi jippromwovi kooperazzjoni transfruntiera aktar mill-qrib fost l-awtoritajiet tal-infurzar. Il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi wkoll għall-konsolidazzjoni tal-qafas eżistenti għall-attivitajiet ta’ sorveljanza tas-suq, iħeġġeġ azzjonijiet konġunti tal-awtoritajiet ta’ sorveljanza tas-suq minn Stati Membri differenti, itejjeb l-iskambju ta’ informazzjoni u jippromwovi l-konverġenza u l-integrazzjoni aktar mill-qrib tal-attivitajiet ta’ sorveljanza tas-suq. Jenħtieġ li l-programm jagħmel dan b’mod partikolari billi jiżgura li r-rekwiżiti l-ġodda introdotti bir-Regolament (UE) 2019/1020 jiġu infurzati b’mod strett sabiex jiġi evitat il-bejgħ ta’ prodotti mhux konformi lill-konsumaturi, kif ukoll utenti aħħarin oħra. Għalhekk, il-Programm jenħtieġ li jsaħħaħ il-kapaċità tal-awtoritajiet tas-sorveljanza tas-suq madwar l-Unjoni, jikkontribwixxi għal omoġeneità akbar fl-infurzar tar-regoli bejn l-Istati Membri u jippermetti lill-Istati Membri jibbenefikaw b’mod ugwali mis-suq intern f’termini ta’ tkabbir ekonomiku u sostenibbiltà.

(13)

Filwaqt li l-Programm ma jinkludix għanijiet u azzjonijiet li jappoġġaw il-protezzjoni tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali, jenħtieġ madankollu li nżommu f’moħħna li ħafna drabi l-prodotti ffalsifikati ma jikkonformawx mar-rekwiżiti stabbiliti fil-leġiżlazzjoni tal-Unjoni dwar is-sikurezza tal-prodotti u l-protezzjoni tal-konsumatur, u jippreżentaw riskji għas-saħħa u s-sikurezza tal-konsumaturi, b’mod partikolari meta tali prodotti jinxtraw online. Għalhekk, il-Programm jenħtieġ li jżid is-sinerġiji ma’ programmi oħra tal-Unjoni fil-qasam tal-protezzjoni tal-programmi tad-drittijiet tal-proprjetà intellettwali, b’mod partikolari l-Istrument għat-Tagħmir ta’ Kontroll Doganali, stabbilit taħt ir-Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi l-istrument ta’ appoġġ finanzjarju għat-tagħmir ta’ kontroll doganali bħala parti mill-Fond għall-Ġestjoni Integrata tal-Fruntieri.

(14)

Biex tiffaċilita l-konformità tal-kategoriji ta’ prodotti armonizzati b’riskju inerenti ogħla, l-Unjoni stabbiliet sistema ta’ akkreditazzjoni għall-korpi ta’ valutazzjoni tal-konformità, li tivverifika l-kompetenza, l-imparzjalità u l-indipendenza tagħhom. Huwa essenzjali li l-korpi li jivvalutaw il-konformità jkunu affidabbli u kompetenti, billi huma jivverifikaw jekk il-prodotti jissodisfawx ir-rekwiżiti tas-sikurezza qabel jitqiegħdu fis-suq. Issa l-isfida ewlenija hi li jiġi żgurat li s-sistema ta’ akkreditazzjoni tkompli tirrappreżenta l-ogħla livell ta’ żvilupp tekniku u li tiġi applikata bl-istess mod strett fl-Unjoni kollha. Għalhekk, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-miżuri biex jiżgura li l-korpi li jivvalutaw il-konformità jkomplu jissodisfaw ir-rekwiżiti regolatorji tagħhom, bħall-imparzjalità u l-indipendenza, speċjalment permezz tal-użu tal-akkreditazzjoni. Bl-istess mod, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa wkoll miżuri biex tissaħħaħ is-sistema ta’ akkreditazzjoni Ewropea, b’mod partikolari f’oqsma ġodda tal-politika, billi tiġi appoġġata l-kooperazzjoni Ewropea għall-akkreditazzjoni msemmija fir-Regolament (KE) Nru 765/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (9).

(15)

Peress illi, bl-iżvilupp tal-kummerċ u s-servizzi tal-ivvjaġġar online, is-swieq tal-konsumaturi ma għandhomx fruntieri, huwa importanti li jkun żgurat li l-konsumaturi residenti fl-Unjoni jistgħu jibbenefikaw mill-istess livell għoli ta’ protezzjoni meta jiġu importati merkanzija u servizzi mingħand operaturi ekonomiċi bbażati f’pajjiżi terzi, inkluż meta dawn jinbiegħu online. Għalhekk, jenħtieġ li jkun possibbli li l-Programm, fejn meħtieġ, jappoġġa l-kooperazzjoni mal-korpi rilevanti li jinsabu f’pajjiżi terzi, pereżempju, fir-rigward tal-iskambju ta’ informazzjoni dwar prodotti mhux konformi.

(16)

L-akkwist pubbliku jintuża mill-awtoritajiet pubbliċi biex jiġi żgurat valur tajjeb għall-flejjes pubbliċi minfuqa u biex jikkontribwixxu għal suq intern aktar innovattiv, sostenibbli, inklużiv u kompetittiv. Dan jinkludi l-applikazzjoni ta’ kriterji ta’ evalwazzjoni li mhux biss jidentifikaw l-aktar offerta ekonomikament vantaġġuża, iżda wkoll l-aktar offerta vantaġġuża f’termini tal-akbar valur pubbliku mogħti meta jingħataw l-offerti skont “l-aħjar proporzjon bejn il-prezz u l-kwalità”. Fejn dan ikun f’konformità mal-liġi tal-Unjoni applikabbli, jenħtieġ li jitqiesu l-aspetti ambjentali, tal-kummerċ ġust u dawk soċjali u jenħtieġ li tiġi promossa diviżjoni tal-offerti f’lottijiet għal proġetti infrastrutturali kbar. Id-Direttivi 2014/23/UE (10), 2014/24/UE (11) u 2014/25/UE (12) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill jipprovdu l-qafas legali għall-integrazzjoni u l-funzjonament effettiv tas-swieq tal-akkwist pubbliku li jirrappreżentaw 14 % tal-prodott domestiku gross tal-Unjoni, għall-benefiċċju tal-awtoritajiet pubbliċi, tan-negozji u taċ-ċittadini, inkluż il-konsumaturi. Regoli tal-akkwist pubbliku implimentati b’mod xieraq huma għodda kruċjali biex jissaħħaħ is-suq intern u biex tingħata spinta lit-tkabbir tal-kumpanniji tal-Unjoni u l-impjiegi tal-Unjoni. Għalhekk, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa miżuri li jiżguraw adozzjoni usa’ tal-akkwist pubbliku strateġiku, il-professjonalizzazzjoni ta’ xerrejja pubbliċi, l-iffaċilitar u t-titjib tal-aċċess għas-swieq tal-akkwist għall-SMEs, b’mod partikolari permezz ta’ servizzi ta’ konsulenza u taħriġ, żieda fit-trasparenza, integrità u data mtejba, it-titjib tat-trasformazzjoni diġitali tal-akkwist u l-promozzjoni ta’ akkwist konġunt, permezz tat-tisħiħ tal-approċċ ta’ sħubija mal-Istati Membri, it-titjib tal-ġbir tad-data u tal-analiżi tad-data, inkluż permezz tal-iżvilupp ta’ għodod tal-IT iddedikati, kif ukoll li jiżgura l-appoġġ għall-iskambju ta’ esperjenzi u prattiki tajbin, ir-referenzjar tal-istandards Ewropej u dawk internazzjonali, l-għoti ta’ gwida, it-tiftix ta’ ftehimiet kummerċjali ta’ benefiċċju, it-tisħiħ tal-kooperazzjoni fost l-awtoritajiet nazzjonali u t-tnedija ta’ proġetti pilota.

(17)

Sabiex jintlaħqu l-għanijiet tal-Programm u biex jiġu ffaċilitati l-ħajjiet taċ-ċittadini u tan-negozji, li huma dejjem aktar diġitalizzati u kompletament aċċessibbli, iridu jiġu stabbiliti servizzi pubbliċi ta’ kwalità għolja ċċentrati fuq l-utent. Jeħtieġ ukoll li l-isforzi tal-amministrazzjoni elettronika u tal-gvern elettroniku jingħataw spinta, filwaqt li jiġu żgurati l-protezzjoni u l-privatezza xierqa tad-data. Dak jimplika li l-amministrazzjonijiet pubbliċi ser ikollhom bżonn jinvolvu ruħhom fil-ħolqien konġunt ta’ dawk is-servizzi pubbliċi maċ-ċittadini u n-negozji. Barra minn hekk, iż-żieda kontinwa u kostanti tal-attivitajiet transfruntiera fis-suq intern tirrikjedi li tkun disponibbli informazzjoni aġġornata, preċiża u faċli biex tinftiehem dwar id-drittijiet tan-negozji u taċ-ċittadini. Dan ifisser li jenħtieġ li tintwera informazzjoni simplifikata li tispjega l-formalitajiet amministrattivi. Barra dan, huwa essenzjali li jingħataw pariri legali u għajnuna biex jissolvew problemi li jinqalgħu fil-livell transnazzjonali. Barra minn hekk, l-awtoritajiet pubbliċi jenħtieġ li jiġu appoġġati fl-isforzi tagħhom biex jintlaħqu dawk l-għanijiet, pereżempju billi l-amministrazzjonijiet nazzjonali jiġu konnessi b’mod sempliċi u effiċjenti, kif ukoll billi tiġi pprovduta informazzjoni u jiġi ffaċilitat skambju ta’ informazzjoni li tispjega kif jaħdem is-suq intern fil-prattika. L-għodod eżistenti ta’ governanza tas-suq intern diġà jaqdu rwol importanti f’dak ir-rigward, u l-kwalità, il-viżibbiltà, it-trasparenza u l-affidabbiltà tagħhom jenħtieġ li jissaħħu aktar. Għalhekk il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-għodod eżistenti ta’ governanza tas-suq intern li ġejjin: il-Portal l-Ewropa Tiegħek li jenħtieġ li jsir is-sinsla tal-Portal Diġitali Uniku li ġej, il-Pariri tal-Ewropa Tiegħek, SOLVIT, is-Sistema ta’ Informazzjoni tas-Suq Intern u t-Tabella ta’ Valutazzjoni tas-Suq Uniku.

(18)

Jenħtieġ li l-Programm jappoġġa l-iżvilupp tal-qafas regolatorju tal-Unjoni fl-oqsma tal-liġi tal-kumpanniji u l-governanza korporattiva, u l-liġi kuntrattwali, bl-għan li n-negozji, speċjalment l-SMEs, isiru aktar effiċjenti u kompetittivi, filwaqt li tingħata protezzjoni lill-partijiet ikkonċernati affettwati mill-operazzjonijiet tal-kumpaniji, u bl-għan li jkun hemm reazzjoni għall-isfidi ta’ politiki emerġenti. Jenħtieġ ukoll li jiżgura l-evalwazzjoni, l-implimentazzjoni u l-infurzar xierqa tal-acquis rilevanti, jinforma u jassisti lill-partijiet ikkonċernati u jippromwovi l-iskambju ta’ informazzjoni fil-qasam. Il-Programm jenħtieġ li jappoġġa aktar l-inizjattivi tal-Kummissjoni b’appoġġ ta’ qafas legali ċar u adattat għall-ekonomija tad-data u għall-innovazzjoni. Dawk l-inizjattivi huma neċessarji biex tissaħħaħ iċ-ċertezza legali fir-rigward tal-obbligi kuntrattwali u extra kuntrattwali, b’mod partikolari fir-rigward tar-responsabbiltà, is-sigurtà, l-etika u l-privatezza fil-kuntest tat-teknoloġiji emerġenti, bħall-Internet tal-oġġetti, l-intelliġenza artifiċjali, ir-robotika u l-istampar 3D. Il-Programm jenħtieġ li jkollu l-għan li jistimula l-iżvilupp tan-negozju mmexxi mid-data, billi tali negozju ser ikun deċiżiv għall-prestazzjon tal-ekonomija tal-Unjoni f’kompetizzjoni dinjija.

(19)

Jenħtieġ li l-Programm jippromwovi wkoll l-implimentazzjoni u l-applikazzjoni korretta u sħiħa mill-Istati Membri tal-qafas legali tal-Unjoni għall-finanzjament kontra l-ħasil tal-flus u kontra t-terroriżmu u l-iżvilupp ta’ politiki futuri biex jiġu indirizzati sfidi ġodda f’dawk l-oqsma. Jenħtieġ li jappoġġa wkoll l-attivitajiet rilevanti ta’ organizzazzjonijiet internazzjonali ta’ interess Ewropew, bħall-Kumitat ta’ Esperti dwar l-Evalwazzjoni ta’ Miżuri Kontra l-Ħasil tal-Flus u l-Finanzjament tat-Terroriżmu tal-Kunsill tal-Ewropa.

(20)

L-għan tal-implimentazzjoni u l-iżvilupp tas-suq intern fil-qasam tas-servizzi finanzjarji, l-istabbiltà finanzjarja u l-Unjoni tas-Swieq Kapitali, inkluż il-finanzi sostenibbli, jiddependu ħafna fuq il-miżuri ta’ politika bbażati fuq l-evidenza li tieħu l-Unjoni.Jenħtieġ li l-Kummissjoni jkollha rwol attiv biex jinkiseb dak l-għan, billi twettaq monitoraġġ kontinwu tas-swieq finanzjarji u tal-istabbiltà finanzjarja, tivvaluta l-implimentazzjoni tal-leġiżlazzjoni tal-Unjoni mill-Istati Membri, tevalwa jekk il-leġiżlazzjoni eżistenti hijiex idonea għall-iskop tagħha u, meta jitfaċċaw riskji ġodda, tidentifika l-oqsma potenzjali ta’ azzjoni, dan kollu bl-involviment kontinwu tal-partijiet ikkonċernati, matul iċ-ċiklu tal-politika. Attivitajiet bħal dawn jiddependu fuq il-produzzjoni ta’ analiżi, studji, materjal ta’ taħriġ, stħarriġ, valutazzjonijiet ta’ konformità, evalwazzjonijiet u statistika ta’ kwalità għolja u huma appoġġati minn sistemi tal-IT u għodod ta’ komunikazzjoni.

(21)

It-TFUE jinkludi sistema ta’ regoli li tiżgura li l-kompetizzjoni ma tkunx imxekkla fis-suq intern Il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi għall-politika tal-Unjoni dwar il-kompetizzjoni, inkluż bit-titjib u t-tisħiħ tal-kooperazzjoni man-networks, u mal-awtoritajiet u l-qrati nazzjonali, u bit-tisħiħ tal-kooperazzjoni internazzjonali, kif ukoll bl-iżgurar ta’ kuntatt ma’ grupp akbar ta’ partijiet ikkonċernati biex jiġu kkomunikati u spjegati d-drittijiet, il-benefiċċji u l-obbligi tal-politika tal-Unjoni dwar il-kompetizzjoni. Jenħtieġ li l-Programm jgħin ukoll biex jitjiebu l-analiżi u l-valutazzjoni tal-iżviluppi tas-suq, inkluż permezz tal-użu ta’ inkjesti settorjali u ta’ għodod oħra għall-investigazzjoni tas-suq, kif ukoll il-kondiviżjoni sistematika tal-informazzjoni u tal-aħjar prattiki fi ħdan in-Network Ewropew għall-Kompetizzjoni. Jenħtieġ li dan jikkontribwixxi għal kompetizzjoni ġusta u kondizzjonijiet ekwivalenti ta’ kompetizzjoni, inkluż fil-livell globali, u jagħti l-mezzi lin-negozji, speċjalment lill-SMEs, u lill-konsumaturi biex jiksbu l-benefiċċji tas-suq intern.

(22)

Il-Programm għandu bżonn, b’mod partikolari, jindirizza l-implikazzjonijiet radikali għall-kompetizzjoni u l-funzjonament tas-suq intern li jirriżultaw mit-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali li għaddejja tal-ekonomija u tal-ambjent tan-negozju, b’mod partikolari permezz tat-tkabbir esponenzjali u fl-ammont u l-użu tad-data, filwaqt li jitqies l-użu dejjem jikber tal-intelliġenza artifiċjali, l-algoritmi tal-big data u ta’ għodod oħrajn u l-għarfien espert tal-IT mill-kumpanniji. Huwa wkoll essenzjali li l-Programm jappoġġa n-networks u jrawwem l-kooperazzjoni usa’ u aktar profonda mal-Istati Membri u l-awtoritajiet u l-qrati tagħhom, billi l-kompetizzjoni mhux imxekkla u l-funzjonament tas-suq intern jiddependu b’mod kritiku fuq l-azzjoni ta’ dawn l-entitajiet. Fid-dawl tar-rwol partikolari tal-politika dwar il-kompetizzjoni fil-prevenzjoni tal-ħsara lis-suq intern li tirriżulta mill-imġiba antikompetittiva lil hinn mill-fruntieri tal-Unjoni, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa wkoll il-kooperazzjoni mal-awtoritajiet ta’ pajjiżi terzi, kif xieraq. Fl-aħħar nett, it-twessigħ tal-attivitajiet ta’ komunikazzjoni huwa meħtieġ sabiex aktar ċittadini u negozji jkunu jistgħu jiksbu l-benefiċċji sħaħ ta’ kompetizzjoni ġusta fis-suq intern. Dan jenħtieġ li jappoġġa l-isforzi biex jintwerew aħjar il-benefiċċji tal-politika tal-Unjoni dwar il-kompetizzjoni għaċ-ċittadini tal-Unjoni, inkluż permezz ta’ involviment ma’ rappreżentanti ta’ gruppi tas-soċjetà ċivili u partijiet ikkonċernati rilevanti. Hija mistennija li tkun meħtieġa flessibbiltà fl-implimentazzjoni tal-parti tal-Programm marbuta mal-kompetizzjoni biex twieġeb għall-ħtiġijiet li qed jevolvu li huma affettwati minn żviluppi dinamiċi u rapidi fil-kondizzjonijiet tal-kompetizzjoni fis-suq intern li huma diffiċli li jiġu stmati f’termini tar-ritmu u l-kobor tiegħu. Dawk l-iżviluppi jirrelataw b’mod partikolari mad-diġitalizzazzjoni, l-intelliġenza artifiċjali, l-algoritmi, il-big data, iċ-ċibersigurtà u t-teknoloġija forensika.

(23)

Huwa importanti ferm li tissaħħaħ il-kompetittività u s-sostenibbiltà tal-intrapriżi tal-Unjoni filwaqt li jiġu żgurati kondizzjonijiet ekwivalenti ta’ kompetizzjoni effettivi u suq intern miftuħ u kompetittiv. L-SMEs huma l-mutur tal-ekonomija tal-Unjoni. Huma jirrappreżentaw 99,8 % tan-negozji kollha fl-Unjoni, jipprovdu żewġ terzi tal-impjiegi u jikkontribwixxu b’mod sostanzjali għall-ħolqien ta’ impjiegi ġodda ta’ kwalità fis-setturi kollha b’dimensjoni reġjonali u lokali, u b’hekk għall-ħolqien ta’ koeżjoni soċjali. L-SMEs huma strumentali fil-modernizzazzjoni tal-industrija u t-trasformazzjoni ekoloġika u diġitali tal-ekonomija, inkluż il-kisba tan-newtralità klimatika. Għalhekk, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-isforzi tagħhom biex iżidu l-effiċjenza fl-użu tar-riżorsi u biex jiżviluppaw prodotti u servizzi ta’ kwalità għolja li ma jagħmlux ħsara lill-ambjent. B’hekk, il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi wkoll biex itejjeb il-kompetittività tal-SMEs fis-suq globali.

(24)

L-SMEs għandhom sfidi komuni li ma jaffettwawx ditti akbar bl-istess mod. Dawk l-isfidi komuni jinkludu l-kisba ta’ finanzjament, ir-reklutaġġ ta’ forza tax-xogħol b’ħiliet speċjalizzati, it-taffija tal-piż amministrattiv tagħhom, it-teħid tal-kreattività u l-innovazzjoni, fost l-oħrajn permezz tal-akkwist pubbliku, u l-aċċess għas-swieq globali u l-ktajjen tal-valur sabiex jiżviluppaw l-attivitajiet ta’ internazzjonalizzazzjoni tagħhom. Jenħtieġ li l-Programm jindirizza tali fallimenti tas-suq b’mod proporzjonat, filwaqt li ma jfixkilx il-kompetizzjoni fis-suq intern bla bżonn. Il-programm jenħtieġ li jqis ukoll il-ħtiġijiet partikolari ta’ tipi speċifiċi ta’ SMEs, bħal mikrointrapriżi, SMEs involuti f’servizzi u SMEs involuti f’attivitajiet artiġjanali, kif ukoll SMEs li jikkonsistu minn dawk li jaħdmu għal rashom, membri tal-professjonijiet liberali u intrapriżi tal-ekonomija soċjali. L-intrapriżi tal-ekonomija soċjali fl-Unjoni inkluż tipi differenti ta’ intrapriżi u entitajiet li jaqgħu fi ħdan l-ekonomija soċjali, bħal kooperattivi, soċjetajiet mutwi, assoċjazzjonijiet mingħajr skop ta’ qligħ, fondazzjonijiet, intrapriżi soċjali u forom oħra ta’ intrapriżi. Peress li l-enfasi primarja tagħhom hija fuq il-ħolqien ta’ valur u impatt soċjali komuni għan-nies aktar milli fuq il-kisba tal-profitti, huma jistgħu jaġixxu bħala mutur għall-innovazzjoni soċjali, il-governanza trasparenti u s-solidarjetà, billi jinvestu mill-ġdid il-biċċa l-kbira tal-profitti jew surpluses tagħhom fl-għanijiet tagħhom. Jenħtieġ li tingħata attenzjoni wkoll lill-ħtiġijiet partikolari ta’ intraprendituri potenzjali ġodda, bħall-intraprendituri żgħażagħ u nisa, persuni akbar fl-età u persuni b’diżabilità.

(25)

Il-Programm jenħtieġ li jqis lill-SMEs, kif iddefiniti fir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2003/361/KE (13). Meta tapplika dan ir-Regolament, fir-rigward tal-SMEs, il-Kummissjoni jenħtieġ li tikkonsulta lill-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha, inkluż l-organizzazzjonijiet pubbliċi u privati li jirrappreżentaw l-SMEs u l-Organizzazzjonijiet tal-Promozzjoni tal-Kummerċ tal-Istati Membri.

(26)

Il-programm jenħtieġ li jappoġġa u jippromwovi kultura ta’ innovazzjoni, filwaqt li jiżviluppa ekosistemi industrijali li jkunu kapaċi jinkoraġġixxu l-ħolqien ta’ negozji ġodda u t-tkabbir tal-SMEs, b’mod li jenfasizza li l-SMEs kollha jkunu kapaċi jilqgħu l-isfidi tat-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali u ta’ ambjent dejjem aktar kompetittiv u mgħaġġel. Il-Programm jenħtieġ li jfittex li jappoġġa l-proċess tal-adozzjoni tal-innovazzjoni billi jippromwovi mudelli ta’ negozju kollaborattivi ġodda, networking u l-kondiviżjoni tal-għarfien u r-riżorsi, inkluż fi sħubiji Ewropej ta’ raggruppamenti u organizzazzjonijiet ta’ networks tan-negozju.

(27)

Meta jiġu stabbiliti programmi ta’ ħidma għall-għoti ta’ appoġġ lill-SMEs, jenħtieġ li jitqiesu d-dispożizzjonijiet strateġiċi tal-istrateġija għall-SMEs u s-“Small Business Act” kif ukoll il-kuntest li fih joperaw l-SMEs, kif deskritt fir-rieżami tal-prestazzjoni tal-SMEs. Jenħtieġ li tingħata attenzjoni wkoll lin-Network ta’ Rappreżentanti tal-SMEs.

(28)

Ħafna mill-problemi tal-kompetittività tal-Unjoni jinvolvu diffikultajiet tal-SMEs biex jiksbu l-aċċess għall-finanzi. Dawk id-diffikultajiet jirriżultaw minħabba li l-SMEs jitħabtu biex juru l-valur tal-kreditu tagħhom u ma jkollhomx biżżejjed assi bħala sigurtà lis-selliefa (jiġifieri kollateral/garanziji), jew minħabba li ma jkollhomx għarfien tal-mekkaniżmi eżistenti li jappoġġaw l-attivitajiet tagħhom li diġà jeżistu fil-livell tal-Unjoni, nazzjonali jew lokali. Sfidi addizzjonali ta’ finanzjament jirriżultaw mill-ħtieġa li l-SMEs jibqgħu kompetittivi billi jinvolvu ruħhom fost l-oħrajn f’attivitajiet li jadottaw l-innovazzjoni, id-diġitalizzazzjoni u l-internazzjonalizzazzjoni, kif ukoll fit-titjib tal-ħiliet u t-taħriġ mill-ġdid tal-forza tax-xogħol tagħhom. L-aċċess limitat għall-finanzjament għandu effett negattiv fuq il-ħolqien, it-tkabbir u r-rati ta’ sopravivenza tan-negozji, kif ukoll fuq ir-rieda ta’ intraprendituri ġodda li jidħlu responsabbli għal kumpanniji vijabbli fil-kuntest ta’ suċċessjoni ta’ negozju.

(29)

In-nuqqas ta’ ħiliet huwa ostaklu kbir għat-tkabbir tal-intrapriżi fl-Unjoni. Biex titrawwem l-intraprenditorija fl-Unjoni u jiġi appoġġat it-tkabbir tal-SMEs u t-tranżizzjoni diġitali u ekoloġika tagħhom, il-Programm jenħtieġ li jippromwovi u jiffaċilita l-aċċess għal skemi ta’ taħriġ u ta’ mentoraġġ għall-SMEs, u b’mod partikolari l-iżvilupp ta’ ħiliet teknoloġiċi, intraprenditorjali u maniġerjali. Meta tagħmel dan, il-Kummissjoni jenħtieġ li tikkoordina ma’ inizjattivi meħuda fi programmi oħra tal-Unjoni, nazzjonali u Reġjonali biex jiżdiedu s-sinerġiji u tiġi evitata d-duplikazzjoni.

(30)

Sabiex jingħelbu l-fallimenti tas-suq u jiġi żgurat li l-SMEs, inkluż in-negozji ġodda u n-negozji li qed jespandu, ikomplu jaqdu r-rwol tagħhom bħala l-pedament tal-kompetittività tal-ekonomija tal-Unjoni, l-SMEs jeħtieġu aktar appoġġ fil-forma ta’ strumenti ta’ dejn u ta’ ekwità stabbiliti mit-tieqa tal-politika għall-SMEs tal-Fond InvestEU stabbilit fir-Regolament (UE) 2021/523 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (14). Il-Faċilità tal-Garanzija għal Self, stabbilita fir-Regolament (UE) Nru 1287/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (15) hija ta’ valur miżjud ippruvat u hija mistennija li tagħti kontribut pożittiv lil mill-inqas 500 000 SME. Tista’ tingħata aktar attenzjoni sabiex tiżdied is-sensibilizzazzjoni, min-naħa tal-benefiċjarji potenzjali, tad-disponibbiltà tal-Programm InvestEU għall-SMEs.

(31)

Azzjonijiet taħt il-Programm jenħtieġ li jfittxu li jiksbu l-għanijiet ta’ politika tiegħu mhux biss permezz ta’ għotjiet, iżda wkoll permezz tal-faċilitazzjoni tal-aċċess għal strumenti finanzjarji u garanziji baġitarji stabbiliti bħala parti mit-tieqa tal-politika għall-SMEs tal-Fond InvestEU u tat-titjib fis-sinerġiji ma’ programmi tal-Unjoni oħra. L-azzjonijiet kollha jenħtieġ li jkollhom valur miżjud tal-Unjoni ċar.

(32)

Il-Programm jenħtieġ li jipprovdi appoġġ effettiv għall-SMEs tul iċ-ċiklu tal-ħajja tagħhom, billi jipprovdi assistenza li tvarja minn għajnuna lill-SMEs biex isibu sħab għal proġetti konġunti għall-kummerċjalizzazzjoni u aċċess għas-suq, it-tisħiħ tal-kapaċitajiet u t-tħeġġiġ ta’ kooperazzjoni fost ir-raggruppamenti u l-organizzazzjonijiet tan-networks tan-negozju. Jenħtieġ li jappoġġa wkoll it-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali tal-SMEs u jibni fuq l-għarfien u l-kompetenza esperta uniċi żviluppati fir-rigward tal-SMEs kif ukoll fuq esperjenza twila ta’ ħidma ma’ partijiet ikkonċernati tal-Unjoni, nazzjonali u reġjonali. Dak l-appoġġ jenħtieġ li jibni fuq l-esperjenza tan-Network Enterprise Europe (EEN) bħala punt uniku ta’ servizz biex tittejjeb il-kompetittività tal-SMEs u biex jiġi żviluppat in-negozju tagħhom fis-suq intern u lil hinn minnu. L-EEN ikompli jagħti servizzi f’isem programmi oħra tal-Unjoni, notevolment l-Orizzont Ewropa stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/695 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (16), permezz tar-riżorsi finanzjarji ta’ dawk il-programmi. Jenħtieġ li l-EEN jiffaċilita wkoll parteċipazzjoni msaħħa tal-SMEs fl-iżvilupp tal-inizjattivi ta’ politika tas-suq intern, bħall-akkwist pubbliku u l-proċessi ta’ standardizzazzjoni. L-EEN jenħtieġ li jtejjeb il-kooperazzjoni ma’ Hubs ta’ Innovazzjoni Diġitali Ewropej skont il-Programm Ewropa Diġitali stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/694 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (17) u l-Hub ta’ konsulenza InvestEU. Barra minn hekk, l-iskema ta’ mentoraġġ ta’ suċċess - Erasmus għall-Intraprendituri Żgħażagħ - jenħtieġ li tibqa’ l-għodda li tgħin lill-intraprendituri ġodda jew aspiranti jiksbu esperjenza ta’ negozju u maniġerjali billi tlaqqagħhom ma’ intraprenditur tal-esperjenza minn pajjiż ieħor mingħand min jistgħu jitgħallmu, biex b’hekk isaħħu t-talenti intraprenditorjali tagħhom. Il-Programm jenħtieġ li jestendi l-kopertura ġeografika tiegħu u joffri firxa usa’ ta’ possibilitajiet ta’ tlaqqigħ lill-intraprendituri f’komplementarjetà ma’ inizjattivi oħra tal-Unjoni fejn rilevanti.

(33)

Jenħtieġ li jsiru aktar sforzi biex jitnaqqas il-piż amministrattiv u biex l-inizjattivi tal-Programm isiru aktar aċċessibbli billi jitnaqqsu l-ispejjeż li jiffaċċjaw l-SMEs minħabba proċessi ta’ applikazzjoni kkumplikati u r-rekwiżiti ta’ parteċipazzjoni. F’dak il-kuntest, jenħtieġ li l-EENikun il-punt ewlieni ta’ informazzjoni għall-SMEs interessati li jaċċedu għall-fondi tal-Unjoni, filwaqt li jiffunzjona bħala punt uniku ta’ servizz u jipprovdilhom gwida mfassla apposta għalihom. Huwa importanti li nibnu fuq l-esperjenzi tal-miżuri eżistenti li jappoġġaw l-SMEs, filwaqt li nkunu miftuħa biex nadattawhom fid-dawl tal-kondizzjonijiet li qed jinbidlu għall-SMEs fis-suq intern, speċjalment dawk marbuta mad-diġitalizzazzjoni u l-piż regolatorju.

(34)

Billi r-raggruppamenti joffru ambjenti tan-negozju favorevoli u reżiljenti, huma għodda strateġika għall-appoġġ tal-kompetittività u l-espansjoni tal-SMEs. Dawn jistgħu jiffaċilitaw it-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali tal-industrija, inkluż is-servizzi, u jsaħħu l-iżvilupp ekonomiku tar-reġjuni permezz tal-ħolqien tat-tkabbir u l-impjiegi. Huwa importanti li l-Inizjattivi ta’ Raggruppamenti Konġunti jiksbu massa kritika billi dan iħaffef it-tkabbir tal-SMEs. Permezz tal-konnessjoni ta’ ekosistemi industrijali speċjalizzati, ir-raggruppamenti joħolqu opportunitajiet tan-negozju ġodda għall-SMEs u jintegrawhom aħjar fil-ktajjen ta’ valur strateġiċi tal-Unjoni u dawk globali. Jenħtieġ li jiġi pprovdut appoġġ għall-iżvilupp ta’ strateġiji ta’ sħubija tranżnazzjonali u interreġjonali u għall-implimentazzjoni ta’ attivitajiet konġunti, appoġġati mill-Pjattaforma Ewropea għall-Kollaborazzjoni bejn ir-Raggruppamenti u ċ-Ċentru Ewropew tal-Għarfien dwar l-Effiċjenza fir-Riżorsi tagħha. L-appoġġ jenħtieġ li jinkludi wkoll għajnuna lill-SMEs biex jingħaqdu wkoll ma’ SMEs minn pajjiżi terzi. Is-sħubija sostenibbli jenħtieġ li titħeġġeġ billi jkun ipprovdut finanzjament kontinwu jekk jintlaħqu l-miri ta’ prestazzjoni u parteċipazzjoni. Appoġġ dirett lill-SMEs jenħtieġ li jgħaddi mill-organizzazzjonijiet tar-raggruppamenti għal dawn li ġejjin: il-promozzjoni tal-adozzjoni ta’ teknoloġiji avvanzati, mudelli ta’ negozju ġodda, soluzzjonijiet b’użu baxx ta’ karbonju u użu effiċjenti tar-riżorsi, il-kreattività u t-tfassil, l-aġġornament tal-ħiliet, l-attrazzjoni tat-talent, l-aċċellerazzjoni tal-intraprenditorija u l-internazzjonalizzazzjoni. Atturi ta’ appoġġ għall-SMEs speċjalizzati oħra jenħtieġ li jiġu assoċjati ma’ dak l-appoġġ dirett lill-SMEs sabiex tiġi ffaċilitata t-trasformazzjoni industrijali u l-implimentazzjoni ta’ strateġiji ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti. Għalhekk, il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi għal, u jibni rabtiet, mal-hubs ta’ innovazzjoni tal-Unjoni, b’mod partikolari il-hubs ta’ innovazzjoni diġitali tagħha, u mal-investimenti taħt il-Politika ta’ Koeżjoni u Orizzont Ewropa. Jistgħu wkoll jiġu esplorati s-sinerġiji mal-programm Erasmus+ stabbilit bir-Regolament (UE) XXXX/XXX tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (18).

(35)

Il-Programm jenħtieġ li jgħin biex isaħħaħ ir-relazzjoni bejn in-negozji, speċjalment l-SMEs, u l-universitajiet, iċ-ċentri ta’ riċerka u istituzzjonijiet oħra relatati mal-ħolqien u t-tixrid tal-għarfien. Din il-konnessjoni tista’ tgħin biex ittejjeb l-abbiltà tan-negozji li jindirizzaw l-isfidi strateġiċi li joħloq l-ambjent internazzjonali l-ġdid.

(36)

L-SMEs, minħabba d-daqs iżgħar tagħhom, jiffaċċjaw ostakli speċifiċi għat-tkabbir. Huwa partikolarment diffiċli għalihom li jikbru u jespandu xi wħud mill-attivitajiet tan-negozju tagħhom. Abbażi tas-suċċess ta’, it-tagħlimiet meħuda minn, u l-esperjenzi mill-Istrument għall-SMEs u l-proġetti tar-raggruppamenti tal-Unjoni għal ktajjen tal-valur industrijali ġodda taħt Orizzont 2020, stabbilit bir-Regolament (UE) Nru 1291/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (19) il-Programm jenħtieġ li jipprovdi appoġġ għal attivitajiet ta’ espansjoni mill-SMEs fl-istadji kruċjali kollha tal-iżvilupp tagħhom, inkluż appoġġ għall-internazzjonalizzazzjoni, l-adozzjoni tal-innovazzjoni u attivitajiet ta’ kummerċjalizzazzjoni. Dak l-appoġġ jikkomplementa l-appoġġ mill-Kunsill Ewropew tal-Innovazzjoni taħt Orizzont Ewropa, li ser jiffoka prinċipalment fuq l-innovazzjoni rivoluzzjonarja u fixkiela, u b’hekk fuq SMEs innovattivi, li jimmira b’mod speċjali lejn l-innovazzjoni li toħloq is-swieq, kif ukoll jappoġġa t-tipi kollha ta’ innovazzjoni, inkluż dawk inkrementali.

(37)

Il-kreattività u l-forom kollha ta’ innovazzjoni, inkluż innovazzjoni biex tinkiseb effiċjenza mtejba fir-riżorsi u fl-enerġija, huma kruċjali għall-kompetittività tal-ktajjen tal-valur industrijali tal-Unjoni. Dawn jirrappreżentaw katalizzaturi għall-modernizzazzjoni tas-setturi tan-negozji u tal-industrija u jikkontribwixxu għat-tkabbir intelliġenti, inklużiv u sostenibbli. Madankollu, l-adozzjoni mill-SMEs għadha lura. Għalhekk il-Programm jenħtieġ li jappoġġa l-azzjonijiet immirati, in-networks u s-sħubiji għall-innovazzjoni mmexxija mill-kreattività biex l-SMEs ikunu jistgħu jmexxu t-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali tul il-katini tal-valur industrijali u l-ekosistemi.

(38)

L-istandards Ewropej jaqdu rwol importanti fis-suq intern. Huma ta’ interess vitali għall-kompetittività tal-intrapriżi, u speċjalment tal-SMEs. L-istandards Ewropej huma wkoll għodda kruċjali biex jappoġġaw il-leġiżlazzjoni u l-politiki tal-Unjoni f’għadd ta’ oqsma ewlenin li jimmiraw li titrawwem it-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali, bħall-enerġija, it-tibdil fil-klima u l-protezzjoni ambjentali, it-teknoloġija tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni, l-użu u r-riċiklaġġ sostenibbli tar-riżorsi, l-innovazzjoni, is-sikurezza tal-prodotti, il-protezzjoni tal-konsumatur, is-sikurezza u l-kundizzjonijiet tax-xogħol tal-ħaddiema u l-popolazzjoni li qed tixjiħ, biex b’hekk jikkontribwixxu għas-soċjetà kollha. Sabiex jittieħed dak kollu possibbli mill-kontribut tagħhom, l-esperjenza wriet li l-ħeffa u l-puntwalità tal-elaborazzjoni tal-istandards jeħtieġ li jittejbu u jeħtieġ li jsir aktar sforz biex jiġu involuti aħjar il-partijiet ikkonċernati rilevanti kollha, inklużi dawk li jirrappreżentaw lill-konsumaturi.

(39)

L-attivitajiet Ewropej ta’ standardizzazzjoni huma regolati mir-Regolament (UE) Nru 1025/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (20) u implimentati permezz ta’ sħubija-pubblika-privata fit-tul li hija fundamentali biex jinkisbu l-għanijiet stabbiliti f’dak ir-Regolament, kif ukoll dawk li jinsabu fil-politiki tal-Unjoni ta’ standardizzazzjoni ġenerali u settorjali.

(40)

Qafas ta’ rappurtar finanzjarju u mhux finanzjarju komuni li jaħdem sew huwa essenzjali għas-suq intern, għall-funzjonament effikaċi tas-swieq finanzjarji u għall-ħolqien ta’ suq integrat għas-servizzi finanzjarji fil-kuntest tal-Unjoni Bankarja u l-Unjoni tas-Swieq Kapitali.

(41)

F’konformità mar-Regolament (KE) Nru 1606/2002 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (21), l-Istandards Internazzjonali ta’ Rappurtar Finanzjarju (IFRS) adottati mill-Bord dwar l-Istandards Internazzjonali tal-Kontabbiltà u l-interpretazzjonijiet relatati mill-Kumitat tal-Interpretazzjonijiet tal-IFRS iridu jiġu inkorporati fil-liġi tal-Unjoni sabiex jiġu applikati mill-kumpanniji b’titoli elenkati f’suq regolat fl-Unjoni biss jekk l-IFRS jissodisfaw ir-rekwiżiti stabbiliti f’dak ir-Regolament, inkluż ir-rekwiżit li l-kontijiet jagħtu “stampa vera u ġusta” kif previst fid-Direttiva 2013/34/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (22) u li jwasslu għall-ġid pubbliku Ewropew. Tali standards internazzjonali tal-kontabbiltà jridu jiġu żviluppati b’mod trasparenti u demokratikament responsabbli. L-IFRS, għalhekk, jaqdu rwol ewlieni fil-funzjonament tas-suq intern u l-Unjoni għaldaqstant għandha interess dirett li tiżgura li l-proċess li permezz tiegħu l-IFRS jiġu żviluppati u approvati jirriżulta fi standards li jkunu konsistenti mar-rekwiżiti tal-qafas ġuridiku tas-suq intern. Għalhekk huwa importanti li fil-Programm jiġu stabbiliti arranġamenti ta’ finanzjament xierqa għall-Fondazzjoni tal-IFRS.

(42)

B’kont meħud tar-rwol tal-Grupp Konsultattiv Ewropew għar-Rappurtar Finanzjarju (EFRAG) li jivvaluta jekk l-IFRS jikkonformawx mar-rekwiżit tal-liġi u l-politika tal-Unjoni dwar il-kumpanniji, kif stabbilit fir-Regolament (KE) Nru 1606/2002, huwa meħtieġ ukoll li l-Unjoni tiżgura li l-finanzjament tal-EFRAG ikun stabbli u għalhekk tikkontribwixxi għal dak il-finanzjament permezz tal-Programm. Ix-xogħol tekniku tal-EFRAG jenħtieġ li jiffoka fuq l-għoti ta’ pariri tekniċi lill-Kummissjoni dwar l-approvazzjoni tal-IFRS kif ukoll dwar il-parteċipazzjoni mill-Unjoni fil-livell xieraq fil-proċess ta’ żvilupp ta’ dawk l-IFRS, u jenħtieġ li jiżgura li l-interessi tal-Unjoni jitqiesu b’mod adegwat fil-proċess tal-iffissar ta’ standards internazzjonali. Dawk l-interessi jenħtieġ li jinkludu l-kunċett ta’ “prudenza”, iż-żamma tar-rekwiżit ta’ “stampa vera u ġusta”, kif stabbilit fid-Direttiva 2013/34/UE, u tal-ġid pubbliku Ewropew, kif stabbilit fir-Regolament (KE) Nru 1606/2002, filwaqt li jitqies l-impatt tal-IFRS fuq l-istabbiltà finanzjarja u l-ekonomija. Ġie stabbilit il-Laboratorju ta’ Rappurtar Korporattiv Ewropew bħala parti mill-EFRAG, biex jippromwovi l-innovazzjoni u l-iżvilupp tal-aħjar prattiki fir-rappurtar korporattiv. Dan jipprovdi forum li fih il-kumpanniji u l-investituri jistgħu jikkondividu l-aħjar prattiki b’mod partikolari fil-qasam tar-rappurtar mhux finanzjarju u dwar is-sostenibbiltà. Filwaqt li jibni fuq din il-ħidma, l-EFRAG jenħtieġ li jikkontribwixxi wkoll għall-iżvilupp ta’ standards ta’ rappurtar mhux finanzjarju.

(43)

Fil-qasam tal-awditjar statutorju, il-Bord tas-Sorveljanza tal-Interess Pubbliku (PIOB) inħoloq fl-2005 mill-Grupp ta’ Monitoraġġ, organizzazzjoni internazzjonali responsabbli mill-monitoraġġ tar-riforma tal-governanza tal-Federazzjoni Internazzjonali tal-Kontabilisti (IFAC). L-irwol tal-PIOB huwa li jissorvelja l-proċess li jwassal għall-adozzjoni tal-Istandards Internazzjonali tal-Awditjar (ISAs) u attivitajiet oħra ta’ interess pubbliku tal-IFAC. Huwa possibbli li l-ISAs jiġu adottati għall-applikazzjoni fl-Unjoni dment li, b’mod partikolari, ikunu ġew żviluppati skont proċess ġust, sorveljanza pubblika u trasparenza, kif meħtieġ mill-Artikolu 26 tad-Direttiva 2006/43/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (23). Fid-dawl tal-introduzzjoni tal-ISAs fl-Unjoni u r-rwol ewlieni tal-PIOB biex jiġi żgurat li jissodisfaw ir-rekwiżiti stabbiliti fid-Direttiva 2006/43/KE, huwa importanti li fil-Programm jiġu stabbiliti arranġamenti xierqa ta’ finanzjament għall-PIOB.

(44)

L-Unjoni tikkontribwixxi biex jiġi żgurat livell għoli ta’ protezzjoni tal-konsumatur, tagħti s-setgħa lill-konsumaturi u tqegħedhom fil-qalba tas-suq intern billi tappoġġa u tikkumplimenta l-politiki tal-Istati Membri b’mod li tiżgura li meta jaġixxu bħala konsumaturi ċ-ċittadini jkunu jistgħu jgawdu mill-benefiċċji tas-suq intern u li, b’hekk, is-sikurezza u l-interessi legali u ekonomiċi tagħhom jiġu protetti sew permezz ta’ azzjonijiet konkreti. Huwa meħtieġ ukoll li l-Unjoni tiżgura li l-liġijiet dwar il-konsumatur u s-sikurezza tal-prodotti jkunu infurzati kif xieraq u b’mod ugwali fil-prattika u li n-negozji jgawdu kundizzjonijiet ekwivalenti u għalhekk li l-kompetizzjoni fis-suq intern tkun ġusta. Barra minn hekk, huwa meħtieġ li l-konsumaturi jingħataw is-setgħa, jiġu mħeġġa u assistiti biex jagħmlu għażliet sostenibbli u infurmati, biex b’hekk ikunu qed jikkontribwixxu għal ekonomija ċirkolari, sostenibbli u effiċjenti fl-użu tal-enerġija u tar-riżorsi.

(45)

Il-Programm jenħtieġ li jkollu l-għan li jissensibilizza, min-naħa tal-konsumaturi, tan-negozji, tar-rappreżentanti tas-soċjetà ċivili u tal-awtoritajiet, dwar il-liġijiet tal-Unjoni dwar il-konsumatur u s-sikurezza. Jenħtieġ ukoll li jagħti s-setgħa lill-konsumaturi u lill-organizzazzjonijiet rappreżentattivi tagħhom fil-livell nazzjonali u fil-livell tal-Unjoni. Jenħtieġ jagħmel dan b’mod partikolari billi jappoġġa l-uffiċċju Ewropew tal-għaqdiet tal-konsumaturi BEUC (Bureau Européen des Unions de Consommateurs), li hija organizzazzjoni mhux governattiva li ilha stabbilita u rikonoxxuta sew li tirrappreżenta l-interessi tal-konsumaturi fir-rigward tal-politiki rilevanti kollha tal-Unjoni, li ppermetta lil dik l-organizzazzjoni tibni sinerġiji msaħħa biex issaħħaħ l-appoġġ għad-dritijiet tal-konsumatur. Għandu jagħmel dan ukoll b’mod partikolari billi jappoġġa l-Assoċjazzjoni Ewropea għall-Koordinazzjoni tar-Rappreżentanza tal-Konsumaturi fl-Istandardizzazzjoni (ANEC), li tirrappreżenta l-interess tal-konsumaturi fir-rigward tal-kwistjonijiet ta’ standardizzazzjoni. B’hekk, jenħtieġ li tingħata attenzjoni partikolari lil ħtiġijiet ġodda tas-suq fir-rigward tal-promozzjoni tal-konsum sostenibbli billi b’mod partikolari jkunu fil-mira azzjonijiet li jiġġieldu kontra dawk il-prattiki ta’ obsolexxenza ppjanati li huma qarrieqa u prattiki qarrieqa oħra bħal dikjarazzjonijiet ambjentali foloz, billi l-konsumaturi jiġu infurmati aħjar dwar id-durabbiltà u r-riparabbiltà tal-prodotti. Għandha tingħata attenzjoni partikolari wkoll biex jiġu evitati l-vulnerabbiltajiet u biex jintlaħqu l-isfidi maħluqa mid-diġitalizzazzjoni tal-ekonomija, fir-rigward ta’, pereżempju, prodotti konnessi, l-Internet tal-oġġetti, l-intelliġenza artifiċjali u l-użu ta’ algoritmi, u l-iżvilupp ta’ mudelli ġodda ta’ konsum u mudelli ta’ negozju. Il-Programm jenħtieġ li jappoġġa azzjonijiet għall-iżvilupp ta’ informazzjoni rilevanti dwar is-swieq, inkluż il-pubblikazzjoni tat-tabelli ta’ valutazzjoni tal-konsumatur tal-Unjoni.

(46)

Il-Programm jenħtieġ li jappoġġa lill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti, inkluż dawk responsabbli għall-monitoraġġ tas-sikurezza tal-prodotti, li jikkooperaw b’mod partikolari permezz tas-sistema ta’ twissija rapida tal-Unjoni għall-prodotti perikolużi. Jenħtieġ li jappoġġa wkoll l-infurzar tad-Direttiva 2001/95/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (24) u r-Regolament (KE) Nru 765/2008 rigward il-protezzjoni tal-konsumatur u s-sikurezza tal-prodotti, u n-Network ta’ Kooperazzjoni għall-Protezzjoni tal-Konsumatur u l-kooperazzjoni internazzjonali bejn l-awtoritajiet rilevanti fil-pajjiż terzi u fl-Unjoni. Il-Programm jenħtieġ ukoll li jkollu l-għan li jiżgura aċċess għall-konsumaturi u n-negozjanti kollha għal soluzzjoni alternattiva għat-tilwim, għal soluzzjoni online għat-tilwim ta’ kwalità u għal informazzjoni dwar il-proċess għall-parteċipazzjoni f’azzjonijiet li jfittxu rimedju.

(47)

Il-Programm jenħtieġ li jappoġġa wkoll in-Network taċ-Ċentri Ewropej tal-Konsumaturi, li jgħin lill-konsumaturi jiksbu l-benefiċċju tad-drittijiet tal-konsumaturi tal-Unjoni meta jixtru oġġetti u servizzi bejn il-fruntieri fis-suq intern u fiż-Żona Ekonomika Ewropea, kemm online kif ukoll meta jkunu qed jivvjaġġaw. In-network, li huwa b’saħħtu sew billi huwa magħmul minn 29 ċentru u li ilu ffinanzjat b’mod konġunt mill-programmi tal-Unjoni għall-konsumaturi għal aktar minn 15-il sena, wera l-valur miżjud tiegħu fir-rigward tat-tisaħiħ tal-fiduċja tal-konsumaturi u tan-negozjanti fis-suq intern. Huwa jindirizza t-talbiet ta’ aktar minn 120 000 konsumatur fis-sena u jilħaq miljuni ta’ ċittadini permezz tal-attivitajiet ta’ informazzjoni tiegħu fuq il-ġurnali u online. Huwa wieħed mill-aktar networks ta’ assistenza liċ-ċittadini apprezzati fl-Unjoni u ħafna miċ-ċentri tiegħu jospitaw punti ta’ kuntatt li joffru pariri dwar aspetti tal-liġi dwar is-suq intern, bħad-Direttiva 2006/123/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (25). L-evalwazzjonijiet enfasizzaw l-importanza li ċ-ċentri jkomplu l-operat tagħhom. In-Network taċ-Ċentri Ewropej tal-Konsumaturi jista’ jkun ukoll sors importanti ta’ informazzjoni dwar l-isfidi u l-problemi li l-konsumaturi jiffaċċjaw fil-livell lokali, li huma rilevanti għat-tfassil tal-politika tal-Unjoni u għall-protezzjoni tal-interessi tal-konsumaturi. Hemm ukoll pjanijiet biex in-network jiżviluppa arranġamenti ta’ reċiproċità ma’ korpi simili f’pajjiżi terzi.

(48)

Id-Direttivi 98/6/KE (26), 2005/29/KE (27), 2011/83/UE (28), (UE) 2019/2161 (29) u (UE) 2020/1828 (30) tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill ġew adottati biex jiżguraw, fost l-oħrajn, it-trattament ugwali tal-konsumaturi fis-suq intern kollu fir-rigward ta’ kwistjonijiet transkonfinali, bħall-bejgħ ta’ prodotti mhux konformi fis-settur tal-vetturi bil-mutur, standards ta’ kwalità doppja għall-prodotti, jew il-problemi esperjenzati mill-passiġġieri fil-każ ta’ kanċellazzjonijiet ta’ titjiriet jew dewmien twil ta’ titjiriet. Huma għandhom ukoll l-għan li jsaħħu l-kapaċitajiet ta’ infurzar tal-Istati Membri, itejbu s-sikurezza tal-prodotti u jżidu l-kooperazzjoni internazzjonali u possibbiltajiet ġodda għal rimedju b’mod partikolari permezz ta’ azzjonijiet rappreżentattivi minn entitajiet kwalifikati. F’Mejju 2017, il-Kummissjoni wettqet kontroll tal-idoneità tal-liġi tal-Unjoni dwar il-konsumatur u l-kmmerċjalizazzjoni, li espona l-ħtieġa li r-regoli jiġu infurzati u li jiġi ffaċilitat ir-rimedju meta l-konsumaturi jġarrbu ħsara minħabba ksur tal-liġijiet tal-konsumatur. Fid-dawl ta’ dak il-kontroll tal-idoneità, l-appoġġ għall-implimentazzjoni sħiħa ta’ dawk id-Direttivi u l-azzjonijiet u l-promozzjoni tal-infurzar transkonfinali tagħhom jenħtieġ għalhekk ikunu prijorità.

(49)

Iċ-ċittadini huma partikolarment affettwati mill-funzjonament tas-swieq finanzjarji u, għalhekk, jenħtieġ li jiġu infurmati aktar dwar id-drittijiet, ir-riskji u l-benefiċċji rilevanti. Is-swieq finanzjarji huma komponent ewlieni tas-suq intern u jirrikjedu qafas solidu għar-regolamentazzjoni u s-superviżjoni li jiżgura mhux biss stabbiltà finanzjarja u ekonomija sostenibbli, iżda jipprovdi wkoll livell għoli ta’ ħarsien lill-konsumaturi u lil utenti aħħarin oħrajn tas-servizzi finanzjarji, inklużi l-investituri individwali, dawk li jfaddlu, id-detenturi tal-poloz ta’ assigurazzjoni, il-membri u l-benefiċjarji ta’ fondi ta’ pensjoni, l-azzjonisti individwali, il-mutwatarji u l-SMEs. Il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi biex titjieb il-kapaċità tal-konsumaturi u utenti aħħarin oħra tas-servizzi finanzjarji li jipparteċipaw fit-tfassil ta’ politiki, inkluż permezz tal-produzzjoni u d-disseminazzjoni ta’ informazzjoni ċara, kompluta u faċli għall-utent dwar prodotti pprovduti fis-swieq finanzjarji.

(50)

Għaldaqstant il-Programm jenħtieġ li jkompli jappoġġa l-attivitajiet speċifiċi koperti mill-Programm tal-Bini tal-Kapaċità 2017-2020 filwaqt li jsaħħaħ l-involviment tal-konsumaturi u utenti aħħarin oħrajn tas-servizzi finanzjarji fit-tfassil tal-politika tal-Unjoni, kif stabbilit fir-Regolament (UE) 2017/826 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (31), li kompla l-proġett pilota u l-azzjoni preparatorja tas-snin 2012-2017. Dan huwa meħtieġ biex ikun żgurat li dawk li jfasslu l-politika huma konxji tal-fehmiet tal-partijiet ikkonċernati apparti professjonisti tas-settur finanzjarju biex tkun żgurata rappreżentanza aħjar tal-interessi tal-konsumaturi u ta’ utenti aħħarin oħra tas-servizzi finanzjarji. Il-Programm jenħtieġ jiżviluppa b’mod kontinwu l-metodoloġija tiegħu u l-aħjar prattiki dwar kif iżid il-parteċipazzjoni tal-konsumaturi u l-utenti aħħarin tas-servizzi finanzjarji sabiex jidentifika kwistjonijiet rilevanti għat-tfassil tal-politika tal-Unjoni u sabiex jiżgura li l-interessi tal-konsumaturi fil-qasam tas-servizzi finanzjarji jkunu protetti. Jenħtieġ li dan itejjeb il-politiki dwar is-servizzi finanzjarji, speċjalment dawk li jkollhom l-għan li jrawwmu fehim aqwa mill-pubbliku tal-kwistjonijiet involuti fir-regolamentazzjoni finanzjarja u ta’ litteriżmu finanzjarju msaħħaħ.

(51)

Fil-kuntest tal-proġett pilota u l-azzjoni preparatorja tas-snin 2012-2017, il-Kummissjoni tat għotjiet lil żewġ organizzazzjonijiet wara sejħa annwali miftuħa għal proposti. Iż-żewġ organizzazzjonijiet huma Finance Watch, stabbilita b’għotjiet tal-Unjoni fl-2011 bħala assoċjazzjoni internazzjonali mingħajr skop ta’ qligħ skont il-liġi Belġjana, u Better Finance, li hija l-prodott ta’ riorganizzazzjonijiet u rebrandings suċċessivi ta’ federazzjonijiet ta’ investituri u azzjonisti Ewropej preeżistenti sa mill-2009. Il-Programm tal-Bini tal-Kapaċità stabbilit taħt ir-Regolament (UE) 2017/826, jidentifika dawk l-istess żewġ organizzazzjonijiet bħala l-uniċi benefiċjarji. Għalhekk huwa meħtieġ li jitkompla l-kofinanzjament ta’ dawk l-organizzazzjonijiet fil-kuntest tal-Programm. Madankollu, dan il-finanzjament jenħtieġ ikun soġġett għal evalwazzjoni bir-reqqa tal-effettività u l-impatt miksub lejn l-ilħuq tal-għanijiet segwiti. F’dan ir-rigward, jekk jitfaċċaw benefiċjarji potenzjali oħra li jkollhom fost l-għanijiet u l-attivitajiet primarji tagħhom li jirrappreżentaw l-interessi tal-konsumaturi u tal-utenti aħħarin fil-livell tal-Unjoni u lijkollhom, permezz tas-sħubija tagħhom kopertura ġeografika wiesgħa u firxa ta’ interessi, jenħtieġ li tkun miftuħa għalihom sejħa għall-proposti tal-applikanti.

(52)

Huwa meħtieġ livell għoli ta’ protezzjoni tas-saħħa fil-qasam tal-pjanti, l-annimali, l-ikel u l-għalf biex jiġu protetti l-konsumaturi kif ukoll sabiex is-suq intern ikun jista’ jopera b’mod effiċjenti. Katina tal-provvista tal-ikel sikura u sostenibbli hija biex is-soċjetà u s-suq intern jiffunzjonaw. Il-prevenzjoni tal-kriżijiet tas-saħħa transfruntiera u tal-iskandli tal-ikel hija ta’ importanza kbira, billi dawn ifixklu l-funzjonament tas-suq intern billi jillimitaw il-moviment tal-persuni u tal-merkanzija u jfixklu l-produzzjoni u l-konsum. Għalhekk, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa azzjonijiet konkreti, bħall-istabbiliment ta’ miżuri ta’ emerġenza f’każ ta’ sitwazzjonijiet ta’ kriżi li jaffettwaw is-saħħa tal-annimali u tal-pjanti.

(53)

L-għan ġenerali tal-liġi tal-Unjoni fil-qasam tal-pjanti, l-annimali, l-ikel u l-għalf huwa li jiġi ssalvagwardat livell għoli ta’ saħħa għall-bnedmin, l-annimali u l-pjanti tul il-katina alimentari, li jiġi appoġġat it-titjib tat-trattament xieraq tal-annimali, li jingħata kontribut għal livell għoli ta’ protezzjoni u informazzjoni għall-konsumaturi u livell għoli ta’ protezzjoni tal-ambjent, inkluż għall-preservazzjoni tal-bijodiversità u b’kont meħud tas-sitwazzjonijiet ikkawżati mill-impatti potenzjali tat-tibdil fil-klima fl-Istati Membri, filwaqt li jtejjeb is-sostenibbiltà tal-produzzjoni tal-ikel u l-għalf u jikkontribwixxi għas-sikurezza tal-ikel u prezzijiet affordabbli, jaqtal-ħela tal-ikel, iżid l-istandards tal-kwalità tal-prodotti fl-Unjoni kollha, u jtejjeb il-kompetittività tal-industrija tal-ikel u tal-għalf u l-ħolqien tal-impjiegi, inkluż billi jiġu stimulati r-riċerka u l-innovazzjoni.

(54)

Fid-dawl tan-natura speċifika tal-azzjonijiet li jirrigwardaw livell għoli ta’ saħħa għall-bniedem, għall-annimali u għall-pjanti, kriterji ta’ eliġibbiltà speċjali rigward il-provvista ta’ għotjiet u l-użu tal-akkwist pubbliku jeħtieġ li jiġu stabbiliti f’dan ir-Regolament. B’mod partikolari, bħala eċċezzjoni għall-prinċipju ta’ nonretroattività fir-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (32) (ir-“Regolament Finanzjarju”), l-ispejjeż għall-miżuri ta’ emerġenza, minħabba n-natura urġenti u mhux prevedibbli tagħhom, jenħtieġ li jkunu eliġibbli, inkluż l-ispejjeż imġarrba bħala riżultat ta’ okkorrenza suspettata ta’ marda jew pest, bil-kundizzjoni li sussegwentement din l-okkorrenza tiġi kkonfermata u nnotifikata lill-Kummissjoni. L-impenji baġitarji korrispondenti u l-pagament tan-nefqa eliġibbli jenħtieġ li jsiru mill-Kummissjoni, wara l-firma tal-impenji legali u wara l-valutazzjoni tat-talbiet għall-ħlas ppreżentati mill-Istati Membri. L-ispejjeż jenħtieġ li jkunu eliġibbli wkoll għall-miżuri ta’ sorveljanza, prevenzjoni u protezzjoni meħuda fil-każ ta’ theddida diretta għal status tas-saħħa tal-Unjoni b’riżultat tal-okkorrenza jew l-iżvilupp, fit-territorju ta’ pajjiż terz, Stat Membru jew pajjiżi u territorji extra-Ewropej tiegħu, ta’ ċertu mard tal-annimali u ċerti żoonożi kif ukoll għall-miżuri ta’ protezzjoni meħuda jew attivitajiet rilevanti oħra li twettqu b’appoġġ għall-istatus tas-saħħa tal-pjanti fl-Unjoni.

(55)

Fid-dawl tal-globalizzazzjoni dejjem akbar tal-qasam tal-pjanti, l-annimali, l-ikel u l-għalf, il-kontrolli uffiċjali li jsiru mill-Istati Membri huma għodda essenzjali biex jiġi vverifikat u ssorveljat li r-rekwiżiti rilevanti tal-Unjoni qed jiġu implimentati, imħarsa u infurzati, inkluż fir-rigward tal-importazzjonijiet. L-effettività u l-effiċjenza tas-sistemi ta’ kontroll uffiċjali huma vitali sabiex jinżamm livell għoli ta’ sikurezza tul il-katina alimentari, kif ukoll il-fiduċja tal-konsumaturi, filwaqt li jiġi żgurat livell għoli ta’ protezzjoni tal-ambjent u tat-trattament xieraq tal-annimali. Jenħtieġ li jkun disponibbli appoġġ finanzjarju tal-Unjoni għal tali miżuri ta’ kontroll. B’mod partikolari, jenħtieġ li tkun disponibbli kontribuzzjoni finanzjarja għal-laboratorji ta’ referenza tal-Unjoni Ewropea sabiex tgħinhom iġorru l-ispejjeż li jirriżultaw mill-implimentazzjoni tal-programmi ta’ ħidma approvati mill-Kummissjoni, u tista’ tkun disponibbli għal-laboratorji ta’ referenza nazzjonali tas-saħħa tal-pjanti u tal-annimali, li skont ir-Regolament (UE) 2017/625 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (33) jibbenefikaw minn riżorsi finanzjarji adegwati pprovduti mill-Istati Membri, bil-kondizzjoni li jkun jista’ jintwera b’mod ċar li l-azzjonijiet imwettqa jirrappreżentaw valur miżjud tal-Unjoni u li jkun disponibbli biżżejjed finanzjament taħt il-Programm biex jappoġġa dawk l-azzjonijiet. Barra minn hekk, billi l-effikaċja tal-kontrolli uffiċjali tiddependi wkoll mid-disponibbiltà għall-awtoritajiet ta’ kontroll ta’ persunal imħarreġ tajjeb li jkollu konoxxenza adegwata tal-liġi tal-Unjoni, l-Unjoni jenħtieġ li tkun kapaċi tikkontribwixxi għat-taħriġ tagħhom kif ukoll għall-programmi ta’ skambju rilevanti organizzati mill-awtoritajiet kompetenti.

(56)

Ir-reżistenza antimikrobika hija problema tas-saħħa li qed tikber fl-Unjoni u madwar id-dinja kollha. Għalhekk, jenħtieġ li jkun possibbli li miżuri ta’ appoġġ għall-ġlieda kontra r-reżistenza antimikrobika jiġu kofinanzjati taħt il-Programm.

(57)

Statistika Ewropea ta’ kwalità għolja żviluppata, prodotta u disseminata taħt il-Programm skont ir-Regolament (KE) Nru 223/2009 hija essenzjali għat-teħid ta’ deċiżjonijiet ibbażati fuq l-evidenza. L-istatistika Ewropea jenħtieġ li tkun disponibbli fil-ħin u jenħtieġ li tikkontribwixxi għall-implimentazzjoni tal-politiki tal-Unjoni msemmija fit-TFUE, b’mod partikolari governanza ekonomika msaħħa u integrata, il-koeżjoni soċjali, ekonomika u territorjali, l-iżvilupp sostenibbli, il-politika agrikola, id-dimensjoni soċjali tal-Ewropa u l-globalizzazzjoni.

(58)

L-istatistika Ewropea hija indispensabbli għat-teħid ta’ deċiżjonijiet tal-Unjoni u għall-kejl tal-prestazzjoni u tal-impatt tal-inizjattivi tal-Unjoni. Għaldaqstant, huwa importanti li jiġu żgurati l-provvista u l-iżvilupp kontinwi tal-istatistika Ewropea, li jieħdu approċċ mifrux mal-Unjoni kollha u li jmorru lil hinn minn perspettiva tas-suq intern, sabiex ikopru l-attivitajiet u l-oqsma politiċi kollha tal-Unjoni, inkluż l-għoti tas-setgħa lin-negozji u liċ-ċittadini sabiex jieħdu deċiżjonijiet infurmati.

(59)

Minħabba l-karattru orizzontali tiegħu, il-qafas għall-iżvilupp, il-produzzjoni u d-disseminazzjoni tal-istatistika Ewropeaskont it-tifsira tar-Regolament (KE) Nru 223/2009 huwa suġġett għal rekwiżiti speċifiċi u b’mod partikolari dawk stabbiliti f’dak ir-Regolament, fir-rigward tar-rispett għall-prinċipji tal-istatistika, kif ukoll il-funzjonament tas-Sistema Ewropea tal-Istatistika u l-governanza tagħha, inklużi r-rwol u l-kompiti assenjati lill-Kumitat tas-Sistema Ewropea tal-Istatistika u lill-Kummissjoni (Eurostat), l-istabbiliment u l-implimentazzjoni tal-ipprogrammar tal-attivitajiet ta’ statistika.

(60)

Il-parti abbozzata tal-Programm dwar il-qafas għall-iżvilupp, il-produzzjoni u d-disseminazzjoni tal-istatistika Ewropea ġiet ippreżentata għal eżami minn qabel lill-Kumitat tas-Sistema Ewropea tal-Istatistika f’konformità mar-Regolament (KE) Nru 223/2009.

(61)

L-Unjoni u l-Istati Membri huma impenjati li jkunu minn ta’ quddiem fl-implimentazzjoni tal-Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti. Billi jikkontribwixxu biex l-Aġenda 2030 tirnexxi, l-Unjoni u l-Istati Membri ser irawmu Ewropa aktar b’saħħitha, aktar sostenibbli, inklużiva, sikura u prospera. Il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi għall-implimentazzjoni tal-Aġenda 2030, inkluż billi jibbilanċja d-dimensjonijiet ekonomiċi, soċjali u ambjentali tal-iżvilupp sostenibbli, u, għal dak il-għan, jagħti impenn ċar u viżibbli għall-integrazzjoni tal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti.

(62)

Filwaqt li jirrifletti l-importanza tal-indirizzar tat-tibdil fil-klima b’konformità mal-impenji tal-Unjoni li timplimenta l-Ftehim ta’ Pariġi adottat skont il-Konvenzjoni Qafas tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-Tibdil fil-Klima u l-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti, dan il-Programm huwa maħsub li jikkontribwixxi għall-integrazzjoni ta’ azzjonijiet klimatiċi u għall-kisba tal-mira ġenerali ta’ 30 % tan-nefqa tal-baġit tal-Unjoni li tappoġġa l-għanijiet relatati mal-klima. L-azzjonijiet rilevanti ser jiġu identifikati matul it-tħejjija u l-implimentazzjoni tal-Programm, u ser jiġu vvalutati mill-ġdid fil-kuntest tal-evalwazzjonijiet u tal-proċessi ta’ rieżami rilevanti. F’dan il kuntest, il-Programm jenħtieġ li jappoġġa attivitajiet li jirrispettaw l-istandards klimatiċi u ambjentali u l-prijoritajiet tal-Unjoni, u li ma jagħmlu l-ebda ħsara sinifikanti lill-għanijiet ambjentali skont it-tifsira tar-Regolament (UE) 2020/852 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (34).

(63)

Dan ir-Regolament jistabbilixxi pakkett finanzjarju għall-Programm li jrid jikkostitwixxi l-ammont primarju ta’ referenza, fis-sens tal-punt 18 tal-Ftehim Interistituzzjonali tas-16 ta’ Diċembru 2020 bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u l-Kummissjoni Ewropea dwar dixxiplina baġitarja, dwar kooperazzjoni f’materji baġitarji u dwar ġestjoni finanzjarja tajba, kif ukoll dwar riżorsi proprji ġodda, inkluż pjan direzzjonali lejn l-introduzzjoni ta’ riżorsi proprji ġodda (35), għall-Parlament Ewropew u għall-Kunsill matul il-proċedura baġitarja annwali.

(64)

Il-Ftehim dwar iż-Żona Ekonomika Ewropea (36) jipprevedi kooperazzjoni fl-oqsma soġġetti għall-Programm bejn l-Unjoni u l-Istati Membri tagħha, minn naħa waħda, u l-pajjiżi tal-Assoċjazzjoni Ewropea tal-Kummerċ Ħieles li qed jipparteċipaw fiż-Żona Ekonomika Ewropea (ŻEE), min-naħa l-oħra. Jenħtieġ li jkun possibbli wkoll li -l-Programm jinfetaħ għall-parteċipazzjoni minn pajjiżi aderenti, pajjiżi kandidati u kandidati potenzjali, pajjiżi tal-Politika Ewropea tal-Viċinat u pajjiżi terzi oħra. Barra minn hekk fil-qasam tal-istatistika Ewropea, il-Programm jenħtieġ li jkun miftuħ għall-Iżvizzera f’konformità mal-Ftehim bejn il-Komunità Ewropea u l-Konfederazzjoni Żvizzera dwar il-kooperazzjoni fil-qasam tal-istatistika (37).

(65)

Il-pajjiżi terzi li huma membri taż-ŻEE jistgħu jieħdu sehem fil-programmi tal-Unjoni fil-qafas tal-kooperazzjoni stabbilit skont il-Ftehim dwar iż-Żona Ekonomika Ewropea, li jipprevedi l-implimentazzjoni tal-programmi abbażi ta’ deċiżjoni adottata skont dak il-Ftehim. Pajjiżi terzi jistgħu wkoll jieħdu sehem abbażi ta’ strumenti ġuridiċi oħra. F’dan ir-Regolament jenħtieġ li tiġi introdotta dispożizzjoni speċifika li tirrikjedi li pajjiżi terzi jagħtu d-drittijiet u l-aċċess neċessarji meħtieġa biex l-uffiċjal tal-awtorizzanti responsabbli, l-Uffiċċju Ewropew Kontra l-Frodi (OLAF) u l-Qorti Ewropea tal-Awdituri jeżerċitaw il-kompetenzi rispettivi tagħhom b’mod komprensiv.

(66)

Ir-Regolament Finanzjarju japplika għal dan il-Programm. Ir-Regolament Finanzjarju jistabbilixxi regoli dwar l-implimentazzjoni tal-baġit tal-Unjoni, inkluż ir-regoli dwar għotjiet, premjijiet, akkwist, ġestjoni indiretta, strumenti finanzjarji, garanziji baġitarji, assistenza finanzjarja u r-rimborż ta’ esperti esterni.

(67)

L-azzjonijiet implimentati taħt il-programmi preċedenti u l-linji baġitarji wrew li huma adegwati u jenħtieġ li jinżammu. L-azzjonijiet il-ġodda introdotti taħt dan il-Programm għandhom l-għan b’mod partikolari li jsaħħu s-suq intern li qed jiffunzjona tajjeb. L-azzjonijiet jenħtieġ li jkunu definiti biss f’termini ta’ kategoriji globali u ġeneriċi sabiex jipprovdu aktar sempliċità u flessibbiltà fit-twettiq tal-Programm u b’hekk jilħaq l-għanijiet tiegħu. Jenħtieġ li jiġu inklużi wkoll fil-Programm listi ta’ attivitajiet indikattivi li jikkonċernaw l-għanijiet speċifiċi fl-oqsma tal-kompetittività u l-protezzjoni tal-konsumatur, jew attivitajiet speċifiċi li ġejjin mir-rekwiżiti regolatorji, bħal attivitajiet speċifiċi fl-oqsma tal-istandardizzazzjoni, is-sorveljanza tas-suq, il-qasam tal-pjanti, l-annimali, l-ikel u l-għalf u l-Istatistika Ewropea.

(68)

Huwa wkoll neċessarju li jiġu definiti ċerti kategoriji ta’ entitajiet eliġibbli għall-finanzjament kif ukoll dawk l-entitajiet li jenħtieġ li jkunu eliġibbli għall-finanzjament mingħajr sejħa għal proposti.

(69)

B’kunsiderazzjoni tal-interkonnettività u d-diġitalizzazzjoni tal-ekonomija globali li dejjem qegħdin jiżdiedu, il-Programm jenħtieġ li jkompli joffri l-possibbiltà li jiġu involuti esperti esterni, bħal uffiċjali ta’ pajjiżi terzi, rappreżentanti ta’ organizzazzjonijiet internazzjonali jew operaturi ekonomiċi f’ċerti attivitajiet.

(70)

Huwa neċessarju li jiġu indikati kriterji speċifiċi rigward ir-regoli ta’ kofinanzjament u l-ispejjeż eliġibbli. Billi, għal xi wħud tal-għanijiet speċifiċi, jista’ jkun neċessarju li jiġu ffinanzjati b’mod sħiħ l-ispejjeż eliġibbli, jenħtieġ li jkun possibbli li ssir deroga mill-Artikolu 190 tar-Regolament Finanzjarju.

(71)

Skont l-Artikolu 193(2), it-tieni subparagrafu, il-punt (a) tar-Regolament Finanzjarju, tista’ tingħata għotja għal azzjoni li tkun diġà bdiet, dment li l-applikant ikun jista’ juri l-ħtieġa li jibda l-azzjoni qabel il-firma tal-ftehim ta’ għotja. Filwaqt li f’każijiet bħal dawn ll-ispejjeż imġarrba qabel id-data tas-sottomissjoni tal-applikazzjoni għal għotja ma jkunux eliġibbli fil-prinċipju, dan għandu, b’mod eċċezzjonali, ikun possibbli meta jitqies id-dewmien fid-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Programm u sabiex jiġi evitat kwalunkwe tfiskil fl-appoġġ tal-Unjoni, li jista’ jkun ta’ preġudizzju għall-interessi tal-Unjoni. Għalhekk, fejn dan ikun neċessarju biex tkun żgurata l-kontinwità u matul perjodu ta’ żmien limitat fil-bidu tal-qafas finanzjarju pluriennali 2021-2027, l-ispejjeż fir-rigward ta’ azzjoni li tkun diġà bdiet jenħtieġ li jkunu eliġibbli mill-1 ta’ Jannar 2021, anki jekk dawk l-ispejjeż ikunu ġġarrbu qabel id-data tas-sottomissjoni tal-applikazzjoni għall-għotja. Għall-istess raġunijiet u skont l-istess kondizzjonijiet u bħala deroga mill-Artikolu 193(4) tar-Regolament Finanzjarju, l-ispejjeż mġarrba qabel id-data tas-sottomossjoni tal-applikazzjoni għall-għotja jenħtieġ li jkunu eliġibbli fil-każ ta’ għotjiet operattivi.

(72)

B’konformità mal-impenn tal-Kummissjoni, stabbilit fil-Komunikazzjoni tagħha tad-19 ta’ Ottubru 2010 bl-isem “ir-Reviżjoni tal-Baġit tal-UE”, u sabiex jiġu previsti l-koerenza u s-simplifikazzjoni tal-programmi ta’ finanzjament, ir-riżorsi jenħtieġ li jiġu kondiviżi ma’ strumenti oħra ta’ finanzjament tal-Unjoni jekk l-azzjonijiet previsti taħt il-Programm ikollhom għanijiet li huma komuni għal diversi strumenti ta’ finanzjament bl-esklużjoni, madankollu, tal-finanzjament doppju.

(73)

Il-Programm jenħtieġ li jikkontribwixxi għall-appoġġ ġenerali li jindirizza l-ħtiġijiet speċifiċi tar-reġjuni ultraperiferiċi u l-integrazzjoni tagħhom fis-suq intern, kif ikkonfermat mill-ġdid reċentement fil-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni “Sħubija strateġika aktar b’saħħitha u mġedda mar-reġjuni ultraperiferiċi tal-UE”.

(74)

Il-Programm jenħtieġ li jippromwovi sinerġiji, filwaqt li jevita x-xogħol doppju b’rabta mal-programmi u l-azzjonijiet tal-Unjoni relatati. L-azzjonijiet taħt il-Programm jenħtieġ li jikkomplementaw lil dawk tal-Programmi Dwana u Fiscalis stabbiliti bir-Regolament (UE) 2021/444 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (38) u Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi l-programm “Fiscalis” għall-kooperazzjoni fil-qasam tat-tassazzjoni rispettivament, li wkoll jimmiraw li jappoġġaw u jtejbu l-funzjonament tas-suq intern.

(75)

Il-Programm jenħtieġ li jippromwovi sinerġiji, komplementarjetajiet u addizzjonalità fir-rigward tal-appoġġ għall-SMEs u għall-intraprenditorija taħt il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali stabbilit b’Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali u l-Fond ta’ Koeżjoni. Barra minn hekk, it-tieqa ta’ politika għall-SMEs tal-Fond InvestEU ser jiggarantixxi appoġġ għad-dejn u għall-ekwità biex jissaħħu l-aċċess u d-disponibbiltà tal-finanzjament għall-SMEs. Il-Programm jenħtieġ li jfittex ukoll sinerġiji mal-Programm Spazjali stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/696 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (39) fir-rigward tal-inkoraġġiment tal-SMEs biex jibbenefikaw minn innovazzjoni rivoluzzjonarja u soluzzjonijiet oħrajn żviluppati taħt dak il-programm.

(76)

Il-Programm jenħtieġ li jippromwovi sinerġiji ma’ Orizzont Ewropa li għandu l-għan li jippromwovi r-riċerka u l-innovazzjoni. B’mod partikolari dan jenħtieġ li jikkonċerna l-komplementarjetà mal-azzjonijiet tal-Kunsill Ewropew tal-Innovazzjoni futur għall-kumpanniji innovattivi, kif ukoll l-appoġġ tas-servizzi għall-SMEs, b’mod partikolari permezz tal-EEN.

(77)

Il-Programm jenħtieġ li jippromwovi sinerġiji u komplementarjetajiet fir-rigward tal-Programm Ewropa Diġitali li għandu l-għan li jippromwovi d-diġitalizzazzjoni tal-ekonomija u tas-settur pubbliku tal-Unjoni filwaqt li jżid iċ-ċibersigurtà.

(78)

Barra minn hekk, il-Programm jenħtieġ li jfittex sinerġiji mal-Programm għall-Ġustizzja stabbilit bir-Regolament (UE) 2021/693 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (40) li għandu l-għan li jappoġġa l-iżvilupp ulterjuri ta’ żona Ewropea ta’ ġustizzja għall-effettività tas-sistemi nazzjonali tal-ġustizzja, billi dan huwa fattur ewlieni li jippermetti l-ħolqien ta’ ekonomija tal-Unjoni ġusta u kosteffettiva.

(79)

Il-Programm jenħtieġ li jippromwovi sinerġiji mal-programm Erasmus+, il-Programm tal-Korp Ewropew ta’ Solidarjetà stabbilit bir-Regolament (UE) XXXX/XXX tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (41) u l-Fond Soċjali Ewropew Plus stabbilit b’Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-Fond Soċjali Ewropew Plus (FSE+) fil-qasam tax-xogħol u l-mobbiltà taż-żgħażagħ li huwa essenzjali għas-suq intern li jiffunzjona tajjeb.

(80)

Finalment, l-azzjonijiet bħall-miżuri veterinarji u fitosanitarji fil-każ ta’ kriżijiet tas-saħħa tal-annimali u tal-pjanti jistgħu jiġu kkomplementati minn interventi bbażati fis-suq mill-ipprogrammar tal-Politika Agrikola Komuni tal-Unjoni.

(81)

L-azzjonijiet implimentati taħt il-Programm jenħtieġ li jirrappreżentaw valur miżjud ċar tal-Unjoni u jintużaw biex jindirizzaw in-nuqqasijiet tas-suq, jew is-sitwazzjonijiet ta’ investiment subottimali b’mod proporzjonat, mingħajr ma ssir duplikazzjoni jew esklużjoni tal-finanzjament privat.

(82)

Sabiex jiġu żgurati kondizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta’ dan ir-Regolament, jenħtieġ li jingħataw setgħat ta’ implimentazzjoni lill-Kummissjoni. Dawk is-setgħat jenħtieġ jiġu eżerċitati f’konformità mar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (42). Il-proċedura konsultattiva jenħtieġ tintuża għall-adozzjoni ta’ programmi ta’ ħidma li jimplimentaw l-azzjonijiet li jikkontribwixxu għall-għoti tas-setgħa lill-konsumaturi Il-proċedura ta’ eżami jenħtieġ tintuża rispettivament għall-adozzjoni ta’ atti ta’ implimentazzjoni relatati mal-azzjonijiet li jikkontribwixxu għall-kompetittività tal-SMEs u għall-adozzjoni ta’ atti ta’ implimentazzjoni relatati mal-programmi ta’ ħidma li jimplimentaw l-azzjonijiet li jikkontribwixxu għal livell għoli ta’ saħħa għall-bnedmin, l-annimali u l-pjanti u għall-istabbiliment ta’ rati ta’ kofinanzjament aktar baxxi meta dan ikun meħtieġ għall-azzjonijiet li jikkonċernaw miżuri ta’ emerġenza veterinarji u fitosanitarji u l-programmi nazzjonali veterinarji u fitosanitarji annwali u pluriennali kif ukoll għall-adozzjoni ta’ atti ta’ implimentazzjoni relatati mal-programmi ta’ ħidma li jimplimentaw l-azzjonijiet li jikkontribwixxu għas-sikurezza tal-ikel u tal-għalf.

(83)

Meta s-sinerġiji bejn l-għanijiet speċifiċi tal-Programm ikunu jistgħu jinkisbu, id-dispożizzjonijiet meħtieġa jistgħu jiġu implimentati fi programm ta’ ħidma konġunt.

(84)

It-tipi ta’ finanzjament tal-Unjoni u l-metodi ta’ implimentazzjoni tal-Programm jenħtieġ li jintgħażlu skont il-ħila tagħhom li jiksbu l-għanijiet speċifiċi tal-azzjonijiet u li jagħtu r-riżultati, filwaqt li, b’mod partikolari, jitqiesu l-valur miżjud tal-Unjoni, l-ispejjeż tal-kontrolli, il-piż amministrattiv, u r-riskju mistenni tan-nuqqas ta’ konformità. Dan jenħtieġ li jinkludi li jiġi kunsidrat l-użu ta’ somom f’daqqa, rati fissi u spejjeż unitarji, kif ukoll finanzjament mhux marbut mal-ispejjeż kif imsemmi fl-Artikolu 125(1) tar-Regolament Finanzjarju.

(85)

Biex ikun żgurat monitoraġġ u rappurtar regolari dwar il-progress miksub u dwar l-effikaċja u l-effiċjenza tal-Programm, jenħtieġ li mill-bidu nett jiġi stabbilit qafas xieraq għall-monitoraġġ tal-azzjonijiet u tar-riżultati tal-Programm. Tali monitoraġġ u rappurtar jenħtieġ li jkunu bbażati fuq indikaturi li jkejlu l-effetti tal-azzjonijiet taħt il-Programm skont linji bażiċi definiti minn qabel.

(86)

Skont il-paragrafi 22 u 23 tal-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta’ April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet (43), jenħtieġ li dan il-Programm jiġi evalwat abbażi tal-informazzjoni miġbura f’konformità ma’ rekwiżiti speċifiċi ta’ monitoraġġ, filwaqt li jiġi evitat piż amministrattiv, b’mod partikolari fuq l-Istati Membri, kif ukoll ir-regolamentazzjoni żejda. Jenħtieġ li dawk ir-rekwiżiti, fejn xieraq, jinkludu indikaturi li jistgħu jitkejlu bħala bażi għall-evalwazzjoni tal-effetti tal-Programm fil-prattika. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tfassal rapport ta’ evalwazzjoni interim dwar l-ilħuq tal-għanijiet tal-azzjonijiet appoġġati taħt il-Programm, dwar ir-riżultati u l-impatti, dwar l-effiċjenza tal-użu tar-riżorsi u dwar il-valur miżjud tal-Unjoni tiegħu, kif ukoll rapport ta’ evalwazzjoni finali dwar l-impatt aktar fit-tul, ir-riżultati u s-sostenibbiltà tal-azzjonijiet, u s-sinerġiji ma’ Programmi oħra.

(87)

Biex jimmonitorja l-appoġġ għall-SMEs, il-Programm jenħtieġ li juża indikaturi tal-prestazzjoni li jistgħu jitkejlu. Soġġett għad-disponibbiltà tal-informazzjoni u fejn rilevanti, dawk l-indikaturi jenħtieġ ikejlu r-riżultati u l-impatt miksuba mill-Programm fir-rigward tal- għanijiet speċifiċi tiegħu u l-gruppi fil-mira speċifiċi (pereżempju n-nisa, iż-żgħażagħ u l-anzjani). B’mod partikolari, waqt il-monitoraġġ, huwa importanti li jitkejjel l-appoġġ mogħti għat-tranżizzjoni ekoloġika u diġitali, l-internazzjonalizzazzjoni u l-innovazzjoni. Barra minn hekk, jenħtieġ li l-monitoraġġ iqis indikaturi kuntestwali, li ma jkejlux il-prestazzjoni tal-Programm, iżda li jagħtu ħarsa ġenerali lejn l-ambjent li fih joperaw l-SMEs.

(88)

Lista mhux eżawrjenti ta’ mard tal-annimali u żoonożi li jikkwalifikaw għall-finanzjament taħt il-miżuri ta’ emerġenza u għall-finanzjament taħt il-programmi ta’ eradikazzjoni, kontroll u sorveljanza jenħtieġ li tiġi stabbilita fuq il-bażi tal-mard tal-annimali msemmi fir-Regolament (KE) Nru 999/2001 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (44), ir-Regolament (KE) Nru 2160/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (45), id-Direttiva 2003/99/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (46) u r-Regolament (UE) 2016/429 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (47).

(89)

Sabiex jitqiesu s-sitwazzjonijiet li huma provokati bil-mard tal-annimali li jkollu impatt sinifikanti fuq il-produzzjoni jew il-kummerċ tal-bhejjem, l-iżvilupp taż-żoonożi li jippreżentaw theddida għall-bniedem, jew l-iżviluppi xjentifiċi jew epidemjoloġiċi ġodda, kif ukoll il-mard tal-annimali, li aktarx jikkostitwixxu theddida ġdida għall-Unjoni, jenħtieġ li s-setgħa li jiġu adottati atti skont l-Artikolu 290 -TFUE tingħata lill-Kummissjoni fir-rigward tal-emendar tal-lista ta’ mard tal-annimali u żoonożi. Sabiex jitqiesu l-iżviluppi futuri li jikkonċernaw l-entitajiet li jistgħu jingħataw għotja skont il-Programm fir-rigward tar-rappreżentanza tal-interessi tal-konsumatur fil-livell tal-Unjoni, is-setgħa li jiġu adottati atti skont l-Artikolu 290 TFUE jenħtieġ li tiġi ddelegata lill-Kummissjoni fir-rigward tal-emendar tal-lista ta’ dawk l-entitajiet. Sabiex tiġi żgurata valutazzjoni effettiva tal-progress tal-Programm lejn il-kisba tal- għanijiet tiegħu, is-setgħa li jiġu adottati atti skont l-Artikolu 290 TFUE jenħtieġ li tiġi delegata lill-Kummissjoni fir-rigward tal-emendar, fejn meħtieġ, tal-lista tal-indikaturi użati għall-kejl tal-kisba tal- għanijiet speċifiċi kif ukoll tas-supplimentar dan ir-Regolament li jistabbilixxi qafas ta’ monitoraġġ u evalwazzjoni. Huwa partikolarment importanti li waqt il-ħidma preparatorja tagħha l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa, inkluż fil-livell tal-esperti, u li dawk il-konsultazzjonijiet isiru f’konformità mal-prinċipji stabbiliti fil-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta’ April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet. Il-partijiet ikkonċernati u l-assoċjazzjonijiet tal-konsumaturi jenħtieġ jiġu kkonsultati wkoll. Biex tkun żgurata parteċipazzjoni ugwali fit-tħejjija tal-atti delegati, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jirċievu d-dokumenti kollha fl-istess ħin bħall-esperti tal-Istati Membri, u l-esperti tagħhom ikollhom aċċess sistematiku għal-laqgħat tal-gruppi ta’ esperti tal-Kummissjoni li jittrattaw it-tħejjija tal-atti delegati.

(90)

Skont id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2013/755/UE (48), individwi u entitajiet stabbiliti f’pajjiżi jew territorji extra-Ewropej huma eliġibbli għall-finanzjament soġġett għar-regoli u għall- għanijiet tal-Programm u għall-arranġamenti possibbli applikabbli għall-Istat Membru li magħhom il-pajjiż jew territorju extra-Ewropew rilevanti huwa marbut.

(91)

F’konformità mar-Regolament Finanzjarju, ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 883/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (49) u r-Regolamenti tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 2988/95 (50), (Euratom, KE) Nru 2185/96 (51) u (UE) 2017/1939 (52), l-interessi finanzjarji tal-Unjoni jridu jiġu protetti permezz ta’ miżuri proporzjonati, inkluż miżuri relatati mal-prevenzjoni, is-sejbien, il-korrezzjoni u l-investigazzjoni ta’ irregolaritajiet, inkluż frodi, mal-irkupru ta’ fondi mitlufa, imħallsa bi żball jew użati b’mod mhux korrett, u, fejn xieraq, mal-impożizzjoni ta’ penali amministrattivi. B’mod partikolari, f’konformità mar-Regolamenti (Euratom, KE) Nru 2185/96 u (UE, Euratom) Nru 883/2013, l-OLAF għandu s-setgħa li jwettaq investigazzjonijiet amministrattivi, inkluż kontrolli u spezzjonijiet fuq il-post, bil-għan li jiġi stabbilit jekk kienx hemm frodi, korruzzjoni jew kwalunkwe attività illegali oħra li taffettwa l-interessi finanzjarji tal-Unjoni. L-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (UPPE) għandu s-setgħa, skont ir-Regolament (UE) 2017/1939, li jinvestiga u jressaq għall-prosekuzzjoni reati kriminali li jaffettwaw l-interessi finanzjarji tal-Unjoni kif previst fid-Direttiva (UE) 2017/1371 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (53). F’konformità mar-Regolament Finanzjarju, kwalunkwe persuna jew entità li tirċievi fondi mill-Unjoni trid tikkoopera bis-sħiħ fil-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni, tagħti d-drittijiet u l-aċċess neċessarji lill-Kummissjoni, lill-OLAF, lill-Qorti tal-Awdituri u, fir-rigward ta’ dawk l-Istati Membri li jipparteċipaw fil-kooperazzjoni msaħħa skont ir-Regolament (UE) 2017/1939, lill-UPPE, u tiżgura li kwalunkwe parti terza involuta fl-implimentazzjoni ta’ fondi tal-Unjoni tagħti drittijiet ekwivalenti.

(92)

Regoli finanzjarji orizzontali adottati mill-Parlament Ewropew u l-Kunsill abbażi tal-Artikolu 322 TFUE japplikaw għal dan ir-Regolament. Dawk ir-regoli huma stabbiliti fir-Regolament Finanzjarju u jiddeterminaw b’mod partikolari l-proċedura għall-istabbiliment u l-implimentazzjoni tal-baġit permezz ta’ għotjiet, premjijiet, ġestjoni indiretta, strumenti finanzjarji, garanziji baġitarji, assistenza finanzjarja u r-rimborż ta’ esperti esterni, u jipprevedu t-twettiq ta’ verifiki dwar ir-responsabbiltà tal-atturi finanzjarji. Ir-regoli adottati abbażi tal-Artikolu 322 TFUE jinkludu wkoll reġim ġenerali ta’ kundizzjonalità għall-protezzjoni tal-baġit tal-Unjoni.

(93)

Ir-Regolament (UE) 2016/679 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (54) jirregola l-ipproċessar tad-data personali mwettaq mill-Istati Membri fil-kuntest ta’ dan ir-Regolament u taħt is-superviżjoni tal-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri. Ir-Regolament (UE) 2018/1725tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (55) jirregola l-ipproċessar tad-data personali mwettaq mill-Kummissjoni fil-qafas ta’ dan ir-Regolament u taħt is-superviżjoni tal-Kontrollur Ewropew għall-Protezzjoni tad-Data. Kwalunkwe skambju jew trażmissjoni ta’ informazzjoni mill-awtoritajiet kompetenti irid jikkonforma mar-regoli dwar it-trasferiment tad-data personali kif stabbilit fir-Regolament (UE) 2016/679, kwalunkwe skambju jew trażmissjoni ta’ informazzjoni mill-Kummissjoni jrid jikkonforma mar-regoli dwar it-trasferiment ta’ data personali kif stabbilit fir-Regolament (UE) 2018/1725.

(94)

Ir-Regolament (KE) Nru 223/2009 jistabbilixxi r-regoli għall-produzzjoni ta’ statistika skont il-prinċipju tal-kunfidenzjalità tal-istatistika u jistipula li l-Istituti Nazzjonali tal-Istatistika, awtoritajiet nazzjonali oħra u l-Kummissjoni (Eurostat) iridu jieħdu l-miżuri kollha neċessarji biex jiżguraw l-allinjament tal-prinċipji u l-linji gwida fir-rigward tal-ħarsien fiżiku u loġiku tad-data kunfidenzjali.

(95)

Minħabba li l-għan ta’ dan ir-Regolament, jiġifieri l-istabbiliment ta’ programm għat-titjib funzjonament tas-suq intern, il-kompetittività u s-sostenibbiltà tal-intrapriżi, speċjalment l-SMEs, u l-protezzjoni tal-konsumatur, għall-qasam tal-pjanti, l-annimali, l-ikel u l-għalf, u għall-qafas ta’ programmar u finanzjament għall-iżvilupp, il-produzzjoni u d-disseminazzjoni tal-istatistika Ewropea għall-perijodu 2021-2027, ma jistgħux jinkisbu b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri minħabba n-natura transfruntiera tal-kwistjonijiet involuti, iżda jistgħu pjuttost jinkisbu aħjar fil-livell tal-Unjoni minħabba l-potenzjal akbar tal-azzjoni tagħha, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri f’konformità mal-prinċipju ta’ sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. F’konformità mal-prinċipju ta’ proporzjonalità, kif stabbilit f’dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jinkisbu dak l-għan.

(96)

Il-Programm jenħtieġ ukoll li jiżgura aktar viżibbiltà u koerenza tas-suq intern tal-Unjoni, tal-kompetittività u s-sostenibbiltà tal-intrapriżi, speċjalment l-SMEs, u tal-azzjonijiet tal-istatistika Ewropea lejn iċ-ċittadini, in-negozji u l-amministrazzjonijiet tal-Unjoni.

(97)

Peress li d-dispożizzjonijiet emendatorji tal-atti legali jeżawrixxu l-effetti tagħhom fil-mument tad-dħul fis-seħħ tagħhom u għalhekk l-emendi li jintroduċu f’atti legali oħra isiru parti minn dawk l-atti legali f’dak il-mument stess, it-tħassir tar-Regolament (UE) Nru 652/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (56) ma għandu l-ebda effett fuq l-emendi diġà introdotti mid-dispożizzjonijiet emendatorji tiegħu f’atti legali oħra, u b’mod partikolari fir-Regolament (KE) Nru 178/2002 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (57) u d-Direttiva tal-Kunsill 2008/90/KE (58) fir-rigward tat-twaqqif tal-Kumitat Permanenti dwar il-Pjanti, l-Annimali, l-Ikel u l-Għalf, li jibqa’ fis-seħħ minkejja r-revoka tar-Regolament (UE) Nru 652/2014.

(98)

Sabiex tiġi żgurata l-kontinwità fl-għoti tal-appoġġ bejn il-programmi tal-2014-2020 fl-oqsma tal-kompetittività u s-sostenibbiltà tal-intrapriżi, speċjalment l-SMEs, il-protezzjoni tal-konsumatur, tal-klijenti u tal-utenti aħħarin fis-servizzi finanzjarji, it-tfassil ta’ politiki fis-servizzi finanzjarji, il-pjanti, l-annimali, l-ikel u l-għalf, u l-istatistika Ewropea, stabbilita mir-Regolament (UE) Nru 1287/2013, ir-Regolament (UE) Nru 254/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (59), ir-Regolament (UE) 2017/826, ir-Regolament (UE) Nru 258/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (60), ir-Regolament (UE) Nru 652/2014, ir-Regolament (UE) Nru 99/2013 u dan il-Programm, b’mod partikolari fir-rigward tal-kontinwazzjoni tal-miżuri pluriennali u tal-evalwazzjoni tas-suċċessi tal-programmi preċedenti, u biex l-implimentazzjoni tkun tista’ tibda ssir sa mill-bidu tal-qafas finanzjarju pluriennali 2021-2027, dan ir-Regolament jenħtieġ li jidħol fis-seħħ b’urġenza u jenħtieġ li japplika, b’mod retroattiv, mill-1 ta’ Jannar 2021. Mill-1 ta’ Jannar 2028, l-approprjazzjonijiet tal-assistenza teknika u amministrattiva jenħtieġ ikopru, jekk ikun meħtieġ, l-infiq relatat mal-ġestjoni tal-azzjonijiet mhux lesti sal-aħħar tal-Programm.

(99)

Minħabba d-dewmien tad-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament, mhuwiex possibbli li jiġu rrispettati l-iskadenzi għall-adozzjoni tal-programmi ta’ ħidma fil-qasam tal-pjanti, l-annimali, l-ikel u l-għalf u għas-sottomissjoni mill-Istati Membri tal-programmi veterinarji u fitosanitarji tagħhom tal-2021 u l-2022, u lanqas mhu possibbli għall-Kummissjoni li tirrispetta l-iskadenzi għall-approvazzjoni ta’ dawk il-programmi. Sabiex tiġi żgurata l-implimentazzjoni xierqa tal-azzjonijiet fil-qasam tal-pjanti, l-annimali, l-ikel u l-għalf fl-2021 u l-2022, dawk l-iskadenzi ma għandhomx japplikaw għas-snin 2021 u 2022.

(100)

Ir-Regolamenti (UE) Nru 99/2013, (UE) Nru 1287/2013, (UE) Nru 254/2014, u (UE) Nru 652/2014 għalhekk jenħtieġ li jitħassru b’effett mill-1 ta’ Jannar 2021,

(1)

Il-prinċipji orizzontali stabbiliti fl-Artikolu 3 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE) u fl-Artikoli 9 u 10 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE), inkluż il-prinċipji tas-sussidjarjetà u l-proporzjonalità stabbiliti fl-Artikolu 5 TUE, iridu jiġu rrispettati fl-implimentazzjoni tal-fondi tal-Unjoni, b’kont meħud tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea. Skont l-Artikoli 8 u 10 TFUE, l-Unjoni trid timmira li telimina l-inugwaljanzi u tippromwovi l-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel kif ukoll li tiġġieled kontra d-diskriminazzjoni bbażata fuq is-sess, ir-razza jew l-oriġini etnika, ir-reliġjon jew it-twemmin, id-diżabbiltà, l-età jew l-orjentazzjoni sesswali. Jenħtieġ li l-Kummissjoni u l-Istati Membri jimmiraw li jintegraw il-perspettiva tal-ġeneru fl-implimentazzjoni tal-fondi. L-objettivi tal-Fondi tal-Unjoni jenħtieġ li jintlaħqu fil-qafas tal-iżvilupp sostenibbli u tal-objettivi tal-Unjoni li tiġi ppreżervata, imħarsa u mtejba l-kwalità tal-ambjent kif stabbilit fl-Artikolu 11 u l-Artikolu 191(1) TFUE, filwaqt li jitqies il-prinċipju ta’ min iniġġes iħallas.

(2)

Fis-17 ta’ Novembru 2017, il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali (“il-Pilastru”) ġie pproklamat b’mod konġunt mill-Parlament Ewropew, mill-Kunsill u mill-Kummissjoni bħala rispons għall-isfidi soċjali fl-Ewropa. Filwaqt li jitqiesu r-realtajiet li qed jinbidlu tad-dinja tax-xogħol, huwa neċessarju li l-Unjoni tlesti għall-isfidi tal-globalizzazzjoni u tad-diġitalizzazzjoni attwali u futuri, billi tagħmel it-tkabbir aktar inklużiv u billi ttejjeb il-politiki tal-impjieg u dawk soċjali. L-20 prinċipju ewlieni tal-Pilastru huma strutturati fi tliet kategoriji: opportunitajiet indaqs u aċċess għas-suq tax-xogħol; kundizzjonijiet tax-xogħol ġusti; u protezzjoni u inklużjoni soċjali. Il-Pilastru jaġixxi bħala qafas ta’ gwida ġenerali għall-Fond Ewropew ta’ Aġġustament għall-Globalizzazzjoni għall-Ħaddiema Ssensjati (FEG) stabbilit b’dan ir-Regolament, li jippermetti lill-Unjoni tpoġġi l-prinċipji rilevanti fil-prattika fil-każ ta’ avvenimenti ta’ ristrutturar kbar.

(3)

Fl-20 ta’ Ġunju 2017, il-Kunsill approva r-rispons tal-Unjoni għall-“Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli tan-NU”. Il-Kunsill issottolinja l-importanza tal-kisba tal-iżvilupp sostenibbli fit-tliet dimensjonijiet — ekonomika, soċjali u ambjentali — b’mod bilanċjat u integrat. Huwa vitali li l-iżvilupp sostenibbli jiġi integrat fil-qasam ta’ politika tal-Unjoni u li l-Unjoni tkun ambizzjuża fil-politiki li tuża biex tindirizza l-isfidi globali. Il-Kunsill laqa’ l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-22 ta’ Novembru 2016 intitolata “Il-passi li jmiss għal ġejjieni Ewropew sostenibbli” bħala l-ewwel pass fl-integrazzjoni tal-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-NU u fl-applikazzjoni tal-iżvilupp sostenibbli bħala prinċipju gwida essenzjali għall-politiki kollha tal-Unjoni, inkluż permezz tal-istrumenti ta’ finanzjament tagħha.

(4)

Fi Frar 2018, il-Kummissjoni adottat komunikazzjoni intitolata “Qafas Finanzjarju Pluriennali ġdid u modern għal Unjoni Ewropea li tagħti riżultati fuq il-prijoritajiet tagħha b’mod effiċjenti wara l-2020”. Il-komunikazzjoni tenfasizza li l-baġit tal-Unjoni jappoġġa l-ekonomija soċjali tas-suq unika tal-Ewropa. Huwa importanti ħafna li jitjiebu l-opportunitajiet tal-impjieg u li jiġu indirizzati l-isfidi tal-ħiliet, speċjalment dawk marbutin mad-diġitalizzazzjoni, l-awtomatizzazzjoni u t-tranżizzjoni lejn ekonomija effiċjenti fir-riżorsi u sostenibbli, f’konformità sħiħa mal-Ftehim ta’ Pariġi, adottat taħt il-Qafas tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-Tibdil fil-Klima (il-‘Ftehim ta’ Pariġi’). Il-flessibbiltà baġitarja ser tkun prinċipju ewlieni fil-qafas finanzjarju pluriennali 2021 sal-2027 (“QFP 2021 sal-2027”) stabbilit bir-Regolament tal-Kunsill (UE, Euratom) 2020/2093 (4).. Il-mekkaniżmi ta’ flessibbiltà ser jinżammu sabiex jippermettu lill-Unjoni tirreaġixxi b’mod aktar f’waqtu u sabiex jiżguraw li r-riżorsi baġitarji jintużaw fejn ikun hemm l-aktar bżonn urġenti.

(5)

Fil-“White Paper dwar il-Ġejjieni tal-Ewropa” tal-1 ta’ Marzu 2017, il-Kummissjoni tesprimi tħassib dwar il-movimenti iżolazzjonisti u dubji li qed ikomplu jikbru dwar il-benefiċċji tal-kummerċ miftuħ u l-ekonomija soċjali tas-suq tal-Unjoni b’mod ġenerali.

(6)

Fid-“Dokument ta’ riflessjoni dwar l-immaniġġar tal-globalizzazzjoni” tal-10 ta’ Mejju 2017, il-Kummissjoni tidentifika t-taħlita ta’ bejn il-globalizzazzjoni relatata mal-kummerċ flimkien mal-bidla teknoloġika bħala l-ixprunatur ewlieni għaż-żieda fid-domanda għal ħaddiema b’ħiliet speċjalizzati u t-tnaqqis fl-għadd ta’ impjiegi li jeħtieġu livell aktar baxx ta’ kwalifiki. Filwaqt li jiġu rikonoxxuti l-vantaġġi ta’ kummerċ aktar miftuħ, Il-Kummissjoni tikkunsidra li huma meħtieġa mezzi adatti biex jiġu indirizzati l-effetti negattivi relatati. Peress li l-benefiċċji attwali tal-globalizzazzjoni diġà mhumiex imqassma b’mod ugwali fost in-nies u r-reġjuni, fatt li jikkawża impatt sinifikanti fuq dawk li huma affettwati ħażin, hemm il-periklu li l-bidliet teknoloġiċi u ambjentali jkomplu jħeġġu aktar dawk l-effetti. Għalhekk, f’konformità mal-prinċipji tas-solidarjetà u tas-sostenibbiltà, ser ikun meħtieġ li jiġi żgurat li l-benefiċċji tal-globalizzazzjoni jiġu kondiviżi b’mod aktar ġust billi t-tkabbir ekonomiku u l-avvanz teknoloġiku jiġu rrikonċiljati ma’ protezzjoni soċjali adegwata u appoġġ attiv biex jingħata aċċess għall-impjieg u għal opportunitajiet ta’ impjieg indipendenti.

(7)

Fid-“Dokument ta’ riflessjoni dwar il-futur tal-finanzi tal-UE” tat-28 ta’ Ġunju 2017, il-Kummissjoni tissottolinja l-ħtieġa li jitnaqqsu d-diverġenzi ekonomiċi u soċjali fl-Istati Membri u bejniethom u tikkunsidra li, għalhekk, prijorità ewlenija hija li jsir investiment fl-iżvilupp sostenibbli, fl-ugwaljanza, fl-inklużjoni soċjali, fl-edukazzjoni u fit-taħriġ kif ukoll fis-saħħa.

(8)

Il-globalizzazzjoni, il-bidla teknoloġika u t-tibdil fil-klima x’aktarx li ser ikomplu jżidu l-interkonnettività u l-interdipendenza tal-ekonomiji dinjija. Ir-riallokazzjoni tal-ħaddiema hija parti integrali u inevitabbli ta’ tali bidla. Biex il-benefiċċji tal-bidla jitqassmu b’mod ġust, l-għoti ta’ assistenza lil ħaddiema ssensjati u lil dawk mhedda b’sensja huwa ta’ importanza kbira. L-istrumenti prinċipali tal-Unjoni li jassistu lill-ħaddiema affettwati huma l-Fond Soċjali Ewropew Plus (FSE+), li ser jiġi stabbilit b’Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u li huwa mfassal biex joffri assistenza b’mod antiċipatorju, u l-FEG, li huwa mfassal biex joffri assistenza b’mod reattiv fil-każ ta’ avvenimenti ta’ ristrutturar kbar. Il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni intitolata “Qafas tal-Kwalità tal-UE għall-antiċipazzjoni tal-bidla u r-ristrutturar” tat-13 ta’ Diċembru 2013, huwa l-istrument ta’ politika tal-Unjoni li jistabbilixxi l-qafas tal-aħjar prattiki biex jiġi antiċipat u indirizzat ir-ristrutturar korporattiv. Dan joffri qafas komprensiv dwar kif l-isfidi ta’ aġġustament ekonomiku u ta’ ristrutturar u l-impatt soċjali u fuq l-impjieg tagħhom iridu jiġu indirizzati b’mezzi ta’ politika adegwati. Huwa jappella wkoll biex l-Istati Membri jużaw il-finanzjament tal-Unjoni u dak nazzjonali b’mod li jiżgura li l-impatt soċjali tar-ristrutturar, speċjalment l-effetti negattivi fuq l-impjieg, ikunu jistgħu jittaffew b’mod aktar effettiv.

(9)

Il-Fond Ewropew ta’ Aġġustament għall-Globalizzazzjoni, li ġie stabbilit bir-Regolament (KE) Nru 1927/2006 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5) għall-QFP2007 sal-2013 (“il-Fond”), twaqqaf biex l-Unjoni tkun tista’ turi solidarjetà mal-ħaddiema li kienu tilfu l-impjiegi tagħhom b’riżultat ta’ bidliet strutturali kbar fix-xejriet kummerċjali dinjija minħabba l-globalizzazzjoni.

(10)

Il-kamp ta’ applikazzjoni tar-Regolament (KE) Nru 1927/2006 ġie estiż bir-Regolament (KE) Nru 546/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6) bħala parti mill-Pjan Ewropew ta’ Rkupru Ekonomiku, stabbilit mill-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-26 ta’ Novembru 2008, sabiex jinkludi l-ħaddiema li kienu tilfu l-impjiegi tagħhom bħala konsegwenza diretta tal-kriżi finanzjarja u ekonomika globali.

(11)

Għat-tul tal-QFP 2014 sal- 2020, ir-Regolament (UE) Nru 1309/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7), estenda l-kamp ta’ applikazzjoni tal-Fond biex ikopri s-sensji li jirriżultaw mhux biss minn taqlib ekonomiku serju kkawżat minn kontinwazzjoni tal-kriżi finanzjarja u ekonomika globali indirizzata fir-Regolament (KE) Nru 546/2009, iżda wkoll dawk minn kwalunkwe kriżi finanzjarja u ekonomika globali ġdida. Barra minn hekk, ir-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8) (ir-‘Regolament Finanzjarju’) emenda r-Regolament (UE) Nru 1309/2013 biex jintroduċi, fost l-oħrajn, regoli li jippermettu lill-Fond biex, eċċezzjonalment, ikopri applikazzjonijiet kollettivi li jinvolvu intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju (SMEs) li jinsabu f’reġjun wieħed li joperaw f’setturi ekonomiċi differenti definiti fil-livell tad-diviżjoni NACE Reviżjoni 2, fejn l-Istat Membru applikant juri li l-SMEs huma t-tip ewlieni ta’ negozju f’dak ir-reġjun, jew l-uniku wieħed fih.

(12)

Bħala reazzjoni għall-ħruġ possibbli tar-Renju Unit mill-Unjoni mingħajr ftehim dwar il-ħruġ, ir-Regolament (UE) 2019/1796 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (9) emenda r-Regolament (UE) Nru 1309/2013 biex jiġi speċifikat li s-sensji li jirriżultaw minn tali ħruġ ikunu jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tal-Fond. Minħabba l-ħruġ tar-Renju Unit bi ftehim dwar il-ħruġ, dak ir-Regolament ma applikax.

(13)

Il-Kummissjoni wettqet evalwazzjoni ta’ nofs il-terminu tal-Fond biex tivvaluta kif u kemm il-Fond laħaq l-objettivi tiegħu. Il-Fond wera li huwa effettiv, billi laħaq rata ta’ reintegrazzjoni tal-ħaddiema ssensjati ogħla minn dik fil-perjodu ta’ programmar preċedenti. L-evalwazzjoni uriet ukoll li l-Fond iġġenera valur miżjud tal-Unjoni. Dan huwa partikolarment minnu f’termini tal-effetti tal-volum tiegħu, li jfisser li l-assistenza mill-Fond mhux biss iżżid l-għadd u l-varjetà ta’ servizzi offruti, iżda wkoll il-livell ta’ intensità ta’ dawk is-servizzi. Barra minn hekk, l-interventi tal-Fond kellhom viżibbiltà għolja u wrew il-valur miżjud tal-Unjoni direttament lill-pubbliku. Madankollu, ġew identifikati diversi sfidi. Il-proċedura tal-mobilizzazzjoni ġiet meqjusa bħala twila wisq. Barra minn hekk, bosta Stati Membri rrapportaw problemi biex jiġbru l-analiżi estensiva tal-kuntest li fih seħħ l-avveniment li wassal għas-sensji. Ir-raġuni prinċipali għaliex l-Istati Membri kienu skuraġġuti milli japplikaw għal appoġġ mill-Fond kienu problemi finanzjarji u ta’ kapaċità istituzzjonali. Dan jista’ jkun sempliċement dovut għal nuqqas ta’ persunal: bħalissa, l-Istati Membri jistgħu jitolbu għal assistenza teknika biss malli dawn jimplimentaw l-appoġġ mill-Fond. Billi s-sensji jistgħu jseħħu għall-għarrieda, huwa importanti li jiġi żgurat li l-Istati Membri jkunu lesti biex jirreaġixxu minnufih u jkunu jistgħu jippreżentaw applikazzjoni mingħajr dewmien. Barra minn hekk, f’ċerti Stati Membri, jidher li huma meħtieġa sforzi iktar profondi għat-tisħiħ tal-kapaċitajiet istituzzjonali biex tiġi żgurata l-implimentazzjoni effiċjenti u effettiva tal-każijiet tal-FEG. Barra minn hekk, il-limitu ta’ 500 sensja ġie kkritikat bħala li huwa għoli wisq, speċjalment f’reġjuni inqas popolati.

(14)

L-irwol tal-FEG għadu importanti bħala fond flessibbli li jappoġġa lill-ħaddiema li jitilfu l-impjiegi tagħhom f’avvenimenti ta’ ristrutturar fuq skala kbira u li jgħinhom biex isibu impjiegi oħra kemm jista’ jkun malajr. Jenħtieġ li l-Unjoni tkompli tipprovdi appoġġ speċifiku u ta’ darba biex il-ħaddiema ssensjati f’oqsma, setturi, territorji jew swieq tax-xogħol li jkunu qed ibatu minn xokk ta’ taqlib ekonomiku serju jiġu megħjuna jintegraw mill-ġdid f’impjieg deċenti u sostenibbli. Meta jitqiesu l-interazzjoni u l-effetti reċiproċi tal-kummerċ miftuħ u l-iżviluppi ekonomiċi u finanzjarji bħal skossi ekonomiċi asimetriċi, il-bidla teknoloġika, id-diġitizzazzjoni, tibdil sinifikanti fir-relazzjonijiet kummerċjali tal-Unjoni jew fil-kompożizzjoni tas-suq intern, kif ukoll fatturi oħra inkluż it-tranżizzjoni lejn ekonomija b’livell baxx ta’ karbonju, u meta jitqies il-fatt li qed isir dejjem aktar diffiċli biex jiġi individwat fattur speċifiku li jikkawża s-sensji, jenħtieġ li l-mobilizzazzjoni tal-FEG tkun ibbażata biss fuq l-impatt sinifikanti ta’ avveniment ta’ ristrutturar. Fid-dawl tal-għan tal-FEG, li huwa li jipprovdi appoġġ f’emerġenzi, filwaqt li jikkomplementa l-assistenza aktar antiċipatorja offruta mill-FSE+, jenħtieġ li l-FEG jibqa’ strument flessibbli u speċjali barra mil-limiti massimi baġitarji tal-QFP, kif stabbilit fil-komunikazzjoni tal-Kummissjoni intitolata “Baġit modern għal Unjoni li Tipproteġi, Tagħti s-Setgħa u Tiddefendi - Il-Qafas Finanzjarju Pluriennali għall-2021-2027” tat-2 ta’ Mejju 2018 u l-Anness tiegħu.

(15)

Sabiex tinżamm in-natura tal-FEG, jenħtieġ li applikazzjoni għal appoġġ tiskatta meta avveniment ta’ ristrutturar kbir ikollu impatt sinifikanti fuq l-ekonomija lokali jew reġjonali. Tali impatt jenħtieġ li jiġi determinat b’referenza għal għadd minimu ta’ sensji f’perjodu ta’ referenza speċifiku. Filwaqt li jitqiesu r-riżultati tal-evalwazzjoni ta’ nofs it-terminu, jenħtieġ li l-limitu massimu jiġi stabbilit għal 200 sensja fi żmien perjodu ta’ referenza ta’ erba’ xhur (jew sitt xhur f’każijiet settorjali). B’kont meħud tal-fatt li mewġ ta’ sensji f’setturi differenti fl-istess reġjun xorta waħda għandhom impatt sinifikanti fuq is-suq tax-xogħol lokali, jenħtieġ li jkun possibbli wkoll li jsiru applikazzjonijiet reġjonali. Fi swieq tax-xogħol żgħar, bħal fi Stati Membri żgħar jew reġjuni remoti, inkluż ir-reġjuni ultraperiferiċi kif imsemmija fl-Artikolu 349 TFUE, jew f’ċirkostanzi eċċezzjonali, jenħtieġ li jkun possibbli li l-applikazzjonijiet jiġu ppreżentati f’każijiet b’għadd inqas ta’ sensji. B’mod ġenerali, jenħtieġ li l-Istati Membri ma jippreżentawx l-applikazzjonijiet tagħhom għal assistenza mill-FEG aktar tard minn 12-il ġimgħa wara t-tmiem tal-perjodu ta’ referenza. Barra minn hekk, sabiex ma jkunx hemm diskrepanza fil-finanzjament dovut għall-fatt li dan ir-Regolament ser jidħol fis-seħħ wara l-1 ta’ Jannar 2021, u sabiex ikun hemm ċertezza legali, jenħtieġ li dak il-limitu taż-żmien jiġi sospiż bejn l-1 ta’ Jannar 2021 u d-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament.

(16)

Il-FEG, bħala fond imfassal għal avvenimenti ta’ ristrutturar kbar, jenħtieġ li ma jiġix mobilizzat f’każijiet ta’ sensji fis-settur pubbliku li jkunu l-konsegwenza ta’ tnaqqis baġitarju. Madankollu, jenħtieġ li l-FEG ikun jista’ jappoġġa ħaddiema ssensjati minn intrapriżi attivi f’suq kompetittiv, li jipprovdu merkanzija jew servizzi lil entitajiet iffinanzjati pubblikament affettwati minn tnaqqis baġitarju. Il-FEG jenħtieġ li jkun jista’ jappoġġa wkoll lil persuni li jaħdmu għal rashom li l-attività tagħhom tkun waqfet bħala riżultat ta’ tnaqqis baġitarju.

(17)

Sabiex tintwera s-solidarjetà tal-Unjoni lejn persuni qiegħda, jenħtieġ li r-rata ta’ kofinanzjament tal-FEG, bħala fond reattiv, tiġi allinjata mal-ogħla rata ta’ kofinanzjament tal-FSE+, bħala fond proattiv, fl-Istat Membru kkonċernat, iżda fi kwalunkwe każ jenħtieġ li ma tkunx inqas minn 60 %.

(18)

Jenħtieġ li parti mill-baġit tal-Unjoni allokata għall-FEG tiġi implimentata mill-Kummissjoni permezz ta’ ġestjoni kondiviża mal-Istati Membri fis-sens tar-‘Regolament Finanzjarju. Għaldaqstant, meta jimplimentaw il-FEG b’ġestjoni kondiviża, jenħtieġ li l-Kummissjoni u l-Istati Membri jirrispettaw il-prinċipji msemmija fir-Regolament Finanzjarju, bħall-ġestjoni finanzjarja tajba, it-trasparenza u n-nondiskriminazzjoni.

(19)

Iċ-Ċentru Ewropew għall-Monitoraġġ tal-Bidla, li huwa bbażat fil-Fondazzjoni Ewropea għat-Titjib tal-Kondizzjonijiet tal-Ħajja u tax-Xogħol f’Dublin, jgħin lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri b’analiżi kwalitattivi u kwantitattivi sabiex jgħin fil-valutazzjoni tat-tendenzi tal-globalizzazzjoni, it-tibdil teknoloġiku u ambjentali, ir-ristrutturar u l-użu tal-FEG. L-Osservatorju Ewropew tar-Ristrutturar, aġġornat ta’ kuljum, isegwi r-rapportar ta’ avvenimenti ta’ ristrutturar fuq skala kbira madwar l-Unjoni, abbażi ta’ network ta’ korrispondenti nazzjonali. Jista’ jgħin biex jiġu identifikati każijiet potenzjali għal intervent fi stadju bikri.

(20)

Jenħtieġ li l-ħaddiema ssensjati u l-persuni li jaħdmu għal rashom li l-attività tagħhom tkun waqfet ikollhom aċċess ugwali għall-FEG, indipendentement minn xi jkun it-tip ta’ kuntratt ta’ impjieg jew ir-relazzjoni tagħhom. Għalhekk, il-ħaddiema ssensjati u l-persuni li jaħdmu għal rashom li l-attività tagħhom tkun waqfet jenħtieġ li jitqiesu bħala benefiċjarji tal-FEG possibbli għall-finijiet ta’ dan ir-Regolament.

(21)

Jenħtieġ li l-kontribuzzjonijiet finanzjarji mill-FEG jkunu primarjament diretti lejn miżuri ta’ politika attivi tas-suq tax-xogħol u servizzi personalizzati li jimmiraw lejn ir-riintegrazzjoni rapida tal-benefiċjarji f’impjieg deċenti u sostenibbli fi ħdan jew barra s-settur tal-attività inizjali tagħhom, filwaqt li jħejjuhom għal ekonomija Ewropea aktar ekoloġika u aktar diġitali. Jenħtieġ li l-appoġġ jipprova ukoll jippromwovi l-impjieg indipendenti u l-ħolqien tal-intrapriżi, inkluż permezz tal-istabbiliment ta’ kooperattivi. Jenħtieġ li l-miżuri jirriflettu l-ħtiġijiet prospettivi tas-suq tax-xogħol lokali jew reġjonali. Madankollu, fejn rilevanti, jenħtieġ li tkun appoġġata wkoll il-mobilità tal-ħaddiema ssensjati sabiex jingħataw għajnuna biex isibu impjieg ġdid x’imkien ieħor. Jenħtieġ li ssir enfasi partikolari fuq id-disseminazzjoni tal-ħiliet meħtieġa fl-era diġitali u fuq il-ġlieda kontra l-istereotipi tal-ġeneru fl-impjieg, fejn ikun il-każ. Jenħtieġ li l-inklużjoni ta’ allowances fi flus f’pakketti ikkoordinati ta’ servizzi personalizzati tiġi ristretta. Jenħtieġ li l-miżuri appoġġati mill-FEG ma jissostitwixxux miżuri ta’ protezzjoni soċjali passivi. L-impjegaturi jistgħu jiġu mħeġġa jipparteċipaw fil-kofinanzjament nazzjonali għall-miżuri appoġġati mill-FEG, flimkien mal-miżuri li huma meħtieġa li jipprovdu bis-saħħa tal-liġi nazzjonali jew ftehimiet kollettivi.

(22)

Jenħtieġ li fl-implimentazzjoni u t-tfassil ta’ pakkett ikkoordinat ta’ servizzi personalizzati, li jkollu l-għan li jiffaċilita r-riintegrazzjoni tal-benefiċjarji speċifikati, l-Istati Membri jindirizzaw l-objettivi tal-Aġenda Diġitali u l-Istrateġija għal Suq Uniku Diġitali. Jenħtieġ li tingħata attenzjoni partikolari lid-differenza bejn il-ġeneri fil-pagi fis-setturi tat-teknoloġiji tal-informazzjoni u l-komunikazzjoni (ICT) u x-xjenza, it-teknoloġija, l-inġinerija u l-matematika (STEM) billi jiġi promoss it-taħriġ mill-ġdid u l-kwalifikazzjoni mill-ġdid tan-nisa f’dawk is-setturi. Jenħtieġ li fl-implimentazzjoni u t-tfassil ta’ pakkett ikkoordinat ta’ servizzi personalizzati, l-Istati Membri jimmiraw li jżidu r-rappreżentanza tal-ġeneru inqas rappreżentat, u b’hekk jikkontribwixxu għat-tnaqqis tad-differenzi bejn il-ġeneri fil-pagi u l-pensjonijiet.

(23)

Meta jitqies li t-trasformazzjoni diġitali tal-ekonomija tirrikjedi ċertu livell ta’ kompetenza diġitali tal-forza tax-xogħol, jenħtieġ li t-tixrid tal-ħiliet meħtieġa fl-era diġitali jitqies bħala element orizzontali ta’ kwalunkwe pakkett ikkoordinat ta’ servizzi personalizzati offruti.

(24)

Jenħtieġ li fit-tfassil tal-politika attiva tas-suq tax-xogħol, l-Istati Membri jiffavorixxu miżuri li jikkontribwixxu b’mod sinifikanti għall-impjegabbiltà tal-benefiċjarji. Jenħtieġ li l-Istati Membri jħabirku biex l-akbar għadd possibbli ta’ benefiċjarji li jkunu qed jieħdu sehem f’dawn il-miżuri jiġu riintegrati f’impjieg sostenibbli kemm jista’ jkun malajr fi żmien sitt xhur minn tmiem il-perjodu ta’ implimentazzjoni. Jenħtieġ li, fejn ikun rilevanti, it-tfassil tal-pakkett ikkoordinat ta’ servizzi personalizzati jqis ir-raġunijiet għas-sensji u jantiċipa l-perspettivi futuri dwar is-suq tax-xogħol u l-ħiliet meħtieġa. Jenħtieġ li l-pakkett ikkoordinat ta’ servizzi personalizzati ikun kompatibbli mat-tranżizzjoni lejn ekonomija effiċjenti fir-riżorsi u sostenibbli.

(25)

Jenħtieġ li fit-tfassil tal-miżuri ta’ politika attivi tas-suq tax-xogħol, l-Istati Membri jagħtu attenzjoni partikolari lill-benefiċjarji żvantaġġati, inkluż il-persuni b’diżabilità, il-persuni li għandhom qraba dipendenti, il-persuni qiegħda li jkunu iżgħar fl-età u dawk li huma akbar fl-età, il-persuni b’livell baxx ta’ kwalifiki, il-persuni li ġejjin minn kuntest ta’ migrazzjoni kif ukoll il-persuni li jinsabu f’riskju ta’ faqar, peress li dawk il-gruppi jesperjenzaw problemi partikolari biex jidħlu mill-ġdid fis-suq tax-xogħol. Madankollu, peress li l-prinċipji tal-ugwaljanza bejn il-ġeneri u tan-nondiskriminazzjoni, li huma fost il-valuri ewlenin tal-Unjoni u jinsabu minquxa fil-Pilastru, jenħtieġ li fl-implimentazzjoni tal-FEG dawn jiġu rispettati u promossi.

(26)

Sabiex jappoġġaw lill-benefiċjarji b’mod effettiv u rapidu, jenħtieġ li l-Istati Membri jagħmlu ħilithom kollha biex jippreżentaw applikazzjonijiet kompluti meta japplikaw għal kontribuzzjoni finanzjarja mill-FEG. Meta l-Kummissjoni tirrikjedi aktar informazzjoni għall-valutazzjoni ta’ applikazzjoni, jenħtieġ li tali informazzjoni tkun soġġetta għal skadenza. Jenħtieġ li kemm l-Istati Membri kif ukoll l-istituzzjonijiet tal-Unjoni jimmiraw li jipproċessaw l-applikazzjonijiet malajr kemm jista’ jkun.

(27)

Jenħtieġ li, fl-interessi tal-benefiċjarji u tal-korpi responsabbli mill-implimentazzjoni tal-miżuri, l-Istat Membru applikant iżomm lill-atturi kollha involuti fil-proċedura tal-applikazzjoni infurmati bil-progress tal-applikazzjoni u jenħtieġ li jinvolvihom kull meta jkun possibbli matul l-implimentazzjoni tal-miżuri.

(28)

F’konformità mal-prinċipju ta’ ġestjoni finanzjarja tajba, jenħtieġ li l-kontribuzzjonijiet finanzjarji mill-FEG ma jissostitwixxux il-miżuri ta’ appoġġ li huma disponibbli għall-benefiċjarji fi ħdan il-fondi tal-Unjoni jew fil-politiki jew il-programmi l-oħra tal-Unjoni, iżda, fejn ikun possibbli, jenħtieġ li jikkumplimentaw tali miżuri.

(29)

Jenħtieġ li jiġu inklużi dispożizzjonijiet speċjali għal azzjonijiet ta’ informazzjoni u komunikazzjoni dwar il-każijiet tal-FEG u l-eżiti tagħhom. Jenħtieġ li l-Istati Membri u l-partijiet ikkonċernati tal-FEG iqajmu kuxjenza dwar il-kisbiet tal-finanzjament tal-Unjoni billi jżommu lill-pubbliku infurmat. It-trasparenza u l-attivitajiet ta’ komunikazzjoni huma essenzjali biex l-azzjoni tal-Unjoni tkun viżibbli fuq il-post u jenħtieġ li jkunu bbażati fuq informazzjoni preċiża u aġġornata. Bil-għan li jiġi promoss il-FEG u jintwera l-valur miżjud tiegħu bħala parti mill-baġit tal-Unjoni, jenħtieġ li, fuq talba, il-materjal ta’ komunikazzjoni u viżibbiltà żviluppat mill-Istati Membri jkun disponibbli għall-istituzzjonijiet, il-korpi jew l-aġenziji tal-Unjoni. Għalhekk, jenħtieġ li l-Unjoni tingħatalha liċenzja mingħajr dritt dovut għall-użu ta’ proprjetà, mhux esklużiva u irrevokabbli għall-użu ta’ dan il-materjal u għal kwalunkwe dritt preeżistenti marbut miegħu.

(30)

Sabiex tiġi ffaċilitata l-implimentazzjoni ta’ dan ir-Regolament, jenħtieġ li n-nefqa tkun eliġibbli għal kontribuzzjoni finanzjarja mill-FEG jew mid-data li fiha Stat Membru jibda jipprovdi servizzi personalizzati jew mid-data li fiha Stat Membru jġarrab nefqa amministrattiva fl-implimentazzjoni tal-FEG.

(31)

Sabiex jiġu koperti ħtiġijiet li jinqalgħu, speċjalment matul l-ewwel xhur ta’ kull sena, meta l-possibilitajiet għal trasferimenti minn linji baġitarji oħra jkunu partikolarment diffiċli, jenħtieġ li jkun disponibbli ammont adegwat ta’ approprjazzjonijiet ta’ pagament fil-linja baġitarja tal-FEG fil-proċedura baġitarja annwali.

(32)

Il-QFP 2021-2027 u l-Ftehim Interistituzzjonali tas-16 ta’ Diċembru 2020 bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u l-Kummissjoni Ewropea dwar dixxiplina baġitarja, dwar kooperazzjoni f’materji ta’ baġit u dwar ġestjoni finanzjarja tajba, kif ukoll dwar riżorsi proprji ġodda, inkluż pjan direzzjonali lejn l-introduzzjoni ta’ riżorsi proprji ġodda. (10) jiddeterminaw il-qafas baġitarju tal-FEG.

(33)

Fl-interessi tal-benefiċjarji, jenħtieġ li l-assistenza ssir disponibbli kemm jista’ jkun malajr u bl-aktar mod effiċjenti. Jenħtieġ li l-Istati Membri u l-istituzzjonijiet tal-Unjoni involuti fil-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet tal-FEG jagħmlu ħilithom kollha biex jitnaqqas iż-żmien tal-ipproċessar u biex jiġu ssimplifikati l-proċeduri sabiex tiġi żgurata l-adozzjoni rapida u bla xkiel tad-deċiżjonijiet dwar il-mobilizzazzjoni tal-FEG.

(34)

L-SMEs huma s-sinsla tal-ekonomija tal-Unjoni. Għaldaqstant, il-promozzjoni tal-intraprenditorija u l-appoġġ għall-SMEs huma essenzjali biex jiġu żgurati t-tkabbir ekonomiku, l-innovazzjoni, il-ħolqien tal-impjiegi u l-integrazzjoni soċjali. L-Unjoni tippromwovi b’mod attiv l-intraprenditorija billi tħeġġeġ lin-nies jibdew in-negozju tagħhom stess. Fil-każ ta’ avvenimenti ta’ ristrutturar kbar, jenħtieġ li jkun possibbli li l-ħaddiema ssensjati jiġu megħjuna jniedu n-negozju tagħhom stess. Fil-każ li intrapriża tagħlaq, jenħtieġ li jkun possibbli wkoll li l-ħaddiema ssensjati jieħdu f’idejhom xi wħud mill-attivitajiet jew l-attivitajiet kollha tal-impjegatur preċedenti.

(35)

Għal finijiet ta’ trasparenza u informazzjoni, jenħtieġ li l-Istati Membri jiżvelaw fir-rapporti finali d-dettalji ta’ kwalunkwe għajnuna mill-Istat jew finanzjament tal-Unjoni li l-intrapriża li tkun tat is-sensji lill-ħaddiema tkun irċeviet fil-ħames snin ta’ qabel ir-rapport. Madankollu, jenħtieġ li dan ir-rekwiżit ma japplikax għall-mikrointrapriżi jew l-SMEs, b’mod partikolari negozji ġodda u negozji li qed jespandu, sabiex jiġi evitat kwalunkwe piż amministrattiv sproporzjonat fuq l-Istati Membri, b’mod partikolari fil-każ ta’ applikazzjonijiet tal-FEG settorjali li jinvolvu aktar minn mikrointrapriża jew SME waħda.

(36)

Skont il-paragrafi 22 u 23 tal-Ftehim interistituzzjonali tat-13 ta’ April 2016 għat-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet (11), jenħtieġ li l-FEG jiġi evalwat abbażi tal-informazzjoni miġbura skont rekwiżiti ta’ monitoraġġ speċifiċi, filwaqt li jiġi evitat piż amministrattiv, b’mod partikolari fuq l-Istati Membri, u regolamentazzjoni żejda. Fejn xieraq, dawk ir-rekwiżiti jenħtieġ li jinkludu indikaturi li jistgħu jitkejlu bħala bażi għall-evalwazzjoni tal-effetti tal-FEG fuq il-post.

(37)

Sabiex il-Parlament Ewropew ikun jista’ jwettaq skrutinju politiku u l-Kummissjoni tkun tista’ timmonitorja b’mod kontinwu r-riżultati miksuba bl-assistenza tal-FEG, jenħtieġ li l-Istati Membri kkonċernati jippreżentaw rapport finali dwar l-implimentazzjoni tal-FEG.

(38)

Jenħtieġ li l-Istati Membri jappoġġaw lill-Kummissjoni fit-twettiq tal-evalwazzjonijiet billi jipprovdu d-data rilevanti għad-dispożizzjoni tagħhom.

(39)

Sabiex jiġu ffaċilitati evalwazzjonijiet futuri, jenħtieġ li jitwettaq stħarriġ dwar il-benefiċjarji wara l-implimentazzjoni ta’ kull kontribuzzjoni futura mill-FEG. Jenħtieġ li l-istħarriġ dwar il-benefiċjarji jinfetaħ għall-parteċipanti għal mill-inqas erba’ ġimgħat u jenħtieġ li jitnieda matul is-sitt xahar wara t-tmiem tal-perjodu ta’ implimentazzjoni. Jenħtieġ li l-Istati Membri jassistu lill-Kummissjoni fit-twettiq tal-istħarriġ dwar il-benefiċjarji, filwaqt li jħeġġu lill-benefiċjarji jipparteċipaw billi jibagħtu l-istedina biex jieħdu sehem u tal-anqas tfakkira waħda. Jenħtieġ li l-Istati Membri jinfurmaw lill-Kummissjoni dwar l-isforzi li jkunu għamlu biex jikkuntattjaw lill-benefiċjarji. Jenħtieġ li l-Kummissjoni tuża d-data miġbura għall-finijiet ta’ evalwazzjoni. Biex tiżgura l-komparabbiltà bejn il-każijiet, jenħtieġ li l-Kummissjoni tfassal il-mudell tal-istħarriġ dwar il-benefiċjarji f’kooperazzjoni mill-qrib mal-Istati Membri u jenħtieġ li tipprovdi traduzzjoni bil-lingwi uffiċjali kollha tal-istituzzjonijiet tal-Unjoni.

(40)

F’konformità mal-objettiv tal-eliminazzjoni tal-inugwaljanzi u l-promozzjoni tal-ugwaljanza bejn l-irġiel u n-nisa, jenħtieġ li l-analiżi u r-rapporti relatati mal-FEG jinkludu informazzjoni diżaggregata skont il-ġeneru.

(41)

Jenħtieġ li tiġi stabbilita lista ta’ indikaturi f’anness għal dan ir-Regolament għall-fini tal-monitoraġġ tal-użu tal-FEG u, b’mod partikolari, tal-progress lejn il-kisba tal-objettivi tiegħu. Fejn meħtieġ, il-Kummissjoni tista’ tippreżenta proposta leġiżlattiva biex temenda dawk l-indikaturi.

(42)

Jenħtieġ li l-Istati Membri jibqgħu responsabbli mill-implimentazzjoni tal-kontribuzzjoni finanzjarja u mill-ġestjoni u l-kontroll tal-azzjonijiet appoġġati mill-finanzjament tal-Unjoni, f’konformità mad-dispożizzjonijiet rilevanti tar-‘Regolament Finanzjarju. Jenħtieġ li l-Istati Membri jiġġustifikaw l-użu li jkun sar mill-kontribuzzjoni finanzjarja li jkunu rċevew mill-FEG. Minħabba l-perjodu ta’ implimentazzjoni qasir għall-interventi tal-FEG, jenħtieġ li l-obbligi ta’ rapportar jirriflettu n-natura partikolari ta’ dawk l-interventi.

(43)

Jenħtieġ li l-Istati Membri jipprevjenu, isibu u jindirizzaw b’mod effettiv kwalunkwe irregolarità, inkluż frodi, imwettqa mill-benefiċjarji. Barra minn hekk, f’konformità mar-Regolament (UE, Euratom) Nru 883/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (12) u r-Regolamenti tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 2988/95 (13) u (Euratom, KE) Nru 2185/96 (14), l-Uffiċċju Ewropew ta’ Kontra l-Frodi (OLAF) għandu s-setgħa li jwettaq investigazzjonijiet amministrattivi, inkluż kontrolli u spezzjonijiet fuq il-post, bil-ħsieb li jistabbilixxi jekk kienx hemm frodi, korruzzjoni jew kwalunkwe attività illegali oħra li taffettwa l-interessi finanzjarji tal-Unjoni. L-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (UPPE) għandu s-setgħa, f’konformità mar-Regolament tal-Kunsill (UE) 2017/1939 (15), li jinvestiga u jressaq għal prosekuzzjoni reati kriminali li jaffetwaw l-interessi finanzjarji tal-Unjoni kif previst fid-Direttiva (UE) 2017/1371 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (16).

Jenħtieġ li l-Istati Membri jieħdu l-miżuri neċessarji biex jiżguraw li kwalunkwe persuna jew entità li tirċievi fondi tal-Unjoni tikkoopera bis-sħiħ fil-protezzjoni tal-interessi finanzjarji tal-Unjoni, tagħti d-drittijiet u l-aċċess neċessarji lill-Kummissjoni, lill-OLAF, lill-Qorti tal-Awdituri u, fir-rigward tal-Istati Membri li jipparteċipaw fil-kooperazzjoni msaħħa skont ir-Regolament (UE) 2017/1939, lill-UPPE, u tiżgura li kwalunkwe parti terza involuta fl-implimentazzjoni tal-fondi tal-Unjoni tagħti drittijiet ekwivalenti. Jenħtieġ li l-Istati Membri jirrapportaw lill-Kummissjoni dwar is-sejba ta’ irregolaritajiet, inkluż frodi, u dwar kwalunkwe azzjoni ta’ segwitu li jkunu ħadu fir-rigward ta’ tali irregolaritajiet, kif ukoll fir-rigward ta’ kwalunkwe investigazzjoni tal-OLAF. Jenħtieġ li l-Istati Membri jikkooperaw mal-Kummissjoni, mal-OLAF, mal-Qorti tal-Awdituri u, fejn applikabbli, mal-UPPE, f’konformità mal-punt (d) tal-Artikolu 63(2) tar-Regolament Finanzjarju dwar il-kwistjonijiet kollha relatati ma’ frodi suspettata jew stabbilita.

(44)

Biex tissaħħaħ il-protezzjoni tal-baġit tal-Unjoni, jenħtieġ li l-Kummissjoni tagħmel disponibbli sistema integrata u interoperabbli ta’ informazzjoni u monitoraġġ li tkun tinkludi għodda unika għall-estrazzjoni ta’ data u l-valutazzjoni tar-riskju biex jingħata aċċess għad-data rilevanti u biex din tiġi analizzata, u jenħtieġ li l-Kummissjoni tħeġġeġ l-użu tagħha bil-ħsieb ta’ applikazzjoni ġeneralizzata mill-Istati Membri.

(45)

Ir-Regolament Finanzjarju jistabbilixxi regoli dwar l-implimentazzjoni tal-baġit tal-Unjoni, inkluż ir-regoli dwar għotjiet, premjijiet, akkwist, ġestjoni indiretta, strumenti finanzjarji, garanziji baġitarji, assistenza finanzjarja u r-rimborż ta’ esperti esterni. Ir-regoli adottati abbażi tal-Artikolu 322 TFUE jinkludu wkoll reġim ġenerali ta’ kondizzjonalità għall-protezzjoni tal-baġit tal-Unjoni.

(46)

Minħabba l-importanza li jiġi indirizzat it-tibdil fil-klima f’konformità mal-impenji tal-Unjoni biex timplimenta l-Ftehim ta’ Pariġi, u l-impenn għall-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-NU, jenħtieġ li l-azzjonijiet taħt dan ir-Regolament jikkontribwixxu għall-kisba ta’ mira ta’ 30 % tan-nefqa baġitarja tal-Unjoni li tappoġġa l-objettivi klimatiċi u l-ambizzjoni ta’ 7,5 % tal-baġit tal-Unjoni li tirrifletti l-infiq relatat mal-bijodiversità fl-2024 u 10 % fl-2026 u l-2027, filwaqt li jitqiesu s-sovrapożizzjonijiet eżistenti bejn l-għanijiet klimatiċi u dawk relatati mal-bijodiversità.

(47)

Sabiex l-użu tal-FEG ikun jista’ jiġi mmonitorjat aħjar, jenħtieġ li s-setgħa li jiġu adottati atti skont l-Artikolu 290 TFUE tiġi ddelegata lill-Kummissjoni biex dan ir-Regolament jiġi ssupplimentat bl-istabbiliment tal-kriterji għad-determinazzjoni tal-każijiet ta’ irregolarità li jiġu rrapportati u d-data li tiġi pprovduta mill-Istati Membri għall-fini tal-prevenzjoni, id-detezzjoni u l-korrezzjoni ta’ irregolaritajiet, inkluż frodi u l-irkupru ta’ ammonti mħallsa bi żball flimkien mal-imgħax fuq pagamenti tard. Huwa partikolarment importanti li matul il-ħidma ta’ tħejjija tagħha l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa, inkluż fil-livell tal-esperti, u li dawk il-konsultazzjonijiet jitwettqu f’konformità mal-prinċipji stipulati fil-Ftehim Interistituzzjonali tat-13 ta’ April 2016 dwar it-Tfassil Aħjar tal-Liġijiet. B’mod partikolari, biex tiġi żgurata parteċipazzjoni ugwali fit-tħejjija ta’ atti delegati, il-Parlament Ewropew u l-Kunsill jirċievu d-dokumenti kollha fl-istess ħin li jirċevuhom l-esperti tal-Istati Membri, u l-esperti tagħhom ikollhom aċċess sistematiku għal-laqgħat tal-gruppi tal-esperti tal-Kummissjoni li jittrattaw it-tħejjija ta’ atti delegati.

(48)

Sabiex ikunu żgurati kondizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta’ dan ir-Regolament fir-rigward tat-twettiq tal-istħarriġ tal-benefiċjarji u l-format għar-rappurtar ta’ irregolaritajiet, jenħtieġ li jingħataw setgħat ta’ implimentazzjoni lill-Kummissjoni. Jenħtieġ li dawk is-setgħat ikunu eżerċitati f’konformità mar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (17).

(49)

Minħabba li l-għanijiet ta’ dan ir-Regolament ma jistgħux jinkisbu b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri, iżda jistgħu pjuttost, minħabba l-iskala jew l-effetti tagħhom, jinkisbu aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, f’konformità mal-prinċipju ta’ sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 TUE. F’konformità mal-prinċipju ta’ proporzjonalità kif stabbilit f’dak l-Artikolu, dan ir-Regolament ma jmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jinkisbu dawk l-għanijiet.

(50)

Sabiex tiġi żgurata l-kontinwità fl-għoti ta’ appoġġ fil-qasam ta’ politika rilevanti u biex l-implimentazzjoni tkun tista’ ssir mill-bidu tal-QFF 2021 sal-2027, jeħtieġ li tkun prevista l-applikazzjoni ta’ dan ir-Regolament mill-bidu tas-sena finanzjarja 2021. Madankollu, jenħtieġ li l-Kummissjoni tibda l-proċedura baġitarja biss mad-dħul fis-seħħ ta’ dan ir-Regolament.

(51)

Għalhekk, jenħtieġ li r-Regolament (UE) Nru 1309/2013 jitħassar,