—

wara li kkunsidra l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni dwar it-tiġdid tal-awtorizzazzjoni għall-introduzzjoni fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-qamħirrum ġenetikament modifikat 59122 (DAS-59122-7) skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament (D054772-02),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-22 ta' Settembru 2003 dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament (1), u b'mod partikolari l-Artikoli 11(3) u 23(3) tiegħu,

—

wara li kkunsidra l-votazzjoni fil-Kumitat Permanenti dwar il-Katina Alimentari u s-Saħħa tal-Annimali msemmi fl-Artikolu 35 tar-Regolament (KE) Nru 1829/2003, tas-16 ta' Jannar 2018, li matulha ma ngħatat l-ebda opinjoni,

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 11 u 13 tar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' Frar 2011 li jistabbilixxi r-regoli u l-prinċipji ġenerali dwar il-modalitajiet ta' kontroll mill-Istati Membri tal-eżerċizzju mill-Kummissjoni tas-setgħat ta' implimentazzjoni (2),

—

wara li kkunsidra l-opinjoni adottata mill-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel fit-18 ta' Mejju 2017, u ppubblikata fid-29 ta' Ġunju 2017 (3),

—

wara li kkunsidra l-proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (UE) Nru 182/2011 li jistabbilixxi r-regoli u l-prinċipji ġenerali dwar il-modalitajiet ta' kontroll mill-Istati Membri tal-eżerċizzju mill-Kummissjoni tas-setgħat ta' implimentazzjoni (COM(2017)0085, COD(2017)0035),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu li joġġezzjonaw l-awtorizzazzjoni ta' organiżmi ġenetikament modifikati (4),

—

wara li kkunsidra l-mozzjoni għal riżoluzzjoni tal-Kumitat għall-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u s-Sikurezza tal-Ikel,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 106(2) u (3) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.

billi d-Deċiżjoni tal-Kummissjoni 2007/702/KE awtorizzat it-tqegħid fis-suq ta' ikel u għalf li jkun fihom, ikunu jikkonsistu minn jew li jkunu prodotti minn qamħirrum ġenetikament modifikat 59122 (“Qamħirrum ĠM 59122”); billi, qabel dik id-deċiżjoni tal-Kummissjoni, fit-23 ta' Marzu 2007, l-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel (EFSA) adottat opinjoni favorevoli skont l-Artikoli 6 u 18 tar-Regolament (KE) Nru 1829/2003, li ġiet ippubblikata fit-3 ta' April 2007 (5) (“l-ewwel opinjoni tal-EFSA”);

B.

billi fid-19 ta' Lulju 2016, Pioneer Overseas Corporation u Dow AgroSciences Ltd. (“l-applikant”) ippreżentaw b'mod konġunt applikazzjoni għat-tiġdid tal-awtorizzazzjoni għall-introduzzjoni fis-suq ta' ikel u għalf li fihom, li jikkonsistu minn, jew li ġew prodotti minn qamħirrum ĠM 59122 skont l-Artikoli 11 u 23 tar-Regolament (KE) Nru 1829/2003; billi dik l-applikazzjoni kopriet ukoll l-introduzzjoni fis-suq tal-qamħirrum ġenetikament modifikat 59122 fi prodotti li jikkonsistu minnu jew li jkun fihom dan il-qamħirrum għal użu ieħor għajr għall-ikel u għall-għalf bħal kwalunkwe tip ta' qamħirrum ieħor, bl-eċċezzjoni tal-kultivazzjoni;

C.

billi fit-18 ta' Mejju 2017, l-EFSA adottat opinjoni favorevoli, skont l-Artikoli 6 u 18 tar-Regolament (KE) Nru 1829/2003, li ġiet ippubblikata fid-29 ta' Ġunju 2017 (6) (“it-tieni opinjoni tal-EFSA”);

D.

billi l-qamħirrum ĠM 59122 jesprimi l-proteini CRY34Ab1 u CRY35Ab1 li jagħtu reżistenza għal pesti insetti koleotterani li jappartjenu għall-genus Diabrotica bħal-larva tad-dudu tal-għeruq tal-qamħirrum tal-Punent (western corn rootworm), u l-proteina PAT li tagħti tolleranza għall-erbiċidi li jkun fihom il-glufosinat;

E.

billi r-Regolament (KE) Nru 1829/2003 jiddikjara li ikel jew għalf ġenetikament modifikat ma għandux ikollu effetti negattivi fuq is-saħħa umana, is-saħħa tal-annimali jew l-ambjent u li l-Kummissjoni għandha tikkunsidra kwalunkwe dispożizzjoni rilevanti tad-dritt tal-Unjoni u fatturi leġittimi oħrajn li jkunu rilevanti għall-kwistjoni li tkun qed tiġi kkunsidrata fl-abbozzar tad-deċiżjoni tagħha;

F.

billi l-Istati Membri ppreżentaw bosta kummenti kritiċi fir-rigward tal-ewwel opinjoni tal-EFSA matul il-perjodu ta' konsultazzjoni ta' tliet xhur (7) dwar, fost oħrajn, il-pjan ta' sorveljanza insuffiċjenti, ir-riskju ta' esponiment għat-tossini BT ta' organiżmi li mhumiex fil-mira, l-assenza ta' bażi għall-konklużjoni li prodotti tal-għalf minn qamħirrum ĠM 59122 huma sostanzjalment ekwivalenti, għandhom nutrizzjoni ekwivalenti u huma sikuri daqs prodotti tal-għalf minn qamħirrum kummerċjali u, fir-rigward tal-istudju fuq il-firien li dam 90 jum, il-fatt li l-qamħirrum ĠM 59122 ingħata f'livell ta' doża waħda biss għall-istudju kollu, bi ksur tar-rakkomandazzjoni fil-linji gwida rilevanti tal-OECD;

G.

billi, wara l-preżentazzjoni mill-applikant għall-awtorizzazzjoni mill-ġdid, l-EFSA ntalbet tivvaluta d-data ppreżentata mill-applikant, inklużi r-rapporti ta' monitoraġġ ambjentali ta' wara t-tqegħid fis-suq u 11-il studju ta' riċerka primarja li ġew ippubblikati bejn l-2007 u l-2016; billi, abbażi tal-valutazzjoni tagħha tad-data ppreżentata, l-EFSA adottat opinjoni favorevoli (it-tieni opinjoni tal-EFSA, kif imsemmi hawn fuq), fejn ikkonkludiet li ma ġie identifikat ebda periklu jew esponiment modifikat ġdid u ebda inċertezza xjentifika ġdida li setgħu jibdlu l-konklużjonijiet tal-valutazzjoni tar-riskju oriġinali dwar il-qamħirrum 59122;

H.

billi l-Istati Membri ressqu bosta kummenti kritiċi fir-rigward tat-tieni opinjoni tal-EFSA matul il-perjodu ta' konsultazzjoni ta' tliet xhur (8) inkluż, fost oħrajn, li l-monitoraġġ li sar għall-qamħirrum ĠM 59122 ma jistax jipprovdi riżultati sinifikanti għall-valutazzjoni attwali u jsolvi l-inċertezzi assoċjati mal-valutazzjoni tar-riskju mwettqa qabel l-awtorizzazzjoni, pereżempju fir-rigward tal-esponiment tal-ambjent u li l-approċċ ta' monitoraġġ implimentat għall-qamħirrum ĠM 59122 mhuwiex konformi mar-rekwiżiti tal-Anness VII tad-Direttiva 2001/18/KE;

I.

billi Stat Membru staqsa għala diversi studji pubbliċi li juru l-immunoġeniċità tal-proteini Cry fil-ġrieden ma ġewx ippreżentati mill-applikant, u għaldaqstant ivvalutati mill-EFSA, u rrakkomanda li t-tħassib dwar l-immunoġeniċità u l-aġġuvantiċità tal-proteini Cry li jidhru fil-qamħirrum ĠM 59122 għandhom jissolvew qabel ma tingħata l-awtorizzazzjoni għat-tiġdid;

J.

billi kien hemm Stat Membru li nnota li l-Unjoni approvat il-Konvenzjoni dwar id-Diversità Bijoloġika, li tqiegħed responsabbiltajiet internazzjonali kemm fuq pajjiżi esportaturi kif ukoll fuq dawk importaturi fir-rigward tad-diversità bijoloġika u li għaldaqstant huwa importanti li jitqiesu l-impatti tal-importazzjoni tal-qamħirrum ĠM 59122 fl-Unjoni, kemm fuq il-bijodiversità tal-Unjoni kif ukoll fuq il-bijodiversità fil-pajjiżi ta' kultivazzjoni;

K.

billi l-glufosinat huwa klassifikat bħala sustanza tossika għar-riproduzzjoni u għalhekk jaqa' taħt il-kriterji ta' esklużjoni stabbiliti fir-Regolament (KE) Nru 1107/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (9); billi l-approvazzjoni tal-glufosinat tiskadi fil-31 ta' Lulju 2018 (10);

L.

billi l-applikazzjoni tal-erbiċidi komplementari hija parti minn prattika agrikola regolari fil-kultivazzjoni ta' pjanti reżistenti għall-erbiċidi u għalhekk jista' jkun mistenni li r-residwi mill-bexx dejjem ser ikunu preżenti fil-ħsad u huma kostitwenti inevitabbli; billi ntwera li għelejjel ġenetikament modifikati tolleranti għall-erbiċidi jwasslu għal użu akbar ta' erbiċidi komplementari minn dawk tal-kontropartijiet konvenzjonali tagħhom (11);

M.

billi r-residwi mill-bexx bil-glufosinat ma ġew ivvalutati fl-ebda opinjoni tal-EFSA; billi r-residwi tal-glufosinat ser ikunu fl-għelejjel tal-qamħirrum ĠM 59122 importati fl-Unjoni għal użu fl-ikel u fl-għalf;

N.

billi jkun kemm inaċċettabbli mill-perspettiva tas-sikurezza tal-ikel, kif ukoll ferm inkonsistenti, li tiġi awtorizzata l-importazzjoni ta' qamħirrum ĠM li huwa tolleranti għall-glufosinat meta jitqies li l-awtorizzazzjoni għall-użu tal-glufosinat fl-Unjoni tiskadi fil-31 ta' Lulju 2018 minħabba t-tossiċità riproduttiva tiegħu (12);

O.

billi l-votazzjoni fil-Kumitat Permanenti dwar il-Katina Alimentari u s-Saħħa tal-Annimali, imsemmija fl-Artikolu 35 tar-Regolament (KE) Nru 1829/2003, fis-16 ta' Jannar 2018, ma rriżultat fl-ebda opinjoni; billi 12-il Stat Membru vvutaw kontra, filwaqt li 12-il Stat Membru – li jirrappreżentaw 38,83 % biss tal-popolazzjoni tal-Unjoni – ivvutaw favur, u erba' Stati Membri astjenew;

P.

billi f'diversi okkażjonijiet il-Kummissjoni ddeplorat il-fatt li mindu daħal fis-seħħ ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003, id-deċiżjonijiet ta' awtorizzazzjoni ġew adottati mill-Kummissjoni mingħajr l-appoġġ tal-Kumitat Permanenti dwar il-Katina Alimentari u s-Saħħa tal-Annimali, u li r-ritorn tad-dossier lill-Kummissjoni għal deċiżjoni finali, li huwa verament l-eċċezzjoni għall-proċedura kollha kemm hi, sar in-norma għat-teħid ta' deċiżjonijiet dwar l-awtorizzazzjonijiet tal-ikel u l-għalf ġenetikament modifikati; billi anke l-President Juncker iddeplora din il-prattika bħala waħda mhux demokratika (13);

Q.

billi, fit-28 ta' Ottubru 2015, il-Parlament ċaħad fl-ewwel qari (14) l-proposta leġiżlattiva tat-22 ta' April 2015 li temenda r-Regolament (KE) Nru 1829/2003 u talab lill-Kummissjoni tirtiraha u tressaq proposta ġdida;

R.

billi l-premessa 14 tar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tiddikjara li jenħtieġ li l-Kummissjoni, kemm jista' jkun, timxi b'tali mod li topponi kwalunkwe pożizzjoni predominanti li tista' tqum fil-kumitat ta' appell kontra l-idoneità ta' att ta' implimentazzjoni, speċjalment dwar kwistjonijiet sensittivi bħalma huma s-saħħa tal-konsumatur, is-sikurezza tal-ikel u l-ambjent;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

—

Riżoluzzjoni tas-16 ta' Jannar 2014 dwar il-proposta għal deċiżjoni tal-Kunsill dwar it-tqegħid fis-suq għall-kultivazzjoni, skont id-Direttiva 2001/18/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, ta' prodott tal-qamħirrum (Zea mays L., il-linja 1507) ġenetikament modifikat għar-reżistenza għal ċerti organiżmi ta' ħsara lepidopterani (ĠU C 482, 23.12.2016, p. 110).

—

Riżoluzzjoni tas-16 ta' Diċembru 2015 dwar id-deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/2279 tal-4 ta' Diċembru 2015 li tawtorizza l-introduzzjoni fis-suq ta' prodotti li fihom il-qamħirrum ġenetikament modifikat NK603 × T25 (ĠU C 399, 24.11.2017, p. 71).

—

Riżoluzzjoni tat-3 ta' Frar 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li jkun fihom, ikunu jikkonsistu, jew li jkunu prodotti minn, qamħirrum modifikat ġenetikament MON 87705 × MON 89788 (ĠU C 35, 31.1.2018, p. 19).

—

Riżoluzzjoni tat-3 ta' Frar 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li jkun fihom, ikunu jikkonsistu minn, jew li jkunu prodotti minn, fażola tas-sojja modifikata ġenetikament MON 87708 × MON 89788 (ĠU C 35, 31.1.2018, p. 17).

—

Riżoluzzjoni tat-3 ta' Frar 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mis-sojja ġenetikament modifikata FG72 (MST-FGØ72-2)(ĠU C 35, 31.1.2018, p. 15).

—

Riżoluzzjoni tat-8 ta' Ġunju 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li jkun fihom, ikunu jikkonsistu, jew li jkunu prodotti milll-qamħirrum ġenetikament modifikat Bt11 × MIR162 × MIR604 × GA21, u qamħirrun ġenetikament modifikat li jgħaqqad tnejn jew tlieta minn dawk l-events (Testi adottati P8_TA(2016)0271).

—

Riżoluzzjoni tat-8 ta' Ġunju 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni dwar it-tqegħid fis-suq ta' qronfla mmodifikata ġenetikament (Dianthus caryophyllus L., linja SHD-27531-4) (Testi adottati P8_TA(2016)0272).

—

Riżoluzzjoni tas-6 ta' Ottubru 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni dwar it-tiġdid tal-awtorizzazzjoni għall-introduzzjoni fis-suq għall-kultivazzjoni ta' żerriegħa ta' qamħirrum ġenetikament modifikat MON 810 (Testi adottati P8_TA(2016)0388).

—

Riżoluzzjoni tas-6 ta' Ottubru 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza l-introduzzjoni fis-suq ta' prodotti ta' qamħirrum ġenetikament modifikat MON 810 (Testi adottati P8_TA(2016)0389).

—

Riżoluzzjoni tas-6 ta' Ottubru 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-introduzzjoni fis-suq għall-kultivazzjoni ta' żerriegħa ta' qamħirrum ġenetikament modifikat Bt11 (Testi adottati P8_TA(2016)0386).

—

Riżoluzzjoni tas-6 ta' Ottubru 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-introduzzjoni fis-suq għall-kultivazzjoni ta' żerriegħa ta' qamħirrum ġenetikament modifikat 1507 (Testi adottati P8_TA(2016)0387).

—

Riżoluzzjoni tas-6 ta' Ottubru 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza l-introduzzjoni fis-suq ta' prodotti li jkun fihom, ikunu jikkonsistu, jew ikunu prodotti minn qoton ġenetikament modifikat 281-24-236 × 3006-210-23 × MON 88913 (Testi adottati P8_TA(2016)0390).

—

Riżoluzzjoni tal-5 ta' April 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li jkun fihom, ikunu jikkonsistu, jew li jkunu prodotti mill-qamħirrum ġenetikament modifikat Bt11 × 59122 × MIR604 × 1507 × GA21, u qamħirrun ġenetikament modifikat li jgħaqqad tnejn, tlieta jew erbgħa mill-events Bt11, 59122, MIR604, 1507 u GA21, skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf ġenetikament modifikat (Testi adottati P8_TA(2017)0123).

—

Riżoluzzjoni tas-17 ta' Mejju 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-qamħirrum ġenetikament modifikat DAS-40278-9, skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament (Testi adottati P8_TA(2017)0215).

—

Riżoluzzjoni tas-17 ta' Mejju 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-qoton ġenetikament modifikat GHB119 (BCS-GHØØ5-8) skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (Testi adottati P8_TA(2017)0214).

—

Riżoluzzjoni tat-13 ta' Settembru 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-fażola tas-sojja ġenetikament modifikata DAS-68416-4, skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament (Testi adottati, P8_TA(2017)0341).

—

Riżoluzzjoni tal-4 ta' Ottubru 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-fażola tas-sojja ġenetikament modifikata FG72 × A5547-127, skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament (Testi adottati, P8_TA(2017)0377).

—

Riżoluzzjoni tal-4 ta' Ottubru 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-fażola tas-sojja ġenetikament modifikata DAS-44406-6, skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament (Testi adottati, P8_TA(2017)0378).

—

Riżoluzzjoni tal-24 ta' Ottubru 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni dwar it-tiġdid tal-awtorizzazzjoni għall-introduzzjoni fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-qamħirrum ġenetikament modifikat 1507 (DAS-Ø15Ø7-1) skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament (Testi adottati, P8_TA(2017)0396).

—

Riżoluzzjoni tal-24 ta' Ottubru 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-fażola tas-sojja ġenetikament modifikata 305423 x 40-3-2 (DP-3Ø5423-1 × MON-Ø4Ø32-6) skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament (Testi adottati, P8_TA(2017)0397).

—

Riżoluzzjoni tal-24 ta' Ottubru 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-kolza ġenetikament modifikata MON 88302 × Ms8 × Rf3 (MON-883Ø2-9 × ACSBNØØ5-8 × ACS-BNØØ3-6), MON 88302 × Ms8 (MON-883Ø2-9 × ACSBNØØ5-8) u MON 88302 x Rf3 (MON-883Ø2-9 × ACS-BNØØ3-6) skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf ġenetikament modifikat (Testi adottati, P8_TA(2017)0398).

—

wara li kkunsidra l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu, jew li huma prodotti mill-qamħirrum ġenetikament modifikat MON 87427 × MON 89034 × NK603 (MON-87427-7 × MON-89Ø34-3 × MON-ØØ6Ø3-6) u qamħirrum ġenetikament modifikat li jikkombina tnejn mill-eventi MON 87427, MON 89034 u NK603 (D054771-02),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-22 ta' Settembru 2003 dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament (1), u b'mod partikolari l-Artikoli 7(3) u 19(3) tiegħu,

—

wara li kkunsidra l-votazzjoni fil-Kumitat Permanenti dwar il-Katina tal-Ikel u s-Saħħa ta' l-Annimali msemmi fl-Artikolu 35 tar-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tas-16 ta' Jannar 2018, li matulha ma ngħatat l-ebda opinjoni,

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 11 u 13 tar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' Frar 2011 li jistabbilixxi r-regoli u l-prinċipji ġenerali dwar il-modalitajiet ta' kontroll mill-Istati Membri tal-eżerċizzju mill-Kummissjoni tas-setgħat ta' implimentazzjoni (2),

—

wara li kkunsidra l-opinjoni adottata mill-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel (EFSA) fit-28 ta' Ġunju 2017, u ppubblikata fl-1 ta' Awwissu 2017 (3),

—

wara li kkunsidra l-proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (UE) Nru 182/2011 li jistabbilixxi r-regoli u l-prinċipji ġenerali dwar il-modalitajiet ta' kontroll mill-Istati Membri tal-eżerċizzju mill-Kummissjoni tas-setgħat ta' implimentazzjoni (COM(2017)0085, COD(2017)0035),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu li joġġezzjonaw l-awtorizzazzjoni ta' organiżmi ġenetikament modifikati (4),

—

wara li kkunsidra l-mozzjoni għal riżoluzzjoni tal-Kumitat għall-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u s-Sikurezza tal-Ikel,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 106(2) u (3) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.

billi, fit-13 ta' Settembru 2013, Monsanto Europe S.A. ressqet applikazzjoni għat-tqegħid fis-suq ta' ikel, ingredjenti tal-ikel u għalf li fihom, jikkonsistu, jew huma prodotti mill-qamħirrum ġenetikament modifikata (ĠM) MON 87427 ×MON 89034 ×NK603 lill-awtorità nazzjonali kompetenti tal-Belġju, skont l-Artikoli 5 u 17 tar-Regolament (KE) Nru 1829/2003; billi dik l-applikazzjoni kopriet wkoll it-tqegħid fis-suq tal-prodotti li jikkonsistu jew li fihom qamħirrum ġenetikament modifikat MON 87427 ×MON 89034 ×NK603 għal użi oħra għajr għall-ikel u għall-għalf bħal kull tip ta' qamħirrum ieħor, bl-eċċezzjoni tal-kultivazzjoni;

B.

billi l-applikazzjoni kopriet, għal tali użi, it-tliet subkombinazzjonijiet kollha ta' qamħirrum ĠM MON 87427 ×MON 89034 ×NK603;

C.

billi l-qamħirrum ĠM MON 87427 ×MON 89034 ×NK603 fih żewġ ġeni għar-reżistenza għall-glifosat u jipproduċi l-proteini Cry1A.105 u Cry2Ab2 li jikkonferixxu reżistenza għal lepidotteri speċifiċi;

D.

billi fit-28 ta' Ġunju 2017, l-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel (EFSA) adottat opinjoni favorevoli, skont l-Artikoli 6 u 18 tar-Regolament (KE) Nru 1829/2003, li ġiet ippubblikata fl-1 ta' Awwissu 2017 (5);

E.

billi r-Regolament (KE) Nru 1829/2003 jiddikjara li ikel jew għalf ġenetikament modifikat ma jridx ikollu effetti negattivi fuq is-saħħa tal-bniedem, is-saħħa tal-annimali jew l-ambjent u li l-Kummissjoni għandha tikkunsidra kwalunkwe dispożizzjoni rilevanti tad-dritt tal-Unjoni u fatturi leġittimi oħrajn li jkunu rilevanti għall-kwistjoni li tkun qed tiġi kkunsidrata fl-abbozzar tad-deċiżjoni tagħha;

F.

billi, matul il-perjodu ta' konsultazzjoni ta' tliet xhur, l-Istati Membri ressqu ħafna kummenti kritiċi (6); billi l-maġġor parti tal-kummenti kritiċi jinkludu l-fatt li l-analiżi tal-kompożizzjoni la tkopri r-residwi tal-erbiċidi komplementari u lanqas il-metaboliti tagħhom; billi, minħabba tħassib, fost affarijiet oħra, rigward studji li juru żieda fl-inċidenza tal-ġebla fil-bużżieqa tal-awrina fil-ġrieden magħlufa bil-MON 89034, ma tistax tinsilet konklużjoni dwar ir-riskji assoċjati mal-użu ta' dan l-organiżmu ġenetikament modifikat (OĠM) fl-ikel jew fl-għalf; billi hija meħtieġa aktar informazzjoni qabel ma tista' tiġi finalizzata l-valutazzjoni tar-riskju, u li l-ebda konklużjoni mhi possibbli fir-rigward tal-effetti subkroniċi (ma sar l-ebda studju fuq 90 jum), tal-effetti fit-tul, tal-effetti fuq ir-riproduzzjoni u tal-effetti fuq l-iżvilupp tal-ikel u/jew tal-għalf kollha kemm huma;

G.

billi l-awtorità kompetenti ta' Stat Membru wieħed ġibdet l-attenzjoni għall-fatt li, għall-qamħirrum ĠM MON 87427 ×MON 89034 ×NK603 (ittrattat bil-glifosat), ġew identifikati differenzi statistikament sinifikanti mal-komparatur mhux ĠM għal 16-il punt tat-tmiem taċ-ċereali (7) u 2 punti tat-tmiem tal-foraġġ (8), u differenzi statistiċi għal numru saħansitra akbar tal-punti tat-tmiem taċ-ċereali (42) ġew identifikati f'paragun bejn il-qamħirrum ĠM mhux ittrattat bil-glifosat u l-komparatur tiegħu mhux ĠM, u li tnaqqis sinifikanti fil-kontenut ta' vitamini u minerali ta' għelejjel iqajjem tħassib kbir għas-saħħa tal-bniedem u tal-annimali peress li l-malnutrizzjoni tat-tip B hi problema globali;

H.

billi studju indipendenti (9) sab li, minħabba dawn id-differenzi statistiċi, wieħed jista' jassumi li l-qamħirrum ĠM huwa essenzjalment differenti mill-komparatur tiegħu fir-rigward ta' ħafna karatteristiċi bijoloġiċi u ta' kompożizzjoni u li, filwaqt li l-bidliet ikkunsidrati bħala data iżolata jistgħu ma jqajmux tħassib dwar is-sikurezza, l-għadd ġenerali ta' effetti u s-sinifikat qawwi tagħhom kellu jittieħed bħala punt ta' tluq għal aktar investigazzjonijiet dettaljati; billi l-EFSA ma wettqet l-ebda studju ieħor;

I.

billi l-ebda data sperimentali ma ġiet ipprovduta mill-applikant għas-subkombinazzjonijiet MON 87427 ×MON 89034 u MON 87427 ×NK603; billi, għalkemm il-Bord dwar l-OĠM tal-EFSA jistenna li, wara l-estrapolazzjoni ta' data sperimentali pprovduta għas-subkombinazzjoni l-oħra u għall-eventi uniċi, iż-żewġ subkombinazzjonijiet huma sikuri daqs l-eventi uniċi valutati tal-qamħirrum MON ×x NK603 u MON 87427 ×MON 89034 ×NK603, ma saret l-ebda evalwazzjoni tal-inċertezza relatata mal-estrapolazzjoni; billi din id-dgħufija tista' xxejjen il-konklużjoni ġenerali tal-opinjoni tal-EFSA u tista' wkoll tmur kontra l-Gwida dwar l-Analiżi tal-Inċertezza fil-Valutazzjoni Xjentifika (“Guidance on Uncertainty Analysis in Scientific Assessment”) ippubblikata f'Jannar 2018 (10); billi l-awtorizzazzjoni m'għandhiex titqies mingħajr valutazzjoni profonda ta' data sperimentali għal kull subkombinazzjoni ta' event ta' trasformazzjoni multiplu;

J.

billi l-bord dwar l-OĠM tal-EFSA osserva li l-pjan ta' monitoraġġ ambjentali ta' wara t-tqegħid fis-suq imressaq mill-applikant għall-qamħirrum li għandu tliet eventi ta' trasformazzjoni multipli ma jinkludi l-ebda dispożizzjoni għaż-żewġ subkombinazzjonijiet MON 87427 ×MON 89034 u MON 87427 × NK603, u għalhekk irrakkomanda li l-applikant jirrevedi l-pjan f'dan is-sens; billi, skont il-pjan ta' monitoraġġ imressaq mill-applikant, din ir-rakkomandazzjoni ma ġietx segwita (11);

K.

billi wieħed mill-għanijiet prinċipali tal-event ta' trasformazzjoni multiplu hu li tiżdied it-tolleranza tal-pjanta għall-glifosat (kemm NK603 u MON 87427 jesprimu enzimi EPSPS li jikkonferixxu tolleranza għall-glifosat); billi, bħala konsegwenza, huwa mistenni li l-pjanta se tkun esposta għal dożi ogħla kif ukoll ripetuti ta' glifosat li mhux biss iwasslu għal piż ogħla ta' residwi fil-ħsad iżda jistgħu wkoll jinfluwenzaw il-kompożizzjoni tal-pjanti u l-karatteristiċi agronomiċi tagħhom; billi dan l-aspett ma kienx kopert fil-valutazzjoni tar-riskju; billi r-residwi mill-bexx bil-glifosat lanqas ma kienu vvalutati fl-opinjoni tal-EFSA;

L.

billi għad hemm dubji dwar il-karċinoġeniċità tal-glifosat; billi l-EFSA kkonkludiet, f'Novembru 2015, li l-glifosat x'aktarx mhuwiex karċinoġeniku filwaqt li l-Aġenzija Ewropea għas-Sustanzi Kimiċi kkonkludiet, f'Marzu 2017, li l-ebda klassifikazzjoni ma kienet ġustifikata; billi, għall-kuntrarju, fl-2015 l-Aġenzija Internazzjonali għar-Riċerka dwar il-Kanċer tad-WHO kklassifikat il-glifosat bħala probabbilment karċinoġeniku għall-bnedmin; billi l-Parlament stabbilixxa kumitat speċjali dwar il-proċedura ta' awtorizzazzjoni tal-Unjoni għall-pestiċidi, li se jgħin biex jiġi stabbilit jekk kienx hemm influwenza mhux dovuta mill-industrija fuq il-konklużjonijiet tal-aġenziji tal-Unjoni dwar il-karċinoġeniċità tal-glifosat;

M.

billi, skont il-bord dwar il-pestiċidi tal-EFSA, abbażi tad-data pprovduta s'issa, ma jistgħux isiru konklużjonijiet dwar is-sikurezza ta' residwi mill-bexx ta' għelejjel ġenetikament modifikati b'formazzjonijiet ta' glifosat (12); billi l-addittivi u t-taħlitiet tagħhom użati f'formulazzjonijiet kummerċjali tal-glisofat għall-bexx jistgħu juru tossiċità ogħla minn ingredjenti attivi waħedhom (13); billi l-Unjoni diġà neħħiet mis-suq addittiv magħruf bħala “POE tallowamine” minħabba tħassib dwar it-tossiċità tiegħu; billi madankollu, l-addittivi u t-taħlitiet problematiċi xorta jistgħu jiġu permessi f'pajjiżi fejn huwa kkultivat dan il-qamħirrum ĠM;

N.

billi l-qamħirrum ĠM impurtat huwa użat ħafna għall-għalf fl-Unjoni; billi studju xjentifiku evalwat bejn il-pari sab korrelazzjoni possibbli bejn il-glifosat f'għalf mogħti lill-ħnieżer nisa tqal u żieda fl-inċidenza ta' anomaliji konġeniti severi fid-driefeġ tagħhom (14);

O.

billi l-iżvilupp ta' għelejjel ġenetikament modifikati tolleranti għal diversi erbiċidi selettivi huwa prinċipalment dovut għall-evoluzzjoni mgħaġġla tar-reżistenza tal-ħaxix ħażin għall-glifosat f'pajjiżi li kienu jiddependu ħafna minn għelejjel ġenetikament modifikati;

P.

billi l-karatteristiċi reżistenti għall-insetti tal-event ta' trasformazzjoni multiplu huma dovuti għal MON 89034 li jesprimi proteini Bt (Cry1A.105 u Cry2Ab2), li jikkonferixxu reżistenza għal-lepidotteri speċifiċi (pereżempju l-Ostrinia nubilalis); billi, skont studju indipendenti, fil-kuntest tal-valutazzjoni tar-riskju tal-EFSA, ir-residwi mill-glifosat kellhom jitqiesu wkoll bħala fatturi stressanti qawwija peress li l-impatt fuq iċ-ċelloli u l-organiżmi esposti għal bosta fatturi stressanti jista' jkun ukoll ta' importanza kbira għall-effikaċja ta' tossini Bt (15); billi studju xjentifiku fl-2017 dwar l-impatti possibbli fuq is-saħħa ta' tossini Bt u residwi minn bexx b'erbiċidi komplementari jikkonkludi li għandha tingħata attenzjoni speċifika għar-residwi tal-erbiċidi u l-interazzjoni tagħhom ma' tossini Bt (16); billi l-EFSA ma eżaminatx tali kwistjonijiet;

Q.

billi l-votazzjoni fil-Kumitat Permanenti dwar il-Katina tal-Ikel u s-Saħħa tal-Annimali, imsemmija fl-Artikolu 35 tar-Regolament (KE) Nru 1829/2003, fis-16 ta' Jannar 2018, ma rriżultat fl-ebda opinjoni; billi 14-il Stat Membru vvutaw kontra, filwaqt li 11-il Stat Membru biss, li jirrappreżentaw 38,75 % biss tal-popolazzjoni tal-Unjoni, ivvutaw favur, u tliet Stati Membri astenew;

R.

billi f'diversi okkażjonijiet il-Kummissjoni ddeplorat il-fatt li mindu daħal fis-seħħ ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003, id-deċiżjonijiet ta' awtorizzazzjoni kellhom jiġu adottati mill-Kummissjoni mingħajr l-appoġġ tal-Kumitat Permanenti dwar il-Katina tal-Ikel u s-Saħħa tal-Annimali, u li r-ritorn tad-dossier lill-Kummissjoni għal deċiżjoni finali, li huwa verament l-eċċezzjoni għall-proċedura kollha kemm hi, sar in-norma għat-teħid ta' deċiżjonijiet dwar l-awtorizzazzjonijiet tal-ikel u l-għalf ġenetikament modifikati; billi anke l-President Juncker iddeplora din il-prattika bħala waħda li mhijiex demokratika (17);

S.

billi, fit-28 ta' Ottubru 2015, il-Parlament ċaħad fl-ewwel qari (18) l-proposta leġiżlattiva tat-22 ta' April 2015 li temenda r-Regolament (KE) Nru 1829/2003 u talab lill-Kummissjoni tirtiraha u tressaq proposta ġdida;

T.

billi l-premessa 14 tar-Regolament (UE) Nru 182/2011 tiddikjara l-Kummissjoni għandha, kemm jista' jkun, timxi b'tali mod li tevita l-kunflitt ma' xi pożizzjoni predominanti li tista' tqum fil-kumitat ta' appell kontra l-idoneità ta' att ta' implimentazzjoni, speċjalment dwar kwistjonijiet sensittivi bħalma huma s-saħħa tal-konsumatur, is-sikurezza tal-ikel u l-ambjent;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tas-16 ta' Jannar 2014 dwar il-proposta għal deċiżjoni tal-Kunsill dwar it-tqegħid fis-suq għall-kultivazzjoni, skont id-Direttiva 2001/18/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, ta' prodott tal-qamħirrum (Zea mays L., il-linja 1507) ġenetikament modifikat għar-reżistenza għal ċerti organiżmi ta' ħsara lepidopterani (ĠU C 482, 23.12.2016, p. 110).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tas-16 ta' Diċembru 2015 dwar id-Deċiżjoni ta' Implimentazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2015/2279 tal-4 ta' Diċembru 2015 li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom il-qamħirrum ġenetikament modifikat NK603 × T25 (ĠU C 399, 24.11.2017, p. 71).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-3 ta' Frar 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li jkun fihom, ikunu jikkonsistu, jew li jkunu prodotti minn, fażola tas-sojja ġenetikament modifikata MON 87705 × MON 89788 (ĠU C 35, 31.1.2018, p. 19).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-3 ta' Frar 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li jkun fihom, ikunu jikkonsistu minn, jew li jkunu prodotti minn, fażola tas-sojja modifikata ġenetikament MON 87708 × MON 89788 (ĠU C 35, 31.1.2018, p. 17).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-3 ta' Frar 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mis-sojja ġenetikament modifikata FG72 (MST-FGØ72-2)(ĠU C 35, 31.1.2018, p. 15).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-8Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-8 ta' Ġunju 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li jkun fihom, ikunu jikkonsistu, jew li jkunu prodotti milll-qamħirrum ġenetikament modifikat Bt11 × MIR162 × MIR604 × GA21, u qamħirrun ġenetikament modifikat li jgħaqqad tnejn jew tlieta mill-events (Testi adottati P8_TA(2016)0271).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-8 ta' Ġunju 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni dwar it-tqegħid fis-suq ta' qronfla mmodifikata ġenetikament (Dianthus caryophyllus L., linja SHD-27531-4) (Testi adottati P8_TA(2016)0272).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tas-6 ta' Ottubru 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni dwar it-tiġdid tal-awtorizzazzjoni għall-introduzzjoni fis-suq għall-kultivazzjoni ta' żerriegħa ta' qamħirrum ġenetikament modifikat MON 810 (Testi adottati P8_TA(2016)0388).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tas-6 ta' Ottubru 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza l-introduzzjoni fis-suq ta' prodotti ta' qamħirrum ġenetikament modifikat MON 810 (Testi adottati P8_TA(2016)0389).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tas-6 ta' Ottubru 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-introduzzjoni fis-suq għall-kultivazzjoni ta' żerriegħa ta' qamħirrum ġenetikament modifikat Bt11 (Testi adottati P8_TA(2016)0386).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tas-6 ta' Ottubru 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-introduzzjoni fis-suq għall-kultivazzjoni ta' żerriegħa ta' qamħirrum ġenetikament modifikat 1507 (Testi adottati P8_TA(2016)0387).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tas-6 ta' Ottubru 2016 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza l-introduzzjoni fis-suq ta' prodotti li jkun fihom, ikunu jikkonsistu, jew ikunu prodotti minn qoton ġenetikament modifikat 281-24-236 × 3006-210-23 × MON 88913 (Testi adottati P8_TA(2016)0390).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-5 ta' April 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li jkun fihom, ikunu jikkonsistu, jew li jkunu prodotti mill-qamħirrum ġenetikament modifikat Bt11 × 59122 × MIR604 × 1507 × GA21, u qamħirrun ġenetikament modifikat li jgħaqqad tnejn, tlieta jew erbgħa mill-events Bt11, 59122, MIR604, 1507 u GA21, skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf ġenetikament modifikat (Testi adottati P8_TA(2017)0123).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tas-17 ta' Mejju 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-qamħirrum ġenetikament modifikat DAS-40278-9, skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament (Testi adottati P8_TA(2017)0215).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tas-17 ta' Mejju 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li jkun fihom, ikunu jikkonsistu, jew ikunu prodotti minn qoton ġenetikament modifikat GHB119 (BCS-GHØØ5-8) skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (Testi adottati P8_TA(2017)0214).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tat-13 ta' Settembru 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-fażola tas-sojja ġenetikament modifikata DAS-68416-4, skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament (Testi adottati, P8_TA(2017)0341).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-4 ta' Ottubru 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-fażola tas-sojja ġenetikament modifikata FG72 × A5547-127, skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament (Testi adottati, P8_TA(2017)0377).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-4 ta' Ottubru 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-fażola tas-sojja ġenetikament modifikata DAS-44406-6, skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament (Testi adottati, P8_TA(2017)0378).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-24 ta' Ottubru 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni dwar it-tiġdid tal-awtorizzazzjoni għall-introduzzjoni fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-qamħirrum ġenetikament modifikat 1507 (DAS-Ø15Ø7-1) skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament (Testi adottati, P8_TA(2017)0396).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-24 ta' Ottubru 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-fażola tas-sojja ġenetikament modifikata DP-3Ø5423-1 × MON-Ø4Ø32-6, skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf modifikat ġenetikament (Testi adottati, P8_TA(2017)0397).

—

Riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-24 ta' Ottubru 2017 dwar l-abbozz ta' deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni li tawtorizza t-tqegħid fis-suq ta' prodotti li fihom, jikkonsistu minn, jew li huma prodotti mill-kolza ġenetikament modifikata MON 88302 ×Ms8 x Rf3 (MON-883Ø2-9 × ACSBNØØ5-8 × ACS-BNØØ3-6), MON 88302 x Ms8 (MON-883Ø2-9 × ACSBNØØ5-8) u MON 88302 x Rf3 (MON-883Ø2-9 × ACS-BNØØ3-6) skont ir-Regolament (KE) Nru 1829/2003 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar ikel u għalf ġenetikament modifikat (Testi adottati, P8_TA(2017)0398).

—

wara li kkunsidra l-proposta motivata tal-Kummissjoni tal-20 ta' Diċembru 2017 skont l-Artikolu 7(1) tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE) dwar l-istat tad-dritt fil-Polonja: Proposta għal deċiżjoni tal-Kunsill dwar id-determinazzjoni ta' riskju ċar ta' ksur gravi tal-istat tad-dritt mir-Repubblika tal-Polonja (COM(2017)0835),

—

wara li kkunsidra r-Rakkomandazzjoni tal-Kummissjoni (UE) 2018/103 tal-20 ta' Diċembru 2017 dwar l-istat tad-dritt fil-Polonja kumplimentari għar-Rakkomandazzjonijiet tal-Kummissjoni (UE) 2016/1374, (UE) 2017/146 u (UE) 2017/1520 (1),

—

wara li kkunsidra d-deċiżjoni tal-Kummissjoni li tirreferi lill-Polonja għall-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea skont l-Artikolu 258 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea għall-ksur tad-dritt tal-Unjoni permezz tal-liġi li temenda l-liġi dwar l-organizzazzjoni tal-qrati ordinarji (2),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-15 ta' Novembru 2017 dwar il-qagħda tal-istat tad-dritt u tad-demokrazija fil-Polonja (3) u r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar is-suġġett,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 123(2) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.

billi r-riżoluzzjoni tiegħu tal-15 ta' Novembru 2017 dwar il-qagħda tal-istat tad-dritt u tad-demokrazija fil-Polonja tiddikjara li s-sitwazzjoni attwali fil-Polonja tirrappreżenta riskju ċar ta' ksur serju tal-valuri msemmija fl-Artikolu 2 tat-TUE;

1.

2.

3.

4.

—

wara li kkunsidra t-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea u t-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra r-referenzi magħmula fir-rapporti preċedenti dwar l-istat tad-drittijiet fundamentali fl-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet eżistenti tal-Parlament Ewropew u tal-istituzzjonijiet u l-aġenziji l-oħra Ewropej u internazzjonali,

—

wara li kkunsidra d-diversi rapporti mill-NGOs nazzjonali, Ewropej u internazzjonali,

—

wara li kkunsidra l-ħidma mwettqa mill-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għad-Drittijiet Fundamentali (FRA), il-Kunsill tal-Ewropa u l-Kummissjoni ta' Venezja,

—

wara li kkunsidra l-ġurisprudenza tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea (QtĠ-UE) u tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem (QEDB),

—

wara li kkunsidra l-ħidma tal-Kumitat għal-Libertajiet Ċivili, il-Ġustizzja u l-Intern, tal-Kumitat għall-Affarijiet Kostituzzjonali, tal-Kumitat għad-Drittijiet tan-Nisa u l-Ugwaljanza bejn is-Sessi, tal-Kumitat għall-Impjiegi u l-Affarijiet Soċjali kif ukoll tal-Kumitat għall-Petizzjonijiet,

—

wara li kkunsidra d-Direttiva tal-Kunsill 2000/43/KE tad-29 ta' Ġunju 2000 li timplimenta l-prinċipju tat-trattament ugwali bejn il-persuni irrespettivament mill-oriġini tar-razza jew etniċità, id-Direttiva tal-Kunsill 2000/78/KE tas-27 ta' Novembru 2000 li tistabbilixxi qafas ġenerali għall-ugwaljanza fit-trattament fl-impjieg u fix-xogħol u d-Direttiva tal-Kunsill 2013/33/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta' Ġunju 2013 li tistabbilixxi l-istandards dwar l-akkoljenza ta' applikanti għall-protezzjoni internazzjonali,

—

wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni konġunta tal-mexxejja Afrikani u Ewropej dwar is-sitwazzjoni tal-migranti fil-Libja tal-1 ta' Diċembru 2017 wara s-summit Unjoni Afrikana – Unjoni Ewropea (UA-UE) f'Abidjan,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għal-Libertajiet Ċivili, il-Ġustizzja u l-Intern (A8-0025/2018),

A.

billi l-bażi tal-integrazzjoni Ewropea hija r-rispett u l-promozzjoni tad-drittijiet tal-bniedem, tal-libertajiet fundamentali, tad-demokrazija, tal-istat tad-dritt u tal-valuri u l-prinċipji minquxa fit-Trattati tal-UE, fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-UE u fl-istrumenti internazzjonali relatati mad-drittijiet tal-bniedem;

B.

billi, skont l-Artikolu 2 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE), l-Unjoni hija msejsa fuq il-valuri tar-rispett tad-dinjità tal-bniedem, il-libertà, id-demokrazija, l-ugwaljanza, il-primat tad-dritt u tad-drittijiet tal-bniedem, inklużi d-drittijiet tal-persuni li jappartienu lil minoranzi – valuri li huma kondiviżi mill-Istati Membri kollha u li għandhom jiġu rispettati u attivament promossi kemm mill-Unjoni kif ukoll minn kull Stat Membru individwalment fil-politiki kollha tagħhom, kemm fil-livell intern kif ukoll fil-livell estern b'mod konsistenti; billi l-Artikolu 17 tat-TUE jgħid li l-Kummissjoni għandha tiżgura l-applikazzjoni tat-Trattati;

C.

billi r-rispett tal-istat tad-dritt huwa prerekwiżit għall-protezzjoni tad-drittijiet fundamentali, u billi l-Istati Membri għandhom ir-responsabilità aħħarija li jissalvagwardjaw id-drittijiet tal-bniedem tal-persuni kollha billi jadottaw u jimplimentaw it-trattati u l-konvenzjonijiet internazzjonali dwar id-drittijiet tal-bniedem; billi l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali jenħtieġ li jiġu kontinwament konsolidati; billi kull tentattiv biex dawn il-prinċipji jiddgħajfu huwa għad-detriment mhux biss tal-Istat Membru kkonċernat iżda anki tal-Unjoni kollha kemm hi;

D.

billi l-adeżjoni tal-UE mal-Konvenzjoni Ewropea għall-Protezzjoni tad-Drittijiet tal-Bniedem u l-Libertajiet Fundamentali hija obbligu tat-Trattat taħt l-Artikolu 6(2) tat-TUE;

E.

billi għandha tingħata attenzjoni speċjali lill-protezzjoni tad-drittijiet tal-bniedem tal-iktar gruppi vulnerabbli;

F.

billi d-devjazzjonijiet ta' governanza osservati f'xi Stati Membri juru approċċ selettiv tal-benefiċċji u r-responsabilitajiet ta' Stat Membru tal-Unjoni, u billi r-rifjut min-naħa ta' dawn l-Istati li jirrispettaw b'mod sħiħ id-dritt Ewropew, is-separazzjoni tal-poteri, l-indipendenza tal-ġudikatura u l-prevedibilità tal-azzjoni tal-istat ipoġġi fid-dubju l-kredibilità tal-Unjoni Ewropea bħala spazju tad-dritt;

G.

billi fl-2016 komplew jaslu fl-Ewropa migranti u persuni li jfittxu asil (1); billi ħafna minn dawn il-migranti jieħdu rotot estremament perikolużi, u jqiegħdu ħajjithom f'idejn it-traffikanti tal-bnedmin u l-kriminali, u huma vulnerabbli għall-vjolenza, l-abbuż u l-isfruttament; billi, skont iċ-ċifri tal-UNHCR, 27 % tal-migranti li jaslu l-Ewropa minn rotta tal-Mediterran huma tfal; billi, skont ir-rapporti tal-Unicef-IOM (Organizzazzjoni Internazzjonali għall-Migrazzjoni), madwar kwart l-adolexxenti mistħarrġa fir-rotta tal-Mediterran ċentrali qatt ma kienu marru l-iskola;

H.

billi fl-2016 ir-reazzjonijiet razzisti u ksenofobiċi kontra r-rifuġjati, il-persuni li jfittxu asil u l-migranti kienu mifruxa ma' kullimkien, u billi popolazzjonijiet partikolarment vulnerabbli qed ikomplu jesperjenzaw livelli ogħla ta' diskriminazzjoni, vjolenza u trawmatizzazzjoni mill-ġdid waqt il-proċess tal-asil;

I.

billi l-pressjoni migratorja qawwija li ċerti Stati Membri ġew soġġetti għaliha għal għadd ta' snin titlob solidarjetà reali tal-UE biex jiġu stabbiliti strutturi ta' akkoljenza adegwati għal dawk li l-aktar jinsabu fil-bżonn u vulnerabbli; billi ħafna migranti jqiegħdu ħajjithom f'idejn il-kuntrabandisti u l-kriminali u huma vulnerabbli għall-ksur tad-drittijiet tagħhom, inklużi l-vjolenza, l-abbuż u l-isfruttament;

J.

billi n-nisa u t-tfal jinsabu f'riskju akbar li jiġu ttraffikati, sfruttati u abbużati sesswalment f'idejn it-traffikanti u għalhekk hemm il-ħtieġa li jinbnew u jissaħħu s-sistemi ta' protezzjoni tat-tfal biex il-vjolenza, l-abbuż, in-negliġenza u l-isfruttament tat-tfal jiġu pprevenuti u tingħata reazzjoni għalihom, f'konformità mal-impenji mogħtija fil-Pjan ta' Azzjoni tal-Belt Valletta;

K.

billi l-mewġa kontinwa ta' attakki terroristiċi madwar it-territorju tal-Unjoni wasslet biex żviluppa nuqqas ta' fiduċja ġenerali fil-konfront tal-Musulmani, kemm jekk dawn huma ċittadini tal-UE u kemm jekk huma migranti, u billi ċerti partiti politiċi qed jisfruttaw dan in-nuqqas ta' fiduċja u qed jaddottaw retorika ta' iżolazzjoniżmu kulturali u ta' mibegħda fil-konfront ta' dawk li huma differenti;

L.

billi l-użu sistematiku ta' stati ta' emerġenza u miżuri ġudizzjarji u amministrattivi straordinarji kif ukoll ta' kontrolli fil-fruntieri huwa fil-parti l-kbira ineffettiv biex jiskoraġġixxi lit-terroristi, li spiss kienu ilhom żmien twil residenti u saħansitra ċittadini tal-Istati Membri tal-Unjoni;

M.

billi l-miżuri politiċi meħuda minn għadd ta' Stati Membri b'reazzjoni għall-wasla ta' persuni li jfittxu asil u migranti jinkludu l-introduzzjoni mill-ġdid ta' kontrolli fil-fruntieri interni fiż-żona Schengen, pass li kulma jmur qed jitqies bħala wieħed permanenti pjuttost milli temporanju;

N.

billi d-diskors ta' mibegħda jinkludi l-forom kollha ta' espressjoni, kemm online kif ukoll offline, li jxerrdu, jħeġġu, jippromwovu jew jiġġustifikaw il-mibegħda razzjali, il-ksenofobija, jew il-preġudizzju kontra s-sess, ir-razza, il-kulur, l-oriġini etnika jew soċjali, il-karatteristiċi ġenetiċi, il-lingwa, ir-reliġjon jew it-twemmin, l-opinjoni politika jew kwalunkwe opinjoni oħra, l-appartenenza lil minoranza nazzjonali, il-proprjetà, it-twelid, id-diżabilità, l-età jew l-orjentazzjoni sesswali ta' persuna jew forom oħra ta' mibegħda bbażati fuq l-intolleranza, inklużi l-partiti politiċi u l-mexxejja politiċi li jippromwovu ideat, politiki, diskorsi u prattiki razzisti u ksenofobiċi u li jxerrdu aħbarijiet foloz; billi l-iżvilupp ta' tipi ġodda ta' midja qed jagħmilha eħfef biex dak li jkun jinvolvi ruħu f'diskors ta' mibegħda online; billi, skont il-fehma tal-Kunsill tal-Ewropa, id-diskors ta' mibegħda fl-ambjent online jirrikjedi riflessjoni u azzjoni ulterjuri dwar ir-regolamentazzjoni u l-modi ġodda kif dan id-diskors jista' jiġi miġġieled;

O.

billi jeżisti r-riskju li l-livelli ogħla tal-mibegħda u l-vjolenza razzista jew sessista u l-ksenofobija, kemm jekk espressi fis-sura ta' reati ta' mibegħda, aħbarijiet foloz, messaġġi anonimi mxerrda fuq in-netwerks soċjali u pjattaformi oħra tal-internet, protesti jew propaganda politika, qed jibdew jitqiesu bħala normali fl-Istati Membri;

P.

billi s-soċjetajiet moderni ma jistgħux jiffunzjonaw u ma jistgħux jiżviluppaw mingħajr sistema ta' midja tal-massa ħielsa, indipendenti, professjonali u responsabbli ibbażata fuq prinċipji bħalma huma l-verifika tal-fatti, ir-rieda li tiġi riflessa pluralità ta' opinjonijiet informati u l-protezzjoni tal-kunfidenzjalità tas-sorsi tal-midja u s-sikurezza tal-ġurnalisti, kif ukoll il-protezzjoni tal-libertà tal-espressjoni u l-mezzi maħsuba biex jillimitaw tal-aħbarijiet foloz; billi l-midja pubblika taqdi rwol essenzjali biex tiġi ggarantita l-indipendenza tal-midja;

Q.

billi r-rapporti reċenti kollha tal-aġenziji u tal-organizzazzjonijiet internazzjonali u Ewropej u tas-soċjetà ċivili, inklużi l-NGOs, jindikaw bosta oqsma ta' progress; billi, madankollu, il-ksur tad-drittijiet fundamentali għadu jippersisti f'xi Stati Membri, fost l-oħrajn fir-rigward tad-diskriminazzjoni kontra l-minoranzi, korruzzjoni, tolleranza ta' diskors ta' mibegħda, kundizzjonijiet tal-detenzjoni u kundizzjonijiet tal-għajxien għall-migranti;

R.

billi r-rapport tal-Aġenzija tal-Unjoni Ewropea għad-Drittijiet Fundamentali bit-titolu “Violence against women: an EU-wide survey” (“Il-vjolenza kontra n-nisa: stħarriġ madwar l-UE kollha”), ippubblikat f'Marzu 2014, sab li terz tan-nisa kollha fl-Ewropa kienu ġarrbu atti ta' vjolenza fiżika jew sesswali tal-anqas darba matul il-ħajja adulta tagħhom, u li 20 % tan-nisa kienu ġarrbu fastidju online; billi l-vjolenza kontra n-nisa u l-vjolenza sessista, kemm fiżiċi kif ukoll psikoloġiċi, huma mifruxa ħafna fl-UE u għandhom jiġu mifhuma bħala forma estrema ta' diskriminazzjoni li taffettwa lin-nisa fil-livelli kollha tas-soċjetà; billi aktar miżuri huma meħtieġa biex in-nisa li kienu vittmi ta' vjolenza jiġu inkoraġġiti jirrapportaw l-esperjenzi tagħhom u jfittxu l-għajnuna;

S.

billi r-rispett tad-drittijiet tal-persuni li jappartienu għal minoranzi u tad-dritt għal trattament indaqs huwa wieħed mill-prinċipji li fuqhom hija msejsa l-UE; billi madwar 8 % taċ-ċittadini tal-Unjoni jappartienu għal xi minoranza nazzjonali, u madwar 10 % jitkellmu lingwa reġjonali jew minoritarja; billi, bħalissa, ħlief għall-proċedimenti ta' ksur, l-UE għandha biss għodod b'effikaċja limitata biex tirrispondi għal manifestazzjonijiet sistematiċi u istituzzjonali ta' diskriminazzjoni, razziżmu u ksenofobija kontra l-minoranzi; billi hemm diskrepanzi fost l-Istati Membri f'dawk li huma rikonoxximent tal-minoranzi u rispett tad-drittijiet tagħhom; billi, minkejja għadd kbir ta' appelli lill-Kummissjoni, ittieħdu biss passi limitati sabiex tiġi żgurata l-protezzjoni effettiva tal-minoranzi;

T.

billi l-midja diġitali pprovdew lit-tfal opportunitajiet vasti; billi, madankollu, fl-istess ħin it-tfal jiffaċċjaw riskji ġodda; billi t-tfal jenħtieġ li jiġu edukati dwar id-drittijiet fundamentali tagħhom fid-dinja diġitali ħalli nagħmluhielhom iktar sikura; billi l-linji telefoniċi għall-għajnuna għat-tfal huma għodod indispensabbli f'każijiet marbuta mal-ksur tad-drittijiet tat-tfal; billi l-iżvilupp tal-litteriżmu diġitali, inklużi l-litteriżmu fil-midja u dak fl-informazzjoni, jenħtieġ li jiġi promoss bħala parti mill-kurrikulu edukattiv bażiku u mis-snin l-aktar bikrija tal-iskola; billi d-drittijiet fundamentali jenħtieġ li jiġu promossi u protetti online bl-istess mod u sal-istess livell bħal fid-dinja offline;

U.

billi s-servizzi ta' Gvern elettroniku kulma jmur saru dejjem aktar aċċessibbli madwar l-UE fl-2016; billi l-Portal Ewropew tal-Ġustizzja Elettronika jippermetti liċ-ċittadini u lill-ġuristi jiksbu informazzjoni dwar proċeduri legali Ewropej u nazzjonali u dwar il-funzjonament tal-ġustizzja;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

64.

65.

66.

67.

68.

69.

70.

71.

72.

73.

74.

75.

76.

77.

78.

79.

80.

81.

82.

83.

84.

85.

86.

87.

88.

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew tal-15 ta' Novembru 2011 dwar is-saħħa tan-naħal tal-għasel u l-isfidi għas-settur tal-apikultura (1),

—

wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill Agrikoltura u Sajd (8606/11 ADD 1 REV 1) fil-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni dwar is-saħħa tan-naħal tal-għasel (COM(2010)0714),

—

wara li kkunsidra l-Ġimgħa Ewropea tan-Naħal u d-dakkir tan-naħal u – EU Bee Week – li ilha ssir fil-Parlament Ewropew mill-2012,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Awtorità Ewropea dwar is-Sigurtà fl-Ikel (EFSA) “Ġbir u Kondiviżjoni ta' Data dwar is-Saħħa tan-Naħal: Lejn Sħubija Ewropea tan-Naħal” ta' Settembru 2017, li poġġa fil-prattika is-Sħubija Ewropea tan-Naħal

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Agrikoltura u l-Iżvilupp Rurali u l-opinjoni tal-Kumitat għall-Ambjent, is-Saħħa Pubblika u s-Sikurezza tal-Ikel (A8-0014/2018),

A.

billi s-settur tal-apikultura huwa parti integrali mill-agrikoltura Ewropea fejn jirrappreżenta aktar minn 620 000 apikultur fl-UE (2); billi l-apikultura hija prattikata ħafna bħala delizzju jew għall-finijiet ta' konsum proprju, u hija wkoll ipprattikata b'mod professjonali;

B.

billi l-valur ekonomiku fornut min-naħal jinvolvi d-dakkir u l-produzzjoni tal-għasel, tax-xama' tal-għasel, u ta' prodotti oħra tan-naħal, filwaqt li l-oqfsa tal-injam jew id-doqqajs, kif ukoll apituriżmu, huma wkoll ta' importanza kbira;

C.

billi s-settur tal-apikultura huwa vitali għall-UE u tikkontribwixxi b'mod sinifikanti għas-soċjetà, kemm ekonomikament b'madwar EUR 14.2-il biljun kull sena, u kemm ambjentalment billi jżomm il-bilanċ ekoloġiku u d-diversità bioloġika, peress li 84 % tal-ispeċijiet tal-pjanti u 76 % tal-produzzjoni tal-ikel fl-Ewropa huma dipendenti mid-dakkir min-naħal selvaġġ u domestiku;

D.

billi n-naħal u dakkara oħra jipprovdu d-dakkir u b'hekk jiżguraw ir-riproduzzjoni ta' għadd kbir ta' pjanti kkultivati u selvaġġi, b'tali mod li jiġu żgurati l-produzzjoni tal-ikel u s-sigurtà tal-ikel u tiġi preservata l-bijodiversità mingħajr ħlas fl-Ewropa u fid-dinja; billi l-importanza tad-dakkir fl-UE mhijiex rikonoxxuta biżżejjed u spiss neħduh bħala ħaġa fatta, filwaqt li fl-Istati Uniti, pereżempju, jintefqu total ta' EUR 2 biljun kull sena fid-dakkir artifiċjali; billi l-Ewropa fiha madwar 10 % tad-diversità globali tan-naħal; billi skont l-Istitut Nazzjonali Franċiż għar-Riċerka Agrikola, il-mortalità tan-naħal se tiswa EUR 150 biljun madwar id-dinja, jew 10 % tal-valur tas-suq tal-ikel, fatt li jagħti xhieda tal-ħtieġa li nħarsu lill-insetti dakkara;

E.

billi r-riċerka riċenti mwettqa mill-Organizzazzjoni tal-Ikel u l-Agrikoltura (FAO) tan-NU turi li żieda fid-densità u fil-varjetà ta' insetti dakkara għandha impatt dirett fuq ir-rendimenti tal-ħsad u, għaldaqstant, tista' tgħin lill-bdiewa żgħar iżidu l-produttività tagħhom b'medja ta' 24 % b'mod globali;

F.

billi mhux il-pajjiżi kollha għandhom sistema ta' reġistrazzjoni ta' min irabbi n-naħal u tad-doqqajs, ħaġa li kieku tiffaċilita l-monitoraġġ tal-iżviluppi fis-settur, fis-suq u fis-saħħa tan-naħal;

G.

billi fl-2004 il-Kummissjoni assigurat is-somma ta' EUR 32 miljun lill-programmi nazzjonali tal-apikultura għall-benefiċċju uniku tal-apikultura, u billi sal-2016 din iċ-ċifra żdiedet għal EUR 36 miljun, iżda għad jonqosha ħafna biex tkun biżżejjed (tirrappreżenta 0.0003 % tal-baġit tal-PAK);

H.

billi bejn l-2004 u l-2016 il-għadd ta' kolonji tan-naħal tal-għasel żdied b'47.8 % permezz ta' l-adeżjoni ta' Stati Membri ġodda, iżda l-finanzjament mill-UE żdied biss bi 12 %, li jfisser li l-finanzjament tal-UE disponibbli mhuwiex biżżejjed għall-manutenzjoni tal-popolazzjoni tan-naħal u biex jassisti kif xieraq lil dawk li jrabbu n-naħal fit-tiġdid tal-kolonji tan-naħal tagħhom wara t-telfiet fil-popolazzjoni fi Stati Membri li jsofru minn rati għolja ta' mortalità;

I.

billi, minkejja din iż-żieda ta' statistika, ħafna persuni professjonali li jrabbu n-naħal waqqfu l-attività tagħhom, u f'xi Stati Membri l-għadd ta' kolonji tan-naħal naqas sa saħansitra 50 % jew aktar (3), minħabba l-effetti tat-tibdil fil-klima (eż. ġlata fir-Rebbiegħa, nixfa, nirien), ċerti sustanzi kimiċi attivi, u disturbi fis-suq intern tal-għasel tal-UE; billi sal-ġurnata tal-lum għadhom qed jiġu rreġistrati għadd kbri ta' każijiet ta' telf u diżorni ta' żmien ix-xitwa;

J.

billi l-programmi nazzjonali għas-settur tal-apikultura li jirċievu kofinanzjament tal-UE għandhom effett ġenerali pożittiv; billi huwa aktar probabbli li tkun l-implimentazzjoni fil-livell nazzjonali li tista' xi drabi tiġġenera nuqqas ta' fiduċja min-naħa tas-settur u, għalhekk, titnaqqas ir-rata ta' assorbiment;

K.

billi s-settur tal-apikultura jbati minn problema demografika u tat-tixjiħ partikolarment serja, fejn persentaġġ żgħir biss ta' dawk li jrabbu n-naħal huma taħt l-età ta' 50 sena, sitwazzjoni li qed tipperikola l-ġejjieni tas-settur; billi l-apikultura tirrappreżenta għajn potenzjali ta' xogħol u integrazzjoni għaż-żgħażagħ fiż-żoni rurali, peress li l-aċċess għall-art huwa limitat f'ħafna reġjuni Ewropej;

L.

billi l-għarfien teoretiku flimkien mat-taħriġ prattiku jistgħu jgħinu biex jiġi aġevolat fehim aħjar tal-isfidi li ġejjin għall-kolonji tan-naħal u biex tiġi aġevolata l-azzjoni biex dawn l-isfidi jiġu indirizzati, u għalhekk huma importanti; billi dawk li jrabbu n-naħal għandhom joperaw b'mod responsabbli u professjonali u b'koperazzjoni mill-qrib mal-bdiewa sabiex jittrattaw b'mod determinat l-isfidi futuri bħat-tibdil fil-klima, id-diżastri naturali, it-tnaqqis taż-żoni fil-miftuħ fejn in-naħal jista' jfittex l-ikel, l-attakki minn annimali selvaġġi u minn speċijiet ta' għasafar migratorji f'uħud mir-reġjuni (id-doqqajs huma ferm esposti għal tali predaturi peress li l-apikultura spiss tiġi pprattikata fil-beraħ), u l-piżijiet amministrattivi għolja f'xi Stati Membri;

M.

billi l-Programmi Nazzjonali tal-Apikultura kofinanzjati mill-UE jagħti lill-parteċipanti l-opportunità li jwettqu proġetti ta' riċerka u żvilupp; billi l-proġetti li jagħmlu suċċess jistgħu jikkontribwixxu b'mod sostanzjali għat-tisħiħ tas-settur u għat-titjib tal-kapaċità tiegħu li jirreżisti lill-kriżijiet naturali u tas-suq; billi t-trasferiment tal-għarfien u l-iskambju tal-prattiki tajba u innovattivi jipprovdu valur miżjud lis-settur tal-apikultura Ewropew, b'mod partikolari jekk jiġu kkumplementati bi programm speċifiku, bħalma hu dak tal-“Erasmus għal min irabbi n-naħal” taħt il-Pilastru II tal-PAK;

N.

billi l-prattika tal-hekk imsejħa biedja nomadika għandha ħafna aspetti pożittivi iżda wkoll uħud problematiċi, b'mod partikolari f'dak li għandu x'jaqsam mal-konformità mar-regoli biex sitwazzjonijiet ta' riskji jiġu pprevenuti milli jinfirxu; billi, għalhekk, jeħtieġ li jsir aktar monitoraġġ bir-reqqa;

O.

billi ż-żieda attwalment osservata fir-rata tal-mortalità fost in-naħal tal-għasel u d-dakkara selvaġġi fl-Ewropa hija inkwetanti minħabba l-impatt negattiv tagħha fuq l-agrikoltura, il-bijodiversità u l-ekosistemi; billi hemm diversi fatturi ta' stress li jikkawżaw żieda fir-rata ta' mortalità tan-naħal, li jvarjaw skont iż-żona ġeografika, il-karatteristiċi lokali u l-kundizzjonijiet klimatiċi; billi dawn il-fatturi jinkludu l-impatt sever ta' speċijiet aljeni invażivi bħalma huma l-Varroa destructor, il-ħanfusa żgħira tal-ġabsala (Aethina tumida), iż-żunżan bagħal ażjatiku (Vespa velutina) u l-batterja Amerikana tal-larva tan-naħal (Paenibacillus larvae), kif ukoll patoġeni tal-annimali bħan-nosemosis, l-impatt ta' ċerti sustanzi attivi fil-prodotti ta' protezzjoni tal-pjanti u bijoċidi oħra, it-tibdil fil-klima, id-degradazzjoni ambjentali, id-deġenerazzjoni tal-ħabitats u l-għajbien progressiv tal-pjanti li jagħmlu l-fjuri; billi n-naħal huma dipendenti mill-art agrikola, fejn l-erjas tal-wiċċ u d-diversità tal-għelejjel jipprovdu l-għajn ewlenija tal-ikel tagħhom, u għalhekk ikun utli li kemm dawk li jrabbu n-naħal u kemm il-bdiewa japplikaw ċertu tip ta' erjas ta' attenzjoni ekoloġiku partikolari msejħa “żoni għall-apikultura”, li jistgħu sussegwentement jiġu użati b'mod mifrux fl-Istati Membri kollha, b'mod partikolari matul l-istaġun meta joħorġu inqas fjuri;

P.

billi dawk li jrabbu n-naħal ħafna drabi ma jkollhomx il-kapaċità li jiġġieldu lill-mard u lill-parassiti tan-naħal, minħabba nuqqas ta' informazzjoni u taħriġ u nuqqas ta' mezzi effettivi biex biex jilqgħu għalihom, bħalma hu l-aċċess għall-mediċini ta' trattament tan-naħal; billi dawk li jrabbu n-naħal qed jirċievu appoġġ għal miżuri protettivi kontra l-Varroa destructor, għalkemm dawn il-miżuri għadhom mhumiex kompletament ta' suċċess peress li l-isforzi li jsiru fir-riċerka u l-iżvilupp għadhom inadegwati fir-rigward tal-kura kontra l-ispeċijiet parassitiċi, l-impatt tad-dieti tan-naħal u l-esponiment għal prodotti kimiċi;

Q.

billi l-fatt li dawk li jrabbu n-naħal huma obbligati jiddikjaraw il-mard u l-parassiti jwassal għall-qerda sistematika tad-doqqajs u dan jista' jħajjarhom ma jiddikjarawhom xejn; billi l-mediċini disponibbli fis-suq biex jiġi ttrattat il-mard tan-naħal huma limitati u ma jippermettux li tiġi mwieġba l-ħtieġa dejjem akbar ta' mediċini veterinarji effettivi; billi ġew ittestjati għadd ta' sustanzi naturali għall-kontroll tal-varroażi, u tlieta minnhom saru l-bażi għat-trattamenti organiċi, jiġifieri l-aċidu formiku, l-aċidu ossaliku u t-timol;

R.

billi l-biedja bbażata fuq il-monokultura bl-użu ta' varjetajiet ta' għelejjel u ibridi b'rendimenti aktar baxxi ta' nektar u għabra tad-dakra u perjodi iqsar ta' ħruġ ta' fjuri tnaqqas bil-kbir kemm il-bijodiversità u kemm il-firxa tal-meded ta' art użati biex in-naħal ifittex l-ikel tiegħu; billi xjenzjati Brittaniċi dan l-aħħar ikkonkludew li r-razez tan-naħal lokali u reġjonali jkampaw aħjar f'żona partikolari mir-razez ta' naħal tal-għasel li jkunu nġabu jgħixu hemm minn xi mkien ieħor (4); billi s-saħħa u s-sostenibilità fit-tul tas-settur tal-apikultura fl-Ewropa huma bbażati fuq li jiġu żgurati s-saħħa u s-sostenibilità fit-tul tal-ekotipi tan-naħal tal-għasel lokali, minħabba d-diversità tagħhom u l-kapaċità tagħhom li jadattaw ruħhom għal ambjenti lokali;

S.

billi l-Pjattaforma Intergovernattiva tal-Politika tax-Xjenza dwar il-Bijodiversità u s-servizzi Ekosistemiċi (IPBES), fir-rapport tagħha adottat fis-26 ta' Frar 2016, kif ukoll l-Unjoni Internazzjonali għall-Konservazzjoni tan-Natura u tar-Riżorsi Naturali (IUCN) fil-Valutazzjonijiet Integrati Mondjali (Worldwide Integrated Assessments) tagħha dwar l-insettiċidi sistemiċi, wissew kontra t-tnaqqis fid-dakkara; billi n-naħal huma indikatur importanti tal-kwalità tal-ambjent;

T.

billi dawk li jrabbu n-naħal, il-bdiewa, l-ambjentalisti u ċ-ċittadini jistennew azzjonijiet ibbażati fuq kunsens xjentifiku ċar dwar il-kawżi kollha tal-mortalità tan-naħal, inklużi l-effetti tas-sustanzi attivi tal-pestiċidi (eż. xi neonikotinojdi u ċerti insettiċidi sistemiċi oħra), kif identifikati mill-EFSA;

U.

billi l-varjazzjoni fis-sejbiet xjentifiċi tista' tiġi parzjalment attribwita għall-użu ta' metodi analitiċi u ta' protokolli ta' riċerka differenti; billi n-nuqqas ta' koordinazzjoni tar-riċerka dwar id-dakkar fil-livell tal-UE u n-nuqqas ta' data aċċessibbli u armonizzata bejn partijiet ikkonċernati qed jirriżultaw fi proliferazzjoni ta' studji diverġenti jew kontradittorji;

V.

billi huwa importanti li jinżammu u jiġu approfonditi d-djalogu u l-kooperazzjoni fost il-partijiet ikkonċernati kollha (dawk li jrabbu n-naħal, il-bdiewa, ix-xjenzjati, l-NGOs, l-awtoritajiet lokali, l-industriji tal-protezzjoni tal-pjanti, is-settur privat, il-veterinarji u l-pubbliku ġenerali), ħalli r-riċerka tiġi kkoordinata u d-data relevanti miġbura kollha tiġi kondiviża f'waqtha;

W.

billi hemm talba ġenerali għal bażi tad-data komuni u armonizzata, li tkun tinkludi, inter alia, it-tip ta' wiċċ tar-raba' u l-prattika agrikola, il-preżenza ta' pesti u mard, il-kundizzjonijiet tal-klima u tat-temp, il-pajsaġġ u l-infrastruttura, id-densità tal-kolonji tan-naħal u r-rata tal-mortalità tan-naħal għal kull reġjun, u hemm talba ġenerali wkoll għal għodod u teknoloġiji diġitali rilevanti li ma jagħmlux ħsara lin-naħal, kif ukoll għal midja kif issuġġerit mill-inizjattiva “Sħubija Ewropea tan-Naħal” adottata f'Ġunju 2017; billi r-riżultati tar-rieżami xjentifiku komprensiva tal-EFSA, li diġà ttardja b'aktar minn sena, huma meħtieġa biex ikunu jistgħu jittieħdu deċiżjonijiet ibbażati fuq ix-xjenza l-aktar reċenti; billi huma meħtieġa malajr kemm jista' jkun riżultati ċari dwar l-indikaturi kollha tas-saħħa tan-naħal sabiex titwaqqaf u titnaqqsu il-mortalità tan-naħal, b'mod partikolari permezz ta' testijiet fuq il-post; billi dawk li jrabbu n-naħal, il-bdiewa u ċ-ċittadini jistennew li l-Kummissjoni tissorvelja mill-qrib, flimkien mal-aġenziji rilevanti tal-UE u l-esperti mill-Istati Membri, l-Gwida tal-EFSA għall-valutazzjoni tal-impatt tal-prodotti ta' protezzjoni tal-pjanti fuq in-naħal, u li hija tistenna li l-Istati Membri jimplimentawha b'mod xieraq;

X.

billi l-produzzjoni tal-għasel hija affettwata wkoll mill-kundizzjonijiet tat-temp, peress li t-temp sħun u umdu jippromwovi l-produzzjoni tal-għasel, filwaqt li temp li fl-istess ħin ikun kiesaħ u milwiem ixekkilha; billi t-telf li jseħħ fil-ħarifa u fix-xitwa jikkontribwixxi biex il-popolazzjonijiet tal-kolonji jsiru inqas iffullati u wkoll għat-tnaqqis fil-produzzjoni tal-għasel, liema tnaqqis jaf jilħaq il-50 % f'ċerti Stati Membri, u saħansitra 100 % f'xi reġjuni;

Y.

billi għandha tingħata attenzjoni lid-daqs tal-popolazzjoni tan-naħal tal-għasel li jvarja f'żoni agrikoli differenti, minħabba li qed tikber f'xi pajjiżi li jipproduċu l-għasel u qed tonqos f'oħrajn;

Z.

billi ż-żieda fil-mortalità tan-naħal ġiegħlet lil dawk li jrabbu n-naħal jixtru kolonji ġodda b'mod aktar regolari, li wassal biex l-ispejjeż tal-produzzjoni jiżdiedu; billi l-ispiża ta' kolonja tan-naħal żdied mill-inqas erba' darbiet mill-2002 'il hawn; billi s-sostituzzjoni tal-kolonji tan-naħal spiss tista' twassal għal tnaqqis fil-produzzjoni, kemm fuq perjodu qasir u kemm fuq perjodu medju, peress li l-kolonji ġodda huma anqas produttivi meta jkunu għadhom qed jiġu stabbiliti; billi fil-produzzjoni tal-għasel, dawk li jrabbu n-naħal qatt ma jużaw daqstant kolonji tan-naħal daqskemm turi l-istatistika, peress li matul is-sena huma jerġgħu jibnu l-għadd oriġinali ta' kolonji, a skapitu tal-kwantità tal-produzzjoni peress li l-istokkjar mill-ġdid tal-kolonji li jkunu ntilfu wkoll jeħtieġ l-għasel;

AA.

billi kien hemm żieda doppja fl-ammont ta' għasel li jiġi prodott u esportat f'ċerti pajjiżi terzi matul dawn l-aħħar 15-il sena; billi l-UE bilkemm tipproduċi 60 % tal-bżonnijiet tagħha ta' għasel – ċifra li mhix qed tiżdied – filwaqt li l-għadd ta' doqqajs fl-UE kważi rdoppja bejn l-2003 u l-2016 u n-numru ta' dawk li jrabbu n-naħal żdied minn madwar 470 000 għal madwar 620 000 matul l-istess perjodu; billi fl-2016 it-tliet produtturi Ewropej ewlenin tal-għasel kienu r-Rumanija, Spanja u l-Ungerija, segwiti mill-Ġermanja, l-Italja u l-Greċja;

AB.

billi kull sena, l-UE timporta madwar 40 % tal-għasel tagħha; billi fl-2015 l-għasel importat kien bħala medja 2.3 darbiet orħos mill-għasel prodott fl-UE; billi l-UE timporta madwar 200 000 tunnellata għasel fis-sena, prinċipalment miċ-Ċina, l-Ukrajna, l-Arġentina u l-Messiku, fatt li qed joħloq żvantaġġ kompetittiv serju għal dawk li jrabbu n-naħal fl-Ewropa meta mqabbla ma' produtturi minn pajjiżi terzi u mhux qed jippermetti livell ogħla ta' awtosuffiċjenza; billi l-għasel importat spiss ma jilħaqx l-istandards applikati lil dawk li jrabbu n-naħal fl-UE;

AC.

billi l-konsumaturi sikwit jaħsbu li qed jieklu għasel mill-UE, meta proporzjon minn dak l-għasel fil-fatt huwa taħlita ta' għasel tal-UE u għasel ta' pajjiżi terzi, filwaqt li proporzjon kbir tal-għasel importat huwa adulterat;

AD.

billi mill-2002 'il hawn l-ammont ta' għasel mir-reġjuni ewlenin li jipproduċu l-għasel fid-dinja staġna jew naqas kawża tal-istat ħażin tas-saħħa tan-naħal, filwaqt li l-ammont ta' għasel prodott fiċ-Ċina irdoppja (għal madwar 450 000 tunnellata fis-sena mill-2012 'il hawn), li jirrappreżenta aktar mill-produzzjoni tal-għasel tal-UE, l-Arġentina, il-Messiku, l-Istati Uniti u l-Kanada kollha f'daqqa;

AE.

billi fl-2015 aktar minn nofs l-għasel impurtat tal-UE ġie miċ-Ċina – madwar 100 000 tunnellata, id-doppju tal-ammont tal-2002 – alavolja l-għadd ta' kolonji tan-naħal naqas f'partijiet oħra tad-dinja; billi, skont l-assoċjazzjonijiet ta' dawk li jrabbu n-naħal u l-professjonisti, proporzjon kbir tal-għasel importat miċ-Ċina jista' jkun adulterat b'zokkor eżoġenu tal-kannamieli jew tal-qamħirrum; billi mhux l-Istati Membri kollha huma f'pożizzjoni li jwettqu analiżijiet biex isibu l-irregolaritajiet fl-għasel importat fil-postijiet ta' kontroll fil-fruntieri esterni tal-UE;

AF.

billi l-għasel huwa t-tielet l-aktar prodotti adulterat fid-dinja; billi l-adulterazzjoni tagħmel ħsara kbira lil dawk li jrabbu n-naħal fl-Ewropa u tesponi lill-konsumaturi għal riskji tas-saħħa serji;

AG.

billi skont l-esperti, il-problema kloramfenikola tal-2002 ġiet solvuta minn kumpaniji li jesportaw għasel miċ-Ċina, mhux billi kkonformaw mar-regoli iżda billi użaw filtri tar-reżina;

AH.

billi fil-laqgħa tiegħu f'Diċembru 2015 il-Kunsill Agrikoltura u Sajd iddiskuta preokkupazzjonijiet dwar il-kwalità fir-rigward tal-importazzjonijiet tal-għasel u l-kompetittività tas-settur tal-apikultura Ewropew; billi wara dik il-laqgħa l-Kummissjoni ordnat l-ittestjar ċentralizzat tal-għasel;

AI.

billi ċ-Ċentru Konġunt tar-Riċerka ttestja l-kampjuni tal-għasel tal-Istati Membri, u sab, fost affarijiet oħra, li 20 % tal-kampjuni meħuda fil-fruntieri esterni tal-UE u fil-bini tal-importaturi ma kinux jirrispettaw il-kompożizzjoni tal-għasel u/jew il-proċessi tal-produzzjoni tal-għasel stabbiliti fid-Direttiva dwar l-Għasel (2001/110/KE), u li 14 % tal-kampjuni kienu miżjuda z-zokkor; billi, minkejja dan, għadu jidħol fl-Ewropa għasel falz u adulterat;

AJ.

billi skont il-Codex Alimentarius, li jintuża fl-UE, l-għasel huwa prodott naturali li ma tista' tiżdied miegħu l-ebda sustanza u li minnu ma jista' jiġi estratt xejn, u li ma jistax jitnixxef barra d-doqqajs;

AK.

billi l-iżbilanċ fis-suq tal-għasel Ewropew li jirriżulta mill-importazzjoni bl-ingrossa ta' għasel irħis adulterat naqqas il-prezz tax-xiri tal-għasel fil-pajjiżi produtturi ewlenin tal-UE (ir-Rumanija, Spanja, l-Ungerija, il-Bulgarija, il-Portugall, Franza, l-Italja, il-Greċja u l-Kroazja) bin-nofs bejn l-2014 u l-2016, u dan ikompli jpoġġi lil dawk li jrabbu n-naħal fl-Ewropa f'pożizzjoni diffiċli u ta' ħsara;

AL.

billi fit-tieni paragrafu tal-punt (a) tal-Artikolu 2(4) tad-Direttiva dwar l-Għasel hekk kif emendata mid-Direttiva 2014/63/UE jipprovdi li jekk l-għasel joriġina f'aktar minn Stat Membru jew pajjiż terz wieħed, l-indikazzjoni mandatorja tal-pajjiżi tal-oriġini tista' tiġi sostitwita b'waħda minn dawn li ġejjin, kif ikun xieraq: “taħlita ta' għasel tal-UE”, “taħlita ta' għasel mhux tal-UE” jew “taħlita ta' għasel tal-UE u mhux tal-UE”; billi l-indikazzjoni “taħlita ta' għasel tal-UE u mhux tal-UE” ma tagħtix biżżejjed informazzjoni għall-konsumatur;

AM.

billi ħafna persuni li jippakkjaw l-għasel u negozjanti tal-għasel issa qed jabbużaw minn dan il-mod ta' kif jindikaw l-oriġini sabiex jaħbu l-pajjiż ta' oriġini reali, kif ukol il-proporzjon ta' għasel mill-pajjiżi differenti kkonċernati, peress li x-xerrejja qed isiru aktar konxji u mhux qed jafdaw oġġetti tal-ikel minn ċerti pajjiżi; billi ħafna pajjiżi produtturi tal-għasel kbar bħalma huma l-Istati Uniti, il-Kanada, l-Arġentina jew il-Messiku għandhom rekwiżiti wisq aktar stretti dwar it-tikkettar tal-għasel mir-regoli ssimplifikati tal-UE, u għalhekk joffru garanziji ferm aħjar minn tal-UE f'dik li hi l-informazzjoni li huma meħtieġa jagħtu lill-konsumaturi;

AN.

billi r-regoli attwali ma jqisux il-prattiki qarrieqa li jaffettwaw lill-prodotti pproċessati bħalma huma l-gallettini, iċ-ċereali għall-kolazzjon, il-ħelu, eċċ; billi t-tikketta “għasel” tista' tiżgwida lill-konsumaturi fir-rigward tal-kontenut reali ta' prodott partikolari, għaliex ta' spiss tintuża meta ħafna anqas minn 50 % tal-kontenut ta' zokkor tal-prodott joriġina mill-għasel;

AO.

billi l-inizjattiva “European Honey Breakfast” (“Kolazzjon b'Għasel Ewropew”) li ġiet varata fl-2014 kienet ta' suċċess kbir, u din l-inizjattiva eċċellenti hija miftuħa għall-Istati Membri kollha, fejn l-għan tagħha hu li tikkontribwixxi għall-edukazzjoni tat-tfal fir-rigward tal-konsum ta' ikel tajjeb għas-saħħa bħalma hu l-għasel u li tippromwovu s-settur tal-apikultura; billi fil-11 ta' Mejju 2015, is-Slovenja, fil-laqgħa tal-Kunsill Agrikoltura u Sajd, tat bidu għar-rikonoxximent uffiċjali tal-20 ta' Mejju bħala l-Jum Dinji tan-Naħal li għandu jiġi ddikjarat min-NU, liema idea ġiet appoġġata b'mod ġenerali mill-Istati Membri kollha u ġiet approvata mill-FAO waqt il-Konferenza tagħha li saret f'Ruma f'Lulju 2017; billi hemmhekk ġie miftiehem li għandha tingħata attenzjoni partikolari lis-settur tal-apikultura f'dawk li huma agrikultura, protezzjoni tal-pjanti u biedja sostenibbli, peress li n-naħal għandu impatt kbir fuq il-bilanċ ekoloġiku fid-dinja kollha;

AP.

billi l-programmi tal-UE tal-iskemi tal-frott, tal-ħaxix u tal-ħalib għall-iskejjel jirrappreżentaw għodda essenzjali biex jerġgħu jqarrbu lit-tfal lejn l-agrikoltura u l-varjetà tal-prodotti agrikoli tal-Unjoni, b'mod partikolari dawk prodotti fir-reġjun tagħhom; billi flimkien mal-promozzjoni tal-konsum tal-ħaxix u l-frott frisk u tal-ħalib, dawn il-programmi jippermettu lill-Istati Membri jinkludu speċjalitajiet lokali, reġjonali jew nazzjonali oħra bħalma hu l-għasel;

AQ.

billi, għalkemm il-fatt li wieħed jinvolvi lill-produtturi lokali fil-programmi taħt l-iskema tal-UE “tal-frott, il-ħaxix u l-ħalib għall-iskejjel” jfisser piż amministrattiv u finanzjarju addizzjonali, il-benefiċċji potenzjali f'dawk li huma t-tisħiħ tal-għarfien dwar il-benefiċċji nutrittivi ta' għasel, l-importanza tal-apikultura, l-inkoraġġiment biex jiżdied il-konsum u l-involviment bla xkiel prinċipalment ta' dawk li jrabbu n-naħal lokalment, jistgħu jkunu pożittivi għas-settur u għall-katina tal-għasel b'mod ġenerali; billi l-produtturi lokali jesperjenzaw diffikultajiet biex jipparteċipaw fil-programmi taħt l-iskema tal-iskejjel tal-UE minħabba l-applikazzjoni ristrettiva tal-leġiżlazzjoni dwar il-forniment dirett ta' kwantitajiet żgħar ta' għasel f'xi Stati Membri; billi huwa essenzjali li jiġu promossi l-produzzjoni u l-konsum lokali;

AR.

billi l-konsum annwali tal-għasel ivarja bil-kbir fost l-Istati Membri: filwaqt li l-Istati Membri fl-Ewropa tal-Punent għandhom konsum medju ta' 2.5-2.7 kg għal kull persuna, iċ-ċifra għall-Istati Membri li ssieħbu fl-UE mill-2004 'l quddiem huwa biss ta' 0.7 kg f'xi każijiet; billi l-iskemi Ewropej tal-kwalità u b'mod partikolari l-iskemi ta' indikazzjoni ġeografika (IĠ) huma ta' importanza kbira għall-preservazzjoni u l-ħolqien tal-impjiegi; billi s'issa ġew irreġistrati aktar minn 30 IĠ għall-għasel; billi t-tikketti “Ewropew” (“European”) u “Magħmul fl-Ewropa” (“Made in Europe”) spiss huma assoċjati ma' prodotti ta' valur għoli;

AS.

billi l-għasel għandu impatt psikoloġiku pożittiv, b'mod partikolari f'dik li hi saħħa, minħabba l-proprjetajiet antisettiċi, antiinfjammatorja, u ta' fejqan tiegħu, li jistgħu jiġu rikonoxxuti ulterjorment fil-politika agrikola futura;

AT.

billi diversi eżempji ta' organizzazzjoni awtonoma u ta' bejgħ dirett minn dawk li jrabbu n-naħal qegħdin juru li l-bejgħ tal-għasel u b'mod partikolari l-għasel organiku, u ta' prodotti oħra tal-apikultura bi ktajjen tal-provvista qosra u fis-swieq tal-produtturi lokali huwa ta' suċċess kbir;

AU.

billi l-apikultura urbana żdiedet fil-popolarità f'dawn l-aħħar snin u għandha l-potenzjal li żżid l-għarfien fost ċirku usa' ta' ċittadini, inklużi t-tfal, tan-natura u l-benefiċċji tal-apikultura; billi t-tħawwil, mill-membri tal-pubbliku u/jew mill-awtoritajet lokali u reġjonali, ta' pjanti li jagħmlu l-fjuri, fil-ġonna u fiż-żoni urbani, wkoll jikkontribwixxi biex jiġu arrikkiti s-sorsi dijetetiċi tad-dakkara;

AV.

billi prodotti oħra tal-apikultura bħall-għabra tad-dakra, iż-żaftur (propolis), ix-xama' tan-naħal, il-velenu tan-naħal u ħalib in-naħal (royal jelly) jikkontribwixxu b'mod sinifikanti għall-benesseri taċ-ċittadini u huma użati bħala ikel ta' kwalità għolja u mfittxija bħala parti minn stil ta' ħajja naturali; billi huma jaqdu wkoll rwol ewlieni fis-settur tal-kura tas-saħħa u f'dak tal-kosmetiċi, u għalhekk jikkostitwixxu riżors addizzjonali għat-titjib tas-sitwazzjoni ekonomika ta' dawk li jrabbu n-naħal; billi, madankollu, dawn il-prodotti mhumiex iddefiniti fid-Direttiva dwar l-Għasel, u din l-ommissjoni taħdem kontra l-implimentazzjoni ta' politika settorjali effettiva u ma timpedixxi approċċi bbażati fuq il-kwalità u l-ġlieda kontra l-frodi u l-adulterazzjoni; billi kwalunkwe Stat Membru jista' jiddeċiedu li jipprojbixxu l-kultivazzjoni ta' OĠM fit-territorju tiegħu sabiex jipproteġi lill-konsumaturi Ewropej minn għasel ikkontaminat minn għabra tad-dakra ġenetikament modifikat;

AW.

billi fl-UE jiġu importati kwantitajiet kbar ta' għasel u dan il-fatt, f'ħafna każijiet, jikkawża disturbi serji u saħansitra kriżijiet fis-suq tal-għasel tal-UE, u b'hekk jikkontribwixxi għad-dgħajfien tas-settur Ewropew tal-apikultura; billi s-settur tal-apikultura jistħoqqlu jiġi ttratta bħala prijorità fl-UE fin-negozjati dwar ftehimiet ta' kummerċ ħieles, u l-prodotti tal-għasel u prodotti oħra tan-naħal jinħtieġ li jiġu kklassifikati bħala “prodotti sensittivi”.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

55.

56.

57.

58.

59.

60.

61.

62.

63.

64.

65.

66.

67.

68.

69.

70.

71.

72.

73.

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-15 ta' Frar 2017 dwar “L-Unjoni Bankarja – Rapport Annwali 2016” (1),

—

wara li kkunsidra l-feedback tal-Kummissjoni u tal-Bank Ċentrali Ewropew (BĊE) dwar ir-riżoluzzjoni tal-Parlament tal-15 ta' Frar 2017 dwar “L-Unjoni Bankarja – Rapport Annwali 2016”,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kummissjoni tal-11 ta' Ottubru 2017 dwar il-Mekkaniżmu Superviżorju Uniku (MSU) stabbilit skont ir-Regolament (UE) Nru 1024/2013 (COM(2017)0591),

—

wara li kkunsidra l-proposti li jemendaw ir-Regolament (UE) Nru 575/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta' Ġunju 2013 dwar ir-rekwiżiti prudenzjali għall-istituzzjonijiet ta' kreditu u d-ditti tal-investiment u li jemenda r-Regolament (UE) Nru 648/2012 (CRR), u d-Direttiva 2013/36/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta' Ġunju 2013 dwar l-aċċess għall-attività tal-istituzzjonijiet ta' kreditu u s-superviżjoni prudenzjali tal-istituzzjonijiet ta' kreditu u tad-ditti tal-investiment, li temenda d-Direttiva 2002/87/KE u li tħassar id-Direttivi 2006/48/KE u 2006/49/KE (CRDIV),

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Bank Ċentrali Ewropew tat-8 ta' Novembru 2017 dwar emendi fil-qafas tal-Unjoni għal rekwiziti tal-kapital ta' istituzzjonijiet ta' kreditu u ditti tal-investiment (2),

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Bord Ewropew dwar ir-Riskju Sistemiku (BERS) tal-9 ta' Lulju 2017 dwar l-implikazzjonijiet għall-istabbiltà finanzjarja tal-Istandards Internazzjonali tar-Rapportar Finanzjarju (IFRS),

—

wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill tas-17 ta' Lulju 2017 dwar il-pjan ta' azzjoni biex jiġi indirizzat is-self improduttiv fl-Ewropa,

—

wara li kkunsidra r-rapport tas-Sottogrupp dwar Self Improduttiv (NPLs) tal-Kumitat tas-Servizzi Finanzjarji tal-Kunsill tal-31 ta' Mejju 2017,

—

wara li kkunsidra l-gwida tal-BĊE lill-banek dwar is-self improduttiv tal-20 ta' Marzu 2017, u l-konsultazzjoni pubblika dwar l-abbozz tal-addendum għal din il-gwida tal-4 ta' Ottubru 2017,

—

wara li kkunsidra d-Dokument ta' konsultazzjoni tal-Kummissjoni tal-10 ta' Novembru 2017 dwar garanziji statutorji ta' kontinġenza prudenzjali li jindirizzaw il-provvediment insuffiċjenti ta' self li għadu kif joriġina u li jsir improduttiv,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-BERS tal-11 ta' Lulju 2017 dwar is-sejba ta' soluzzjoni għal self improduttiv fl-Ewropa,

—

wara li kkunsidra l-konsultazzjoni pubblika tal-Kummissjoni tal-10 ta' Lulju 2017 dwar l-iżvilupp ta' swieq sekondarji għal self improduttiv u assi f'diffikultà u l-protezzjoni ta' kredituri garantiti mill-inadempjenza tas-selliefa,

—

wara li kkunsidra l-valutazzjoni tal-BĊE tas-6 ta' Ġunju 2017 li fiha ddetermina li Banco Popular Español S.A. kien qed ifalli jew x'aktarx kien se jfalli,

—

wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tal-Bord Uniku ta' Riżoluzzjoni (SRB) tas-7 ta' Ġunju 2017 dwar l-adozzjoni ta' deċiżjoni ta' riżoluzzjoni fir-rigward ta' Banco Popular Español S.A.,

—

wara li kkunsidra l-valutazzjoni tal-BĊE tat-23 ta' Ġunju 2017 li fiha ddetermina li Veneto Banca u Banca Popolare di Vicenza kienu qed ifallu jew x'aktarx kienu se jfallu,

—

wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tal-SRB tat-23 ta' Ġunju 2017 dwar id-deċiżjoni li ma tittiħidx azzjoni ta' riżoluzzjoni fir-rigward ta' Banca Popolare di Vicenza u Veneto Banca,

—

wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tal-Kummissjoni tal-25 ta' Ġunju 2017 dwar l-approvazzjoni tal-għajnuna mill-Istat għall-ħruġ mis-suq ta' Banca Popolare di Vicenza u ta' Veneto Banca skont il-liġi Taljana dwar l-insolvenza, li tinvolvi l-bejgħ ta' xi partijiet lil Intesa Sanpaolo,

—

wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tal-Kummissjoni tal-4 ta' Lulju 2017 dwar l-approvazzjoni tal-għajnuna mill-Istat biex tiġi appoġġata r-rikapitalizzazzjoni prekawzjonarja ta' Monte dei Paschi di Siena,

—

wara li kkunsidra l-verżjoni ta' Frar 2017 tal-gwida tal-BĊE għar-reviżjoni mmirata ta' mudelli interni (TRIM),

—

wara li kkunsidra l-abbozz tal-verżjoni ta' Lulju 2017 tal-gwida tal-BĊE għall-ispezzjonijiet fuq il-post u l-investigazzjonijiet ta' mudell intern,

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Awtorità Ewropea tat-Titoli u s-Swieq (ESMA) tal-31 ta' Mejju 2017 dwar prinċipji ġenerali li jappoġġaw il-konverġenza superviżorja fil-kuntest tal-ħruġ tar-Renju Unit mill-UE, kif ukoll it-tliet opinjonijiet tagħha tat-13 ta' Lulju 2017 dwar konverġenza superviżorja fl-oqsma ta' mmaniġġjar tal-investiment, ditti ta' investiment u swieq sekondarji fil-kuntest tal-ħruġ tar-Renju Unit mill-UE,

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Awtorità Bankarja Ewropea (EBA) tat-12 ta' Ottubru 2017 dwar kwistjonijiet relatati mal-ħruġ tar-Renju Unit mill-UE,

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni mill-Kummissjoni tal-20 ta' Settembru 2017 dwar it-tisħiħ tas-superviżjoni integrata biex tissaħħaħ l-Unjoni tas-Swieq Kapitali u l-integrazzjoni finanzjarja f'ambjent li qed jinbidel (COM(2017)0542) u l-proposti tal-Kummissjoni tal-20 ta' Settembru 2017 dwar ir-rieżami tas-Sistema Ewropea ta' Superviżjoni Finanzjarja (SESF), inkluża l-proposta “omnibus” li temenda l-governanza, il-finanzjament u s-setgħat tal-Awtoritajiet Superviżorji Ewropej (ASE),

—

wara li kkunsidra l-konsultazzjonijiet pubbliċi tal-BĊE tal-21 ta' Settembru 2017 dwar l-abbozz ta' gwidi għal valutazzjonijiet ta' applikazzjonijiet għal-liċenzji tal-istituzzjoni ta' kreditu u tal-applikazzjonijiet għal-liċenzji tal-istituzzjoni ta' kreditu FinTech,

—

wara li kkunsidra d-dokument dwar il-kundizzjonijiet tal-kapaċità totali ta' assorbiment tat-telf (TLAC) tal-Bord għall-Istabbiltà Finanzjarja ta' Novembru 2015,

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2014/59/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta' Mejju 2014 li tistabbilixxi qafas għall-irkupru u r-riżoluzzjoni ta' istituzzjonijiet ta' kreditu u ditti ta' investiment u li temenda d-Direttiva tal-Kunsill 82/891/KEE u d-Direttivi 2001/24/KE, 2002/47/KE, 2004/25/KE, 2005/56/KE, 2007/36/KE, 2011/35/UE, 2012/30/UE u 2013/36/UE, u r-Regolamenti (UE) Nru 1093/2010 u (UE) Nru 648/2012, tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (Direttiva dwar l-Irkupru u r-Riżoluzzjoni tal-Banek – BRRD),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 806/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta' Lulju 2014 li jistabbilixxi regoli uniformi u proċedura uniformi għar-riżoluzzjoni tal-istituzzjonijiet ta' kreditu u ċerti ditti tal-investiment fil-qafas ta' Mekkaniżmu Uniku ta' Riżoluzzjoni u Fond Uniku għar-Riżoluzzjoni u li jemenda r-Regolament (UE) Nru 1093/2010 (Regolament SRM),

—

wara li kkunsidra l-proposti tal-Kummissjoni tat-23 ta' Novembru 2016 għal direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li temenda d-Direttiva 2014/59/UE dwar il-kapaċità ta' assorbiment tat-telf u ta' rikapitalizzazzjoni ta' istituzzjonijiet tal-kreditu u ditti tal-investiment u li temenda d-Direttiva 98/26/KE, id-Direttiva 2002/47/KE, id-Direttiva 2012/30/UE, id-Direttiva 2011/35/UE, id-Direttiva 2005/56/KE, id-Direttiva 2004/25/KE u d-Direttiva 2007/36/KE, (COM(2016)0852), u għal Regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (UE) Nru 806/2014 fir-rigward tal-kapaċità ta' assorbiment tat-telf u ta' rikapitalizzazzjoni għall-istituzzjonijiet ta' kreditu u d-ditti tal-investiment (COM(2016)0851),

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Bank Ċentrali Ewropew tat-8 ta' Novembru 2017 dwar reviżjonijiet tal-qafas tal-Unjoni għall-immaniġġjar ta' kriżi (3),

—

wara li kkunsidra r-Rapporti Speċjali Nru 3/2015 tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri tad-19 ta' Diċembru 2017 bit-titolu “Bord Uniku ta' Riżoluzzjoni: Bdiet il-ħidma fuq kompitu diffikultuż relatat mal-Unjoni Bankarja, iżda għad hemm ħafna xi jsir”,

—

wara li kkunsidra l-irtirar mill-Kummissjoni tal-proposta dwar miżuri strutturali li jtejbu r-reżiljenza ta' istituzzjonijiet ta' kreditu tal-UE (COM(2014)0043),

—

wara li kkunsidra d-dokument tal-Kummissjoni tas-27 ta' April 2017 bit-titolu “Il-pakkett ta' proċeduri ta' ksur għax-xahar ta' April: deċiżjonijiet ewlenin” (MEMO/17/1045),

—

wara li kkunsidra t-Tabella Operattiva tar-Riskji tal-EBA, ir-Rapport dwar it-Tendenzi tal-ESMA, ir-Riskji u l-Vulnerabbiltajiet Nru 2 (2017), it-Tabella Operattiva tar-Riskji tal-BERS, ir-Rapport Annwali tal-BERS 2016, ir-Rieżami tal-BERS dwar il-Politika Makroprudenzjali fl-UE ta' April 2017,

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2017/2399/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-12 ta' Diċembru 2017 li temenda d-Direttiva 2014/59/UE fir-rigward tal-klassifikazzjoni tal-istrumenti ta' dejn mhux garantiti fil-ġerarkija tal-insolvenza,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 107(3) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-19 ta' Jannar 2016 dwar analiżi u sfidi tar-Regolament tal-UE dwar is-Servizzi Finanzjarji: l-impatt u t-triq 'il quddiem lejn qafas tal-UE aktar effiċjenti u effikaċi għal Regolamentazzjoni Finanzjarja u Unjoni tas-Swieq Kapitali (4),

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar l-applikazzjoni, mill-1 ta' Awwissu 2013, tar-regoli dwar l-għajnuna mill-istat għal miżuri ta' appoġġ favur il-banek fil-kuntest tal-kriżi finanzjarja (“il-Komunikazzjoni dwar il-Banek”) (5),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2014/49/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' April 2014 dwar skemi ta' garanzija tad-depożiti (id-DGSD),

—

wara li kkunsidra r-Rapport tal-Ħames Presidenti tat-22 ta' Ġunju 2015 dwar Nikkompletaw l-Unjoni Ekonomika u Monetarja tal-Ewropa,

—

wara li kkunsidra l-proposta tal-Kummissjoni tal-24 ta' Novembru 2015 għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (UE) Nru 806/2014 sabiex tiġi stabbilita Skema Ewropea ta' Assigurazzjoni tad-Depożiti (“EDIS”) (COM(2015)0586),

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-24 ta' Novembru 2015 bit-titolu “Lejn it-tlestija tal-Unjoni Bankarja” (COM(2015)0587),

—

wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill ECOFIN tas-17 ta' Ġunju 2016 dwar pjan direzzjonali biex titlesta l-Unjoni Bankarja,

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-11 ta' Ottubru 2017 dwar it-tlestija tal-Unjoni Bankarja (COM(2017)0592),

—

wara li kkunsidra l-Monitoraġġ tas-Sistema Bankarja “parallela” tal-UE tal-BERS Nru 2 ta' Mejju 2017,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-BERS ta' Marzu 2015 dwar it-trattament regolatorju ta' skoperturi sovrani,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Ekonomiċi u Monetarji (A8-0019/2018),

A.

billi fuq bażi mhux ikkonsolidata, in-numru totali ta' istituzzjonijiet ta' kreditu fiż-żona tal-euro kien ta' 5 073 fi tmiem l-2016, li niżel minn 5 474 fi tmiem l-2015 u minn 6 768 fi tmiem l-2008, li jammonta għal tnaqqis ta' 25 % matul il-perjodu mill-2008 sal-2016; billi fuq bażi kkonsolidata, in-numru totali ta' istituzzjonijiet ta' kreditu fiż-żona tal-euro kien ta' 2 290 fi tmiem l-2016, li niżel minn 2 904 fi tmiem l-2008 u 2 379 fi tmiem l-2005 (6); billi, madankollu, huwa xieraq li tiġi inkluża referenza dwar kif il-proporzjon ta' banek “kbar wisq biex ifallu” inbidel matul l-istess perjodu;

B.

billi hemm dispersjoni kbira tal-ammont totali u tal-proporzjonijiet tas-self improduttiv bejn l-Istati Membri, u hemm differenzi sostanzjali fil-banek f'dawk il-pajjiżi li għandhom l-ogħla perċentwalijiet tas-self improduttiv; billi l-istokk ta' self improduttiv kien jammonta għal total ta' EUR 1 triljun, skont rapport tal-BERS ta' Lulju 2017 bit-titolu, “Is-sejba ta' soluzzjoni għal self improduttiv fl-Ewropa”; billi, skont it-Tabella Operattiva tar-Riskji trimestrali tal-EBA, il-banek prinċipali tal-Ewropa rrapportaw perċentwal medju ponderat tas-self improduttiv (self improduttiv, gross tal-indebolimenti, diviż bis-self totali) ta' 4,47 % sa mit-30 ta' Ġunju 2017; billi dan il-proporzjon were xejra ta' tnaqqis matul dawn l-aħħar 30 xahar;

C.

billi skont studju riċenti li tal-Awtorità Ewropea għas-Swieq Finanzjarji (ESMA), is-suq tad-derivattivi fl-Unjoni Ewropea għandu valur nozzjonali totali ta' EUR 453 000 biljun;

D.

billi l-Unjoni Bankarja teħtieġ tisħiħ peress li hija objettiv fundamentali għall-istabbiltà finanzjarja taż-żona euro, u hija element kostitwenti indispensabbli għal Unjoni Ekonomika u Monetarja ġenwina; billi jinħtieġu aktar sforzi għat-tlestija tal-Unjoni Bankarja, peress li hija tibqa' mhux kompluta sakemm din ma jkollhiex garanzija ta' kontinġenza fiskali u t-tielet pilastru, li huwa approċċ Ewropew għall-assigurazzjoni/riassigurazzjoni tad-depożiti; billi l-President tal-BĊE, Mario Draghi, ddikjara ripetutament li Skema Ewropea ta' Assigurazzjoni tad-Depożiti (EDIS) tibqa' pilastru fundamentali tal-Unjoni Bankarja; billi Unjoni Bankarja kompluta hija fundamentali biex tinkiser ir-rabta bejn ir-riskji bankarji u r-riskji s-sovrani; billi jeħtieġ li jissaħħu l-isforzi biex issir bidla minn rikapitalizzazzjoni għal rikapitalizzazzjoni interna; billi r-riskji f'ċerti sistemi bankarji nazzjonali għadhom mhux indirizzati biżżejjed; billi l-kundizzjonijiet ekonomiċi favorevoli attwali jikkostitwixxu tieqa ta' opportunità biex jitmexxew 'il quddiem ir-riformi neċessarji biex titlesta l-Unjoni Bankarja;

E.

billi d-dewmien ta' tindif xieraq tal-karti bilanċjali tal-banek wara l-kriżi, xorta waħda qiegħed ixekkel it-tkabbir ekonomiku; billi, b'mod ġenerali, il-perċentwali kapitali u tal-likwidità tal-banek fl-UE tjiebu f'dawn l-aħħar snin, filwaqt li ħafna banek, inkluż dawk kbar, għadhom sottokapitalizzati; billi għalkemm għadhom jippersistu r-riskji għall-istabbiltà finanzjarja, dawn diġà tnaqqsu b'mod sostanzjali mill-bidu tal-istabbiliment tal-Unjoni Bankarja; billi l-qafas istituzzjonali u regolatorju tal-banek Ewropew ssaħħaħ b'mod fundamentali;

F.

billi l-parteċipazzjoni fl-Unjoni Bankarja hija miftuħa għall-Istati Membri li għadhom ma adottawx l-euro; billi l-ebda Stat Membru sa issa ma ddeċieda li jipparteċipa fuq din il-bażi; billi bosta Stati Membri qegħdin jiddiskutu l-possibbiltà li jissieħbu fl-Unjoni Bankarja; billi l-istituzzjonijiet finanzjarji differenti jaraw vantaġġi fil-fatt li jkunu jagħmlu parti mill-Unjoni Bankarja;

G.

billi l-ħidma tagħna fuq l-unjoni tas-swieq kapitali jenħtieġ li ma tbiegħedx il-pressjoni mit-tlestija tal-ħidma tagħna fuq l-unjoni bankarja, li xorta għadha prerekwiżit għall-istabbiltà finanzjarja fil-kuntest ta' dipendenza fuq il-banek li tikkaratterizza lill-Unjoni Ewropea;

H.

billi r-responsabbiltà primarja tal-banek hija li jipprovdu finanzi lill-ekonomija reali;

I.

billi minkejja li l-BĊE jeħtieġlu ċertu grad ta' flessibbiltà fit-twettiq tar-rwol superviżorju tiegħu, finalment id-deċiżjonijiet fundamentali u estensivi jridu fl-aħħar mill-aħħar jittieħdu mil-leġiżlatur Ewropew;

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

—

wara li kkunsidra l-Konvenzjoni Internazzjonali għat-Trażżin tal-Finanzjament tat-Terroriżmu tal-1999,

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-27 ta' Ottubru 2016 dwar is-sitwazzjoni fit-Tramuntana tal-Iraq/Mosul (1) u r-riżoluzzjoni tiegħu tat-30 ta' April 2015 dwar il-qerda ta' siti kulturali mwettqa mill-ISIS/Da'esh (2),

—

wara li kkunsidra l-Istrateġija Globali tal-UE għall-Politika Estera u ta' Sigurtà,

—

wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1210/2003 tas-7 ta' Lulju 2003 dwar ċerti ristrizzjonijiet speċifiċi fuq relazzjonijiet ekonomiċi u finanzjarji mal-Iraq u li jħassar ir-Regolament (KE) Nru 2465/96 (3),

—

wara li kkunsidra l-Istrateġija Globali kontra t-Terroriżmu tan-Nazzjonijiet Uniti u r-riżoluzzjonijiet 1267 (1999), 1373 (2001), 1989 (2011), 2133 (2014), 2199 (2015), 2253 (2015) u 2368 (2017) tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU,

—

wara li kkunsidra d-Direttiva (UE) 2015/849 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-20 ta' Mejju 2015 dwar il-prevenzjoni tal-użu tas-sistema finanzjarja għall-finijiet tal-ħasil tal-flus jew il-finanzjament tat-terroriżmu, li temenda r-Regolament (UE) Nru 648/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill, u li tħassar id-Direttiva 2005/60/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u d-Direttiva tal-Kummissjoni 2006/70/KE (4),

—

wara li kkunsidra l-proposta għal direttiva tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li temenda d-Direttiva (UE) 2015/849 dwar il-prevenzjoni tal-użu tas-sistema finanzjarja għall-finijiet tal-ħasil tal-flus jew il-finanzjament tat-terroriżmu u li temenda d-Direttiva 2009/101/KE (COM(2016)0450),

—

wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni ta' Manama dwar il-ġlieda kontra l-finanzjament tat-terroriżmu, tat-9 ta' Novembru 2014,

—

wara li kkunsidra d-dokument tat-Task Force ta' Azzjoni Finanzjarja (FATF) dwar l-Aħjar Prattiki dwar Sanzjonijiet Finanzjarji Mmirati relatati mat-Terroriżmu u l-Finanzjament tat-Terroriżmu,

—

wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tal-24 ta' Ottubru 2014 tal-FATF dwar il-ġlieda kontra l-finanzjament tal-Organizzazzjoni Terroristika Stat Iżlamiku fl-Iraq u l-Levante (ISIL) u tar-rapport tat-Task force, ta' Frar 2015 dwar il-Finanzjament tal-ISIL,

—

wara li kkunsidra l-ħdax-il Rapport ta' Progress tal-Unjoni tas-Sigurtà, ippubblikat mill-Kummissjoni fit-18 ta' Ottubru 2017,

—

wara li kkunsidra l-Addendum tal-Memorandum tal-Alġier dwar Prattiki Tajbin fil-Prevenzjoni u ċ-Ċaħda tal-Benefiċċji tal-Ħtif tal-Persuni għal Riskatt mit-Terroristi, tal-Forum Globali Kontra t-Terroriżmu (GCTF), ta' Settembru 2015,

—

wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni ta' Taormina tal-G7 tas-26 ta' Mejju 2017 dwar il-ġlieda kontra t-terroriżmu u l-estremiżmu vjolenti,

—

wara li kkunsidra l-Kumitat Speċjali dwar it-Terroriżmu, li għadu kemm ġie stabbilit,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 16 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE),

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 7 u 8 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra r-Regolament tal-Kunsill (UE) 2015/827 tat-28 ta' Mejju 2015 li jemenda r-Regolament (UE) Nru 36/2012 dwar miżuri restrittivi fid-dawl tas-sitwazzjoni fis-Sirja (5),

—

wara li kkunsidra l-Pjan ta' Azzjoni tal-Kummissjoni ta' Frar 2016 għat-tisħiħ tal-ġlieda kontra l-finanzjament tat-terroriżmu,

—

wara li kkunsidra r-Rapport tal-Europol dwar is-Sitwazzjoni u t-Tendenzi tat-Terroriżmu fl-UE fl-2017 (TE-SAT),

—

wara li kkunsidra rapport tas-26 ta' Ġunju 2017 mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar il-valutazzjoni tar-riskji tal-ħasil tal-flus u l-finanzjament tat-terroriżmu li jaffettwaw is-suq intern u li huma relatati ma' attivitajiet transfruntiera (COM(2017)0340),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva (UE) 2017/541 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta' Marzu 2017 dwar il-ġlieda kontra t-terroriżmu u li tissostitwixxi d-Deċiżjoni Kwadru tal-Kunsill 2002/475/ĠAI u li temenda d-Deċiżjoni tal-Kunsill 2005/671/ĠAI (6),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva (UE) 2016/680 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-27 ta' April 2016 dwar il-protezzjoni ta' persuni fiżiċi fir-rigward tal-ipproċessar ta' data personali mill-awtoritajiet kompetenti għall-finijiet tal-prevenzjoni, l-investigazzjoni, is-sejbien jew il-prosekuzzjoni ta' reati kriminali jew l-eżekuzzjoni ta' pieni kriminali, u dwar il-moviment liberu ta' tali data, u li tħassar id-Deċiżjoni Qafas tal-Kunsill 2008/977/ĠAI (7),

—

wara li kkunsidra l-proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-13 ta' Lulju 2017 dwar l-importazzjoni ta' beni kulturali (COM(2017)0375),

—

wara li kkunsidra d-disa' Rapport ta' Progress tal-Unjoni tas-Sigurtà, ippubblikat mill-Kummissjoni fis-27 ta' Lulju 2017,

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tat-18 ta' Ottubru 2017 mill-Kummissjoni lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill Ewropew u lill-Kunsill bit-titolu “Il-ħdax-il rapport dwar il-progress lejn Unjoni tas-Sigurtà effettiva u ġenwina” (COM(2017)0608),

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 113 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Barranin (A8-0035/2018),

A.

billi wieħed mill-elementi ewlenin fil-ġlieda kontra t-terroriżmu huwa l-qtugħ tas-sorsi ta' finanzjament tiegħu, fosthom permezz taċ-ċirkwiti moħbija ta' frodi u evażjoni tat-taxxa, il-ħasil tal-flus u r-rifuġji fiskali;

B.

billi xi finanzjament jista' jiġi minn pajjiżi Ewropej biex jintuża xi mkien ieħor mill-organizzazzjonijiet terroristiċi, filwaqt li finanzjament ieħor jiġi minn barra l-Ewropa, sabiex jiffinanzja r-radikalizzazzjoni u l-atti terroristiċi veri u proprji; billi d-dimensjonijiet esterna u interna tal-ġlieda kontra t-terroriżmu huma interrelatati, billi l-qtugħ tas-sorsi ta' finanzjament tat-terroriżmu għandu jkun parti minn strateġija usa' tal-UE li tintegra d-dimensjonijiet esterna kif ukoll interna tas-sigurtà;

C.

billi n-netwerks moderni ta' komunikazzjoni, u l-finanzjament kollettiv (crowdfunding) b'mod partikolari, urew li huma mezz irħis u effiċjenti biex jiġu ġġenerati fondi għall-finanzjament ta' attivitajiet terroristiċi jew il-ġestjoni tan-netwerk ġiħadista; billi l-gruppi terroristiċi kienu kaġaċi jiġbru fondi addizzjonali għall-attivitajiet tagħhom permezz tal-“phishing”, is-serq tal-identità u x-xiri ta' dettalji tal-karti tal-kreditu misruqa minn forua online;

D.

billi dan il-finanzjament jista' jintuża bi tliet modi: għal attakki terroristiċi li jeħtieġu finanzjament fuq skala kbira; għal attakki oħra li, minkejja li l-effetti tagħhom ikunu daqstant brutali, jirrikjedu ammonti iżgħar ta' flus; u għall-finanzjament ta' propaganda li tista' tnebbaħ attakki minn “lupu solitarju” li jistgħu jsiru anke b'ammont ċkejkejn ta' flus u bi ftit ppjanar minn qabel; billi r-rispons jeħtieġ li jkun effettiv fl-indirizzar ta' kull sitwazzjoni;

E.

billi finanzjament minn għejun legali jista' jiġi mgħoddi minn min jirċevih lil partijiet terzi, individwi, gruppi, kumpaniji jew entitajiet b'rabtiet ma' attivitajiet terroristiċi;

F.

billi minħabba li t-terroriżmu hu reat globali, ir-rispons effettiv għalih irid ukoll ikun globali u olistiku, b'koordinament bejn l-istituzzjonijiet finanzjarji, l-aġenziji inkarigati mill-eżekuzzjoni tal-liġi u l-organi ġudizzjarji, waqt li l-iskambju ta' informazzjoni rilevanti dwar persuni fiżiċi u ġuridiċi u dwar attività suspetta huwa assolutament essenzjali, meta niftakru li l-protezzjoni tad-data personali u r-rispett għall-privatezza huma drittijiet fundamentali importanti;

G.

billi, bħala riżultat ta' leaks ta' data f'dawn l-aħħar snin, żiedet b'mod konsiderevoli s-sensibilizzazzjoni dwar ir-rabtiet bejn il-ħasil tal-flus u l-evażjoni tat-taxxa minn naħa waħda u l-kriminalità organizzata u l-finanzjament tat-terroriżmu min-naħa l-oħra, u billi dawn il-kwistjonijiet saru punt fokali ewlieni ta' tħassib politiku internazzjonali; billi, kif rikonoxxut mill-Kummissjoni, rapporti reċenti fil-midja wrew li teżisti rabta bejn il-frodi fuq skala kbira tal-VAT u tas-sisa u l-kriminalità organizzata, inkluż it-terroriżmu (8);

H.

billi l-ġurisdizzjonijiet tal-Istati Membri kważi kollha kkriminalizzaw l-finanzjament tat-terroriżmu bħala reat għalih waħdu;

I.

billi d-data finanzjarja hija għodda importanti għall-ġbir tal-intelligence sabiex jiġu analizzati n-netwerks terroristiċi u l-aħjar modi biex jiġu sfrattati l-attivitajiet tagħhom; billi teżisti ħtieġa li għadha għaddejja ta' infurzar adegwat tal-leġiżlazzjoni għall-prevenzjoni tal-ħasil tal-flus u l-finanzjament tat-terroriżmu; billi huma meħtieġa strateġiji komprensivi u preventivi msejsa fuq l-iskambju ta' informazzjoni bażika u kooperazzjoni mtejba bejn l-unitajiet tal-intelligence finanzjarja, l-aġenziji tal-intelligence u l-aġenziji inkarigati mill-eżekuzzjoni tal-liġi involuti fil-ġlieda kontra l-finanzjament tat-terroriżmu; billi din l-informazzjoni għandha tkopri x-xejriet li qed jevolvu fil-qasam tal-finanzi internazzjonali bħalma huma Bitmap, il-kodifikazzjoni SWIFT, il-kriptovaluti u l-mekkaniżmi regolatorji korrispondenti; billi l-ġlieda kontra l-finanzjament tat-terroriżmu fil-livell dinji trid tinvolvi standards dinjija ta' trasparenza rigward is-sidien benefiċjarji aħħarin tal-entitajiet korporattivi, trusts u arranġamenti simili, sabiex jinxteħet dawl fuq l-opaċità finanzjarja, li tiffaċilita l-ħasil ta' rikavat minn attivitajiet kriminali u l-finanzjament ta' organizzazzjonijiet u atturi terroristiċi;

J.

billi teżisti ħtieġa ta' pjattaforma Ewropea formalizzata fi ħdan l-istrutturi eżistenti – li s'issa eżistiet biss fuq bażi informali – għaċ-ċentralizzazzjoni tal-ġbir tal-informazzjoni, li bħalissa hija mifruxa fuq 28 Stat Membru, u li permezz tagħha l-Istati Membri jistgħu jipprovdu informazzjoni dwar il-livelli tagħhom ta' impenn u ta' progress fil-ġlieda kontra l-finanzjament tat-terroriżmu; billi dan l-iskambju ta' informazzjoni għandu jkun proattiv;

K.

billi għadd ta' organizzazzjonijiet internazzjonali mingħajr skop ta' lukru, organizzazzjonijiet karitattivi, fondazzjonijiet, netwerks u donaturi privati, li għandhom jew li jaffermaw li għandhom għanijiet soċjali jew kulturali, poġġew is-sisien għall-kapaċitajiet finanzjarji tal-ISIS/Da'esh, Al-Qaeda u organizzazzjonijiet ġiħadisti oħrajn, u jaġixxi bħala paraventu għal prattiki abbużivi; billi għaldaqstat, is-sorveljanza u l-ġbir ta' intelligence dwar dawn l-organizzazzjonijiet, il-finanzjaturi tagħhom, l-attivitajiet tagħhom u r-rabtiet tagħhom ma' atturi fl-UE, li sikwit huma estensivi, huma essenzjali; billi l-appoġġ tagħhom għall-espansjoni tar-radikaliżmu ġiħadista fl-Afrika, fil-Lvant Nofsani, fl-Asja u fl-Ewropa għandu jitwaqqaf; billi din l-espansjoni fil-fruntieri tal-UE u fil-pajjiżi ġirien u sħab tagħna hija partikolarment allarmanti; billi l-implimentazzjoni sħiħa tar-rakkomandazzjonijiet tal-FATF f'dawn l-oqsma min-naħa tal-Kunsill ta' Kooperazzjoni tal-Golf (GCC) u tal-Istati Membri tiegħu hija ta' importanza kruċjali għall-ġlieda kontra t-terroriżmu dinji;

L.

billi n-netwerk dinji tal-ġbir ta' fondi ta' Al-Qaeda huwa mibni fuq donazzjonijiet lil organizzazzjonijiet karitattivi u NGOs, li jikkomunikaw mad-donaturi permezz tal-midja soċjali u fora online; billi l-kontijiet intużaw ukoll biex jintalbu donazzjonijiet mingħand is-sostenituri tal-kawża tal-ġiħad; billi f'dawn l-aħħar snin ġew żviluppati diversi applikazzjonijiet tal-ismartphones minn organizzazzjonijiet terroristiċi biex jimmassimizzaw l-ilħuq u jinkoraġġixxu donazzjonijiet mingħand is-sostenituri, li ħafna minnhom jinsabu fil-pajjiżi tal-Golf;

M.

billi l-mikrostati u l-istati bi preċedenti medjokri fir-rigward tal-istat tad-dritt huma partikolarment vulnerabbli u f'riskju li jsiru punti ċentrali għall-finanzjament tat-terroriżmu;

N.

billi l-intelligence tissuġġerixxi li istituzzjonijiet u individwi fil-Golf qed jipprovdu appoġġ finanzjarju u loġistiku lill-ISIS/Da'esh, lil Al-Qaeda u lil gruppi radikali oħra; billi mingħajr dan il-finanzjament ħafna minn dawn il-gruppi terroristiċi ma jkunux awtosuffiċjenti;

O.

billi l-ISIS/Da'esh u Al-Qaeda saru finanzjarjament awtosuffiċjenti; billi l-ISIS/Da'esh u Al-Qaeda qed jippruvaw jgħaddu flushom lejn is-Sirja u l-Iraq permezz tal-esportazzjonijiet taż-żejt u l-investiment fin-negozji, fosthom permezz kurrieri tal-flus u professjonali, trasferimenti illegali tal-fondi u servizzi tal-flus u professjonali; billi l-ISIS/Da'esh u Al-Qaeda qed jaħslu r-rikavat mill-attivitajiet kriminali tagħhom billi jixtru kull xorta ta' impriżi u assi; billi l-ISIS/Da'esh u Al-Qaeda qegħdin ukoll jaħslu r-rikavat minn antikitajiet misruqa u kkuntrabandaw opri tal-arti u artefatti billi bigħuhom barra minn pajjiżhom, fosthom fi swieq fl-Istati Membri; billi l-kummerċ illeċitu f'beni, armi tan-nar, żejt, drogi, sigaretti u oġġetti kulturali, fost affarijiet oħra, kif ukoll it-traffikar tal-bnedmin, l-iskjavitù, l-isfruttament tat-tfal, ir-racketeering u l-estorsjoni, saru mezzi li jiffinanzjaw il-gruppi terroristiċi; billi r-rabtiet bejn il-kriminalità organizzata u l-gruppi terroristiċi, li kulma jmur qed ikomplu jiżdiedu, jikkostitwixxu theddida dejjem tikber għas-sigurtà tal-Unjoni; billi dawn is-sorsi jistgħu jippermettu lill-ISIS/Da'esh u lil Al-Qaeda jkomplu jiffinanzjaw atti kriminali fil-ġejjieni wara l-kollass territorjali tagħhom fis-Sirja u fl-Iraq;

P.

billi ġiet stabbilita projbizzjoni internazzjonali tar-riskatti, permezz ta' sensiela ta' impenji internazzjonali mirfuda b'riżoluzzjonijiet tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU u b'liġijiet nazzjonali; billi fil-prattika, il-projbizzjoni tan-NU jonqosha l-appoġġ ta' firmatarji ewlenin li jagħtu prijorità lill-preservazzjoni immedjata tal-ħajja aktar milli lill-impenji tagħhom kontra t-terroriżmu, u b'hekk involontarjament jiffinanzjaw lill-organizzazzjonijiet terroristiċi;

1.

2.

—

wara li kkunsidra t-62 sessjoni tal-Kummissjoni tan-Nazzjonijiet dwar l-Istatus tan-Nisa, bit-tema prijoritarja ta' “Challenges and opportunities in achieving gender equality and the empowerment of rural women and girls” (“Sfidi u opportunitajiet biex tinkiseb l-ugwaljanza bejn is-sessi u l-emanċipazzjoni tan-nisa u l-bniet rurali”) u t-tema ta' reviżjoni tagħha “Participation in and access of women to the media, and information and communications technologies and their impact on and use as an instrument for the advancement and empowerment of women” (“Il-parteċipazzjoni u l-aċċess tan-nisa għall-mezzi ta' komunikazzjoni u t-teknoloġiji tal-informazzjoni u tal-komunikazzjonijiet, u l-impatt u l-użu tagħhom bħala għodda għall-avvanz u l-emanċipazzjoni tan-nisa”),

—

wara li kkunsidra r-Raba' Konferenza Dinjija dwar in-Nisa, li saret f'Beijing f'Settembru 1995, id-Dikjarazzjoni u l-Pjattaforma ta' Azzjoni għall-emanċipazzjoni tan-nisa approvati f'Beijing u d-dokumenti finali sussegwenti tas-Sessjonijiet Speċjali tan-NU f'Beijing + 5, + 10, + 15 u + 20 dwar azzjonijiet u inizjattivi ġodda għall-implimentazzjoni tad-Dikjarazzjoni u l-Pjattaforma ta' Azzjoni ta' Beijing, adottati fid-9 ta' Ġunju 2000, fil-11 ta' Marzu 2005, fit-2 ta' Marzu 2010 u fid-9 ta' Marzu 2015, rispettivament,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 157(4) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-9 ta' Settembru 2015 dwar l-emanċipazzjoni tal-bniet permezz tal-edukazzjoni fl-UE (1),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-8 ta' Marzu 2016 dwar is-sitwazzjoni tan-nisa rifuġjati u li jfittxu l-asil fl-UE (2),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-14 ta' Frar 2017 dwar il-promozzjoni tal-ugwaljanza bejn il-ġeneri fis-saħħa mentali u r-riċerka klinika (3),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-4 ta' April 2017 dwar in-nisa u r-rwol tagħhom fiż-żoni rurali (4),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tan-NU bit-titolu “Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development” (“Nittrasformaw id-Dinja tagħna: l-Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli”), adottata waqt is-Summit tan-NU dwar l-Iżvilupp Sostenibbli fil-25 ta' Settembru 2015 fi New York,

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2010/41/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-7 ta' Lulju 2010 dwar l-applikazzjoni tal-prinċipju ta' trattament ugwali bejn l-irġiel u n-nisa li jeżerċitaw attività li fiha jaħdmu għal rashom u li tħassar id-Direttiva tal-Kunsill 86/613/KEE (5),

—

wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tan-NU tal-1979 dwar l-Eliminazzjoni ta' Kull Forma ta' Diskriminazzjoni kontra n-Nisa (CEDAW),

—

wara li kkunsidra r-Rakkomandazzjoni Ġenerali Nru 34 (2016) tal-Kumitat għall-Eliminazzjoni tad-Diskriminazzjoni Kontra n-Nisa dwar id-drittijiet tan-nisa rurali,

—

wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tal-Kunsill tal-Ewropa dwar il-Prevenzjoni u l-Ġlieda Kontra l-Vjolenza fuq in-Nisa u l-Vjolenza Domestika (il-Konvenzjoni ta' Istanbul), u r-riżoluzzjoni tiegħu tat-12 ta' Settembru 2017 (6) dwar l-adeżjoni tal-UE għall-imsemmija Konvenzjoni,

—

wara li kkunsidra l-ftehim ta' Pariġi tat-12 ta' Diċembru 2015,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 113 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għad-Drittijiet tan-Nisa u l-Ugwaljanza bejn is-Sessi (A8-0022/2018),

A.

billi l-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel hija prinċipju fundamentali tal-Unjoni, kif rikonoxxut fit-Trattati u fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali;

B.

billi l-ħames għan ta' żvilupp sostenibbli (SDG5) huwa li tinkiseb ugwaljanza bejn is-sessi u li jiġu emanċipati n-nisa u l-bniet kollha madwar id-dinja, u billi l-SDG5 għandu jiġi integrat għalkollox fi ħdan l-Aġenda 2030 sabiex isir progress fl-Għanijiet u l-Miri kollha ta' Żvilupp Sostenibbli; billi l-SDG jinkludu l-għan li “jiġu rduppjati l-produttività agrikola u d-dħul tal-produtturi ż-żgħar tal-ikel, b'mod partikolari n-nisa”;

C.

billi l-Unjoni u l-Istati Membri tagħha għandhom ikunu minn ta' quddiem nett fl-emanċipazzjoni tan-nisa u l-bniet, u għandhom id-dmir li jaħdmu biex tintlaħaq l-ugwaljanza sħiħa bejn is-sessi fi ħdan l-Unjoni, kif ukoll li jippromwovu dan il-għan fir-relazzjonijiet esterni kollha;

D.

billi ċ-ċirkostanzi soċjali u ekonomiċi u l-kundizzjonijiet tal-għajxien inbidlu b'mod sostanzjali f'dawn l-aħħar deċennji u hemm differenzi kbar mhux ħażin fihom bejn id-diversi pajjiżi;

E.

billi n-nuqqas ta’ azzjoni min-naħa tal-gvernijiet kontra l-inugwaljanza bejn is-sessi jqiegħed f'riskju l-kisbiet kemm attwali u kemm futuri li jsiru f'dan il-qasam; billi l-indirizzar tar-relazzjonijiet tal-poter bejn l-irġiel u n-nisa, l-isterjotipi u t-twemmin tradizzjonali huwa ta' importanza ewlenija biex jiġu żgurati l-emanċipazzjoni tan-nisa u l-qerda tal-faqar;

F.

billi d-diskriminazzjoni li jġarrbu n-nisa taffettwa wkoll lin-nisa rurali; billi l-maġġoranza tan-nisa fid-dinja jgħixu f’żoni rurali u għalhekk huma aktar esposti għal diversi forom ta’ diskriminazzjoni bbażata fuq l-età, il-klassi, l-etniċità, ir-razza, id-diżabilità u l-identità tal-ġeneru;

G.

billi l-parteċipazzjoni tan-nisa fis-suq tax-xogħol fiż-żoni rurali tinkludi firxa wiesgħa ta’ impjiegi li jmorru lil hinn mill-agrikoltura konvenzjonali;

H.

billi x-xogħol tan-nisa rurali spiss jitħallas inqas mix-xogħol tal-irġiel għall-istess ammont ta’ produzzjoni, spiss huwa formalment mhux rikonoxxut, l-istess bħax-xogħol tal-indokrar ta' familjari dipendenti li mhux imħallas, pereżempju, u mhuwiex rifless fl-għadd ta’ nisa li huma l-proprjetarji ta' azjenda agrikola; billi, madankollu, in-nisa huma atturi ewlenin biex jinkisbu l-bidliet ta’ trasformazzjoni ekonomika, ambjentali u soċjali li huma meħtieġa għall-iżvilupp sostenibbli;

I.

billi n-nisa rurali, li spiss huma l-provvedituri primarji tal-indukrar fil-familji u l-komunitajiet tagħhom, jiltaqgħu ma’ għadd kbir ta' diffikultajiet fl-aċċess għall-kura tat-tfal u għall-kura tal-anzjani għall-familji tagħhom, sitwazzjoni li twassal biex in-nisa jerfgħu piż sproporzjonat u tixxekkel l-integrazzjoni tagħhom fis-suq tax-xogħol; billi l-provvediment ta’ servizzi tal-kura ta’ kwalità huwa essenzjali għan-nisa u jippromwovi l-bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħajja privata;

J.

billi n-nisa rurali jiltaqgħu ma' għadd kbir ta' limitazzjonijiet biex ikollhom aċċess għal servizzi tas-saħħa pubbliċi adegwati minħabba mobilità limitata u nuqqas ta' aċċess għat-trasport jew nuqqas ta' mezzi ta' kuntatt mat-trasport (pereżempju, telefown ċellulari); billi hemm il-ħtieġa ta' servizzi tas-saħħa komprensivi li jindirizzaw il-benesseri fiżiku, mentali u emozzjonali tan-nisa rurali (pereżempju, biex jingħata rispons għall-vjolenza sessista); billi l-aċċess għad-drittijiet tas-saħħa sesswali u riproduttiva u l-edukazzjoni dwarhom huwa aktar limitat fiż-żoni rurali;

K.

billi l-permanenza tal-popolazzjonijiet fiż-żoni rurali, b'attenzjoni partikolari għaż-żoni li għandhom limitazzjonijiet naturali, hija essenzjali għas-soċjetà fil-kumplessità tagħha, peress li l-konservazzjoni tal-ambjent u tal-pajsaġġ jiddependu minn din il-permanenza;

L.

billi hemm rabta diretta bejn l-inugwaljanza bejn is-sessi u d-degradazzjoni ambjentali;

M.

billi t-tibdil fil-klima u l-konsegwenzi tiegħu impatt negattiv partikolari u sproporzjonat fuq in-nisa u l-bniet rurali; billi n-nisa rurali huma wkoll atturi b’saħħithom ta’ bidla lejn agrikoltura aktar sostenibbli u ekoloġikament soda u jistgħu jaqdu rwol importanti fil-ħolqien ta’ impjiegi ekoloġiċi; billi li jingħata aċċess ugwali lill-bdiewa nisa għall-art u riżorsi produttivi oħra huwa kruċjali biex jinkisbu l-ugwaljanza bejn is-sessi, is-sigurtà alimentari u politiki tal-klima effettivi;

N.

billi n-nisa żgħażagħ fiż-żoni rurali għadhom qed ibatu l-inugwaljanza u forom multipli ta’ diskriminazzjoni; billi hemm bżonn ta’ miżuri biex tiġi promossa l-ugwaljanza effettiva bejn l-irġiel u n-nisa sabiex ikun hemm aktar opportunitajiet tax-xogħol, inkluż l-impjieg għal rashom u fis-settur tax-xjenza, it-teknoloġija, l-inġinerija u l-matematika (STEM), li jippermettulhom jibqgħu f’ambjenti rurali, biex b’hekk jiġu żgurati t-tiġdid ġenerazzjonali u s-sopravivenza tas-settur agrikolu u ż-żoni rurali;

O.

billi s-settur agrikolu, li fih in-nisa jaqdu rwol importanti, huwa kruċjali għall-vitalità taż-żoni rurali, u għat-tisħiħ tat-tiġdid ġenerazzjonali, il-koeżjoni soċjali u t-tkabbir ekonomiku; billi jenħtieġ li l-agrikoltura tipprovdi ikel sikur, sustanzjuż u tajjeb għas-saħħa; billi jenħtieġ ukoll li s-settur agrikolu jikkontribwixxi għad-diversifikazzjoni tal-pajsaġġ, għall-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima u għall-preservazzjoni tal-bijodiversità u l-wirt kulturali;

P.

billi n-nutrizzjoni taqdi rwol sinifikanti fl-iżvilupp u l-benesseri tal-bniet; billi nutrizzjoni fqira twassal għal problemi fiżiċi u mentali bħalma huma t-tnaqqis fit-tikbir, l-infertilità, l-għeja u konċentrazzjoni batuta, u b’hekk tnaqqas il-potenzjal ekonomiku tan-nisa u tħalli impatt fuq il-benesseri tal-familja u tal-komunità b'mod aktar wiesa’;

Q.

billi n-nisa rurali għandhom bżonn li jkunu jistgħu jipparteċipaw fil-korpi tat-teħid tad-deċiżjonijiet fl-isfera pubblika; billi rappreżentanza bbilanċjata hija essenzjali biex tinkiseb l-ugwaljanza;

R.

billi, f'dak li jirrigwarda l-prevenzjoni tar-riskji fuq il-post tax-xogħol, l-irġiel u n-nisa huma esposti għal fatturi differenti; billi, pereżempju, l-kalkoli li jsiru sabiex jiġu evalwati l-effetti ta' ħsara tal-prodotti kimiċi spiss huma bbażati fuq il-fiżiku tal-irġiel – li ġeneralment għandhom massa muskolari akbar – u saħansitra jinjoraw ir-rakkomandazzjonijiet speċifiċi għan-nisa tqal jew li jkunu qegħdin ireddgħu; billi, għaldaqstant, jeħtieġ li jitqiesu fatturi differenti biex jiġu adottati l-miżuri li jiggarantixxu s-saħħa tan-nisa fil-qasam agrikolu;

S.

billi d-diskriminazzjoni taffettwa wkoll lin-nisa fis-settur tal-midja; billi l-midja taqdi rwol kruċjali għas-soċjetà kollha u huwa mixtieq, għalhekk, li n-nisa – li jirrappreżentaw mill-inqas 50 % tas-soċjetà – jkunu involuti b'mod ġust fil-ħolqien tal-kontenut tal-midja u fit-teħid tad-deċiżjonijiet fl-organizzazzjonijiet tal-midja;

T.

billi r-rwol tas-settur tal-midja huwa kruċjali għall-promozzjoni tal-ugwaljanza bejn is-sessi, peress li l-midja mhux biss tirrifletti iżda wkoll toħloq mudelli ta' rwol u standards ta’ mġiba, u b’hekk issawwar l-opinjoni pubblika u l-kultura b’mod sinifikanti;

U.

billi l-kopertura tal-midja tikkontribwixxi għal fehim wiesa’ fost is-saffi kollha tas-soċjetà tal-kumplessità tas-sitwazzjonijiet tan-nisa u tal-irġiel;

V.

billi n-nisa u t-tfal huma sproporzjonalment milquta mill-kunflitti, u jiffurmaw l-ogħla proporzjon ta’ refuġjati kemm fil-kampijiet u kemm li jiċċaqilqu minn post għall-ieħor biex ifittxu s-sikurezza;

W.

billi f’bosta soċjetajiet in-nisa m’għandhomx l-istess dritt għal art u proprjetà permezz ta’ mezzi legali, sitwazzjoni li taggrava l-faqar u tillimita l-iżvilupp ekonomiku tagħhom;

X.

billi n-nisa trans qegħdin iħabbtu wiċċhom ma' diskriminazzjoni sproporzjonata abbażi tal-identità sesswali tagħhom;

Y.

billi appoġġ aktar robust għas-saħħa u d-drittijiet sesswali u riproduttivi huwa prekundizzjoni għall-ugwaljanza bejn is-sessi u għall-emanċipazzjoni tan-nisa;

Z.

billi n-normi soċjali fir-rigward tar-rwoli tan-nisa u tal-irġiel ipoġġu lin-nisa f'sitwazzjoni ta' vulnerabilità akbar, partikolarment fir-rigward tas-saħħa sesswali u riproduttiva tagħhom, u fid-dawl ta' prattiki dannużi bħalma huma l-MĠF, jew iż-żwiġijiet tat-tfal, prekoċi u furzati;

(a)

li jikkonferma mill-ġdid l-impenn sod tiegħu lejn il-Pjattaforma ta' Azzjoni ta' Beijing;

(b)

li jagħti l-appoġġ tiegħu lill-ommijiet li huma intraprendituri fiż-żoni rurali peress li jħabbtu wiċċhom ma' sfidi speċifiċi; jenfasizza li t-trawwim tal-intraprenditorija fost dawn in-nisa mhux biss jista' jwassal għal suċċess fir-rikonċiljazzjoni tal-bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħajja privata, iżda jista' jservi wkoll biex jistimula opportunitajiet ġodda ta' xogħol u kwalità tal-ħajja aħjar fiż-żoni rurali, kif ukoll biex iħeġġeġ lil nisa oħra jqegħdu fil-prattika l-proġetti tagħhom ukoll;

(c)

li jtemm kull forma ta' diskriminazzjoni kontra n-nisa u l-bniet kollha f'kull parti tad-dinja li jiġġieled lill-forom kollha ta' vjolenza, li jirrappreżentaw ksur serju tad-drittijiet fundamentali tagħhom, ksur li min-naħa tiegħu huwa konsegwenza diretta ta' dik id-diskriminazzjoni;

(d)

li jinvolvi lill-gvernijiet kollha u jeżiġi mingħandhom li jfasslu programmi mmirati lejn l-eradikazzjoni tal-vjolenza sesswali u sessista u tal-prattiki ta' ħsara, bħalma huma ż-żwieġ tat-tfal, prekoċi u furzat kif ukoll il-mutilazzjoni ġenitali femminili t-traffikar tal-bnedmin;

(e)

li jistieden lill-Istati Membri jiġġieldu lill-isterjotipi tas-sessi u jinvestu fl-aċċess tan-nisa u l-bniet għal edukazzjoni, għal tagħlim tul il-ħajja u għal taħriġ vokazzjonali li jiġu mfassla apposta, speċjalment fiż-żoni rurali, b’mod partikolari fl-oqsma tal-iSTEM, kif ukoll fl-intraprenditorija u l-innovazzjoni, peress li dawn l-oqsma huma għodod importanti biex jintlaħqu l-SDGs, kif ukoll li jippromwovi l-ugwaljanza fis-setturi tal-agrikolutra u tal-ikel, kif ukoll fit-turiżmu u industriji oħra fiż-żoni rurali;

(f)

li jfassal politiki mmirati biex jeqirdu l-faqar u jiggarantixxu standard tal-għajxien adegwat għall-gruppi partikolarment vulnerabbli, inklużi n-nisa u l-bniet, b'mod speċjali permezz tas-sistemi ta' ħarsien soċjali;

(g)

li jippromwovi informazzjoni, miżuri ta' assistenza teknika u l-iskambju ta' prattiki tajba bejn l-Istati Membri dwar l-istabbiliment ta' status professjonali għall-konjuġi li jassistu fil-biedja, biex b'hekk ikunu jistgħu jibbenefikaw minn drittijiet individwali, inkluż, b'mod partikolari, il-liv tal-maternità, l-assigurazzjoni soċjali kontra l-inċidenti fuq il-post tax-xogħol, l-aċċess għat-taħriġ u d-drittijiet għall-pensjoni tal-irtirar;

(h)

li jelimina d-differenza fil-pagi bejn l-irġiel u n-nisa, id-differenza fir-remunerazzjoni (dħul) ta' tul il-ħajja kollha u d-differenza fil-pensjonijiet;

(i)

li jistieden lill-Istati Membri kif ukoll lill-awtoritajiet reġjonali u lokali jiggarantixxu l-aċċess universali għall-kura adegwata tat-tfal u tal-anzjani fiż-żoni rurali;

(j)

li jistieden lill-Istati Membri u lill-awtoritajiet reġjonali u lokali jipprovdu faċilitajiet u servizzi pubbliċi u privati ta’ kwalità għolja bi prezzijiet għall-but ta' kulħadd għall-ħajja ta’ kuljum, speċjalment fiż-żoni rurali u b’attenzjoni partikolari fir-rigward tas-saħħa, l-edukazzjoni u l-kura; jinnota li dan ikun jeħtieġ l-inklużjoni ta’ infrastruttura rurali għall-kura tat-tfal, servizzi tal-kura tas-saħħa, faċilitajiet edukattivi, djar ta’ kura għall-anzjani u għall-persuni dipendenti, servizzi ta’ sostituzzjoni f’każ ta’ mard u ta’ maternità u servizzi kulturali;

(k)

li jiżgura l-integrazzjoni tal-perspettiva tal-ġeneri, bħala għodda tal-integrazzjoni tal-prinċipju tal-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel, u biex tiġi miġġielda d-diskriminazzjoni, fil-politiki u l-programmi kollha permezz ta’ riżorsi finanzjarji u umani adegwati;

(l)

li jimmobilizza r-riżorsi meħtieġa biex tinkiseb l-ugwaljanza permezz tal-integrazzjoni tal-perspettiva tal-ġeneri fil-politiki u l-azzjonijiet kollha, inkluż permezz ta' bbaġitjar li jqis l-ugwaljanza bejn is-sessi, bħala għodda tal-integrazzjoni tal-prinċipju tal-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel, u l-ġlieda kontra d-diskriminazzjoni;

(m)

li jiżgura l-involviment sħiħ tal-Parlament u tal-Kumitat tiegħu għad-Drittijiet tan-Nisa u l-Ugwaljanza bejn is-Sessi fil-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet dwar il-pożizzjoni tal-UE fit-62 sessjoni tal-Kummissjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar l-Istatus tan-Nisa;

(n)

li jfakkar li l-Konvenzjoni dwar l-Eliminazzjoni ta' Kull Forma ta' Diskriminazzjoni kontra n-Nisa tintroduċi l-obbligu li tiġi eliminata d-diskriminazzjoni diretta u indiretta kontra n-nisa permezz ta' miżuri legali, politiċi u programmatiċi f'kull sfera tal-ħajja u li l-Artikolu 14 tagħha huwa l-uniku obbligu internazzjonali li jindirizza l-ħtiġijiet speċifiċi tan-nisa fiż-żoni rurali;

(o)

li jiżguraw li n-nisa u l-bniet rurali jkollhom edukazzjoni formali u informali, inkluż taħriġ, aċċessibbli, affordabbli u ta’ kwalità għolja li għandhom jippermettulhom jiksbu ħiliet ġodda, jew jiżviluppaw dawk li diġa' għandhom, f'dawk li huma ġestjoni, litteriżmu finanzjarju, ekonomija, kummerċjalizzazzjoni, u ħiliet tan-negozju, kif ukoll edukazzjoni dwar iċ-ċittadinanza, edukazzjoni ċivika u politika, kif ukoll taħriġ teknoloġiku u fl-agrikoltura sostenibbli; li jiżgura li n-nisa jkollhom l-istess opportunitajiet u libertà tal-għażla fir-rigward tal-karriera li jkunu jixtiequ jilħqu;

(p)

li jiżgura li n-nisa u l-bniet rurali jkollhom aċċess faċli għall-kreditu u għal riżorsi produttivi, u li huma jirċievu l-appoġġ fuq l-inizjattivi intraprenditorjali u ta’ innovazzjoni tagħhom;

(q)

li jħares id-dritt għal kura tas-saħħa universali ta' kwalità għolja li tqis id-differenzi fiżjoloġiċi ta' bejn in-nisa u l-irġiel, u li tkun imfassla apposta għall-ħtiġijiet tan-nisa u l-bniet rurali, b'mod partikolari fir-rigward tas-saħħa u d-drittijiet sesswali u riproduttivi, u li jħares ukoll l-aċċess għal tali kura tas-saħħa;

(r)

li jikkundanna l-forom kollha ta’ vjolenza kontra n-nisa u li jiżgura li l-vittmi li jgħixu f’żoni rurali u remoti ma jiġux imċaħħda minn aċċess indaqs għall-assistenza;

(s)

li jtejjeb l-effettività, it-trasparenza u n-natura demokratika tal-istituzzjonijiet internazzjonali, nazzjonali, reġjonali u lokali li jappoġġjaw u jsaħħu r-rwoli tan-nisa rurali, sabiex tiġi żgurata l-preżenza tagħhom permezz ta' parteċipazzjoni ugwali;

(t)

li jiffaċilita t-tranżizzjoni tan-nisa rurali mill-ekonomija informali għal dik formali, u li jirrikonoxxi li n-nisa fiż-żoni rurali jaħdmu f'varjetà ta' oqsma u spiss huma aġenti tal-bidla lejn agrikultura sostenibbli u ekoloġikament soda, is-sigurtà alimentari u l-ħolqien ta' impjiegi ekoloġiċi;

(u)

li jippjana u jimplimenta politiki agrikoli reżiljenti għat-tibdil fil-klima li jqisu kif jixraq it-theddidiet speċifiċi li jħabbtu wiċċhom magħhom in-nisa rurali bħala konsegwenza ta' diżastri naturali jew dawk ikkawżati mill-bniedem;

(v)

li jiggarantixxi l-parteċipazzjoni tan-nisa u l-bniet rurali fit-teħid tad-deċiżjonijiet rigward l-ippjanar ta' kull stadju f'każ tad-diżastri u ta' kriżijiet oħra, u tar-rispons għalihom, mit-twissija bikrija sas-sokkors ta' emerġenza, l-irkupru, ir-riabilitazzjoni u r-rikostruzzjoni, u li jiggarantixxi l-protezzjoni u s-sikurezza tagħhom f’każ ta’ diżastri u kriżijiet oħra;

(w)

li jieħu l-miżuri kollha meħtieġa sabiex jiżgura li n-nisa rurali jgawdu ambjent sikur, nadif u tajjeb għas-saħħa;

(x)

li jipprovdi infrastruttura u servizzi pubbliċi aċċessibbli u ta' kwalità għolja għan-nisa u l-komunitajiet rurali u li jinvesti fl-iżvilupp u l-manutenzjoni tagħhom;

(y)

li jiffaċilita l-iżvilupp diġitali, peress li dan jista’ jikkontribwixxi b’mod sinifikanti għall-ħolqien ta’ impjiegi ġodda, billi jissimplifika d-dħul fl-impjieg għal min jixtieq jaħdem għal rasu, jagħti spinta lill-kompetittività u lill-iżvilupp tat-turiżmu u joħloq bilanċ aħjar bejn ix-xogħol u l-ħajja tal-familja;

(z)

li jappoġġja l-istabbiliment u l-attivitajiet li għaddejjin tal-gruppi komunitarji lokali, li jenħtieġ li jiltaqgħu perjodikament biex jiddiskutu l-kwistjonijiet u l-isfidi marbuta mal-iżvilupp u biex jieħdu azzjoni kostruttiva;

(aa)

li jistieden lill-Istati Membri, lis-sħab soċjali u lis-soċjetà ċivili jappoġġjaw u jippromwovu l-parteċipazzjoni tan-nisa fit-teħid tad-deċiżjonijiet u fil-korpi ta' tmexxija ta' assoċjazzjonijiet u organizzazzjonijiet professjonali, imprenditorjali, u tat-trade union fl-oqsma tal-politiki rurali, tas-saħħa, tal-edukazzjoni u tal-agrikoltura, kif ukoll fil-korpi ta' ġestjoni u ta' rappreżentanza permezz ta' preżenza indaqs;

(ab)

li jirrikonoxxi u jappoġġja r-rwol attiv li għandhom in-nisa fiż-żoni rurali u l-kontribut tagħhom lill-ekonomija bħala intraprendituri, kapijiet tan-negozju tal-familja u promoturi tal-iżvilupp sostenibbli;

(ac)

li jiżgura d-drittijiet tan-nisa rurali għall-proprjetà, b’mod partikolari ta’ azjendi tal-biedja tal-familja u wirt ta’ art, li hija għodda importanti għall-emanċipazzjoni ekonomika tagħhom u biex ikunu jistgħu jipparteċipaw bis-sħiħ fl-iżvilupp rurali u jibbenefikaw minnu;

(ad)

li jiżgura l-aċċess tan-nisa rurali għar-riżorsi produttivi, għall-pjattaformi elettroniċi, għas-swieq, għall-istallazzjonijiet kummerċjali u għas-servizzi finanzjarji; li jippromwovi s-swieq lokali, reġjonali u tradizzjonalili, inklużi s-swieq tal-ikel, li huma l-postijiet fejn in-nisa ġeneralment għandhom aktar opportunitajiet li jbiegħu il-prodotti tagħhom direttament, ħaġa li tirriżulta f'emanċipazzjoni ekonomika akbar;

(ae)

li jippromwovi l-impjieg tan-nisa fis-settur tal-iSTEM, partikolarment f’pożizzjonijiet li jikkontribwixxu għall-ekonomija ċirkolari u l-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima;

(af)

li jiżviluppa politiki, servizzi u programmi tax-xogħol biex jindirizza s-sitwazzjoni prekarja tan-nisa rurali, li spiss jaħdmu fis-settur informali u li jistgħu jħabbtu wiċċhom ma’ bosta forom ta’ diskriminazzjoni intersezzjonali abbażi tas-sess, l-età, il-klassi, ir-reliġjon, l-etniċità, id-diżabilità, jew l-identità tal-ġeneru; li jipprovdi assistenza u appoġġ imfasslin apposta għall-ħtiġijiet u l-interessi tagħhom;

(ag)

li jistabbilixxi programmi biex jiżgura li n-nisa u l-familji tagħhom ikollhom aċċess għal sistemi ta' protezzjoni soċjali universali li jkollhom impatt fuq is-sitwazzjoni futura tagħhom bħala pensjonanti sabiex b'hekk titnaqqas id-differenza fil-pensjonijiet, li hija ta' natura multidimensjonali;

(ah)

li jiġbor data data disaggregata skond is-sess u jiżviluppa statistika dwar il-valuri, is-sitwazzjonijiet, il-kundizzjonijiet u l-ħtiġijiet tan-nisa rurali bl-għan li jkunu jistgħu jiġu fformulati politiki adegwati; li jissorvelja s-sitwazzjoni tan-nisa fiż-żoni rurali fuq bażi regolari;

(ai)

li jħeġġeġ ir-ratifika u l-implimentazzjoni tal-Konvenzjoni Internazzjonali tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet tal-Persuni b'Diżabilità, inkluż l-Artikolu 6 tagħha bit-titolu “In-nisa b'diżabilità”; li jiggarantixxi l-aċċessibilità tal-prodotti, l-infrastrutturi u s-servizzi;

(aj)

li jistieden lill-Kummissjoni, lill-Istati Membri u lill-gvernijiet reġjonali u lokali jipprovdu faċilitajiet u servizzi pubbliċi u privati ta’ kwalità għolja u bi prezzijiet għall-but ta' kulħadd orjentati lejn il-ħajja ta’ kuljum fiż-żoni rurali, u li joħloq l-kundizzjonijiet meħtieġa biex jittejjeb il-bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħajja privata għan-nisa fiż-żoni rurali, b’mod partikolari billi jiggarantixxi faċilitajiet xierqa ta' kura għall-persuni dipendenti, kura tas-saħħa aċċessibbli u trasport pubbliku;

(ak)

li jenfasizza l-importanza li jiġu inklużi salvagwardji fil-politiki tal-UE dwar il-kundizzjonijiet tal-għajxien u tax-xogħol tan-nisa impjegati bħala ħaddiema agrikoli staġjonali, speċjalment fir-rigward tal-ħtieġa li jingħataw protezzjoni soċjali, assigurazzjoni tas-saħħa u kura tas-saħħa; li jinkoraġġixxu lill-awtoritajiet reġjonali, lokali u nazzjonali u istituzzjonijiet oħra jiggarantixxu d-drittijiet fundamentali tal-bniedem tal-ħaddiema migranti u staġjonali u tal-familji tagħhom, speċjalment tan-nisa u tal-persuni vulnerabbli, u jinkoraġġixxu l-integrazzjoni tagħhom fil-komunità lokali;

(al)

li jiżgura l-aċċess għal infrastruttura u servizzi affidabbli tal-internet bil-broadband b’veloċità għolja; li jinvesti fl-użu ta’ teknoloġiji ġodda fiż-żoni rurali u fl-agrikoltura u jippromwovi dan l-użu; li jirrikonoxxi l-benefiċċji soċjali, psikoloġiċi u ekonomiċi tagħhom; li jinsisti fuq l-iżvilupp ta’ approċċ olistiku (ir-“raħal diġitali”); li jippromwovi opportunitajiet indaqs fl-aċċess għall-użu ta’ dawn it-teknoloġiji fit-taħriġ fl-użu tagħhom;

(am)

li jiddedika attenzjoni lill-preżenza tan-nisa u l-avvanz tagħhom fis-settur tal-midja u lill-kontenut tal-midja li mhux sterjotipiku;

(an)

li jinkoraġġixxi lill-organizzazzjonijiet tal-midja pubblika jistabbilixxu l-politiki tal-ugwaljanza tagħhom stess għal rappreżentanza bbilanċjata ta’ rġiel u nisa fil-korpi tat-teħid tad-deċiżjonijiet;

(ao)

li jiżgura li s-sesswalizzazzjoni tal-immaġni tan-nisa u l-bniet li kulma jmur qed tiżdied fil-midja tiġi miġġielda b’mod effettiv, bir-rispett dovut għal-libertà tal-espressjoni;

(ap)

li jħeġġeġ lill-organizzazzjonijiet tal-midja jipprevjenu l-proċeduri ta’ kultura organizzattiva li spiss hija ostili għall-bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħajja privata;

(aq)

li jindirizza b'determinazzjoni d-differenza bejn il-pagi tal-irġiel u n-nisa fis-settur tal-midja permezz ta’ miżuri antidiskriminatorji, li jiżguraw paga ugwali għal xogħol ugwali bejn in-nisa u l-irġiel;

(ar)

li jieħu l-miżuri kollha meħtieġa kontra l-atti ta’ vjolenza kontra l-ġurnalisti investigattivi, filwaqt li jagħti attenzjoni partikolari lill-ġurnalisti nisa, li spiss huma aktar vulnerabbli;