—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kummissjoni intitolat "Insalvaw il-ħajjiet: Insaħħu s-sikurezza tal-karozzi fl-UE – Rapport dwar il-monitoraġġ u l-valutazzjoni tal-karatteristiċi avvanzati tas-sikurezza tal-vetturi, tal-kosteffettività u tal-fattibbiltà tagħhom għar-reviżjoni tar-regolamenti dwar is-sikurezza ġenerali tal-vetturi u dwar il-protezzjoni tal-persuni bil-mixi u ta' persuni oħrajn li jużaw it-triq (COM(2016)0787) u d-dokument ta' ħidma tal-persunal tal-Kummissjoni li jakkumpanjah (SWD(2016)0431),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 661/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-13 ta' Lulju 2009 dwar rekwiżiti għall-approvazzjoni tat-tip għas-sikurezza ġenerali tal-vetturi bil-mutur, it-trejlers tagħhom, u s-sistemi, il-komponenti u l-unitajiet tekniċi separati destinati għalihom (1),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 78/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-14 ta' Jannar 2009 dwar l-approvazzjoni tat-tip ta' vetturi bil-mutur fir-rigward tal-ħarsien tal-persuni mexjin u ta' utenti vulnerabbli oħra tat-triq, li jemenda d-Direttiva 2007/46/KE u jħassar id-Direttivi 2003/102/KE u 2005/66/KE (2),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2014/47/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-3 ta' April 2014 dwar l-ispezzjonijiet tekniċi waqt it-traġitt tal-affidabilità stradali ta' vetturi kummerċjali li jiċċirkolaw fl-Unjoni u li jirrevoka d-Direttiva 2000/30/KE (3),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva (UE) 2015/413 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-11 ta' Marzu 2015 li tiffaċilita l-iskambju transkonfinali ta' informazzjoni dwar reati tat-traffiku relatati mas-sikurezza fit-toroq (4),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva (UE) 2015/719 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta' April 2015 li temenda d-Direttiva tal-Kunsill 96/53/KE li tistabbilixxi għal ċerti vetturi tat-triq li jiċċirkolaw fi ħdan il-Komunità d-dimensjonijiet massimi awtorizzati fit-traffiku nazzjonali u internazzjonali u l-piżijiet massimi awtorizzati fit-traffiku internazzjonali (5),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2015/758 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta' April 2015 li jikkonċerna rekwiżiti għall-approvazzjoni skont it-tip għall-iskjerament tas-sistema eCall immuntata fil-vettura bbażata fuq is-servizz 112 u li jemenda d-Direttiva 2007/46/KE (6),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-9 ta' Settembru 2015 dwar “L-Implimentazzjoni tal-White Paper dwar it-Trasport tal-2011: it-teħid tal-kont u t-triq 'il quddiem lejn mobbiltà sostenibbli” (7),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-18 ta' Mejju 2017 dwar it-trasport bit-triq fl-Unjoni Ewropea (8),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-3 ta' Lulju 2013 dwar “is-Sikurezza fit-toroq 2011-2020 – L-ewwel stadji lejn strateġija dwar korrimenti” (9),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-27 ta' Settembru 2011 dwar is-sikurezza fit-toroq 2011-2020 (10),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-15 ta' Diċembru 2011 dwar il-“Pjan direzzjonali għal Żona Unika Ewropea tat-Trasport – Lejn sistema tat-trasport kompetittiva u li tuża r-riżorsi b'mod effiċjenti” (11),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni bit-titolu “Strateġija Ewropea dwar is-Sistemi tat-Trasport Intelliġenti u Kooperattivi: l-ewwel pass importanti lejn mobbiltà kooperattiva, konnessa u awtomatizzata” (COM(2016)0766),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni intitolata “Lejn Żona Ewropea ta' sikurezza tat-triq: orjentazzjonijiet ta' politika dwar is-sikurezza tat-triq 2011-2020” (COM(2010)0389),

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni bit-titolu “CARS 2020: Pjan ta' azzjoni għal industrija tal-karozzi kompetittiva u sostenibbli fl-Ewropa” (COM(2012)0636),

—

wara li kkunsidra l-white paper tal-Kummissjoni bl-isem “Pjan direzzjonali għal Żona Unika Ewropea tat-Trasport – Lejn sistema tat-trasport kompetittiva u li tuża r-riżorsi b'mod effiċjenti” (COM(2011)0144),

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kummissjoni intitolat “Benefit and feasibility of a range of new technologies and unregulated measures in the field of vehicle occupant safety and protection of vulnerable road users” (Benefiċċji u l-fattibbiltà ta' firxa ta' teknoloġiji ġodda u miżuri mhux regolati fil-qasam tas-sikurezza u l-ħarsien ta' utenti vulnerabbli tat-triq), li ġie mħejji mit-Transport Research Laboratory, u ppubblikat fil-26 ta' Marzu 2015,

—

wara li kkunsidra d-dokument ta' ħidma tal-persunal tal-Kummissjoni bit-titolu “On the implementation of objective 6 of the European Commission's policy orientations on road safety 2011-2020 – First milestone towards an injury strategy” (Dwar l-implimentazzjoni tal-objettiv 6 tal-orjentazzjonijiet ta' politika tal-Kummissjoni Ewropea dwar is-sikurezza tat-toroq 2011-2020 – L-ewwel pass lejn strateġija dwar korrimenti) (SWD(2013)0094),

—

wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill tat-8 ta' Ġunju 2017 dwar is-sikurezza tat-traffiku fit-toroq b'appoġġ għad-Dikjarazzjoni tal-Belt Valletta, ta' Marzu 2017,

—

wara li kkunsidra l-pakkett “Ewropa Attiva”, ippubblikat mill-Kummissjoni fil-31 ta' Mejju 2017, li jinkludi sett ta' tmien inizjattivi leġiżlattivi b'attenzjoni speċjali fuq it-trasport bit-triq,

—

wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni 70/260 tal-Assemblea Ġenerali tan-NU “Improving global road safety” (Titjib fis-sikurezza tat-toroq fuq livell globali) tal-15 ta' April 2016,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għat-Trasport u t-Turiżmu u l-opinjoni tal-Kumitat għas-Suq Intern u l-Ħarsien tal-Konsumatur (A8-0330/2017),

A.

billi, kull sena jmutu madwar 25 500 ruħ fit-toroq tal-Ewropa, u madwar 135 000 ruħ ikorru serjament, tant li hu meħtieġ li jittieħdu aktar miżuri, u anki miżuri aktar effettivi, f'konsultazzjoni mal-Istati Membri, jekk il-mira ta' “żero fatalitajiet” għandha tintlaħaq;

B.

billi s-sikurezza fit-toroq tiddependi fuq tliet fatturi: il-vetturi, l-infrastruttura u l-imġiba tas-sewwieqa, u għalhekk huma meħtieġa l-miżuri fit-tliet oqsma kollha sabiex tiżdied is-sikurezza fit-toroq, u jenħtieġ li jittieħdu miżuri effettivi fil-qasam tas-sikurezza attiva u passiva tal-vetturi;

C.

billi l-età medja tal-karozzi tal-passiġġieri, vetturi ħfief u vetturi heavy-duty fl-UE qed tiżdied il-ħin kollu u issa taqbeż l-10 snin; billi l-età ta' vettura għandha impatt dirett fuq il-konsegwenzi ta' inċident stradali u fuq il-korrimenti mġarrba f'dawn l-inċidenti;

D.

billi s-sistemi ta' għajnuna tas-sewwieqa jagħmlu l-vetturi aktar sikuri kif ukoll jgħinu fil-parteċipazzjoni sikura u attiva tal-persuni b'mobbiltà mnaqqsa u tal-anzjani fit-traffiku tat-toroq;

E.

billi sistemi ta' sewqan intelliġenti jnaqqsu l-konġestjoni, iwissu lis-sewwieqa dwar il-perikli fuq ir-rotta tagħhom, u b'hekk jgħinu biex jitnaqqas ir-riskju li wieħed jikkaġuna inċident;

F.

billi t-tranżizzjoni lejn vetturi li jinstaqu b'mod awtonomu miexja b'pass imgħaġġel, u s-sikurezza tat-toroq hija b'mod ġenerali kwistjoni urġenti, b'tali mod li reviżjoni tar-Regolament dwar is-Sikurezza Ġenerali trid titressaq quddiem il-Kummissjoni sa mhux aktar tard mill-ewwel tliet xhur tal-2018; billi f'kull każ kwalunkwe dewmien ieħor ikun inaċċettabbli;

G.

billi 38 % tal-fatalitajiet kollha jseħħu f'żoni urbani u spiss jinvolvu utenti vulnerabbli tat-toroq, l-Istati Membri jenħtieġ li jieħdu in kunsiderazzjoni l-utenti tat-toroq vulnerabbli fl-ippjanar tat-traffiku urban, billi jitjieb it-trattament tagħhom f'dak li għandu x'jaqsam ma' modi ta' trasport bħal karozzi u xarabanks; billi l-Kummissjoni jenħtieġ li tippreżenta r-rieżami tagħha ta' regolamentazzjoni dwar il-protezzjoni tal-persuni bil-mixi;

H.

billi hemm rabta ċara bejn is-sikurezza fit-toroq u l-kundizzjonijiet ta' xogħol għall-utenti tat-toroq professjonali;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

54.

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 174 u 175 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta' Diċembru 2013 li jistabbilixxi dispożizzjonijiet komuni dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta' Koeżjoni, il-Fond Agrikolu Ewropew għall-Iżvilupp Rurali u l-Fond Marittimu u tas-Sajd Ewropew u li jistabbilixxi d-dispożizzjonijiet ġenerali dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali, il-Fond Soċjali Ewropew, il-Fond ta' Koeżjoni u l-Fond Ewropew għall-Affarijiet Marittimi u s-Sajd u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1083/2006 (1),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1301/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta' Diċembru 2013 dwar il-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali u dwar dispożizzjonijiet speċifiċi li jikkonċernaw l-Investiment li għandu fil-mira t-tkabbir ekonomiku u l-impjiegi, u li jirrevoka r-Regolament (KE) Nru 1080/2006 (2),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1304/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta' Diċembru 2013 dwar il-Fond Soċjali Ewropew u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1081/2006 (3),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1299/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta' Diċembru 2013 dwar dispożizzjonijiet speċifiċi għall-appoġġ mill-Fond Ewropew għall-Iżvilupp Reġjonali għall-għan ta' kooperazzjoni territorjali Ewropea (4),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1302/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta' Diċembru 2013 li jemenda r-Regolament (KE) Nru 1082/2006 dwar raggruppament Ewropew ta' kooperazzjoni territorjali (REKT) fir-rigward tal-kjarifika, is-simplifikazzjoni u t-titjib għat-twaqqif u l-funzjonament ta' tali raggruppamenti (5),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-4 ta' Frar 2016 dwar is-sitwazzjoni speċjali tal-gżejjer (6),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 1300/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta' Diċembru 2013 dwar il-Fond ta' Koeżjoni u li jħassar ir-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 1084/2006 (7),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-4 ta' April 2017 dwar in-nisa u r-rwol tagħhom fiż-żoni rurali (8),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-10 ta' Mejju 2016 dwar il-politika ta' koeżjoni fir-reġjuni muntanjużi tal-Unjoni Ewropea (9),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tad-9 ta' Settembru 2015 dwar ir-Rapport dwar l-implimentazzjoni, ir-riżultati u l-valutazzjoni ġenerali tas-Sena Ewropea 2012 għat-Tixjiħ Attiv u s-Solidarjetà bejn il-Ġenerazzjonijiet (10),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-10 ta' Mejju 2016 dwar għodod ġodda għall-iżvilupp territorjali fil-politika ta' koeżjoni 2014–2020: Investiment Territorjali Integrat (ITI) u Żvilupp Lokali Mmexxi mill-Komunità (CLLD) (11),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-15 ta' Novembru 2011 dwar it-tibdil demografiku u l-konsegwenzi tiegħu għall-politika ta' koeżjoni futura tal-UE (12),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-11 ta' Novembru 2010 dwar l-isfida demografika u s-solidarjetà bejn il-ġenerazzjonijiet (13),

—

wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni tiegħu tat-22 ta' Settembru 2010 dwar l-istrateġija Ewropea għall-iżvilupp ekonomiku u soċjali tar-reġjuni muntanjużi, tal-gżejjer u ta' żoni li fihom ma tantx jgħixu nies (14),

—

wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni tiegħu tal-21 ta' Frar 2008 dwar il-ġejjieni demografiku tal-Ewropa (15),

—

wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni tiegħu tat-23 ta' Marzu 2006 dwar l-isfidi demografiċi u s-solidarjetà bejn il-ġenerazzjonijiet (16),

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kummissjoni intitolat “The 2015 Ageing Report. Economic and budgetary projections for the 28 EU Member States (2013-2060)” (Ir-Rapport dwar it-Tixjiħ tal-2015. Tbassir ekonomiku u baġitarju għat-28 Stat Membru tal-UE) (European Economy 3|2015),

—

wara li kkunsidra s-Sitt Rapport tal-Kummissjoni dwar il-koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali bit-titolu “Investiment għall-impjiegi u t-tkabbir: Il-promozzjoni tal-iżvilupp u tal-governanza tajba fir-reġjuni u l-ibliet tal-UE” tat-23 ta' Lulju 2014,

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-26 ta' April 2017 intitolata “Inizjattiva ta' appoġġ għall-bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħajja privata għall-ġenituri u l-persuni li jindukraw li jaħdmu” (COM(2017)0252),

—

wara li kkunsidra l-Kommunikazzjoni tal-Kummissjoni tad-29 ta' April 2009 bit-titolu “Kif għandna nittrattaw l-impatt tat-tixjieħ tal-popolazzjoni fl-UE (Ir-Rapport dwar it-Tixjieħ 2009)” (COM(2009)0180),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-10 ta' Mejju 2007 bit-titolu ''Il-Promozzjoni tas-Solidarjetà bejn il-Ġenerazzjonijiet'' (COM(2007)0244),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni tat-12 ta' Ottubru 2006 intitolata “Il-ġejjieni demografiku tal-Ewropa, il-bidla ta' sfida f'opportunità” (COM(2006)0571),

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-16 ta' Marzu 2005 bit-titolu “Green Paper: ‘Quddiem it-tibdiliet demografiċi: solidarjetà ġdida bejn il-ġenerazzjonijiet’” (COM(2005)0094),

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tas-6 ta' Mejju 2015 bit-titolu “Strateġija għal Suq Uniku Diġitali għall-Ewropa” (COM(2015)0192),

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni tas-16 ta' Ġunju 2016 dwar Ir-rispons tal-UE għall-isfida demografika (17),

—

wara li kkunsidra l-istudju datat Settembru 2013 tad-Direttorat Ġenerali għall-Politiki Interni, Dipartiment Tematiku B: Politiki Strutturali u ta' Koeżjoni, intitolat “Il-politiki reġjonali u ta' koeżjoni kif jistgħu jindirizzaw l-isfidi demografiċi?”,

—

wara li kkunsidra l-pubblikazzjoni ESPON dwar “Niżvelaw il-potenzjalitajiet territorjali u t-tiswir ta' politiki ġodda f'tipi speċifiċi ta' territorji fl-Ewropa: gżejjer, muntanji, żoni b'popolazzjoni baxxa u reġjuni kostali” (18),

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Kultura u l-Edukazzjoni u l-pożizzjoni fil-forma ta' emendi tal-Kumitat għad-Drittijiet tan-Nisa u l-Ugwaljanza bejn is-Sessi (A8-0329/2017),

A.

billi t-tibdil demografiku huwa problema reali fl-Ewropa u madwar id-dinja u jikkostitwixxi sfida ewlenija, mhux biss b'mod ġenerali iżda wkoll għall-iżvilupp lokali u territorjali u t-titjib tal-politiki fl-UE llum, flimkien ma' kwistjonijiet relatati mal-impjieg, il-globalizzazzjoni bla kontroll, it-tibdil fil-klima, it-tranżizzjoni lejn ekonomiji b'livell baxx ta' karbonju u l-isfidi li ġġib magħha l-bidla industrijali u teknoloġika u l-inklużjoni soċjali u ekonomika;

B.

billi, kif inhu l-każ f'ħafna soċjetajiet postindustrijali, il-popolazzjoni tal-Ewropa kienet ikkaratterizzata minn żieda fil-lonġevità u rati ta' fertilità baxxi għal diversi għexieren ta' snin, u dan huwa suxxettibbli li jibdel l-istruttura tal-popolazzjoni u l-piramida tal-età, u jista' jwassal għal effetti sekondarji ta' popolazzjoni ta' età tax-xogħol li dejjem qiegħda tonqos u ta' popolazzjoni li qed tixjiħ; billi l-kriżi ekonomika li laqtet lill-Unjoni Ewropea kollha kellha impatt kbir fuq ħafna setturi u reġjuni, partikolarment fuq il-kampanja, u b'mod partikolari ġġenerat faqar u depopolazzjoni; billi d-differenza persistenti bejn il-pagi u fil-pensjonijiet tal-irġiel u n-nisa tfixkel b'mod qawwi l-parteċipazzjoni tan-nisa fis-suq tax-xogħol;

C.

billi t-tkabbir rapidu tal-popolazzjoni f'pajjiżi li qed jiżviluppaw u t-tnaqqis demografiku fil-popolazzjoni tal-UE huwa mbassar li jiġu tradotti fi tnaqqis tal-persentaġġ tal-Unjoni Ewropea tal-popolazzjoni dinjija minn 6,9 % fl-2015 għal 5,1 % fl-2060 (19);

D.

billi huwa mbassar li 132 minn 273 reġjun tal-livell NUTS 2 se jaraw tnaqqis fil-popolazzjoni bejn l-2015 u l-2050 (20); billi dan it-tnaqqis se jolqot lill-Unitajiet Amministrattivi Lokali (LAUs) b'mod partikolari;

E.

billi l-prijorità ewlenija tal-Unjoni Ewropea u tal-Istati Membri kollha hija li jiġi promoss tkabbir li jkun fl-istess waqt intelliġenti, sostenibbli u inklużiv;

F.

billi fatturi ġeografiċi u demografiċi jservu biex jitħarrxu l-problemi tal-iżvilupp; billi, għal din ir-raġuni, it-Trattat ta' Lisbona żied il-koeżjoni territorjali mal-miri tal-koeżjoni ekonomika u soċjali;

G.

billi t-tibdil demografiku ma jaffettwax lill-pajjiżi u r-reġjuni kollha b'mod uniformi, kemm minħabba d-dinamika naturali tiegħu kif ukoll minħabba l-movimenti migratorji li dan jinvolvi, fejn il-biċċa l-kbira taż-żoni urbani u, b'mod partikolari, l-inħawi metropolitani qed jesperjenzaw żieda fil-popolazzjoni u l-parti l-kbira taż-żoni rurali u ż-żoni mbiegħda qed jesperjenzaw deklin, filwaqt li l-istampa hija waħda mħallta ħafna fir-reġjuni ultraperiferiċi; billi dawn l-iżbilanċi qed jippreżentaw sfidi kbar kemm għal territorji li jsofru minn depopolazzjoni kif ukoll għal dawk li jesperjenzaw influss ta' popolazzjoni; billi ż-żoni iżolati u ż-żoni li għalihom l-aċċess huwa limitat huma dawk l-aktar esposti għal tnaqqis demografiku; billi, mill-banda l-oħra, jenħtieġ li jiġu enfasizzati l-effetti tas-“suburbanizzazzjoni”, li, bħala konsegwenza ta' movimenti kbar tal-popolazzjoni mill-bliet kbar għar-reġjuni ta' madwarhom, li jitfgħu pressjoni fuq l-awtoritajiet kemm lokali kif ukoll reġjonali;

H.

billi r-reġjuni Ewropej mhumiex meded uniformi ta' territorju; billi dawn jistgħu jinkludu żoni ta' qgħad u faqar u jiffaċċjaw sfidi partikolari, l-aktar f'dak li għandu x'jaqsam mat-tibdil demografiku, li jagħmilha essenzjali li jitwaqqfu strumenti mmirati li jnaqqsu d-differenzi subreġjonali u jġibu bilanċ territorjali aħjar f'termini ta' żoni urbani, periurbani u rurali;

I.

billi n-nisa, u b'mod partikolari l-ommijiet waħedhom, huma aktar esposti għall-faqar u l-esklużjoni;

J.

billi t-tibdil demografiku jippreżenta sfida fl-iżgurar tal-koeżjoni soċjali u l-benesseri tal-popolazzjoni kollha, u fil-promozzjoni ta' żvilupp ekonomiku bilanċjat; billi t-tibdil demografiku għandu riperkussjonijiet fuq l-infrastruttura, l-aċċessibbiltà u l-kwalità tas-servizzi, u dan ifisser problemi ta' konnettività jew iżolament mediku, u huwa spiss riżultat ta' konnessjonijiet insuffiċjenti bejn il-popolazzjonijiet urbani u rurali;

K.

billi t-tibdil demografiku jinvolvi sfidi ewlenin ta' strateġija politika f'oqsma differenti marbuta ma' firxa wiesgħa ta' oqsma tal-politika ta' koeżjoni; billi l-politika reġjonali u l-Fondi Strutturali u ta' Investiment Ewropej (Fondi SIE), inkluż il-Fond ta' Koeżjoni, huma strumenti ewlenin għal dan it-tibdil;

L.

billi f'żoni mhux urbanizzati fl-Unjoni Ewropea jgħixu 113-il miljun ruħ, hemm 12-il miljun ażjenda agrikola u 172 miljun ettaru ta' art agrikola u jagħmlu kontribut estensiv għall-ekonomiji, il-kulturi u l-ekosistemi Ewropej;

M.

billi infrastruttura adegwata u livell adegwat ta' servizzi huma fatturi importanti fil-ġestjoni tal-istruttura tal-popolazzjoni f'reġjuni li huma ftit li xejn popolati jew li jbatu minn emigrazzjoni, fejn l-importanza tal-investiment u l-impjiegi hija ikbar;

N.

billi infrastruttura adegwata u l-aċċess għal servizzi pubbliċi u impjiegi ta' kwalità huma fatturi importanti li jinfluwenzaw id-deċiżjoni ta' jekk wieħed joqgħodx f'żona partikolari;

O.

billi n-nisa huma aktar esposti għall-faqar u l-esklużjoni soċjali mill-irġiel – aktar u aktar meta jkollhom aktar minn 60 sena;

P.

billi t-tibdil demografiku għandu impatt ikbar fuq reġjuni li qed jaqgħu lura;

Q.

billi t-tibdil demografiku li qed jaffettwa ż-żoni rurali għandu konsegwenzi ekonomiċi u soċjali, jikkawża frammentazzjoni territorjali u jaffettwa l-kwalità tal-ħajja u tal-ambjent, minbarra l-konsegwenzi demografiċi serji tiegħu;

R.

billi l-ugwaljanza bejn is-sessi hija dritt fundamentali, valur komuni tal-UE, u kundizzjoni meħtieġa għall-kisba tal-għanijiet tal-UE tat-tkabbir, l-impjieg u l-koeżjoni soċjali;

S.

billi l-ugwaljanza bejn is-sessi tirrappreżenta għodda importanti għall-iżvilupp ekonomiku u l-koeżjoni soċjali;

T.

billi t-tibdil demografiku negattiv iżid id-domanda għal solidarjetà aktar qawwija bejn il-ġenerazzjonijiet;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

—

wara li kkunsidra l-Green Paper tal-Kummissjoni tat-30 ta' April 2007 dwar “Is-Servizzi Finanzjarji għall-Konsumatur fis-Suq Waħdieni” (COM(2007)0226),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2008/48/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta' April 2008 dwar ftehim ta' kreditu għall-konsumatur u li tħassar id-Direttiva tal-Kunsill 87/102/KEE (1) (id-Direttiva dwar il-Kreditu għall-Konsumatur),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2009/103/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' Settembru 2009 dwar l-assigurazzjoni kontra responsabbiltà ċivili fir-rigward tal-użu ta' vetturi bil-mutur, u l-infurzar tal-obbligu ta' assigurazzjoni kontra din ir-responsabbiltà (2) (id-Direttiva dwar l-Assigurazzjoni ta' Vetturi bil-Mutur),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (KE) Nru 924/2009 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-16 ta' Settembru 2009 dwar il-ħlas transkonfinali fil-Komunità u li jħassar ir-Regolament (KE) Nru 2560/2001 (3),

—

wara li kkunsidra l-Green Paper tal-Kummissjoni tal-11 ta' Jannar 2012 bit-titolu “Lejn suq Ewropew integrat għal pagamenti bil-kard, bl-internet u bil-mowbajl” (COM(2011)0941),

—

wara li kkunsidra r-“Report on Good Practices on Comparison Websites” (Rapport dwar Prattiki Tajbin fuq Siti Web ta' Tqabbil) tal-2014 mill-Awtorità Ewropea tal-Assigurazzjoni u l-Pensjonijiet tax-Xogħol,

—

wara li kkunsidra l-opinjoni indirizzata lill-istituzzjonijiet tal-UE f'April 2016 mill-Awtorità Ewropea tal-Assigurazzjoni u l-Pensjonijiet tax-Xogħol dwar “A Common Framework for Risk Assessment and Transparency for IORPs” (Opinjoni għall-Istituzzjonijiet tal-UE dwar Qafas Komuni għall-Valutazzjoni tar-Riskju u t-Trasparenza għall-IORPs),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2014/17/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-4 ta' Frar 2014 dwar kuntratti ta' kreditu għall-konsumaturi marbutin ma' proprjetà immobbli residenzjali u li temenda d-Direttivi 2008/48/KE u 2013/36/UE u r-Regolament (UE) Nru 1093/2010 (4) (id-Direttiva dwar il-Kreditu Ipotekarju),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2014/65/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-15 ta' Mejju 2014 dwar is-swieq fl-istrumenti finanzjarji u li temenda d-Direttiva 2002/92/KE u d-Direttiva 2011/61/UE (5),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) Nru 910/2014 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta' Lulju 2014 dwar l-identifikazzjoni elettronika u s-servizzi fiduċjarji għal tranżazzjonijiet elettroniċi fis-suq intern u li jħassar id-Direttiva 1999/93/KE (6),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva 2014/92/UE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tat-23 ta' Lulju 2014 dwar il-komparabbiltà tat-tariffi relatati mal-kontijiet tal-ħlas, il-bdil tal-kontijiet tal-ħlas u l-aċċess għal kontijiet tal-ħlas b'karatteristiċi bażiċi (7) (id-Direttiva dwar il-Kontijiet ta' Pagament),

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kummissjoni tat-8 ta' Awwissu 2014 dwar il-ħidma tal-Awtoritajiet Superviżorji Ewropej (ASE) u s-Sistema Ewropea ta' Superviżjoni Finanzjarja (SESF) (COM(2014)0509),

—

wara li kkunsidra r-Regolament (UE) 2015/751 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tad-29 ta' April 2015 dwar it-tariffi tal-interkambju għat-tranżazzjonijiet ta' pagament permezz ta' kard (8),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva (UE) 2015/2366 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-25 ta' Novembru 2015 dwar is-servizzi ta' pagament fis-suq intern, li temenda d-Direttivi 2002/65/KE, 2009/110/KE u 2013/36/UE u r-Regolament (UE) Nru 1093/2010, u li tħassar id-Direttiva 2007/64/KE (9),

—

wara li kkunsidra d-Direttiva (UE) 2016/97 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-20 ta' Jannar 2016 dwar id-distribuzzjoni tal-assigurazzjoni (riformulazzjoni) (10)) (id-Direttiva dwar id-Distribuzzjoni tal-Assigurazzjoni),

—

wara li kkunsidra l-Green Paper tal-Kummissjoni tal-10 ta' Diċembru 2015 dwar “Is-servizzi finanzjarji għall-konsumatur: Prodotti aħjar, aktar għażla u opportunitajiet akbar għall-konsumaturi u għan-negozji” (COM(2015)0630),

—

wara li kkunsidra t-tweġiba tal-Awtorità Bankarja Ewropea tal-21 ta' Marzu 2016 għall-Green Paper tal-Kummissjoni dwar is-servizzi finanzjarji għall-konsumatur,

—

wara li kkunsidra l-Ewrobarometru Speċjali 446 ta' Lulju 2016 dwar il-Prodotti u s-Servizzi Finanzjarji,

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-22 ta' Novembru 2016 dwar il-Green Paper dwar is-Servizzi Finanzjarji għall-Konsumatur (11),

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-2016 ta' Better Finance bit-titolu: “Pension Savings: The Real Return” (Tfaddil għall-pensjoni: Il-Profittabbiltà Reali),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-17 ta' Mejju 2017 dwar “FinTech: l-influwenza tat-teknoloġija fuq il-futur tas-settur finanzjarju” (12),

—

wara li kkunsidra d-dokument ta' konsultazzjoni tal-Kummissjoni dwar ir-rieżami tal-ASE tal-21 ta' Marzu 2017,

—

wara li kkunsidra l-Pjan ta' Azzjoni tal-Kummissjoni tat-23 ta' Marzu 2017 bit-titolu “Pjan ta' Azzjoni għas-Servizzi Finanzjarji għall-Konsumatur: Prodotti Aħjar, Aktar Għażla” (COM(2017)0139),

—

wara li kkunsidra l-Istudju tas-Suq għall-Ġestjoni tal-Assi tal-Financial Conduct Authority tar-Renju Unit ta' Ġunju 2017,

—

wara li kkunsidra l-Protokoll Nru 1 dwar ir-rwol tal-Parlamenti Nazzjonali fl-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra l-Protokoll Nru 2 dwar l-applikazzjoni tal-prinċipji ta' sussidjarjetà u proporzjonalità,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 52 tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

—

wara li kkunsidra r-rapport tal-Kumitat għall-Affarijiet Ekonomiċi u Monetarji u l-opinjoni tal-Kumitat għas-Suq Intern u l-Ħarsien tal-Konsumatur (A8-0326/2017),

A.

billi s-suq tal-UE fis-servizzi finanzjarji għall-konsumatur għadu pjuttost sottożviluppat u frammentat ħafna, filwaqt li x-xogħol għadu għaddej fi Stati Membri differenti; billi, għalhekk, hemm bżonn ta' azzjoni urġenti u effiċjenti li tiffaċilita innovazzjoni li tkun ta' benefiċċju għall-utenti finali filwaqt li jiġi sfruttat il-potenzjal sħiħ tas-suq uniku fis-servizzi finanzjarji għall-konsumatur, u li tista' tagħti spinta lill-kompetittività, tnaqqas il-prezzijiet u żżid l-għażla u d-diversità tal-prodotti;

B.

billi għandna nibqgħu ambizzjużi fir-rigward tat-tneħħija tal-ostakli nazzjonali u t-trażżin tat-tendenzi eżistenti li jwaqqfu l-innovazzjoni fis-servizzi finanzjarji għall-konsumatur; jistieden lill-Kummissjoni u lill-Kunsill ikunu aktar ambizzjużi fil-qasam tal-investimenti għall-konsumaturi transkonfinali fil-qafas tal-Unjoni tas-Swieq Kapitali (CMU), billi jindirizzaw mhux biss il-kwistjonijiet l-aktar faċli iżda wkoll l-ostakli l-aktar importanti li jaffettwaw dan is-suq li jinkludu l-lingwa, it-tħassib dwar il-frodi jew il-kriminalità, l-inċertezza dwar l-implikazzjonijiet tat-taxxa, id-differenzi fit-titoli u l-liġi korporattiva, ir-rimedju mhux magħruf u l-proċedimenti ta' insolvenza, u n-nuqqas ta' fiduċja fl-oqfsa tal-protezzjoni tal-konsumatur;

C.

billi suq Ewropew tas-servizzi finanzjarji għall-konsumatur ikun vijabbli biss jekk jirrappreżenta valur miżjud reali għall-konsumaturi u għall-fornituri tas-servizzi finanzjarji billi jiżgura kompetizzjoni u protezzjoni tal-konsumatur effikaċi, l-aktar fir-rigward ta' prodotti li huma neċessarji għall-parteċipazzjoni fil-ħajja ekonomika u għall-konsumaturi vulnerabbli;

D.

billi l-Ewrobarometru Speċjali 446 jikkonkludi li, fir-rigward ta' prodotti jew servizzi finanzjarji, l-Ewropej għadhom qed jixtru l-aktar f'pajjiżhom stess u spiss lanqas biss jesprimu l-ħtieġa jew ix-xewqa li jkollhom aċċess għal dawn is-servizzi barra mill-pajjiż, għalkemm xi ostakli attwali qed jipprevjenuhom ukoll milli jagħmlu dan; billi anke fi ħdan l-Istat Membru tagħhom stess, parti żgħira biss tfittex aktar offerti attraenti u jbiddel il-fornituri tiegħu; billi n-nuqqas ta' kompetizzjoni (transkonfinali) li tirriżulta tista' tipprevjeni lill-konsumaturi u lill-investituri ż-żgħar milli jiksbu l-aħjar offerta fil-prodotti u s-servizzi finanzjarji li jixtru;

E.

billi d-definizzjoni tal-FinTech hija stabbilita fir-riżoluzzjoni tal-Parlament tas-17 ta' Mejju 2017, li tiddikjara li l-FinTech għandha tinftiehem bħala attività finanzjarja magħmula possibbli b'teknoloġiji ġodda jew ipprovduta permezz ta' dawn it-teknoloġiji, li taffettwa lill-komponenti kollha tas-settur finanzjarju, mit-tranżazzjonijiet bankarji għall-assigurazzjoni, u l-fondi tal-pensjoni, il-konsulenza dwar l-investiment, is-servizzi ta' ħlas u l-infrastrutturi tas-swieq; billi l-applikazzjoni tat-teknoloġiji għall-għoti ta' servizzi finanzjarji għall-konsumatur għandha potenzjal tali li tgħin biex jingħelbu wħud mill-ostakli għas-suq uniku u biex ittejjeb l-effiċjenza operattiva tas-settur; billi d-diġitalizzazzjoni waħedha mhix biżżejjed biex jingħelbu dawn l-ostakli; billi integrazzjoni akbar tas-servizzi finanzjarji għall-konsumatur fuq livell transkonfinali u komunikazzjoni aħjar tal-opportunitajiet li joffri dan is-suq jistgħu jikkontribwixxu għat-tisħiħ ta' domanda infurmata li tippromwovi l-kisba ta' standards ta' kwalità aħjar f'dan il-qasam;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 2, 4, 5, 6, 9 u 10 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE),

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 20 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE),

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 6, 7, 8, 10, 11, 12 u 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra l-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem (KEDB) u l-ġurisprudenza relatata tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem,

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-16 ta' Jannar 2014 dwar iċ-ċittadinanza tal-UE għall-bejgħ (1),

—

wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem u t-trattati numerużi tan-NU dwar id-drittijiet tal-bniedem, li huma vinkolanti għall-Istati Membri kollha,

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-11 ta' Marzu 2014 bit-titlu “Qafas ġdid tal-UE biex jissaħħaħ l-Istat tad-Dritt” (COM(2014)0158),

—

wara li kkunsidra d-dibattitu fil-plenarja dwar il-libertà tal-midja f'Malta tal-24 ta' Ottubru 2017,

—

wara li kkunsidra r-rivelazzjonijiet tal-Panama Papers u tal-Malta Files magħmula mill-International Consortium of Investigative Journalists (il-Konsorzju Internazzjonali ta' Ġurnalisti Investigattivi) u min-netwerk tal-European Investigative Collaborations (il-Kollaborazzjonijiet Investigattivi Ewropej),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-25 ta' Ottubru 2016 li tinkludi rakkomandazzjonijiet lill-Kummissjoni dwar l-istabbiliment ta' mekkaniżmu tal-UE rigward id-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali (2),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-24 ta' Ottubru 2017 dwar miżuri leġittimi għall-ħarsien ta' informaturi li jkunu qed jaġixxu fl-interess pubbliku meta jiżvelaw informazzjoni kunfidenzjali dwar kumpaniji u korpi pubbliċi (3),

—

wara li kkunsidra r-rapport u r-rakkomandazzjonijiet tal-Kumitat ta' Inkjesta biex jinvestiga allegati kontravvenzjonijiet u amministrazzjoni ħażina fl-applikazzjoni tad-dritt tal-Unjoni b'rabta mal-ħasil tal-flus, l-evitar tat-taxxa u l-evażjoni tat-taxxa (il-Kumitat PANA), kif ukoll l-anness mar-rapport dwar il-missjoni tal-Kumitat f'Malta,

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 123(2) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.

billi l-Unjoni Ewropea hija komunità bbażata fuq il-valuri tar-rispett tad-dinjità tal-bniedem, il-libertà, id-demokrazija, l-ugwaljanza, l-istat tad-dritt u r-rispett tad-drittijiet tal-bniedem, u billi dawn il-valuri huma universali u komuni għall-Istati Membri kollha;

B.

billi l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea hija parti mid-dritt primarju tal-UE; billi l-libertà tal-espressjoni u l-libertà u l-pluraliżmu tal-midja huma minquxa fl-Artikolu 11 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea u fl-Artikolu 10 tal-KEDB; billi, f'konformità mal-Artikolu 2, l-Artikolu 3(1) u l-Artikolu 7 tat-TUE, l-Unjoni għandha l-possibbiltà li taġixxi sabiex tipproteġi l-valuri komuni li fuqhom hija msejsa; billi l-mekkaniżmu tal-istat tad-dritt għandu jiġi applikat b'saħħa ugwali għall-Istati Membri kollha;

C.

billi l-UE hija sistema kostituzzjonali li tiffunzjona fuq il-preżunzjoni ta' fiduċja reċiproka, jiġifieri li kull Stat Membru jaġixxi f'konformità mad-demokrazija, mal-istat tad-dritt u mad-drittijiet fundamentali;

D.

billi l-indipendenza tal-ġudikatura hija minquxa fl-Artikolu 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea u fl-Artikolu 6 tal-KEDB, u hija rekwiżit essenzjali tal-prinċipju demokratiku tas-separazzjoni tal-poteri;

E.

billi l-ġurnalista investigattiva u blogger Maltija Daphne Caruana Galizia, li ħaditha kontra l-korruzzjoni, sfat assassinata f'attakk b'karozza bomba fis-16 ta' Ottubru 2017;

F.

billi dan l-assassinju wassal għal dimostrazzjonijiet fit-toroq u protesti mis-soċjetà ċivili f'Malta li talbu ġustizzja, rispett tal-obbligu ta' rendikont, u rispett tal-istat tad-dritt;

G.

billi r-Rapport dwar Malta tal-2016 tal-Media Pluralism Monitor identifika livelli medji (kważi għoljin) ta' riskju rigward il-pluralità fis-suq u l-indipendenza politika, u identifika fatturi li jkattru r-riskju bi rbit ma' nuqqas ta' data dwar is-suq medjatiku, nuqqas ta' protezzjoni u awtoregolazzjoni tal-ġurnalisti u awtonomija editorjali, sjieda politika diretta fuq mezzi tal-midja u nuqqas ta' politika dwar il-litteriżmu medjatiku (4),

H.

billi l-World Press Freedom Index (l-Indiċi tal-Libertà tal-Istampa, ippubblikat minn Reporters Without Borders) jidentifika l-liġijiet ta' Malta dwar il-malafama, li jimponu sanzjonijiet ta' multi jew ħabs u li jintużaw ta' spiss kontra l-ġurnalisti, speċjalment mill-politiċi, bħala fattur ewlieni li jillimita l-libertà tal-espressjoni f'Malta (5),

I.

billi l-Parlament Malti bħalissa qiegħed jiddiskuti abbozz ta' liġi propost mill-Gvern Malti li jabolixxi l-libell kriminali u jintroduċi projbizzjoni ad hoc tar-rikors għal kwalunkwe forma ta' mandati kawtelatorji jew mandati ta' qbid jew ta' sekwestru f'kawżi għal libell jew malafama skont kwalunkwe liġi (6);

J.

billi Daphne Caruana Galizia kienet qed tiffaċċja diversi kawżi ta' libell istitwiti minn rappreżentanti politiċi minn partijiet differenti tal-ispettru politiku f'Malta;

K.

billi l-kontijiet tal-bank tas-Sinjura Caruana Galizia ġew iffriżati din is-sena b'inġunzjoni għall-ħruġ ta' mandati kawtelatorji relatati ma' kawża ta' libell istitwita minn ministru tal-gvern, qabel ma l-kawża waslet għall-eżitu tagħha;

L.

billi mezzi tal-midja f'Malta rrappurtaw li saritilhom pressjoni qawwija min-naħa ta' Pilatus Bank, li jinsab fiċ-ċentru ta' allegazzjonijiet ta' ħasil tal-flus, biex jirtiraw jew ineħħu rapporti li jikkonċernaw lil dak il-bank; billi Pilatus Bank qed jieħu passi legali fl-Istati Uniti tal-Amerka kontra mezzi tal-midja f'Malta talli ċappsulu r-reputazzjoni tiegħu; billi rapport ta' konformità mill-Korp għall-Analiżi ta' Informazzjoni Finanzjarja (Financial Intelligence Analysis Unit – FIAU) li nħareġ b'mod mhux uffiċjali jiżvela li l-klijenti ta' Pilatus Bank huma predominantement Persuni Esposti Politikament mill-Ażerbajġan, iżda l-bank ma applikax diliġenza dovuta msaħħa fil-konfront ta' dawn il-klijenti, kif tirrikjedi d-Direttiva Kontra l-Ħasil tal-Flus (Anti-Money Laundering Directive – AMLD); billi deputat parlamentari tal-gvern talab li ssir inkjesta dwar l-informatur tal-FIAU;

M.

billi, qabel ma seħħ l-assassinju ta' Daphne Caruana Galizia, informatriċi fiċ-ċentru tal-allegazzjonijiet ta' korruzzjoni u ħasil tal-flus li jinvolvu lil Persuni Esposti Politikament ħarbet mill-pajjiż;

N.

billi l-Gvern ta' Malta implimenta l-Att dwar il-Protezzjoni ta' Informatur, 2013 (7), u billi huwa wieħed minn minoranza ta' Stati Membri tal-UE li daħħlu miżuri ddedikati dwar il-protezzjoni tal-informaturi fid-dritt tagħhom;

O.

billi, skont il-Kostituzzjoni u l-liġijiet ta' Malta, il-Kummissarju tal-Pulizija jinħatar mill-Prim Ministru, l-Avukat Ġenerali jinħatar mill-President fuq il-parir tal-Prim Ministru, u l-membri tal-ġudikatura, mill-2017, jinħatru wara li kumitat ikun skrutinizza lill-persuni nnominati għall-ġudikatura qabel il-ħatra tagħhom (8); billi l-indipendenza tal-infurzar tal-liġi u tal-ġudikatura f'Malta tista' tkun kompromessa mill-fatt li l-gvern għandu s-setgħa li jaħtar lill-Kummissarju tal-Pulizija, lill-kap tal-FIAU u lill-Avukat Ġenerali;

P.

billi diversi rapporti fil-midja jinnotaw li għadd kbir ta' impjiegi f'kumpaniji pubbliċi Maltin inħolqu ftit ġimgħat qabel l-elezzjonijiet ta' Ġunju 2017, b'mod li jqajjem tħassib dwar jekk dan sarx għal raġunijiet elettorali;

Q.

billi Malta rrifjutat li tieħu sehem fl-Uffiċċju tal-Prosekutur Pubbliku Ewropew (European Public Prosecutor’s Office – EPPO), il-korp indipendenti tal-Unjoni bl-awtorità li jinvestiga u jipprosegwixxi każijiet ta' frodi kontra l-Unjoni u reati oħra li jaffettwaw l-interessi finanzjarji tal-Unjoni;

R.

billi r-rivelazzjonijiet tal-Panama Papers ta' April 2016 urew li total ta' 714-il kumpanija marbuta ma' Malta huma elenkati fid-database tal-Panama Papers tal-Konsorzju Internazzjonali ta' Ġurnalisti Investigattivi; billi dawn id-dokumenti kienu jinkludu rivelazzjonijiet rigward ministru fil-gvern kurrenti u eks ministru mill-amministrazzjoni preċedenti, u dwar uffiċjali ta' livell għoli;

S.

billi l-Parlament Ewropew organizza żjara ta' delegazzjoni f'Malta fi Frar 2017 fil-qafas tal-inkjesta tiegħu dwar il-Panama Papers; billi din id-delegazzjoni kkonkludiet, fir-rapport dwar il-missjoni tagħha, li hemm raġunijiet għall-konvinzjoni li l-forza tal-pulizija Maltija mhijiex mgħammra sew biex twettaq il-kompitu tagħha bl-aħjar mod, hekk li dan possibbilment jissuġġerixxi każ ta' amministrazzjoni ħażina; billi din id-delegazzjoni rrimarkat li l-għadd ta' kundanni u konfiski relatati mal-ħasil tal-flus f'Malta jidher estremament baxx f'relazzjoni mal-għadd ta' rapporti, li huwa fil-medja, mibgħuta lill-pulizija mill-FIAU; billi uffiċjal tal-gvern u eks ministru rrifjutaw it-talba tal-Kumitat PANA li jiltaqgħu miegħu matul din il-missjoni;

T.

billi żewġ rapporti kunfidenzjali mill-FIAU f'Malta, ta' data fl-2016, ġew ippubblikati f'Mejju 2017 u kkonkludew li kien hemm suspett raġonevoli ta' ħasil tal-flus relatat ma' uffiċjal tal-gvern; billi t-tielet rapport, ippubblikat fl-istess żmien, ta dettalji tal-ispezzjoni fil-post imwettqa mill-FIAU f'Pilatus Bank, u allegatament sab li l-bank kien qed jikser il-leġiżlazzjoni Maltija kontra l-ħasil tal-flus; billi l-proċess tal-għoti ta' liċenzja lil Pilatus Bank kien imħaffef meta mqabbel maż-żmien medju meħtieġ biex tkun żgurata l-konformità mal-istandards stabbiliti fid-Direttiva dwar ir-Rekwiżiti Kapitali;

U.

billi l-kap tal-FIAU u l-Kummissarju tal-Pulizija, it-tnejn li huma persuni f'karigi maħtura direttament mill-gvern, irriżenjaw ftit wara l-ikkompletar ta' dawn ir-rapporti; billi ma ġiet varata l-ebda investigazzjoni tal-pulizija ta' dawn l-allegazzjonijiet serji ta' ħasil tal-flus minn Persuni Esposti Politikament, inkluż minn membru tal-gvern; billi nħatru maġistrati biex jindagaw il-każijiet imsemmija hawn fuq; billi żewġ membri tal-persunal tal-FIAU tkeċċew minn xogħolhom wara li r-rapporti tal-FIAU ġew żvelati lill-istampa b'mod mhux uffiċjali;

V.

billi l-Kummissjoni Ewropea kienet infurmata b'dawn l-allegazzjonijiet tal-anqas f'Ġunju 2017, bit-talba li tagħmel inkjesta ulterjuri dwar Malta u r-rispett ta' din tal-aħħar għat-tielet AMLD u għad-Direttiva dwar ir-Rekwiżiti Kapitali u l-adegwatezza tal-implimentazzjoni tagħhom fil-pajjiż;

W.

billi ċ-ċittadinanza tal-UE hija waħda mill-kisbiet ewlenin tal-UE u billi, skont it-Trattati, kwistjonijiet ta' residenza u ċittadinanza huma kompetenza esklussiva tal-Istati Membri; billi l-UE għandha s-setgħa li tissorvelja prattiki kontra l-korruzzjoni min-naħa tal-Istati Membri;

X.

billi l-ġurisprudenza stabbilita tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-Unjoni Ewropea tikkonferma li huwa kompitu ta' kull Stat Membru li, filwaqt li jirrispetta debitament id-dritt tal-Unjoni, jistabbilixxi l-kundizzjonijiet għall-ksib u t-telf taċ-ċittadinanza tiegħu; billi, sa mid-dħul fis-seħħ tat-Trattat ta' Maastricht, l-għoti ta' ċittadinanza ta' Stat Membru jfisser ukoll l-għoti ta' ċittadinanza tal-UE u b'hekk ta' drittijiet addizzjonali qawwija, hekk li d-deċiżjonijiet ta' naturalizzazzjoni minn Stat Membru wieħed mhumiex newtrali fir-rigward tal-Istati Membri l-oħra u tal-UE;

Y.

billi l-Gvern Malti fl-2014 ħoloq Programm tal-Investitur Individwali li jbigħ iċ-ċittadinanza Maltija u tal-UE lil ċittadini ta' pajjiżi terzi bi prezz ta' EUR 650 000; billi l-lista ta' dawk li ngħataw din iċ-ċittadinanza tibqa’ mhux ċara minħabba li mhumiex identifikati fil-lista ppubblikata ta' ċittadini naturalizzati; billi rapport tal-FIAU li ġie żvelat b'mod mhux uffiċjali fl-2016 iqajjem tħassib dwar il-possibbiltà ta' korruzzjoni fl-amministrazzjoni ta' dan il-programm;

Z.

billi l-ġestjoni ta' dan il-Programm tal-Investitur Individwali ngħatat mill-gvern lil Nexia BT, ditta intermedjarja li ssemmiet fil-Panama Papers bħala inizjatriċi ta' trusts u kumpaniji offshore għal Persuni Esposti Politikament minn Malta, inkluż membru tal-gvern; billi l-Panama Papers jissuġġerixxu li Nexia BT aġixxiet b'nuqqas ta' diliġenza dovuta fl-għoti tal-informazzjoni sħiħa meħtieġa għall-identifikazzjoni tas-sidien benefiċjarji;

AA.

billi r-rapport tal-Grupp tal-Intelligence Finanzjarja tal-Europol, bit-titlu “From suspicion to action – converting financial intelligence into greater operational impact” (Mis-suspett għall-azzjoni – it-tisrif tal-intelligence finanzjarja f'impatt operazzjonali akbar), jenfasizza li ċerti partijiet, fosthom organizzazzjonijiet kriminali, abbużaw minn aspetti tal-industriji Maltin ibbażati fuq l-internet biex jaħslu r-rikavat tal-kriminalità; billi dan m'għandux jiġi interpretat li jirrifletti fuq l-industrija kollha kemm hi;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

—

wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Ministerjali ta' Doha tal-Organizzazzjoni Dinjija tal-Kummerċ (WTO) tal-14 ta' Novembru 2001 (1),

—

wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Ministerjali ta' Hong Kong tad-WTO tat-18 ta' Diċembru 2005 (2),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar l-Aġenda ta' Doha għall-Iżvilupp (DDA), partikolarment dawk tad-9 ta' Ottubru 2008 (3), tas-16 ta' Diċembru 2009 (4), tal-14 ta' Settembru 2011 (5), tal-21 ta' Novembru 2013 (6) u tas-26 ta' Novembru 2015 (7),

—

wara li kkunsidra r-riżultati tad-Disa' Konferenza Ministerjali ta' Bali f'Diċembru 2013 u partikolarment il-Ftehim ta' Faċilitazzjoni tal-Kummerċ (8),

—

wara li kkunsidra r-riżultati tal-Għaxar Konferenza Ministerjali li saret f'Nairobi f'Diċembru 2015, u d-Dikjarazzjoni Ministerjali adottata fid-19 ta' Diċembru 2015 (9),

—

wara li kkunsidra d-Dokument ta' Eżitu adottat b'kunsens fl-14 ta' Ġunju 2016 waqt is-Sessjoni Annwali tal-Konferenza Parlamentari dwar id-WTO f'Ġinevra (10),

—

wara li kkunsidra l-Għanijiet ta' Żvilupp Sostenibbli tan-NU (11),

—

wara li kkunsidra s-Sitt Rieżami Globali tal-Għajnuna għall-Kummerċ, li sar f'Ġinevra mill-11 sat-13 ta' Lulju 2017 (12),

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 123(2) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.

billi sa mill-ħolqien tagħha, id-WTO żvolġiet rwol ċentrali fit-tisħiħ tal-multilateraliżmu, billi tippromwovi ordni ekonomiku dinji inklużiv u trawwem sistema kummerċjali multilaterali miftuħa, bbażata fuq ir-regoli u nondiskriminatorja; billi ċ-Ċiklu ta' Doha tnieda fl-2001 bl-objettivi li jinħolqu opportunitajiet kummerċjali ġodda, jissaħħu r-regoli kummerċjali multilaterali u jiġu indirizzati l-iżbilanċi attwali fis-sistema kummerċjali billi l-esiġenzi u l-interessi tal-pajjiżi fil-fażi tal-iżvilupp u speċjalment tal-pajjiżi l-anqas żviluppati (LDCs) jitqiegħdu fil-qalba tan-negozjati;

B.

billi l-UE kienet konsistentement favur approċċ multilaterali b'saħħtu bbażat fuq ir-regoli fir-rigward tal-kummerċ, filwaqt li tirrikonoxxi li l-approċċi komplementari bħall-ftehimiet bilaterali, reġjonali u plurilaterali jistgħu wkoll irawmu l-ftuħ tal-kummerċ u l-iżvilupp ekonomiku, speċjalment billi jiżblokkaw il-liberalizzazzjoni u jaġġornaw regoli u dixxiplini f'oqsma politiċi ttrattati b'inqas reqqa mid-WTO, u jistgħu jsostnu s-sistema multilaterali, bil-patt li tali ftehimiet jaqblu mad-WTO, huma bbażati fuq regoli kondiviżi u joħolqu l-kundizzjonijiet għal multilateralizzazzjoni futura possibbli;

C.

billi r-riżultati tad-Disa' Konferenza Ministerjali tal-2013 kienu ta' importanza sistemika, b'mod partikolari l-konklużjoni tal-Ftehim ta' Faċilitazzjoni tal-Kummerċ, l-aktar ftehim kummerċjali multilaterali sinifikanti konkluż mindu twaqqfet id-WTO fl-1995;

D.

billi ċerti Membri tad-WTO qegħdin jippruvaw jimminaw il-mudell attwali għas-soluzzjoni tat-tilwim tal-kummerċ internazzjonali; billi l-Korp tal-Appell tad-WTO qiegħed jersaq lejn l-għadd minimu ta' mħallfin li għandu bżonn biex jaħdem; billi l-Istati Uniti reċentement ċaħdet proposti mill-UE u xi pajjiżi tal-Amerika Latina biex jinbeda proċess ta' għażla għall-mili ta' għadd dejjem jikber ta' postijiet tax-xogħol battala; billi dan l-imblokk, li diġà ħalla tnejn minn seba' siġġijiet fuq il-Korp Tal-Appell vakanti, jista' jwassal għall-kollass ta' sistema li hija essenzjali għall-ġestjoni tat-tilwim fost in-nazzjonijiet kummerċjali l-iktar b'saħħithom fid-dinja;

E.

billi r-riżultati miksuba fl-Għaxar Konferenza Ministerjali fl-2015 kienu wkoll ta' importanza ewlenija, b'serje ta' sitt deċiżjonijiet ministerjali dwar l-agrikoltura, il-qoton u kwistjonijiet relatati mal-LDCs, inkluż impenn biex jitneħħew is-sussidji tal-esportazzjoni għall-esportazzjonijiet agrikoli, li probabbilment huwa l-aktar riżultat sinifikanti għall-qasam tal-agrikoltura li qatt kien hemm fi ħdan id-WTO;

F.

billi diskussjonijiet reċenti dwar kif jista' jinkiseb progress dwar id-DDA, urew li jeżistu fehmiet differenti fost il-membri tad-WTO dwar kif għandhom jitkomplew in-negozjati – turija tal-ħtieġa għal rieżami tal-livell ta' ambizzjoni sabiex jinkisbu b'mod realistiku riżultati fil-pilastri kollha tan-negozjati, u billi dan ir-rieżami jeħtieġ li jqis bis-sħiħ ir-realtà tal-ambjent kummerċjali tal-lum;

G.

billi t-trasformazzjoni diġitali tal-ekonomija tiftaħ kanali ġodda għall-kummerċ, li tiffaċilita l-parteċipazzjoni ta’ intrapriżi żgħar u ta' daqs medju (SMEs) fil-kummerċ dinji permezz tal-kummerċ elettroniku; billi din hija dejjem iktar kwistjoni li fiha d-WTO jista' jkollha rwol importanti;

H.

billi l-11-il Konferenza Ministerjali tad-WTO se ssir fi Buenos Aires, l-Arġentina, mill-10 sat-13 ta' Diċembru 2017;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni bit-titlu “Pjan ta' Azzjoni għan-natura, għaċ-ċittadini u għall-ekonomija” (COM(2017)0198),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-2 ta' Frar 2016 dwar ir-rieżami ta' nofs it-terminu tal-Istrateġija tal-UE għall-Bijodiversità (1),

—

wara li kkunsidra l-Kontroll tal-Idoneità tal-Leġiżlazzjoni tal-UE dwar in-Natura (id-Direttivi dwar l-Għasafar u dwar il-Ħabitats)) (SWD(2016)0472 finali),

—

wara li kkunsidra r-Rapport Speċjali tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri Nru 1/2017 intitolat “Jenħtieġ li jsiru aktar sforzi biex il-potenzjal sħiħ tan-netwerk Natura 2000 jiġi implimentat”,

—

wara li kkunsidra r-Rapport mill-Kummissjoni intitolat “Reporting under the EU Habitats and Birds Directives 2007-2012: The State of Nature in the EU” (Ir-rapportar skont id-Direttiva dwar il-Ħabitats u dik dwar l-Għasafar 2007-2012: l-Istat tan-Natura fl-UE),

—

wara li kkunsidra l-istatistika tal-EUROSTAT dwar il-bijodiversità, ta' Novembru 2016,

—

wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill tad-19 ta' Ġunju 2017 dwar il-Pjan ta' Azzjoni tal-UE għan-natura, in-nies u l-ekonomija (2),

—

wara li kkunsidra l-mistoqsija lill-Kummissjoni dwar Pjan ta' Azzjoni għan-natura, in-nies u l-ekonomija (O-000067/2017 – B8-0608/2017),

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 128(5) u 123(2) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.

billi, bejn wieħed u ieħor, madwar nofs l-ispeċijiet biss tal-għasafar protetti u għadd iżgħar ta' speċijiet u ħabitats protetti oħra fl-Unjoni bħalissa għandhom status ta' konservazzjoni tajjeb u billi 50 % biss tas-siti Natura 2000 għandhom pjanijiet ta' ġestjoni b'objettivi u miżuri ta' konservazzjoni;

B.

billi d-Direttivi dwar in-Natura għandhom rwol importanti biex jintlaħqu l-miri tal-Pjan Strateġiku għall-Bijodiversità 2011-2020 tal-Konvenzjoni dwar id-Diversità Bijoloġika (CBD), l-Aġenda 2030 għall-Iżvilupp Sostenibbli u l-Ftehim ta' Pariġi dwar it-tibdil fil-klima;

C.

billi l-valutazzjoni tal-Aġenzija Ewropea għall-Ambjent intitolata “L-istat tan-Natura fl-UE fl-2015” tgħid li l-pressjonijiet u t-theddidiet ewlenin għall-ekosistemi terrestri rrapportati mill-Istati Membri huma l-agrikoltura u l-modifika tal-kundizzjonijiet naturali, filwaqt li fil-każ tal-ekosistemi tal-baħar huma l-użu ta' riżorsi ħajjin (is-sajd) u t-tniġġis; billi dawn kollha huma attivitajiet tal-bniedem u għandhom impatt profond u ta' ħsara fuq in-natura;

D.

billi l-istatistika tal-EUROSTAT dwar il-bijodiversità għall-2016 turi tnaqqis ġenerali tal-167 speċi kollha ta' għasafar komuni tal-UE mill-1990 sal-2014 (3);

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

36.

37.

38.

39.

40.

41.

42.

43.

44.

45.

46.

47.

48.

49.

50.

51.

52.

53.

—

wara li kkunsidra t-Trattati tal-UE u b'mod partikolari l-Artikoli 2, 3, 4, 6 u 7 tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE),

—

wara li kkunsidra l-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea,

—

wara li kkunsidra l-Kostituzzjoni tar-Repubblika tal-Polonja,

—

wara li kkunsidra l-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet tal-Bniedem (KEDB) u l-ġurisprudenza relatata tal-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem (QEDB),

—

wara li kkunsidra l-komunikazzjoni tal-Kummissjoni tal-11 ta' Marzu 2014 dwar qafas tal-UE ġdid biex jissaħħaħ l-istat tad-dritt (COM(2014)0158),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-13 ta' April 2016 dwar is-sitwazzjoni fil-Polonja (1),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tal-14 ta' Settembru 2016 dwar l-iżviluppi reċenti fil-Polonja u l-impatt tagħhom fuq id-drittijiet fundamentali kif stabbiliti fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-Unjoni Ewropea (2),

—

wara li kkunsidra r-Rakkomandazzjoni dwar l-Istat tad-Dritt tal-Kummissjoni tal-21 ta' Diċembru 2016 (3) li tikkomplementa r-rakkomandazzjoni tagħha tas-27 ta' Lulju 2016, li tqis l-aħħar żviluppi fil-Polonja fid-dawl tal-ħatra ta' President ġdid tat-Tribunal Kostituzzjonali,

—

wara li kkunsidra t-tielet Rakkomandazzjoni dwar l-Istat tad-Dritt tal-Kummissjoni tas-26 ta' Lulju 2017 (4), fejn tesprimi t-tħassib serju tagħha dwar ir-riforma ppjanata tal-ġudikatura fil-Polonja, li, skont il-valutazzjoni tal-Kummissjoni, tkabbar it-theddida sistemika għall-istat tad-dritt fil-Polonja li diġà ġiet identifikata fil-proċedura tal-istat tad-dritt li nbdiet mill-Kummissjoni f'Jannar 2016,

—

wara li kkunsidra t-tweġiba tal-Gvern Pollakk tal-20 ta' Frar 2017 fejn irrifjuta l-idea li fil-Polonja kien hemm theddida sistemika għall-istat tad-dritt u dik tad-29 ta' Awwissu 2017 fejn irrifjuta l-oġġezzjonijiet tal-Kummissjoni għar-riformi tal-ġudikatura u kkontesta l-kompetenza tagħha li tivvaluta s-sistema ġudizzjarja,

—

wara li kkunsidra l-proċeduri ta' ksur imnedija mill-Kummissjoni kontra l-Polonja, fosthom il-proċedura tad-29 ta' Lulju 2017 u l-opinjoni motivata tat-12 ta' Settembru 2017 rigward il-Liġi dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji, li ddikjarat li l-Liġi Pollakka mhijiex kompatibbli mad-dritt tal-UE, speċjalment l-Artikolu 157 tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE), id-Direttiva 2006/54/KE dwar it-trattament ugwali tal-irġiel u n-nisa fi kwistjonijiet ta' impjiegi u xogħol u l-Artikolu 19(1) tat-Trattat dwar l-Unjoni Ewropea (TUE) li jinqara f'konnessjoni mal-Artikolu 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-UE,

—

wara li kkunsidra l-iskambji ta' fehmiet li saru fil-Kumitat għal-Libertajiet Ċivili, il-Ġustizzja u l-Intern tiegħu mal-Ewwel Viċi President tal-Kummissjoni, Frans Timmermans, fit-22 ta' Marzu, il-31 ta' Awwissu u s-6 ta' Novembru 2017,

—

wara li kkunsidra l-iskambji ta' fehmiet li saru fil-laqgħat tal-Kunsill Affarijiet Ġenerali tas-16 ta' Mejju 2017 u l-25 ta' Settembru 2017 dwar l-istat tad-dritt fil-Polonja,

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-14 ta' Ottubru 2016 tal-Kummissjoni ta' Venezja dwar l-Att dwar it-Tribunal Kostituzzjonali u d-dikjarazzjoni tal-24 ta' Jannar 2017 mill-President tal-Kummissjoni ta' Venezja fejn esprima t-tħassib kbir tiegħu dwar id-deterjorament tal-qagħda fil-Polonja,

—

wara li kkunsidra t-tneħħija fit-18 ta' Mejju 2017 mis-sit web tat-Tribunal Kostituzzjonali u mill-bażi tad-data legali online tiegħu tat-tliet verdetti li jikkonċernaw dawn is-sentenzi li ġejjin: 9 ta’ Marzu 2016, K 47/15 (li tiddikjara li l-bidliet adottati mill-Parlament Pollakk għall-Att dwar it-Tribunal Kostituzzjonali mhumiex kostituzzjonali), 11 ta’ Awissu 2016, K 39/16 (li tikkontesta l-legalità tad-dispożizzjonijiet ewlenin tat-tieni att li jemenda l-funzjonament tat-Tribunal Kostituzzjonali) u 7 ta’ Novembru 2016 K 44/16 (dwar il-legalità tal-ħatra tal-President u l-Viċi President tat-Tribunal Kostituzzjonali),

—

wara li kkunsidra l-adozzjoni mill-Parlament Pollakk f'Ġunju u f'Lulju 2017 ta' erba' liġijiet li jirriformaw il-ġudikatura, jiġifieri: il-liġi li temenda l-liġi dwar l-Iskola Nazzjonali tal-Ġudikatura u l-Prosekuzzjoni Pubblika, il-liġi dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji u ċerti liġijiet oħra (“il-liġi dwar l-Iskola Nazzjonali tal-Ġudikatura”); il-liġi li temenda l-liġi dwar il-Kunsill Nazzjonali għall-Ġudikatura u ċerti liġijiet oħra (“il-liġi dwar il-Kunsill Nazzjonali għall-Ġudikatura”); il-liġi li temenda l-liġi dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji (“il-liġi dwar l-Organizzazzjoni tal-Qrati Ordinarji”); u l-liġi dwar il-Qorti Suprema, li qajmet tħassib serju dwar il-ksur tas-separazzjoni tas-setgħat u t-tmiem tal-indipendenza tal-ġudikatura,

—

wara li kkunsidra l-ittra mill-President tal-Parlament Ewropew tat-18 ta' Lulju 2017 li tesprimi t-tħassib tal-maġġoranza kbira tal-mexxejja tal-gruppi politiċi fil-Parlament dwar il-liġijiet adottati li jirriformaw il-ġudikatura,

—

wara li kkunsidra d-deċiżjoni tal-President Pollakk tas-27 ta' Lulju 2017 li jeżerċita veto kontra żewġ liġijiet kontroversjali li ġew approvati mill-Parlament Pollakk aktar kmieni dak ix-xahar u li kienu jheddu serjament l-indipendenza ġudizzjarja fil-Polonja,

—

wara li kkunsidra ż-żewġ proposti mill-President Pollakk dwar il-Kunsill Nazzjonali għall-Ġudikatura u l-Qorti Suprema, li jqajmu tħassib dwar jekk humiex konformi mal-Kostituzzjoni Pollakka u li ma jindirizzawx il-problemi relatati mas-separazzjoni tas-setgħat jew l-indipendenza tal-ġudikatura,

—

wara li kkunsidra d-deċiżjoni tat-Tribunal Kostituzzjonali Pollakk tal-24 ta' Ottubru 2017 li ddikjarat li r-regoli għall-elezzjoni tal-Presidenti tal-Qorti Suprema u tal-Assemblea Ġenerali tal-Imħallfin tat-Tribunal Kostituzzjonali tal-Qorti Suprema mhumiex kostituzzjonali,

—

wara li kkunsidra d-digriet ratione temporis maħruġ mill-Qorti tal-Ġustizzja tal-UE fis-27 ta' Lulju 2017 fil-Kawża C-441/17 li jitwaqqaf il-qtugħ tas-siġar fuq skala kbira fil-Foresta ta' Białowieża, li ma kienx implimentat mill-Gvern Pollakk, u l-biżgħat li l-qtugħ tas-siġar kontinwu jikkawża dannu gravi u irreparabbli lill-foresta filwaqt li l-qorti qed taħdem fuq dan il-każ,

—

wara li kkunsidra d-digrieti għal miżuri provviżorji tat-8 ta' Ġunju 2017 maħruġa mill-Qorti Ewropea tad-Drittijiet tal-Bniedem biex jintemmu r-ripatrijazzjonijiet sommarji lejn il-Belarussja; wara li kkunsidra l-proposti mressqa f'Jannar 2017 mill-Ministru għall-Intern tal-Polonja biex tiġi emendata l-Liġi dwar il-Barranin, li jqajmu tħassib dwar il-kompatibbiltà tagħhom mad-dritt Ewropew u internazzjonali,

—

wara li kkunsidra l-Liġi dwar l-Assemblej Pubbliċi, kif emendata f'Diċembru 2016, li tippermetti limitazzjonijiet eċċessivi fuq id-dritt ta' għaqda, inkluż l-għoti ta' preċedenza tal-hekk imsejħa assemblej regolari/ċikliċi ddedikati għal avvenimenti patrijottiċi, reliġjużi u storiċi u l-possibbiltà li l-awtoritajiet jipprojbixxu kontrodimostrazzjonijiet,

—

wara li kkunsidra l-Liġi dwar l-Istitut tal-Libertà Nazzjonali – iċ-Ċentru Nazzjonali għall-Iżvilupp tas-Soċjetà Ċivili tal-15 ta’ Settembru 2017, li tpoġġi taħt il-kontroll tal-gvern l-aċċess għall-finanzjament pubbliku min-naħa tal-organizzazzjonijiet tas-soċjetà ċivili, anke f'dak li jirrigwarda l-fondi tal-UE, u b'hekk tqajjem tħassib dwar il-finanzjament adegwat tal-NGOs, inklużi, fost oħrajn, l-organizzazzjonijiet tad-drittijiet tan-nisa,

—

wara li kkunsidra r-rapporti minn NGOs internazzjonali dwar l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali fil-Polonja, fosthom ir-rapport tal-Amnesty International tad-19 ta' Ottubru 2017 intitolat “Poland: On the streets to defend human rights”(Il-Polonja: Fit-triq biex niddefendu d-drittijiet tal-bniedem) u r-rapport tal-Human Rights Watch tal-24 ta' Ottubru 2017 intitolat “Eroding Checks and Balances – Rule of Law and Human Rights Under Attack in Poland” (L-erożjoni tal-Kontroll Demokratiku – L-Istat tad-Dritt u d-Drittijiet tal-Bniedem Qed Jiġu Attakkati fil-Polonja),

—

wara li kkunsidra l-opinjoni tal-OSKE/ODIHR tal-5 ta' Mejju 2017 dwar l-abbozz ta' emendi għall-att dwar il-Kunsill Nazzjonali tal-Ġudikatura u ċerti atti oħra tal-Polonja; dik tat-22 ta' Awwissu 2017 dwar l-Abbozz ta' Att tal-Polonja dwar l-Istitut tal-Libertà Nazzjonali – iċ-Ċentru għall-Iżvilupp tas-Soċjetà Ċivili; u dik tat-30 ta' Awwissu 2017 dwar ċerti dispożizzjonijiet tal-Abbozz ta' Att dwar il-Qorti Suprema tal-Polonja, li rrimarkaw li d-dispożizzjonijiet proposti kienu inkompatibbli b'mod inerenti mal-istandards internazzjonali u mal-impenji tal-OSKE,

—

wara li kkunsidra l-osservazzjonijiet konklużivi dwar is-seba' rapport perjodiku tal-Polonja, adottat mill-Kumitat tad-Drittijiet tal-Bniedem tan-NU fil-31 ta' Ottubru 2016, fejn il-Polonja hija mħeġġa tieħu passi biex tipproteġi l-indipendenza tat-Tribunal Kostituzzjonali u l-ġudikatura, u tiddefinixxi b'mod aktar preċiż ir-reat tat-terroriżmu, sabiex tiġġieled kontra l-abbuż,

—

wara li kkunsidra l-intervent tal-Kanada tad-9 ta' Mejju 2017 fil-Kunsill tad-Drittijiet tal-Bniedem tan-NU fil-kuntest tal-Eżami Perjodiku Universali tal-Polonja, u l-ittra tat-23 ta' Ottubru 2017 indirizzata mill-Kummissarju Għoli tan-NU għad-Drittijiet tal-Bniedem għall-Polonja,

—

wara li kkunsidra l-osservazzjonijiet preliminari dwar iż-żjara uffiċjali fil-Polonja tas-27 ta' Ottubru 2017 mir-Rapporteur Speċjali tan-NU dwar l-indipendenza tal-imħallfin u l-avukati, fejn esprima tħassib dwar l-istat tal-indipendenza tal-ġudikatura fil-Polonja,

—

wara li kkunsidra r-Riżoluzzjoni 2188(2017) tal-11 ta' Ottubru 2017 tal-Assemblea Parlamentari tal-Kunsill tal-Ewropa, intitolata “New threats to the rule of law in Council of Europe member States: selected examples” (Theddid ġdid għall-istat tad-dritt fl-Istati Membri tal-Kunsill tal-Ewropea: eżempji magħżula),

—

wara li kkunsidra l-protesti ripetuti tal-massa kontra l-politiki u l-leġiżlazzjoni tal-gvern, fosthom “il-Protesta s-Sewda” ta' Ottubru 2016 li impediet bidla fil-liġi attwali dwar l-abbort, “il-Marċa favur il-Libertà” tas-6 ta' Mejju 2017 u l-protesti f'Lulju 2017 wara l-adozzjoni tal-liġijiet li jirriformaw il-ġudikatura,

—

wara li kkunsidra l-liġi li tillimita l-aċċess għall-pillola kontraċettiva ta' emerġenza għan-nisa u l-bniet ta' Ġunju 2017; wara li kkunsidra l-iskeda informattiva tad-WHO ta' Ġunju 2017, li tqis il-pillola kontraċettiva ta' emerġenza bħala sikura u tirrakkomanda li tkun disponibbli bħala parti minn kura tas-saħħa riproduttiva meħtieġa; wara li kkunsidra d-deċiżjoni ta' implimentazzjoni tal-Kummissjoni tas-7 ta' Jannar 2015 li temenda l-awtorizzazzjoni ta' kummerċjalizzazzjoni mogħtija bid-Deċiżjoni C(2009)4049 għal “ellaOne – ulipristal acetate”, bħala prodott mediċinali għall-użu mill-bniedem;

—

wara li kkunsidra l-Artikolu 123(2) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.

billi l-UE hija msejsa fuq il-valuri tar-rispett għad-dinjità tal-bniedem, il-libertà, id-demokrazija, l-ugwaljanza, l-istat tad-dritt u r-rispett għad-drittijiet tal-bniedem, inklużi d-drittijiet ta' persuni li jagħmlu parti minn minoranzi; billi dawn il-valuri huma komuni għall-Istati Membri f'soċjetà fejn jipprevalu l-pluraliżmu, in-nondiskriminazzjoni, it-tolleranza, il-ġustizzja, is-solidarjetà u l-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel; billi l-konformità ma' dawn il-valuri ġiet approvata mill-poplu Pollakk fir-referendum li sar fl-2003;

B.

billi l-Artikolu 9 tal-Kostituzzjoni Pollakka jiddikjara li r-Repubblika tal-Polonja tirrispetta d-dritt internazzjonali li huwa vinkolanti għaliha;

C.

billi l-UE topera abbażi tal-preżunzjoni ta' fiduċja reċiproka, jiġifieri li l-Istati Membri jaġixxu f'konformità mad-demokrazija, l-istat tad-dritt u d-drittijiet fundamentali, kif minquxa fil-KEDB u fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali;

D.

billi l-istat tad-dritt huwa wieħed mill-valuri komuni li fuqhom hija msejsa l-UE, u billi l-Kummissjoni, flimkien mal-Parlament u l-Kunsill, hija responsabbli skont it-Trattati biex tiggarantixxi r-rispett għall-istat tad-dritt bħala valur fundamentali tal-Unjoni u biex tiżgura li d-dritt, il-valuri u l-prinċipji tal-UE jiġu rispettati;

E.

billi dawn il-prinċipji jinkludu: il-legalità, li timplika proċess trasparenti, responsabbli, demokratiku u pluralistiku għall-promulgazzjoni tal-liġijiet; iċ-ċertezza tad-dritt; il-projbizzjoni tal-arbitrarjetà tas-setgħat eżekuttivi; qrati indipendenti u imparzjali; kontroll ġudizzjarju effettiv, inkluż ir-rispett sħiħ għad-drittijiet fundamentali; u l-ugwaljanza quddiem il-liġi;

F.

billi l-indipendenza tal-ġudikatura hija minquxa fl-Artikolu 47 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali u l-Artikolu 6 tal-KEDB u hija rekwiżit essenzjali tal-prinċipju demokratiku tas-separazzjoni tas-setgħat, li huwa wkoll rifless fl-Artikolu 10 tal-Kostituzzjoni Pollakka;

G.

billi l-libertà ta' assoċjazzjoni għandha tkun protetta; billi soċjetà ċivili attiva u midja pluralistika jiżvolġu rwol essenzjali fil-promozzjoni ta' soċjetà miftuħa u pluralistika, il-parteċipazzjoni tal-pubbliku fil-proċess demokratiku u t-tisħiħ tar-responsabbiltà tal-gvernijiet; billi l-NGOs għandhom jiġu ffinanzjati b'mod adegwat;

H.

billi r-rifjut tal-Gvern Pollakk li jimplimenta d-digriet tal-Qorti tal-Ġustizzja tal-UE dwar il-qtugħ tas-siġar fil-Foresta ta' Białowieża u li jirrispetta d-digriet għal miżuri provviżorji maħruġa mill-QEDB dwar ir-ripatrijazzjonijiet lejn il-Belarussja huwa turija ċara tal-fatt li l-Polonja mhijiex issegwi t-Trattati tal-UE;

I.

billi għexieren ta' dimostranti ffaċċjaw proċedimenti skont il-Kodiċi ta' Reati Żgħar u f'xi każijiet skont il-Kodiċi Kriminali; billi huwa rrapportat li aktar minn 300 ruħ sfaw imħarrka mill-pulizija b'rabta mal-parteċipazzjoni tagħhom fi protesti f'Ottubru 2017;

J.

billi, skont il-Karta tad-Drittijiet Fundamentali, il-KEDB u l-ġurisprudenza tal-QEDB, is-saħħa sesswali u riproduttiva tan-nisa hija relatata ma' diversi drittijiet tal-bniedem, inklużi d-dritt għall-ħajja u għad-dinjità, il-libertà minn trattament inuman u degradanti, id-dritt ta' aċċess għall-kura tas-saħħa, id-dritt għall-privatezza, id-dritt għall-edukazzjoni u l-projbizzjoni tad-diskriminazzjoni, kif huwa rifless ukoll fil-Kostituzzjoni Pollakka;

K.

billi ċ-ċaħda għal aċċess għas-saħħa u d-drittijiet sesswali u riproduttivi, inkluż abort sikur u legali, hi ksur tad-drittijiet fundamentali tan-nisa; billi l-Kumitat għad-Drittijiet tal-Bniedem tan-NU talab lill-Polonja biex ma tadotta ebda riforma leġiżlattiva li tkun tfisser rigress minn leġiżlazzjoni diġà restrittiva dwar l-aċċess għan-nisa għal abort sikur u legali; billi l-QEDB tat deċiżjoni kontra l-Polonja f'diversi każijiet minħabba l-interpretazzjoni restrittiva ta' dan id-dritt mill-Polonja;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar is-sitwazzjoni fis-Sudan, b'mod partikolari dawk tat-13 ta' Ġunju 2012 (1), tal-10 ta' Ottubru 2013 (2), tat-18 ta' Diċembru 2014 (3) u tas-6 ta' Ottubru 2016 (4),

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tas-16 ta’ Marzu 2017 dwar il-prijoritajiet tal-UE għas-sessjonijiet tal-Kunsill tad-Drittijiet tal-Bniedem tan-NU fl-2017 (5),

—

wara li kkunsidra l-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ċivili u Politiċi,

—

wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem,

—

wara li kkunsidra l-Karta Afrikana tad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Popli,

—

wara li kkunsidra l-Ftehim ta' Cotonou,

—

wara li kkunsidra l-Att Sudaniż għall-Istampa u l-Pubblikazzjonijiet tal-2009,

—

wara li kkunsidra l-Liġi Sudaniża dwar il-Libertà ta' Informazzjoni tal-2015,

—

wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni ta' Kampala tal-Konferenza Pan-Afrikana dwar il-Libertà ta' Espressjoni u l-Aċċess għall-Informazzjoni, tas-26 ta' Marzu 2017,

—

wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni konġunta tal-UE, in-Norveġja, l-Istati Uniti tal-Amerika u tal-Kanada dwar detenzjonijiet politiċi u ċ-ċensura tal-gazzetti fis-Sudan, tas-7 ta' Diċembru 2016,

—

wara li kkunsidra l-Linji Gwida tal-UE dwar il-Libertà ta' Espressjoni Online u Offline,

—

wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni ta' Aristide Nononsi, l-Espert Indipendenti tan-Nazzjonijiet Uniti, dwar is-sitwazzjoni tad-drittijiet tal-bniedem fis-Sudan, wara l-missjoni tiegħu fis-Sudan tal-11-21 ta' Mejju 2017,

—

wara li kkunsidra ż-żjara mill-Kummissarju Stylianides fis-Sudan tat-22-23 ta' Ottubru 2017,

—

wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni mill-Viċi President tal-Kummissjoni/Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika ta' Sigurtà (VP/RGħ) f'isem l-UE fl-okkażjoni tal-Jum Internazzjonali biex tintemm l-impunità għal reati kontra l-ġurnalisti, (2 ta' Novembru 2017),

—

wara li kkunsidra l-Indiċi Dinji tal-Libertà tal-Istampa tal-Ġurnalisti Mingħajr Fruntieri tal-2017,

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 135(5) u 123(4) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.

billi artiklu ppubblikat minn Mohamed Zine al-Abidine fit-23 ta' Frar 2012 fil-gazzetta Al-Tayar ikkritika l-allegata korruzzjoni fil-familja tal-President Sudaniż Omar al-Bashir;

B.

billi s-Servizz Nazzjonali tal-Intelligence u s-Sigurtà Sudaniż (NISS) ressaq akkużi kontra Mohamed Zine al-Abidine u l-kap editur tiegħu, Osman Mirgani;

C.

billi fit-23 ta' Ottubru 2017 qorti Sudaniża kkundannat lil Mohamed Zine al-Abidine għal sentenza sospiża ta' ħabs b'perjodu ta' probazzjoni ta' ħames snin fuq akkużi li kiser il-kodiċi tal-etika tal-ġurnaliżmu;

D.

billi l-kap editur ta' Al-Tayar, Osman Mirgani, kien ikkundannat iħallas multa ta' 10 000 lira Sudaniża jew iservi sentenza ta' sitt xhur ħabs fuq l-istess akkużi, u kien meħlus wara li tħallset il-multa mill-Unjoni tal-Ġurnalisti Sudaniżi;

E.

billi l-avukat li jirrappreżenta kemm lill-Mohamed Zine al-Abidine kif ukoll lil Osman Mirgani wera l-intenzjoni tiegħu li jappella mill-verdett kontrihom;

F.

billi ġie rappurtat li l-NISS tinterroga u żomm arrestati ġurnalisti u ressqet diversi kawżi kontra ġurnalisti Sudaniżi u arbitrarjament ikkonfiskat ħarġiet sħaħ ta' gazzetti, bħal Al-Tayar, Al-Jareeda Al-Watan, Al-Youm Al-Tali, Al-Ayam u Akhir Lahza, li kien fihom artikli bi kritika kontra l-gvern;

G.

billi fl-2016 kien hemm tal-inqas 44 każ ta' pubblikazzjonijiet konfiskati li affettwaw 12-il gazzetta, inklużi ħames ħarġiet ta' Al-Jareeda f'ġimgħa waħda; billi fl-14 ta' Awwissu 2016 il-Kunsill Nazzjonali għall-Istampa u l-Pubblikazzjonijiet issospenda b'mod indefinit il-pubblikazzjoni tal-gazzetti Elaf, Al-Mustagilla, Al-Watan u Awal Al-Nahar;

H.

billi l-eżistenza ta' midja libera, indipendenti u imparzjali tikkostitwixxi wieħed mill-pedamenti essenzjali ta' soċjetà demokratika;

I.

billi fit-8 ta' Jannar 2017 is-Sudan iffirma d-Dikjarazzjoni dwar il-Libertà tal-Midja fid-Dinja Għarbija, u hekk sar ir-raba' firmatarju wara l-Palestina, it-Tuneżija u l-Ġordan; billi l-ministru tal-istat għall-affarijiet tal-midja nnota l-impenn tal-gvern li jirrispetta l-libertà tal-istampa fis-Sudan;

J.

billi l-Ġurnalisti Mingħajr Fruntieri jikklassifikaw lis-Sudan fost l-anqas pajjiżi liberi, il-174 minn 180 pajjiż, fl-Indiċi Dinji tal-Libertà tal-Istampa tagħhom, minħabba “l-fastidju lill-midja, iċ-ċensura, il-konfiska ta' ħarġiet ta' gazzetti, l-għeluq tal-midja, u l-qtugħ tal-Internet”;

K.

billi r-rapport tal-Espert Indipendenti tan-NU dwar is-sitwazzjoni tad-drittijiet tal-bniedem fis-Sudan innota, f'Lulju 2017, li ċ-ċensura mill-NISS tal-gazzetta Al-Jareeda jmur kontra l-Kostituzzjoni Nazzjonali Interim tas-Sudan;

L.

billi s-Sudan iffirma iżda ma rratifikax il-verżjoni riveduta tal-Ftehim ta' Cotonou tal-2005;

M.

billi l-VP/RGħ Federica Mogherini ħarġet dikjarazzjoni, fl-14 ta' Novembru 2017, dwar iż-żjara tal-President Sudaniż Omar al-Bashir fl-Uganda, li fiha fakkret lill-partijiet kollha għall-Istatut ta' Ruma tal-Qorti Kriminali Internazzjonali sabiex jirrispettaw u jimplimentaw l-obbligi tagħhom skont id-dritt internazzjonali;

N.

billi d-drittijiet tal-bniedem, ċivili u politiċi qed ikompli jkunu mrażżna fis-Sudan;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar is-Somalja,

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjoni tiegħu tat-18 ta' Mejju 2017 dwar is-sitwazzjoni fil-kamp tar-rifuġjati ta' Dadaab (1),

—

wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni mill-Viċi President tal-Kummissjoni / Rappreżentant Għoli tal-Unjoni għall-Affarijiet Barranin u l-Politika tas-Sigurtà (VP/RGħ) tal-15 ta' Ottubru 2017 dwar l-attakki f'Mogadishu, is-Somalja, u d-dikjarazzjoni tal-Kelliem tal-VP/RGħ tat-30 ta' Ottubru 2017 dwar l-attakk fis-Somalja,

—

wara li kkunsidra l-konklużjonijiet tal-Kunsill tat-3 ta' April 2017 dwar is-Somalja,

—

wara li kkunsidra l-intervent tal-UE tas-27 ta' Settembru 2017 dwar is-36 Sessjoni tal-Kunsill tad-Drittijiet tal-Bniedem dwar id-Djalogu Interattiv mal-Espert Indipendenti dwar is-Somalja,

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet 2372 (2017) u 2383 (2017) tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU, adottati fit-30 ta' Awwissu 2017 u fis-7 ta' Novembru 2017 rispettivament,

—

wara li kkunsidra r-rapporti tas-Segretarju Ġenerali tan-NU lill-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU tad-9 ta' Mejju u l-5 ta' Settembru 2017 dwar is-Somalja,

—

wara li kkunsidra l-istqarrija tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU tal-15 ta' Ottubru 2017 dwar l-attakk terroristiku f'Mogadishu,

—

wara li kkunsidra l-istqarrija tal-President tal-Kummissjoni tal-Unjoni Afrikana (UA) tal-15 ta' Ottubru 2017 dwar l-attakk f'Mogadishu,

—

wara li kkunsidra l-istqarrijiet tal-Missjoni tal-Unjoni Afrikana fis-Somalja (AMISOM) li kkundannaw l-attakki terroristiċi tal-14 u t-28 ta' Ottubru 2017,

—

wara li kkunsidra l-komunikat finali tal-konferenza internazzjonali dwar is-Somalja, li saret f'Londra fil-11 ta' Mejju 2017,

—

wara li kkunsidra l-Komunikat Konġunt UE-Unjoni Afrikana dwar l-Implimentazzjoni tal-Ftehim ta' Pariġi tal-1 ta' Ġunju 2017,

—

wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tal-AMISOM tat-8 ta' Novembru 2017 li biha ħabbret l-intenzjoni tagħha li f'Diċembru 2017 tibda gradwalment tirtira t-truppi mis-Somalja, bil-ħsieb li tirtirahom kompletament sal-2020,

—

wara li kkunsidra l-Ftehim ta' Sħubija ta' Cotonou bejn l-AKP u l-UE,

—

wara li kkunsidra l-mandat tal-Kummissjoni Afrikana dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Popli biex tippromwovi u tħares id-drittijiet tal-bniedem u tal-popli taħt il-Karta Afrikana dwar id-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Popli,

—

wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tat-Tfal u l-Protokoll Fakultattiv tagħha dwar l-involviment tat-tfal f'kunflitti armati,

—

wara li kkunsidra l-Konvenzjoni tal-Organizzazzjoni tal-Unità Afrikana dwar il-Prevenzjoni u l-Ġlieda kontra t-Terroriżmu, adottata fl-1999,

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 135(5) u 123(4) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.

billi fl-14 ta' Ottubru 2017 trakk-bomba enormi heżżeż iċ-ċentru ta' Mogadishu u qatel mill-inqas 358 persuna u darab 228 oħra, filwaqt li 56 persuna għadhom nieqsa; billi l-attakk fil-qalba ta' Mogadishu kien wieħed mill-aktar operazzjonijiet terroristiċi letali madwar id-dinja f'dawn l-aħħar snin; billi fit-28 ta' Ottubru 2017 inqatlu aktar minn 30 persuna, meta splodew żewġ bombi barra lukanda qrib il-palazz presidenzjali f'Mogadishu;

B.

billi, għalkemm l-ebda grupp ma ħa r-responsabbiltà ta' dawn l-attakki kodardi, huma għandhom il-karatteristiċi distintivi ta' Al-Shabaab, li issa jidher li ma jridx idgħajjef kwalunkwe appoġġ popolari billi jassoċja ruħu ma' telf daqshekk enormi ta' ħajjiet ċivili; billi ċ-ċittadini Somali kkundannaw ripetutatment il-vjolenza ta' Al-Shabaab, u ngħaqdu bħala reazzjoni għall-attakki bil-bombi ta' Ottubru 2017, billi mmarċjaw bl-eluf matul Mogadishu bi sfida lil Al-Shabaab;

C.

billi kien hemm serje ta' attakki terroristiċi fatali f'Mogadishu u madwar il-pajjiż fix-xhur li għaddew, inklużi karozzi bomba, sparar bl-addoċċ, eżekuzzjonijiet u ħtif immirati, li enfasizzaw it-theddida kontinwa tal-estremiżmu vjolenti li qed jiffaċċja l-pajjiż;

D.

billi l-maġġoranza tal-attakki ġew attribwiti primarjament lill-azzjonijiet terroristiċi ta' Al-Shabaab, għalkemm huwa magħruf ukoll li d-Daesh jinsab attiv fil-pajjiż;

E.

billi l-President tas-Somalja, Mohamed Abdullahi Mohamed, wara li ħa l-poter fi Frar 2017 f'elezzjoni meqjusa bħala pass kruċjali li jimmarka r-ritorn gradwali ta' dan il-pajjiż mifni tal-Lvant tal-Afrika lejn l-istabbiltà u l-prosperità, wiegħed li jeħles lis-Somalja minn Al-Shabaab;

F.

billi fid-dawl tal-attakki matul l-2017, mhux l-inqas l-attakk bil-bombi orribbli tal-14 ta' Ottubru 2017, mhux ċar jekk il-forzi tas-sigurtà Somali, wara t-tluq ippjanat tal-AMISOM fl-2018, humiex ser ikunu kapaċi biżżejjed biex jiġġieldu t-terroriżmu mingħajr għajnuna esterna;

G.

billi l-forzi tal-AMISOM ġew akkużati f'diversi okkażjonijiet li wettqu abbużi serji tad-drittijiet tal-bniedem, inkluż qtil indiskriminat u xi każijiet ta' sfruttament u abbuż sesswali; billi t-tqassim tat-truppi barranin f'territorju Somalu barra l-mandati tan-NU/UA jirrappreżenta sors sinifikanti ta' tħassib meta wieħed iqis l-allegazzjonijiet preċedenti ta' abbużi tad-drittijiet tal-bniedem mill-forzi tal-AMISOM;

H.

billi, minbarra l-estremiżmu vjolenti, in-nixfa, il-kunflitti bejn il-klans u t-tkeċċija furzata rriżultaw f'mijiet ta' eluf ta' persuni li spiċċaw spostati f'din l-aħħar sena biss, b'ħafna minnhom fiċ-ċentri urbani kkontrollati mill-gvern; billi ħafna jgħixu f'insedjamenti mhux sikuri, fejn in-nisa u l-bniet b'mod partikolari jiffaċċjaw abbuż u vjolenza sesswali;

I.

billi t-theddida tal-karestija għadha ferm preżenti fis-Somalja u madwar 400 000 tifel u tifla Somali jsofru minn malnutrizzjoni akuta filwaqt li 3 miljun persuna jgħixu f'kundizzjonijiet ta' kriżi jew ta' sigurtà tal-ikel ta' emerġenza; billi hemm madwar 1,1 miljun persuna spostata internament fis-Somalja, u aktar minn 900 rifuġjat Somalu fir-reġjun;

J.

billi hemm 420 000 rifuġjat Somalu f'kampijiet fil-Kenja, bi 350 000 minnhom fil-kamp ta' Dadaab, u billi l-gvernijiet tas-Somalja u tal-Kenja, u l-UNHCR, qablu li jiffaċilitaw ir-ritorn volontarju ta' 10 000 rifuġjat lejn żoni fis-Somalja li mhumiex taħt il-kontroll ta' Al-Shabaab; billi l-persuni rimpatrijati jiffaċċjaw problemi ta' riintegrazzjoni u ftit li xejn għandhom ċans li jsibu xogħol; billi ħafna rifuġjati ta' Dadaab huma ta' dixxendenza Somala, iżda ma jafux dwar ħajja barra mill-kamp u effettivament huma apolidi, li jfisser li ma jistgħux jintbagħtu lejn is-Somalja;

K.

billi sa mill-2016 l-UE żiedet progressivament l-għajnuna umanitarja annwali tagħha lis-Somalja, b'mod partikolari b'reazzjoni għan-nixfa severa li affettwat il-pajjiż, b'allokazzjoni ta' EUR 120 miljun lis-sħab umanitarji fl-2017 u bir-rilaxx tal-għajnuna ta' emerġenza ta' EUR 100 000 biex tgħin fl-isforzi għal rispons rapidu għall-bżonnijiet mediċi f'Mogadishu wara l-attakk fl-14 ta' Ottubru 2017; billi inizjalment l-UE mmobilizzat ukoll żewġ bastimenti tal-Operazzjoni Navali tal-UE ATALANTA, flimkien ma' titjiriet tal-assistenza ta' emerġenza, biex twassal provvisti mediċi ta' emerġenza lill-isptarijiet ta' Mogadishu;

L.

billi l-UE pprovdiet EUR 486 miljun permezz tal-Fond Ewropew għall-Iżvilupp (2014-2020), filwaqt li ffukat fuq l-implimentazzjoni tal-“Patt” u, b'mod partikolari, fuq il-bini tal-istat u l-bini tal-paċi, is-sigurtà tal-ikel, ir-reżiljenza u l-edukazzjoni; billi l-UE hija impenjata wkoll li tappoġġja lill-AMISOM permezz tal-Faċilità għall-Paċi fl-Afrika;

M.

billi f'Diċembru 2016 il-Bank Dinji wiegħed li jintensifika l-ġlieda kontra l-faqar estrem, fejn ħabbar li l-pajjiżi żviluppati wiegħdu rekord ta' USD 75 biljun għal għotjiet u self aġevolat lill-Assoċjazzjoni Internazzjonali għall-Iżvilupp (IDA); billi, madankollu, is-Somalja mhix eliġibbli għall-finanzjament mill-IDA peress li għandha dejn mal-bank u mal-FMI ta' aktar minn USD 300 miljun bħala parti minn muntanja ta' dejn li tammonta għal USD 5 biljun dovut lill-kredituri multilaterali u bilaterali;

N.

billi filwaqt li t-tfal għadhom qed jisfaw maqtula, detenuti b'mod arbitrarju u reklutati minn Al-Shabaab, huma qed jiġu wkoll reklutati mill-forzi armati tas-Somalja, minkejja l-fatt li s-Somalja rratifikat il-Konvenzjoni tan-NU dwar id-Drittijiet tat-Tfal f'Jannar 2015 u approvat id-Dikjarazzjoni dwar Skejjel Sikuri f'Novembru 2015, li fiha impenjat ruħha li tieħu passi konkreti biex tipproteġi lill-istudenti u lill-istituzzjonijiet edukattivi;

O.

billi, fin-nuqqas ta' ġudikatura ċivili li tiffunzjona, il-Gvern tas-Somalja jiddependi mill-qrati militari biex jipproċessa u jikkundanna lil persuni ċivili, u dan ma jiggarantixxix id-drittijiet tal-imputati ċivili; billi jingħataw setgħat wesgħin ta' stħarriġ lin-National Intelligence and Security Agency (NISA – Aġenzija Nazzjonali tal-Intelligence u s-Sigurtà), li bħalissa ma għandhiex mandat ta' infurzar tal-liġi, li jwassal għal ksur sostanzjali tad-drittijiet għal proċess ġust tal-persuni arrestati miżmuma minn NISA;

P.

billi skont Transparency International, is-Somalja hija wieħed mill-aktar pajjiżi korrotti fid-dinja għall-10 sena konsekuttiva; billi l-Gvern Somalu għadu jħabbat wiċċu ma' diversi sfidi, bħalma huma l-korruzzjoni u n-nuqqas ta' appoġġ wiesa' minn persuni ċivili, li inevitabbilment wassal għal nuqqas ta' fiduċja fl-istituzzjonijiet tal-istat u għal appoġġ sussegwenti favur gruppi Iżlamisti u terroristiċi radikali;

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

—

wara li kkunsidra r-riżoluzzjonijiet preċedenti tiegħu dwar Madagascar, partikolarment dawk tas-7 ta' Mejju 2009 (1), tal-11 ta' Frar 2010 (2) u tad-9 ta' Ġunju 2011 (3), u l-missjoni ta' ġbir ta' informazzjoni tal-Assemblea Parlamentari Konġunta AKP-UE f'Madagascar tal-10 u l-11 ta' Lulju 2010,

—

wara li kkunsidra l-informazzjoni pprovduta mill-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa (WHO) fit-2 ta' Novembru 2017 dwar it-tifqigħa riċenti tal-pesta,

—

wara li kkunsidra l-Osservazzjonijiet Konklużivi tat-22 ta' Awwissu 2017 tal-Kumitat tad-Drittijiet tal-Bniedem tan-NU dwar ir-raba' rapport perjodiku ta' Madagascar,

—

wara li kkunsidra d-dikjarazzjoni tar-Rapporteur Speċjali tan-NU John H. Knox ta' Ottubru 2016 dwar il-konklużjoni tal-missjoni tiegħu f'Madagascar,

—

wara li kkunsidra s-Summit Straordinarju dwar Madagascar tat-20 ta' Mejju 2011 tal-Komunità għall-Iżvilupp tan-Nofsinhar tal-Afrika (SADC) u l-pjan direzzjonali propost mit-tim ta' medjazzjoni tal-SADC wara t-tneħħija tas-sanzjonijiet kontra Madagascar mill-UE, l-Unjoni Afrikana u l-SADC,

—

wara li kkunsidra r-Rapport tas-26 ta' April 2017 tar-Rapporteur Speċjali dwar il-kwistjoni tal-obbligi tad-drittijiet tal-bniedem relatati mat-tgawdija ta' ambjent sikur, nadif, san u sostenibbli, b'relazzjoni maż-żjara tiegħu f'Madagascar,

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 8 u 9 tal-Ftehim ta' Cotonou rivedut,

—

wara li kkunsidra l-Kostituzzjoni ta' Madagascar,

—

wara li kkunsidra l-Linji Gwida tal-UE dwar id-Difensuri tad-Drittijiet tal-Bniedem u l-Linji Gwida tal-UE dwar id-Drittijiet tal-Bniedem fir-rigward tal-Libertà ta' Espressjoni Online u Offline,

—

wara li kkunsidra d-Dikjarazzjoni Universali tad-Drittijiet tal-Bniedem,

—

wara li kkunsidra l-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ċivili u Politiċi (ICCPR), li l-Madagascar iffirma fl-1969 u rratifika fl-1971,

—

wara li kkunsidra l-Karta Afrikana dwar id--Demokrazija, l-Elezzjonijiet u l-Governanza (ACDEG),

—

wara li kkunsidra l-Karta Afrikana għad-Drittijiet tal-Bniedem u tal-Popli,

—

wara li kkunsidra l-120 sessjoni tal-Kumitat tad-Drittijiet tal-Bniedem, li saret f'Ġinevra fl-10 u l-11 ta' Lulju 2017 u li matulha sar rieżami tar-raba' rapport perjodiku ta' Madagascar dwar l-implimentazzjoni tiegħu tal-Patt Internazzjonali dwar id-Drittijiet Ċivili u Politiċi,

—

wara li kkunsidra l-Artikoli 135(5) u 123(4) tar-Regoli ta' Proċedura tiegħu,

A.

billi wara perjodu ta' ħames snin ta' taqlib politiku li matulu d-donaturi ssospendew il-programmi ta' għajnuna għall-iżvilupp, f'Madagascar saru elezzjonijiet parlamentari kredibbli u demokratiċi f'Ottubru 2013 u elezzjonijiet presidenzjali f'Diċembru 2013, u dan wassal għall-ħatra ta' Hery Rajaonarimampianina bħala President; billi s-sitwazzjoni politika baqgħet volatili, minkejja li t-tkomplija tar-relazzjonijiet mal-pajjiżi donaturi neħħiet ir-restrizzjonijiet kollha fuq il-kooperazzjoni mal-gvern il-ġdid;

B.

billi feġġ kodiċi dwar il-komunikazzjoni ġdid, li ġie kkritikat bl-aħrax mill-ġurnalisti ta' Madagascar peress li jirreferi għall-kodiċi penali fir-rigward ta' deċiżjonijiet dwar reati tal-istampa, bil-potenzjal li dan iwassal għall-kriminalizzazzjoni tal-professjoni; billi s-sitwazzjoni kkalmat iżda ma jidhirx li sejra fid-direzzjoni t-tajba;

C.

billi, fil-prinċipju, is-sena d-dieħla għandha ssir elezzjoni presidenzjali, għalkemm s'issa ma ġietx stabbilita data fissa għaliha; billi l-President ta' Madagascar iddikjara lilu nnifsu favur riforma kostituzzjonali li tippermettilu jibqa' fil-poter matul il-perjodu elettorali u wera r-rieda li jgħawweġ l-emendi proposti għal-liġi elettorali mfassla mill-kummissjoni elettorali nazzjonali indipendenti, esperti, is-soċjetà ċivili u l-oppożizzjoni; billi dawn id-dikjarazzjonijiet ġew ikkontestati mill-avversarji politiċi tiegħu u partijiet mis-soċjetà ċivili, li jinsabu mħassba li dan jaf ikun tentattiv biex jipposponi l-elezzjoni u jibqa' fil-poter lil hinn mill-mandat kostituzzjonali tiegħu; billi dan aktarx se jżid it-tensjonijiet f'kuntest politiku li diġà huwa fraġli;

D.

billi fl-10 ta' Lulju 2017 id-Direttur Reġjonali għan-Nofsinhar tal-Afrika ta' Amnesty International iddikjara li r-rekord tad-drittijiet tal-bniedem ta' Madagascar qed jeħżien ħafna bħala riżultat ta' nuqqas sfaċċat ta' rispett tal-istat tad-dritt; billi aktar minn 50 % tal-priġunieri kollha qed jinżammu taħt priġunerija preventiva mingħajr proċess, u qed iseħħu każijiet ta' ksur bħal eżekuzzjonijiet extraġudizzjarji mill-pulizija u priġunerija ta' difensuri tad-drittijiet tal-bniedem minħabba n-nuqqas ta' aċċess ħieles u ġust għall-ġustizzja;

E.

billi Amnesty International iddokumentat ukoll rapporti dwar uffiċjali tal-infurzar tal-liġi li qed ifittxu li jivvendikaw ruħhom wara l-inċidenti fejn il-folla ħadet il-liġi b'idejha; billi, fi Frar 2017, uffiċjali tal-pulizija allegatament ħarqu ħamest irħula f'Antsakabary wara li żewġ kollegi tagħhom allegatament inqatlu minn raħħala, u mara anzjana mietet kawża tal-ħruq waqt l-attakk peress li ma setgħetx taħrab; billi l-pulizija issa qed jinvestigaw dan l-attakk, minkejja li huma involuti fih;

F.

billi l-ġurnalisti u d-difensuri tad-drittijiet tal-bniedem qed iħabbtu wiċċhom ma' intimidazzjoni u fastidju min-naħa tal-awtoritajiet f'tentattiv biex isikktuhom u jostakolaw l-investigazzjonijiet tagħhom u l-ħidma tagħhom favur id-drittijiet tal-bniedem; billi, wara l-elezzjonijiet tal-2013, bosta stabbilimenti tal-midja ġew imġiegħla jagħlqu u ġew iċċensurati għal raġunijiet ta' “rispett tal-istat tad-dritt” u tal-ħtieġa assoluta ta' “tindif tax-xenarju awdjoviżiv” promoss mill-Ministeru tal-Komunikazzjoni;

G.

billi, fl-2013, il-Konferenza tal-Partijiet għall-Konvenzjoni dwar il-Kummerċ Internazzjonali fl-Ispeċijiet ta' Fawna u Flora Selvaġġi fil-Periklu (CITES) adottat pjan ta' azzjoni għal Madagascar li jirrikjedi li l-pajjiż isaħħaħ l-isforzi ta' infurzar tiegħu u jqiegħed embargo fuq l-esportazzjoni ta' kwalunkwe ħażna ta' injam; billi, minn dak iż-żmien 'l hawn, is-Segretarjat u l-Kumitat Permanenti tas-CITES stqarru ripetutament li Madagascar ma kkonformax mal-pjan ta' azzjoni; billi, skont is-Segretarjat tas-CITES, tipprevali impunità mifruxa fir-rigward tal-qtugħ illegali tas-siġar u l-ksur tal-liġijiet ambjentali; billi, min-naħa l-oħra, individwi li jopponu l-qtugħ illegali tas-siġar ġew ikkundannati mill-qrati, fejn jeżisti riskju serju ta' korruzzjoni;