29.4.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

L 127/1

(1)

Id-Direttiva 2001/37/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (4) tistabbilixxi regoli fil-livell tal-Unjoni dwar il-prodotti tat-tabakk. Sabiex jiġu riflessi żviluppi xjentifiċi, tas-suq u internazzjonali, jeħtieġ li jsir tibdil sostanzjali lil dik id-Direttiva u għalhekk għandha titħassar u tiġi sostitwita b’Direttiva ġdida.

(2)

Fir-rapporti tagħha tal-2005 u l-2007 dwar l-applikazzjoni tad-Direttiva 2001/37/KE, il-Kummissjoni identifikat oqsma fejn kienet titqies utli azzjoni ulterjuri għall-funzjonament bla xkiel tas-suq intern. Fl-2008 u fl-2010 il-Kumitat Xjentifiku dwar ir-Riskji Emerġenti għas-Saħħa u dawk Identifikati Reċentement (SCENIHR) ipprovda parir xjentifiku lill-Kummissjoni dwar prodotti tat-tabakk li ma jdaħħnux u addittivi tat-tabakk. Fl-2010 saret konsultazzjoni wiesgħa mal-partijiet interessati, li kienet segwita minn konsultazzjonijiet immirati lejn il-partijiet interessati u akkumpanjati bi studji minn konsulenti esterni. L-Istati Membri ġew ikkonsultati matul il-proċess kollu. Il-Parlament Ewropew u l-Kunsill appellaw ripetutament lill-Kummissjoni biex tirrevedi u taġġorna d-Direttiva 2001/37/KE.

(3)

F’ċerti oqsma koperti bid-Direttiva 2001/37/KE, l-Istati Membri ma jistgħux, legalment jew fil-prattika, jadattaw b’mod effettiv il-leġiżlazzjoni tagħhom għall-iżviluppi ġodda. Dan huwa rilevanti b’mod partikolari għar-regoli tat-tikkettar, fejn l-Istati Membri ma tħallewx iżidu d-daqs tat-twissijiet tas-saħħa, ibiddlu l-post tagħhom fuq pakkett individwali (“pakkett individwali”) jew jissostitwixxu t-twissijiet qarrieqa dwar il-livelli tal-emissjonijiet tal-qatran, in-nikotina u l-monossidu tal-karbonju (TNCO).

(4)

F’oqsma oħra għad fadal differenzi sostanzjali bejn il-liġijiet, regolamenti u dispożizzjonijiet amministrattivi tal-Istati Membri dwar il-manifattura, il-preżentazzjoni u l-bejgħ tat-tabakk u tal-prodotti relatati, li huma ta’ ostakolu għat-tħaddim bla xkiel tas-suq intern. Fid-dawl tal-iżviluppi internazzjonali, xjentifiċi u tas-suq, dawn id-diskrepanzi huma mistennija li jiżdiedu. Dan japplika wkoll għal sigaretti elettroniċi u għal kontenituri ta’ rikarika, għal sigaretti elettroniċi (“kontenituri ta’ rikarika”), il-prodotti erbali għat-tipjip, l-ingredjenti u l-emissjonijiet minn prodotti tat-tabakk, ċerti aspetti tat-tikkettar u l-ippakkjar u l-bejgħ transkonfinali mill-bogħod ta’ prodotti tat-tabakk.

(5)

Dawk l-ostakli għandhom jiġu eliminati u, għal dan il-għan, ir-regoli dwar il-manifattura, il-preżentazzjoni u l-bejgħ tat-tabakk u prodotti relatati għandhom jiġu approssimati aktar.

(6)

Id-daqs tas-suq intern tat-tabakk u prodotti relatati, ix-xejra li qed tikber tal-manifatturi tal-prodotti tat-tabakk li jikkonċentraw il-produzzjoni għall-Unjoni kollha f’numru żgħir biss ta’ impjanti tal-produzzjoni fl-Unjoni u l-kummerċ transkonfinali sinifikanti konsegwenti tat-tabakk u prodotti relatati, jitolbu għal azzjoni leġiżlattiva aktar b’saħħitha fil-livell tal-Unjoni minflok f’dak nazzjonali biex jinkiseb it-tħaddim mingħajr xkiel tas-suq intern.

(7)

Tinħtieġ ukoll azzjoni leġiżlattiva fil-livell tal-Unjoni sabiex tiġi implimentata l-Konvenzjoni ta’ Qafas tad-WHO dwar il-Kontroll tat-Tabakk (“FCTC”) ta’ Mejju 2003, li d-dispożizzjonijiet għaliha huma vinkolanti għall-Unjoni u l-Istati Membri tagħha. Id-dispożizzjonijiet tal-FCTC huma dwar ir-regolamentazzjoni tal-kontenuti tal-prodotti tat-tabakk, ir-regolamentazzjoni dwar l-informazzjoni li trid tidher fuq il-prodotti tat-tabakk, l-ippakkjar u t-tikkettar tal-prodotti tat-tabakk, ir-reklamar u il-kummerċ illeċitu tal-prodotti tat-tabakk huma ta’ rilevanza partikolari. Il-Partijiet għall-FCTC, inklużi l-Unjoni u l-Istati Membri tagħha, adottaw b’kunsens, sett ta’ linji gwida għall-implimentazzjoni tad-dispożizzjonijiet tal-FCTC waqt diversi Konferenzi tal-Partijiet.

(8)

Skont l-Artikolu 114(3) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (“TFUE”), għandu jittieħed bħala bażi għal proposti leġiżlattivi livell għoli ta’ protezzjoni tas-saħħa, filwaqt li jittieħed kont, b’mod partikolari, kull żvilupp ġdid ibbażat fuq fatti xjentifiċi. Il-prodotti tat-tabakk mhumiex komoditajiet ordinarji u minħabba l-effetti partikolarment dannużi tat-tabakk fuq is-saħħa tal-bniedem, il-protezzjoni tas-saħħa għandha tingħata importanza kbira, b’mod partikolari, biex titnaqqas il-prevalenza tat-tipjip fost iż-żgħażagħ.

(9)

Huwa neċessarju li jiġu stabbiliti għadd ta’ definizzjonijiet ġodda sabiex jiżguraw li din id-Direttiva tiġi applikata b’mod uniformi mill-Istati Membri. Fejn obbligi differenti imposti minn din id-Direttiva japplikaw għal kategoriji ta’ prodotti differenti u l-prodott rilevanti jaqa’ taħt aktar minn kategorija waħda (eż. il-pipa, it-tabakk tal-brim) għandhom japplikaw l-obbligi aktar stretti.

(10)

Id-Direttiva 2001/37/KE stabbilixxiet il-limiti massimi għall-kontenut ta’ qatran, nikotina u monssidu tal-karbonju ta’ sigaretti li għandhom ikunu applikabbli wkoll għal sigaretti li jiġu esportati mill-Unjoni. Dawk il-limiti massimi u dak l-approċċ jibqgħu validi.

(11)

Sabiex jitkejjel il-kontenut tal-qatran, in-nikotina u l-monossidu tal-karbonju tas-sigaretti (minn hawn ’il quddiem imsejħa “livelli ta’ emissjoni”), għandha ssir referenza għall-istandards ISO rilevanti li huma rikonoxxuti internazzjonalment. Il-proċess ta’ verifika għandu jkun protett mill-influenza tal-industrija tat-tabakk bl-użu ta’ laboratorji indipendenti, inklużi laboratorji tal-Istat. L-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jużaw laboratorji li jinsabu fi Stati Membri oħra tal-Unjoni. Għal emissjonijiet oħra minn prodotti tat-tabakk ma hemmx standards jew testijiet maqbulin internazzjonalment biex jiġu kkwantifikati l-livelli massimi. L-isforzi li għaddejjin fil-livell internazzjonali għall-iżvilupp ta’ standards jew testijiet bħal dawn, għandhom jiġu inkoraġġuti.

(12)

Fir-rigward tal-istabbiliment tal-livelli ta’ emissjoni massimi, jista’ jkun meħtieġ u xieraq li aktar tard, dawk il-livelli ta’ emissjoni għall-qatran, in-nikotina u l-monossidu tal-karbonju, jitnaqqsu jew li jiġu stabbiliti livelli massimi għal emissjonijiet oħra mill-prodotti tat-tabakk, filwaqt li jitqiesu t-tossiċità jew l-effett ta’ dipendenza tagħhom.

(13)

Sabiex iwettqu l-kompiti regolatorji tagħhom, l-Istati Membri u l-Kummissjoni jirrikjedu informazzjoni komprensiva dwar l-ingredjenti u l-emissjonijiet mill-prodotti tat-tabakk sabiex jivvalutaw l-attrazzjoni, l-effett ta’ dipendenza u t-tossiċità ta’ prodotti tat-tabakk u r-riskji għas-saħħa assoċjati mal-konsum ta’ tali prodotti. Għal dan il-għan, l-obbligi tar-rappurtar eżistenti għall-ingredjenti u l-emissjonijiet għandhom jissaħħu. Għandhom jiġu previsti obbligi ta’ rappurtar imsaħħa għal addittivi li huma inklużi f’lista ta’ prijorità sabiex tiġi vvalutata, fost l-oħrajn, it-tossiċità, l-effett ta’ dipendenza u l-proprjetarijiet karċinoġeniċi, mutaġeniċi jew tossiċi għar-riproduzzjoni (“proprjetarijiet CMR”), inklużi f’forma maħruqa. Il-piż ta’ tali obbligi ta’ rappurtar imsaħħa għall-SMEs għandu jiġi limitat kemm jista’ jkun possibbli. Tali obbligi ta’ rappurtar huma konsistenti mal-obbligu impost fuq l-Unjoni biex jiġi żgurat livell għoli ta’ protezzjoni għas-saħħa tal-bniedem.

(14)

L-użu ta’ formati differenti ta’ rappurtar, kif inhu bħalissa, jagħmilha diffiċli għall-manifatturi u l-importaturi biex jissodisfaw l-obbligi tagħhom ta’ rappurtar u huwa ta’ piż għall-Istati Membri u għall-Kummissjoni biex iqabblu, janalizzaw u jfasslu l-konklużjonijiet mill-informazzjoni li jkunu rċevew. Għalhekk għandu jkun hemm format obbligatorju komuni għar-rappurtar tal-ingredjenti u l-emissjonijiet. L-akbar trasparenza possibbli dwar l-informazzjoni tal-prodott għandha tiġi żgurata għall-pubbliku ġenerali, filwaqt li jiġi żgurat li jitqiesu kif xieraq is-sigrieti kummerċjali tal-manufatturi tal-prodotti tat-tabakk. Għandu jittieħed kont ta’ sistemi eżistenti għar-rappurtar ta’ ingredjenti.

(15)

In-nuqqas ta’ approċċ armonizzat għar-regolamentazzjoni tal-ingredjenti ta’ prodotti tat-tabakk jaffettwa t-tħaddim bla xkiel tas-suq intern u għandu impatt negattiv fuq il-moviment liberu tal-prodotti mal-Unjoni kollha. Ċerti Stati Membri adottaw leġiżlazzjoni jew daħlu fi ftehimiet vinkolanti mal-industrija li jippermettu jew jipprojbixxu ċerti ingredjenti. Bħala riżultat, xi ingredjenti huma rregolati f’ċerti Stati Membri, iżda mhux f’oħrajn. L-Istati Membri qegħdin ukoll jieħdu approċċi differenti fir-rigward tal-addittivi fil-filtri tas-sigaretti kif ukoll tal-addittivi koloranti tad-duħħan tat-tabakk. Mingħajr armonizzazzjoni, l-ostakli tat-tħaddim bla xkiel tas-suq intern huma mistennija li jiżdiedu fis-snin li ġejjin, filwaqt li titqies l-implimentazzjoni tal-FCTC u l-linji gwida rilevanti tal-FCTC fl-Unjoni kollha u fid-dawl tal-esperjenza miksuba f’ġuriżdizzjonijiet oħra barra l-Unjoni. Il-linji gwida tal-FCTC fir-rigward tar-regolamentazzjoni tal-kontenuti tal-prodotti tat-tabakk u r-regolamentazzjoni tal-iżvelar tal-prodott tat-tabakk jitolbu partikolarment it-tneħħija tal-ingredjenti li jżidu l-palat, joħolqu l-impressjoni li prodotti tat-tabakk għandhom benefiċċji għas-saħħa, huma assoċjati mal-enerġija u l-vitalità jew ikollhom proprjetajiet koloranti.

(16)

Il-probabbiltà tar-regolamentazzjoni diverġenti qed tiżdied aktar minħabba t-tħassib dwar il-prodotti tat-tabakk li jkollhom togħma karatterizzanti għajr waħda tat-tabakk, li jistgħu jiffaċilitaw il-bidu tal-konsum tat-tabakk jew jaffettwaw ix-xejriet tal-konsum. Miżuri li jintroduċu differenzi ta’ trattament mhux ġustifikati bejn tipi differenti ta’ sigaretti aromatizzati għandhom jiġu evitati. Madankollu, prodotti b’ togħma karatterizzanti b’volum ogħla ta’ bejgħ għandhom jitneħħew fuq perijodu ta’ żmien estiż sabiex il-konsumaturi jingħataw żmien adegwat biex jaqilbu għal prodotti oħra.

(17)

Il-projbizzjoni tal-prodotti tat-tabakk b’togħmiet karatterizzanti ma tipprekludix għal kollox l-użu ta’ addittivi individwali, iżda tobbliga lill-manifatturi biex inaqqsu l-addittiv jew it-taħlita ta’ addittivi sal-punt li l-addittivi ma jibqgħux jirriżultaw f’togħma karatterizzanti. L-użu ta’ addittivi meħtieġa għall-manifattura tal-prodotti tat-tabakk għandu jitħalla, pereżempju zokkor sabiex jieħu post zokkor li jintilef matul il-proċess ta’ preservazzjoni, għandu jitħalla, dment li ma jirriżultawx f’togħma karatterizzanti jew żieda fl-effett ta’ dipendenza, it-tossiċità jew il-proprjetajiet CMR tal-prodott. Bord konsultattiv indipendenti Ewropew għandu jassisti fit-tali teħid ta’ deċiżjonijiet. L-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva ma għandhiex twassal għad-diskriminazzjoni bejn il-varjetajiet tat-tabakk differenti, u lanqas ma għandha tipprevjeni prodott differenzjat.

(18)

Ċerti addittivi jintużaw biex joħolqu l-impressjoni li l-prodotti tat-tabakk huma ta’ benefiċċju għas-saħħa, jippreżentaw inqas riskji għas-saħħa jew iżidu l-istat ta’ viġilanza u l-prestazzjoni fiżika. Dawn l-addittivi, kif ukoll l-addittivi li għandhom proprjetajiet CMR fil-forma mhux maħruqa għandhom jiġu pprojbiti sabiex ikunu żgurati regoli uniformi fl-Unjoni kollha u livell għoli ta’ protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem. L-addittivi li jżidu l-effett ta’ dipendenza u t-tossiċità għandhom jiġu pprojbiti ukoll.

(19)

Meta jitqies il-fokus tad-Direttiva fuq iż-żgħażagħ, il-prodotti tat-tabakk għajr is-sigaretti u t-tabakk tal-brim, għandhom jingħataw eżenzjoni minn ċerti rekwiżiti dwar l-ingredjenti sakemm ma jkunx hemm bidla sostanzjali taċ-ċirkostanzi f’termini ta’ volumi ta’ bejgħ jew xejriet tal-konsum taż-żgħażagħ.

(20)

Minħabba l-projbizzjoni ġenerali tal-bejgħ tat-tabakk għal użu orali fl-Unjoni, ir-responsabbiltà għar-regolamentazzjoni tal-ingredjenti tat-tabakk għal użu orali, li tirrikjedi għarfien profond tal-karatteristiċi speċifiċi ta’ dan il-prodott u tax-xejriet ta’ konsum tiegħu, għandha, f’konformità mal-prinċipju tas-sussidjarjetà, tibqa’ f’idejn l-Isvezja, li fih il-bejgħ ta’ dan il-prodott huwa permess skont l-Artikolu 151 tal-Att ta’ Adeżjoni tal-Awstrija, il-Finlandja u l-Isvezja.

(21)

F’konformità mal-għanijiet ta’ din id-Direttiva, jiġifieri li jiġi ffaċilitat il-funzjonament tas-suq intern tat-tabakk u prodotti relatati, fuq il-bażi ta’ livell għoli tal-protezzjoni tas-saħħa, speċjalment għaż-żgħażagħ, u f’konformità mar-Rakkomandazzjoni tal-Kunsill 2003/54/KE (5), l-Istati Membri għandhom jiġu mħeġġa jipprevjenu l-bejgħ ta’ prodotti bħal dawn lit-tfal u l-adolexxenti, permezz tal-adozzjoni ta’ miżuri adatti li jistabbilixxu u jinfurzaw limiti ta’ età.

(22)

Għadhom jeżistu disparitajiet bejn id-dispożizzjonijiet nazzjonali dwar it-tikkettar tal-prodotti tat-tabakk, b’mod partikolari fir-rigward tal-użu ta’ twissijiet tas-saħħa kkombinati li jikkonsistu fi stampa u f’test, informazzjoni dwar is-servizzi ta’ waqfien mit-tipjip u elementi promozzjonali fil-pakketti individwali u fuqhom.

(23)

Dawn id-disparitajiet jistgħu joħolqu ostaklu għall-kummerċ u jimpedixxu t-tħaddim bla xkiel tas-suq intern tal-prodotti tat-tabakk, u għandhom għalhekk jiġu eliminati. Barra minn hekk, hu possibbli li l-konsumaturi f’uħud mill-Istati Membri huma informati aħjar dwar ir-riskji għas-saħħa tal-prodotti tat-tabbakk, milli konsumaturi fi Stati Membri oħra. Mingħajr azzjoni ulterjuri fil-livell tal-Unjoni, id-disparitajiet eżistenti x’aktarx jiżdiedu fis-snin li ġejjin.

(24)

L-adattament tad-dispożizzjonijiet dwar it-tikkettar huwa meħtieġ ukoll sabiex ir-regoli li japplikaw fil-livell tal-Unjoni jiġu allinjati mal-iżviluppi internazzjonali. Pereżempju l-linji gwida dwar l-FCTC dwar l-ippakkjar u t-tikkettar tal-prodotti tat-tabakk jitolbu biex ikun hemm twissijiet kbar bl-istampi fuq iż-żewġ naħat prinċipali tal-pakketti, informazzjoni obbligatorja dwar il-waqfien mit-tipjip u regoli stretti dwar informazzjoni qarrieqa. Id-dispożizzjonijiet dwar l-informazzjoni qarrieqa se jikkomplementaw il-projbizzjoni ġenerali fuq prattiki kummerċjali qarrieqa fil-konfront tal-konsumaturi stabbiliti fid-Direttiva 2005/29/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6).

L-Istati Membri li jużaw bolol tat-taxxa jew marki ta’ identifikazzjoni nazzjonali għal skopijiet fiskali fuq il-pakkett ta’ prodotti tat-tabakk, jistgħu, f’xi każijiet, ikollhom jipprovdu għar-ripożizzjonar ta’ dawn il-bolol jew marki biex it-twissijiet kombinati dwar is-saħħa jkunu jistgħu jidhru fin-naħa ta’ fuq tan-naħat prinċipali tal-pakket, f’konformità ma’ din id-Direttiva u l-gwidi tal-FCTC. Għandhom jiddaħħlu arranġamenti tranżizzjonali biex l-Istati Membri jkunu jistgħu jżommu l-bolol tat-taxxa jew il-marki ta’ identifikazzjoni nazzjonali fin-naħa ta’ fuq tal-pakketti individwali għal ċertu perijodu wara t-traspożizzjoni ta’ din id-Direttiva.

(25)

Id-dispożizzjonijiet tat-tikkettar għandhom jiġu adattati wkoll għal evidenza xjentifika ġdida. Pereżempju, l-indikazzjoni tal-livelli ta’ emissjonijiet għall-qatran, in-nikotina u l-monossidu tal-karbonju fuq il-pakketti individwali tas-sigaretti rriżultat li hija qarrieqa billi twassal biex il-konsumaturi jemmnu li ċerti sigaretti huma anqas ta’ ħsara minn oħrajn. L-evidenza tissuġġerixxi ukoll li twissijiet tas-saħħa kbar ikkombinati magħmulin minn twissija bil-miktub u ritratt korrispondenti bil-kulur huma aktar effettivi minn twissijiet bil-miktub biss. Bħala konsegwenza, it-twissijiet tas-saħħa kkombinati għandhom isiru obbligatorji fl-Unjoni kollha u jkopru partijiet sinifikanti u viżibbli tal-wiċċ tal-pakketti individwali. Għandhom jiġu stabbiliti dimensjonijiet minimi għat-twissijiet tas-saħħa kollha biex jiġu żgurati l-viżibbiltà u l-effettività tagħhom.

(26)

Għal prodotti tat-tabakk għat-tipjip, għajr is-sigaretti u l-prodotti tat-tabakk tal-brim, li prinċipalment jiġu kkunsmati minn konsumaturi ta’ età akbar u gruppi żgħar tal-popolazzjoni, għandhom jistgħu jibqgħu jingħataw eżenzjoni minn ċerti rekwiżiti tat-tikkettar sakemm ma jkunx hemm bidla sostanzjali ta’ ċirkostanzi f’termini ta’ volumi ta’ bejgħ jew fix-xejriet tal-konsum taż-żgħażagħ. It-tikkettar ta’ dawn il-prodotti l-oħra tat-tabakk għandu jsegwi regoli speċifiċi għalihom. Jeħtieġ li tiġi żgurata l-viżibbiltà tat-twissijiet tas-saħħa fuq prodotti tat-tabakk li ma jdaħħnux. It-twissijiet tas-saħħa għandhom, għalhekk, jitqiegħdu fuq iż-żewġ uċuħ ewlenin tal-pakkett tal-prodotti tat-tabakk li ma jdaħħnux. Fir-rigward tat-tabakk tal-pipi tal-ilma, li spiss huwa meqjus bħala ta’ inqas ħsara mill-prodotti tat-tabakk tradizzjonali għat-tipjip, is-sistema sħiħa tat-tikkettar għandha tapplika sabiex jiġi evitat li l-konsumaturi jiġu mqarrqa.

(27)

Il-prodotti tat-tabakk jew il-pakkett tagħhom jistgħu jqarrqu lill-konsumaturi, b’mod partikolari liż-żgħażagħ, fejn jissuġġerixxu li dawn il-prodotti huma anqas ta’ ħsara. Pereżempju, dan huwa l-każ meta jintużaw ċerti kliem jew karatteristiċi, bħalma huma l-kliem “qatran baxx”, “ħfief”, “ħfief ħafna”, “mhux qawwija”, “naturali”, “organiċi”, “mingħajr addittivi”, “mingħajr aromi”, jew “irqaq”, jew ċerti ismijiet, stampi, u sinjali ta’ figuri jew oħrajn. L-elementi qarrieqa l-oħra jistgħu jinkludu, iżda mhumiex limitati, għal kuluri, inserzjonijiet jew materjal addizzjonali ieħor bħalma huma tikketti li jeħlu, stickers, onserts, scratch-offs u sleeves jew jirreferu għall-forma tal-prodott tat-tabakk innifsu. Ċerti pakketti u prodotti tat-tabakk jistgħu jqarrqu wkoll bil-konsumatur billi jissuġġerixxu benefiċċji f’termini ta’ telf ta’ piż, sex appeal, status soċjali, ħajja soċjali jew kwalitajiet bħal femminilità, maskulinità jew eleganza. Bl-istess mod, id-daqs u d-dehra tas-sigaretti individwali jista’ jqarraq lill-konsumaturi billi joħloq l-impressjoni li huma ta’ anqas ħsara. La l-pakketti individwali ta’ prodotti tat-tabakk u lanqas l-ippakkjar estern tagħhom ma għandhom jinkludu vouchers stampati, offerti ta’ skont, referenza għal distribuzzjoni libera, offerti tnejn-għal-wieħed u offerti simili oħra li jistgħu jissuġġerixxu vantaġġi ekonomiċi għall-konsumaturi u b’hekk twassalhom biex jixtru dawk il-prodotti tat-tabakk.

(28)

Sabiex jiġu żgurati l-integrità u l-viżibbiltà tat-twissijiet tas-saħħa u tiġi mmassimizzata l-effikaċja tagħhom, għandhom isiru dispożizzjonijiet rigward id-daqs tat-twissijiet tas-saħħa kif ukoll rigward ċerti aspetti tad-dehra tal-pakketti individwali tal-prodotti tat-tabakk, inkluż il-forma u l-mekkaniżmu tal-ftuħ tiegħu. Meta jippreskrivu forma ta’ kubu għal pakkett individwali, xfur ittondjati jew koniċi għandhom jitqiesu aċċettabbli dment li t-twissija tas-saħħa tkopri erja tal-wiċċ ekwivalenti għal dik fuq pakkett individwali mingħajr tali xfur. L-Istati Membri japplikaw regoli differenti fuq l-għadd minimu ta’ sigaretti għal kull pakkett individwali. Dawn il-prodotti għandhom jiġu allinjati sabiex tiġi żgurata ċ-ċirkolazzjoni libera tal-prodotti kkonċernati.

(29)

Qed jitqiegħdu fis-suq volumi konsiderevoli ta’ prodotti illegali, li ma jissodisfawx ir-rekwiżiti stabbiliti fid-Direttiva 2001/37/KE, u hemm indikazzjonijiet li dawn il-volumi jistgħu jiżdiedu. Dawn il-prodotti illeċiti jimminaw iċ-ċirkolazzjoni libera ta’ prodotti konformi u l-protezzjoni prevista mil-leġiżlazzjoni dwar il-kontroll tat-tabakk. Barra minn hekk, l-FCTC teħtieġ li l-Unjoni tiġġieled kontra l-prodotti tat-tabakk illeċiti, inklużi dawk importati illegalment fl-Unjoni, bħala parti minn politika komprensiva tal-Unjoni għall-kontroll tat-tabakk. Għalhekk, għandha ssir dispożizzjoni biex il-pakketti individwali ta’ prodotti tat-tabakk ikunu mmarkati b’mod uniku u karatteristiċi ta’ sigurtà u li l-movimenti tagħhom ikunu rreġistrati sabiex tali prodotti jkunu jistgħu jiġu traċċati u rintraċċati fl-Unjoni u l-konformità tagħhom ma’ din id-Direttiva tkun tista’ tiġi mmonitorjata u infurzata aħjar. Barra minn hekk, għandha ssir dispożizzjoni għall-introduzzjoni ta’ karatteristiċi ta’ sigurtà li se jiffaċilitaw il-verifika dwar jekk il-prodotti tat-tabakk humiex awtentiċi.

(30)

Għandhom jiġu żviluppati fil-livell tal-Unjoni sistema interoperabbli ta’ insegwiment u traċċar u karatteristiċi ta’ sigurtà. Għal perjodu inizjali s-sigaretti u t-tabakk tal-brim biss għandhom ikunu suġġetti għas-sistema ta’ insegwiment u traċċar u għall-karatteristiċi ta’ sigurtà. Dan jippermetti lil manifatturi tal-prodotti tat-tabakk l-oħra biex jibbenefikaw mill-esperjenza miksuba qabel ma s-sistema ta’ insegwiment u traċċar u l-karatteristiċi ta’ sigurtà jsiru applikabbli għal dawk il-prodotti l-oħra.

(31)

Sabiex jiġu żgurati l-indipendenza u t-trasparenzatas-sistema ta’ insegwiment u traċċar, il-manifatturi tal-prodotti tat-tabakk għandhom jikkonkludu kuntratti għall-ħażna tad-data ma’ partijiet terzi indipendenti. Il-Kummissjoni għandha tapprova l-adegwatezza ta’ dawn il-partijiet terzi u awditur estern indipendenti għandu jimmonitorja l-attivitajiet tagħhom. Id-data relatata mas-sistema ta’ insegwiment u traċċar għandha tinżamm separata minn data oħra relatata tal-kumpanija u għandha tinżamm taħt kontroll ta’, u tkun aċċessibbli f’kull ħin mill-awtoritajiet kompetenti mill-Istati Membri u mill-Kummissjoni.

(32)

Id-Direttiva tal-Kunsill 89/622/KEE (7) pprojbixxiet il-bejgħ fl-Istati Membri ta’ ċerti tipi ta’ tabakk għall-użu orali. Id-Direttiva 2001/37/KE affermat mill-ġdid dik il-projbizzjoni. L-Artikolu 151 tal-Att ta’ Adeżjoni tal-Awstrija, tal-Finlandja u tal-Isvezja jagħti lill-Isvezja deroga mill-projbizzjoni. Il-projbizzjoni tal-bejgħ ta’ tabakk għall-użu orali għandha tinżamm sabiex tipprevjeni l-introduzzjoni fl-Unjoni (minbarra l-Isvezja) ta’ prodott li jikkawża dipendenza u li għandu effetti negattivi fuq is-saħħa. Għal prodotti oħra tat-tabakk li ma jdaħħnux u li mhumiex prodotti għas-suq tal-massa, id-dispożizzjonijiet stretti dwar it-tikkettar u ċerti dispożizzjonijiet relatati mal-ingredjenti tagħhom huma meqjusa suffiċjenti għall-kontroll tal-espansjoni tagħhom fis-suq lil hinn mill-użu tradizzjonali tagħhom.

(33)

Bejgħ ta’ prodotti tat-tabakk transkonfinali mill-bogħod jista’ jiffaċilita l-aċċess għal prodotti ta’ tabakk li mhumiex konformi ma’ din id-Direttiva. Hemm ukoll ir-riskju miżjud li ż-żgħażagħ jiksbu aċċess għal prodotti ta’ tabakk. Konsegwentement, hemm riskju li l-leġiżlazzjoni ta’ kontroll tat-tabakk tiddgħajjef. Għalhekk l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jipprojbixxu l-bejgħ traskonfinali mill-bogħod. Fejn il-bejgħ transkonfinali mill-bogħod mhuwiex projbit, jenħtieġu regoli komuni dwar ir-reġistrazzjoni tal-istabbilimenti tal-bejgħ bl-imnut li huma impenjati f’tali bejgħ sabiex tiġi żgurata l-effettività ta’ din id-Direttiva. L-Istati Membri għandhom, f’konformità mal-Artikolu 4(3) tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE), jikkooperaw ma’ xulxin sabiex jiffaċilitaw l-implimentazzjoni ta’ din id-Direttiva, b’mod partikolari fir-rigward tal-miżuri meħuda rigward il-bejgħ transkonfinali mill-bogħod ta’ prodotti tat-tabakk.

(34)

Il-prodotti kollha tat-tabakk għandhom il-potenzjal li jikkawżaw mortalità, morbożità u diżabilità. Għalhekk il-manifattura, id-distribuzzjoni u l-konsum tagħhom għandhom jiġu rregolati. Għalhekk, huwa importanti li jiġu mmonitorjati l-iżviluppi rigward prodotti tat-tabakk ġodda. Il-manifatturi u l-importaturi għandhom ikunu obbligati li jippreżentaw notifika dwar il-prodotti tat-tabakk ġodda, mingħajr preġudizzju għas-setgħa tal-Istati Membri li jipprojbixxu jew jawtorizzaw tali prodotti ġodda.

(35)

Sabiex jiġu żgurati kondizzjonijiet indaqs, il-prodotti tat-tabakk ġodda, li huma prodotti tat-tabakk kif definit f’din id-Direttiva, għandhom jikkonformaw mar-rekwiżiti ta’ din id-Direttiva.

(36)

Is-sigaretti elettroniċi u l-kontenituri ta’ rikarika għandhom jiġu rregolati minn din id-Direttiva, dment li minħabba l-preżentazzjoni jew il-funzjoni tagħhom mhumiex soġġetti għad-Direttiva 2001/83/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8) jew għad-Direttiva tal-Kunsill 93/42/KEE (9). Fl-Istati Membri jeżistu leġiżlazzjoni u prattiki diverġenti, fir-rigward ta’ dawk il-prodotti, inkluż dwar ir-rekwiżiti ta’ sikurezza għalhekk hija meħtieġa azzjoni fil-livell tal-Unjoni sabiex il-funzjonament bla xkiel tas-suq intern jitjieb. Fir-regolamentazzjoni ta’ dawn il-prodotti, għandu jittieħed kont ta’ livell għoli ta’ protezzjoni tas-saħħa pubblika. Sabiex l-Istati Membri jkunu jistgħu jwettqu l-kompiti ta’ sorveljanza u kontroll, il-manifatturi u l-importaturi ta’ sigaretti elettroniċi u kontenituri ta’ rikarika għandhom jintalbu jippreżentaw notifika tal-prodotti rilevanti qabel ma jitqiegħdu fis-suq

(37)

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li s-sigaretti elettroniċi u l-kontenituri ta’ rikarika jkunu konformi mar-rekwiżiti ta’ din id-Direttiva. Fejn il-manifatturi tal-prodott rilevanti ma jkunux stabbiliti fl-Unjoni, l-importatur ta’ dak il-prodott għandu jġorr ir-responsabbiltajiet relatati mal-konformità ta’ dawk il-prodotti ma’ din id-Direttiva.

(38)

Nikotina li jkun fiha likwidu għandha tkun permessa li titqiegħed fis-suq biss skont din id-Direttiva, fejn il-konċentrazzjoni tan-nikotina ma taqbiżx 20 mg/ml. Din il-konċentrazzjoni tippermetti li titwassal doża ta’ nikotina li hija komparabbli għad-doża ta’ nikotina permessa derivata minn sigarett standard matul il-ħin meħtieġ biex wieħed ipejjep tali sigarett. Sabiex jiġu limitati r-riskji assoċjati man-nikotina, id-daqsijiet massimi għall-kontenituri ta’ rikarika, it-tankijiet u l-iskrataċ li jintremgħu għandhom jiġu stabbiliti.

(39)

Huma biss is-sigaretti elettroniċi li jwasslu d-dożi ta’ nikotina b’mod konsistenti li għandhom ikunu permessi li jitqiegħdu fis-suq skont din id-Direttiva. It-twassil ta’ dożi ta’ nikotina b’livelli konsistenti taħt kondizzjonijiet ta’ użu normali huwa meħtieġ għall-finijiet tal-protezzjoni tas-saħħa, sikurezza u kwalità inkluż biex jiġi evitat ir-riskju ta’ konsum aċċidentali ta’ dożi għoljin.

(40)

Is-sigaretti elettroniċi u l-kontenituri ta’ rikarika jistgħu joħolqu riskju għas-saħħa meta jkunu f’idejn it-tfal. Għalhekk, huwa neċessarju li jiġi żgurat li tali prodotti ma jkunux jistgħu jiġu mmanipulati mit-tfal jew jiġu mbagħbsa inkluż permezz ta’ tikkettar, u mekkaniżmi tal-għeluq u tal-ftuħ li ma jistgħux jiġu mmanipulati mit-tfal.

(41)

Fid-dawl tal-fatt li n-nikotina hija sustanza tossika u meta jiġu kkunsidrati r-riskji potenzjali għas-saħħa u s-sigurtà, inkluż għal persuni li l-prodott mhux intenzjonat għalihom, il-likwidu li fih nikotina għandu jitqiegħed fis-suq biss f’sigaretti elettroniċi jew f’kontenituri ta’ rikarika li jissodisfaw ċerti rekwiżiti ta’ sikurezza u ta’ kwalità. Huwa importanti li jiġi żgurat li s-sigaretti elettroniċi ma jinkisrux u ma jnixxux meta jintużaw jew jimtlew mill-ġdid.

(42)

It-tikkettar u l-ippakkjar ta’ dawn il-prodotti għandhom juru informazzjoni suffiċjenti u adatta dwar l-użu sikur tagħhom, għall-protezzjoni tas-saħħa u s-sikurezza tal-bniedem, għandhom ikollhom twissijiet tas-saħħa adatti u ma għandhom jinkludu l-ebda element jew karatteristika qarrieqa.

(43)

Id-disparitajiet bejn il-liġijiet u l-prattiki nazzjonali dwar ir-reklamar u l-isponserizzazzjoni li jikkonċernaw sigaretti elettroniċi huwa ostakolu għall-moviment liberu ta’ oġġetti u l-libertà tal-forniment ta’ servizzi u joħolqu riskju konsiderevoli ta’ distorzjonijiet tal-kompetizzjoni. Mingħajr azzjoni ulterjuri fil-livell tal-Unjoni, dawk id-disparitajiet x’aktarx jiżdiedu fis-snin li ġejjin, meta jitqies ukoll is-suq li qed jikber tas-sigaretti elettroniċi u l-kontenituri ta’ rikarika. Għalhekk, huwa neċessarju li d-dispożizzjonijiet nazzjonali dwar ir-reklamar u l-isponserizzazzjoni ta’ dawk il-prodotti li għandhom effett transkonfinali jiġu approssimati, billi tittieħed bħala bażi livell għoli ta’ protezzjoni tas-saħħa tal-bniedem. Is-sigaretti elettroniċi jistgħu jiżviluppaw f’portal għall-effett ta’ dipendenza min-nikotina u finalment għall-konsum tat-tabakk tradizzjonali, billi huma jimitaw u jinnormalizzaw l-azzjoni tat-tipjip. Għal din ir-raġuni, huwa adatt li jiġi adottat approċċ restrittiv għar-reklamar ta’ sigaretti elettroniċi u kontenituri ta’ rikarika.

(44)

Sabiex iwettqu l-kompiti regolatorji tagħhom, il-Kummissjoni u l-Istati Membri jeħtieġu informazzjoni komprensiva dwar l-iżviluppi tas-suq fir-rigward tas-sigaretti elettroniċi u l-kontenituri ta’ rikarika. Għal dan l-għan il-manifatturi u l-importaturi ta’ dawn il-prodotti għandhom ikunu soġġetti għal obbligi ta’ rappurtar dwar il-volumi ta’ bejgħ, il-preferenza ta’ diversi gruppi ta’ konsumaturi u l-modi tal-bejgħ. Għandu jiġi żgurat li din l-informazzjoni tkun disponibbli għall-pubbliku ġenerali, filwaqt li jittieħed kont debitu tal-ħtieġa tal-protezzjoni tas-sigrieti tal-kummerċ.

(45)

Sabiex tiġi żgurata sorveljanza adatta tas-suq mill-Istati Membri, huwa neċessarju li l-manifatturi, l-importaturi u d-distributuri joperaw sistema adatta biex jimmonitorjaw u jirrekordjaw effetti negattivi suspettati u jinformaw lill-awtoritajiet kompetenti dwar effetti negattivi suspettati, sabiex tkun tista’ tittieħed azzjoni adatta. Huwa ġustifikat li tiġi pprovduta klawżola ta’ salvagwardja li tippermetti lill-Istati Membri li jieħdu azzjoni biex jiġu indirizzati riskji serji għas-saħħa pubblika.

(46)

F’dan il-kuntest ta’ suq emerġenti ta’ sigaretti elettroniċi, huwa possibbli li, għalkemm jikkonforma ma’ din id-Direttiva, sigaretti elettroniċi jew kontenituri ta’ rikarika speċifiċi, jew tip ta’ sigaretti elettroniċi jew kontenituri ta’ rikarika, imqiegħda fis-suq, jista’ joħloq riskju mhux previst għas-saħħa tal-bniedem. Huwa għalhekk rakkomandabbli li tiġi prevista proċedura li tindirizza dan ir-riskju, li għandha tinkludi l-possibbiltà li l-Istat Membru jadotta miżuri adatti proviżorji. Tali miżuri adatti proviżorji jistgħu jinvolvu l-projbizzjoni tat-tqegħid fis-suq ta’ sigaretti elettroniċi jew kontenituri ta’ rikarika speċifiċi, jew ta’ tip ta’ sigaretti elettroniċi jew kontenituri ta’ rikarika. F’dan il-kuntest, il-Kummissjoni għandha tingħata s-setgħa li tadotta atti ddelegati sabiex tipprojbixxi t-tqegħid fis-suq ta’ sigarett elettroniku jew kontenitur ta’ rikarika speċifiku, jew tip ta’ sigarett elettroniku jew ta’ kontenitur ta’ rikarika. F’dan il-kuntest, il-Kummissjoni għandha tingħata s-setgħa tagħmel dan, meta mill-inqas tliet Stati Membri jkunu pprojbixxew il-prodotti kkonċernati minħabba raġunijiet ġustifikati u jkun neċessarju li din il-projbizzjoni tiġi estiża għall-Istati Membri kollha sabiex jiġi żgurat il-funzjonament tas-suq intern għal prodotti konformi ma’ din id-Direttiva iżda li ma jippreżentawx l-istess riskji għas-saħħa. Il-Kummissjoni għandha tirrapporta dwar ir-riskji potenzjali assoċjati ma’ sigaretti elettroniċi li jerġgħu jimtlew sal-20 ta’ Mejju 2016.

(47)

Din id-Direttiva ma tarmonizzax l-aspetti kollha tas-sigaretti elettroniċi jew tal-kontenituri ta’ rikarika. Pereżempju, ir-responsabbiltà għall-adozzjoni ta’ regoli dwar l-aromatizzanti jibqgħu f’idejn l-Istati Membri. Jista’ jkun utli li l-Istati Membri jikkunsidraw li jippermettu t-tqegħid fis-suq ta’ prodotti aromatizzanti. Meta jagħmlu hekk, għandhom joqogħdu attenti minħabba l-attrattività potenzjali ta’ tali prodotti għaż-żgħażagħ u għal min ma jpejjipx. Kwalunkwe projbizzjoni ta’ tali prodotti aromatizzanti teħtieġ li tiġi ġġustifikata u n-notifikazzjoni dwarhom ippreżentata skont id-Direttiva 98/34/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10).

(48)

Barra minn hekk, din id-Direttiva ma tarmonizzax ir-regoli dwar ambjenti ħielsa mit-tipjip, jew dwar arranġamenti ta’ bejgħ domestiku jew reklamar domestiku, jew dwar l-estensjoni ta’ ditta, u lanqas ma tintroduċi limitu ta’ età għas-sigaretti elettroniċi jew għall-kontenituri ta’ rikarika. Fi kwalunkwe każ, il-preżentazzjoni u r-reklamar ta’ dawk il-prodotti ma għandhomx iwasslu għall-promozzjoni tal-konsum tat-tabakk jew iwasslu għal konfużjoni ma’ prodotti tat-tabakk. L-Istati Membri huma liberi biex jirregolaw tali kwistjonijiet fil-limitu tal-ġuriżdizzjoni tagħhom u huma mħeġġa jagħmlu dan.

(49)

Ir-regolamentazzjoni ta’ prodotti erbali għat-tipjip tvarja bejn l-Istati Membri u dawn il-prodotti ta’ spiss jitqiesu li ma jagħmlux ħsara jew li jagħmlu inqas ħsara minkejja r-riskju għas-saħħa kkawżat mill-kombustjoni tagħhom. F’ħafna każi l-konsumaturi ma jkunux jafu l-kontenut ta’ dawn il-prodotti. Sabiex jiġi żgurat il-funzjonament tajjeb tas-suq intern u titjieb l-informazzjoni għall-konsumaturi, ir-regoli komuni tat-tikkettar u r-rappurtar tal-ingredjenti għal dawn il-prodotti għandhom jiġu introdotti fil-livell tal-Unjoni.

(50)

Sabiex jiġu żgurati kondizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta’ din id-Direttiva għandhom jingħataw setgħat ta’ implimentazzjoni lill-Kummissjoni dwar l-istabbiliment u l-aġġornament tal-lista ta’ ingredjenti ta’ prijorità għal rappurtar imsaħħaħ, l-istabbiliment u l-aġġornament tal-format għar-rappurtar tal-ingredjenti u għad-disseminazzjoni ta’ dik l-informazzjoni, id-determinazzjoni jekk prodott tat-tabakk għandux togħma karatterizzanti jew għandux livelli ogħla ta’ tossiċità, tal-effett ta’ dipendenza jew tal-proprjetajiet CMR, il-metodoloġija għad-determinazzjoni ta’ jekk prodott tat-tabakk għandux togħma karatterizzanti, il-proċeduri għall-istabbiliment u l-operat ta’ bord konsultattiv indipendenti għad-determinazzjoni ta’ prodotti tat-tabakk b’togħma karatterizzanti, il-pożizzjoni preċiża ta’ twissijiet tas-saħħa fuq il-boroż tat-tabakk tal-brim, l-ispeċifikazzjonijiet tekniċi għad-disinn, it-tqassim u l-forma ta’ twissijiet tas-saħħa kombinati, l-istandards tekniċi għall-istabbiliment u l-operat tas-sistema ta’ insegwiment u ntraċċar, għall-iżgurar tal-kompatibbiltà tas-sistemi għall-identifikaturi uniċi u għall-karatteristiċi ta’ sigurtà kif ukoll għall-istabbiliment ta’ format komuni għan-notifika għas-sigaretti elettroniċi u l-kontenituri ta’ rikarika u l-istandards tekniċi għall-mekkaniżmu ta’ rikarika għal tali prodotti. Dawn is-setgħat ta’ implimentazzjoni għandhom jiġu eżerċitati skont ir-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (11).

(51)

Sabiex jiġi żgurat li din id-Direttiva hija kompletament operattiva u biex tiġi adattata għall-iżviluppi tekniċi, xjentifiċi u internazzjonali fil-manifattura, il-konsum u r-regolamentazzjoni tat-tabakk, is-setgħa tal-adozzjoni ta’ atti f’konformità mal-Artikolu 290 tat-FTUE għandha tiġi ddelegata lill-Kummissjoni fir-rigward tal-adozzjoni u l-adattament tal-livelli massimi tal-emissjonijiet u l-metodi għall-kejl ta’ dawk l-emissjonijiet, l-istabbiliment tal-livelli massimi għall-adittivi li jirriżultaw f’togħma karatterizzanti jew li jżidu t-tossiċità jew l-effett ta’ dipendenza, l-irtirar ta’ ċerti eżenzjonijiet mogħtija lil prodotti tat-tabakk li mhumiex sigaretti u takakk tal-brim, l-adattament tat-twissijiet tas-saħħa, l-istabbiliment u l-adattament tal-librerija ta’ stampi, id-definizzjoni tal-elementi ewlenin tal-kuntratti dwar il-ħżin ta’ data li għandhom jiġu konklużi għall-finijiet tal-intraċċar u s-sistema tal-intraċċar u l-estensjoni tal-miżuri adottati mill-Istati Membri għall-Unjoni kollha rigward sigaretti elettroniċi speċifiċi jew ta’ kontenituri ta’ rikarika jew tip ta’ sigarett elettroniku jew ta’ kontenitur ta’ rikarika. Huwa partikolarment importanti li l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa matul il-ħidma preparatorja tagħha, inkluż fil-livell tal-esperti. Il-Kummissjoni, meta tipprepara u tfassal l-atti delegati, għandha tiżgura t-trażmissjoni simultanja, f’waqtha u adegwata tad-dokumenti rilevanti lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

(52)

Il-Kummissjoni għandha timmonitorja l-iżviluppi rigward l-implimentazzjoni u l-impatt ta’ din id-Direttiva u tippreżenta rapport sal-21 ta’ Mejju 2021, u meta jkun neċessarju wara dan, sabiex jiġi vvalutat jekk ikunux meħtieġa emendi għal din id-Direttiva. Ir-rapport għandu jinkludi informazzjoni dwar l-uċuħ tal-pakketti individwali ta’ prodotti tat-tabakk li mhumiex irregolati minn din id-Direttiva, l-iżviluppi tas-suq li jikkonċernaw prodotti tat-tabakk ġodda, l-iżviluppi tas-suq li jammontaw għal bidla sostanzjali ta’ ċirkostanza, l-iżviluppi tas-suq u l-perspettiva tal-konsumaturi dwar is-sigaretti rqaq, it-tabakk tal-pipa tal-ilma u s-sigaretti elettroniċi u l-kontenituri ta’ rikarika.

Il-Kummissjoni għandha tħejji rapport dwar il-fattibbiltà, il-benefiċċji u l-impatti ta’ sistema Ewropea għar-regolamentazzjoni tal-ingredjenti fil-prodotti tat-tabakk, inkluż il-fattibbiltà u l-benefiċċji għall-istabbiliment ta’ lista tal-ingredjenti fil-livell tal-Unjoni li jistgħu jintużaw, jew ikunu preżenti fi jew miżjuda ma’ prodotti tat-tabakk (l-hekk imsejħa “lista pożittiva”). Hi u tħejji dak ir-rapport, il-Kummissjoni għandha tevalwa, fost oħrajn, l-evidenza xjentifika disponibbli dwar l-effetti tossiċi u l-effett ta’ dipendenza tal-ingredjenti.

(53)

It-tabakk u prodotti relatati li jaderixxu ma’ din id-Direttiva għandhom jibbenefikaw mill-moviment liberu tal-oġġetti. Madankollu, fid-dawl tal-gradi differenti ta’ armonizzazzjoni miksuba minn din id-Direttiva, l-Istati Membri għandhom iżommu, taħt ċerti kondizzjonijiet, is-setgħa li jimponu aktar miżuri ristrettivi f’ċerti aspetti sabiex jipproteġu s-saħħa pubblika. Dan hu l-każ fir-rigward tal-preżentazzjoni u l-ippakkjar, inklużi l-kuluri, ta’ prodotti tat-tabakk minbarra t-twissijiet tas-saħħa, li għalihom din id-Direttiva tipprevedi l-ewwel sett ta’ regoli komuni bażiċi. Għaldaqstant, l-Istati Membri jistgħu, pereżempju, jintroduċu dispożizzjonijiet li jipprevedu standardizzazzjoni ulterjuri tal-ippakkjar tal-prodotti tat-tabakk (inklużi l-kuluri u t-tipa) sakemm dawn id-dispożizzjonijiet ikunu kompatibbli mat-TFUE, mal-obbligi tad-WTO u ma jaffettwawx l-applikazzjoni sħiħa ta’ din id-Direttiva.

(54)

Barra minn hekk, sabiex jittieħed kont ta’ żviluppi futuri possibbli tas-suq, l-Istati Membri għandhom ukoll ikunu jistgħu jipprojbixxu ċerta kategorija ta’ prodotti tat-tabakk jew relatati miegħu, abbażi tas-sitwazzjoni speċifika fl-Istat Membru kkonċernat u dment li d-dispożizzjonijiet huma ġġustifikati mill-ħtieġa li tiġi protetta s-saħħa pubblika, b’kont meħud tal-livell għoli ta’ protezzjoni miksub b’din id-Direttiva. L-Istati Membri għandhom jinnotifikaw tali dispożizzjonijiet nazzjonali aktar stretti lill-Kummissjoni.

(55)

Stat Membru għandu jibqa’ ħieles li jżomm jew jintroduċi liġijiet nazzjonali li japplikaw għall-prodotti kollha mqiegħda fis-suq nazzjonali tiegħu għal aspetti mhux irregolati minndin id-Direttiva, dment li dawn ikunu kompatibbli mat-TFUE u ma jipperikolawx l-applikazzjoni sħiħa ta’ din id-Direttiva. Għaldaqstant u taħt dawk il-kondizzjonijiet, l-Istati Membri jistgħu fost oħrajn jirregolaw jew jipprojbixxu parafernalja użata għal prodotti tat-tabakk (inklużi pipi tal-ilma), u għal prodotti erbali għat-tipjip kif ukoll jirregolaw jew jipprojbixxu prodotti li fid-dehra tagħhom jixbhu tip ta’ tabakk jew prodott relatat. Notifika minn qabel hija meħtieġa għal regolamenti tekniċi nazzjonali skont id-Direttiva 98/34/KE.

(56)

L-Istati Membri għandhom jiżguraw li d-data personali tiġi pproċessata biss skont ir-regoli u s-salvagwardji stabbiliti fid-Direttiva 95/46/KE Id-Direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (12).

(57)

Din id-Direttiva hija mingħajr preġudizzju għal-liġijiet tal-Unjoni li tirregola l-użu u t-tikkettar ta’ organiżmi ġenetikament modifikati.

(58)

B’konformità mad-Dikjarazzjoni Politika Konġunta tat-28 ta’ Settembru 2011 tal-Istati Membri u l-Kummissjoni dwar id-dokumenti ta’ spjegazzjoni (13), l-Istati Membri ntrabtu li jakkumpanjaw, f’każijiet ġustifikati, in-notifika tal-miżuri ta’ traspożizzjoni tagħhom ma’ dokument individwali jew aktar li jispjega/aw ir-relazzjoni bejn il-komponenti ta’ direttiva u l-partijiet korrispondenti tal-istrumenti tat-traspożizzjoni nazzjonali. Fir-rigward ta’ din id-Direttiva, il-leġiżlatur iqis li t-trażmissjoni ta’ dawn id-dokumenti hija ġustifikata.

(59)

L-obbligu ta’ rispett għad-drittijiet fundamentali u l-prinċipji legali ddikjarati fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea mhuwiex mibdul b’din id-Direttiva. Diversi drittijiet fundamentali huma affettwati minn din id-Direttiva. Għalhekk meħtieġ li jiġi żgurat li l-obbligi imposti fuq il-manifatturi, l-importaturi u d-distributuri tat-tabakk u prodotti relatati mhux biss jiggarantixxu livell għoli ta’ protezzjoni tas-saħħa u tal-konsumatur, iżda jipproteġu ukoll id-drittijiet fundamentali l-oħra kollha u huma proporzjonati mar-rispett għall-funzjonament bla xkiel tas-suq intern. L-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva għandha tirrispetta l-liġi tal-Unjoni u l-obbligi internazzjonali rilevanti.

(60)

Minħabba li l-għanijiet ta’ din id-Direttiva, jiġifieri l-approssimazzjoni tal-liġijiet, ir-regolamenti u d-dispożizzjonijiet amministrattivi tal-Istati Membri li jikkonċernaw il-manifattura, il-preżentazzjoni u l-bejgħ tat-tabakk u prodotti relatati, ma jistgħux jinkisbu b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri, iżda jistgħu minħabba l-iskala u l-effett tagħhom, jinkisbu aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, skont il-prinċipju ta’ sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-TUE. Skont il-prinċipju ta’ proporzjonalità, kif stabbilit f’dak l-Artikolu, din id-Direttiva ma tmurx lil hinn minn dak li huwa neċessarju biex jinkisbu dawk l-għanijiet,

(a)

l-ingredjenti u l-emissjonijiet tal-prodotti tat-tabakk u l-obbligi tar-rappurtar relatati inkluż il-livelli massimi ta’ emissjonijiet għall-qatran, in-nikotina u l-monossidu tal-karbonju għas-sigaretti;

(b)

ċerti aspetti tat-tikkettar u l-ippakkjar tal-prodotti tat-tabakk inklużi t-twissijiet tas-saħħa li jridu jidhru fuq il-pakketti individwali tal-prodotti tat-tabakk u fuq l-ippakkjar estern kif ukoll il-miżuri ta’ traċċabbiltà u l-karatteristiċi ta’ sigurtà li huma applikati għal prodotti tat-tabakk biex tiġi żgurata l-konformità tagħhom ma’ din id-Direttiva;

(c)

il-projbizzjoni fuq it-tqegħid fis-suq tat-tabakk għall-użu orali;

(d)

il-bejgħ transkonfinali mill-bogħod ta’ prodotti tat-tabakk;

(e)

l-obbligu li tiġi ppreżentata notifika dwar prodotti tat-tabakk ġodda;

(f)

it-tqegħid fis-suq u t-tikkettar ta’ ċerti prodotti, li huma relatati mal-prodotti tat-tabakk, jiġifieri sigaretti elettroniċi u kontenituri ta’ rikarika,u prodotti erbali għat-tipjip;

(1)

“tabakk” tfisser weraq u partijiet oħra naturali pproċessati ta’ pjanti tat-tabakk, inkluż tabakk imwessa’ u rikostitwit;

(2)

“tabakk tal-pipa” tfisser tabakk li jista’ jiġi kkunsmat permezz ta’ proċess ta’ kombustjoni u maħsub esklussivament biex jintuża f’pipa;

(3)

“tabakk tal-brim” tfisser tabakk li jista’ jintuża għall-manifattura tas-sigaretti mill-konsumaturi jew stabbilimenti tal-bejgħ bl-imnut;

(4)

“prodotti tat-tabakk” tfisser prodotti li jistgħu jiġu kkunsmatiu li jikkonsistu, anki parzjalment, mit-tabakk, kemm jekk ġenetikament modifikati kemm jekk le;

(5)

“prodott tat-tabakk li ma jdaħħanx” tfisser prodott tat-tabakk li ma jinvolvix il-proċess ta’ kombustjoni, inkluż it-tabakk tal-magħda, it-tabakk tal-imnieħer u t-tabakk għall-użu orali;

(6)

“tabakk tal-magħda” tfisser prodott tat-tabakk mingħajr duħħan maħsub esklużivament għall-magħda;

(7)

“it-tabakk tal-imnieħer” tfisser prodott tat-tabakk li ma jdaħħnux li jistgħu jiġu kkonsmati mill-imnieħer;

(8)

“tabakk għall-użu orali” tfisser il-prodotti tat-tabakk kollha għall-użu orali, ħlief dawk maħsuba għall-inalazzjoni jew għall-magħda, magħmula kompletament jew parzjalment minn tabakk, fi trab jew f’forma ta’ partikuli jew fi kwalunkwe taħlita ta’ dawk il-forom, partikolarment dawk ippreżentati f’porzjonijiet fi qratas jew qratas porużi;

(9)

“prodotti tat-tabakk għat-tipjip” tfisser prodott tat-tabakk għajr prodott tat-tabakk li ma jdaħħanx;

(10)

“sigarett” tfisser romblu tat-tabakk li jista’ jiġi kkonsmat permezz ta’ proċess ta’ kombustjoni u huwa definit ulterjorment fl-Artikolu 3(1) tad-Direttiva tal-Kunsill 2011/64/UE (14);

(11)

“sigarru” tfisser romblu tat-tabakk li jista’ jiġi kkonsmat permezz ta’ proċess ta’ kombustjoni u huwa definit ulterjorment fl-Artikolu 4(1) tad-Direttiva tal-Kunsill 2011/64/UE;

(12)

“sigarru żgħir” tfisser tip ta’ sigarru żgħir u huwa definit aktar fl-Artikolu 8(1) tad-Direttiva tal-Kunsill 2007/74/KE (15);

(13)

“tabakk tal-pipa tal-ilma” tfisser prodott tat-tabakk li jista’ jiġi kkunsmat permezz ta’ pipa tal-ilma. Għall-fini ta’ din id-Direttiva, it-tabakk tal-pipa tal-ilma hu meqjus bħala prodott tat-tabakk għat-tipjip. Jekk prodott jista’ jintuża kemm permezz ta’ pipi tal-ilma kif ukoll bħala tabakk tal-brim, għandu jitqies li huwa tabakk tal-brim;

(14)

“prodott tat-tabakk ġdid” tfisser prodott tat-tabakk li:

(15)

“prodott erbali għat-tipjip” tfisser prodott ibbażat fuq il-pjanti, ħxejjex aromatiċi jew frott li ma fihx tabakk u li jista’ jiġi kkunsmat permezz ta’ proċess ta’ kombustjoni;

(16)

“sigarett elettroniku” tfisser prodott li jista’ jintuża għall-konsum ta’ fwar li fih in-nikotina permezz ta’ bokkin, jew kwalunkwe komponent ta’ dak il-prodott, inklużi skrataġ, tank, u l-apparat mingħajr l-iskartoċċ jew t-tank. Is-sigaretti elettroniċi jistgħu jkunu jintremew jew jerġgħu jimtlew permezz ta’ kontenitur ta’ rikarika u tank jew jerġgħu jiġu ċċarġjati bi skrataċ ta’ użu waħdieni;

(17)

“kontenitur ta’ rikarika” tfisser kontenitur li fih likwidu li fih in-nikotina, li jista’ jintuża biex wieħed jerġa’ jimla s-sigarett elettroniku;

(18)

“ingredjent” tfisser tabakk, addittiv, kif ukoll kwalunkwe sustanza jew element preżenti fi prodott tat-tabakk lest jew prodotti relatati, inkluż il-karta, il-filtru, il-linka, il-kapsuli u l-kolla;

(19)

“nikotina” tfisser alkalojdi nikotiniċi;

(20)

“qatran” tfisser il-kondensazzjoni ħielsa min-nikotina anidruża mhux ipproċessata tad-duħħan;

(21)

“emissjonijiet” tfisser sustanzi li huma rilaxxati meta prodott tat-tabakk jew prodott relatat jintuża kif maħsub, bħal sustanzi li jinsabu fid-duħħan, jew sustanzi rilaxxati waqt il-proċess tal-użu ta’ prodotti tat-tabakk li ma jdaħħanx;

(22)

“livell massimu” jew “livell ta’ emissjoni massimu” tfisser il-kontenut jew l-emissjoni massima, inkluż kontenut żero, ta’ sustanza fi prodott tat-tabakk imkejjel f’milligrammi;

(23)

“addittiv” tfisser sustanza, għajr it-tabakk li tkun miżjuda ma’ prodott tat-tabakk, ma’ pakkett individwali jew ma’ kwalunkwe ppakkjar estern;

(24)

“aroma” tfisser addittiv li jagħti riħa u/jew togħma;

(25)

“togħma karatterizzanti” tfisser riħa jew togħma oħra għajr ta’ tabakk li tista’ tiġi nnotata b’mod ċar, li tirriżulta minn addittiv jew taħlita ta’ addittivi, li tinkludi iżda mhijiex limitata għal frott, ħwawar, ħxejjex aromatiċi, alkoħol, ħelu, mentol jew vanilla, li tista’ tiġi osservata qabel jew matul il-konsum tal-prodott tat-tabakk;

(26)

“effett ta’ dipendenza” tfisser il-potenzjal farmakoloġiku ta’ sustanza li tikkawża d-dipendenza, stat li jaffettwa l-kapaċità tal-individwu li jikkontrolla l-imġiba tiegħu, tipikament permezz ta’ mekkaniżmu ta’ kumpens jew solliev mis-sintomi tal-astinenza, jew it-tnejn li huma;

(27)

“tossiċità” tfisser il-grad li fih sustanza tista’ tikkawża effetti ta’ ħsara fl-organiżmu uman, inklużi l-effetti li jseħħu matul iż-żmien, normalment permezz tal-konsum jew l-espożizzjoni ripetuta jew kontinwa;

(28)

“bidla sostanzjali taċ-ċirkostanzi” tfisser żieda tal-volumi tal-bejgħ skont il-kategorija tal-prodotti b’mill-inqas 10 % f’mill-anqas ħames Stati Membri abbażi tad-data tal-bejgħ trażmessa f’konformità mal-Artikolu 5(6) jew żieda tal-livell ta’ prevalenza tal-użu fil-grupp tal-konsumaturi li għandhom inqas minn 25 sena b’mill-anqas ħames punti perċentwali f’mill-anqas ħames Stati Membri għall-kategorija tal-prodott rispettiva bbażata fuq ir-rapport Speċjali tal-Ewrobarometru nru 385 ta’ Mejju 2012 jew studji ta’ prevalenza ekwivalenti; fi kwalunkwe każ ma jkunx meqjus li seħħet bidla sostanzjali taċ-ċirkostanzi jekk il-volum tal-bejgħ tal-kategorija ta’ prodott fil-livell bl-imnut ma jeċċedix 2,5 % tal-bejgħ totali tal-prodotti tat-tabakk fil-livell tal-Unjoni;

(29)

“ippakkjar estern” tfisser kwalunkwe ppakkjar li fih il-prodotti tat-tabakk jew prodotti relatati jitqiegħdu fis-suq u li jinkludi pakkett individwali jew aggregazzjoni ta’ pakketti individwali;

(30)

“pakkett individwali” tfisser l-iżgħar ippakkjar individwali ta’ prodott tat-tabakk jew prodott relatat li jitqiegħed fis-suq;

(31)

“borża” tfisser pakkett individwali ta’ tabakk tal-brim, jew fil-forma ta’ pakkett rettangolari b’perpura li tgħatti l-ftuħ jew fil-forma ta’ borża wieqfa;

(32)

“twissija tas-saħħa” tfisser twissija dwar l-effetti negattivi fuq is-saħħa tal-bniedem ta’ prodott jew konsegwenzi mhux mixtieqa oħra tal-konsum tiegħu, inklużi t-twissijiet bil-miktub, it-twissijiet tas-saħħa kkombinati, it-twissijiet ġenerali u l-messaġġi ta’ informazzjoni, kif previst f’din id-Direttiva;

(33)

“twissija tas-saħħa kkombinata” tfisser twissija tas-saħħa prevista f’din id-Direttiva u li tikkonsisti f’kombinazzjoni ta’ twissija bil-miktub u stampa jew immaġni korrispondenti, kif previst f’din id-Direttiva;

(34)

“bejgħ transkonfinali mill-bogħod” tfisser bejgħ mill-bogħod lil konsumaturi fejn, fiż-żmien meta l-konsumatur jordna l-prodott minn stabbiliment tal-bejgħ bl-imnut, il-konsumatur ikun jinsab fi Stat Membru differenti mill-Istat Membru jew il-pajjiż terz fejn hu stabbilit dak l-istabbiliment tal-bejgħ bl-imnut; l-istabbiliment tal-bejgħ bl-imnut jitqies li hu stabbilit fi Stat Membru:

(35)

“konsumatur” tfisser persuna fiżika li qed taġixxi għal għanijiet li m’għandhomx x’jaqsmu mal-attività kummerċjali, imprenditorjali, artiġjanali jew professjonali tiegħu jew tagħha;

(36)

“sistema ta’ verifika tal-età” tfisser sistema tal-kompjuter li tikkonferma mingħajr ambigwità l-età tal-konsumatur b’mod elettroniku skont ir-rekwiżiti nazzjonali;

(37)

“manifattur” għandha tfisser kull persuna fiżika jew ġuridika li timmanifattura prodott, jew li għandha prodott iddisinjat jew immanifatturat u li tikkummerċjalizza dak il-prodott taħt isimhom jew it-trejdmark tagħhom;

(38)

“importazzjoni tat-tabakk jew prodotti relatati” tfisser id-dħul fit-territorju tal-Unjoni ta’ tali prodotti sakemm il-prodotti, ma jitqegħdux taħt proċedura jew arranġament doganali ta’ sospensjoni mad-dħul tagħhom fl-Unjoni, kif ukoll ir-rilaxx tagħhom mill-proċedura u l-arranġament doganali ta’ sospensjoni;

(39)

“importatur tat-tabakk jew prodotti relatati” tfisser is-sid ta’, jew persuna li għandu d-dritt li jiddisponi mit-tabakk u l-prodotti relatati li ddaħħlu fit-territorju tal-Unjoni;

(40)

“tqegħid fis-suq” tfisser li l-prodotti, irrispettivament mill-post tal-manifattura tagħhom, isiru disponibbli għall-konsumaturi li jinsabu fl-Unjoni, bi ħlas jew mingħajr ħlas, inkluż permezz ta’ bejgħ mill-bogħod; fil-każ ta’ bejgħ transkonfinali mill-bogħod, il-prodott jitqies li tqiegħed fis-suq fl-Istat Membru fejn jinsab il-konsumatur;

(41)

“stabbiliment tal-bejgħ bl-imnut” tfisser kull stabbiliment fejn il-prodotti tat-tabakk jitqiegħdu fis-suq inkluż minn persuna fiżika.

(a)

10 mg ta’ qatran kull sigarett;

(b)

1 mg ta’ nikotina kull sigarett;

(c)

10 mg ta’ monossidu tal-karbonju għal kull sigarett.

(a)

lista tal-ingredjenti kollha, u l-kwantitajiet tagħhom, użati fil-manifattura tal-prodotti tat-tabakk f’ordni dixxendenti tal-piż ta’ kull ingredjent inkluż fil-prodotti tat-tabakk;

(b)

il-livelli ta’ emissjonijiet imsemmija fl-Artikolu 3(1) u (4);

(c)

fejn disponibbli, informazzjoni dwar emissjonijiet oħra u l-livelli tagħhom.

(a)

li għalihom jeżistu indikazzjonijiet inizjali, riċerka, jew regolazzjoni f’ġuriżdizzjonijiet oħra li tissuġġerixxi li huma għandhom waħda mill-proprjetajiet stabbiliti fil-punti (a) sa (d) tal-paragrafu 2 ta’ dan l-Artikolu; u

(b)

li huma fost l-addittivi l-aktar użati skont il-piż jew l-għadd skont ir-rappurtar ta’ ingredjenti skont il-paragrafi 1 u 3 tal-Artikolu 5.

(a)

jikkontribwixxix għat-tossiċità jew l-effett ta’ dipendenza tal-prodotti kkonċernati, u jekk dan għandux l-effett li jżid it-tossiċità jew l-effett ta’ dipendenza ta’ kwalunkwe wieħed mill-prodotti kkonċernati b’mod sinifikanti jew li jista’ jitkejjel;

(b)

jirriżultax f’togħma karatterizzanti;

(c)

jiffaċilitax l-inalazzjoni jew il-konsum tan-nikotina; jew

(d)

iwassalx għall-formazzjoni ta’ sustanzi li għandhom proprjetajiet CMR, li l-kwantitajiet tagħhom, u jekk dan għandux l-effett li jżid il-proprjetajiet CMR fi kwalunkwe wieħed mill-prodotti kkonċernati b’mod sinifikanti jew li jista’ jitkejjel.

(a)

vitamini jew addittivi oħra li joħolqu l-impressjoni li prodott tat-tabakk huwa ta’ benefiċċju għas-saħħa jew jippreżenta inqas riskji għas-saħħa;

(b)

kafeina jew tawrina jew addittivi oħra u komposti stimulanti li huma assoċjati mal-enerġija u l-vitalità;

(c)

addittivi li għandhom proprjetajiet koloranti għall-emissjonijiet;

(d)

għal prodotti tat-tabakk tat-tipjip, addittivi li jiffaċilitaw l-inalazzjoni jew il-konsum tan-nikotina; u

(e)

addittivi li għandhom proprjetajiet CMR fil-forma mhux maħruqa.

(a)

stampati b’tipa Helvetica sewda grassa fuq sfond abjad. Biex jiġu akkommodati l-ħtiġijiet lingwistiċi, l-Istati Membri jistgħu jiddeterminaw id-daqs tat-tipa, dment li d-daqs tat-tipa speċifikat fil-liġi nazzjonali tiżgura li t-test rilevanti jokkupa l-akbar proporzjon possibbli tal-wiċċ riżervat għal dawn it-twissijiet tas-saħħa; u

(b)

fiċ-ċentru tal-wiċċ riżervat għalihom, u fuq pakketti fil-forma ta’ kubu u kull ippakkjar estern għandhom ikunu paralleli max-xifer laterali tal-pakkett individwali jew tal-ippakkjar estern;

(a)

ikunu fihom waħda mill-kitbiet ta’ twissija elenkati fl-Anness I u ritratt bil-kulur korrispondenti speċifikat fil-librerija tal-istampi fl-Anness II;

(b)

jinkludu informazzjoni dwar waqfien mit-tipjip bħalma huma numri tat-telefon, indirizzi tal-email jew siti tal-Internet maħsuba biex jinfurmaw lill-konsumaturi dwar il-programmi li huma disponibbli biex jgħinu lil dawk li jridu jieqfu jpejpu;

(c)

ikopru 65 % tal-erja esterna tal-wiċċ ta’ quddiem u ta’ wara tal-pakkett individwali u kwalunkwe ppakkjar estern. Il-pakketti ċilindriċi għandhom juru żewġ twissijiet tas-saħħa kombinati, ekwidistanti minn xulxin u kull twissija tas-saħħa tkopri 65 % tan-nofs rispettiv tagħhom tal-wiċċ kurvat;

(d)

juru l-istess kliem ta’ twissija u ritratt bil-kulur korrispondenti fuq iż-żewġ naħat tal-pakketti individwali u kwalunkwe ppakkjar estern;

(e)

jidhru fuq ix-xifer ta’ fuq ta’ pakkett individwali u ta’ kwalunkwe ppakkjar estern, u għandu jkun fl-istess direzzjoni bħal kwalunkwe informazzjoni oħra li tidher fuq dak il-wiċċ tal-ippakkjar. Eżenzjonijiet tranżizzjonali minn dak l-obbligu dwar il-pożizzjoni ta’ twissija tas-saħħa kombinata jistgħu japplikaw fi Stati Membri fejn il-bolol tat-taxxa jew marki ta’ identifikazzjoni nazzjonali użati għal finijiet fiskali għadhom mandatorji, kif ġej:

L-eżenzjonijiet imsemmijin fil-punti (i) u (ii) għandhom japplikaw għal perijodu ta’ tliet snin mill-20 ta’ Mejju 2016. Ismijiet tad-ditta u logos ma għandhomx jiġu pożizzjonati ’il fuq mit-twissijiet tas-saħħa;

(f)

ikunu riprodotti skont il-format, it-tqassim tal-informazzjoni, id-disinn u l-proporzjonijiet speċifikati mill-Kummissjoni skont il-paragrafu 3;

(g)

fil-każ ta’ pakketti individwali tas-sigaretti, jirrispettaw id-dimensjonijiet li ġejjin:

(a)

tadatta l-kitba tat-twissijiet elenkati fl-Anness I biex jittieħed kont tal-iżviluppi xjentifiċi u tas-suq;

(b)

tistabbilixxi u tadatta l-librerija tal-istampi msemmija fil-punt (a) tal-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu billi jittieħed kont tal-iżviluppi xjentifiċi u tas-suq.

(a)

jidher fuq l-akbar żewġ uċuħ tal-pakkett individwali, u kull ippakkjar estern;

(b)

jgħatti 30 % tal-uċuħ tal-pakket individwali u kull ippakkjar estern. Dak il-proporzjon għandu jiżdied għal 32 % għall-Istati Membri b’żewġ ilsna uffiċjali u 35 % għall-Istati Membri b’aktar minn żewġ ilsna uffiċjali.

(a)

tippromwovi prodott tat-tabakk jew tħeġġeġ il-konsum tiegħu billi toħloq impressjoni żbaljata dwar il-karatteristiċi, l-effetti fuq is-saħħa, ir-riskji jew l-emissjonijiet tiegħu; it-tikketti ma għandhom jinkludu ebda tagħrif dwar il-kontenut tan-nikotina, il-qatran jew il-monossidu tal-karbonju tal-prodotti tat-tabakk;

(b)

tissuġġerixxi li prodott partikolari tat-tabakk jagħmel anqas ħsara minn oħrajn jew li għandu l-għan li jnaqqas l-effett ta’ xi komponenti ta’ ħsara tad-duħħan jew li għandu karatteristiċi li jagħtu ħajja, enerġetiċi, li jfejqu, li jwasslu biex dak li jkun iħossu aktar żagħżugħ, naturali, organiċi jew li għandu benefiċċji oħrajn għas-saħħa jew l-istil ta’ ħajja;

(c)

tirreferi għat-togħma, ir-riħa, kwalunkwe aromi jew addittivi oħra jew l-assenza tagħhom;

(d)

tixbah prodott tal-ikel jew kożmetiku;

(e)

tissuġġerixxi li ċertu prodott tat-tabakk għandu bijodegradabbiltà aħjar jew vantaġġi ambjentali oħra.

(a)

id-data u l-post tal-manifattura;

(b)

il-faċilità tal-manifattura;

(c)

il-magna użata fil-manifattura tal-prodotti tat-tabakk;

(d)

ix-xift tal-produzzjoni jew il-ħin tal-manifattura;

(e)

id-deskrizzjoni tal-prodott;

(f)

is-suq intenzjonat tal-bejgħ bl-imnut;

(g)

ir-rotta tal-konsenja intenzjonata;

(h)

fejn applikabbli, l-importatur fl-Unjoni;

(i)

ir-rotta tal-konsenja attwali mill-manifattura għall-ewwel stabbiliment tal-bejgħ bl-imnut, inklużi l-imħażen kollha użati kif ukoll id-data tal-konsenja, id-destinazzjoni tal-konsenja, il-punt tat-tluq u d-destinatarju;

(j)

l-identità tax-xerrejja kollha mill-manifattura għall-ewwel stabbiliment tal-bejgħ bl-imnut; u

(k)

il-fattura, in-numru tal-ordni u r-rekords tal-ħlas tax-xerrejja kollha mill-manifattura għall-ewwel stabbiliment tal-bejgħ bl-imnut.

(a)

tiddetermina l-istandards tekniċi tas-sistema għat-twaqqif u t-tħaddim tas-sistema ta’ identifikazzjoni tal-provenjenza u t-traċċar kif previst f’dan l-Artikolu, inklużi l-immarkar b’identifikatur uniku, ir-reġistrazzjoni, it-trażmissjoni, l-ipproċessar, u l-ħażna tad-data u l-aċċess għal data maħżuna;

(b)

tiddetermina l-istandards tekniċi biex jiġi żgurat li s-sistemi użati għall-identifikatur uniku u l-funzjonijiet relatati jkunu kompatibbli bis-sħiħ ma’ xulxin fl-Unjoni kollha.

(a)

l-isem jew l-isem korporattiv u l-indirizz permanenti tal-post tal-attività minn fejn il-prodotti tat-tabakk ser jiġu fornuti;

(b)

id-data ta’ meta bdiet l-attività li qed toffri l-prodotti tat-tabakk għall-bejgħ transkonfinali mill-bogħod lill-konsumaturi permezz tas-servizzi tas-soċjetà tal-informazzjoni, kif definit fil-punt 2 tal-Artikolu 1 tad-Direttiva 98/34/KE;

(c)

l-indirizz tal-websajt jew websajts użati għal dak l-iskop u l-informazzjoni rilevanti kollha meħtieġa biex tkun identifikata l-websajt.

(a)

l-istudji xjentifiċi disponibbli dwar it-tossiċità, l-effett tad-dipendenza u l-attrazzjoni tal-prodott tat-tabakk ġdid, b’mod partikolari fir-rigward tal-ingredjenti u l-emissjonijiet tiegħu;

(b)

l-istudji disponibbli, it-taqsiriet eżekuttivi tagħhom u r-riċerka dwar is-suq fuq il-preferenzi ta’ diversi gruppi tal-konsumaturi, inklużi ż-żgħażagħ u dawk li bħalissa jpejpu;

(c)

informazzjoni oħra disponibbli u relevanti, inkluża l-analiżi riskju/benefiċċju tal-prodott, l-effetti mistennija tiegħu fuq il-waqfien tal-konsum tat-tabakk, l-effetti mistennija tiegħu fuq il-bidu tal-konsum tat-tabakk u perċezzjoni tal-konsumatur prevista.

(a)

l-isem u d-dettalji ta’ kuntatt tal-manifattur, persuna ġuridika jew fiżika responsabbli fl-Unjoni, u, jekk applikabbli, l-importatur fl-Unjoni;

(b)

lista tal-ingredjenti kollha li fih il-prodott u l-emissjonijiet li jirriżultaw mill-użu tiegħu, skont l-isem tad-ditta u t-tip, inklużi l-kwantitajiet tagħhom;

(c)

data tossikoloġika dwar l-ingredjenti u l-emissjonijiet tal-prodott, inkluż meta jissaħħnu, b’referenza partikolari għall-effetti tagħhom fuq is-saħħa tal-konsumaturi meta jinġibdu man-nifs u b’qies ta’, fost l-oħrajn, kwalunkwe effett ta’ dipendenza;

(d)

tagħrif dwar id-dożaġġ u l-ammont assorbit tan-nikotina meta kkunsmata taħt kondizzjonijiet normali jew li jistgħu jiġu raġonevolment previsti;

(e)

deskrizzjoni tal-komponenti tal-prodott; inkluż, fejn applikabbli, il-mekkaniżmu ta’ ftuħ u mili mill-ġdid tas-sigarett elettroniku jew tal-kontenituri ta’ rikarika;

(f)

deskrizzjoni tal-proċess ta’ produzzjoni, inkluż jekk dan jinvolvi produzzjoni ta’ serje u dikjarazzjoni li l-proċess ta’ produzzjoni jiżgura konformità mar-rekwiżiti ta’ dan l-Artikolu;

(g)

dikjarazzjoni li l-manifattur jewl-importatur iġorru r-responsabbiltà sħiħa għall-kwalità u s-sigurtà tal-prodott, meta jitqiegħed fis-suq u jintuża taħt kondizzjonijiet normali jew li jistgħu jiġu previsti raġonevolment.

(a)

likwidu li fih in-nikotina jitqiegħed fis-suq biss f’kontenituri ta’ rikarika apposta li ma jaqbżux volum ta’ 10 ml, f’sigaretti elettroniċi li jistgħu jintremew jew fi stoċċijiet li jintużaw darba u li l-istoċċijiet jew tankijiet ma jaqbżux volum ta’ 2 ml;

(b)

il-likwidu li fih in-nikotina ma jkunx fih aktar minn 20mg/ml nikotina;

(c)

il-likwidu li fih in-nikotina ma jkunx fih addittivi elenkati fl-Artikolu 7(6);

(d)

ingredjenti ta’ purità għolja biss jintużaw fil-manifattura tal-likwidu li fih in-nikotina. Sustanzi għajr l-ingredjenti msemmijin fil-punt (b) tat-tieni subparagrafu tal-paragrafu 2 ta’ dan l-Artikolu jkunu preżenti biss fil-likwidu li fih in-nikotina f’livelli ta’ traċċi, jekk tali traċċi teknikament ma jkunux jistgħu jiġu evitati waqt il-manifattura;

(e)

ħlief għan-nikotina, fil-likwidu li fih in-nikotina jintużaw biss ingredjenti li mhumiex ta’ periklu għas-saħħa tal-bniedem f’forma msaħħna jew mhux imsaħħna;

(f)

is-sigaretti elettroniċi jagħtu d-dożi ta’ nikotina f’livelli konsistenti taħt kondizzjonijiet normali ta’ użu;

(g)

ikun impossibbli li s-sigaretti elettroniċi u l-kontenituri ta’ rikarika jintmessu mit-tfal jew li jsir tbagħbis fihom; jkunu mħarsa kontra ksur u tnixxija u jkollhom mekkaniżmu li jiżgura li jimtlew mill-ġdid mingħajr tnixxija.

(a)

il-pakketti individwali ta’ sigaretti elettroniċi u kontenituri ta’ rikarika jinkludu fuljett b’informazzjoni dwar:

(b)

il-pakketti individwali u kwalunkwe ippakkjar estern tas-sigaretti elettroniċi u l-kontenituri ta’ rikarika:

L-Istati Membri għandhom jiddeterminaw liema minn dawn it-twissijiet tas-saħħa għandhom jintużaw;

(c)

it-twissijiet tas-saħħa jikkonformaw mar-rekwiżiti speċifikati fl-Artikolu 12(2).

(a)

komunikazzjonijiet kummerċjali fis-servizzi tas-Soċjetà tal-Informazzjoni, fl-istampa u pubblikazzjonijiet stampati oħrajn, bil-għan jew l-effett dirett jew indirett tal-promozzjoni ta’ sigaretti elettroniċi u kontenituri ta’ rikarika jkunu pprojbiti, bl-eċċezzjoni ta’ pubblikazzjonijiet li huma maħsuba esklussivament għal professjonisti fil-kummerċ tas-sigaretti elettroniċi jew il-kontenituri ta’ rikarika u għal pubblikazzjonijiet li jiġu stampati u ppubblikati f’pajjiżi terzi, meta dawk il-pubblikazzjonijiet ma jkunux maħsuba prinċipalment għas-suq tal-Unjoni;

(b)

komunikazzjonijiet kummerċjali fuq ir-radju, bil-għan jew l-effett dirett jew indirett tal-promozzjoni ta’ sigaretti elettroniċi u kontenituri ta’ rikarika jiġu pprojbiti;

(c)

kwalunkwe forma ta’ kontribut pubbliku jew privat għal programmi tar-radju bil-għan jew l-effett dirett jew indirett tal-promozzjoni ta’ sigaretti elettroniċi u kontenituri ta’ rikarika jiġu pprojbit;

(d)

kwalunkwe forma ta’ kontribut pubbliku jew privat lil kwalunkwe avveniment, attività jew persuna individwali bil-għan jew l-effett dirett jew indirett tal-promozzjoni ta’ sigaretti elettroniċi jew kontenituri ta’ rikarika u li jinvolvi jew isir f’diversi Stati Membri jew li nkella jkollu effetti transkonfinali jkun ipprojbit;

(e)

komunikazzjonijiet kummerċjali awdjoviżivi li għalihom tapplika d-Direttiva 2010/13/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (19) jkunu pprojbiti għas-sigaretti elettroniċi u l-kontenituri ta’ rikarika.

(i)

data komprensiva dwar il-volumi tal-bejgħ, skont l-isem tad-ditta u t-tip tal-prodott;

(ii)

informazzjoni dwar il-preferenzi ta’ diversi gruppi ta’ konsumaturi, inklużi ż-żgħażagħ, il-persuni li ma jpejpux u tipi ewlenin ta’ utenti attwali;

(iii)

il-mod kif qed jinbiegħu l-prodotti; u

(iv)

taqsiriet eżekuttivi ta’ kwalunkwe stħarriġ tas-suq li jkun sar dwar dak imsemmi hawn fuq, inkluża traduzzjoni bl-Ingliż tiegħu.

(a)

l-esperjenza miksuba fir-rigward tad-disinn tal-uċuħ tal-pakkett mhux regolati b’din id-Direttiva li tieħu kont tal-iżviluppi nazzjonali, internazzjonali, legali, ekonomiċi u xjentifiċi;

(b)

l-iżviluppi tas-suq li jikkonċernaw prodotti tat-tabakk ġodda li jieħdu inkonsiderazzjoni, inter alia, in-notifiki li jkunu waslu skont l-Artikolu 19;

(c)

l-iżviluppi tas-suq li jikkostitwixxu bidla sostanzjali taċ-ċirkostanzi;

(d)

il-fattibbiltà, il-benefiċċji u l-impatt possibbli ta’ sistema Ewropea għar-regolamentazzjoni tal-ingredjenti użati fil-prodotti tat-tabakk, inkluż l-istabbiliment, fil-livell tal-Unjoni, ta’ lista ta’ ingredjenti li tista’ tintuża jew tkun preżenti fi, jew miżjuda ma’ prodotti tat-tabakk, filwaqt li titqies, inter alia, l-informazzjoni miġbura skont l-Artikoli 5 u 6;

(e)

l-iżviluppi tas-suq li jikkonċernaw is-sigaretti b’dijametru ta’ inqas minn 7,5 mm, u l-perċezzjoni tal-konsumatur ta’ kemm jagħmlu ħsara kif ukoll tan-natura qarrieqa ta’ dawn is-sigaretti;

(f)

il-fattibiltà, il-benefiċċji u l-impatt possibbli ta’ bażi ta’ data tal-Unjoni li jkun fiha l-informazzjoni miġbura dwar l-ingredjenti u l-emissjonijiet mill-prodotti tat-tabakk skont Artikoli 5 u 6;

(g)

żviluppi tas-suq li jikkonċernaw is-sigaretti elettroniċi u l-kontenituri ta’ rikarika filwaqt li titqies, fost l-oħrajn, informazzjoni miġbura skont l-Artikolu 20, inkluż dwar il-bidu tal-konsum ta’ tali prodotti miż-żgħażagħ u persuni li ma jpejpux u l-impatti ta’ tali prodotti fuq sforzi ta’ waqfien kif ukoll miżuri li jkunu ttieħdu mill-Istati Membri dwar it-togħmiet;

(h)

żviluppi tas-suq u preferenzi tal-konsumaturi dwar tabakk tal-pipi tal-ilma, b’attenzjoni partikolari fuq it-togħmiet tiegħu.

(a)

prodotti tat-tabakk manifatturati jew rilaxxati għaċ-ċirkolazzjoni libera u ttikkettati skont id-Direttiva 2001/37/KE qabel l-20 ta’ Mejju 2016;

(b)

sigaretti elettroniċi jew kontenituri ta’ rikarika manifatturati jew rilaxxati għal ċirkolazzjoni libera qabel l-20 ta’ Novembru 2016;

(c)

prodotti erbali għat-tipjip manifatturati jew rilaxxati għal ċirkolazzjoni libera qabel l-20 ta’ Mejju 2016.

29.4.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

L 127/39

(1)

Ir-raġuni ewlenija għall-kriminalità organizzata transkonfinali, inkluża organizzazzjoni kriminali tat-tip tal-mafja, hija l-gwadann finanzarju. Bħala konsegwenza, l-awtoritajiet kompetenti għandhom jingħataw il-mezzi sabiex jitraċċaw, jiffriżaw, jiġġestixxu u jikkonfiskaw ir-rikavat mill-kriminalità. Madankollu, il-prevenzjoni tal-kriminalità organizzata u l-ġlieda kontriha b’mod effikaċi għandhom jinkisbu permezz tan-newtralizzazzjoni tar-rikavat mill-kriminalità u għandhom jiġu estiżi, f’ċerti każijiet, għal kwalunkwe proprjetà li tirriżulta minn attivitajiet ta’ xorta kriminali.

(2)

Il-gruppi tal-kriminalità organizzata joperaw mingħajr fruntieri u qed jakkwistaw dejjem iktar assi fi Stati Membri li mhumiex ibbażati fihom u f’pajjiżi terzi. Hemm ħtieġa dejjem ikbar għal kooperazzjoni internazzjonali effettiva dwar l-irkupru tal-assi kif ukoll għal assistenza legali reċiproka.

(3)

Fost l-iktar mezzi effettivi biex tiġi miġġielda l-kriminalità organizzata hemm l-istabbiliment ta’ konsegwenzi legali serji għat-twettiq ta’ tali reat, kif ukoll l-iskoperta effettiva u l-iffriżar u l-konfiska tal-mezzi strumentali u tar-rikavat mill-kriminalità.

(4)

Għalkemm l-istatistika eżistenti hija limitata, jidher li l-ammonti rkuprati mir-rikavat mill-kriminalità fl-Unjoni huma insuffiċjenti meta pparagunati mar-rikavat stmat. Studji wrew li, għalkemm il-proċeduri ta’ konfiska huma rregolati mil-liġi tal-UE u dik nazzjonali, dawn għadhom mhux użati biżżejjed.

(5)

L-adozzjoni ta’ regoli minimi ser tqarreb iktar is-sistemi ta’ ffriżar u ta’ konfiska tal-Istati Membri, u b’hekk tiffaċilita l-fiduċja reċiproka u l-kooperazzjoni transkonfinali effettiva.

(6)

Il-Programm ta’ Stokkolma u l-Konklużjonijiet tal-Kunsill għall-Ġustizzja u l-Affarijiet Interni dwar il-konfiska u l-irkupru tal-assi, li kienu adottati f’Ġunju 2010, jenfasizzaw l-importanza li l-identifikazzjoni, il-konfiska u l-użu mill-ġdid tal-assi kriminali jkunu iktar effikaċi.

(7)

Il-qafas legali attwali tal-Unjoni dwar l-iffriżar, is-sekwestru u l-konfiska tal-assi jikkonsisti (4) tal-Azzjoni Konġunta 98/699/ĠAI, mid-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2001/500/ĠAI (5); id-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2003/577/ĠAI (6); id-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2005/212/ĠAI (7) u d-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2006/783/ĠAI (8).

(8)

Ir-rapporti tal-Kummissjoni dwar l-implimentazzjoni tad-Deċiżjonijiet Kwadru 2003/577/ĠAI, 2005/212/ĠAI u 2006/783/ĠAI juru li s-sistemi eżistenti għall-konfiska estiża u għar-rikonoxximent reċiproku tal-ordnijiet ta’ ffriżar u ta’ konfiska mhumiex effettivi għalkollox. Il-konfiska hija ostakolata minħabba differenzi bejn il-liġijiet tal-Istati Membri.

(9)

Din id-Direttiva għandha l-għan li temenda u li tespandi d-dispożizzjonijiet tad-Deċiżjonijiet Kwadru 2001/500/ĠAI u 2005/212/ĠAI. Dawk id-Deċiżjonijiet Kwadru għandhom jiġu parzjalment sostitwiti għall-Istati Membri marbuta b’din id-Direttiva.

(10)

L-Istati Membri huma liberi li jieħdu proċeduri ta’ konfiska marbutin ma’ każ kriminali quddiem kwalunkwe qorti kompetenti.

(11)

Jeħtieġ li jiġi ċċarat il-kunċett eżistenti ta’ rikavat mill-kriminalità biex jinkludi r-rikavat dirett minn attività kriminali u l-benefiċċji indiretti kollha, inklużi l-investiment mill-ġdid jew it-trasformazzjoni li jsiru sussegwentement tar-rikavat dirett. B’hekk ir-rikavat jista’ jinkludi kwalunkwe proprjetà inkluża dik li ġiet ittrasformata jew ikkonvertita, kompletament jew parzjalment, fi proprjetà oħra, jew meta din tkun tħalltet ma’ proprjetà akkwistata minn sorsi leġittimi, sal-valur ivvalutat tar-rikavat imħallat. Dan jista’ jinkludi wkoll id-dħul jew benefiċċji oħrajn li jirriżultaw mir-rikavat tal-kriminalità, jew minn proprjetà li fiha jew biha seta’ ġie ttrasformat, ikkonvertit jew imħallat tali rikavat.

(12)

Din id-Direttiva tipprevedi definizzjoni wiesgħa ta’ proprjetà li tista’ tkun soġġetta għal iffriżar u konfiska. Dik id-definizzjoni tinkludi dokumenti legali jew strumenti li jagħtu evidenza tat-titolu jew tal-interess f’tali proprjetà. Tali dokumenti jew strumenti jistgħu jinkludu, pereżempju, strumenti finanzjarji, jew dokumenti li jistgħu joħolqu pretensjonijiet mill-kredituri u li normalment ikunu fil-pussess tal-persuna affettwata mill-proċeduri rilevanti. Din id-Direttiva hija mingħajr preġudizzju għall-proċeduri nazzjonali eżistenti għaż-żamma ta’ dokumenti jew strumenti legali li jagħtu evidenza tat-titolu jew tal-interess fi proprjetà, hekk kif inhuma applikati mill-awtoritajiet nazzjonali jew mill-korpi pubbliċi kompetenti f’konformità mal-liġi nazzjonali.

(13)

L-iffriżar u l-konfiska skont din id-Direttiva huma kunċetti awtonomi, li m’għandhomx jipprevjenu lill-Istati Membri milli jimplimentaw din id-Direttiva bl-użu ta’ strumenti li f’konformità mal-liġi nazzjonali jitqiesu bħala sanzjonijiet jew tipi oħrajn ta’ miżuri.

(14)

Fil-konfiska tal-mezzi strumentali u r-rikavat mill-kriminalità wara li tittieħed deċiżjoni finali minn qorti u tal-proprjetà li jkollha valur ekwivalenti għal dawk il-mezzi strumentali u dak ir-rikavat, għandu japplikal-kunċett wiesa’ ta’ reati kriminali koperti b’din id-Direttiva. Id-Deċiżjoni Kwadru 2001/500/ĠAI kienet teżiġi li l-Istati Membri jippermettu li ssir il-konfiska tal-mezzi strumentali u tar-rikavat mill-kriminalità wara kundanna definittiva u jippermettu li ssir il-konfiska ta’ proprjetà li l-valur tagħha jikkorrispondi għal tali mezzi strumentali jew rikavat. Dawn l-obbligi għandhom jinżammu fir-rigward ta’ reati kriminali mhux koperti minn din id-Direttiva, u l-kunċett ta’ rikavat kif definit f’din id-Direttiva għandu jiġi interpretat b’mod simili fir-rigward tar-reati kriminali mhux koperti minn din id-Direttiva. L-Istati Membri huma liberi li jiddefinixxu l-konfiska ta’ proprjetà ta’ valur ekwivalenti bħala sussidjarja jew alternattiva għal konfiska diretta, kif adatt f’konformità mal-liġi nazzjonali.

(15)

Għandu jkun possibbli li jiġu kkonfiskati l-mezzi strumentali u r-rikavat ta’ kriminalità, jew il-proprjetà li l-valur tagħha jkun ekwivalenti għal tali mezzi strumentali jew rikavat mill-kriminalità, soġġett għal kundanna definittiva għal reat kriminali. Tali kundanna definittiva tista’ tirriżulta wkoll minn proċedimenti in absentia. Meta ma jkunx possibbli li ssir konfiska abbażi ta’ kundanna definittiva, madankollu f’ċerti ċirkostanzi għandu jibqa’ jkun possibbli li jiġu kkonfiskati l-mezzi strumentali u r-rikavat, tal-inqas f’każijiet ta’ mard jew ħarba tal-persuna suspettata jew akkużata. Madankollu, f’tali każijiet ta’ mard jew ħarba, l-eżistenza ta’ proċedimenti in absentia fi Stati Membri tkun biżżejjed biex ikun hemm konformità ma’ dan l-obbligu. Meta l-persuna suspettata jew akkużata tkun ħarbet, l-Istati Membri għandhom jieħdu l-passi kollha raġonevoli u jistgħu jirrikjedu li l-persuna kkonċernata titħarrek jew tiġi infurmata bil-proċedimenti ta’ konfiska.

(16)

Għall-finijiet ta’ din id-Direttiva, mard għandu jinftiehem bħala l-inkapaċità tal-persuna suspettata jew akkużata li tattendi l-proċedimenti kriminali għal perijodu ta’ żmien itwal, u li minħabba f’hekk il-proċedimenti ma jkunux jistgħu jitkomplew f’ċirkostanzi normali. Il-persuni suspettati jew akkużati jistgħu jintalbu jagħtu prova tal-mard, pereżempju permezz ta’ ċertifikat mediku, li l-qorti għandha tkun tista’ tinjora jekk hija tqis li ma jkunx sodisfaċenti. Ma għandux ikun affettwat id-dritt ta’ dik il-persuna li tkun rappreżentata minn avukat fil-proċedimenti.

(17)

Meta din id-Direttiva tiġi implimentata fir-rigward tal-konfiska ta’ proprjetà li l-valur tagħha jkun ekwivalenti għall-mezzi strumentali, id-dispożizzjonijiet rilevanti jistgħu jkunu applikabbli fejn, minħabba ċ-ċirkostanzi partikolari tal-każ inkwistjoni, tali miżura tkun proporzjonata, wara li jitqies partikolarment il-valur tal-mezzi strumentali kkonċernati. L-Istati Membri jistgħu wkoll jieħdu f’kunsiderazzjoni jekk u sa fejn il-persuna kkundannata tkun responsabbli għall-fatt li jkun impossibbli li ssir il-konfiska tal-mezzi strumentali.

(18)

Meta jimplimentaw din id-Direttiva, l-Istati Membri jistgħu jipprevedu li, f’każijiet eċċezzjonali, m’għandhiex tiġi ordnata l-konfiska, dment li skont il-leġiżlazzjoni nazzjonali din tkun tirrappreżenta piż indebitu fuq il-persuna affettwata, fuq il-bażi li ċ-ċirkostanzi tal-każ individwali rispettiv li għandhom ikunu deċiżivi. L-Istati Membri għandhom jużaw din il-possibbiltà b’mod ristrett ħafna, u għandhom jitħallew biss jistipulaw li l-konfiska m’għandhiex tiġi ordnata f’każijiet fejn din tqiegħed lill-persuna kkonċernata f’sitwazzjoni li fiha jkun diffiċli għaliha li tgħix.

(19)

Il-gruppi kriminali jwettqu firxa wiesgħa ta’ attivitajiet kriminali. Sabiex l-attivitajiet tal-kriminalità organizzata jkunu indirizzati b’mod effettiv, jista’ jkun hemm ċirkostanzi fejn ikun xieraq li wara kundanna kriminali issir konfiska mhux biss tal-proprjetà assoċjata ma’ reat kriminali speċifiku, imma anke ta’ proprjetà addizzjonali li l-qorti tiddetermina li tkun ir-rikavat ta’ reati kriminali oħrajn. Dan il-metodu jissejjaħ konfiska estiża. Id-Deċiżjoni Kwadru 2005/212/ĠAI tipprevedi tliet settijiet differenti ta’ rekwiżiti minimi li l-Istati Membri jistgħu jagħżlu minnhom sabiex japplikaw il-konfiska estiża. Għaldaqstant, fil-proċess ta’ traspożizzjoni ta’ dik id-Deċiżjoni Kwadru, l-Istati Membri għamlu għażliet differenti li rriżultaw f’kunċetti diverġenti ta’ konfiska estiża fil-ġuriżdizzjonijiet nazzjonali. Dik id-diverġenza tfixkel il-kooperazzjoni transkonfinali f’dak li għandu x’jaqsam ma’ każijiet ta’ konfiska. Għalhekk, jeħtieġ li jiġu armonizzati iktar id-dispożizzjonijiet dwar il-konfiska estiża billi jiġi stabbilit standard minimu wieħed.

(20)

Meta jistabbilixxu jekk reat kriminali jistax iwassal għal benefiċċju ekonomiku, l-Istati Membri jistgħu jieħdu f’kunsiderazzjoni l-modus operandi, pereżempju jekk xi kondizzjoni għar-reat tkun li dan twettaq fil-kuntest ta’ kriminalità organizzata jew bil-ħsieb li jiġu ġġenerati profitti minn reati kriminali. Madankollu, dan ma għandux, inġenerali, jippreġudika l-possibbiltà li wieħed jirrikorri għall-konfiska estiża.

(21)

Il-konfiska estiża għandha tkun possibbli meta l-qorti tkun sodisfatta li l-proprjetà inkwistjoni tkun irriżultat minn imġiba kriminali. Dan ma jfissirx li għandu jiġi stabbilit li l-proprjetà inkwistjoni tkun irriżultat minn imġiba kriminali. L-Istati Membri jistgħu jistipulaw li, pereżempju, ikun biżżejjed li l-qorti tikkunsidra fuq il-bilanċ tal-probabbiltajiet jew tippreżumi b’mod raġonevoli li jkun sostanzjalment aktar probabbli li l-proprjetà inkwistjoni tkun inkisbet minn imġiba kriminali milli minn attivitajiet oħra. F’dan il-kuntest, il-qorti għandha tqis iċ-ċirkostanzi speċifiċi tal-każ, inklużi l-fatti u l-evidenza disponibbli li abbażi tagħhom tkun tista’ tittieħed deċiżjoni dwar il-konfiska estiża. Il-fatt li l-proprjetà tal-persuna tkun sproporzjonata mad-dħul legali tagħha jista’ jkun fost dawk il-fatti li jwasslu għal konklużjoni mill-qorti li l-proprjetà tkun ġejja minn imġiba kriminali. L-Istati Membri jistgħu jistabbilixxu wkoll rekwiżit għal ċertu perijodu ta’ żmien li fih il-proprjetà tista’ titqies li tkun oriġinat minn imġiba kriminali.

(22)

Din id-Direttiva tistabbilixxi regoli minimi. Ma żżommx lill-Istati Membri milli jipprevedu setgħat aktar estensivi fil-liġi nazzjonali tagħhom, inkluż, pereżempju, fir-rigward tar-regoli tagħhom dwar l-evidenza.

(23)

Din id-Direttiva tapplika għar-reati kriminali li jaqgħu fl-ambitu tal-istrumenti elenkati hawnhekk. Fl-ambitu ta’ dawk l-istrumenti, l-Istati Membri għandhom japplikaw konfiska estiża tal-inqas għal ċerti reati kriminali kif definiti f’din id-Direttiva.

(24)

Il-prattika li persuna suspettata jew akkużata tittrasferixxi proprjetà lil parti terza kompliċi sabiex tevita li tiġi kkonfiskata hija komuni u dejjem iktar mifruxa. Il-qafas legali attwali tal-Unjoni ma jinkludix regoli vinkolanti dwar il-konfiska tal-proprjetà ttrasferita lil partijiet terzi. Għalhekk, qed isir iktar meħtieġ li jkun permess li ssir il-konfiska tal-proprjetà ttrasferita lil jew akkwistata minn partijiet terzi. L-akkwist minn parti terza jirreferi għal sitwazzjonijiet fejn, pereżempju, il-proprjetà tkun ġiet akkwistata, direttament jew indirettament, pereżempju permezz ta’ intermedjarju, mill-parti terza mingħand persuna suspettata jew akkużata, inkluż meta r-reat kriminali jkun twettaq f’isimha jew għall-benefiċċju tagħha, u meta persuna akkużata ma jkollhiex proprjetà li tista’ tiġi kkonfiskata. Tali konfiska għandha tkun possibbli tal-inqas f’każijiet fejn partijiet terzi kienu jafu jew suppost li kienu jafu li l-għan tat-trasferiment jew tal-akkwist kien biex tiġi evitata l-konfiska, abbażi ta’ fatti u ċirkostanzi konkreti, inkluż li t-trasferiment sar mingħajr ħlas jew għal ammont ferm iktar baxx mill-valur fis-suq. Ir-regoli dwar il-konfiska ta’ parti terza għandhom jiġu estiżi kemm għall-persuni naturali kif ukoll dawk ġuridiċi. Fi kwalunkwe każ id-drittijiet ta’ partijiet terzi in bona fide ma għandhomx ikunu ppreġudikati.

(25)

L-Istati Membri huma liberi li jiddefinixxu l-konfiska ta’ parti terza bħala sussidjarja jew alternattiva għal konfiska diretta, kif adatt f’konformità mal-liġi nazzjonali.

(26)

Konfiska twassal għaċ-ċaħda definittiva minn proprjetà. Madankollu, il-preservazzjoni ta’ proprjetà tista’ tkun prerekwiżit għal konfiska u tista’ tkun ta’ importanza għall-eżekuzzjoni ta’ ordni ta’ konfiska. Proprjetà tiġi ppreservata permezz ta’ ffriżar. Sabiex jiġi evitat li l-proprjetà tintefaq qabel toħroġ l-ordni ta’ ffriżar l-awtoritajiet kompetenti fl-Istati Membri għandu jkollhom is-setgħa li jieħdu azzjoni immedjata biex jissalvagwardjaw tali proprjetà.

(27)

Peress li proprjetà spiss tiġi ppreservata għall-finijiet ta’ konfiska, l-iffriżar u l-konfiska huma marbuta mill-qrib. F’xi sistemi legali l-iffriżar għall-finijiet ta’ konfiska jitqies bħala miżura ta’ proċedura separata ta’ natura proviżorja, li tista’ tkun segwita minn ordni ta’ konfiska. Mingħajr preġudizzju għassistemi legali nazzjonali differenti u għad-Deċiżjoni Kwadru 2003/577/ĠAI, din id-Direttiva għandha tqarreb xi aspetti tas-sistemi nazzjonali tal-iffriżar għall-finijiet ta’ konfiska.

(28)

Il-miżuri ta’ ffriżar huma mingħajr preġudizzju għall-possibbiltà li proprjetà speċifika titqies bħala evidenza matul il-proċedimenti, dment li fl-aħħar mill-aħħar din issir disponibbli għal eżekuzzjoni effettiva tal-ordni ta’ konfiska.

(29)

Fil-kuntest ta’ proċedimenti kriminali, il-proprjetà tista’ tiġi wkoll iffriżata bil-ħsieb li possibbilment tiġi restitwita sussegwentement jew biex jiġi ssalvagwardjat il-kumpens għad-danni kkawżati minn reat kriminali.

(30)

Il-persuni suspettati jew akkużati spiss jaħbu l-proprjetà sakemm idumu għaddejjin il-proċeduri kriminali. Għaldaqstant, l-ordnijiet ta’ konfiska ma jkunux jistgħu jiġu eżegwiti, b’mod li dawk soġġetti għal ordnijiet ta’ konfiska jkunu jistgħu jibbenefikaw mill-proprjetà tagħhom wara li jkunu skontaw is-sentenza tagħhom. Għaldaqstant, jeħtieġ li jkun possibbli li jiġi ddetermiat b’mod preċiż sa fejn għandha tiġi kkonfiskata l-proprjetà anke wara kundanna definittiva għal reat kriminali, sabiex l-ordnijiet ta’ konfiska jkunu jistgħu jiġu eżegwiti kompletament meta għall-bidu ma tkun ġiet identifikata l-ebda proprjetà jew il-proprjetà li tkun ġiet identifikata ma tkunx biżżejjed u l-ordni ta’ konfiska tkun baqgħet ma ġietx eżegwita.

(31)

Minħabba li l-ordnijiet ta’ ffriżar joħolqu limitazzjoni fuq id-dritt għall-proprjetà, dawn il-miżuri proviżorji m’għandhomx jinżammu fis-seħħ iktar minn kemm ikun meħtieġ biex tiġi ppreservata d-disponibbiltà tal-proprjetà fid-dawl tal-possibbiltà li tiġi kkonfiskata sussegwentement. Dan jista’ jkun jeħtieġ li ssir rieżami mill-qorti sabiex jiġi żgurat li l-għan li l-proprjetà ma tintefaqx ikun għadu validu.

(32)

Il-proprjetà ffriżata fid-dawl tal-possibbiltà li tiġi kkonfiskata sussegwentement għandha tkun ġestita b’mod adegwat sabiex ma titlifx il-valur ekonomiku tagħha. L-Istati Membri għandhom jieħdu l-miżuri meħtieġa, inkluż il-possibbiltà tal-bejgħ jew it-trasferiment tal-proprjetà, sabiex inaqqsu kemm jista’ jkun it-telf ta’ din ix-xorta. L-Istati Membri għandhom jieħdu miżuri rilevanti, pereżempju l-istabbiliment ta’ Uffiċċji tal-Immaniġġar tal-Assi nazzjonali u ċentralizzati, grupp ta’ uffiċċji speċjalizzati jew mekkaniżmi ekwivalenti sabiex jimmaniġġaw b’mod effettiv l-assi ffriżati qabel il-konfiska u jippreservaw il-valur tagħhom, sakemm tittieħed deċiżjoni mill-qorti.

(33)

Din id-Direttiva taffettwa b’mod sostanzjali d-drittijiet tal-persuni, mhux biss ta’ dawk suspettati jew akkużati iżda anke ta’ partijiet terzi li ma jkunux qed jitressqu quddiem il-qorti. Għaldaqstant huwa meħtieġ li jkun hemm salvagwardji u rimedji ġudizzjarji speċifiċi sabiex jiġi ggarantit il-ħarsien tad-drittijiet fundamentali tagħhom meta ssir l-implimentazzjoni ta’ din id-Direttiva. Dan jinkludi d-dritt li jinstemgħu għall-partijiet terzi li jiddikjaraw li huma s-sidien tal-proprjetà kkonċernata, jew li jiddikjaraw li jkollhom drittijiet oħra ta’ proprjetà (“drittijiet reali”, “ius in re”), bħad-dritt ta’ użufrutt. L-ordni ta’ ffriżar għandha tiġi kkomunikata lill-persuna affettwata kemm jista’ jkun malajr wara li tiġi eżegwita. Minkejja dan, l-awtoritajiet kompetenti jistgħu jipposponu l-komunikazzjoni ta’ tali ordnijiet lill-persuna affettwata minħabba l-ħtiġijiet tal-investigazzjoni.

(34)

L-għan tal-komunikazzjoni tal-ordni ta’ ffriżar huwa, fost l-oħrajn, li l-persuna affettwata tkun tista’ tikkontesta l-ordni. Għalhekk, tali komunikazzjoni għandha tindika, għallinqas fil-qosor, ir-raġuni jew raġunijiet li għalihom ittieħdet l-ordni kkonċernata, filwaqt li jinftiehem li tali indikazzjoni tista’ tkun konċiża ferm.

(35)

L-Istati Membri għandhom jikkunsidraw li jieħdu miżuri li jippermettu li l-proprjetà konfiskata tintuża għall-interess pubbliku u għall-finijiet soċjali. Tali miżuri jistgħu fost l-oħrajn jinkludu l-allokazzjoni tal-proprjetà għal proġetti ta’ infurzar tal-liġi u prevenzjoni tal-kriminalità, kif ukoll għal proġetti oħra ta’ interess pubbliku u utilità soċjali. Dak l-obbligu li jiġi kkunsidrat li jittieħdu miżuri jġib miegħu obbligu ta’ proċedura għall-Istati Membri, bħat-twettiq ta’ analiżi legali jew id-diskussjoni dwar il-vantaġġi u l-iżvantaġġi tal-introduzzjoni tal-miżuri. Meta jimmaniġġaw proprjetà ffriżata u meta jieħdu l-miżuri dwar l-użu ta’ proprjetà konfiskata, l-Istati Membri għandhom jieħdu l-azzjoni adatta biex jipprevjenu l-infiltrazzjoni kriminali jew illegali.

(36)

L-għejun affidabbli ta’ data dwar l-iffriżar u l-konfiska tar-rikavat minn attività kriminali huma skarsi. Sabiex tkun tista’ ssir valutazzjoni ta’ din id-Direttiva, jeħtieġ li jinġabar sett minimu paragunabbli ta’ data statistika xierqa dwar l-iffriżar u l-konfiska ta’ proprjetà, dwar l-attivitajiet ta’ intraċċar tal-assi, dwar l-attivitajiet ġudizzjarji u dwar l-attivitajiet ta’ ċessjoni tal-assi.

(37)

L-Istati Membri għandhom jagħmlu ħilithom biex jiġbru d-data għal ċerta statistika f’livell ċentrali, bil-għan li jibagħtuha lill-Kummissjoni. Dan ifisser li l-Istati Membri għandhom jagħmlu sforzi raġonevoli biex jiġbru d-data kkonċernata. Madankollu, ma jfissirx li l-Istati Membri għandhom l-obbligu li jiksbu r-riżultat tal-ġbir tad-data meta jkun hemm piż amministrattiv sproporzjonat jew meta dan jikkostitwixxi spejjeż kbar għall-Istat Membru kkonċernat.

(38)

Din id-Direttiva tirrispetta d-drittijiet fundamentali u tosserva l-prinċipji rikonoxxuti mill-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (“il-Karta”) u l-Konvenzjoni Ewropea dwar il-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u l-Libertajiet Fundamentali (“il-KEDB”), kif interpretati fil-każistika tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem. Din id-Direttiva għandha tiġi implimentata f’konformità ma’ dawk id-drittijiet u ma’ dawn il-prinċipji. Din id-Direttiva għandha tkun mingħajr preġudizzju għal-liġijiet nazzjonali fir-rigward tal-għajnuna legali u ma toħloqx xi obbligu għas-sistemi ta’ għajnuna legali tal-Istati Membri, li għandhom japplikaw f’konformità mal-Karta u mal-KEDB.

(39)

Għandhom jiddaħħlu fis-seħħ salvagwardji speċifiċi sabiex jiġi żgurat li bħala regola ġenerali jingħataw raġunijiet għal ordnijiet ta’ konfiska, ħlief meta, fi proċedimenti kriminali simplifikati dwar każijiet ta’ ftit importanza, il-persuna affettwata tkun irrinunzjat id-dritt tagħha li tingħata raġunijiet.

(40)

Din id-Direttiva għandha tiġi implimentata filwaqt li jiġu kkunsidrati d-dispożizzjonijiet tad-Direttiva 2010/64/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (9), id-Direttiva 2012/13/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10), u d-Direttiva 2013/48/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (11) li jikkonċernaw drittijiet proċedurali fi proċeduri kriminali.

(41)

Minħabba li l-għan ta’ din id-Direttiva, jiġifieri li tiġi ffaċilitata l-konfiska tal-proprjetà fil-qasam kriminali, ma jistax jinkiseb suffiċjentement mill-Istati Membri iżda jista’ jinkiseb aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, skont il-prinċipju tas-sussidjarjetà kif inhu stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE). F’konformità mal-prinċipju tal-proporzjonalità, kif inhu stabbilit f’dak l-Artikolu, din id-Direttiva ma tmurx lil hinn minn dak li huwa meħtieġ sabiex jintlaħaq dak il-għan.

(42)

F’konformità mal-Artikoli 3 u 4a(1) tal-Protokoll (Nru 21) dwar il-pożizzjoni tar-Renju Unit u l-Irlanda fir-rigward tal-Ispazju ta’ Libertà, Sigurtà u Ġustizzja, anness mat-TUE u mat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) l-Irlanda nnotifikat ix-xewqa tagħha li tipparteċipa fl-adozzjoni u l-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva. F’konformità ma’ dak il-Protokoll, l-Irlanda għandha tkun marbuta b’din id-Direttiva biss fir-rigward tar-reati koperti mill-istrumenti li bihom hija marbuta.

(43)

F’konformità mal-Artikoli 1, 2 u 4a(1) tal-Protokoll (Nru 21) dwar il-pożizzjoni tar-Renju Unit u l-Irlanda fir-rigward tal-Ispazju ta’ Libertà, Sigurtà u Ġustizzja, anness mat-TUE u mat-TFUE, u mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 4 ta’ dak il-Protokoll, ir-Renju Unit mhux qed jipparteċipa fl-adozzjoni ta’ din id-Direttiva u mhux marbut biha jew soġġett għall-applikazzjoni tagħha. Soġġett għall-parteċipazzjoni tiegħu skont l-Artikolu 4 ta’ dak il-Protokoll, ir-Renju Unit għandu jkun marbut b’din id-Direttiva biss fir-rigward tar-reati koperti mill-istrumenti li bihom huwa marbut.

(44)

F’konformità mal-Artikoli 1 u 2 tal-Protokoll (Nru 22) dwar il-pożizzjoni tad-Danimarka, anness mat-TUE u mat-TFUE, id-Danimarka mhijiex qed tieħu sehem fl-adozzjoni ta’ din id-Direttiva u mhijiex marbuta biha jew soġġetta għall-applikazzjoni tagħha,

(1)

“rikavat” tfisser kwalunkwe vantaġġ ekonomiku li jirriżulta, direttament jew indirettament minn reat kriminali; dan jista’ jikkonsisti minn kwalunkwe forma ta’ proprjetà u jinkludi kwalunkwe investiment mill-ġdid jew kwalunkwe trasformazzjoni li jsiru sussegwentement ta’ rikavat dirett u kwalunkwe benefiċċju ta’ valur;

(2)

“proprjetà” tfisser proprjetà ta’ kwalunkwe deskrizzjoni, kemm jekk materjali kif ukoll jekk immaterjali, mobbli jew immobbli u d-dokumenti jew l-istrumenti legali li jixhdu dritt jew interess fi proprjetà bħal din;

(3)

“mezzi strumentali” tfisser kwalunkwe proprjetà użata jew maħsuba biex tintuża, bi kwalunkwe mod, kompletament jew parzjalment, biex jitwettaq reat kriminali jew biex jitwettqu reati kriminali;

(4)

“konfiska” tfisser ċaħda definittiva minn proprjetà ordnata minn qorti fir-rigward ta’ reat kriminali;

(5)

“iffriżar” tfisser il-projbizzjoni temporanja tat-trasferiment, tal-qerda, tal-konverżjoni, taċ-ċessjoni jew tal-moviment ta’ proprjetà jew l-assunzjoni temporanja ta’ kustodja jew ta’ kontroll ta’ proprjetà;

(6)

“reat kriminali” tfisser reat kopert minn kwalunkwe strument elenkat fl-Artikolu 3.

(a)

Il-Konvenzjoni mfassla skont l-Artikolu K.3(2)(c) tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea dwar il-ġlieda kontra l-korruzzjoni li tinvolvi uffiċjali tal-Komunitajiet Ewropej jew uffiċjali tal-Istati Membri tal-Unjoni Ewropea (12) (il-“Konvenzjoni dwar il-ġlieda kontra l-korruzzjoni li tinvolvi uffiċjali”);

(b)

Id-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2000/383/ĠAI tad-29 ta’ Mejju 2000 dwar li tiżdied il-protezzjoni permezz ta’ pieni kriminali u sanzjonijiet oħra kontra l-iffalsifikar inkonnessjoni mad-dħul tal-euro (13);

(c)

Id-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2001/413/ĠAI tat-28 ta’ Mejju 2001 li tiġġieled frodi u ffalsifikar ta’ mezzi ta’ ħlas bi flus mhux kontanti (14);

(d)

Id-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2001/500/ĠAI tas-26 ta’ Ġunju 2001 dwar il-ħasil tal-flus, l-identifikazzjoni, l-intraċċar, l-iffriżar, il-qbid u l-konfiska tal-mezzi u l-qligħ mill-kriminalità (15);

(e)

Id-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2002/475/ĠAI tat-13 ta’ Ġunju 2002 dwar il-ġlieda kontra t-terroriżmu (16);

(f)

Id-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2003/568/ĠAI tat-22 ta’ Lulju 2003 dwar il-ġlieda kontra l-korruzzjoni fis-settur privat (17);

(g)

Id-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2004/757/ĠAI tal-25 ta’ Ottubru 2004 li tistabbilixxi dispożizzjonijiet minimi dwar l-elementi kostitwenti ta’ atti kriminali u ta’ pieni fil-qasam tat-traffikar illeċitu ta’ drogi (18);

(h)

Id-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2008/841/ĠAI tal-24 ta’ Ottubru 2008 dwar il-ġlieda kontra l-kriminalità organizzata (19);

(i)

Id-Direttiva 2011/36/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-5 ta’ April 2011 dwar il-prevenzjoni u l-ġlieda kontra t-traffikar tal-bnedmin u l-protezzjoni tal-vittmi tiegħu, u li tissostitwixxi d-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2002/629/ĠAI (20);

(j)

Id-Direttiva 2011/93/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-13 ta’ Diċembru 2011 dwar il-ġlieda kontra l-abbuż sesswali u l-isfruttament sesswali tat-tfal u l-pedopornografija, u li tissostitwixxi d-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2004/68/ĠAI (21);

(k)

Id-Direttiva 2013/40/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta’ Awwissu 2013 dwar attakki kontra s-sistemi tal-informazzjoni u li tissostitwixxi d-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2005/222/ĠAI (22),

(a)

il-korruzzjoni attiva u passiva fis-settur privat, kif previst fl-Artikolu 2 tad-Deċiżjoni Kwadru 2003/568/ĠAI, kif ukoll il-korruzzjoni attiva u passiva li tinvolvi uffiċjali tal-istituzzjonijiet tal-Unjoni jew tal-Istati Membri, kif previst fl-Artikoli 2 u 3, rispettivament, tal-Konvenzjoni dwar il-ġlieda kontra l-korruzzjoni li tinvolvi uffiċjali;

(b)

reati marbuta mal-parteċipazzjoni f’organizzazzjoni kriminali, kif previst fl-Artikolu 2 tad-Deċiżjoni Kwadru 2008/841/ĠAI, tal-inqas f’każijiet fejn ir-reat wassal għal benefiċċju ekonomiku;

(c)

li jwassal jew jirrekluta lil tifel/tifla biex jipparteċipaw f’wirjiet pornografiċi, jew li jagħmel qligħ minn jew li jisfrutta b’xi mod ieħor lil tifel/tifla għal dawn il-finijiet, jekk it-tifel/tifla ikunu għadhom ma laħqux l-età tal-kunsens sesswali, kif previst fl-Artikolu 4(2) tad-Direttiva 2011/93/UE; id-distribuzzjoni, it-tixrid jew it-trażmissjoni ta’ pedopornografija kif previst fl-Artikolu 5(4) ta’ dik id-Direttiva; l-offerta, il-forniment jew l-imġiba li tagħmel disponibbli l-pedopornografija, kif previst fl-Artikolu 5(5) ta’ dik id-Direttiva; il-produzzjoni ta’ pedopornografija, kif previst fl-Artikolu 5(6) ta’ dik id-Direttiva;

(d)

interferenza illegali f’sistema u interferenza illegali fid-data, kif previst fl-Artikoli 4 u 5 rispettivament tad-Direttiva 2013/40/UE, fejn ikunu ġew affettwati għadd sostanzjali ta’ sistemi tal-informazzjoni permezz tal-użu ta’ għodda, kif previst fl-Artikolu 7 ta’ dik id-Direttiva, imfassla jew adattata primarjament għal dak l-iskop; il-produzzjoni, il-bejgħ, l-akkwist għall-użu, l-importazzjoni, id-distribuzzjoni intenzjonati jew li b’xi mod ieħor wieħed jagħmel disponibbli l-għodod bl-intenzjoni li jintużaw biex isir reat, għall-inqas għal każijiet li mhumiex minuri, kif previst fl-Artikolu 7 ta’ dik id-Direttiva;

(e)

reat kriminali li huwa punibbli, f’konformità mal-istrument rilevanti fl-Artikolu 3 jew, f’każ li l-istrument inkwistjoni ma jkunx fih limitu tal-piena, f’konformità mal-liġi nazzjonali rilevanti, b’sentenza ta’ kustodja ta’ massimu tal-inqas ta’ erba’ snin.

(a)

l-għadd ta’ ordnijiet ta’ ffriżar eżegwiti;

(b)

l-għadd ta’ ordnijiet ta’ konfiska eżegwiti;

(c)

il-valur stmat tal-proprjetà ffriżata fil-mument tal-iffriżar, tal-inqas tal-proprjetà ffriżata fid-dawl tal-possibbiltà li tiġi sussegwentement ikkonfiskata;

(d)

il-valur stmat tal-proprjetà rkuprata fil-mument tal-konfiska.

(a)

l-għadd ta’ talbiet għal mandati ta’ ffriżar li għandhom jiġu eżegwiti fi Stat Membru ieħor;

(b)

l-għadd ta’ talbiet għal mandati ta’ konfiska li għandhom jiġu eżegwiti fi Stat Membru ieħor;

(c)

il- valur jew il-valur stmat tal-proprjetà rkuprata wara l-eżekuzzjoni fi Stat Membru ieħor.

29.4.2014   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

L 127/51

(1)

Fil-White Paper tagħha tat-28 ta’ Marzu 2011 intitolata “Pjan direzzjonali għal Żona Unika Ewropea tat-Trasport – Lejn sistema tat-trasport kompetittiva u li tuża r-riżorsi b’mod effiċjenti”, l-Kummissjoni stipulat għan ta’ “viżjoni żero” li fih l-Unjoni għandha tersaq qrib lejn żero fatalitajiet fit-trasport stradali sal-2050. Bil-ħsieb li jintlaħaq dan il-għan, it-teknoloġija tal-vetturi hija mistennija tikkontribwixxi ħafna lejn it-titjib tar-rekord ta’ sikurezza tat-trasport tat-triq.

(2)

Il-Kummissjoni fil-Komunikazzjoni intitolata “Lejn Żona Ewropea ta’ sikurezza tat-triq: orjentazzjonijiet ta’ politika dwar is-sikurezza tat-triq 2011-2020”, il-Kummissjoni proponiet li tnaqqas l-għadd ġenerali tal-fatalitajiet stradali fl-Unjoni bin-nofs sal-2020 mill-2010. Bil-ħsieb li tilħaq dan l-iskop, il-Kummissjoni ddefiniet seba’ għanijiet strateġiċi u identifikat azzjonijiet għal vetturi aktar sikuri, strateġija biex jitnaqqas l-għadd ta’ nies feruti u miżuri biex titjieb is-sikurezza tal-utenti vulnerabli stradali, b’mod partikolari l-motoċiklisti.

(3)

L-ittestjar tal-affidabilità stradali huwa parti minn reġim usa’ mfassal biex jiżgura li l-vetturi jinżammu f’kondizzjoni sikura u aċċettabli ambjentalment matul l-użu tagħhom. Dik is-sistema għandha tkopri l-ittestjar perjodiku tal-affidabilità stradali għall-vetturi kollha u l-ispezzjonijiet tekniċi waqt it-traġitt għall-vetturi użati għal attivitajiet kummerċjali tat-trasport bit-triq kif ukoll tipprovdi dispożizzjonijiet dwar proċedura għar-reġistrazzjoni tal-vetturi biex tkun tista’ tintuża s-sospensjoni ta’ awtorizzazzjoni ta’ vettura milli tintuża fit-traffiku stradali fejn il-vettura tikkostitwixxi riskju immedjat għas-sikurezza stradali. L-ittestjar perjodiku għandu jkun l-għodda ewlenija biex tiġi żgurata l-affibabilità stradali. L-ispezzjonijiet tekniċi waqt it-traġitt tal-vetturi kummerċjali għandhom ikunu kumplimentari biss għat-testijiet perjodiċi.

(4)

L-Istati Membri għandhom ikunu awtorizzati jistabbilixxu standards ogħla ta’ ttestjar minn dawk mitluba minn din id-Direttiva.

(5)

L-infurzar tal-miżuri ta’ affidabilità stradali jistgħu jinkludu kampanji ta’ sensibilizzazzjoni li jiffokaw fuq is-sidien tal-vetturi u bil-għan li jiġu żviluppati prattiki u drawwiet li jirriżultaw mill-kontrolli bażiċi fuq il-vetturi tagħhom.

(6)

Il-vetturi b’sistemi tekniċi li ma jaħdmux tajjeb għandhom impatt fuq is-sikurezza stradali, u jistgħu jikkontribwixxu għal inċidenti fit-toroq li jinvolvu korrimenti u mwiet. Dak l-impatt jista’ jitnaqqas jekk jitwettaq titjib adegwat fis-sistema tal-ittestjar tal-affidabilità stradali. L-iżvelar kmieni ta’ nuqqas fl-affidabilità stradali ta’ vettura għandu jgħin biex dak in-nuqqas jiġi rimedjat u b’hekk jiġu evitati l-inċidenti.

(7)

Il-vetturi b’sistemi tal-kontroll tal-emissjoni li ma jaħdmux sew għandhom impatt ambjentali ikbar mill-vetturi b’manutenzjoni adegwata. Għalhekk, sistema perjodika tal-ittestjar tal-affidabilità stradali għandha tikkontribwixxi għal titjib fl-ambjent permezz ta’ tnaqqis tal-emissjonijiet medji tal-vetturi.

(8)

L-Istati Membri għandhom iqisu miżuri xierqa biex jevitaw il-manipulazzjoni ħażina jew it-tbagħbis ta’ partijiet u komponenti li jista’ jkollhom effett negattiv fuq il-karatteristiċi ta’ sikurezza u dawk ambjentali tal-vettura, b’mod partikolari permezz ta’ ttestjar perjodiku tal-affidabilità stradali, inklużi peanlitajiet effettivi, proporzjonati, dissważivi u mhux diskriminatorji.

(9)

Matul l-aħħar għoxrin sena, ir-rekwiżiti fir-rigward tal-emissjonijiet tal-vetturi għall-approvazzjoni tat-tip issaħħu kontinwament. Madankollu, il-kwalità tal-arja ma tjebitx daqs kemm kien previst bħala riżultat tal-issikkar tal-istandards tal-emissjonijiet għall-vetturi, speċjalment fir-rigward tal-ossidu tan-nitroġenu (NOx) u partikoli fini. Il-possibilitajiet li jitjiebu ċ-ċikli tal-ittestjar biex dawn jaqblu mal-kondizzjonijiet fit-toroq għandhom jiġu eżaminati mill-qrib sabiex jiġu żviluppati soluzzjonijiet futuri, inkluż l-istabbiliment ta’ metodi ta’ ttestjar għat-tkejjil tal-livelli tal-NOx u l-valuri ta’ limitu għall-emissjonijiet tal-NOx.

(10)

Għall-vetturi li josservaw il-klassijiet ta’ emissjonijiet Euro 6 u Euro VI fuq is-sistemi dijanjostiċi abbord (OBD) qed isiru iktar effettivi biex jivvalutaw l-emissjonijiet filwaqt li jiġġustifikaw l-użu tagħhom bħala ekwivalenti għall-ittestjar standard għall-emissjonijiet għall-iskopijiet ta’ ttestjar tal-affidabilità stradali. Sabiex l-użu tal-OBD jkun previst għall-ittestjar għall-affidabilità stradali għall-vetturi sal-klassijiet ta’ emissjonijiet Euro 5 u Euro V, l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jippermettu dan il-metodu ta’ ttestjar skont ir-rakkomandazzjonijiet tal-manifattur u rekwiżiti oħra għal tali vetturi meta l-ekwivalenza, b’kunsiderazzjoni tal-leġislazzjoni relevanti dwar l-approvazzjoni tat-tip, meta jkun xieraq, tkun ġiet verifikata indipendentement.

(11)

Fl-Unjoni ġew adottati għadd ta’ standards u rekwiżiti tekniċi fir-rigward tas-sikurezza tal-vetturi. Huwa meħtieġ li jkun żgurat, permezz ta’ sistema ta’ testijiet perjodiċi tal-affidabilità stradali, li l-vetturi jkomplu jissodisfaw l-istandards ta’ sikurezza. Dik is-sistema għandha tapplika għal ċerti kategoriji ta’ vetturi kif definit fid-Direttivi 2002/24/KE (3), 2003/37/KE (4) u 2007/46/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (5).

(12)

It-tratturi bir-roti b’veloċità massima skont id-disinn ogħla minn 40 km/siegħa qed jintużaw dejjem aktar minflok it-trakkijiet f’attivitajiet tat-trasport lokali u għal skopijiet kummerċjali ta’ trasport tal-merkanzija bit-triq. Il-potenzjal ta’ riskju tagħhom huwa komparabbli ma’ dak tat-trakkijiet u għalhekk il-vetturi f’dik il-kategorija, li jintużaw prinċipalment fit-toroq pubbliċi, għandhom għalhekk ikunu soġġetti għall-ittestjar tal-affidabilità stradali.

(13)

Suppost li l-vetturi ta’ interess storiku jikkonservaw il-wirt tal-epoka li nbnew fiha u huma meqjusa bħala li ftit li xejn jintużaw fit-toroq pubbliċi. Għandu jitħalla f’idejn l-Istati Membri biex jiddeterminaw il-perjodiċità tal-ittestjar tal-affidabilità stradali għal vetturi bħal dawn. Għandu jitħalla wkoll f’idejn l-Istati Membri biex jirregolaw l-ittestjar tal-affidabilità stradali għal tipi oħra ta’ vetturi speċjalizzati.

(14)

Il-vetturi użati esklużivament f’territorji remoti tal-Istati Membri, partikolarment fuq gżejjer żgħar b’inqas minn 5 000 abitant jew f’żoni b’popolazzjoni mifruxa b’densità ta’ popolazzjoni ta’ inqas minn ħames persuni kull kilometru kwadru, jiġu użati taħt kondizzjonijiet li jistgħu jirrikjedu reġim ta’ testijiet tal-affidabbiltà stradali speċifiku. Għaldaqstant, l-Istati Membri għandhom jingħataw is-setgħa li jeżentaw tali vetturi mill-applikazzjoni ta’ din id-Direttiva.

(15)

L-ittestjar tal-affidabilità stradali hija attività sovrana u għalhekk, għandha ssir mill-Istati Membri jew minn korpi pubbliċi jew privati fdati bit-twettiq ta’ tali ttestjar taħt is-superviżjoni tagħhom. L-Istati Membri għandhom jibqgħu invarjabbli responsabbli għall-ittestjar tal-affidabilità stradali fil-każijiet kollha anke meta s-sistema nazzjonali tippermetti l-awtorizzazzjoni ta’ korpi privati, inklużi dawk li jtwettqu wkoll it-tiswija tal-vetturi.

(16)

L-Istati Membri għandu jkollhom is-setgħa li jawtorizzaw ċentri tal-ittestjar li jinsabu barra mit-territorju tagħhom biex iwettqu testijiet tal-affidabilità stradali għal vetturi rreġistrati fit-territorju tagħhom, jekk dawk iċ-ċentri tal-ittestjar ikunu diġà ġew awtorizzati mill-Istat Membri li fih huma jinsabu li jwettqu testijiet fuq vetturi.

(17)

Għall-ispezzjoni tal-vetturi u speċjalment għall-komponenti ta’ sikurezza elettroniċi tagħhom huwa kruċjali li jkun hemm aċċess għall-ispeċifikazzjonijiet tekniċi ta’ kull vettura individwali. Konsegwentement, il-manifatturi tal-vetturi għandhom jipprovdu d-dejta meħtieġa għall-verifika tal-funzjonalità tal-komponenti relatati mas-sikurezza u mal-ambjent. Id-dispożizzjonijiet li jikkonċernaw l-aċċess għall-informazzjoni dwar it-tiswija u l-manutenzjoni għandhom jiġu applikati b’mod simili għal dak il-fini, u jippermettu li ċ-ċentri ta’ spezzjoni jkollhom aċċess għal dawk l-elementi ta’ informazzjoni meħtieġa għall-ittestjar tal-affidabilità stradali. Id-dejta għandha tinkludi d-dettalji li jippermettu li l-funzjonalità tas-sistemi ta’ sikurezza tal-vettura tkun ikkontrollata b’mod li tali sistemi jistgħu jiġu ttestjati f’ambjent ta’ spezzjoni teknika perjodika. Dan huwa ta’ importanza kruċjali fil-qasam ta’ sistemi kkontrollati elettronikament u għandu jkopri l-elementi kollha li ġew installati mill-manifattur.

(18)

Il-vetturi użati fit-toroq pubbliċi jridu jkunu affidabbli stradalment meta jintużaw. Id-detentur taċ-ċertifikat ta’ reġistrazzjoni u, meta applikabbli, l-operatur tal-vettura għandhom ikunu responsabbli li jżommu l-vettura f’kondizzjoni ta’ affidabbiltà stradali.

(19)

Hu importanti għas-sikurezza stradali u għall-impatt fuq is-soċjetà li l-vetturi li jintużaw fit-toroq jkunu f’kondizzjoni teknika tajba. Għalhekk, l-Istati Membri m’għandhomx ma jitħallewx jawtorizzaw, fuq bażi volontarja, testijiet addizzjonali tal-affidabilità stradali.

(20)

Sabiex ikun permess grad ta’ flessibbiltà għad-detenturi ta’ ċertifikat ta’ reġistrazzjoni u l-operaturi, l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jispeċifikaw perjodu ta’ diversi ġimgħat li fih jrid jitwettaq it-test perjodiku tal-affidabilità stradali.

(21)

L-ittestjar tul iċ-ċiklu ta’ ħajja tal-vettura għandu jkun relattivament sempliċi, ta’ malajr u mhux għali, u fl-istess ħin effettiv biex jintlaħqu l-objettivi ta’ din id-Direttiva.

(22)

It-testijiet tal-affidabilità stradali għandhom ikopru l-elementi kollha rilevanti għad-diżinn, il-kostruzzjoni u t-tagħmir speċifiku tal-vettura ttestjata. Il-kompatibilità bejn il-partijiet u l-komponenti, bħal bejn ir-roti u l-buttuni tar-roti, għandha tiġi trattata bħala punt kritiku ta’ sikurezza u għandha tiġi ċċekkjata fit-testijiet tal-affidabilità stradali. Fil-kuntest ta’ dawk l-elementi, u b’qies tal-istat attwali tat-teknoloġija tal-vetturi, is-sistemi elettroniċi moderni għandhom jiġu inklużi fil-lista tal-elementi ttestjati. Bil-ħsieb li tinkiseb armonizzazzjoni fl-ittestjar tal-affidabilità stradali, għandhom jiġu stabbiliti metodi ta’ ttestjar rakkomandati għal kull wieħed mill-elementi tat-test. Dawk l-elementi għandhom jiġu aġġornati biex iqisu r-riċerka li qed tevolvi u l-progress tekniku fil-qasam tas-sikurezza tal-vetturi.

(23)

Sabiex tkun iffaċilitata l-armonizzazzjoni u biex tkun żgurata l-konsistenza tal-istandards, għandha tiġi pprovduta lista eżawrenti tar-raġunijiet prinċipali fir-rigward tal-elementi ttestjati li ma jgħaddux mit-test. Sabiex jintlaħaq livell ta’ konsistenza fil-ġudizzju tal-kondizzjoni tal-vettura ttestjata, in-nuqqasijiet skoperti għandhom jiġu vvalutati ma’ standard komuni.

(24)

Bil-għan li jiġi applikat aħjar il-prinċipju tal-moviment liberu fl-Unjoni, għall-iskopijiet ta’ reġistrazzjoni mill-ġidd ta’ vettura, Istati Membri għandhom jirrikonoxxu ċ-ċertifikati ta’ affidabilità stradali li jinħarġu minn Stati Membri oħra. Dan ma għandux jaffettwa id-dritt ta’ Stat Membru li jivverifika ċ-ċertifikat ta’ affidabilità stradali u l-identifikazzjoni tal-vettura waqt ir-reġistrazzjoni mill-ġdid u li jintalab test ġdid ta’ affidabilità stradalili għandu jitwettaq b’ċerti kondizzjonijiet stipulati f’din id-Direttiva.

(25)

Il-frodi tal-odometru għandu jitqies bħala reat li jista’ jiġi pernalizzat għax il-manipulazzjoni ta’ odometru tista’ twassal għal evalwazzjoni mhux korretta tal-kondizzjoni tal-affidabilità stradali ta’ vettura. Ir-reġistrazzjoni tal-kilometraġġ fiċ-ċertifikat tal-affidabilità stradali u aċċess għall-ispetturi għal dik l-informazzjoni għandhom jiffaċilitaw l-iskoperta tat-tbagħbis jew tal-manipulazzjoni tal-odometru. L-iskambju ta’ informazzjoni dwar il-qari tal-odometru bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri għandu jiġi eżaminat mill-Kummissjoni.

(26)

Għandu jinħareġ ċertifikat tal-affidabilità stradali wara kull test. Dan għandu jinkludi, fost l-oħrajn, informazzjoni li tikkonċerna l-identità tal-vettura u informazzjoni dwar ir-riżultati tat-test. Ir-riżultati tat-test tal-affidabilità stradali għandu jkun disponibbli eletronikament. Bil-ħsieb li jkun żgurat segwitu xieraq tat-testijiet tal-affidabilità stradali, l-Istati Membri għandhom jiġbru u jżommu informazzjoni bħal din f’bażi tad-dejta, b’mod partikolari, għall-iskopjiet ta’ analiżi tar-riżultati tat-testijiet perjodiċi ta’ affidabilità stradali.

(27)

Id-detentur taċ-ċertifikat ta’ reġistrazzjoni u, meta jkun applikabbli, l-operatur ta’ vettura suġġetta għal test tal-affidabilità stradali li matulu jiġu skoperti n-nuqqasijiet, b’mod partikolari dawk li jirrappreżentaw riskju għas-sikurezza stradali, għandhom jirranġaw dawn in-nuqqasijiet mingħajr dewmien. Fil-każ ta’ nuqqasijiet perikolużi, jista’ jkun neċessarju li l-użu tal-vettura jiġi ristress sakemm jitranġaw dawk in-nuqqasijiet kollha.

(28)

Meta vettura ttestjata tappartjeni għal kategorija ta’ vetturi li mhijiex soġġetta għar-reġistrazzjoni fl-Istat Membru fejn bdiet tintuża, dak l-Istat Membru għandu jkun jista’ jirrikjedi li l-prova tat-test tintwera b’mod viżibbli fuq il-vettura.

(29)

Biex jintlaħaq livell għoli ta’ kwalità fl-ittestjar mal-Unjoni kollha, it-tagħmir għall-ittestjar użat waqt l-ittestjar, kif ukoll il-manutenzjoni u l-kalibrazzjoni tiegħu għandhom jiġu verifikati b’referenza għall-ispeċifikazzjonijet provduti mill-Istati Membri jew mill-manifatturi..

(30)

Għandu jkun possibbli li jintuża tagħmir alternattiv li jirrifletti l-progress u l-innovazzjoni teknoloġiċi sakemm jiġi żgurat livell ta’ kwalità għolja ekwivalenti tal-ittestjar.

(31)

Meta jawtorizzaw iċ-ċentri tal-ittestjar fuq it-territorju tagħhom, l-Istati Membri għandhom jieħdu kont tal-fatt li d-Direttiva 2006/123/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (6) teskludi mill-kamp ta’ applikazzjoni tagħha, is-servizzi ta’ interess ġenerali fil-qasam tat-trasport.

(32)

Iċ-ċentri tal-ittestjar għandhom jiżguraw l-oġġettività u l-kwalità għolja tal-ittestjar tal-vetturi sabiex jintlaħqu r-rekwiżiti minimi fir-rigward tal-ġestjoni tal-kwalità, iċ-ċentri tal-ittestjar għandhom ikunu konformi mar-rekwiżiti imposti mill-Istat Membru li jawtorizza.

(33)

Standards għoljin tal-ittestjar tal-affidabilità stradali jeħtieġu li l-persunal tal-ittestjar ikollu livell għoli ta’ ħiliet u kompetenzi. Għandha tiġi introdotta sistema tat-taħriġ inkluż taħriġ inizjali u korsijiet ta’ taħriġ ta’ aġġornament perjodiku jew eżami xieraq. Għandu jkun dispożizzjoni għal perjodu tranżitorju biex jippermetti t-traniżizzjoni bla tfixkil tal-persunal tal-ittestjar eżistenti f’sistema ta’ taħriġ jew eżami perjodiku. Sabiex jiġu żgurati standards għolja ta’ taħriġ, kompetenzi u ttestjar, l-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jistabbilixxu rekwiżiti ta’ kompetenza u taħriġ korrispondenti addizzjonali.

(34)

Meta jkunu qed iwettqu t-testijiet tal-affidabilità stradali, l-ispetturi għandhom jaġixxu b’mod indipendenti u l-ġudizzju tagħhom m’għandhomx ikunu affettwati minn kunflitti ta’ interess, inklużi dawk ta’ natura ekonomika u personali. Għalhekk ma għandux ikun hemm korrelazzjoni diretta bejn il-gwadann tal-ispetturi u r-riżultati tat-testijiet tal-affidabilità stradali. Għandu jkun possibbli wkoll li l-Istat Membri jippreskrivu rekwiżiti fir-rigward tas-separazzjoni tal-attività jew jawtorizzaw korp privat biex iwettaq kemm it-testjiet tal-affidabilità stradali kif ukoll it-tiswijiet tal-vetturi, anke fuq l-istess vettura f’każijiet meta l-korp superviżorju jkun sodisfatt li nlaħaq livell għoli ta’ oġġettività.

(35)

Ir-riżultati ta’ test tal-affidabilità stradali ma għandhomx jiġu mibdula għal finijiet kummerċjali. Il-korp superviżorju għandu jkun jista’ jimmodifika r-riżultati ta’ dak it-test tal-affidabilità stradali biss jekk ikun ċar li s-sejbiet tat-test tal-affidabilità stradali mwettaq minn spettur ma jkunux korretti.

(36)

Bil-ħsieb li jkun żgurat li jinżamm l-ogħla livell ta’ kwalità tal-ittestjar maż-żmien, l-Istati Membri għandhom jistabbilixxu sistemi li jiżguraw il-kwalità li jkopru l-proċessi ta’ awtorizzazzjoni, is-superviżjoni u l-irtirar, is-sospensjoni jew il-kanċellazzjoni tal-awtorizzazzjoni għat-twettiq ta’ testijiet tal-affidabilità stradali.

(37)

L-akkreditazzjoni taċ-ċentri tal-ittestjar, skont ir-Regolament (KE) Nru 765/2008 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (7) m’għandhiex tikkostitwixxi obbligu għall-Istati Membri.

(38)

F’diversi Stati Membri għadd għoli ta’ ċentri tal-ittestjar privati awtorizzatti jwettqu testijiet tal-affidabilità stradali. Sabiex ikun żgurat li l-iskambju tal-informazzjoni fost l-Istati Membri f’dan ir-rigward ikun effiċjenti, għandhom jiġu nnominati punti ta’ kuntatt nazzjonali.

(39)

Ittestjar tal-affidabilità stradali jagħmel parti minn skema regolatorja usa’, li tirregola l-vetturi matul il-ħajja tagħhom mill-approvazzjoni permezz tar-reġistrazzjonijiet u l-ispezzjonijiet sal-iskreppjar. Il-kondiviżjoni tal-informazzjoni li tinsab fil-bażijiet tad-dejta elettroniċi nazzjonali dwar il-vetturi u tal-manifatturi għandhom, fil-prinċipju, tgħin sabiex titjieb l-effiċjenza tal-katina kollha amminstrattiva tal-vetturi u jitnaqqsu l-ispejjeż u għandha tgħin biex jitnaqqsu l-piżijiet amministrattivi. Il-Kummissjoni għandha teżamina l-fattibilità, l-ispejjeż u l-benefiċċji tal-istabbiliment ta’ pjattaforma elettronika tal-informazzjoni dwar il-vetturi billi tibbenefika mis-soluzzjonijiet tal-IT eżistenti u li huma diġà implimentati fir-rigward tal-iskambju internazzjonali tad-dejta sabiex jitnaqqsu kemm jista’ jkun l-ispejjeż u biex jiġu evitati id-duplikazzjonijiet. Hi u twettaq l-eżami ta’ dan, il-Kummisjoni għandha tqis l-aktar mod adatt biex isir kollegament bejn is-sistemi nazzjonali eżistenti bil-ħsieb li tiġi skambjata informazzjoni dwar dejta relatata mal-ittestjar tal-affidabbiltà stradali u l-qari tal-odometru bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri responsabbli għall-ittestjar, ir-reġistrazzjoni u l-approvazzjoni tal-vetturi, iċ-ċentri tal-ittestjar, il-manifatturi tat-tagħmir tal-ittestjar u l-manifatturi tal-vetturi. Il-Kummissjoni għandha teżamina wkoll il-fattibilità, l-ispejjeż u l-benefiċċji tal-ġbir u l-ħżin tal-informazzjoni disponibbli rigward il-komponenti prinċipali tal-vetturi relatati mas-sikurezza li jkunu ġew involuti f’inċidenti serji kif ukoll il-possibilità li tagħmel l-informazzjoni dwar l-istorja tal-inċidenti u l-qari tal-odometri disponibbli, f’sura anonimizzata, għall-ispetturi tal-vettura, id-detenturi taċ-ċertifikati tar-reġistrazzjoni u r-riċerkaturi tal-inċidenti.

(40)

Biex ikunu żgurati kondizzjonijiet uniformi għall-implimentazzjoni ta’ din id-Direttiva, il-Kummissjoni għandha tiġi kkonferita setgħat ta’ implimentazzjoni. Is-setgħat ta’ implimentazzjoni għandhom jiġu eżerċitati skont ir-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8).

(41)

Il-Kummissjoni għandha tadotta atti ta’ implimentazzjoni relatati mal-informazzjoni li għandha ssir aċċessibbli mill-manifatturi tal-vetturi għall-ittestjar tal-affidabilità stradali m’għandhomx jiġu adottati mill-Kummissjoni meta l-kumitat stabbilit skont din id-Direttiva ma jagħti ebda opinjoni dwar l-abbozz ta’ att ta’ implimentazzjoni preżentat mill-Kummissjoni.

(42)

Sabiex tiġi aġġornata l-għażla tal-kategorija ta’ vetturi fl-Artikolu 2(1) u l-Artikolu 5(1) u (2), jiġi aġġornat il-punt 3 tal-Anness I fir-rigward tal-metodi; u biex jiġi adattat il-punt 3 tal-Anness I, fir-rigward tal-lista tal-elementi, il-metodi u l-valutazzjoni is-setgħa li tadotta atti skont l-Artikolu 290 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea għandha tiġi ddelegata lill-Kummissjoni. Huwa partikolarment importanti li l-Kummissjoni twettaq konsultazzjonijiet xierqa matul ix-xogħol tagħha ta’ tħejjija, anke fil-livell ta’ esperti. Il-Kummissjoni, meta tħejji u tfassal atti delegati, għandha tiżgura t-trasmissjoni simultanja, f’waqtha u xierqa ta’ dokumenti rilevanti lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill.

(43)

L-affidabilità stradali għandha impatt dirett fuq is-sikurezza fit-toroq u, għalhekk, għandha tiġi reveduta perjodikament. Il-Kummissjoni għandha tirraporta dwar l-effettività tad-dispożizzjonijiet ta’ din id-Direttiva, inklużi dawk relatati mal-kamp ta’ applikazzjoni, il-frekwenza tal-ittestjar, iktar titjib tas-sistema affidabilità stradali permezz tal-iskambju elettroniku ta’ informazzjoni, u r-rikonoxximent reċiproku potenzjali futur taċ-ċertifikati tal-affidabbiltà stradali.

(44)

Il-faċilitajiet u t-tagħmir tal-ittestjar użati fiċ-ċentri tal-ittestjar għandhom jissodisfaw ir-rekwiżiti stipulati għat-twettiq tat-testijiet tal-affidabilità stradali. Peress li jeħtieġ li jkun hemm investiment sostanzjali u adattamenti li jista’ ma jkunx possibbli li jitwettqu immedjatament, għandu jingħata perjodu ta’ ħames snin sabiex ikun hemm il-konformità ma’ dawk ir-rekwiżiti. Għandu jingħata perjodu ta’ ħames snin lill-korpi superviżorji li jagħtihom ċans jissodisfaw il-kriterji u r-rekwiżiti kollha fir-rigward tal-awtorizzazzjoni u s-superviżjoni taċ-ċentri tal-ittestjar.

(45)

Ladarba l-għan ta’ din id-Direttiva, jiġifieri li titjieb is-sikurezza stradali billi jiġu stipulati rekwiżiti komuni minimi u regoli armonizzati li jikkonċernaw testijiet tal-affidabilità stradali tal-vetturi fl-Unjoni, iżda li jista’ jinkiseb b’mod suffiċjenti mill-Istati Membri iżda iktarx jista’, minħabba l-iskala tal-azzjoni, jinkiseb aħjar fil-livell tal-Unjoni, l-Unjoni tista’ tadotta miżuri, b’konformità mal-prinċipju tas-sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea. F’konformità mal-prinċipju tal-proporzjonalità, kif inhu stabbilit f’dan l-Artikolu, din id-Direttiva ma tmurx lil hinn minn dak meħtieġ biex jintlaħaq dak il-għan.

(46)

Din id-Direttiva tirrispetta d-drittijiet fundamentali u tosserva l-prinċipji rikonoxxuti partikolarment mill-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea, kif imsemmi fl-Artikolu 6 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea.

(47)

Din id-Direttiva tintegra u taġġorna r-regoli li jinsabu fir-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni 2010/378/UE (9) bil-ħsieb li jirregolaw aħjar ir-riżultati tal-ittestjar tal-affidabilità stradali.

(48)

Din id-Direttiva taġġorna r-rekwiżiti tekniċi stipulati fid-Direttiva 2009/40/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (10) u tkabbar il-kamp ta’ applikazzjoni tagħha biex jinkludi, b’mod partikolari, dispożizzjonijiet li jikkonċernaw l-istabbiliment ta’ ċentri tal-ittestjar u tal-korpi superviżorji tagħhom kif ukoll il-ħatra ta’ spetturi li jkunu fdati bl-inkarigu li jwettqu t-testijiet tal-affidabilità stradali. Għalhekk, dik id-Direttiva għandha titħassar.

—

vetturi bil-mutur iddisinjati u mibnija primarjament għall-ġarr ta’ persuni u l-bagalji tagħhom, li jkunu magħmula minn mhux aktar minn tmien pożizzjonijiet bil-qiegħda minbarra minbarra l-pożizzjoni bil-qiegħda tax-xufier – kategorija tal-vetturi M1;

—

vetturi bil-magna ddisinjati u mibnija primarjament għall-ġarr tal-persuni u l-bagalji tagħhom li jkunu magħmula minn mhux aktar minn tmien pożizzjonijiet bil-qiegħda, minbarra l-pożizzjoni bil-qiegħda tax-xufier – kategoriji tal-vetturi M2 u M3;

—

vetturi bil-mutur imfassla u mibnija prinċipalment għall-ġarr ta’ oġġetti li għandhom massa massima li ma taqbiżx it-3,5 tunnellati – kategorija tal-vetturi N1;

—

vetturi bil-mutur iddisinjati u mibnija prinċipalment għall-ġarr ta’ oġġetti b’massa massima li taqbeż it-3,5 tunnellati – kategoriji tal-vetturi N2 u N3;

—

trejlers iddisinjati u mibnijin primarjament għall-ġarr ta’ merkanzija jew ta’ persuni, kif ukoll għall-akkomodazzjoni ta’ persuni, b’massa massima li taqbeż it-3,5 tunellati – kategorija tal-vetturi O3 u O4;

—

mill-1 ta’ Jannar 2022, vetturi b’żewġ jew tliet roti – kategoriji tal-vetturi L3e, L4e, L5e u L7e, bi spostar tal-magna ta’ iktar minn 125 cm3;

—

tratturi bir-roti tal-kategorija T5, li l-użu tagħhom hu l-aktar f’toroq pubbliċi b’veloċità massima skont id-disinn li ma taqbiżx il-40 km/h.

—

vetturi operati jew użati f’kondizzjonijiet eċċezzjonali jew vetturi li ma jintużaw qatt, jew ftit li xejn, fit-toroq pubbliċi, bħal vetturi ta’ interess storiku jew vetturi ta’ kompetizzjoni,

—

vetturi koperti b’immunità diplomatika,

—

vetturi użati mill-forzi armati, forzi responsabbli mid-dritt u l-ordni, servizzi tat-tifi tan-nar, is-servizz tal-protezzjoni ċivili, servizzi tal-emerġenzi jew ta’ salvataġġ,

—

vetturi użati għall-agrikoltura, l-ortikoltura, il-forestija, il-biedja jew tas-sajd bi skopijiet biss fit-territorju tal-Istat Membru kkonċernat u prinċipalment fit-territorju fejn titwettaq tali attività, inklużi t-toroq agrikoli, it-toroq tal-forestija jew l-għelieqi agrikoli,

—

vetturi użati esklużivament fi gżejjer żgħar jew f’żoni b’popolazzjoni mifruxa,

—

vetturi speċjalizzati li jittrasportaw tagħmir għaċ-ċirku u għall-fieri tad-divertiment b’veloċità massima skont id-disinn li ma taqbiżx l-40 km/h u li joperaw biss fit-territorju tal-Istat Membru kkonċernat,

—

kategoriji tal-vetturi L3e, L4e, L5e u L7e, bi spostar tal-magna ta’ iktar minn 125 cm3, meta l-Istat Membru jkun implimenta miżuri alternattivi effettivi għas-sikurezza stradali għall-vetturi b’żewġ jew tliet roti, b’kunsiderazzjoni b’mod partikolari tal-istatistika relevanti dwar is-sikurezza stradali li tkopri l-aħħar ħames snin. L-Istati Membri għandhom jinnotifikaw dawn ir-regoli lill-Kummissjoni.

(1)

“vettura” tfisser kull vettura bil-mutur li ma timxix fuq il-linji ferrovjarji jew it-trejler tagħha;

(2)

“vettura bil-mutur” tfisser kull vettura bil-mutur bir-roti li tiċċaqlaq bis-saħħa tal-mezzi tagħha stess b’veloċità massima skont id-disinn li taqbeż il-25 km/h;

(3)

“trejler” tfisser kwalunkwe vettura bir-roti li m’għandhiex propulsjoni tagħha stess iddisinjat u mibnija biex tiġi rmunkata minn vettura bil-mutur;

(4)

“semitrejler” tfisser kwalunkwe trejler iddisinjat biex jingħaqad ma’ vettura bil-mutur b’mod li parti minnu jistrieħ fuq il-vettura bil-mutur u li parti sostanzjali tal-massa tiegħu u tal-massa tat-tagħbija tiegħu tinġarr mill-vettura bil-mutur;

(5)

“vetturi b’żewġ jew tliet roti” tfisser kull vettura bil-mutur fuq żewġ roti b’sidecar jew mingħajrha, u kwalunkwe triċikli jew kwadriċikli;

(6)

“vettura rreġistrata fi Stat Membru” tfisser vettura li hija rreġistrata jew li daħlet fis-servizz fi Stat Membru;

(7)

“vettura ta’ interess storiku” tfisser kwalunkwe vettura li titqies bħala storika mill-Istat Membru ta’ reġistrazzjoni jew minn wieħed mill-korpi ta’ awtorizzazzjoni maħturin tiegħu u li tissodisfa l-kondizzjonijiet kollha li ġejjin:

(8)

“detentur ta’ ċertifikat tar-reġistrazzjoni” tfisser il-persuna ġuridika jew fiżika li l-vettura hija rreġistrata f’isimha;

(9)

“test tal-affidabilità stradali” tfisser spezzjoni, skont l-Anness I mfassal biex jiġi żgurat li vettura ma tkunx perikoluża biex tintuża fit-toroq pubbliċi u li tikkonforma mal-karatteristiċi ambjentali u ta’ sigurtà li huma meħtieġa u mandatorji;

(10)

“approvazzjoni” tfisser proċedura li permezz tagħha Stat Membru jiċċertifika li vettura tissodisfa d-dispożizzjonijiet amministrattivi u r-rekwiżiti tekniċi rilevanti msemmijin fid-Direttiva 2002/24/KE, id-Direttiva 2003/37/KE u d-Direttiva 2007/46/KE;

(11)

“nuqqasijiet” tfisser difetti tekniċi u istanzi oħra ta’ nuqqas ta’ konformità li jinstabu matul test tal-affidabbiltà stradali;

(12)

“ċertifikat tal-affidabbiltà stradali” tfisser rapport dwar l-affidabbiltà stradali maħruġ mill-awtorità kompetenti jew minn ċentru tal-ittestjar li fih ir-riżultat tat-test tal-affidabbiltà stradali;

(13)

“spettur” tfisser persuna awtorizzata minn Stat Membru jew mill-awtorità kompetenti tiegħu biex twettaq testijiet tal-affidabbiltà stradali f’ċentru tal-ittestjar jew, meta jkun xieraq, f’isem awtorità kompetenti;

(14)

“awtorità kompetenti” tfisser awtorità jew korp pubbliku inkarigat minn Stat Membru u responsabbli għall-ġestjoni tas-sistema tal-ittestjar tal-affidabbiltà stradali, inkluż, fejn xieraq, it-twettiq tat-testijiet tal-affidabbiltà stradali;

(15)

“ċentru tal-ittestjar” tfisser korpi jew stabbilimenti pubbliċi jew privati awtorizzati minn Stat Membru biex iwettqu testijiet tal-affidabilità stradali;

(16)

“korp superviżorju” tfisser korp jew korpi stabbiliti minn Stat Membru, responsabbli għas-superviżjoni taċ-ċentri tal-ittestjar. Korp superviżorju jista’ jkun parti mill-awtorità kompetenti jew l-awtoritajiet kompetenti;

(17)

“gżira żgħira” tfisser gżira b’inqas minn 5 000 abitant u li mhijiex konnessa ma’ partijiet oħra tat-territorju b’pontijiet ta’ toroq jew b’mini;

(18)

“żona b’popolazzjoni mifruxa” tfisser żona predefinita b’densità ta’ popolazzjoni ta’ inqas minn ħames persuni kull kilometru kwadru;

(19)

“triq pubblika” tfisser triq li hi ta’ utilità pubblika ġenerali bħal toroq lokali, reġjonali jew nazzjonali, awtostradi, expressways jew motorways.

(a)

sett ta’ informazzjoni teknika dwar it-tagħmir tal-brejkijiet, l-istering, il-viżibilità, il-bozoz, ir-rifletturi, it-tagħmir elettriku, il-fusijiet, ir-roti, it-tajers, is-suspenxin, ix-xażi, l-aċċessorji tax-xażi, tagħmir ieħor u partijiet neċessarji għall-ittestjar tal-affidabilità stradali tal-elementi li għandhom jiġu ttestjati u l-użu tal-metodi rakkomandati tal-ittestjar, f’konformità mal-Anness I, il-Punt 3; u

(b)

ir-regoli dettaljati dwar il-format tad-dejta u l-proċeduri dwar l-aċċess għall-informazzjoni teknika relevanti.

(a)

il-vetturi tal-kategorija M1 u N1: erba’ snin wara d-data li fiha l-vettura kienet ġiet irreġistrata għall-ewwel darba u minn dakinhar, kull sentejn;

(b)

il-vetturi tal-kategorija M1 użati bħala taksis jew ambulanzi, vetturi tal-kategoriji M2, M3, N2, N3, O3 u O4: sena wara d-data li fiha l-vettura kienet ġiet irreġistrata għall-ewwel darba, u minn dakinhar, kull sena;

(c)

vetturi tal-kategorija T5, li l-użu tagħhom prinċipalment isir f’toroq pubbliċi għal skopijiet kummerċjali ta’ trasport tal-merkanzija bit-triq: erba’ snin wara d-data li fiha l-vettura kienet ġiet irreġistrata għall-ewwel darba u minn dakinhar, kull sentejn.

—

wara inċident li jaffettwa l-komponenti prinċipali relatati mas-sikurezza tal-vettura bħar-roti, is-suspenxin, iż-żoni ta’ deformazzjoni, is-sistemi ta’ airbags, l-istering jew il-brejkijiet;

—

meta jkunu nbidlu jew ġew modifikati s-sistemi u l-komponenti ta’ sikurezza u dawk ambjentali;

—

meta jkun inbidel id-detentur taċ-ċertifikat ta’ reġistrazzjoni ta’ vettura;

—

meta l-vettura tkun laħqet kilometraġġ ta’ 160 000 km;

—

f’każijiet fejn is-sikurezza stradali tkun affettwata serjament.

(a)

nuqqasijiet minuri li ma għandhom ebda effett sinifikanti fuq is-sikurezza tal-vettura jew ikollhom impatt fuq l-ambjent u nuqqasijiet minuri ta’ konformità oħrajn.

(b)

nuqqasijiet kbar li jistgħu jippreġudikaw is-sikurezza tal-vettura jew ikollhom impatt fuq l-ambjent jew iqiegħdu fil-periklu lil utenti oħra tat-triq jew nuqqasijiet ta’ konformità sinifikanti oħrajn,

(c)

nuqqasijiet perikolużi li jikkostitwixxu riskju dirett u immedjat għas-sikurezza stradali jew li jkollhom impatt fuq l-ambjent, li jiġġustifikaw li Stat Membru jew l-awtoritajiet kompetenti tiegħu jistgħu jipprojbixxu l-użu tal-vettura fuq toroq pubbliċi.

—

taġġorna biss in-nominazzjonijiet tal-kategorija ta’ vetturi msemmija fl-Artikolu 2(1) u l-Artikolu 5(1) u (2) kif xieraq f’każ ta’ bidliet fil-kategoriji ta’ vetturi li jirriżultaw minn emendi għal-leġislazzjoni tal-approvazzjoni tat-tip imsemmija fl-Artikolu 2(1), mingħajr ma jiġu affettwati l-kamp ta’ applikazzjoni u l-frekwenzi tat-testijiet,

—

taġġorna l-punt 3 tal-Anness I fir-rigward tal-metodi fil-każ li jsiru disponibbli metodi ta’ ttestjar aktar effiċjenti u effettivi mingħajr ma tiġi estiża l-lista’ tal-elementi li jridu jiġu ttestjati,

—

tadatta l-punt 3 tal-Anness I, wara l-valutazzjoni pożittiva tal-ispejjeż u l-benefiċċji, fir-rigward tal-lista tal-elementi li jridu jiġu eżaminati, il-metodi, ir-raġunijiet tal-falliment u l-valutazzjoni tad-defiċjenzi fil-każ ta’ modifika tar-rekwiżiti mandatarji rilevanti għall-approvazzjoni tat-tip fil-leġislazzjoni tal-Unjoni dwar is-sikurezza jew dwar l-ambjent;