27.12.2006   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

1

(1)

Huwa essenzjali li jkunu promossi l-koperazzjoni u l-iskambji kulturali sabiex tiġi rispettata u promossa d-diversità tal-kulturi u tal-lingwi fl-Ewropa u tittejjeb il-konoxxenza fost iċ-ċittadini Ewropej ta' kulturi Ewropej diversi minn tagħhom stess, waqt li fl-istess ħin titqajjem il-kuxjenza tagħhom tal-wirt kulturali komuni Ewropew li jikkondividu. Il-promozzjoni tal-koperazzjoni u tad-diversità kulturali u lingwistika għaldaqstant tgħin sabiex iċ-ċittadinanza Ewropea ssir realtà tanġibbli billi tħeġġeġ parteċipazzjoni diretta taċ-ċittadini Ewropej fil-proċess ta’ integrazzjoni.

(2)

Politika kulturali attiva mmirata lejn il-preżervazzjoni tad-diversità kulturali Ewropea u l-promozzjoni ta' l-elementi kulturali komuni tagħha tista' tikkontribwixxi għat-titjib tal-viżibbiltà esterna ta' l-Unjoni Ewropea.

(3)

Sabiex iċ-ċittadini jagħtu l-appoġġ sħiħ tagħhom għall-integrazzjoni Ewropea u jipparteċipaw bis-sħiħ fiha, għandu jsir enfażi akbar fuq il-valuri u l-għeruq kulturali komuni tagħhom bħala element prinċipali ta’ l-identità tagħhom u tas-sħubija tagħhom f’soċjetà bbażata fuq il-libertà, l-ugwaljanza, id-demokrazija, ir-rispett għad-dinjità u l-integrità tal-bniedem, it-tolleranza u s-solidarjetà, b'rispett sħiħ għall-Karta tad-Drittijiet Fundamentali ta' l-Unjoni Ewropea.

(4)

Huwa essenzjali li s-settur kulturali jikkontribwixxi għal, u jkollu rwol fi, żviluppi politiċi Ewropej usa'. Is-settur kulturali huwa importanti minħabba li jimpjega n-nies u, barra minn hekk, hemm rabta ċara bejn l-investiment fil-kultura u l-iżvilupp ekonomiku, għaldaqstant l-importanza tat-tisħiħ tal-linji politiċi kulturali fil-livelli reġjonali, nazzjonali u Ewropew. Għaldaqstant, għandu jissaħħaħ ir-rwol ta' l-industriji kulturali fl-iżviluppi li qed iseħħu taħt l-Istrateġija ta' Lisbona, billi dawn l-industriji qed jagħtu kontribut li dejjem jikber lill-ekonomija Ewropea.

(5)

Huwa wkoll meħtieġ li tiġi promossa ċ-ċittadinanza attiva u li tissaħħaħ il-ġlieda kontra l-esklużjoni fil-forom kollha tagħha, inklużi r-razziżmu u l-ksenofobija. It-titjib ta' l-aċċess għal kultura għal kemm jista' jkun nies, jista' jkun mezz sabiex tiġi miġġielda l-eskluzjoni soċjali.

(6)

L-Artikolu 3 tat-Trattat jistipula li, fl-attivitajiet kollha msemmija f’dak l-Artikolu, il-Komunità għandha timmira li telimina l-inugwaljanzi u li tippromwovi l-ugwaljanza bejn l-irġiel u n-nisa.

(7)

Il-programmi kulturali Kaléidoscope, Ariane, Raphaël u Kultura 2000, stabbiliti rispettivament bid-Deċiżjonijiet Nri 719/96/KE (3), 2085/97/KE (4), 2228/97/KE (5) u 508/2000/KE (6), immarkaw stadji pożittivi fl-implimentazzjoni ta’ l-azzjoni Komunitarja dwar il-kultura. B’hekk inkisbet esperjenza konsiderevoli, b’mod partikolari permezz ta’ l-evalwazzjoni ta’ dawn il-programmi kulturali. Issa jaqbel li tkun razzjonalizzata u msaħħa l-azzjoni kulturali tal-Komunità abbażi tar-riżultati ta’ dawn l-evalwazzjonijiet, ir-riżultati tal-konsultazzjoni mal-partijiet kollha interessati u x-xogħlijiet reċenti ta’ l-istituzzjonijiet Ewropej. Huwa għaldaqstant xieraq li jiġi stabbilit programm għal dan il-għan.

(8)

L-istituzzjonijiet Ewropew infushom esprimew irwieħhom f’bosta okkażjonijiet dwar suġġetti relatati ma’ l-azzjoni kulturali tal-Komunità u l-isfidi tal-koperazzjoni kulturali, b’mod partikolari fir-Riżoluzzjonijiet tal-Kunsill tal-25 ta’ Ġunju 2002 dwar pjan ġdid ta’ ħidma għall-koperazzjoni Ewropea fil-qasam tal-kultura (7) u tad-19 ta’ Diċembru 2002 li timplimenta l-pjan ta’ ħidma għall-koperazzjoni Ewropea fil-qasam tal-kultura (8), ir-riżoluzzjonijiet tal-Parlament Ewropew tal-5 ta’ Settembru 2001 dwar il-koperazzjoni kulturali fl-Unjoni Ewropea (9), tat-28 ta’ Frar 2002 dwar l-implimentazzjoni tal-Programm Kultura 2000 (10), tat-22 ta’ Ottubru 2002 dwar l-importanza u d-dinamiżmu tat-teatru u ta’ l-arti ta’ l-ispettaklu f'Ewropa mkabbra (11), u ta' l-4 ta' Settembru 2003 dwar l-Industriji Kulturali (12), u l-opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni tad-9 ta’ Ottubru 2003 dwar l-estensjoni tal-Programm Kultura 2000.

(9)

Fir-riżoluzzjonijiet tiegħu hawn fuq imsemmija, il-Kunsill saħaq fuq il-ħtieġa li jiġi adottat approċċ aktar koerenti fuq livell Komunitarju fir-rigward tal-kultura, u dwar il-fatt li l-valur miżjud Ewropew huwa kunċett essenzjali u determinanti fil-kuntest tal-koperazzjoni kulturali Ewropea, u kundizzjoni ġenerali għall-miżuri Komunitarji fil-qasam tal-kultura.

(10)

Sabiex l-ispazju kulturali komuni jsir realtà għall-popli ta’ l-Ewropa, huma importanti l-promozzjoni tal-mobbiltà transnazzjonali ta’ l-atturi kulturali u taċ-ċirkolazzjoni transnazzjonali tax-xogħlijiet u tal-prodotti artistiċi u kulturali u l-inkoraġġiment tad-djalogu u ta' l-iskambji kulturali.

(11)

Il-Kunsill, fil-konklużjonijiet tiegħu tas-16 ta’ Novembru 2004 dwar il-pjan ta' ħidma dwar il-kultura (2005-2006), il-Parlament Ewropew, fir-riżoluzzjoni tiegħu ta' l-4 ta' Settembru 2003 dwar Industriji Kulturali, u l-Kumitat Ekonomiku u Soċjali Ewropew, fl-opinjoni tiegħu dwar l-industriji kulturali fl-Ewropa tat-28 ta' Jannar 2004, esprimew il-fehmiet tagħhom dwar il-ħtieġa li jittieħed kont ikbar tal-karatteristiċi ekonomiċi u soċjali speċifiċi ta’ l-industriji kulturali mhux awdjoviżivi. Barra minn hekk, għandu jittieħed kont ta' l-azzjonijiet ta' tħejjija għal koperazzjoni fi kwistjonijiet kulturali promossi bejn l-2002-2004 fil-programm il-ġdid.

(12)

F’dan il-kuntest, hemm bżonn li wieħed jippromwovi koperazzjoni akbar bejn l-atturi kulturali billi jiġu mħeġġa jiffurmaw proġetti ta’ koperazzjoni pluriennali, b' mod li jippermettulhom jiżviluppaw attivitajiet komuni, jagħtu appoġġ għal miżuri aktar immirati b’valur miżjud Ewropew reali, appoġġ għal avvenimenti kulturali simboliċi, appoġġ għal organizzazzjonijiet Ewropej ta’ koperazzjoni kulturali u jħeġġu analiżi dwar temi magħżula ta’ interess Ewropew, kif ukoll il-ġbir u d-disseminazzjoni ta’ informazzjoni u attivitajiet immirati lejn l-akbar użu ta ' l-impatt ta ' proġetti fil-qasam tal-koperazzjoni kulturali Ewropea u l-iżvilupp tal-politika kulturali Ewropea.

(13)

Skond id-Deċiżjoni Nru 1622/2006/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill ta' l-24 ta'Ottubru 2006 li tistabbilixxi azzjoni Komunitarja għall-Belt Kapitali Kulturali Ewropea għas-snin 2007 sa l-2019 (13), għandu jingħata finanzjament sinifikattiv għal dan l-avveniment li għandu profil aċċentwat fost l-Ewropej u li jikkontribwixxi sabiex jissaħħaħ is-sentiment ta' appartenenza għal spazju kulturali komuni. Fil-kuntest ta’ dan l-avveniment, l-aċċent għandu jkun fuq il-koperazzjoni kulturali trans-Ewropea.

(14)

Għandu jingħata appoġġ għall-funzjonament ta’ organizzazzjonijiet li jaħdmu favur il-koperazzjoni kulturali Ewropea u li b’hekk ikollhom ir-rwol ta’ “ambaxxaturi” tal-kultura Ewropea, ibbażat fuq l-esperjenza miksuba mill-Unjoni Ewropea fil-kuntest tad-Deċiżjoni Nru 792/2004/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-21 ta’ April 2004 li tistabbilixxi programm ta’ azzjoni Komunitarja għall-promozzjoni ta’ korpi li huma attivi fuq livell Ewropew fil-qasam tal-kultura (14).

(15)

Hemm bżonn li l-Programm jikkontribwixxi, konformement ma il-prinċipju tal-libertà ta’ l-espressjoni, ma’ l-isforzi ta’ l-Unjoni Ewropea għall-promozzjoni ta’ l-iżvilupp sostenibbli u għall-ġlieda kontra kull forma ta’ diskriminazzjoni.

(16)

Il-pajjiżi kandidati ta’ l-Unjoni Ewropea u l-pajjiżi ta’ l-EFTA li huma membri tal-Ftehim ŻEE għandhom ikunu rikonoxxuti bħala parteċipanti potenzjali fil-programmi Komunitarji skond il-ftehim konklużi ma’ dawk il-pajjiżi.

(17)

Il-Kunsill Ewropew tad-19 u l-20 ta’ Ġunju 2003 adotta “L-Aġenda ta’ Tessaloniki għall-Balkani tal-Punent: progress lejn l-integrazzjoni Ewropea”, li tistabbilixxi li l-programmi Komunitarji għandhom ikunu miftuħa għall-pajjiżi fil-Proċess ta’ Stabilizzazzjoni u Assoċjazzjoni abbażi ta’ ftehim kwadru li għandhom jiġu ffirmati bejn il-Komunità u dawk il-pajjiżi. Dawk il-pajjiżi, jekk jixtiequ u skond kunsiderazzjonijiet baġitarji jew prijoritajiet politiċi, għandhom ikunu jistgħu jipparteċipaw fil-Programm jew jibbenefikaw minn formola aktar limitata għall-koperazzjoni, abbażi ta’ approprjazzjonijiet supplimentari u proċeduri speċifiċi li jridu jiġu miftehma bejn il-partijiet konċernati.

(18)

Il-Programm għandu jkun ukoll miftuħ għall-koperazzjoni ma’ pajjiżi terzi oħra li ffirmaw mal-Komunità ftehim li għandhom kontenut kulturali, skond proċeduri li għadhom iridu jiġu definiti.

(19)

Sabiex jiżdied il-valur miżjud ta’ l-azzjoni Komunitarja, jeħtieġ li jkunu żgurati l-koerenza u l-kumplimentarjetà bejn l-azzjonijiet mwettqa fi ħdan il-qafas ta’ din id-Deċiżjoni u linji politiċi, azzjonijiet u strumenti Komunitarji oħra relevanti, konformement ma’ l-Artikolu 151(4) tat-Trattat. Attenzjoni partikolari għandha tingħata lill-inter-konnessjoni tal-miżuri Komunitarji fl-oqsma tal-kultura u l-edukazzjoni u l-azzjonijiet li jippromovu skambji ta' l-aħjar prattika u koperazzjoni aktar mill-qrib fil-livell Ewropew.

(20)

Dwar l-implimentazzjoni ta' l-appoġġ Komunitarju, għandha titqies in-natura speċifika tas-settur kulturali fl-Ewropa, u għandha tingħata attenzjoni partikolari sabiex jiġi żgurat li l-proċeduri amministrattivi u finanzjarji jiġu simplifikati kemm jista’ jkun u adattati għall-għanijiet mfittxija kif ukoll għall-prattiċi u l-iżviluppi fis-settur kulturali.

(21)

Il-Kummissjoni, l-Istati Membri u l-punti ta’ kuntatt kulturali għandhom jaħdmu sabiex iħeġġu l-parteċipazzjoni ta' operaturi iżgħar fil-proġetti ta' koperazzjoni pluriennali u l-organizzazzjoni ta' attivitajiet immirati sabiex jġibu flimkien sħab potenzjali tal-proġett.

(22)

Il-Programm għandu jġib flimkien il-kwalitajiet speċifiċi u l-kompetenza ta' l-operaturi kulturali mill-Ewropa kollha. Fejn meħtieġ, il-Kummissjoni u l-Istati Membri ser jieħdu miżuri sabiex jindirizzaw rati baxxi ta' parteċipazzjoni ta' operaturi kulturali fi kwalunkwe Stat Membru jew pajjiż parteċipanti.

(23)

Jaqbel li fil-qafas tal-koperazzjoni bejn il-Kummissjoni u l-Istati Membri, jiġi żgurat monitoraġġ u evalwazzjoni kontinwi tal-Programm sabiex ikunu jistgħu jsiru aġġustamenti mill-ġdid, b’mod partikolari fi ħdan il-prijoritajiet għall-implimentazzjoni tal-miżuri. L-evalwazzjoni għandha tinkludi evalwazzjoni esterna li trid titmexxa minn korpi indipendenti u imparzjali.

(24)

Il-proċeduri għall-monitoraġġ u l-evalwazzjoni tal-Programm għandhom jagħmlu użu ta' għanijiet u indikaturi li huma speċifiċi, jistgħu jiġu mkejla, jistgħu jintlaħqu, li huma relevanti u puntwali.

(25)

Għandhom jiġu implimentati miżuri adegwati sabiex jipprevjenu irregolaritajiet u frodi u sabiex jiġu rkuprati fondi li ġew mitlufa jew li ġew trasferiti jew użati ħażin.

(26)

Huwa xieraq li jiġi stabbilit strument uniku ta’ finanzjament u ta' programmazzjoni għall-koperazzjoni kulturali, bl-isem “Programm Kultura”, għall-perjodu mill-1 ta’ Jannar 2007 sal-31 ta’ Diċembru 2013.

(27)

Din id-Deċiżjoni tistabbilixxi, għat-tul kollu tal-Programm, pakkett finanzjarju li jikkostitwixxi r-referenza ewlenija, fis-sens tal-punt 37 tal-Ftehim Interistituzzjonali tas-17 ta' Mejju 2006 bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni dwar id-dixxiplina baġitarja u l-amministrazzjoni finanzjarja soda (15).

(28)

Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni ta’ din id-Deċiżjoni għandhom jiġu adottati skond id-Deċiżjoni 1999/468/KE tal-Kunsill tat-28 ta’ Ġunju 1999 li tistabbilixxi l-proċeduri għall-eżerċizzju tas-setgħat ta’ implimentazzjoni konferiti lill-Kummissjoni (16).

(29)

Il-miżuri meħtieġa għall-implimentazzjoni finanzjarja ta’ din id-Deċiżjoni għandhom jiġu adottati skond ir-Regolament (KE, Euratom) Nru 1605/2002 tal-Kunsill tal-25 ta' Ġunju 2002 dwar ir-Regolament Finanzjarju applikabbli għall-baġit ġenerali tal-Komunitajiet Ewropej (17) (minn hawn 'il quddiem “ir-Regolament Finanzjarju”), u mar-Regolament (KE, Euratom) Nru. 2342/2002 tal-Kummissjoni tat-23 ta' Diċembru 2002 li jistabbilixxi regoli dettaljati għall-implimentazzjoni tar-Regolament tal-Kunsill (KE, Euratom) Nru 1605/2002 (18).

(30)

L-azzjoni Komunitarja hi kumplimentarja għall-azzjoni nazzjonali jew reġjonali fil-qasam tal-koperazzjoni kulturali. Ladarba l-għanijiet ta’ din id-Deċiżjoni, jiġifieri t-tisħiħ ta' l-ispazju Kulturali Ewropew ibbażat fuq il-wirt kulturali komuni (mobbiltà transnazzjonali ta’ l-atturi kulturali fl-Ewropa, ċirkolazzjoni transnazzjonali tax-xogħlijiet ta’ l-arti u tal-prodotti kulturali u artistiċi u djalogu interkulturali) ma jistgħux jintlaħqu suffiċjentement mill-Istati Membri minħabba l-karattru transnazzjonali tagħhom, u jistgħu għalhekk, minħabba l-iskala jew l-effetti ta' l-azzjoni jintlaħqu aħjar fuq livell Komunitarju, il-Komunità tista’ tadotta miżuri, skond il-prinċipju tas-sussidjarjetà kif stabbilit fl-Artikolu 5 tat-Trattat. Skond il-prinċipju ta’ proporzjonalità kif stabbilit f'dak l-Artikolu, din id-Deċiżjoni ma tmurx lil hinn minn dak li hu meħtieġ sabiex jintlaħqu dawn l-għanijiet.

(31)

Għandu jkun hemm dispożizzjonijiet transitorji sabiex tiġi żgurata transizzjoni bla xkiel bejn, minn naħa waħda, il-programmi mfassla bid-Deċiżjonijiet Nru 508/2000/KE u Nru 792/2004/KE u, min-naħa l-oħra, il-Programm stabbilit b’din id-Deċiżjoni,

(a)

li jippromovi l-mobbiltà transnazzjonali tal-persuni parteċipanti fis-settur kulturali;

(b)

li jħeġġeġ iċ-ċirkolazzjoni transnazzjonali tax-xogħlijiet u tal-prodotti artistiċi u kulturali;

(ċ)

li jħeġġeġ id-djalogu interkulturali.

(a)

appoġġ għal azzjonijiet kulturali, kif ġej:

(b)

appoġġ għal korpi attivi fuq livell Ewropew fil-qasam tal-kultura;

(ċ)

appoġġ għall-analiżi u għall-ġbir u d-disseminazzjoni ta’ l-informazzjoni u għal attivitajiet li jimmassimizzaw l-impatt ta' proġetti fil-qasam tal-koperazzjoni kulturali Ewropea u l-iżvilupp tal-politika kulturali Ewropea.

(a)

il-pajjiżi ta’ l-EFTA li huma membri taż-ŻEE, skond id-dispożizzjonijiet tal-Ftehim ŻEE;

(b)

il-pajjiżi kandidati li jibbenefikaw minn strateġija ta’ qabel l-adeżjoni għall-adeżjoni ma' l-Unjoni, skond il-prinċipji ġenerali u l-kondizzjonijet u l-proċeduri ġenerali għall-parteċipazzjoni ta’ dawn il-pajjiżi fil-programmi Komunitarji stabbiliti fil-ftehim kwadru;

(ċ)

il-pajjiżi tal-Balkani tal-Punent skond il-proċeduri definiti ma’ dawk il-pajjiżi fil-ftehim kwadru li jipprovdu għall-parteċipazzjoni tagħhom fil-programmi Komunitarji.

(a)

il-pjan ta’ ħidma annwali, inklużi prijoritajiet, kriterji ta' l-għażla u proċeduri;

(b)

il-baġit annwali u t-tqassim ta’ fondi fost l-attivitajiet differenti tal-Programm;

(ċ)

il-proċeduri għall-monitoraġġ u għall-evalwazzjoni tal-Programm;

(d)

l-appoġġ finanzjarju li għandu jingħata mill-Komunità skond l-Artikolu 4(1)(a), l-ewwel inċiż: ammonti, tul ta' żmien, distribuzzjoni u benefiċjarji.

(a)

ikollhom numru adegwat ta’ persunal, b’kapaċitajiet professjonali u lingwistiċi adatti għal xogħol f’ambjent ta’ koperazzjoni internazzjonali;

(b)

ikollhom infrastruttura adatta, b’mod partikolari fir-rigward tat-teknoloġija ta’ l-informatika u tal-komunikazzjoni;

(ċ)

jaħdmu f’kuntest amministrattiv li jippermettilhom iwettqu l-kompiti tagħhom b’mod sodisfaċenti u jevitaw kull kunflitt ta’ interess.

(a)

jippromovi l-prinċipju fundamentali tal-libertà ta’ l-espressjoni;

(b)

iħeġġeġ kuxjenza akbar dwar l-importanza li wieħed jikkontribwixxi għall-iżvilupp sostenibbli;

(ċ)

ifittex li jippromovi fehim reċiproku u tolleranza fl-Unjoni Ewropea;

(d)

jikkontribwixxi għall-eliminazzjoni ta’ kull diskriminazzjoni bbażata fuq is-sess, ir-razza jew l-oriġini etnika, ir-reliġjon jew twemmin, id-diżabbiltà, l-età jew l-orjentazzjoni sesswali.

(a)

rapport interim ta’ evalwazzjoni dwar ir-riżultati miksuba u dwar l-aspetti kwalitattivi u kwantitattivi ta’ l-implimentazzjoni tal-Programm sa mhux aktar tard mill-31 ta’ Diċembru 2010;

(b)

komunikazzjoni dwar il-kontinwazzjoni ta’ dan il-Programm sa mhux aktar tard mill-31 ta’ Diċembru 2011;

(ċ)

rapport ta’ evalwazzjoni ex post sa mhux aktar tard mill-31 ta’ Diċembru 2015.

27.12.2006   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

12

(1)

Id-Direttiva tal-Kunsill 93/98/KEE tad-29 ta' Ottubru 1993 li tarmonizza d-dewmien ta' protezzjoni ta' drittijiet ta' l-awtur u ċerti drittijiet relatati (3) ġiet emendata b'mod sostanzjali (4). Għal iktar ċarezza u razzjonalità, l-imsemmija Direttiva għandha tiġi kkodifikata.

(2)

Il-Konvenzjoni ta' Berna għall-protezzjoni ta' xogħlijiet letterarji u artistiċi, u l-Konvenzjoni Internazzjonali għall-protezzjoni ta' artisti, produtturi ta' fonogrammi u organizzazzjonijiet tax-xandir (il-Konvenzjoni ta' Ruma) jistipulaw biss il-perjodi minimi ta' protezzjoni tad-drittijiet li jirreferu għalihom, waqt li jħallu l-Istati Kontraenti ħielsa li jagħtu perjodi itwal. Ċerti Stati Membri eżerċitaw dan id-dritt. Barra minn hekk, ċerti Stati Membri għadhom ma sarux partijiet għall-Konvenzjoni ta' Ruma.

(3)

Bħala konsegwenza hemm differenzi bejn il-liġijiet nazzjonali li jirregolaw il-perjodu tal-protezzjoni tad-drittijiet ta' l-awtur u d-drittijiet relatati, differenzi li jistgħu jfixklu l-moviment liberu ta' merkanzija u l-libertà tal-provvista ta' servizzi, u li jgħawġu l-kompetizzjoni fis-suq komuni. Għalhekk, għall-funzjonament korrett tas-suq intern, il-liġijiet ta' l-Istati Membri għandhom ikunu armonizzati sabiex jistabbilixxu l-istess perjodu ta' protezzjoni mal-Komunità kollha.

(4)

Huwa importanti li jiġu stabbiliti mhux biss il-perjodi ta' protezzjoni bħala tali, iżda wkoll ċerti arranġamenti ta' implimentazzjoni bħad-data li minnha kull perjodu ta' protezzjoni jiġi kkalkulat.

(5)

Id-dispożizzjonijiet ta' din id-Direttiva ma għandhomx jaffettwaw l-applikazzjoni mill-Istati Membri tad-dispożizzjonijiet ta' l-Artikolu 14 bis (2) (b), (ċ) u (d) u (3), tal-Konvenzjoni ta' Berna.

(6)

Il-perjodu minimu ta' protezzjoni previst mill-Konvenzjoni ta' Berna, jiġifieri l-ħajja ta' l-awtur u 50 sena wara l-mewt tiegħu, kien maħsub biex jipprovdi protezzjoni għall-awtur u għall-ewwel żewġ ġenerazzjonijiet tad-dixxendenti tiegħu. Il-medja tal-ħajja fil-Komunità twalet, sal-punt fejn dan il-perjodu mhuwiex aktar biżżejjed sabiex ikopri żewġ ġenerazzjonijiet.

(7)

Ċerti Stati Membri taw perjodu itwal minn 50 sena wara l-mewt ta' l-awtur biex jikkumpensaw għall-effetti tal-gwerer dinjija fuq l-isfruttament tax-xogħlijiet ta' l-awtur.

(8)

Għall-protezzjoni ta' drittijiet relatati, ċerti Stati Membri introduċew perjodu ta' 50 sena wara l-pubblikazzjoni legali jew komunikazzjoni legali lill-pubbliku.

(9)

Il-Konferenza Diplomatika ta' Diċembru 1996 li saret mill-Organizzazzjoni Dinjija għall-Proprjetà Intellettwali (World Intellectual Property Organization, WIPO) wasslet għall-adozzjoni tat-Trattat tal-WIPO dwar Rappreżentazzjonijiet u Fonogrammi, għall-protezzjoni ta' artisti li jagħmlu rappreżentazzjonijiet u ta' produtturi ta' fonogrammi. Dan it-Trattat jikkostitwixxi aġġornament importanti tal-protezzjoni internazzjonali ta' drittijiet relatati.

(10)

Ir-rispett għad-drittijiet stabbiliti jikkostitwixxi wieħed mill-prinċipji ġenerali tal-liġi protetti mill-ordni legali tal-Komunità. Għalhekk, il-perjodi ta' protezzjoni tad-drittijiet ta' l-awtur u tad-drittijiet relatati stabbiliti mil-liġi Komunitarja ma jistgħux ikollhom l-effett li jnaqqsu l-protezzjoni li bbenefikaw minnha d-detenturi tad-drittijiet fil-Komunità qabel id-dħul fis-seħħ tad-Direttiva 93/98/KEE. Sabiex l-effetti tal-miżuri tranżitorji jinżammu minimi u għall-funzjonament bla xkiel tas-suq intern, dawn il-perjodi ta' protezzjoni għandhom jiġu mtawla.

(11)

Il-livell ta' protezzjoni tad-drittijiet ta' l-awtur u tad-drittijiet relatati għandu jkun għoli, għar-raġuni li dawn id-drittijiet huma fundamentali għall-kreattività intellettwali. Il-protezzjoni tagħhom tassigura ż-żamma u l-iżvilupp tal-kreattività fl-interess ta' l-awturi, l-industriji kulturali, il-konsumaturi u s-soċjeta in ġenerali.

(12)

Sabiex ikun stabbilit livell għoli ta' protezzjoni li fl-istess ħin jissodisfa r-rekwiżiti tas-suq intern u l-ħtieġa li jkun stabbilit ambjent legali li jwassal għall-iżvilupp armonjuż tal-kreattività letterarja u artistika fil-Komunità, għandha ssir armonizzazzjoni tal-perjodu ta' protezzjoni għad-drittijiet ta' l-awtur għal 70 sena wara l-mewt ta' l-awtur jew 70 sena wara li x-xogħol ikun sar legalment disponibbli għall-pubbliku, u tal-perjodu ta' protezzjoni għal drittijiet relatati għal 50 sena wara l-fatt li jagħti bidu għall-perjodu.

(13)

Il-kollezzjonijiet huma protetti skond l-Artikolu 2(5) tal-Konvenzjoni ta' Berna meta, abbażi ta' l-għażla u l-arranġament tal-kontenut tagħhom, jikkostitwixxu kreazzjonijiet intellettwali. Dawk ix-xogħlijiet huma protetti bħali tali, mingħajr ħsara għad-drittijiet ta' l-awtur f'kull wieħed mix-xogħlijiet li jagħmel parti minn dawn il-kollezzjonijiet. Bħala konsegwenza, jistgħu japplikaw perijodi speċifiċi ta' protezzjoni għal xogħlijiet inklużi fil-kollezzjonijiet.

(14)

Fil-każi kollha fejn waħda jew aktar persuni fiżiċi jkunu identifikati bħala awturi, il-perjodu ta' protezzjoni għandu jiġi kkalkulat wara mewthom. Il-kwistjoni ta' l-awtur tax-xogħol kollu jew ta' parti minnu hija kwistjoni ta' fatt li l-qrati nazzjonali jistgħu jkollhom jiddeċiedu.

(15)

Il-perjodi ta' protezzjoni għandhom jiġu kalkolati mill-ewwel ta' Jannar tas-sena li ssegwi l-fatt, kif inhuma fil-Konvenzjonijiet ta' Berna u ta' Ruma.

(16)

Il-protezzjoni ta' fotografiji fl-Istati Membri hija s-suġġett ta' diversi reġimi. Xogħol fotografiku skond it-tifsira tal-Konvenzjoni ta' Berna għandu jkun ikkunsidrat bħala oriġinali jekk ikun kreazzjoni intellettwali ta' l-awtur li tirrifletti l-personalità tiegħu, mingħajr il-kunsiderazzjoni ta' kriterji oħra, bħall-valur jew l-iskop tiegħu. Il-protezzjoni ta' fotografiji oħra għandha tkun tista' tingħata mil-liġi nazzjonali.

(17)

Sabiex ikunu evitati d-differenzi fil-perjodu ta' protezzjoni ta' drittijiet relatati huwa meħtieġ li jiġi previst l-istess punt ta' tluq sabiex ikun kalkolat il-perjodu fi ħdan il-Komunità kollha. Ir-rappreżentazzjonijiet, l-iffissar, ix-xandir, il-pubblikazzjoni legali, u l-komunikazzjoni legali lill-pubbliku, jiġifieri l-fatt li jagħmel perċepibbli suġġett ta' dritt relatat, bil-modi xierqa kollha, lill-persuni in ġenerali, għandhom ikunu kkunsidrati biex ikun ikkalkolat il-perjodu ta' protezzjoni irrispettivament mill-pajjiż fejn iseħħu r-rappreżentazzjoni, l-iffissar, ix-xandir, il-pubblikazzjoni legali, jew il-komunikazzjoni legali lill-pubbliku.

(18)

Id-drittijiet ta' l-organizzazzjonijiet tax-xandir fir-rigward tax-xandiriet tagħhom, sew jekk dawn ix-xandiriet ikunu trasmessi bil-fili sew jekk bl-ajru, inklużi bil-cable jew bis-satellita, m'għandhomx ikunu perpetwi. Huwa għalhekk meħtieġ li l-perjodu ta' protezzjoni jibda jiddekorri biss mill-ewwel trasmissjoni ta' xandira partikolari. Din id-dispożizzjoni hija maħsuba bl-iskop li tevita perjodu ġdid li jibda fil-każi fejn xandira tkun identika ma' waħda preċedenti.

(19)

L-Istati Membri għandhom jibqgħu ħielsa li jżommu jew jintroduċu drittijiet oħra relatati mad-drittijiet ta' l-awtur partikolarment fir-rigward tal-protezzjoni ta' pubblikazzjonijiet kritiċi u xjentifiċi. Sabiex tkun żgurata t-trasparenza fil-livell Komunitarju, huwa madankollu meħtieġ li l-Istati Membri jintroduċu drittijiet ġodda relatati sabiex jgħarrfu lill-Kummissjoni dwarhom.

(20)

Għandu jkun ċar li din id-Direttiva ma tapplikax għal drittijiet morali.

(21)

Għal xogħlijiet li l-pajjiż ta' oriġini tagħhom skond it-tifsira tal-Konvenzjoni ta' Berna ikun pajjiż terz u li l-awtur tagħhom ma jkunx ċittadin tal-Komunità, għandu jsir paragun bejn perjodi ta' protezzjoni sakemm il-perjodu mogħti fil-Komunità ma jeċċedix il-perjodu stabbilit minn din id-Direttiva.

(22)

Fejn detentur tad-drittijiet li ma jkunx ċittadin tal-Komunità jikkwalifika għall-protezzjoni skond ftehima internazzjonali, il-perjodu ta' protezzjoni tad-drittijiet relatati għandu jkun l-istess bħal dak previst minn din id-Direttiva. Madankollu dan il-perjodu m'għandux jaqbeż dak stipulat fil-pajjiż terz li tiegħu d-detentur tad-drittijiet ikun ċittadin.

(23)

Il-paragun bejn perjodi ta' protezzjoni m'għandux jwassal sabiex l-Istati Membri jiġu f'kunflitt ma' l-obbligi internazzjonali tagħhom.

(24)

L-Istati Membri għandhom jibqgħu ħielsa li jadottaw id-dispożizzjonijiet dwar l-interpretazzjoni, l-adattament u t-twettiq ulterjuri ta' kuntratti dwar l-isfruttament ta' xogħlijiet protetti u materja oħra li kienu konklużi qabel l-estensjoni tal-perjodu ta' protezzjoni li jirriżulta minn din id-Direttiva.

(25)

Ir-rispett għad-drittijiet miksuba u għall-aspettazzjonijiet leġittimi huwa garantit mis-sistema ġuridika tal-Komunità. L-Istati Membri għandhom ikunu jistgħu jipprovdu b'mod partikolari li, f'ċerti ċirkustanzi, id-drittijiet ta' l-awtur u drittijiet relatati li jerġu jitwieldu taħt din id-Direttiva ma jkunux jistgħu jirriżultaw fi ħlasijiet minn persuni li kienu jisfruttaw in bona fide xogħlijiet fi żmien meta dawn ix-xogħlijiet kienu jagħmlu parti mill-isfera pubblika.

(26)

Din id-Direttiva għandha tkun bla ħsara għall-obbligi ta' l-Istati Membri rigward il-limiti ta' żmien għat-traspożizzjoni fil-liġi nazzjonali u l-applikazzjoni tad-Direttivi indikati fil-Parti B ta' l-Anness I,

27.12.2006   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

19

(1)

L-ilma ta' taħt l-art huwa riżorsa naturali prezzjuża u għaldaqstant għandha tiġi protetta mid-deterjorament u t-tniġġiż kimiku. Dan hu partikolarment importanti għall-ekosistemi li jiddependu mill-ilma ta' taħt l-art u għall-użu ta' l-ilma ta' taħt l-art fil-provvista ta' l-ilma għall-konsum mill-bniedem.

(2)

L-ilma ta' taħt l-art huwa l-akbar ġabra ta' ilma ħelu u dik l-aktar sensittiva fl-Unjoni Ewropea u, b'mod partikolari, hija wkoll sors prinċipali ta' provvisti ta' l-ilma tax-xorb għall-pubbliku f'ħafna reġjuni.

(3)

L-ilma ta' taħt l-art f'ġabriet ta' l-ilma użat għat-teħid mill-irqajja' ta' l-ilma tax-xorb jew maħsub għal tali użu futur għandu jiġi protett b'tali mod li deterjorament fil-kwalità ta' tali ġabriet ta' l-ilma hija evitata sabiex jitnaqqas il-livell ta' trattament ta' purifikazzjoni meħtieġ fil-produzzjoni ta' l-ilma tax-xorb, skond l-Artikolu 7(2) u (3) tad-Direttiva 2000/60/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta' Ottubru 2000 li tistabbilixxi qafas għal azzjoni Komunitarja fil-qasam tal-politika dwar l-ilma (4).

(4)

Id-Deċiżjoni Nru 1600/2002/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-22 ta' Lulju 2002 li tistabbilixxi s-Sitt Programm ta' Azzjoni tal-Komunità għall-Ambjent (5) tinkludi l-għan li jintlaħqu livelli fil-kwalità ta' l-ilma li ma jagħtux lok għall-impatti sinifikanti fuq is-saħħa tal-bniedem u l-ambjent u riskji għalihom.

(5)

Sabiex jiġi protett l-ambjent fit-totalità tiegħu, u b'mod partikolari s-saħħa tal-bniedem, il-konċentrazzjonijiet dannużi ta' tniġġiż li jagħmel il-ħsara fl-ilma ta' taħt l-art iridu jiġu evitati, impeduti jew imnaqqsa.

(6)

Id-Direttiva 2000/60/KE tistabbilixxi disposizzjonijiet ġenerali għall-protezzjoni u l-konservazzjoni ta' l-ilma ta' taħt l-art. Kif previst fl-Artikolu 17 ta' dik id-Direttiva, għandhom jiġu adottati miżuri li jimpedixxu u jikkontrollaw it-tniġġiż ta' l-ilma ta' taħt l-art, inklużi kriterji biex jiġi vvalutat l-istat kimiku tajjeb ta' l-ilma ta' taħt l-art u kriterji għall-identifikazzjoni ta' tendenzi 'l fuq sinifikanti u sostnuti u biex jiġu ddefiniti punti tal-bidu għall-inverżjoni ta' tendenzi.

(7)

Tenut kont tal-ħtieġa li jintlaħqu livelli konsistenti ta' protezzjoni ta' l-ilma ta' taħt l-art, għandhom jiġu stabbiliti standards ta' kwalità u valuri ta' limitu, u għandhom jiġu żviluppati metodoloġiji bbażati fuq approċċ komuni, sabiex jiġu pprovduti kriterji għall-valutazzjoni ta' l-istat kimiku ta' mases ta' ilma ta' taħt l-art.

(8)

Standards ta' kwalità għal nitrati, prodotti għall-protezzjoni tal-pjanti u bijoċidi għandhom jiġu stabbiliti bħala l-kriterji tal-Komunità għall-valutazzjoni ta' l-istat kimiku ta' mases ta' ilma ta' taħt l-art, u għandha tiġi assigurata konsistenza mad-Direttiva tal-Kunsill 91/676/KEE tat-12 ta' Diċembru 1991 dwar il-protezzjoni ta' l-ilmijiet mit-tniġġiż ikkawżat min-nitrati minn sorsi agrikoli (6), id-Direttiva tal-Kunsill 91/414/KEE tal-15 ta' Lulju 1991 dwar it-tqegħid fis-suq ta' prodotti għall-protezzjoni tal-pjanti (7) u d-Direttiva 98/8/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' Frar 1998 dwar it-tqegħid fis-suq ta' prodotti bijoċidi (8), rispettivament.

(9)

Il-protezzjoni ta' l-ilma ta' taħt l-art tista' f'xi żoni teħtieġ bidla fil-prattika tal-biedja jew tal-forestrija, li tista' twassal għal tnaqqis fil-qligħ. Il-Politika Agrikola Komuni tipprevedi għal mekkaniżmi ta' finanzjament biex jiġu implimentati miżuri li jikkonformaw ma' l-istandards Komunitarji, jiġifieri permezz tar- Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1698/2005 ta' l-20 ta' Settembru 2005 dwar l-appoġġ għall-iżvilupp rurali mill-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali (EAFRD) (9). Fir-rigward ta' miżuri għall-protezzjoni ta' l-ilma ta' taħt l-art, għandha tkun ir-responsabbiltà ta' l-Istati Membri li jagħżlu l-prijoritajiet u l-proġetti tagħhom.

(10)

Id-dispożizzjonijiet dwar l-istatus kimiku ta' l-ilma ta' taħt l-art ma japplikawx għal-livelli għoljin u li jokkorru b'mod naturali ta' sustanzi jew joni jew l-indikaturi tagħhom, li jinsabu jew f'ġabra ta' ilma ta' taħt l-art jew f'ġabriet assoċjati ta' l-ilma tal-wiċċ, minħabba kondizzjonijiet idro-ġeoloġiċi speċifiċi, li m'humiex koperti bid-definizzjoni ta' tniġġis. Bl-istess mod, dawn ma japplikawx għal tibdiliet temporanji u spazjalment limitati fid-direzzjoni tal-fluss u fil-kompożizzjoni kimika, li m'humiex kkunsidrati bħala intrużjonijiet.

(11)

Għandhom jiġu stabbiliti kriterji biex jiġu identifikati tendenzi 'l fuq sinifikanti u sostnuti fil-konċentrazzjonijiet tal-pollutanti u biex jiġi definit il-punt tal-bidu għall-inverżjoni tat-tendenza, filwaqt li jitqies il-probabilità ta' effetti negattivi fuq ekosistemi akkwatiċi assoċjati jew ekosistemi terrestri dipendenti minnhom.

(12)

Fejn hu possibbli l-Istati Membri għandhom jużaw proċeduri statistiċi sakemm dawn ikunu konformi ma' l-istandards internazzjonali u jikkontribwixxu għat-tqabbil fuq perijodi fit-tul tar-riżultati tal-monitoraġġ bejn l-Istati Membri.

(13)

Bi qbil mat-tielet inċiż ta' l-Artikolu 22(2) tad-Direttiva 2000/60/KE, id-Direttiva tal-Kunsill 80/68/KEE tas-17 ta' Diċembru 1979 dwar il-protezzjoni ta' l-ilma ta' taħt l-art mit-tniġġiż ikkawżat minn ċerti sustanzi perikolużi (10) se tkun imħassra b'effett mit-22 ta' Diċembru 2013. Jeħtieġ għalhekk li tiġi assigurata l-kontinwità tal-protezzjoni prevista fid-Direttiva 80/68/KEE fir-rigward ta' miżuri mmirati sabiex jevitaw jew jillimitaw id-dħul kemm dirett kif ukoll indirett ta' pollutanti fl-ilma ta' taħt l-art.

(14)

Jeħtieġ li ssir distinzjoni bejn sustanzi perikolużi, li d-dħul tagħhom għandu jiġi evitat, u pollutanti oħra, li d-dħul tagħhom għandu jiġi llimitat. Jeħtieġ li l-Anness VIII tad-Direttiva 2000/60/KE, li jelenka l-pollutanti prinċipali rilevanti għall-ambjent ta' l-ilma, jiġi użat biex jiġu identifikati sustanzi perikolużi u dawk li mhumiex perikolużi li juru riskju ta' tniġġiż eżistenti jew potenzjali.

(15)

Miżuri li jipprevenu jew jillimitaw l-introduzzjoni ta' sustanzi inkwinanti fil-ġabriet ta' l-ilma ta' taħt l-art użati għal jew maħsuba għal użu futur għat-teħid mill-irqajja' ta' l-ilma maħsub għall-konsum tal-bniedem, kif imsemmi fl-Artikolu 7(1) tad-Direttiva 2000/60/KE, għandhom, skond l-Artikolu 7(2) ta' dik id-Direttiva, jinkludu tali miżuri li huma meħtieġa biex jiżguraw li taħt ir-reġim ta' trattament ta' l-ilma applikat, u skond il-leġislazzjoni Komunitarja, l-ilma li jirriżulta ser jilħaq il-ħtiġiet tad-Direttiva tal-Kunsill 98/83/KE tat-3 ta' Novembru 1998 dwar il-kwalita' ta' l-ilma maħsub għall-konsum mill-bniedem (11). Dawk il-miżuri jistgħu jinkludu wkoll, skond l-Artikolu 7(3) tad-Direttiva 2000/60/KE, l-istabbiliment mill-Istati Membri ta' żoni ta' salvagwardja ta' tali daqs li l-korp nazzjonali kompetenti jikkunsidra xieraq sabiex jipproteġi l-provvisti ta' l-ilma għax-xorb. Tali żoni ta' salvagwardja jistgħu ikopru it-territorju kollu ta' Stat Membru.

(16)

Sabiex tiġi assigurata protezzjoni koerenti ta' l-ilma ta' taħt l-art, l-Istati Membri li jaqsmu bejniethom mases ta' ilma ta' taħt l-art għandhom jikkordinaw l-attivitajiet tagħhom fir-rigward tal-monitoraġġ, id-determinazzjoni tal-valuri ta' limitu u l-identifikazzjoni ta' sustanzi perikolużi rilevanti.

(17)

Metodi affidabbli u komparabbli għall-monitoraġġ ta' l-ilma ta' taħt l-art huma għodod importanti għall-valutazzjoni tal-kwalità ta' l-ilma ta' taħt l-art u wkoll għall-għażla tal-miżuri l-aktar xierqa. L-Artikoli 8(3) u 20 tad-Direttiva 2000/60/KE jipprevedu għall-adozzjoni ta' metodi standardizzati għall-analiżi u l-monitoraġġ ta' l-istatus ta' l-ilma u, fejn meħtieġ, ta' linji gwida dwar l-implimentazzjoni inkluż il-monitoraġġ.

(18)

Taħt ċerti ċirkustanzi, l-Istati Membri għandhom ikunu awtorizzati li jagħtu eżenzjonijiet minn miżuri biex jiġi evitat jew limitat id-dħul tal-pollutanti fl-ilma ta' taħt l-art. Kwalunkwe eżenzjoni għandha tkun ibbażata fuq kriterji trasparenti u tkun iddettaljata fil-pjanijiet ta' ġestjoni tal-baċini tax-xmajjar.

(19)

Għandu jiġi analizzat l-impatt fuq il-livell ta' ħarsien ambjentali u fuq il-funzjonament tas-suq intern ta' valuri ta' limitu differenti għall-ilma ta' taħt l-art li għandhom jiġu definiti mill-Istati Membri.

(20)

Għandha titwettaq riċerka sabiex tipprovdi kriterji aħjar biex jiġu żgurati l-kwalità u l-protezzjoni ta' l-ekosistema ta' l-ilma ta' taħt l-art. Fejn meħtieġ, għandu jittieħed kont tas-sejbiet miksuba meta tkun qed tiġi implimentata jew riveduta din id-Direttiva. Tali riċerka, kif ukoll disseminazzjoni ta' għarfien, esperjenza u sejbiet tar-riċerka, jeħtieġ li tiġi mħeġġa u ffinanzjata.

(21)

Jeħtieġ li jsir provvediment għal miżuri transitorji fir-rigward tal-perijodu bejn id-data ta' l-implimentazzjoni ta' din id-Direttiva u d-data minn meta d-Direttiva 80/68/KEE tiġi revokata.

(22)

Id-Direttiva 2000/60/KE tistipula l-ħtieġa ta' kontrolli inkluża ħtieġa għall-awtorizzazzjoni minn qabel ta' l-irkupru jew l-awmentazzjoni artifiċjali ta' ġabriet ta' ilma ta' taħt l-art, dment li l-użu tas-sors ma jikkompromettix il-kisba ta' l-objettivi stabbiliti għas-sors jew il-ġabra ta' ilma li ġiet irkuprata jew awmentata.

(23)

Id-Direttiva 2000/60/KE tinkludi fl-Artikolu 11(2) u fil-Parti B ta' l-Anness VI dwar il-programm ta' miżuri lista mhux esklussiva ta' miżuri supplimentari li l-Istati Membri jistgħu jagħżlu bħala parti mill-programm ta' miżuri, inter alia:

(24)

Il-miżuri neċessarji għall-implimentazzjoni ta' din id-Direttiva għandhom jiġu adottati skond id-Deciżjoni tal-Kunsill 1999/468/KE tat-28 ta' Ġunju 1999 li tistabbilixxi l-proċeduri għall-eżerċizzju tas-setgħat ta' implimentazzjoni mogħtija lill-Kummissjoni (12).

(25)

B'mod partikolari, jeħtieġ li tiġi segwita l-proċedura regolatorja bi skrutinju fir-rigward ta' miżuri ta' kamp ta' applikazzjoni ġenerali mfassla biex jemendaw elementi mhux essenzjali ta' din id-Direttiva, inter alia permezz tat-tħassir ta' xi wħud minn dawk l-elementi jew billi din id-Direttiva tiġi supplimentata biż-żieda ta' elementi mhux essenzjali ġodda,

(a)

kriterji għall-valutazzjoni ta' l-istat kimiku tajjeb ta' l-ilma ta' taħt l-art; u

(b)

kriterji għall-identifikazzjoni u t-treġġigħ lura ta' tendenzi 'l fuq sinifikanti u sostnuti għad-definizzjoni ta' punti tal-bidu għal treġġigħ lura tat-tendenzi.

1)

“standard tal-kwalità ta' l-ilma ta' taħt l-art” tfisser standard tal-kwalità ambjentali espress bħala l-konċentrazzjoni ta' pollutant partikolari, grupp ta' pollutanti jew indikatur ta' tniġġiż fl-ilma ta' taħt l-art, li ma jistax jinqabeż sabiex ikunu protetti s-saħħa tal-bniedem u l-ambjent;

2)

“valur ta' limitu” tfisser standard tal-kwalità ta' l-ilma ta' taħt l-art stabbilit mill-Istati Membri skond l-Artikolu 3;

3)

“tendenza li tiżdied u li hija sinifikanti u sostnuta” tfisser kwalunkwe żieda li hija statistikament u ambjentalment sinifikanti ta' konċentrazzjoni ta' sustanza inkwinanti, grupp ta' sustanzi inkwinanti, jew indikatur ta' tniġġis fl-ilma ta' taħt l-art li għaliha t-treġġigħ lura tat-tendenza huwa identifikat bħala meħtieġ skond l-Artikolu 5;

4)

“dħul ta' pollutant fl-ilma ta' taħt l-art” tfisser l-introduzzjoni diretta jew indiretta ta' pollutanti fl-ilma ta' taħt l-art bħala riżultat ta' attività umana;

5)

“livell ta' l-isfond” tfisser il-konċentrazzjoni ta' sostanza jew il-valur ta' indikatur f'ġabra ta' ilma ta' taħt l-art li tikkorrespondi ma' l-ebda alterazzjoni antropoġenika, jew ma' alterazzjoni minuri ħafna biss, għal kondizzjonijiet mhux iddisturbati;

6)

“livell ta' bażi” tfisser il-medja tal-valur imkejjel mill-inqas matul is-snin ta' referenza 2007 u 2008 abbażi tal-programmi ta' monitoraġġ implimentati taħt l-Artikolu 8 tad-Direttiva 2000/60/KE, jew, fil-każ ta' sustanzi identifikati wara dawn is-snin ta' referenza, matul l-ewwel perijodu li għalih perijodu rappreżentattiv ta' data ta' monitoraġġ huwa disponibbli.

a)

standards tal-kwalità ta' l-ilma ta' taħt l-art kif imsemmija fl-Anness I;

b)

valuri ta' limitu li jridu jiġu stabbiliti mill-Istati Membri skond il-proċedura deskritta fil-Parti A ta' l-Anness II għall-pollutanti, gruppi ta' pollutanti u indikaturi tat-tniġġiż li, fit-territorju ta' Stat Membru, ġew identifikati bħala li jikkontribwixxu għall-karatterizzazzjoni ta' mases, jew gruppi ta' mases ta' l-ilma ta' taħt l-art, bħala li jkunu f'riskju, b'kont meħud ta' mill-inqas il-listi li jinsabu fil-Parti B ta' l-Anness II.

a)

il-monitoraġġ rilevanti juri li l-kondizzjonijiet stipulati fit-tabella 2.3.2 ta' l-Anness V tad-Direttiva 2000/60/KE qegħdin jintlaħqu; jew

b)

il-valuri ta' l-istandards tal-kwalità ta' l-ilma ta' taħt l-art imniżżla fl-Anness I u l-valuri ta' limitu rilevanti stabbiliti skond l-Artikolu 3 u l-Anness II ma jinqabżux fi kwalunkwe punt ta' monitoraġġ f'dak il-massa, jew grupp ta' mases ta' l-ilma ta' taħt l-art; jew

ċ)

il-valur għal standard tal-kwalità ta' l-ilma ta' taħt l-art jew valur ta' limitu jinqabeż f'punt ta' monitoraġġ wieħed jew aktar iżda investigazzjoni xierqa skond l-Anness III tikkonferma li:

a)

tal-mod kif il-valutazzjoni tat-tendenza minn punti ta' monitoraġġ individwali f'massa jew grupp ta' mases ta' l-ilma ta' taħt l-art ikkontribwiet għall-identifikazzjoni skond is-Sezzjoni 2.5 ta' l-Anness V ta' dik id-Direttiva, li dawk il-mases huma soġġetti għal tendenza 'l fuq sinifikanti u sostnut f'konċentrazzjoni ta' kwalunkwe pollutant jew treġġigħ lura ta' dik it-tendenza; u

b)

ir-raġunijiet għall-punti ta' tluq definiti skond il-paragrafu 3.

a)

il-miżuri kollha meħtieġa li jevitaw dħul fl-ilma ta' taħt l-art ta' kwalunkwe sustanza perikoluża, bla ħsara għall-paragrafi 2 u 3. Fl-identifikazzjoni ta' tali materjali, l-Istati Membri għandhom b'mod partikolari jieħdu kont ta' sustanzi perikolużi li jagħmlu parti mill-familji jew gruppi ta' pollutanti imsemmija fil-punti 1 sa 6 ta' l-Anness VIII għad-Direttiva 2000/60/KE, kif ukoll ta' sustanzi li huma parti mill-familji jew gruppi ta' pollutanti msemmija fil-punti 7 sa 9 ta' l-imsemmi Anness, fejn dawn huma kkunsidrati bħala perikolużi;

b)

għal pollutanti mniżżla fl-Anness VIII għad-Direttiva 2000/60/KE li mhumiex ikkunsidrati bħala perikolużi, u pollutanti oħrajn li mhumiex perikolużi u li mhumiex elenkati f'dik il-lista li huma kkunsidrati mill-Istati Membri li jippreżentaw riskju ta' tniġġiż eżistenti jew potenzjali, il-miżuri kollha meħtieġa biex jillimitaw id-dħul fl-ilma ta' taħt l-art sabiex jiġi żgurat li tali dħul ma jikkawżax deterjorament jew tendenza 'l fuq sinifikanti u sostnuta fil-konċentrazzjonijiet ta' pollutanti fl-ilma ta' taħt l-art. Tali miżuri għandhom jieħdu kont, għallinqas, ta' l-aħjar prattika stabbilita, inklużi l-Aħjar Prattika Ambjentali u l-Aħjar Tekniki Disponibbli speċifikati fil-leġislazzjoni Komunitarja rilevanti.

a)

ir-riżultat ta' skariku dirett awtorizzat skond l-Artikolu 11(3)(j) tad-Direttiva 2000/60/KE;

b)

meqjus mill-awtoritajiet kompetenti li huwa ta' kwantità u konċentrazzjoni tant żgħira li ma joħloq l-ebda periklu fil-preżent jew fil-futur ta' deterjorament fil-kwalità ta' l-ilma ta' taħt l-art li jilqagħhom;

ċ)

il-konsegwenzi ta' inċidenti jew ċirkostanzi eċċezzjonali ta' kawża naturali li ma setgħux jiġu raġonevolment previsti, evitati jew mitigati;

d)

ir-riżultat ta' ċċarġjar mill-ġdid jew żieda artifiċjali ta' mases ta' l-ilma ta' taħt l-art awtorizzati skond l-Artikolu 11(3)(f) tad-Direttiva 2000/60/KE;

e)

meqjus mill-awtoritajiet kompetenti li mhuwiex teknikament vijabbli li jiġi evitat jew limitat mingħajr l-użu ta':

(f)

ir-riżultat ta' interventi f'ilmijiet tal-wiċċ għall-finijiet, fost l-oħrajn, li jiġu mnaqqsa l-effetti ta' għargħar u nixfiet, u għall-ġestjoni ta' ilmijiet u passaġġi ta' l-ilma, inkluż fil-livell internazzjonali. Tali attivitajiet, inklużi l-qtugħ, it-tħammil, ir-rilokazzjoni u d-depożitu ta' sedimenti f'ilma tal-wiċċ, għandhom jitwettqu skond ir-regoli vinkolanti ġenerali, u, fejn applikabbli, bil-permessi u l-awtorizzazzjonijiet maħruġa abbażi ta' tali regoli, żviluppati mill-Istati Membri għal dik il-fini, sakemm tali interventi ma jikkompromettux il-kisba ta' l-objettivi ambjentali stabbiliti għall-ġabriet ta' ilma kkonċernati skond il-punt (b) ta' l-Artikolu 4(1)(b) tad-Direttiva 2000/60/KE.

27.12.2006   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali ta’ l-Unjoni Ewropea

32

(1)

Valutazzjoni tar-riskju twettqet mill-OECD (Organizzazzjoni għall-Kooperazzjoni u l-Iżvilupp Ekonomiku) abbażi ta' informazzjoni illi kienet disponibbli sa Lulju 2002. Din l-istima kkonkludiet li s-sulfonati tal-perfluworooktan (minn hawn 'il quddiem “PFOS”) huma persistenti, bijoakkumulattivi u tossiċi għall-ispeċi mammiferi u, għaldaqstant, jindikaw kawża ta' tħassib.

(2)

Ir-riskji għas-saħħa u l-ambjent ikkawżati mill-PFOS ġew valutati skond il-prinċipji tar-Regolament tal-Kunsill (KEE) Nru 793/93 tat-23 ta' Marzu 1993 dwar il-valutazzjoni u l-kontroll ta' riskji minn sustanzi eżistenti (3). Il-valutazzjoni tar-riskju identifikat il-bżonn li jitnaqqsu r-riskji għas-saħħa u għall-ambjent.

(3)

Il-Kumitat Xjentifiku dwar ir-Riskji għas-Saħħa u għall-Ambjent (minn hawn 'il quddiem “SCHER”) ġie kkonsultat. Ix-SCHER ikkonkluda li l-PFOS jissodisfaw il-kriterji għall-klassifikazzjoni bħala persistenti ħafna, bijoakkumulattivi ħafna u tossiċi. Il-PFOS għandhom ukoll il-potenzjal li jkunu propogati fuq distanza twila fl-ambjent u għandhom il-potenzjal li jħallu effetti ħżiena u għaldaqstant jissodisfaw il-kriterji li jiġu kklassifikati bħala pollutanti organiċi persistenti (minn hawn 'il quddiem “POPs”) skond il-Konvenzjoni ta' Stokkolma (4). Ix-SCHER identifika l-ħtieġa għal valutazzjoni xjentifika ulterjuri tar-riskji tal-PFOS, fl-istess ħin qabel li jistgħu jkunu meħtieġa miżuri għat-tnaqqis tar-riskji sabiex jiġi evitat li jseħħu mill-ġdid l-użi preċedenti. Skond ix-SCHER, l-użi kritiċi li għadhom għaddejjin fl-industrija ta' l-avjazzjoni, fl-industrija tas-semikondutturi, u fl-industrija fotografika ma jidhrux li jikkawżaw riskju relevanti għall-ambjent jew għas-saħħa tal-bniedem, jekk l-emissjoni tagħhom fl-ambjent u l-espożizzjoni fuq il-post tax-xogħol jkunu minimizzati. Fir-rigward ta' fowms għat-tifi tan-nar, ix-SCHER jaqbel li għandhom jiġu valutati r-riskji għas-saħħa u għall-ambjent ta' sostituti qabel ma tkun tista' tittieħed deċiżjoni finali. Ix-SCHER jaqbel ukoll mar-restrizzjoni ta' l-użu tal-PFOS fl-industrija tal-plating, jekk m'hemm l-ebda miżura oħra disponibbli li tista' tiġi applikata sabiex jitnaqqsu r-rilaxxi waqt il-plating tal-metall għal livell aktar baxx b'mod sinifikanti.

(4)

Sabiex jitħarsu s-saħħa u l-ambjent, jidher għalhekk neċessarju li t-tqegħid fis-suq u l-użu tal-PFOS għandhom jiġu ristretti. Din id-Direttiva hi maħsuba biex tkopri l-biċċa l-kbira tar-riskji mill-espożizzjoni. Użi minuri oħrajn tal-PFOS ma jidhrux li jikkawżaw xi riskju u għaldaqstant huma attwalment eżentati. Madankollu, għandha tingħata attenzjoni speċjali lill-proċessi ta' plating li jużaw il-PFOS u għaldaqstant ir-rilaxxi minn dawk il-proċessi jeħtieġu li jkunu minimizzati billi jiġu applikati l-aħjar tekniki disponibbli (minn hawn 'il quddiem imsejħa “BAT”) filwaqt li titqies b'mod sħiħ l-informazzjoni kollha rilevanti li tinsab fid-dokument ta' referenza tal-BAT dwar it-Trattament tal-Wiċċ ta' Metalli u Plastics, kif żviluppat għall-użu skond id-Direttiva tal-Kunsill 96/61/KE ta' l-24 ta' Settembru 1996 dwar il-prevenzjoni u l-kontroll integrati tat-tniġġis (5) (Direttiva ta' l-IPPC). Barra minn hekk, l-Istati Membri għandhom jistabbilixxu inventarji ta' dawn l-użi sabiex jiksbu informazzjoni dwar il-kwantitajiet effettivi użati u rilaxxati.

(5)

Il-prodotti u l-artikoli parzjalment kompluti li fihom il-PFOS għandhom ukoll jiġu ristretti sabiex jitħares l-ambjent. Ir-restrizzjoni għandha tkopri l-prodotti u l-artikoli kollha li magħhom jiġi miżjuda b'mod intenzjonali l-PFOS, tenut kont li l-PFOS setgħu ntużaw biss f'partijiet distinti jew f'kisjiet ta' ċerti prodotti u artikoli, bħalma huma t-tessuti. Din id-Direttiva għandha tirrestrinġi biss prodotti ġodda u m’għandhiex tapplika għall-prodotti li diġà qed jintużaw jew li jinsabu għal bejgħ fis-suq tas-second hand. Madankollu, għandhom jiġu identifikati r-riservi attwali ta' fowms għat-tifi tan-nar li fihom il-PFOS, u l-użu tagħhom għandu jiġi permess biss għal żmien limitat sabiex tiġi evitata l-possibiltà ta' aktar emissjonijiet mill-użu ta' prodotti bħal dawn.

(6)

Sabiex tkun żgurata it-tneħħija gradwali ta' l-użi tal-PFOS il-Kummissjoni għandha tirrevedi kull deroga skond din id-Direttiva meta informazzjoni ġdida dwar l-użi u l-iżvilupp ta' alternattivi aktar sikuri jiġġustifikaw dan. Id-deroga tista' biss titkompla għal użi essenzjali bil-kundizzjoni li ma jkunux jeżistu sustanzi jew teknoloġiji aktar sikuri li huma teknikament u ekonomikament vijabbli, u li l-BAT jiġu applikati sabiex jitnaqqsu kemm jista' jkun l-emissjonijiet tal-PFOS.

(7)

Hemm suspett li l-aċidu perfluworoottaniku (minn hawn 'il quddiem “PFOA”) u l-imluħ tiegħu għandhom riskju simili bħall-PFOS, u għaldaqstant, jeħtieġ li jkun hemm kontroll ta' l-attivitajiet ta' valutazzjoni tar-riskju li qed isiru bħalissa u tad-disponibbiltà ta' alternattivi iktar sikuri u li jkun definit liema tip ta' miżuri għat-tnaqqis tar-riskji, inkluża restrizzjonijiet fuq it-tqegħid fis-suq u l-użu, jekk xieraq, għandhom jiġu applikati fl-Unjoni Ewropea.

(8)

Id-Direttiva 76/769/KEE (6) għandha tiġi emendata skond dan.

(9)

L-għan ta' din id-Direttiva huwa li tintroduċi dispożizzjonijiet armonizzati rigward il-PFOS, biex b'hekk tippreserva s-suq intern filwaqt li tiżgura livell għoli ta' protezzjoni għas-saħħa tal-bniedem u l-ambjent, kif meħtieġ skond l-Artikolu 95 tat-Trattat.

(10)

Din id-Direttiva hija bla ħsara għal-leġislazzjoni Komunitarja li tistabbilixxi r-rekwiżiti minimi għall-ħarsien tal-ħaddiema, bħad-Direttiva tal-Kunsill 89/391/KEE tat-12 ta' Ġunju 1989 dwar l-introduzzjoni ta' miżuri sabiex jinkoraġġixxu titjib fis-sigurtà u s-saħħa tal-ħaddiema fuq il-post tax-xogħol (7), u direttivi individwali bbażati fuqha, b’mod partikolari d-Direttiva 2004/37/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta' April 2004 dwar il-ħarsien tal-ħaddiema mir-riskji konnessi ma’ l-espożizzjoni għal karċinoġeni jew mutaġeni fuq il-post tax-xogħol (is-Sitt Direttiva individwali fis-sens tat-tifsira ta' l-Artikolu 16(1) tad-Direttiva tal-Kunsill 89/391/KEE) (verżjoni kkodifikata) (8) u d-Direttiva tal-Kunsill 98/24/KE tas-7 ta' April 1998 dwar il-protezzjoni tas-saħħa u s-sigurtà tal-ħaddiema mir-riskji li għandhom x'jaqsmu ma' l-aġenti kimiċi fuq il-post tax-xogħol (l-erbatax-il Direttiva individwali fis-sens tat-tifsira ta' l-Artikolu 16(1) tad-Direttiva 89/391/KEE) (9),