AVVIŻ TAL-KUMMISSJONI

Linji gwida dwar l-għeluq ta’ programmi operazzjonali adottati għall-assistenza mill-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, mill-Fond Soċjali Ewropew, mill-Fond ta’ Koeżjoni u mill-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd u mill-programmi ta’ kooperazzjoni transfruntiera taħt l-Istrument għall-Assistenza ta’ Qabel l-Adeżjoni (IPA II) (2014-2020)

(2022/C 474/01)

Dan l-avviż tal-Kummissjoni jissostitwixxi l-avviż tal-Kummissjoni li kien ippubblikat qabel f’ Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea C 417 tal-14 ta’ Ottubru 2021.

Filwaqt li titqies l-importanza ta’ għeluq f’waqtu u effiċjenti tal-programmi operazzjonali approvati għall-assistenza mill-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali (inklużi l-programmi ta’ kooperazzjoni taħt il-mira tal-kooperazzjoni territorjali Ewropea), mill-Fond Soċjali Ewropew, mill-Fond ta’ Koeżjoni u mill-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd għall-perjodu ta’ programmazzjoni mill-1 ta’ Jannar 2014 sal-31 ta’ Diċembru 2020, inklużi dawk li jibbenefikaw mir-riżorsi ta’ REACT-EU, huwa meħtieġ li tiġi pprovduta gwida xierqa dwar l-għeluq ta’ dawn il-programmi f’konformità mar-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (1) u l-atti legali ta’ applikazzjoni ġenerali adottati abbażi tiegħu.

Dawn il-linji gwida jkopru wkoll il-programmi ta’ kooperazzjoni transfruntiera taħt l-Istrument għall-Assistenza ta’ Qabel l-Adeżjoni (IPA II). Ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA jirreferi b’mod ġenerali għar-RDK jew speċifikament għal ċerti dispożizzjonijiet tiegħu. Għalhekk, dawn il-linji gwida japplikaw ukoll għall-programmi ta’ kooperazzjoni transfruntiera tal-IPA II, sakemm ma jkunx speċifikat mod ieħor.

Fid-dawl tal-esperjenza tal-għeluq tal-perjodi ta’ programmazzjoni 2000-2006 u 2007-2013, il-linji gwida jipproponu proċeduri simplifikati bil-għan li jibnu fuq l-aħjar prattiki identifikati matul l-għeluq ta’ dawn il-perjodi preċedenti.

Il-linji gwida jqisu l-kriżi bla preċedent tal-COVID-19 fl-2020 u fl-2021 u l-aggressjoni militari mill-Federazzjoni Russa kontra l-Ukrajna fl-24 ta’ Frar 2022 kif ukoll l-impatt assoċjat fuq l-implimentazzjoni tal-programm.

L-għan tal-linji gwida huwa li jiffaċilitaw il-proċess tal-għeluq billi jipprovdu l-qafas metodoloġiku li skontu għandu jsir l-eżerċizzju tal-għeluq għas-saldu finanzjarju tal-impenji baġitarji pendenti tal-Unjoni permezz tal-pagament ta’ kwalunkwe bilanċ finali lill-Istat Membru fir-rigward ta’ programm u/jew diżimpenn jew irkupru tas-somom imħallsa indebitament mill-Kummissjoni lill-Istat Membru.

Bis-sistema ta’ eżami u aċċettazzjoni annwali tal-kontijiet, ġiet introdotta simplifikazzjoni sinifikanti tal-proċedura tal-għeluq. Għalhekk, l-għeluq finali tal-programm għandu jkun ibbażat biss fuq id-dokumenti relatati mas-sena kontabilistika finali u r-rapport ta’ implimentazzjoni finali jew l-aħħar rapport ta’ implimentazzjoni annwali.

DIKJARAZZJONI TA’ ĊAĦDA TA’ RESPONSABBILTÀ: Dan huwa dokument ta’ ħidma mħejji mis-servizzi tal-Kummissjoni. Abbażi tal-liġi applikabbli tal-UE, dan jipprovdi gwida teknika għall-kollegi u għall-korpi involuti fl-għeluq tal-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, tal-Fond Soċjali Ewropew, tal-Fond ta’ Koeżjoni, u tal-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd. Din il-gwida hija mingħajr preġudizzju għall-interpretazzjoni tal-Qorti tal-Ġustizzja u tal-Qorti Ġenerali.

Werrej

1.

PRINĊIPJI ĠENERALI

4

2.

POSSIBBILTÀ TA’ GĦELUQ BIKRI

4

3.

TĦEJJIJA GĦALL-GĦELUQ

5

3.1.

Emenda ta’ programmi

5

3.2.

Sottomissjoni/notifika u emenda ta’ proġetti kbar

5

4.

ĠESTJONI FINANZJARJA

6

4.1.

Diżimpenn

6

4.2.

Approvazzjoni tal-prefinanzjament inizjali u annwali

6

4.3.

Kalkolu tal-bilanċ finali

6

4.4.

Ibbukkjar eċċessiv

7

5.

INDIKATURI U QAFAS TA’ PRESTAZZJONI FL-GĦELUQ

8

5.1.

Rapportar tal-valuri tal-kisba tal-indikaturi tal-output

9

5.2.

L-implikazzjonijiet tal-qafas ta’ prestazzjoni għall-għeluq

9

6.

TQASSIM F’FAŻIJIET TA’ ĊERTI OPERAZZJONIJIET FUQ ŻEWĠ PERJODI TA’ PROGRAMMAZZJONI

10

7.

OPERAZZJONIJIET MHUX FUNZJONALI

12

8.

OPERAZZJONIJIET AFFETTWATI MINN INVESTIGAZZJONIJIET NAZZJONALI LI JKUNU GĦADDEJJIN JEW SOSPIŻI BI PROĊEDIMENT ĠURIDIKU JEW B’APPELL AMMINISTRATTIV B’EFFETT SOSPENSIV

13

9.

NEFQA AFFETTWATA MINN INVESTIGAZZJONIJIET TAL-OLAF LI JKUNU GĦADDEJJIN, MINN RAPPORTI TAL-OLAF JEW MINN AWDITI TAL-KUMMISSJONI JEW TAL-QORTI EWROPEA TAL-AWDITURI

14

10.

IRREGOLARITAJIET

14

10.1.

Trattament tal-irregolaritajiet fis-sena kontabilistika finali

14

10.2.

Ammonti li għandhom jiġu rkuprati u ammonti irrekuperabbli

14

10.3.

Riskju ta’ irregolaritajiet li jwasslu għal verifiki addizzjonali mill-awtoritajiet tal-programm tan-nefqa diġà ddikjarata lill-Kummissjoni

15

10.4.

Ammonti rkuprati wara l-għeluq

15

11.

SOTTOMISSJONI TAD-DOKUMENTI TAL-GĦELUQ

16

11.1.

Skadenza għas-sottomissjoni tad-dokumenti tal-għeluq

16

11.2.

Modifika tad-dokumenti tal-għeluq wara l-iskadenza għas-sottomissjoni tagħhom

16

11.3.

Disponibbiltà tad-dokumenti

16

12.

KONTENUT TAD-DOKUMENTI TAL-GĦELUQ

17

12.1.

Rapport ta’ implimentazzjoni finali

17

12.1.1.

Rapportar dwar proġetti kbar

18

12.1.2.

Aċċettazzjoni u skadenzi

18

12.2.

Kontijiet

18

12.2.1.

Eżami u aċċettazzjoni

18

12.3.

Dikjarazzjoni ta’ ġestjoni u sommarju annwali

19

12.4.

Opinjoni tal-awditjar u rapport ta’ kontroll

19

12.4.1.

Strumenti finanzjarji

19

12.4.2.

Affidabbiltà tad-data

20

12.4.3.

Nefqa pubblika mħallsa lil benefiċjarji

20

13.

PAGAMENT TAL-BILANĊ FINALI

20

14.

KWISTJONIJIET TA’ LEGALITÀ U REGOLARITÀ

20

ANNESS I

21

ANNESS II

22

ANNESS III

23

ANNESS IV

24

1.   PRINĊIPJI ĠENERALI

Programmi operazzjonali taħt il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali (“FEŻR”) (2) (inklużi l-programmi ta’ kooperazzjoni taħt il-mira tal-kooperazzjoni territorjali Ewropea) (3), il-Fond Soċjali Ewropew (“FSE”) (4), il-Fond ta’ Koeżjoni (5) (minn hawn ’il quddiem imsejħa l-“Fondi”) u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd (“FEMS”) (6) implimentat f’konformità mar-RDK għall-perjodu ta’ programmazzjoni 2014-2020 (7), kif ukoll għall-programmi ta’ kooperazzjoni transfruntiera taħt l-Istrument għall-Assistenza ta’ Qabel l-Adeżjoni (IPA II) abbażi tar-Regolament (UE) Nru 231/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (8) u implimentat f’konformità mar-Regolament ta’ Implimentazzjoni (UE) Nru 447/2014 tal-IPA II tal-Kummissjoni (9) għandhom jingħalqu f’konformità ma’ dawn il-linji gwida.

L-għeluq ta’ dawn il-programmi jinvolvi s-saldu finanzjarju tal-impenji baġitarji pendenti tal-Unjoni permezz tal-pagament ta’ kwalunkwe bilanċ finali lill-Istat Membru (10) (11) fir-rigward ta’ programm u/jew diżimpenn jew irkupru tas-somom imħallsa indebitament mill-Kummissjoni lill-Istat Membru. L-għeluq tal-programmi huwa mingħajr preġudizzju għas-setgħa tal-Kummissjoni li timponi korrezzjonijiet finanzjarji skont id-dispożizzjonijiet rilevanti tar-RDK.

2.   POSSIBBILTÀ TA’ GĦELUQ BIKRI

L-Istati Membri jistgħu jitolbu għeluq bikri diment li jkunu wettqu l-attivitajiet kollha relatati mal-implimentazzjoni tal-programm. Għal dan il-għan, sena kontabilistika aktar kmieni minn dik li tibda mill-1 ta’ Lulju 2023 sat-30 ta’ Ġunju 2024 għandha titqies bħala s-sena kontabilistika finali tal-programm. Jekk il-Kummissjoni taċċetta talba bħal din, l-Istat Membru jrid jissottometti d-dokumenti tal-għeluq stabbiliti fl-Artikolu 141 tar-RDK (id-“dokumenti tal-għeluq”) (12) sal-15 ta’ Frar tas-sena ta’ wara s-sena kontabilistika meqjusa. L-għeluq bikri għandu jsegwi r-regoli kollha stabbiliti għall-għeluq.

3.   TĦEJJIJA GĦALL-GĦELUQ

3.1.   Emenda ta’ programmi

Sabiex tiġi żgurata l-implimentazzjoni xierqa tal-programmi u t-tħejjija f’waqtha tal-għeluq, l-Istati Membri għandhom jippreżentaw talbiet għal emendi tal-programmi (13), inklużi emendi ta’ pjanijiet ta’ finanzjament għat-trasferiment ta’ fondi bejn l-assi prijoritarji tal-istess programm taħt l-istess kategorija ta’ reġjun u l-istess Fond, sat-30 ta’ Settembru 2023. Dan se jippermetti li d-deċiżjonijiet jiġu adottati qabel id-data finali tal-eliġibbiltà, il-31 ta’ Diċembru 2023. L-Istati Membri għandhom jinnotifikaw tabelli finanzjarji riveduti lill-Kummissjoni għal trasferimenti mhux sostanzjali f’konformità mal-Artikolu 30(5) u (6) tar-RDK (14) u għall-emendi relatati mar-rata ta’ kofinanzjament f’konformità mal-Artikolu 30(7) tar-RDK (15) qabel id-data finali tal-eliġibbiltà, il-31 ta’ Diċembru 2023.

Il-programmi ta’ kooperazzjoni transfruntiera taħt l-IPA II għandhom jiġu emendati f’konformità mal-Artikolu 31(5) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II. L-emendi tal-programm li jirrikjedu deċiżjoni formali tal-Kummissjoni għandhom jiġu sottomessi sat-30 ta’ Settembru 2023. Fir-rigward tat-trasferimenti bejn il-prijoritajiet, japplika l-Artikolu 31(5A) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II. Tali trasferimenti għandhom jiġu nnotifikati sal-31 ta’ Diċembru 2023.

It-trasferimenti ta’ riżorsi ta’ REACT-EU msemmija fl-Artikolu 92a tar-RDK (16) bejn il-FEŻR u l-FSE, f’konformità mal-għaxar subparagrafu tal-Artikolu 92b(5) tar-RDK (17) jistgħu japplikaw biss għas-sena attwali jew għas-snin futuri fil-pjan ta’ finanzjament. Kwalunkwe talba għal emendi tal-pjanijiet ta’ finanzjament li jaffettwaw ir-riżorsi disponibbli għall-programmazzjoni għas-snin 2021 u 2022 li jinvolvu trasferiment bejn il-FEŻR u l-FSE għandha tiġi ppreżentata sal-15 ta’ Novembru tas-sena korrispondenti, sabiex ikun hemm biżżejjed żmien sabiex id-deċiżjonijiet jiġu adottati qabel il-31 ta’ Diċembru. L-impenji baġitarji annwali għal sena partikolari ma jistgħux jiġu mmodifikati wara l-31 ta’ Diċembru ta’ dik is-sena.

3.2.   Sottomissjoni/notifika u emenda ta’ proġetti kbar (18)

Peress li l-proġetti kbar jinvolvu ammonti konsiderevoli mill-Fondi u għalhekk huma importanti għall-prestazzjoni ġenerali tal-programmi, l-Istati Membri għandhom jissottomettu talba jew notifika għall-approvazzjoni jew l-emenda ta’ proġett kbir sat-30 ta’ Settembru 2023. Dan se jippermetti l-adozzjoni tad-deċiżjonijiet qabel id-data finali tal-eliġibbiltà, il-31 ta’ Diċembru 2023.

Is-sottomissjoni u n-notifika ta’ proġetti kbar iridu jsegwu l-proċeduri stabbiliti fl-Artikoli 102 u 103 tar-RDK u r-rekwiżiti ta’ informazzjoni tal-Artikolu 101 tar-RDK, tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/207 (19) u tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) Nru 1011/2014 (20).

It-talbiet għal emenda ta’ proġetti kbar iridu jsegwu l-istess proċedura bħal dik użata għan-notifika jew għas-sottomissjoni inizjali lill-Kummissjoni (l-Artikolu 102(1) jew l-Artikolu 102(2) tar-RDK rispettivament). L-emendi ta’ proġetti kbar jinkludu t-talbiet ta’ fażijiet, l-emendi ta’ proġetti kbar li għad iridu jitlestew fil-perjodu ta’ programmazzjoni 2014-2020 u l-kanċellazzjoni ta’ proġetti kbar.

4.   ĠESTJONI FINANZJARJA

4.1.   Diżimpenn

Impenji mhux użati relatati mal-aħħar sena tal-perjodu ta’ programmazzjoni se jiġu diżimpenjati matul l-għeluq (21). Il-parti tal-impenji li tkun għadha miftuħa fil-31 ta’ Diċembru 2023 se tiġi diżimpenjata jekk kwalunkwe wieħed mid-dokumenti tal-għeluq ma jkunx ġie ppreżentat lill-Kummissjoni sal-15 ta’ Frar 2025, jew sal-1 ta’ Marzu 2025 jekk jiġi estiż mill-Kummissjoni (22).

F’konformità mat-tieni subparagrafu tal-Artikolu 92b(8) tar-RDK (23), il-programmi li għalihom l-Istati Membri jallokaw riżorsi ta’ REACT-EU se jkopru l-perjodu sal-31 ta’ Diċembru 2022, soġġett għall-paragrafu 4 ta’ dak l-Artikolu. L-impenji mhux użati relatati mar-riżorsi ta’ REACT-EU se jiġu diżimpenjati wkoll matul l-għeluq tal-programmi (24).

4.2.   Approvazzjoni tal-prefinanzjament inizjali u annwali

Il-Kummissjoni se twettaq l-approvazzjoni tal-prefinanzjament inizjali mħallas lill-Istati Membri mhux aktar tard minn meta jingħalaq programm (25). Dan japplika wkoll għal prefinanzjament addizzjonali mħallas mir-riżorsi ta’ REACT-EU (26).

L-ammonti mħallsa bħala prefinanzjament inizjali jistgħu jiġu approvati biss fir-rigward tan-nefqa eliġibbli ddikjarata. Madankollu, l-approvazzjoni tal-prefinanzjament inizjali tista’ tibda hekk kif il-programm jirċievi, permezz ta’ pagamenti, il-kontribuzzjoni massima tal-Fondi stabbilita fid-deċiżjoni tal-Kummissjoni li tapprova l-programm. F’dan il-każ, in-nefqa eliġibbli inkluża fil-kontijiet se tintuża mill-Kummissjoni, wara l-kalkolu tal-ammont li għandu jitħallas lill-Fondi u lill-FEMS, sabiex l-ewwel jiġi approvat il-prefinanzjament annwali u l-Kummissjoni minn hemm ’il quddiem se tipproċedi bl-approvazzjoni tal-prefinanzjament inizjali. L-approvazzjoni se ssir skont il-programm, il-Fond u l-kategorija tar-reġjun, wara l-aċċettazzjoni tal-kontijiet.

L-ammonti mhux irkuprati mill-Kummissjoni fl-2020 għall-kontijiet sottomessi fl-2020, se jiġu approvati jew irkuprati fl-għeluq (27). Dawn l-ammonti se jitqiesu meta jiġi kkalkolat il-bilanċ finali għall-programm.

4.3.   Kalkolu tal-bilanċ finali

Għas-sena kontabilistika finali, bħal fi kwalunkwe sena kontabilistika oħra, il-Kummissjoni se tirrimborża 90 % tal-ammont mitlub mill-Istat Membru billi tapplika r-rata ta’ kofinanzjament ta' kull prijorità għan-nefqa eliġibbli għall-prijorità inkluża fl-applikazzjonijiet għal pagament interim, dment li jkun hemm impenji disponibbli fil-programm, u soġġett għal finanzjament disponibbli.

Il-Kummissjoni se tiddetermina l-ammont li għandu jitħallas mill-Fondi u mill-FEMS għas-sena kontabilistika finali f’konformità mal-Artikolu 139 tar-RDK. L-Artikolu 139(6) tar-RDK jistabbilixxi li, abbażi tal-kontijiet aċċettati, il-Kummissjoni tikkalkula l-ammont li għandu jitħallas mill-Fondi u mill-FEMS għas-sena kontabilistika filwaqt li tqis kemm l-ammonti fil-kontijiet kif ukoll l-ammont totali ta’ pagamenti magħmula mill-Kummissjoni matul is-sena kontabilistika.

Wara l-kalkolu tal-ammont li għandu jitħallas mill-Fondi u mill-FEMS, il-Kummissjoni tapprova l-prefinanzjament annwali u/jew inizjali. F’konformità mal-Artikolu 139(7), it-tieni subparagrafu, tar-RDK (28), l-ammonti rekuperabbli iżda mhux irkuprati mill-Kummissjoni għall-kontijiet sottomessi fl-2020 se jiġu approvati jew irkuprati fl-għeluq.

F’konformità mal-Artikolu 130(3) tar-RDK (29), il-kontribuzzjoni mill-Fondi jew mill-FEMS permezz tal-pagament tal-bilanċ finali ma tridx taqbeż:

—	fil-livell tal-prijorità għal kull Fond u għal kull kategorija ta’ reġjun, — b’aktar minn 15 %, il-kontribuzzjoni mill-Fondi jew mill-FEMS għal kull prijorità għal kull Fond u għal kull kategorija ta’ reġjun kif stabbilit fid-deċiżjoni tal-Kummissjoni li tapprova l-programm;

—	fil-livell tal-programm, — in-nefqa pubblika eliġibbli ddikjarata; jew — il-kontribuzzjoni minn kull Fond u kategorija ta’ reġjun għal kull programm kif stabbilit fid-deċiżjoni tal-Kummissjoni li tapprova l-programm; skont liema jkun l-aktar baxx.

Ir-riżorsi ta’ REACT-EU jikkostitwixxu dħul assenjat estern li, f’konformità mal-Artikolu 21(1) tar-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 (30), għandu jintuża sabiex jiffinanzja entrati speċifiċi ta’ nefqa. Ir-riżorsi ta’ REACT-EU jinżammu fuq linji baġitarji speċifiċi, separati mil-linji baġitarji tal-FEŻR u tal-FSE li ma humiex ta’ REACT-EU. Għalhekk, ma huwiex possibbli li tiġi applikata l-flessibbiltà ta’ 15 % bejniethom, peress li dan jimplika modifika tal-impenn baġitarju wara s-sena li fiha jkun sar. B’riżultat ta’ dan, fil-każ ta’ REACT-EU, il-flessibbiltà ta’ 15 % se tapplika biss bejn il-prijoritajiet ta’ REACT-EU tal-istess Fond fi ħdan l-istess programm, pereżempju bejn żewġ prijoritajiet tal-FEŻR ta’ REACT-EU.

L-ammont li għandu jitħallas/jiġi rkuprat ikkalkolat f’konformità mar-regoli spjegati hawn fuq se jikkostitwixxi l-bilanċ finali għall-programm.

Eżempju tal-applikazzjoni tal-flessibbiltà ta’ 15 % u tal-limitu massimu tan-nefqa pubblika fil-kalkolu tal-bilanċ finali għal programm huwa stabbilit fl-Anness IV ta’ dawn il-linji gwida.

4.4.   Ibbukkjar eċċessiv

L-ibbukkjar eċċessiv huwa l-prattika tal-Istati Membri li jiddikjaraw lill-Kummissjoni nefqa eliġibbli li taqbeż il-kontribuzzjoni massima tal-Fondi stabbilita fid-deċiżjoni tal-Kummissjoni li tapprova l-programm.

Peress li l-applikazzjonijiet għall-pagament huma kumulattivi biss f’sena kontabilistika partikolari, jekk prijorità tilħaq il-kontribuzzjoni massima tal-Fondi stabbilita fid-deċiżjoni tal-Kummissjoni li tapprova l-programm qabel is-sena kontabilistika finali, in-nefqa ddikjarata lill-Kummissjoni li taqbeż din il-kontribuzzjoni massima tal-Fondi għall-prijorità mhux se tiġi ttrasferita għas-sena kontabilistika li jmiss.

L-awtoritajiet ta’ ċertifikazzjoni jistgħu għalhekk jiddeċiedu li l-ammonti mdaħħla fis-sistema kontabilistika tagħhom f’sena kontabilistika jiġu ddikjarati lill-Kummissjoni f’sena kontabilistika sussegwenti jew tabilħaqq fis-sena kontabilistika finali għall-finijiet tal-għeluq.

B’kont meħud ta’ dan ta’ hawn fuq, u jekk l-Istati Membri jkunu jixtiequ li jkollhom nefqa bbukkjata b’mod eċċessiv disponibbli fis-sena kontabilistika finali, huma jistgħu jżommu lura milli jiddikjaraw lill-Kummissjoni nefqa bbukkjata b’mod eċċessiv fi kwalunkwe sena kontabilistika qabel is-sena kontabilistika finali u jużaw din in-nefqa filwaqt li jqisu l-ħtiġijiet tal-programm. L-Istati Membri jistgħu jqisu li jiddikjaraw nefqa bbukkjata b’mod eċċessiv biss fis-sena kontabilistika finali, ħlief jekk:

—	għandhom bżonn jiddikjarawha f’sena kontabilistika preċedenti sabiex jissostitwixxu l-ammonti irregolari identifikati (fil-limiti tal-Fondi jew tal-kontribuzzjoni tal-FEMS għall-prijorità); jew

—	jimmodifikaw il-pjan ta’ finanzjament tal-programm sabiex iżidu l-Fondi jew il-kontribuzzjoni tal-FEMS għall-prijorità bbukkjata b’mod eċċessiv f’konformità mar-regoli applikabbli għall-emendi tal-programm.

Jekk in-nefqa bbukkjata b’mod eċċessiv ma tkunx meħtieġa qabel is-sena kontabilistika finali, l-Istati Membri jiddikjaraw lill-Kummissjoni tali nefqa, inkluża n-nefqa mġarrba u mħallsa mill-benefiċjarji matul is-snin kontabilistiċi preċedenti, fis-sena kontabilistika finali biss (jew fi stadju aktar bikri jekk Stat Membru jagħżel għeluq bikri). In-nefqa bbukkjata b’mod eċċessiv iddikjarata lill-Kummissjoni fis-sena kontabilistika finali se titqies fl-għeluq u wara l-għeluq sabiex jiġu ssostitwiti l-ammonti irregolari (iddikjarati fi kwalunkwe sena kontabilistika, inkluża s-sena kontabilistika finali) u għall-flessibbiltà ta’ 15 % skont l-Artikolu 130(3) tar-RDK (31). Mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 145(7) tar-RDK (32), l-Istati Membri jistgħu jkunu kapaċi jissostitwixxu ammonti irregolari, li jiġu identifikati wara s-sottomissjoni tal-kontijiet għas-sena kontabilistika finali/wara l-għeluq, bl-użu ta’ nefqa bbukkjata b’mod eċċessiv.

5.   INDIKATURI U QAFAS TA’ PRESTAZZJONI FL-GĦELUQ

Fl-għeluq għall-FEMS, id-data għall-indikaturi trid tiġi trażmessa fl-aħħar rapport ta’ implimentazzjoni annwali tal-programm bl-użu tat-tabelli mudell 1, 2 u 3 stabbiliti fl-Anness tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) Nru 1362/2014 (33).

Fl-għeluq għall-FEŻR, għall-FSE u għall-Fond ta’ Koeżjoni, id-data għall-indikaturi tal-output u tar-riżultat trid tiġi trażmessa fir-rapport ta’ implimentazzjoni finali tal-programm bl-użu tat-tabelli mudell 1, 2, 3 u 4 stabbiliti fl-Anness V (34) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/207. Fil-kolonna “Osservazzjonijiet”, l-Istati Membri għandhom jispjegaw (fejn meħtieġ) il-valuri ta’ kisba tas-sena 2023, speċjalment f’każijiet fejn ikunu differenti b’mod sinifikanti mill-miri stabbiliti (jiġifieri devjazzjoni ta’ aktar minn 20 %). Id-data għall-indikaturi magħżula għall-qafas ta’ prestazzjoni trid tiġi rrapportata fit-tabella 5 tal-Anness V (35) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/207.

L-Istati Membri huma meħtieġa jinkludu fir-rapport ta’ implimentazzjoni finali l-informazzjoni li ġejja dwar l-indikaturi:

—

kumulattiv (annwali għall-FSE): valuri għall-indikaturi tal-output u tar-riżultati sas-sena 2023 u inkluż fiha. Għall-indikaturi tal-output tal-FEŻR u tal-Fond ta’ Koeżjoni u għall-indikaturi tal-outputs u tar-riżultati tal-FSE, il-valuri se jkunu relatati ma’ operazzjonijiet li huma kofinanzjati mill-programm;

—	kwalunkwe kwistjoni li taffettwa l-prestazzjoni tal-programm, inkluż l-ilħuq tal-miri;

—

(għall-FEŻR u l-Fond ta’ Koeżjoni) il-valuri tas-sena 2023 għall-indikaturi tar-riżultati tal-programmi meħuda mill-istatistika jew provduti minn sorsi ta’ informazzjoni speċifiċi għall-prijorità (bħal stħarriġ), f’punti partikolari ta’ żmien. Dawn il-valuri jridu jinkludu l-kontribuzzjoni tal-programm u l-kontribuzzjoni ta’ fatturi oħrajn. Dawn huma relatati mal-benefiċjarji potenzjali kollha (l-istess unità ta’ analiżi bħal dik għad-definizzjoni tal-linja bażi).

L-Istati Membri huma rrakkomandati li ma jirrevedux il-miri lil hinn mill-2022, ħlief għal każijiet fejn ir-reviżjoni hija dovuta għal bidliet fl-allokazzjonijiet għal prijorità jew fażi partikolari ta’ ċerti operazzjonijiet. Il-kisba tal-miri se tiġi vvalutata mill-Kummissjoni filwaqt li titqies l-informazzjoni provduta fir-rapport ta’ implimentazzjoni finali tal-programm, inklużi l-elementi u l-fatturi li setgħu affettwaw serjament l-ilħuq tal-miri stabbiliti.

5.1.   Rapportar tal-valuri tal-kisba tal-indikaturi tal-output

Il-valuri tal-kisba tal-indikatur tal-output rapportati fir-rapport ta’ implimentazzjoni finali jew fl-aħħar rapport ta’ implimentazzjoni annwali għall-FEMS ta’ programm għandhom jirreferu għal dak li jkun ġie pprovdut mill-operazzjonijiet appoġġati skont il-programm. Għalkemm il-valuri tal-kisba tal-indikaturi għandhom jikkorrispondu għas-sitwazzjoni fil-31 ta’ Diċembru 2023, fil-prattika, l-outputs mogħtija mill-operazzjonijiet kofinanzjati sad-data tas-sottomissjoni tar-rapport ta’ implimentazzjoni finali jew l-aħħar rapport ta’ implimentazzjoni annwali għall-FEMS tal-programm jistgħu jiġu rrapportati f’dawn id-dokumenti. L-awtoritajiet tal-awditjar tal-programm għandhom jikkonkludu dwar l-affidabbiltà tad-data dwar il-prestazzjoni fir-rapport ta’ kontroll annwali tas-sena kontabilistika finali.

Għal operazzjonijiet f’fażijiet (ara t-Taqsima 6 ta’ dawn il-linji gwida), l-outputs li fil-fatt jiġu pprovduti sal-fażi inkluża fil-perjodu ta’ programmazzjoni 2014-2020 biss jistgħu jiġu rrapportati fir-rapport ta’ implimentazzjoni finali tal-programm. Outputs oħrajn (flimkien man-nefqa relatata) iridu jiġu rrapportati taħt il-perjodu ta’ programmazzjoni 2021-2027.

Għal operazzjonijiet mhux funzjonali (ara t-Taqsima 7 ta’ dawn il-linji gwida), l-outputs li fil-fatt jiġu pprovduti abbażi tan-nefqa ddikjarata skont il-programm biss għandhom jiġu rrapportati fir-rapport ta’ implimentazzjoni finali tal-programm. F’ċerti każijiet, dan se jfisser li jiġi rrapportat output żero. L-outputs provduti minn operazzjonijiet mhux funzjonali se jiġu vvalutati wara l-15 ta’ Frar 2027, l-iskadenza għall-Istati Membri sabiex ilestu fiżikament jew jimplimentaw bis-sħiħ dawn l-operazzjonijiet u jiżguraw li jikkontribwixxu għall-objettivi tal-prijoritajiet rilevanti.

5.2.   L-implikazzjonijiet tal-qafas ta’ prestazzjoni għall-għeluq

Il-Kummissjoni se tivvaluta l-kisba tal-valuri fil-mira għall-indikaturi fil-qafas ta’ prestazzjoni abbażi tal-valuri rapportati fir-rapport ta’ implimentazzjoni finali jew fl-aħħar rapport ta’ implimentazzjoni annwali għall-FEMS tal-programm.

L-Istati Membri jistgħu jipproponu reviżjoni tal-miri permezz ta’ emenda tal-programm f’każijiet debitament ġustifikati, bħal bidla sinifikanti fil-kundizzjonijiet ekonomiċi, ambjentali u tas-suq tax-xogħol, u meta r-reviżjoni tkun konsegwenza tal-bidliet fl-allokazzjonijiet għal prijorità partikolari (36). Ir-reviżjoni tal-miri tista’ tiġi proposta mill-Istati Membri permezz ta’ emenda tal-programm f’każ ta’ fażijiet ta’ ċerti operazzjonijiet f’konformità mat-Taqsima 6 ta’ dawn il-linji gwida.

Nuqqas serju li jintlaħqu l-miri relatati biss mal-indikaturi finanzjarji, mal-indikaturi tal-output u mal-passi ewlenin tal-implimentazzjoni jista’ jwassal għal korrezzjonijiet finanzjarji jekk jiġu ssodisfati l-kundizzjonijiet stabbiliti fl-Artikolu 22(7) tar-RDK (37). Nuqqas serju jiġi vvalutat f’konformità mal-kriterji stabbiliti fl-Artikolu 6(3) u (4) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) Nru 215/2014 (38).

Meta awtorità tal-programm tiddeċiedi li tinkludi operazzjonijiet mhux funzjonali fi programm, in-nuqqas ta’ outputs jista’ jaffettwa b’mod negattiv l-ilħuq tal-miri magħżulin għall-qafas ta’ prestazzjoni. Jekk l-operazzjonijiet mhux funzjonali inklużi fil-programm jirriżultaw f’nuqqas serju li jintlaħqu l-miri magħżulin għall-qafas ta’ prestazzjoni, l-impenn mill-Istat Membru li jlesti fiżikament jew jimplimenta bis-sħiħ dawn l-operazzjonijiet u li jiżgura li dawn jikkontribwixxu għall-objettivi tal-prijoritajiet rilevanti sal-15 ta’ Frar 2027, se jiġi assimilat ma’ azzjoni korrettiva għall-ilħuq tal-miri, imsemmija fl-Artikolu 22(7) tar-RDK. Dan huwa soġġett għall-kundizzjoni li l-outputs meħtieġa jiġu pprovduti, mill-operazzjonijiet kkonċernati, fil-perjodu addizzjonali mogħti mit-Taqsima 7 ta’ dawn il-linji gwida. Tista’ tiġi applikata korrezzjoni finanzjarja jekk l-outputs ma jitwasslux sal-15 ta’ Frar 2027.

Jekk it-tqassim f’fażijiet ta’ ċerti operazzjonijiet jirriżulta f’nuqqas serju fl-ilħuq tal-miri magħżula għall-qafas ta’ prestazzjoni, il-Kummissjoni tista’ tiddeċiedi li tapplika korrezzjoni finanzjarja skont l-Artikolu 22(7) tar-RDK.

F’konformità mal-Artikolu 2 tar-Regolament ta’ Delega tal-Kummissjoni (UE) Nru 480/2014 (39), il-korrezzjonijiet finanzjarji se jiġu ddeterminati fuq bażi ta’ rata fissa wara li jitqies il-koeffiċjent tal-kisba/assorbiment, jiġifieri l-medja tar-rati finali ta’ kisba għall-indikaturi kollha tal-output u l-passi ewlenin ta’ implimentazzjoni magħżulin għall-qafas ta’ prestazzjoni taħt prijorità partikolari diviża bir-rata finali ta’ kisba għall-indikatur finanzjarju magħżul għall-qafas ta’ prestazzjoni taħt prijorità partikolari. F’konformità mal-Artikolu 3(2) tal-istess Regolament ta’ Delega, il-korrezzjoni b’rata fissa għandha tiġi applikata għall-kontribuzzjoni mill-Fond abbażi tan-nefqa ddikjarata mill-Istat Membru taħt il-prijorità kkonċernata. Skont l-Artikolu 3(4) tar-Regolament ta’ Delega, il-livell ta’ korrezzjoni finanzjarja li jirriżulta mill-applikazzjoni tar-rata fissa ma jridx ikun sproporzjonat.

F’konformità mal-Artikolu 92b(13)(c) tar-RDK (40), ir-rekwiżiti dwar ir-riżerva ta’ prestazzjoni u l-applikazzjoni tal-qafas ta’ prestazzjoni ma japplikawx għar-riżorsi ta’ REACT-EU.

6.   TQASSIM F’FAŻIJIET TA’ ĊERTI OPERAZZJONIJIET FUQ ŻEWĠ PERJODI TA’ PROGRAMMAZZJONI

Din it-taqsima hija bbażata fuq l-Artikolu 118 tar-Regolament (UE) 2021/1060 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (41) li jipprovdi kundizzjonijiet għall-“għażla ta’ operazzjoni li tikkonsisti fit-tieni fażi ta’ operazzjoni magħżula għall-appoġġ u li bdiet skont ir-Regolament (UE) Nru 1303/2013”, u l-Artikolu 118a tar-Regolament (UE) 2021/1060 li jipprovdi kundizzjonijiet għal “operazzjonijiet soġġetti għal implimentazzjoni gradwali li ntgħażlu għall-appoġġ qabel id-29 ta’ Ġunju 2022 skont ir-Regolament (UE) Nru 1303/2013” u r-Regolamenti speċifiċi għall-Fondi (42) (43).

L-operazzjonijiet għandhom jitlestew fiżikament jew jiġu implimentati bis-sħiħ u jikkontribwixxu għall-objettivi tal-prijoritajiet rilevanti fiż-żmien tas-sottomissjoni tad-dokumenti tal-għeluq. Madankollu, peress li xi drabi jkun diffiċli li l-implimentazzjoni tal-operazzjonijiet tiġi allinjata mal-perjodu ta’ programmazzjoni u sabiex jiġi żgurat li l-operazzjonijiet jitlestew u jikkontribwixxu għall-għanijiet tal-politika, f’konformità mal-Artikolu 118 tar-Regolament (UE) 2021/1060 it-tqassim f’fażijiet tal-operazzjonijiet fil-perjodu ta’ programmazzjoni 2021-2027 huwa possibbli (bl-eċċezzjoni tal-istrumenti finanzjarji) diment li jiġu ssodisfati l-kundizzjonijiet kollha li ġejjin:

—	l-operazzjoni ma kinitx ikkofinanzjata mill-Fondi jew mill-FEMS taħt il-perjodu ta’ programmazzjoni 2007-2013;

—	il-kost totali taż-żewġ fażijiet tal-operazzjoni jaqbeż il-EUR 5 miljun;

—	l-operazzjoni għandha żewġ fażijiet identifikabbli minn perspettiva finanzjarja;

—	hemm rendikont tal-entrati dettaljat u komplut għan-nefqa sabiex jiġi żgurat li l-istess nefqa ma tiġix iddikjarata darbtejn lill-Kummissjoni;

—	it-tieni fażi tal-operazzjoni hija eliġibbli għall-kofinanzjament mill-FEŻR, mill-FSE+, mill-Fond ta’ Koeżjoni jew mill-FEMSA (44) taħt il-perjodu ta’ programmazzjoni 2021-2027 u hija konformi mar-regoli applikabbli kollha tal-perjodu ta’ programmazzjoni 2021-2027;

—	l-Istat Membru jimpenja ruħu, fir-rapport ta’ implimentazzjoni finali sottomess f’konformità mal-Artikolu 141 tar-RDK, jew fil-kuntest tal-FEMS fl-aħħar rapport ta’ implimentazzjoni annwali, sabiex ilesti t-tieni fażi, dik finali, matul il-perjodu ta’ programmazzjoni 2021-2027.

Bl-istess mod, minkejja l-Artikolu 118 tar-Regolament (UE) 2021/1060, l-operazzjonijiet li ntgħażlu għall-appoġġ u li bdew qabel id-29 ta’ Ġunju 2022 skont ir-RDK u r-Regolamenti speċifiċi għall-Fond (45) jitqiesu eliġibbli għall-appoġġ ukoll skont ir-Regolament (UE) 2021/1060 u r-Regolamenti korrispondenti speċifiċi għall-Fond fil-perjodu ta’ programmazzjoni 2021-2027 (46) f’konformità mal-Artikolu 118a ta’ dan ir-Regolament (47). Għalhekk, iż-żewġ fażijiet ta’ dawn il-proġetti mqassmin f’fażijiet huma soġġetti għall-kundizzjonijiet kollha ta’ eliġibbiltà tal-perjodu ta’ programmazzjoni 2014-2020. Ir-regoli tal-2021 sal-2027 dwar il-konċentrazzjoni tematika tal-fondi jibqgħu l-istess.

B’deroga mill-Artikolu 73(1) u (2) tar-Regolament (UE) 2021/1060, l-awtorità ta’ ġestjoni (48) tista’ tiddeċiedi li tagħti appoġġ lil dawn l-operazzjonijiet skont ir-Regolament (UE) 2021/1060 diment li jiġu ssodisfati l-kundizzjonijiet li ġejjin:

—	il-kost totali taż-żewġ fażijiet tal-operazzjoni jaqbeż il-EUR 1 miljun;

—	l-operazzjoni għandha żewġ fażijiet identifikabbli minn perspettiva finanzjarja;

—	hemm rendikont tal-entrati dettaljat u komplut għan-nefqa sabiex jiġi żgurat li l-istess nefqa ma tiġix iddikjarata darbtejn lill-Kummissjoni;

—	l-operazzjoni taqa’ fi ħdan l-azzjonijiet programmati taħt objettiv speċifiku rilevanti u hija attribwita għal tip ta’ intervent f’konformità mal-Anness I tar-Regolament (UE) 2021/1060 (49);

—	l-Istat Membru jimpenja ruħu, fir-rapport ta’ implimentazzjoni finali sottomess f’konformità mal-Artikolu 141 tar-RDK, jew fil-kuntest tal-FEMS fl-aħħar rapport ta’ implimentazzjoni annwali, sabiex ilesti t-tieni fażi, dik finali, matul il-perjodu ta’ programmazzjoni 2021-2027.

L-Istati Membri għandhom jissottomettu, mar-rapport ta’ implimentazzjoni finali (jew, għall-FEMS, mal-aħħar rapport ta’ implimentazzjoni annwali), lista tal-operazzjonijiet kollha mqassmin f’fażijiet (f’konformità mal-Artikolu 118 u/jew mal-Artikolu 118a tar-Regolament (UE) 2021/1060), billi jużaw il-mudell provdut fl-Anness I ta’ dawn il-linji gwida.

Meta jagħmlu dan, l-Istati Membri jimpenjaw ruħhom li l-operazzjonijiet elenkati fl-Anness I ta’ dawn il-linji gwida jkunu qegħdin jiffunzjonaw, jiġifieri tlestew fiżikament jew implimentati bis-sħiħ u jikkontribwixxu għall-objettivi tal-prijoritajiet rilevanti sal-iskadenza sabiex jissottomettu l-pakkett ta’ aċċertament għas-sena kontabilistika finali tal-perjodu ta’ programmazzjoni 2021-2027. Operazzjoni mqassma f’fażijiet b’dan il-mod tiġi meqjusa bħala sħiħa u titqies bħala kompluta biss ladarba ż-żewġ fażijiet ikunu tlestew fiżikament jew ġew implimentati bis-sħiħ u jkunu kkontribwew għall-objettivi tal-prijoritajiet rilevanti. In-nuqqas li titlesta operazzjoni mqassma f’fażijiet kif ippjanat jista’ jwassal għal korrezzjonijiet finanzjarji għaż-żewġ fażijiet tal-operazzjoni.

Sabiex jitolbu formalment it-tqassim f’fażijiet ta’ proġett kbir, l-Istati Membri għandhom jissottomettu jew jinnotifikaw jew proġett kbir li jipprevedi t-tqassim f’fażijiet fuq żewġ perjodi ta’ programmazzjoni, jew talba għal emenda ta’ proġett kbir diġà approvat fl-2014 sal-2020 (ara t-Taqsima 3.2 ta’ dawn il-linji gwida).

F’konformità mat-Taqsima 11.2 ta’ dawn il-linji gwida, il-lista ta’ operazzjonijiet imqassmin f’fażijiet sottomessi mar-rapport ta’ implimentazzjoni finali (jew, għall-FEMS, l-aħħar rapport ta’ implimentazzjoni annwali) bl-użu tal-mudell fl-Anness I ta’ dawn il-linji gwida ma tistax tiġi mmodifikata wara l-iskadenza għas-sottomissjoni tad-dokumenti tal-għeluq, ħlief meta l-Kummissjoni titlob modifika jew fil-każijiet ta’ żbalji klerikali.

7.   OPERAZZJONIJIET MHUX FUNZJONALI

Kif iddikjarat hawn fuq, fiż-żmien tas-sottomissjoni tad-dokumenti tal-għeluq, l-Istati Membri jridu jiżguraw li l-operazzjonijiet kollha (inklużi l-operazzjonijiet imqassmin f’fażijiet mill-perjodu ta’ programmazzjoni 2007-2013) fil-programm ikunu qegħdin jiffunzjonaw, jiġifieri, ikunu tlestew fiżikament jew ġew implimentati bis-sħiħ u jkunu kkontribwew għall-objettivi tal-prijoritajiet rilevanti (50).

L-Istati Membri huma mistiedna jeskludu mill-kontijiet għan-nefqa tas-sena kontabilistika finali mġarrba u mħallsa għal operazzjonijiet li ma jkunux tlestew fiżikament jew implimentati bis-sħiħ u/jew li ma jikkontribwixxux għall-objettivi tal-prijoritajiet rilevanti (“operazzjonijiet mhux funzjonali”). Madankollu, l-Istati Membri jistgħu jiddeċiedu li din in-nefqa jinkluduha fil-kontijiet għas-sena kontabilistika finali diment li:

—	il-kost totali ta’ kull operazzjoni mhux funzjonali jaqbeż il-EUR 1 miljun; u

—	n-nefqa totali ċertifikata lill-Kummissjoni għall-operazzjonijiet mhux funzjonali ma taqbiżx l-20 % tan-nefqa totali eliġibbli (tal-UE u nazzjonali) deċiża għall-programm.

Bl-inklużjoni tan-nefqa għal operazzjonijiet mhux funzjonali fil-kontijiet għas-sena kontabilistika finali, l-Istati Membri jimpenjaw ruħhom li jlestu fiżikament jew jimplimentaw bis-sħiħ dawn l-operazzjonijiet mhux funzjonali kollha u jiżguraw li dawn jikkontribwixxu għall-objettivi tal-prijoritajiet rilevanti mhux aktar tard mill-15 ta’ Frar 2027, u li jirrimborżaw l-ammonti kkonċernati lill-baġit tal-UE jekk dawn l-operazzjonijiet ma jkunux qegħdin jiffunzjonaw sa din id-data.

L-Istati Membri għandhom jissottomettu, mar-rapport ta’ implimentazzjoni finali (jew, għall-FEMS, mal-aħħar rapport ta’ implimentazzjoni annwali), lista tal-operazzjonijiet mhux funzjonali inklużi fil-programm, billi jużaw il-mudell provdut fl-Anness II ta’ dawn il-linji gwida. L-Istati Membri għandhom jimmonitorjaw l-operazzjonijiet mhux funzjonali u sal-15 ta’ Frar 2027, għandhom jipprovdu lill-Kummissjoni bl-informazzjoni meħtieġa dwar it-tlestija fiżika jew l-implimentazzjoni sħiħa tagħhom u l-kontribuzzjoni tagħhom għall-objettivi tal-prijoritajiet rilevanti.

Jekk l-operazzjonijiet ma jkunux qegħdin jiffunzjonaw sal-15 ta’ Frar 2027, l-Istati Membri, filwaqt li jqisu l-istatus tat-tlestija u tal-implimentazzjoni kif ukoll l-ilħuq tal-objettivi ġenerali tal-operazzjonijiet, għandhom jipprovdu lill-Kummissjoni bl-ammonti li għandhom jiġu kkoreġuti u b’ġustifikazzjoni dwar kif ġew ikkalkolati l-ammonti. Malli tirċievi din l-informazzjoni, il-Kummissjoni tipproċedi bl-irkupru tal-ammonti kkonċernati. Kwalunkwe ammont irregolari jista’ jiġi ssostitwit bl-użu ta’ nefqa bbukkjata b’mod eċċessiv (jekk disponibbli).

Jekk il-Kummissjoni ma taqbilx mal-kalkolu tal-ammonti li għandhom jiġu kkoreġuti, tista’ tiddeċiedi li tibda proċedura ta’ korrezzjoni finanzjarja.

Barra minn hekk, in-nuqqas ta’ tlestija fiżika jew ta’ implimentazzjoni sħiħa tal-operazzjonijiet u/jew in-nuqqas ta’ kontribuzzjoni tagħhom għall-objettivi tal-prijoritajiet rilevanti sal-iskadenza ta’ hawn fuq jista’ jwassal għal korrezzjoni finanzjarja għal nuqqas serju fil-kisba tal-miri magħżulin għall-qafas ta’ prestazzjoni (51).

8.   OPERAZZJONIJIET AFFETTWATI MINN INVESTIGAZZJONIJIET NAZZJONALI LI JKUNU GĦADDEJJIN JEW SOSPIŻI BI PROĊEDIMENT ĠURIDIKU JEW B’APPELL AMMINISTRATTIV B’EFFETT SOSPENSIV

Qabel ma jissottomettu d-dokumenti tal-għeluq, l-Istati Membri għandhom jiddeċiedu jekk għandhomx jeskludu mill-kontijiet għas-sena kontabilistika finali n-nefqa kollha jew parti minnha għal kwalunkwe operazzjoni affettwata minn investigazzjonijiet nazzjonali li jkunu għaddejjin jew sospiża bi proċediment ġuridiku jew b’appell amministrattiv b’effett sospensiv.

Eżempji ta’ investigazzjonijiet nazzjonali li jkunu għaddejjin jinkludu investigazzjonijiet imwettqin minn korpi nazzjonali differenti mill-awtoritajiet tal-programmi (bħal investigazzjonijiet tal-pulizija, investigazzjonijiet ġudizzjarji jew kriminali) li l-eżitu tagħhom jista’ jaffettwa l-legalità u r-regolarità tan-nefqa.

Is-sospensjoni ta’ operazzjoni bi proċediment ġuridiku jew b’appell amministrattiv ma testendix id-data finali għall-infiq tan-nefqa eliġibbli stabbilita fl-Artikolu 65(2) tar-RDK (52).

L-ebda nefqa ma tista’ tiġi ddikjarata għal operazzjonijiet sospiżi bi proċediment ġuridiku jew b’appell amministrattiv b’effett sospensiv wara s-sottomissjoni tal-applikazzjoni finali għal pagament interim għas-sena kontabilistika finali.

Jekk l-operazzjonijiet affettwati minn investigazzjonijiet nazzjonali li jkunu għaddejjin jew li jkunu sospiżi bi proċediment ġuridiku jew b’appell amministrattiv b’effett sospensiv ma jkunux esklużi mill-kontijiet għas-sena kontabilistika finali, l-Istati Membri għandhom jissottomettu, mar-rapport ta’ implimentazzjoni finali, lista ta’ dawn l-operazzjonijiet billi jużaw il-mudell provdut fl-Anness III ta’ dawn il-linji gwida.

L-Istati Membri jeħtiġilhom jinformaw (53) lill-Kummissjoni dwar l-eżitu tal-investigazzjonijiet nazzjonali, tal-proċedimenti ġuridiċi u tal-appelli amministrattivi. Fejn jiġu stabbiliti irregolaritajiet, il-Kummissjoni se tipproċedi bl-irkupru tal-ammonti kkonċernati. Kwalunkwe ammont irregolari jista’ jiġi ssostitwit bl-użu ta’ nefqa bbukkjata b’mod eċċessiv (jekk disponibbli).

9.   NEFQA AFFETTWATA MINN INVESTIGAZZJONIJIET TAL-OLAF LI JKUNU GĦADDEJJIN, MINN RAPPORTI TAL-OLAF JEW MINN AWDITI TAL-KUMMISSJONI JEW TAL-QORTI EWROPEA TAL-AWDITURI

Qabel ma jissottomettu d-dokumenti tal-għeluq, l-Istati Membri huma mistiedna jeskludu mill-kontijiet għan-nefqa tas-sena kontabilistika finali affettwata minn irregolaritajiet potenzjali identifikati fl-investigazzjonijiet tal-OLAF li jkunu għaddejjin (jekk dawn l-investigazzjonijiet u n-nefqa affettwata kkonċernata jkunu magħrufin mill-Istati Membri f’dak l-istadju), ir-rapporti tal-OLAF jew l-awditi tal-Kummissjoni jew tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri. Jekk l-Istat Membru jikkontesta dawn is-sejbiet jew l-ammonti tan-nefqa affettwati kkonċernati u jinkludi n-nefqa affettwata fil-kontijiet, il-Kummissjoni se tkompli l-proċedura kontradittorja, li tista’ twassal għal korrezzjoni finanzjarja. Mingħajr preġudizzju għall-Artikolu 145(7) tar-RDK (54), kwalunkwe ammont irregolari jista’ jiġi ssostitwit bl-użu ta’ nefqa bbukkjata b’mod eċċessiv (jekk disponibbli).

10.   IRREGOLARITAJIET

Il-kontijiet għal kwalunkwe sena kontabilistika, inkluża dik finali, iridu jinkludu fil-livell ta’ kull prijorità u, fejn applikabbli, fil-livell tal-Fond u tal-kategorija tar-reġjun:

—	l-ammonti rtirati u rkuprati matul is-sena kontabilistika;

—	l-ammonti li jridu jiġu rkuprati fi tmiem is-sena kontabilistika;

—	l-irkupri magħmula f’konformità mal-Artikolu 71 tar-RDK; u

—	l-ammonti irrekuperabbli (55).

Il-format għar-rapportar tal-prelevamenti u tal-irkupri, l-ammonti li għandhom jiġu rkuprati, l-irkupri magħmulin f’konformità mal-Artikolu 71 tar-RDK u l-ammonti irrekuperabbli huma stabbiliti fil-mudell għall-kontijiet stabbilit fl-Anness VII tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) Nru 1011/2014 (l-Appendiċijiet 2, 3, 4 u 5 rispettivament) (56).

10.1.   Trattament tal-irregolaritajiet fis-sena kontabilistika finali

Minħabba li wara l-applikazzjoni finali għal pagament interim li għandu jiġi sottomess sal-31 ta’ Lulju 2024, ma tista’ tiġi sottomessa l-ebda applikazzjoni għal pagament sussegwenti lill-Kummissjoni, kwalunkwe tnaqqis neċessarju (minkejja l-fatt li jistgħu jirreferu għan-nefqa ddikjarata fis-snin kontabilistiċi preċedenti) irid jitwettaq fil-kontijiet għas-sena kontabilistika finali u jiġi rrapportat f’konformità mal-mudell għall-kontijiet, b’mod partikolari l-Appendiċijiet 1, 2 u 8 tiegħu.

Dan ma jikkonċernax l-ammonti li għandhom jiġu rkuprati, l-ammonti irrekuperabbli jew l-ammonti msemmijin fit-Taqsimiet 8 u 9 ta’ dawn il-linji gwida li għalihom l-Istat Membru ddeċieda li jżomm in-nefqa affettwata fil-kontijiet.

Jekk skont l-Artikolu 137(2) tar-RDK (57), l-Istat Membru jiddeċiedi li jeskludi n-nefqa mill-kontijiet għas-sena kontabilistika finali minħabba valutazzjoni li tkun għaddejja tal-legalità u tar-regolarità ta’ dik in-nefqa, jekk din in-nefqa sussegwentement tinstab li tkun legali u regolari, ma tistax tiġi ddikjarata mill-ġdid minħabba li ma jkun hemm l-ebda applikazzjoni sussegwenti għal pagament interim li fiha tkun tista’ tiġi inkluża.

10.2.   Ammonti li għandhom jiġu rkuprati u ammonti irrekuperabbli

Fil-kontijiet għas-sena kontabilistika finali, l-Istati Membri jistgħu jirrapportaw l-ammonti li għandhom jiġu rkuprati u l-ammonti irrekuperabbli relatati man-nefqa ddikjarata mhux biss fis-snin kontabilistiċi preċedenti, iżda anke fis-sena kontabilistika finali (58). L-Istati Membri jistgħu jirrapportaw ukoll fil-kontijiet għall-ammonti tas-sena kontabilistika finali li jkunu saru ammonti li għandhom jiġu rkuprati jew ammonti irrekuperabbli wara t-tmiem tas-sena kontabilistika finali iżda qabel is-sottomissjoni tad-dokumenti tal-għeluq.

Il-Kummissjoni se teskludi l-ammonti rapportati bħala li jridu jiġu rkuprati u irrekuperabbli mill-kalkolu tal-bilanċ finali (59).

Il-Kummissjoni se tiddeċiedi jekk għandhiex tirrimborża l-ammonti rapportati mill-baġit tal-Unjoni, abbażi tal-eżitu tal-proċess ta’ rkupru u/jew tal-valutazzjoni tal-Kummissjoni fir-rigward ta’ ammonti irrekuperabbli, f’konformità mal-proċedura stabbilita fir-Regolament Delegat tal-Kummissjoni (UE) 2016/568 (60). L-ammonti fl-Appendiċijiet 3 u 5 tal-kontijiet relatati man-nefqa ddikjarata fis-sena kontabilistika finali għandhom jiġu inklużi wkoll fl-Appendiċi 1 tal-kontijiet sabiex jippermetti r-rimborż futur possibbli tagħhom mill-baġit tal-Unjoni, sakemm joħroġ l-eżitu ta’ dawn il-proċeduri jew valutazzjonijiet.

L-Istat Membru għandu jinforma lill-Kummissjoni mill-aktar fis possibbli dwar l-eżitu tal-proċess ta’ rkupru pendenti.

Jekk Stat Membru jikkonkludi li ammonti irrekuperabbli għandhom jiġu ddebitati lill-baġit tal-Unjoni, għandu jissottometti talba lill-Kummissjoni sabiex tikkonferma din il-konklużjoni skont il-formola stabbilita fl-Anness tar-Regolament Delegat tal-Kummissjoni (UE) 2016/568. Il-Kummissjoni se tiddetermina jekk l-ammonti irrekuperabbli għandhomx jiġu ddebitati lill-baġit tal-Unjoni f’konformità mar-regoli stabbiliti fl-Artikolu 3 tal-istess Regolament. Dan jikkonċerna l-ammonti irrekuperabbli inklużi fl-Appendiċi 5 (“ammonti irrekuperabbli”) tal-kontijiet tal-programm stabbiliti fl-Anness VII tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) Nru 1011/2014 u anke l-ammonti inklużi fl-Appendiċi 3 (“ammonti li għandhom jiġu rkuprati”) tal-istess Anness bħall-ammonti li għandhom jiġu rkuprati li jistgħu jsiru ammonti irrekuperabbli wara li jkunu ġew sottomessi l-kontijiet għas-sena kontabilistika finali.

10.3.   Riskju ta’ irregolaritajiet li jwasslu għal verifiki addizzjonali mill-awtoritajiet tal-programm tan-nefqa diġà ddikjarata lill-Kummissjoni

Jekk ikun ġie identifikat riskju ta’ irregolaritajiet li jwassal għal verifiki addizzjonali mill-awtoritajiet tal-programm tan-nefqa diġà ddikjarata lill-Kummissjoni, l-awtoritajiet nazzjonali jridu jikkonformaw mal-iskadenzi li ġejjin:

—

għal nefqa mnaqqsa mill-kontijiet ta’ sena kontabilistika ta’ qabel is-sena kontabilistika finali f’konformità mal-Artikolu 137(2) tar-RDK, il-verifiki addizzjonali jridu jiġu ffinalizzati fil-ħin sabiex jippermettu d-dikjarazzjoni tan-nefqa mhux aktar tard mill-applikazzjoni finali għal pagament interim għas-sena kontabilistika finali, li għaliha l-iskadenza għas-sottomissjoni hija l-31 ta’ Lulju 2024;

—

f’każ ta’ riskju ta’ irregolaritajiet li jwasslu għal verifiki addizzjonali tan-nefqa ddikjarata fis-sena kontabilistika finali, id-deċiżjoni dwar il-legalità u r-regolarità tagħha u, għalhekk, id-deċiżjoni dwar jekk din in-nefqa għandhiex tinżamm jew titnaqqas mill-kontijiet għas-sena kontabilistika finali, għandha tittieħed fil-mument tas-sottomissjoni tal-kontijiet, li għaliha l-iskadenza hija l-15 ta’ Frar 2025, jew l-1 ta’ Marzu 2025, jekk tiġi estiża mill-Kummissjoni.

10.4.   Ammonti rkuprati wara l-għeluq

Jekk l-Istat Membru jkun stabbilixxa irregolaritajiet wara l-għeluq fir-rigward tan-nefqa inkluża fil-kontijiet, l-ammonti rkuprati wara l-għeluq iridu jitħallsu lura lill-baġit tal-Unjoni. Kwalunkwe ammont irregolari jista’ jiġi ssostitwit bl-użu ta’ nefqa bbukkjata b’mod eċċessiv (jekk disponibbli).

11.   SOTTOMISSJONI TAD-DOKUMENTI TAL-GĦELUQ

11.1.   Skadenza għas-sottomissjoni tad-dokumenti tal-għeluq

Id-dokumenti tal-għeluq iridu jiġu sottomessi sal-15 ta’ Frar 2025 (61) (ħlief għall-aħħar rapport ta’ implimentazzjoni annwali tal-FEMS li jrid jiġi sottomess sal-31 ta’ Mejju 2024 (62)). Din l-iskadenza tista’ tiġi estiża mill-Kummissjoni sal-1 ta’ Marzu 2025, wara komunikazzjoni mill-Istat Membru kkonċernat, f’konformità mal-Artikolu 63(7) tar-Regolament Finanzjarju.

Il-Kummissjoni awtomatikament tiddiżimpenja l-parti tal-impenji li tkun għadha miftuħa fil-31 ta’ Diċembru 2023 jekk kwalunkwe wieħed mid-dokumenti tal-għeluq ma jkunx ġie sottomess lill-Kummissjoni sal-15 ta’ Frar 2025 (jew l-1 ta’ Marzu 2025, jekk id-data tiġi estiża mill-Kummissjoni) (63). F’każ bħal dan, l-għeluq tal-programm se jitwettaq abbażi tal-informazzjoni disponibbli.

In-nuqqas ta’ sottomissjoni ta’ kwalunkwe wieħed mid-dokumenti tal-għeluq jista’ jkun indikazzjoni ta’ nuqqas serju fis-sistema ta’ ġestjoni u ta’ kontroll tal-programm, li jpoġġi f’riskju l-kontribuzzjoni tal-Unjoni diġà mħallsa lill-programm. F’dawn il-każijiet il-Kummissjoni tista’ tiddeċiedi li timponi korrezzjoni finanzjarja.

11.2.   Modifika tad-dokumenti tal-għeluq wara l-iskadenza għas-sottomissjoni tagħhom

L-Istati Membri ma jistgħu jimmodifikaw l-ebda wieħed mid-dokumenti tal-għeluq wara l-iskadenza għas-sottomissjoni tagħhom, ħlief meta l-Kummissjoni titlob modifika jew f’każ ta’ żbalji klerikali.

11.3.   Disponibbiltà tad-dokumenti

F’konformità mal-Artikolu 140(1) tar-RDK (64), il-perjodu ta’ żamma għad-disponibbiltà tad-dokumenti jista’ jiġi interrott jew fil-każ ta’ proċedimenti legali jew permezz ta’ talba debitament ġustifikata mill-Kummissjoni.

Jekk l-Istat Membru għażel li jqassam operazzjoni fuq żewġ perjodi ta’ programmazzjoni (skont it-Taqsima 6 ta’ dawn il-linji gwida), il-Kummissjoni tagħmel talba għal interruzzjoni tal-perjodu ta’ żamma għall-ewwel fażi ta’ tali operazzjoni sakemm jibda l-perjodu ta’ żamma għat-tieni fażi tal-operazzjoni f’konformità mar-raba’ subparagrafu tal-Artikolu 140(1) tar-RDK.

Jekk l-Istat Membru jkun għażel li juża ż-żmien addizzjonali mogħti mill-Kummissjoni sabiex ilesti fiżikament jew jimplimenta bis-sħiħ l-operazzjoni mhux funzjonali u sabiex jiżgura li din tikkontribwixxi għall-objettivi tal-prijoritajiet rilevanti (skont it-Taqsima 7 ta’ dawn il-linji gwida), il-Kummissjoni tagħmel talba, f’konformità mar-raba’ subparagrafu tal-Artikolu 140(1), għal interruzzjoni tal-perjodu ta’ żamma għal din l-operazzjoni sakemm tiġi nnotifikata lill-Kummissjoni bħala li tiffunzjona, jiġifieri tkun tlestiet fiżikament jew implimentata bis-sħiħ u tkun ikkontribwiet għall-objettivi tal-prijoritajiet rilevanti.

L-interruzzjoni hija ġġustifikata mill-fatt li l-eliġibbiltà u l-funzjonament ġenerali tal-operazzjoni kollha (iż-żewġ fażijiet) jistgħu jiġu vverifikati jew awditjati biss mis-servizzi tal-Kummissjoni jew mill-Qorti Ewropea tal-Awdituri mat-tlestija tagħha.

12.   KONTENUT TAD-DOKUMENTI TAL-GĦELUQ

12.1.   Rapport ta’ implimentazzjoni finali

Ir-rapport ta’ implimentazzjoni finali tal-programmi appoġġati mill-FEŻR, mill-FSE u mill-Fond ta’ Koeżjoni jrid jinkludi l-informazzjoni deskritta fl-Artikolu 50(2) u (5) (għall-għan tal-Investiment għat-tkabbir u għall-impjiegi, għall-għan tal-Kooperazzjoni territorjali Ewropea u għall-programmi tal-IPA II) (65) u fl-Artikolu 111(3) tar-RDK (għall-għan tal-Investiment għat-tkabbir u għall-impjiegi) (66).

L-istruttura tar-rapport ta’ implimentazzjoni finali hija stabbilita fl-Anness V (il-mira tal-Investiment għat-tkabbir u l-impjiegi) u fl-Anness X (il-mira tal-Kooperazzjoni Territorjali Ewropea) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/207 (67).

F’konformità mat-tielet subparagrafu tal-Artikolu 92b(7) tar-RDK (68), l-Istati Membri għandhom jirrapportaw fir-rapport ta’ implimentazzjoni finali dwar l-użu li jkun sar mill-prefinanzjament inizjali addizzjonali mir-riżorsi ta’ REACT-EU sabiex jiġu indirizzati l-isfidi migratorji ffaċċjati bħala riżultat tal-aggressjoni militari mill-Federazzjoni Russa u l-kontribuzzjoni ta’ dak il-prefinanzjament inizjali addizzjonali għall-irkupru tal-ekonomija.

L-Istati Membri għandhom jirrapportaw ukoll fir-rapport ta’ implimentazzjoni finali dwar l-issodisfar tal-kundizzjoni stabbilita fir-raba’ subparagrafu tal-Artikolu 98(4) tar-RDK (69), li jirrikjedi li meta programm ikollu assi prijoritarju ddedikat sabiex jiffinanzja operazzjonijiet li jindirizzaw l-isfidi migratorji bħala riżultat tal-aggressjoni militari mill-Federazzjoni Russa billi juża l-flessibbiltà provduta mill-ewwel u t-tieni subparagrafi tal-Artikolu 98(4) tar-RDK, mill-anqas 30 % tal-allokazzjoni finanzjarja ta’ dak l-assi prijoritarju għandha tiġi attribwita għal operazzjonijiet li għandhom benefiċjarji li huma awtoritajiet lokali u organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili li joperaw fil-komunitajiet lokali. Meta din il-kundizzjoni ma tiġix issodisfata, ir-rimborż mill-Kummissjoni taħt l-assi prijoritarju kkonċernat għandu jitnaqqas b’mod proporzjonali sabiex jiġi żgurat li din il-kundizzjoni tiġi rrispettata meta jiġi kkalkolat il-bilanċ finali li għandu jitħallas lill-programm.

Ir-rapport ta’ implimentazzjoni finali għandu jinkludi addizzjonalment:

—	lista tal-operazzjonijiet kollha mqassmin f’fażijiet bl-ammont tan-nefqa eliġibbli għall-ewwel fażi mġarrba fil-perjodu ta’ programmazzjoni 2014-2020 f’konformità mat-Taqsima 6 ta’ dawn il-linji gwida. Il-lista għandha ssegwi l-mudell fl-Anness I ta’ dawn il-linji gwida;

—	lista tal-operazzjonijiet mhux funzjonali kollha f’konformità mat-Taqsima 7 ta’ dawn il-linji gwida. Il-lista għandha ssegwi l-mudell fl-Anness II ta’ dawn il-linji gwida;

—

lista tal-operazzjonijiet kollha affettwati minn investigazzjonijiet nazzjonali li jkunu għaddejjin jew sospiżi bi proċediment ġudizzjarju jew b’appell amministrattiv b’effett sospensiv f’konformità mat-Taqsima 8 ta’ dawn il-linji gwida. Il-lista għandha ssegwi l-mudell fl-Anness III ta’ dawn il-linji gwida.

Għall-programmi appoġġati mill-FEMS ma huwiex meħtieġ rapport ta’ implimentazzjoni finali. Minflok, l-aħħar rapport ta’ implimentazzjoni annwali (li għandu jinkludi t-tabelli fl-Anness I, II u III ta’ dawn il-linji gwida, fejn applikabbli) irid jiġi sottomess sal-31 ta’ Mejju 2024, u jinkludi l-informazzjoni deskritta fl-Artikolu 50(2) tar-RDK u fl-Artikolu 114 tar-Regolament (UE) Nru 508/2014. L-istruttura ta’ dan ir-rapport ta’ implimentazzjoni annwali hija stabbilita fl-Anness tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) Nru 1362/2014.

12.1.1.   Rapportar dwar proġetti kbar (70)

Bl-inklużjoni ta’ proġett kbir fir-rapport ta’ implimentazzjoni finali (it-tabella 12 tal-Anness V tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/207), l-Istat Membru jikkonferma li l-proġett kbir tlesta fiżikament jew ġie implimentat bis-sħiħ u jikkontribwixxi għall-objettivi tal-prijoritajiet rilevanti. Proġetti kbar mhux funzjonali, jew li huma mqassmin f’fażijiet, għandhom jiġu rrapportati f’konformità mat-Taqsimiet 6 u 7 ta’ dawn il-linji gwida.

Fil-kolonna “Osservazzjonijiet” fit-tabella 12, l-Istati Membri għandhom jindikaw jekk il-proġett kbir ġiex implimentat f’konformità mad-dokumentazzjoni sottomessa jew innotifikata lill-Kummissjoni skont l-Artikolu 102 jew 103 tar-RDK li fforma l-bażi għad-deċiżjoni tal-Kummissjoni li tapprova l-kontribuzzjoni finanzjarja għall-proġett, fil-forma tad-deċiżjoni jew tal-ftehim taċitu. L-Istati Membri għandhom jiddeskrivu u jispjegaw kwalunkwe diverġenza fl-implimentazzjoni tal-proġett kbir meta mqabbel ma’ dak li ġie ddikjarat fid-dokumentazzjoni msemmija hawn fuq.

Il-Kummissjoni se tivvaluta l-konformità tal-proġett kbir implimentat mad-dokumentazzjoni sottomessa jew notifikata (u d-deċiżjoni tal-Kummissjoni li tapprova l-kontribuzzjoni finanzjarja fejn rilevanti). Meta tagħmel dan, il-Kummissjoni se tqis ir-raġunijiet u l-konsegwenzi ta’ kwalunkwe nuqqas ta’ konformità tal-proġett kbir implimentat mad-dokumentazzjoni li tappoġġa l-approvazzjoni tal-Kummissjoni u tista’ timponi korrezzjoni finanzjarja.

12.1.2.   Aċċettazzjoni u skadenzi

Il-Kummissjoni se teżamina r-rapport ta’ implimentazzjoni finali u tinforma lill-Istat Membru bl-osservazzjonijiet tagħha fi żmien ħames xhur mill-wasla tiegħu (71). Meta l-Kummissjoni ma tipprovdix osservazzjonijiet sa din id-data ta’ skadenza, ir-rapport se jitqies li huwa aċċettat.

L-Istati Membri se jingħataw xahrejn sabiex iwieġbu għall-osservazzjonijiet tal-Kummissjoni dwar rapport ta’ implimentazzjoni finali. Il-Kummissjoni tista’ testendi din l-iskadenza b’xahrejn ulterjuri, fuq talba ta’ Stat Membru. Ir-rapport ta’ implimentazzjoni finali se jiġi aċċettat jekk il-Kummissjoni ma jkollha l-ebda osservazzjoni jew jekk l-osservazzjonijiet kollha tal-Kummissjoni jkunu ġew indirizzati b’mod adegwat.

12.2.   Kontijiet

Il-kontijiet għas-sena kontabilistika finali, bħal għal kwalunkwe sena kontabilistika oħra, iridu jinkludu l-informazzjoni deskritta fl-Artikolu 137(1) tar-RDK. L-istruttura tal-kontijiet hija stabbilita fl-Anness VII tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) Nru 1011/2014. Dawn iridu jitħejjew bil-kunsiderazzjoni tar-rekwiżiti speċifiċi għas-sena kontabilistika finali (ara b’mod partikolari t-Taqsima 10 hawn fuq).

12.2.1.   Eżami u aċċettazzjoni

L-eżami u l-aċċettazzjoni tal-kontijiet għas-sena kontabilistika finali jsegwu l-istess regoli kif stabbiliti għall-eżami u għall-aċċettazzjoni tal-kontijiet għal kwalunkwe sena kontabilistika oħra.

Il-Kummissjoni se tapplika proċeduri għall-eżami u għall-aċċettazzjoni tal-kontijiet għas-sena kontabilistika finali u tinforma lill-Istat Membru sal-31 ta’ Mejju 2025 dwar jekk taċċettax li l-kontijiet huma kompluti, akkurati u veri (72).

12.3.   Dikjarazzjoni ta’ ġestjoni u sommarju annwali

L-istruttura tad-dikjarazzjoni ta’ ġestjoni għas-sena kontabilistika finali, bħal fi kwalunkwe sena kontabilistika oħra, hija stabbilita fl-Anness VI tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/207 (73).

12.4.   Opinjoni tal-awditjar u rapport ta’ kontroll

L-istruttura tal-opinjoni tal-awditjar għas-sena kontabilistika finali, bħal fi kwalunkwe sena kontabilistika oħra, hija stabbilita fl-Anness VIII tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/207 (74).

L-istruttura tar-rapport ta’ kontroll għas-sena kontabilistika finali, bħal fi kwalunkwe sena kontabilistika oħra, hija stabbilita fl-Anness IX tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/207 (75).

Fejn sistema komuni ta’ ġestjoni u ta’ kontroll tapplika għal aktar minn programm wieħed, l-Istat Membru jista’ jagħżel li jipprovdi l-informazzjoni meħtieġa f’rapport ta’ kontroll uniku li jkopri l-programmi kollha konċernati.

Ir-rapport ta’ kontroll għas-sena kontabilistika finali għandu jinkludi wkoll:

—	informazzjoni dwar sejbiet miftuħin li jirriżultaw mill-awditi mwettqin mis-servizzi tal-Kummissjoni jew mill-Qorti Ewropea tal-Awdituri, li għandhom jiġu pprovduti fit-Taqsima 8 “Informazzjoni oħra” tar-rapport ta’ kontroll;

—	aċċertament dwar il-legalità u r-regolarità tan-nefqa skont l-istrumenti finanzjarji (l-Artikoli 41 u 42 tar-RDK);

—	aċċertament dwar l-affidabbiltà tad-data relatata mal-indikaturi;

—	aċċertament li l-ammont ta’ nefqa pubblika mħallsa lill-benefiċjarji hija mill-anqas daqs il-kontribuzzjoni mill-Fondi u mill-FEMS imħallsa mill-Kummissjoni lill-Istat Membru (l-Artikolu 129 tar-RDK (76)).

12.4.1.   Strumenti finanzjarji (77)

Għall-istrumenti finanzjarji, l-awtoritajiet tal-awditjar tal-programm għandhom jiksbu aċċertament li l-ammonti finali ddikjarati fl-għeluq huma eliġibbli. Din l-informazzjoni għandha tiġi pprovduta fit-Taqsima 9 “Livell ġenerali ta’ aċċertament” tar-rapport ta’ kontroll u, jekk rilevanti, f’taqsimiet oħrajn tar-rapport (b’mod partikolari, it-Taqsimiet 4 “Awditi tas-sistemi” u 5 “Awditi tal-operazzjonijiet”).

Għall-istrumenti finanzjarji soġġetti għal applikazzjonijiet imqassmin f’fażijiet għal pagamenti interim (segmenti ta’ investiment inizjali sostanzjali) (78), l-eliġibbiltà tan-nefqa relatata mal-aħħar segment, kif ukoll sa 15 % tal-ammonti inklużi f’segmenti preċedenti, tista’ ma tkunx koperta minn awditi preċedenti tal-operazzjonijiet. L-awtoritajiet tal-awditjar tal-programm għandhom jiksbu aċċertament dwar il-legalità u r-regolarità ta’ din in-nefqa qabel is-sottomissjoni tal-kontijiet għas-sena kontabilistika finali. Madankollu, ma huwiex meħtieġ li r-riċevitur finali jkun lesta l-implimentazzjoni ta’ investiment appoġġata mill-istrument finanzjarju sas-sottomissjoni tad-dokumenti tal-għeluq. L-awtoritajiet tal-awditjar tal-programm għandhom jirrapportaw kif kisbu dan l-aċċertament u jikkonfermaw lill-Kummissjoni l-eliġibbiltà tan-nefqa totali tal-istrumenti finanzjarji f’konformità mal-Artikolu 42 tar-RDK fir-rapport ta’ kontroll għas-sena kontabilistika finali.

Għall-istrumenti finanzjarji fl-għeluq, huwa rrakkomandat li l-awtorità tal-awditjar tal-programmi tkopri l-popolazzjoni li jifdal tan-nefqa eliġibbli li ma kinitx koperta qabel matul l-awditi tal-operazzjonijiet. Ma huwiex meħtieġ li l-istrumenti finanzjarji kollha jiġu awditjati fl-għeluq, iżda l-ebda strument finanzjarju ma għandu jiġi eskluż mill-għażla aleatorja. Barra minn hekk, l-awtoritajiet tal-awditjar tal-programmi jistgħu jiddeċiedu li jiġbru l-istrumenti finanzjarji magħżula għall-finijiet tal-awditi tagħhom, minħabba li r-riżultati miksubin ikunu applikabbli għall-istrumenti finanzjarji kollha fi ħdan il-grupp.

L-awtoritajiet tal-awditjar tal-programmi għandhom iwettqu awditu ta’ kampjun statistiku ta’ investimenti u ta’ kostijiet u ta’ tariffi ta’ ġestjoni, u jistgħu jittrattaw din in-nefqa bħala perjodu ta’ kampjunar addizzjonali sabiex jużaw ir-riżultati tal-awditi mwettqin qabel (79).

12.4.2.   Affidabbiltà tad-data

L-awtoritajiet tal-awditjar tal-programm għandhom jikkonkludu dwar l-affidabbiltà tad-data relatata mal-indikaturi, fir-rapport ta’ kontroll tas-sena kontabilistika finali, inkluża konklużjoni dwar il-valutazzjoni tar-rekwiżit ewlieni 6 “Sistema affidabbli għall-ġbir, għar-reġistrazzjoni u għall-ħżin tad-data għall-finijiet ta’ monitoraġġ, ta’ evalwazzjoni, ta’ ġestjoni finanzjarja, ta’ verifika u ta’ awditjar, inklużi rabtiet ma’ sistemi elettroniċi ta’ skambju tad-data mal-benefiċjarji” stabbilita fit-tabella 1 tal-Anness IV tar-Regolament ta’ Delega tal-Kummissjoni (UE) Nru 480/2014 (80). Din il-valutazzjoni tar-rekwiżit ewlieni 6 għandha tinkludi konferma li d-data aggregata rapportata lill-Kummissjoni hija korretta.

12.4.3.   Nefqa pubblika mħallsa lil benefiċjarji

L-awtorità ta’ ċertifikazzjoni għandha tiżgura li, fil-kalkoli tagħha għall-kontijiet finali, tiġi rrispettata l-konformità mal-Artikolu 129 tar-RDK. L-awtorità nazzjonali tal-awditjar għandha tinkludi dan l-aspett fl-awditjar tagħha tal-kontijiet għas-sena kontabilistika finali u tirrapporta dwar l-aċċertament miksub fil-Kapitolu 6 tar-rapport ta’ kontroll finali.

13.   PAGAMENT TAL-BILANĊ FINALI

Il-bilanċ finali se jitħallas mhux aktar tard minn tliet xhur wara d-data tal-aċċettazzjoni tal-kontijiet tas-sena kontabilistika finali jew xahar wara d-data tal-aċċettazzjoni tar-rapport ta’ implimentazzjoni finali, skont liema data tiġi l-aħħar (81).

Dan huwa mingħajr preġudizzju għas-setgħa tal-Kummissjoni li tinterrompi l-iskadenza għall-pagament tal-bilanċ finali jew li tissospendi dan il-pagament.

14.   KWISTJONIJIET TA’ LEGALITÀ U REGOLARITÀ

Kwistjonijiet relatati mal-legalità u mar-regolarità tat-tranżazzjonijiet sottostanti li jikkonċernaw in-nefqa fil-kontijiet aċċettati jistgħu jitqajmu mill-Kummissjoni wara l-pagament tal-bilanċ finali u l-għeluq tal-programm.

L-għeluq tal-programm huwa mingħajr preġudizzju għad-dritt tal-Kummissjoni li timponi korrezzjonijiet finanzjarji f’konformità mal-Artikoli 85, 144 u 145 tar-RDK (82), u, barra minn hekk, fil-każ tal-FEMS, mal-Artikolu 105 tar-Regolament (UE) Nru 508/2014.

---

(1)  Ir-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ Diċembru 2013 li jistabbilixxi dispożizzjonijiet komuni dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta’ Koeżjoni, il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali u l-Fond Marittimu u tas-Sajd Ewropew u li jistabbilixxi d-dispożizzjonijiet ġenerali dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta’ Koeżjoni u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1083/2006 (ĠU L 347, 20.12.2013, p. 320) (“RDK”).

(2)  Ir-Regolament (UE) Nru 1301/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ Diċembru 2013 dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali u dwar dispożizzjonijiet speċifiċi li jikkonċernaw l-Investiment li għandu fil-mira t-tkabbir ekonomiku u l-impjiegi, u li jirrevoka r-Regolament (KE) Nru 1080/2006 (ĠU L 347, 20.12.2013, p. 289).

(3)  Ir-Regolament (UE) Nru 1299/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ Diċembru 2013 dwar dispożizzjonijiet speċifiċi għall-appoġġ mill-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali għall-għan ta’ kooperazzjoni territorjali Ewropea (ĠU L 347, 20.12.2013, p. 259).

(4)  Ir-Regolament (UE) Nru 1304/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ Diċembru 2013 dwar il-Fond Soċjali Ewropew u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1081/2006 (ĠU L 347, 20.12.2013, p. 470).

(5)  Ir-Regolament (UE) Nru 1300/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ Diċembru 2013 dwar il-Fond ta’ Koeżjoni u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1084/2006 (ĠU L 347, 20.12.2013, p. 281).

(6)  Ir-Regolament (UE) Nru 508/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta’ Mejju 2014 dwar il-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd u li jħassar ir-Regolamenti tal-Kunsill (KE) Nru 2328/2003, (KE) Nru 861/2006, (KE) Nru 1198/2006 u (KE) Nru 791/2007 u r-Regolament (UE) Nru 1255/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (ĠU L 149, 20.5.2014, p. 1).

(7)  F’konformità mal-Artikolu 92b(8), it-tieni subparagrafu, tar-RDK, kif emendat bir-Regolament (UE) 2020/2221 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta’ Diċembru 2020 li jemenda r-Regolament (UE) Nru 1303/2013 fir-rigward ta’ riżorsi addizzjonali u arranġamenti ta’ implimentazzjoni sabiex jipprovdi assistenza għat-trawwim ta’ miżuri li jsewwu d-dannu kkawżat mill-kriżi fil-kuntest tal-pandemija tal-COVID-19 u l-konsegwenzi soċjali tagħha u għat-tħejjija ta’ rkupru ekoloġiku, diġitali u reżiljenti tal-ekonomija (REACT-EU) (ĠU L 437, 28.12.2020, p. 30), il-programmi li għalihom l-Istati Membri jallokaw riżorsi ta’ REACT-EU se jkopru l-perjodu sal-31 ta’ Diċembru 2022, soġġett għall-paragrafu 4 ta’ dak l-Artikolu.

(8)  Ir-Regolament (UE) Nru 231/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta' Marzu 2014 li jistabbilixxi Strument għall-Assistenza ta’ Qabel l-Adeżjoni (IPA II) (ĠU L 77, 15.3.2014, p. 11) (“ir-Regolament tal-IPA II”).

(9)  Ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) Nru 447/2014 tat-2 ta’ Mejju 2014 dwar ir-regoli speċifiċi tal-applikazzjoni tar-Regolament (UE) Nru 231/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi Strument għall-Assistenza ta’ Qabel l-Adeżjoni (IPA II) (ĠU L 132, 3.5.2014, p. 32) (“ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II”).

(10)  Għal programmi ta’ kooperazzjoni appoġġati mill-FEŻR taħt il-mira tal-kooperazzjoni territorjali Ewropea u għal programmi ta’ kooperazzjoni transfruntiera appoġġati mill-IPA II, “Stat Membru” kif imsemmi f’dawn il-linji gwida għandu jinftiehem bħala l-Istat Membru li jospita l-awtorità ta’ ġestjoni.

(11)  F’konformità mal-Artikolu 138(1) tal-Ftehim dwar il-ħruġ tar-Renju Unit tal-Gran Brittanja u l-Irlanda ta’ Fuq mill-Unjoni Ewropea u mill-Komunità Ewropea tal-Enerġija Atomika (ĠU C 384I, 12.11.2019, p. 1), (“il-Ftehim dwar il-Ħruġ”), fir-rigward tal-implimentazzjoni tal-programmi u l-attivitajiet tal-Unjoni impenjati skont il-QFP 2014-2020 jew il-perspettivi finanzjarji preċedenti, id-dritt tal-Unjoni applikabbli, inklużi r-regoli dwar il-korrezzjonijiet finanzjarji u dwar l-approvazzjoni tal-kontijiet, se jkompli japplika għar-Renju Unit wara l-31 ta’ Diċembru 2020 sal-għeluq ta’ dawk il-programmi u l-attivitajiet tal-Unjoni, sakemm ma jkunux ġew adottati miżuri tekniċi mill-Kumitat Konġunt f’konformità mal-Artikolu 138(5) tal-Ftehim dwar il-Ħruġ. Madankollu, għandu jiġi nnotat li d-dispożizzjonijiet ta’ dawn il-linji gwida relatati mar-riżorsi ta’ REACT-EU ma japplikawx għar-Renju Unit, skont il-ħames subparagrafu tal-Artikolu 154 tar-RDK, kif emendat bir-Regolament (UE) 2020/2221.

(12)  L-Artikolu 141 tar-RDK japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(5) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(13)  L-Artikolu 30(1) tar-RDK.

(14)  Kif emendat bir-Regolament (UE) 2020/460 tat-30 ta’ Marzu 2020 u bir-Regolament (UE) 2022/2039 dwar il-FAST CARE.

(15)  Kif emendat bir-Regolament (UE) 2022/2039 dwar il-FAST CARE.

(16)  Kif emendat bir-Regolament (UE) 2020/2221.

(17)  Kif emendat bir-Regolament (UE) 2020/2221.

(18)  Il-proġetti kbar ma humiex rilevanti għall-programmi appoġġati mill-FEMS. Il-programmi tal-KTE u l-IPA II ma appoġġawx proġetti kbar.

(19)  Ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/207 tal-20 ta’ Jannar 2015 li jistabbilixxi regoli dettaljati li jimplimentaw ir-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill fir-rigward tal-mudelli għar-rapport ta’ progress, il-preżentazzjoni tal-informazzjoni dwar proġett maġġuri, il-pjan ta’ azzjoni konġunta, ir-rapporti ta’ implimentazzjoni għall-Investiment għall-għan tat-tkabbir u l-impjiegi, id-dikjarazzjoni ta’ ġestjoni, l-istrateġija tal-awditjar, l-opinjoni tal-awditu u r-rapport ta’ kontroll u l-metodoloġija għat-twettiq tal-analiżi tal-ispejjeż imqabbla mal-benefiċċji u skont ir-Regolament (UE) Nru 1299/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill fir-rigward tal-mudell għar-rapporti tal-implimentazzjoni għall-għan ta’ kooperazzjoni territorjali Ewropea (ĠU L 38, 13.2.2015, p. 1).

(20)  Ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) Nru 1011/2014 tat-22 ta’ Settembru 2014 li jistabbilixxi regoli dettaljati għall-implimentazzjoni tar-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill fir-rigward tal-mudelli għas-sottomissjoni ta’ ċerta informazzjoni lill-Kummissjoni u r-regoli dettaljati rigward l-iskambji ta’ informazzjoni bejn il-benefiċjarji u l-awtoritajiet ta’ ġestjoni, l-awtoritajiet ta’ ċertifikazzjoni, l-awtoritajiet ta’ verifika u l-korpi intermedji (ĠU L 286, 30.9.2014, p. 1).

(21)  L-Artikolu 86(2) tar-RDK; japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(4) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(22)  L-Artikoli 86(4) u 136(2) tar-RDK; japplikaw għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(4) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(23)  Kif emendat bir-Regolament (UE) 2020/2221.

(24)  Il-ħames subparagrafu tal-Artikolu 92b(5) tar-RDK, kif emendat bir-Regolament (UE) 2020/2221.

(25)  L-Artikolu 82 tar-RDK; japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(2) tar-Regolament tal-IPA II.

(26)  It-tielet subparagrafu tal-Artikolu 92b(7) tar-RDK, kif emendat bir-Regolament (UE) 2020/2221.

(27)  L-Artikolu 139(7) tar-RDK, kif emendat bir-Regolament (UE) 2020/460 tat-30 ta’ Marzu 2020; japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(5) tar-Regolament tal-IPA II.

(28)  Kif emendat bir-Regolament (UE) 2020/460 tat-30 ta’ Marzu 2020.

(29)  Kif emendat bir-Regolament (UE) 2020/558 tat-23 ta’ April 2020 u bir-Regolament (UE) 2022/2039 dwar il-FAST CARE; japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(2) tar-Regolament tal-IPA II.

(30)  Ir-Regolament (UE, Euratom) 2018/1046 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-18 ta’ Lulju 2018 dwar ir-regoli finanzjarji applikabbli għall-baġit ġenerali tal-Unjoni, li jemenda r-Regolamenti (UE) Nru 1296/2013, (UE) Nru 1301/2013, (UE) Nru 1303/2013, (UE) Nru 1304/2013, (UE) Nru 1309/2013, (UE) Nru 1316/2013, (UE) Nru 223/2014, (UE) Nru 283/2014, u d-Deċiżjoni Nru 541/2014/UE u li jħassar ir-Regolament (UE, Euratom) Nru 966/2012 (ĠU L 193, 30.7.2018, p. 1) (“ir-Regolament Finanzjarju”).

(31)  Kif emendat bir-Regolament (UE) 2020/558 tat-23 ta’ April 2020 u bir-Regolament (UE) 2022/2039 dwar il-FAST CARE.

(32)  Japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(6) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(33)  Ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) Nru 1362/2014 tat-18 ta’ Diċembru 2014 li jistabbilixxi regoli dwar proċedura simplifikata għall-approvazzjoni ta’ ċerti emendi għal programmi operazzjonali ffinanzjati mill-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd u regoli li jikkonċernaw il-format u l-preżentazzjoni tar-rapporti annwali dwar l-implimentazzjoni ta’ dawk il-programmi (ĠU L 365, 19.12.2014, p. 124).

(34)  It-Tabelli 1 u 2 tal-Anness X tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/207 għall-KTE u l-IPA II (bis-saħħa tal-Artikolu 42(1) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II).

(35)  It-Tabella 3 tal-Anness X tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/207 għall-KTE u l-IPA II.

(36)  Il-punt 5 tal-Anness II tar-RDK; japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 34(1) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II u l-Artikolu 8(2), l-ewwel subparagrafu, il-punt (b)(v) tal-KTE.

(37)  L-Artikoli 22(7) u 144(4) tar-RDK; dan tal-aħħar japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(6) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(38)  Ir-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) Nru 215/2014 tas-7 ta’ Marzu 2014 li jistabbilixxi regoli għall-implimentazzjoni tar-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi dispożizzjonijiet komuni dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta’ Koeżjoni, il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali u l-Fond Ewropew Marittimu u tas-Sajd u li jistabbilixxi dispożizzjonijiet ġenerali dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta’ Koeżjoni u l-Fond Ewropew Marittimu u tas-Sajd fir-rigward ta’ metodoloġiji tal-appoġġ għat-tibdil fil-klima, id-determinazzjoni tal-istadji importanti u l-miri fil-qafas tal-prestazzjoni u n-nomenklatura ta’ kategoriji ta’ intervent għall-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej (ĠU L 69, 8.3.2014, p. 65). L-Artikolu 6 tar-Regolament (UE) Nru 215/2014 japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 34(1) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II u l-Artikolu 8(2), l-ewwel subparagrafu, il-punt (b)(v) tal-KTE.

(39)  Ir-Regolament ta’ Delega tal-Kummissjoni (UE) Nru 480/2014 tat-3 ta’ Marzu 2014 li jissupplimenta r-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jistabbilixxi dispożizzjonijiet komuni dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta’ Koeżjoni, il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali u l-Fond Marittimu u tas-Sajd Ewropew u li jistabbilixxi d-dispożizzjonijiet ġenerali dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta’ Koeżjoni u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd (ĠU L 138, 13.5.2014, p. 5). L-Artikoli 2 u 3 tar-Regolament (UE) Nru 480/2014 japplikaw għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 34(1) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II u l-Artikolu 8(2), l-ewwel subparagrafu, il-punt (b)(v) tal-KTE.

(40)  Kif emendat bir-Regolament (UE) 2020/2221.

(41)  Ir-Regolament (UE) 2021/1060 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-24 ta’ Ġunju 2021 li jistipula dispożizzjonijiet komuni dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew Plus, il-Fond ta’ Koeżjoni, il-Fond għal Tranżizzjoni Ġusta u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi, is-Sajd u l-Akkwakultura u r-regoli finanzjarji għalihom u għall-Fond għall-Ażil, il-Migrazzjoni u l-Integrazzjoni, il-Fond għas-Sigurtà Interna u l-Istrument għall-Appoġġ Finanzjarju għall-Ġestjoni tal-Fruntieri u l-Politika dwar il-Viżi (ĠU L 231, 30.6.2021, p. 159), kif emendat bir-Regolament (UE) 2022/2039 dwar il-FAST CARE.

(42)  Ir-regolamenti msemmija fin-noti 2 sa 6 ta’ qiegħ il-paġna.

(43)  Mhux applikabbli għal programmi ta’ kooperazzjoni transfruntiera taħt l-Istrument għall-Assistenza ta’ Qabel l-Adeżjoni (IPA II).

(44)  Taħt il-perjodu ta’ programmazzjoni 2021-2027, it-titolu tal-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd (FEMS) jinbidel għall-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi, is-Sajd u l-Akkwakultura (FEMSA).

(45)  Ir-Regolament (UE) Nru 1301/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, ir-Regolament (UE) Nru 1304/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, ir-Regolament (UE) Nru 1300/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, ir-Regolament (UE) Nru 1299/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u r-Regolament (UE) 2014/508 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill.

(46)  L-Artikolu 118a tar-Regolament (UE) 2021/1060, introdott mir-Regolament (UE) 2022/2039 dwar il-FAST CARE.

(47)  Kif emendat bir-Regolament (UE) 2022/2039 dwar il-FAST CARE.

(48)  Il-Kumitat ta’ Monitoraġġ fil-każ tal-KTE [u l-IPA II].

(49)  Kif emendat bir-Regolament (UE) 2022/2039 dwar il-FAST CARE.

(50)  Operazzjoni, li tkun issodisfat ir-rekwiżit tal-Artikolu 71 tar-RDK iżda li ma tkunx għadha funzjonali fil-ħin tal-għeluq tal-programm, ma għandhiex titqies bħala operazzjoni mhux funzjonali.

(51)  L-Artikolu 22(7) tar-RDK.

(52)  L-Artikolu 43(1) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II jistabbilixxi data finali għall-eliġibbiltà tan-nefqa mħallsa għall-programmi ta’ kooperazzjoni transfruntiera tal-IPA II fil-31 ta’ Diċembru 2023.

(53)  Mingħajr preġudizzju għall-obbligi ta’ rapportar tal-irregolaritajiet f’konformità mar-Regolament ta’ Delega tal-Kummissjoni (UE) 2015/1970 tat-8 ta’ Lulju 2015 li jissupplimenta r-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill b’dispożizzjonijiet speċifiċi dwar ir-rapportar ta’ irregolaritajiet fir-rigward tal-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta’ Koeżjoni, u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd (ĠU L 293, 10.11.2015, p. 1). Ir-Regolament (UE) 2015/1970, ibbażat fuq l-Artikolu 122(2) tar-RDK, japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(6) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(54)  Japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(6) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(55)  L-Artikolu 137(1)(b) tar-RDK.

(56)  L-Anness VII, ibbażat fuq l-Artikolu 137(3) tar-RDK, japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(5) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(57)  Japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(5) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(58)  Sabiex l-Istati Membri jkunu jistgħu jagħmlu użu mill-possibbiltà skont ir-RDK li jiddikjaraw l-ammonti li għandhom jiġu rkuprati bħala irrekuperabbli fl-għeluq jew wara l-għeluq għall-ammonti li għandhom jiġu rkuprati relatati mas-sena kontabilistika finali tal-perjodu ta’ programmazzjoni.

(59)  Dan se jirriżulta f’ammont aktar baxx li għandu jitħallas jew jiġi approvat f’każijiet ta’ bilanċ finali pożittiv jew f’ammont ogħla li għandu jiġi rkuprat f’każijiet li għalihom il-bilanċ finali jkun irkupru.

(60)  Ir-Regolament Delegat tal-Kummissjoni (UE) 2016/568 tad-29 ta’ Jannar 2016 li jissupplimenta r-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill fir-rigward tal-kundizzjonijiet u l-proċeduri biex jiġi ddeterminat jekk l-ammonti irrekuperabbli għandhomx jiġu rimborżati mill-Istati Membri fir-rigward tal-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta’ Koeżjoni, u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd (ĠU L 97, 13.4.2016, p. 1). Ir-Regolament (UE) 2016/568, ibbażat fuq l-Artikolu 122(2) tar-RDK, japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(6) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(61)  L-Artikoli 138 u 141(1) tar-RDK u l-Artikolu 63(5) tar-Regolament Finanzjarju. Id-dispożizzjonijiet tar-RDK japplikaw għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(5) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(62)  L-Artikolu 114(1) tar-Regolament (UE) Nru 508/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta’ Mejju 2014 dwar il-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd u li jħassar ir-Regolamenti tal-Kunsill (KE) Nru 2328/2003, (KE) Nru 861/2006, (KE) Nru 1198/2006 u (KE) Nru 791/2007 u r-Regolament (UE) Nru 1255/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (ĠU L 149, 20.5.2014, p. 1).

(63)  L-Artikolu 136(2) tar-RDK; japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(4) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(64)  Japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(5) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(65)  Japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 42 tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(66)  L-Artikolu 14 tal-KTE japplika wkoll għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 42(1) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(67)  Japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 42(1) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(68)  Kif emendat bir-Regolament (UE) 2022/613 tat-12 ta’ April 2022.

(69)  Kif emendat bir-Regolament (UE) 2022/2039 dwar il-FAST CARE. L-Artikolu 98 japplika biss għall-Investiment għall-mira tat-tkabbir u l-impjiegi.

(70)  Il-proġetti kbar ma humiex rilevanti għall-programmi appoġġati mill-FEMS. Il-programmi tal-KTE u l-IPA II ma appoġġawx proġetti kbar.

(71)  L-Artikolu 50(7) tar-RDK; japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 42(1) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II, b’referenza għall-Artikolu 50 tar-RDK.

(72)  L-Artikolu 139 tar-RDK; japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(5) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(73)  L-Anness VI, ibbażat fuq l-Artikolu 125(4) tar-RDK, japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 37(1) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(74)  L-Anness VIII, ibbażat fuq l-Artikolu 127(5) tar-RDK, japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 37(3) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(75)  L-Anness IX, ibbażat fuq l-Artikolu 127(5) tar-RDK, japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 37(3) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(76)  Japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(2) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(77)  Mhux rilevanti għall-programmi tal-KTE u mhux applikabbli għall-programmi ta’ kooperazzjoni transfruntiera skont l-IPA II.

(78)  L-Artikolu 41 tar-RDK.

(79)  Fir-rigward tal-istrumenti finanzjarji stabbiliti skont il-punti (a) u (c) tal-Artikolu 38(1) tar-RDK u għall-istrumenti finanzjarji stabbiliti skont il-punt (b) tal-istess Artikolu implimentati mill-Bank Ewropew tal-Investiment (BEI) jew minn istituzzjoni finanzjarja internazzjonali oħra, il-kostijiet u t-tariffi ta’ ġestjoni imposti mill-BEI/mill-Fond Ewropew tal-Investiment (FEI) jew minn istituzzjoni finanzjarja internazzjonali oħra jiġu awditjati mill-awdituri esterni tal-BEI/FEI. Barra minn hekk, kwalunkwe kost u tariffa ta’ ġestjoni imposta mill-intermedjarji finanzjarji magħżula fil-livell nazzjonali mill-FEI għal self u għal strumenti ta’ ekwità jiġu vverifikati mill-awdituri esterni tal-BEI/FEI.

(80)  L-Anness IX, ibbażat fuq l-Artikolu 144(6) tar-RDK, japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(6) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(81)  L-Artikolu 141(2) tar-RDK; japplika għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(5) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

(82)  It-tliet dispożizzjonijiet japplikaw għall-IPA II bis-saħħa tal-Artikolu 46(6) tar-Regolament ta’ Implimentazzjoni tal-IPA II.

Ebda oppożizzjoni għal konċentrazzjoni notifikata

(Il-Każ M.10349 — AMAZON / MGM)

(Test b'rilevanza għaż-ŻEE)

(2022/C 474/02)

Fil-15 ta’ Marzu 2022, il-Kummissjoni ddeċidiet li ma topponix il-konċentrazzjoni notifikata msemmija hawn fuq u li tiddikjaraha kompatibbli mas-suq intern. Din id-deċiżjoni hi bbażata fuq l-Artikolu 6(1)(b) tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 139/2004 (1). It-test sħiħ tad-deċiżjoni hu disponibbli biss bl-Ingliż u ser isir pubbliku wara li jitneħħa kwalunkwe sigriet tan-negozju li jista’ jkun fih. Dan it-test jinstab:

—

fit-taqsima tal-amalgamazzjoni tas-sit web tal-Kummissjoni dwar il-Kompetizzjoni (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Dan is-sit web jipprovdi diversi faċilitajiet li jgħinu sabiex jinstabu d-deċiżjonijiet individwali ta’ amalgamazzjoni, inklużi l-kumpanija, in-numru tal-każ, id-data u l-indiċi settorjali,

—	f’forma elettronika fis-sit web EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=mt) fid-dokument li jġib in-numru 32022M10349. Il-EUR-Lex hu l-aċċess fuq l-internet għal-liġi tal-Unjoni Ewropea.

---

(1)  ĠU L 24, 29.1.2004, p. 1.

Ebda oppożizzjoni għal konċentrazzjoni notifikata

(Il-Każ M.10800 — AHLSELL / SANISTAL)

(Test b'rilevanza għaż-ŻEE)

(2022/C 474/03)

Fl-10 ta’ Novembru 2022, il-Kummissjoni ddeċidiet li ma topponix il-konċentrazzjoni notifikata msemmija hawn fuq u li tiddikjaraha kompatibbli mas-suq intern. Din id-deċiżjoni hi bbażata fuq l-Artikolu 6(1)(b) tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 139/2004 (1). It-test sħiħ tad-deċiżjoni hu disponibbli biss bl-Ingliż u ser isir pubbliku wara li jitneħħa kwalunkwe sigriet tan-negozju li jista’ jkun fih. Dan it-test jinstab:

—

fit-taqsima tal-amalgamazzjoni tas-sit web tal-Kummissjoni dwar il-Kompetizzjoni (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Dan is-sit web jipprovdi diversi faċilitajiet li jgħinu sabiex jinstabu d-deċiżjonijiet individwali ta’ amalgamazzjoni, inklużi l-kumpanija, in-numru tal-każ, id-data u l-indiċi settorjali,

—	f’forma elettronika fis-sit web EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=mt) fid-dokument li jġib in-numru 32022M10800. Il-EUR-Lex hu l-aċċess fuq l-internet għal-liġi tal-Unjoni Ewropea.

---

(1)  ĠU L 24, 29.1.2004, p. 1.

Ebda oppożizzjoni għal konċentrazzjoni notifikata

(Il-Każ M.10897 — PREDICA / VAUBAN / TELEFONICA / BLUEVIA)

(Test b'rilevanza għaż-ŻEE)

(2022/C 474/04)

Fil-25 ta’ Novembru 2022, il-Kummissjoni ddeċidiet li ma topponix il-konċentrazzjoni notifikata msemmija hawn fuq u li tiddikjaraha kompatibbli mas-suq intern. Din id-deċiżjoni hi bbażata fuq l-Artikolu 6(1)(b) tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 139/2004 (1). It-test sħiħ tad-deċiżjoni hu disponibbli biss bl-Ingliż u ser isir pubbliku wara li jitneħħa kwalunkwe sigriet tan-negozju li jista’ jkun fih. Dan it-test jinstab:

—

fit-taqsima tal-amalgamazzjoni tas-sit web tal-Kummissjoni dwar il-Kompetizzjoni (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Dan is-sit web jipprovdi diversi faċilitajiet li jgħinu sabiex jinstabu d-deċiżjonijiet individwali ta’ amalgamazzjoni, inklużi l-kumpanija, in-numru tal-każ, id-data u l-indiċi settorjali,

—	f’forma elettronika fis-sit web EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=mt) fid-dokument li jġib in-numru 32022M10897. Il-EUR-Lex hu l-aċċess fuq l-internet għal-liġi tal-Unjoni Ewropea.

---

(1)  ĠU L 24, 29.1.2004, p. 1.

Ebda oppożizzjoni għal konċentrazzjoni notifikata

(Il-Każ M.10943 — ENEL / CVC CAPITAL PARTNERS / GRIDSPERTISE)

(Test b'rilevanza għaż-ŻEE)

(2022/C 474/05)

Fit-28 ta’ Novembru 2022, il-Kummissjoni ddeċidiet li ma topponix il-konċentrazzjoni notifikata msemmija hawn fuq u li tiddikjaraha kompatibbli mas-suq intern. Din id-deċiżjoni hi bbażata fuq l-Artikolu 6(1)(b) tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 139/2004 (1). It-test sħiħ tad-deċiżjoni hu disponibbli biss bl-Ingliż u ser isir pubbliku wara li jitneħħa kwalunkwe sigriet tan-negozju li jista’ jkun fih. Dan it-test jinstab:

—

fit-taqsima tal-amalgamazzjoni tas-sit web tal-Kummissjoni dwar il-Kompetizzjoni (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Dan is-sit web jipprovdi diversi faċilitajiet li jgħinu sabiex jinstabu d-deċiżjonijiet individwali ta’ amalgamazzjoni, inklużi l-kumpanija, in-numru tal-każ, id-data u l-indiċi settorjali,

—	f’forma elettronika fis-sit web EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=mt) fid-dokument li jġib in-numru 32022M10943. Il-EUR-Lex hu l-aċċess fuq l-internet għal-liġi tal-Unjoni Ewropea.

---

(1)  ĠU L 24, 29.1.2004, p. 1.

Ebda oppożizzjoni għal konċentrazzjoni notifikata

(Il-Każ M.10955 — KIRK / LFI / ATP / FERROSAN MEDICAL DEVICES)

(Test b'rilevanza għaż-ŻEE)

(2022/C 474/06)

Fil-5 ta’ Diċembru 2022, il-Kummissjoni ddeċidiet li ma topponix il-konċentrazzjoni notifikata msemmija hawn fuq u li tiddikjaraha kompatibbli mas-suq intern. Din id-deċiżjoni hi bbażata fuq l-Artikolu 6(1)(b) tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 139/2004 (1). It-test sħiħ tad-deċiżjoni hu disponibbli biss bl-Ingliż u ser isir pubbliku wara li jitneħħa kwalunkwe sigriet tan-negozju li jista’ jkun fih. Dan it-test jinstab:

—

fit-taqsima tal-amalgamazzjoni tas-sit web tal-Kummissjoni dwar il-Kompetizzjoni (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Dan is-sit web jipprovdi diversi faċilitajiet li jgħinu sabiex jinstabu d-deċiżjonijiet individwali ta’ amalgamazzjoni, inklużi l-kumpanija, in-numru tal-każ, id-data u l-indiċi settorjali,

—	f’forma elettronika fis-sit web EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=mt) fid-dokument li jġib in-numru 32022M10955. Il-EUR-Lex hu l-aċċess fuq l-internet għal-liġi tal-Unjoni Ewropea.

---

(1)  ĠU L 24, 29.1.2004, p. 1.

Ebda oppożizzjoni għal konċentrazzjoni notifikata

(Il-Każ M.10931 — OPENTEXT / MICRO FOCUS)

(Test b'rilevanza għaż-ŻEE)

(2022/C 474/07)

Fis-6 ta’ Diċembru 2022, il-Kummissjoni ddeċidiet li ma topponix il-konċentrazzjoni notifikata msemmija hawn fuq u li tiddikjaraha kompatibbli mas-suq intern. Din id-deċiżjoni hi bbażata fuq l-Artikolu 6(1)(b) tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 139/2004 (1). It-test sħiħ tad-deċiżjoni hu disponibbli biss bl-Ingliż u ser isir pubbliku wara li jitneħħa kwalunkwe sigriet tan-negozju li jista’ jkun fih. Dan it-test jinstab:

—

fit-taqsima tal-amalgamazzjoni tas-sit web tal-Kummissjoni dwar il-Kompetizzjoni (http://ec.europa.eu/competition/mergers/cases/). Dan is-sit web jipprovdi diversi faċilitajiet li jgħinu sabiex jinstabu d-deċiżjonijiet individwali ta’ amalgamazzjoni, inklużi l-kumpanija, in-numru tal-każ, id-data u l-indiċi settorjali,

—	f’forma elettronika fis-sit web EUR-Lex (http://eur-lex.europa.eu/homepage.html?locale=mt) fid-dokument li jġib in-numru 32022M10931. Il-EUR-Lex hu l-aċċess fuq l-internet għal-liġi tal-Unjoni Ewropea.

---

(1)  ĠU L 24, 29.1.2004, p. 1.

Konklużjonijiet tal-Kunsill dwar il-ġlieda kontra l-impunità fir-rigward ta' delitti mwettqa b'rabta mal-gwerra ta' aggressjoni tar-Russja kontra l-Ukrajna

(2022/C 474/08)

I.   Introduzzjoni

Immedjatament wara l-bidu tal-attakk armat fl-24 ta' Frar 2022, il-Kunsill Ewropew ikkundanna bl-aktar mod qawwi possibbli l-gwerra ta' aggressjoni mhux provokata u mhux ġustifikata mir-Russja kontra l-Ukrajna, li hija ksur flagranti tad-dritt internazzjonali u tal-prinċipji tal-Karta tan-NU u li qed twassal għal korrimenti u telf ta' ħajja fuq skala kbira fost il-popolazzjoni ċivili.

Fl-1 u t-2 ta' Marzu 2022, 39 Stat Parti għall-Istatut ta' Ruma tal-Qorti Kriminali Internazzjonali (“l-Istatut ta' Ruma”), inkluż l-Istati Membri kollha tal-Unjoni Ewropea, ressqu talba quddiem il-Qorti Kriminali Internazzjonali (QKI), fejn talbu lill-Prosekutur tal-QKI jinvestiga s-sitwazzjoni fl-Ukrajna. Fit-2 ta' Marzu 2022, il-Prosekutur tal-QKI ħabbar li kien ipproċeda bil-ftuħ ta' investigazzjoni dwar is-sitwazzjoni fl-Ukrajna abbażi tat-talbiet li waslu. Sussegwentement, erba' Stati Parti oħra ressqu talba dwar is-sitwazzjoni fl-Ukrajna lill-QKI, u tellgħu t-total ta' Stati Parti li għamlu hekk għal 43.

Fil-konklużjonijiet tiegħu tal-24 u l-25 ta' Marzu 2022, il-Kunsill Ewropew iddikjara li r-“Russja qed tidderieġi attakki kontra l-popolazzjoni ċivili u qed timmira għal oġġetti ċivili, inkluż sptarijiet, faċilitajiet mediċi, skejjel u refuġji. Dawn id-delitti tal-gwerra jridu jieqfu minnufih. Dawk responsabbli, u l-kompliċi tagħhom, ser ikollhom iwieġbu għal għemilhom f'konformità mad-dritt internazzjonali”.

Fil-konklużjonijiet tiegħu tat-30 u l-31 ta' Mejju 2022, il-Kunsill Ewropew ħeġġeġ lir-Russja biex twaqqaf minnufih l-attakki indiskriminati tagħha kontra ċ-ċivili u l-infrastruttura ċivili. Iddikjara li “l-atroċitajiet imwettqa mill-forzi Russi u t-tbatija u l-qerda li qed jiġu kkawżati huma indeskrivibbli”. Il-Kunsill Ewropew stqarr ukoll li huwa jfaħħar lil dawk kollha li qed jgħinu biex tinġabar evidenza u biex jiġu investigati d-delitti tal-gwerra u d-delitti l-aktar serji l-oħra, u li jappoġġa l-ħidma intensiva tal-Prosekutur tal-Qorti Kriminali Internazzjonali f'dan ir-rigward. Faħħar ukoll il-ħidma li qed titwettaq mill-Prosekutur Ġenerali tal-Ukrajna bl-appoġġ finanzjarju u ta' tisħiħ tal-kapaċitajiet mill-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha. Laqa' b'sodisfazzjon l-istabbiliment ta' Skwadra ta' Investigazzjoni Konġunta kkoordinata mill-Eurojust, li r-rwol tagħha ġie msaħħaħ, u l-appoġġ operazzjonali kontinwu pprovdut mill-Europol.

Fil-konklużjonijiet tiegħu tat-23 u l-24 ta' Ġunju 2022, il-Kunsill Ewropew enfasizza li r-“Russja, il-Belarussja u dawk kollha responsabbli għad-delitti tal-gwerra u d-delitti l-oħra l-aktar serji ser jinżammu responsabbli għall-azzjonijiet tagħhom, f'konformità mad-dritt internazzjonali”.

Fil-konklużjonijiet tiegħu tal-20 u l-21 ta' Ottubru 2022, il-Kunsill Ewropew iddikjara: “Id-delitti tal-gwerra mwettqa kontra l-Ukreni, li tagħhom hemm dejjem aktar evidenza, u l-qerda kontinwa tal-infrastruttura ċivili huma ksur serju tad-dritt internazzjonali. L-Unjoni Ewropea ttenni l-impenn sod tagħha li żżomm lir-Russja, u lill-awturi u lill-kompliċi kollha, responsabbli, u ttenni l-appoġġ qawwi tagħha għall-investigazzjonijiet mill-Prosekutur tal-Qorti Kriminali Internazzjonali. Il-Kunsill Ewropew jirrikonoxxi l-isforzi tal-Ukrajna biex tiżgura r-responsabbiltà, inkluż għad-delitt ta' aggressjoni kontra l-Ukrajna. Huwa jistieden lir-Rappreżentant Għoli u lill-Kummissjoni biex jesploraw kif tista' tiġi żgurata responsabbiltà sħiħa.”

Barra minn hekk, fil-konklużjonijiet tiegħu tal-20 u l-21 ta' Ottubru 2022, il-Kunsill Ewropew stieden lill-Kummissjoni tippreżenta opzjonijiet f'konformità mad-dritt tal-UE u dak internazzjonali bl-għan li jintużaw assi ffriżati għall-appoġġ tar-rikostruzzjoni tal-Ukrajna. Il-Kunsill Ewropew fakkar, f'dan il-kuntest, fil-konklużjonijiet tiegħu tat-30 u l-31 ta' Mejju 2022. Ir-rikostruzzjoni tal-Ukrajna tkun ta' benefiċċju wkoll għall-vittmi ta' delitti mwettqa fl-Ukrajna.

L-istatut ta' Ruma tal-Qorti Kriminali Internazzjonali (l-“Istatut ta' Ruma”) jfakkar li d-delitti l-aktar serji li huma ta' tħassib għall-komunità internazzjonali fis-sħuħija tagħha ma jistgħux ma jiġux issanzjonati u li l-prosekuzzjoni effettiva tagħhom trid tiġi żgurata billi jittieħdu miżuri fil-livell nazzjonali u billi tiżdied il-kooperazzjoni internazzjonali.

F'konformità mad-dritt internazzjonali, (1) ir-responsabbiltà primarja għall-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni ta' dawk responsabbli għar-reati kriminali internazzjonali l-aktar serji, kif imsemmi fl-Artikolu 5 tal-Istatut ta' Ruma, tintrefa' mill-Istati.

Id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2011/168/PESK (2) fakkret li d-delitti serji fil-ġuriżdizzjoni tal-Qorti Kriminali Internazzjonali huma ta' tħassib għall-komunità internazzjonali kollha kemm hi u għall-Unjoni u l-Istati Membri tagħha b'mod partikolari, u kkonfermat id-determinazzjoni li tintemm l-impunità tal-awturi ta' dawk ir-reati billi jittieħdu inizjattivi jew miżuri biex tiġi żgurata l-implimentazzjoni tal-prinċipju ta' komplementarjetà fil-livell nazzjonali u billi tissaħħaħ il-kooperazzjoni internazzjonali biex tiġi żgurata l-prosekuzzjoni effettiva tagħhom.

L-Unjoni Ewropea u l-Istati Membri tagħha għandhom jieħdu l-miżuri kollha meħtieġa, bħala kwistjoni ta' urġenza, biex jiżguraw li dawk li jwettqu reati kriminali internazzjonali l-aktar serji fl-Ukrajna jiġu investigati, imħarrka u miżmuma responsabbli quddiem qorti.

Il-Kunsill Ewropew diġà laqa' d-deċiżjoni tal-Prosekutur tal-Qorti Kriminali Internazzjonali li jiftaħ investigazzjoni. L-awtoritajiet kompetenti ta' diversi Stati Membri bdew ukoll investigazzjonijiet dwar reati kriminali internazzjonali l-aktar serji li allegatament twettqu fl-Ukrajna.

Sabiex jiġu żgurati investigazzjonijiet u prosekuzzjonijiet b'suċċess ta' reati kriminali internazzjonali l-aktar serji, hemm bżonn ta' kooperazzjoni u koordinazzjoni msaħħa bejn l-awtoritajiet kompetenti kollha fil-livelli internazzjonali u nazzjonali, b'mod partikolari biex l-evidenza li sussegwentement tista' tiġi invokata fil-qorti tinġabar, tinħażen u tiġi assigurata.

L-Eurojust u l-Europol huma atturi kruċjali fl-ispazju ta' libertà, sigurtà u ġustizzja. Iż-żewġ Aġenziji għandhom għarfien espert u esperjenza biex jappoġġaw l-investigazzjonijiet u l-prosekuzzjonijiet ta' reati transfruntiera, inkluż reati kriminali internazzjonali l-aktar serji u reati kriminali marbuta magħhom, u lesti, skont il-mandati rispettivi tagħhom, li jikkontribwixxu għall-iskambju effettiv tal-evidenza miġbura. L-Eurojust u l-Europol jikkoordinaw ir-rwoli u l-attivitajiet rispettivi tagħhom b'appoġġ għall-investigazzjonijiet dwar reati kriminali internazzjonali l-aktar serji.

Regolament (UE) 2022/838 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-30 ta' Mejju 2022 li jemenda r-Regolament (UE) 2018/1727 fir-rigward tal-preservazzjoni, l-analiżi u l-ħżin fil-Eurojust ta' evidenza relatata ma' ġenoċidju, delitti kontra l-umanità, delitti tal-gwerra u reati kriminali relatati (3).

Fil-25 ta' Marzu 2022 ġiet stabbilita Skwadra ta' Investigazzjoni Konġunta, bl-għajnuna tal-Eurojust, bil-għan li tikkoordina l-investigazzjonijiet tad-delitti kollha mwettqa mir-Russja matul il-gwerra kontra l-Ukrajna. L-Iskwadra ta' Investigazzjoni Konġunta tfittex li ssaħħaħ il-kooperazzjoni ġudizzjarja fost l-awtoritajiet kompetenti involuti fl-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni ta' reati kriminali internazzjonali l-aktar serji fil-livell nazzjonali u internazzjonali. Inizjalment l-Iskwadra ta' Investigazzjoni Konġunta kienet tinkludi awtoritajiet ġudizzjarji Ukreni, Litwani u Pollakki, b'aktar tard jingħaqdu magħha awtoritajiet ġudizzjarji mill-Estonja, il-Latvja, is-Slovakkja u r-Rumanija. Fil-25 ta' April 2022, anke l-Uffiċċju tal-Prosekutur tal-Qorti Kriminali Internazzjonali ħabbar l-involviment tiegħu f'din l-Iskwadra ta' Investigazzjoni Konġunta bħala parteċipant.

Sabiex tiġi ffaċilitata l-analiżi ta' informazzjoni relatata ma' evidenza possibbli dwar reati kriminali internazzjonali l-aktar serji, l-Europol stabbiliet apposta l-Proġett Analitiku dwar ir-Reati Kriminali Internazzjonali l-Aktar Serji.

Għandha tingħata wkoll l-attenzjoni dovuta lis-sitwazzjoni tal-vittmi ta' reati kriminali internazzjonali l-aktar serji. Huma għandhom jingħataw ġustizzja.

In-Network Ewropew ta' punti ta' kuntatt dwar l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni tal-ġenoċidju, id-delitti kontra l-umanità u d-delitti tal-gwerra (in-“Network għall-Ġenoċidju”) għandu għarfien espert importanti fil-qasam tar-reati internazzjonali l-aktar serji. Huwa ta' għajnuna kbira biex jiffaċilita l-iskambju ta' informazzjoni, għarfien, esperjenza u l-aħjar prattiki fost il-prattikanti nazzjonali (4).

Fil-21 ta' Settembru 2022, il-Eurojust, in-Network għall-Ġenoċidju u l-Uffiċċju tal-Prosekutur fil-QKI ppubblikaw linji gwida għall-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili bl-isem “Documenting international crimes and human rights violations for criminal accountability purposes” (Id-dokumentazzjoni ta' delitti internazzjonali u ksur tad-drittijiet tal-bniedem għal finijiet ta' rfigħ tar-responsabbiltà għad-delitti).

Fuq il-post fl-Ukrajna, il-Missjoni ta' Konsulenza tal-UE fl-Ukrajna (EUAM Ukraine) tipprovdi appoġġ lill-awtoritajiet Ukreni. Il-mandat tal-EUAM Ukraine ġie emendat fit-13 ta' April 2022 (5) biex jipprovdi appoġġ lill-awtoritajiet Ukreni involuti fl-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni ta' reati kriminali internazzjonali permezz ta' pariri u taħriġ strateġiċi. Il-Missjoni tikkoopera mill-qrib mal-Qorti Kriminali Internazzjonali f'dan il-qasam u tieħu sehem fl-attivitajiet tal-Grupp Konsultattiv dwar l-Atroċitajiet.

Fid-dawl ta' dan ta' hawn fuq, il-Kunsill adotta l-konklużjonijiet li ġejjin:

II.   Il-Kunsill jitlob lill-Istati Membri:

a)

jadottaw il-miżuri leġiżlattivi meħtieġa sabiex: i) jimplimentaw bis-sħiħ id-definizzjoni tar-reati kriminali internazzjonali l-aktar serji u modi ta' responsabbiltà minquxa fl-Istatut ta' Ruma; ii) jippermettu l-eżerċizzju ta' ġuriżdizzjoni universali jew forom oħra ta' ġuriżdizzjoni domestika fuq reati kriminali internazzjonali l-aktar serji mwettqa barra mill-pajjiż; u iii) jippermettu kooperazzjoni ġudizzjarja mill-qrib mal-Qorti Kriminali Internazzjonali u, sa fejn ikun permess mil-liġi nazzjonali, ma' mekkaniżmi investigattivi jew ta' responsabbiltà oħra, bħall-Kummissjoni Internazzjonali Indipendenti ta' Inkjesta dwar l-Ukrajna stabbilita mill-Kunsill tad-Drittijiet tal-Bniedem tan-NU, inkluż, fejn xieraq, fil-qafas ta' skwadra ta' investigazzjoni konġunta.

b)	jappoġġaw l-Uffiċċju tal-Prosekutur Ġenerali Ukren sabiex jissaħħu l-kapaċitajiet tal-Ukrajna li tinvestiga u tipproċessa r-reati kriminali internazzjonali l-aktar serji f’konformità mal-istandards internazzjonali.

c)	jikkunsidraw li jipparteċipaw b’mod attiv fil-mudell ta’ rotazzjoni kkoordinat mill-Qorti Kriminali Internazzjonali.

d)

isaħħu l-kooperazzjoni ġudizzjarja bejn l-Istati Membri, u mal-Ukrajna, pajjiżi terzi oħra kif ukoll il-Qorti Kriminali Internazzjonali, sabiex jiġu żgurati l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni b’suċċess tar-reati kriminali internazzjonali l-aktar serji, inkluż billi tiġi appoġġata l-inizjattiva internazzjonali għan-negozjar ta’ trattat multilaterali għal assistenza legali reċiproka u l-estradizzjoni fil-prosekuzzjoni domestika ta’ atroċitajiet.

e)

jiffaċilitaw l-użu ta’ skwadri ta’ investigazzjoni konġunti bejn l-awtoritajiet kompetenti tal-Istati Membri u partijiet ikkonċernati oħra, bħall-Qorti Kriminali Internazzjonali, sabiex tissaħħaħ il-kooperazzjoni ġudizzjarja f’każijiet individwali u l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni b’suċċess tar-reati kriminali internazzjonali l-aktar serji fil-livell nazzjonali u f’dak internazzjonali.

f)	jikkooperaw mal-Grupp Konsultattiv dwar l-Atroċitajiet u jiffaċilitaw, fejn rilevanti, il-koordinazzjoni mill-qrib bejn il-Grupp Konsultattiv dwar l-Atroċitajiet u l-Iskwadra ta’ Investigazzjoni Konġunta stabbilita bejn l-Ukrajna u xi Stati Membri.

g)

isaħħu l-kooperazzjoni mal-partijiet ikkonċernati tal-UE bħall-Eurojust, il-Europol, in-Network Ġudizzjarju Ewropew, in-Network għall-Ġenoċidju, EUAM Ukraine, u n-Network ta’ Esperti Nazzjonali dwar l-Iskwadri ta’ Investigazzjoni Konġunta (“in-Network tas-SIK”), sabiex jissaħħu l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni b’suċċess tar-reati kriminali internazzjonali l-aktar serji.

h)	isaħħu aktar il-kapaċitajiet tal-EUAM Ukraine billi jiġu ssekondati esperti nazzjonali b’għarfien espert rilevanti.

i)

ikomplu jipprovdu appoġġ legali, operazzjonali u finanzjarju adegwat għall-ħolqien u l-funzjonament tajjeb ta’ unitajiet speċjalizzati ddedikati għall-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni ta’ reati kriminali internazzjonali l-aktar serji fil-livell nazzjonali fi ħdan l-awtoritajiet kompetenti fi kwistjonijiet tal-infurzar tal-liġi, il-prosekuzzjoni, l-assistenza legali reċiproka u l-ġbir ta’ xhieda tal-vittmi, kif ukoll, fejn rilevanti, fi ħdan is-servizzi tal-immigrazzjoni.

j)

jinfurmaw lill-awtoritajiet ġudizzjarji nazzjonali li jkunu qed jinvestigaw reati kriminali internazzjonali l-aktar serji dwar il-kompetenzi mogħtija lill-Eurojust bir-Regolament (UE) 2022/838, u jenfasizzaw l-assistenza li tista’ tingħata kemm mill-Eurojust, f’kooperazzjoni man-Network għall-Ġenoċidju, kif ukoll mill-Europol sabiex tiġi kontroverifikata malajr u b’mod effiċjenti l-informazzjoni u jiġu identifikati rabtiet potenzjali bejn każijiet investigati fi Stati Membri differenti.

k)

jissimplifikaw il-ġbir u l-kondiviżjoni tal-informazzjoni bejn l-awtoritajiet rilevanti u l-partijiet ikkonċernati li jiġu f’kuntatt mal-vittmi tad-delitti tal-gwerra, filwaqt li jibnu fuq l-għarfien espert żviluppat, b’mod partikolari, min-Network tal-Esklużjoni tal-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għall-Ażil, in-Network għall-Ġenoċidju u l-Pjattaforma tal-UE għad-Drittijiet tal-Vittmi.

l)	jiddedikaw riżorsi adegwati għall-bini tal-kapaċità u l-attivitajiet ta’ taħriġ għall-awtoritajiet nazzjonali involuti fl-identifikazzjoni tal-vittmi u x-xhieda ta’ reati kriminali internazzjonali l-aktar serji.

m)	jinvolvu ruħhom mal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, inkluż permezz tal-Pjattaforma tal-UE għad-Drittijiet tal-Vittmi, speċifikament biex jissaħħu l-isforzi ta’ kondiviżjoni ta’ informazzjoni u ta’ sensibilizzazzjoni lejn il-vittmi u l-komunitajiet milquta.

n)	jippromwovu, fejn xieraq, il-kooperazzjoni mal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili fil-ġbir ta’ evidenza ta’ reati kriminali internazzjonali l-aktar serji u jiffaċilitaw, sa fejn ikun permess mil-liġi nazzjonali, l-ammissibbiltà ta’ tali evidenza fil-qorti.

o)	iqajmu kuxjenza fost il-komunità tar-refuġjati Ukreni dwar il-possibbiltà li tingħata xhieda fl-Istati Membri rigward ir-reati kriminali internazzjonali l-aktar serji li setgħu kienu vittmi u/jew xhieda tagħhom, filwaqt li titqies il-pożizzjoni vulnerabbli tagħhom u l-ħtieġa tagħhom għal appoġġ.

p)

isaħħu l-parteċipazzjoni, l-informazzjoni, l-appoġġ u l-protezzjoni tal-vittmi ta’ reati kriminali internazzjonali l-aktar serji fi proċedimenti kriminali, kif previst mid-Direttiva 2012/29/UE dwar id-drittijiet tal-vittmi, inkluż permezz tal-iskambju ta’ esperjenzi u l-aħjar prattiki fir-rigward tal-appoġġ u l-protezzjoni tal-vittmi.

III.   Il-Kunsill jitlob lill-Kummissjoni:

a)

tkompli tikkoopera mill-qrib mal-Presidenza tal-Kunsill, is-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna, is-Segretarjat Ġenerali tal-Kunsill u l-Qorti Kriminali Internazzjonali sabiex tiġi żgurata l-koordinazzjoni tal-attivitajiet tal-Unjoni u, fejn possibbli, tal-Istati Membri b’appoġġ għall-isforzi ta’ responsabbiltà mmexxija mill-Uffiċċju tal-Prosekutur Ġenerali tal-Ukrajna.

b)

tkompli l-ħidma tagħha fi ħdan il-Pjattaforma għad-Drittijiet tal-Vittmi biex tqajjem kuxjenza dwar il-ħtieġa li jiġi żgurat l-għoti ta’ appoġġ u protezzjoni lill-vittmi ta’ reati kriminali internazzjonali l-aktar serji, f’konformità mal-ħtiġijiet speċifiċi tagħhom u f’konformità mad-Direttiva dwar id-Drittijiet tal-Vittmi.

c)

tappoġġa attivitajiet speċjalizzati ta’ taħriġ u ta’ tisħiħ tal-kapaċitajiet għall-awtoritajiet tal-infurzar tal-liġi, l-awtoritajiet ġudizzjarji u awtoritajiet rilevanti oħra, filwaqt li tibni fuq il-ħidma u l-għarfien espert ta’ entitajiet eżistenti bħan-Network Ewropew tat-Taħriġ Ġudizzjarju (EJTN), l-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għat-Taħriġ fl-Infurzar tal-Liġi (CEPOL), EUAM Ukraine u programmi ta’ taħriġ eżistenti żviluppati min-Network għall-Ġenoċidju.

d)	issaħħaħ l-appoġġ finanzjarju, loġistiku, tekniku u sostantiv disponibbli għall-Istati Membri fl-isforzi tagħhom biex jinvestigaw u jiġbru b’mod effiċjenti l-evidenza ta’ reati kriminali internazzjonali l-aktar serji, inkluż billi jiżdied il-finanzjament għal skwadri ta’ investigazzjoni konġunti.

e)	tippromwovi l-iskambju tal-aħjar prattiki, għarfien u għarfien espert permezz tan-Netwerk għall-Ġenoċidju, inkluż permezz ta’ programmi ta’ skambju u żjarat ta’ studju tal-prattikanti, u talloka riżorsi adegwati għal dak l-għan.

f)	tkompli tappoġġa mekkaniżmi investigattivi u ta’ ġbir ta’ evidenza nazzjonali u internazzjonali, speċifikament fir-rigward ta’ evidenza mill-kamp tal-battalja.

IV.   Il-Kunsill jitlob lill-Eurojust:

a)	tkompli tieħu l-miżuri meħtieġa sabiex timplimenta b’mod rapidu r-Regolament (UE) 2022/838, bil-ħsieb li tippreserva, tanalizza u taħżen l-evidenza tar-reati kriminali internazzjonali l-aktar serji msemmija f’dak ir-Regolament f’faċilità ta’ ħżin ċentrali.

b)	tkompli tipprovdi materjal u gwida dwar kif tinġabar u tiġi trażmessa evidenza ta’ reati kriminali internazzjonali l-aktar serji.

c)	issaħħaħ aktar, fejn possibbli, il-kooperazzjoni ma’ pajjiżi terzi, bil-ħsieb li jiġu ffaċilitati l-ġbir u l-iskambju ta’ evidenza ta’ reati kriminali internazzjonali l-aktar serji rilevanti, f’konformità mal-qafas legali applikabbli.

V.   Il-Kunsill jitlob lill-Eurojust u l-Europol:

a)

ikomplu jsaħħu l-kooperazzjoni bejn dawn iż-żewġ Aġenziji, abbażi tar-rwoli komplementari u l-kapaċitajiet operazzjonali tagħhom fl-appoġġ ta’ investigazzjonijiet ta’ reati kriminali internazzjonali l-aktar serji, u f’konformità mal-mandati rispettivi tagħhom filwaqt li jimmiraw li jevitaw duplikazzjoni tal-isforzi, sabiex ikunu jistgħu jipprovdu assistenza saħansitra aħjar lill-Istati Membri fl-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni ta’ reati kriminali internazzjonali l-aktar serji.

b)	jinfurmaw lill-Kunsill dwar is-sitwazzjoni attwali u l-passi futuri fil-kooperazzjoni tagħhom fir-rigward tal-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni ta’ reati kriminali internazzjonali l-aktar serji.

VI.   Il-Kunsill jitlob lin-Network għall-Ġenoċidju:

a)	ikompli jiżviluppa l-għarfien espert tiegħu fil-qasam tar-reati kriminali internazzjonali l-aktar serji.

b)	ikompli jiffaċilita l-iskambju ta’ informazzjoni, għarfien, esperjenza u l-aħjar prattiki fost il-prattikanti nazzjonali, f’konformità mal-mandat tiegħu.

VII.   Il-Kunsill jitlob lil EUAM Ukraine:

a)	tkompli tiżviluppa l-appoġġ tagħha lill-awtoritajiet Ukreni sabiex jiġu ffaċilitati l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni tar-reati kriminali internazzjonali l-aktar serji.

b)	tkompli ssaħħaħ il-kooperazzjoni mal-Europol, il-Eurojust u s-CEPOL biex jipprovdu taħriġ dwar l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni ta’ reati kriminali internazzjonali l-aktar serji fl-Ukrajna, u jipprovdu appoġġ dirett f’dan ir-rigward.

VIII.   Il-Kunsill jitlob lill-istituzzjonijiet rilevanti tal-Unjoni Ewropea:

a)	ikomplu, u jtejbu ulterjorment, l-għoti ta’ assistenza lill-Ukrajna b’mod effiċjenti.

b)	ikomplu jipprovdu appoġġ lill-Istati Membri fl-isforzi tagħhom biex jiġbru evidenza ta’ reati kriminali internazzjonali l-aktar serji b’mod effiċjenti, filwaqt li jesploraw sinerġiji potenzjali u jevitaw id-duplikazzjoni.

c)	iżidu l-isforzi fil-ġlieda kontra d-diżinformazzjoni u t-tentattivi biex terġa’ tinkiteb l-istorja.

IX.   Il-Kunsill jitlob lill-Ukrajna:

taderixxi għall-Istatut ta' Ruma.

---

(1)  Ara l-Istatut ta' Ruma tal-Qorti Kriminali Internazzjonali, il-Konvenzjoni dwar il-Prevenzjoni u l-Kastig tad-Delitt ta' Ġenoċidju tal-1948; l-erba' Konvenzjonijiet ta' Ġinevra tal-1949 u t-tliet Protokolli Addizzjonali; il-Konvenzjoni tal-Aja tal-1954 u t-Tieni Protokoll Addizzjonali tagħha; il-Konvenzjoni Internazzjonali dwar is-Suppressjoni u l-Kastig tad-Delitt tal-Apartheid tal-1976; il-Konvenzjoni Kontra t-Tortura u Trattament jew Pieni Krudili, Inumani jew Degradanti oħra tal-1984; il-Konvenzjoni Internazzjonali għall-Ħarsien tal-Persuni Kollha mill-Għajbien Sfurzat tal-2006.

(2)  Deċiżjoni tal-Kunsill 2011/168/PESK tal-21 ta' Marzu 2011 dwar il-Qorti Kriminali Internazzjonali u li tħassar il-Pożizzjoni Komuni 2003/444/PESK (ĠU L 76, 22.3.2011, p. 56).

(3)  ĠU L 148, 31.5.2022, p. 1.

(4)  Deċiżjoni tal-Kunsill 2002/494/ĠAI tat-13 ta' Ġunju 2002 li tistabbilixxi network Ewropew ta' punti ta' kuntatt dwar persuni li huma responsabbli għal ġenoċidju, reati kontra l-umanità u reati tal-gwerra (ĠU L 167, 26.6.2002, p.1); Id-Deċiżjoni tal-Kunsill 2003/335/ĠAI tat-8 ta' Mejju 2003 dwar l-investigazzjoni u l-prosekuzzjoni tal-ġenoċidju, id-delitti kontra l-umanità u d-delitti tal-gwerra (ĠU L 118, 14.5.2003, p. 12).

(5)  Deċiżjoni tal-Kunsill (PESK) 2022/638 tat-13 ta' April 2022 li temenda d-Deċiżjoni 2014/486/PESK dwar il-Missjoni ta' Konsulenza tal-Unjoni Ewropea għar-Riforma tas-Settur tas-Sigurtà Ċivili fl-Ukrajna (EUAM Ukraine), ĠU L 117, 19.4.2022, p. 38.

Rata tal-kambju tal-euro (1)

It-13 ta' Diċembru 2022

(2022/C 474/09)

1 euro =

	Munita	Rata tal-kambju
USD	Dollaru Amerikan	1,0545
JPY	Yen Ġappuniż	144,85
DKK	Krona Daniża	7,4391
GBP	Lira Sterlina	0,85753
SEK	Krona Żvediża	10,8965
CHF	Frank Żvizzeru	0,9869
ISK	Krona Iżlandiża	151,10
NOK	Krona Norveġiża	10,4679
BGN	Lev Bulgaru	1,9558
CZK	Krona Ċeka	24,287
HUF	Forint Ungeriż	409,65
PLN	Zloty Pollakk	4,6938
RON	Leu Rumen	4,9298
TRY	Lira Turka	19,6649
AUD	Dollaru Awstraljan	1,5553
CAD	Dollaru Kanadiż	1,4341
HKD	Dollaru ta’ Hong Kong	8,2033
NZD	Dollaru tan-New Zealand	1,6464
SGD	Dollaru tas-Singapor	1,4288
KRW	Won tal-Korea t’Isfel	1 378,75
ZAR	Rand ta’ l-Afrika t’Isfel	18,6855
CNY	Yuan ren-min-bi Ċiniż	7,3637
HRK	Kuna Kroata	7,5495
IDR	Rupiah Indoneżjan	16 521,81
MYR	Ringgit Malażjan	4,6704
PHP	Peso Filippin	58,852
RUB	Rouble Russu
THB	Baht Tajlandiż	36,707
BRL	Real Brażiljan	5,5784
MXN	Peso Messikan	20,9435
INR	Rupi Indjan	87,2965

---

(1)  Sors: rata tal-kambju ta' referenza ppubblikata mill-Bank Ċentrali Ewropew.

Aġġornament annwali tal-2022 tar-remunerazzjoni u tal-pensjonijiet tal-uffiċjali u ta’ aġenti oħra tal-Unjoni Ewropea kif ukoll il-koeffiċjenti tal-korrezzjoni li japplikaw għalihom (1)

(2022/C 474/10)

---

(1)  Ir-rapport tal-Eurostat tat-28 ta’ Ottubru 2022 dwar l-aġġornament annwali tal-2022 tar-remunerazzjoni u tal-pensjonijiet tal-uffiċjali tal-UE skont l-Artikoli 64 u 65 u l-Anness XI tar-Regolamenti tal-Persunal applikabbli għall-uffiċjali u għal aġenti oħra tal-Unjoni Ewropea, li jaġġusta b’effett mill-1 ta’ Lulju 2022 ir-remunerazzjoni tal-persunal attiv u l-pensjonijiet tal-persunal irtirat, u li jaġġorna b’effett mill-1 ta’ Lulju 2022, il-koeffiċjenti tal-korrezzjoni applikati għar-remunerazzjoni tal-persunal attiv li jservi f’postijiet tax-xogħol ġewwa u barra l-UE, għall-pensjonijiet tal-persunal irtirat skont il-pajjiż ta’ residenza tagħhom, u għat-trasferimenti tal-pensjonijiet (Ares(2022)7485371).

(2)  Ir-Regolament tal-Kunsill (KEFA, KEE, Euratom) Nru 300/76 tad-9 ta’ Frar 1976 li jistabbilixxi l-kategoriji ta’ uffiċjali intitolati għal allowances għal xogħol bix-xift, u r-rati u l-kondizzjonijiet tagħhom (ĠU L 38, 13.2.1976, p. 1). Ir-Regolament kif issupplimentat bir-Regolament (Euratom, KEFA, KEE) Nru 1307/87 (ĠU L 124, 13.5.1987, p. 6).

(3)  Ir-Regolament (KEE, Euratom, KEFA) Nru 260/68 tal-Kunsill tad-29 ta’ Frar 1968 li jistabbilixxi l-kondizzjonijiet u l-proċedura għall-applikazzjoni tat-taxxa għall-benefiċċju tal-Komunitajiet Ewropej (ĠU L 56, 4.3.1968, p. 8).

Aġġornament annwali tal-ponderazzjonijiet (“koeffiċjenti tal-korrezzjoni”) applikabbli għar- remunerazzjoni tal-uffiċjali, tal-persunal temporanju u tal-persunal bil-kuntratt tal-Unjoni Ewropea li jservu f’pajjiżi terzi (1)

(2022/C 474/11)

Pajjiż	Parità ekonomika Lulju 2022	Rata tal-kambju Lulju 2022  (*1)	Ponderazzjoni Lulju 2022  (*2)
L-Afganistan  (*3)
L-Albanija	68,08	119,410	57,0
L-Alġerija	93,80	153,500	61,1
L-Angola	872,8	452,977	192,7
L-Arġentina	112,9	130,663	86,4
L-Armenja	510,7	430,540	118,6
L-Awstralja	1,634	1,52560	107,1
L-Ażerbajġan	1,825	1,78789	102,1
Il-Bangladesh	83,59	97,7555	85,5
Barbados	2,603	2,10791	123,5
Il-Belarussja	2,179	3,58200	60,8
Il-Benin	635,1	655,957	96,8
Il-Bolivja	5,907	7,26725	81,3
Il-Bożnija-Ħerzegovina	1,167	1,95583	59,7
Il-Botswana	9,312	12,8866	72,3
Il-Brażil	5,159	5,51630	93,5
Il-Burkina Faso	595,4	655,957	90,8
Il-Burundi	2 118	2 142,91	98,8
Il-Kambodja	4 098	4 298,50	95,3
Il-Kamerun	585,5	655,957	89,3
Il-Kanada	1,455	1,35130	107,7
Cabo Verde	75,85	110,265	68,8
Ir-Repubblika Ċentru-Afrikana	669,4	655,957	102,0
Iċ-Chad	617,1	655,957	94,1
Iċ-Ċilì	654,6	958,614	68,3
Iċ-Ċina	6,157	7,03820	87,5
Il-Kolombja	3 082	4 343,38	71,0
Il-Kongo	714,7	655,957	109,0
Il-Costa Rica	586,1	725,326	80,8
Kuba  (*1)	1,261	1,05170	119,9
Ir-Repubblika Demokratika tal-Kongo	2934	2 119,50	138,4
Il-Djibouti	214,2	187,203	114,4
Ir-Repubblika Dominicana	46,43	57,6144	80,6
L-Ekwador  (*1)	0,938	1,05170	89,2
L-Eġittu	14,8	19,7916	74,8
El Salvador  (*1)	0,8715	1,05170	82,9
L-Eritrea	17,49	15,7755	110,9
L-Eswatini	11,10	16,9295	65,6
L-Etjopja	42,10	55,5546	75,8
Fiġi	1,677	2,32883	72,0
Il-Gabon	696,1	655,957	106,1
Il-Gambja	56,43	58,0200	97,3
Il-Georgia	2,571	3,09540	83,1
Il-Ghana	7,019	7,61620	92,2
Greenland	8,598	7,43920	115,6
Il-Gwatemala	8,420	8,16098	103,2
Il-Guinea	11 607	9 076,32	127,9
Il-Guinea-Bissau	460,7	655,957	70,2
Il-Guyana	212,6	220,180	96,6
Il-Haiti	117,5	119,499	98,3
Il-Honduras	23,26	25,6586	90,7
Hong Kong	9,922	8,25320	120,2
L-Iżlanda	187,9	139,900	134,3
L-Indja	82,22	83,0370	99,0
L-Indoneżja	11 466	15 612,6	73,4
L-Iran	100 442	44 171,4	227,4
L-Iraq  (*3)
Iżrael	4,208	3,63440	115,8
Il-Kosta tal-Avorju	572,1	655,957	87,2
Il-Ġamajka	178,9	159,461	112,2
Il-Ġappun	133,1	143,530	92,7
Il-Ġordan	0,7095	0,74566	95,2
Il-Każakistan	384,4	496,940	77,4
Il-Kenja	125,6	123,735	101,5
Il-Kosovo	0,5623	1	56,2
Il-Kuwajt	0,2979	0,32214	92,5
Il-Kirgistan	74,41	83,6105	89,0
Il-Laos	9 551	15 763,8	60,6
Il-Libanu  (*3)
Il-Lesoto	10,80	16,9295	63,8
Il-Liberja	225,4	160,478	140,5
Il-Libja  (*3)
Madagascar	3 700	4 254,16	87,0
Il-Malawi	746,6	1 079,01	69,2
Il-Malażja	3,843	4,62720	83,1
Il-Mali	607,6	655,957	92,6
Il-Mauritania	31,62	37,8648	83,5
Mauritius	36,31	47,3136	76,7
Il-Messiku	14,34	21,1375	67,8
Il-Moldova	16,13	20,2534	79,6
Il-Mongolja	2 362	3 293,69	71,7
Il-Montenegro	0,6066	1	60,7
Il-Marokk	8,507	10,6027	80,2
Il-Mozambique	75,60	67,5700	111,9
Il-Myanmar	1 428	1 945,65	73,4
In-Namibja	13,14	16,9295	77,6
In-Nepal	95,19	132,330	71,9
New Caledonia	115,7	119,332	97,0
New Zealand	1,441	1,68710	85,4
In-Nikaragwa	34,03	37,7087	90,2
In-Niġer	501,8	655,957	76,5
In-Niġerja	397,3	441,345	90,0
Il-Maċedonja ta’ Fuq	30,81	61,6950	49,9
In-Norveġja	13,26	10,3065	128,7
Il-Pakistan	149,1	218,700	68,2
Il-Panama  (*1)	1,156	1,05170	109,9
Papua New Guinea	3,847	3,70317	103,9
Il-Paragwaj	5007	7 213,66	69,4
Il-Perù	3,684	3,97963	92,6
Il-Filippini	50,98	57,7730	88,2
Il-Qatar	4,379	3,82819	114,4
Ir-Russja	84,07	53,8580	156,1
Ir-Rwanda	950,9	1 081,71	87,9
São Tomé u Príncipe	24,37	24,5000	99,5
L-Arabja Sawdija	3,863	3,94388	97,9
Is-Senegal	552,3	655,957	84,2
Is-Serbja	73,76	117,429	62,8
Sierra Leone	13 593	13 833,2	98,3
Singapore	1,711	1,46070	117,1
Is-Somalja  (*3)
L-Afrika t’Isfel	11,25	16,9295	66,5
Il-Korea t’Isfel	1 229	1 364,02	90,1
Is-Sudan t’Isfel	256,3	521,049	49,2
Is-Sri Lanka	230,4	382,425	60,2
Is-Sudan  (*3)
L-Iżvizzera (Bern)	1,343	1,00050	134,2
L-Iżvizzera (Ġinevra)	1,343	1,00050	134,2
Is-Sirja  (*3)
It-Tajwan	26,41	31,1691	84,7
It-Taġikistan	8,512	11,1115	76,6
It-Tanzanija	2 494	2 431,71	102,6
It-Tajlandja	26,64	36,9250	72,1
Timor Leste  (*1)	0,8645	1,05170	82,2
It-Togo	627,6	655,957	95,7
Trinidad u Tobago	7,319	7,26330	100,8
It-Tuneżija	2,405	3,22400	74,6
It-Turkija	7,340	17,4998	41,9
It-Turkmenistan	5,079	3,68095	138,0
L-Uganda	2 956	3 984,18	74,2
L-Ukrajna	26,62	30,7674	86,5
L-Emirati Għarab Magħquda	3,625	3,86200	93,9
Ir-Renju Unit	0,9421	0,86461	109,0
L-Istati Uniti (New York)	1,195	1,05170	113,6
L-Istati Uniti (San Francisco)	1,099	1,05170	104,5
L-Istati Uniti (Washington)	1,099	1,05170	104,5
L-Urugwaj	40,14	41,5190	96,7
L-Użbekistan	8 342	11 383,1	73,3
Il-Venezwela  (*3)
Il-Vjetnam	18 459	24 441,5	75,5
Ix-Xatt tal-Punent — l-Istrixxa ta’ Gaża	4,208	3,63440	115,8
Il-Jemen  (*3)
Iż-Żambja	16,72	18,0940	92,4
Iż-Żimbabwe  (*3)

---

(1)  Ir-rapport tal-Eurostat tat-28 ta’ Ottubru 2022 dwar l-aġġornament annwali tal-2022 tar-remunerazzjoni u tal-pensjonijiet tal-uffiċjali tal-UE f’konformità mal-Artikoli 64 u 65 u l-Anness XI tar-Regolamenti tal-Persunal applikabbli għall-uffiċjali u għal aġenti oħra tal-Unjoni Ewropea, li jaġġusta b’effett mill-1 ta’ Lulju 2022 ir-remunerazzjoni tal-persunal attiv u l-pensjonijiet tal-persunal irtirat, u li jaġġorna b’effett mill-1 ta’ Lulju 2022, il-koeffiċjenti tal-korrezzjoni applikati għar-remunerazzjoni tal-persunal attiv li jservi f’postijiet tax-xogħol ġewwa u barra l-UE, għall-pensjonijiet tal-persunal irtirat skont il-pajjiż ta’ residenza tagħhom, u għat-trasferimenti tal-pensjonijiet (Ares(2022)7485371).

Aktar informazzjoni dwar il-metodoloġija hija disponibbli fis-sit web tal-Eurostat (“Statistics Database” > “Economy and finance” > “Prices” > “Correction coefficients”)

(*1)  1 EURO = x unitajiet tal-munita lokali (USD għal Kuba, l-Ekwador, El Salvador, il-Panama, Timor Leste)

(*2)  Brussell u l-Lussemburgu = 100

(*3)  Mhux disponibbli minħabba l-instabbiltà lokali jew data mhux affidabbli

Aġġornament interim tal-ponderazzjonijiet (“koeffiċjenti tal-korrezzjoni”) applikabbli għar- remunerazzjoni tal-uffiċjali, tal-persunal temporanju u tal-persunal bil-kuntratt tal-Unjoni Ewropea li jservu f’pajjiżi terzi (1)

(2022/C 474/12)

FRAR 2022

Pajjiż	Parità Ekonomika Frar 2022	Rata tal-kambju Frar 2022  (*)	Koeffiċjent tal-korrezzjoni Frar 2022  (**)
Ir-Repubblika Ċentru-Afrikana	693,0	655,957	105,6
L-Alġerija	96,76	158,249	61,1
Is-Sri Lanka	168,9	228,258	74,0
It-Turkija	5,970	15,1424	39,4
Il-Haiti	112,9	113,097	99,8
Il-Moldova	15,54	20,2731	76,7
Is-Sudan t’Isfel	239,0	482,766	49,5

MARZU 2022

Pajjiż	Parità Ekonomika Marzu 2022	Rata tal-kambju Marzu 2022  (*)	Koeffiċjent tal-korrezzjoni Marzu 2022  (**)
Ir-Rwanda	862,0	1 149,90	75,0
Il-Mozambique	71,95	72,4150	99,4
Il-Mali	584,6	655,957	89,1
Il-Kolombja	2 861	4 404,80	65,0

APRIL 2022

Pajjiż	Parità Ekonomika April 2022	Rata tal-kambju April 2022  (*)	Koeffiċjent tal-korrezzjoni April 2022  (**)
Il-Brażil	4,802	5,28080	90,9
Sierra Leone	12 756	13 195,4	96,7
L-Etjopja	40,84	56,6299	72,1
Il-Burundi	2 116	2 211,60	95,7
Il-Ghana	6,321	7,81335	80,9
Is-Sri Lanka	182,1	324,247	56,2
It-Turkija	6,384	16,3296	39,1
Ir-Russja	82,85	96,0085	86,3
Kuba	1,190	1,11260	107,0
El Salvador	0,8273	1,11260	74,4
Is-Sudan t’Isfel	264,7	477,775	55,4
Il-Bożnija-Ħerzegovina	1,166	1,95583	59,6
Il-Myanmar	1 403	1 975,98	71,0

MEJJU 2022

Pajjiż	Parità Ekonomika Mejju 2022	Rata tal-kambju Mejju 2022  (*)	Koeffiċjent tal-korrezzjoni Mejju 2022  (**)
L-Uganda	2 892	3 800,80	76,1
Ir-Rwanda	912,2	1 086,62	83,9
Il-Botswana	8,948	12,8535	69,6
Il-Ghana	6,667	7,58150	87,9
Trinidad u Tobago	7,246	7,47185	97,0
Is-Sri Lanka	200,5	359,779	55,7
It-Turkija	6,718	15,5362	43,2
L-Arġentina	106,7	120,420	88,6
Il-Guinea	11 126	9 354,39	118,9
Il-Ġamajka	172,1	165,329	104,1
Il-Panama	1,146	1,04850	109,3
Il-Paragwaj	4 890	7 168,07	68,2
Is-Sudan t’Isfel	282,8	450,738	62,7

ĠUNJU 2022

Pajjiż	Parità Ekonomika Ġunju 2022	Rata tal-kambju Ġunju 2022  (*)	Koeffiċjent tal-korrezzjoni Ġunju 2022  (**)
It-Tanzanija	2 495	2 463,43	101,3
L-Eswatini	10,98	16,6480	66,0
Il-Kenja	125,2	123,869	101,1
Il-Guyana	209,0	223,085	93,7
Il-Pakistan	148,5	213,970	69,4
Is-Sri Lanka	222,2	384,892	57,7
L-Indja	82,10	83,4750	98,4
Il-Mauritania	31,29	38,2667	81,8
Il-Kolombja	3 032	4 294,66	70,6
Kuba	1,252	1,07640	116,3
L-Iran	98 909	45 208,8	218,8

---

(1)  Ir-Rapport tal-Eurostat tat-3 ta’ Novembru 2022 dwar l-aġġornament interim tal-ponderazzjonijiet (koeffiċjenti tal-korrezzjoni) applikabbli għar-remunerazzjoni tal-uffiċjali, tal-persunal temporanju u tal-persunal bil-kuntratt tal-Unjoni Ewropea li jservu f’Delegazzjonijiet barra l-UE f’konformità mal-Artikolu 64, u l-Anness X u l-Anness XI tar-Regolamenti tal-Persunal applikabbli għall-uffiċjali u għal aġenti oħra tal-Unjoni Ewropea (Ares(2022)7594855).

Aktar informazzjoni dwar il-metodoloġija hija disponibbli fis-sit web tal-Eurostat (“Statistics Database” > “Economy and finance” > “Prices” > “Correction coefficients”)

(*)  1 EURO = x unitajiet tal-munita lokali, iżda USD għal: L-ebda pajjiż fit-tabella ta’ hawn fuq

(**)  Brussell u l-Lussemburgu = 100

(*)  1 EURO = x unitajiet tal-munita lokali, iżda USD għal: L-ebda pajjiż fit-tabella ta’ hawn fuq

(**)  Brussell u l-Lussemburgu = 100

(*)  1 EURO = x unitajiet tal-munita lokali, iżda USD għal: Kuba, El Salvador

(**)  Brussell u l-Lussemburgu = 100

(*)  1 EURO = x unitajiet tal-munita lokali, iżda USD għal: Il-Panama

(**)  Brussell u l-Lussemburgu = 100

(*)  1 EURO = x unitajiet tal-munita lokali, iżda USD għal: Kuba

(**)  Brussell u l-Lussemburgu = 100

Ir-Rapport Speċjali 27/2022: “Appoġġ mill-UE għall-kooperazzjoni transfruntiera ma’ pajjiżi tal-viċinat – Appoġġ siewi, iżda l-implimentazzjoni bdiet tard ħafna u jeħtieġ li l-problemi fil-koordinazzjoni jiġu indirizzati”

(2022/C 474/13)

Il-Qorti Ewropea tal-Awdituri ppubblikat ir-Rapport Speċjali 27/2022 tagħha: “Appoġġ mill-UE għall-kooperazzjoni transfruntiera ma’ pajjiżi tal-viċinat – Appoġġ siewi, iżda l-implimentazzjoni bdiet tard ħafna u jeħtieġ li l-problemi fil-koordinazzjoni jiġu indirizzati”.

Ir-rapport jista’ jiġi kkonsultat direttament jew imniżżel minn fuq is-sit web tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri: https://www.eca.europa.eu/mt/Pages/DocItem.aspx?did=62741

Avviż minn qabel ta’ konċentrazzjoni

(Il-Każ M.10903 – CIRCLE K / SCHIBSTED / ELTON MOBILITY)

Każ li jista’ jiġi kkunsidrat għal proċedura ssimplifikata

(Test b'rilevanza għaż-ŻEE)

(2022/C 474/14)

---

(1)  ĠU L 24, 29.1.2004, p. 1 (ir-“Regolament dwar l-Għaqdiet”).

(2)  ĠU C 366, 14.12.2013, p. 5.

Pubblikazzjoni ta’ applikazzjoni għar-reġistrazzjoni ta’ isem skont l-Artikolu 50(2)(a) tar-Regolament (UE) Nru 1151/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar skemi tal-kwalità għal prodotti agrikoli u oġġetti tal-ikel

(2022/C 474/15)

Din il-pubblikazzjoni tikkonferixxi d-dritt ta’ oppożizzjoni għall-applikazzjoni skont l-Artikolu 51 tar-Regolament (UE) Nru 1151/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (1) fi żmien tliet xhur mid-data ta’ din il-pubblikazzjoni.

DOKUMENT UNIKU

“Kangra tea”

Nru tal-UE: PGI-IN-672 – 25.1.2008

DOP ( ) IĠP (X)

1.   Isem/Ismijiet

“Kangra tea”

2.   Stat Membru jew Pajjiż Terz

L-Indja

3.   Deskrizzjoni tal-prodott agrikolu jew tal-oġġett tal-ikel

3.1.    Tip ta’ prodott

Klassi 1.8. Prodotti oħrajn elenkati fl-Anness I għat-Trattat (ħwawar eċċ.)

3.2.    Deskrizzjoni tal-prodott li għalih japplika l-isem f’(1)

Il-“Kangra tea” huwa tip ta’ tè li ġej mill-weraq, mill-għejun u miz-zkuk rotob tal-ispeċi Camellia sinensis kif ikkultivata fil-wied Kangra (Himachal Pradesh, l-Indja).

Fil-kuntest ta’ din l-applikazzjoni, il-Wied Kangra għandu jinftiehem bħala ż-żona definita fil-punt 4. ta’ din l-applikazzjoni.

Il-karatteristiċi ewlenin tal-weraq tal-“Kangra tea” huma:

—	struttura b’ħafna zkuk,

—	weraq dojoq.

Il-“Kangra tea” jinżera’ minn stokk ta’ żrieragħ imkabbra fil-wied Kangra u minn varjetajiet magħżula oħra għar-reġjun.

Il-“Kangra tea” għandu aromi distintivi ta’ ġewż, wintergreen, ta’ għuda u ta’ fjuri fil-profil aromatiku tiegħu. Il-“Kangra tea” jagħti togħma ħelwa li tibqa’ fil-ħalq.

Il-“Kangra tea” għandu kulur ċar u korpożità qawwija.

Il-weraq tal-“Kangra tea” fihom sa 13 % katekina u sa 3 % kafeina u aċidi amminiċi bħat-teanina, il-glutamina, u t-triptofan.

Il-kontenut totali ta’ fenoliki huwa f’firxa ta’ 198-230 mg/gm.

L-antiossidanti totali huma fil-medda ta’ 196-223 mg/gm.

It-tejiet prodotti fil-Wied Kangra huma tat-tip aħdar, oolong, abjad u iswed ta’ produzzjoni tradizzjonali.

Il-klassijiet differenti tal-“Kangra tea” huma kif ġej:

—

“Kangra tea” tat-tip iswed ta’ produzzjoni tradizzjonali: — SFTGFOP: Super Fine Tippy Golden Flowery Orange Pekoe — FTFGOP: Fine Tippy Flowery Golden Orange Pekoe — TGFOP: Tippy Golden Flowery Orange Pekoe — GFOP: Golden Flowery Orange Pekoe — GOF: Golden Orange Fannings — FOF: Flowery Orange Fannings

L-“OP” huwa klassi ta’ werqa sħiħa speċifikata aktar skont l-ispeċjalità tat-tè bħal “FOP”, se jkollu aroma ta’ fjuri.

It-“TGFOP” huwa klassi ta’ werqa sħiħa b’ħafna ponot lewn id-deheb. Il-ponot lewn id-deheb jiġu prodotti meta jsir tnittif bir-reqqa għal għejun apikali delikati (weraq mhux miftuħa) u manifatturati b’attenzjoni biex jagħmlu t-tè “Tippy Golden Flowery Orange Pekoe” (TGFOP).

Fannings huma tejiet ħfief u huma deskritti skont id-dehra jew l-aroma bħal GOF jew FOF rispettivament.

—	“Kangra tea” tat-tip oolong:

It-tè oolong jitħejja permezz tal-inattivazzjoni parzjali tal-enzima tar-rimjiet rotob tat-tè.

—	“Kangra tea” tat-tip abjad:

It-tè abjad jitħejja minn għejun apikali tat-tè li ġeneralment jissejjaħ tè bil-ponta lewn il-fidda.

—	“Kangra tea” tat-tip aħdar: — Tè tal-werqa sħiħa: Lachha (LACHHA),Young Hyson (YH) u Fine Young Hyson (FYH) — Broken (weraq mfarrkin): Mongra (MONGRA), Mashdana (MASHDANA), Gun Powder (GP), Hyson (H) u Fine Hyson (FH) — Fanning: Soumee (SOUMEE), Twanky (TWANKY) — Dust (trab): Dust (DUST)

Il-klassijiet sħaħ tal-werqa Fine Young Hyson huma magħmula minn rimjiet imnittfa b’mod delikat bl-idejn.

Il-“Gun powder” mhuwiex tal-klassi broken iżda huwa l-massa żgħira ta’ tè bħal ballun li tifforma waqt l-irrumblar meta ftit rimjiet jagglomeraw. Imbagħad jinħall bil-mod biex jagħmel tè li huwa magħruf bħala “gun powder”.

Il-Fannings għal darb’oħra huma tejiet ħfief.

It-tè dust għandu jgħaddi minn għarbiel b’daqs ta’ toqob ftit aktar minn Nru 20.

3.3.    Għalf (għall-prodotti li joriġinaw mill-annimali biss) u materja prima (għall-prodotti pproċessati biss)

Il-“Kangra tea” ġej esklussivament mill-weraq, mill-għejun u miz-zkuk rotob ta’ pjanti tat-tè tat-tip botaniku Camellia sinensis imkabbra fiż-żona Kangra kif definit fil-parti 4 ta’ dan id-dokument.

Tali restrizzjonijiet rigward il-varjetajiet tat-tè awtorizzati għall-produzzjoni tal-“Kangra tea” huma imposti sabiex tiġi ppreservata l-integrità tal-prodott, li ġie prodott b’mod konsistenti għal għexieren ta’ snin fir-reġjun tal-Kangra.

3.4.    Passi speċifiċi tal-produzzjoni li jridu jsiru fiż-żona ġeografika ddefinita

Il-kultivazzjoni, il-ħsad u l-ipproċessar tat-tè huma t-tliet stadji, li għandhom isiru fiż-żona ta’ referenza.

3.5.    Regoli speċifiċi dwar it-tqattigħ, it-taħkik, l-ippakkjar, eċċ.

—

3.6.    Regoli speċifiċi dwar it-tikkettar

It-tikkettar tal-klassifikazzjoni huwa maħsub għall-konsumatur finali, il-klassi se tinkiteb fuq il-Pakketti tat-Tè, sabiex il-konsumaturi jkunu jistgħu jiddistingwu bejn il-kwalitajiet differenti tal-“Kangra tea”.

Il-klassi tal-“Kangra tea” deskritti fil-punt 3.2 se jintużaw fuq l-imballaġġ flimkien mal-logo “Kangra tea”.

4.   Definizzjoni fil-qosor taż-żona ġeografika

Il-“Kangra tea” huwa prodott f’diversi żoni li jinsabu fuq l-għoljiet tal-ktajjen tal-muntanji ta’ Dhauladhar tal-Himalayas tal-Punent. Dawn iż-żoni huma:

—	Palampur, Baijnath, Kangra, Dharmsala fid-distrett ta’ Kangra,

—	Jogindernagar fid-distrett ta’ Mandi u

—	Bhatiyat fid-distrett ta’ Chamba.

5.   Rabta maż-żona ġeografika

It-talba għar-reġistrazzjoni tal-IĠP “Kangra tea” hija bbażata fuq il-karatteristiċi tal-prodott u l-kwalità tiegħu.

5.1.    Speċifiċità taż-żona ġeografika

Iż-żona Kangra, kif definita f’din l-applikazzjoni, tgawdi mill-kundizzjonijiet ġeografiċi speċifiċi ħafna prevalenti fil-ktajjen tal-muntanji ta’ Dhauladhar miksija bis-silġ fil-Himalayas. L-altitudni hija karatteristika speċifika ħafna taż-żona peress li l-pjantaġġuni kollha tat-te huma stabbiliti fi ħdan il-medda ta’ altitudni ta’ 900 sa 1 400 m fil-ktajjen tal-muntanji tal-aħħar.

Kull sena, iż-żona Kangra tirċievi wkoll ammonti kbar ta’ xita. Tabilħaqq, il-belt ta’ Dharmshala u ż-żoni ta’ madwarha huma rreġistrati li huma t-tieni l-ogħla żoni li jirċievu xita wara Mawsynram tal-istat ta’ Meghalaya fl-Indja. Ix-xita medja f’Dharmshala tvarja bejn 270 u 350 cm fis-sena.

Biex jiġi prodott il-“Kangra tea” tintuża manifattura b’weraq sħiħ ta’ produzzjoni tradizzjonali b’effiċjenza għolja li jfisser li l-“Kangra tea” huwa magħmul minn weraq sħaħ u togħma ta’ weraq arrikkiti bl-ogħla kontenut ta’ polifenoli (katekini).

5.2.    Speċifiċità tal-prodott

Il-“Kangra tea” għandu togħma distintiva differenti minn tejiet oħra tad-dinja. Il-“Kangra tea” għandu kontenut għola ta’ pirażini (2,5-dimetilpirażina, etilpirażina, 2-etil-6-metilpirażina) responsabbli għall-aroma ta’ ġewż, saliċilat tal-metil u α- u β-joneni risponsabbli għall-aroma ta’ wintergreen, ta’ għuda u ta’ fjuri fil-profil aromatiku tiegħu meta mqabbel mat-tejiet l-oħrajn. Il-“Kangra tea” jagħti togħma ħelwa li tibqa’ fil-ħalq.

Il-“Kangra tea” għandu robustezza qawwija u kulur ċar fil-likur meta mqabbel ma’ tejiet ta’ produzzjoni tradizzjonali oħrajn tad-dinja.

Il-proporzjon tal-gallat tal-epigallokatekina fil-profili tal-katekini huwa ogħla fit-tejiet imkabbra fil-Kangra, li huwa jagħti r-robustezza qawwija fil-likur. Il-kontenut ogħla ta’ gallat tal-epigallokatekina fit-tejiet huwa dovut għall-pożizzjoni ġeografika tat-tejiet.

Barra minn hekk, il-markaturi molekulari bbażati fuq id-DNA rriżultaw f’raggruppament tal-kultivari tat-tè tar-reġjun tal-Kangra fi grupp separat.

5.3.    Rabta kawżali bejn iż-żona ġeografika u l-kwalità jew il-karatteristiċi tal-prodott (għal DOP) jew il-kwalità, ir-reputazzjoni jew karatteristiċi oħra speċifiċi tal-prodott (għal IĠP)

Il-kwalità tal-“Kangra tea” msemmija hawn fuq hija essenzjalment attribwita għall-oriġini ġeografika tiegħu fl-għoljiet ta’ Dhauladhar Himalayas tal-Wied Kangra. Il-kundizzjonijiet ġeoklimatiċi uniċi u l-kundizzjoni aċiduża tal-ħamrija f’firxa tal-pH 4-5,5 għandhom rwol ewlieni fil-ħolqien ta’ kikkra tè eċċellenti u distinta.

It-togħma speċifika fil-ħalq tal-“Kangra tea” jiddependi fuq il-proporzjon tal-gallat tal-epigallokatekina fil-katekini, li huwa għoli minħabba l-pożizzjoni ġeografika tar-reġjun tal-Kangra. Il-pożizzjonament ġeografiku tar-reġjun huwa ta’ 32,1 N 76,27 E b’elevazzjoni ta’ 900 sa 1 400 m ’il fuq mil-livell tal-baħar. Il-ġonna ġeneralment ikunu mżerżqa b’pH aċiduż ta’ 4-5,5 u xita ta’ bejn 270 u 350 cm. Dawn il-fatturi kollha jaffettwaw il-produzzjoni ta’ fitokimiċi maġġuri u minuri.

L-iżvilupp ta’ komposti responsabbli għat-togħma speċifika u togħma ħelwa ta’ wara huwa dovut għas-sinteżi ta’ nitroġenu li fih komposti ta’ tè u jiddependi fuq l-elevazzjoni tar-reġjun ta’ 900 sa 1 400 metru ’l fuq mill-baħar ta’ b’xita fis-sena ta’ 270 sa 350 cm. Dawn il-kundizzjonijiet klimatiċi speċifiċi jiffaċilitaw l-iżvilupp ta’ togħmiet speċjali u komposti karatteristiċi.

Il-karatteristiċi tal-“Kangra tea” u b’mod speċjali l-kontenut tal-katekini jiġu miżmumin b’manifattura ta’ weraq ta’ produzzjoni tradizzjonali b’effiċjenza għolja.

L-istorja tal-“Kangra tea” tmur lura għall-1849 matul l-era Brittanika meta Dr. Jameson, li dak iż-żmien kien is-supretendent tal-Ġonna Botaniċi tat-tè iddikjara r-reġjun pjuttost adattat għall-kultivazzjoni tat-te u aktar tard beda l-ewwel produzzjoni kummerċjali fl-1852. Il-“Kangra tea”, irċieva midalji tad-deheb u tal-fidda fl-1886 u fl-1895 fil-konvenzjonijiet internazzjonali li saru f’Londra u f’Amsterdam, bħala rikonoxximent tal-eċċellenza tiegħu.

Il-Wied Kangra huwa magħruf għall-produzzjoni ta’ tejiet ta’ kwalità għolja (aħdar, iswed ta’ produzzjoni tradizzjonali, abjad u oolong) b’aroma unika persistenti ta’ ħlewwa persistenti wara t-togħma.

Referenza għall-pubblikazzjoni tal-Ispeċifikazzjoni tal-Prodott

—

---

(1)  ĠU L 343, 14.12.2012, p. 1.