European flag

Il-Ġurnal Uffiċjali
ta'l-Unjoni Ewropea

MT

Serje C


C/2023/1226

21.12.2023

P9_TA(2023)0219

Indħil barrani fil-proċessi demokratiċi kollha fl-Unjoni Ewropea, inkluża d-diżinformazzjoni

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-1 ta’ Ġunju 2023 dwar l-indħil barrani fil-proċessi demokratiċi kollha fl-Unjoni Ewropea, inkluża d-diżinformazzjoni (2022/2075(INI))

(C/2023/1226)

Il-Parlament Ewropew

wara li kkunsidra d-deċiżjoni tiegħu tal-10 ta’ Marzu 2022 dwar l-istabbiliment ta’ kumitat speċjali dwar l-indħil barrani fil-proċessi demokratiċi kollha fl-Unjoni Ewropea, inkluża d-diżinformazzjoni (INGE 2), u d-definizzjoni tar-responsabbiltajiet, il-kompożizzjoni numerika u l-mandat tiegħu (1), u d-deċiżjoni tiegħu tal-14 ta’ Frar 2023 li temenda d-deċiżjoni msemmija hawn fuq tal-10 ta’ Marzu, u li taġġusta t-titolu u r-responsabbiltajiet tiegħu (2),

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-9 ta’ Marzu 2022 dwar l-indħil barrani fil-proċessi demokratiċi kollha fl-Unjoni Ewropea, inkluża d-diżinformazzjoni (3)(minn hawn ’il quddiem ir-“rapport INGE 1”),

wara li kkunsidra s-segwitu tal-Kummissjoni għar-rakkomandazzjonijiet tal-Parlament fir-riżoluzzjoni tiegħu tad-9 ta’ Marzu 2022,

wara li kkunsidra l-Boxxla Strateġika għas-Sigurtà u d-Difiża – Għal Unjoni Ewropea li tipproteġi liċ-ċittadini, il-valuri u l-interessi tagħha u tikkontribwixxi għall-paċi u s-sigurtà internazzjonali, approvata mill-Kunsill fil-21 ta’ Marzu 2022 u mill-Kunsill Ewropew fl-24 ta’ Marzu 2022,

wara li kkunsidra r-rakkomandazzjoni tiegħu tat-23 ta’ Novembru 2022 lill-Kunsill, lill-Kummissjoni u lill-Viċi President tal-Kummissjoni/Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta’ Sigurtà dwar l-istrateġija l-ġdida tal-UE għat-tkabbir (4),

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-13 ta’ Lulju 2022 bit-titolu “Ir-Rapport tal-2022 dwar l-Istat tad-Dritt – Is-sitwazzjoni tal-istat tad-dritt fl-Unjoni Ewropea” (COM(2022)0500),

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-8 ta’ Marzu 2022 dwar l-ispazju jiċkien tas-soċjetà ċivili fl-Ewropa (5),

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-15 ta’ Diċembru 2022 dwar is-suspetti ta’ korruzzjoni mill-Qatar u l-ħtieġa usa’ ta’ trasparenza u responsabbiltà fl-istituzzjonijiet Ewropej (6),

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-23 ta’ Novembru 2016 dwar komunikazzjoni strateġika tal-UE biex tikkontrobatti l-propaganda kontriha minn pajjiżi terzi (7),

wara li kkunsidra r-rakkomandazzjoni tiegħu tat-13 ta’ Marzu 2019 lill-Kunsill u lill-Viċi President tal-Kummissjoni/Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta’ Sigurtà dwar l-analiżi tas-segwitu mogħti mis-SEAE sentejn wara r-Rapport tal-PE dwar komunikazzjoni strateġika tal-UE biex tikkontrobatti l-propaganda kontriha minn pajjiżi terzi (8),

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-20 ta’ Ottubru 2021 bit-titolu “Il-Media tal-Ewropa fid-Deċennju Diġitali: Pjan ta’ Azzjoni b’Appoġġ għall-Irkupru u t-Trasformazzjoni (9),

wara li kkunsidra l-Artikoli dwar ir-Responsabbiltà tal-Istati għal Atti Internazzjonalment Illegali,

wara li kkunsidra l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea,

wara li kkunsidral-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ċivili u Politiċi, b’mod partikolari l-Artikolu 20 tiegħu,

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2021/692 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-28 ta’ April 2021 li jistabbilixxi l-Programm dwar iċ-Ċittadini, l-Ugwaljanza, id-Drittijiet u l-Valuri u li jħassar ir-Regolament (UE) Nru 1381/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u r-Regolament tal-Kunsill (UE) Nru 390/2014 (10),

wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni tas-27 ta’ April 2022 għal direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar il-protezzjoni ta’ persuni li jinvolvu ruħhom f’parteċipazzjoni pubblika minn proċedimenti ġudizzjarji manifestament infondati jew abbużivi (“Kawżi strateġiċi kontra l-parteċipazzjoni pubblika”) (COM(2022)0177),

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tat-3 ta’ Diċembru 2020 dwar il-pjan ta’ azzjoni Ewropew għad-Demokrazija (COM(2020)0790),

wara li kkunsidra l-proposta tas-16 ta’ Settembru 2022 għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi qafas komuni għas-servizzi tal-media fis-suq intern (l-Att Ewropew dwar il-Libertà tal-Media) u li jemenda d-Direttiva 2010/13/UE (COM(2022)0457),

wara li kkunsidra r-rapport finali tal-Konferenza dwar il-Futur tal-Ewropa, u b’mod partikolari l-proposti 27 u 37 tiegħu,

wara li kkunsidra l-Kodiċi ta’ Prattika dwar id-Diżinformazzjoni msaħħaħ tal-2022,

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2022/2065 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-19 ta’ Ottubru 2022 dwar suq uniku għas-Servizzi Diġitali u li jemenda d-Direttiva 2000/31/KE (l-Att dwar is-Servizzi Diġitali) (11),

wara li kkunsidra d-Direttiva (UE) 2022/2557 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta’ Diċembru 2022 dwar ir-reżiljenza tal-entitajiet kritiċi u li tħassar id-Direttiva tal-Kunsill 2008/114/KE (12) (Direttiva CER);

wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni tat-18 ta’ Ottubru 2022 għal rakkomandazzjoni tal-Kunsill dwar approċċ ikkoordinat mill-Unjoni biex tissaħħaħ ir-reżiljenza tal-infrastruttura kritika (COM(2022)0551),

wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni tal-25 ta’ Novembru 2021 għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar it-trasparenza u l-immirar tar-reklamar politiku (COM(2021)0731) u l-emendi għaliha, adottati mill-Parlament fit-2 ta’ Frar 2023  (13),

wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni tal-25 ta’ Novembru 2021 għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar l-istatut u l-finanzjament tal-partiti politiċi Ewropej u l-fondazzjonijiet politiċi Ewropej (COM(2021)0734),

wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni tas-16 ta’ Diċembru 2020 għal direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar miżuri għal livell għoli komuni ta’ ċibersigurtà madwar l-Unjoni kollha, li tħassar id-Direttiva (UE) 2016/1148 (COM(2020)0823) (id-Direttiva NIS2),

wara li kkunsidra r-Rapport Speċjali Nru 05/2022 tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri (QEA) tad-29 ta’ Marzu 2022 bit-titolu “Ċibersigurtà tal-istituzzjonijiet, il-korpi u l-aġenziji tal-UE – Il-livell ta’ tħejjija b’mod ġenerali mhuwiex proporzjonat mat-theddid”,

wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni tat-22 ta’ Marzu 2022 għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi miżuri għal livell għoli komuni ta’ ċibersigurtà fl-istituzzjonijiet, fil-korpi, fl-uffiċċji u fl-aġenziji tal-Unjoni (COM(2022)0122),

wara li kkunsidra l-ftehim interistituzzjonali tal-20 ta’ Mejju 2021 bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill u l-Kummissjoni Ewropea dwar reġistru obbligatorju ta’ trasparenza (14),

wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Konġunta bejn l-Istati Uniti u l-UE tal-Kunsill tal-Kummerċ u t-Teknoloġija tal-5 ta’ Diċembru 2022,

wara li kkunsidra r-rapport annwali tal-QEA dwar l-aġenziji tal-UE għas-sena finanzjarja 2021,

wara li kkunsidra l-Kodiċi Ewropew tal-Istandards għall-Organizzazzjonijiet Indipendenti tal-Verifika tal-Fatti, ippubblikat min-Network Ewropew tal-Istandards tal-Verifika tal-Fatti f’Awwissu 2022,

wara li kkunsidra l-Artikoli 54 u 207 tar-Regoli ta’ Proċedura tiegħu,

wara li kkunsidra r-rapport (ta’ nofs it-terminu) tal-Kumitat Speċjali dwar l-Indħil Barrani fil-proċessi demokratiċi kollha fl-Unjoni Ewropea, inkluża d-diżinformazzjoni, u t-tisħiħ tal-integrità, it-trasparenza u l-obbligu ta’ rendikont fil-Parlament Ewropew (ING2) (A9-0187/2023),

A.

billi fid-9 ta’ Marzu 2022 il-Parlament adotta riżoluzzjoni li tistabbilixxi r-rakkomandazzjonijiet tiegħu abbażi tar-rapport tal-ewwel kumitat speċjali dwar l-indħil barrani fil-proċessi demokratiċi kollha fl-Unjoni Ewropea, inkluża d-diżinformazzjoni; billi fost ir-rakkomandazzjonijiet tiegħu, dan ir-rapport appella għall-adozzjoni ta’ strateġija kkoordinata kontra l-indħil barrani; billi l-Kummissjoni pproduċiet dokument li jsegwi dawn ir-rakkomandazzjonijiet, li jissuġġerixxi, fost affarijiet oħra, li strateġija de facto bħal din diġà teżisti fil-forma ta’ diversi tipi ta’ koordinazzjoni interistituzzjonali;

B.

billi l-Parlament Ewropew huwa l-uniku korp elett direttament fost l-istituzzjonijiet tal-UE u jinsab fuq quddiem nett fid-diskussjonijiet politiċi tal-UE dwar il-ġlieda kontra l-indħil barrani, il-manipulazzjoni tal-informazzjoni u t-theddid ibridu fid-demokraziji tagħna, inkluż fl-istituzzjonijiet tal-UE; billi l-avvenimenti reċenti enfasizzaw li l-Parlament huwa fil-mira ta’ kampanji varjati u aggressivi ta’ ndħil barrani;

C.

billi fid-diskors tagħha ta’ Settembru 2022 dwar l-Istat tal-Unjoni, il-President tal-Kummissjoni ħabbret li l-Kummissjoni se tippreżenta pakkett dwar id-Difiża tad-Demokrazija, ippjanat li jiġi adottat fit-tieni kwart tal-2023; billi dan il-pakkett ikun jinkludi proposta leġiżlattiva għall-protezzjoni tad-demokraziji minn entitajiet ta’ pajjiżi terzi li jeżerċitaw attivitajiet fl-UE li jistgħu jaffettwaw l-opinjoni pubblika u l-isfera demokratika, rieżami tal-azzjonijiet skont il-pjan ta’ azzjoni għad-demokrazija Ewropea (EDAP) u miżuri biex jiġu żgurati elezzjonijiet siguri u reżiljenti, inkluż, fost l-oħrajn, il-miżuri taċ-ċibersigurtà fil-proċessi elettorali;

D.

billi l-Kunsill tal-Unjoni Ewropea, il-Kummissjoni u s-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna mexxew b’mod konġunt eżerċizzju konġunt bit-titolu “Riżoluzzjoni Integrata tal-UE għall-202” immirat lejn l-ittestjar tar-rispons tal-UE għal kampanji ibridi;

E.

billi l-gwerra ta’ aggressjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna bdiet bħala gwerra ta’ informazzjoni ppjanata bir-reqqa u mwettqa b’mod aggressiv segwita minn invażjoni militari fuq skala sħiħa fl-24 ta’ Frar 2022; billi r-Russja tuża firxa ta’ metodi differenti ta’ ndħil, inkorporati fi strateġija akbar biex tagħmel ħsara, tħawwad, tbeżża’, iddgħajjef u taqsam l-Istati Membri tal-UE u l-viċinat tagħha; billi l-Istati Uniti u r-Renju Unit mexxew kampanji ta’ komunikazzjoni effettivi ta’ “konfutazzjoni antiċipata” qabel l-invażjoni fuq skala sħiħa tar-Russja fl-Ukrajna, li involvew l-użu pubbliku mingħajr preċedent ta’ intelliġenza affidabbli disponibbli biex tiġi miġġielda n-narrattiva tal-Kremlin u kixfu l-gideb tal-Gvern Russu u l-atturi relatati; billi r-Russja ilha snin twettaq kampanji ta’ diżinformazzjoni, attakki ċibernetiċi, qbid tal-eliti u attakki fil-konfront tagħhom bil-għan li tikteb mill-ġdid l-istorja f’tentattiv biex tħejji l-bażi għall-invażjoni tagħha tal-Ukrajna biex tirfidha;

F.

billi s-servizzi tal-Parlament huma mistennija jagħmlu sforzi sinifikanti biex isegwu r-rakkomandazzjonijiet adottati fid-9 ta’ Marzu 2022, b’mod partikolari meta jħejju għall-elezzjonijiet Ewropej tal-2024; billi t-task force tal-Parlament dwar id-diżinformazzjoni ngħatat il-kompitu li tikkoordina l-ħidma ta’ diversi Direttorati Ġenerali tal-Parlament Ewropew u li tikkoopera ma’ istituzzjonijiet oħra tal-UE fuq għadd ta’ azzjonijiet imwettqa b’mod partikolari fl-oqsma li ġejjin: l-għarfien tas-sitwazzjoni, il-bini tar-reżiljenza, il-konfutazzjoni minn qabel tad-diżinformazzjoni u l-kontribut għal spazju ta’ informazzjoni b’saħħtu, u l-mitigazzjoni;

G.

billi l-Parlament qed jappoġġja b’mod proattiv id-demokrazija parlamentari f’għadd ta’ pajjiżi mhux tal-UE, inkluż permezz tal-azzjonijiet tal-Grupp għas-Sostenn għad-Demokrazija u Koordinazzjoni tal-Elezzjonijiet (DEG); billi l-viċinat immedjat tal-UE huwa partikolarment importanti f’dan ir-rigward;

H.

billi l-pajjiżi tal-adeżjoni tal-UE qed jiffaċċjaw sfidi li jirriżultaw minn indħil barrani malinn u kampanji ta’ diżinformazzjoni; billi l-iżviluppi tal-passat urew li n-nuqqas ta’ tkabbir għandu spiża strateġika serja; billi l-Balkani tal-Punent huma żona ta’ kompetizzjoni strateġika u ġeopolitika u xi wħud mill-pajjiżi tagħhom huma suxxettibbli għal destabbilizzazzjoni, li thedded is-sigurtà u l-istabbiltà tal-kontinent tagħna; billi l-pajjiżi terzi qed jisfruttaw dawn il-vulnerabbiltajiet, inkluż permezz ta’ investimenti strateġiċi u kampanji ta’ diżinformazzjoni; billi l-istabbiltà, is-sigurtà u r-reżiljenza demokratika tal-pajjiżi tal-adeżjoni huma marbuta b’mod inseparabbli mas-sigurtà, l-istabbiltà u r-reżiljenza demokratika tal-UE stess;

I.

billi l-għan ta’ dawk il-kampanji ta’ ndħil fil-Balkani tal-Punent huwa li jinfluwenzaw b’mod negattiv l-orjentazzjoni u l-istabbiltà Ewro-Atlantiċi li qed jikbru ta’ pajjiżi individwali, u b’hekk ibiddlu l-orjentazzjoni tar-reġjun kollu kemm hu; billi r-Russja qed tuża l-influwenza tagħha fis-Serbja f’tentattiv biex tiddestabilizza u tindaħal fi stati sovrani ġirien: fil-Bożnija permezz tar-Repubblika Srpska; fil-Montenegro permezz tas-sentimenti favur is-Serbja tal-pajjiż kif ukoll tal-Knisja Ortodossa Serba; u fil-Kosovo bl-isfruttament u bl-instigar tat-tilwim eżistenti fit-Tramuntana tal-Kosovo; billi r-Russja għalhekk għad għandha influwenza notevoli fil-Balkani tal-Punent, bis-setgħa li tindaħal fit-tentattivi reġjonali ta’ rikonċiljazzjoni, integrazzjoni u riforma lejn id-demokratizzazzjoni;

J.

billi inizjattivi bħall-proġett RADAR iffinanzjat mill-UE, mit-Trans European Policy Studies Association (TEPSA, konsorzju pan-Ewropew ta’ istituti ta’ riċerka u universitajiet ewlenin), għandhom l-għan li jżidu l-għarfien taċ-ċittadini dwar id-diżinformazzjoni u jipprovdu pjattaforma pubblika għad-dibattitu, u l-proġett għandu enfasi speċjali fuq iż-żgħażagħ sabiex jagħti s-setgħa lill-opinjonijiet tagħhom, isaħħaħ l-involviment tagħhom fis-soċjetà ċivili u jtejjeb l-edukazzjoni tagħhom dwar il-ħsieb kritiku u l-litteriżmu fil-media;

K.

billi huwa meħtieġ approċċ olistiku, li jinkludi s-soċjetajiet tagħna b’mod ġenerali, meta jiġu edukati u mħarrġa ċ-ċittadini Ewropej ta’ kull età, inkluż taħriġ speċifiku għan-nies fl-età tax-xogħol u fl-iskejjel biex jidentifikaw u jkunu reżiljenti kontra operazzjonijiet prospettivi ta’ diżinformazzjoni u manipulazzjoni tal-informazzjoni; billi għandha tiġi stabbilita strateġija biex b’mod preventiv jintwerew il-vidjos u l-kontenut tal-utenti tal-internet dwar it-tattiċi wara d-diżinformazzjoni, li għandhom il-potenzjal li jagħmluhom aktar konxji u reżiljenti għal miżinformazzjoni u diżinformazzjoni u jżidu r-reżiljenza ta’ gruppi vulnerabbli tal-popolazzjoni; billi l-għarfien pubbliku u d-djalogu kostanti mal-media huma kritiċi f’dan ir-rigward; billi l-karatteristika ċentrali tas-suċċess tal-komunikazzjoni kontra d-diżinformazzjoni hija l-fiduċja fl-istituzzjonijiet li jikkomunikaw;

L.

billi l-antisemitiżmu kontemporanju jieħu ħafna forom, inkluż diskors ta’ mibegħda online u t-tfaċċar (mill-ġdid) ta’ teoriji ġodda ta’ komplott, u billi l-UE, fil-qafas tal-istrateġija tal-UE dwar il-ġlieda kontra l-antisemitiżmu u s-sostenn tal-ħajja Lhudija (2021-2030), stabbiliet l-impenn tagħha għal futur ħieles mill-antisemitiżmu fl-UE u lil hinn minnha;

M.

billi l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili (OSĊ) għandhom rwol essenzjali bħala gwardjani, huma essenzjali għall-bini ta’ reżiljenza demokratika minn ġewwa u għall-protezzjoni tad-demokrazija, u jappoġġjaw il-ġlieda kontra ksur tal-istat tad-dritt, filwaqt li jikkontribwixxu b’mod attiv għat-trawwim tal-istat tad-dritt, tad-demokrazija u tad-drittijiet fundamentali fil-prattika; billi, b’mod speċifiku, l-OSĊ għandhom rwol importanti fl-identifikazzjoni u fil-ġlieda kontra l-indħil barrani fil-proċessi demokratiċi; billi l-OSĊ għandhom rwol kruċjali fl-iżvilupp tal-awtoregolamentazzjoni, li jippermetti l-ħolqien ta’ standards tal-industrija biex tiġi miġġielda d-diżinformazzjoni, b’mod partikolari f’oqsma fejn kwalunkwe azzjoni tal-Istat tista’ toħloq nuqqas ta’ fiduċja; billi meta l-parteċipazzjoni taċ-ċittadini u tas-soċjetà ċivili fil-proċessi demokratiċi tissaħħaħ aktar, id-demokrazija kollha kemm hi tissaħħaħ aħjar kontra r-riskju ta’ ndħil barrani;

N.

billi l-OSĊ, il-gruppi ta’ riflessjoni, l-aġenziji ta’ konsultazzjoni, il-fondazzjonijiet u l-kumpaniji nfushom mhumiex ħielsa milli jesperjenzaw tali ndħil u, f’xi każijiet, jistgħu jservu bħala l-veikolu, l-għodda jew il-vettur ta’ ndħil minn atturi malizzjużi, inklużi atturi ta’ pajjiżi terzi, jisponsorjaw jew jinstigaw direttament l-indħil barrani u jinfluwenzaw lil dawk li jfasslu l-politika; billi t-trasparenza hija kruċjali biex jiġi żgurat li dawn l-atturi ma jsirux u ma jintużawx bħala mezzi għall-indħil barrani u għalhekk iridu jiġu osservati u skrutinizzati regoli ċari għall-influwenza tagħhom; billi xi Stati Membri tal-UE ppruvaw jimplimentaw mekkaniżmi biex jiskrinjaw il-finanzjament governattiv barrani għall-OSĊ, speċjalment mir-Russja u miċ-Ċina;

O.

billi l-appoġġ tal-UE għall-OSĊ permezz tal-programm dwar iċ-Ċittadini, l-Ugwaljanza, id-Drittijiet u l-Valuri (CERV), żied l-isforzi biex jiġu appoġġjati l-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, b’mod partikolari lil dawk iżgħar u lokali li qed jiffaċċjaw restrizzjonijiet partikolari; billi ċerti Stati Membri, permezz tal-programmi nazzjonali għall-irkupru u r-reżiljenza, ipprovdew finanzjament għall-bini tal-kapaċitajiet għall-verifika tal-fatti u għall-indirizzar tad-diżinformazzjoni;

P.

billi, minkejja ċerti riżorsi finanzjarji disponibbli, inklużi proġetti ta’ suċċess mill-fondi u mill-programmi tal-UE, b’mod ġenerali l-finanzjament tal-OSĊ u tal-media huwa fframmentat, ibbażat fuq proġetti u spiss jiġi minn pajjiżi mhux tal-UE; billi l-proċeduri ta’ applikazzjoni għall-finanzjament għandhom ikunu trasparenti u aċċessibbli; billi l-Qorti tal-Awdituri kkonkludiet li n-nuqqas ta’ strateġija koerenti tal-UE dwar il-litteriżmu fil-media li tinkludi l-indirizzar tad-diżinformazzjoni u l-frammentazzjoni tal-azzjonijiet tal-UE jdgħajjef l-impatt tal-proġetti tal-litteriżmu fil-media, u li ħafna minn dawn il-proġetti ma wrewx skala u firxa suffiċjenti;

Q.

billi l-ġurnaliżmu ibbażat fuq il-fatti għandu rwol ewlieni f’soċjetà demokratika, filwaqt li jirrispetta l-prinċipji tal-verità, tal-akkuratezza, tal-imparzjalità, tal-onestà u tal-indipendenza; billi l-libertà tal-espressjoni u tal-informazzjoni huma drittijiet fundamentali ggarantiti mill-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u rikonoxxuti mill-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-UE, kif ukoll mill-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ċivili u Politiċi; billi s-sensazzjonaliżmu tal-media għandu effett detrimentali fuq l-affidabbiltà tal-informazzjoni aċċessibbli għall-pubbliku u x-xenarju tal-media;

R.

billi l-informaturi, il-ġurnalisti, l-OSĊ, l-attivisti u d-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem qed jiffaċċjaw dejjem aktar intimidazzjoni, sorveljanza intrużiva u hacking fastidju u theddid, inklużi theddid legali u litigazzjoni abbużiva; billi għandhom jiġu appoġġjati mill-UE u mill-istituzzjonijiet tagħha; billi l-kawżi strateġiċi kontra l-parteċipazzjoni pubblika (SLAPPs), inklużi dawk mibdija mill-awtoritajiet ta’ pajjiżi terzi kontra ċittadini tal-UE jew entitajiet ibbażati fl-UE, huma theddida serja għad-demokrazija u għad-drittijiet fundamentali bħal-libertà tal-espressjoni u tal-informazzjoni, peress li huma mezz li bih il-ġurnalisti u l-attivisti kif ukoll l-atturi usa’ tas-soċjetà ċivili ma jitħallewx jitkellmu dwar kwistjonijiet ta’ interess pubbliku u jiġu ppenalizzati talli jagħmlu dan, u b’hekk ikollhom effett ta’ deterrent fuq il-vuċijiet kritiċi reali jew potenzjali kollha;

S.

billi fl-UE, hemm każijiet ta’ ġurnalisti li l-eżistenza u l-ħajja tagħhom huma mhedda bħala riżultat tar-riċerka tagħhom f’suġġetti ta’ interess pubbliku; billi s-setgħat barranin huma ssuspettati li jindaħlu fl-Unjoni u estendew miżuri repressivi għat-territorji fl-Unjoni sabiex isikktu lill-ġurnalisti li jixtiequ jirrapportaw u jiddenunzjaw atti kriminali; billi eżempju ta’ dan huwa l-istrateġija ta’ fastidju ġudizzjarju li qed tiġi eżerċitata mir-Renju tal-Marokk kontra l-ġurnalist Spanjol Ignacio Cembrero; billi xi ġurnalisti u difensuri tad-drittijiet tal-bniedem li ngħataw ażil fl-UE għadhom il-mira ta’ persekuzzjoni, fastidju, vjolenza u tentattivi ta’ qtil; billi l-Istati Membri għandhom jiżguraw is-sigurtà tagħhom u li jkunu jistgħu jkomplu l-ħidma tagħhom;

T.

billi t-tnaqqis tal-effettività ta’ manipulazzjoni malizzjuża ta’ informazzjoni, u b’mod partikolari l-effetti tagħha fuq il-funzjonament tal-proċessi demokratiċi, huwa kwistjoni ta’ interess pubbliku; billi d-diżinformazzjoni tnaqqas il-kapaċità taċ-ċittadini li jieħdu deċiżjonijiet infurmati u li jipparteċipaw fil-proċessi demokratiċi b’mod liberu; billi din is-sitwazzjoni hija intensifikata mill-iżvilupp rapidu ta’ tipi ġodda ta’ media; billi skont l-Għodda għall-Monitoraġġ tal-Pluraliżmu tal-Media tal-2022, l-ebda pajjiż ma jinsab f’riskju baxx għall-indikatur tal-“vijabbiltà tal-media”, li jirrifletti t-theddid ekonomiku eżistenti għall-pluraliżmu tal-media; billi l-istabbiliment tal-media tal-aħbarijiet li joperaw fi swieq iżgħar, inklużi l-media lokali, il-media reġjonali u l-media speċjalizzata, jiffaċċjaw sfidi addizzjonali peress li għandhom dħul limitat, u qed isiru inqas vijabbli bil-mudelli ta’ negozju kummerċjali attwalment użati, u ma jistgħux iħaddnu mudelli ġodda bl-istess mod kif jistgħu jagħmlu l-istabbilimenti tal-media li joperaw fi swieq akbar; billi, barra minn hekk, xi Stati Membri, li r-Russja tqis taħt l-isfera ta’ influwenza tagħha, huma aktar esposti għar-riskji ġeopolitiċi li jirriżultaw mill-indħil tal-Kremlin fl-ispazju tal-informazzjoni tagħhom;

U.

billi l-promozzjoni tal-indipendenza u l-pluraliżmu tal-media u l-litteriżmu fil-media fl-indirizzar tad-diżinformazzjoni hija waħda mill-proposti taċ-ċittadini li jinsabu fir-rapport finali tal-Konferenza dwar il-Futur tal-Ewropa, ippubblikat fid-9 ta’ Mejju 2022, li fih iċ-ċittadini talbu speċifikament li l-UE tindirizza t-theddid għall-indipendenza tal-media permezz tal-istabbiliment ta’ standards minimi madwar l-UE, kif ukoll li tiddefendi u tappoġġja media ħielsa, pluralistika u indipendenti, li ssaħħaħ il-ġlieda kontra d-diżinformazzjoni u l-indħil barrani, u li tiżgura l-protezzjoni tal-ġurnalisti; billi r-rapport finali tal-Konferenza dwar il-Futur tal-Ewropa kien fih ukoll sejħiet għall-istabbiliment ta’ korp tal-UE inkarigat mill-indirizzar u l-indirizzar tad-diżinformazzjoni u l-indħil immirati, it-tisħiħ tal-kooperazzjoni tal-awtoritajiet nazzjonali taċ-ċibersigurtà u l-leġiżlazzjoni u l-linji gwida għall-pjattaformi online u għall-kumpaniji tal-media soċjali biex jiġu indirizzati l-vulnerabbiltajiet tad-diżinformazzjoni;

V.

billi l-integrità tas-suq intern għas-servizzi tal-media tista’ tiġi kompromessa u l-polarizzazzjoni tas-soċjetà mħeġġa mill-fornituri tal-media li jinvolvu ruħhom b’mod sistematiku f’diżinformazzjoni, inklużi l-manipulazzjoni tal-informazzjoni u l-indħil ta’ fornituri tas-servizzi tal-media kkontrollati mill-Istat iffinanzjati minn ċerti pajjiżi mhux tal-UE, bħaċ-Ċina, ir-Russja u t-Türkiye; billi ambjent tal-media kkonċentrat ħafna u kkontrollat mill-gvern jista’ jwassal għal awtokrazija informattiva, fejn l-istat jew l-atturi barranin bi skopijiet malinni jistgħu faċilment jeżerċitaw influwenza permezz tal-manipulazzjoni tal-informazzjoni;

W.

billi ċ-Ċina investiet kważi EUR 3 biljun f’ditti tal-media Ewropej matul l-aħħar 10 snin, mingħajr rispons adegwat mill-UE u mill-Istati Membri tagħha; billi l-eżempju taċ-Ċina jista’ jiġi segwit minn stati oħra b’ideoloġiji politiċi awtoritarji simili, li jinvolvu riskji konsiderevoli għall-integrità tad-demokraziji Ewropej u l-indħil minn pajjiżi oħra fl-affarijiet domestiċi tal-UE; billi għadd ta’ Istituti Confucius immexxija mill-Istat Ċiniż, li jxerrdu l-propaganda u jindaħlu f’istituzzjonijiet akkademiċi, għadhom qed jiffunzjonaw fl-UE; billi l-media Ċiniża tax-xandir tirrappreżenta u xxerred l-ideoloġija tal-Partit Komunista Ċiniż (CCP); billi l-kontijiet Ċiniżi tal-bots qed isiru dejjem aktar attivi fil-media soċjali u fin-networking soċjali, u jaqdu l-ħtiġijiet tal-awtoritajiet Ċiniżi;

X.

billi reċentement EU DisinfoLab skopriet operazzjoni enormi mmirata lejn l-istituzzjonijiet internazzjonali, b’mod partikolari fi Brussell u f’Ġinevra u li taqdi l-interessi tal-Indja, li tinvolvi mijiet ta’ strumenti tal-media foloz u għexieren ta’ organizzazzjonijiet mhux governattivi organizzati mill-gvern;

Y.

billi huma biss xi Stati Membri tal-UE li għandhom stabbiliti mekkaniżmi ta’ skrinjar għall-investimenti fil-media barranija; billi huwa fl-interess pubbliku li wieħed ikun jaf dwar l-istrutturi tas-sjieda benefiċjarja tal-istrumenti tal-media;

Z.

billi għad fadal nuqqasijiet strutturali importanti li jiffaċilitaw il-manipulazzjoni tal-informazzjoni permezz ta’ pjattaformi online; billi l-mudelli ta’ negozju tal-pjattaformi online huma bbażati fuq data personali, algoritmi li jwasslu kontenut u reklamar estremi u diviżivi, fejn aktar involviment ifisser aktar dħul mir-reklamar, u l-ispinta għall-impenn tippremja opinjonijiet diviżivi u estremi għad-detriment ta’ informazzjoni bbażata fuq il-fatti; billi l-pjattaformi online huma għalhekk imfassla b’mod li jgħin biex jiġu amplifikati t-teoriji ta’ komplott u d-diżinformazzjoni; billi dawn il-pjattaformi globali online kellhom ukoll impatt ta’ tfixkil kbir fuq il-vijabbiltà ekonomika tas-settur tal-media Ewropew, peress li jiddominaw is-suq tar-reklamar, u b’hekk kellhom impatt fuq il-mudelli ta’ negozju tal-media;

AA.

billi minkejja li ssaħħaħ il-Kodiċi ta’ Prattika dwar id-Diżinformazzjoni, għad hemm ħafna problemi strutturali, bħan-nuqqas ta’ regoli vinkolanti u d-dispożizzjoni li permezz tagħha l-kumpaniji jistgħu jagħżlu l-impenji tagħhom stess, li fl-aħħar mill-aħħar tfixkel is-suċċess tal-Kodiċi ta’ Prattika bħala għodda;

AB.

billi t-teknoloġiji tal-intelliġenza artifiċjali (IA) ġenerattiva li qed jevolvu malajr jista’ jkollhom konsegwenzi potenzjalment gravi li jistgħu jippermettu lil atturi bi skopijiet malizzjużi jipproduċu u jxerrdu aktar kontenut ta’ diżinformazzjoni, orħos u b’veloċità akbar; billi jistgħu jħabbtu wiċċhom ma’ effetti partikolarment devastanti minn pajjiżi madwar id-dinja li ma għandhomx riżorsi biex jindirizzaw din l-isfida;

AC.

billi l-proposta tal-Kummissjoni dwar it-trasparenza u l-immirar tar-reklamar politiku għandha l-għan li tindirizza dawn il-problemi strutturali fil-kuntest tar-reklamar politiku;

AD.

billi l-pjattaformi żviluppaw diversi inizjattivi biex jiġġieldu d-diżinformazzjoni online, filwaqt li fasslu kampanji ta’ “konfutazzjoni antiċipata” biex tinforma lill-utenti dwar il-perikli tad-diżinformazzjoni, billi twissi minn qabel dwar asserzjonijiet foloz magħmula permezz ta’ kampanji ta’ diżinformazzjoni u ta’ miżinformazzjoni mwettqa minn atturi bi skopijiet malizzjużi, u tiċħadhom; billi l-effett ta’ dawn l-inizjattivi ma jistax jiġi evalwat bis-sħiħ minħabba n-nuqqas ta’ analiżijiet indipendenti jew istituzzjonalizzati minn riċerkaturi b’aċċess sħiħ għad-data;

AE.

billi l-kontenut bil-lingwa mhux Ingliża għadu mhux immonitorjat b’mod sostanzjali peress li l-pjattaformi għadhom ma jimpjegawx għadd suffiċjenti ta’ reviżuri u ta’ dawk li jikkontrollaw il-fatti li jistgħu jwettqu l-kompiti rispettivi tagħhom f’lingwi oħra, speċjalment b’lingwi iżgħar f’pajjiżi affettwati serjament minn diżinformazzjoni; billi l-pjattaformi online għandhom jiggarantixxu d-drittijiet fundamentali għaċ-ċittadini, bħal-libertà tal-espressjoni u tal-informazzjoni;

AF.

billi sa mill-akkwiżizzjoni ta’ Twitter minn Elon Musk, il-kumpanija introduċiet politika ta’ miżinformazzjoni dwar il-kriżi, li skontha l-kumpanija tieħu azzjoni b’reazzjoni għal tweets li fihom allegazzjonijiet foloz jew qarrieqa dwar l-użu tal-forza u tal-armi, u li twieġeb billi tagħti prijorità lil tweets minn kontijiet tal-media affiljati mal-Istat u tqiegħed avviż ta’ twissija li tweet kiser il-politika tal-kumpanija dwar il-miżinformazzjoni f’każ ta’ kriżi, iżda dan l-approċċ ġie kkanċellat parzjalment fit-23 ta’ Novembru 2022; billi l-kumpanija keċċiet il-persunal tad-dipartimenti kollha responsabbli għall-identifikazzjoni, għall-klassifikazzjoni jew għar-rispons għad-diżinformazzjoni, inklużi l-maġġoranza tal-moderaturi tal-kontenut u tat-timijiet speċifiċi għall-pajjiż, u reġgħet introduċiet aktar minn 60,000 kont li qabel kienu nstabu li kisru r-regoli tal-pjattaforma billi qasmu diżinformazzjoni, involvew ruħhom f’fastidju jew f’abbuż, jew wettqu scams; billi mill-akkwiżizzjoni, kien hemm żieda ta’ kontenut abbużiv ta’ madwar 40 %; billi kien hemm sospensjonijiet ripetuti u intollerabbli tal-kontijiet tal-ġurnalisti u tal-media mingħajr ġustifikazzjoni konkreta;

AG.

billi r-rapporti tal-media dwar id-dokumenti interni qajmu mistoqsijiet dwar in-newtralità politika tal-isforzi tal-kumpanija biex timplimenta l-politiki tagħha kontra l-indħil barrani u d-diżinformazzjoni fl-elezzjoni presidenzjali tal-Istati Uniti tal-2020, u jekk dawk l-isforzi jwasslux ukoll għal forma ta’ ndħil fid-dibattitu soċjali politiku u usa’ madwar l-elezzjoni, billi l-għexieren ta’ emails interni wrew li l-metodi maħsuba biex jiġġieldu d-diżinformazzjoni u d-diskors ta’ mibegħda kienu qed jintużaw mill-partijiet ewlenin fl-Istati Uniti biex jikkontrollaw l-elettorat; billi għadu mhux ċar kif Twitter se tiżviluppa fil-futur qarib, minħabba d-dikjarazzjonijiet u d-deċiżjonijiet meħuda mill-maniġment superjuri l-ġdid tagħha;

AH.

billi d-diżinformazzjoni u l-miżinformazzjoni dwar is-saħħa huma theddida serja għas-saħħa pubblika peress li jnaqqsu l-fiduċja pubblika fix-xjenza, fl-istituzzjonijiet pubbliċi, fl-awtoritajiet u fil-persunal mediku, kif ukoll jiġġeneraw ostilità lejhom, u tavvanza t-teoriji tal-konspirazzjoni; billi tali diżinformazzjoni tista’ tkun ta’ theddida għall-ħajja meta tiskoraġġixxi lin-nies milli jfittxu trattamenti medikament rakkomandati, inkluż tilqim, jew tippromwovi trattamenti foloz; billi, matul il-pandemija tal-COVID-19, l-ammont ta’ kontenut relatat mal-COVID-19 li ma ġiex indirizzat wara li ġie vverifikat bil-fatti u nstab li kien jikkonsisti f’miżinformazzjoni jew diżinformazzjoni ammonta għal 20 % bil-Ġermaniż u bl-Ispanjol, 47 % bil-Franċiż, u 84 % bit-Taljan; billi l-lingwi iżgħar kellhom impatt saħansitra akbar;

AI.

billi n-networks ta’ bots u kontijiet foloz fuq il-pjattaformi tal-media soċjali jintużaw minn atturi bi skopijiet malizzjużi biex jimminaw il-proċessi demokratiċi; billi Meta neħħiet żewġ networks li joriġinaw miċ-Ċina u mir-Russja talli kisru l-politika tagħha kontra mġiba mhux awtentika kkoordinata; billi n-network li joriġina mir-Russja u li huwa magħmul minn aktar minn 60 sit web impersonalizza siti web leġittimi ta’ organizzazzjonijiet tal-aħbarijiet fl-Ewropa u ppubblika artikli oriġinali li kkritikaw lill-Ukrajna, appoġġja lir-Russja u sostna li s-sanzjonijiet tal-Punent fuq ir-Russja se jkollhom l-effett oppost; billi saru sejbiet simili minn EU DisinfoLab fl-investigazzjoni Doppelgänger tiegħu; billi dan huwa biss parti żgħira u l-pjattaformi online iridu kontinwament joqogħdu attenti u jtejbu l-politiki tagħhom ta’ moderazzjoni tal-kontenut;

AJ.

billi hemm nuqqas ta’ sorveljanza fuq pjattaformi bħal Reddit u Telegram, fejn id-diżinformazzjoni tinfirex l-aktar mhux ikkontrollata; billi Spotify jospita podcasts li jkun fihom kontenut ta’ miżinformazzjoni u ta’ diżinformazzjoni, b’mod partikolari fir-rigward tad-diżinformazzjoni dwar il-vaċċini; billi xi wħud minnhom għandhom sa 11-il miljun semmiegħ għal kull episodju; billi l-kumpanija rrifjutat li tieħu kwalunkwe azzjoni kontra l-kontijiet li jxandru l-podcasts peress li ma għandha l-ebda politika ta’ diżinformazzjoni; billi l-UE bdiet diversi investigazzjonijiet rigward TikTok, dwar it-trasferiment tad-data taċ-ċittadini tal-UE lejn iċ-Ċina u dwar reklamar immirat lejn il-minorenni;

AK.

billi l-Att dwar is-Servizzi Diġitali (DSA) (15) daħal fis-seħħ fis-16 ta’ Novembru 2022 u se japplika mis-17 ta’ Frar 2024; billi dan jarmonizza bis-sħiħ ir-regoli applikabbli għas-servizzi intermedjarji fis-suq intern, u fih dispożizzjonijiet speċifiċi applikabbli għal pjattaformi online kbar ħafna (VLOPs) u għal magni tat-tiftix online kbar ħafna (VLOSEs) fir-rigward ta’ riskji sistemiċi bħad-diżinformazzjoni u l-manipulazzjoni;

AL.

billi d-DSA joħloq obbligi għall-VLOPs u għall-VLOSEs biex iwettqu valutazzjonijiet annwali tar-riskju u jieħdu miżuri ħalli jimmitigaw ir-riskji li jirriżultaw mit-tfassil u mill-użu tas-servizzi tagħhom; billi xi dispożizzjonijiet tad-DSA għandhom jiġu estiżi għal pjattaformi iżgħar, li fuqhom id-diżinformazzjoni tibqa’ tkompli tinfirex mingħajr xkiel;

AM.

billi d-DSA jikklassifika d-diżinformazzjoni u l-manipulazzjoni tal-elezzjoni bħala riskji sistemiċi;

AN.

billi l-algoritmi mfassla biex ikunu ta’ benefiċċju għall-mudelli ta’ negozju tal-pjattaformi għandhom rwol kruċjali fl-amplifikazzjoni ta’ narrattivi foloz u qarrieqa, u joħolqu bżieżaq ta’ filtri li jillimitaw jew ifixklu l-informazzjoni disponibbli għall-utenti individwali; billi l-pjattaformi għadhom ma għamlux biżżejjed biex jiġġieldu dan; billi l-iżvilupp, l-ittestjar u l-funzjonament tal-algoritmi għadhom nieqsa mit-trasparenza;

AO.

billi l-pjattaformi tal-media soċjali jintużaw bħala għodod, pereżempju, biex ixerrdu l-propaganda Russa li tfittex li tiġġustifika l-invażjoni tal-Ukrajna minn Vladimir Putin, u biex irawmu movimenti politiċi antidemokratiċi fil-Balkani; billi l-IA, permezz tal-użu malizzjuż ta’ mudelli lingwistiċi kbar (LLM), bħal ChatGPT, qed issir għodda dejjem aktar importanti użata biex tinxtered il-propaganda u d-diżinformazzjoni, iżda se tkun kruċjali wkoll biex jiġu skoperti u miġġielda b’mod aktar effettiv in-narrattivi manipulati; billi hemm bżonn li jiġu żviluppati teknoloġiji diġitali fir-rigward tad-drittijiet tal-bniedem u tal-istat tad-dritt;

AP.

billi l-Kummissjoni stabbiliet Ċentru Ewropew għat-Trasparenza Algoritmika, li huwa parti miċ-Ċentru Konġunt tar-Riċerka tal-Kummissjoni, u huwa magħmul prinċipalment minn inġiniera u xjenzati fil-qasam tad-data ddedikati għall-istudju tal-algoritmi;

AQ.

billi l-koordinaturi tas-servizzi diġitali, li huma awtoritajiet indipendenti maħtura minn kull Stat Membru, għandhom rwol u funzjoni importanti u huma responsabbli għas-superviżjoni u l-infurzar tad-DSA fl-Istati Membri;

AR.

billi hemm riskju ta’ dipendenza ekonomika, iżda wkoll spjunaġġ u sabotaġġ, filwaqt li kumpaniji barranin jiksbu influwenza fuq l-infrastruttura kritika tal-UE; billi l-kumpaniji Ċiniżi tat-tbaħħir kisbu maġġoranza jew interessi mdaqqsa f’aktar minn 20 port Ewropew, pereżempju ċ-China Merchants Group fi Franza u COSCO fil-portijiet ta’ Piraeus, Antwerp, Bilbao, Genoa, Hamburg, Rotterdam, Valencia u Zeebrugge; billi r-rapport INGE 1 appella għal qafas regolatorju u ta’ infurzar aktar b’saħħtu biex jiġi żgurat l-investiment dirett barrani (IDB), filwaqt li jiġi mblukkat l-effett detrimentali fuq is-sigurtà tal-UE;

AS.

billi l-atturi barranin, b’mod predominanti ċ-Ċina u r-Russja, iżda wkoll l-Iran, qed jippruvaw b’mod attiv jinfiltraw l-infrastruttura u l-ktajjen tal-provvista kritiċi Ewropej biex jisirqu l-informazzjoni u/jew l-għarfien permezz ta’ spjunaġġ, sabiex jiksbu vantaġġ kompetittiv jew billi jwettqu sabotaġġ ta’ partijiet minn dawn l-infrastrutturi ħalli jxekklu l-funzjonament tagħhom; billi l-istess imġiba malinna tmur flimkien ma’ proġetti ekonomiċi u ta’ infrastruttura f’pajjiżi kandidati u pajjiżi kandidati potenzjali tal-UE; billi theddida dejjem akbar għaċ-ċittadini Ewropej tinsab ukoll fil-possibbiltà ta’ spjunaġġ u ġbir ta’ informazzjoni permezz ta’ apparat domestiku ta’ kuljum;

AT.

billi d-dipendenza tal-UE mir-Russja għall-enerġija ħolqot diffikultajiet enormi għas-sigurtà tal-enerġija tagħha wara li r-Russja bdiet il-gwerra ta’ aggressjoni tagħha kontra l-Ukrajna; billi proġetti ta’ “kapital korrużiv” minn atturi barranin fl-Istati Membri, bħall-impjant tal-enerġija nukleari Paks fl-Ungerija, jirriskjaw li jinfluwenzaw id-deċiżjonijiet politiċi; billi minkejja l-okkupazzjoni u l-annessjoni illegali mir-Russja ta’ partijiet tal-Ukrajna fl-2014, ħafna pajjiżi tal-UE żiedu d-dipendenza tagħhom mill-gass mir-Russja; billi xi wħud minn dawn il-pajjiżi dan l-aħħar naqqsu d-dipendenza tagħhom għal kważi 0 %;

AU.

billi l-programmi ta’ investiment għall-introduzzjoni tal-5G bħas-CEF2 Digital, kif ukoll il-Programm 6G tal-Impriża Konġunta Networks u Servizzi Intelliġenti, jistgħu jappoġġjaw is-sovranità teknoloġika u jnaqqsu d-dipendenzi mill-fornituri barranin f’dan il-qasam billi jibnu infrastruttura sigura tal-5G kif ukoll kapaċitajiet teknoloġiċi 6G; billi l-iżvilupp ta’ infrastruttura teknoloġika kritika għall-ekonomija Ewropea għandu jkun riżervat għall-manifatturi u l-iżviluppaturi Ewropej jew għal dawk minn pajjiżi li jaħsbuha bl-istess mod;

AV.

billi l-awtoritajiet nazzjonali ta’ xi Stati Membri saħħew l-approċċ tagħhom fil-ġlieda kontra t-theddid barrani għall-infrastruttura kritika, bħall-ispjunaġġ u s-sabotaġġ;

AW.

billi d-diżinformazzjoni u manipulazzjoni oħra tal-informazzjoni jxekklu d-dibattitu pubbliku dwar l-elezzjonijiet u proċessi demokratiċi oħra u jistgħu jipprevjenu liċ-ċittadini milli jagħmlu għażliet infurmati jew jiskoraġġuhom totalment milli jipparteċipaw fil-ħajja politika; billi d-diżinformazzjoni fil-kampanji politiċi hija theddida diretta għall-kompetizzjoni politika demokratika ġusta; billi dawn il-kwistjonijiet jippreżentaw sfida għall-elezzjonijiet Ewropej tal-2024;

AX.

billi lejliet l-elezzjonijiet Ewropej tal-2024 hija mistennija żieda fl-indħil u fl-attività ta’ manipulazzjoni tal-informazzjoni; billi l-elezzjonijiet Ewropej huma fundamentali għall-funzjonament tal-proċessi demokratiċi tal-Unjoni Ewropea, filwaqt li jippromwovu l-istabbiltà u l-leġittimità tagħha; billi għalhekk l-integrità demokratika tal-Unjoni trid tiġi difiża, inkluż billi jiġi pprevenut it-tixrid tad-diżinformazzjoni u l-influwenza barranija bla bżonn fuq l-elezzjonijiet Ewropej; billi l-proposta dwar it-trasparenza u l-immirar tar-reklamar politiku tista’ tagħti kontribut billi tistabbilixxi projbizzjoni fuq l-isponsors tar-reklamar politiku li ġejjin minn pajjiżi mhux tal-UE;

AY.

billi l-elezzjonijiet ħielsa u ġusti huma l-pedament tal-pajjiżi demokratiċi, u huma meħtieġa proċessi elettorali indipendenti u trasparenti biex jitrawmu ambjent elettorali kompetittiv u l-fiduċja taċ-ċittadini fl-integrità elettorali; billi l-integrità sistemika tal-proċessi elettorali hija stabbilita wkoll fl-oqfsa legali u istituzzjonali li jirregolaw kif jitwettqu l-elezzjonijiet, inklużi l-korpi ta’ ġestjoni elettorali; billi l-kwalità u s-saħħa ta’ dawn l-oqfsa u l-istituzzjonijiet demokratiċi huma essenzjali għall-integrità elettorali ta’ kwalunkwe pajjiż; billi l-pjattaformi soċjali online huma strumenti dejjem aktar importanti fit-teħid tad-deċiżjonijiet elettorali;

AZ.

billi l-indħil fil-proċessi elettorali jista’ jseħħ b’modi differenti, kemm diretti kif ukoll indiretti, bħal, fost l-oħrajn, operazzjonijiet frodulenti bil-voti, l-imblukkar ta’ daħliet għal postijiet tal-votazzjoni jew l-isfurzar fiżiku biex wieħed jivvota, id-distribuzzjoni ta’ informazzjoni distorta dwar il-kandidati, il-manipulazzjoni tad-dati tal-elezzjoni jew bidliet fihom, u kampanji ta’ diżinformazzjoni fuq il-media soċjali;

BA.

billi r-reġimi awtoritarji saru aktar effettivi fl-adozzjoni jew fl-evitar ta’ normi u istituzzjonijiet li jappoġġjaw il-libertajiet bażiċi, u fil-provvista ta’ għajnuna lil oħrajn li jixtiequ jagħmlu l-istess; billi dawn ir-reġimi żiedu u sfruttaw il-polarizzazzjoni, permezz ta’ proxies f’pajjiżi terzi u fl-UE, u ppruvaw ifixklu l-politika nazzjonali biex jippromwovu l-mibegħda, il-vjolenza u s-setgħa bla rażan; billi l-indħil barrani fil-proċessi elettorali spiss ma jkollux biss l-għan li jinfluwenza r-riżultati elettorali speċifiċi iżda li jdgħajjef jew jeqred il-fiduċja fit-tul taċ-ċittadini fil-leġittimità tal-istituzzjonijiet demokratiċi tagħhom kif ukoll il-proċessi demokratiċi tagħhom;

BB.

billi l-Awtorità għall-Partiti Politiċi Ewropej u l-Fondazzjonijiet Politiċi Ewropej tikkontribwixxi għall-protezzjoni tal-integrità tal-elezzjonijiet Ewropej;

BC.

billi n-network Ewropew ta’ kooperazzjoni dwar l-elezzjonijiet għandu rwol kruċjali biex tiġi żgurata l-integrità tal-elezzjonijiet fl-Unjoni Ewropea; billi dan in-network ġie stabbilit mis-servizzi tal-Kummissjoni mas-servizzi rilevanti tal-Istati Membri;

BD.

billi l-finanzjament barra l-UE ta’ attivitajiet u persuni politiċi fl-Unjoni Ewropea qabel u wara l-24 ta’ Frar 2022, b’mod partikolari mir-Russja, għadu qed jiġi żvelat mill-ġurnalisti u l-esperti, ipoġġi f’riskju l-integrità tal-funzjonament demokratiku tal-Istati Membri tal-UE u jirrikjedi investigazzjoni bir-reqqa biex dawk il-kompliċi jinżammu responsabbli; billi El País żvelat l-involviment tal-Kunsill Nazzjonali tar-Reżistenza tal-Iran fil-finanzjament ta’ movimenti politiċi tal-lemin estrem fl-UE; billi r-Russja u l-Iran, flimkien ma’ pajjiżi oħra bħall-Venezwela, għandhom għan komuni li jdgħajfu l-istati demokratiċi;

BE.

billi l-leġiżlaturi bħalissa qed jinnegozjaw il-proposta dwar ir-reklamar politiku li għandha l-għan li tikkomplementa d-DSA, tindirizza il-frammentazzjoni dannuża li teżisti bħalissa f’dan il-qasam u tgħin biex issaħħaħ id-demokraziji tagħna fl-Ewropa u l-proċessi demokratiċi tagħna, tippermetti liċ-ċittadini jieħdu deċiżjoni edukata matul elezzjoni jew referendum permezz ta’ proċess miftuħ u tipproteġi liċ-ċittadini tal-UE minn diżinformazzjoni, aħbarijiet foloz, tekniki ta’ reklamar politiku mhux ċari u ndħil barrani b’mod ġenerali; billi l-leġiżlaturi għandhom jilħqu ftehim dwar il-proposta mill-aktar fis possibbli sabiex jiżguraw li r-regoli l-ġodda jkunu stabbiliti qabel l-elezzjonijiet Ewropej fl-2024;

BF.

billi fl-ewwel nofs tal-2021 biss, l-ammont ta’ attakki ċibernetiċi rreġistrati li saru fuq l-istituzzjonijiet tal-UE kien l-istess daqs l-ammont ta’ attakki ċibernetiċi li saru matul is-sena 2020 kollha (16); billi l-każijiet ta’ attakki fuq l-istituzzjonijiet tal-UE u dawk nazzjonali żdiedu wara l-aggressjoni tar-Russja fl-Ukrajna, kif muri minn attakk ċibernetiku li laqat lill-Parlament Ewropew matul is-sessjoni plenarja ta’ Novembru 2022, li għalaq is-sit web wara votazzjoni dwar riżoluzzjoni biex ir-Russja tiġi ddikjarata bħala stat sponsor tat-terroriżmu;

BG.

billi l-UE żiedet b’mod sinifikanti l-isforzi u l-investimenti tagħha fl-iżvilupp tal-kapaċitajiet taċ-ċibersigurtà, inkluż permezz tal-programmi tal-UE Orizzont Ewropa u Ewropa Diġitali; billi għad hemm ħtieġa ta’ ċibersigurtà aktar effiċjenti appoġġjata mill-finanzjament rilevanti; billi infrastruttura taċ-ċibersigurtà b’saħħitha tista’ tnaqqas l-ispejjeż tal-inċidenti ċibernetiċi; billi l-valutazzjoni tal-impatt tal-att propost dwar ir-reżiljenza ċibernetika tistma li l-inizjattiva tista’ twassal għal tnaqqis fl-ispejjeż minn inċidenti li jaffettwaw lin-negozji ta’ madwar EUR 180 sa 290 biljun (17); billi l-Kummissjoni damet biex tieħu miżuri b’reazzjoni għall-hacking taċ-ċittadini tal-UE fl-Unjoni Ewropea bi spyware minn pajjiżi terzi, inklużi figuri prominenti bħal kapijiet ta’ stat jew kummissarji; billi bħalissa ma hemm l-ebda pjan ta’ azzjoni stabbilit biex jipprevjeni l-hacking taċ-ċittadini tal-UE ġo fiha minn persuni li joperaw barra mill-UE;

BH.

billi l-Kunsill dan l-aħħar adotta d-Direttiva NIS2 biex jiżgura livell komuni għoli ta’ ċibersigurtà madwar l-Unjoni; billi d-Direttiva NIS2 stabbiliet in-Network tal-UE ta’ Organizzazzjoni ta’ Kollegament f’każ ta’ Ċiberkriżijiet (CyCLONe tal-UE), li se jsaħħaħ ir-reżiljenza tas-sistemi tal-informazzjoni; billi livell xieraq ta’ ċibersigurtà jista’ jinkiseb biss permezz tal-kooperazzjoni ta’ diversi atturi mis-setturi pubbliċi u privati; billi l-UE għadha qed tiffaċċja dipendenzi kbar fil-qasam taċ-ċibersigurtà;

BI.

billi d-difiża ċibernetika tal-Ukrajna tirrikjedi l-azzjoni u l-kooperazzjoni tas-sħab kollha; billi l-korporazzjonijiet tal-IT tal-Punent ipprovdew assistenza lill-Ukrajna fl-identifikazzjoni tal-vulnerabbiltajiet fl-infrastruttura tagħha; billi hemm nuqqas ta’ kapaċitajiet tekniċi fl-UE biex jiġu identifikati vulnerabbiltajiet fl-infrastruttura kritika tagħha; billi l-kooperazzjoni u l-iskambju ta’ informazzjoni ma’ sħab fil-mira, bħall-Istati Uniti, ir-Renju Unit, l-Ukrajna u t-Tajwan, huma kruċjali għat-titjib tal-kapaċità tal-UE li tattribwixxi attakki;

BJ.

billi l-Impriża Konġunta Networks u Servizzi Intelliġenti ġiet stabbilita fl-2021 biex tippermetti lill-atturi Ewropej isawru l-istandards globali tas-6G; billi l-kollaborazzjoni bejn il-Kummissjoni u l-awtoritajiet tal-Istati Membri rigward l-implimentazzjoni tas-sett ta’ għodod ċibernetiċi 5G għadha għaddejja fil-qafas tal-grupp ta’ kooperazzjoni tan-Networks u tas-Sistemi tal-Informazzjoni (NIS); billi l-Qorti Ewropea tal-Awdituri kkonkludiet li minn meta ġie adottat is-sett ta’ għodod 5G, sar progress fit-tisħiħ tas-sigurtà tan-networks 5G bil-maġġoranza tal-Istati Membri japplikaw jew fil-proċess li japplikaw restrizzjonijiet fuq il-bejjiegħa b’riskju għoli, iżda li l-ebda waħda mill-miżuri mressqa mhija legalment vinkolanti, li jfisser li l-Kummissjoni ma għandha l-ebda setgħa li tinforzahom;

BK.

billi kien hemm każijiet ta’ pajjiżi terzi li jittrasportaw migranti u persuni li jfittxu l-ażil lejn il-fruntiera esterna tal-UE bħala parti mill-istrateġiji ibridi tagħhom ta’ ndħil barrani biex jisfidaw lill-UE u lill-Istati Membri tagħha, bħal fil-ħarifa tal-2021 mill-Belarussja kontra l-Polonja, il-Litwanja u l-Latvja; billi dawn it-tentattivi ta’ ndħil ibridu jieħdu wkoll il-forma ta’ tixrid ta’ diżinformazzjoni billi jippolarizzaw is-soċjetajiet tal-UE u jimminaw il-valuri u d-drittijiet fundamentali Ewropej;

BL.

billi l-migranti, il-minoranzi u d-dijaspora spiss jintużaw minn atturi barranin, li jorganizzaw kampanji ta’ diżinformazzjoni biex jisfruttaw u jamplifikaw preġudizzji negattivi dwar il-migrazzjoni biex jinbnew tensjonijiet fi ħdan is-soċjetajiet Ewropej, bħal meta d-dijaspora Ukrena tkun il-vittma ta’ kampanji ta’ diżinformazzjoni Russi mmirati; billi l-pjattaformi għandhom rwol ewlieni fit-tixrid ta’ tali informazzjoni;

BM.

billi l-Ewropa qed tara għadd dejjem akbar ta’ movimenti kontra l-ġeneru, immirati speċifikament lejn is-saħħa sesswali u riproduttiva, id-drittijiet tan-nisa u l-persuni LGBTIQ+; billi tali movimenti jipproliferaw id-diżinformazzjoni sabiex ireġġgħu lura l-progress fid-drittijiet tan-nisa u l-ugwaljanza bejn il-ġeneri; billi dawn il-movimenti ġew irrapportati li jirċievu miljuni ta’ euro f’finanzjament barrani, kemm pubbliku kif ukoll privat, inkluż mir-Russja u mill-Istati Uniti;

BN.

billi din l-istrumentalizzazzjoni tal-migranti u tal-minoranzi fil-fruntieri esterni tal-UE tenfasizza l-importanza li jkun hemm sistema effettiva u integrata ta’ ġestjoni tal-fruntieri u li jiġu applikati miżuri operazzjonali, finanzjarji u diplomatiċi biex jibqgħu reżiljenti;

BO.

billi l-Parlament jappoġġja l-proposta tal-Kummissjoni li jiġu inklużi dispożizzjonijiet dwar l-istrumentalizzazzjoni tal-migranti fil-Kodiċi tal-Fruntieri ta’ Schengen, li se tippermetti lill-Istati Membri jaġixxu b’mod aktar effettiv u kkoordinat;

BP.

billi l-kampanji Russi ta’ diżinformazzjoni u ta’ propaganda jinfluwenzaw ukoll l-opinjoni indiretta li tifforma fl-Ewropa billi jiffukaw fuq id-dijaspora li titkellem bir-Russu fl-Ewropa u fil-pajjiżi ġirien; billi l-Istati Membri għandu jkollhom rwol ewlieni fit-tqegħid għad-dispożizzjoni ta’ sorsi tal-aħbarijiet ibbażati fuq il-fatti għall-gruppi tal-popolazzjoni li jitkellmu bir-Russu, sabiex tiġi miġġielda n-narrattiva favur il-Kremlin; billi l-kampanji Russi ta’ diżinformazzjoni u ta’ propaganda huma mifruxa wkoll f’diversi pajjiżi post-Sovjetiċi, inkluż fl-Asja Ċentrali;

BQ.

billi l-uffiċċju tal-prosekutur federali Belġjan fetaħ investigazzjoni dwar suspetti ta’ ħasil tal-flus, korruzzjoni u parteċipazzjoni f’organizzazzjoni kriminali li toriġina minn pajjiżi terzi; billi mid-9 ta’ Diċembru 2022 ’il quddiem saru diversi arresti u perkwiżizzjonijiet fi Brussell, li affettwaw kemm Membri attwali u preċedenti tal-Parlament Ewropew, kif ukoll il-persunal; billi dawn l-allegazzjonijiet jeħtieġ li jiġu segwiti minn miżuri effettivi mill-Parlament u mill-istituzzjonijiet l-oħra tal-UE biex jingħalqu l-lakuni għall-indħil barrani, kif ukoll biex jiżdiedu t-trasparenza u l-obbligu ta’ rendikont sabiex tiġi protetta l-integrità tal-istituzzjonijiet;

BR.

billi l-fiduċja fl-integrità tal-Parlament u fl-istat tad-dritt hija tal-akbar importanza għall-funzjonament tad-demokrazija Ewropea; billi huwa essenzjali li jiġi żgurat li l-proċessi demokratiċi ma jinħatfux minn interessi privati u esterni u li d-drittijiet taċ-ċittadini jiġu rispettati bis-sħiħ; billi l-kapaċità tar-rappreżentanti tal-interessi u tal-gruppi li jinfluwenzaw il-proċess deċiżjonali fil-Parlament bis-saħħa ta’ argumenti hija element essenzjali tad-demokrazija Ewropea;

BS.

billi r-rapport INGE I diġà enfasizza li hemm nuqqas serju ta’ regoli legalment vinkolanti rigward il-lobbjar u l-infurzar tar-reġistru tal-lobbjar ta’ interessi tal-UE, u li l-politiċi Ewropej u l-ħaddiema taċ-ċivil ta’ livell għoli preċedenti spiss jiġu impjegati jew maħtura b’co-option minn kumpaniji nazzjonali jew privati kkontrollati mill-Istat; billi dan jagħmilha prattikament impossibbli li jiġi rintraċċat il-lobbjar li ġej minn barra l-UE;

BT.

billi l-qbid tal-eliti minn interessi barranin, iffaċilitat min-nuqqas ta’ restrizzjoni ta’ “revolving doors” bejn l-istituzzjonijiet tal-UE u l-pajjiżi awtokratiċi b’riskju għoli ta’ ndħil dannuż kontra l-interessi demokratiċi tal-Unjoni, ikompli jirrappreżenta forma sinifikanti ta’ ndħil barrani fil-funzjonament demokratiku tal-Unjoni Ewropea u jista’ jitqies bħala kwistjoni relatata mal-korruzzjoni;

BU.

billi ċ-Ċina u r-Russja imponew sanzjonijiet fuq ir-riċerkaturi u l-istituzzjonijiet tar-riċerka Ewropej minħabba l-kitbiet jew il-fehmiet tagħhom;

BV.

billi hemm bżonn ta’ aktar ċarezza dwar l-influwenza barranija permezz ta’ rappreżentanti ta’ interess fil-livell tal-UE, speċjalment f’kooperazzjoni ma’ organizzazzjonijiet mhux governattivi (NGOs), konsulenzi, fondazzjonijiet, gruppi ta’ riflessjoni u kumpaniji privati; billi dan ma għandux jipprevjeni l-attivitajiet normali ta’ sensibilizzazzjoni tal-ambaxxati; billi l-għadd ta’ persunal tal-ambaxxati Russi qed jonqos madwar l-Ewropa, filwaqt li qed ikompli jiżdied f’Budapest, u dan juri li l-Ungerija hija suxxettibbli għall-attivitajiet tal-intelligence Russi;

BW.

billi l-lobbjar f’isem l-interessi barranin, speċjalment meta jikkonċerna kumpaniji f’setturi strateġiċi u l-gvernijiet tagħhom, jista’ jiftaħ il-bieb għal indħil barrani fl-istituzzjonijiet tagħna; billi r-Reġistru tat-Trasparenza ssaħħaħ b’mod sinifikanti wara ftehim interistituzzjonali; billi t-tisħiħ tar-rekwiżiti ta’ trasparenza għall-OSĊ, il-konsulenzi, il-fondazzjonijiet, il-gruppi ta’ riflessjoni u l-kumpaniji privati jista’ jaqdi l-għan li jidentifika l-indħil barrani;

BX.

billi kien hemm diversi każijiet ta’ intimidazzjoni u kampanji ta’ fastidju ostili kontra l-Membri tal-Parlament Ewropew organizzati u kkoordinati minn pajjiżi barranin; billi pajjiżi bħar-Russja, iċ-Ċina u l-Iran daħħlu projbizzjonijiet fuq id-dħul u sanzjonijiet fuq Membri u korpi individwali tal-Parlament Ewropew u tal-parlamenti tal-Istati Membri, minħabba l-kritika tagħhom għall-politiki rispettivi dwar id-drittijiet tal-bniedem tal-gvernijiet;

BY.

billi xi stati awtoritarji qed jakkużaw b’mod falz liċ-ċittadini Ewropej li wettqu reati jew offiżi u qed iżommuhom fil-ħabs sabiex jinfluwenzaw id-deċiżjonijiet tal-Istati Membri tal-UE; billi ċ-ċittadini bħalissa qed jinżammu u jiġu kkundannati fl-Iran mingħajr l-ebda ġustifikazzjoni, inkluż iċ-ċittadin Żvediż Ahmadreza Djalali u seba’ ċittadini Franċiżi;

BZ.

billi f’Marzu 2022, l-UE imponiet sanzjonijiet fuq l-organizzazzjonijiet tal-propaganda Russa, Russia Today (RT) u Sputnik, u ssospendiet temporanjament l-attività tax-xandir tagħhom, kif ukoll ordnat lill-fornituri tal-aċċess għall-internet u lill-magni tat-tiftix jimblukkaw l-aċċess u lill-magni tat-tiftix biex ineħħu l-indiċi tal-kontenut tagħhom; billi mill-adozzjoni tad-disa’ pakkett ta’ sanzjonijiet, operaturi satellitari bħal Eutelsat ta’ Franza u SES tal-Lussemburgu waqfu milli jipprovdu servizzi tax-xandir fl-UE lil RT u lil Sputnik; billi Eutelsat 36B għadu jxandar programmi mill-pjattaformi Russi Trikolor u NTV plus fit-territorji Ukreni okkupati mir-Russja; billi SES baqa’ jxandar RT News fl-Indja, fil-Messiku u fl-Afrika t’Isfel; billi operaturi nazzjonali oħra tas-satellita bħal Hellas Sat u Hispasat, kif ukoll il-kanali nazzjonali Ungeriżi, għadhom ixandru kanali televiżivi sanzjonati; billi RT France u RT News għadhom disponibbli online; billi l-propaganda Russa spiss tiġi amplifikata minn diversi strumenti tal-media internazzjonali b’firxa wiesgħa ħafna f’ċerti reġjuni tad-dinja;

CA.

billi f’kontradizzjoni ċara mas-sanzjonijiet imposti mill-UE, is-Serbja, pajjiż kandidat tal-UE, saret post ta’ kenn sikur għal xi kumpaniji Russi li qed ifittxu jevitaw jew li jegħlbu s-sanzjonijiet imposti mill-UE, peress li minn Lulju 2022, Belgrad beda jospita diversi uffiċċji ta’ RT (li qabel kienet Russia Today), li nediet is-servizz tal-aħbarijiet online tagħha fis-Serbja;

CB.

billi l-kriminalizzazzjoni tal-indħil barrani għandha timmira u tistigmatizza din l-imġiba malinna; billi bħalissa ma hemm l-ebda projbizzjoni ġenerali fuq l-indħil barrani fl-UE, li jfisser li l-awturi jistgħu jinvolvu ruħhom fih mingħajr biża li jeħlu ta’ għemilhom, sakemm l-imġiba tagħhom ma tirriżultax f’reat eżistenti; billi skont it-tielet subparagrafu tal-Artikolu 83(1) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE), abbażi tal-iżviluppi fil-kriminalità, il-Kunsill jista’ jadotta deċiżjoni li tidentifika oqsma oħra ta’ kriminalità partikolarment serja b’dimensjoni transfruntiera; billi hemm il-ħtieġa li jiġu imposti sanzjonijiet u li jitqiegħdu restrizzjonijiet fuq l-awturi ta’ ndħil barrani biex dawn ma jitħallewx jieħdu azzjonijiet futuri;

CC.

billi l-Kummissjoni pproponiet li tarmonizza r-reati kriminali u l-pieni għall-ksur tas-sanzjonijiet tal-UE; billi għadd ta’ Stati Membri kkunsidraw li jestendu l-kompetenzi tal-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew sabiex ikopru dan il-ksur;

CD.

billi l-UE diġà żviluppat diversi biċċiet importanti ta’ leġiżlazzjoni biex tiġġieled il-manipulazzjoni tal-informazzjoni u interferenza minn barranin (FIMI) bi skopijiet malinni; billi hemm il-periklu li l-oqfsa regolatorji tal-UE għall-ġlieda kontra d-diżinformazzjoni jistgħu jiġu kkupjati u jistgħu jintużaw b’mod selettiv minn pajjiżi (awtoritarji) oħra għat-trażżin tal-libertà tal-media u tal-libertà tal-espressjoni; billi evalwazzjoni tal-effettività u l-impatt tal-istrumenti eżistenti fuq it-tisħiħ tar-reżiljenza tas-soċjetà ma saritx kif suppost fil-livell tal-UE; billi evalwazzjoni bħal din tkompli ttejjeb l-orjentazzjoni tal-politiki u l-għodod futuri biex jiġu indirizzati l-indħil barrani u t-theddid ibridu;

CE.

billi, wara t-tkabbir ekonomiku u l-espansjoni politika tagħha fix-xena globali, iċ-Ċina qed tipprova timmassimizza t-tixrid tal-propaganda tagħha barra mill-pajjiż, ixxerred narrattivi pożittivi rigward il-pajjiż filwaqt li fl-istess ħin tipprova trażżan ilħna kritiċi; billi ċ-Ċina qed tieħu kontroll tal-kanali tradizzjonali kollha ta’ informazzjoni tal-media fl-Afrika, li għadhom l-aktar għodod użati tal-kontinent biex tiġi aċċessata l-informazzjoni; billi r-Russja qed tespandi wkoll l-operazzjonijiet ta’ diżinformazzjoni tagħha fl-Afrika; billi l-Grupp Wagner huwa involut direttament f’dawk l-operazzjonijiet; billi dawk l-operazzjonijiet jistgħu jipperikolaw is-sikurezza taċ-ċittadini Ewropej u l-iżvilupp tal-kooperazzjoni mal-Istati sħab Afrikani;

CF.

billi l-UE qed tieħu rwol ewlieni fil-ħidma tal-Kumitat ad hoc tan-NU dwar iċ-Ċiberkriminalità, taħt it-tielet Kumitat tan-NU, bil-għan li tissalvagwardja d-drittijiet fundamentali u proċedurali tal-persuni suspettati;

CG.

billi s-sensibilizzazzjoni ġenerali dwar il-perikli tal-manipulazzjoni tal-informazzjoni u l-indħil f’pajjiżi oħra fid-dinja żdiedet mill-pandemija tal-COVID-19; billi n-NU pproponew diversi inizjattivi biex tissaħħaħ il-governanza fl-isfera diġitali u tinħoloq aktar koerenza fost l-istati membri tan-NU, bħall-“Kodiċi ta’ Kondotta Globali għall-promozzjoni tal-integrità tal-informazzjoni pubblika” u l-Patt Diġitali Globali;

CH.

billi f’diskussjonijiet mal-Kumitat Speċjali ING2, rappreżentant ta’ xi pjattaformi u partijiet ikkonċernati oħra rreaġixxew b’mod pożittiv għall-istabbiliment ta’ standards globali, u b’mod partikolari standards Ewropej u, meta possibbli, tranżatlantiċi, fil-ġlieda kontra l-FIMI;

CI.

billi l-missjonijiet u l-operazzjonijiet tal-politika estera u ta’ sigurtà komuni (PESK) / tal-politika ta’ sigurtà u ta’ difiża komuni (PSDK) ta’ suċċess huma fost l-aħjar kampanji ta’ komunikazzjoni strateġika mill-UE f’pajjiżi mhux tal-UE;

CJ.

billi l-Kunsill approva l-Forum Strateġiku f’Marzu 2022; billi l-Kumpass Strateġiku jiddeskrivi li sal-2024, il-missjonijiet u l-operazzjonijiet kollha tal-PSDK/PESK għandhom ikunu mgħammra b’għodod u riżorsi ta’ komunikazzjoni strateġiċi suffiċjenti biex jiġġieldu l-FIMI; billi huwa meħtieġ proċess ta’ modernizzazzjoni u professjonalizzazzjoni fil-komunikazzjoni tal-missjonijiet, inkluż inizjattivi ta’ appoġġ għall-ġlieda kontra l-vulnerabbiltajiet minħabba diżinformazzjoni; billi t-Task Force tal-Komunikazzjoni Strateġika tas-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna (SEAE) (StratCom) żiedet il-kooperazzjoni tagħha mal-missjonijiet u l-operazzjonijiet tal-PSDK biex tgħinhom jidentifikaw, janalizzaw u jifhmu l-kampanji tal-FIMI;

Strateġija kkoordinata tal-UE kontra l-indħil barrani

1.

Jissottolinja li l-gwerra ta’ aggressjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna uriet ir-rabtiet bejn it-tentattivi ta’ manipulazzjoni barranija tal-informazzjoni u t-theddid għall-UE u l-viċinat immedjat tagħha, il-Balkani tal-Punent u l-pajjiżi tas-Sħubija tal-Lvant, kif ukoll għas-sigurtà u l-istabbiltà globali; jinnota li l-gwerra fuq skala sħiħa tar-Russja fl-Ukrajna għamlet l-effetti tal-indħil tar-Russja fil-proċessi demokratiċi, li beda ħafna qabel l-invażjoni u huwa bbażata fuq ir-reviżjoniżmu storiku, saħansitra aktar ovvji;

2.

Jisħaq fuq il-ħtieġa li tiġi żviluppata l-awtonomija strateġika miftuħa tal-UE sabiex jiġu limitati l-opportunitajiet għal indħil permezz tad-dipendenza tal-UE f’setturi strateġiċi bħall-enerġija, it-teknoloġija diġitali u s-saħħa; jappoġġja l-isforzi tal-Kummissjoni Ewropea, tal-Kunsill u ta’ istituzzjonijiet oħra f’dan ir-rigward, b’mod partikolari fil-kuntest ta’ REPowerEU u tal-Aġenda Diġitali tal-UE;

3.

Jieħu nota tas-segwitu tal-Kummissjoni għall-ewwel rakkomandazzjonijiet adottati mill-Parlament fid-9 ta’ Marzu 2022; itenni, madankollu, l-appell tiegħu għal strateġija kkoordinata tal-UE biex jiġi indirizzat l-indħil barrani, filwaqt li jitqiesu kemm il-kumplessità kif ukoll in-natura multidimensjonali tat-theddid, abbażi ta’ analiżi ġeopolitika artikulata u multipolari; iqis li din l-istrateġija tas-soċjetà kollha għandha tinkludi miżuri biex jiġu infurzati aħjar id-dispożizzjonijiet eżistenti dwar l-indħil barrani, jinħoloq punt fokali għall-investigazzjoni u r-reazzjonijiet strateġiċi biex jiġi miġġieled l-indħil barrani, u jiġi żgurat il-finanzjament għal attivitajiet ta’ bini tal-kapaċitajiet biex tiġi indirizzata d-diżinformazzjoni u jinżammu l-proċessi demokratiċi; jemmen li din l-istrateġija għandha tiġbor flimkien u toħloq sinerġiji bejn l-isforzi iżolati, l-istrateġiji, il-pjanijiet ta’ azzjoni, il-pjanijiet direzzjonali u l-proġetti sottostanti u l-flussi ta’ finanzjament; jemmen li għandha tistabbilixxi l-għanijiet strateġiċi, il-mandati meħtieġa u l-kapaċitajiet operazzjonali, bħall-kondiviżjoni tal-informazzjoni dwar it-theddid u l-attribuzzjoni teknika, l-għodod leġiżlattivi u diplomatiċi, bħal leġiżlazzjoni ġdida, normi, għodod, attribuzzjoni politika, sanzjonijiet, u kontromiżuri oħra, kif ukoll rekwiżiti għall-bini tal-kapaċitajiet, bħall-finanzjament addizzjonali tal-aġenziji tal-UE u l-OSĊ li jikkontribwixxu għal dawn l-isforzi b’indikaturi ewlenin tal-prestazzjoni biex jiġi żgurat li jinkisbu skala u firxa suffiċjenti tar-riżultati;

4.

Jilqa’ f’dan ir-rigward it-tħabbira mill-President tal-Kummissjoni ta’ pakkett dwar id-Difiża tad-Demokrazija; ifakkar fid-dikjarazzjonijiet tal-Kummissjoni li tqis bir-reqqa r-rakkomandazzjonijiet tal-kumitat INGE u ING2 li jiġi żviluppat Pakkett robust dwar id-Difiża tad-Demokrazija flimkien ma’ leġiżlazzjoni biex jiġi miġġieled it-theddid ibridu fl-UE;

5.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiżguraw li l-miżuri kollha meħuda biex l-UE tiġi protetta mill-indħil barrani u l-manipulazzjoni tal-informazzjoni jeħtieġ li jinkludu salvagwardji b’saħħithom u determinati għad-drittijiet fundamentali, inkluża l-libertà tal-espressjoni u l-libertà tal-opinjoni;

6.

Huwa tal-fehma li l-isforzi biex wieħed jgħaddi minn approċċ anjostiku għall-pajjiż li jittratta l-isforzi kollha tal-influwenza barranija bl-istess mod, irrispettivament mill-pajjiż ta’ oriġini tagħhom, għal approċċ ibbażat fuq ir-riskju bbażat fuq kriterji oġġettivi għandhom jingħataw kunsiderazzjoni bir-reqqa, b’mod simili għad-Direttiva 2015/849 (18), u t-tagħlimiet meħuda minn pajjiżi oħra; jemmen li l-approċċ ibbażat fuq ir-riskju jiffunzjona bħala wieħed mill-elementi kostitwenti ta’ approċċ f’livelli li jinforma l-politiki u l-kontromiżuri kontra l-indħil barrani, ineħħi l-kumplessità legali bla bżonn, u juża l-kapaċitajiet u r-riżorsi limitati, mil-livell operazzjonali sa dak ta’ politika, b’mod aktar effiċjenti billi jqis il-fattur stess li huwa l-aktar importanti fl-evalwazzjoni u fir-rispons għall-influwenza barranija, jiġifieri l-pajjiż sors tiegħu; jemmen ukoll li dan l-approċċ għandu jinkludi sett ċar ta’ sanzjonijiet potenzjali, u għalhekk jiffunzjona bħala forma ta’ deterrent għat-trasgressuri u bħala ingranaġġ lejn atturi malizzjużi emerġenti li jistgħu jiżdiedu mal-lista; iqis li l-kriterji potenzjali jistgħu jinkludu:

(a)

l-involviment f’attivitajiet ta’ ndħil barrani,

(b)

programm ta’ serq ta’ proprjetà intellettwali mmirat kontra l-UE u l-Istati Membri tagħha,

(c)

leġiżlazzjoni li ġġiegħel lill-atturi nazzjonali mhux statali jipparteċipaw f’attivitajiet ta’ intelligence,

(d)

ksur konsistenti tad-drittijiet tal-bniedem,

(e)

politika reviżjonista lejn l-ordni legali internazzjonali eżistenti,

(f)

infurzar ta’ ideoloġija awtoritarja b’mod ekstraterritorjali; jistieden lill-Kummissjoni u lis-SEAE jippreżentaw rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-introduzzjoni ta’ dan l-approċċ u jgħadduhom lill-Kunsill lill-Kunsill għall-approvazzjoni;

7.

Iqis li l-UE, f’kollaborazzjoni mal-Istati Membri, għandha żżid il-komunikazzjoni strateġika tagħha dwar il-ġlieda kontra u l-konfutazzjoni, il-manipulazzjoni tal-informazzjoni billi tirrapporta b’mod wiesa’ l-operazzjonijiet li għaddejjin hekk kif iseħħu (konfutazzjoni), b’mod partikolari fin-Nofsinhar Globali; jappella għat-tisħiħ u l-investiment ulterjuri fil-kapaċitajiet tal-UE għall-konfutazzjoni minn qabel; ifakkar fl-eżempji stabbiliti mill-Ukrajna u mit-Tajwan fil-konfutazzjoni u fil-konfutazzjoni minn qabel ta’ manipulazzjonijiet ta’ informazzjoni u fil-ħtieġa li wieħed jibni fuq it-tagħlimiet meħuda mill-esperjenza tagħhom; ifakkar bl-istess mod li sabiex il-manipulazzjoni tal-informazzjoni tiġi rrapportata minn qabel jew malajr, jeħtieġ li jkun hemm qafas għall-kondiviżjoni rapida tal-informazzjoni pprovduta mis-soċjetà ċivili u mill-kumpaniji privati;

8.

Jappoġġja l-appell pubbliku tal-Viċi President Věra Jourová f’Tallinn f’Jannar 2023 (19) biex jiġu estiżi l-kanali ta’ komunikazzjoni indipendenti għall-kelliema Russi; jistieden lill-Kummissjoni u lis-SEAE jsegwu bi proposti u miżuri konkreti skont dan;

9.

Jikkundanna l-fenomenu perikoluż tad-diżinformazzjoni bi ħlas, fejn il-fornituri joffru servizzi ta’ diżinformazzjoni lill-atturi governattivi u mhux governattivi, pereżempju fuq id-dark web, li jindika listi ta’ servizzi u prezzijiet; jiddeplora li dan it-tip ta’ servizz intuża biex jipprova jimmina l-proċessi elettorali, fost ħafna użi oħra;

10.

Jitlob li tiġi stabbilita struttura tal-UE bil-kompitu li tanalizza d-data statistika, tikkoordina proġetti ta’ riċerka u tipproduċi rapporti biex iżżid l-għarfien tas-sitwazzjoni u l-kondiviżjoni, l-attribuzzjoni u l-kontromiżuri tal-intelligence dwar it-theddid fir-rigward tal-FIMI, inkluż l-involviment tas-servizz ta’ azzjoni esterna tal-UE, u li sservi bħala punt ta’ referenza u ċentru ta’ għarfien speċjalizzat biex tiffaċilita u trawwem l-iskambju operazzjonali bejn l-awtoritajiet tal-Istati Membri, l-istituzzjonijiet tal-UE, u l-aġenziji tal-UE; iqis li din l-istruttura għandha tiġi ffinanzjata mill-baġit tal-UE u tieħu l-forma ta’ Ċentru għall-Integrità tal-Informazzjoni li jikkollabora mal-istituzzjonijiet kollha tal-UE fl-użu tal-għodod kollha disponibbli biex tiġi evitata d-duplikazzjoni;

11.

Jistieden lill-Istati Membri jirrikonoxxu l-fatt li l-indħil barrani, inkluża d-diżinformazzjoni, huwa theddida għas-sigurtà nazzjonali u transfruntiera; jisħaq fuq il-ħtieġa ta’ solidarjetà bejn l-Istati Membri sabiex tali attivitajiet ikunu jistgħu jiġu miġġielda b’mod effettiv; jitlob li l-Artikolu 222 tat-TFUE jiġi emendat biex jinkludi l-indħil barrani;

12.

Jitlob lill-parlamenti nazzjonali tal-Istati Membri tal-UE jikkunsidraw li jistabbilixxu l-korpi parlamentari tagħhom stess inkarigati mis-sorveljanza tal-azzjonijiet relatati mal-protezzjoni tad-demokrazija tagħhom mill-indħil barrani u l-manipulazzjoni tal-informazzjoni, u jistabbilixxu skambji regolari dwar dawn is-suġġetti;

13.

Jinnota b’interess il-konklużjoni tal-eżerċizzju konġunt EU Integrated Resolve tal-2022, li kellu l-għan li jsaħħaħ il-kapaċità tal-UE li tirrispondi għal kriżi kumplessa u ibrida kemm b’dimensjoni interna kif ukoll b’dimensjoni esterna; jesprimi, madankollu, dispjaċir għall-fatt li l-Parlament ma kienx involut f’dan l-eżerċizzju u jistieden lill-istituzzjonijiet l-oħra tal-UE jinvolvu lill-Parlament fl-istruttura tal-eżerċizzji kollha ta’ dan it-tip;

14.

Jinkoraġġixxi t-tipi kollha ta’ kooperazzjoni bejn is-servizzi tal-Istituzzjonijiet differenti tal-UE inkarigati mill-attivitajiet operazzjonali dwar il-monitoraġġ u l-ġlieda kontra d-diżinformazzjoni, bħal dik li teżisti bejn it-task force tal-PE dwar id-Diżinformazzjoni, bħal dik eżistenti bejn it-task force tal-Parlament dwar id-Diżinformazzjoni, is-servizzi tal-Kummissjoni u t-taqsima StratCom tas-SEAE bis-Sistema ta’ Twissija Rapida tiegħu; jilqa’ l-involviment tas-SEAE u tal-Kummissjoni mal-Parlament biex jaġġornawh regolarment dwar żviluppi sinifikanti fix-xenarju ta’ theddid tal-FIMI, speċjalment meta dan jikkonċerna l-elezzjonijiet tal-UE; jissuġġerixxi l-istabbiliment ta’ Sistema ta’ Twissija Rapida għall-Membri tal-Parlament Ewropew u għall-membri tal-parlamenti nazzjonali biex tiġi miġġielda d-diżinformazzjoni dwar il-pjattaformi online u tiġi pprevenuta l-kondiviżjoni tad-diżinformazzjoni;

15.

Jilqa’ l-faċilitazzjoni mis-SEAE ta’ Ċentru għall-Kondiviżjoni tal-Informazzjoni u l-Analiżi (ISAC) biex jiġu żviluppati metodoloġija u qafas komuni għall-ġbir u l-kondiviżjoni tal-intelligence u l-evidenza sistematiċi dwar it-theddid u fl-aħħar mill-aħħar jiġi pprovdut għarfien aħjar tas-sitwazzjoni; jenfasizza l-progress li sar mis-SEAE dwar qafas analitiku komuni u metodoloġija dwar l-FIMI kif deskritt fl-EDAP u jissottolinja kif, bħala parti mill-ISAC, tali protokoll ta’ sors miftuħ, kollaborattiv u interoperabbli biex jappoġġja l-għarfien tas-sitwazzjoni jista’ jikkontribwixxi għal kollaborazzjoni aktar mill-qrib fost l-istituzzjonijiet, il-korpi u l-organi (EUIBAs), l-Istati Membri, il-pjattaformi tal-media soċjali, l-aġenziji tal-aħbarijiet, u l-atturi tas-soċjetà ċivili; jitlob li jiġi allokat biżżejjed finanzjament lejn l-iżvilupp kontinwu, l-involviment tas-soċjetà, u l-bini tal-kapaċitajiet li jikkontribwixxi għall-adozzjoni wiesgħa ta’ dan il-mudell b’firxa u skala sinifikanti madwar l-Unjoni;

16.

Jitlob li jkun hemm korp permanenti fil-Parlament Ewropew biex jiżgura approċċ trażversali ħalli jiġi ssorveljat u miġġieled b’mod effettiv l-indħil barrani;

Reżiljenza

17.

Jappella għal sforz kollettiv mill-istituzzjonijiet tal-UE, mill-Istati Membri, mill-pajjiżi sħab, mis-soċjetà ċivili, mid-dinja tan-negozju u mill-media indipendenti biex titqajjem kuxjenza soċjali u istituzzjonali u jsir investiment fl-edukazzjoni dwar id-diżinformazzjoni, il-manipulazzjoni tal-informazzjoni u l-indħil barrani u kif din tiġi miġġielda, b’mod olistiku;

18.

Jissottolinja li l-UE jeħtiġilha titgħallem mill-esperjenza u l-għarfien espert tal-Ukrajna, tat-Tajwan u ta’ pajjiżi oħra fil-ġlieda kontra l-indħil u l-aggressjoni barranin u tkompli l-kooperazzjoni mill-qrib ma’ tali pajjiżi f’dan il-qasam; jinnota madankollu l-kuntest differenti li fih jopera t-Tajwan;

19.

Jilqa’ l-fatt li l-Osservatorju Ewropew tal-Media Diġitali (EDMO), network indipendenti għal dawk li jivverifikaw il-fatti, għar-riċerkaturi akkademiċi u għal partijiet ikkonċernati oħra, dalwaqt se jkollu ċentri li jkopru l-Istati Membri kollha tal-UE, u b’hekk isaħħaħ il-missjoni tiegħu fl-identifikazzjoni u fl-analiżi ta’ kampanji ta’ diżinformazzjoni, miżinformazzjoni u kontenut ieħor maħluq minn pajjiżi terzi b’intenzjoni propagandistika ċara, u l-organizzazzjoni ta’ attivitajiet ta’ litteriżmu fil-media u attivitajiet oħra li jappoġġjaw il-ġlieda kontra d-diżinformazzjoni; jenfasizza l-ħtieġa potenzjali ta’ qafas legali fl-UE jew fl-Istati Membri biex tiġi żgurata verifika tal-fatti ta’ kwalità;

20.

Itenni l-appell tiegħu lill-Istati Membri biex jinkludu l-litteriżmu fil-media u dak diġitali, l-edukazzjoni ċivika, l-istorja Ewropea komuni, ir-rispett għad-drittijiet fundamentali, il-ħsieb kritiku u l-promozzjoni tal-parteċipazzjoni pubblika fil-kurrikuli tal-iskejjel u tal-universitajiet, b’mod parallel mal-isforzi ġenerali biex titqajjem sensibilizzazzjoni fost l-adulti, inklużi l-anzjani, u l-isforzi biex jitnaqqsu d-distakki diġitali bbażati fuq l-età, il-ġeneru u l-istatus soċjoekonomiku; jappella għal strateġija miftiehma tal-UE dwar il-litteriżmu fil-media bi proġetti li joħolqu riżultati tanġibbli bi skala sinifikanti li jilħqu l-Unjoni kollha; jinkoraġġixxi l-kondiviżjoni tal-Linji Gwida tal-UE għal-Litteriżmu fil-Media mal-pajjiżi kandidati, tradotti f’lingwi nazzjonali, biex tiġi indirizzata d-diżinformazzjoni u jiġi promoss il-litteriżmu diġitali permezz tal-edukazzjoni u t-taħriġ; jitlob lill-Istati Membri, f’dan ir-rigward, jikkunsidraw l-iżvilupp u d-distribuzzjoni, fi ħdan l-istituzzjonijiet edukattivi, ta’ materjali edukattivi mmirati lejn kategoriji ta’ età differenti li minnhom it-tfal u ż-żgħażagħ jistgħu jitgħallmu kif jinfurmaw lilhom infushom kif suppost u kif jistgħu jivverifikaw l-akkuratezza tal-informazzjoni; jappella għall-ħolqien ta’ osservatorju tal-influwenzi barranin u l-impatt tagħhom fuq l-edukazzjoni għolja u r-riċerka;

21.

Jenfasizza l-importanza tat-tifkira storika u tar-riċerka dwar ir-reġimi totalitarji, bħal dwar ir-reġim Sovjetiku, u dibattitu pubbliku trasparenti u bbażat fuq il-fatti dwar ir-reati ta’ reġimi bħal dawn sabiex tissaħħaħ ir-reżiljenza tas-soċjetajiet tagħna kontra d-distorsjonijiet u l-manipulazzjonijiet tal-istorja; itenni l-importanza tal-OSĊ, bħal Memorial, li jaħdmu fil-qasam tat-tifkira tal-istorja, b’mod partikolari fir-rigward tal-istorja Ewropea reċenti, li hija l-mira ta’ diżinformazzjoni u ta’ reviżjoniżmu sistematiċi mir-Russja fl-isforzi tagħha biex tiġġustifika l-indħil u l-aggressjoni kontinwi tagħha;

22.

Jistieden lill-Kummissjoni tiżviluppa Pakkett effettiv dwar id-Difiża tad-Demokrazija, filwaqt li tqis l-esperjenza unika tal-Konferenza dwar il-Futur tal-Ewropa u l-proposti finali, inklużi l-inizjattivi biex tissaħħaħ id-demokrazija tagħna minn ġewwa, billi titrawwem kultura ċivika ta’ involviment demokratiku u parteċipazzjoni attiva miċ-ċittadini f’kull ħin, inkluż barra mill-perjodu elettorali;

23.

Jissottolinja l-ħtieġa li l-amministrazzjonijiet pubbliċi, fil-livelli kollha, ikollhom taħriġ speċifiku dwar l-identifikazzjoni u l-ġlieda kontra l-atti ta’ manipulazzjoni tal-informazzjoni u ndħil u jenfasizza li dan it-taħriġ għandu jkun sensittiv għall-ġeneru; itenni l-appell lill-EUIBAs u lill-awtoritajiet nazzjonali biex ikomplu u jsaħħu azzjonijiet simili ta’ taħriġ u għarfien tas-sitwazzjoni kurrenti peress li t-theddid ibridu huwa persistenti u mifrux u dejjem aktar immirat biex jinfluwenza l-politiki u l-leġiżlazzjoni tal-UE; jistieden lill-EUIBAs jistabbilixxu taħriġ interistituzzjonali biex jippromwovu r-reżiljenza ġenerali tal-EUIBAs b’mod ġenerali;

24.

Jistieden lill-EUIBAs u lill-awtoritajiet nazzjonali jadottaw qafas ta’ komunikazzjoni dedikat li jkun fih miżuri biex jiġu identifikati malajr l-indħil barrani u tentattivi biex tiġi mmanipulata l-isfera tal-informazzjoni sabiex jiġu pprevenuti u miġġielda tali tentattivi; jilqa’ r-rwol tas-SEAE, ta’ StratCom CoE u ta’ Hybrid CoE tan-NATO bħala sħab importanti fl-iżvilupp ta’ aktar għarfien tas-sitwazzjoni u ta’ risponsi addizzjonali għall-ġlieda kontra l-FIMI;

25.

Itenni l-appell tiegħu lis-SEAE biex jibni l-għarfien espert tiegħu dwar il-komunikazzjoni strateġika u d-diplomazija pubblika, li tirrikjedi mandat imsaħħaħ u l-allokazzjoni ta’ aktar riżorsi lid-diviżjoni tal-Komunikazzjoni Strateġika tiegħu u għall-gruppi ta’ ħidma tiegħu, b’mod partikolari, billi jsegwi approċċ ibbażat fuq ir-riskju u billi titqies l-aggressjoni mir-Russja li għaddejja bħalissa kontra l-Ukrajna u l-gwerra ibrida u l-propaganda li ġejjin kemm minn atturi statali kif ukoll minn atturi mhux statali Russi, kif ukoll l-impatt ta’ dik il-gwerra ibrida fuq il-pajjiżi kandidati tal-UE fil-Balkani tal-Punent, u fuq il-Moldova u pajjiżi oħra tas-Sħubija tal-Lvant; jisħaq li d-djalogu maċ-ċittadini huwa indispensabbli sabiex titqajjem kuxjenza dwar il-prijoritajiet tal-politika barranija u ta’ sigurtà tal-UE; jirrikonoxxi u jfaħħar il-ħidma fuq is-sit web u l-bażi tad-data EUvsDisinfo, u jappella għal aktar espansjoni ta’ din il-pjattaforma b’finanzjament xieraq;

26.

Jinnota l-ħtieġa urġenti li jiżdiedu l-isforzi biex jiġu miġġielda l-kampanji malinni tal-FIMI li għandhom l-għan li jillimitaw il-kapaċitajiet tal-pajjiżi kandidati u tal-kandidati potenzjali tal-UE li jallinjaw progressivament mal-politika estera u ta’ sigurtà komuni (PESK) tal-UE; jilqa’ l-kontribut tas-SEAE fl-appoġġ tal-kapaċità istituzzjonali u t-trasparenza tas-sjieda tal-media, speċifikament fil-Balkani tal-Punent, filwaqt li jqis is-sitwazzjoni fraġli tas-sigurtà u r-riskju ta’ effetti konsegwenzjali; jissottolinja l-ħtieġa li tiġi miġġielda b’mod proattiv il-propaganda tal-atturi bi skopijiet malinni fir-reġjun, li għandha l-għan li ddgħajjef l-interessi u l-valuri tal-UE;

27.

Jitlob lill-UE u lill-Istati Membri jżidu l-appoġġ għall-isforzi tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili fil-ġlieda kontra l-FIMI, peress li wrew li huma effettivi fis-sensibilizzazzjoni dwar ir-riskji assoċjati mal-informazzjoni u d-diżinformazzjoni trażmessi permezz tal-media soċjali, b’mod partikolari, u wrew ukoll li huma effettivi fil-każ tal-media tradizzjonali, peress li ħafna OSĊ joperaw fil-livell lokali, u għalhekk huma eqreb lejn il-miri tad-diżinformazzjoni u jafu aħjar kif jikkomunikaw magħhom; jemmen li l-kumpaniji tat-teknoloġija u tal-media għandhom jikkollaboraw mal-OSĊ, li jistgħu jipprovdu għarfien espert dwar kuntesti politiċi u kulturali, sabiex ifasslu strateġiji ħalli jimmitigaw ir-riskji ta’ ndħil fil-proċessi elettorali;

28.

Jitlob li jkun hemm disponibbli finanzjament suffiċjenti u sostenibbli, b’mod ċar u trasparenti, għall-ġurnalisti investigattivi u għall-OSĊ li jkun proporzjonat mal-isforzi tagħhom biex iqajmu kuxjenza, jesponu l-isforzi biex jinterferixxu fil-proċessi demokratiċi u jinnewtralizzaw l-impatt tagħhom;

29.

Jitlob l-allokazzjoni, it-tisħiħ u l-ingranaġġ ta’ sorsi pubbliċi għall-OSĊ rilevanti, kif ukoll għal sforzi biex jiżdied il-finanzjament privat bħall-iffaċilitar ta’ konferenza tad-donaturi; jitlob li titnieda inizjattiva konġunta li tiġbor flimkien il-fondi u l-programmi tal-UE, inkluż il-pakkett li jmiss dwar id-Difiża tad-Demokrazija, flimkien ma’ organizzazzjonijiet finanzjarji, donaturi bilaterali u benefiċjarji, sabiex jissaħħu l-armonizzazzjoni u l-kooperazzjoni fl-investimenti għar-reżiljenza demokratika u l-ġlieda kontra l-FIMI, u li dan il-qafas ta’ investiment għandu jipprovdi għotjiet imfassla apposta, abbażi ta’ kriterji oġġettivi, trasparenti u mmonitorjati għal verifikaturi tal-fatti indipendenti, ġurnalisti investigattivi, akkademiċi, gruppi ta’ riflessjoni u OSĊ involuti fiż-żieda tal-għarfien tas-sitwazzjoni (bħar-riċerka, l-investigazzjoni, u l-identifikazzjoni tal-oriġini tal-manipulazzjoni u l-indħil tal-informazzjoni, l-iżvilupp tal-kooperazzjoni fil-qasam kif ukoll l-iżvilupp u l-operazzjonalizzazzjoni tal-metodoloġiji tal-ISAC u l-għodod b’sors miftuħ biex tiġi indirizzata l-isfida tal-FIMI) u jinkludu miżuri għall-promozzjoni tal-litteriżmu fil-media, dak diġitali u tal-informazzjoni, kif ukoll attivitajiet oħra ta’ bini tar-reżiljenza u appoġġ għad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem permezz ta’ sejħiet għal proposti annwali jew biannwali għal proposti li jkopru finanzjament pluriennali fit-tul;

30.

Jenfasizza li huwa essenzjali li l-informaturi, il-ġurnalisti u professjonisti oħra tal-media jkunu garantiti l-kundizzjonijiet meħtieġa biex jikkontribwixxu għal dibattitu pubbliku miftuħ, liberu, imparzjali u ġust, li huwa vitali għad-demokrazija u aspett ewlieni biex jgħin lis-soċjetà tiġġieled kontra d-diżinformazzjoni, il-manipulazzjoni tal-informazzjoni u l-indħil; jenfasizza l-ħtieġa ta’ tagħmir sigur u kriptaġġ qawwi, b’sors miftuħ, minn tarf sa tarf biex jiġu protetti l-kunfidenzjalità u l-integrità tal-komunikazzjonijiet bejn il-ġurnalisti u s-sorsi tagħhom;

31.

Jilqa’ l-proposta kontra l-SLAPP (20), li tikkonsisti fi proposta għal Direttiva u rakkomandazzjoni, biex tittejjeb il-protezzjoni tal-ġurnalisti, tad-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem u tal-OSĊ minn proċedimenti abbużivi tal-qorti; jilqa’ wkoll l-analiżi li wettqet il-Kummissjoni fir-Rapport tagħha dwar l-Istat tad-Dritt tal-2022 dwar it-theddid eżistenti kontra s-sikurezza tal-ġurnalisti fl-UE u t-theddid legali u l-proċedimenti abbużivi tal-qorti kontra l-parteċipazzjoni pubblika; jenfasizza ż-żieda fis-sorveljanza ta’ spyware tal-ġurnalisti u tal-OSĊ fl-UE bħala mezz biex jiġu intimidati u ffastidjati; jisħaq fuq il-ħtieġa li din id-dimensjoni tiġi inkluża fil-valutazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-istat tad-dritt;

32.

Ifakkar li servizzi tal-media indipendenti, pluralistiċi u ta’ kwalità huma antidotu b’saħħtu għall-FIMI; ifakkar f’dak ir-rigward fil-Journalism Trust Initiative, stabbilita minn Reporters mingħajr fruntieri, li għandha l-għan li tistabbilixxi standards industrijali; itenni l-appell tiegħu għal programm permanenti tal-media tal-aħbarijiet u tar-rivisti tal-UE; iqis li l-libertà u l-pluraliżmu tal-media jridu jiġu protetti u promossi wkoll fl-ambjent online, b’mod partikolari fir-rigward tad-disponibbiltà ta’ kontenut awdjoviżiv fuq pjattaformi online;

33.

Jinnota l-ħtieġa li jiġi żgurat li l-ġlieda kontra d-diżinformazzjoni tinvolvi wkoll gazzetti u stazzjonijiet tal-aħbarijiet tradizzjonali; jitlob b’mod partikolari li l-istazzjonijiet tal-aħbarijiet ikunu aktar trasparenti dwar il-profil tal-esperti li jistiednu fuq is-settijiet tagħhom;

34.

Jilqa’ l-proposta tal-Kummissjoni għal Att Ewropew dwar il-Libertà tal-Media (21) (EMFA) bl-għan li jiġi stabbilit qafas komuni fil-livell tal-UE biex jiggarantixxi l-pluraliżmu u l-indipendenza fis-suq intern għas-servizzi tal-media billi jistabbilixxi dispożizzjonijiet speċifiċi kontra l-indħil politiku fid-deċiżjonijiet editorjali u kontra s-sorveljanza, kif ukoll jiżgura finanzjament adegwat tal-istrumenti tal-media tas-servizz pubbliku, it-trasparenza tas-sjieda tal-media, u l-protezzjoni tal-kontenut tal-media online; iħeġġeġ li jiġu stabbiliti wkoll miżuri għall-protezzjoni tal-media u tal-ħaddiema tagħha, speċjalment meta jkunu mmirati minn setgħat barranin li jfittxu li jimminaw id-dritt għall-informazzjoni; jissottolinja li d-dispożizzjonijiet dwar is-sorveljanza b’mod partikolari għadhom jirrikjedu titjib sostanzjali biex jiġi żgurat li ma jilleġittimizzawx l-użu ta’ spyware kontra individwi, b’mod partikolari l-ġurnalisti, u b’hekk jimminaw id-drittijiet fundamentali minflok ma jsaħħuħhom;

35.

Jilqa’ l-ħolqien propost, fil-qafas tal-proposta tal-EMFA, ta’ Bord Ewropew ġdid għas-Servizzi tal-Media li jlaqqa’ flimkien l-awtoritajiet nazzjonali tal-media, li għandu jkollu rwol sinifikanti fil-ġlieda kontra d-diżinformazzjoni, inklużi l-indħil barrani u l-manipulazzjoni tal-informazzjoni; jinnota, b’mod partikolari, li wieħed mill-kompiti proposti tal-bord huwa l-koordinazzjoni ta’ miżuri nazzjonali dwar il-forniment ta’ servizzi tal-media minn fornituri stabbiliti barra mill-UE li jimmiraw lejn udjenzi fl-UE u li jistgħu jippreżentaw riskju għas-sigurtà pubblika; jirrakkomanda li l-pajjiżi tal-Balkani tal-Punent u tas-Sħubija tal-Lvant jiġu inklużi fil-mandat tal-bord f’dan ir-rigward; iħeġġeġ li l-Bord Ewropew għas-Servizzi tal-Media jeħtieġlu jkun indipendenti mill-Kummissjoni u mill-gvernijiet tal-Istati Membri, kemm f’termini ta’ organizzazzjoni kif ukoll ta’ finanzjament tiegħu, sabiex ikun jista’ jaħdem b’mod oġġettiv u politikament indipendenti;

36.

Jilqa’, b’rabta mal-EMFA, il-proposti għall-monitoraġġ indipendenti tas-suq intern għas-servizzi tal-media, li jinkludu data dettaljata u analiżi kwalitattiva tar-reżiljenza tas-swieq tal-media tal-Istati Membri, b’mod partikolari fir-rigward tar-riskji tal-FIMI; jilqa’ l-proposta li jiġi organizzat djalogu strutturat bejn il-pjattaformi u s-settur tal-media biex tiġi mmonitorjata l-konformità tal-pjattaformi ma’ inizjattivi awtoregolatorji; jisħaq fuq l-importanza li jiġi żgurat li l-EMFA jew kwalunkwe leġiżlazzjoni oħra attwali jew futura dwar il-media jew it-teknoloġija ma tinkludix eżenzjonijiet speċjali minn regoli orizzontali dwar il-moderazzjoni tal-kontenut li jagħtu karta bajda lil dawk li jxerrdu diżinformazzjoni;

37.

Jappella għall-istabbiliment ta’ “klawżoli mera” fejn il-ftuħ tal-ispazju Ewropew tal-informazzjoni għal pajjiżi terzi jkun proporzjonat mal-aċċess tal-media Ewropea f’dawn il-pajjiżi; iħeġġeġ lill-Kummissjoni tiżviluppa sistema regolatorja madwar l-UE biex tipprevjeni lill-kumpaniji tal-media li huma taħt il-kontroll editorjali ta’ gvernijiet barranin jew li huma proprjetà ta’ pajjiżi barranin b’riskju għoli milli jakkwistaw kumpaniji tal-media Ewropej; dan għandu japplika b’mod predominanti għal pajjiżi mhux demokratiċi jew ta’ riskju għoli li fihom l-organizzazzjonijiet Ewropej tal-media ma jitħallewx joperaw liberament, jew huma taħt pressjoni li jċaqilqu l-kopertura tagħhom favur il-gvernijiet nazzjonali; dawn l-isforzi għandhom ikunu bbażati fuq bażi ta’ data komuni biex jiġu ffaċilitati l-prevenzjoni u/jew il-prosekuzzjoni armonizzati madwar l-Unjoni Ewropea; jissuġġerixxi li sistema regolatorja bħal din tista’ tkun ibbażata fuq mekkaniżmi eżistenti ta’ skrinjar tal-IDB biex jiġu pprevenuti d-duplikazzjonijiet; jinkoraġġixxi l-inklużjoni fl-EMFA tad-dispożizzjonijiet dwar it-trasparenza tas-sjieda tal-media li bħalissa jinsabu fir-rakkomandazzjonijiet;

38.

Jissottolinja li ż-żieda fiċ-ċaħda tat-tibdil fil-klima tista’ tkun marbuta ma’ tħaddin usa’ tat-teoriji ta’ komplott fid-diskors pubbliku li huwa bbażat fuq il-ħolqien deliberat ta’ kontrorealtà u r-rifjut tax-xjenza, u li jinkludi ideat foloz dwar kollox mill-gwerra ta’ aggressjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna għall-vaċċini kontra l-COVID-19; jenfasizza r-rwol tal-atturi barranin fit-tixrid tad-diżinformazzjoni dwar it-tibdil fil-klima u l-politika tal-UE dwar il-klima, li qed jimmina l-appoġġ pubbliku u qed jintuża wkoll fin-narrattivi tal-atturi domestiċi li jisfruttaw id-diżinformazzjoni dwar il-klima għall-finijiet politiċi tagħhom stess;

39.

Jappoġġja l-appell magħmula minn esperti ewlenin dwar il-klima fis-27 Konferenza tal-Partijiet tal-Konvenzjoni Qafas tan-NU dwar it-Tibdil fil-Klima (COP 27) biex il-kumpaniji tat-teknoloġija jindirizzaw il-problema dejjem tikber tad-diżinformazzjoni, u b’mod partikolari biex jaċċettaw definizzjoni universali ta’ miżinformazzjoni u diżinformazzjoni dwar il-klima li tinkludi r-rappreżentazzjoni ħażina tal-evidenza xjentifika u l-promozzjoni ta’ soluzzjonijiet foloz, jimpenjaw ruħhom għall-għan li ma jippubblikaw l-ebda reklamar li jinkludi l-miżinformazzjoni u d-diżinformazzjoni dwar il-klima u l-greenwashing, u jikkondividu r-riċerka interna dwar it-tixrid tal-miżinformazzjoni u d-diżinformazzjoni dwar il-klima u l-greenwashing fuq il-pjattaformi tagħhom;

40.

Jistieden lill-pjattaformi jieħdu miżuri biex itejbu t-trasparenza u jipprevjenu u jipprojbixxu t-tqegħid ta’ reklamar li jippromwovi ċ-ċaħda tat-tibdil fil-klima u japplikawhom għat-teoriji ta’ komplott u għad-diżinformazzjoni; jirrikonoxxi li hemm ħtieġa urġenti li jiġi demonetizzat it-tixrid tal-ekonomija tad-diżinformazzjoni marbuta mat-tibdil fil-klima;

41.

Jinnota bi tħassib li ħafna mill-aktar amplifikaturi bi trazzjoni għolja taċ-ċaħda tat-tibdil fil-klima u l-attakki fuq l-azzjoni klimatika għandhom status “verifikat” fuq diversi pjattaformi tal-media soċjali, inkluż Twitter, li jippermettilhom ixerrdu l-miżinformazzjoni u diżinformazzjoni taħt dan l-istatus privileġġat lil miljuni ta’ segwaċi u li tali amplifikaturi spiss ikunu bbażati barra mill-Unjoni Ewropea; jistieden lil Twitter jimplimenta kontrolli aktar stretti meta jbigħ il-marki “blue check” tiegħu;

Indħil permezz ta’ pjattaformi online

42.

Ifakkar li l-mudell ta’ negozju tal-pjattaformi online għadu jibbaża fuq ir-reklamar ibbażat fuq data personali u algoritmi mhux trasparenti fejn aktar involviment jissarraf f’aktar dħul mir-reklamar, u li dan l-involviment jiġi ġġenerat minn algoritmi li jippremjaw opinjonijiet polarizzati u estremi għad-detriment ta’ informazzjoni bbażata fuq il-fatti u b’hekk joħolqu riskji sinifikanti ta’ manipulazzjoni tad-data; jisħaq li r-Regolament Ġenerali dwar il-Protezzjoni tad-Data (22) (GDPR), id-DSA, il-Kodiċi ta’ Prattika dwar id-Diżinformazzjoni u r-Regolament li ġej dwar it-Trasparenza u l-immirar tar-reklamar politiku joħolqu salvagwardji addizzjonali kontra tali prattiki abbużivi u manipulattivi; ifakkar fl-appoġġ għall-miżuri kollha għall-projbizzjoni tal-mikroimmirar għar-reklamar politiku, b’mod partikolari iżda mhux limitat għal dawk ibbażati fuq data personali sensittiva;

43.

Jistieden lill-Kummissjoni, lill-Istati Membri u lill-kumpaniji tat-teknoloġija jaħdmu flimkien u jinvestu aktar riżorsi fl-iżvilupp ta’ rimedji regolatorji u teknoloġiċi għad-diżinformazzjoni li taħdem bl-IA;

44.

Jesprimi dispjaċir għall-fatt li pjattaformi akbar, bħal Meta, Google, YouTube, TikTok jew Twitter, għadhom mhumiex qed jagħmlu biżżejjed biex jiġġieldu b’mod attiv id-diżinformazzjoni, u saħansitra qed jagħtu s-sensja lill-persunal minkejja talbiet kostanti mir-regolaturi, mis-soċjetà ċivili u anke internament mill-persunal tal-kumpaniji responsabbli għall-integrità; ifakkar li l-pjattaformi jeħtiġilhom ikollhom biżżejjed persunal biex jiżguraw aġġornamenti regolari għall-għodod ta’ moderazzjoni sabiex jiġi pprevenut kontenut dannuż li jevita l-politika ta’ moderazzjoni tagħhom; ifakkar li l-kampanji ta’ diżinformazzjoni u ta’ ndħil jibbażaw ħafna fuq il-koordinazzjoni bejn il-pjattaformi ta’ diżinformazzjoni u ta’ mikroimmirar; jesprimi dispjaċir għall-fatt li l-UE tiddependi minn kumpaniji mhux tal-UE biex tgħin fil-preżervazzjoni tal-integrità tal-elezzjonijiet Ewropej; hekk kif l-approċċ awtoregolatorju tal-CoP ma kienx biżżejjed, iħeġġeġ lill-pjattaformi kollha, inklużi dawk iżgħar, iżidu l-koordinazzjoni tagħhom biex jidentifikaw aħjar il-kampanji u jipprevjenu t-tixrid tagħhom;

45.

Jesprimi dispjaċir għall-fatt li l-kumpaniji tal-media soċjali mhumiex qed jirrispettaw ir-responsabbiltajiet tagħhom u qed juru ineffiċjenti fl-identifikazzjoni ta’ miżinformazzjoni u diżinformazzjoni dwar il-pjattaformi tagħhom u qed jeħduha bil-mod biex ineħħuha meta jagħmlu dan; jilmenta li din l-inattività mill-pjattaformi online hija espressjoni ta’ nuqqas ta’ regoli vinkolanti fil-qafas regolatorju Ewropew; ifakkar li l-mudell ta’ negozju tal-pjattaformi jimplika li għandhom aċċess għad-data rilevanti; jesprimi dispjaċir għall-fatt li spiss jaġixxu biss meta ċ-ċittadini, ir-riċerkaturi jew il-media jindikaw kontenut speċifiku; jitlob lill-pjattaformi biex jagħtu prijorità lill-informazzjoni bbażata fuq il-fatti li ġejja minn sorsi affidabbli;

46.

Jistieden lill-pjattaformi jallokaw persunal, riżorsi u kapaċità aktar kwalifikati biex jimmonitorjaw u jimmoderaw il-kontenut u l-imġiba dannużi fil-lingwi uffiċjali kollha tal-UE, fil-lingwi lokali u fid-djaletti, u jħeġġeġ lill-pjattaformi biex iżidu l-finanzjament u jtejbu l-integrazzjoni ta’ uffiċjali akkreditati ta’ partijiet terzi li jikkontrollaw il-fatti fil-lingwi kollha tal-UE; jissottolinja l-ħtieġa urġenti li jiġi indirizzat il-kontenut dannuż;

47.

Jinnota li huwa wkoll ta’ dispjaċir kbir li l-pjattaformi teknoloġiċi l-kbar ma joffrux servizz lill-klijenti bejn bniedem u ieħor fil-biċċa l-kbira tal-Istati Membri tal-UE;

48.

Jiddenunzja l-passi lura ta’ Twitter fil-ġlieda kontra d-diżinformazzjoni mill-bidla fis-sjieda tiegħu; jiddeplora, b’mod partikolari, il-fatt li Twitter naqqas b’mod sinifikanti n-numru ta’ persunal responsabbli għat-tfixkil tad-diżinformazzjoni, inkluż dak responsabbli għall-moderazzjoni tal-kontenut globali, id-diskors ta’ mibegħda u l-fastidju online; jiddeplora l-introduzzjoni mill-ġdid reċenti ta’ kontijiet sospiżi mingħajr valutazzjoni xierqa u b’mod partikolari l-introduzzjoni mill-ġdid ta’ kontijiet vjolenti tal-lemin u pubblikament faxxisti, inklużi dawk li jiċħdu l-eżitu tal-elezzjonijiet presidenzjali tal-Istati Uniti fl-2020; jirrifjuta bil-qawwa d-deċiżjoni ta’ Twitter li tieqaf tinforza l-politika tagħha kontra d-diżinformazzjoni dwar il-COVID-19;

49.

Jinnota li l-gwerra ta’ aggressjoni tar-Russja fl-Ukrajna enfasizzat in-nuqqas ta’ punti ta’ kuntatt għall-awtoritajiet biex jirrapportaw diżinformazzjoni u kontenut illegali; jiddeplora li l-ġestjoni ta’ Meta spiss ittrasferiet ir-responsabbiltà għall-moderazzjoni tal-kontenut lit-tim tas-sigurtà bbażat fl-Istati Uniti; huwa mħasseb mill-fatt li hemm biss żewġ rappreżentanti ta’ Meta fil-pajjiżi Baltiċi, li jfisser li ma hemmx biżżejjed riżorsi biex jiġi mmoderat il-kontenut, li jwassal għal żbalji bħall-projbizzjoni ta’ kontijiet leġittimi;

50.

Iqis li huwa inkwetanti li l-gruppi ta’ diżinformazzjoni dwar is-saħħa, estremisti politiċi u fundamentalisti reliġjużi bħat-Talibani setgħu jiksbu status “verifikat” b’marka ta’ verifika billi jissottoskrivu għal “Twitter Blue”; jistieden lil Twitter jemenda l-politika tiegħu sabiex jipprevjeni l-impersonazzjoni, il-falsifikazzjoni jew l-asserzjonijiet qarrieqa ta’ għarfien espert;

51.

Ifakkar li Twitter huwa firmatarju tal-Kodiċi ta’ Prattika msaħħaħ dwar id-Diżinformazzjoni, u li bidla fis-sjieda ma għandux ikollha impatt fuq l-impenji tal-pjattaforma skont il-Kodiċi; ifakkar lil Twitter li l-kumpanija jeħtiġilha tirrispetta r-regolamenti rilevanti kollha tal-Unjoni Ewropea, inkluż id-DSA; iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-awtoritajiet nazzjonali kompetenti jiżguraw li Twitter jirrispetta l-istandards u r-regoli tal-UE u japplikaw sanzjonijiet xierqa jekk il-kumpaniji tat-teknoloġija jonqsu milli jikkonformaw mal-istandards tal-UE;

52.

Jistieden lill-pjattaformi jiffaċilitaw l-aċċess sħiħ, b’mod partikolari għar-riċerkaturi, għad-data li tirfed is-sejbiet u jżommu repożitorju tal-affarijiet li jkunu tneħħew biex jgħinu lir-riċerkaturi f’investigazzjonijiet futuri, kif ukoll biex jgħinu lil kumpaniji oħra tat-teknoloġija, lill-gvernijiet demokratiċi u lill-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi jieħdu azzjoni xierqa; jistieden lill-Kummissjoni tiżgura li dan iseħħ fil-qafas tad-DSA u tal-Kodiċi ta’ Prattika dwar id-Diżinformazzjoni u tirrikjedi li l-pjattaformi jispjegaw għaliex qiesu li mhuwiex teknikament fattibbli li jiġi pprovdut aċċess għad-data;

53.

Jilqa’ d-dispożizzjonijiet tad-DSA li jirrikjedu li l-VLOPs u l-VLOSEs jipprovdu informazzjoni dwar l-algoritmi, li jirrikjeduhom jispjegaw kif jaħdmu sabiex ikun possibbli li jiġi vvalutat l-impatt tagħhom fuq l-elezzjonijiet u proċessi demokratiċi oħra, u li jieħdu l-miżuri meħtieġa ta’ mitigazzjoni tar-riskju; jistieden lill-firmatarji tal-Kodiċi ta’ Prattika dwar id-Diżinformazzjoni biex jirrispettaw bis-sħiħ l-impenji tagħhom; jesprimi dispjaċir għan-nuqqas ta’ impenji vinkolanti għall-firmatarji tal-Kodiċi ta’ Prattika dwar id-Diżinformazzjoni; jappella għall-adozzjoni rapida tal-CoP bħala kodiċi ta’ kondotta fl-ambitu tad-DSA, inklużi awditi li jivvalutaw il-konformità kif stabbilit fl-Artikolu 28, u li l-Kummissjoni tikkunsidra liema proposti jew aġġornamenti leġiżlattivi ġodda huma meħtieġa biex timtela l-lakuna fil-konformità, kif ukoll tipprevedi l-possibbiltà ta’ sospensjoni temporanja jew permanenti ta’ pjattaformi li sistematikament jonqsu milli jikkonformaw mal-impenji tagħhom fl-ambitu tal-CoP;

54.

Huwa mħasseb li xi atturi li s-servizzi tagħhom jikkontribwixxu b’mod sinifikanti għat-tixrid tad-diżinformazzjoni mhumiex firmatarji tal-CoP, bħal Apple, Amazon, Odysee, Patreon, GoFundMe, u Telegram; jistieden lill-Kummissjoni tħeġġeġ lill-partijiet ikkonċernati rilevanti li fadal biex jiffirmaw u jikkonformaw bis-sħiħ mal-CoP u jieħdu sehem fit-task force tagħha; jitlob li jiġi stabbilit qafas legali sabiex jiġi żgurat livell minimu ta’ impenji għall-ġlieda kontra d-diżinformazzjoni dwar dawn is-servizzi; huwa mħasseb dwar il-fatt li Telegram ma tikkoopera xejn ma’ dawk li jfasslu l-politika f’pajjiżi demokratiċi u ma kinitx lesta li taħdem mal-OSĊ;

55.

Jilqa’ l-fatt li l-atturi kollha fl-ekosistema tar-reklamar online huma impenjati li jikkontrollaw u jillimitaw it-tqegħid ta’ reklamar fuq kontijiet u siti web li jxerrdu d-diżinformazzjoni jew iqiegħdu r-reklamar maġenb kontenut ta’ diżinformazzjoni, kif ukoll li jillimitaw it-tixrid ta’ reklamar li fih diżinformazzjoni, u li dan l-impenn jestendi wkoll għar-reklamar politiku; jenfasizza, madankollu, li għad ma hemmx biżżejjed data biex jiġi kkonfermat jekk il-miżuri meħuda humiex qed iġibu r-riżultati; jesprimi dispjaċir li dan il-mudell ta’ negozju u l-algoritmi ta’ rakkomandazzjoni li jirfduh jibqgħu faċilitaturi kruċjali tat-tixrid tad-diżinformazzjoni u tal-kontenut falz, qarrieqi u inċendjarju; huwa mħasseb dwar ir-rieda tal-pjattaformi li jużaw il-pretest tal-“għoti ta’ setgħa” lill-utenti bħala mod kif ir-responsabbiltà tiġi ttrasferita għal-limitazzjoni tat-tqegħid ta’ reklamar fuq kontijiet u siti web li jxerrdu d-diżinformazzjoni fuqhom; billi din ir-responsabbiltà għandha taqa’ fuq il-pjattaformi, peress li għandhom id-data u l-għarfien rilevanti, sakemm l-azzjonijiet tagħhom jibqgħu trasparenti u d-data tkun disponibbli għar-riċerkaturi; huwa mħasseb dwar in-nuqqas ta’ trasparenza fis-suq tal-għodod għall-protezzjoni tal-marka li jindirizzaw ir-riskji relatati mal-immaġni, peress li dawn l-għodod spiss jibbażaw fuq algoritmi li nstabu li jikkategorizzaw ħażin il-mezzi tal-aħbarijiet leġittimi u affidabbli;

56.

Huwa mħasseb dwar l-użu ta’ filmati maħluqa bl-użu ta’ logħob tal-kompjuter biex tinxtered id-diżinformazzjoni dwar l-invażjoni Russa tal-Ukrajna u kunflitti armati oħra; jistieden lill-istrumenti tal-media jkunu aktar viġilanti dwar kontenut bħal dan u jiżviluppaw mezzi effettivi għat-tneħħija tiegħu mill-pjattaformi tagħhom; huwa mħasseb li l-kumpaniji tal-logħob tal-vidjo u online bbażati fir-Russja, inklużi dawk li jipproduċu logħob tal-mobile, għadhom qed joperaw liberament fis-swieq Ewropej u jistgħu jintużaw biex ixerrdu diżinformazzjoni u propaganda;

57.

Jappella għall-adozzjoni rapida tal-CoP kontra d-diżinformazzjoni bħala Kodiċi ta’ Kondotta (KtK) fl-ambitu tal-mekkaniżmu koregolatorju tad-DSA, filwaqt li jitqies li s-suċċess tagħha se jiddependi minn infurzar strett fil-każ ta’ firmatarji bi prestazzjoni batuta permezz ta’ awditi obbligatorji skont l-Artikolu 28 tad-DSA; jappella għall-armonizzazzjoni tal-mekkaniżmi differenti ta’ appell mill-utenti u l-impenji dwar il-moderazzjoni żejda kif ukoll il-moderazzjoni insuffiċjenti;

58.

Ifakkar li l-awtoritajiet tal-Istat għandhom kontijiet fuq il-pjattaformi tal-media soċjali inklużi kontijiet użati għall-finijiet ta’ kontroll u għall-monitoraġġ tax-xejriet ta’ diżinformazzjoni; jinnota li, sakemm dawn il-kontijiet ma jinvolvux ruħhom f’interazzjonijiet ma’ utenti oħra, dawn għandhom jiġu identifikati bħala sikuri u ma għandhomx jitneħħew mill-pjattaformi;

59.

Jitlob lill-individwi u lill-entitajiet ġuridiċi biex ikunu jistgħu jfittxu lill-pjattaformi għal nuqqas ta’ azzjoni meta ma jitneħħewx l-miżinformazzjoni jew id-diżinformazzjoni, b’mod partikolari meta jkunu fil-mira tagħha;

60.

Jappoġġja l-istabbiliment ta’ aġenziji indipendenti ta’ klassifikazzjoni tal-pjattaformi biex jinfurmaw lill-pubbliku dwar il-prattiki tal-pjattaformi sabiex in-nies ikunu jistgħu jagħmlu għażla infurmata meta jirreġistraw biex jużawhom;

Infrastruttura kritika u setturi strateġiċi

61.

Jilqa’ d-Direttiva CER maqbula reċentement, ir-rakkomandazzjoni tal-Kunsill biex tissaħħaħ l-infrastruttura kritika, u d-Direttiva NIS2; jilqa’ l-espansjoni tagħha biex tkopri l-infrastruttura kritika fil-qasam tal-produzzjoni, l-ipproċessar u d-distribuzzjoni tal-ikel; jemmen li l-attakki reċenti, bħas-sabotaġġ ta’ infrastruttura kritika u ż-żieda fl-attakki ċibernetiċi juru l-ħtieġa li tiġi evalwata l-leġiżlazzjoni eżistenti ladarba tiġi implimentata fl-Istati Membri u jistieden lill-Kummissjoni tressaq, jekk ikun meħtieġ, proposti msaħħa addizzjonali, li għandhom jinkludu l-bini tar-reżiljenza tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili li jaħdmu biex jiġġieldu l-indħil barrani u d-diżinformazzjoni; jistieden, barra minn hekk, lill-Istati Membri kollha jaġġornaw malajr l-istrateġiji nazzjonali tagħhom għas-sigurtà u jwettqu testijiet tal-istress fuq l-infrastruttura kritika tagħhom biex jidentifikaw punti dgħajfa; itenni r-rakkomandazzjoni tiegħu biex tiġi estiża l-lista ta’ entitajiet kritiċi ħalli tinkludi l-infrastruttura diġitali elettorali u s-sistemi edukattivi;

62.

Huwa mħasseb dwar id-dipendenza tal-UE minn atturi barranin u teknoloġiji barranin fl-infrastrutturi kritiċi u fil-ktajjen tal-provvista; jirrimarka l-vulnerabbiltajiet li ħoloq l-IDB li qed jintużaw bħala għodda ġeopolitika; itenni l-appell tiegħu lill-Kummissjoni biex tiżviluppa leġiżlazzjoni vinkolanti ambizzjuża dwar is-sigurtà tal-katina tal-provvista tal-ICT li tinkludi fatturi ta’ riskju mhux tekniċi, b’segwitu għall-proposta tal-Kunsill, u qafas regolatorju aktar b’saħħtu għar-Regolament dwar l-Iskrinjar tal-IDB (23); jemmen li l-qafas regolatorju aktar b’saħħtu b’linji gwida għal aktar armonizzazzjoni tal-prattiki nazzjonali ta’ skrinjar tal-IDB għandu jinkludi l-prevenzjoni tal-akkwist ta’ kumpaniji kritiċi f’setturi vitali jew kumpaniji tal-media minn partijiet barranin li huma taħt il-kontroll dirett jew indirett ta’ pajjiżi b’riskju għoli u li ż-żieda ta’ investiment ’il barra għandha titqies għall-inklużjoni taħt l-ambitu tal-istrument; jistieden lill-Istati Membri jistabbilixxu reġistri tat-trasparenza tas-sjieda; jemmen li l-Kummissjoni, soġġetta għas-superviżjoni mill-Kunsill, għandha tkun tista’ timblokka l-IDB li jista’ jkun ta’ detriment jew li jmur kontra l-proġetti u l-programmi tal-UE jew interessi oħra tal-UE; jissottolinja li fil-Balkani tal-Punent, l-investimenti ta’ dan it-tip jistgħu jdaħħlu lill-pajjiżi f’nases tad-dejn, u dan ikompli jiddestabilizza r-reġjun;

63.

Jinnota li minkejja dawn il-mekkaniżmi ta’ skrinjar tal-FDI, kumpaniji Ċiniżi bħal Nuctech ingħataw kuntratti f’infrastruttura kritika Ewropea, li wasslu għal riskji marbuta mas-sigurtà; jistieden għalhekk lill-Kunsill u lill-Kummissjoni jeskludu l-użu ta’ tagħmir u software minn manifatturi bbażati f’pajjiżi b’riskju għoli, b’mod partikolari ċ-Ċina u r-Russja, bħal TikTok, ByteDance Huawei, ZTE, Kaspersky, NtechLab jew Nuctech; jistieden lis-setturi vitali u lil setturi sensittivi oħra jeskludu l-użu ta’ hardware u ta’ software minn pajjiżi b’riskju għoli li jistgħu jintużaw biex jheddu l-kunfidenzjalità, l-integrità u d-disponibbiltà tad-data u tas-servizzi; ifakkar li kwalunkwe software li jopera f’ċirkwit magħluq jibqa’ vulnerabbli meta jsiru kontrolli ta’ rutina jew meta jiġi aġġornat; iqis li l-applikazzjoni TikTok, proprjetà tal-konglomerat Ċiniż ByteDance, tikser il-qafas Ewropew għall-privatezza tad-data, u dan jagħmilha riskju potenzjali u sors ta’ diżinformazzjoni sostnut miċ-Ċina; jilqa’ d-deċiżjoni tal-istituzzjonijiet tal-UE li jirrestrinġu l-użu ta’ TikTok fuq apparat korporattiv; jirrakkomanda l-projbizzjoni ta’ TikTok fil-livelli kollha tal-gvern nazzjonali u fl-istituzzjonijiet tal-UE;

64.

Jisħaq fuq il-ħtieġa li jiġu stabbiliti u żviluppati alleanzi teknoloġiċi ma’ sħab demokratiċi biex tingħata spinta lill-awtonomija strateġika u titnaqqas id-dipendenza tal-UE minn atturi barranin b’riskju għoli u t-teknoloġiji tagħhom kif ukoll biex jissaħħu l-kapaċitajiet industrijali tal-UE f’oqsma teknoloġiċi ewlenin, bħall-intelliġenza artifiċjali, is-semikondutturi, il-cloud u teknoloġiji avvanzati oħrajn;

65.

Huwa mħasseb dwar il-vulnerabbiltajiet u ż-żieda fl-attakki fuq kejbils u pipelines taħt il-baħar, li jindikaw b’mod partikolari s-sabotaġġ tal-pipeline tal-gass tan-Nord Stream f’Settembru 2022; jemmen li l-IDB f’kejbils u f’pipelines taħt il-baħar joħloq riskju addizzjonali għas-sigurtà; jilqa’ l-Istrateġija dwar is-Sigurtà Marittima tal-Unjoni Ewropea (EMSA) u jitlob lill-Kummissjoni taġġorna lill-Parlament dwar il-progress biex jittejbu l-fehim u r-reżiljenza tal-protezzjoni tal-infrastruttura taħt il-baħar, jittejbu l-koordinazzjoni u l-kondiviżjoni tal-informazzjoni, jitmexxew ’il quddiem il-kapaċitajiet ta’ monitoraġġ flimkien mal-industrija, jissaħħu l-mekkaniżmi ta’ rispons, u biex din il-kwistjoni tiġi inkorporata fl-aspetti kollha tal-azzjoni esterna;

66.

Huwa mħasseb dwar ir-rivelazzjonijiet ta’ kif l-eliti politiċi fl-Istati Membri tal-UE, pereżempju fil-Ġermanja, mexxew ’il quddiem l-aġenda ta’ Gazprom u esprimew appoġġ kostanti għall-provvisti tal-gass mir-Russja; jinnota bi tħassib l-impatt tal-isforzi ta’ lobbjar minn stati barranin u minn atturi korporattivi b’interess fil-produzzjoni u fl-użu kontinwi tal-fjuwils fossili fl-UE fuq il-proċessi tat-tfassil tal-politika; ifakkar f’dan ir-rigward is-sejbiet tiegħu fir-rapport INGE 1; jilqa’ l-proposta tal-Kummissjoni dwar ir-REPowerEU biex tiġi ttrasformata s-sistema tal-enerġija tal-UE, u b’hekk tintemm id-dipendenza tagħha mill-fjuwils fossili Russi; iħeġġeġ lill-Istati Membri tal-UE u lill-Kummissjoni jwaqqfu l-importazzjonijiet kollha tal-fjuwils fossili fl-UE minn reġimi awtokratiċi u jimxu lejn sovranità tal-enerġija sostenibbli;

67.

Huwa mħasseb dwar ir-rabtiet mill-qrib bejn l-Ungerija u r-Russja, fejn ir-Russja qed teżerċita l-influwenza tagħha permezz tal-ingranaġġ tagħha fis-settur tal-enerġija; jesprimi dispjaċir li l-Ungerija ma ħaditx passi sinifikanti biex tnaqqas id-dipendenza enerġetika tagħha mir-Russja; jemmen li jeħtieġ li jsir aktar biex tiġi żgurata awtonomija miftuħa u strateġika fis-settur tal-enerġija; jitlob li jiġi aċċellerat l-użu tal-enerġija rinnovabbli, filwaqt li tiġi mminimizzata kwalunkwe dipendenza ulterjuri miċ-Ċina;

68.

Jilqa’ l-att propost reċentement dwar il-materja prima kritika (24); jemmen li l-att propost huwa essenzjali biex jiġu żgurati l-ktajjen tal-provvista Ewropej meħtieġa biex l-att propost dwar iċ-ċipep Ewropej ikun (25) ta’ suċċess; jenfasizza l-ħtieġa li jkomplu jinstabu ftehimiet kummerċjali ma’ demokraziji li għandhom l-istess fehma fl-iżgurar tal-provvista ta’ riżorsi strateġiċi;

L-indħil matul il-proċessi elettorali

69.

Jilqa’ l-ħidma li saret mill-APPF f’dan ir-rigward, speċjalment fil-prevenzjoni u l-ġlieda kontra pagamenti finanzjarji pprojbiti minn pajjiżi mhux tal-UE fis-sistema politika tal-UE; jistieden lill-Kummissjoni u lill-koleġiżlaturi jtejbu s-sett ta’ għodod tal-APPF u jippermettu t-traċċar effettiv tad-donazzjonijiet lill-pagatur aħħari, u b’hekk jevitaw li l-projbizzjoni tiġi evitata bl-użu ta’ intermedjarji, b’mod partikolari billi jagħtu mandat lill-APPF biex tikseb informazzjoni direttament mill-istituzzjonijiet bankarji tad-donaturi kif ukoll billi jipprovdu sistema ta’ notifiki awtomatiċi għal tranżazzjonijiet suspettużi mill-unitajiet tal-intelligence finanzjarja fl-Istati Membri lill-APPF; jistieden ukoll lill-Istati Membri jsaħħu s-salvagwardji legali li jipprevjenu li l-partiti nazzjonali tal-partiti politiċi Ewropej jirċievu pagamenti minn oriġini mhux mill-UE fil-livell nazzjonali, li mbagħad jintużaw bħala kontribuzzjonijiet għall-partiti politiċi u l-fondazzjonijiet Ewropej; jilqa’ wkoll il-kuntatti operazzjonali li l-APPF diġà stabbiliet mal-istituzzjonijiet u l-aġenziji kompetenti tal-UE kif ukoll mal-Istati Membri biex jiġġieldu b’mod effettiv it-tentattivi ta’ użu ta’ data personali għal finijiet elettorali; jistieden lill-Istati Membri jkomplu jtejbu l-kooperazzjoni mal-APPF billi jagħmlu punti ta’ kuntatt speċjalizzati disponibbli u operazzjonali fl-awtoritajiet kompetenti għall-protezzjoni tad-data u għaċ-ċibersigurtà elettorali;

70.

Jilqa’ l-inizjattivi li ttieħdu fi ħdan in-network Ewropew ta’ kooperazzjoni dwar l-elezzjonijiet inklużi l-pjanijiet konġunti ta’ reżiljenza; jistieden lill-Kummissjoni tinvolvi bis-sħiħ lill-Parlament fl-attivitajiet tan-network kif ukoll tal-APPF; iqis li għandhom jiġu stabbiliti networks simili mal-parlamenti nazzjonali fl-Istati Membri; iqis ukoll li l-parlamenti tal-Istati Membri u l-awtoritajiet elettorali għandhom jagħmlu aktar biex jinfurmaw lill-pubbliku dwar ir-riskji ta’ ndħil fil-proċessi elettorali nazzjonali; jistieden lill-Kummissjoni tfassal kodiċi ta’ prattika tajba dwar il-media soċjali applikabbli għar-rappreżentanti u l-awtoritajiet pubbliċi, bil-għan li jiġu stabbiliti standards ta’ kondotta komuni, filwaqt li jitqies li l-politiċi u l-gvernijiet xi drabi jirrikorru għal diżinformazzjoni biex jinkoraġġixxu l-ostilità ideoloġika;

71.

Jinnota li l-Parlament Ewropew stabbilixxa strateġija għall-elezzjonijiet Ewropej tal-2024, li tinkludi enfasi fuq il-prevenzjoni u l-indirizzar tal-manipulazzjoni tal-informazzjoni qabel l-elezzjonijiet mingħajr ma tindaħal fid-dibattiti politiċi jew soċjali usa’, b’rispett sħiħ għall-indipendenza tal-mandat tal-membri; jissottolinja li din l-istrateġija għandha tkun ibbażata fuq it-tisħiħ tal-miżuri eżistenti tal-Parlament, inklużi dawk li jinvolvu t-task force tal-Parlament dwar id-diżinformazzjoni, u jitlob għalhekk li jiġu allokati riżorsi addizzjonali ħalli jiġu implimentati d-diversi miżuri;

72.

Jisħaq fuq l-importanza kbira li jiġu protetti s-sigurtà, ir-reżiljenza u l-affidabbiltà tal-infrastruttura elettorali, inklużi, fost affarijiet oħra, is-sistemi tal-IT, il-magni u t-tagħmir tal-votazzjoni, in-networks u l-proċeduri tal-uffiċċju elettorali, il-bażijiet tad-data tar-reġistrazzjoni tal-votanti u l-faċilitajiet tal-ħżin; jissottolinja li t-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjoni qed isiru dejjem aktar prevalenti fil-ġestjoni elettorali u fil-proċessi demokratiċi; jinnota li sabiex jirrispondu b’mod effettiv għall-isfidi elettorali li qed jinħolqu, il-korpi ta’ ġestjoni elettorali jeħtieġ li jadottaw xejriet ta’ ħidma ġodda li jtejbu l-kapaċità tagħhom li jipprevjenu r-riskji u juru r-reżiljenza, anke f’ambjent diġitali kumpless; jitlob li l-Istati Membri tal-UE u l-gvernijiet lokali jiġu pprovduti b’sett ta’ għodod ta’ servizzi u għodod għall-ġlieda kontra l-FIMI; jinnota li meta jsiru l-elezzjonijiet, il-karti tal-vot għandu jkollhom rekord tal-karti verifikabbli u jkunu soġġetti għal awditi indipendenti biex jiġi żgurat li r-riżultati jkunu preċiżi; jenfasizza r-rwol fundamentali tal-osservazzjoni elettorali u tal-osservaturi indipendenti tal-elezzjonijiet;

Finanzjament bil-moħbi ta’ attivitajiet politiċi minn atturi u donaturi barranin

73.

Itenni t-tħassib tiegħu dwar ir-rivelazzjonijiet regolari ta’ finanzjament Russu enormi ta’ partiti u persuni politiċi u eks-politiċi u uffiċjali f’għadd ta’ pajjiżi demokratiċi f’tentattiv ta’ ndħil u ksib ta’ influwenza fil-proċessi domestiċi tagħhom; jesprimi t-tħassib tiegħu dwar ir-rabtiet tar-Russja ma’ diversi politiċi u partiti politiċi fl-UE u l-indħil wiesgħa tagħha fil-movimenti seċessjonisti fit-territorji Ewropej u fl-UE, bħal fil-Katalonja fejn l-awtoritajiet rilevanti huma mħeġġa jwettqu investigazzjoni komprensiva u jissuġerixxi liċ-Ċentru Ewropew ta’ Eċċellenza għall-Ġlieda kontra t-Theddid Ibridu (Hybrid CoE) f’Helsinki jwettaq studju ta’ dan il-każ speċifiku;

74.

Jieħu nota li n-network Ewropew ta’ kooperazzjoni dwar l-elezzjonijiet qed jimmappja l-finanzjament barrani fl-Istati Membri tal-UE u jesprimi l-interess tiegħu li jiġi infurmat dwar dawn l-isforzi; jitlob il-projbizzjoni ta’ finanzjament barrani minn pajjiżi barra l-UE; jistieden lin-network jidentifika standards komuni tal-UE dwar il-kampanji politiċi u l-finanzjament tal-partiti politiċi, inkluż dak minn pajjiżi terzi, b’mod partikolari dawk l-istandards li jagħlqu l-lakuni identifikati fir-rakkomandazzjonijiet tar-rapport INGE 1 adottat fid-9 ta’ Marzu 2022 li jkunu japplikaw għal-liġijiet elettorali nazzjonali fl-Istati Membri kollha, inklużi l-mekkaniżmi ta’ infurzar; jistieden lill-Istati Membri jindirizzaw b’mod urġenti l-kwistjoni tad-donazzjonijiet minn pajjiżi terzi lil partiti politiċi nazzjonali, sabiex jagħlqu l-lakuni eżistenti fil-leġiżlazzjoni tagħhom;

75.

Jieħu nota tan-negozjati leġiżlattivi li għaddejjin dwar l-istatut u l-finanzjament tal-partiti u l-fondazzjonijiet politiċi Ewropej; jistenna li dawn in-negozjati se jtejbu l-mandat tal-APPF b’mod partikolari biex jiżguraw li t-tranżazzjonijiet finanzjarji minn pajjiżi mhux tal-UE fis-sistema politika tal-UE jkunu limitati, trasparenti u soġġetti għal kontrolli aktar stretti u jirriżultaw f’qafas aġġornat, li għandu jsaħħaħ ir-rwol tal-partiti politiċi tal-UE fl-isfera demokratika Ewropea kif ukoll irażżan l-indħil minn setgħat barranin; itenni l-ħtieġa ta’ approċċ ibbilanċjat u proporzjonat li jippermetti lill-partiti politiċi minn pajjiżi terzi li jaħsbuha bl-istess mod, inklużi pajjiżi fi ħdan il-Kunsill tal-Ewropa, dment li jkollhom drittijiet sħaħ ta’ rappreżentanza fihom, jipparteċipaw permezz ta’ sħubija u kontribuzzjonijiet, filwaqt li jkomplu jsaħħu t-trasparenza tal-finanzjament u t-teħid ta’ deċiżjonijiet u fl-istess ħin jillimitaw ir-riskju ta’ ndħil minn entitajiet barranin mhux demokratiċi jew minn stati b’riskju għoli;

76.

Ifakkar li l-APPF għandha tingħata r-riżorsi meħtieġa, b’mod partikolari r-riżorsi umani u tal-IT, biex tkun tista’ twettaq il-kompiti attwali tagħha u kwalunkwe kompitu ġdid previst mil-leġiżlazzjoni, li jista’ jiġi implimentat b’mod effettiv biss b’persunal addizzjonali xieraq;

77.

Jieħu nota tal-ħidma leġiżlattiva li għaddejja dwar it-trasparenza u l-immirar tar-reklamar politiku; jenfasizza l-importanza ta’ dan ir-regolament propost li se jnaqqas it-tekniki ta’ reklamar politiku mhux trasparenti u jisħaq fuq il-ħtieġa li l-koleġiżlaturi jadottawh fi żmien xieraq qabel l-elezzjoni Ewropea fl-2024; ifakkar fix-xewqa tiegħu, f’dan ir-rigward, li jiġi pprojbit ix-xiri ta’ reklami minn atturi li jkunu ġejjin minn barra l-UE u ż-Żona Ekonomika Ewropea (ŻEE) u li tiġi ggarantita t-trasparenza u n-nondiskriminazzjoni inkluż permezz ta’ tikkettar xieraq fir-rigward tax-xiri tar-reklamar politiku online minn atturi minn ġewwa l-UE; jissottolinja l-ħtieġa li l-partiti politiċi Ewropej ikunu jistgħu jagħmlu kampanja online u madwar l-UE kollha qabel l-elezzjonijiet Ewropej, filwaqt li jillimitaw ir-riskju ta’ ndħil barrani;

Iċ-ċibersigurtà u r-reżiljenza fir-rigward ta’ attakki ċibernetiċi, b’rabta mal-proċessi demokratiċi

78.

Huwa mħasseb dwar iż-żieda serja fl-attakki ċibernetiċi, b’mod partikolari l-attakk reċenti distribwit li jwaqqaf is-servizz (DDoS) kontra s-sit web tal-Parlament Ewropew fit-23 ta’ Novembru 2022, li għalih ġiet iddikjarata r-responsabbiltà minn grupp ta’ hackers favur il-Kremlin u l-hacking possibbli ta’ tliet MEPs u aktar minn ħamsin uffiċjal tal-Kummissjoni bis-software Pegasus; jitlob għalhekk li jissaħħu l-kapaċitajiet tar-reżiljenza u tal-protezzjoni tal-istituzzjonijiet tal-UE fil-qasam diġitali, b’mod partikolari qabel l-elezzjonijiet Parlamentari Ewropej;

79.

Jilqa’ l-ftehim dwar id-Direttiva NIS2 u jemmen li din tindirizza kwistjoni tal-koordinazzjoni bejn l-Istati Membri; jistieden lill-Istati Membri jiżguraw kooperazzjoni msaħħa u jaqsmu l-aħjar prattiki fil-Grupp ta’ Kooperazzjoni tal-NIS, speċjalment dwar iċ-ċibersigurtà għall-elezzjonijiet; jitlob li l-infrastruttura elettorali titqies bħala infrastruttura kritika; jemmen li hemm bżonn ta’ leġiżlazzjoni addizzjonali biex tiġi protetta b’mod effettiv is-sigurtà Ewropea tal-katina tal-provvista tal-ICT minn bejjiegħa riskjużi u biex ikun hemm protezzjoni mis-serq tal-proprjetà intellettwali permezz taċ-ċibersigurtà;

80.

Jilqa’ l-proposta tal-Kummissjoni għal regoli ġodda biex tiġi stabbilita sigurtà komuni taċ-ċibersigurtà u tal-informazzjoni bejn l-EUIBAs; jilqa’, f’konformità mar-rapport speċjali tal-QEA ta’ Marzu 2022, il-ħolqien ta’ bord interistituzzjonali taċ-ċibersigurtà ġdid, it-tisħiħ tal-kapaċitajiet taċ-ċibersigurtà, u l-promozzjoni ta’ valutazzjonijiet regolari tal-maturità u “iġjene ċibernetika”; jisħaq fuq il-ħtieġa ta’ koordinazzjoni effiċjenti, f’waqtha u mill-qrib bejn l-EUIBAs permezz ta’ strutturi eżistenti, bħall-Iskwadra ta’ Rispons f’Emerġenza relatata mal-Kompjuters għall-istituzzjonijiet, il-korpi u l-aġenziji Ewropej (CERT-UE) u l-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għaċ-Ċibersigurtà (ENISA); jemmen li dawn l-istrutturi għandhom jissaħħu u li hija meħtieġa koordinazzjoni aktar effiċjenti; jistieden lil dawn il-korpi, l-aġenziji u l-Kummissjoni jinformaw regolarment lill-Parlament dwar il-konklużjonijiet u s-sejbiet futuri dwar iċ-ċibersigurtà u s-sigurtà tal-informazzjoni fl-UE; jappella għal awditu sħiħ taċ-ċibersigurtà, biex jiġi ddeterminat jekk l-EUIBAs għandhomx biżżejjed kontroll fuq is-sigurtà tas-sistemi u tal-apparati tal-ICT tagħhom, inkluża valutazzjoni tar-riskju, tal-vulnerabbiltà u tat-theddid, appoġġjata minn ittestjar tal-penetrazzjoni, minn parti terza esterna ewlenija u vverifikata, meta dan ir-regolament jidħol fis-seħħ u kull sena wara dan, filwaqt li jitqiesu r-rekwiżiti tas-sigurtà tal-informazzjoni tal-istituzzjonijiet; jemmen li r-riskji u l-vulnerabbiltajiet irrapportati jeħtieġ li jiġu mmitigati fl-aġġornamenti taċ-ċibersigurtà, u r-rakkomandazzjonijiet mill-valutazzjoni għandhom jiġu implimentati permezz tal-politiki rispettivi taċ-ċibersigurtà;

81.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-ENISA jidentifikaw korpi, aġenziji u organizzazzjonijiet Ewropej oħra eżistenti u ppjanati li jaħdmu fil-qasam taċ-ċibersigurtà u jipproponu soluzzjonijiet biex jimtlew lakuni potenzjali;

82.

Jistieden lill-Kunsill, lill-Kummissjoni u lis-SEAE jsaħħu l-kontrolli relatati maċ-ċibersigurtà fuq kanali strateġiċi ta’ komunikazzjoni (eż. kanali militari fi żminijiet ta’ gwerra u missjonijiet tal-PSDK);

83.

Jirrikonoxxi li, fir-rigward taċ-ċiberattakki, hija meħtieġa prevenzjoni iżda din mhijiex biżżejjed; jemmen li rispons immirat b’mod preċiż huwa essenzjali fil-ġlieda kontra ċ-ċiberattakki; jemmen li l-UE għandha tindirizza ċ-ċiberattakki billi tikkunsidra l-aspetti li ġejjin:

(a)

il-ħtieġa ta’ żieda fir-rispons u r-reżiljenza kontra l-attakki ċibernetiċi;

(b)

il-ħtieġa ta’ flessibbiltà f’sitwazzjonijiet kritiċi, filwaqt li jiġu rrispettati l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali;

(c)

il-ħtieġa ta’ regolamenti komuni biex tiġi żgurata koordinazzjoni effiċjenti, jistieden għalhekk lill-Istati Membri jħaffu l-implimentazzjoni tad-Direttivi CER u NIS2;

(d)

il-ħtieġa li tiġi kondiviża l-informazzjoni fi ħdan l-Istati Membri u bejniethom, b’mod partikolari fir-rigward tal-vulnerabbiltajiet tas-sigurtà, filwaqt li titqies il-ħtieġa li jinħeba l-livell kritiku ta’ protezzjoni mill-kondiviżjoni tal-informazzjoni pubblika;

(e)

il-ħtieġa ta’ riċerka u investiment f’teknoloġiji ġodda li jżidu r-reżiljenza ċibernetika;

(f)

il-ħtieġa li jiġu involuti atturi bħall-OSĊ, is-settur privat u sħab oħra b’mod sikur u sostenibbli;

(g)

jitlob għalhekk lill-Istati Membri jadottaw pożizzjoni aktar proattiva u jespandu l-kapaċitajiet tagħhom fiċ-ċiberspazju abbażi tal-approċċi ta’ “involviment persistenti” u “difiża persistenti”, f’koordinazzjoni mill-qrib bejn l-Istati Membri u f’konsultazzjoni mal-kontropartijiet rilevanti tal-UE;

L-impatt tal-indħil fuq id-drittijiet tal-minoranzi u ta’ gruppi vulnerabbli oħra

84.

Ifakkar li l-indħil barrani spiss ikun marbut ma’ objettivi politiċi li jmorru kontra l-UE u l-valuri demokratiċi tagħha, li jkopru ksur sfaċċat tad-drittijiet tal-bniedem, jillimitaw id-drittijiet tan-nisa u tal-komunitajiet LGBTIQ+, u li jrawmu l-mibegħda kontra l-minoranzi, il-migranti u l-persuni l-aktar vulnerabbli;

85.

Jesprimi dispjaċir għall-istrumentalizzazzjoni politika tal-kwistjoni tal-migrazzjoni u l-użu tagħha f’kampanji ta’ ndħil u ta’ diżinformazzjoni; jitlob li tiġi żgurata l-ġestjoni effiċjenti tal-fruntiera esterna tal-UE f’konformità sħiħa mad-drittijiet fundamentali;

86.

Huwa nkwetat li l-komunità LGBTIQ+ tibqa’ mira ta’ kampanji ta’ ndħil barrani u diżinformazzjoni; huwa mħasseb dwar is-sitwazzjoni tal-komunità LGBTIQ+ f’diversi Stati Membri, bħas-Slovakkja, l-Ungerija, u l-Polonja, u d-diżinformazzjoni mifruxa mill-media tal-Istat u mill-organizzazzjonijiet tal-lemin estrem dwar is-suġġett; jesprimi dispjaċir għall-fatt li d-diżinformazzjoni u d-diskors ta’ mibegħda kontra LGBTIQ+ kienu l-motivazzjoni primarja li wasslu għall-qtil ta’ żewġ żgħażagħ fis-Slovakkja f’Ottubru 2022; jitlob l-iżvilupp ta’ programmi fit-tul li jappoġġjaw organizzazzjonijiet lokali fil-livell lokali u inizjattivi taċ-ċittadini biex jgħinu fl-iżvilupp tar-reżistenza tal-popolazzjoni għall-estremiżmu tal-lemin;

87.

Huwa mħasseb dwar it-tentattivi mid-diżinformazzjoni Russa li timmina l-appoġġ tas-soċjetà Ewropea għar-refuġjati Ukreni; jistieden lill-EUIBAs u lill-awtoritajiet nazzjonali biex jimmonitorjaw u jikkonfutaw id-diżinformazzjoni Russa dwar ir-refuġjati Ukreni u l-gwerra fl-Ukrajna;

88.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jsaħħu s-sħubijiet mal-NGOs u mal-organizzazzjonijiet internazzjonali li jaħdmu fil-qasam biex jimmonitorjaw it-tħaddim tat-tfal u jnaqqsu t-tixrid tad-diżinformazzjoni dwar il-kwistjoni (eż. it-tfal f’kunflitti armati);

89.

Itenni l-appell tiegħu għal sistema li tagħmilha faċli li l-materjal jiġi kondiviż fil-lingwi reġjonali u minoritarji; jilqa’ f’dan ir-rigward l-appoġġ tal-Kummissjoni għall-azzjoni pilota bit-titolu “l-Ugwaljanza Ewropea fil-Lingwi” (ELE); jemmen li jeħtieġ li jittieħdu miżuri addizzjonali biex jiġi żgurat rispons effettiv għall-indħil li jimmira lejn il-minoranzi; jitlob ukoll lill-UE u lill-Istati Membri jimplimentaw verifika tal-fatti aċċessibbli sabiex tiġi miġġielda d-diżinformazzjoni u jiġi pprovdut aċċess għall-informazzjoni fil-formati kollha possibbli għall-persuni b’diżabilità;

90.

Itenni l-bżonn ta’ azzjoni mmirata, permezz ta’ qafas ġuridiku tal-UE armonizzat, kontra t-tixrid tad-diżinformazzjoni u d-diskors ta’ mibegħda dwar kwistjonijiet relatati mal-ġeneri, mal-persuni LGBTIQ+ u l-persuni Rom, minoranzi oħra, l-immigranti u r-rifuġjati u l-persuni b’diżabilità kif ukoll il-komunitajiet reliġjużi; itenni l-appell tiegħu lill-Kummissjoni biex tiżviluppa u timplimenta strateġiji li jxekklu l-finanzjament ta’ gruppi kontra l-ġeneru, movimenti u individwi li jxerrdu b’mod attiv id-diżinformazzjoni jew jipparteċipaw f’manipulazzjoni tal-informazzjoni mmirata lejn il-persuni LGBTIQ+, id-drittijiet tan-nisa, il-minoranzi, ir-rifuġjati, il-persuni b’diżabilità u kwistjonijiet li jaffettwawhom, bl-għan li jaqsmu s-soċjetà;

91.

Huma nkwetat dwar il-fatt li d-drittijiet tan-nisa qed jiġu mmirati speċifikament mid-diżinformazzjoni, b’mod partikolari d-diżinformazzjoni dwar is-saħħa, u mill-indħil barrani; jitlob investigazzjoni sħiħa dwar is-sorsi ta’ finanzjament tal-kampanji ta’ diżinformazzjoni abbażi tal-ġeneru; itenni l-appell tiegħu għall-ħolqien ta’ sistemi ta’ twissija bikrija li permezz tagħhom jistgħu jiġu rrapportati u identifikati kampanji ta’ diżinformazzjoni abbażi tal-ġeneru;

92.

Jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jiżviluppaw miżuri biex isaħħu l-mezzi tal-media indipendenti bil-lingwa Russa li huma faċilment aċċessibbli għall-komunitajiet li jitkellmu bir-Russu; jistieden ukoll lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jappoġġjaw kummentaturi indipendenti sabiex tiġi miġġielda l-influwenza tal-propaganda ta’ pajjiżi terzi fuq il-minoranzi fl-Ewropa;

Indħil minn atturi globali permezz tal-ħtif tar-riżorsi mill-elit, tad-dijaspori nazzjonali, tal-universitajiet u tal-avvenimenti kulturali

93.

Jiddenunzja bl-aktar mod qawwi l-allegati tentattivi minn pajjiżi barranin, inklużi l-Qatar u l-Marokk biex jinfluwenzaw il-Membri, l-eks Membri u l-persunal tal-Parlament Ewropew permezz ta’ atti ta’ korruzzjoni, li jikkostitwixxu ndħil barrani gravi fil-proċessi demokratiċi tal-UE; jissottolinja l-ħtieġa li jiżdiedu l-isforzi biex jittejbu t-trasparenza u l-integrità tal-istituzzjonijiet tal-UE, u biex jiġu miġġielda l-korruzzjoni, il-manipulazzjoni, l-influwenza u l-kampanji ta’ ndħil; itenni l-appell tiegħu biex jiġu stabbiliti regoli aġġornati dwar it-trasparenza u l-etika, li jidentifikaw il-finanzjament barrani għal lobbjar relatat mal-UE, inkluż il-finanzjament għal organizzazzjonijiet mingħajr skop ta’ qligħ u regolamentazzjoni xierqa u l-monitoraġġ ta’ gruppi ta’ ħbiberija; itenni l-ħtieġa li tiġi sospiża minnufih il-ħidma kollha fuq fajls leġiżlattivi relatati mal-Qatar u l-Marokk, kif ukoll għall-aċċess ta’ punti ta’ aċċess ta’ rappreżentanti ta’ interessi taż-żewġ pajjiżi, sakemm l-investigazzjonijiet ġudizzjarji jipprovdu informazzjoni u kjarifika rilevanti u jevalwaw liema fajls setgħu ġew kompromessi bħala riżultat ta’ dan l-indħil barrani;

94.

Jilqa’ l-estensjoni tal-mandat u tal-mandat aġġornat għall-Kumitat Speċjali dwar l-ING2 u jistenna li l-kumitat ING2 iħejji rapport li juri l-impatt li jidentifika n-nuqqasijiet fir-regoli tal-Parlament Ewropew dwar it-trasparenza, l-etika, l-integrità u l-korruzzjoni u jagħmel proposti għar-riformi biex tiġi miġġielda b’mod effettiv il-korruzzjoni u mezzi oħra użati minn atturi barranin biex jinfluwenzaw il-proċessi Ewropej tat-teħid tad-deċiżjonijiet, filwaqt li jitqies li kwalunkwe rekwiżit ta’ divulgazzjoni potenzjali msaħħaħ għandu jitqies kontra l-ħtieġa li jiġu protetti ċerti individwi u gruppi vulnerabbli;

95.

Jesprimi dispjaċir għall-fatt li r-rakkomandazzjonijiet mir-rapport INGE 1 dwar l-introduzzjoni ta’ regoli ta’ trasparenza aktar stretti, l-immappjar tal-finanzjament barrani għal-lobbjar ta’ interessi relatata mal-UE, u l-iżgurar li dan jiddaħħal fir-rekords biex jippermetti l-identifikazzjoni ta’ finanzjament minn gvernijiet barranin, għadhom ma ġewx implimentati;

96.

Ifakkar fl-impenji li ttieħdu mill-President tal-Kummissjoni matul id-diskors tagħha dwar l-Istat tal-Unjoni rigward il-ħtieġa li jiġi aġġornat il-qafas leġiżlattiv tal-UE għall-ġlieda kontra l-korruzzjoni; iqis li tali aġġornament għandu jimmira b’mod partikolari lejn il-kwistjoni tal-ħtif tar-riżorsi mill-elit permezz ta’ interessi barranin, ir-revolving doors u t-traffikar fl-influwenza sabiex l-aġenti barranin ma jitħallewx jindaħlu fis-sistema politika tal-UE; jistieden ukoll lill-Kummissjoni tissikka r-regoli tagħha biex tipprevjeni tali qbid minn gvernijiet jew entitajiet awtokratiċi jew ta’ riskju għoli taħt il-kontroll tagħhom, biex tittratta l-kwistjoni tal-qbid tal-elit fir-rapporti annwali dwar l-istat tad-dritt; ifakkar fl-appelli ripetuti tal-Parlament għall-istabbiliment ta’ reġim ta’ sanzjonijiet permanenti ġdid iddedikat għall-immirar ta’ individwi u entitajiet responsabbli għall-korruzzjoni fuq skala kbira;

97.

Jieħu nota tas-sentenza tat-22 ta’ Novembru 2022 tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea fil-Kawża C-37/2013 (26), li tinvalida dispożizzjoni tal-ħames Direttiva Kontra l-Ħasil tal-Flus (27), li fiha l-Istati Membri kellhom jiżguraw li l-informazzjoni dwar is-sjieda benefiċjarja tal-kumpaniji għandha tkun aċċessibbli fil-każijiet kollha għal kwalunkwe membru tal-pubbliku ġenerali; jisħaq li r-reġistri ta’ informazzjoni dwar is-sjieda benefiċjarja huma għodda essenzjali għall-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, għar-riċerkaturi, għall-investigaturi u għall-ġurnalisti biex jidentifikaw allegata korruzzjoni u allegati interessi kummerċjali illeċiti, u li r-restrizzjoni tal-aċċess għal dawk ir-reġistri tillimita severament il-monitoraġġ futur tas-sjieda vera mill-pubbliku ġenerali; iqis li din l-invalidazzjoni tillimita l-ħidma ta’ firxa wiesgħa ta’ professjonisti li jiġġieldu l-korruzzjoni u l-ħasil tal-flus; jistieden lill-Kummissjoni ssib modi xierqa biex tiżgura li l-informazzjoni dwar is-sjieda benefiċjarja tal-kumpaniji tkun aċċessibbli għall-pubbliku ġenerali; jistieden lill-Kummissjoni tipproponi miżuri skont id-Direttiva Kontra l-Ħasil tal-Flus bil-għan li tillimita l-użu tal-flus kontanti sabiex jiġi skoraġġut l-użu ta’ flus illeġittimi u b’hekk tiġi pprevenuta l-korruzzjoni; jesprimi dispjaċir għall-fatt li xi Stati Membri ħadu s-sentenza bħala pretest biex jissospendu totalment l-aċċess għar-reġistru;

98.

Huwa tal-fehma li d-data dwar l-indħil barrani minn rappreżentanti ta’ interess fil-livell tal-UE għandha tkun disponibbli b’mod wiesa’ u ppreżentata b’mod ċar; jilqa’ l-bidliet introdotti mill-ftehim interistituzzjonali tal-20 ta’ Mejju 2021 dwar reġistru ta’ trasparenza obbligatorju (28) f’dan ir-rigward; jirrakkomanda, madankollu, li tiddaħħal taqsima speċifika dwar l-influwenza barranija fir-Reġistru tat-Trasparenza tal-UE jew li jiġi stabbilit reġistru tal-influwenza barranija; iqis li r-Reġistru tat-Trasparenza tal-UE għandu jinkludi lista ta’ pajjiżi b’riskju għoli; jirrakkomanda rekwiżiti u inċentivi aktar b’saħħithom għar-reġistrazzjoni tas-setgħat barranin; iqis li hemm bżonn ta’ rekwiżiti mtejba ta’ reġistrazzjoni u divulgazzjoni għall-OSĊ, għall-konsulenzi, għall-aġenziji, għall-fondazzjonijiet, għall-gruppi ta’ riflessjoni u għall-kumpaniji privati li jirċievu finanzjament barrani;

99.

Jistieden lis-Segretarjat tar-Reġistru tat-Trasparenza tal-UE jipprojbixxi kwalunkwe entità b’relazzjonijiet diretti jew indiretti mal-Gvern tar-Russja skont id-deċiżjoni tal-Kunsill tat-3 ta’ Ġunju 2022 dwar miżuri restrittivi fid-dawl tal-azzjonijiet tar-Russja li jiddestabbilizzaw is-sitwazzjoni fl-Ukrajna (29); jitlob li l-istess miżuri jiġu applikati għall-Belarussja;

100.

Itenni t-tħassib tiegħu dwar is-sħubijiet bejn l-universitajiet u l-entitajiet Ċiniżi, inklużi l-Istituti Confucius, iżda speċjalment dawk il-faċilitajiet ta’ riċerka relatati mal-kumpless militari Ċiniż, u r-riskju li jistgħu joħolqu għal-libertà akkademika u l-protezzjoni tal-proprjetà intellettwali; huwa mħasseb dwar is-sejbiet reċenti (30) li għadd konsiderevoli ta’ riċerkaturi Ewropej li jaħdmu fuq l-intelliġenza artifiċjali, it-teknoloġiji kwantistiċi, iċ-ċirkwiti integrati, ir-riċerka spazjali, ir-riċerka dwar materjali ġodda, in-newroxjenza u l-bijoteknoloġija qed jiġu ffinanzjati direttament mir-Repubblika tal-Poplu taċ-Ċina; itenni l-appell tiegħu lill-awtoritajiet tal-Istati Membri u lill-istituti tar-riċerka biex jirrieżaminaw dawk is-sħubijiet, u, meta l-allegat spjunaġġ jew indħil jiġi sostanzjat, jieħdu azzjoni biex jinfurzaw u jissalvagwardjaw is-sovranità ekonomika u politika Ewropea, inkluż permezz taċ-ċaħda ta’ finanzjament jew ir-revoka ta’ liċenzji ta’ istituti assoċjati; itenni li l-libertà akkademika hija valur fundamentali fi kwalunkwe soċjetà demokratika; iħeġġeġ lill-Istati Membri jagħmlu użu aħjar mill-mekkaniżmi eżistenti biex jipproteġu l-għarfien xjentifiku, industrijali u tekniku, u jestenduhom għall-istudji umanistiċi u x-xjenzi soċjali; jappella għal aktar trasparenza fil-finanzjament ta’ attivitajiet ta’ riċerka u l-appoġġ finanzjarju li jirċievu, b’mod partikolari permezz tal-istabbiliment ta’ proċeduri ta’ diliġenza dovuta biex jiġi vvalutat jekk il-finanzjament barrani ta’ proġetti joħloqx theddida għas-sigurtà;

101.

Jenfasizza li ċ-Ċina qed tipprova tgħaqqad ir-riċerka xjentifika ċivili u militari fil-qafas tal-programm ta’ integrazzjoni ċivili-militari; jitlob li tintemm minnufih il-kooperazzjoni eżistenti mal-istituzzjonijiet tar-riċerka li huma ffinanzjati direttament mill-militar Ċiniż jew li għandhom rabtiet miegħu, u li jqisu x’għarfien xjentifiku seta’ spiċċa għand ir-reġjun Ċiniż; jilqa’ l-pubblikazzjoni tal-linji gwida dwar l-indirizzar tal-indħil barrani fir-Riċerka u l-Innovazzjoni mill-Kummissjoni Ewropea, iżda jissuġġerixxi li jiġu applikati miżuri proporzjonati għall-istituzzjonijiet akkademiċi u tar-riċerka, u li tiġi żgurata aktar trasparenza fis-sħubijiet barranin; jesprimi tħassib dwar il-Liġi Ċiniża dwar l-Intelligence Nazzjonali, li tirrikjedi li r-riċerkaturi Ċiniżi fl-universitajiet tal-Punent jaqsmu l-għarfien tagħhom mal-Istat, u dwar id-dipendenza taċ-Ċina mill-ispjunaġġ bħala mezz biex tikseb l-għarfien biex tippromwovi l-għanijiet ekonomiċi u militari tagħha; jitlob impenji obbligatorji għal diliġenza u konformità akbar fil-kooperazzjoni akkademika mal-universitajiet u r-riċerkaturi Ċiniżi, u li kwalunkwe kooperazzjoni mal-universitajiet Ċiniżi tkun soġġetta għal valutazzjoni komprensiva tar-riskju għas-sigurtà;

102.

Jesprimi tħassib dwar l-attivitajiet li għaddejjin tal-uffiċċji ta’ Russkiy Dom (is-Senat Russu) iffinanzjati mill-aġenzija federali Russa Rossotrudnichestvo li ġiet sanzjonata mill-UE, li l-proġetti qarrieqa tagħha jxerrdu d-diżinformazzjoni, il-propaganda u l-aġenda tal-Kremlin fost is-soċjetà ċivili tal-UE;

103.

Jilqa’ l-pubblikazzjoni mill-Kummissjoni ta’ sett ta’ għodod dwar kif għandu jiġi mmitigat l-indħil barrani fir-riċerka u l-innovazzjoni sabiex l-universitajiet u l-organizzazzjonijiet ta’ riċerka Ewropej jiġu megħjuna jidentifikaw u jipprevjenu l-indħil barrani filwaqt li jibqgħu miftuħa għas-sħubijiet; jistieden lill-Kummissjoni tinkludi istituzzjonijiet akkademiċi u ta’ riċerka fil-Pakkett dwar id-Difiża tad-Demokrazija; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jkomplu jikkoordinaw l-azzjonijiet f’dan il-qasam, b’mod partikolari biex iżidu r-rwol tal-uffiċjali tal-etika u tas-sigurtà fl-istituzzjonijiet tal-edukazzjoni għolja; jistieden lill-Kummissjoni tkompli tiżviluppa linji gwida għar-riċerka affidabbli u s-sigurtà tal-għarfien sabiex tappoġġja l-integrità tal-kollaborazzjoni internazzjonali fir-riċerka mal-organizzazzjonijiet Ewropej; jenfasizza l-potenzjal f’reġistru jew f’bażi tad-data ta’ aġenti mhux attivi jew barranin possibbli minn stati b’riskju għoli fl-universitajiet u fl-organizzazzjonijiet ta’ riċerka Ewropej;

104.

Jesprimi tħassib dwar rapporti reċenti dwar l-istabbiliment ta’ stazzjonijiet tal-pulizija barranin Ċiniżi fl-UE; jistieden lill-Istati Membri u lill-awtoritajiet tal-UE jinvestigaw l-allegata eżistenza ta’ dawn l-istazzjonijiet tal-pulizija u jieħdu azzjoni kkoordinata kontra kwalunkwe attività illegali assoċjata mad-Dipartiment tax-Xogħol tal-Front Magħqud taċ-Ċina fl-Ewropa; itenni li tali stazzjonijiet jikkostitwixxu theddida għas-sigurtà nazzjonali tal-Istati Membri kkonċernati u tal-Unjoni b’mod ġenerali, u għalhekk għandhom jiġu pprojbiti; jistieden lill-Istati Membri jagħlquhom minnufih; jikkundanna l-prattika li l-persuni li jgħixu fl-Unjoni Ewropea jiġu mhedda, b’mod partikolari d-dijaspora Ċiniża u l-gruppi dissidenti politiċi, kif ukoll il-priġunerija ta’ qrabathom fiċ-Ċina sabiex il-persuni li jgħixu barra mill-pajjiż jiġu mġiegħla jirritornaw lejn iċ-Ċina;

105.

Huwa mħasseb dwar l-allegazzjonijiet ta’ operazzjonijiet illegali tal-pulizija f’art barranija li jevitaw il-kooperazzjoni ġudizzjarja u tal-pulizija bilaterali uffiċjali; jistieden lill-Kummissjoni teżamina l-hekk imsejħa stazzjonijiet tas-servizzi tal-pulizija barranin Ċiniżi fl-UE, li allegatament ipperswadew lil eluf ta’ persuni suspettati maħruba biex jirritornaw lejn iċ-Ċina, u tieħu l-passi xierqa f’dan ir-rigward; jitlob lill-awtoritajiet Ċiniżi u lill-ambaxxati Ċiniżi fl-Istati Membri tal-UE jaderixxu mal-proċeduri internazzjonali standard;

106.

Jiddenunzja s-sinjali ta’ ndħil u persekuzzjoni tat-Turkija fil-konfront ta’ attivisti politiċi, mexxejja tal-oppożizzjoni u minoranzi fl-UE; jikkundanna l-proposta l-ġdida tat-Türkiye dwar il-Liġi tad-Diżinformazzjoni, li toħloq theddida għal-libertà tal-kelma fil-pajjiż;

107.

Jiddeplora t-tixrid tad-diżinformazzjoni u l-użu oppressiv tal-internet mir-reġim Iranjan biex jaħbi l-ksur gravi tad-drittijiet tal-bniedem, il-vjolenza kontra d-dimostranti u l-abbużi tal-poter; huwa mħasseb bl-indħil tal-organizzazzjonijiet Iżlamisti ispirati minn stati barranin;

108.

Huwa mħasseb dwar l-influwenza dejjem akbar tal-attivitajiet tal-aġenziji tal-intelligence tal-istat awtoritarju barranin fl-UE, speċjalment fi Brussell; itenni l-appell tiegħu lill-awtoritajiet nazzjonali biex jirrieżaminaw u jaġġornaw l-oqfsa tagħhom kontra l-ispjunaġġ; jilqa’, f’dan ir-rigward, il-modernizzazzjoni mħabbra mill-Gvern Belġjan tal-qafas kontra l-ispjunaġġ u jitlob aktar kapaċità għaċ-Ċentru tal-Intelligence u tas-Sitwazzjonijiet tal-UE (INTCEN) biex iwettaq il-mandat ta’ counterintelligence tiegħu u japprofondixxi l-kooperazzjoni mal-awtoritajiet nazzjonali; jistieden lill-awtoritajiet tal-immigrazzjoni jkunu aktar viġilanti meta jeżaminaw il-persunal ta’ kumpaniji barranin, bħal TASS u COSCO, minn pajjiżi b’riskju għoli, meta japplikaw għal viżi għal xogħol; jistieden ukoll lill-awtoritajiet tal-immigrazzjoni jsaħħu l-koordinazzjoni biex jagħmlu l-ivvjaġġar minn uffiċjali tal-intelligence barranin li jużaw identitajiet foloz aktar diffiċli;

109.

Jesprimi tħassib dwar investigazzjoni reċenti ta’ New York Times li takkuża l-Moviment Imperjali Russu, grupp suprem, li organizza kampanja biex jintbagħtu pakketti splussivi lil ċittadini Spanjoli prominenti lejn tmiem l-2022, bl-għajnuna tal-GRU, is-servizz tal-intelliġenza militari Russu; iwissi dwar ir-riskju ta’ spjunaġġ fl-ajruporti Franċiżi bħal Strasburgu, Bordeaux, Brest, Quimper u Toulouse, li jużaw il-kumpanija Ċiniża tat-tagħmir Nuctech, marbuta mar-reġim Ċiniż u l-kumpless militari-industrijali tagħha, għall-iskrinjar tal-bagalji; jissottolinja li Nuctech hija preżenti f’26 mis-27 Stat Membru tal-UE, u jfakkar li l-Litwanja, l-Istati Uniti u l-Kanada pprojbew lill-kumpanija mill-kuntratti pubbliċi tagħhom;

110.

Jistieden lill-partiti politiċi tal-UE jiżviluppaw rispons qawwi għad-diskors ta’ mibegħda u l-kampanji ta’ fastidju kontra l-Membri tal-Parlament; jistieden lill-amministrazzjoni tal-Parlament tiżviluppa proċedura istituzzjonalizzata li għandha tiġi stabbilita meta jseħħu tali kampanji kontra rappreżentanti eletti tal-UE;

Deterrenza, attribuzzjoni u kontromiżuri kollettivi, inklużi sanzjonijiet

111.

Jilqa’ s-sanzjonijiet madwar l-UE kollha u l-kapaċità ta’ dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet fl-UE li jaġixxu malajr biex jirrestrinġu temporanjament ix-xandir ta’ ċerti kanali ta’ propaganda wara l-gwerra ta’ aggressjoni mhux ġustifikata u illegali tar-Russja kontra l-Ukrajna u jissottolinja l-ħtieġa li jiġu żgurati implimentazzjoni konsistenti u nuqqas ta’ evażjoni ta’ dawk is-sanzjonijiet; jilqa’ l-allinjament ta’ ċerti pajjiżi kandidati u kandidati potenzjali tal-UE ma’ dawn il-miżuri; jistieden lill-Kummissjoni tikkoopera aktar mill-qrib mal-Istati Membri dwar l-impożizzjoni u l-implimentazzjoni ta’ sanzjonijiet; jilqa’ s-sentenza tal-Qorti Ġenerali tas-27 ta’ Lulju 2022 fil-Kawża T-125/22 RT France (31), li fiha l-Qorti rrifjutat l-argument ta’ RT li l-projbizzjoni tax-xandir hija illegali, u għalhekk appoġġjat il-projbizzjoni tal-kontenut tax-xandir impost fuq RT France; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Kunsill jinkludu x-xandir bis-satellita fil-pakketti ta’ sanzjonijiet kontra r-Russja, l-“aġenzija tal-aħbarijiet” InfoRos affiljata mal-GRU, kif iddikjarat fir-riżoluzzjoni tiegħu ta’ Mejju 2022 (32) u jinkludu l-propagandisti prominenti kollha tal-Kremlin fil-listi tal-UE ta’ individwi sanzjonati; jesprimi dispjaċir għall-fatt li dawn il-kanali għadhom jistgħu jxerrdu n-narrattivi tagħhom taħt psewdonimi foloz jew permezz ta’ kanali oħra fl-Unjoni Ewropea; jikkundanna, b’mod speċjali, bis-sħiħ il-ftuħ ta’ uffiċċju ta’RT (li qabel kien Russia Today) f’Belgrad u t-tnedija tas-servizz tal-aħbarijiet online tiegħu bis-Serb, u b’hekk dan l-attur bi skopijiet malinni jitħalla jxerred id-diżinformazzjoni tiegħu fir-reġjun kollu; iħeġġeġ, f’dan il-kuntest, lill-awtoritajiet Serbi jallinjaw mad-deċiżjoni tal-Kunsill dwar is-sospensjoni tal-attivitajiet tax-xandir ta’ Sputnik u RT;

112.

Jilqa’ l-proposta tal-Kummissjoni għal direttiva dwar id-definizzjoni ta’ reati kriminali u pieni għall-ksur ta’ miżuri restrittivi tal-Unjoni (COM(2022)0684) u jistieden lill-Kummissjoni tivvaluta l-possibbiltà li l-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew jingħata l-kompitu li jiżgura l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni konsistenti u uniformi ta’ tali reati fl-UE kollha; jitlob li l-INTCEN tal-UE jingħata aktar riżorsi biex ikun jista’ jagħti informazzjoni dwar is-sanzjonijiet tal-UE u jinfurzahom, kif ukoll biex itejjeb l-iskambju ta’ informazzjoni forensika u jikkoordina l-politika ta’ attribuzzjoni b’mod aktar effettiv;

113.

Jesprimi t-tħassib tiegħu dwar iż-żieda fil-manipulazzjoni tas-sistemi ta’ identifikazzjoni awtomatika (AIS) biex tiġi mminata d-data tal-GPS u tiġi mmanipulata l-pożizzjoni tal-bastimenti, u b’hekk ċerti atturi jkunu jistgħu jevitaw is-sanzjonijiet; jistieden lill-Kummissjoni timponi protokolli ta’ sigurtà tal-AIS aktar stretti u jitlob l-inklużjoni ta’ teknoloġija ta’ spoofing tal-AIS fi ħdan ir-reġim tal-UE għall-kontroll tal-esportazzjoni b’użu doppju;

114.

Itenni l-appell tiegħu li jiġu imposti spejjeż fuq dawk li jwettqu ndħil barrani permezz ta’ kapaċità qawwija ta’ attribuzzjoni; jieħu nota tar-riflessjoni li għaddejja bħalissa bbażata fuq il-konklużjonijiet tal-Kunsill ta’ Ġunju 2022 rigward it-tħejjija ta’ sett ta’ għodod, li għandu jikkomplementa s-Sett ta’ Għodod tal-UE kontra Theddid Ibridu u s-Sett ta’ Għodod Ċibernetiċi, li jindirizzaw speċifikament l-attivitajiet li jinvolvu l-FIMI; jinnota li s-sett ta’ għodod tal-FIMI kien mistenni li jiġi introdott fil-ħarifa tal-2022; jemmen bis-sħiħ li dan is-sett ta’ għodod għandu jinkludi reġim speċifiku ta’ sanzjonijiet fuq l-FIMI kif ukoll miżuri biex tissaħħaħ il-kapaċità ta’ attribuzzjoni tal-istituzzjonijiet Ewropej u tal-gvernijiet nazzjonali; jinnota li dawn il-miżuri għandhom jinkludu linji gwida għas-sanzjonijiet nazzjonali kontra l-FIMI u għandhom jiġu applikati mill-Istati Membri li jaġixxu b’mod ikkoordinat; jistieden lill-Istati Membri jiddiskutu l-possibbiltà ta’ votazzjoni b’maġġoranza kwalifikata meta jissanzjonaw stati b’riskju għoli; jinnota li l-valur miżjud tas-Sett ta’ Għodod Ibridu u tas-Sett ta’ Għodod propost tal-FIMI, meta mqabbla mas-Sett ta’ Għodod Ċibernetiku, se jkun fil-ftehim tan-normi ta’ mġiba responsabbli tal-Istat li joffru interpretazzjoni msaħħa ta’ dak li jikkostitwixxi ksur tal-prinċipji tad-dritt internazzjonali, bħas-sovranità u n-nuqqas ta’ ndħil fl-affarijiet interni ta’ Stat Membru;

115.

Itenni l-importanza tal-kapaċità tal-UE li tiddefendi lilha nnifisha minn attakki ta’ diżinformazzjoni u li tiġġieled l-indħil barrani; jitlob f’dak ir-rigward finanzjament suffiċjenti u li jiġu indirizzati l-lakuni possibbli fl-investiment u fil-leġiżlazzjoni; jistieden lill-Istati Membri jaġġornaw, jekk ikun meħtieġ, l-oqfsa legali tagħhom biex jintroduċu bażi legali li fuqha jiġi ppenalizzat l-indħil barrani minn pajjiżi b’riskju għoli; jilqa’ l-introduzzjoni ta’ tali bażi legali fl-abbozz tal-kodiċi penali tal-Belġju, li se jippermetti protezzjoni aħjar tal-istituzzjonijiet Ewropej fit-territorju tiegħu;

116.

Jistieden lill-Istati Membri u lill-Kummissjoni jikkunsidraw kif jiġġieldu d-diżinformazzjoni minn atturi individwali fl-UE, bħall-influwenzaturi fuq il-media soċjali jew il-politiċi li jippromwovu d-diżinformazzjoni f’isem stati b’riskju għoli, eċċ.; jenfasizza l-ħtieġa potenzjali li jiġi żviluppat reġim ta’ sanzjonijiet kontra l-awturi involuti fl-FIMI ġewwa l-UE;

Viċinat, kooperazzjoni globali, multilateraliżmu

117.

Huwa mħasseb dwar it-tentattivi mir-Russja li timmanipula d-diskors dwar is-sigurtà globali tal-ikel u tal-enerġija, li ġew imtennija f’kanali oħra ta’ komunikazzjoni, inklużi prinċipalment kanali Ċiniżi u f’xi każijiet Al Jazeera, filwaqt li tefgħet il-ħtija fuq il-Punent għaż-żieda fil-prezzijiet tal-ikel minħabba s-sanzjonijiet tiegħu fuq ir-Russja; jenfasizza li dawn in-narrattivi manipulati kisbu popolarità konsiderevoli, primarjament fin-Nofsinhar Globali u f’xi pajjiżi kandidati u kandidati potenzjali; ifakkar li r-Russja hija unikament responsabbli għat-tfixkil tal-produzzjoni u l-kummerċ agrikolu tal-Ukrajna bħala riżultat tal-gwerra tagħha ta’ aggressjoni kontra l-pajjiż; jistieden għalhekk lis-SEAE jieħu miżuri addizzjonali biex jiġġieled it-tixrid ta’ narrattivi manipulati fin-Nofsinhar Globali, mifruxa mir-Russja u miċ-Ċina, inkluż billi jsaħħaħ l-għodod u r-riżorsi tad-diviżjoni StratCom tagħha u tal-missjonijiet u l-operazzjonijiet tal-PSDK/PESK tiegħu, u permezz ta’ kooperazzjoni u koordinazzjoni akbar mal-Istati Uniti u ma’ sħab oħra tal-istess fehma; jemmen li l-UE għandha taħdem mill-qrib mal-Ukrajna fil-ġlieda kontra narrattivi manipulati li ġejjin mir-Russja; jitlob, għalhekk, lill-istituzzjonijiet tal-UE jipprovdu appoġġ għas-sensibilizzazzjoni diplomatika tal-Ukrajna fin-Nofsinhar Globali; jitlob li jkun hemm kooperazzjoni aktar mill-qrib mal-organizzazzjonijiet reġjonali min-Nofsinhar Globali, bħall-Unjoni Afrikana u l-ASEAN, għall-iskambju tal-aħjar prattiki għall-ġlieda kontra l-FIMI;

118.

Ifakkar li ħafna kampanji ta’ manipulazzjoni tal-informazzjoni u ħafna mill-propaganda sponsorjata mill-Istat huma mmirati lejn pajjiżi li jagħmlu għażliet strateġiċi dwar il-proċessi ta’ riforma demokratika tagħhom u l-orjentazzjoni favur l-Ewropa tal-pajjiżi tagħhom; jissottolinja l-importanza ta’ komunikazzjoni proattiva, effettiva u trasparenti, u jappella għal kooperazzjoni aktar mill-qrib dwar komunikazzjoni strateġika ma’ organizzazzjonijiet u pajjiżi sħab biex jiġi miġġieled l-FIMI fil-pajjiżi ta’ adeżjoni u żoni strateġikament importanti bħall-Balkani tal-Punent u l-pajjiżi tas-Sħubija tal-Lvant; jemmen li l-UE għandha timpenja ruħha aktar mal-Istati Uniti fir-rigward tal-pajjiżi ġirien sabiex jinbnew soċjetajiet demokratiċi reżiljenti; ifakkar li l-istabbiltà ta’ dawn il-pajjiżi hija kwistjoni ta’ paċi u sigurtà;

119.

Jappella għalhekk għal miżuri strateġiċi u proattivi biex jiġi miġġieled it-theddid ibridu u jiġi pprevenut l-indħil ta’ pajjiżi terzi fil-proċessi politiċi, elettorali u demokratiċi oħra tal-pajjiżi ta’ adeżjoni; jitlob li jsiru sforzi biex tiżdied ir-reżiljenza ta’ dawn il-pajjiżi kontra l-kampanji tal-FIMI u biex il-pajjiżi kandidati u l-pajjiżi kandidati potenzjali jiġu mħeġġa jieħdu passi deċiżivi biex jindirizzaw id-diżinformazzjoni manipulattiva, il-propaganda malinna u theddid ibridu ieħor;

120.

Jesprimi dispjaċir għan-nuqqas ta’ progress li sar fil-proċess tat-tkabbir fil-Balkani tal-Punent u l-pass bil-mod kontinwu tiegħu, li wassal għal tnaqqis fl-appoġġ għall-UE u għal frustrazzjoni fost il-popolazzjoni tar-reġjun; jikkundanna t-tkomplija tat-tentattivi Russi biex jeżerċitaw influwenza fuq il-Balkani tal-Punent, li għandha tinftiehem bħala parti minn strateġija usa’ biex jiġi promoss l-awtoritarjaniżmu fl-Ewropa; josserva, barra minn hekk, li l-messaġġ favur ir-Russja qed jinfirex permezz tal-media Serba u Ungeriża fil-Balkani tal-Punent; huwa mħasseb dwar is-sejbiet reċenti li s-Serbja hija l-pajjiż l-aktar vulnerabbli għall-influwenza barranija malinna fil-Balkani tal-Punent, b’mod partikolari mir-Russja u ċ-Ċina, u li s-Serbja għadha ma implimentatx sanzjonijiet kontra r-Russja u għadha ma allinjatx ruħha mal-politika barranija tal-UE;

121.

Jistieden lill-Kummissjoni fl-evalwazzjoni li jmiss tagħha tal-GDPR biex tipprovdi ċarezza dwar jekk u kif il-GDPR għandu impatt fuq il-kondiviżjoni tad-data biex tiġi miġġielda l-manipulazzjoni tal-informazzjoni bejn l-atturi pubbliċi, privati u akkademiċi fl-UE u f’kooperazzjoni ma’ sħab tal-istess fehma;

122.

Jemmen li l-istrateġija Global Gateway se tkun għodda ġeopolitika importanti fl-intensifikazzjoni tal-involviment u r-relazzjonijiet tal-UE mas-sħab min-Nofsinhar Globali, fir-rispons għall-influwenza taċ-Ċina, permezz tal-Inizjattiva tagħha “Belt and Road”, u ta’ pajjiżi oħra li mhumiex fl-UE bħar-Russja u l-Iran, il-bini tal-fiduċja ma’ pajjiżi mhux tal-UE u t-tisħiħ tal-fiduċja fost il-pajjiżi kandidati biex tissaħħaħ l-immaġni tal-UE fil-konfront tar-Russja u ċ-Ċina; jemmen li għandha tiġi indirizzata bħala proġett ġeopolitiku li jagħmel investimenti strateġiċi abbażi tal-ħtiġijiet tal-Ewropa għat-tranżizzjoni diġitali u ekoloġika, permezz ta’ rabta qawwija mal-Att dwar il-Materja Prima Kritika u l-Att dwar iċ-Ċipep, u jitlob lill-Kummissjoni tipprovdi ċarezza dwar il-prijoritajiet tal-inizjattiva Global Gateway; jemmen li huwa ta’ importanza kbira li wieħed jaġixxi bħala “Tim Ewropa” fl-implimentazzjoni tal-istrateġija, jiżgura skrutinju demokratiku xieraq, l-involviment sħiħ tal-Parlament u azzjoni kkoordinata bejn l-istituzzjonijiet kollha tal-UE u l-Istati Membri, kif ukoll mas-settur privat Ewropew; jistieden lill-Kummissjoni u lis-SEAE jikkooperaw mill-qrib u jikkoordinaw ma’ inizjattivi oħra ta’ konnettività li jinvolvu sħab tal-istess fehma, bħall-Istati Uniti, il-Ġappun, il-Korea t’Isfel u t-Tajwan, biex jiżguraw li d-drittijiet fundamentali jiġu ssalvagwardjati;

123.

Jappoġġja bis-sħiħ il-ħidma mwettqa mid-diviżjoni tal-Komunikazzjoni Strateġika tas-SEAE, tat-Task Forces u tal-analiżi tal-informazzjoni u mit-task forces ġeografiċi tagħha; jemmen li jeħtieġ li tingħata aktar attenzjoni biex jiġi deskritt ix-xenarju tat-theddid fil-kuntest tal-atturi relatati mal-awtoritajiet Ċiniżi, kif ukoll fil-Viċinat tal-Lvant u tan-Nofsinhar tal-UE u lil hinn minnu; jilqa’, f’dan l-isfond, il-ħidma tas-SEAE dwar it-tisħiħ tal-kapaċitajiet tad-delegazzjonijiet tal-UE u tal-missjonijiet u l-operazzjonijiet tal-PSDK biex jirrispondu għall-FIMI, f’kooperazzjoni mill-qrib mas-sħab internazzjonali; jemmen, madankollu, li għandhom jiġu allokati aktar riżorsi għat-tisħiħ tal-ħidma tagħhom, kemm fi ħdan il-kwartieri ġenerali tas-SEAE kif ukoll f’dan il-qasam; jappella għal aktar bini tal-kapaċitajiet, inkluż taħriġ imfassal apposta għall-persunal tal-PSDK, żieda fil-kondiviżjoni tal-għarfien u fil-koordinazzjoni ma’ missjonijiet, operazzjonijiet u delegazzjonijiet oħra tal-UE, kollaborazzjoni aħjar mal-media u mas-soċjetà lokali u komunikazzjoni proattiva u reattiva fil-lingwi lokali;

124.

Jilqa’ l-mekkaniżmi ta’ kooperazzjoni stabbiliti mal-Istati Uniti, bħall-kooperazzjoni li għaddejja bħalissa bejn l-UE u l-Istati Uniti fi ħdan il-Kunsill tal-Kummerċ u t-Teknoloġija (TTC); jinnota b’interess id-dikjarazzjoni konġunta wara t-TTC tal-5 ta’ Diċembru 2022 li tiddikjara b’mod partikolari li l-grupp ta’ ħidma 5 dwar il-Pjattaformi tal-Governanza tad-Data u t-Teknoloġija u l-grupp ta’ ħidma 6 dwar l-Użu Ħażin tat-Teknoloġija Li Jhedded is-Sigurtà u d-Drittijiet tal-Bniedem “qed jikkoordinaw biex jifhmu u jindirizzaw it-tixrid tal-manipulazzjoni tal-informazzjoni u l-indħil mir-Russja, b’mod partikolari fil-kuntest tal-aggressjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna, u l-impatt tagħha fuq pajjiżi mhux tal-UE, b’mod partikolari fl-Afrika u fl-Amerka Latina”; jilqa’ l-impenn tal-Kummissjoni li tinforma b’mod regolari lill-Parlament dwar il-ħidma tat-TTC u jitlob sforzi kontinwi biex jiġu indirizzati sfidi komuni f’dawn l-oqsma; jistieden ukoll lill-Kummissjoni u lis-SEAE jintensifikaw aktar il-ħidma mal-Istati Uniti dwar il-kondiviżjoni tal-aħjar prattiki u tal-għarfien operazzjonali, kif ukoll dwar l-iżvilupp ta’ definizzjonijiet u approċċi komuni;

125.

Iqis inizjattivi bħat-TTC u l-Mekkaniżmu ta’ Rispons Rapidu (RRM) tal-G7, bħala pjattaformi importanti ta’ kooperazzjoni bejn sħab tal-istess fehma fl-iżvilupp ta’ għodod u fil-kondiviżjoni tal-aħjar prattiki biex jiġi miġġieled l-FIMI; jistieden lill-UE tieħu t-tmexxija f’dawn l-inizjattivi ta’ kooperazzjoni biex tiżgura li l-istandards globali jkunu qed jiġu żviluppati f’konformità mal-valuri Ewropej; jistieden lill-Kummissjoni u lis-SEAE jinkludu regolarment lill-Parlament, permezz tal-amministrazzjoni tiegħu, f’diskussjonijiet ma’ sħab tal-istess fehma u jidentifikaw oqsma fejn l-appoġġ tal-Parlament jista’ jżid il-valur fil-proċess; jappella għal kooperazzjoni aktar profonda bejn is-sħab demokratiċi, bħall-Istati Uniti, u l-promozzjoni ta’ kooperazzjoni akkademika sabiex tiġi evitata sitwazzjoni fejn iċ-Ċina tiddomina l-iżvilupp tal-IA;

126.

Jitlob li jkun hemm kuntatt imsaħħaħ u dirett bejn kumitati parlamentari speċjalizzati fir-relazzjonijiet transatlantiċi permezz tad-Djalogu Trans-Atlantiku tal-Leġiżlaturi;

127.

Jilqa’ l-Kodiċi ta’ Kondotta Globali tan-NU; iħeġġeġ lis-SEAE jibqa’ involut mill-qrib fil-proċess u jappella lil stati membri oħra tan-NU dwar l-importanza ta’ sensibilizzazzjoni komuni rigward l-isfidi globali u l-ħtieġa ta’ kooperazzjoni intensiva; jemmen li l-Kodiċi ma għandux jiffoka biss fuq il-pjattaformi, iżda għandu jħares ukoll lejn atturi statali u mhux statali oħra; jistieden lill-pjattaformi jallokaw aktar riżorsi u kapaċità għall-monitoraġġ ta’ kontenut dannuż bil-lingwi lokali jew bid-djaletti; jistieden lill-pjattaformi jinkludu approċċi biex jimmitigaw ir-riskji mill-IA u minn teknoloġiji oħra; itenni l-ħtieġa li jiġu ssalvagwardjati d-drittijiet fundamentali fi ħdan il-Kodiċi; jemmen li bidla fil-liġi internazzjonali se tkun diffiċli ħafna biex issir u jissuġġerixxi għalhekk li l-UE taħdem mill-qrib ma’ sħab tal-istess fehma biex tiżviluppa rispons internazzjonali għall-FIMI;

128.

Huwa mħasseb dwar is-salvagwardja tad-drittijiet fundamentali fil-proċess tan-NU tal-abbozzar ta’ konvenzjoni globali dwar iċ-ċiberkriminalità; jitlob lill-Kummissjoni u lis-SEAE jiżguraw li n-normi, id-drittijiet u l-valuri Ewropej jiġu rrispettati fil-proċess, inkluż billi jippromwovu l-Konvenzjoni ta’ Budapest bħala l-istandard globali; ifakkar fil-periklu li l-proċessi għall-ġlieda kontra d-diżinformazzjoni jintużaw bħala pretest biex titrażżan il-libertà tal-media;

129.

Ifakkar li l-isforzi kollha biex jiġi miġġieled l-indħil barrani għandhom jagħmlu ħilithom biex jirrispettaw l-OSĊ, id-deċiżjonijiet eżistenti mill-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem u mill-Qorti Ewropea tal-Ġustizzja kif ukoll il-Karta tal-UE għad-Drittijiet Fundamentali, u ma għandhomx jiġu abbużati biex jiġġustifikaw u jilleġittimaw politiki restrittivi, li huwa tħassib li jestendi wkoll għall-Istati Membri tal-UE; jitlob li l-kriterji għas-sospensjoni jew ir-revoka ta’ ftehimiet ma’ pajjiżi mhux tal-UE jiġu applikati b’mod aktar rigoruż, pereżempju fil-każ ta’ ksur tad-drittijiet tal-bniedem, peress li l-applikazzjoni attwali ta’ dawk il-kriterji tesponi lill-UE għal influwenza barranija;

130.

Jikkundanna t-tentattivi ta’ kumpaniji militari privati (PMCs), bħall-Grupp Wagner u gruppi armati oħra, il-milizji u l-proxies, inkluż l-Kadyrovites u n-Night Wolves, biex jinfluwenzaw il-proċessi demokratiċi f’diversi pajjiżi madwar id-dinja; jikkundanna l-messaġġi reċenti ta’ theddid u intimidazzjoni mibgħuta mill-Grupp Wagner lill-Parlament Ewropew; jistieden lill-Kunsill u lill-Istati Membri jinkludu l-PMCs Russi fil-lista tat-terroristi tal-UE; jistieden lis-SEAE joħloq inizjattiva ma’ sħab tal-istess fehma biex jiġġieldu kontra gruppi ta’ atturi mhux statali malinni, bħal Wagner; jenfasizza li s-settijiet ta’ għodod eżistenti tal-UE għandhom jinkludu tweġibiet, bħal sanzjonijiet, għal finanzjament minn stati mhux tal-UE jew għal kooperazzjoni ma’ kumpaniji militari privati f’reġjuni vulnerabbli;

131.

Jenfasizza l-importanza ta’ kooperazzjoni mill-qrib u kontinwa mal-pajjiżi tas-Sħubija tal-Lvant, b’mod partikolari l-Ukrajna u pajjiżi kandidati oħra, fil-bini tar-reżiljenza kontra attakki ibridi; jemmen li din il-kooperazzjoni potenzjali tista’ tieħu l-forma ta’ “Information Ramstein”, li tirrifletti l-Grupp ta’ Kuntatt għad-Difiża ta’ Ramstein, li jlaqqa’ flimkien esperti tal-media mill-Ukrajna, mill-UE u lil hinn minnha biex jiddiskutu t-tagħlimiet meħuda mir-reżiljenza Ukrena kontra l-gwerra tal-informazzjoni Russa u jiżviluppaw operazzjonijiet konġunti; iħeġġeġ ukoll lill-UE u lill-Istati Membri tagħha biex japprofondixxu l-kooperazzjoni mat-Tajwan fil-ġlieda kontra l-kampanji ta’ diżinformazzjoni u l-operazzjonijiet ta’ ndħil;

132.

Jistieden lill-Kummissjoni u lis-SEAE jżidu l-kooperazzjoni ma’ sħab oħra tal-istess fehma dwar l-iżvilupp ta’ mekkaniżmi biex jiġi indirizzat l-indħil elettorali, pereżempju mal-awtoritajiet elettorali tat-Tajwan, tal-Kanada, tal-Awstralja u tal-Brażil; jappella għal kooperazzjoni akbar man-NATO fil-bini tar-reżiljenza fost l-Istati Membri tal-UE u tan-NATO; jitlob lid-delegazzjonijiet tal-UE u lill-ambaxxati tal-Istati Membri f’pajjiżi terzi jimmonitorjaw u jimmappjaw b’mod kostanti t-tekniki u l-atturi ta’ diżinformazzjoni fil-pajjiżi rispettivi fejn ikunu bbażati, li għalihom għandhom jirċievu r-riżorsi meħtieġa, u jgħinu lill-pajjiżi sħab jiżviluppaw u jsaħħu l-infrastrutturi elettorali kritiċi tagħhom, u li jiġu stabbiliti standards ambizzjużi li joffru interpretazzjoni mtejba tad-dritt internazzjonali eżistenti; iqis li huwa meħtieġ li jitwettaq taħriġ aġġornat għall-uffiċjali u d-diplomatiċi tal-UE dwar l-FIMI;

133.

Itenni r-rakkomandazzjoni tiegħu li jiġu stabbiliti ċentri ta’ komunikazzjoni strateġiċi reġjonali barra mill-UE, mibdija mis-SEAE u b’finanzjament suffiċjenti; jemmen li dawn iċ-ċentri multilingwi għandhom isaħħu l-vuċi tal-UE fir-reġjuni prijoritarji (jiġifieri l-Balkani tal-Punent, l-Indo-Paċifiku, il-Lvant Nofsani u l-Afrika ta’ Fuq (MENA), l-Amerka Latina, u l-Afrika tal-Punent u tal-Lvant), itejbu l-involviment tagħha fil-media reġjonali u fil-kampanji ta’ manipulazzjoni tal-informazzjoni u ta’ diżinformazzjoni sponsorjati minn barranin li huma immirati lejn il-valuri u l-interessi tal-UE; jissottolinja li l-attivitajiet taċ-ċentri għandhom jipprovdu wkoll appoġġ lid-delegazzjonijiet tal-UE u lill-missjonijiet diplomatiċi tal-Istati Membri, joffru sinerġiji mal-fornituri tas-servizzi tal-media tal-UE preżenti f’dawn ir-reġjuni u jagħtu prijorità lill-ħidma mal-influwenzaturi tal-media u tal-opinjoni lokali;

134.

Jistieden lis-SEAE u lill-Istati Membri jkomplu jaħdmu mill-qrib ma’ sħab tal-istess fehma fl-istabbiliment ta’ normi komuni ta’ mġiba u definizzjonijiet responsabbli tal-istat, u fl-iżvilupp ta’ għodod u leġiżlazzjoni għall-ġlieda kontra l-manipulazzjoni tal-informazzjoni u l-indħil minn barranin; jistieden lis-SEAE jsaħħaħ il-kooperazzjoni multilaterali u b’diversi partijiet ikkonċernati ma’ pajjiżi mhux tal-UE, mas-soċjetà ċivili u mal-industrija dwar il-ġlieda kontra l-FIMI permezz ta’ sħubijiet tal-istess fehma u fi djalogi u fora diplomatiċi internazzjonali filwaqt li jiżgura s-salvagwardja tad-drittijiet fundamentali meta jiżviluppa għodod kontra l-FIMI; jesprimi dispjaċir għall-fatt li xi Stati Membri tal-UE għadhom ma mlewx il-pożizzjonijiet ta’ esperti nazzjonali vakanti fi ħdan iċ-Ċentru Ibridu ta’ Eċċellenza tal-UE (Hybrid CoE); jistieden lill-Istati Membri jaħtru rappreżentanti u esperti nazzjonali għal Hybrid CoE;

135.

Jissottolinja l-importanza tad-diplomazija u tal-missjonijiet parlamentari biex jiġu amplifikati l-isforzi ta’ konfutazzjoni u l-interessi strateġiċi tal-UE, u biex jikkomunikaw b’mod effettiv ma’ pajjiżi mhux tal-UE, speċjalment fl-Afrika u fir-reġjun MENA; jissottolinja l-valur kbir tal-inizjattivi meħuda mis-servizzi tal-Parlament u s-servizzi tiegħu fl-appoġġ tad-demokrazija parlamentari f’pajjiżi mhux tal-UE billi jsaħħu l-funzjonament demokratiku tal-parlamenti, il-medjazzjoni u d-djalogu parlamentari, jiġu osservati l-elezzjonijiet u jiġu involuti f’dibattiti mas-soċjetà ċivili;

136.

Jenfasizza l-potenzjal li l-UE tikkontribwixxi għall-istabbiliment ta’ komunità globali ta’ verifikaturi tal-fatti u standards ta’ kwalità globali għall-verifika tal-fatti ispirati mill-Kodiċi Ewropew ta’ Standards għall-Organizzazzjonijiet Indipendenti għall-Verifika tal-Fatti; iqis li huwa meħtieġ, barra minn hekk, li l-UE tappoġġja l-isforzi ta’ verifika tal-fatti fil-pajjiżi kandidati u fil-pajjiżi tat-tkabbir;

137.

Jilqa’ l-appoġġ li jingħata permezz tal-Fond Ewropew għad-Demokrazija, iżda jemmen li jeħtieġ li tittieħed aktar azzjoni mill-UE biex tappoġġja l-ġurnaliżmu indipendenti f’oqsma influwenzati minn atturi barranin bi skopijiet malinni, bħar-Russja u ċ-Ċina, kif ukoll biex tipprovdi appoġġ strateġiku u finanzjament strutturali għall-NGOs lokali, l-OSĊ, il-verifikaturi tal-fatti u l-media bbażati barra mill-UE, inkluż f’pajjiżi b’riskju għoli, il-pajjiżi tat-tkabbir u l-pajjiżi kandidati; itenni, għalhekk, l-appell tiegħu li jiġi stabbilit fond Ewropew għall-media demokratika biex jappoġġja l-ġurnaliżmu fit-tkabbir u fil-pajjiżi tal-Viċinat tal-UE u fil-pajjiżi kandidati; jinnota li ħafna ġurnalisti mill-Ukrajna ġew fl-UE flimkien mal-għadd dejjem jikber ta’ rifuġjati tal-gwerra u jitlob appoġġ imfassal apposta għall-ambjent tal-media tal-Ukrajna, li saritlu ħsara kbira mill-invażjoni Russa; jistieden lis-SEAE jinkludi dimensjoni parlamentari fl-inizjattivi ta’ sensibilizzazzjoni u ta’ bini tal-kapaċitajiet tiegħu fil-pajjiżi tal-viċinat tal-UE biex jappoġġja lill-OSĊ u lill-media indipendenti;

138.

Iqis li l-UE saret ċentru ewlieni għall-kmamar tal-aħbarijiet indipendenti mir-Russja u mill-Belarussja, peress li dawn il-pajjiżi qerdu l-media indipendenti fit-territorji tagħhom; jemmen li l-media indipendenti tista’ tikkontribwixxi għall-ġlieda kontra d-diżinformazzjoni mifruxa mill-Kremlin u fit-tul biex ir-Russja tissawwar bħala pajjiż aktar demokratiku fil-paċi mal-ġirien tagħha; jitlob għalhekk lill-Kummissjoni tiżviluppa approċċ strutturat fit-tul inkluż l-istabbiliment ta’ politika ffinanzjata biżżejjed li tipprovdi appoġġ ewlieni fit-tul għall-media u l-ġurnaliżmu indipendenti tar-Russja u tal-Belarussja fl-eżilju;

139.

Jistieden lill-Kummissjoni u lis-SEAE jitbiegħdu minn approċċ anjostiku tal-pajjiżi lejn approċċ ibbażat fuq ir-riskju u ma joqgħodux lura milli jidentifikaw u jsemmu f’fora internazzjonali, bħan-NU, dawk il-pajjiżi li ppruvaw iwettqu ndħil barrani, sabiex pajjiżi oħra jsiru konxji tar-riskji ppreżentati mill-kwistjoni;

o

o o

140.

Jagħti istruzzjonijiet lill-President tiegħu biex tgħaddi din ir-riżoluzzjoni lill-Kunsill u lill-Kummissjoni.

(1)  Testi adottati, P9_TA(2022)0070.

(2)  Testi adottati, P9_TA(2023)0030.

(3)   ĠU C 347, 9.9.2022, p. 61.

(4)  Testi adottati, P9_TA(2022)0406.

(5)   ĠU C 347, 9.9.2022, p. 2.

(6)  Testi adottati, P9_TA(2022)0448.

(7)   ĠU C 224, 27.6.2018, p. 58.

(8)   ĠU C 23, 21.1.2021, p. 152.

(9)   ĠU C 184, 5.5.2022, p. 71.

(10)   ĠU L 156, 5.5.2021, p. 1.

(11)   ĠU L 277, 27.10.2022, p. 1.

(12)   ĠU L 333, 27.12.2022, p. 164.

(13)  Testi adottati, P9_TA(2023)0027.

(14)   ĠU L 207, 11.6.2021, p. 1.

(15)  Ir-Regolament (UE) 2022/2065 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-19 ta’ Ottubru 2022 dwar Suq Uniku għas-Servizzi Diġitali u li jemenda d-Direttiva 2000/31/KE (l-Att dwar is-Servizzi Diġitali). ĠU L 277, 27.10.2022, p. 1.

(16)  Impact analysis report accompanying the document Proposal for a Regulation of the European Parliament and of the Council on information security in the institutions, bodies, offices and agencies of the Union (Rapport tal-analiżi tal-impatt li jakkumpanja l-proposta tad-dokument għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar is-sigurtà tal-informazzjoni fl-istituzzjonijiet, il-korpi, l-uffiċċji u l-aġenziji tal-Unjoni) (SWD(2022)0066). https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52022SC0066.

(17)  Executive summary of the impact assessment report accompanying the proposal of a pegulation for the European Parliament and of the Council on horizontal cybersecurity requirements for products with digital elements and amending Regulation (Sommarju eżekuttiv tar-rapport tal-valutazzjoni tal-impatt li jakkumpanja l-proposta ta’ Regolament għall-Parlament Ewropew u għall-Kunsill dwar ir-rekwiżiti orizzontali taċ-ċibersigurtà għall-prodotti b’elementi diġitali u li jemenda r-Regolament (UE) 2019/1020) (SWD(2022)0282).

(18)  Id-Direttiva (UE) 2015/849 tal-20 ta’ Mejju 2015 dwar il-prevenzjoni tal-użu tas-sistema finanzjarja għall-finijiet tal-ħasil tal-flus jew il-finanzjament tat-terroriżmu, li temenda r-Regolament (UE) Nru 648/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, u li tħassar id-Direttiva 2005/60/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u d-Direttiva tal-Kummissjoni 2006/70/KE (ĠU L 141, 5.6.2015, p. 73).

(19)  Id-Diskors tal-Viċi President Jourová dwar id-difiża tal-valuri tal-UE fiż-żmien tal-gwerra.

(20)  Proposta għal direttiva dwar il-protezzjoni ta’ persuni li jinvolvu ruħhom f’parteċipazzjoni pubblika minn proċedimenti ġudizzjarji manifestament infondati jew abbużivi (“Kawżi strateġiċi kontra l-parteċipazzjoni pubblika”)(COM(2022)0177).

(21)  Proposta għal regolament li jistabbilixxi qafas komuni għas-servizzi tal-media fis-suq intern (l-Att Ewropew dwar il-Libertà tal-Midja) u li jemenda d-Direttiva 2010/13/UE (COM(2022)0457).

(22)  Ir-Regolament (EU) 2016/679 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-27 ta’ April 2016 dwar il-protezzjoni tal-persuni fiżiċi fir-rigward tal-ipproċessar ta’ data personali u dwar il-moviment liberu ta’ tali data, u li jħassar id-Direttiva 95/46/KE (Regolament Ġenerali dwar il-Protezzjoni tad-Data) (ĠU L 119, 4.5.2016, p. 1).

(23)  Ir-Regolament (UE) 2019/452 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-19 ta’ Marzu 2019 li jistabbilixxi qafas għall-iskrinjar tal-investimenti diretti barranin fl-Unjoni (ĠU L 79 I, 21.3.2019, p. 1).

(24)  Proposta għal regolament li jistabbilixxi qafas li jiżgura provvista sigura u sostenibbli tal-materja prima kritika u li jemenda r-Regolamenti (UE) Nru 168/2013, (UE) 2018/858, 2018/1724 u (UE) 2019/1020 (COM(2023)0160).

(25)  Proposta għal regolament li jistabbilixxi qafas ta’ miżuri għat-tisħiħ tal-ekosistema Ewropea tas-semikondutturi (l-Att dwar iċ-Ċipep) (COM(2022)0046).

(26)  Is-Sentenza tat-22 ta’ Novembru 2022, Luxembourg Business Registers, C-37/20, ECLI:EU:C:2022:912.

(27)  Id-Direttiva (UE) 2018/843 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-30 ta’ Mejju 2018 li temenda d-Direttiva (UE) 2015/849 dwar il-prevenzjoni tal-użu tas-sistema finanzjarja għall-finijiet tal-ħasil tal-flus jew il-finanzjament tat-terroriżmu, u li temenda d-Direttivi 2009/138/KE u 2013/36/UE (ĠU L 156, 19.6.2018, p. 43).

(28)  Ftehim Interistituzzjonali tal-20 ta’ Mejju 2021 bejn il-Parlament Ewropew, il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea u l-Kummissjoni Ewropea dwar reġistru obbligatorju ta’ trasparenza (ĠU L 207, 11.6.2021, p. 1).

(29)  Id-Deċiżjoni tal-Kunsill (PESK) 2022/884 tat-3 ta’ Ġunju 2022 li temenda d-Deċiżjoni 2014/512/PESK dwar miżuri restrittivi fid-dawl tal-azzjonijiet tar-Russja li jiddestabbilizzaw is-sitwazzjoni fl-Ukrajna (ĠU L 153, 3.6.2022, p. 128).

(30)  Studju bit-titolu “How to Do Trusted Research: China-Specific Guidelines for European Stakeholders” (Kif Għandek Tagħmel Riċerka Fdata: Linji Gwida Speċifiċi għaċ-Ċina għall-Partijiet Ikkonċernati Ewropej), ippubblikat f’Settembru 2022.

(31)  Is-sentenza tas-27 ta’ Lulju 2022, RT France vs Il-Kunsill, T-125/22, ECLI:EU:T:2022:483.

(32)  Ir-riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tad-19 ta’ Mejju 2022 dwar il-konsegwenzi soċjali u ekonomiċi tal-gwerra Russa fl-Ukrajna għall-UE – it-tisħiħ tal-kapaċità tal-UE li taġixxi (ĠU C 479, 16.12.2022, p. 75).


ELI: http://data.europa.eu/eli/C/2023/1226/oj

ISSN 1977-0987 (electronic edition)