TRADUZZJONI

FTEHIM

dwar miżuri tal-Istat tal-port li jimpedixxu, jiskoraġġixxu u jeliminaw is-sajd illegali, mhux rappurtat u mhux regolat

PREAMBOLU

IL-PARTIJIET GĦAL DAN IL-FTEHIM,

FILWAQT LI HUMA FERM IMĦASSBA dwar il-kontinwazzjoni ta’ sajd illegali, mhux rappurtat u mhux regolat u dwar l-effett detrimentali tiegħu fuq l-istokkijiet tal-ħut, fuq l-ekosistemi tal-baħar u fuq l-għajxien tas-sajjieda leġittimi, u dwar il-ħtieġa dejjem ikbar għal sigurtà tal-ikel fuq bażi globali,

KONXJI mir-rwol tal-Istat tal-port fl-adozzjoni ta’ miżuri effettivi sabiex ikunu promossi l-użu sostenibbli u l-konservazzjoni fit-tul ta’ riżorsi tal-baħar ħajjin,

JIRRIKONOXXU li l-miżuri sabiex ikun miġġieled is-sajd illegali, mhux rappurtat u mhux regolat għandhom ikunu msejsa fuq ir-responsabbiltà primarja tal-Istati tal-bandiera u għandhom jużaw il-ġuriżdizzjoni kollha disponibbli skont il-liġi internazzjonali, inklużi l-miżuri tal-Istat tal-port, il-miżuri tal-Istat kostali, il-miżuri relatati mas-suq u l-miżuri sabiex ikun żgurat li ċ-ċittadini ma jappoġġjawx jew jinvolvu rwieħhom f'sajd illegali, mhux rappurtat u mhux regolat,

JIRRIKONOXXU li l-miżuri tal-Istat tal-port jipprovdu mezz b'saħħtu u kosteffettiv sabiex jimpedixxu, jiskoraġġixxu u jeliminaw is-sajd illegali, mhux rappurtat u mhux regolat,

KONXJI mill-ħtieġa għal iktar koordinazzjoni fuq il-livelli reġjonali u interreġjonali sabiex ikun miġġieled is-sajd illegali, mhux rappurtat u mhux regolat permezz ta’ miżuri tal-Istat tal-port,

JIRRIKONOXXU li t-teknoloġija, il-bażijiet tad-dejta, in-netwerks u r-reġistrazzjonijiet globali tal-komunikazzjonijiet li jappoġġjaw il-miżuri tal-Istat tal-port qed jiżviluppaw b’rata mgħaġġla,

JIRRIKONOXXU l-ħtieġa għal assistenza lill-pajjiżi li qed jiżviluppaw biex jadottaw u jimplimentaw il-miżuri tal-Istat tal-port,

JIEĦDU NOTA tat-talbiet mill-komunità internazzjonali permezz tas-Sistema tan-Nazzjonijiet Uniti, inklużi l-Assemblea Ġenerali tan-Nazzjonijiet Uniti u l-Kumitat tas-Sajd tal-Organizzazzjoni għall-Alimentazzjoni u l-Agrikoltura tan-Nazzjonijiet Uniti, minn hawn ’il quddiem “il-FAO”, għal strument internazzjonali li jorbot dwar standards minimi għal miżuri tal-Istat tal-port, ibbażat fuq il-Pjan ta’ Azzjoni Internazzjonali tal-FAO għall-Prevenzjoni, iż-Żamma u l-Eliminazzjoni ta’ Sajd Illegali, Mhux Rappurtat u Mhux Regolat tal-2001 u l-Iskema Mudell ta’ Miżuri tal-Istat tal-Port għall-Ġlieda kontra s-Sajd Illegali, Mhux Rappurtat u Mhux Regolat tal-FAO tal-2005,

IŻOMMU QUDDIEM GĦAJNEJHOM li, fl-eżerċizzju tas-sovranità tagħhom fuq il-portijiet li jinsabu fit-territorju tagħhom, l-Istati jistgħu jadottaw miżuri iktar stretti, f’konformità mal-liġi internazzjonali,

IFAKKRU d-dispożizzjonijiet rilevanti tal-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Liġi tal-Baħar tal-10 ta’ Diċembru 1982, minn hawn ’il quddiem “il-Konvenzjoni”,

IFAKKRU l-Ftehim dwar l-Implimentazzjoni tad-Dispożizzjonijiet tal-Konvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar il-Liġi tal-Baħar tal-10 ta’ Diċembru 1982 relatati mal-Konservazzjoni u l-Ġestjoni ta’ Stokkijiet ta’ Ħut Transżonali u Stokkijiet ta’ Ħut li Jpassi Ħafna tal-4 ta’ Diċembru 1995, il-Ftehim li Jippromwovi l-Konformità mal-Miżuri Internazzjonali ta’ Konservazzjoni u Ġestjoni mill-Bastimenti tas-Sajd fl-Ibħra Miftuħa tal-24 ta’ Novembru 1993 u l-Kodiċi ta’ Mġiba dwar Sajd Responsabbli tal-FAO tal-1995,

JIRRIKONOXXU l-ħtieġa li jkun konkluż ftehim internazzjonali fil-qafas tal-FAO, skont l-Artikolu XIV tal-Kostituzzjoni tal-FAO,

FTIEHMU KIF ĠEJ:

PARTI 1

ID-DISPOŻIZZJONIJIET ĠENERALI

Artikolu 1

L-użu tat-termini

Għall-finijiet ta’ dan il-Ftehim:

(a)	“miżuri ta’ konservazzjoni u ta’ ġestjoni” tfisser miżuri sabiex ikunu kkonservati u ġestiti r-riżorsi tal-baħar ħajjin li jiġu adottati u applikati b’mod konsistenti mar-regoli rilevanti tal-liġi internazzjonali inklużi dawk riflessi fil-Konvenzjoni;

(b)	“ħut” tfisser l-ispeċijiet kollha ta’ riżorsi tal-baħar ħajjin, irrispettivament minn jekk ikunux ipproċessati jew le;

(c)	“sajd” tfisser it-tiftix għal, l-attrazzjoni, is-sejbien, il-qbid, it-teħid jew il-ħsad ta’ ħut jew kwalunkwe attività li tista’ raġonevolment tkun mistennija li tirriżulta fl-attrazzjoni, fis-sejbien, fil-qbid, fit-teħid jew fil-ħsad tal-ħut;

(d)

“attivitajiet relatati mas-sajd” tfisser kwalunkwe operazzjoni b’appoġġ jew bi preparazzjoni għas-sajd, inkluż il-ħatt l-art, l-ippakkjar, l-ipproċessar, it-trażbord jew it-trasport tal-ħut li ma nħattx l-art preċedentement f’port, kif ukoll il-forniment ta’ persunal, karburant, irkaptu u provvisti oħrajn fuq il-baħar;

(e)	“sajd illegali, mhux rappurtat u mhux regolat” tirreferi għall-attivitajiet stabbiliti fil-paragrafu 3 tal-Pjan ta’ Azzjoni Internazzjonali tal-FAO għall-Prevenzjoni, iż-Żamma u l-Eliminazzjoni ta’ Sajd Illegali, Mhux Rappurtat u Mhux Regolat tal-2001, minn hawn ’il quddiem “is-sajd IUU”;

(f)	“Parti” tfisser Stat jew organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika li ta/tat il-kunsens tiegħu/tagħha biex ikun/tkun marbut(a) b’dan il-Ftehim u li għalih(a) dan il-Ftehim daħal fis-seħħ;

(g)	“port” tinkludi terminali lil hinn mix-xtut u stallazzjonijiet oħrajn għal ħatt l-art, trażbord, ippakkjar, ipproċessar, forniment mill-ġdid ta’ karburant jew ta’ provvisti;

(h)

“organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika” tfisser organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika li l-Istati membri tagħha ttrasferewlha l-kompetenza rigward il-kwistjonijiet koperti minn dan il-Ftehim, inkluża l-awtorità li tagħmel deċiżjonijiet li jorbtu lill-Istati membri tagħha rigward dawk il-kwistjonijiet;

(i)	“organizzazzjoni reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd” tfisser organizzazzjoni jew arranġament intergovernattiv(a) tas-sajd, kif ikun xieraq, li jkollu/jkollha l-kompetenza biex jistabbilixxi/tistabbilixxi miżuri ta’ konservazzjoni u ta’ ġestjoni; u

(j)	“bastiment” tfisser kwalunkwe bastiment, vapur ta’ tip ieħor jew dgħajsa li ntuża(t) għal, ġie(t) mgħammar/mgħammra biex jintuża/tintuża għal jew huwa/hija intiż(a) biex jintuża/tintuża għal sajd jew għal attivitajiet relatati mas-sajd.

Artikolu 2

L-għan

L-għan ta’ dan il-Ftehim huwa li jimpedixxi, jiskoraġġixxi u jelimina s-sajd IUU permezz tal-implimentazzjoni ta’ miżuri effettivi tal-Istat tal-port u b’hekk ikunu żgurati l-konservazzjoni fit-tul u l-użu sostenibbli tar-riżorsi tal-baħar ħajjin u tal-ekosistemi tal-baħar.

Artikolu 3

L-applikazzjoni

1.   Kull Parti, fil-kapaċità tagħha ta’ Stat tal-port, għandha tapplika dan il-Ftehim fir-rigward tal-bastimenti li ma għandhomx id-dritt itajru l-bandiera tagħha li qed ifittxu li jidħlu fil-portijiet tagħha jew li qegħdin f’wieħed mill-portijiet tagħha, ħlief għal:

(a)	bastimenti ta’ Stat ġar li huma involuti f’sajd artiġjanali għall-għajxien, sakemm l-Istat tal-port u l-Istat tal-bandiera jikkooperaw sabiex jiżguraw irwieħhom li bastimenti bħal dawn ma jkunux involuti f’sajd IUU jew f’attivitajiet relatati ma’ sajd b’appoġġ għal sajd bħal dan; u

(b)	bastimenti kontenituri li mhumiex qed iġorru ħut jew, jekk qed iġorru l-ħut, huwa biss ħut li nħatt l-art preċedentement, sakemm ma hemm l-ebda raġuni ċara biex ikun suspettat li bastimenti bħal dawn kienu involuti f’attivitajiet relatati ma’ sajd b’appoġġ għas-sajd IUU.

2.   Parti, fil-kapaċità tagħha ta’ Stat tal-port, tista’ tiddeċiedi li ma tapplikax dan il-Ftehim fir-rigward tal-bastimenti mikrija miċ-ċittadini tagħha esklużivament għal sajd f’żoni taħt il-ġuriżdizzjoni nazzjonali tagħha u li joperaw taħt l-awtorità tagħha hemmhekk. Bastimenti bħal dawn għandhom ikunu suġġetti għal miżuri mill-Parti li jkunu effettivi daqs il-miżuri applikati b’relazzjoni għall-bastimenti li għandhom id-dritt itarju l-bandiera tagħha.

3.   Dan il-Ftehim għandu japplika għal sajd li huwa illegali, mhux rappurtat jew mhux regolat imwettaq f’żoni tal-baħar, kif ġie ddefinit fl-Artikolu 1(e) ta’ dan il-Ftehim, u għal attivitajiet relatati mas-sajd b’appoġġ għal sajd bħal dan.

4.   Dan il-Ftehim għandu jiġi applikat b’mod ġust, trasparenti u nondiskriminatorju, li huwa konsistenti mal-liġi internazzjonali.

5.   Peress li dan il-Ftehim għandu ambitu globali u japplika għall-portijiet kollha, il-Partijiet għandhom jinkoraġġixxu lill-entitajiet l-oħra kollha sabiex japplikaw miżuri li jkunu konsistenti mad-dispożizzjonijiet tiegħu. Dawk li għal raġunijiet oħrajn ma jistgħux isiru Partijiet għal dan il-Ftehim jistgħu jesprimu l-impenn tagħhom li jaġixxu b’mod konsistenti mad-dispożizzjonijiet tiegħu.

Artikolu 4

Ir-relazzjoni mal-liġi internazzjonali u ma’ strumenti internazzjonali oħrajn

1.   Xejn f’dan il-Ftehim ma għandu jippreġudika d-drittijiet, il-ġuriżdizzjoni u d-dmirijiet tal-Partijiet taħt il-liġi internazzjonali. B’mod partikolari, xejn f’dan il-Ftehim ma għandu jiġi interpretat bħala li jaffetwa:

(a)	is-sovranità tal-Partijiet fuq l-ilmijiet interni, arċipelaġiċi u territorjali tagħhom jew id-drittijiet sovrani tagħhom fuq il-blata kontinentali tagħhom u fiż-żoni ekonomiċi esklużivi tagħhom;

(b)

l-eżerċizzju mill-Partijiet tas-sovranità tagħhom fuq il-portijiet fit-territorju tagħhom f’konformità mal-liġi internazzjonali, inkluż id-dritt tagħhom li jiċħdu d-dħul fihom kif ukoll li jadottaw miżuri tal-Istat tal-port iktar stretti minn dawk ipprovduti f’dan il-Ftehim, inklużi tali miżuri adottati skont deċiżjoni ta’ organizzazzjoni reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd.

2.   L-applikazzjoni ta’ dan il-Ftehim minn Parti ma jfissirx li hija tintrabat b’miżuri jew b’deċiżjonijiet ta’ kwalunkwe organizzazzjoni reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd li hija ma tkunx membru tagħha jew li tirrikonixxiha.

3.   Fl-ebda każ Parti mhija obbligata, skont dan il-Ftehim, timplimenta miżuri jew deċiżjonijiet ta’ organizzazzjoni reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd jekk dawk il-miżuri jew dawk id-deċiżjonijiet ma jkunux ġew adottati f’konformità mal-liġi internazzjonali.

4.   Dan il-Ftehim għandu jiġi interpretat u applikat f’konformità mal-liġi internazzjonali fejn jitqiesu r-regoli u l-istandards internazzjonali applikabbli, inklużi dawk stabbiliti permezz tal-Organizzazzjoni Marittima Internazzjonali (IMO), kif ukoll strumenti internazzjonali oħrajn.

5.   Il-Partijiet għandhom iwettqu in bona fide l-obbligi li jkunu daħlu għalihom skont dan il-Ftehim u għandhom jeżerċitaw id-drittijiet rikonoxxuti fih b’mod li ma għandux jikkostitwixxi abbuż ta’ dritt.

Artikolu 5

L-integrazzjoni u l-koordinazzjoni fuq il-livell nazzjonali

Kemm jista’ jkun possibbli, kull Parti għandha:

(a)	tintegra u tikkoordina l-miżuri tal-Istat tal-port relatati mas-sajd ma’ sistema iktar ġenerali ta’ kontrolli tal-Istat tal-port;

(b)

tintegra l-miżuri tal-Istat tal-port ma’ miżuri oħrajn sabiex timpedixxi, tiskoraġġixxi u telimina s-sajd IUU u l-attivitajiet relatati mas-sajd b’appoġġ għal sajd bħal dan, fejn jitqies kif inhu xieraq, il-Pjan ta’ Azzjoni Internazzjonali tal-FAO għall-Prevenzjoni, iż-Żamma u l-Eliminazzjoni ta’ Sajd Illegali, Mhux Rappurtat u Mhux Regolat tal-2001; u

(c)	tieħu miżuri sabiex tpartat informazzjoni mal-aġenziji nazzjonali rilevanti u tikkoordina l-attivitajiet ta’ aġenziji bħal dawn fl-implimentazzjoni ta’ dan il-Ftehim.

Artikolu 6

Il-kooperazzjoni u l-iskambju tal-informazzjoni

1.   Sabiex tkun promossal-implimentazzjoni effettiva ta’ dan il-Ftehim u filwaqt li jitqiesu b’mod xieraq ir-rekwiżiti ta’ kunfidenzjalità xierqa, il-Partijiet għandhom jikkooperaw u jpartu informazzjoni mal-Istati rilevanti, mal-FAO, ma’ organizzazzjonijiet internazzjonali oħrajn u ma’ organizzazzjonijiet reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd, inkluż dwar il-miżuri adottati minn organizzazzjonijiet reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd bħal dawn b’relazzjoni għall-għan ta’ dan il-Ftehim.

2.   Kemm jista’ jkun possibbli, kull Parti għandha tieħu miżuri b’appoġġ għall-miżuri ta’ konservazzjoni u ta’ ġestjoni adottati minn Stati oħrajn u minn organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti oħrajn.

3.   Il-Partijiet għandhom jikkooperaw, fuq il-livelli sottoreġjonali, reġjonali u globali, fl-implimentazzjoni effettiva ta’ dan il-Ftehim inkluż, fejn ikun xieraq, permezz tal-FAO jew ta’ organizzazzjonijiet u arranġamenti reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd.

PARTI 2

ID-DĦUL FIL-PORT

Artikolu 7

L-għażla tal-portijiet

1.   Kull Parti għandha tagħżel u tippubbliċizza l-portijiet fejn il-bastimenti jistgħu jitolbu li jidħlu f’konformità ma’ dan il-Ftehim. Kull Parti għandha tipprovdi lista tal-portijiet magħżula tagħha lill-FAO, li għandha tagħtiha l-pubbliċità xierqa.

2.   Kemm jista’ jkun possibbli, kull Parti għandha tiżgura ruħha li kull port magħżul u ppubbliċizzat skont il-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu jkollu biżżejjed kapaċità sabiex iwettaq spezzjonijiet skont dan il-Ftehim.

Artikolu 8

It-talba bil-quddiem għad-dħul f’port

1.   Kull Parti għandha teżiġi, bħala standard minimu, li tingħata l-informazzjoni mitluba fl-Anness A qabel ma tippermetti d-dħul ta’ bastiment fil-port tagħha.

2.   Kull Parti għandha teżiġi li l-informazzjoni msemmija fil-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu tingħata biżżejjed bil-quddiem sabiex ikun hemm ħin adegwat biex l-Istat tal-port jeżamina din l-informazzjoni.

Artikolu 9

Id-dħul fil-port, awtorizzazzjoni jew ċaħda

1.   Wara li tirċievi l-informazzjoni rilevanti mitluba skont l-Artikolu 8, kif ukoll informazzjoni oħra bħal din li tista’ teżiġi sabiex tiddetermina jekk il-bastiment li qed jitlob biex jidħol fil-port tagħha kienx involut f’sajd IUU jew f’attivitajiet relatati mas-sajd b’appoġġ għal sajd bħal dan, kull Parti għandha tiddeċiedi jekk tawtorizzax jew tiċħadx id-dħul tal-bastiment fil-port tagħha u għandha tikkomunika din id-deċiżjoni lill-bastiment jew lir-rappreżentant tiegħu.

2.   Fil-każ ta’ awtorizzazzjoni għad-dħul, il-kaptan tal-bastiment jew ir-rappreżentant tal-bastiment għandu jintalab jippreżenta l-awtorizzazzjoni għad-dħul lill-awtoritajiet kompetenti tal-Parti mal-wasla tal-bastiment fil-port.

3.   Fil-każ ta’ ċaħda għad-dħul, kull Parti għandha tikkomunika d-deċiżjoni tagħha li ttieħdet skont il-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu lill-Istat tal-bandiera tal-bastiment u, kif ikun xieraq u sa fejn ikun possibbli, lill-Istati kostali rilevanti, lill-organizzazzjonijiet reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd rilevanti u lil organizzazzjonijiet internazzjonali oħrajn.

4.   Mingħajr preġudizzju għall-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu, meta Parti jkollha biżżejjed provi li bastiment li qed ifittex li jidħol fil-port tagħha kien involut f’sajd IUU jew f’attivitajiet relatati mas-sajd b’appoġġ għal sajd bħal dan, b’mod partikolari l-inklużjoni ta’ bastiment f’lista ta’ bastimenti li kienu involuti f’sajd bħal dan jew f’attivitajiet relatati mas-sajd bħal dawn adottata minn organizzazzjoni reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd rilevanti skont ir-regoli u l-proċeduri ta’ organizzazzjoni bħal din u f’konformità mal-liġi internazzjonali, il-Parti għandha tiċħad id-dħul fil-portijiet tagħha lil dak il-bastiment, filwaqt li tqis b’mod xieraq il-paragrafi 2 u 3 tal-Artikolu 4.

5.   Minkejja l-paragrafi 3 u 4 ta’ dan l-Artikolu, Parti tista’ tippermetti d-dħul fil-portijiet tagħha ta’ bastiment imsemmi f’dawk il-paragrafi esklużivament sabiex tispezzjonah u biex tieħu azzjonijiet xierqa oħrajn f’konformità mal-liġi internazzjonali li huma għall-inqas daqstant effettivi daqs iċ-ċaħda tad-dħul fil-port biex jimpedixxu, jiskoraġġixxu u jeliminaw is-sajd IUU u l-attivajiet relatati mas-sajd b’appoġġ għal sajd bħal dan.

6.   Fejn bastiment imsemmi fil-paragrafu 4 jew 5 ta’ dan l-Artikolu qiegħed f’port għal kwalunkwe raġuni, Parti għandha tiċħad lil bastiment bħal dan l-użu tal-portijiet tagħha għal ħatt l-art, trażbord, ippakkjar u pproċessar ta’ ħut u għal servizzi portwali oħrajn inklużi, fost l-oħrajn, il-forniment mill-ġdid ta’ karburant u ta’ provvisti u l-manutenzjoni u x-xogħol f’qiegħ il-bastiment f’baċiri mingħajr ilma (drydocking). F’każijiet bħal dawn, il-paragrafi 2 u 3 tal-Artikolu 11 għandhom japplikaw mutatis mutandis. Iċ-ċaħda ta’ użu tal-portijiet bħal dan għandha tkun konformi mal-liġi internazzjonali.

Artikolu 10

Force majeure jew diffikultà

Xejn f’dan il-Ftehim ma għandu jaffetwa d-dħul ta’ bastimenti f’port, f’konformità mal-liġi internazzjonali, għal raġunijiet ta’ force majeure jew ta’ diffikultà, jew jimpedixxi lil Stat tal-port milli jippermetti d-dħul f’port lil bastiment esklużivament sabiex jagħti assistenza lil persuni, vapuri jew inġenji tal-ajru fil-periklu jew f’diffikultà.

PARTI 3

L-UŻU TAL-PORTIJIET

Artikolu 11

L-użu tal-portijiet

1.   Fejn bastiment daħal f’wieħed mill-portijiet tagħha, Parti għandha tiċħad, skont il-liġijiet u r-regolamenti tagħha u b’mod konsistenti mal-liġi internazzjonali, inkluż dan il-Ftehim, lil dak il-bastiment l-użu tal-port għal ħatt l-art, trażbord, ippakkjar u pproċessar ta’ ħut li ma nħattx l-art preċedentement u għal servizzi portwali oħrajn, inklużi, fost l-oħrajn, il-forniment mill-ġdid ta’ karburant u ta’ provvisti, il-manutenzjoni u x-xogħol f’qiegħ il-bastiment f’baċiri mingħajr ilma, jekk:

(a)	il-Parti ssib li l-bastiment ma għandux awtorizzazzjoni valida u applikabbli sabiex ikun involut f’sajd jew f’attivitajiet relatati mas-sajd mitluba mill-Istat tal-bandiera tiegħu;

(b)	il-Parti ssib li l-bastiment ma għandux awtorizzazzjoni valida u applikabbli sabiex ikun involut f’sajd jew f’attivitajiet relatati mas-sajd mitluba minn Stat kostali rigward żoni li jaqgħu taħt il-ġuriżdizzjoni nazzjonali ta’ dak l-Istat;

(c)	il-Parti tirċievi evidenza ċara li l-ħut abbord ittieħed bi ksur tar-rekwiżiti applikabbli ta’ Stat kostali rigward żoni li jaqgħu taħt il-ġuriżdizzjoni nazzjonali ta’ dak l-Istat;

(d)	l-Istat tal-bandiera ma jikkonfermax f’perjodu raġonevoli ta’ żmien, fuq it-talba tal-Istat tal-port, li l-ħut abbord ittieħed skont ir-rekwiżiti applikabbli ta’ organizzazzjoni reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd rilevanti fejn jitqiesu l-paragrafi 2 u 3 tal-Artikolu 4; jew

(e)

il-Parti ikollha raġunijiet raġonevoli biex temmen li l-bastiment kien b’mod ieħor involut f’sajd IUU jew f’attivitajiet relatati mas-sajd b’appoġġ għal sajd bħal dan, inkluż b’appoġġ għal bastiment imsemmi fil-paragrafu 4 tal-Artikolu 9, sakemm il-bastiment ma jkunx jista’ jistabbilixxi: (i) li kien qed jaġixxi b’mod konsistenti mal-miżuri ta’ konservazzjoni u ta’ ġestjoni rilevanti; jew (ii) fil-każ tal-forniment ta’ persunal, karburant, irkaptu u provvisti oħra fuq il-baħar, li l-bastiment li ngħata l-provvisti ma kienx, fil-ħin tal-forniment bil-provvisti, bastiment imsemmi fil-paragrafu 4 tal-Artikolu 9.

2.   Minkejja l-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu, Parti ma għandhiex tiċħad lil bastiment imsemmi f’dak il-paragrafu l-użu ta’ servizzi portwali:

(a)	essenzjali għas-sikurezza jew għas-saħħa tal-ekwipaġġ jew għas-sikurezza tal-bastiment, sakemm dawn il-ħtiġijiet jiġu ipprovati kif xieraq, jew

(b)	fejn ikun xieraq, għall-iskrappjar tal-bastiment.

3.   Fejn Parti tkun ċaħdet l-użu tal-port tagħha skont dan l-Artikolu, hija għandha tinnotifika fil-pront lill-Istat tal-bandiera u, kif ikun xieraq, lill-Istati kostali rilevanti, lill-organizzazzjonijiet reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd rilevanti u lil organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti oħrajn bid-deċiżjoni tagħha.

4.   Parti għandha tirtira ċ-ċaħda tagħha li jintuża l-port tagħha skont il-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu fir-rigward ta’ bastiment biss jekk ikun hemm biżżejjed provi li r-raġunijiet li għalihom kien miċħud l-użu ma kinux adegwati jew kienu żbaljati jew li raġunijiet bħal dawn ma għadhomx japplikaw iktar.

5.   Fejn Parti rtirat iċ-ċaħda tagħha skont il-paragrafu 4 ta’ dan l-Artikolu, hija għandha tinnotifika fil-pront lil dawk li nħarġitilhom notifika skont il-paragrafu 3 ta’ dan l-Artikolu.

PARTI 4

L-ISPEZZJONIJIET U L-AZZJONIJIET TA’ SEGWITU

Artikolu 12

Il-livelli u l-prijoritajiet għal spezzjoni

1.   Kull Parti għandha tispezzjona l-għadd ta’ bastimenti fil-portijiet tagħha mitlub sabiex tilħaq livell annwali ta’ spezzjonijiet suffiċjenti ħalli jintlaħaq l-għan ta’ dan il-Ftehim.

2.   Il-Partijiet għandhom ifittxu li jaqblu dwar il-livelli minimi għall-ispezzjoni tal-bastimenti permezz, kif inhu xieraq, tal-organizzazzjonijiet reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd, il-FAO jew b’mod ieħor.

3.   Meta tiġi biex tiddetermina liema bastimenti għandhom jiġu spezzjonati, Parti għandha tagħti prijorità lil:

(a)	bastimenti li ma tħallewx jidħlu jew jużaw port skont dan il-Ftehim;

(b)

talbiet mingħand Partijiet, Stati jew organizzazzjonijiet reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd rilevanti oħrajn li l-bastimenti partikolari jiġu spezzjonati, b’mod partikolari meta talbiet bħal dawn ikunu sostnuti b’evidenza ta’ sajd IUU jew ta’ attivitajiet relatati mas-sajd b’appoġġ għal sajd bħal dan mill-bastiment inkwistjoni; u

(c)	bastimenti oħrajn li fir-rigward tagħhom hemm raġunijiet ċari biex jiġi suspettat li kienu involuti f’sajd IUU jew f’attivitajiet relatati mas-sajd b’appoġġ għal sajd bħal dan.

Artikolu 13

It-twettiq tal-ispezzjonijiet

1.   Kull Parti għandha tiżgura ruħha li l-ispetturi tagħha jwettqu l-funzjonijiet stabbiliti fl-Anness B bħala standard minimu.

2.   Meta twettaq spezzjonijiet fil-portijiet tagħha, kull Parti għandha:

(a)	tiżgura ruħha li l-ispezzjonijiet jitwettqu minn spetturi bi kwalifiki xierqa li ġew awtorizzati għal dak il-fini, fejn jitqies b’mod partikolari l-Artikolu 17;

(b)	tiżgura ruħha li, qabel spezzjoni, l-ispetturi jkunu obbligati jippreżentaw lill-kaptan tal-bastiment dokument xieraq li jidentifika lill-ispetturi bħala tali;

(c)

tiżgura ruħha li l-ispetturi jeżaminaw iż-żoni kollha rilevanti tal-bastiment, il-ħut abbord, ix-xbieki u kwalunkwe rkaptu u tagħmir ieħor, kif ukoll kwalunkwe dokument jew reġistru ta’ abbord li jkun rilevanti biex tiġi vverifikata l-konformità mal-miżuri ta’ konservazzjoni u ta’ ġestjoni rilevanti;

(d)	teżiġi li l-kaptan tal-bastiment jagħti lill-ispetturi l-assistenza u l-informazzjoni kollha meħtieġa u li jippreżenta l-materjal u d-dokumenti rilevanti kif jista’ jkun mitlub jew kopji ċċertifikati tagħhom;

(e)	f’każ ta’ arranġamenti xierqa mal-Istat tal-bandiera tal-bastiment, tistieden lill-Istat tal-bandiera biex jipparteċipa fl-ispezzjoni;

(f)	tagħmel l-isforzi kollha possibbli sabiex tevita li l-bastiment ikun suġġett għal dewmien żejjed ħalli jkunu minimizzati l-interferenza u l-inkonvenjenza, inkluża kwalunkwe preżenza mhux meħtieġa ta’ spetturi abbord, u sabiex tevita kwalunkwe azzjoni li taffetwa ħażin il-kwalità tal-ħut ta’ abbord;

(g)	tagħmel l-isforzi kollha possibbli sabiex tiffaċilita l-komunikazzjoni mal-kaptan jew mal-membri anzjani tal-ekwipaġġ tal-bastiment, inkluż fejn ikun possibbli u fejn ikun meħtieġ, li l-ispettur ikun akkumpanjat minn interpretu;

(h)	tiżgura ruħha li l-ispezzjonijiet jitwettqu b’mod ġust, trasparenti u nondiskriminatorju u ma jikkostitwu fastidju tal-ebda bastiment; u

(i)	ma tindaħalx fil-ħila tal-kaptan, f’konformità mal-liġi internazzjonali, li jikkomunika mal-awtoritajiet tal-Istat tal-bandiera.

Artikolu 14

Ir-riżultati tal-ispezzjonijiet

Bħala standard minimu, kull Parti għandha tinkludi l-informazzjoni stabbilita fl-Anness C fir-rapport bil-miktub tar-riżultati ta’ kull spezzjoni.

Artikolu 15

It-trażmissjoni tar-riżultati tal-ispezzjoni

Kull Parti għandha tittrażmetti r-riżultati ta’ kull spezzjoni lill-Istat tal-bandiera tal-bastiment spezzjonat u, kif ikun xieraq, lil:

(a)

Partijiet u Stati rilevanti, inklużi: (i) dawk l-Istati li fir-rigward tagħhom hemm evidenza, permezz tal-ispezzjoni, li l-bastiment kien involut f’sajd IUU jew f’attivitajiet relatati mas-sajd b’appoġġ għal sajd bħal dan fl-ilmijiet li jaqgħu taħt il-ġuriżdizzjoni nazzjonali tagħhom; u (ii) l-Istat li tiegħu huwa ċittadin il-kaptan tal-bastiment.

(b)	l-organizzazzjonijiet reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd rilevanti; u

(c)	il-FAO u organizzazzjonijiet internazzjonali rilevanti oħrajn.

Artikolu 16

L-iskambju elettroniku tal-informazzjoni

1.   Sabiex tkun iffaċilitata l-implimentazzjoni ta’ dan il-Ftehim, kull Parti għandha, fejn ikun possibbli, tistabbilixxi mekkaniżmu ta’ komunikazzjoni li jippermetti l-iskambju elettroniku dirett tal-informazzjoni, fejn jitqiesu kif suppost ir-rekwiżiti xierqa tal-kunfidenzjalità.

2.   Sa fejn ikun possibbli u filwaqt li jitqiesu kif suppost ir-rekwiżiti xierqa tal-kunfidenzjalità, il-Partijiet għandhom jikkooperaw sabiex jistabbilixxu mekkaniżmu ta’ kodiviżjoni tal-informazzjoni, preferibbilment ikkoordinat mill-FAO, flimkien ma’ inizjattivi multilaterali u intergovernattivi rilevanti oħrajn, u sabiex jiffaċilitaw l-iskambju tal-informazzjoni ma’ bażijiet tad-dejta eżistenti rilevanti għal dan il-Ftehim.

3.   Kull Parti għandha taħtar awtorità li għandha taġixxi bħala punt ta’ kuntatt għall-iskambju tal-informazzjoni skont dan il-Ftehim. Kull Parti għandha tinnotifika l-ħatra rilevanti lill-FAO.

4.   Kull Parti għandha tiġġestixxi l-informazzjoni li għandha tintbagħat permezz ta’ kwalunkwe mekkaniżmu stabbilit skont il-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu b’mod konsistenti mal-Anness D.

5.   Il-FAO għandha titlob lill-organizzazzjonijiet reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd rilevanti sabiex jipprovdu informazzjoni dwar il-miżuri jew id-deċiżjonijiet li adottaw u implimentaw li jkunu relatati ma’ dan il-Ftehim sabiex jiġu integrati, sa fejn ikun possibbli u billi jitqiesu kif suppost ir-rekwiżiti xierqa tal-kunfidenzjalità, fil-mekkaniżmu ta’ kodiviżjoni tal-informazzjoni msemmi fil-paragrafu 2 ta’ dan l-Artikolu.

Artikolu 17

It-taħriġ tal-ispetturi

Kull Parti għandha tiżgura ruħha li l-ispetturi tagħha jkunu ngħataw taħriġ xieraq billi jitqiesu l-linji gwida għat-taħriġ tal-ispetturi fl-Anness E. Il-Partijiet għandhom ifittxu li jikkooperaw f’dan ir-rigward.

Artikolu 18

L-azzjonijiet tal-Istat tal-Port wara spezzjoni

1.   Fejn, wara spezzjoni, ikun hemm raġunijiet ċari biex wieħed jemmen li bastiment kien involut f’sajd IUU jew f’attivitajiet relatati mas-sajd b’appoġġ għal sajd bħal dan, il-Parti li tagħmel l-ispezzjoni għandha:

(a)

tinnotifika fil-pront lill-Istat tal-bandiera u, kif ikun xieraq, lill-Istati rilevanti kostali, lill-organizzazzjonijiet reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd rilevanti u lil organizzazzjonijiet internazzjonali oħrajn, kif ukoll lill-Istat li l-kaptan tal-bastiment huwa ċittadin tiegħu bis-sejbiet tagħha; u

(b)

tiċħad lill-bastiment l-użu tal-port tagħha għal ħatt l-art, trażbord, ippakkjar u pproċessar ta’ ħut li ma nħattx l-art preċedentement u għal servizzi portwali oħrajn, inklużi fost l-oħrajn, il-forniment mill-ġdid tal-karburant u tal-provvisti, il-manutenzjoni u x-xogħol f’qiegħ il-bastiment f’baċiri mingħajr ilma, jekk dawn l-azzjonijiet ma jkunux diġà ttieħdu fir-rigward tal-bastiment, b’mod li jkun konsistenti ma’ dan il-Ftehim, inkluż l-Artikolu 4.

2.   Minkejja l-paragrafu 1 ta’ dan l-Artikolu, Parti ma għandhiex tiċħad lil bastiment imsemmi f’dak il-paragrafu l-użu ta’ servizzi portwali essenzjali għas-sikurezza jew għas-saħħa tal-ekwipaġġ jew għas-sikurezza tal-bastiment.

3.   Xejn f’dan il-Ftehim ma għandu jimpedixxi lil Parti milli tieħu miżuri li jkunu f’konformità mal-liġi internazzjonali, minbarra dawk speċifikati fil-paragrafi 1 u 2 ta’ dan l-Artikolu, inklużi tali miżuri li l-Istat tal-bandiera tal-bastiment jkun talab espressament jew li jkun ta l-kunsens tiegħu għalihom.

Artikolu 19

L-informazzjoni dwar rikors fl-Istat tal-port

1.   Parti għandha żżomm l-informazzjoni rilevanti għad-dispożizzjoni tal-pubbliku u għandha tipprovdi informazzjoni bħal din, fuq talba bil-miktub, lis-sid, lill-operatur, lill-kaptan jew lir-rappreżentant ta’ bastiment fir-rigward ta’ kwalunkwe rikors stabbilit skont il-liġijiet u r-regolamenti nazzjonali tagħha dwar il-miżuri tal-Istat tal-port meħuda minn dik il-Parti skont l-Artikolu 9, 11, 13 jew 18, inkluża l-informazzjoni li għandha x’taqsam mas-servizzi pubbliċi jew mal-istituzzjonijiet ġudizzjarji disponibbli għal dan il-fini, kif ukoll l-informazzjoni dwar jekk hemmx xi dritt li jintalab kumpens skont il-liġijiet u r-regolamenti nazzjonali tagħha fil-każ ta’ kwalunwke telf jew dannu subit bħala konsegwenza ta’ kwalunkwe azzjoni allegatament illegali tal-Parti.

2.   Il-Parti għandha tinforma lill-Istat tal-bandiera, lis-sid, lill-operatur, lill-kaptan jew lir-rappreżentant, kif ikun xieraq, bl-eżitu ta’ kwalunkwe rikors bħal dan. Fejn Partijiet, Stati jew organizzazzjonijiet internazzjonali oħrajn ikunu ġew informati bid-deċiżjoni preċedenti skont l-Artikolu 9, 11, 13 jew 18, il-Parti għandha tinformahom bi kwalunkwe bidla fid-deċiżjoni tagħha.

PARTI 5

IR-RWOL TAL-ISTATI TAL-BANDIERA

Artikolu 20

Ir-rwol tal-Istati tal-bandiera

1.   Kull Parti għandha teżiġi li l-bastimenti li għandhom id-dritt itajru l-bandiera tagħha jikkooperaw mal-Istat tal-port fl-ispezzjonijiet imwettqa skont dan il-Ftehim.

2.   Meta Parti jkollha raġunijiet ċari biex temmen li bastiment li għandu d-dritt itajjar il-bandiera tagħha jkun involut f’sajd IUU jew f’attivitajiet relatati mas-sajd b’appoġġ għal sajd bħal dan u qed jipprova jidħol jew qiegħed fil-port ta’ Stat ieħor, hija għandha, kif ikun xieraq, titlob lil dak l-Istat sabiex jispezzjona l-bastiment jew jieħu miżuri oħrajn li jkunu konsistenti ma’ dan il-Ftehim.

3.   Kull Parti għandha tinkoraġġixxi lill-bastimenti li għandhom id-dritt itajru l-bandiera tagħha sabiex iħottu l-art, jittrażbordaw, jippakkjaw u jipproċessaw il-ħut u jużaw servizzi portwali oħrajn, f’portijiet ta’ Stati li qed jaġixxu skont, jew b’mod konsistenti ma’ dan il-Ftehim. Il-Partijiet huma inkoraġġiti jiżviluppaw, inkluż permezz ta’ organizzazzjonijiet reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd u l-FAO, proċeduri ġusti, trasparenti u nondiskriminatorji sabiex jidentifikaw kwalunkwe Stat li jista’ ma jkunx qed jaġixxi skont, jew b’mod konsistenti ma’ dan il-Ftehim.

4.   Fejn, wara spezzjoni tal-Istat tal-port, Stat Parti tal-bandiera jirċievi rapport dwar spezzjoni li jindika li hemm raġunijiet ċari biex wieħed jemmen li bastiment li għandu d-dritt li jtajjar il-bandiera tiegħu kien involut f’sajd IUU jew f’attivitajiet relatati mas-sajd b’appoġġ għal sajd bħal dan, huwa għandu immedjatament u b’mod sħiħ jinvestiga l-kwistjoni u, malli jkollu biżżejjed evidenza, għandu jieħu azzjoni ta’ infurzar mingħajr dewmien skont il-liġijiet u r-regolamenti tiegħu.

5.   Kull Parti, fil-kapaċità tagħha ta’ Stat tal-bandiera, għandha tirrapporta lil Partijiet oħrajn, lill-Istati tal-portijiet rilevanti u, kif ikun xieraq, lil Stati rilevanti oħrajn, lil organizzazzjonijiet reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd u lill-FAO dwar azzjonijiet li tkun ħadet fir-rigward ta’ bastimenti li jkollhom id-dritt itajru l-bandiera tagħha, bħala riżultat tal-miżuri tal-Istat tal-port li ttieħdu skont dan il-Ftehim, li ġie ddeterminat li kienu involuti f’sajd IUU jew f’attivitajiet relatati mas-sajd b’appoġġ għal sajd bħal dan.

6.   Kull Parti għandha tiżgura ruħha li l-miżuri applikati fir-rigward tal-bastimenti li għandhom id-dritt itajru l-bandiera tagħha jkunu mill-inqas daqstant effettivi biex jimpedixxu, jiskoraġġixxu u jeliminaw is-sajd IUU u l-attivitajiet tas-sajd relatati b’appoġġ għal sajd bħal dan daqs il-miżuri applikati fir-rigward tal-bastimenti msemmija fil-paragrafu 1 tal-Artikolu 3.

PARTI 6

IR-REKWIŻITI TAL-PAJJIŻI LI QED JIŻVILUPPAW

Artikolu 21

Ir-rekwiżiti tal-pajjiżi li qed jiżviluppaw

1.   Il-Partijiet għandhom jagħtu rikonoxximent sħiħ lir-rekwiżiti speċjali tal-Istati Partijiet li qed jiżviluppaw b’relazzjoni għall-implimentazzjoni tal-miżuri tal-Istat tal-port li jkunu konsistenti ma’ dan il-Ftehim. Għal dan il-għan, il-Partijiet għandhom, jew direttament jew permezz tal-FAO, ta’ aġenziji speċjalizzati oħrajn tan-Nazzjonijiet Uniti jew ta’ organizzazzjonijiet u korpi internazzjonali xierqa oħrajn, inklużi l-organizzazzjonijiet reġjonali għall-ġestjoni tas-sajd, jipprovdu assistenza lill-Istati Partijiet li qed jiżviluppaw sabiex, fost l-oħrajn:

(a)	itejbu l-ħila tagħhom, b’mod partikolari l-inqas żviluppati fosthom u l-Istati gżejjer żgħar li qed jiżviluppaw, sabiex jiżviluppaw bażi u kapaċità legali għall-implimentazzjoni ta’ miżuri effettivi tal-Istat tal-port;

(b)	jiffaċilitaw il-parteċipazzjoni tagħhom fi kwalunkwe organizzazzjoni internazzjonali li tippromwovi l-iżvilupp u l-implimentazzjoni effettivi tal-miżuri tal-Istat tal-port; u

(c)	jiffaċilitaw l-assistenza teknika sabiex jissaħħu l-iżvilupp u l-implimentazzjoni tal-miżuri tal-Istat tal-port minnhom, f’koordinazzjoni mal-mekkaniżmi internazzjonali rilevanti.

2.   Il-Partijiet għandhom iqisu b’mod xieraq ir-rekwiżiti speċjali tal-Istati Partijiet tal-Port li qed jiżviluppaw, b’mod partikolari l-inqas żviluppati fosthom u l-Istati gżejjer żgħar li qed jiżviluppaw, sabiex ikun żgurat li piż sproporzjonat li jirriżulta mill-implimentazzjoni ta’ dan il-Ftehim ma jiġix trasferit direttament jew indirettament lilhom. F’każijiet fejn intwera li kien hemm trasferiment ta’ piż sproporzjonat, il-Partijiet għandhom jikkooperaw sabiex jiffaċilitaw l-implimentazzjoni mill-Istati Partijiet li qed jiżviluppaw rilevanti ta’ obbligi speċifiċi skont dan il-Ftehim.

3.   Il-Partijiet għandhom, jew direttament jew permezz tal-FAO, jivvalutaw ir-rekwiżiti speċjali tal-Istati Partijiet li qed jiżviluppaw dwar l-implimentazzjoni ta’ dan il-Ftehim.

4.   Il-Partijiet għandhom jikkooperaw sabiex jistabbilixxu mekkaniżmi xierqa ta’ finanzjament sabiex jassistu lill-Istati li qed jiżviluppaw fl-implimentazzjoni ta’ dan il-Ftehim. Dawn il-mekkaniżmi għandhom, fost l-oħrajn, ikunu mmirati b’mod speċifiku lejn:

(a)	l-iżvilupp ta’ miżuri nazzjonali u internazzjonali tal-Istat tal-port;

(b)	l-iżvilupp u t-titjib tal-kapaċità, inkluż għall-monitoraġġ, għall-kontroll u għas-sorveljanza kif ukoll għat-taħriġ fuq il-livell nazzjonali u dak reġjonali tal-maniġers, tal-ispetturi u tal-persunal tal-infurzar u legali tal-portijiet;

(c)	l-attivitajiet ta’ monitoraġġ, ta’ kontroll, ta’ sorveljanza u ta’ konformità rilevanti għall-miżuri tal-Istat tal-port, inkluż l-aċċess għat-teknoloġija u għat-tagħmir; u

(d)	l-elenkar tal-Istati Partijiet li qed jiżviluppaw bl-ispejjeż involuti fi kwalunkwe proċedura għar-riżoluzzjoni tat-tilwim li jirriżultaw minn azzjonijiet li jkunu ħadu skont dan il-Ftehim.

5.   Il-kooperazzjoni ma’ u fost l-Istati Partijiet li qed jiżviluppaw għall-finijiet stabbiliti f’dan l-Artikolu jistgħu jinkludu l-għoti ta’ assistenza teknika u finanzjarja permezz ta’ mezzi bilaterali, multilaterali u reġjonali, inkluża l-kooperazzjoni tan-Nofsinhar man-Nofsinhar.

6.   Il-Partijiet għandhom jistabbilixxu grupp ta’ ħidma ad hoc sabiex jirrapporta u jagħmel rakkomandazzjonijiet perjodikament lill-Partijiet dwar l-istabbiliment ta’ mekkaniżmi ta’ finanzjament inklużi skema għall-kontribuzzjonijiet, l-identifikazzjoni u l-mobilizzazzjoni tal-fondi, l-iżvilupp ta’ kriterji u ta’ proċeduri sabiex tkun gwidata l-implimentazzjoni, u l-progress fl-implimentazzjoni tal-mekkaniżmi ta’ finanzjament. Barra mill-kunsiderazzjonijiet ipprovduti f’dan l-Artikolu, il-grupp ta’ ħidma ad hoc għandu jqis, fost l-oħrajn:

(a)	il-valutazzjoni tal-ħtiġijiet tal-Istati Partijiet li qed jiżviluppaw, b’mod partikolari l-inqas żviluppati fosthom u l-Istati gżejjer żgħar li qed jiżviluppaw;

(b)	id-disponibbiltà u l-pagament f’waqtu tal-fondi;

(c)	it-trasparenza tal-proċessi ta’ teħid ta’ deċiżjonijiet u ta’ ġestjoni dwar il-ġbir tal-fondi u l-allokazzjonijiet; u

(d)	ir-responsabbiltà fl-użu miftiehem tal-fondi tal-Istati Partijiet li qed jiżviluppaw li qed jirċievu l-fondi.

Il-Partijiet għandhom iqisu r-rapporti u kwalunkwe rakkomandazzjoni tal-grupp ta’ ħidma ad hoc u jieħdu azzjoni xierqa.

PARTI 7

IS-SOLUZZJONI TAT-TILWIM

Artikolu 22

Is-soluzzjoni bonarja tat-tilwim

1.   Kwalunkwe Parti tista’ tfittex konsultazzjonijiet ma’ kwalukwe Parti oħra jew ma’ Partijiet oħrajn dwar kwalukwe tilwima rigward l-interpretazzjoni jew l-applikazzjoni tad-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Ftehim sabiex tintlaħaq soluzzjoni li tkun sodisfaċenti għal kulħadd mill-iktar fis possibbli.

2.   Fil-każ li t-tilwima ma tiġix riżolta permezz ta’ dawn il-konsultazzjonijiet f’perjodu raġonevoli ta’ żmien, il-Partijiet inkwistjoni għandhom jikkonsultaw lil xulxin mill-iktar fis possibbli sabiex ikollhom it-tilwima tagħhom riżolta b’negozjati, inkjesta, medjazzjoni, konċiljazzjoni, arbitraġġ, riżoluzzjoni ġudizzjarja jew kwalunkwe mezz bonarju ieħor li jagħżlu.

3.   Kwalunkwe tilwima ta’ din in-natura li ma tiġix riżolta b’dan il-mod għandha, bil-kunsens tal-Partijiet kollha għat-tilwima, tiġi riferita għal riżoluzzjoni quddiem il-Qorti Internazzjonali tal-Ġustizzja, quddiem it-Tribunal Internazzjonali għal-Liġi tal-Baħar jew għall-arbitraġġ. Fil-każ li ma jintlaħaqx ftehim meta t-tilwima tiġi riferita quddiem il-Qorti Internazzjonali tal-Ġustizzja, quddiem it-Tribunal Internazzjonali għal-Liġi tal-Baħar jew għall-arbitraġġ, il-Partijiet għandhom ikomplu bil-konsultazzjonijiet u bil-kooperazzjoni sabiex isibu soluzzjoni għat-tilwima skont ir-regoli tal-liġi internazzjonali relatati mal-konservazzjoni tar-riżorsi tal-baħar ħajjin.

PARTI 8

DAWK LI MHUMIEX PARTIJIET

Artikolu 23

Dawk li mhumiex Partijiet għall-Ftehim

1.   Il-Partijiet għandhom jinkoraġġixxu lil dawk li mhumiex Partijiet għall-Ftehim sabiex isiru Partijiet tiegħu u/jew jadottaw il-liġijiet u r-regolamenti u jimplimentaw miżuri konsistenti mad-dispożizzjonijiet tiegħu.

2.   Il-Partijiet għandhom jieħdu miżuri ġusti, nondiskriminatorji u trasparenti li jkunu konsistenti ma’ dan il-Ftehim u ma’ liġi internazzjonali applikabbli oħra sabiex jiskoraġġixxu l-attivitajiet ta’ dawk li mhumiex Partijiet li jdgħajfu l-implimentazzjoni effettiva ta’ dan il-Ftehim.

PARTI 9

IL-MONITORAĠĠ, IR-REVIŻJONI U L-VALUTAZZJONI

Artikolu 24

Il-monitoraġġ, ir-reviżjoni u l-valutazzjoni

1.   Fil-qafas tal-FAO u tal-korpi rilevanti tagħha, il-Partijiet għandhom jiżguraw irwieħhom mill-monitoraġġ u mir-reviżjoni regolari u sistematiċi tal-implimentazzjoni ta’ dan il-Ftehim kif ukoll mill-valutazzjoni tal-progress li sar sabiex jintlaħaq l-għan tiegħu.

2.   Erba’ snin wara d-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Ftehim, il-FAO għandha torganizza laqgħa tal-Partijiet ħalli tkun riveduta u vvalutata l-effikaċja ta’ dan il-Ftehim biex jintlaħaq l-għan tiegħu. Il-Partijiet għandhom jiddeċiedu dwar iktar laqgħat bħal dawn kif ikun meħtieġ.

PARTI 10

ID-DISPOŻIZZJONIJIET FINALI

Artikolu 25

L-iffirmar

Dan il-Ftehim għandu jkun miftuħ għall-iffirmar fil-FAO mit-Tnejn u għoxrin jum ta’ Novembru 2009 sal-Wieħed u għoxrin jum ta’ Novembru 2010, mill-Istati u mill-organizzazzjonijiet reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika kollha.

Artikolu 26

Ir-ratifika, l-aċċettazzjoni jew l-approvazzjoni

1.   Dan il-Ftehim għandu jkun suġġett għar-ratifika, għall-aċċettazzjoni jew għall-approvazzjoni tal-firmatarji.

2.   L-istrumenti ta’ ratifika, ta’ aċċettazzjoni jew ta’ approvazzjoni għandhom ikunu ddepożitati mad-Depożitarju.

Artikolu 27

L-adeżjoni

1.   Wara l-perjodu li matulu dan il-Ftehim ikun miftuħ għall-iffirmar, huwa għandu jkun miftuħ għall-adeżjoni minn kwalunkwe Stat jew organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika.

2.   L-istrumenti ta’ adeżjoni għandhom jiġu ddepożitati mad-Depożitarju.

Artikolu 28

Il-parteċipazzjoni tal-Organizzazzjonijiet Reġjonali ta’ Integrazzjoni Ekonomika

1.   F’każijiet fejn organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika li tkun organizzazzjoni internazzjonali msemmija fl-Artikolu 1 tal-Anness IX għall-Konvenzjoni ma jkollhiex kompetenza fuq il-kwistjonijiet kollha rregolati minn dan il-Ftehim, fir-rigward tal-parteċipazzjoni ta’ organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika bħal din f’dan il-Ftehim għandu japplika mutatis mutandis l-Anness IX għall-Konvenzjoni, ħlief li d-dispożizzjonijiet li ġejjin ta’ dak l-Anness ma għandhomx japplikaw:

(a)	l-ewwel sentenza tal-Artikolu 2; u

(b)	il-paragrafu 1 tal-Artikolu 3.

2.   F’każijiet fejn organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika li hija organizzazzjoni internazzjonali msemmija fl-Artikolu 1 tal-Anness IX għall-Konvenzjoni jkollha kompetenza fuq il-kwistjonijiet kollha rregolati minn dan il-Ftehim, għandhom japplikaw id-dispożizzjonijiet li ġejjin għall-parteċipazzjoni mill-organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika f’dan il-Ftehim:

(a)

fi żmien l-iffirmar jew l-adeżjoni, organizzazzjoni bħal din għandha tagħmel dikjarazzjoni fejn tgħid li: (i) hija għandha kompetenza fuq il-kwistjonijiet kollha rregolati minn dan il-Ftehim; (ii) għal din ir-raġuni, l-Istati membri tagħha ma għandhomx isiru Stati Partijiet, ħlief fir-rigward tat-territorji tagħhom li għalihom l-organizzazzjoni ma għandha l-ebda responsabbiltà; u (iii) hija taċċetta d-drittijiet u l-obbligi tal-Istati skont dan il-Ftehim;

(b)	il-parteċipzzjoni ta’ organizzazzjoni bħal din fl-ebda każ ma tikkonferixxi xi dritt skont dan il-Ftehim lill-Istati membri tal-organizzazzjoni;

(c)	fil-każ ta’ kunflitt bejn l-obbligi ta’ organizzazzjoni bħal din skont dan il-Ftehim u l-obbligi tagħha skont il-Ftehim li jistabbilixxu l-organizzazzjoni jew kwalunkwe att relatat magħha, l-obbligi skont dan il-Ftehim għandhom jipprevalu.

Artikolu 29

Id-dħul fis-seħħ

1.   Dan il-Ftehim għandu jidħol fis-seħħ tletin jum wara d-data tad-depożitu mad-Depożitarju tal-ħamsa u għoxrin strument ta’ ratifika, aċċettazzjoni, approvazzjoni jew adeżjoni skont l-Artikolu 26 jew 27.

2.   Għal kull firmatarju li jirratifika, jaċċetta jew japprova dan il-Ftehim wara d-dħul fis-seħħ tiegħu, dan il-Ftehim għandu jidħol fis-seħħ tletin jum wara d-data tad-depożitu tal-istrument ta’ ratifika, aċċettazzjoni jew approvazzjoni tiegħu.

3.   Għal kull Stat jew organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika li jaderixxi/taderixxi ma’ dan il-Ftehim wara d-dħul fis-seħħ tiegħu, dan il-Ftehim għandu jidħol fis-seħħ tletin jum wara d-data tad-depożitu tal-istrument ta’ adeżjoni tiegħu.

4.   Għall-finijiet ta’ dan l-Artikolu, kwalunkwe strument iddepożitat minn organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika ma għandux jingħadd bħala addizzjonali għal dawk iddepożitati mill-Istati Membri tagħha.

Artikolu 30

Ir-riservi u l-eċċezzjonijiet

Ma tista’ ssir l-ebda riserva jew eċċezzjoni għal dan il-Ftehim.

Artikolu 31

Id-dikjarazzjonijiet u l-istqarrijiet

L-Artikolu 30 ma jipprekludix lil Stat jew lil organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika, meta jiffirma/tiffirma, jirratifika/tirratifika, jaċċetta/taċċetta, japprova/tapprova jew jaderixxi/taderixxi ma’ dan il-Ftehim, milli jagħmel/tagħmel dikjarazzjoni jew stqarrija, irrispettivament minn kif tkun ifformulata jew imsemmija, bil-għan, fost l-oħrajn, li jarmonizza/tarmonizza l-liġijiet u r-regolamenti tiegħu/tagħha mad-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Ftehim, sakemm dikjarazzjoni jew stqarrija bħal din ma jkollhiex l-intenzjoni li teskludi jew timmodifika l-effett legali tad-dispożizzjonijiet ta’ dan il-Ftehim fl-applikazzjoni tagħhom għal dak l-Istat jew għal dik l-organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika.

Artikolu 32

L-applikazzjoni provviżorja

1.   Dan il-Ftehim għandu jiġi applikat b’mod provviżorju mill-Istati jew mill-organizzazzjonijiet reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika li jagħtu l-kunsens tagħhom għall-applikazzjoni provviżorja tiegħu billi jinnotifikaw dan bil-miktub lid-Depożitarju. Applikazzjoni provviżorja bħal din għandha ssir effettiva mid-data meta tasal in-notifika.

2.   L-applikazzjoni provviżorja minn Stat jew minn organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika għandha tintemm mad-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Ftehim għal dak l-Istat jew għal dik l-organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika jew man-notifika bil-miktub minn dak l-Istat jew minn dik l-organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika lid-Depożitarju tal-intenzjoni tiegħu li jtemm l-applikazzjoni provviżorja.

Artikolu 33

L-emendi

1.   Kwalunkwe Parti tista’ tipproponi emendi għal dan il-Ftehim wara li jiskadi perjodu ta’ sentejn mid-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Ftehim.

2.   Kwalunkwe emenda proposta għal dan il-Ftehim għandha tintbagħat b’komunikazzjoni bil-miktub lid-Depożitarju flimkien ma’ talba sabiex tiġi organizzata laqgħa tal-Partijiet ħalli l-emenda tkun ikkunsidrata. Id-Depożitarju għandu jiċċirkola lill-Partijiet kollha komunikazzjoni bħal din kif ukoll ir-risposti kollha għat-talba li rċieva mingħand il-Partijiet. Sakemm fi żmien sitt xhur mid-data taċ-ċirkolazzjoni tal-komunikazzjoni nofs il-Partijiet ma joġġezzjonawx għat-talba, id-Depożitarju għandu jorganizza laqgħa tal-Partijiet sabiex l-emenda proposta tiġi kkunsidrata.

3.   Soġġett għall-Artikolu 34, kwalunkwe emenda għal dan il-Ftehim għandha tiġi adottata biss bil-kunsens tal-Partijiet preżenti waqt il-laqgħa fejn issir proposta biex tiġi adottata.

4.   Soġġett għall-Artikolu 34, kwalunkwe emenda adottata mil-laqgħa tal-Partijiet għandha tidħol fis-seħħ fost il-Partijiet li jkunu rratifikawha, aċċettawha jew approvawha fid-disgħin jum wara d-depożitu tal-istrumenti ta’ ratifika, ta’ aċċettazzjoni jew ta’ approvazzjoni minn żewġ terzi tal-Partijiet għal dan il-Ftehim fuq il-bażi tan-numru ta’ Partijiet fid-data tal-adozzjoni tal-emenda. Sussegwentement, l-emenda għandha tidħol fis-seħħ għal kwalunkwe Parti oħra fid-disgħin jum wara li dik il-Parti tiddepożita l-istrumenti ta’ ratifika, aċċettazzjoni jew approvazzjoni tal-emenda tagħha.

5.   Għall-finijiet ta’ dan l-Artikolu, strument iddepożitat minn organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika ma għandux jingħadd bħala addizzjonali għal dawk iddepożitati mill-Istati Membri tagħha.

Artikolu 34

L-Annessi

1.   L-Annessi jifformaw parti integrali minn dan il-Ftehim u referenza għal dan il-Ftehim għandha tiġi interpretata bħala referenza għall-Annessi.

2.   Emenda għal Anness għal dan il-Ftehim tista’ tiġi adottata minn żewġ terzi tal-Partijiet għal dan il-Ftehim preżenti waqt laqgħa fejn qed tiġi kkunsidrata l-emenda proposta għall-Anness. Madankollu għandu jsir kull sforz sabiex il-qbil dwar kwalunkwe emenda għal Anness jintlaħaq permezz ta’ kunsens. Emenda għal Anness għandha tiġi inkorporata f’dan il-Ftehim u tidħol fis-seħħ għal dawk il-Partijiet li esprimew l-aċċettazzjoni tagħhom mid-data meta d-Depożitarju jirċievi notifika tal-aċċettazzjoni minn terz tal-Partijiet għal dan il-Ftehim fuq il-bażi tan-numru ta’ Partijiet fid-data tal-adozzjoni tal-emenda. Sussegwentement, l-emenda għandha tidħol fis-seħħ għal kull Parti li tibqa’ malli d-Depożitarju jirċievi l-aċċettazzjoni tagħha.

Artikolu 35

L-irtirar

Kwalunkwe Parti tista’ tirtira minn dan il-Ftehim fi kwalunkwe ħin wara l-iskadenza ta’ sena mid-data meta l-Ftehim daħal fis-seħħ fir-rigward ta’ dak il-Parti, billi tagħti avviż bil-miktub ta’ rtirar bħal dan lid-Depożitarju. L-irtirar għandu jsir effettiv sena wara li d-Depożitarju jkun irċieva l-avviż tal-irtirar.

Artikolu 36

Id-Depożitarju

Id-Direttur Ġenerali tal-FAO għandu jkun id-Depożitarju ta’ dan il-Ftehim. Id-Depożitarju għandu:

(a)	jibgħat kopji ċertifikati ta’ dan il-Ftehim lil kull firmatarju u lil kull Parti;

(b)	jirreġistra dan il-Ftehim, malli jidħol fis-seħħ, mas-Segretarjat tan-Nazzjonijiet Uniti skont l-Artikolu 102 tal-Karta tan-Nazzjonijiet Uniti;

(c)

jinforma fil-pront lil kull firmatarju u lil kull Parti għal dan il-Ftehim bi: (i) il-firem u l-istrumenti ta’ ratifika, ta’ aċċettazzjoni, ta’ approvazzjoni u ta’ adeżjoni kollha ddepożitati skont l-Artikoli 25, 26 u 27; (ii) id-data tad-dħul fis-seħħ ta’ dan il-Ftehim skont l-Artikolu 29; (iii) il-proposti kollha għal emenda għal dan il-Ftehim u l-adozzjoni u d-dħul fis-seħħ tagħhom kollha skont l-Artikolu 33; (iv) il-proposti kollha għal emenda għall-Annessi u l-adozzjoni u d-dħul fis-seħħ tagħhom kollha skont l-Artikolu 34; u (v) l-irtirar kollu minn dan il-Ftehim skont l-Artikolu 35.

Artikolu 37

It-testi awtentiċi

It-testi bl-Għarbi, biċ-Ċiniż, bl-Ingliż, bil-Franċiż, bir-Russu u bl-Ispanjol ta’ dan il-Ftehim huma lkoll ugwalment awtentiċi.

DIKJARAZZJONI DWAR IL-KOMPETENZA TAL-UNJONI EWROPEA RIGWARD IL-KWISTJONIJIET RREGOLATI MILL-FTEHIM DWAR MIŻURI TAL-ISTAT TAL-PORT LI JIMPEDIXXU, JISKORAĠĠIXXU U JELIMINAW IS-SAJD ILLEGALI, MHUX RAPPURTAT U MHUX REGOLAT

(Dikjarazzjoni li qed issir skont il-punt (a) tal-Artikolu 28(2) tal-Ftehim)

1.

Il-punt (a) tal-Artikolu 28(2) tal-Ftehim jistipula li f’każijiet fejn organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika jkollha kompetenza fuq il-kwistjonijiet kollha rregolati minn dan il-Ftehim, fi żmien l-iffirmar jew l-adeżjoni, organizzazzjoni bħal din għandha tagħmel dikjarazzjoni li tgħid dan.

2.

Skont il-punt (h) tal-Artikolu 1 tal-Ftehim “organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika” tfisser organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika li l-Istati membri tagħha ttrasferewlha l-kompetenza rigward il-kwistjonijiet koperti minn dan il-Ftehim, inkluża l-awtorità li tagħmel deċiżjonijiet li jorbtu lill-Istati membri tagħha rigward dawk il-kwistjonijiet.

3.	L-Unjoni Ewropea hija kkunsidrata bħala organizzazzjoni reġjonali ta’ integrazzjoni ekonomika skont l-Artikoli ċċitati iktar ‘il fuq.

4.

Konsegwentement, l-Unjoni Ewropea hawnhekk qed tiddikjara li: (i) hija għandha kompetenza fuq il-kwistjonijiet kollha rregolati mill-Ftehim; (ii) għal din ir-raġuni, l-Istati Membri tagħha ma għandhomx isiru Stati Partijiet, ħlief fir-rigward tat-territorji tagħhom li għalihom hija ma għandha l-ebda responsabbiltà. L-Istati Membri attwali tal-Unjoni Ewropea huma: ir-Renju tal-Belġju, ir-Repubblika tal-Bulgarija, ir-Repubblika Ċeka, ir-Renju tad-Danimarka, ir-Repubblika Federali tal-Ġermanja, ir-Repubblika tal-Estonja, l-Irlanda, ir-Repubblika Ellenika, ir-Renju ta’ Spanja, ir-Repubblika Franċiża, ir-Repubblika Taljana, ir-Repubblika ta’ Ċipru, ir-Repubblika tal-Latvja, ir-Repubblika tal-Litwanja, il-Gran Dukat tal-Lussemburgu, ir-Repubblika tal-Ungerija, Malta, ir-Renju tal-Pajjiżi l-Baxxi, ir-Repubblika tal-Awstrija, ir-Repubblika tal-Polonja, ir-Repubblika Portugiża, ir-Rumanija, ir-Repubblika tas-Slovenja, ir-Repubblika Slovakka, ir-Repubblika tal-Finlandja, ir-Renju tal-Isvezja, u r-Renju Unit tal-Gran Brittanja u tal-Irlanda ta’ Fuq; (iii) l-Unjoni Ewropea taċċetta d-drittijiet u l-obbligi tal-Istati skont il-Ftehim.

5.	L-Unjoni Ewropea tiddikjara li, fil-każ li jinqala’ kunflitt kif jingħad fl-Artikolu 28(2)(c) tal-Ftehim, hija se tapplika l-obbligi li jirriżultaw minn dik id- dispożizzjoni f’konformità mat-Trattat li jistabbilixxi l-Komunità Ewropea kif ġie intepretat mill-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja.

ANNESS

Fl-Anness I tar-Regolament (KE) Nru 1763/2004 l-entratura li ġejja hi mħassra:

“14.	Mladić, Ratko. Data tat-twelid: 12.3.1942. Post tat-twelid: Bozanovici, Muniċipalità ta’ Kalinovik, il-Bosnja-Ħerzegovina. Nazzjonalità: (a) tal-Bosnja-Ħerzegovina, (b) tas-Serbja u l-Montenegro.”

ANNESS

PROGRAMMI NAZZJONALI 2011 - 2013

IN-NEFQA ELIĠIBBLI U L-KONTRIBUZZJONI MASSIMA TAL-UNJONI GĦALL-2011

(f'EUR)
Stat Membru	In-nefqa eliġibbli	Kontribuzzjoni massima tal-Unjoni (Rata ta’ 50 %)
Il-Bulgarija	366 500,00	183 250,00
Il-Ġermanja	6 615 835,00	3 307 917,50
L-Estonja	626 997,00	313 498,50
L-Irlanda	5 831 252,00	2 915 626,00
Franza	14 408 590,00	7 204 295,00
L-Italja	7 799 304,00	3 899 652,00
Ċipru	489 211,00	244 605,50
Il-Latvja	309 381,00	154 690,50
Il-Litwanja	279 742,00	139 871,00
Malta	576 570,00	288 285,00
Il-Polonja	1 046 307,00	523 153,50
Il-Portugall	4 289 311,00	2 144 655,50
Ir-Rumanija	634 469,00	317 234,50
Is-Slovenja	207 349,00	103 674,50
Il-Finlandja	1 736 460,00	868 230,00
TOTAL	45 217 278,00	22 608 639,00

ANNESS

ANNESS I

“Ir-Reġistru tat-Trasparenza”

Organizzazzjonijiet u individwi li jaħdmu għal rashom involuti fil-formulazzjoni u l-implimentazzjoni tal-politika tal-UE

Taqsimiet		Karatteristiċi /rimarki
I –   Konsulenzi professjonali / ditti legali / konsulenti indipendenti
Subtaqsima	Konsulenzi professjonali	Ditti li jwettqu, abbażi ta’ kuntratt, attivitajiet li jinvolvu lobbying, promozzjoni, affarijiet pubbliċi u relazzjonijiet ma' awtoritajiet pubbliċi
Subtaqsima	Ditti legali	Ditti legali li jwettqu, abbażi ta’ kuntratt, attivitajiet li jinvolvu lobbying, promozzjoni, affarijiet pubbliċi u relazzjonijiet ma' awtoritajiet pubbliċi
Subtaqsima	Konsulenti li jaħdmu għal rashom	Konsulenti li jaħdmu għal rashom jew avukati li jwettqu, abbażi ta’ kuntratt, attivitajiet li jinvolvu lobbying, promozzjoni, affarijiet pubbliċi u relazzjonijiet ma' awtoritajiet pubbliċi
II –   “Lobbyists in house” u assoċjazzjonijiet tal-kummerċ / professjonali
Subtaqsima	Kumpaniji & gruppi	Kumpaniji jew gruppi ta’ kumpaniji (bi jew mingħajr status ġuridiku) li jwettqu in-house, abbażi ta’ kuntratt, attivitajiet li jinvolvu lobbying, promozzjoni, affarijiet pubbliċi u relazzjonijiet ma' awtoritajiet pubbliċi
Subtaqsima	Assoċjazzjonijiet tal-kummerċ, negozju & professjonali
Subtaqsima	Trade unions
Subtaqsima	Organizzazzjonijiet oħrajn simili
III –   Organizzazzjonijiet mhux governattivi
Subtaqsima	Organizzazzjonijiet mhux governattivi, pjattaformi u netwerks, u oħrajn simili	Organizzazzjoni mingħajr skop ta’ lukru (bi jew mingħajr status ġuridiku), indipendenti minn awtoritajiet pubbliċi, partiti politiċi jew organizzazzjonijiet kummerċjali Inklużi l-fondazzjonijiet, entijiet tal-karità, eċċ.
IV –   Think tanks, istituzzjonijiet ta’ riċerka u akkademiċi
Subtaqsima	Think tanks u istituzzjonijiet ta’ riċerka	Think tanks u istituzzjonijiet ta’ riċerka speċjalizzati li jittrattaw inter alia l-attivitajiet u l-politiki tal-Unjoni Ewropea.
Subtaqsima	Istituzzjonijiet akkademiċi	Istituzzjonijiet li l-iskop primarju tagħhom huwa l-edukazzjoni imma li jittrattaw l-attivitajiet u l-politiki tal-Unjoni Ewropea.
V – Organizzazzjonijiet li jirrappreżentaw knejjes u komunitajiet reliġjużi		NB: Il-knejjes infushom mhumiex ikkonċernati mir-reġistru
Subtaqsima	Organizzazzjonijiet li jirrappreżentaw knejjes u komunitajiet reliġjużi	Entitajiet ġuridiċi, uffiċċji jew netwerks imwaqqfin għal attivitajiet ta’ rappreżentanza.
VI – Organizzazzjonijiet li jirrappreżentaw awtoritajiet lokali, reġjonali u muniċipali, entitajiet pubbliċi jew imħalltin oħrajn, eċċ.		NB: L-awtoritajiet pubbliċi nfushom mhumiex ikkonċernati mir-reġistru.
Subtaqsima	Awtoritajiet lokali, reġjonali u muniċipali (livell sottonazzjonali)	Entitajiet ġuridiċi, uffiċċji ta’ rappreżentanza, assoċjazzjonijiet jew netwerks imwaqqfin biex jirrappreżentaw l-awtoritajiet lokali, reġjonali u muniċipali (livell sottonazzjonali)
Subtaqsima	Entitajiet pubbliċi jew imħalltin oħrajn eċċ.	Inklużi organizzazzjonijiet oħrajn bi status pubbliku jew imħallat (pubbliċi/privati).

ANNESS II

TAGĦRIF LI GĦANDU JINGĦATA MIR-REĠISTRANTI

I.   Tagħrif ġenerali & bażiku

—	isem/ismijiet, indirizz, numru tat-telefon, indirizz elettroniku, websajt tal-organizzazzjoni;

—

(a) identità tal-persuna legalment responsabbli mill-organizzazzjoni u (b) l-isem tad-direttur jew soċju manaġerjali jew, jekk applikabbli, kuntatt prinċipali tal-organizzazzjoni f’dak li għandu x’jaqsam mal-attivitajiet koperti mir-reġistru; l-ismijiet tal-persuni li għalihom jintalbu l-badges ta’ aċċess għall-bini tal-Parlament Ewropew (1);

—	il-għadd ta’ persuni (Membri, persunal, eċċ) involuti f'attivitajiet li jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tar-reġistru;

—	objettivi / ambitu – oqsma ta’ interess – attivitajiet, pajjiżi fejn issir il-ħidma – affiljazzjonijiet ma' netwerks – tagħrif ġenerali li jaqgħa fil-kamp ta’ applikazzjoni tar-reġistru;

—	jekk applikabbli, in-numru ta' membri (individwi u organizzazzjonijiet).

II.   Tagħrif speċifiku

A.   Attivitajiet

Il-proposti leġislattivi ewlenin koperti fis-sena preċedenti minn attivitajiet tar-reġistrant li jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tar-reġistru tat-trasparenza.

B.   Tagħrif finanzjarju

Iċ-ċifri finanzjarji kollha mogħtijin għandhom ikopru sena sħiħa ta’ ħidma u jirreferu għall-aktar sena finanzjarja magħluqa reċenti, li tingħadd mid-data tar-reġistrazzjoni jew tat-tiġdid.

L-għadd doppju mhux eskluż. Id-dikjarazzjoni finanzjarja magħmula minn konsulenzi professjonali/ditti legali/konsulenti li jaħdmu għal rashom dwar klijenti tagħhom (lista u tabella) ma teżentax lil dawk il-klijenti mill-obbligu tagħhom li jinkludu dawk l-attivitajiet kuntrattwali fid-dikjarazzjonijiet tagħhom stess, sabiex jevitaw sottovalutazzjoni tan-nefqa finanzjarja ddikjarata tagħhom.

Konsulenzi professjonali/ditti legali/konsulenti li jaħdmu għal rashom (Taqsima I tal-Anness I): għandhom jingħataw id-dettalji tal-fatturat attribwibbli għall-attivitajiet li jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tar-reġistru, kif ukoll il-piż relattiv marbut mal-klijenti tagħhom skont it-tabella li ġejja:

f’EUR
Il-fatturat	Daqs tal-bracket
0 – 499 999	50 000
500 000  – 1 000 000	100 000
> 1 000 000	250 000

“Lobbyists in house” u assoċjazzjonijiet tal-kummerċ/professjonali (Taqsima II tal-Anness I): għandha tingħata stima tal-ispejjeż ta' attivitajiet li jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tar-reġistru.

Organizzazzjonijiet mhux governattivi, think tanks, istituzzjonijiet ta' riċerka u akkademiċi - organizzazzjonijiet li jirrappreżentaw knejjes u komunitajiet reliġjużi - organizzazzjonijiet li jirrappreżentaw awtoritajiet lokali, reġjonali u muniċipali, entitajiet pubbliċi jew imħalltin oħrajn, eċċ (Taqsimiet III sa VI tal-Anness I): il-baġit totali jrid jiġi speċifikat, flimkien mal-breakdown tas-sorsi ewlenin ta’ finanzjament.

Barra minn dan, għar-reġistranti kollha: l-ammont u s-sors ta’ finanzjament riċevut mill-istituzzjonijiet tal-UE fl-aktar sena finanzjarja reċenti magħluqa, fid-data tar-reġistrazzjoni jew tat-tiġdid.

---

(1)  Ir-reġistranti jintalbu jipprovdu din l-informazzjoni fl-aħħar tal-proċess ta' reġistrazzjoni, biex tiġi sottomessa lill-Parlament Ewropew. L-ismijiet tal-individwi li jkun ġie allokat lilhom badge ta’ aċċess għandhom imbagħad jiddaħħlu b’mod awtomatiku mis-sistema fuq il-bażi tal-aġġornamenti u l-informazzjoni tal-Parlament Ewropew wara deċiżjoni tal-Parlament Ewropew li jagħti l-badges. Ir-reġistrazzjoni ma tagħtix lok għal dritt awtomatiku għal badge li tagħti aċċess għall-Parlament Ewropew.

ANNESS III

KODIĊI TA’ KONDOTTA

Fir-relazzjonijiet tagħhom mal-istituzzjonijiet tal-UE u l-Membri, uffiċjali u persunal ieħor tagħhom, ir-reġistranti għandhom:

(a)	dejjem jidentifikaw ruħhom bl-isem u bl-entità jew entitajiet li jaħdmu għalihom jew jirrappreżentaw; jiddikjaraw l-interessi, għanijiet jew miri promossi u fejn applikabbli jispeċifikaw il-klijenti jew il-membri li jirrappreżentaw;

(b)	ma jiksbux jew ma jipprovawx jiksbu tagħrif, jew kwalunkwe deċiżjoni, b’mod diżonest jew bl-użu ta’ pressjoni indebita jew mġiba mhux xierqa;

(ċ)	ma jippretendux li għandhom relazzjoni formali mal-UE jew ma’ xi waħda mill-istituzzjonijiet tagħha fit-transazzjonijiet tagħhom ma’ terzi, u lanqas ma jirrappreżentaw b'mod qarrieqi l-effett tar-reġistrazzjoni b'mod li jiżgwida lill-partijiet terzi jew uffiċjali jew persunal ieħor tal-UE;

(d)	jiżguraw li, sa fejn jafu huma, it-tagħrif li jagħtu meta jirreġistraw u sussegwentement fil-qafas tal-attivitajiet tagħhom li jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tar-reġistru, ikun komplet, aġġornat u ma jiżgwidax;

(e)	ma jbigħux lil terzi kopji ta’ dokumenti ottenuti minn xi istituzzjoni tal-UE;

(f)	ma jinduċux Membri tal-istituzzjonijiet tal-UE, uffiċjali jew persunal ieħor tal-UE, jew assistenti jew stagiaires ta' dawk il-Membri, li jiksru r-regoli jew l-istandards ta' kondotta applikabbli għalihom;

(g)	jekk jimpjegaw persuni li qabel kienu uffiċjali jew persunal ieħor tal-UE jew assistenti jew stagiaires tal-Membri tal-istituzzjonijiet tal-UE, jirrispettaw l-obbligu tagħhom li jottemperaw ruħhom mar-regoli u r-rekwiżiti ta' kunfidenzjalità applikabbli għalihom;

(h)	josservaw kwalunkwe regola dwar id-drittijiet u r-responsabbiltajiet ta' dawk li qabel kienu Membri tal-Parlament Ewropew u tal-Kummissjoni Ewropea;

(i)	jinfurmaw lil kulmin jirrappreżentaw dwar l-obbligi tagħhom lejn l-istituzzjonijiet tal-UE;

L-individwi li jirrappreżentaw jew jaħdmu mal-entitajiet li rreġistraw mal-Parlament Ewropew bil-ħsieb li jinħarġilhom badge personali u mhux trasferibbli għal aċċess għall-bini tal-Parlament Ewropew għandhom:

(j)	josservaw strettament id-dispożizzjonijiet tar-Regola 9, u l-Anness X u t-tieni paragrafu tal-Artikolu 2 tal-Anness I tar-Regoli ta’ Proċedura tal-Parlament Ewropew;

(k)	jaċċertaw ruħhom li kull għajnuna pprovduta fil-kuntest tal-Artikolu 2 tal-Anness I tar-Regoli ta’ Proċedura tal-Parlament Ewropew titniżżel fir-reġistru xieraq;

(l)	bl-iskop li jevitaw kull kunflitt ta’ interess possibbli, jottjenu l-kunsens minn qabel tal-Membru jew Membri tal-Parlament Ewropew ikkonċernat/i dwar ir-relazzjoni kuntrattwali ma’ assistent ta’ Membru, jew l-impjieg tiegħu, u sussegwentement jiddikjaraw dan fir-reġistru.

ANNESS IV

PROĊEDURA GĦALL-INVESTIGAZZJONI U T-TRATTAMENT TAL-ILMENTI

Stadju 1:   Il-preżentazzjoni ta’ lment

1.

L-ilmenti jistgħu jiġu ppreżentati billi timtela formula standard fuq il-websajt tar-reġistru komuni. Dik il-formola għandha tinkludi t-tagħrif fuq ir-reġistrant li dwaru jkun qed isir l-ilment, l-isem u d-dettalji għall-kuntatt ta' min jagħmel l-ilment u d-dettalji dwar l-ilment inklużi, fil-prinċipju, dokumenti u materjali oħra li jappoġġjaw l-ilment. Ilmenti anonimi għandhomx jiġu kkunsidrati.

2.

L-ilment għandu jispeċifika klawsola waħda jew aktar tal-kodiċi ta' kondotta li min jagħmel l-ilment jallega li jkun hemm ksur tagħha/hom. Ilmenti dwar it-tagħrif li jiddaħħal fir-reġistru jiġu ttrattati bħala allegazzjonijiet ta' ksur tal-punt (d) tal-kodiċi ta' kondotta (1).

3.

Min jagħmel ilment għandu fil-prinċipju jipprovdi dokumenti u / jew materjali oħra ta' appoġġ għall-ilment tiegħu.

Stadju 2:   Deċiżjoni dwar l-ammissibilità

4.

Is-Segretarjat Konġunt tar-Reġistru tat-Trasparenza għandu: (a) jivverifika li jkunu tressqu provi suffiċċjenti bħala appoġġ għall-ilment, sew jekk dawn jieħdu l-forma ta' dokumenti, materjali oħra jew dikjarazzjonijiet personali; sabiex tkun ammissibbli, prova materjali għandha tiġi mir-reġistrant li dwaru jkun sar l-ilment jew minn dokument maħruġ minn parti terza; (b) fuq il-bażi ta' tali verifika, jiddeċiedi dwar l-ammissibilità tal-ilment; (ċ) jekk jikkunsidra li l-ilment jkun ammissibbli, jirreġistra l-ilment u jiffissa terminu (20 ġurnata tax-xogħol) għad-deċiżjoni dwar il-validità tal-ilment.

5.

Jekk l-ilment jitqies inammissibli, min jagħmel l-ilment għandu jiġi mgħarraf b’ittra, li għandha tiddikjara r-raġunijiet għad-deċiżjoni. Jekk l-ilment jitqies ammissibbli, għandu jiġi investigat skont il-proċedura stabbilita hawn taħt.

Stadju 3:   L-investigazzjoni

6.

Wara li jirreġistra l-ilment, is-Segretarjat Konġunt tar-Reġistru tat-Trasparenza għandu jgħarraf lir-reġistrant bil-miktub dwar l-ilment magħmul kontra dak ir-reġistrant u l-kontenut ta' dak l-ilment, u għandu jistieden lir-reġistrant jippreżenta spjegazzjonijiet, argumenti jew elementi oħrajn ta' difiża tiegħu fi żmien 10 ijiem tax-xogħol.

7.

Kull tagħrif miġbur matul l-investigazzjoni għandu jiġi eżaminat mis-Segretarjat Konġunt tar-Reġistru tat-Trasparenza.

8.

Is-Segretarjat Konġunt tar-Reġistru tat-Trasparenza jista’ jiddeċiedi li jisma’ lir-reġistrant li dwaru jkun sar l-ilment, jew lil min jagħmel l-ilment.

Stadju 4:   Deċiżjoni dwar l-ilment

9.

Jekk l-investigazzjoni turi l-ilment huwa infondat, is-Segretarjat Konġunt tar-Reġistru tat-Trasparenza għandu jinforma liż-żewġ partijiet dwar id-deċiżjoni f'dan is-sens. Jekk l-ilment jintlaqa', ir-reġistrant jista' jiġi temporanjament sospiż mir-reġistru sakemm jittieħdu passi biex tiġi indirizzata l-problema (ara l-paragrafi 11 sa 14 hawn taħt) jew jista' jiġi soġġett għal miżuri li jvarjaw minn sospensjoni fit-tul mir-reġistru sa tneħħija mir-reġistru u l-irtirar, fejn applikabbli, ta' kwalunkwe badge li tagħti aċċess għall-Parlament Ewropew (ara l-istadji 6 u 7 hawn taħt).

Stadju 5:   Miżuri f'każ ta' nonottemperanza mal-kodiċi ta' kondotta

10.

Il-miżuri li jistgħu jiġu applikati f’każijiet ta’ nonottemperanza mal-kodiċi ta’ kondotta għandhom ivarjaw minn sospensjoni temporanja sat-tħassir mir-reġistru (ara t-tabella hawn taħt).

11.

Jekk jiġi stabbilit li t-tagħrif imdaħħal fir-reġistru huwa żbaljat jew inkomplet, ir-reġistrant għandu jkun mitlub jikkoreġi dak t-tagħrif fi żmien tmien ġimgħat, matul liema perjodu r-reġistrazzjoni ta' dak ir-reġistrant għandha tiġi sospiża. Kwalunkwe badge li tagħtu aċċess lill-Parlament Ewropew, m'għandhiex tiġi rtirata matul dak il-perjodu.

12.

Jekk ir-reġistrant jirrettifika t-tagħrif fi żmien il-perjodu ta’ tmien ġimgħat speċifikati fil-paragrafu 11, ir-reġistrazzjoni tiegħu għandha tiġi riattivata. Jekk ir-reġistrant ma jaġixxix fi żmien il-perjodu ta’ tmien ġimgħat speċifikati fil-paragrafu 11, tista' tiġi imposta miżura.

13.

Jekk ir-reġistrant jitlob aktar żmien sabiex jirrettifika t-tagħrif skont il-paragrafu 11, u jagħti raġunijiet suffiċjenti għal dik it-talba, il-perijodu ta' sospensjoni jista' jiġi mtawwal.

14.

F’każ ta’ nonottemperanza mal-kodiċi ta’ kondotta għal motivi oħrajn, ir-reġistrazzjoni tar-reġistrant ikkonċernat għandha tkun sospiża għal perijodu ta’ tmien ġimgħat, matul liema żmien il-Parlament Ewropew u l-Kummissjoni Ewropea għandhom jieħdu d-deċiżjoni finali dwar kwalunkwe miżura jew miżuri li għandhom jiġu imposti.

15.

Kull deċiżjoni dwar it-tħassir ta’ reġistrant mir-reġistru għandha tinkludi projbizzjoni minn reġistrazzjoni futura għal perjodu ta' sena jew sentejn.

Stadju 6:   Deċiżjoni dwar il-miżura li għandha tiġi applikata

16.

Abbozz ta' deċiżjoni dwar il-miżura għandha tiġi applikata għandha tiġi mħejjija b'mod konġunt mis-servizzi kompetenti tal-Parlament Ewropew u tal-Kummissjoni Ewropea u mgħoddija għal deċiżjoni finali lis-Segretarji Ġenerali ta' dawk l-istituzzjonijiet. Il-Viċi Presidenti kompetenti tal-Parlament Ewropew u tal-Kummissjoni Ewropea għandhom jiġu infurmati.

17.

Is-Segretarjat Konġunt tar-Reġistru tat-Trasparenza għandu jinforma immedjatament liż-żewġ partijiet (min jagħmel l-ilment u r-reġistrant li dwaru jkun sar l-ilment) dwar il-miżura deċiża u għandu jimplimenta dik il-miżura.

Stadju 7:   Irtirar (jekk applikabbli) tal-badge jew badges li jagħtu aċċess għall-Parlament Ewropew

18.

Fejn deċiżjoni dwar tneħħija mir-reġistru tinvolvi l-irtirar ta' badge jew badges li jagħtu aċċess għall-Parlament Ewropew, hija għandha tintbagħat mis-Segretarju-Ġenerali tal-Parlament Ewropew lill-Kwestur responsabbli, li għandu jiġi mistieden jawtorizza l-irtirar ta' kwalunkwe badge jew badges ta' din ix-xorta miżmuma mill-organizzazzjoni jew individwu kkonċernat.

19.

Ir-reġistrant għandu jiġi mistieden jirritorna kwalunkwe badge tal-PE fi żmien 15-il jum.

Tabella ta’ miżuri disponibbli f'każ ta' non-ottemperanza mal-kodiċi ta' kondotta

	Tip ta’ non-ottemperanza	Miżura	Indikazzjoni tal-miżura fir-reġistru	Irtirar tal-badge li tagħti aċċess għall-PE
1	Nonottemperanza mhux magħmula xjentement li tiġi korretta minnufih	Notika bil-miktub li tirrikonoxxi l-fatti u l-korrezzjoni tagħhom	Le	Le
2	Nonottemperanza intenzjonata mal-kodiċi li teħtieġ bidla fl-imġiba jew rettifika ta' tagħrif fir-reġistru fit-terminu stipulat	Sospensjoni temporanja sa sitt xhur jew sa meta l-azzjoni korrettiva rikjesta tkun kompletata fit-terminu stipulat	Iva matul il-perijodu ta’ sospensjoni	Le
3	Nonottemperanza persistenti mal-kodiċi — Assenza ta’ bidla fil-kondotta — Nuqqas ta’ korrezzjoni tat-tagħrif fit-terminu stipulat	Tneħħija mir-reġistru għal sena waħda	Iva	Iva
4	Nonottemperanza gravi u intenzjonata mal-kodiċi	Tneħħija mir-reġistru għal sentejn	Iva	Iva

---

(1)  Dak il-punt (d) jirrikjedi li r-reġistranti, fir-relazzjonijiet tagħhom mal-istituzzjonijiet u l-Membri, uffiċjali u persunal ieħor tagħhom, "jiżguraw li, sa fejn jafu huma, it-tagħrif li jagħtu meta jirreġistraw u sussegwentement fil-qafas tal-attivitajiet tagħhom li jaqgħu fil-kamp ta’ applikazzjoni tar-reġistru, ikun komplet, aġġornat u ma jiżgwidax".

“5306 sa 5308	Ħajt ta’ tessuti tal-fibri veġetali oħra; ħajt tal-karta	Manifattura minn (1): – ħarir primarju jew fdalijiet tal-ħarir imqardxa jew mimxuta jew xort’oħra pproċessati għall-għażil, – fibri naturali oħrajn mhux imqardxa jew mimxuta jew xort’oħra pproċessati għall-għażil, – materjali kimiċi jew polpa tat-tessuti, jew – materjali tal-produzzjoni tal-karta
5309 sa 5311	Drappijiet minsuġa ta’ minn fibri veġetali; oħra; drappijiet minsuġa mill-ħajt tal-karta:
	– li jinkorporaw ħajt tal-gomma	Manifattura minn ħjut mibruma sempliċi (1)
	– Oħrajn	Manifattura minn (1): – ħjut mibruma tal-kajjar, – fibri naturali, – fibri diskontinwi magħmula mill-bniedem, mhux imqardxa jew mimxuta jew xort’oħra pproċessati għall-għażil, – materjali kimiċi jew polpa tat-tessuti, jew – karta jew Stampar akkumpanjat b’minn tal-inqas żewġ proċessi preparatorji jew ta’ irfinar (bħal għarik, ibbliċjar, illostrar, issettjar bis-sħana, raising, mogħdija, proċessar biex ma jinxtorbux, irfinar permanenti, decatizing, ikkuttunar, tiswija u tislit) fejn il-valur tat-tessut mhux stampat użat ma jaqbiżx 47,5 % tal-prezz ex fabbrika tal-prodott

“5306 sa 5308	Ħajt ta’ tessuti tal-fibri veġetali oħra; ħajt tal-karta	Manifattura minn (2): – ħarir primarju jew fdalijiet tal-ħarir imqardxa jew mimxuta jew xort’oħra pproċessati għall-għażil, – fibri naturali oħrajn mhux imqardxa jew mimxuta jew xort’oħra pproċessati għall-għażil, – materjali kimiċi jew polpa tat-tessuti, jew – materjali tal-produzzjoni tal-karta
5309 sa 5311	Drappijiet minsuġa ta’ minn fibri veġetali; oħra; drappijiet minsuġa mill-ħajt tal-karta:
	– li jinkorporaw ħajt tal-gomma	Manifattura minn ħjut mibruma sempliċi (2)
	– Oħrajn	Manifattura minn (2): – ħjut mibruma tal-kajjar, – ħjut mibruma tal-ġuta, – fibri naturali, – fibri diskontinwi magħmula mill-bniedem, mhux imqardxa jew mimxuta jew xort’oħra pproċessati għall-għażil, – materjali kimiċi jew polpa tat-tessuti, jew – karta jew Stampar akkumpanjat b’minn tal-inqas żewġ proċessi preparatorji jew ta’ irfinar (bħal għarik, ibbliċjar, illostrar, issettjar bis-sħana, raising, mogħdija, proċessar biex ma jinxtorbux, irfinar permanenti, decatizing, ikkuttunar, tiswija u tislit) fejn il-valur tat-tessut mhux stampat użat ma jaqbiżx 47,5 % tal-prezz ex fabbrika tal-prodott