21.3.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 88/1

—

wara li kkunsidra l-Komunikazzjoni mill-Kummissjoni Ewropea lill-Parlament Ewropew u lill-Kunsill dwar ir-rieżami/reviżjoni ta’ nofs it-term tal-qafas finanzjarju pluriennali (QFP) 2014-2020, Baġit tal-UE ffukat fuq ir-riżultati (COM(2016) 603 final) (1) u d-dokument ta’ akkumpanjament tagħha;

—

wara li kkunsidra l-Opinjoni tiegħu dwar ir-reviżjoni ta’ nofs it-term tal-Qafas Finanzjarju Pluriennali (QFP) (2);

1.

jieħu nota tal-proposta dettaljata dwar ir-rieżami ta’ nofs it-term tal-QFP ippreżentat mill-Kummissjoni Ewropea fl-14 ta’ Settembru 2016;

2.

jappoġġja li n-negozjati dwar ir-rieżami ta’ nofs it-term jintrabtu mal-proċedura baġitarja għall-baġit tal-UE għall-2017; din l-iskeda ta’ żmien ser tippermetti li r-rieżami ta’ nofs it-term jiġi adottat f’waqtu u tħalli lok għal diskussjonijiet dwar il-QFP li jmiss ta’ wara l-2020;

3.

jiddispjaċih li l-Kummissjoni Ewropea m’għandhiex l-ambizzjoni li tippreżenta biss rieżami tal-QFP, li diġà laħaq il-limiti tiegħu, minflok reviżjoni kompluta li tippermetti lill-Unjoni Ewropea tindirizza l-isfidi attwali li tħabbat wiċċha magħhom u tiżgura li l-baġit tal-UE jiffoka fuq oqsma li jwasslu għal tkabbir sostenibbli u l-ħolqien ta’ impjiegi, b’valur miżjud Ewropew qawwi; jistenna li l-QFP li jmiss jagħmel pass sinifikanti lejn l-immodernizzar tal-baġit tal-UE u jippermetti lil dan il-baġit li jindirizza sfidi futuri kif ukoll prijoritajiet ġodda li nqalgħu;

4.

jinnota li dan ir-rieżami ta’ nofs it-term jirrifletti l-approċċ tal-Kummissjoni Ewropea ta’ “baġit tal-UE ffukat fuq ir-riżultati”, iżda huwa mħasseb li r-rata ta’ assorbiment tal-programmi tal-UE apparentement kienet il-kriterju prinċipali għat-tibdil propost fl-approprjazzjonijiet; itenni l-offerta tiegħu lill-istituzzjonijiet Ewropej biex jaqdu rwol attiv fil-proċess li bih jiġu vvalutati l-effiċjenza u l-effettività tal-programmi kollha tal-UE;

5.

jiċħad bil-qawwa l-impressjoni mogħtija fil-Komunikazzjoni dwar il-QFP li programmi ta’ ġestjoni kondiviża mhumiex jaħdmu, u jenfasizza l-fatt li, minkejja d-dewmien biex jiġu adottati r-regolamenti l-ġodda tal-FEIS u l-proċedura tal-ipprogrammar kumplessa ħafna, bdew aktar minn 200 000 proġett u diġà ġew impenjati EUR 46 biljun ta’ fondi mill-FEIS sabiex jiġu kkofinanzjati proġetti li jiswew EUR 68 biljun;

6.

f’dan ir-rigward, iwissi li sospensjoni possibbli tal-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej għal Spanja u l-Portugall u kwalunkwe Stat Membru ieħor, hija ta’ detriment għall-implimentazzjoni tal-programmi. Jinnota li (a) il-KtR huwa kontra l-kondizzjonalità makroekonomika peress li din tippenalizza l-bliet u r-reġjuni; (b) tmur kontra t-tħassir tas-sanzjonijiet li diġà saru skont id-dispożizzjonijiet tar-Regolament (UE) Nru 1173/2011 dwar l-infurzar effettiv ta’ sorveljanza baġitarja fiż-żona tal-ewro; u (c) tikser il-prinċipju ta’ proporzjonalità mfassal fl-Artikolu 5 tat-TUE u l-Protokoll Nru 2 tiegħu. Għalhekk jitlob li f’każ li jkun hemm sospensjoni, din tiġi kkunsidrata mill-ġdid, u jitqiesu ċ-ċirkostanzi ekonomiċi u soċjali, il-qgħad u l-effetti ta’ sospensjoni fuq l-ekonomiji tagħhom, kif previst fl-Artikolu 23 tar-Regolament (UE) Nru 1303/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-17 ta’ Diċembru 2013 (Regolament dwar Dispożizzjonijiet Komuni).

7.

huwa tabilħaqq imħasseb dwar it-tendenza li l-baġit tal-UE jiġi “ċċentralizzat”, li evidentement imur kontra li jinstabu soluzzjonijiet imfasslin apposta għall-isfidi lokali u reġjonali, u dwar li t-tnaqqis fil-ġestjoni kondiviża ta’ programmi ser jolqot b’mod negattiv l-obbligu tat-Trattat tal-UE ta’ koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali, kif ukoll il-prinċipji tas-sussidjarjetà, is-sħubija u l-governanza f’diversi livelli;

8.

jiddispjacih li l-aġġustamenti tal-pakketti finanzjarji tal-politika ta’ koeżjoni huma inklużi fir-reviżjoni ta’ nofs it-term tal-QFP u filwaqt li huma obbligatorji skont l-Artikolu 7 tar-Regolament tal-QFP, dawn l-aġġustamenti ma għandhomx jiġu negozjati aktar;

9.

jilqa’ fil-prinċipju l-proposta li l-Fond Ewropew għal Investimenti Strateġiċi (FEIS) jiġi estiż u jissaħħaħ, u dan ser ikun is-suġġett ta’ opinjoni speċifika tal-KtR; jistenna aktar titjib fl-oqsma tal-addizzjonalità, il-kopertura ġeografika u settorjali, kif ukoll it-trasparenza; itenni t-talba għal evalwazzjoni xierqa tar-riżultati tal-FEIS, b’mod partikolari s-sinerġiji tiegħu mal-fondi tal-FEIS u l-kontribut tagħhom għall-koeżjoni territorjali s’issa, u jistenna b’interess il-kooperazzjoni mill-qrib mal-Parlament Ewropew biex tiġi skrutinizzata l-implimentazzjoni tal-FEIS; bit-tama li r-reġjuni jkunu aktar involuti mill-qrib fil-governanza sabiex jiżguraw l-integrazzjoni effettiva mal-politika ta’ koeżjoni;

10.

jilqa’ ż-żieda fl-approprjazzjonijiet finanzjarji għall-programmi tal-Orizzont 2020 u tal-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa, iżda jenfasizza li dawn iż-żidiet ma jikkumpensawx għat-tnaqqis baġitarju inizjali għall-Orizzont 2020 u l-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa meta jinħoloq l-FEIS;

11.

jieħu nota tal-proposta tal-Kummissjoni Ewropea li jkun hemm rieżami tar-regolamentazzjoni finanzjarji u tal-intenzjoni tiegħu li jiġu ssemplifikati r-regoli sabiex jiġu indirizzati l-problemi marbutin mal-kumplessità amministrattiva u l-iżbalji fil-Politika ta’ Koeżjoni, partikolarment fir-rigward tal-implimentazzjoni ta’ programmi taħt ġestjoni kondiviża u sineriji msaħħa bejn l-għotjiet u l-istrumenti finanzjarji; ser jindirizza r-rieżami fid-dettall f’opinjoni separata;

12.

jilqa’ ż-żieda fl-approprjazzjonijiet tal-baġit għall-Inizjattiva favur l-Impjieg taż-Żgħażagħ (YEI) u għall-programm Erasmus+; juri madankollu dispjaċir għan-nuqqas ta’ inizjattivi li jindirizzaw il-qgħad fit-tul;

13.

japprezza l-miżuri ta’ flessibbiltà proposti mill-Kummissjoni Ewropea – b’mod partikolari l-ħolqien ta’ Riżerva għall-Kriżijiet tal-Unjoni Ewropea biex jerġgħu jintużaw l-approprjazzjonijiet diżimpenjati, it-tneħħija tal-limiti annwali għall-marġini globali għall-pagamenti u l-użu mmirat tal-aġġustament tekniku tal-pakketti tal-Politika ta’ Koeżjoni; jirrikonoxxi li dawn huma passi tajbin ‘il quddiem biex jiġu indirizzati l-kriżijiet attwali b’baġit tal-UE aktar flessibli;

14.

jiddispjaċih li ma ġew issuġġeriti l-ebda miżuri addizzjonali mill-Kummissjoni Ewropea fir-rieżami ta’ nofs it-term biex jiġu indirizzati d-diversi kriżijiet fl-UE relatati mal-Politika Agrikola Komuni, li fosthom hemm il-konċentrazzjoni ta’ produzzjoni, żieda fil-kompetizzjoni globali, it-tnaqqis tal-forza tax-xogħol u żieda fit-tnaqqis tal-biedja, li l-bdiewa Ewropej, il-konsumaturi u l-awtoritajiet lokali u reġjonali se jiffaċċjaw sal-aħħar tal-perjodu ta’ programmazzjoni attwali;

15.

fid-dawl tal-ftehim ambizzjuż dwar il-klima globali li ntlaħaq f’Pariġi fl-2015, ifakkar il-mira ta’ 20 % tal-infiq tal-UE fuq proġetti u politiki relatati mal-klima iżda jenfasizza li dan is-sehem jirrapreżenta minimu u aktar sforzi huma probabbilment meħtieġa sabiex jiġi żgurat li dan jintlaħaq sal-2020;

16.

jilqa’ previżjoni ddettaljata ta’ pagamenti fuq perjodu medju ta’ żmien li tindirizza t-tħassib dwar il-pagamenti pendenti fil-QFP attwali; jinsab imħasseb madankollu dwar pagamenti futuri, minħabba d-dewmien persistenti fl-implimentazzjoni ta’ programmi taħt il-ġestjoni kondiviża; jenfasizza r-responsabbiltà tal-Istati Membri u fil-Kunsill biex fil-baġits annwali jkun hemm biżżejjed approprjazzjonijiet ta’ pagamenti disponibbli, sabiex b’hekk l-UE jkollha l-mezzi biex tindirizza l-isfidi attwali;

17.

jinsab imħasseb li, minkejja ż-żidiet taħt l-Intestaturi 3 u 4 sabiex tiġi indirizzata l-kriżi tar-refuġjati u tal-migrazzjoni, il-ħolqien ta’ Riżerva għall-Kriżijiet tal-Unjoni Ewropea kif ukoll ta’ “riżerva ta’ flessibbiltà”, ir-riżorsi disponibbli fil-QFP attwali mhumiex biżżejjed biex jiġu indirizzati l-istennijiet dejjem jiżdiedu tal-baġit tal-UE f’termini tar-riċeviment, id-distribuzzjoni u l-integrazzjoni tar-refuġjati u l-migranti jew il-protezzjoni tagħhom fiż-żoni tagħhom ta’ oriġini; ifakkar f’dan il-kuntest li l-awtoritajiet lokali u reġjonali għandhom responsabbiltajiet kruċjali fid-dħul u l-integrazzjoni tal-immigranti u għalhekk li jkollhom aċċess dirett għall-opportunitajiet ta’ finanzjament rilevanti tal-UE se jgħinhom ħafna biex jiffaċċjaw dawn l-isfidi; iwissi li aktar flessibbiltà mhijiex is-soluzzjoni għal riżorsi finanzjarji insuffiċjenti;

18.

jieħu nota tal-proposta li jinħoloq Fond Ewropew għall-Iżvilupp Sostenibbli, u ser jindirizza dan iktar fid-dettall f’opinjoni separata;

19.

jinnota li l-irtirar potenzjali tar-Renju Unit mill-Unjoni Ewropea jista’ jkollu effett fuq il-Qafas Finanzjarju Pluriennali attwali; jinsab imħasseb dwar il-konsegwenzi fuq l-implimentazzjoni kontinwa ta’ bosta programmi tal-UE u jissuġġerixxi involviment bikri tal-KtR f’aktar diskussjonijiet dwar ir-reviżjoni tal-QFP attwali;

20.

jilqa’ b’sodisfazzjon il-kapitolu “Lejn il-Qafas Finanzjarju Pluriennali li jmiss” bħala kontribut inizjali għal dibattitu usa’ dwar il-futur tal-baġit tal-UE; jistieden lill-istituzzjonijiet tal-UE għal djalogu bikri mal-bliet u r-reġjuni Ewropej dwar il-kamp ta’ applikazzjoni, l-istruttura u l-istrumenti tal-QFP li jmiss u ser iħejji fi żmien dovut il-proposti tiegħu dwar dan is-suġġett;

21.

jagħti struzzjonijiet lill-President sabiex iwassal din ir-riżoluzzjoni lill-Kummissjoni Ewropea, lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill u lill-President tal-Kunsill Ewropew.

21.3.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 88/4

—

wara li kkunsidra d-dokumenti prinċipali tas-Semestru Ewropew 2016, jiġifieri l-Istħarriġ Annwali dwar it-Tkabbir, ir-Rapporti tal-Pajjiżi, il-Programmi Nazzjonali ta’ Riforma u r-Rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-Pajjiżi;

—

wara li kkunsidra l-abbozz ta’ rapport tal-Parlament Ewropew dwar is-Semestru Ewropew għall-koordinazzjoni tal-politika ekonomika: implimentazzjoni tal-prijoritajiet għall-2016 (2016/2101(INI);

1.

ifakkar li l-investiment pubbliku u privat naqas b’madwar 15 % fl-UE meta mqabbel mal-2007, u f’xi Stati Membri anke b’50 %, minħabba l-kriżi ekonomika u miżuri ta’ konsolidazzjoni fiskali; jenfasizza li n-numru kumulattiv ta’ snin ta’ tali nuqqas ta’ investiment (“id-distakk fl-investiment”) jirrappreżenta ostaklu kbir għall-kompetittività u l-koeżjoni tal-Ewropa, u għaldaqstant għall-kapaċità tagħha li tiżgura tkabbir sostenibbli u ħolqien tal-impjiegi;

2.

jisħaq li 40 % tar-Rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-Pajjiżi għall-2016 jindirizzaw ostakli għall-investiment li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jistgħu jgħinu biex jitneħħew (1), inklużi: kwalità inferjuri tal-amministrazzjoni pubblika u nuqqas ta’ koordinazzjoni; nuqqas ta’ tqabbil bejn il-funzjonijiet u r-riżorsi finanzjarji tal-gvernijiet lokali u reġjonali; ambjent regolatorju ta’ piż għall-investiment privat; korruzzjoni; nuqqas ta’ forza tax-xogħol b’ħiliet u ta’ infrastruttura tat-trasport adatta; iħabbar li dawn il-kwistjonijiet se jiġu trattati wkoll fl-opinjoni li l-KtR daqt jippreżenta dwar “It-Tnaqqis tad-Diskrepanza fl-Investiment: Kif Għandhom Jiġu Indirizzati l-Isfidi”;

3.

ifakkar fid-Dikjarazzjoni dwar “Ninvestu u Nikkollegaw” (2) adottata fid-9 ta’ Lulju 2016 fi Bratislava fis-7 Summit Ewropew tar-Reġjuni u l-Bliet, li ffokat fuq l-importanza li jitneħħew l-ostakli li jxekklu l-potenzjal ta’ investiment kbir li għadu ma ġiex sfruttat ta’ bliet, reġjuni u żoni rurali Ewropej, u fuq ir-rwol tal-awtoritajiet lokali u reġjonali biex jipprovdu infrastruttura u servizzi innovattivi biex jagħtu spinta lill-investiment u jtejbu l-kwalità tal-ħajja taċ-ċittadini tal-UE;

4.

jinsab imħasseb li madwar 60 % ta’ dawk li wieġbu fi stħarriġ reċenti tal-KtR tal-awtoritajiet lokali u reġjonali tal-UE (3) jħossu tendenza ta’ livell kostanti jew li qed jonqos fl-investiment pubbliku u privat fl-aħħar tnax-il xahar, li, jekk tkun ikkonfermata, tkun tissuġġerixxi li qed tissokta t-tendenza ta’ nuqqas ta’ investiment li bdiet bil-kriżi ekonomika;

5.

jenfasizza li, skont l-istess stħarriġ tal-KtR, il-finanzjament tal-investiment pubbliku jibqa’ sfida għal madwar żewġ terzi tal-awtoritajiet lokali u reġjonali, parzjalment minħabba n-nuqqas ta’ kapaċità tagħhom biex ifasslu tajjeb l-investimenti pubbliċi, biex jużaw strumenti finanzjarji, biex jippreżentaw proġetti lill-BEI u biex jidħlu fi sħubijiet pubbliċi-privati;

6.

jilqa’ bi pjaċir l-ewwel riżultati pożittivi tal-Fond Ewropew għall-Investimenti Strateġiċi (FEIS) prinċipalment b’rabta “mas-sezzjoni tal-SMEs”; fl-istess ħin jitlob għat-titjib tal-addizzjonalità “tas-sezzjoni tal-infrastruttura u l-innovazzjoni” tal-FEIS kif ukoll bilanċ ġeografiku tal-FEIS, anke billi jitħeġġu l-iżvilupp ta’ strateġiji ta’ investiment reġjonali u l-użu ta’ pjattaformi ta’ investiment li jiżguraw li r-reġjuni kollha, speċjalment dawk l-anqas żviluppati, ikunu jistgħu jibbenefikaw minnu;

7.

jilqa’, fil-prinċipju, il-proposta għal estensjoni u tisħiħ tal-FEIS li se tkun is-suġġett ta’ opinjoni separata tal-KtR; jistenna aktar titjib fl-oqsma tal-addizzjonalità, il-kopertura ġeografika u settorjali, kif ukoll it-trasparenza; itenni t-talba għal valutazzjoni adatta tar-riżultati tal-FEIS, b’mod partikolari s-sinerġiji tiegħu mal-fondi tal-FSIE u l-kontribut tagħhom għall-koeżjoni territorjali s’issa, u jistenna b’interess il-kooperazzjoni mill-qrib mal-Parlament Ewropew biex tiġi miflija l-implimentazzjoni tal-FEIS;

8.

jenfasizza li tliet kwarti ta’ dawk li wieġbu għall-istħarriġ tal-KtR dwar ostakli għall-investiment ma kinux konxji mill-possibbiltà mogħtija mill-FEIS u l-pjattaformi ta’ investiment tiegħu — għandhom jiġu kkomunikati aħjar lilhom u lil partijiet interessati rilevanti oħra;

9.

jinnota li reġjuni u muniċipalitajiet iżgħar kif ukoll ir-reġjuni li jsofru minn żvantaġġi naturali jew demografiċi gravi u permanenti bħal, pereżempju, ir-reġjuni tat-tramuntana mbiegħda b’densità ta’ popolazzjoni baxxa ħafna kif ukoll ir-reġjuni insulari u muntanjużi, ta’ spiss ma jkunux jistgħu jagħmlu użu mill-FEIS minħabba l-livelli għolja tal-valur minimu tal-investiment megħjun u jittama li dan il-limitu jitnaqqas matul ir-reviżjoni tal-FEIS;

10.

jisħaq li l-kapaċità teknika ta’ promoturi potenzjali ta’ proġetti fil-livelli lokali u reġjonali għandha tissaħħaħ bl-għajnuna taċ-Ċentru Ewropew ta’ Konsulenza għall-Investimenti, b’mod partikolari fir-rigward tat-tfassil u t-twaqqif ta’ pjattaformi ta’ investiment;

11.

jisħaq li l-istrateġiji ta’ investiment reġjonali għandhom jibbażaw fuq l-għarfien li t-tibdil ekonomiku u teknoloġiku qed jittrasforma s-soċjetajiet u t-territorji tagħna b’mod mgħaġġel; f’dan il-kuntest, jenfasizza l-ħtieġa li jiġi promoss l-investiment fl-ekonomija b’użu baxx tal-karbonju u fl-ekonomija ċirkolari u li tiġi appoġġjata l-ekonomija ta’ kondiviżjoni u kollaborattiva u b’hekk titbaxxa l-ispiża biex jiġu żviluppati attivitajiet innovattivi, li jagħtu spinta lill-forniment ta’ servizzi pubbliċi u privati liċ-ċittadini, u li jagħmlu lis-settur pubbliku aktar effiċjenti;

12.

jenfasizza l-importanza li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jitħeġġu jużaw strateġiji ta’ speċjalizzazzjoni intelliġenti u Sħubijiet Ewropej għal prijoritajiet ta’ żvilupp strateġiku konġunt;

13.

jisħaq li l-Politika ta’ Koeżjoni tibqa’ l-għodda ta’ investiment prinċipali tal-UE, b’mod partikolari għall-pajjiżi u r-reġjuni anqas żviluppati tagħha; u jixtieq jara aktar komplementarjetà mal-FEIS;

14.

ifakkar fl-opinjoni tiegħu dwar ir-reviżjoni ta’ nofs it-terminu tal-Qafas Finanzjarju Pluriennali (QFP), li tgħid li nuqqas ta’ approprjazzjonijiet ta’ pagament taħt il-QFP 2014-2020 jista’ jwassal għal riskju li l-Kummissjoni ma tkunx tista’ tissodisfa l-obbligi tagħha, u b’hekk jakkumulaw pagamenti pendenti b’effetti negattivi fuq l-implimentazzjoni tal-programmi operattivi taħt il-Fondi SIE;

15.

iqis li fil-kuntest tar-reviżjoni tal-finanzjament tal-Fondi Strutturali l-gvernijiet nazzjonali jistgħu jitħallew jirriservaw parti tal-finanzjament tal-UE għal proġetti f’żoni soġġetti għal uqigħ tal-art u anke għal intervent f’każ ta’ diżastri naturali kbar;

16.

jenfasizza li aktar minn nofs ir-Rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-Pajjiżi tal-2016, indirizzati lil 26 pajjiż, huma relatati mat-territorji, jiġifieri marbuta ma’ sfidi li jikkonċernaw ċerti reġjuni jew bliet aktar minn oħrajn, u/jew l-implimentazzjoni tagħhom tiddependi minn livelli sottonazzjonali tal-gvern;

17.

għandu jitfakkar li l-KtR, fl-opinjoni tiegħu dwar “Ir-reazzjoni tal-UE għall-isfida demografika” enfasizza r-rabta evidenti li għandha teżisti bejn it-tibdil demografiku u s-Semestru Ewropew, waqt li saħaq dwar il-ħtieġa li dan tal-aħħar ikollu dimensjoni territorjali. L-awtoritajiet lokali u reġjonali għandhom ikunu atturi prinċipali fil-miżuri adottati fil-qafas tas-Semestru Ewropew sabiex jilqgħu għall-isfidi demografiċi, u jitqiesu fir-rakkomandazzjonijiet magħmula lill-Istati Membri biex jindirizzaw dawn l-isfidi;

18.

jenfasizza li l-KtR minn dejjem kien kontra l-kundizzjonalità makroekonomika fl-implimentazzjoni tal-Politika ta’ Koeżjoni, stipulati fl-Artikolu 23 tar-Regolament dwar Dispożizzjonijiet Komuni, peress li dan kieku jippenalizza lill-bliet u lir-reġjuni wara li Stat Membru jonqos milli jikkonforma mal-obbligi tagħhom taħt il-Patt ta’ Stabbiltà u Tkabbir; f’dan il-kuntest jibża’ li s-sospensjoni tal-fondi tal-FSIE għal Spanja u l-Portugall ikollhom effetti negattivi fuq l-implimentazzjoni tal-programmi operattivi, li diġà ġew ittardjati b’mod konsiderevoli. Tkun kontradizzjoni wkoll li jitħassru s-sanzjonijiet taħt il-proċedura ta’ defiċit eċċessiv tal-baġit (ir-Regolament 1173/2011dwar l-implimentazzjoni effettiva tas-sorveljanza baġitarja) u mbagħad jitqiesu sanzjonijiet skont l-Artikolu 23 tar-Regolament dwar Dispożizzjonijiet Komuni. Fl-istess ħin jenfasizza l-ħtieġa għal ġestjoni ekonomika aktar soda fil-livell nazzjonali, li hija prerekwiżit għal użu effiċjenti tal-fondi tal-FEIS;

19.

itenni t-talba tiegħu li l-investiment li jsir mill-awtoritajiet lokali u reġjonali fil-kuntest tal-Fondi Strutturali u l-Fondi ta’ Koeżjoni jiġi eskluż mill-kalkoli baġitarji tad-defiċit u d-dejn tal-pajjiżi tal-UE;

20.

jenfasizza li kważi 40 % tar-Rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-Pajjiżi tal-2016, li jinvolvu 20 Stat Membru, kienu jindirizzaw kwistjonijiet ta’ kapaċità amministrattiva, b’mod partikolari fil-livell sottonazzjonali, b’rabta ma’ riformi strutturali u tneħħija ta’ ostakli għall-investiment; jirrikonoxxi li l-kapaċità amministrattiva għandha ssir disponibbli permezz tat-twaqqif ta’ strutturi amministrattivi effiċjenti; ifakkar, fir-rigward tal-proposta ta’ Programm ta’ Appoġġ għar-Riforma Strutturali, fil-proposta tiegħu dwar dokument strateġiku uniku li jistabbilixxi prijoritajiet u kriterji għall-koordinazzjoni tal-miżuri kollha ta’ bini tal-kapaċità ffinanzjati mill-UE;

21.

jenfasizza li l-Kummissjoni għandha tikkunsidra li tipproponi kapaċità fiskali għaż-żona tal-euro sabiex jiġu implimentati politiki antiċikliċi u jitħaffef l-irkupru, u jħabbar li fix-xhur li ġejjin se jadotta opinjoni dwar din il-kwistjoni;

22.

jirrikonoxxi l-importanza li jiġu indirizzati sfidi soċjali u dawk relatati mas-suq tax-xogħol; jappoġġja l-fatt li l-Kummissjoni inkludiet indikaturi soċjali fil-proċedura ta’ żbilanċi makroekonomiċi;

23.

jinnota r-rata baxxa ta’ implimentazzjoni tar-Rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-Pajjiżi u li l-livelli kollha ta’ gvern għandhom ikunu involuti fi sforz aktar qawwi biex itejbuha; jinnota li ċerti sfidi jeħtieġu sforzi fit-tul, kif muri mill-fatt li madwar tliet kwarti tar-rakkomandazzjonijiet relatati mat-territorji għall-2016 kienu diġà tressqu fl-2015, u żewġ terzi tar-rakkomandazzjonijiet tas-sena li għaddiet kienu diġà tressqu fl-2014;

24.

jenfasizza li, kif ikkonfermat is-sena l-oħra kemm mill-Programmi Nazzjonali ta’ Riforma kif ukoll mir-Rakkomandazzjonijiet speċifiċi għall-Pajjiżi, l-involviment tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fis-Semestru huwa prinċipalment limitat għall-fażi implimentattiva tal-politika, meta huma għandhom ikunu msieħba anke fit-tfassil tal-politiki; jenfasizza li l-involviment tagħhom fi stadju bikri jgħolli b’mod sinifikanti r-rata ta’ implimentazzjoni tar-rakkomandazzjonijiet, jgħin biex tiġi indirizzata ż-żieda fid-diskrepanzi reġjonali, jiffavorixxi sjieda akbar fil-prattika u jsaħħaħ il-fiduċja bejn u fi ħdan l-Istati Membri;

25.

beħsiebu jipproponi Kodiċi ta’ Kondotta għall-involviment tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fis-Semestru Ewropew, filwaqt li jkun jirrispetta d-differenzi nazzjonali u b’attenzjoni jevita piż amministrattiv żejjed, biex b’hekk jikkontribwixxi għal approċċ ta’ Governanza Aħjar; Dan fil-kuntest li tali Kodici jkun jirrifletti d-diversità u arranġamenti kostituzzjonali tal-Istati Membri.

26.

jitlob li s-SAT tal-2017 jiffoka speċifikament fuq sfidi demografiċi; dawn l-isfidi jindikaw ukoll il-bżonn ta’ politiki ekonomiċi u finanzjarji mfassla biex jiżguraw integrazzjoni bbilanċjata u li tirnexxi tal-migranti fi ħdan l-UE;

27.

jisħaq li s-Semestru Ewropew jeħtieġ ikun jirreferi għal qafas ta’ politika f’diversi livelli fuq perjodu ta’ żmien twil, attwalment l-Istrateġija Ewropa 2020; jilqa’ bi pjaċir it-tħabbira tal-Kummissjoni Ewropea dwar l-immappjar li għandu jsir tal-politiki ta’ żvilupp sostenibbli tal-UE, u jenfasizza l-ħtieġa li l-istrateġija tat-tkabbir futura tal-UE tiġi allinjata ma’ viżjoni territorjali aġġornata;

28.

jagħti struzzjonijiet lill-President sabiex iressaq din ir-riżoluzzjoni lill-Kummissjoni, lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-President tal-Kunsill Ewropew u lill-Presidenza Slovakka tal-Kunsill tal-UE.

21.3.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 88/7

—

waqt li kkunsidra l-Proposta mill-Kummissjoni Ewropea għal Deċiżjoni tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar Sena Ewropea tal-Wirt Kulturali (1);

1.

jilqa’ l-proposta tal-Kummissjoni Ewropea li l-2018 tiġi kklassifikata bħala s-“Sena Ewropea tal-Wirt Kulturali” u jaqbel mal-għanijiet speċifiċi u globali ddikjarati għal dik is-Sena;

2.

iqis li Sena Ewropea ddedikata għall-wirt kulturali tikkostitwixxi opportunità siewja biex ikun hemm sensibilizzazzjoni fil-livell lokali dwar il-bżonn li jiġi protett il-wirt kulturali, biex aktar nies ikunu jafu bih u biex isir kontribut għall-ksib ta’ għanijiet kondiviżi fil-kuntest pan-Ewropew (2); barra minn hekk, is-Sena Ewropea għandha tippromovi l-iskambju tal-aħjar prattiki fl-iżvilupp ta’ sistemi ta’ ġestjoni effettivi, li jgħinu jnaqqsu r-riskji relatati mal-iżvilupp urban u t-trasformazzjoni tal-pajsaġġ u fil-ġlieda kontra t-tħaffir illeċitu u t-traffikar illegali tal-beni kulturali;

3.

jappella għal approċċ komprensiv u viżjonarju sabiex l-2018 issir is-Sena Ewropea tal-Wirt Kulturali, hekk kif din hija wkoll opportunità biex jerġa’ jiġi affermat il-motto tagħna “Maqgħudin fid-diversità”. Il-KtR jirrepeti l-intenzjoni tiegħu li jappoġġja s-Sena Ewropea tal-Wirt Kulturali 2018. Għal dan il-għan, jesprimi li hu lest li jikkontribwixxi wkoll għall-ħidma tal-Grupp ta’ Tmexxija Ewropew, li l-Kummissjoni Ewropea tipproponi li tistabbilixxi fi ħdan il-qafas tas-Sena Ewropea 2018;

4.

jirrikonoxxi li meta l-wirt kulturali jiġi ċċelebrat u kkommemorat, dan jgħin lill-Ewropej jifhmu aktar, jinspira l-kreattività u jippromovi ċ-ċittadinanza attiva. Għalhekk, il-promozzjoni tal-kultura u l-wirt kulturali hija essenzjali sabiex jissaħħu l-identità u l-valuri demokratiċi fl-Ewropa u sabiex isir kontribut għall-koeżjoni soċjali u ekonomika. F’dan ir-rigward, żoni naturali protetti għandhom jitqiesu bħala li jifformaw parti mill-wirt kulturali;

5.

jilqa’ r-rikonoxximent mogħti lill-kultura bħala għodda għall-iżvilupp lokali u reġjonali u l-valur ta’ mudelli innovattivi ta’ governanza f’diversi livelli u ġestjoni tal-wirt kulturali; jenfasizza, madankollu, li l-ħatra ta’ koordinaturi fil-livell tal-Istat Membru għandha tirrifletti bis-sħiħ l-istruttura ta’ governanza ta’ kull Stat Membru, inklużi l-istrutturi federali u/jew ir-reġjuni/il-bliet b’setgħat leġislattivi;

6.

itenni s-sinifikat tal-pajsaġġi bħala komponent bażiku tal-wirt naturali u kulturali, b’impatt profond fuq l-identità kulturali taċ-ċittadini tal-Ewropa; jemmen għalhekk li, b’konformità mal-Konvenzjoni Ewropea dwar il-Pajsaġġ u l-Aġenda Ewropea għall-Kultura, l-għanijiet ġenerali għas-Sena Ewropea tal-Wirt Kulturali 2018 jistgħu jiġu arrikkiti billi jiġi inkluż komponent b’saħħtu għall-iżvilupp territorjali, fil-forma ta’ strateġiji kulturali reġjonali u lokali li tinvolvi l-promozzjoni ta’ turiżmu kulturali sostenibbli;

7.

jistenna li s-Sena Ewropea tal-Wirt Kulturali 2018 toħloq momentum sabiex jiżdied il-finanzjament disponibbli fil-programm COSME għal intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju relatati mat-turiżmu kulturali;

8.

jistenna li t-turiżmu, speċjalment it-turiżmu kulturali u dak marbut mal-wirt, jaqdi rwol importanti fl-2018, fid-dawl tal-fatt li huwa wieħed mis-setturi ekonomiċi li qed jikbru l-iżjed malajr fl-Ewropa u dan imexxi t-tkabbir u l-iżvilupp globali, joħloq miljuni ta’ impjiegi, jixpruna l-esportazzjoni u l-investiment u jibdel ħajjet in-nies;

9.

jenfasizza l-importanza tal-kultura bħala wieħed mill-fatturi kruċjali sabiex jinġibdu t-turisti u jenfasizza l-ħtieġa biex jiġi promoss il-wirt kulturali u naturali tal-Ewropa fir-reġjuni, il-bliet u ż-żoni rurali li jservu ta’ vetrina għad-diversità tagħna, u biex jiżgura aktar aċċessibilità għal dawk iż-żoni, li diffiċli wieħed ikollu aċċess għalihom, bħal reġjuni rurali, muntanjużi jew gżejjer;

10.

ifakkar l-għan tal-Aġendi Urbani l-ġodda tal-UE sabiex titjieb il-kwalità tal-ħajja fl-irħula u l-bliet u tiġi żviluppata governanza “urbana” ġdida, u jenfasizza li għandhom jiġu stabbiliti sħubijiet dwar kwistjonijiet oħra li jeħtieġu approċċi integrati ta’ politika, pereżempju, billi jitqiesu d-dimensjoni kulturali u tat-turiżmu fl-iżvilupp urban, forom inklużivi ġodda ta’ parteċipazzjoni, l-innovazzjoni u l-Bliet Intelliġenti (3);

11.

jenfasizza r-rabtiet mill-qrib bejn il-wirt kulturali u l-iżvilupp rurali u jappella liż-żoni rurali biex jagħtu iżjed attenzjoni lill-wirt kulturali fl-istrateġiji ta’ żvilupp tagħhom peress li jikkontribwixxi għas-salvagwardja u l-ħolqien ta’ impjiegi, l-appoġġ ta’ negozji agrikoli, il-ħarsien tal-pajsaġġi kulturali, l-appoġġ tal-arti u s-snajja’ rurali;

12.

jirrepeti l-vantaġġ possibbli li jintuża r-Raggruppament Ewropew tal-Kooperazzjoni Territorjali (REKT) għall-proġetti ta’ governanza f’diversi livelli, fejn il-parteċipanti rilevanti kollha jiġu involuti fil-governanza ta’ territorju transkonfinali jew Ewroreġjonali (4) u jistimulaw il-kooperazzjoni fil-qasam tal-kultura, inkluż il-wirt kulturali tanġibbli u intanġibbli, b’konsegwenzi pożittivi fuq is-setturi l-oħra, bħat-turiżmu u l-industrija;

13.

jirrepeti l-appoġġ tiegħu għall-inizjattivi tal-Kapitali Ewropej tal-Kultura u taċ-Ċertifikat tal-Patrimonju Ewropew, kif ukoll għall-Jiem tal-Patrimonju Ewropew u l-Premju tal-Unjoni Ewropea għall-Wirt Kulturali, u jenfasizza l-bżonn għal sinerġiji b’saħħithom bl-attivitajiet li jsiru fil-kuntest tas-Sena Ewropea 2018;

14.

jinnota li, għalkemm il-kofinanzjament fil-livell Ewropew tal-attivitajiet li jappoġġjaw is-Snien Ewropej huwa fi ħdan il-possibbiltajiet eżistenti sabiex tiġi stabbilita l-prijorità fuq bażi annwali jew pluriennali u f’rabta mal-programmi eżistenti, l-għażla tal-fokus tal-politika ta’ kull Sena tiddetermina sa ċertu punt d-daqs tal-pakkett baġitarju disponibbli. Dan iwassal għal varjazzjonijiet konsiderevoli fil-finanzjament minn Sena għal oħra, li jista’ jxekkel il-ksib tal-għanijiet ta’ Sena;

15.

itenni li f’dinja li qed tiġi globalizzata, il-kultura tista’ tiddetermina kemm ikun attraenti post kif ukoll il-kompetittività għan-negozji, l-investituri u l-individwi kreattivi u intraprenditorjali;

16.

iqis is-Sena Ewropea tal-Wirt Kulturali 2018 bħala pass importanti biex tiġi promossa l-istrateġija tal-UE għar-relazzjonijiet kulturali internazzjonali (5)

17.

jilqa’ l-attenzjoni fuq il-Lvant Nofsani meta jitqies ir-rwol tal-wirt fil-qasam tar-relazzjonijiet esterni, peress li dan ir-reġjun huwa milqut sew mill-qirda apposta tat-teżori kulturali f’ċerti żoni ta’ kunflitt. Jaqbel li l-kooperazzjoni kulturali għandha titfittex ukoll mal-pajjiżi membri tal-Politika Ewropea tal-Viċinat u tas-Sħubija tal-Lvant;

18.

jenfasizza li huwa fundamentali li ż-żgħażagħ jirrikonoxxu, jifhmu u japprezzaw il-wirt tagħhom u jħossuh bħala parti mill-identità tagħhom. F’dan ir-rigward jappella għal approċċ aktar proattiv sabiex il-wirt kulturali Ewropew u d-diversità tiegħu jiġu promossi fost iż-żgħażagħ u t-tfal; għaldaqstant jirrakkomanda li fil-kurrikulu tal-iskejjel jiġu inklużi elementi ta’ edukazzjoni dwar l-arti, il-mużika, it-teatru u ċ-ċinema Ewropea sabiex jitjieb l-għarfien tal-wirt kulturali tanġibbli u intanġibbli tal-kontinent;

19.

jerġa’ jafferma l-importanza li l-ħiliet kulturali u kreattivi jinkisbu minn età bikrija, kemm fi ħdan is-sistema edukattiva kif ukoll fil-ħin liberu, hekk kif dawn jagħtu s-setgħa lill-ġenerazzjonijiet taż-żgħażagħ sabiex jibbenefikaw bis-sħiħ mill-forom ġodda ta’ aċċess għall-kultura (6);

20.

iqis li l-aċċessibbiltà hija fundamentali sabiex is-Sena Ewropea tal-Wirt Kulturali 2018 tkun suċċess; it-titjib fl-aċċessibbiltà jirrappreżenta punt ta’ tluq kruċjali sabiex jiżdiedu wkoll ir-rati ta’ parteċipazzjoni (7);

21.

jikkonferma r-rieda tiegħu li jkun involut fit-tfassil ta’ strateġija ta’ komunikazzjoni komprensiva, kif ukoll fl-organizzazzjoni ta’ konferenzi, avvenimenti u inizjattivi rilevanti, u jikkonferma wkoll li jinsab lest li jiffaċilita l-impenn maċ-ċittadini u l-partijiet interessati;

22.

jixtieq jara politika medjatika, awdjoviżiva u tal-IT tal-UE iżjed attiva li tfittex li tippromwovi l-wirt kulturali u lingwistiku tal-Ewropa;

23.

iqis ukoll li jinħtieġ li jinħoloq Netwerk Ewropew ta’ Bliet Siti ta’ Wirt Dinji, u jiġi meqjus bħala Wirt Komuni għaċ-ċittadini Ewropej kollha u jiġu adottati miżuri speċifiċi sabiex tiġi ppreservata u kondiviża l-eżistenza tiegħu;

24.

jagħti struzzjonijiet lill-President sabiex iwassal din ir-riżoluzzjoni lill-Kummissjoni Ewropea, lill-Parlament Ewropew, lill-Kunsill, lill-President tal-Kunsill Ewropew u lill-Presidenza Slovakka.

21.3.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 88/12

1.

jenfasizza li l-FSIE huwa wieħed mill-ftit strumenti tal-UE li għandu impatt dirett, konkret u tanġibbli fuq il-kwalità tal-ħajja taċ-ċittadini permezz ta’ mijiet ta’ eluf ta’ proġetti implimentati madwar l-Ewropa kollha u b’hekk għandu l-possibbiltà li jkun ta’ influwenza pożittiva fuq il-pożizzjoni ġenerali tagħhom fir-rigward tal-UE fi żmien fejn il-popolarità tagħha qed tonqos. Għalhekk, dan l-istrument għandu jibqa’ jinżamm u jiġi żviluppat skont l-objettivi u l-prinċipji ewlenin tagħha. Għall-kuntrarju, il-FSIE, u b’mod partikolari l-politika ta’ koeżjoni, għandhom jgħaddu minn proċess ta’ analiżi u titjib sabiex jiżdiedu l-effiċjenza u l-valur miżjud tagħhom, bil-għan li jinkisbu kemm l-objettivi tal-UE kif ukoll l-Istrateġija Ewropa 2020, u wkoll li jkunu ta’ benefiċċju għal oqsma oħra li huma importanti għal ħajjet iċ-ċittadini u b’hekk titjieb il-perċezzjoni tagħhom tal-UE. Mod wieħed tajjeb u importanti sabiex jinkiseb dan huwa billi tiġi ssemplifikata s-sistema kollha tal-implimentazzjoni tal-FSIE biex tingħata l-possibbiltà ta’ flessibilità akbar;

2.

jirrimarka li l-proċess tal-użu tal-FSIE qed isir aktar ikkumplikat, mhux biss f’kull perjodu ġdid ta’ programmazzjoni iżda prattikament kull sena. Għal din ir-raġuni, il-Kumitat jilqa’ l-inizjattiva tal-Kummissarju attwali għall-iżvilupp reġjonali li abbażi tagħha l-KE bdiet tindirizza b’mod serju s-semplifikazzjoni mhux biss billi ħolqot Grupp ta’ Livell Għoli iżda wkoll billi stiednet imsieħba oħrajn għad-dibattitu. Barra minn hekk, il-KtR jinnota li mhux biss il-FSIE iżda l-programmi finanzjarji u l-politiki kollha tal-UE għandhom jiġu analizzati sabiex jiġu ssemplifikati;

3.

jilqa’ l-kooperazzjoni mill-qrib mal-Presidenza Netherlandiża u Slovakka tal-Kunsill biex flimkien jiddiskutu passi prattiċi għas-semplifikazzjoni tal-implimentazzjoni tal-FSIE u jissuġġerixxi li dan l-eżerċizzju jitkompla mal-Presidenzi tal-Kunsill li jmiss u fid-dawl tad-dibattitu dwar il-futur tal-politika ta’ koeżjoni;

4.

jinnota li parti mill-proċess ta’ semplifikazzjoni trid tkun li tingħata attenzjoni sabiex jintlaħaq l-għan fundamentali u l-essenza tal-politika ta’ koeżjoni, jiġifieri t-twettiq ta’ politika reġjonali. Jinnota li fil-forma attwali tagħha l-politika ta’ koeżjoni gradwalment qed titbiegħed mill-politika reġjonali u qed tindirizza aktar kwistjonijiet fil-livell nazzjonali. Dan jidher, per eżempju, fil-fatt li “ftehimiet ta’ sħubija” individwali huma bbażati fuq Programmi Nazzjonali ta’ Riforma. Barra minn hekk, il-politika ta’ koeżjoni hija mxekkla minn sensiela ta’ kundizzjonijiet nazzjonali li mhumiex taħt l-influwenza tal-awtoritajiet lokali u reġjonali u benefiċjarji oħra. Il-politika ta’ koeżjoni qed issir dejjem aktar kumplessa u kkumplikata, l-aktar minħabba n-nuqqas ta’ fiduċja fost id-diversi livelli politiċi u amministrattivi. Din il-kumplessità mbagħad tikkontribwixxi għal disparitajiet dejjem ikbar fl-iżvilupp tar-reġjuni;

5.

ifakkar li l-KtR jirrappreżenta lill-awtoritajiet lokali u reġjonali, li jistgħu jintervjenu fi stadji differenti tal-katina fil-ġestjoni tal-proċess ta’ implimentazzjoni tal-FSIE u b’mod partikolari bħala benefiċjarji finali, awtoritajiet ta’ ġestjoni jew partijiet ikkonċernati. Minħabba dan ir-rwol tal-awtoritajiet lokali u reġjonali, il-proċess ta’ semplifikazzjoni għandu jkun xprunat l-ewwel u qabel kollox mill-għarfien u s-suġġerimenti ta’ dawn;

6.

jenfasizza li, sabiex il-proċess ta’ semplifikazzjoni jkun tassew effettiv, għandhom ikunu involuti fih b’mod attiv mhux biss id-DĠs kollha tal-Kummissjoni Ewropea, li kkontribwixxew għall-ippjanar u l-monitoraġġ tal-FSIE, fosthom id-DĠ REGIO, id-DĠ EMPL, id-DĠ AGRI, id-DĠ MARE u d-DĠ COMP, iżda wkoll istituzzjonijiet u korpi oħra tal-UE (bħall-awtoritajiet tal-awditjar). Is-sistema għandha tkun issemplifikata kemm għall-benefiċjarji kif ukoll għall-awtoritajiet amministrattivi;

7.

jirrakkomanda li l-proċess ta’ semplifikazzjoni għandu jikkonċerna b’mod partikolari t-tnaqqis tal-piż amministrattiv fuq il-korpi li jimplimentaw kif ukoll it-tnaqqis tal-kumplessità tal-proċess tal-verifika, tar-rappurtar u taċ-ċertifikazzjoni tan-nefqa. Il-qafas regolatorju għandu jiġi aġġustat b’mod proporzjonat b’konformità mal-iskala tal-proġetti u l-effettività tas-sistema tal-implimentazzjoni fl-Istati Membri;

8.

jirrakkomanda approċċ sistematiku għall-proċess ta’ semplifikazzjoni u għalhekk iqis li hu xieraq li jiġu żviluppati metodoloġija u indikaturi tal-implimentazzjoni u s-suċċess. Għalhekk, huwa neċessarju li jkun hemm distinzjoni bejn żewġ tipi ta’ riżultati: dawk fejn il-fehmiet u s-soluzzjonijiet proposti jistgħu jiġu implimentati b’mod immedjat u dawk li għandhom jintużaw għall-perjodu ta’ pprogrammar li jmiss. Għall-perjodu ta’ programmazzjoni attwali, minħabba l-implimentazzjoni kontinwa tal-programmi operazzjonali, bidliet leġislattivi estensivi mhumiex realistiċi fl-interess taċ-ċertezza legali. Madankollu, għandhom jiġu previsti azzjonijiet immedjati permezz ta’ bidliet fil-prattiki tal-implimentazzjoni u r-rekwiżiti mhux legali, kooperazzjoni aħjar u gwida aktar effettiva kif ukoll aġġustamenti minuri fil-qafas leġislattiv tal-politika ta’ koeżjoni u l-leġislazzjoni relatata. Il-proċess ta’ semplifikazzjoni għandu jkun strutturat ukoll skont it-tema (trasport, ambjent…), skont il-fondi u l-kompartimentalizzazzjoni tagħhom (FEŻR, FSE eċċ.), skont il-livell (nazzjonali, reġjonali, urban, lokali u tal-komunità) u skont il-partijiet interessati involuti (pubbliċi, privati, NGOs…). F’dan il-proċess, huwa meħtieġ li jiġu identifikati r-rabtiet u l-impatti kemm interni u esterni għal din l-istruttura u b’enfasi fuq is-semplifikazzjoni tar-relazzjonijiet interistituzzjonali bejn id-diversi livelli ta’ gvern involuti fl-implimentazzjoni;

9.

jissuġġerixxi titjib tal-koordinazzjoni bejn il-Fondi u programmi individwali fil-livell nazzjonali. Dan għandu jinkiseb ukoll permezz ta’ ġestjoni u ppjanar strateġiċi matul il-perjodu tal-ipprogrammar b’enfasi fuq il-ħidma strateġika ġenerali;

10.

jenfasizza li għas-suċċess ta’ dan il-proċess ta’ semplifikazzjoni huwa importanti li jitwieġbu l-mistoqsijiet bażiċi li ġejjin:

11.

Dawn li ġejjin ma jitqisux bħala semplifikazzjoni mill-KtR:

12.

Dawn li ġejjin jitqiesu bħala semplifikazzjoni mill-KtR:

13.

jenfasizza li l-approċċ ta’ semplifikazzjoni huwa proċess kontinwu, li m’għandux ikun limitat għall-implimentazzjoni ta’ xi miżuri jew it-tfassil ta’ rapport jew opinjoni;

14.

iwissi li l-infiq tal-FSIE bħalissa jitqies bħala “negozju riskjuż” minn għadd ta’ benefiċjarji, minħabba li l-benefiċjarju m’għandux garanzija li ma jsirx vittma ta’ force majeure, jiġifieri li l-finanzjament tal-proġett tiegħu ma jitħassarx jew ma jittardjax minħabba xi tilwim bejn il-KE u l-pajjiż, per eżempju minħabba li ma jintlaħqux ir-rekwiżiti ta’ kundizzjonalità jew jekk jinstabu impreċiżjonijiet fl-implimentazzjoni tas-sistema. Anki meta l-benefiċjarju jilħaq l-objettiv u l-effetti mixtieqa tal-proġett, l-appoġġ li jirċievi jista’ jitnaqqas jew jiġi ttardjat minħabba diversi żbalji żgħar jew minħabba diversi raġunijiet oġġettivi li wasslu għal bidliet fil-proġett waqt l-implimentazzjoni tiegħu. Il-proġetti jiffaċċjaw il-periklu li sejbiet ta’ korpi ta’ awditjar f’xi proġett ieħor jiġu applikati retroattivament, fost għadd ta’ riskji oħrajn. Dan kollu jaffettwa r-rieda li l-fondi tal-FSIE jiġu utilizzati b’mod effettiv. Huwa indispensabbli li l-proġett u l-promotur tiegħu jitqiegħdu fiċ-ċentru tal-politika ta’ koeżjoni billi jinħolqu kundizzjonijiet favorevoli għall-benefiċjarju, b’mod partikolari billi jitnaqqas il-piż amministrattiv u jiġi limitat ir-rapportar tal-promoturi tal-proġett għad-data tat-twettiq tal-proġett biss; billi jiġu ġġeneralizzati l-ispejjeż semplifikati u jiġi delimitat in-nuqqas ta’ kontestazzjoni tagħhom mill-kontroll; billi l-promoturi jiġu informati b’liema dokumenti obbligatorji jridu jinżammu bħala kopja stampata għal perjodu stabbilit ta’ żmien;

15.

jikkunsidra li tkun semplifikazzjoni konsiderevoli jekk l-istess regoli tal-eliġibbiltà jkunu applikati għall-fondi kollha tal-UE. Madankollu, huwa essenzjali li r-responsabbiltà sabiex jiġu ddeterminati l-ispejjeż eliġibbli tibqa’ fil-livell nazzjonali, u dan għandu jkun armonizzat fl-Istati Membri tal-UE;

16.

jipproponi li xi istituzzjonijiet jew entitajiet diġà eżistenti jingħataw il-kompetenzi u r-rwol ta’ ombudsman għall-FSIE, fejn il-benefiċjarju jista’ jirrikorri għaliha bħala l-aħħar għażla minħabba li għadd ta’ benefiċjarji, minkejja l-isforzi tagħhom li jimplimentaw il-proġett b’tali mod li jagħti l-akbar effett possibbli, jispiċċaw f’sitwazzjoni paradossali u problematika, li mhux biss hija devastanti għalihom mil-lat ekonomiku u anke dak mhux materjali, iżda wkoll tikkontribwixxi b’mod sinifikanti biex toħloq immaġni pubblika negattiva tal-FSIE u tal-UE b’mod ġenerali. Din l-istituzzjoni m’għandhiex tkun immirata biss biex tikkomunika mad-DĠ REGIO, iżda b’mod partikolari, biex tindirizza l-problema tal-FSIE fil-qafas tal-Kummissjoni Ewropea kollha u ta’ istituzzjonijiet oħrajn tal-UE. Istituzzjoni bħal din hija nieqsa fil-livell tal-UE, minkejja li sensiela ta’ DĠs oħrajn u istituzzjonijiet differenti huma involuti fil-problema tal-FSIE. Għalhekk ikun xieraq, li jinħolqu istituzzjonijiet simili fl-Istati Membri wkoll fejn attwalment ma jeżistux;

17.

itenni għal darba oħra li huwa kruċjali li jiġu evitati s-sejbiet retroattivi. L-għan hawnhekk huwa li s-sejbiet attwali u t-tibdil tal-prattiki u l-linji gwida ma jistgħux ikunu applikati għall-proġetti oħrajn b’mod retroattiv, u dan anki għal proġetti li ma ġewx terminati li huma fi stadju avvanżat ta’ implimentazzjoni. L-evitar tar-retroattività hu miżura li tista’ tiġi applikata malajr u li tippromovi ċ-ċertezza legali għall-benefiċjarji;

18.

jirrakkomanda li fi ħdan il-proċess ta’ semplifikazzjoni jsiru bidliet li jippermettu aktar flessibbiltà, peress li minn sejbiet speċifiċi individwali jinħolqu linji gwida u direttivi ġenerali li primarjament jagħmlu l-proċess aktar kumplikat. Jirrakkomanda, għal dan l-għan, li jinħoloq grupp ta’ ħidma, magħmul minn esperti fl-implimentazzjoni prattika tal-FSIE, bil-kompitu li jressqu proposti għal emendi u jiddiskutuhom mal-KE u istituzzjonijiet oħra;

19.

jiġbed l-attenzjoni għal każijiet frekwenti ta’ nuqqas ta’ konformità bejn il-qafas legali tal-UE fir-rigward tal-FSIE u l-leġislazzjonijiet nazzjonali f’oqsma li ma jidhrux relatati ma’ xulxin, pereżempju l-liġijiet dwar il-kontroll finanzjarju jew l-akkwist pubbliku, li joħolqu frammentazzjoni u approċċ differenti fi Stati Membri individwali; jirrakkomanda, għalhekk, li l-leġislazzjoni u l-linji gwida tal-UE li jikkonċernaw il-FSIE jieħdu preċedenza fuq il-leġislazzjoni kontradittorja nazzjonali, jew saħansitra Ewropea irrispettivament ta’ kofinanzjament nazzjonali jew f’livell aktar baxx sabiex tiġi evitata r-regolamentazzjoni żejda;

20.

jissuġġerixxi li jiġu trasmessi l-aħjar prattiki mill-pajjiżi u l-programmi li fil-passat kellhom rata ta’ żbalji negliġibbli jew baxxa. Fl-istess ħin, huwa meħtieġ li jiġi żgurat li (anke jekk il-leġislazzjonijiet nazzjonali huma differenti) il-kundizzjonijiet ikunu l-istess għall-pajjiżi kollha. Unitajiet territorjali differenti attwalment ta’ spiss ikollhom approċċ fundamentalment differenti. Jiġu sitwazzjonijiet fejn dak li huwa meqjus bħala proċedura korretta u standard fil-każ ta’ pajjiż wieħed huwa meqjus bħala mġiba ħażina ħafna fil-każ ta’ pajjiż ieħor. Naturalment, dan ma jbiddilx il-fatt li l-piż amministrattiv għandu jieħu kont tad-daqs tal-proġetti, l-ammont tal-għajnuna u l-kwalità tal-istruttura ta’ implimentazzjoni;

21.

jinnota li biex il-proċess ta’ semplifikazzjoni jirnexxi jeħtieġ li tinstab soluzzjoni għal, minn naħa waħda, id-dilemma bejn miżuri fil-qafas tal-ġlieda kontra l-korruzzjoni u t-tnaqqis tar-rata ta’ żball, u s-semplifikazzjoni u t-tnaqqis tal-piż amministrattiv tal-FSIE min-naħa l-oħra. Hemm bżonn li jiġu riveduti d-dispożizzjonijiet tal-implimentazzjoni u tal-ġestjoni, li jqisu fuq l-istess livell żbalji serji u żbalji mhux intenzjonati, li jikkawżaw nuqqas ta’ fiduċja bejn il-partijiet interessati u piż amministrattiv sproporzjonat għall-promotur tal-proġett. Il-miżuri individwali li huma implementati gradwalment għall-fini tat-trasparenza u l-ġlieda kontra l-korruzzjoni jikkumplikaw is-sistema kollha b’mod konsiderevoli. Hemm bżonn li jiġi eżaminat a posteriori liema minn dawn il-miżuri huma verament effettivi u liema jikkumplikaw lis-sistema u jikkriminalizzaw benefiċjarji onesti talli ħadu żbalji trivjali. Il-ġlieda kontra l-korruzzjoni m’għandhiex tfisser li aħna a priori nittrattaw kull benefiċjarju b’nuqqas ta’ fiduċja. Għandha tkun mibnija fuq il-fiduċja, il-koperazzjoni u responsabbiltà ċara. Din il-ġlieda għandha tkun imsejsa fuq prinċipji morali bażiċi u l-kontabilità għal dak kollu li kiseb il-benefiċjarju u mhux abbażi ta’ sejba ta’ żbalji li nħolqu fuq skemi ta’ mudelli li bil-kontra, u ħafna drabi b’mod ineffettiv, ixekklu benefiċjarji oħrajn. Konċentrazzjoni fuq l-implimentazzjoni ta’ skemi u rekwiżiti formali biss tista’ twassal f’ċerti każijiet għal utilizzazzjoni tal-fondi b’mod inġust jew mhux adatt u dan b’impunità;

22.

tidentifika, fuq il-bażi ta’ diskussjonijiet fi ħdan il-KtR u ma’ msieħba oħrajn, l-aspetti ewlenin tal-kwistjoni li għandhom jiġu indirizzati.

23.

Kif intwera f’laqgħat ta’ ħidma dwar is-semplifikazzjoni, għalkemm hemm Stati Membri fejn isir akkwist pubbliku mingħajr problemi kbar, rappreżentanti minn għadd ta’ pajjiżi jqisu l-akkwist pubbliku bħala wieħed mill-problemi ewlenin għall-implimentazzjoni. Għalhekk qed inqisu, li sabiex jiġu implimentati proġetti fi ħdan il-FSIE għandhom ikunu ċari r-regoli rigward l-akkwist pubbliku li japplikaw għall-UE kollha li għandhom jieħdu preċedenza fuq il-leġislazzjoni nazzjonali f’dan il-qasam. Dawn huma fondi tal-UE u mhux nazzjonali u għalhekk l-akkwisti għandhom jimxu skont ir-regoli tal-UE tal-akkwist u mhux skont dawk nazzjonali. Barra minn hekk, il-proċeduri ta’ akkwist pubbliku għandhom jgħinu sabiex jiġi żgurat li l-prodott finali jitwassal bl-aktar mod effettiv, u sabiex jipprovdu flessibbiltà għal tipi differenti ta’ akkwist, minflok li jorbtu lill-awtoritajiet kontraenti u l-offerenti b’mod purament formali b’diversi proċeduri u proċessi vinkolanti u skematizzati. Barra minn hekk, għandu jiżdied il-valur limitu għall-pubblikazzjoni fuq il-portal tal-akkwisti pubbliċi fil-Ġurnal Uffiċjali tal-UE.

24.

Kif intwera f’laqgħat ta’ ħidma dwar is-semplifikazzjoni, għalkemm hemm Stati Membri fejn isir akkwist mingħajr problemi kbar, rappreżentanti minn għadd ta’ pajjiżi jiġbdu l-attenzjoni li s-sistema attwali tant hija kumplikata u ta’ riskju għal awtorità kontraenti iżgħar li din mhijiex kapaċi tfassal kuntratt weħidha, u trid tuża servizzi pprovduti minn ditti speċjalizzati esterni, għalkemm b’dan ma tneħħix ir-responsabbiltà għall-iżbalji eventwali. B’hekk inħoloq settur sħiħ ġdid ta’ negozju. Il-paradoss ta’ dan hu li f’xi każi trid toħroġ sejħa anki għal kumpanija li se jkollha tabbozza s-sejħa għal offerti.

25.

Kif intwera f’laqgħat ta’ ħidma dwar is-semplifikazzjoni, għalkemm hemm Stati Membri fejn isir akkwist pubbliku mingħajr problemi kbar, rappreżentanti minn għadd ta’ pajjiżi jwissu li l-biċċa l-kbira tal-iżbalji fl-akkwist pubbliku huma verament żbalji li jirriżultaw minn regoli kumplessi. B’konsegwenza ta’ dan, il-promoturi tal-proġetti huma frustrati minn verifiki li ta’ spiss isiru fi stadju avvanzat tal-proċess, fejn il-korrezzjoni tal-iżbalji m’għadhiex possibbli filwaqt li lanqas ma jkollhom possibbiltà li jitolbu għal deċiżjoni vinkolanti proviżorja. Għalhekk il-KtR jipproponi li l-opinjonijiet tal-awditjar u l-kontrolli l-oħrajn dwar il-proċeduri ta’ akkwist pubbliku jkunu prinċipalment implimentati ex ante bl-għan li jiġu antiċipati l-iżbalji, li huma spissi ħafna b’mod partikolari f’dan il-qasam, u jitnaqqas l-ammont ta’ korrezzjonijiet finanzjarji.

26.

Hemm bżonn ukoll li jiġi indikat li l-leġislazzjoni tal-proċess tal-akkwist tiffoka fuq l-awtorità kontraenti, li tinżamm responsabbli u tiġi ppersegwitata għal kull żball żgħir, filwaqt li livell għoli ta’ effetti ħżiena tar-riżultati tal-akkwisti iseħħ fuq il-bażi ta’ ftehimiet differenti bejn l-offerenti li ngħataw il-kuntratt. B’mod partikolari, fl-oqsma u s-setturi fejn is-suq huwa konsiderevolment monopolizzat, is-sistema attwali tal-akkwist pubbliku sikwit ma jkollhiex l-effett mixtieq u tista’ tkun saħansitra kontroproduttiva. Għalhekk ikun xieraq li s-sistema kollha kemm hi tiġi eżaminata u tiġi kkunsidrata jekk il-filosofija tas-sistema sħiħa tiġi evalwata mill-ġdid. Dan l-aspett huwa rifless b’mod partikolari f’pajjiżi żgħar fejn il-monopolizzazzjoni tas-suq hija ħafna ikbar.

27.

Huwa importanti li l-linji gwida li ħarġu reċentement għall-akkwist pubbliku taħt il-FSIE (akkwist pubbliku — Gwida prattika) jiġu immedjatament riveduti għaliex jirreferu għad-Direttiva l-antika u mhux għad-Direttiva l-ġdida dwar l-akkwist pubbliku, li ġiet adottata fl-2014 u daħlet fis-seħħ aktar kmieni din is-sena. F’dan ir-rigward, huwa kruċjali li l-linji gwida l-ġodda jkunu ġew suġġetti għal valutazzjoni tal-impatt territorjali tajba li tippermetti l-kontribut dirett tal-esperti lokali u reġjonali. Dan huwa definit fil-pakkett ta’ Regolamentazzjoni Aħjar, li jirrikonoxxi r-rwol tal-KtR bħala msieħeb ċentrali għal valutazzjoni aħjar tal-impatt tal-proposti tal-UE fil-livell lokali u reġjonali.

28.

Il-qasam tal-għajnuna mill-Istat matul is-snin spiċċa fi stat ikkumplikat ħafna minkejja li reċentement kien hemm titjib frekwenti f’xi programmi, is-sitwazzjoni xorta waħda tibqa’ kumplikata ħafna għall-benefiċjarji u għall-awtoritajiet ta’ ġestjoni. Attwalment m’hemm l-ebda interpretazzjoni ċara u li tinftiehem, u kollox jiġi ġġudikat fuq bażi ta’offerti u sejbiet. L-awtoritajiet nazzjonali li għandhom jagħtu interpretazzjoni ħafna drabi jvarjaw ħafna fl-opinjonijiet tagħhom u mhumiex lesti li joħorġu opinjonijiet vinkolanti ċari. F’għadd ta’ pajjiżi dawn mhumiex parti mill-istruttura ta’ implimentazzjoni tal-FSIE u m’hemm l-ebda responsabbiltà ċara abbinata mal-opinjonijiet tagħhom. Għalhekk huwa xieraq li dawn l-awtoritajiet nazzjonali (f’pajjiżi fejn dan mhux hekk) jiġu inkorporati fl-istruttura ta’ implimentazzjoni u li jkun obligatorju għalihom li joħorġu dikjarazzjonijiet ċari. Barra minn hekk, f’xi każijiet l-operaturi fis-settur privat jinsabu paradossalment f’pożizzjoni aktar favorevoli (m’għandhomx għaliex jiġu ggwidati minn numru ta’ linji gwida, regolamenti u miżuri) minn dawk fis-settur pubbliku. Entitajiet pubbliċi, għalkemm jissodisfaw ħafna inqas spiss il-funzjoni ta’ entitajiet ekonomiċi kompetittivi u l-attività tagħhom ma ssirx għal profitt, iridu jgħaddu mill-istess proċessi bħall-entitajiet privati

29.

Barra minn hekk, hemm aktar inkonsistenzi sinifikanti fl-applikazzjoni tar-regoli tal-għajnuna mill-Istat. Filwaqt li programmi li huma ġestiti b’mod ċentrali mill-Kummissjoni Ewropea (pereżempju Orizzont 2020, il-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa, il-fond Ewropew għal investiment strateġiku) huma eżentati mill-proċeduri dwar l-għajnuna mill-Istat, il-finanzjament fil-qafas tal-politika ta’ koeżjoni mhuwiex eżentat. Għaldaqstant il-proġetti huma fil-prattika evalwati, mill-perspettiva tal-għajnuna mill-Istat, mhux abbażi tan-natura tal-proġett, iżda skont jekk il-fondi ġewx approvati mill-Kummissjoni jew minn Stat Membru u skont is-sors ta’ finanzjament tagħhom.

30.

Fid-dawl ta’ dan, il-KtR jixtieq jenfasizza li n-natura essenzjali tal-politika ta’ koeżjoni hija li jiġi żgurat ambjent ekwu fir-reġjuni inqas żviluppati, bl-għoti ta’ aktar fondi u rata ogħla ta’ kofinanzjament min-naħa tal-UE. Għaldaqstant, il-politika ta’ koeżjoni tista’ titqies bħala tfixkil intenzjonali tas-suq innifsu. Għalhekk, il-KtR iqis li proċeduri relatati ma’ għajnuna pubblika m’għandhom bl-ebda mod japplikaw għall-FSIE.

31.

Għandha tingħata attenzjoni partikolari għall-applikazzjoni ta’ għajnuna pubblika fil-qafas tal-programmi ta’ kooperazzjoni territorjali Ewropea. Bħala regola ġenerali, l-isforz li jittieħed biex jinżammu r-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat, mhuwiex proporzjonat mar-riskju ta’ distorsjoni tal-kompetizzjoni. Barra minn hekk l-għajnuna mill-Istat fi Stati Membri individwali hija miftuħa għal interpretazzjonijiet diversi u r-regoli ma jistgħux jiġu applikati b’ċertezza legali adegwata, li ta’ spiss tagħmilha impossibli għal kollox biex jiġu implimentati proġetti ta’ kwalità. Waħda mill-miżuri li jistgħu jiġu implimentati malajr sabiex issir semplifikazzjoni tal-FSIE għalhekk tkun it-tneħħija tal-kooperazzjoni territorjali Ewropea mill-ambitu tal-applikazzjoni tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat kif sar ukoll, per eżempju, fil-programm Orizzont 2020.

32.

Hemm ukoll kwistjoni ta’ ċarezza u ta’ proporzjonalità. Minħabba l-iskala żgħira ta’ ċerti proġetti, b’mod partikolari fil-livell lokali, huwa importanti li l-qafas ta’ eżenzjonijiet mir-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat ikun aktar ċar. Bħalissa ħafna drabi jkun hemm konfużjoni dwar meta u kif joperaw il-linji gwidi ta’ de minimis, tas-servizz ta’ interess ġenerali, tal-eżenzjoni ġenerali sħiħa u tal-għajnuna reġjonali mill-Istat. Il-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni jitlob li tiġi żviluppata gwida konsolidata li tkun aħjar u aktar faċli u dan diġà matul il-perjodu ta’ programmazzjoni li jmiss u jitlob biex ir-reviżjoni li jmiss tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat ittejjeb u tissemplifika l-qafas eżistenti.

33.

Fid-dawl tat-tibdil fil-perspettiva rigward id-definizzjoni ta’ impriża, għall-promozzjoni tal-impjiegi, l-innovazzjoni u l-intraprenditorija fir-reġjuni jeħtieġu li l-limitu tal-għajnuna tiżdied b’konformità mar-regola de minimis.

34.

In-nuqqas ta’ konsistenza fil-metodoloġiji tal-awditjar fil-livell nazzjonali u Ewropew huwa forsi l-akbar sfida għall-proċess ta’ implimentazzjoni tal-FSIE. L-awtoritajiet ta’ ġestjoni u d-diversi awtoritajiet ta’ awditjar Ewropej u nazzjonali spiss jaslu għal interpretazzjonijiet differenti tal-istess regoli, filwaqt li ma jieħdu l-ebda responsabbiltà għall-awditjar imwettaq. Il-proġetti tal-FSIE għandhom ikunu soġġetti għal sistema ta’ awditjar unika (one-stop shop) fil-livell tal-Istati Membri u tal-UE li toħroġ opinjoni vinkolanti – anke dwar l-akkwist pubbliku – u tkun responsabbli għaliha. Il-benefiċjarju finali għandu jkollu wkoll id-dritt li jitlob verifiki sabiex ikun żgur li l-implimentazzjoni saret sew u li fil-futur ma tkunx f’periklu u, fejn xieraq, isiru korrezzjonijiet. Dan jirrikjedi wkoll approċċ iktar flessibbli għall-kondiviżjoni tad-data u s-soluzzjonijiet integrati tal-IT, bħal forom elettroniċi u bażijiet ta’ data bħala prekundizzjoni sabiex jiġi żviluppat punt uniku ta’ kontrolli li jnaqqas il-piż tal-mili tal-formoli għall-benefiċjarji u l-awtoritajiet ta’ ġestjoni. It-tixrid tal-użu ta’ sistema elettronika faċli għall-utent biex jiġu limitati kemm jista’ jkun dokumenti li jridu jiġu skennjati u mniżżla. Għaldaqstant għandha tingħata prijorità lill-applikazzjonijiet tal-IT li jippermettu li d-data amministrattiva tal-benefiċjarju tiġi akkwistata direttament mis-sors (impjegati, fatturat, li jiġu ssodisfatti l-obbligi tat-taxxa/soċjali eċċ.). Madankollu dan jeħtieġ valutazzjoni minn qabel tar-riskji fuq x’tip u liema data tista’ tiġi kondiviża u anke mill-bidu nett, l-involviment tal-Kummissjoni, l-istituzzjonijiet ta’ awditjar nazzjonali u reġjonali, u l-Qorti Ewropea tal-Awdituri, forsi bl-iżvilupp ta’ Vademecum ta’ Verifika komuni, biex jiġu evitati kwistjonijiet ta’ awditjar fil-futur. Attwalment, il-verifika hija meqjusa bħala miżura ripressiva u punittiva. Bħala regola ġenerali, il-verifiki jindirizzaw biss il-ġestjoni tal-proġett u l-konformità mal-proċeduri stabbiliti, filwaqt li kull tip ta’devjazzjoni, anki jekk issir għal raġunijiet ta’ titjib tal-proġett jew minħabba sitwazzjoni mhux prevedibbli, jew biex jiffrankaw il-flus, tispiċċa sanzjonata bla ħniena. Għaldaqstant, il-KtR jipproponi li l-awdituri jiffukaw fuq l-effettività tal-ispiża reali, u jqisu kemm hu serju l-iżball mill-lat finanzjarju kif ukoll is-sitwazzjoni partikolari (aktar proporzjonalità fl-awditjar). Matul il-kontrolli u l-verifika tal-konformità mar-regoli għandha tiġi wkoll applikata l-adegwatezza, b’tali mod li jiġu permessi livelli ogħla ta’ tolleranza għal ksur mhux daqshekk gravi. Għandna nimxu lejn approċċ aktar ġust (inqas verifiki fuq il-post fil-każ ta’ programmi u korpijiet ta’ implimentazzjoni b’riżultati aħjar), abbażi tar-riżultati (biex ikun possibli t-twettiq ta’ iżjed minn tip wieħed ta’ kontroll waqt żjara waħda, li huwa partikolarment importanti fi programmi u operazzjonijiet iffinanzjati minn sorsi multipli), u lejn awditjar iżjed proporzjonat, li jiffoka inqas fuq is-sanzjonijiet u iżjed fuq it-titjib u biex jintlaħqu l-objettivi usa’ tal-politika ta’ koeżjoni. L-awditur għandu jitqies bħala sieħeb fis-soluzzjonijiet tal-problemi, fit-tfittxija għall-aħjar kors effettiv tal-implimentazzjoni u fil-korrezzjoni tal-iżbalji. Dan jeħtieġ attitudni differenti mill-awdituri.

35.

L-awtoritajiet amministrattivi u tal-awditjar għandhom jaħdmu id f’id mill-fażi tal-ipprogrammar sal-konklużjoni tal-programmi, peress li dan huwa l-uniku mod biex jiġu evitati interpretazzjonijiet differenti tal-istess regoli. Sistema komuni ta’ kontroll jew fehim komuni tas-sistema ta’ kontroll li għandna nimmiraw lejha għandha tevita li l-istess operazzjoni tiġi awditjata diversi drabi, peress li l-awtoritajiet ta’ awditjar differenti għandhom, bħala regola, jibnu fuq u jikkomplementaw l-opinjonijiet ta’ xulxin. F’dan il-kuntest, il-KtR jipproponi li jitwessa’ l-ambitu tal-mekkaniżmu ta’ kontroll proporzjonali definit fl-Artikolu 148 tar-Regolament (UE) Nru 1303/2013 billi jiġi applikat mhux biss lill-awtorità tal-awditjar u l-Kummissjoni iżda wkoll għat-tipi kollha ta’ verifiki, inklużi dawk li jitwettqu mill-awtoritajiet ta’ ġestjoni u ta’ ċertifikazzjoni u mill-Qorti Ewropea tal-Awdituri. B’mod iktar ġenerali, għandha tiġi introdotta iktar sussidjarjetà fil-verifika. Il-verifika Komunitarju għandha tiġi limitata għall-konformità tar-regolamenti tal-FSIE. Fir-rigward tal-Istat Membru u tal-awtoritajiet ta’ ġestjoni tiegħu, dawn għandhom jieħdu r-responsabbiltà li jivverifikaw il-konformità mar-regolamenti nazzjonali (inklużi dawk li jirriżultaw mil-leġislazzjoni Ewropea). Din is-sussidjarjetà fl-attivitajiet ta’ verifika għandha tkun soġġetta għal kuntratt ta’ fiduċja bejn il-Kummissjoni u kull Stat Membru.

36.

Jissuġġerixxi wkoll li jogħlew b’50 % il-limiti massimi li taħthom operazzjoni ma tkunx soġġetta għal iktar minn verifika waħda qabel il-preżentazzjoni tal-infiq finali.

37.

Fejn proġetti jinvolvu diversi msieħba, huwa inaċċettabbli li, minħabba irregolaritajiet misjuba b’rabta ma’ wieħed mill-imsieħba, is-sħubija kollha jew, f’każ estrem, il-programm kollu għandu jiġi penalizzat b’korrezzjoni finanzjarja.

38.

Minkejja li hemm pajjiżi fejn is-sistema ta’ appell taħdem mingħajr problemi kbar, f’għadd ta’ pajjiżi dawn is-sistemi ta’ appell, anke jekk ġew stabbiliti skont l-Artikolu 74(3) tar-Regolament (UE) Nru 1303/2013, ivarjaw ħafna u mill-perspettiva tal-benefiċjarju mhux dejjem jaqdu r-rwol tagħhom. Jeħtieġ għalhekk li tinħoloq sistema ta’ appell uniformi u li tinftiehem malajr, kemm fil-livell tal-Istati Membri (fejn ma tinsabx) u fil-livell tal-UE. Din is-sistema għandha tapplika mhux biss għas-sejbiet tal-verifika, iżda rigward id-deċiżjonijiet fil-livelli kollha u fl-oqsma kollha (eż. appoġġ pubbliku).

39.

Il-prattika li biha l-Istati Membri, fit-traspożizzjoni tal-leġislazzjoni tal-UE fil-liġi nazzjonali, imorru lil hinn mir-rekwiżiti minimi tagħha apparentement hija problema tal-Istati Membri, u mhux tal-Kummissjoni. Madankollu, huma r-regolamenti tal-KE u l-linji gwida ta’ implimentazzjoni li jagħmluha possibbli li dan il-proċess jiġri. Jekk l-għan huwa li jiġi mnaqqas dan il-proċess, huwa meħtieġ li f’dan il-qasam jissaħħaħ ir-rwol tal-KE. Għandu jiġi stabbilit b’mod ċar fir-regolament u l-linji gwida għall-implimentazzjoni rekwiżiti ċari assoluti li ma jistgħux ikunu la ssikkati u lanqas maħlula. Dan jikkonċerna b’mod partikolari l-oqsma tal-akkwist pubbliku u tal-awditjar. Il-fondi tal-FSIE huma l-fondi tal-UE, u għalhekk, għandha tkun l-UE li tistabbilixxi r-regoli u mhux l-Istati Membri.

40.

Iż-żieda fil-piżijiet regolatorji sseħħ ukoll għaliex f’bosta każijiet il-linji gwida għall-implimentazzjoni mhumiex abbozzati fil-livell tal-Kummissjoni Ewropea sal-punt li fih il-programmi jkunu qed jitwettqu. L-Istati Membri u l-awtoritajiet ta’ ġestjoni għalhekk għandhom l-obbligu li jiżviluppaw il-linji gwida tagħhom stess li huma differenti mil-linji gwida li tippubblika ex post il-Kummissjoni Ewropea. Ir-regolamenti għall-FSIE għalhekk għandhom jiġu abbozzati flimkien mal-linji gwida u mhux sussegwentement bħala kjarifika u interpretazzjoni tal-mod kif kull Artikolu tar-Regolament għandu jiġi interpretat. Dan l-approċċ ta’ spiss iwassal għal dewmien ta’ iżjed minn sena biex jiġu implimentati l-programmi operattivi u għal reviżjonijiet addizzjonali li għal darb’oħra jaffettwaw b’mod negattiv il-livell ta’ użu tal-FSIE. In-numru u l-kamp ta’ applikazzjoni tal-linji gwida u l-metodoloġiji għandhom jitnaqqsu b’mod sinifikanti. Fl-istess ħin għandu jkun hemm iffukar fuq iċ-ċarezza u l-effettività aktar milli fuq il-kontenut sabiex is-sistema ma ssirx aktar kumplessa u mhux effettiva. Huma għandhom ikunu ċari u m’għandhomx ikunu emendati matul l-implimentazzjoni. Fl-ebda każ m’għandu jkun hemm linji gwida retroattivi.

41.

Ikun effettiv li jiġi vverifikat sa liema livell ikun xieraq it-twettiq ta’konċentrazzjoni tematika u ta’ pprogrammar. Attwalment l-ipprogrammar jilħaq l-iktar livell baxx ta’ implimentazzjoni. Ikun xieraq li, bħala parti minn konċentrazzjoni tematika jiġu ddeterminati l-objettivi ġenerali u l-indikatur prinċipali għall-implimentazzjoni ta’ kull wieħed minnhom. L-awtoritajiet ta’ ġestjoni għandhom jingħataw il-flessibilità li jagħżlu liema attivitajiet ser iħalluhom jilħqu dan l-għan fid-diversi reġjuni, li tippermetti wkoll li jittieħed kont aħjar tal-ħtiġijiet tar-reġjuni fir-rigward tal-karatteristiċi speċifiċi tagħhom u l-isfidi li jiffaċċjaw. Jekk l-għan hu li jiżdiedu l-impjiegi, imbagħad, għandha titħalla l-libertà b’liema mezzi dan l-objettiv jintlaħaq. F’xi reġjuni, skont il-livell tagħhom, dawn jikkontribwixxu għall-kisba tal-objettiv tal-attivitajiet fil-qasam tar-riċerka, oħrajn, pereżempju, fil-qasam tat-turiżmu. B’mod partikolari hija l-promozzjoni tal-kooperazzjoni transkonfinali, li l-għan tagħha huwa l-integrazzjoni transkonfinali tar-reġjuni, li għandha tqis il-bżonnijiet speċifici ta’ reġjun u b’hekk tippermetti l-promozzjoni ta’ attivitajiet importanti barra mill-qafas tal-objettivi tematiċi tal-istrateġija UE 2020. Eżempju ta’ dan huma l-hekk imsejħa proġetti żgħar li jippromovu proġetti interpersonali, il-promozzjoni tat-turiżmu jew tal-konnessjonijiet tat-trasport neqsin. B’mod ġenerali, ikun utli li jiġi kkunsidrat jekk il-kooperazzjoni territorjali Ewropea għandhiex tkun soġġetta għar-rekwiżiti kollha tal-FSIE. Għandu jiġi żgurat li ma jkunx hemm tnaqqis fl-allokazzjonijiet finanzjarji.

42.

Il-programmi għandu jkollhom il-flessibilità b’tali mod li jkunu jistgħu jirreaġixxu b’mod flessibbli għal ċirkostanzi mhux mistennijin u għal żvilupp tekniku rapidu. Din il-flessibilità għandha, madankollu, tkun reali, jiġifieri għandha tillimita ruħha u tissemplifika b’mod komplet il-proċess tal-emenda tal-programm. Il-bżonn li ssir evalwazzjoni ġdida tal-valutazzjoni ambjentali strateġika (VAS) pereżempju, ma jitqiesx bħala flessibbiltà reali tal-programmi. Għalhekk, pereżempju, fil-każ imsemmi hawn fuq, l-implimentazzjoni tal-valutazzjoni ambjentali strateġika għandha titqies biss f’każijiet fejn l-ipprogrammar mill-ġdid jeħtieġ objettivi speċifiċi b’impatt ambjentali qawwi, li jkun diġà ġie identifikat.

43.

Ir-Regolament (UE) Nru 1303/2013 introduċa żewġ strumenti li għandhom jipprovdu approċċ territorjali integrat, jiġifieri l-Investimenti Territorjali Integrati u l-Pjani ta’ Azzjoni Konġunta (JAPs), li jippermettu żvilupp integrat ta’ żona jew reġjun partikolari. Madankollu, l-Istati Membri ftit irċevew inkoraġġiment mill-Kummissjoni biex jużaw l-istrumenti, anke minħabba l-fatt li dawn ġew iddefiniti mill-Kummissjoni fl-atti delegati u tal-implimentazzjoni tagħha b’mod pjuttost vag u kumpless. Aktar implimentazzjoni taż-żewġ strumenti tirriżulta fi:

44.

Għall-investiment territorjali integrat (ITI) huwa meħtieġ l-istabbiliment ta’ strutturi ta’ ġestjoni kompletament sproporzjonati fid-dawl tal-ammonti ta’ fondi li jitqassmu b’dan l-istrument. Bl-istess mod, kif enfasizzat mill-Opinjoni tal-Kumitat dwar Żvilupp Lokali mmexxi mill-Komunità (CLLD), l-għadd ta’ regoli separati li huma meħtieġa jikkonformaw għal kull Fond, li wkoll huma ta’ spiss ġestiti minn Awtoritajiet ta’ Ġestjoni separati, jaġixxu bħala diżinċentiv għall-iżvilupp tas-CLLD lil hinn mill-FAEŻR. Dan jirriżulta li dawn l-għodod ta’ żvilupp lokali integrati u innovattivi ħafna drabi s’issa raw użu limitat fuq il-post. Il-ħtieġa għall-ħolqien ta’ dawn l-istrutturi mhux biss tagħmel il-ġestjoni ta’ dan l-istrument iżjed għoli b’mod sproporzjonat u tpoġġi piż fuq l-atturi iżda b’mod sinifikanti tikkumplika u tittardja l-implimentazzjoni tal-proġetti.

45.

jinnota li l-fatt li r-regoli tal-politika ta’ koeżjoni jinbidlu fuq bażi ta’ seba’ snin jew anke aktar spiss ma għenx biex tiġi ssemplifikata l-politika ta’ koeżjoni iżda pjuttost kellu l-effett oppost. Madankollu, qafas leġislattiv li jkopri aktar minn perjodu wieħed ta’ programmar jeħtieġ semplifikazzjoni radikali. Bidliet iżgħar u ta’ benefiċċju tas-sistema ta’ implimentazzjoni tal-politika ta’ koeżjoni huma dejjem possibbli u mixtieqa, iżda bidliet aktar sostanzjali għandhom jiġu introdotti b’mod inqas frekwenti u għandhom ikunu ppreparati minn qabel sew. L-implikazzjonijiet ta’ dawn il-bidliet għandhom jiġu analizzati minn qabel u għandhom jiġu diskussi minn qabel, b’konformità mal-prinċipju ta’ sħubija, mal-imsieħba rilevanti, jiġifieri mhux biss l-Istati Membri iżda wkoll l-awtoritajiet lokali u reġjonali, rappreżentati mill-Kumitat tar-Reġjuni.

46.

Iqis li l-użu tal-istrumenti finanzjarji bħala element importanti biex jiżdied l-effett ta’ lieva tal-programmi tal-FSIE u li jikkombinaw il-finanzjament tal-FSIE tal-EFSI. Madankollu hemm ħtieġa urġenti għas-semplifikazzjoni tal-istruttura, ir-rekwiżiti ta’ rappurtar u tar-regoli tal-awditjar għal strumenti finanzjarji taħt il-FSIE kif dan l-aħħar ġie ddikjarat f’workshop konġunt tal-Presidenza Slovakka tal-Kunsill (1) dwar il-kwistjoni.

47.

Jirrakkomanda li l-Kummissjoni Ewropea teżamina għaliex l-istrumenti standard għall-istrumenti finanzjarji sa issa mhumiex qed jintużaw fil-biċċa l-kbira tal-Istati Membri;

48.

Jieħu nota tas-sejbiet li ġew ippubblikati dan l-aħħar fir-rapport tal-Qorti Ewropea tal-Awdituri dwar l-Implimentazzjoni tal-baġit tal-UE permezz tal-istrumenti finanzjarji – lezzjonijiet li jistgħu jinstiltu mill-perjodu tal-programm 2007-2013 u jistieden lill-Qorti sabiex tevalwa wkoll l-implimentazzjoni tal-istrumenti finanzjarji fil-perjodu ta’ finanzjament attwali.

49.

jieħu nota li ġiet ippubblikata dan l-aħħar Regolament Omnibus (2) li jinkludi wkoll bidliet fir-regolamenti tal-FSIE partikolarment fir-rigward tas-semplifikazzjoni tal-użu ta’ strumenti finanzjarji u għażliet ta’ spejjeż issemplifikati fil-programmi tal-FSIE.

50.

Huwa propost li għal finijiet ta’ semplifikazzjoni, il-KE għandha tiġbor u timmonitorja l-proġetti b’“prattika ħażina”. Dan jista’ jintuża biex juri l-ħtieġa għas-semplifikazzjoni u l-bidliet fl-approċċ u jissupplementa t-tqassim tal-aħjar prattiki fl-implimentazzjoni tal-FSIE. Minħabba l-esperjenza prattika tal-membri tal-KtR, il-KtR għandu jkollu rwol ewlieni f’dan il-proċess;

51.

Id-dokumenti fundamentali għal kull fond matul il-perjodu ta’ programmar 2014-2020 ġew ippubblikati mill-Kummissjoni Ewropea tard wisq u b’hekk il-bidu tal-implimentazzjoni flimkien mal-bidu tal-perjodu ta’ programmar kien impossibbli. Kien hemm perjodi twal ta’ stennija, kif ukoll diffikultajiet fil-koordinazzjoni tal-POs individwali. Fil-futur, id-dokumenti għandhom jiġu ppubblikati fi żmien xieraq u fl-istess ħin.

52.

itenni mill-ġdid li jeżistu għodod prattiċi li jistgħu jgħinu jiżgura li s-semplifikazzjoni tal-ġestjoni tal-FSIE tkun effettiva. L-istandardizzazzjoni tal-proċeduri, l-użu estiż tal-għodod tal-IT u l-amministrazzjoni elettronika huma fost l-elementi bażiċi tal-użu globali ta’ dawn il-fondi. Barra minn hekk, għandu jkompli jsir progress, fost l-oħrajn, fl-użu ta’ spejjeż standard, li jeliminaw il-piżijiet amministrattivi u fis-semplifiakzzjoni tar-rapporti u l-monitoraġġ li tista’ tevita piżijiet burokratiċi addizzjonali għall-benefiċjarji u l-awtoritajiet differenti involuti fil-ġestjoni ta’ dawn ir-riżorsi.

53.

jirrimarka li permezz tal-applikazzjoni aktar ta’ spiss u speċifikament aktar reali tal-prinċipju tas-sħubija mal-awtoritajiet lokali u reġjonali fit-tfassil tal-FSIE u matul l-implimentazzjoni, il-Kummissjoni Ewropea jkollha reazzjoni mingħandhom, li ċertament tikkontribwixxi għal aktar effiċjenza u semplifikazzjoni tal-proċess ta’ implimentazzjoni.

21.3.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 88/22

1.

jirreferi, b’din l-Opinjoni fuq inizjattiva proprja, għall-inizjattivi tal-Kummissjoni li ġejjin: (1) il-komunikazzjoni tal-Kummissjoni dwar il-kunċett ta’ għajnuna mill-Istat taħt l-Artikolu 107(1) TFUE (1); (2) il-proċedura ta’ konsultazzjoni dwar l-abbozz ta’ estensjoni tar-Regolament għal Eżenzjoni Ġenerali Sħiħa (GBER) (2), skont liema ċerta għajnuna speċifika għall-investiment għall-portijiet u l-ajruporti għandha tkun eskluża minn valutazzjoni minn qabel dwar l-għajnuna mill-Istat mill-Kummissjoni; (3) l-intenzjoni tal-Kummissjoni Ewropea li tirrevedi l-“pakkett Almunia” u r-reviżjoni tar-Regolament li se jiskadi dwar l-għajnuna de minimis għal servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali (SIEĠ);

2.

itenni li r-regoli tal-UE dwar l-għajnuna mill-Istat għal servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali m’għandhomx ikunu bbażati biss fuq il-prinċipji tal-kompetizzjoni iżda għandhom jikkunsidraw bis-sħiħ is-setgħa diskrezzjonali wiesgħa mogħtija mit-Trattati lill-Istati Membri fid-determinazzjoni ta’ x’inhu SIEĠ, kif ukoll il-prinċipji tal-awtonomija lokali u reġjonali, ta’ koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali, kif ukoll in-newtralità f’dak li jirrigwarda s-sistema tal-proprjetà fl-Istati Membri (Artikolu 3 tat-TUE, Artikolu 14, 106 u 345 tat-TFUE u l-Protokoll Nru 26). Is-SIEĠ għandhom jirriflettu d-differenzi fil-ħtiġijiet, il-preferenzi tal-utent u l-akkwist pubbliku li jistgħu jirriżultaw minn sitwazzjonijiet ġeografiċi, soċjali jew kulturali differenti u l-proċessi demokratiċi fl-Istati Membri. Il-KtR jfakkar li investigazzjoni dwar għajnuna mill-Istat tista’ titwettaq biss jekk ir-regolamentazzjoni jew il-finanzjament nazzjonali, reġjonali jew lokali ta’ SIEĠ ikollu effetti jew implikazzjonijiet transkonfinali għas-suq intern;

3.

jenfasizza r-rwol eċċezzjonali tas-SIEĠ għat-tkabbir u l-impjiegi, kif ukoll il-fatt li s-SIEĠ ħafna drabi huma meħtieġa bħala prerekwiżit għal aktar investiment pubbliku u privat. Għaldaqstant is-SIEĠ għandhom jitqiesu mill-aspett tal-aġenda tal-investimenti Ewropej kollha. F’dan il-kuntest, l-Istħarriġ Annwali dwar it-Tkabbir 2016 tal-Kummissjoni, jgħid li huwa essenzjali li l-Istati Membri jippromovu l-investiment soċjali b’mod aktar wiesa’, fosthom fil-kura tas-saħħa, l-indukrar tat-tfal, l-appoġġ fis-settur tal-abitazzjoni u fis-servizzi ta’ riabilitazzjoni biex isaħħu l-kapaċitajiet attwali u futuri tal-persuni biex jidħlu fis-suq tax-xogħol u biex jadattaw ruħhom […] u […] L-investiment soċjali joffri redditi soċjali u ekonomiċi maż-żmien, notevolment fir-rigward tal-possibilità ta’ impjieg, introjtu mill-impjieg u l-produttività, prevenzjoni tal-faqar u tisħiħ tal-koeżjoni soċjali;

4.

jitlob, għalhekk, għal aktar riflessjoni dwar appoġġ għas-SIEĠ permezz ta’ għajnuna tal-UE fi ħdan ir-regoli tal-għajnuna mill-Istat, pereżempju billi jiġi analizzat jekk l-applikazzjoni tar-regoli tal-għajnuna mill-Istat għandhiex tiġi ssemplifikata aktar, forsi permezz tal-introduzzjoni ta’ preżunzjoni — marbuta ma’ kriterji sempliċi bħal konsistenza ma’ programmi operattivi adottati — li l-finanzjament tal-FSIE huwa kompatibbli mal-għajnuna mill-Istat. Dan minħabba li t-trattament inugwali ta’ fondi tal-UE ġestiti b’mod dirett, bħall-EFSI, il-programm Orizzont 2020 u l-EFSI fil-qasam tal-għajnuna mill-Istat mhux ġustifikat, iżid il-piż amministrattiv u ma jippermettix li jkun hemm sinerġiji bejn il-fondi, kif tixtieq il-Kummissjoni Ewropea;

5.

jinnota b’dispjaċir li l-Kummissjoni qed tkompli tirrifjuta, fil-qasam tas-SIEĠ, li tapplika l-Artikolu 14 tat-TFUE bħala bażi legali għar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat għas-SIEĠ, peress li jekk tagħmel dan tipprovdi proċedura leġislattiva ordinarja li żżid iċ-ċertezza legali u l-leġittimità demokratika;

6.

jinnota li, fid-dawl tas-sitwazzjoni kumplessa, l-interpretazzjoni tal-kunċetti f’kompetizzjoni bejniethom u l-adattamenti fit-tul, il-qafas regolatorju Ewropew tal-għajnuna mill-Istat għas-SIEĠ sar wisq estensiv, dettaljat u mhux ċar. Il-piż amministrattiv għall-awtoritajiet pubbliċi li jagħtu l-għajnuniet u l-impriżi għandu jitnaqqas, u r-riżorsi tal-Kummissjoni għandhom jiffukaw fuq l-implimentazzjoni tar-regoli ta’ għajnuna fil-każijiet bl-ikbar impatt fuq is-suq intern. Jenfasizza wkoll li r-regoli kumplessi jistgħu ma jinftehmux sew u għalhekk ma jintużawx il-possibilitajiet tal-iffaċilitar tas-SIEĠ. Għalhekk jappella lilll-Kummissjoni tal-UE biex tkun aktar stretta fir-rigward tal-ħafna liġijiet sekondarji u liġijiet mhux vinkolanti (soft law) fil-qasam tal-għajnuna (regolamenti, komunikazzjonijiet, linji gwida, eċċ.) u li fejn ikun possibbli tiġborhom flimkien;

7.

itenni l-oppożizzjoni ta’ prinċipju tiegħu għall-inklużjoni ta’ kunsiderazzjonijiet addizzjonali ta’ kwalità u effiċjenza fil-valutazzjoni tal-kompatibbiltà għall-finanzjament ta’ SIEĠ. Fil-prinċipju, il-kompetenzi mogħtija lill-Kummissjoni abbażi tal-kapitolu dwar il-kompetizzjoni tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea (TFUE) ma jkoprux l-aspetti relatati mal-kwalità u l-effiċjenza li jirrestrinġu aktar is-setgħa diskrezzjonali tal-korpi lokali u reġjonali li jagħtu l-għajnuna. Id-deċiżjonijiet dwar il-kwalità u l-effiċjenza għandhom jitħallew f’idejn l-awtoritajiet lokali u reġjonali (3);

8.

jenfasizza li l-ftehimiet kummerċjali tal-UE huma bla ħsara għad-dritt tal-UE, tal-Istati Membri tagħha u tal-awtoritajiet reġjonali u lokali tagħhom li jirregolaw, jiggarantixxu u jappoġġjaw is-servizzi tagħhom. Jistenna li l-Kummissjoni, fil-kuntest tan-negozjati dwar it-TTIP tagħti garanziji wkoll għall kull negozjati oħra ta’ ftehimiet kummerċjali u li ma jiddgħajfux il-possibbiltajiet tal-Istati Membri, biex jadottaw jew iżommu regolamenti li jiżguraw il-kwalità għolja tas-servizzi u li jipproteġu l-objettivi importanti ta’ interess pubbliku, bħal pereżempju l-protezzjoni tas-saħħa, is-sigurtà, jew l-ambjent, li ma jirrikjedux li l-gvernijiet jipprivatizzaw kwalunkwe servizz, jew jimpedixxu lill-gvernijiet milli jespandu l-firxa ta’ servizzi li jipprovdu lill-pubbliku, jew ma jwaqqfux lill-gvernijiet milli jipprovdu servizzi pubbliċi li preċedentement ikunu ġew ipprovduti minn fornituri privati (4);

9.

ifakkar, fid-dawl tar-rabtiet bejn l-investimenti pubbliċi u s-SIEĠ, fit-tħassib tiegħu minħabba li l-istandards kontabilistiċi l-ġodda tas-Sistema Ewropea tal-kontijiet Nazzjonali u Reġjonali (ESA 2010), tal-Eurostat, applikabbli minn Settembru 2014 ‘il quddiem, ma jagħmlux differenza bejn in-nefqa pubblika u l-investiment pubbliku. Barra minn hekk, f’ċerti Stati Membri, it-traspożizzjoni fil-liġi nazzjonali ta’ dawn id-dispożizzjonijiet tfisser li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jkunu obbligati li japplikaw limiti massimi ta’ investiment pubbliku għal kull sena u għal kull abitant. Dawn il-limiti jimblukkaw ukoll lil dawk l-awtoritajiet lokali u reġjonali li għandhom mezzi finanzjarji fir-riżerva biex iniedu proġetti ta’ investiment sinifikanti marbuta mas-SIEĠ. Għaldaqstant jistieden lill-Kummissjoni Ewropea biex tippreżenta rapport dwar id-dħul fis-seħħ tal-ESA 2010 (5);

10.

jinnota li l-klassifika ta’ attività bħala “servizz ta’ interess ekonomiku ġenerali”, hija f’idejn l-Istati Membri u l-awtoritajiet lokali u reġjonali skont l-istrutturi politiċi u kulturali tagħhom u b’kunsiderazzjoni tal-ħtieġa għal żvilupp kontinwu ta’ tali attività, biex jiddeċiedu liema servizzi jikkunsidraw bħala servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali, b’mod indipendenti;

11.

jilqa’ l-pubblikazzjoni tal-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni tad-19 ta’ Mejju 2016, sentejn wara l-proċess ta’ konsultazzjoni fl-ewwel nofs tal-2014, dwar il-kunċett ta’ għajnuna mill-Istat taħt l-Artikolu 107(1) tat-TFUE, li tispjega l-ambitu tar-regoli tal-UE dwar l-għajnuna mill-Istat. Il-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni jirrikonoxxi l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tiffoka r-riżorsi tagħha fuq l-infurzar tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat fil-każijiet bl-akbar impatt fuq is-suq intern. Madanakollu, fl-istess ħin jirrikonoxxi li l-Komunikazzjoni tillimita ruħha li tagħmel interpretazzjoni tal-kunċett ta’ għajnuna mill-Istat fl-oqsma li diġà ingħataw sentenzi dwarhom mill-Qorti tal-Ġustizzja. Għalhekk juri tħassib dwar jekk dan l-approċċ hux restrittiv wisq u kuntrarju għall-iżviluppi dinamiċi differenti fil-qasam tal-investiment pubbliku pereżempju fir-rigward ta’ kwistjonijiet marbuta mat-taxxa u l-iżvilupp ta’ servizzi soċjali ġodda;

12.

jilqa’ l-konferma, fl-Avviż, ta’ kunċett aktar restrittiv ta’ effetti negattivi fuq il-kummerċ fl-UE. Fil-fatt, abbażi ta’ 7 sentenzi ta’ każijiet individwali tad-29 ta’ April 2015 (7) u b’konformità mar-rakkomandazzjoni fl-abbozz ta’ Opinjoni oriġinali tal-KtR, l-għajnuna għall-infrastruttura jew servizzi lokali li jkollha ftit li xejn impatt fuq Stati Membri oħra u li għandha effetti marġinali fuq l-investiment transkonfinali hija kkunsidrata li ma taqax fl-ambitu tar-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat tal-UE (8);

13.

jinnota l-pożizzjoni tal-Kummissjoni li l-investimenti pubbliċi għall-kostruzzjoni jew modernizzazzjoni tal-infrastruttura ma jikkostitwixxux għajnuna mill-Istat jekk l-infrastruttura kkonċernata mhix f’kompetizzjoni diretta ma’ infrastruttura oħra tal-istess tip. Waqt li ma jaqbilx mal-fehma semplistika tal-Kummissjoni li dan hu ġeneralment il-każ għall-infrastruttura tat-triq u ferrovjarja, il-kanali interni u n-netwerks tal-provvista tal-ilma u tad-drenaġġ, izda mhux il-każ f’oqsma bħall-enerġija, il-broadband, l-ajruporti u l-portijiet;

14.

jilqa’ l-kjarifika li r-regoli dwar l-għajnuna mill-Istat ma japplikawx għall-appoġġ pubbliku għal ċerti attivitajiet kulturali ta’ natura mhux kummerċjali li jkunu disponibbli bla ħlas jew bi ħlas li jkopri 50 % tal-ispejjeż; din il-kjarifika tnaqqas sew il-piż tal-awditjar għoli li għandhom l-amministrazzjonijiet lokali u reġjonali, għalkemm l-awditjar każ b’każ jibqa’ meħtieġ, u żżid iċ-ċertezza legali fil-ġestjoni tal-appoġġ pubbliku għall-kultura;

15.

għalhekk jistenna bil-ħerqa kjarifika mill-Kummissjoni Ewropea li servizz lokali ma jaffettwax il-kummerċ u li l-oneru tal-provi huwa fuq dak li ressaq l-ilment jew il-Kummissjoni biex juru li l-kummerċ intra-UE qiegħed mhedded realment jew potenzjalment;

16.

jistenna li l-awtoritajiet lokali u reġjonali fil-futur ikunu jistgħu jiddeċiedu x’jistgħu jappoġġjaw mingħajr ma jmorru kontra r-regoli tal-għajnuna mill-Istat;

17.

jirrifjuta t-tnaqqis fl-eżenzjoni mill-VAT għas-SIEĠ fil-kuntest tal-pjan ta’ azzjoni ppreżentat f’April 2016 “Lejn Żona Unika tal-VAT fl-UE” li dwaru l-KtR fassal opinjoni speċifika;

18.

jenfasizza l-utilità ta’ gwida għall-GBER attwali (9), li tiġbor fiha l-mistoqsijiet tal-awtoritajiet nazzjonali u t-tweġibiet tal-Kummissjoni Ewropea iżda josserva li dawn it-tweġibiet xi drabi ma jiċċarawx għalkollox id-dubji ta’ interpretazzjoni tal-Istati Membri;

19.

jilqa’ b’sodisfazzjon l-inizjattiva tal-Kummissjoni biex twettaq konsultazzjoni preliminari, miftuħa sat-30 ta’ Mejju 2016, dwar ir-reviżjoni ulterjuri tar-Regolament għal Eżenzjoni Ġenerali Sħiħa (GBER) (10) għal skopijiet ta’ eżenzjoni għall-għajnuna mill-Istat għal infrastrutturi tal-portijiet u tal-ajruporti, billi l-piż amministrattiv għall-awtoritajiet pubbliċi u l-benefiċjarji finali jonqos aktar ma l-kamp ta’ applikazzjoni tal-GBER jikber;

20.

jinnota, madankollu, li fil-każ tal-portijiet ma hemm l-ebda bażi legali preċedenti li tirrigwarda l-kriterji ta’ kompatibbiltà tal-għajnuna għall-investiment li setgħet tippermetti lill-Kummissjoni tiżviluppa każistika b’ċertezza legali akbar u għalhekk jistieden lill-Kummissjoni biex telabora aktar dwar il-kwistjoni tal-preżenza jew l-assenza ta’ għajnuna mill-Istat sew b’referenza għat-tipi ta’ investimenti kif ukoll id-daqs ta’ portijiet, u anke sabiex jitqiesu l-ispeċifiċitajiet tal-organizzazzjoni tal-portijiet fl-Istati Membri differenti, fid-dawl tal-missjoni pubblika tagħhom;

21.

jinnota li fil-qasam ta’ portijiet interni, għadd ta’ miżuri adottati mill-Istati Membri jistgħu ma jikkostitwixxux għajnuna mill-Istat għaliex il-benefiċjarju ma jwettaqx attività ekonomika jew għaliex m’hemm l-ebda effett fuq il-kummerċ bejn l-Istati Membri. Taħt ċerti ċirkostanzi dan jista’ jkun il-każ ta’ miżuri ta’ għajnuna għall-infrastruttura ta’ portijiet interni li għandhom karattru purament lokali jew b’rabta ma’ infrastrutturi ta’ portijiet interni li, peress li m’għandhomx passaġġ dirett għall-baħar jippermettu skambji jew komunikazzjoni ma’ Stati Membri oħra permezz ta’ passaġġi fuq l-ilma interni, u ma joħolqux distorsjoni tal-kompetizzjoni;

22.

jitlob li l-GBER jinkludi eżenzjoni għall-għajnuna mill-Istat għal portijiet jew tal-inqas għal ċerti kategoriji ta’ portijiet, b’mod parallel ma’ dak li hu mitlub fil-każ ta’ ċerti ajruporti (ara l-punt 28);

23.

jesprimi t-tħassib tiegħu dwar il-fatt li, ladarba l-każijiet ta’ infrastruttura tal-portijiet jiddaħħlu fil-GBER, kull intervent pubbliku li jaqa’ taħt id-definizzjoni ta’ għajnuna mill-Istat, u ma jkunx jista jibbenefika mill-eżenzjoni, isir soġġett għal valutazzjoni estremament kumplessa b’inċertezzi tar-riżultat, meta wieħed iqis ukoll l-approvazzjoni diretta possibbli abbażi tat-Trattat, u għaldaqstant iħeġġeġ lill-Kummissjoni tipproponi l-adozzjoni ta’ linji gwida speċifiċi għal dawn l-għajnuniet, jekk ikunu ogħla mil-limitu ta’ eżenzjoni;

24.

jappoġġja b’mod espliċitu, fit-trattament ta’ għajnuna għall-investiment lill-ajruporti reġjonali, l-approċċ tal-Kummissjoni Ewropea li t-twaqqif ta’ limitu ta’ notifika rigward l-ammont ta’ għajnuna mhuwiex xieraq, peress li l-impatt tal-għajnuna fuq il-kompetizzjoni jiddependi prinċipalment mid-daqs tal-ajruport u ma jiddependix mid-daqs tal-investiment;

25.

jistenna li l-Kummissjoni tindirizza allinjament mal-leġislazzjoni eżistenti tal-UE fid-“definizzjonijiet ta’ għajnuna għal ajruporti reġjonali”;

26.

itenni l-pożizzjoni preċedenti tiegħu, jiġifieri li l-isforzi tal-Kummissjoni jridu jikkonċentraw fuq ajruporti kbar, u li l-interventi ta’ appoġġ għal ajruporti żgħar bi traffiku medju fis-sena ta’ inqas minn 300 000 passiġġier, jaqa’ barra mill-kamp ta’ applikazzjoni tal-għajnuna mill-Istat għaliex ma jaffettwax b’mod sinifikattiv il-kummerċ bejn l-Istati Membri minħabba li dawn l-ajruporti għal raġunijiet strutturali ma jistgħux ikopri l-ispejjeż tal-kapital u tal-operat (11) l-istess bħall-appoġġ pubbliku għall-iżvilupp ta’ infrastruttura tat-trasport bl-ajru sigura u vijabbli f’reġjuni b’konnessjonijiet fqar (12); din id-dispożizzjoni għandha naturalment tkun akkumpanjata minn żieda sinifikanti fil-livell limitu għall-eżenzjoni tal-għajnuniet ta’ SIEĠ għall-ajruporti (attwalment 200 000 passiġġier fis-sena) sabiex jilħaq dak li diġà huwa fis-seħħ qabel l-adozzjoni tal-hekk imsejjaħ “pakkett Almunia” dwar is-SIEĠ, jew miljun passiġġier fis-sena. Il-prerekwiżit għal azzjoni bħal din għandha, madankollu, tkun dik li livell raġonevoli ta’ konnettività ma jistax jinkiseb b’mezzi oħra;

27.

jiddubita li ajruporti żgħar kapaċi jkopru l-minimu ta’ 25 % tal-għajnuna għall-investiment. Jistieden lill-Kummissjoni, f’dan il-kuntest, biex tqis li, bħala regola, l-għajnuna m’għandhiex l-għan iżżid il-kapaċità iżda minflok tintuża għal ħtiġijiet infrastrutturali;

28.

isejjaħ biex il-GBER jinkludi wkoll eżenzjoni tal-għajnuna mill-Istat għall-ajruporti, billi l-linji gwida tal-Kummissjoni Ewropea dwar l-għajnuna mill-Istat għall-ajruporti u l-linji tal-ajru (Linji gwida 2014, minn punt 112 ‘il quddiem) jipprovdu rekwiżiti ċari, pereżempju fir-rigward tal-kalkolu tad-defiċit finanzjarju inizjali, li jista’ jsir ukoll fil-kuntest ta’ eżenzjoni;

29.

iqis li huwa meħtieġ li jiġu adattati d-dispożizzjonijiet eżistenti relatati mal-portijiet u l-ajruporti għar-realtà tar-reġjuni l-aktar imbiegħda, kemm fir-rigward ta’ għajnuna għall-investiment jew għall-għajnuniet operattivi, minħabba n-nuqqas kbir ta’ aċċessibbiltà li dawn ir-reġjuni jippreżentaw u d-dipendenza totali tagħhom mis-setturi marittimi u tal-ajru, li huma l-unika alternattiva valida tat-trasport f’dawn iż-żoni iżolati;

30.

jiffavorixxi żieda fil-livell limitu ta’ notifika għall-investiment u l-għajnuna mill-Istat għall-kultura u l-konservazzjoni tal-wirt kulturali b’100 % minflok b’50 % kif propost fil-GBER rivedut (jiġifieri minn EUR 100 għal 150 miljun kull proġett għall-kultura u minn EUR 50 għal 75 miljun għall-konservazzjoni tal-wirt kulturali għal kull intrapriża kull sena), u jitlob iżjed allinjament tas-suġġett u l-kundizzjonijiet tal-GBER mat-test tal-Komunikazzjoni fir-rigward tal-kunċett ta’ għajnuna, peress li l-Komunikazzjoni introduċiet ċerti kjarifiki fundamentali, li ntlaqgħu tajjeb mill-Istati Membri, iżda li ma għandhomx l-istess natura vinkolanti ta’ regolament li huwa applikabbli direttament bħal fil-każ tal-GBER;

31.

b’mod koerenti maż-żieda fil-limitu mitluba fil-punt preċedenti, fir-rigward tal-għajnuna għall-investiment u l-operat għall-kultura u l-ħarsien tal-wirt kulturali, qed tiġi mitluba wkoll żieda minn EUR 1 għal EUR 2 miljun fil-limitu li taħtu huwa possibbli li jiġi applikat il-metodu tal-kalkolu tal-għajnuna taħt l-Artikolu 53(8) tar-Regolament (UE) Nru 651/2014, jiġifieri l-applikazzjoni tal-intensità tal-għajnuna sa 80 % tal-ispejjeż eliġibbli tal-proġett (alternattiva għall-metodu msemmi fl-Artikolu 53(6) u (7) tar-Regolament (UE) Nru 651/2014);

32.

jitlob ukoll lill-Kummissjoni li fir-reviżjoni tal-GBER tinkludi kjarfika dwar l-istatus tal-għajnuna mill-Istat għall-investiment f’miżuri infrastrutturali. Abbażi tad-deċiżjoni Propapier/Eisenhüttenstadt tal-1 ta’ Ottubru 2014 (13), għandu dejjem jiġi kkunsidrat fil-każ ta’ miżuri ġenerali ta’ infrastruttura, jekk l-effetti pożittivi tal-għajnuna mill-Istat għall-iżvilupp reġjonali humiex aqwa mill-impatt negattiv fuq il-kompetizzjoni;

33.

jistenna li jkun hemm ugwaljanza bejn l-infrastrutturi għall-isport u għar-rikreazzjoni multifunzjonali fir-reviżjoni tal-GBER biex tippermetti li l-għajnuna operatorja għall-infrastrutturi għar-rikreazzjoni multifunzjonali tkun eżentata wkoll sa EUR 2 miljun għal kull infrastruttura fis-sena;

34.

jappella għal estensjoni dinamika tat-terminu SIEĠ: is-servizzi soċjali ġodda, bħas-servizzi soċjali b’rabta mal-ewwel akkoljenza u l-integrazzjoni tar-refuġjati u l-migranti jew l-infrastruttura diġitali f’reġjuni b’falliment tas-suq, pereżempju r-reġjuni li jiffaċċjaw l-isfidi tat-tibdil demografiku, jistgħu jitqiesu bħala parti mill-interess ġenerali minħabba l-ħtieġa ta’ kopertura universali taċ-ċittadini. L-iżviluppi ġodda fil-futur għandhom ukoll ikunu evalwati b’mod adegwat u regolari, u għandhom ukoll jiġu kkunsidrati bħala SIEĠ fil-livell tal-Istati Membri fejn ikun meħtieġ;

35.

jikkritika l-fatt li l-Kummissjoni, permezz ta’ din il-Komunikazzjoni dwar is-SIEĠ, ippruvat twessa’ l-marġni ta’ diskrezzjoni tagħha f’dak li jista’ jiġi definit bħala SIEĠ, b’referenza għall-“kundizzjonijiet normali tas-suq” (14). Dan mhux biss imur kontra l-prinċipji tal-awtonomija lokali u reġjonali iżda wkoll fil-prattika huwa diffiċli għall-awtoritajiet pubbliċi li juru l-konformità mal-kundizzjoni meħtieġa;

36.

jirrimarka li r-raba’ kriterju stabbilit mis-sentenza Altmark ħoloq biss inċentiv għall-Istati Membri biex jużaw id-dispożizzjonijiet għall-għoti ta’ kuntratti pubbliċi minflok jużaw l-approċċ ibbażat fuq is-SIEĠ. Fil-fatt, l-awtoritajiet lokali u reġjonali qed jiffaċċjaw id-diffikultà li t-tieni alternattiva prevista mir-raba’ kriterju tal-Altmark, jiġifieri l-kriterju tal-impriża tipika, mmexxija tajjeb u b’riżorsi adegwati, m’għandha l-ebda riferiment f’każijiet fejn ma topera ebda impriża privata fis-settur partikolari involut. Għaldaqstant jistieden lill-Kummissjoni tipprovdi linji gwida dettaljati konformi mar-raba’ kriterju tal-Altmark dwar x’inhi impriża tipika, immexxija tajjeb u b’riżorsi adegwati anke permezz ta’ studji tas-suq fejn jiġu individwati l-ispejjeż standard, b’mod li jiġi faċilitat il-kompitu tal-awtoritajiet pubbliċi biex jagħmlu eżenzjoni speċifika ta’ SIEĠ minn investigazzjoni dwar għajnuna mill-Istat;

37.

iqis li hija essenzjali reviżjoni tad-definizzjoni ta’ profitt raġonevoli ta’ SIEĠ, b’mod partikolari sabiex tirrifletti l-fatt li, permezz ta’ inċentivi jew b’żieda fil-perċentwal ta’ qligħ raġonevoli rikonoxxut, dan il-profitt spiss jiġi investit mill-ġdid fis-SIEĠ;

38.

jitlob mill-ġdid għal żieda fil-valur ta’ limitu tar-regoli de minimis għall-għajnuniet għas-SIEĠ. Il-valur ta’ limitu għal analiżi tal-ammissibbiltà għall-għajnuniet għas-SIEĠ għandu jkun ta’ EUR 1 miljun f’kull każ għal perjodu ta’ tliet snin fiskali. Jekk l-għajnuna tal-Istat tkun inqas minn dan il-valur ta’ limitu, ma jitqiesx li jiġu sodisfatti l-kriterji kollha biex jiġu kkunsidrati li hemm għajnuna mill-Istat, u fid-dawl tal-kuntest lokali, billi s-SIEĠ spiss huma lokali, ma jistax ikun hemm distorsjoni tal-kummerċ jew tal-kompetizzjoni, li tkun ta’ periklu għas-suq intern;

39.

jemmen li l-limitu ta’ dan ir-rekwiżit tan-notifika fl-Artikolu 108(3) tat-TFUE f’forma ta’ kumpens ta’ servizz pubbliku għall-kumpaniji mitluba jmexxu s-SIEĠ, għandu jiżdied minn mhux aktar minn EUR 15-il miljun fis-sena għal-limitu fis-seħħ qabel l-2011 ta’ EUR 30 miljun fis-sena;

40.

jitlob estensjoni għat-tul normali tal-atti ta’ inkarigu għal iktar minn għaxar snin sabiex jirrifletti aħjar l-ispejjeż tal-inkarigu u r-redditu fuq l-investiment minn dawk inkarigati mis-SIEĠ;

41.

jappella wkoll għal definizzjoni iktar wiesgħa tal-akkomodazzjoni soċjali fid-deċiżjoni tal-Kummissjoni tal-20 ta’ Diċembru 2011. L-Istati Membri għandhom jingħataw marġni wiesa’ ta’ diskrezzjoni għall-ippjanar, il-fornitura, il-finanzjament u l-organizzazzjoni ta’ akkomodazzjoni soċjali u l-libertà ta’ għażla demokratika, ir-restrizzjoni tal-akkomodazzjoni soċjali “għal persuni żvantaġġati u għall-gruppi soċjalment inqas vantaġġati” għandha titneħħa. Id-dritt għal akkomodazzjoni aċċessibbli u adegwata għandu jkun ta’ prijorità akbar minħabba li n-nuqqas ta’ possibbiltà li s-suq tal-akkomodazzjoni jilħaq il-bżonnijiet ta’ kulħadd ma jaffettwax biss lil individwi li ma jkollhomx aċċess għal akkomodazzjoni, iżda wkoll dawk li jgħixu f’akkomodazzjoni li mhix tajba għas-saħħa, mhix adegwata jew b’wisq nies jgħixu fiha, u dawk li qed jonfqu l-parti l-kbira tad-dħul tagħhom fuq kera jew ħlas lura ta’ self b’ipoteka;

42.

jitlob għal bini tal-kapaċità bejn il-Kummissjoni tal-UE u l-Istati Membri sabiex itejbu l-għarfien dwar l-għajnuna għas-SIEĠ. Għandu jkun hemm djalogu dirett bejn il-Kummissjoni Ewropea u l-awtoritajiet lokali u reġjonali u jkun hemm għajnuna;

43.

iħeġġeġ lill-Istati Membri sabiex jaħdmu flimkien mal-Kummissjoni Ewropea sabiex jistabbilixxu proċeduri ta’ komunikazzjoni u koordinazzjoni xierqa u jiżviluppaw linji gwida għall-awtoritajiet lokali u reġjonali biex jissemplifikaw il-valutazzjoni kumplessa tal-għajnuna għas-SIEĠ. Jistenna li l-Istati Membri, meta jkunu qed ifasslu rapporti nazzjonali dwar l-implimentazzjoni tal-pakkett Almunia, jinvolvu lill-awtoritajiet lokali u reġjonali u l-assoċjazzjonijiet tagħhom, biex jiżguraw valutazzjoni realistika tad-diffikultajiet u l-isfidi attwali għas-SIEĠ;

44.

jitlob għal ċertezza legali għall-awtoritajiet lokali u reġjonali, bit-twaqqif ta’ terminu ta’ preskrizzjoni ta’ ħames snin mill-bidu tal-kumpens jew tal-investiment għal min jilmenta. L-iskadenza attwali biex jitnieda proċess li jwassal għall-irkupru ta’ għajnuna mill-Kummissjoni, ta’ għaxar snin mid-data li fiha l-għajnuna illegali saret disponibbli għall-benefiċjarju, li effettivament isservi bħala terminu ta’ preskrizzjoni għal ilmenti dwar l-għajnuna mill-Istat, huwa twil wisq. L-awtoritajiet lokali u reġjonali, kif ukoll il-kumpaniji għandhom bżonn aktar ċertezza legali. It-terminu ta’ preskrizzjoni ta’ għaxar snin li miegħu jrid jiżdied iż-żmien meħtieġ għall-proċeduri relatati, u li jista’ jwassal għall-irkupru ta’ għajnuna li ngħatat anke 20 jew 25 snin qabel, huwa sproporzjonat u jikkomprometti l-ħtiġijiet fundamentali tal-awtoritajiet lokali u reġjonali u n-negozji, li ta’ spiss ma jkunux jistgħu jħallsu għal pariri legali. Barra dan imur kontra wieħed mill-għanijiet ta’ rkupru tal-għajnuna mill-Istat: l-għan li tiġi stabbilita mill-ġdid sitwazzjoni ta’ kompetittivà ex ante;

45.

iqis li huwa neċessarju li appell jista’ jsir biss minn min jista’ jkun affettwat ekonomikament b’mod dirett. Il-firxa ta’ partijiet interessati s’issa, jiġifieri kwalunkwe Stat Membru jew persuna, impriża jew assoċjazzjoni ta’ impriżi li l-interessi tagħha hija affettwata mill-għoti ta’ għajnuna, b’mod partikolari l-benefiċjarju tal-għajnuna, impriżi li jikkompetu bejniethom u assoċjazzjonijiet tal-kummerċ (Artikolu 20 flimkien mal-Artikolu 1(h) tar-Regolament Proċedurali, għadha wiesgħa wisq.

21.3.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 88/28

1.

jilqa’ b’sodisfazzjon il-Komunikazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea dwar Id-Diġitalizzazzjoni tal-Industrija Ewropea: Ingawdu l-benefiċċji kollha ta’ Suq Uniku Diġitali u l-pakkett ta’ miżuri abilitanti li qed tipproponi biex jiġu sfruttati l-opportunitajiet li jinħolqu mill-istrateġija tas-Suq Uniku Diġitali. It-tkabbir ekonomiku u l-prospetti ta’ impjieg tal-Ewropa fil-ġejjieni, iżda wkoll il-koeżjoni soċjali, qed jiddependi dejjem iżjed mill-ħila li jiġu mifhuma, aċċettati u użati l-aspetti kollha tas-soċjetà ta’ innovazzjoni fi ħdan ir-reġjuni;

2.

jenfasizza li s-Suq Uniku Diġitali tal-UE huwa sostnut minn 500 miljun konsumatur u huwa l-aktar strument b’saħħtu tal-politika għall-UE u tal-Istati Membri u r-reġjuni tagħha biex jiġu stimulati l-innovazzjoni, it-tkabbir u l-impjiegi;

3.

jinnota li qed isseħħ rivoluzzjoni industrijali kontinwa, xprunata minn ġenerazzjonijiet ġodda ta’ teknoloġiji diġitali bħal “big data” u mill-applikazzjonijiet ġodda u differenti tat-teknoloġiji diġitali għall-kwistjonijiet settorjali u lokali. L-isfida quddiemna hi li l-industrija Ewropea taħtaf dawn l-opportunitajiet diġitali b’mod sħiħ u malajr. Ma jistgħux jiġu injorati l-opportunitajiet għal kumpaniji f’industriji tradizzjonali u mhux teknoloġiċi, b’mod partikolari għall-SMEs, biex iħaddnu bis-sħiħ id-diġitalizzazzjoni bħala mezz biex tissaħħaħ u tiġi żgurata l-kompetittività tagħhom;

4.

jirrikonoxxi li s-settur tal-ICT tal-UE jirrappreżenta sehem importanti tal-ekonomija fejn jimpjega aktar minn 6 miljun persuna u jammonta għal madwar 4 % tal-PDG. Studji reċenti stmaw li d-diġitalizzazzjoni ta’ prodotti u servizzi għandha l-potenzjal, jekk isir użu sħiħ tagħha, li żżid aktar minn EUR 110 biljun ta’ dħul għall-industrija fis-sena fl-Ewropa matul il-ħames snin li ġejjin;

5.

jaqbel li hemm żewġ fatturi partikolarment importanti għas-suċċess b’mod li ngawdu l-benefiċċji kollha ta’ Suq Uniku Diġitali, u dawn huma (a) ekonomija ferm kompetittiva tal-industrija diġitali Ewropea, flimkien ma’ (b) il-prontezza tas-setturi privati u pubbliċi biex jadattaw kif meħtieġ billi jintegraw id-diversi innovazzjonijiet diġitali fl-attivitajiet tagħhom sabiex jiġu żgurati servizzi ta’ kwalità għolja għaċ-ċittadini kollha; Jenfasizza li t-tneħħija tal-ostakli regolatorji, tal-burokrazija żejda u l-modernizzazzjoni tar-regolazzjoni tal-UE huma wkoll fattur ewlieni;

6.

jenfasizza li n-negozji ta’ kull daqs madwar ir-reġjuni u s-setturi kollha jistgħu jibnu fuq il-punti tajbin tal-ICT fl-Ewropa permezz tal-kostruzzjoni ta’ pjattaformi diġitali industrijali sabiex jiġu żviluppati teknoloġiji diġitali minn komponenti għal apparat u softwer, għas-swieq tal-konsumaturi u fi pjattaformi web u tad-data u l-applikazzjonijiet u s-servizzi rilevanti;

7.

jenfasizza li l-istrateġija tas-Suq Uniku Diġitali, speċjalment il-pilastru dwar “Il-massimizzazzjoni tal-potenzjal ta’ tkabbir tal-ekonomija diġitali”, fiha kull lieva prinċipali għat-titjib tad-diġitalizzazzjoni tal-industrija b’azzjonijiet f’oqsma bħalma huma l-ekonomija tad-data, l-Internet tal-Oġġetti (IoT), il-cloud computing, il-ħiliet u l-gvern elettroniku. Il-konverġenza ta’ għadd ta’ teknoloġiji addizzjonali kulma jmur qiegħda tixpruna l-bidla diġitali, notevolment ir-robotika u l-intelliġenza artifiċjali, kif ukoll l-istampar 3D;

8.

iħeġġeġ investiment kontinwu fi tlieta mis-sħubijiet pubbliċi-privati kuntrattwali trasversali taħt Orizzont 2020 — il-Fabbriki tal-Futur (FtF), l-Industrija tal-Ipproċessar Sostenibbli permezz tal-Effiċjenza fl-Użu tar-Riżorsi u l-Enerġija (SPIRE) u l-Impriża Konġunta tal-Industriji b’Bażi Bijoloġika (BBIJU);

9.

jirrikonoxxi li l-parti l-kbira ta’ dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet fl-industrija għandhom diffikultajiet sabiex jiddeċiedu meta jinvestu, sa liema livell u f’liema teknoloġiji. Madwar 60 % tal-industriji l-kbar u aktar minn 90 % tal-SMEs iħossu li qed jaqgħu lura fl-innovazzjoni diġitali;

10.

jenfasizza li l-iżvilupp mgħaġġel u ż-żieda tal-użu tat-teknoloġiji diġitali jeħtieġu wkoll b’mod urġenti l-modernizzazzjoni tal-qafas regolatorju attwali sabiex jinżamm il-pass ma’ rata mingħajr preċedent ta’ innovazzjoni;

11.

jaqbel li għandu jsir iktar biex tiġi faċilitata l-koordinazzjoni tal-isforzi kbar iżda frammentati ta’ riċerka, żvilupp u innovazzjoni Ewropea f’oqsma ewlenin oħra tat-teknoloġija diġitali;

12.

jinsisti li fehim usa’ tal-interoperabbiltà bħala xi ħaġa rilevanti mhux biss għall-amministrazzjoni pubblika iżda għas-setturi kollha (eż. bħala mezz li jiżgura li l-libertà tal-konsumatur ma tkunx kompromessa minn restrizzjonijiet imposti minn sistemi ta’ proprjetà individwali ta’ intrapriżi tat-teknoloġija) huwa essenzjali għall-varar tal-IoT u l-fluss mingħajr xkiel ta’ data mar-reġjuni kollha. Id-disponibbiltà ta’ formats, standards u speċifikazzjonijiet komuni hija rekwiżit ċar;

13.

iqis li huwa essenzjali li l-programm REFIT tal-Kummissjoni Ewropea għal Regolamentazzjoni Aħjar ikun jiffoka fuq l-ostakoli għall-innovazzjoni u jiddiskuti kif jistgħu jitneħħew jew jitnaqqsu permezz ta’ approċċi regolatorji ġodda kif stabbiliti fl-Istrateġija għal Suq Uniku. F’dan ir-rigward, jenfasizza li l-awtoritajiet lokali u reġjonali għandhom jiġu ttrattati bħala msieħba ewlenin fil-proċess REFIT u mhux bħala partijiet interessati, peress li dawn qed jinfurzaw l-parti l-kbira tad-deċiżjonijiet meħuda fil-livell tal-UE;

14.

jistieden lill-Kummissjoni biex taħdem aktar mill-qrib ma’ industriji u negozji ta’ kull daqs, il-livelli kollha ta’ gvern u l-partijiet interessati fl-identifikazzjoni u t-tnaqqis ta’ ostakli regolatorji fuq id-diġitalizzazzjoni tal-industrija Ewropea kif ukoll is-semplifikazzjoni tar-regoli eżistenti;

15.

jargumenta li ambjent ta’ standardizzazzjoni effettiva tal-ICT huwa kruċjali għad-Diġitalizzazzjoni tal-Industrija Ewropea u huwa essenzjali għas-Suq Uniku Diġitali sabiex apparat u servizzi jkunu jistgħu jkunu konnessi ma’ xulxin bla ebda xkiel bejn il-fruntieri u bejn it-teknoloġiji. F’dan ir-rigward, l-isforzi għandhom jiġu ffukati b’mod strateġiku fuq ħames oqsma ta’ prijorità għal sforzi ta’ standardizzazzjoni — 5G, cloud computing, IoT, teknoloġiji tad-data u ċ-ċibersigurtà;

16.

jenfasizza li standards tal-ICT ta’ prijorità għas-Suq Uniku Diġitali għandu jkollhom l-għan li jiżguraw redditu ġust fuq l-investiment biex jinċentivaw ir-Riċerka u l-Iżvilupp u l-innovazzjoni globali, u proċess ta’ standardizzazzjoni sostenibbli, filwaqt li jiżguraw id-disponibilità wiesgħa tat-teknoloġiji f’suq miftuħ u kompetittiv;

17.

jinnota li f’ħafna setturi industrijali, iċ-ċiklu tradizzjonali ta’ żvilupp, ittestjar u standardizzazzjoni m’għadux adegwat għal teknoloġiji konverġenti kumplessi u li qed jevolvu b’rata mgħaġġla;

18.

jirrimarka li x-xogħol f’ekonomija diġitalizzata ser jinvolvi wkoll enfasi dejjem akbar fuq ħiliet u kapaċitajiet ġodda, inkluż aktar kreattività, komunikazzjoni u adattabbiltà li jeħtieġu titjib kbir tal-ħiliet tal-forza tax-xogħol fil-livelli kollha;

19.

jenfasizza li aktar żvilupp tal-IoT u l-“big data” joħloq ukoll sfidi sinifikanti ta’ fiduċja u sigurtà għal kwalunkwe kumpanija u għall-aċċettazzjoni tal-pubbliku;

20.

iħeġġeġ li għandu jsir kull sforz possibbli biex jinħolqu sħubijiet b’saħħithom iffukati fuq livell reġjonali, nazzjonali u tal-UE f’dan il-qasam sabiex isiru investimenti privati konsiderevoli u jinkiseb impatt innovattiv fuq il-kompetittività permezz tal-iżvilupp ta’ prodotti u servizzi kkummerċjalizzati. Dan għandu jippermetti li jkun hemm skambji produttivi tal-esperjenzi, għarfien u ideat bejn dawn is-sħubijiet bil-għan li jiġu sfruttati s-sinerġji u jiġi evitat li jkun hemm sforzi żejda, inkluż permezz ta’ netwerk ta’ sħubijiet;

21.

jinkoraġġixxi investigazzjoni iktar fil-fond dwar il-valur miżjud ta’ kooperazzjoni mtejba bejn dawk li jfasslu l-politika fil-livell nazzjonali u reġjonali b’kunsiderazzjoni tal-kunċett ta’ Speċjalizzazzjoni Intelliġenti u l-inizjattivi interreġjonali emerġenti b’approċċ minn isfel għal fuq;

22.

iqis li għandu jiġi mħeġġeġ investiment minn sorsi privati u pubbliċi inkluż kontributi iktar mifruxa mill-intrapriżi u minn atturi istituzzjonali bħall-Bank Ewropew tal-Investiment (BEI) — inkluż permezz tal-Pjan ta’ Investiment Ewropew/FEIS) — u li għandha tiġi affermata mill-ġdid l-importanza ta’ sinerġiji bejn l-Orizzont 2020, l-inizjattivi Startup Europe u FIWARE, il-Fondi Strutturali u ta’ Investiment Ewropej u strumenti ta’ politika reġjonali u nazzjonali b’rabta mal-objettivi usa’ tal-UE fir-rigward tal-kompetittività u l-koeżjoni;

23.

jirrikonoxxi u jilqa’ b’sodisfazzjon l-intenzjoni tal-Kummissjoni Ewropea li tiffoka investiment ta’ EUR 500 miljun mill-Orizzont 2020 għat-tnedija mifruxa ta’ ċentri tal-innovazzjoni diġitali, għalkemm għandu jkun żgurat li l-finanzjament ta’ dawn iċ-ċentri tal-innovazzjoni diġitali jsir minn fondi mit-tieni pilastru tal-programm Orizzont 2020, “Tmexxija industrijali”, u ma jittiħdux mill-baġits ta’ partijiet oħra tal-Orizzont 2020; jenfasizza li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jinsabu f’pożizzjoni tajba biex jikkontribwixxu għal din il-forma ta’ ċentru ta’ kompetenza u punt uniku ta’ servizz teknoloġiku f’isem l-utenti aħħarin industrijali u jenfasizza li l-eċċellenza xjentifika hija l-kriterju deċiżiv fl-għażla tal-proġetti ssussidjati u r-rwol importanti tal-edukazzjoni għolja fil-proċess tal-innovazzjoni u t-trasferiment tal-għarfien għandhom jitqiesu kif dovut sabiex l-impatt tal-investimenti ppjanati taħt Orizzont 2020 jista’ jittejjeb aktar. F’dan il-kuntest, l-impatt tal-attivitajiet taċ-ċentri tal-innovazzjoni diġitali għandu jkun speċifikat u jekk xieraq rivedut;

24.

itenni s-sejħa tiegħu li r-riżorsi meħtieġa għal investimenti diġitali għandhom ikomplu jiġu garantiti bħala element prinċipali ta’ Politika ta’ Koeżjoni tal-UE li tħares ‘il quddiem, preferibbilment b’investiment sinifikament ogħla mis-sehem ta’ EUR 14-il biljun tal-infiq tal-FSIE fuq dan is-suġġett bejn l-2007 u l-2013;

25.

jenfasizza li l-aċċessibbiltà tal-Internet u l-iżvilupp impressjonanti fil-provvista u d-domanda għall-kontenut u s-servizzi issa jirrappreżentaw l-ixprun ewlieni għall-kompetittività, it-tkabbir ekonomiku, l-iżvilupp soċjali u l-innovazzjoni fl-Ewropa. Madankollu, minħabba l-iżvantaġġ ta’ żbilanċi infrastrutturali persistenti — b’mod partikolari f’kuntesti rurali li l-operaturi privati jqisu jqisu li ma jrendux — ħafna awtoritajiet lokali u reġjonali fil-preżent għadhom ma jistgħux jieħdu vantaġġ sħiħ minn dawn l-iżviluppi;

26.

jistieden lill-Kummissjoni Ewropea tappoġġja lill-awtoritajiet lokali u reġjonali f’dawn l-attivitajiet ta’ finanzjament tagħhom, l-ewwel nett billi tkompli tawtorizza l-iskjerament bi prijorità tal-FSIE lejn l-infrastruttura diġitali fir-reġjuni Ewropej kollha, u, t-tieni billi tirrikonoxxi l-ostakli teknoloġiċi għal proġetti ta’ żvilupp diġitali fiż-żoni rurali u żoni b’popolazzjoni baxxa, jew f’dawk ir-reġjuni li jridu jiffaċċjaw sfidi demografiċi, li għandhom jitqiesu bħala servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali;

27.

ikompli jikkondividi t-tħassib tal-Parlament Ewropew dwar ir-riperkussjonijiet tad-deċiżjoni ta’ Frar 2013 tal-Kunsill Ewropew wara t-tnaqqis fil-baġit għall-infrastruttura u s-servizzi diġitali taħt il-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa, minn EUR 9,2 biljun għal EUR 1 biljun biss, u b’hekk iġġiegħel lill-Kummissjoni Ewropea torjenta mill-ġdid b’mod fundamentali l-pjani tagħha;

28.

jenfasizza li l-awtoritajiet lokali u reġjonali huma f’pożizzjoni li jrawmu l-innovazzjoni u l-kompetittività permezz ta’ soluzzjonijiet imfasslin apposta għad-domanda u l-provvista, inkluża l-introduzzjoni tal-broadband, l-ekonomija diġitali, l-inklużjoni elettronika u l-gvern elettroniku. Barra minn hekk, jipprovdu faċilitajiet ta’ edukazzjoni u taħriġ, jimplimentaw inizjattivi għall-finanzjament mill-UE u jiffaċilitaw il-kooperazzjoni vantaġġuża u l-iskambju ma’ awtoritajiet pubbliċi oħra inkluż bejn il-fruntieri;

29.

jilqa’ b’sodisfazzjon l-opportunitajiet offruti permezz tal-Bank Ewropew tal-Investiment, li impenja ruħu li jżid għal EUR 2 biljun fis-sena is-self tiegħu għall-infrastruttura tal-broadband, u li enfasizza b’mod espliċitu r-rwol importanti li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jaqdu f’dawn it-tipi ta’ investimenti orjentati lejn it-tkabbir; Jenfasizza wkoll l-importanza li jitħeġġu sforzi mmexxija mill-komunità, bħal intrapriżi komunitarji;

30.

iħeġġeġ li għodod ta’ investiment ġodda għandhom ikunu appoġġati wkoll sabiex tiġi aċċellerata l-introduzzjoni ta’ infrastruttura li tkun kapaċi tikseb il-miri għall-veloċità tal-broadband tal-Aġenda Diġitali għall-element Ewropa tal-istrateġija Ewropa 2020, u biex jiġi aċċellerat l-iskjerament sħiħ tal-4G (qabel teknoloġiji iktar ġodda, bħall-5G), filwaqt li tinżamm in-newtralità teknoloġika kif ukoll li jkun hemm kompetizzjoni effettiva bejn l-operaturi;

31.

jinsisti li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jistgħu jistabbilixxu bħala prijorità li ċ-ċittadini jiġu provduti bil-ħiliet diġitali u intraprenditorjali li jippermettulhom jagħmlu użu sħiħ tat-teknoloġiji l-ġodda, jifhmu kwistjonijiet relatati maċ-ċibersigurtà u l-ħtieġa għall-protezzjoni tad-data personali, isaħħu l-impjegabbiltà tagħhom u joħolqu opportunitajiet ġodda ta’ negozju, inkluż permezz tal-analiżi ta’ “big data”;

32.

iqis li l-kummerċ elettroniku għadu jirrappreżenta opportunità mitlufa għal ħafna negozji iżgħar, speċjalment minħabba l-ispejjeż wisq kbar involuti: 65 % tal-utenti tal-Internet Ewropej jixtru onlajn, iżda din id-domanda sinifikanti ħafna tikkorrispondi għal 16 % biss ta’ bejgħ onlajn min-naħa tal-SMEs — u inqas minn nofshom ibiegħu onlajn minn pajjiż għal ieħor (7,5 %);

33.

jitlob għal prijoritizzazzjoni tal-ostakli għall-kummerċ elettroniku li jirriżultaw minn kwistjonijiet bħalma huma l-imblukkar ġeografiku u l-assenza ta’ sistema sigura ta’ pagament bil-kard tal-kreditu. Dawn il-kwistjonijiet jippreżentaw spejjeż bla bżonn, kumplikazzjonijiet u riskji ta’ frodi għal bejjiegħa bl-imnut potenzjali onlajn, partikolarment dawk li huma involuti f’bejgħ transkonfinali;

34.

jenfasizza l-importanza ta’ Pjan ta’ Azzjoni għall-Gvern Elettroniku tal-Kummissjoni Ewropea, dwar l-immodernizzar tas-servizzi pubbliċi permezz tad-diġitalizzazzjoni — speċifikament l-aċċessibbiltà tal-istituzzjonijiet pubbliċi għal individwi privati u intrapriżi permezz ta’ mezzi elettroniċi, irrispettivament minn fejn jinsabu fiżikament — u għalhekk jenfasizza l-appoġġ tiegħu għall-iżvilupp tas-servizzi pubbliċi transkonfinali interoperabbli u multilingwi (b’mod partikolari l-iskambju ta’ informazzjoni), bħala mezz funzjonali biex tingħeleb il-periferiċità perċepita;

35.

jirrimarka li, fir-rigward tal-użu tal-potenzjal tal-gvern elettroniku biex jipprovdi benefiċċji għas-soċjetà, bħalma huma t-tnaqqis tal-marka tal-karbonju, is-semplifikazzjoni tal-proċeduri għan-negozji, it-trawwim tat-turiżmu jew l-enfasi fuq l-assi tal-wirt kulturali, ta’ spiss huma l-awtoritajiet lokali u reġjonali li jaqdu rwol importanti ta’ tmexxija fl-identifikazzjoni ta’ opportunitajiet u atturi tal-ICT, jaqsmu l-aħjar prattiki teknoloġiċi, jallokaw fondi għall-investiment fl-għodod tal-ICT, ikejlu l-progress u jikkomunikaw is-suċċess;

36.

huwa tal-fehma li meta n-negozji jtejbu l-ħiliet diġitali u jagħmlu iżjed użu minnhom, ser jiżdied il-bżonn tagħhom għal soluzzjonijiet diġitali biex ikunu jistgħu jagħmlu kuntatti mal-awtoritajiet pubbliċi. Amministrazzjoni pubblika diġitali li taħdem kif imiss tfisser li jistgħu jiġu pprovduti proċessi effettivi ta’ servizzi elettroniċi u diġitali lin-negozji, l-organizzazzjonijiet u l-individwi, li jiffaċilita u jissemplifika l-amministrazzjoni u jnaqqas it-tul tal-ipproċessar tal-kwistjonijiet tagħhom mas-settur pubbliku. Livell ogħa ta’ diġitalizzazzjoni jfisser aktar possibiltajiet għall-atturi pubbliċi, kemm fil-livell ċentrali, reġjonali u lokali, biex jiġu liberati riżorsi li jippermettu li jkun hemm aktar ħin iddedikat għal-laqgħat mal-klijenti u anqas ħin fuq l-amministrazzjoni u l-kontroll.

37.

jenfasizza li l-interoperabbiltà tal-gvern elettroniku tirrikjedi mhux biss il-kompatibbiltà tas-sistema iżda wkoll il-kapaċità tal-amministrazzjoni pubblika biex taħdem f’kooperazzjoni mill-qrib ma’ sistemi ta’ informazzjoni, kif ukoll is-sensibilizzazzjoni tal-pubbliku dwar il-possibbiltajiet li joffru sistemi bħal dawn. Il-KtR għalhekk jissuġġerixxi li jiżdied il-bini tal-kapaċità umana, kemm f’termini ta’ ħiliet diġitali kif ukoll lingwistiċi, kif ukoll komponenti ta’ sensibilizzazzjoni fil-programm ISA2 għal soluzzjonijiet ta’ interoperabbiltà sabiex tiġi appoġġjata l-modernizzazzjoni tal-amministrazzjoni pubblika;

38.

jilqa’ l-miżuri għas-suq intern tal-komunikazzjonijiet elettroniċi maħsuba biex iħaffu t-tkabbir dinamiku u sostenibbli tas-setturi ekonomiċi kollha u biex joħolqu impjiegi ġodda, kif ukoll biex jiżguraw l-aġġornament tar-regolamenti dwar id-drittijiet tal-awtur b’kont meħud tar-rivoluzzjoni diġitali u tal-tibdil fl-imġiba tal-konsumaturi;

39.

jirrikonoxxi l-potenzjal li jista’ jinkiseb mill-Pjattaforma għall-Iskambju tal-Għarfien, il-kooperazzjoni bejn il-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni (KtR) u d-Direttorat Ġenerali tal-Kummissjoni Ewropea għar-Riċerka u l-Innovazzjoni (DĠ RTD) bħala mezz li jippromovi soluzzjonijiet ġodda ta’ riċerka u innovazzjoni (Riċerka u Żvilupp), prodotti innovattivi u l-aħjar prattika b’rispons għall-isfidi soċjetali li qed jiffaċċjaw l-awtoritajiet lokali u reġjonali fl-Ewropa;

40.

jenfasizza li wħud mill-prijoritajiet tal-Aġenda Digitali għall-Ewropa — speċjalment dawk li jindirizzaw in-nuqqasijiet fil-litteriżmu u l-ħiliet diġitali kif ukoll opportunitajiet mitlufa fl-indirizzar tal-isfidi tas-soċjetà — huma fundamentali għall-kwalità tal-ħajja u l-attività soċjali u ekonomika, u jistgħu jiġu indirizzati l-aħjar fil-livell lokali u reġjonali biex jistimulaw servizzi aktar effiċjenti u personalizzati għall-pubbliku kif ukoll għan-negozji lokali;

41.

jirrikonoxxi li fir-rigward ta’ professjonisti tal-ICT, aktar minn miljun impjieg addizzjonali nħolqu fl-Ewropa matul dawn l-aħħar tliet snin. Minkejja dan, huwa mistenni li d-domanda li qed tikber rapidament twassal għal aktar minn 800 000 post battal f’dan is-settur sal-2020;

42.

iħeġġeġ l-iżvilupp ulterjuri tal-Gran Koalizzjoni għall-Impjiegi Diġitali tal-Kummissjoni Ewropea bħala inizjattiva trans-Ewropea li tinvolvi ħafna partijiet interessati sabiex jiġi rikonċiljat l-iżbilanċ ta’ dawn in-nuqqasijiet ta’ ħiliet u impjiegi battala relatati mal-ICT, permezz ta’ offerta ta’ taħriġ adegwat, apprendistati, esperjenzi qosra ta’ xogħol, azzjonijiet li jiffaċilitaw il-mobbiltà u/jew it-twettiq ta’ attivitajiet ta’ sensibilizzazzjoni biex iż-żgħażagħ jiġu mħeġġa jistudjaw u jaqbdu karrieri fis-settur;

43.

ifakkar li huwa fil-livell sottonazzjonali li tista’ tinkiseb l-informazzjoni l-aktar preċiża u f’waqtha dwar is-swieq tax-xogħol u fejn l-awtoritajiet lokali u reġjonali jistgħu jaqdu rwol sinifikanti fl-identifikazzjoni ta’ nuqqas ta’ tlaqqigħ ta’ ħiliet billi jappoġġjaw l-iżvilupp ta’ programmi vokazzjonali adatti u jinċentivaw l-investiment bi tweġiba għad-domanda lokali;

44.

jappella biex il-fornituri tat-taħriġ jiżviluppaw taħriġ iffokat aħjar fl-ICT. L-impjiegi tal-ġejjieni se jirrikjedu taħlita adatta ta’ ħiliet bażiċi, personali u tekniċi, b’mod partikolari l-ħiliet diġitali u dawk speċifiċi għan-negozju, li s-sistemi edukattivi u ta’ taħriġ għadhom mhumiex qed jindirizzaw bis-sħiħ. Għalhekk huwa xieraq li jintefgħu s-sisien ta’ sistema ta’ edukazzjoni u taħriġ li tiffoka aktar fuq l-eżerċizzji prattiċi tal-istudenti milli fuq l-aspetti teoretiċi;

45.

jirrikonoxxi l-ħolqien u l-importanza tal-Aġenda Ġdida għall-Ħiliet għall-Ewropa tal-Kummissjoni Ewropea u kif se tipprovdi qafas komprensiv għall-impjegabbiltà, inkluża l-ħtieġa għal ħiliet abilitanti ewlenin diġitali u komplementari;

46.

jenfasizza l-importanza enormi li jiġu pprovduti l-litteriżmu diġitali u l-ħiliet meħtieġa għaċ-ċittadini, il-ħaddiema, l-istudenti u dawk li qed ifittxu x-xogħol, bħala parti mill-implimentazzjoni komprensiva tad-diġitalizzazzjoni fl-ekonomija u s-soċjetà;

47.

waqt li jafferma mill-ġdid l-eżistenza ta’ kooperazzjoni Ewropea fil-qasam taż-żgħażagħ (2010-2018), jenfasizza l-importanza li jitfassal pakkett bażiku li kull Stat Membru għandu jiggarantixxi lill-istudenti żgħażagħ, billi jiġi żgurat l-aċċess għall-Internet broadband fis-sistema edukattiva, u b’hekk iż-żgħażagħ jiġu offruti garanzija minima dwar il-kwalifiki u l-ħiliet tal-ICT. Dan l-aħħar punt ma għandux biss jiġi applikat fil-kuntest tal-edukazzjoni obbligatorja, iżda tul il-ħajja kollha, permezz ta’ programmi innovattivi u iktar taħriġ li jimxu id f’id mal-iżviluppi teknoloġiċi;

48.

iwissi li apparti mill-perspettiva ekonomika u tal-impjiegi, l-influwenza dejjem akbar ta’ teknoloġiji diġitali, l-aktar fost iż-żgħażagħ, m’għandhiex titħalla tippreġudika il-ħiliet umani fundamentali, bħal-litteriżmu u l-ħiliet ta’ interazzjoni bejn il-persuni;

49.

jikkonkludi li aktar rikonoxximent f’dak li jirrigwarda l-implimentazzjoni sostenibbli tal-Aġenda Diġitali jeħtieġ li jingħata lir-reġjuni tal-UE. L-awtoritajiet lokali u reġjonali huma fost l-udjenza ewlenija fil-mira tar-rakkomandazzjonijiet tal-aġenda u għandhom jitqiesu bħala xpruni u msieħba ewlenin fl-implimentazzjoni tagħha.

21.3.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 88/34

1.

iqis li l-inizjattivi tal-Kummissjoni dwar il-Cloud Ewropea u dwar l-istandards tal-ICT huma importanti, b’mod partikolari fid-dawl tal-pożizzjoni tal-Ewropa fl-ekonomija diġitali globali u għall-ksib tal-objettivi tal-Istrateġija tas-Suq Uniku Diġitali;

2.

jinnota li t-tnaqqis tal-ostakli għall-iskambju tal-għarfien se jagħti spinta sostanzjali lill-kompetittività tan-negozji Ewropej filwaqt li jibbenefika wkoll lill-awtoritajiet lokali u reġjonali;

3.

jemmen li l-approċċ gradwali tal-Kummissjoni biex tniedi s-servizzi cloud Ewropej huwa sensibbli u bi pjaċir jinnota li l-qafas se jippermetti, l-ewwel nett il-komunità xjentifika, u mbagħad kemm in-negozji kif ukoll l-awtoritajiet lokali u reġjonali, biex jużaw l-għarfien komuni kif ukoll il-produzzjoni tiegħu;

4.

huwa tal-istess fehma tal-Kummissjoni li l-Informatika ta’ Prestazzjoni Għolja kompetittiva tista’ tiġi żviluppata biss permezz ta’ miżuri konġunti;

5.

jaqbel mal-Kummissjoni li l-isforzi ta’ standardizzazzjoni tal-ICT Ewropew għandhom jiżdiedu sabiex jiġi utilizzat il-potenzjal tad-diġitalizzazzjoni u biex jiġu pprovduti servizzi transkonfinali;

6.

jinnota li minkejja l-istandardizzazzjoni tal-ICT, il-kumpaniji u s-settur pubbliku għandhom jingħataw ukoll il-flessibbiltà li jiżviluppaw, jiksbu u japplikaw soluzzjonijiet innovattivi li jiddevjaw minn dawk l-istandards;

7.

jinnota li l-iżvilupp u/jew l-applikazzjoni ta’ standards komuni għadhom serjament neqsin fil-każ ta’ ħafna oqsma kruċjali għas-suq uniku diġitali, pereżempju l-identifikazzjoni elettronika, u għadu mħasseb ħafna dwar il-fatt li d-differenzi ġeografiċi fl-aċċessibilità tal-broadband ta’ veloċità għolja li qed jostakolaw l-ikkompletar tas-suq uniku diġitali (1). L-insularità hija fattur ġeografiku sfavorevoli minħabba l-ħtieġa ta’ aktar flus għall-kejbils ta’ taħt il-baħar;

8.

itenni f’dan il-kuntest l-istedina tiegħu biex proġetti għall-iżvilupp tal-broadband jiġu rikonoxxuti bħala servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali (2);

9.

jafferma li l-awtoritajiet lokali u reġjonali Ewropej huma ħerqana li jiżviluppaw l-kondiviżjoni tal-għarfien, kif ukoll li jinnotifikaw l-istandards tal-ICT li huma meħtieġa biex jintlaħqu l-ħtiġijiet tagħhom fir-rigward tal-iżvilupp tas-servizzi pubbliċi (3);

10.

iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tiżgura li l-atturi nazzjonali rilevanti fl-Istati Membri kollha jieħdu miżuri adegwati biex jippromovu servizzi ta’ cloud tax-xjenza miftuħa kif ukoll il-kondiviżjoni tal-għarfien b’mod aktar ġenerali, għax inkella jkun hemm riskju sostanzjali li d-differenzi bejn l-Istati Membri jiżdiedu rapidament, u din tkun sitwazzjoni li malajr toħroġ fid-dieher fl-attività tal-awtoritajiet lokali u reġjonali;

11.

jaqbel mal-Kummissjoni li kull organizzazzjoni — kbira jew żgħira, pubblika jew privata — hija mistennija tiġġestixxi adegwatament ir-riskji għas-sigurtà ċibernetika u, fejn meħtieġ, tkun f’pożizzjoni li turi li qed tagħmel dan b’suċċess, u jħeġġeġ biex il-miżuri jiġu mfassla biex jgħinu jiżviluppaw l-għarfien dwar iċ-ċibersigurtà fil-livelli kollha meħtieġa (4);

12.

jenfasizza b’mod ġenerali li sabiex jinkisbu l-benefiċċji multipli tas-Suq Uniku Diġitali, forza tax-xogħol b’ħiliet speċjalizzati hija meħtieġa biex timplimentah; jistieden għalhekk il-proposti tal-Kummissjoni, fi ħdan il-qafas tal-Aġenda Ġdida dwar il-Ħiliet għall-Ewropa li ġiet adottata dan l-aħħar, biex tagħmel enfasi fuq l-investiment fl-edukazzjoni u t-taħriġ diġitali sabiex jiġi żgurat li ċ-ċittadini jkunu mgħammra bil-ħiliet neċessarji għat-tranżizzjoni diġitali;

13.

jinnota li d-denominatur komuni taż-żewġ komunikazzjonijiet li qed tirreferi għalihom din l-Opinjoni huwa n-nuqqas ta’ interoperabilità f’ħafna setturi differenti, li jwassal biex ir-riċerkaturi, l-industrija, l-awtoritajiet pubbliċi u dawk li jfasslu l-politika ma jkollhomx aċċess għad-data li jeħtieġu;

14.

jirrimarka li l-akbar ostaklu għall-interoperabilità, b’rabta ma’ tali kondiviżjoni ta’ data, bħal servizzi diġitali transkonfinali, ngħidu aħna, normalment huwa n-nuqqas ta’ arkitettura standardizzata tad-data (5);

15.

jirrakkomanda li, minbarra l-istandards minimi u l-meta-data sempliċi msemmija fil-komunikazzjoni, għandha titqies ukoll il-possibbiltà li tiġi definita l-master data Ewropea mitluba f’servizzi transkonfinali;

16.

jaqbel mal-fehma tal-Kummissjoni li l-kuntest attwali teħtieġ sħubijiet bejn setturi differenti fl-istandardizzazzjoni, u jista’ jagħti l-eżempju tas-saħħa elettronika, fejn biex in-nies ikollhom responsabbiltà akbar għal saħħithom stess hija meħtieġa perspettiva usa’ (6);

17.

jinnota li s-saħħa elettronika, is-sistemi ta’ trasport intelliġenti, l-enerġija intelliġenti u teknoloġija tal-manifattura li tirrispetta aktar l-ambjent, li l-Kummissjoni ssemmi fil-komunikazzjoni tagħha bħala eżempji ta’ oqsma ta’ mira importanti, huma pjuttost ċentrali għall-attivitajiet tal-awtoritajiet lokali u reġjonali, li ser ikollhom jiġu involuti b’mod attiv jekk se jintlaħqu l-objettivi;

18.

jaqbel mal-Kummissjoni li l-prijoritajiet għandhom ikunu soġġetti għal reviżjoni regolari, għaliex il-ħtiġijiet ta’ standardizzazzjoni effettivament jistgħu jinbidlu malajr ħafna, minħabba l-wasla kostanti ta’ innovazzjonijiet ġodda fis-servizzi tal-għajnuna soċjali pereżempju;

19.

jemmen li huwa importanti fl-istandardizzazzjoni Ewropea li jsir użu wiesa’ tal-innovazzjonijiet li huma parti minn privattivi tal-kumpaniji, u jappoġġja l-isforzi tal-Kummissjoni biex tiċċara l-elementi ewlenin ta’ metodoloġija tal-liċenzjar ekwitabbli, effikaċi u infurzabbli madwar il-prinċipji FRAND;

20.

jinnota li ħafna softwer liċenzjat b’sors miftuħ diġà qed jintuża fl-amministrazzjoni tal-gvern lokali u reġjonali fl-Ewropa. Dan għandu jitqies bħala żvilupp pożittiv, li l-Kummissjoni għandha tmexxi ’l quddiem, b’mod partikolari billi tiċċara r-relazzjoni bejn it-termini ta’ liċenzjar ta’ sors miftuħ u FRAND;

21.

jinnota li flimkien mal-iżvilupp tal-istandardizzazzjoni uffiċjali fl-UE u fil-livell internazzjonali, huma meħtieġa miżuri li fuqhom jissejsu l-ispeċifikazzjonijiet tekniċi tal-ICT żviluppati minn organizzazzjonijiet oħrajn li jiżviluppaw l-istandards u prattiki tajbin li huma ġeneralment aċċettati li jintużaw aktar spiss;

22.

iqis li huwa essenzjali li jiġu żviluppati proċeduri biex jiżguraw li l-ħtiġijiet tal-utenti finali tal-istandards — kemm in-negozji kif ukoll is-settur pubbliku — huma magħrufa meta jitfasslu l-pjani ta’ standardizzazzjoni;

23.

jilqa’ b’sodisfazzjon kbir il-proposta tal-Kummissjoni biex tappoġġja l-parteċipazzjoni usa’ ta’ esperti Ewropej tal-istandardizzazzjoni tal-ICT internazzjonali, minħabba li l-proċeduri globali komuni huma ta’ importanza vitali kemm biex jintlaħqu l-objettivi ta’ diġitalizzazzjoni Ewropa u għall-iżvilupp tas-settur;

24.

josserva li diġà għaddew diversi snin mill-pubblikazzjoni tal-Qafas Ewropew tal-Interoperabbiltà għas-Servizzi Pubbliċi Ewropej, u jilqa’ b’sodisfazzjon il-pjan tal-Kummissjoni biex taġġornah, bit-tama li l-potenzjal tal-Internet tal-oġġetti se jkun ikkunsidrat ukoll f’dan il-proċess (1);

25.

jinnota li s-servizzi cloud qed jespandu b’rata mgħaġġla fl-Ewropa. Skont studju li sar mill-Kummissjoni, dan jista’ jfisser li s-suq tas-servizzi tal-cloud fl-Ewropa qed jikber minn EUR 9,5 biljun fl-2013 għal EUR 44,8 biljun sal-2020, ċifra li tirrappreżenta żieda ta’ ħames darbiet (7). Skont id-data tal-Eurostat minn tmiem l-2014 (8):

26.

jenfasizza, fid-dawl ta’ dan, il-ħtieġa għal impenn politiku ċar biex jiffinanzja l-infrastruttura ta’ riċerka tal-cloud sabiex jiġi sfruttat il-potenzjal enormi tal-cloud computing;

27.

jinnota li s-servizzi tal-cloud huma bbażati fuq il-fiduċja u li biex tikseb u żżomm il-fiduċja trid tingħata attenzjoni konsiderevoli rigward is-sigurtà u l-privatezza tad-data;

28.

jittama li jittieħed kont tal-potenzjal għal servizzi tal-cloud tax-xjenza miftuħa li jintużaw fl-edukazzjoni;

29.

jiġbed l-attenzjoni għar-rwol tas-sħubijiet bejn il-pubbliku u l-privat fl-iżvilupp tas-servizzi tal-cloud tax-xjenza miftuħa u jtenni l-opinjoni tiegħu li ġie ddikjarat qabel li clouds eżistenti jew clouds li qed jiġu żviluppati fil-livell nazzjonali, reġjonali u eventwalment fil-livell lokali għandhom ikunu interkonnessi u interoperabbli b’soluzzjonijiet Ewropej (9);

30.

jinnota li l-użu mifrux tad-data u materjal ieħor provdut permezz tas-servizzi tal-cloud jiddependi fuq il-fatt li jiġu solvuti l-kwistjonijiet dwar id-drittijiet tal-awtur (10);

31.

iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex issaħħaħ il-kondiviżjoni ta’ data Ewropea f’konformità mar-regoli tal-protezzjoni tad-data, u jistieden lill-Kummissjoni tistabbilixxi ħarsa ġenerali dwar fejn id-data rilevanti tista’ tkun aċċessibbli b’mod deċentralizzat, b’tali mod li l-informazzjoni tkun disponibbli b’dan il-mod;

32.

jilqa’ l-intenzjoni tal-Kummissjoni li tressaq inizjattiva tal-UE dwar “Il-fluss liberu tad-data” għall-promozzjoni tal-fluss liberu tad-data fl-Unjoni (11);

33.

jenfasizza li l-kondiviżjoni ta’ data standardizzata se tnaqqas il-frammentazzjoni attwali bejn ir-riċerkaturi, in-negozji u l-awtoritajiet pubbliċi, kif ukoll fi ħdan dawn il-gruppi, u li b’hekk jitmexxew ‘il quddiem ħafna mill-objettivi relatati mas-suq uniku diġitali;

34.

jikkondividi l-fehma tal-Kummissjoni dwar il-preġudizzji li fil-preżent qegħdin ifixklu l-kondiviżjoni tad-data u jħeġġiġha biex tkun aktar attiva fil-komunikazzjoni tal-benefiċċji tal-kondiviżjoni tad-data għall-parti li tkun qed taqsam dik id-data (12);

35.

jinnota li l-kondiviżjoni tad-data għandha wkoll benefiċċji importanti għall-awtoritajiet lokali u reġjonali. Is-sid tad-data ma jitlef xejn billi jikkondividi d-data: għall-kuntrarju, il-kondiviżjoni żżid il-valur tad-data. Il-ftuħ tad-data tal-gven isaħħaħ id-demokrazija u joħloq opportunitajiet kummerċjali ġodda. Il-kondiviżjoni tad-data tnaqqas ukoll il-ħtieġa għal talbiet għal data ad hoc u li ta’ sikwit jiswew ħafna flus;

36.

jinnota li jekk iċ-ċittadini jkollhom aċċess usa’ għad-data tas-saħħa personali tagħhom onlajn dan ikun ifisser li jieħdu aktar responsabbiltà għal saħħithom stess, u jittama li jiżdiedu l-opportunitajiet biex in-nies ikunu jistgħu jużaw id-data tagħhom ukoll f’oqsma oħrajn tal-amministrazzjoni pubblika;

37.

jinnota li biex jibbenefikaw mill-Fond Ewropew tax-Xjenza tal-Cloud Miftuħa, l-awtoritajiet pubbliċi u l-SMEs b’mod partikolari jeħtieġu mhux biss id-data attwali iżda wkoll l-għodod għall-analiżi tagħha, speċjalment fil-każ tal-Big Data;

38.

jappoġġja l-isforzi tal-Kummissjoni biex tgħaqqad flimkien il-komunità tad-data Ewropea, pereżempju fis-sħubija pubblika-privata dwar il-Big Data taħt il-programm Orizzont 2020, u jħeġġeġ lill-awtoritajiet lokali u reġjonali jinvolvu ruħhom f’din il-kooperazzjoni, jekk jistgħu;

39.

jemmen li l-Fond Ewropew tax-Xjenza tal-Cloud Miftuħa, li jinkorpora l-awtorità pubblika, id-data tan-negozju u r-riċerka, jista’ juża metodi tal-ipproċessar tal-Big Data biex jiffaċilita pereżempju t-trattament ta’ kwistjonijiet ta’ politika muniċipali, li ta’ spiss huma multidimensjonali u kumplessi;

40.

jafferma r-rwol importanti tal-cloud Ewropea, fit-termini ta’ protezzjoni tal-ambjent permezz tal-ħżin tad-dokumenti, tal-informazzjoni jew tad-data diġitali. Barra minn dan, il-ħżin u l-aċċess għal diversi fajls huwa ħafna eħfef, u l-fatt li ma jkunx hemm bżonn li jiġu stampati jikkontribwixxi għal użu minimu tal-karti u għaldaqstant għall-protezzjoni tal-ambjent;

41.

bi pjaċir jinnota li l-Internet tal-oġġetti (IoT – Internet of Things) huwa fost il-prijoritajiet tal-Kummissjoni fir-rigward tal-istandardizzazzjoni, peress li fil-futur dan se jkollu impatt pożittiv sostanzjali fuq il-kwalità tas-servizzi u l-produttività tal-attivitajiet li jaqgħu taħt il-kompetenza tal-awtoritajiet lokali u reġjonali. Skont studju tal-Kummissjoni Ewropea (13), il-valur tas-suq tal-IoT fl-UE huwa mistenni li jaqbeż triljun ewro sas-sena 2020;

42.

jittama li l-Kummissjoni tieħu kont akbar tal-potenzjal kbir tal-IoT fid-diversi programmi dwar id-diġitalizzazzjoni tal-amministrazzjoni pubblika;

43.

jemmen li t-twaqqif ta’ standards dwar l-Internet tal-oġġetti fil-kuntest tal-akkwist pubbliku jaqdi l-bżonnijiet tar-reġjuni u l-muniċipalitajiet u jista’ jagħti lill-industrija Ewropea vantaġġ sostanzjali f’dan is-settur;

44.

jirrimarka, madankollu, li l-IoT huwa settur ġdid u li mhux biss huma meħtieġa standards, iżda wkoll sperimentazzjoni innovattiva, li l-finanzjament tagħha għandu tkun prijorità għall-Unjoni;

45.

jinnota li diversi analiżi wrew li ħafna awtoritajiet lokali u reġjonali mhumiex infurmati biżżejjed dwar il-benefiċċji tal-IoT, b’mod speċjali fil-kura tas-saħħa, l-effiċjenza fl-użu tal-enerġija, kwistjonijiet ambjentali, is-sigurtà, u l-ġestjoni tal-proprjetà, biex ma nsemmux it-trasport intelliġenti, u jittama li l-Kummissjoni tieħu miżuri biex tiżgura skambju ta’ informazzjoni f’dan il-qasam u dokumentazzjoni aħjar u tipprovdi informazzjoni dwar l-impatt u l-opportunitajiet marbuta mal-Internet tal-oġġetti, il-bliet intelliġenti u d-data miftuħa;

46.

jenfasizza li kull wieħed mill-ħames oqsma ta’ prijorità identifikati mill-Kummissjoni għal standardizzazzjoni huma interkonnessi, iżda li hemm interdipendenza partikolari bejn l-IoT u netwerks 5G futuri. Sakemm tinkiseb kopertura ġeografika sħiħa għan-netwerks 5G, ser ikun impossibbli li l-Internet tal-oġġetti jintuża bl-istess mod fir-reġjuni kollha Ewropej.

21.3.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 88/39

1.

jilqa’ l-Pjan ta’ Azzjoni, inizjattiva tal-Kummissjoni, li jindika t-triq sabiex sal-2017 jiġi propost il-ħolqien ta’ żona unika ta’ taxxa fuq il-valur miżjud (VAT) fl-Unjoni Ewropea;

2.

jirrikonoxxi li s-sistema tal-VAT hija element essenzjali tas-suq uniku u għandha tiġi riformata biex issir aktar sempliċi, aktar ġusta, aktar effikaċi u inqas vulnerabbli għall-frodi u b’hekk jittejbu l-kundizzjonijiet tal-kompetizzjoni fost l-intrapriżi, titnaqqas id-diskriminazzjoni fost il-konsumaturi u jiġi ottimizzat il-ġbir tat-taxxa;

3.

josserva l-importanza għall-awtoritajiet lokali u reġjonali li għandha ż-żona unika tal-VAT fl-UE, minħabba li r-ridistribuzzjoni tad-dħul mill-VAT tieħu post ċentrali f’xi Stati Membri, u dawn l-awtoritajiet jingħataw il-kompetenza li jiġbru l-VAT, fl-implimentazzjoni tal-mekkaniżmi ta’ ugwalizzazzjoni tal-introjtu għall-benefiċċju tal-awtoritajiet lokali u reġjonali; madankollu, is-sistemi tat-taxxa tal-Istati Membri, għar-ridistribuzzjoni nazzjonali tad-dħul mill-VAT mhumiex fil-kompetenza tal-UE;

4.

ifakkar li l-VAT hija wkoll sors importanti ta’ dħul għar-riżorsi proprji tal-UE peress li fl-2014 kienet tirrappreżenta EUR 17,6 biljun, jiġifieri 12,3 % tad-dħul totali tal-UE;

5.

jappoġġja lill-Kummissjoni fl-objettiv tagħha li tiġġieled il-frodi. Il-volumi kbar ta’ frodi juru n-nuqqasijiet tas-sistemi attwali, li kull sena jikkawżaw telf ta’ dħul sinifikanti għall-Istati Membri, u dan l-ammont huwa stmat li jiħaq EUR 170 biljun fis-sena. Dan għandu impatt negattiv fuq il-baġits pubbliċi, inklużi dawk tal-awtoritajiet lokali u reġjonali f’xi Stati Membri, u fuq il-kapaċità li jiġu provduti servizzi ta’ kwalità; f’dan il-kuntest iħeġġeġ lill-Istati Membri biex jiġbru u jiddistribwixxu statistika dwar il-frodi transkonfinali tal-VAT;

6.

jindika li l-frammentazzjoni u l-kumplessità tas-sistema tal-VAT tikkawża spejjeż kbar għall-konformità għan-negozji involuti fil-kummerċ transkonfinali. Dawn l-ispejjeż huma għoljin bla bżonn għall-intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju, li huma fundamentali għall-ekonomija u l-impjiegi fil-livell reġjonali. Jinnota li l-Pjan ta’ Azzjoni dwar il-VAT bl-istess mod jeħtieġ li jwassal għal simplifikazzjoni għan-negozji leġittimi li jwettqu kummerċ transkonfinali. Is-sistema tal-VAT m’għandhiex timponi xkiel żejjed għall-kummerċ transkonfinali;

7.

jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li d-differenzi bejn is-sistemi tal-VAT u r-rati stabbiliti jaffettwaw partikolarment ir-reġjuni tal-fruntiera u l-attivitajiet tal-intrapriżi żgħar u ta’ daqs medju (SMEs) f’dawn ir-reġjuni. Jeħtieġ għalhekk li jiġi evalwat l-impatt territorjali tal-proposti li jippermettu aktar flessibbiltà fl-iffissar tar-rati tal-VAT;

8.

jinnota li d-Direttiva dwar il-VAT fiha dispożizzjonijiet li għandhom x’jaqsmu mar-rati tal-VAT li għandhom l-għan jipproteġu s-suq uniku u jevitaw distorsjonijiet fil-kompetizzjoni; jemmen li dawn il-prinċipji huma essenzjali u jridu jiġu eżaminati bir-reqqa l-proposti kollha li jippermettu flessibilità akbar fl-Istati Membri għall-iffissar tar-rati sabiex jiġi valutat x’impatt jista’ jkollhom fuq is-suq intern u l-kompetizzjoni;

9.

jappoġġja r-riformi tas-sistema tal-VAT li jistgħu jipprovdu l-bażi għat-tkabbir futur, il-kompetittività u l-impjieg, partikolarment it-tkabbir tal-ekonomija diġitali u mobbli, il-mudelli ekonomiċi ġodda u l-impriżi ta’ servizzi. F’dan ir-rigward, jilqa’ l-proposta tal-Kummissjoni li testendi l-punt ta’ kuntatt uniku għall-VAT għas-servizzi elettroniċi għall-provvista ta’ merkanzija, abbażi ta’ skema pilota li għandha l-għan li ttejjeb il-kooperazzjoni bejn l-amministrazzjonijiet fiskali u l-intrapriżi involuti fil-kummerċ fis-settur tal-elettronika;

10.

jemmen li l-effiċjenza tal-Istati Membri fil-qasam tal-amministrazzjoni tat-taxxa hija varjabbli ħafna. M’hemmx biżżejjed kooperazzjoni u fiduċja bejn l-amministrazzjonijiet tat-taxxa; jemmen li l-banek għandhom jikkooperaw bis-sħiħ mal-awtoritajiet fiskali f’każijiet fejn huwa ssuspettat li hemm frodi fir-rigward tal-VAT, fil-limiti tal-leġislazzjoni applikabbli dwar il-protezzjoni tad-data;

11.

jirrakkomanda li jiġu eżaminati l-aħjar prattiki tal-Istati Membri dwar l-allokazzjoni ta’ parti mid-dħul mill-VAT lill-awtoritajiet lokali u reġjonali jew b’mod alternattiv jingħataw il-kompetenza biex jiġbru t-taxxa;

12.

jitlob li rappreżentanti tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fil-livell nazzjonali u tal-KtR fil-livell Ewropew jiġu inklużi fil-konsultazzjonijiet dwar kull modifika tas-sistema tal-VAT, fid-dawl tal-effetti diretti ta’ dawn id-deċiżjonijiet fuq il-benesseri tal-popolazzjoni, fuq il-kompetittività tal-intrapriżi u fuq id-dħul tal-awtoritajiet pubbliċi;

13.

jistieden, waqt l-eżami tal-prinċipju li skontu l-pagamenti tal-VAT għat-tranżazzjonijiet transkonfinali huma suġġetti għall-istess rekwiżiti bħal dawk ta’ tranżazzjonijiet domestiċi, il-kunsiderazzjoni b’mod partikolari tal-impatt ta’ dan fuq l-SMEs, meta jinżammu diversi rati ta’ VAT fl-istess ħin;

14.

jaqbel mal-fehma li s-sistema l-ġdida għandha tkun ibbażata fuq il-prinċipju tad-destinazzjoni, u jistipula li fil-każ ta’ bejgħ lil klijent fi Stat Membru ieħor tal-UE, il-VAT għandha tiġi imposta skont il-liġi tal-pajjiż fornitur u bir-rata applikata fil-pajjiż ta’ destinazzjoni, u li l-irċevuti tal-VAT tal-Istat tal-ġbir għandhom ikunu trasferiti lejn l-amministrazzjoni kompetenti tal-Istat tal-konsum;

15.

jilqa’ l-intenzjoni li jiġi żgurat li l-impriżi li jwettqu operazzjonijiet kummerċjali fi ħdan is-suq uniku jkunu kapaċi jsolvu kwalunkwe kwistjonijiet tal-VAT fl-amministrazzjoni kompetenti tal-pajjiż ta’ oriġini tagħhom u li huma ma għandhomx jiġu obbligati jirreġistraw fir-reġistru tal-VAT, jipprovdu dikjarazzjonijiet u jħallsu tariffi għall-użu fl-Istati Membri kollha tal-UE fejn ikunu qed iwettqu transazzjonijiet kummerċjali. Dawn is-semplifikazzjonijiet m’għandhomx iwasslu għal riskju ta’ telf ta’ dħul mill-VAT u jinfluwenzaw is-sovranità fiskali tal-Istati Membri;

16.

jemmen li l-pjan tal-Kummissjoni huwa ambizzjuż u se jieħu ż-żmien biex jiġi implimentat; għalhekk jappoġġja l-prinċipju ta’ implimentazzjoni gradwali;

17.

iħeġġeġ lill-Kummissjoni u lill-Istati Membri jadottaw miżuri bl-għan li tiżdied l-effiċjenza tat-tassazzjoni u l-ġlieda kontra l-frodi sabiex jonqos l-ammont ta’ VAT mhux miġbur mill-Istati Membri. Dan jista’ jikkontribwixxi b’mod sinifikanti għall-isforzi biex tinbena fiduċja fil-konfront tal-awtoritajiet tat-taxxa, kif ukoll għal kooperazzjoni effettiva, li hija meħtieġa għall-funzjonament tajjeb tas-sistema l-ġdida. Il-KtR jenfasizza li l-introduzzjoni ta’ rapporti u għodod tal-awditjar ġodda ma jistgħux jimponu piż żejjed fuq l-impriżi, partikolarment l-SMEs;

18.

jistieden lill-Istati Membri jieħdu deċiżjonijiet konkreti dwar il-leġislazzjoni dwar il-VAT fl-Unjoni Ewropea, b’mod partikolari biex jeliminaw id-differenzi osservati s’issa bejn l-Istati Membri b’rabta mad-derogi mid-direttiva dwar il-VAT mogħtija lil pajjiżi individwali, u jinkoraġġixxi lill-Istati Membri kollha jimplimentaw dawn id-derogi;

19.

jinnota li l-Kummissjoni, meta tagħmel proposti biex tiżdied l-effiċjenza tal-amministrazzjoni tat-taxxa, għandha tirrispetta l-kompetenzi amministrattivi nazzjonali u/jew reġjonali;

20.

jinkoraġġixxi użu aktar effettiv tal-għodod tal-IT billi tintuża kull data elettronika disponibbli għall-ġlieda kontra l-frodi, filwaqt li jiġi żgurat il-ħarsien tad-data;

21.

minħabba s-sistemi ta’ pagamenti invertiti u maqsuma (1) tal-VAT implimentata f’ħafna pajjiżi, jenfasizza l-ħtieġa li tissaħħaħ il-fiduċja tal-pubbliku dwar jekk il-VAT imħallsa tmurx lura fil-baġits nazzjonali, reġjonali jew lokali, billi ċ-ċittadini huma prinċipalment dawk li jħallsu l-VAT; jirrakkomanda li tiġi analizzata l-possibbiltà ta’ introduzzjoni ta’ sistema ta’ pagament elettroniku volontarja, li jittrasferixxi l-VAT mill-akkwisti taċ-ċittadini għall-baġit tal-awtorità kompetenti u l-ammont tax-xiri mingħajr VAT, kif jiġri s’issa, lill-bejjiegħ;

22.

jinsisti li m’hemmx biżżejjed evidenza ta’ distorsjoni tal-kompetizzjoni marbuta man-nuqqas ta’ impożizzjoni tal-VAT fuq ċerti tipi ta’ attivitajiet ta’ entitatijiet tas-settur pubbliku u ta’ kooperazzjonijiet interkomunali fejn l-attivitajiet huma meqjusa bħala ta’ interess pubbliku. L-eżenzjoni tal-VAT għall-entitatjiet pubbliċi tibbaża fuq kriterji oġġettivi u armonizzati fil-livell Ewropew u mhux fuq id-diskrezzjoni tal-Istati Membri;

23.

jitlob li fl-analiżi tal-impatt tal-Kummissjoni, li hija skedata għall-pubblikazzjoni fl-2017, jitqiesu l-interessi tal-awtoritajiet lokali u reġjonali; f’dan ir-rigward, f’konsultazzjoni magħhom, għandhom jiġu ċċarati l-kunċetti ta’ “distorsjonijiet tal-kompetizzjoni (ta’ ċertu daqs)”;

24.

iqis li huwa urġenti li l-Istati Membri kollha għandhom ikunu jistgħu japplikaw id-derogi kollha stabbiliti fil-passat minn kwalunkwe Stat Membru;

25.

jitlob li r-rata tal-VAT fuq il-binjiet tal-iskejjel titnaqqas għal 6 %;

26.

jenfasizza li l-lista attwali tar-rati mnaqqsa tal-VAT hija partikolarment opaka u m’għandhiex tifsira definita sew. Huwa għalhekk diżappuntat li l-Kummissjoni ma għamlitx inventarju eżawrjenti u trasparenti tar-rati mnaqqsa tal-VAT li ngħataw; iqis li jeħtieġ li tiġi riveduta l-lista tar-rati mnaqqsa tal-VAT, b’kunsiderazzjoni tal-iżviluppi teknoloġiċi, ekonomiċi u oħrajn u l-effett tad-distorsjoni maħluq mir-rati differenti tal-VAT għal oġġetti u servizzi simili; din ir-reviżjoni għandha, sa fejn hu possibbli, twassal lejn armonizzazzjoni sabiex tiġi evitata distorsjoni tal-kompetizzjoni fi ħdan is-suq uniku għall-SMEs;

27.

barra minn hekk, huwa tal-fehma li l-entitajiet li jwettqu attivitajiet ta’ interess ġenerali jista’ jkollhom aktar interess ekonomiku li titnaqqas il-VAT ex-post pjuttost milli jkunu mhux taxxabbli ex-ante;

28.

iqis li l-għażla 1 (estensjoni u reviżjoni regolari tal-lista ta’ oġġetti u servizzi eliġibbli għal rata mnaqqsa) tista’ twassal għal riskji iżgħar mill-għażla 2 (tħassir tal-lista ta’ oġġetti u servizzi eliġibbli għal rata mnaqqsa);

29.

iqis li iktar libertà lill-Istati Membri fl-iffissar tar-rati inevitabbilment twassal għal varjetà akbar fir-rati, li tista’ tgħawweġ is-suq uniku u twassal għal piżijiet fuq in-negozju, speċjalment l-SMEs; jindika li l-Kummissjoni għandha twettaq valutazzjoni komprensiva biex tistudja l-impatt tal-proposti tagħha dwar il-kompetizzjoni u l-piżijiet amministrattivi għan-negozji u l-impatt territorjali tagħhom, b’mod partikolari f’reġjuni konfinali;

30.

jinnota li l-komunikazzjoni ssemmi wkoll l-ispejjeż u n-nuqqasijiet l-oħra relatati mat-trasferiment tal-kompetenzi lill-Istati Membri fit-tnaqqis tar-rati, inkluż ir-riskju ta’ tnaqqis fid-dħul u l-kumplessità tal-VAT u ż-żieda fl-ispejjeż u l-inċertezza legali għan-negozji; iqis li dan ir-riskju għandu jiġi evalwat bir-reqqa;

31.

jappoġġja, f’konformità mal-opinjoni tiegħu dwar l-iskart tal-ikel (Ġunju 2016), il-proposta li l-bejjiegħa bl-imnut fuq skala kbira jkunu intitolati li jnaqqsu l-VAT fuq id-donazzjoni ta’ ikel mhux mibjugħ;

32.

jindika li regoli kumplikati tal-VAT li jvarjaw f’kull Stat Membru huma wieħed mill-ostakli ewlenin għall-kummerċ elettroniku; jirrikonoxxi li s-sistema tal-VAT għandha tiġi semplifikata u l-ispejjeż ta’ konformità għall-SMEs għandhom jitnaqqsu, b’mod partikolari billi jiġu indirizzati l-fatturi li huma inqas favorevoli għan-negozji bbażati fl-Unjoni Ewropea milli għall-fornituri ta’ pajjiżi terzi;

33.

huwa favur l-estensjoni tal-mekkaniżmu tal-punt uniku ta’ kuntatt li jinkludi l-kummerċ tal-prodotti, u l-introduzzjonijew iż-żieda ta’ limiti tal-VAT għan-negozji li għadhom jibdew u l-mikrointrapriżi;

34.

jilqa’ b’sodisfazzjon il-proposta biex titneħħa l-eżenzjoni mill-VAT għall-importazzjoni ta’ kunsinni żgħar minn pajjiżi terzi u l-kontrolli permezz ta’ awditjar uniku tan-negozji transkonfinali, peress li bħalissal-SMEs Ewropej qed jiffaċċjaw żvantaġġ kompetittiv meta mqabblin ma’ dawk f’pajjiżi terzi;

35.

jindika li l-iżvilupp ekonomiku tal-awtoritajiet lokali u reġjonali huwa msejjes fuq l-SMEs u li l-ispejjeż li dawn tal-aħħar għandhom iħallsu sabiex jiżguraw l-osservanza tar-regoli dwar il-VAT huma proporzjonalment ogħla minn dawk għall-intrapriżi l-kbar; l-SMEs huma għalhekk obbligati joperaw f’kundizzjonijiet kompetittivi żvantaġġużi;

36.

jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li f’diversi Stati ġew adottati miżuri għas-semplifikazzjoni tar-reġistrazzjoni ta’ negozji ġodda, u bbażati evidentement fuq it-titjib tal-ambjent tan-negozju, issa huma ħafna drabi jinkoraġġixxu l-ħolqien ta’ intrapriżi biex jistabbilixxu skemi ta’ frodi carousel;

37.

jindika li l-istituzzjonijiet nazzjonali rilevanti (inklużi l-amministrazzjonijiet tat-taxxa) għandhom jerfgħu r-responsabbiltà li jimmonitorjaw attivitajiet tal-intrapriżi, li qed joperaw legalment; din ir-responsabbiltà m’għandhiex tkun iddelegata lil kontropartijiet, intrapriżi oħra, kif stqarret kemm-il darba l-Qorti tal-Ġustizzja fis-sentenzi rigward il-VAT;

38.

jirrakkomanda li fil-pakkett dwar l-SMEs li l-Kummissjoni se tipproponi fl-2017, hija tipprovdi miżuri ta’ semplifikazzjoni rilevanti.

21.3.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 88/43

1.

Il-Ftehim ta’ Pariġi huwa kisba konsiderevoli peress li huwa universali, vinkolanti u bbilanċjat. Huwa jstabbilixxi pjan ta’ azzjoni globali li trażżan iż-żieda fit-temperatura f’dan is-seklu għal ferm taħt iż-2 oC u li tixpruna l-isforzi biex iż-żieda tiġi limitata aktar għal 1,5 oC meta mqabbla mal-livelli tal-1990. Dan huwa partikolarment importanti peress li r-rotta deskritta għad-dekarbonizzazzjoni tipprovdi gwida affidabbli għal dawk li jieħdu d-deċiżjonijiet fil-livelli kollha, tevita l-intrappolament f’investimenti fil-karbonju bi spejjeż kbar, u tipprovdi ċertezza u direzzjoni ċara għan-negozji u l-investituri. It-22 Konferenza tal-Partijiet tal-Konvenzjoni Qafas tan-Nazzjonijiet Uniti dwar it-Tibdil fil-Klima (UNFCCC COP22) se jkollha l-għan li żżomm il-momentum pożittiv mill-Ftehim ta’ Pariġi u timplimenta l-mekkaniżmi varji tal-ftehim.

2.

Madankollu, anke jekk jiġi implimentat kompletament, il-wegħdiet attwali tal-Partijiet mhumiex ser ikunu biżżejjed biex jintlaħaq il-livell tal-miri maqbula. Azzjoni msaħħa se jkollha tiġi mir-reġjuni u l-bliet, li huma relatati mill-qrib mal-komunitajiet lokali u t-territorji, filwaqt li l-Partijiet għandhom iressqu l-kontributi aġġornati tagħhom mill-iktar fis — kemm jista’ jkun kmieni fil-kuntest tad-djalogu ta’ faċilitazzjoni fl-2018. Fir-rigward tal-UE, b’mod partikolari, il-Kumitat Ewropew tar-Reġjuni jsostni l-pożizzjoni preċedenti tiegħu dwar il-bżonn ta’ tnaqqis ta’ 50 % fl-emissjonijiet tal-gassijiet b’effett ta’ serra sal-2030 bl-għan li l-emissjonijiet globali ta’ gassijiet b’effett ta’ serra għandhom jilħqu l-quċċata tagħhom mill-aktar fis possibbli u għandhom jitneħħew gradwalment sal-2050 jew sa ftit wara.

3.

L-UE, bis-sistema żviluppata ħafna tagħha ta’ governanza f’diversi livelli, għandha responsabbiltà partikolari biex turi tmexxija maqgħuda u ambizzjuża fl-indirizzar tat-tibdil fil-klima; għalhekk il-KtR jilqa’ b’sodisfazzjon ir-ratifika f’waqtha tal-ftehim ta’ Pariġi mill-UE u jistieden lill-Istati Membri li għadhom m’għamlux dan li jirratifikawh mill-aktar fis possibbli. Il-KtR jappella wkoll lill-Kummissjoni Ewropea u lill-Istati Membri biex jaġġornaw u jispeċifikaw il-Qafas tal-2030 u l-Pjan Direzzjonali 2050 biex b’hekk jikkonformaw mal-obbligu tal-Ftehim għat-tfassil ta’ strateġiji ta’ żvilupp għal livelli baxxi ta’ emissjonijiet ta’ gass b’effett ta’ serra għat-tul sa nofs is-seklu; dan il-proċess għandu jibda kemm jista’ jkun malajr, sabiex jippermetti dibattitu komprensiv, fejn l-awtoritajet nazzjonali, reġjonali u lokali kif ukoll is-soċjetà ċivili u s-settur tan-negozju għandhom ikunu involuti mill-qrib.

4.

Il-Ftehim ta’ Pariġi għaraf l-importanza tal-governanza f’diversi livelli fil-politika tal-klima. Dan il-prinċipju issa għandu jitpoġġa fil-prattika fil-livelli kollha ta’ gvern sabiex jiġu żviluppati konnessjonijiet u biex jiġu eliminati d-differenzi eżistenti bejn il-livell nazzjonali, reġjonali u lokali tal-politiki dwar it-tibdil fil-klima, flimkien ma’ qafas ta’ trasparenza akbar u l-iżvilupp tal-istrumenti meħtieġa għal analiżi tal-bilanċ globali, għal fehim aħjar tal-impatt differenzjat tat-tibdil fil-klima, it-telf u l-ħsara, u għal miżuri xierqa ta’ appoġġ għall-finanzjament u l-kapaċità fir-rigward tal-klima.

5.

Għalhekk, il-KtR jappella għal aktar żvilupp tal-Aġenda tal-Azzjoni Lima-Pariġi (LPAA) u tal-pjattaforma korrispondenti tagħha, iż-Żona ta’ Atturi Mhux Statali għal Azzjoni Dwar il-Klima (NAZCA). Dawn jistgħu jiġu integrati bis-sħiħ fis-Segretarjat tal-UNFCCC permezz tal-Aġenda ta’ Azzjoni Globali dwar il-Klima li tnediet reċentement mill-promoturi tal-klima (Climate Champions) (1) li għadhom kif inħatru. Dan għandu, imbagħad, isir il-bażi għal governanza f’diversi livelli vera u proprja dwar l-azzjoni klimatika, kif innutat ukoll fir-riżoluzzjoni tal-Parlament Ewropew.

6.

Bħala l-akbar kontributuri għal-LPAA u n-NAZCA, ir-reġjuni u l-bliet diġà wrew il-kobor tal-impenn tagħhom lejn il-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima u l-potenzjal tagħhom għal aktar azzjoni. Inizjattivi volontarji, bħalma huma l-Patt tas-Sindki tal-UE u l-Memorandum ta’ Ftehim dwar “taħt iż-2 oC”, huma partikolarment ta’ valur miżjud għax jikkontribwixxu għal-LPAA u n-NAZCA b’data kwantifikata u juru ambizzjoni akbar minn leġislaturi nazzjonali. Il-kontribut ta’ dawn l-inizjattivi biex iħeġġu azzjoni fil-livelli kollha għandu jiġi rikonoxxut u mħeġġeġ minn gvernijiet sottonazzjonali u nazzjonali, kif ukoll mill-organizzazzjonijiet intergovernattivi. L-isforzi tagħhom għandhom jiġu kkunsidrati u inklużi fi ħdan il-Kontributi Determinati fil-Livell Nazzjonali rispettivi, kif diġà huwa l-każ għall-Messiku pereżempju. Għandhom jitrawmu wkoll inizjattivi oħra ta’ monitoraġġ u ta’ rappurtar, u mekkaniżmi biex jitkejjel it-tnaqqis tal-emissjonijiet u biex jiġu evalwati l-politiki għall-mitigazzjoni u l-adattament.

7.

Tinħtieġ ukoll integrazzjoni aħjar tar-reġjuni u l-bliet fi ħdan il-proċess tal-UNFCCC u din tkun tippermetti rispons mil-livell lokali sabiex jiġi mgħoddi lura lejn il-livell tan-NU fil-ħin. Il-pajjiżi jkollhom aċċess għall-aqwa informazzjoni li tippermettilhom jagħmlu deċiżjonijiet kosteffettivi li jistgħu jiġu implimentati minn reġjuni u bliet fuq il-post. Huwa għalhekk meħtieġ li jiġi stabbilit djalogu permanenti u dirett bejn il-livelli differenti, li jibdew mil-livell lokali u reġjonali.

8.

Miżuri biex jissaħħaħ dan id-djalogu jinkludu:

9.

Wara l-COP21, il-Kummissjoni Ewropea u l-Kunsill qed jikkollaboraw dejjem iżjed mal-KtR biex jintegraw aħjar approċċ lokali għal-leġislazzjoni tal-UE — notevolment permezz tal-Aġenda Urbana tal-UE. Barra minn hekk, il-pjan direzzjonali għall-implimentazzjoni tal-Ftehim ta’ Pariġi fl-UE jħaddan bis-sħiħ il-prinċipju tal-governanza f’diversi livelli.

10.

Il-Kummissjoni Ewropea tat ukoll bidu għall-estensjoni u t-tisħiħ tal-Patt tas-Sindki tal-UE. Issa jinkludi komponent ta’ adattament minbarra li qed jiġi żviluppat f’bosta partijiet tad-dinja.

11.

Mill-perspettiva tal-KtR, huwa importanti ħafna li nkomplu nżidu fuq dan l-għarfien u li jiġi żgurat approċċ bilanċjat li jirrikonoxxi l-kontributi distinti kemm tar-reġjuni kif ukoll tal-bliet f’dan il-kuntest.

12.

Il-KtR jixtieq jenfasizza li l-prinċipju ta’ governanza f’diversi livelli huwa inklużiv u kosteffettiv għaliex jippermetti lil-livelli kollha tal-gvern jikkoordinaw l-isforzi tagħhom, u permezz ta’ dan, jimmassimizzaw il-potenzjal tagħhom biex tittieħed azzjoni.

13.

Ir-reġjuni għandhom rwol ċentrali billi jipprovdu l-kuntest għal politiki urbani fi ħdan territorju akbar u li dawn jabbinawhom ma’ politiki oħrajn bħall-forestrija, l-infrastruttura favur l-ambjent u dik marina, il-koeżjoni territorjali u l-agrikoltura. Din il-funzjoni tar-reġjuni hija partikolarment importanti fl-UE peress li t-territorju huwa magħmul minn bliet żgħar u ta’ daqs medju, li spiss ikollhom riżorsi u kapaċità limitati biex jieħdu azzjoni. Ir-reġjuni jgħinu biex jevitaw id-duplikazzjoni tal-isforzi li ġġib magħha spejjeż kbar, u biex jiżguraw koeżjoni wiesgħa bejn iż-żoni urbani u dawk mhux urbani.

14.

Il-Patt tas-Sindki tal-UE, pereżempju, jinkludi bosta reġjuni bħala koordinaturi reġjonali. Dawn jistgħu jagħtu s-setgħa lil diversi bliet fl-istess ħin biex isiru parti minn dan il-Patt.

15.

Għalhekk, il-KtR jinnota r-rwol kruċjali tar-reġjuni fl-Istati Membri fl-ixprunar ta’ dan it-tip ta’ koordinazzjoni vertikali bejn il-livelli kollha ta’ gvern.

16.

Fl-Italja, pereżempju, xi reġjuni stabbilixxew bord interreġġjonali dwar l-adattament għall-klima. Il-bord ilaqqa’ flimkien il-gvern nazzjonali u r-reġjuni kollha. Dan jiżgura li l-istrateġija Taljana dwar l-adattament, li kienet żviluppata fuq il-bażi tal-Istrateġija Ewropea dwar l-adattament għat-tibdil fil-klima, ser tiġi implimentata fil-livell reġjonali.

Ir-reġjuni huma responsabbli wkoll biex jgħinu lill-bliet fit-territorji tagħhom biex jibnu pjani ta’ adattament lokali kif xieraq.

17.

Abbażi ta’ dan l-eżempju, il-KtR jistieden lir-reġjuni tal-UE biex juru attitudni ta’ tmexxija fl-implimentazzjoni ta’ strateġiji nazzjonali u tal-UE dwar il-klima, u biex iwettqu l-bidla fil-livell lokali. Huwa jappella wkoll lill-Kummissjoni u l-Istati Membri biex jintegraw dan ir-rwol fid-definizzjoni tagħhom ta’ governanza inklużiva dwar il-klima u l-enerġija, kif ukoll fi ħdan l-istrateġija tagħhom għall-implimentazzjoni tal-Ftehim ta’ Pariġi. Dan għandu jinkludi l-ħtieġa li jiġi kkunsidrat ir-rwol ta’ “koordinaturi reġjonali” fil-kuntest tal-Patt tas-Sindki waqt it-tfassil ta’ għodod ġodda ta’ appoġġ għall-firmatarji.

18.

Minbarra l-koordinazzjoni vertikali, il-KtR jemmen li jeħtieġ li l-koordinazzjoni orizzontali bejn politiki differenti ssir aktar fil-fond. L-inklużjoni tal-klima fil-politiki kollha se tippermetti lill-popolazzjonijiet lokali jibbenefikaw minn ħafna benefiċċji konġunti bħalma huma l-kwalità ogħla tal-ħajja u l-impjiegi lokali. Dan jippermetti wkoll li jinħolqu sinerġiji u jitnaqqsu l-ispejjeż ta’ azzjoni. Pereżempju, huwa stmat li l-pakkett tal-ekonomija ċirkolari tal-UE jista’ jgħin biex jitnaqqsu l-emissjonijiet tal-gassijiet b’effett ta’ serra bi 2 sa 4 % kull sena (2) jekk jiġi implimentat kif xieraq. Il-KtR għalhekk jappella lill-COP22 biex tindirizza r-rwol ewlieni tat-tnaqqis fl-isfruttar tal-materja prima u tal-ġestjoni sostenibbli tal-iskart fil-kuntest tal-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima.

19.

Għaldaqstant il-KtR jistieden lir-reġjuni u l-bliet biex ikunu minn ta’ quddiem fil-kooperazzjoni bejn l-amministrazzjonijiet. Wieħed jista’ jinnota l-mudell li rnexxa tal-kumitat transamministrattiv għall-iżvilupp sostenibbli ta’ Espoo, il-Finlandja. Mhux l-anqas bis-saħħa ta’ dan l-approċċ integrat, Espoo reċentement ġiet ikklassifikata bħala l-aktar belt sostenibbli fl-UE skont studju mitlub mill-Presidenza Netherlandiża tal-UE.

20.

Lil hinn minn kooperazzjoni orizzontali fil-livelli lokali u reġjonali, għandu jiġi evitat ukoll il-ħsieb kompartamentalizzat meta jitfasslu l-miżuri ta’ appoġġ tal-UE disponibbli għar-reġjuni u l-bliet. Għal dan l-għan, il-KtR jistenna bil-ħerqa l-punt uniku ta’ kuntatt imħabbar mill-Kummissjoni Ewropea fil-Komunikazzjoni tagħha “Wara Pariġi”, u jenfasizza wkoll l-importanza ta’ dan is-servizz fl-indirizzar tal-ħtiġijiet ta’ reġjuni.

21.

Fit-tħejjija għall-COP22 u lil hinn, il-KtR jimpenja ruħu li jappoġġja lill-Kummissjoni Ewropea u lill-Kunsill fl-isforzi tagħhom biex l-implimentazzjoni tal-Ftehim tkun waħda ta’ suċċess f’kooperazzjoni mill-qrib mal-Parlament Ewropew.

22.

Il-KtR għandu l-għan li jkun newtrali mil-lat tal-karbonju bħala istituzzjoni, u se jkun f’kuntatt mal-istituzzjonijiet l-oħra tal-UE, partikolarment mal-Parlament Ewropew f’dan l-isforz.

23.

Fi ħdan l-UE, il-KtR huwa impenjat sabiex ir-reġjuni u l-bliet jiġu infurmati dwar ir-rwol ewlieni tagħhom fit-titjib tal-azzjoni klimatika u dwar il-mekkaniżmi kollha li jiffaċilitaw l-appoġġ għall-azzjoni minn isfel għal fuq.

24.

Il-KtR, bħala sostenitur qawwi tal-Patt tas-Sindki tal-UE, qed jinkoraġġixxi l-parteċipazzjoni fl-inizjattiva fost il-membri tiegħu u ħoloq ukoll Grupp ta’ ambaxxaturi tal-Patt tal-KtR biex jippromovu l-inizjattiva fil-pajjiżi rispettivi tagħhom.

25.

Għalhekk il-KtR huwa impenjat ukoll li jmexxi bl-eżempju. Huwa jagħmel parti mill-Iskema ta’ Mmaniġġjar u Awditjar Ekoloġiċi (EMAS) u jwiegħed li jkompli bl-isforzi tiegħu flimkien mal-amministrazzjoni u l-membri tiegħu biex jitnaqqsu l-emissjonijiet tal-karbonju tiegħu u jnaqqas il-konsum tiegħu tal-fjuwils fossili. Għal dan l-għan, il-KtR ser jesplora kif jista’ jikkumpensa għall-emissjonijiet inevitabbli tal-gassijiet b’effett ta’ serra kkawżati minn vjaġġi tal-membri u l-persunal tiegħu. Dan jimplika l-kalkolu tal-marka tal-karbonju tal-KtR, inklużi l-missjonijiet u l-laqgħat esterni kollha f’dan il-kalkolu. Il-kumpens għal emissjonijiet ta’ gass b’effett ta’ serra għandu jiffinanzja proġetti sostenibbli fi ħdan l-UE. It-teknoloġiji ġodda bħal vidjokonferenzi għandhom jintużaw b’mod aktar mifrux, inkluż fil-laqgħat tal-kummissjonijiet tal-KtR.

26.

Bil-ħsieb li ma jibqax juża l-karti, il-KtR għandu jsegwi l-eżempju tal-Parlament Ewropew li m’għadux jistampa fajls għas-sessjonijiet plenarji u l-laqgħat tal-kummissjonijiet, sakemm il-membri ma jitolbuhomx speċifikament jew ma jkunux meħtieġa dokumenti stampati għal raġunijiet imperattivi oħra.

27.

Lil hinn mill-fruntieri tal-UE, il-KtR huwa impenjat li jaħdem f’koordinazzjoni mad-DĠ CLIMA, is-Servizz Ewropew għall-Azzjoni Esterna u l-Istati Membri fil-qafas tan-Netwerk Diplomatiku Ekoloġiku li jappoġġja l-implimentazzjoni tal-wegħdiet eżistenti minn Partijiet li Mhumiex fl-UE u jħeġġiġhom jieħdu impenji ġodda li jixbhu lil dawk li ttieħdu mill-Unjoni Ewropea.

28.

B’mod partikolari, il-KtR ser juża l-istrutturi tiegħu bħalma huma l-Assemblea Reġjonali u Lokali Ewro-Mediterranja, il-Konferenza tal-Awtoritajiet Reġjonali u Lokali għas-Sħubija tal-Lvant, it-Task Force dwar l-Ukrajna u l-Kumitati Konsultattivi Konġunti u l-Gruppi ta’ Ħidma ma’ pajjiżi kandidati u prekandidati sabiex iżomm il-politika tal-klima bħala prijorità għolja fuq l-aġenda politika u jappoġġja l-implimentazzjoni tagħha mill-awtoritajiet lokali u reġjonali madwar id-dinja.

29.

Il-KtR ser jimpenja ruħu b’mod attiv fi ħdan il-MEDCOP22 organizzata f’Tanġier biex ikompli jagħti s-setgħa lill-bliet u r-reġjuni taż-żona biex jieħdu azzjoni dwar il-klima u l-enerġija B’mod partikulari huwa ser jappoġġja l-enfasi fuq il-finanzjament u l-bini tal-kapaċità għall-awtoritajiet lokali u reġjonali fiż-żona Ewro-Mediterranja, u ser iressaq dawn il-kwistjonijiet għall-attenzjoni tad-delegazzjoni tal-UE għall-COP22.

30.

B’mod partikolari, il-KtR ser jgħin biex jippromovi l-Patt tas-Sindki fil-livell globali, l-ewwel bil-Patt tas-Sindki Ewro-Mediterranju u possibbilment bil-Patt tas-Sindki tal-Lvant fl-2016.

31.

Il-KtR ser ikompli wkoll l-impenn tiegħu fil-livell tal-UNFCCC biex jappoġġja l-pożizzjoni ambizzjuża tad-delegazzjoni tal-UE dwar il-klima u b’mod speċjali l-mudell tal-UE ta’ governanza f’diversi livelli fost l-imsieħba tiegħu mill-grupp ewlieni tal-gvernijiet lokali u l-awtoritajiet muniċipali.

32.

Minħabba d-daqs tal-azzjoni meħtieġa fir-rigward tal-klima, ilkoll għandna bżonn nibdlu l-mod kif nipproduċu u nikkunsmaw. Bħala riżultat, sabiex tinbena l-aċċettazzjoni pubblika għal dawn il-bidliet profondi, ir-reġjuni u l-bliet ser ikollhom responsabilità ewlenija li jżommu kuntatt maċ-ċittadini u jagħtuhom is-setgħa biex ikollhom rwol attiv f’din it-tranżizzjoni.

33.

Kemm ir-reġjuni kif ukoll il-bliet għandhom rwol kruċjali biex tiġi ffaċilitata d-disseminazzjoni tal-informazzjoni dwar bidla fl-imġiba u miżuri ta’ appoġġ għall-azzjoni individwali fir-rigward tal-klima.

34.

Ir-reġjuni u l-bliet għandhom jidentifikaw u jneħħu l-ostakli li jipprevjenu liċ-ċittadini milli jipparteċipaw bis-sħiħ fit-tranżizzjoni lejn soċjetajiet b’użu baxx ta’ karbonju u reżiljenti permezz ta’ koordinazzjoni ma’ livelli ogħla tal-gvern (nazzjonali, tal-UE u globali).

35.

Sħubijiet fit-tul tal-bliet u r-reġjuni mal-kumpaniji, l-universitajiet, il-komunitajiet lokali, is-soċjetà ċivili, l-organizzazzjonijiet mhux governattivi (NGOs) u l-iskejjel huma essenzjali biex tiġi promossal-azzjoni fir-rigwad tal-klima.

36.

Għaldaqstant il-KtR jistieden lir-reġjuni u l-bliet biex jaqdu r-rwol tagħhom li jippromovu proġetti b’diversi atturi fil-livell sottonazzjonali sabiex tinħoloq kultura għall-iżvilupp sostenibbli li ser issaħħaħ l-isforzi fil-livelli nazzjonali u Ewropej, filwaqt li jenfasizza li hemm differenzi kbar f’termini tal-ħtiġijiet u l-vulnerabbiltà marbuta mat-tibdil fil-klima fost partijiet differenti tal-UE u bejn ir-reġjuni u l-bliet.

37.

Ir-rwol tar-riċerka fil-formulazzjoni ta’ tweġibiet politiċi xierqa għall-isfida tal-bidla fil-klima huwa kruċjali. Rabtiet mill-qrib mad-dinja akkademika se jikkontribwixxu għal tfassil tajjeb ta’ politika b’deċiżjonijiet ibbażati fuq parir espert affidabbli.

Għaldaqstant il-KtR jistieden lir-reġjuni u l-bliet biex jibnu rabtiet mill-qrib ma’ universitajiet u ċentri ta’ riċerka fi ħdan it-territorji tagħhom u lil hinn minnhom u biex jappoġġjaw il-kooperazzjoni interreġjonali f’dawn l-oqsma.

38.

Il-koproduzzjoni tal-għarfien minn fażi bikrija u analiżi trasversali bejn dawk li jfasslu l-politika u l-akkademiċi ser trawwem il-kooperazzjoni fl-identifikazzjoni tal-problemi u s-soluzzjoni konġunta tal-problemi tul iċ-ċiklu kollu tal-proċess tar-riċerka u t-tfassil ta’ politika.

39.

Il-KtR jinnota b’sodisfazzjon li d-deċiżjoni reċenti mill-Grupp Intergovernattiv ta’ Esperti dwar it-Tibdil fil-Klima biex jabbozza rapport speċjali dwar il-Bliet u l-Klima fl-2023 se tixpruna aktar riċerka minn issa dwar l-importanza tal-bliet fil-ġlieda kontra t-tibdil fil-klima. Huwa jistieden lill-Kummissjoni Ewropea tieħu sehem attiv fit-tfassil ta’ dan ir-rapport u tinvolvi lill-KtR f’dan il-proċess, kif ukoll tippromovi viżjoni territorjali f’diversi livelli tal-azzjoni klimatika. B’mod partikolari, il-KtR jappella lill-Kummissjoni Ewropea biex tippromovi r-riċerka f’dawn l-oqsma sabiex tikkontribwixxi b’mod kostruttiv lejn ir-rapport speċjali li ser jintuża fid-diskussjonijiet futuri tal-UNFCCC, b’mod partikolari l-bilanċ globali li ser jivvaluta l-istat ta’ implimentazzjoni tal-Ftehim ta’ Pariġi sal-2023.

40.

Il-KtR jippromovi l-inklużjoni tar-rappreżentanti tar-riċerka fl-ippjanar u l-implimentazzjoni tal-politiki ta’ adattament u ta’ mitigazzjoni.

41.

Huwa importanti li l-Ftehim ta’ Pariġi jirrikonoxxi l-impatt pożittiv importanti tal-adattament fuq il-miżuri ta’ mitigazzjoni.

42.

Il-KtR ser jabbozza opinjoni separata li tiffoka fuq ir-reviżjoni tal-istrateġija tal-UE dwar l-adattament għat-tibdil fil-klima li hija ppjanata għall-2017. F’dan il-kuntest, il-KtR jappella għal impenn qawwi lejn l-integrazzjoni ta’ miżuri ta’ mitigazzjoni u adattament, kif ukoll li l-adattament jiġi integrat fil-politiki rilevanti kollha.

43.

Il-KtR jinnota li minħabba l-effetti negattivi potenzjali tat-tibdil fil-klima fuq il-persuni u l-assi, ir-reġjuni u l-bliet għandhom jingħataw is-setgħa biex tiżdied ir-reżiljenza tagħhom malajr kemm jista’ jkun. Madankollu, il-KtR jisħaq li l-adattament għat-tibdil fil-klima jitlob kooperazzjoni vertikali u orizzontali, u li r-reġjuni u l-bliet jeħtieġu wkoll li jkunu konnessi sabiex jadattaw għat-tibdil fil-klima.

44.

Il-KtR jilqa’ b’sodisfazzjon il-preżentazzjoni tal-Pjan ta’ Azzjoni dwar il-Qafas ta’ Sendai għat-Tnaqqis tar-Riskju ta’ Diżastri 2015-2030 tal-Kummissjoni Ewropea, kif ukoll l-integrazzjoni tar-reżiljenza għad-diżastri fi ħdan il-Ftehim tal-COP21. Ir-rabtiet bejn il-bini ta’ infrastruttura reżiljenti u l-adattament għat-tibdil fil-klima għandhom jiġu msaħħa aktar sabiex tiġi promossal-koordinazzjoni transsettorjali bejn is-servizzi tal-protezzjoni ċivili u l-azzjonijiet tal-adattament għall-klima fil-livelli kollha.

45.

Il-KtR jappella għal aktar sensibilizzazzjoni u mekkaniżmi ta’ appoġġ għall-iżvilupp ta’ strateġiji ta’ adattament nazzjonali li jkunu orjentati għal reġjun. L-iżvilupp tagħhom fi pjani ta’ azzjoni reġjonali koerenti u ‘l isfel sal-livell lokali għandu jkun immonitorjat mill-qrib b’miri ċari stabbiliti fil-livell tal-UE li għandhom jintlaħqu f’intervalli regolari.

46.

Il-kwistjoni tal-iffinanzjar u tal-aċċess għal finanzjament, b’mod partikolari għar-reġjuni u l-bliet, hija fundamentali għall-implimentazzjoni tal-Ftehim ta’ Pariġi.

47.

Għalkemm hemm diversi opportunitajiet ta’ finanzjament fi ħdan l-UE, ir-reġjuni u l-bliet jiffaċċjaw diversi ostakli, li jwaqqfuhom milli jkollhom aċċess għall-miżuri ta’ appoġġ disponibbli fil-livell tal-UE, kemm mill-fondi tal-UE kif ukoll mill-Bank Ewropew tal-Investiment (BEI).

Wara ħafna dibattiti fi ħdan il-KtR u ma’ partijiet interessati differenti, il-KtR jistieden lill-Kummissjoni Ewropea, il-BEI u l-Istati Membri jiffukaw fuq l-iżvilupp ta’ kapaċità amministrattiva xierqa bejn il-bliet u r-reġjuni, sabiex jittieħed vantaġġ sħiħ tal-opportunitajiet ta’ finanzjament pubbliċi u privati disponibbli fil-livell tal-UE, partikolarment għal entitajiet territorjali iżgħar.

48.

L-istituzzjonijiet tal-UE għandhom jagħmlu wkoll sforz partikolari biex jikkomunikaw u jipprovdu informazzjoni dwar dawn l-opportunitajiet differenti. Il-KtR jimpenja ruħu li jappoġġja lill-Kummissjoni Ewropea u lill-BEI biex jiżviluppaw l-għodod ta’ komunikazzjoni mmirati meħtieġa.

49.

Il-KtR huwa mħasseb ukoll dwar l-użu potenzjalment ineffiċjenti tal-fondi strutturali f’diversi Stati Membri. Filwaqt li 20 % tal-baġit tal-UE huwa ddedikat għal azzjoni klimatika, fil-proġetti ffinanzjati mill-fondi strutturali ma jiġix applikat jew verifikat b’mod sistematiku kriterju dwar il-klima, u dan ifisser li hemm periklu li l-fondi tal-UE jintużaw għal proġetti li jmorru kontra l-għanijiet klimatiċi tal-UE. Il-Kummissjoni Ewropea u l-Istati Membri għandhom b’mod partikolari jkunu attenti u jinvestigaw dawn il-kwistjonijiet u jieħdu l-miżuri korrettivi meħtieġa, filwaqt li jżommu f’moħħhom il-prinċipju tan-newtralità teknoloġika u d-dritt tal-Istati Membri li jagħżlu bejn sorsi ta’ enerġija differenti.

50.

Il-KtR jitlob li l-Istati Membri jonoraw l-impenn tagħhom biex gradwalment ineħħu s-sussidji li huma ta’ ħsara għall-ambjent. Barra minn hekk, il-KtR iqis li r-riforma kontinwa tal-ETS għandha tirriżulta fl-iffissar ta’ prezz ġust tal-karbonju, li ma jkunx ta’ ħsara għall-kompetittività tal-Istati Membri, u f’mekkaniżmu li jippermetti lir-reġjuni jappoġġjaw l-isforzi biex jitnaqqsu l-emissjonijiet tal-gassijiet b’effett ta’ serra. Il-KtR jixtieq jiġbed l-attenzjoni tal-Kummissjoni Ewropea u l-Kunsill għall-eżempju ta’ suċċess tas-suq tal-karbonju stabbilit bejn California u Quebec. Biljuni ta’ dollari issa qed jiġu investiti mill-ġdid fl-ekonomija lokali biex jappoġġjaw lill-kumpaniji, il-bliet u ċ-ċittadini fit-tranżizzjoni lejn ekonomiji b’livell baxx ta’ karbonju. Il-KtR jitlob li l-UE tieħu spunt minn dan l-eżempju fl-allokazzjoni ta’ kwoti. Huwa jitlob li l-Istati Membri jippermettu lir-reġjuni jaqdu rwol attiv fis-sistema għall-Iskambju tal-Kwoti tal-Emissjonijiet (ETS), notevolment billi jimmaniġġjaw parti mid-dħul mill-irkant u jerġgħu jinvestuh fi proġetti sostenibbli.

51.

Jeħtieġ li l-UE tissorvelja l-leġislazzjoni tagħha stess sabiex jiġi ffaċilitat l-investiment fl-enerġija rinnovabbli; eżempju ta’ dan huwa li livell iżjed baxx ta’ taxxa tal-bijofjuwils attwalment jitqies bħala għajnuna mill-Istat, li tingħata esklużivament bħala eżenzjoni għal perjodu limitat ta’ żmien, u jwassal għal kundizzjonijiet inċerti ta’ investiment u piżijiet amministrattivi għall-manifatturi u l-fornituri tal-fjuwils rinnovabbli.

Minħabba l-iskala kbira ta’ finanzjament meħtieġ, ir-reġjuni u l-bliet jeħtieġ li jattiraw kemm il-finanzjament pubbliku kif ukoll dak privat. Għad hemm potenzjal kbir mhux sfruttat għan-negozju f’setturi relatati mal-implimentazzjoni tal-Ftehim ta’ Pariġi.

52.

Għaldaqstant il-KtR jistieden lir-reġjuni u l-bliet biex jappoġġjaw bidla fil-mentalità minn “għoti ta’ fondi” għal “finanzjament” ta’ pjani tan-negozju vijabbli għal żvilupp sostenibbli.

53.

Għal dan l-għan, għandu jissaħħaħ id-djalogu bejn is-settur pubbliku u dak privat. Barra minn hekk, ir-reġjuni u l-bliet għandhom jaħdmu mal-BEI u s-settur bankarju b’mod aktar wiesa’ sabiex jiżdied l-għarfien tagħhom dwar mekkaniżmi ta’ finanzjament innovattivi għal proġetti reżiljenti u b’livell baxx ta’ emissjonijiet ta’ karbonju.

F’dan il-kuntest, il-KtR jinsisti li ċ-ċertezza u l-prevedibbiltà regolatorji għandhom ikunu prerekwiżiti ewlenin sabiex tali proġetti jkunu jistgħu jitwettqu. Il-KtR jenfasizza wkoll l-importanza li jiġu kondiviżi prattiki tajba dwar l-integrazzjoni ta’ kriterji ta’ sostenibbiltà fis-settur finanzjarju. Il-prodotti finanzjarji għandhom jiġu evalwati u ttikkettati fir-rigward tal-esponiment tagħhom għar-riskji relatati mal-klima kif ukoll il-kontribut tagħhom għal tranżizzjoni lejn livell baxx ta’ karbonju, sabiex l-investituri pubbliċi u privati jingħataw gwida.

21.3.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 88/49

1.

ifakkar li mill-1950 ‘il quddiem, l-ippjanar b’rabta mat-trasport, il-bliet u l-użu tal-art sistematikament ipprijoritizza t-trasport motorizzat individwali a spejjeż tal-mobbiltà attiva u t-trasport pubbliku f’bosta postijiet madwar l-Ewropa. L-użu tal-karozzi sar il-mezz ewlieni tat-trasport, anke għal ħafna vjaġġi qosra. Din l-evoluzzjoni kkontribwixxiet b’mod sinifikanti għal numru ta’ sfidi serji, partikolarment it-tibdil fil-klima, it-tniġġis tal-arja, l-istorbju, il-kwistjonijiet relatati mas-sikurezza fit-toroq, il-konġestjoni, il-kwalità baxxa tal-ispazju pubbliku, is-segregazzjoni tal-użu tal-art, id-dipendenza miż-żejt fis-settur tat-trasport u piż fuq il-kapaċità tal-akkwist tal-konsumaturi, livelli insuffiċjenti ta’ attività fiżika fost parti kbira tal-popolazzjoni, eċċ.; din tal-aħħar, b’mod partikolari, wassal għal aktar problemi (pereżempju, id-dewmien fl-iżvilupp tal-ħiliet motorji, b’mod partikolari fost it-tfal, l-obeżità, problemi ta’ konċentrazzjoni, eċċ.);

2.

jitlob, sabiex jiġu indirizzati dawn l-isfidi, għal bidla radikali fil-politiki tat-trasport u tal-ippjanar/l-użu tal-art li jeħtieġu ġerarkija sostenibbli ġdida tat-trasport, waqt li jiġu prijoritizzati inċentivi u miżuri sabiex il-modi attivi (il-mixi u ċ-ċikliżmu) isiru aktar attraenti u siguri l-ewwel, flimkien mal-promozzjoni tat-trasport pubbliku t-tieni, l-iżvilupp tal-car-sharing/pooling it-tielet u l-użu tal-karozza personali privata l-aħħar u tkun possibbli l-integrazzjoni meħtieġa tal-modi differenti tat-trasport. Dan irid jiġi rifless fl-aspetti kollha tal-ippjanar tat-traffiku, inklużi l-prijoritizzazzjoni tal-fluss tat-traffiku għal utenti attivi tat-trasport, l-investimenti fl-infrastruttura, l-allokazzjoni tal-ispazju fit-toroq, il-prijoritizzazzjoni tal-kodiċijiet tat-triq, eċċ.

3.

jirrikonoxxi li bidla radikali fil-politika tat-trasport hija sforz konġunt bejn il-livelli kollha tal-gvern, mil-livell lokali u reġjonali għal dak nazzjonali, Ewropew u saħansitra anke governanza globali. Għaldaqstant jittama li jkun hemm integrazzjoni akbar bejn il-livelli diversi ta’ ppjanar, b’mod partikolari lokali u reġjonali, li tipprevedi l-impenn attiv tal-atturi kollha tas-soċjetà ċivili, inklużi n-negozji, l-NGOs, it-trejdjunjins, l-akkademiċi, eċċ.;

4.

jenfasizza l-ħtieġa li jiġi promoss, fi ħdan l-istrumenti ta’ ppjanar reġjonali, it-titjib tal-aċċessibbiltà għall-persuni bil-mixi u ċ-ċiklisti fil-waqfiet tat-trasport pubbliku, u l-provvista, b’rabta mal-punti nodali tas-sistema, ta’ spazji u parkeġġi siguri u attraenti kif ukoll aċċessibbli għal kulħadd għar-roti u għal servizzi potenzjali bħall-“bike sharing” (kondivizjoni tal-użu tar-roti);

5.

jindika li l-bidliet fil-politiki u l-allokazzjoni tar-riżorsi, kemm mil-lat uman kif ukoll dak monetarju, huma xprunati minn miri politiċi ambizzjużi, u għalhekk jirrakkomanda lill-Kummissjoni biex timmira li tirdoppja ċ-ċikliżmu fl-Istati Membri tal-UE fl-10 snin li ġejjin (minn sehem ta’ madwar 7-8 % ta’ vjaġġi bir-rota fil-modali tat-trasport għal madwar 15 %);

6.

iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex tanalizza l-potenzjal għaċ-ċikliżmu fid-diviżjoni modali tat-trasport fil-livell tal-UE fuq perjodu twil ta’ żmien (2030/2040/2050), tevalwa l-investimenti u miżuri oħra meħtieġa biex jiġi sfruttat dan il-potenzjal u twettaq analiżi komprensiva tal-ispejjeż u tal-benefiċċji. Għandha tibbaża din l-analiżi fuq għodod eżistenti, ittestjati sew tal-Għodda ta’ Evalwazzjoni Ekonomika tas-Saħħa tal-Organizzazzjoni Dinjija tas-Saħħa għall-mixi u ċ-ċikliżmu, u tkompli tiżviluppahom billi tqis approċċ trasversali għaċ-ċikliżmu rigward setturi bħalma huma l-ekonomija, l-ambjent, il-klima, l-effiċjenza tal-enerġija, is-settur tat-trasport, l-edukazzjoni, is-saħħa, l-isport, eċċ.;

7.

jilqa’ bil-qawwa l-inizjattiva meħuda mill-Parlament Ewropew (1) u l-Istati Membri (2) li jitolbu lill-Kummissjoni Ewropea tippreżenta pjan direzzjonali Ewropew/dokument strateġiku fil-livell tal-UE dwar iċ-ċikliżmu. Id-“Dikjarazzjoni dwar iċ-ċikliżmu bħala mezz ta’ trasport li ma jagħmilx ħsara lill-klima” tal-Istati Membri, approvata matul il-Presidenza Lussemburgiża tal-UE f’Ottubru 2015, titlob ukoll li jiġi stabbilit punt fokali Ewropew dwar iċ-ċikliżmu fil-Kummissjoni;

8.

jilqa’ d-Dikjarazzjoni ta’ Pariġi tal-2014 adottata mill-Programm Pan-Ewropew għat-Trasport, is-Saħħa u l-Ambjent u jappoġġja bil-qawwa l-iżvilupp ta’ Pjan Regolatorju pan-Ewropew għall-Promozzjoni taċ-Ċikliżmu mill-Istati Membri, il-WHO, l-UNECE u partijiet interessati oħra (3);

9.

jitlob għal Pjan Direzzjonali tal-UE għaċ-Ċikliżmu li għandu jiġi inkluż fil-Programm ta’ Ħidma tal-Kummissjoni għall-2018. Il-pjan direzzjonali għandu jindirizza d-domanda dejjem tikber għal azzjoni koordinata fil-livell tal-UE sabiex jiġu sfruttati l-benefiċċji ambjentali, ekonomiċi u tas-saħħa dokumentati sew taċ-ċikliżmu; filwaqt li jiġi żgurat li fi ħdan dan il-pjan direzzjonali hemm azzjonijiet li jippermettu li jkun hemm sensibilizzazzjoni dwar tali benefiċċji u li dawn jixterdu, sabiex tinħoloq drawwa jew kultura taċ-ċikliżmu;

10.

jindika li, bi qbil mal-prinċipju tas-sussidjarjetà, l-iżvilupp strateġiku ta’ netwerk nazzjonali ta’ rotot għaċ-ċikliżmu huwa fil-kompetenza tal-Istati Membri u għaldaqstant l-UE għandha taqdi rwol ta’ appoġġ, primarjament fil-konnessjonijiet transkonfinali ta’ dawn in-netwerks, fl-istrateġiji tal-pajjiżi u r-reġjuni bi preżenza żgħira ta’ persuni li jużaw ir-rota kuljum, kif ukoll tikkoordina u tiżviluppa n-netwerk Ewropew tar-rotot taċ-ċikliżmu;

11.

jenfasizza, madankollu, li l-awtoritajiet lokali u reġjonali huma l-atturi prinċipali fit-tiswir tal-kundizzjonijiet għas-sistema tat-trasport u tal-mobbiltà ta’ għada fil-livell urban u reġjonali, b’konformità sħiħa mal-prinċipju tas-sussidjarjetà u tal-proporzjonalità peress li l-mobbiltà urbana u t-trasport urban huma kompetenza tal-awtoritajiet lokali u reġjonali. F’dan ir-rigward l-esperjenza turi li pjani dettaljati taċ-ċikliżmu jistgħu jiġu integrati fi strateġiji tat-trasport lokali sabiex jiġu żviluppati viżjonijiet ambizzjużi għaċ-ċikliżmu li jistgħu jiġu appoġġati mill-komunitajiet. Min-naħa l-oħra sħubiji u strateġiji tat-trasport reġjonali jistgħu wkoll jintegraw iċ-ċikliżmu fil-politiki reġjonali u jipprovdu programmi ta’ appoġġ għaċ-ċikliżmu;

12.

itenni, għalhekk, l-appell tal-KtR biex l-awtoritajiet lokali u reġjonali jiġu involuti b’mod aktar attiv fil-proċess tat-teħid tad-deċiżjonijiet (4), u jemmen li, bħala l-vuċi tal-awtoritajiet lokali u reġjonali, il-KtR għandu jmexxi d-diskussjoni dwar l-inizjattivi tal-UE għall-promozzjoni taċ-ċikliżmu peress li l-bliet u r-reġjuni huma mistennija li jibbenefikaw l-aktar minn dawn l-azzjonijiet;

13.

jara wkoll iċ-ċikliżmu bħala element ċentrali għal mobilità urbana sostenibbli, u bħala element ċentrali ta’ aġenda urbana integrata għall-UE;

14.

jindika li hemm evidenza akkademika soda li l-investimenti f’infrastruttura taċ-ċikliżmu jġibu magħhom proporzjon bejn il-benefiċċji u l-ispejjeż ta’ mill-inqas 5:1 (5). Il-benefiċċji ekonomiċi huma ġejjin minn angoli differenti: l-ewwel nett, mil-lat tal-ħolqien ta’ impjiegi prinċipalment lokali fil-manifattura tar-roti u l-kummerċ bl-imnut, it-tiswija, il-kostruzzjoni tal-infrastruttura jew il-manutenzjoni, kif ukoll fl-oqsma bħat-turiżmu taċ-ċikliżmu u t-trasport u servizzi oħra. It-tieni nett, mil-lat ta’ saħħa pubblika mtejba minħabba żieda fl-attività fiżika u inqas tniġġis tal-arja u tal-istorbju. It-tielet nett, inqas konġestjoni tat-traffiku jwassal għal tnaqqis f’toroq blukkati, f’dewmien u f’sigħat mitlufa ta’ xogħol, u f’ħela ta’ fjuwil. B’mod ġenerali, dan iwassal għal kwalità aħjar tal-ħajja urbana, kif ukoll għal żieda fl-attrazzjoni. Fl-aħħar nett, il-benefiċċji ekonomiċi jistgħu jitqiesu mil-lat ta’ użu tal-art iktar effiċjenti;

15.

itenni, għalhekk li s-sejħa tal-Ministri tat-trasport fid-“Dikjarazzjoni dwar iċ-ċikliżmu bħala mezz ta’ trasport li ma jagħmilx ħsara lill-klima” għal dokument strateġiku fil-livell tal-UE dwar iċ-ċikliżmu li jidentifika “strumenti tal-UE ta’ politika u ta’ finanzjament li diġà huma mobilizzati jew li għandhom ikunu mobilizzati biex iżidu l-proporzjon taċ-ċikliżmu u jrawmu l-impjieg marbut maċ-ċikliżmu fl-UE, u ċ-ċikliżmu għandu jiġi inkluż fil-politiki tal-UE u l-istrumenti ta’ finanzjament” (6);

16.

jitlob, barra minn hekk, għal politika tal-UE li tħares “il quddiem ta’ investiment fit-trasport, li għandha ttejjeb ukoll is-saħħa pubblika u li tinvesti, billi tikkunsidra bis-sħiħ il-Ftehim ta’ Pariġi fil-COP 21, il-fondi tat-trasport tal-UE fiċ-ċikliżmu (7);

17.

jipproponi, bħala regola ġenerali, li kull proġett rilevanti ta’ infrastruttura kofinanzjat mill-UE għandu jikkunsidra kemm jista’ jkun iċ-ċikliżmu, inkluż sabiex tiġi evitata l-possibbiltà ta’ impatt negattiv fuq iċ-ċikliżmu permezz tal-bini ta’ awtostradi, linji tal-ferroviji, eċċ. (jiġifieri l-prinċipju ta’ ‘ċikliżmu f’kull proġett ta’ infrastruttura’). Barra minn hekk, fil-programmi ta’ ħidma 2018-2020 tal-programm tal-Kummissjoni Ewropea għar-riċerka u l-innovazzjoni, il-programm Orizzont 2020, (mobbiltà għat-tkabbir), iċ-ċikliżmu għandu jiġi introdott bħala prijorità awtonoma għall-finanzjament.

18.

jitlob li l-Kummissjoni Ewropea tistabbilixxi kriterji minimi għall-kwalità tal-infrastruttura taċ-ċikliżmu għal proġetti rilevanti kofinanzjati bil-fondi tal-UE, b’mod partikolari kriterji ta’ disinn tan-netwerk li jiffokaw fuq is-sikurezza, il-funzjonalità u sistema ta’ sinjali, sabiex jiġi żgurat valur għall-flus tal-kontribwent Ewropew; jitlob, barra minn hekk, li l-Kummissjoni taħdem mal-Istati Membri u l-awtoritajiet lokali u reġjonali biex jiżviluppaw dokumenti ta’ gwida fil-livell nazzjonali kif ukoll bażi tad-data tal-aqwa prattika u skambju tal-għarfien għall-forniment ta’ infrastruttura taċ-ċikliżmu. Bl-istess mod, jitlob lill-Kummissjoni Ewropea tistabbilixxi kriterji għall-finanzjament, l-immaniġġjar u l-vijabbiltà ekonomika tal-miżuri ewlenin;

19.

jipproponi li fit-TEN-T tiġi inkluża l-EuroVelo, in-netwerk ta’ rotot għaċ-ċikliżmu fuq distanzi twal (8), biex b’hekk jittejbu l-konnessjonijiet transkonfinali jiġu żviluppati l-opportunitajiet għat-turiżmu u titrawwem aċċessibbiltà aħjar fiċ-ċentru tal-belt, u jissuġġerixxi l-użu ta’ fondi mill-Faċilità Nikkollegaw l-Ewropa għan-nodi urbani, pereżempju, għall-bini ta’ rotot urbani u sottourbani (veloċi) taċ-ċikliżmu;

20.

ifakkar li l-biża’ ta’ inċidenti meta r-rota tinsaq fost it-traffiku motorizzat jikkontribwixxi għall-perċezzjoni mifruxa li ċ-ċikliżmu huwa attività perikoluża. Dan il-biża’ huwa sa ċertu punt mhux ġustifikat, peress li l-biċċa l-kbira tal-inċidenti ma jinvolvux ħabta ma’ vettura oħra. Madankollu, għandu l-effett li jiskoraġġixxi ċ-ċikliżmu u jista’ joħloq ostaklu għas-suċċess tiegħu;

21.

ifakkar li l-limiti ta’ veloċità baxxi fiż-żoni urbani u l-infurzar ta’ dawn il-limiti huma fost l-iżjed fatturi importanti għat-tnaqqis tal-imwiet fit-toroq. Il-ħabtiet bejn iċ-ċiklisti u l-vetturi li jkunu qed jinsaqu b’veloċità kbira huma kawża maġġuri ta’ mewt u korriment serju għaċ-ċiklisti. Il-KtR jitlob, għalhekk, lill-UE tipproponi lill-awtoritajiet nazzjonali, reġjonali u lokali rakkomandazzjonijiet fir-rigward ta’ mmaniġġjar aħjar tal-veloċità u li jinħolqu miżuri għall-ikkalmar tat-traffiku permezz tal-introduzzjoni, fost affarijiet oħra, ta’ toroq f’żoni urbani b’limitu ta’ veloċità awtomatiku ta’ 30 km/siegħa (jew 20 mil fis-siegħa) u li jqisu r-roti, sabiex ikun possibbli li l-utenti varji jeżistu flimkien: persuni bil-mixi, roti, karozzi, vetturi ta’ merkanzija tqila, vetturi ta’ emerġenza (ambulanzi, vetturi tat-tifi tan-nar, eċċ.). Barra minn hekk, għandhom ukoll jiddaħħlu gradwalment sistemi intelliġenti ta’ assistenza tal-veloċità permezz ta’ approvazzjoni tat-tip għall-vetturi b’erba’ roti motorizzati ġodda kollha, il-karozzi tal-linja u l-vetturi ta’ merkanzija tqila li jridu jiġu liċenzjati fuq toroq pubbliċi tal-UE; josserva li hemm diskrepanza ċara bejn is-sikurezza reali u oġġettiva taċ-ċikliżmu u l-perċezzjoni suġġettiva tas-sikurezza li għandhom ħafna nies. Sabiex tiġi minimizzata din id-diskrepanza, għandu jkun hemm enfasi fuq miżuri ta’ informazzjoni u komunikazzjoni mhux vinkolanti, bħal kampanji effettivi a’ informazzjoni pubblika. Huwa biss jekk il-biża’ tan-nies dwar iċ-ċikliżmu jista’ jitnaqqas u l-perċezzjoni suġġettiva tas-sikurezza titjieb, li ċiklisti li jużaw ir-rota kontra qalbhom ikunu jistgħu jħossuhom komdi u jużaw ir-rota bħala forma ta’ trasport.

22.

ifakkar, barra minn hekk, li minkejja n-numru relattivament baxx ta’ vetturi ikbar u itqal f’żoni urbani meta mqabbel man-numru globali ta’ vetturi motorizzati, dawn huma involuti b’mod disproporzjonat fil-fatalitajiet taċ-ċikliżmu;

23.

jiddispjaċih dwar it-tnaqqis bil-mod wisq fil-fatalitajiet taċ-ċiklisti u, f’dan ir-rigward, jappoġġja l-adozzjoni ta’ mira fl-UE kollha dwar korriment serju u l-esplorazzjoni tal-possibbiltà li l-korrimenti serji ma jiġux irrappurtati kollha; F’dan ir-rigward, dan għandu jkun prinċipju prattiku tal-Pjan Direzzjonali tal-UE għaċ-Ċikliżmu biex isir progess lejn il-mira ta’ żero fatalitajiet u li l-UE tkun minn ta’ quddiem fid-dinja fil-qasam tas-sikurezza u l-protezzjoni taċ-ċikliżmu;

24.

jitlob li ssir reviżjoni f’waqtha tar-Regolament dwar is-Sigurtà Ġenerali, b’mod partikolari fir-rigward tat-titjib tal-viżibbiltà diretta li tikkonċerna s-sewwieqa ta’ vetturi tqal tal-merkanzija, li jistgħu jiġu kkomplementati minn sistemi attivi oħra ta’ sikurezza, bħal sensers għall-individwazzjoni taċ-ċiklisti u sistemi awtomatizzati tal-ibbrejkjar sabiex jiġu evitati l-kolliżjonijiet.

25.

jitlob għal aġġornament tar-Regolament dwar l-approvazzjoni tat-tip ta’ vetturi bil-mutur fir-rigward tal-ħarsien tal-persuni mexjin u ta’ utenti vulnerabbli oħra tat-triq (9) biex jiġu inklużi wkoll proċeduri ta’ ttestjar għall-protezzjoni taċ-ċiklisti meta jkun hemm impatt mal-parti ta’ quddiem tal-karozzi;

26.

jitlob li tiġi kkunsidrata l-integrazzjoni ta’ miżuri speċifiċi biex titjieb is-sikurezza fiċ-ċikliżmu fid-direttivi eżistenti tal-UE bħal pereżempju d-Direttiva tal-UE dwar il-mini u l-infrastruttura (10) fin-network TENT-T għat-toroq urbani u rurali;

27.

jitlob li l-linji gwida li jmiss tal-KE dwar il-loġistika urbana (11) għandhom jirrikonoxxu l-potenzjal enormi li l-konsenja tas-servizzi u l-beni sa 250 kg tibda ssir b’cargo bikes elettriċi u għalhekk jirrakkomandaw li l-konsenji permezz ta’ loġistika li tipprevedi l-użu tar-roti tkun l-għażla preferuta kull meta jkun possibbli;

28.

jindika li l-ippjanar urban u tat-trasport għandu jkun ikkoordinat u integrat mill-qrib mal-mobilità lokali fl-oqsma kollha;

29.

jinsisti li l-edukazzjoni dwar is-sikurezza fit-toroq, dwar il-liġijiet tat-traffiku u dwar ir-regoli tat-triq, kif ukoll xi regoli speċifiċi għar-rota, li tibda fl-iskejjel hija ta’ importanza kbira u din ser tikkontribwixxi għat-tnaqqis ta’ inċidenti li jinvolvu liċ-ċiklisti; il-Kummissjoni Ewropea għandha tgħin biex tiffaċilita t-tixrid ta’ skemi ppruvati u ttestjati għall-iskejjel lokali li jlaqqgħu flimkien l-iskejjel, il-pulizija u partijiet interessati oħra biex jagħmlu liċ-ċiklisti żgħar konxji tat-tekniki tajbin taċ-ċikliżmu kif ukoll tal-kunċetti ewlenin dwar kif jitkejlu l-forza u l-veloċità ta’ impatti potenzjali fuq it-triq, filwaqt li jiġu promossi wkoll il-benefiċċji taċ-ċikliżmu bħala mod tat-trasport soċjali, tajjeb għas-saħħa u essenzjalment sigur;

30.

itenni l-pożizzjoni tal-KtR li r-regolamenti nazzjonali u muniċipali dwar l-aċċess urban u t-tariffi għall-utenti tat-toroq jistgħu jkunu strumenti effettivi għall-ġestjoni tal-kompetizzjoni fid-domanda għall-ispazju fit-toroq fil-livell urban u għall-indirizzar ta’ problemi kruċjali bħall-konġestjoni, it-tniġġis u l-espansjoni urbana (12). Jenfasizza, f’dan il-kuntest, li l-linji gwida mhux vinkolanti li jmiss tal-Kummissjoni dwar l-aċċessibbiltà urbana (13) għandhom jipprijoritizzaw b’mod konsistenti ċ-ċikliżmu; jirrakkomanda lill-awtoritajiet lokali u reġjonali li parti mid-dħul mill-iskemi għar-restrizzjoni tal-aċċess u mit-taxxi għall-użu tat-toroq għandha tiġi investita mill-ġdid fiċ-ċikliżmu sabiex jinħolqu alternattivi attraenti għall-użu tal-karozza;

31.

jirrimarka li t-taħlita ta’ roti u trasport pubbliku hija ta’ benefiċċju reċiproku u li l-multimodalità hija kruċjali għal netwerks ta’ suċċess u mingħajr skossi tat-trasport urban; itenni l-appell tal-KtR li għandu jkun obbligatorju li jiġu ppubblikati l-ħinijiet u informazzjoni oħra tal-ivvjaġġar u li dawn ikunu aċċessibbli bis-sħiħ għaċ-ċittadini tal-UE kollha (14) kif ukoll l-iżvilupp tas-sistemi tal-informatika u applikazzjonijiet dwar rotot li jieħdu inkunsiderazzjoni l-intermodalità, u jitlob li, fir-rigward tal-multimodalità, l-iskemi marbutin maċ-ċikliżmu u l-kondiviżjoni tal-użu tar-roti jiġu kompletament integrati fi standards tekniċi, fil-leġislazzjoni tal-UE u fi skemi tar-R&Ż iffinanzjati mill-UE, b’mod partikolari fir-rigward tal-ippjanar tal-vjaġġi, il-ħruġ ta’ biljetti, il-parkeġġ, eċċ. Jeħtieġ li titjieb l-infrastruttura fi ħdan u madwar l-istazzjonijiet tal-karozzi tal-linja u tal-ferrovija kif ukoll l-installazzjonijiet tat-trasport pubbliku proprju, biex jiġi ffaċilitat il-bdil bejn il-ferroviji, il-karozzi tal-linja u r-roti (15);

32.

jipproponi li l-politiki tal-elettromobbiltà fil-livelli governattivi kollha għandhom dejjem jikkunsidraw iċ-ċikliżmu elettriku;

33.

jagħti parir lill-Kummissjoni sabiex tinkludi ċ-ċikliżmu fir-reviżjoni tagħha tal-kriterji għat-trasport fi ħdan l-Akkwist Pubbliku Ekoloġiku tal-UE. Il-kriterji tal-akkwist mhux biss għandhom ifittxu li jagħmlu titjib marġinali fuq il-karozzi u l-vetturi kummerċjali ħfief (LCVs) mixtrija minn xerrejja pubbliċi, iżda wkoll jiksbu bidla modali lejn mezzi tat-trasport li ma jagħmlux ħsara lill-ambjent bħaċ-ċikliżmu. Għalhekk, għandu jkun stadju obbligatorju fil-proċeduri tal-akkwist skont il-kriterji tal-akkwist pubbliku ekoloġiku tal-UE li jiġi ċċekkjat jekk ir-roti (inklużi l-pedelecs) jistgħux jinxtraw minflok karozzi tal-passiġġieri u cargo bikes (inklużi dawk elettriċi u dawk megħjuna bl-elettriku) minflok l-LCVs. Barra minn hekk, jirrakkomanda l-inkorporazzjoni ta’ kriterji ta’ innovazzjoni fl-akkwisti pubbliċi li jiffaċilitaw l-aspetti kollha tal-iżvilupp teknoloġiku u t-tixrid bejn l-Istati Membri;

34.

jirrikonoxxi li hemm bżonn ta’ firxa ta’ politiki għall-mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima, biex jintlaħqu l-għanijiet tal-UE tad-dekarbonizzazzjoni għas-settur tat-trasport u titjieb il-kwalità tal-arja urbana. Dan jinkludi soluzzjonijiet tekniċi, bidliet fil-politiki u inċentivi biex jiġu evitati vjaġġi bla bżonn. Il-programmi ambizzjużi ta’ konsenji li jipprevedu l-użu tar-roti għandhom jagħmlu parti integrali minn kwalunkwe mitigazzjoni tat-tibdil fil-klima u strateġija tal-kwalità tal-arja, irrispettivament mil-livell ta’ governanza. Politiki ambizzjużi dwar iċ-ċikliżmu jistgħu wkoll jikkontribwixxi biex jintlaħqu 11 minn fost l-Għanijiet ta’ Żvilupp Sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti (16);

35.

jenfasizza li data affidabbli u komparabbli hija essenzjali biex jittieħdu deċiżjonijiet informati u jitkejjel l-impatt tal-interventi tal-politika u l-finanzjament, u għaldaqstant jirrakkomanda lill-Kummissjoni (Eurostat) tiżviluppa metodoloġija komuni għall-ġbir tad-data u definizzjonijiet armonizzati għad-data nazzjonali u urbana dwar l-użu tar-roti;

36.

jilqa’ bi pjaċir il-ħatra ta’ persuna ta’ kuntatt dwar iċ-ċikliżmu fid-DĠ MOVE iżda jirrimarka li din il-pożizzjoni għandha tiġi estiża għal punt fokali dwar iċ-ċikliżmu fil-Kummissjoni kollha, u kull punt fokali għandu jkollu mill-inqas persuna li taħdem l-ekwivalenti ta’ ingaġġ full-time fir-riżorsi tal-persunal, u kkomplementat b’punti ta’ kuntatt dwar iċ-ċikliżmu fid-DĠ rilevanti kollha tal-Kummissjoni billi tiġi żgurata konsultazzjoni effiċjenti bejn is-servizzi u koordinazzjoni fil-Kummissjoni;

37.

jitlob lill-Kummissjoni biex tappoġġja sistema ta’ koordinazzjoni, li jkollha r-riżorsi adegwati, biex tindirizza l-ħtieġa tal-Istati Membri u tal-awtoritajiet lokali u reġjonali għal aċċess għall-aħjar prattika, studji tal-każijiet, rapporti, possibbiltajiet ta’ finanzjament, eċċ. dwar iċ-ċikliżmu (17).

21.3.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 88/54

1.

jilqa’ b’sodisfazzjon il-viżjoni globali tal-proposta u l-għan tagħha li tneħħi l-ostakli diġitali eżistenti għas-suq intern u timpedixxi iżjed frammentazzjoni marbuta mal-immodernizzar tal-amministrazzjonijiet pubbliċi;

2.

ifakkar fl-importanza kbira tal-awtoritajiet lokali u reġjonali, kemm mil-lat tal-immodernizzar tal-amministrazzjoni bħala l-kreaturi u l-amministraturi tal-infrastruttura diġitali u s-servizzi diġitali f’oqsma kruċjali għas-soċjetà, kif ukoll bħala l-korpi responsabbli għall-forniment ta’ servizzi liċ-ċittadini b’mod dirett sabiex jissodisfaw il-ħtiġijiet tagħhom f’dinja dejjem iżjed diġitalizzata;

3.

jenfasizza l-importanza kbira tas-servizzi pubbliċi li jixprunaw it-trasformazzjoni diġitali tal-ekonomija Ewropea, lil hinn mill-gvern elettroniku, u josserva li l-proposti previsti jinkludu miżuri li jolqtu ħafna mis-sitwazzjonijiet ta’ ħajjet iċ-ċittadini iżda jonqos miżuri fis-setturi tal-kultura u tal-edukazzjoni;

4.

josserva l-importanza li jiġu mmodernizzati l-istituzzjonijiet pubbliċi u s-sistemi ta’ governanza u li jkunu aċċessibbli għall-individwi u n-negozji permezz tas-servizzi diġitali, u jenfasizza għalhekk li jappoġġja l-iżvilupp tas-servizzi pubbliċi transkonfinali, speċjalment dawk li jippermettu l-interoperabbiltà u t-trażmissjoni tal-informazzjoni bħall-akkwist elettroniku, l-identifikazzjoni elettronika, il-firem elettroniċi, is-servizz elettroniku tad-dokumenti u komponenti fundamentali oħra tal-gvern elettroniku (1);

5.

jirrakkomanda li l-awtoritajiet lokali u reġjonali li huma importanti biex jirnexxu l-miżuri previsti jiġu involuti fl-iżvilupp u mhux biss fl-implimentazzjoni tal-miżuri nazzjonali previsti u l-istrumenti identifikati fil-pjan ta’ azzjoni;

6.

jipproponi li jkun involut fit-tmexxija tal-pjan ta’ azzjoni tal-gvern elettroniku, bil-għan li tkun rappreżentata d-dimensjoni lokali u reġjonali fid-dibattiti fid-dawl tal-fatt li l-biċċa l-kbira tas-servizzi soċjali jiġu forniti mis-settur lokali u reġjonali;

7.

jaqbel mal-fehma tal-Kummissjoni li l-gvern elettroniku joħloq gvern iżjed miftuħ, sempliċi u effettiv;

8.

iqis li l-importanza mogħtija lid-diġitalizzazzjoni tal-governanza tal-awtoritajiet Ewropej, nazzjonali jew lokali hija fattur pożittiv, b’mod partikolari mil-lat tas-semplifikazzjoni tal-proċeduri amministrattivi li jieħdu l-ħin, u wkoll minħabba li din tippermetti liċ-ċittadini jsegwu l-ħidma leġislattiva, iżommu ruħhom infurmati dwar il-kwistjonijiet li jikkonċernawhom direttament, kif ukoll biex ikunu involuti b’mod attiv fil-proċessi tat-teħid tad-deċiżjonijiet;

9.

jaqbel ukoll mal-valutazzjoni tal-Kummissjoni li bosta ċittadini u negozji għadhom ma jibbenefikawx mill-potenzjal sħiħ tas-servizzi diġitali pubbliċi, u josserva li l-iżvilupp tal-gvern elettroniku mhuwiex uniformi fl-Istati Membri u r-reġjuni Ewropej;

10.

f’dan il-kuntest, jilqa’ b’sodisfazzjon l-għan tal-pjan ta’azzjoni li jkun strument li jgħaqqad l-isforzi għall-immodernizzar tal-governanza fl-Ewropa;

11.

jilqa’ b’sodisfazzjon il-fatt li pjan ta’ azzjoni dinamiku u flessibbli jagħmel possibbli iżjed miżuri fejn jista’ jintuża l-għarfien tal-awtoritajiet lokali u reġjonali fil-forniment ta’ servizzi diġitali pubbliċi f’setturi essenzjali għall-funzjonament kif imiss tas-soċjetà, pereżempju l-edukazzjoni, il-kura, in-negozju, is-saħħa u l-infrastruttura;

12.

jissottolinja l-potenzjal li għandha l-governanza diġitali f’ħafna oqsma bħal fir-rispons għal diżastri; l-isfruttar ta’ teknoloġija mobbli, l-Internet u l-midja soċjali għal skopijiet ta’ komunikazzjoni, jista’ jkun strument siewi mhux biss fil-ġbir, fit-tixrid u l-koordinazzjoni ta’ data iżda wkoll fl-appoġġjar tar-responsabbiltà demokratika u t-trasparenza;

13.

jenfasizza l-importanza li l-pjan ta’ azzjoni jaġixxi bħala xprun għall-immodernizzar ta’dan is-settur pubbliku. Huwa importanti li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jiġu involuti fil-ħidma u jingħataw aċċess tajjeb għal sorsi ta’ finanzjament u miżuri li jakkumpanjawhom previsti fil-programmi tal-UE kkoordinati fil-pjan ta’ azzjoni;

14.

jappoġġja l-viżjoni tal-Kummissjoni li, mhux iżjed tard mill-2020, l-amministrazzjonijiet u l-istituzzjonijiet pubbliċi jkunu miftuħin, effiċjenti u inklużivi u jipprovdu servizzi diġitali bla fruntieri, personalizzati, faċli għall-utenti u minn tarf għall-ieħor għaċ-ċittadini u n-negozji fl-UE;

15.

jaqbel dwar l-importanza ta’ governanza miftuħa u trasparenti li tipprovdi informazzjoni u servizzi b’mod sigur, sabiex tittejjeb it-trasparenza u l-effiċjenza. Fl-istess ħin, josserva li ċerti tipi ta’ informazzjoni pprovduti mill-istituzzjonijiet pubbliċi jitolbu livell għoli ta’ protezzjoni;

16.

jappoġġja l-prinċipju li l-forniment diġitali tas-servizzi jsir il-metodu awtomatiku kif jiġu pprovduti s-servizzi mill-amministrazzjonijiet pubbliċi, u għalhekk jenfasizza li hemm bżonn ħidma mmirata, strutturali u fit-tul sabiex tiżdied l-inklużjoni diġitali biex aktar nies ikollhom aċċess għall-infrastruttura u l-ħiliet biex jisfruttaw l-opportunitajiet diġitali;

17.

jappoġġja l-prinċipju ta’ “darba biss” li jirrikjedi li l-awtoritajiet pubbliċi jitolbu l-istess informazzjoni miċ-ċittadini u n-negozji darba waħda biss;

18.

fl-istess waqt, jiġbed l-attenzjoni għall-isfidi ġuridiċi, tekniċi u organizzattivi li jeħtieġ li jiġu indirizzati sabiex isir użu mill-ġdid tal-informazzjoni, u jilqa’ b’sodisfazzjon, f’dan ir-rigward, l-introduzzjoni ta’ proġett pilota dwar il-prinċipju ta’ “darba biss” għall-kuntatti tan-negozji bejn il-fruntieri u huwa tal-fehma li l-kuntatti estensivi tan-negozji mal-awtoritajiet lokali u reġjonali għandhom jiġu analizzati fil-fażi pilota;

19.

jaħseb li jkun tajjeb li jiġu studjati kunċetti innovattivi tal-gvern elettroniku bħar residenza elettronika, li tipprovdi aċċess għal ċerti servizzi għaċ-ċittadini u l-impriżi mingħajr il-ħtieġa ta’ residenza fiżika. Dan inaqqas burokrazija tedjanti u jagħmilha aktar attraenti għal impriżi barranin biex jinvestu;

20.

jirrikonoxxi li l-iżvilupp inklużiv ta’ kontenut diġitali u servizzi huwa prinċipju li minnu jibbenefikaw l-utenti kollha, b’mod partikolari l-persuni b’diżabbiltà. Għalhekk huwa importanti li titkompla l-kooperazzjoni u r-riċerka sabiex jiġu aġġornati l-istandards eżistenti sabiex jinżamm il-pass mal-iżviluppi teknoloġiċi;

21.

jaqbel mal-prinċipju li l-amministrazzjonijiet pubbliċi għandhom jaqsmu informazzjoni u data ma’ xulxin u maċ-ċittadini u n-negozji b’mod trasparenti u inklużiv. Fl-istess ħin, huwa jiġbed l-attenzjoni għall-importanza li l-organizzazzjonijiet rispettivi jieħdu deċiżjoni infurmata biex jiddeterminaw liema informazzjoni għandha tkun disponibbli għall-pubbliku u liema għandha tiġi mħarsa;

22.

jappoġġja l-prinċipju li s-servizzi tal-gvern elettroniku tal-amministrazzjonijiet pubbliċi għandhom ikunu transkonfinali min-natura tagħhom, u jenfasizza li l-awtoritajiet lokali u reġjonali, ta’ spiss f’reġjuni mal-fruntiera, jistgħu jaqdu rwol kruċjali fl-identifikazzjoni u l-iżvilupp ta’ servizzi transkonfinali li huma rilevanti, effettivi u mingħajr intoppi;

23.

jappoġġja l-prinċipju tal-interoperabbiltà b’mod awtomatiku bħala komponent ewlieni biex jiġu sfruttati l-possibbiltajiet tad-diġitalizzazzjoni;

24.

jaqbel mal-Kummissjoni li l-protezzjoni adegwata tad-data personali, il-privatezza u s-sigurtà tal-informazzjoni għandha tiġi inkluża fi stadju bikri fl-iżvilupp tas-servizzi diġitali peress li n-nuqqas ta’ fiduċja fis-servizzi diġitali għadu ostaklu għall-iżvilupp tal-gvern elettroniku;

25.

jenfasizza, fl-istess ħin, li l-istandards transkonfinali għal servizzi elettroniku u l-interoperabilità tal-amministrazzjonijiet pubbliċi m’għandhomx jissostitwixxu soluzzjonijiet nazzjonali, reġjonali u lokali li diġà jiffunzjonaw tajjeb, iżda għandhom jipprovdu ħarsa ġenerali tal-istandards u l-ispeċifikazzjonijiet li l-awtoritajiet jistgħu japplikaw sabiex tinkiseb l-interoperabbiltà, meta s-sistemi attwali tagħhom jeħtieġ li jiġu sostitwiti;

26.

josserva li kull organizzazzjoni li tittratta kull tip ta’ data sensittiva għandha taħdem b’mod sistematiku fil-qasam tal-klassifikazzjoni tad-data u s-sigurtà, b’mod partikolari peress li attivitajiet bħal attakki avvanzati ta’ piraterija (hacking), gwerer ċibernetiċi u terroriżmu ċibernetiku jistgħu jagħmlu ħsara konsidervoli. Minkejja li t-trasparenza hija l-punt tat-tluq, kull informazzjoni li titqies li għandha tiġi protetta, jeħtieġ li tiġi protetta b’mod adegwat. F’ċerti każijiet estremi, dan jista’ jimplika li l-informazzjoni jew is-sistema kollha tiġi sseparata fiżikament mill-Internet;

27.

għalhekk jilqa’ b’sodisfazzjon l-armonizzazzjoni tal-qafas legali prevista fir-regolament ġenerali dwar il-protezzjoni tad-data, iżda jenfasizza li l-kompetizzjoni f’dan il-qasam hija globali, u jenfasizza l-importanza ta’ qafas legali li ma jxekkilx ir-ritmu tal-iżvilupp ta’ soluzzjonijiet u servizzi ġodda;

28.

jenfasizza l-importanza ta’ gwida effettiva dwar ir-regolament dwar il-protezzjoni tad-data, u l-ħtieġa li l-partijiet interessati kollha jiġu involuti f’dibattitu dwar il-kwistjonijiet relatati mad-drittijiet tal-proprjetà u r-responsabbiltà fir-rigward tal-ipproċessar tad-data personali;

29.

jenfasizza r-rwol tal-Kummissjoni li toħloq il-prerekwiżiti għall-interoperabbiltà u l-armonizzazzjoni li jippermettu l-kondiviżjoni tal-informazzjoni li fuqha jissejsu l-prinċipji;

30.

jirrikonoxxi li għad hemm gruppi ta’ ċittadini fl-Ewropa li m’għandhomx aċċess għall-Internet jew nuqqas ta’ ħiliet diġitali biex jużaw is-servizzi diġitali, u li trid issir ħidma attiva biex tiżdied l-inklużjoni diġitali;

31.

jenfasizza li netwerks affidabbli, bi prestazzjoni għolja u affordabbli fl-oqsma kollha huma kruċjali sabiex jiġi żgurat li ċ-ċittadini u n-negozji kollha jkollhom aċċess għal servizzi pubbliċi moderni u jisfruttaw bis-sħiħ it-teknoloġija tal-ġenerazzjoni li jmiss (l-Internet tal-oġġetti, Big Data, is-saħħa elettronika, il-bliet intelliġenti, eċċ.);

32.

jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li l-possibbilitajiet ta’ appoġġ fil-livell Ewropew u dak nazzjonali għandhom ikomplu jiġu żviluppati biex jappoġġjaw l-implimentazzjoni tal-broadband b’veloċità għolja fiż-żoni kollha, partikolarment fiż-żoni rurali tar-reġjuni fejn in-nuqqas ta’ profitabbiltà huwa ta’ sikwit ostaklu għal żvilupp immexxi mis-suq;

33.

jenfasizza li, sabiex l-amministrazzjonijiet pubbliċi jiġu mmodernizzati, jinħtieġu standards u speċifikazzjonijiet tekniċi żviluppati b’mod konġunt mal-atturi kollha rilevanti li jippermettu servizzi diġitali effettivi u li jistgħu jerġgħu jintużaw b’livell għoli ta’ interoperabbiltà;

34.

jilqa’ b’sodisfazzjon ir-reviżjoni li tħabbret tal-Qafas Ewropew għall-Interoperabbiltà u jistieden lill-Kummissjoni tkompli tappoġġja lill-amministrazzjonijiet fl-użu tar-rakkomandazzjonijiet tal-qafas;

35.

jenfasizza li l-awtoritajiet lokali u reġjonali ma għandhomx jitqiesu biss bħala utenti ta’ standards u servizzi transkonfinali, iżda wkoll bħala produtturi ewlenin fi ħdan il-Qafas Ewropew għall-Interoperabbiltà;

36.

jilqa’ b’sodisfazzjon il-fatt li l-Kummissjoni beħsieba tiżviluppa prototip għal katalgu Ewropew tal-istandards tal-ICT fl-akkwisti pubbliċi u jenfasizza l-importanza kruċjali tal-proċess tal-akkwist, b’mod partikolari fi ħdan l-awtoritajiet lokali u reġjonali, sabiex tiġi evitata saturazzjoni ta’ sistemi proprjetarji u sabiex ikunu jistgħu jiġu implimentati soluzzjonijiet u servizzi b’livell għoli ta’ interoperabbiltà u innovazzjoni;

37.

jistieden lill-Kummissjoni biex taħdem iżjed mill-qrib mal-awtoritajiet lokali u reġjonali fl-isforzi tagħha biex tappoġġja l-akkwist elettroniku sħiħ sal-2019, l-iżjed għax ser ikun fil-livell ta’ infurzar lokali u reġjonali li jistgħu jitfaċċaw sfidi; il-ħidma flimkien mal-gvern lokali u reġjonali kif ukoll mas-settur privat ser tkun kruċjali biex jinkiseb il-potenzjal sħiħ tat-tfaddil li jista’ jiġi ġġenerat mis-suq tal-akkwist pubbliku li hu stmat għal 2 triljun Euro;

38.

josserva li l-identifikazzjoni elettronika hija kundizzjoni essenzjali għal provvista sigura, effiċjenti u aċċessibbli tas-servizzi pubbliċi diġitali, u jilqa’ b’sodisfazzjon il-fatt li l-Kummissjoni Ewropea qed tippjana li tħaffef l-introduzzjoni ta’ servizzi ta’ identifikazzjoni elettronika u dawk fiduċjarji (eIDAS) (2);

39.

josserva li l-ħidma dwar l-interoperabbiltà u l-istandards tieħu ż-żmien u teħtieġ riflessjoni fit-tul, kif ukoll finanzjament suffiċjenti u permanenti;

40.

għalhekk, jilqa’ b’sodisfazzjon il-fatt li l-Kummissjoni ser tindika kif tiġi garantita s-sostenibbiltà fit-tul tas-servizzi diġitali transkonfinali. Dan huwa meħtieġ sabiex tinbena fiduċja fis-servizzi u l-funzjonijiet tekniċi u sabiex jiġi żgurat li l-azzjonijiet li jitwettqu b’konnessjoni ma’ din il-ħidma ma jiġux kompromessi;

41.

huwa tal-fehma li l-istituzzjonijiet pubbliċi f’kooperazzjoni mas-setturi privati u setturi mingħajr skop ta’ qligħ għandhom jaħdmu flimkien biex jipprovdu infrastruttura b’aċċessibbiltà adegwata, iżda jistieden lill-Kummissjoni biex tanalizza kif imiss il-konsegwenzi u l-limiti ta’ introduzzjoni potenzjali tal-prinċipju hekk imsejjaħ“no legacy” minħabba l-kumplessità li jiġi ffissat perjodu ta’ żmien adegwat għall-aġġornament tas-sistemi u t-teknoloġiji tal-ekosistemi diġitali;

42.

jilqa’ b’sodisfazzjon l-ambizzjoni tal-Kummissjoni li tagħmel il-Portal Ewropew tal-Ġustizzja Elettronika punt ta’ kuntatt waħdieni li jlaqqa’ flimkien informazzjoni u funzjonijiet differenti biex jiġu kkomunikati u jinstabu informazzjoni u prattika fil-liġi Ewropea u l-proċeduri legali, informazzjoni dwar negozji u reġistri ta’ insolvenza;

43.

jilqa’ b’sodisfazzjon l-interkonnessjoni obbligatorja tar-reġistri tan-negozju tal-Istati Membri kollha, fejn in-negozji qegħdin joperaw dejjem aktar lil hinn mill-fruntieri nazzjonali, u hemm ħtieġa dejjem tikber u domanda għal aċċess għall-informazzjoni dwar in-negozji f’kuntest transkonfinali, b’mod partikolari fir-reġjuni fil-fruntieri tal-Ewropa;

44.

jilqa’ b’sodisfazzjon ukoll f’dan il-kuntest l-interkonnessjoni elettronika tar-reġistri ta’ insolvenza sabiex jiżdiedu t-trasparenza u ċ-ċertezza legali fis-suq intern u jiġi evitat l-hekk imsejjaħ “forum shopping” (għażla opportunistika tal-ġurisdizzjoni);

45.

jappoġġja inizjattivi biex irawmu l-użu ta’ soluzzjonijiet diġitali matul iċ-ċiklu kollu tal-ħajja ta’ negozju, u jitlob li l-inizjattiva tfisser tnaqqis fil-piż amministrattiv għan-negozji;

46.

jilqa’ b’sodisfazzjon il-fatt li l-Kummissjoni ser tipproponi li testendi l-uniku mekkaniżmu ta’ reġistrazzjoni elettronika u ta’ ħlas tal-VAT u jitlob għall-iżvilupp immirat tar-regoli kumplessi tal-VAT sabiex jiġi ffaċilitat il-kummerċ diġitali transkonfinali; Dan huwa partikolarment utli għall-intrapriżi ż-żgħar u l-mikrointrapriżi, peress li jsibuha iżjed diffiċli li jindirizzaw il-piżijiet amministrattivi li qafas legali kumpless inevitabbilment iġib miegħu;

47.

huwa favur iż-żieda fil-moviment transkonfinali taċ-ċittadini permezz tal-iskambju ta’ informazzjoni dwar is-sigurtà soċjali (EESSI) u l-iskambju ta’ informazzjoni bejn il-persuni li qed ifittxu impjieg u l-impjegaturi fl-UE (EURES);

48.

huwa favur inizjattivi tal-UE li jippermettu l-iskambju tad-data dwar is-saħħa u s-servizzi transkonfinali, li jinkludu sistemi interoperabbli għal preskrizzjonijiet diġitali, biex b’hekk tissaħħaħ is-sikurezza, tal-pazjent, tkun konformi mal-intenzjonijiet fid-Direttiva dwar il-mobbiltà tal-pazjenti (3) u tiżdied il-kwalità u l-effiċjenza tal-kura tas-saħħa;

49.

jaqbel mal-Kummissjoni li l-livell għoli ta’ involviment min-naħa taċ-ċittadini, in-negozji u r-riċerkaturi fit-tfassil u l-forniment ta’ servizzi pubbliċi diġitali jżid il-kwalità, l-effettività u l-utilità tas-servizzi;

50.

jenfasizza li d-data miftuħa fornita b’mod sikur u kredibbli lil partijiet terzi hija essenzjali biex l-awtoritajiet lokali u reġjonali jiġu modernizzati u trasformati biex jipprovdu servizzi futuri innovattivi fl-attivitajiet tagħhom;

51.

għalhekk jilqa’ b’sodisfazzjon l-inizjattiva dwar pjattaforma tal-UE fejn il-korpi pubbliċi jistgħu jippubblikaw data u servizzi miftuħa; jenfasizza, madankollu, li l-Kummissjoni għandha tappoġġja l-iżvilupp u l-koordinazzjoni ta’ strateġiji sabiex tiftaħ id-data, permezz ta’ appoġġ tekniku u metodoloġiku lill-awtoritajiet lokali u reġjonali;

52.

jenfasizza li l-preżentazzjoni ta’ data interoperabbli u ta’ kwalità għolja tissejjes fuq ħidma mmirata, fost l-oħrajn, fil-qasam tal-arkitettura u l-klassifikazzjoni tal-informazzjoni u l-interoperabbiltà fil-livelli kollha, u għalhekk jilqa’ b’sodisfazzjon l-implimentazzjoni u l-użu tal-infrastruttura tad-data fil-livell tal-UE, fejn il-ħidma mwettqa taħt id-Direttiva dwar l-INSPIRE tista’ taġixxi bħala mudell biex tipprovdi deskrizzjonijiet komuni tad-data;

53.

f’dan il-kuntest, jilqa’ b’sodisfazzjon l-inizjattiva Ewropea dwar il-cloud computing (4) bħala opportunità għal iżjed trasparenza u effettività billi tippermetti infrastruttura komuni tal-cloud computing għall-forniment ta’ servizzi diġitali pubbliċi;

54.

jenfasizza l-importanza enormi li l-litteriżmu u l-ħiliet diġitali taċ-ċittadini, il-ħaddiema u dawk li qed ifittxu x-xogħol għandhom għall-implimentazzjoni komprensiva tad-diġitalizzazzjoni fl-ekonomija u l-immodernizzar tal-amministrazzjoni;

55.

jaqbel li l-implimentazzjoni tal-pjan ta’ azzjoni tirrikjedi impenn konġunt u responsabbiltà fil-livelli kollha tal-gvern, u jenfasizza r-responsabbiltà tal-awtoritajiet lokali u reġjonali, bħala l-“interfaċċa” ewlenija tas-settur pubbliku fil-konfront taċ-ċittadini u n-negozji.

21.3.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 88/59

1.

jilqa’ l-proposta għal Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali billi ser tgħin biex timplimenta l-għanijiet tal-Unjoni Ewropea stabbiliti fl-Artikolu. 3 TUE, jiġifieri li “għandha taħdem għall-iżvilupp sostenibbli tal-Ewropa mibni fuq tkabbir ekonomiku bilanċjat u stabbiltà tal-prezzijiet, ekonomija soċjali tas-suq kompetittiva ħafna, intiża li twassal għal livell massimu ta’ impjieg u progress soċjali” (…), “tiġġieled kontra l-esklużjoni soċjali u d-diskriminazzjoni, u tippromovi l-ġustizzja u l-protezzjoni soċjali, l-ugwaljanza bejn in-nisa u l-irġiel, is-solidarjetà bejn il-ġenerazzjonijiet u l-protezzjoni tad-drittijiet tat-tfal” u “tippromovi l-koeżjoni ekonomika, soċjali u territorjali, u s-solidarjetà bejn l-Istati Membri”;

2.

jistenna li l-Kummissjoni Ewropea ssegwi l-prinċipju tas-sussidjarjetà meta tipproponi l-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali, u li tirrispetta l-kompetenzi wiesgħa tal-awtoritajiet nazzjonali u sottonazzjonali fil-politika soċjali; għandu jiġi żgurat ukoll li l-kontenut tal-pilastru huwa kompatibbli mal-prinċipji ġenerali tal-aġenda għal Regolamentazzjoni Aħjar;

3.

jilqa’ l-fatt li l-Kummissjoni Ewropea ddeċidiet li tniedi konsultazzjoni miftuħa dwar pilastru tad-drittijiet soċjali għaliex, wara snin ta’ kriżi b’rati għoljin ta’ qgħad u awsterità, kien hemm bżonn kbir ta’ diskussjoni politika dwar inizjattiva ġdida għad-drittijiet soċjali; jikkunsidra li l-Pilastru jista’ jagħti kontribut għall-koordinazzjoni tal-politiki u d-drittijiet soċjali fl-Istati Membri u jrawwem konverġenza ‘l fuq;

4.

jilqa’ l-isforz tal-Kummissjoni biex jiġu diskussi l-ambitu u l-kontenut tal-pilastru soċjali futur u jenfasizza l-valur miżjud tal-parteċipazzjoni tal-awtoritajiet lokali u reġjonali f’dan id-dibattitu, speċjalment bit-tisħiħ u l-enfasi fuq l-importanza tad-dimensjoni territorjali għal temi soċjoekonomiċi li jagħmlu parti mill-approċċ politiku globali tal-UE u ta’ approċċ ibbażat fuq il-post fil-waqt tat-tfassil u l-implimentazzjoni tal-politiki soċjoekonomiċi;

5.

itenni l-appell tiegħu għal koordinazzjoni aħjar tal-politiki ekonomiċi u soċjali bejn il-livell Ewropew u dak nazzjonali tal-gvernijiet fil-kuntest tas-Semestru Ewropew u jitlob għal parteċipazzjoni aktar mill-qrib tal-awtoritajiet lokali u reġjonali f’din il-koordinazzjoni (1);

6.

jinsisti li dan il-pilastru soċjali għandu jiġi żviluppat abbażi ta’ valur miżjud lokali, reġjonali u nazzjonali li jista’ jintwera u għandu jkun ta’ natura orizzontali, biex jiġi żgurat li tiġi kkunsidrata aħjar id-dimensjoni soċjali tal-governanza ekonomika tal-Unjoni Ekonomika u Monetarja (UEM), li hi kruċjali għall-funzjonament u l-vijabilità tal-UEM u għal-leġittimità tal-proċess tal-integrazzjoni Ewropea;

7.

jenfasizza li sabiex din l-inizjattiva tissarraf f’salvagwardji soċjali b’saħħithom inkluż l-aċċess għas-servizzi tas-saħħa, edukattivi, soċjali, flimkien ma’ servizzi soċjali ta’ interess ġenerali, u tas-sigurtà soċjali, tista’ titqies bħala għodda ta’ koordinazzjoni biex tappoġġja lill-Istati Membri biex jindirizzaw l-inugwaljanzi soċjali, għall-ġlieda kontra d-dumping soċjali, biex isir progress fil-konverġenza ‘l fuq tal-istandards soċjali fiż-żona tal-euro u biex jiġu kkonsolidati l-għanijiet tal-UE għat-tkabbir inklużiv u sostenibbli;

8.

itenni t-talba tiegħu li, sabiex tittejjeb id-dimensjoni soċjali tal-UEM, huwa kruċjali li jiġu indirizzati d-distakki reġjonali, permezz tal-immodernizzar, fejn adatt, tal-leġislazzjoni attwali u billi jiġu previsti miżuri ġodda ta’ appoġġ favur livell ogħla ta’ konverġenza; jissuġġerixxi għaldaqstant li l-indikaturi tad-disparità reġjonali għandhom jiżdiedu mat-tabella tal-valutazzjoni tal-indikaturi soċjali tal-UEM (2);

9.

jistenna li l-proposta tal-Kummissjoni Ewropea għal pilastru Ewropew tad-drittijiet soċjali ser tkompli ssaħħaħ id-drittijiet soċjali, kemm individwali kif ukoll kollettivi, elenkati fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-UE (3);

10.

jilqa’ l-fatt li tqajmu sfidi ewlenin tal-politika dwar il-ġeneru fl-eżerċizzju ta’ konsultazzjoni tal-Kummissjoni Ewropea, bħalma huma l-parteċipazzjoni baxxa tan-nisa fis-suq tax-xogħol kif ukoll is-segregazzjoni skont il-ġeneru fis-suq tax-xogħol (punt 5); id-diskrepanzi bejn is-sessi fil-pagi u l-pensjonijiet (punti 5 u 13), in-nuqqas ta’ bilanċ bejn ix-xogħol u l-ħajja tal-familja (punti 5 u 18) kif ukoll id-diversi piżijiet fuq in-nisa minħabba l-kura fit-tul ta’ qraba (punt 17). Il-Kummissjoni Ewropea għandha tispjega wkoll jekk il-miżuri proposti humiex biżżejjed biex titnaqqas id-diskriminazzjoni kontra n-nisa jew jekk hijiex meħtieġa, barra minn hekk, aktar integrazzjoni ta’ kwistjonijiet ta’ ugwaljanza bejn is-sessi;

11.

jilqa’ l-fatt li għalkemm il-proposta tal-Kummissjoni tirreferi biss għall-Istati Membri taż-żona tal-euro, l-Istati Membri tal-UE “l barra miż-żona tal-euro ġew mistiedna wkoll biex jipparteċipaw;

12.

jenfasizza li koordinazzjoni aktar mill-qrib tal-politiki ekonomiċi u fiskali fiż-żona tal-euro għandha timxi id f’id ma’ kunsiderazzjoni sħiħa tad-dimensjoni soċjali tal-UEM;

13.

jitlob li titpoġġa enfasi akbar fuq il-finanzjament tal-politika soċjali, li hija sfida partikolari għall-awtoritajiet lokali u reġjonali. Dawn l-isfidi jirriżultaw mhux biss minħabba li l-infiq fuq is-sistemi ta’ protezzjoni soċjali jvarja ħafna madwar l-Ewropa, iżda wkoll għax l-investiment globali fil-livell sottonazzjonali qed jonqos (4);

14.

jenfasizza l-importanza ta’ aġenda soċjali Ewropea b’saħħitha, li fiha l-kompetittività u l-ġustizzja soċjali jikkomplementaw lil xulxin, b’pagi ġusti, qasam li fih l-UE għandha biss setgħat ta’ koordinazzjoni u li hu determinat minn kull Stat Membru jew bil-liġi jew permezz ta’ negozjar kollettiv, u fi kwalunkwe każ b’rispett sħiħ tat-tradizzjonijiet u l-prattiki tiegħu, bħala komponent ewlieni; tali aġenda għandha tkun konformi mal-prinċipju tan-nondiskriminazzjoni, skont l-Artikolu 21 tal-Karta tad-Drittijiet Fundamentali;

15.

jenfasizza li, fid-dawl taż-żieda fil-qgħad fost iż-żgħażagħ u l-għadd dejjem jikber ta’ persuni li qed jgħixu fil-faqar jew f’riskju ta’ faqar f’dawn l-aħħar snin, il-pilastru soċjali għandu jqis ukoll il-ħtieġa urġenti li jitnaqqas il-faqar, jippromovi l-inklużjoni soċjali u jiġġieled il-qgħad fost iż-żgħażagħ;

16.

jenfasizza l-ħtieġa għal kooperazzjoni aktar mill-qrib bejn il-livelli tal-gvern, is-setturi u l-partijiet interessati differenti, inkluż rwol aktar b’saħħtu tal-imsieħba soċjali, u l-introduzzjoni ta’ strument effiċjenti għad-djalogu ċivili li jsaħħaħ il-leġittimità demokratika tal-Unjoni;

17.

jiġbed l-attenzjoni għall-fatt li xi awtoritajiet lokali u reġjonali użaw il-politiki tal-akkwist pubbliku tagħhom sabiex jinkoraġġixxu u jesiġu li l-kuntratturi jħallsu pagi ġusti lill-persunal tagħhom, li tista’ tkun ta’ lieva addizzjonali sabiex l-organizzazzjonijiet jitħeġġu jadottaw prattiki ġusti fl-impjiegi. Ifakkar għal dan il-għan li l-liġi tal-UE ma tipprekludix l-esklużjoni minn proċedura għall-għoti ta’ kuntratt ta’ offerent li jirrifjuta li jintrabat li jħallas il-paga minima lill-persunal ikkonċernat (5);

18.

jesprimi d-dispjaċir tiegħu li l-proposta tal-Kummissjoni ma tpoġġix aktar enfasi fuq l-indirizzar tal-isfidi li jakkumpanjaw dinja tax-xogħol li qed tinbidel, inkluż iż-żieda tad-diġitalizzazzjoni, li għandha tkun indrizzata b’fokus partikolari fuq l-iżvilupp tal-ħiliet diġitali fil-forza tax-xogħol. Fil-fatt, l-emerġenza ta’ forom ta’ xogħol mhux standard iwasslu għal riskji ġodda ta’ kwistjonijiet mhux ċari f’termini ta’ drittijiet tax-xogħol u aċċess għall-għajnuna soċjali: għalhekk jistieden lill-Kummissjoni tiddefinixxi sew il-flessibilità fil-kundizzjonijiet tax-xogħol, sabiex jintlaħaq bilanċ bejn il-flessibbiltà u s-sigurtà;

19.

ifakkar li, f’kuntest tad-diġitalizzazzjoni aċċellerata tal-ekonomija u tas-soċjetà, huwa importanti li ċ-ċittadini, u b’mod partikolari l-persuni aktar anzjani, jiġu pprovduti bil-ħiliet diġitali meħtieġa biex jinkiseb mudell soċjali iżjed inklużiv;

20.

jenfasizza li l-kisba tal-ħiliet permezz tal-edukazzjoni u t-taħriġ, u l-aċċess għat-tagħlim tul il-ħajja huma importanti iktar minn qatt qabel fid-dawl tar-realtajiet tax-xogħol li qed jinbidlu u jissottolinja kemm huwa importanti li l-ħiliet jitqabblu mal-ħtiġijiet tas-suq tax-xogħol;

21.

huwa tal-fehma li l-leġittimità demokratika tal-UEM tista’ tissaħħaħ biss jekk iċ-ċittadini Ewropej ikunu konvinti li l-prinċipju tal-progress soċjali u l-ugwaljanza tal-opportunità qed jitħares sabiex l-impjieg u n-normi soċjali ma jitqisux biss bħala periferiċi għall-proċess tal-aġġustament makroekonomiku;

22.

iħeġġeġ biex il-Pilastru Ewropew tad-Drittijiet Soċjali jiżgura li l-awtoritajiet lokali u reġjonali jiġu appoġġjati fl-isforzi tagħhom ta’ implimentazzjoni tal-politiki tal-impjieg u soċjali adegwati, inkluż l-appoġġ u l-bini tal-kapaċità sabiex jiġu żviluppati politiki dwar il-bilanċ bejn il-ħajja u x-xogħol, f’konformità mal-proposta reċenti tal-Kummissjoni Ewropea. Dan jitlob li nindirizzaw l-isfidi lokali u reġjonali f’dawn l-oqsma u li niffaċilitaw l-iskambju tal-aħjar prattiki fil-livell lokali u reġjonali;

23.

jinnota li l-Ewropa qed taffaċċja sfidi soċjali kbar, b’differenzi ekonomiċi u demografiċi notevoli madwar ir-reġjuni Ewropej, b’għadd kbir ta’ żgħażagħ li qed jaffaċċjaw bosta sfidi bħal sistema edukattiva li ma taqbilx mal-ħtiġijiet tas-suq, diffikultajiet sabiex isibu impjieg, ostakli għall-mobbiltà speċjalment għaż-żgħażagħ li jgħixu f’komunitajiet żgħar, li jinsabu f’żoni periferiċi, ultraperiferiċi, ta’ gżejjer jew żoni rurali, mobbiltà furzata jew iżolament soċjali. Għalhekk ma hemmx soluzzjoni politika waħda tajba għal kulħadd, u kwalunkwe intervent ta’ politika – kemm jekk pubbliku u kemm jekk privat – għandu jqis l-ispeċifiċitajiet lokali u reġjonali, bħal fil-każ ta’ reġjuni li qed jaffaċċjaw sfidi demografiċi u/jew eżodu tal-imħuħ, waqt li jiżgura opportunitajiet soċjali, ekonomiċi u edukattivi minimi għaż-żgħażagħ. Fl-istess ħin, fid-dawl tar-rata tal-qgħad fost iż-żgħażagħ persistentement għolja, il-KtR itenni l-importanza li jiġu estiżi l-benefiċċji tal-Garanzija għaż-Żgħażagħ biex tkopri żgħażagħ sal-età ta’ 30 sena (u mhux biss sa 25 sena) (6);

24.

jinsisti li l-pilastru Ewropew tad-drittijiet soċjali għandu jqis bħala prijorità l-ħtieġa għal aċċess universali għal sistemi soċjali u servizzi pubbliċi ta’ kwalità filwaqt li tiġi rispettata bis-sħiħ il-kompetenza tal-Istati Membri f’dan il-qasam;

25.

jenfasizza r-rwol tal-gvern reġjonali u lokali biex ikun minn tal-ewwel li jħaddem prattiki ta’ xogħol flessibbli u joħloq kundizzjonijiet ġusti fuq il-post tax-xogħol, b’konsultazzjoni mal-ħaddiema u t-trejdjunjins u abbażi tal-prinċipji tal-ugwaljanza u r-rispett;

26.

jissuġġerixxi li l-Kummissjoni tikkunsidra l-possibilità li tintroduċi miżuri ta’ inċentivi għall-pajjiżi tal-UEM li jimplimentaw riformi biex jilħqu l-għanijiet soċjali tal-Istrateġija Ewropa 2020 u li jiġġieldu l-iżbilanċi soċjali;

27.

iħeġġeġ lill-Kummissjoni biex jingħata appoġġ lill-Istati Membri fl-isforzi tagħhom biex jimmodernizzaw is-sistemi tal-protezzjoni soċjali fi ħdan il-qafas tas-Semestru Ewropew; barra dan jistenna li l-Kummissjoni tipproponi kapaċità fiskali għaż-żona tal-euro, li tkun miftuħa għall-Istati Membri kollha; li tkun tippermetti wkoll koordinazzjoni Ewropea tal-politiki antiċikliċi;

28.

ifakkar li l-qgħad għal żmien twil jista’ joħloq ċiklu vizzjuż li jwassal għal nuqqas ta’ opportunitajiet ta’ impjieg, erożjoni tal-ħiliet, tnaqqis fil-potenzjal ta’ dħul u żieda fir-riskju ta’ faqar u esklużjoni soċjali permanenti;

29.

jirrimarka li l-popolazzjoni Ewropea li qed tixjieħ ser twassal għal distakki fis-swieq tax-xogħol f’ħafna Stati Membri, u li l-ħaddiema mobbli jistgħu jgħinu jindirizzaw din l-isfida; jaqbel mal-fehma tal-Kummissjoni li n-numru ta’ ħaddiema mobbli fl-Ewropa għadu baxx wisq biex is-suq jitqies bħala suq tax-xogħol Ewropew reali; huwa għalhekk essenzjali li l-kwalifiki tal-professjonisti mobbli fl-UE jkunu rikonoxxuti b’mod rapidu, sempliċi u affidabbli (7);

30.

jenfasizza li ċ-ċittadini anzjani huma fost il-gruppi tal-popolazzjoni l-iktar f’riskju ta’ faqar u esklużjoni soċjali. Fil-biċċa l-kbira tal-Istati Membri, huma primarjament persuni li jgħixu f’żoni rurali periferiċi jew f’żoni urbani żvantaġġjati li huma affettwati. Barra minn hekk, l-anzjani huma ta’ spiss dawk li jkomplu jgħixu f’komunitajiet b’popolazzjoni mnaqqsa jew saħansitra li qed tispiċċa;

31.

kif diġà ntqal fl-Opinjoni tal-Kumitat tar-Reġjuni dwar ‘Ir-reazzjoni tal-UE għall-isfida demografika’, jeħtieġ li jinħolqu servizzi pubbliċi aktar effettivi u effiċjenti u jiġu stabbiliti approċċi ġodda għat-titjib tal-kwalità tal-ħajja u l-benessri fiżiku, mentali u soċjali taċ-ċittadini kollha. Għandna naħtfu l-opportunitajiet offruti mit-tibdil demografiku, li jinkludu opportunitajiet ta’ impjieg assoċjati mas-servizzi għall-persuni anzjani li jagħmlu parti mill-‘ekonomija tal-fidda’ (servizzi fiżiċi, diġitali, u dawk marbutin ma’ stil ta’ ħajja tajjeb għas-saħħa, eċċ.). L-aċċess għal dawn is-servizzi hu dritt fundamentali tagħhom;

32.

jirrimarka li l-Ewropej qed jgħixu ħajja itwal, u għalhekk l-ispejjeż tas-saħħa u l-kura soċjali ser jiżdiedu sostanzjalment għal madwar 9 % tal-PDG tal-UE fl-2050; f’dan is-sens l-ICT tista’ tkun alleat qawwi għaż-żamma ta’ kura ta’ saħħa u kura soċjali kosteffiċjenti u ta’ kwalità għolja, minħabba li tagħti s-setgħa lin-nies ta’ kull età biex jimmaniġġjaw aħjar is-saħħa u l-kwalità tal-ħajja, fi kwalunkwe post;

33.

ifakkar li l-investiment fl-ICT jipprovdi għodda ewlenija għar-reġjuni u l-bliet fl-isforzi tagħhom sabiex jiffaċċjaw l-isfida ta’ popolazzjoni li qed tixjieħ. Investiment bħal dan jista’ jsaħħaħ il-kwalità tal-ħajja, jappoġġja l-inklużjoni soċjali, jgħinhom jibqgħu infurmati dwar żviluppi ġodda fil-livell Ewropew u nazzjonali, jippermetti li l-esperjenza u l-ħiliet akkumulati jikkontribwixxu għall-iżvilupp tas-soċjetà u jistimulaw il-kompetittività u t-tkabbir fil-livell lokali u reġjonali permezz ta’ prodotti u servizzi ġodda;

34.

fil-Punt 2a (Kapitolu I), wara l-frażi: ‘It-trattament ugwali għandu jiġi żgurat… l-użu ħażin jew l-abbuż ta’ relazzjonijiet tax-xogħol mhux permanenti’, żid, ‘anke billi tissaħħaħ il-konformità fir-rigward tal-istandards ta’ kuntratti ta’ impjieg mitlubin mill-kumpaniji biex ikunu jistgħu jingħataw aċċess għall-fondi tal-UE u b’hekk jiġu evitati r-riskji ta’ dumping soċjali’;

35.

Punt 2b (Kapitolu I) għandu jkun ifformulat kif ġej: ‘Il-flessibbiltà fil-kundizzjonijiet tal-impjieg tista’ taġevola d-dħul fis-suq tax-xogħol u żżomm l-abbiltà ta’ min iħaddem li jwieġeb malajr għaċ-ċaqliq fid-domanda; madankollu, għandha tiġi żgurata t-tranżizzjoni lejn kuntratti miftuħa.’;

36.

l-ewwel sentenza tal-punt 7c (Kapitolu II) għandha tinqara kif ġej: ‘Is-sensja ta’ ħaddiem, li jkun lesta b’suċċess il-perjodu ta’ prova, trid tkun iġġustifikata, preċeduta minn perjodu ta’ avviż raġonevoli definit fuq livell nazzjonali, u għandu jkun hemm kumpens adegwat marbut magħha, jekk is-sensja mhix ġustifikata, kif ukoll aċċess għal rikors rapidu u effikaċi għal sistema tar-riżoluzzjoni ta’ tilwim imparzjali’;

37.

l-ewwel sentenza tal-punt 8a (Kapitolu II) għandha tinqara kif ġej: ‘L-impjieg għandu jkollu remunerazzjoni ġusta b’mod li jippermetti standard tal-għajxien deċenti. Salarji, u fejn applikabbli, il-pagi minimi għandhom jiġu ffissati permezz ta’ mekkaniżmu trasparenti u prevedibbli minn kull Stat Membru jew permezz tal-liġi jew tan-negozjar kollettiv, u dejjem b’rispett sħiħ tat-tradizzjonijiet u l-prattiki tiegħu. L-iffissar tal-pagi għandu jissalvagwardja l-aċċess għall-impjieg u l-motivazzjoni biex wieħed ifittex xogħol, il-pagi għandhom jevolvu f’konformità mal-iżviluppi ta’ produttività’;

38.

Il-punt 11 (a) (Kapitolu III) għandu jinqara: ‘Il-benefiċċji u s-servizzi ta’ ħarsien soċjali għandhom jiġu integrati kemm jista’ jkun, tal-anqas f’territorji ġirien u fejn l-awtoritajiet lokali jaqdu rwol ikbar, sabiex tissaħħaħ il-koerenza u l-effikaċja ta’ dawn il-miżuri u tkun appoġġata l-integrazzjoni fis-soċjetà u s-suq tax-xogħol’;

39.

l-ewwel sentenza tal-punt 12a (Kapitolu III) għandha tinqara kif ġej: ‘Kulħadd għandu jkollu aċċess f’waqtu għal kura tas-saħħa preventiva u kurattiva ta’ kwalità tajba kif ukoll kura tal-anzjani u/jew persuni dipendenti, u l-bżonn ta’ kura tas-saħħa jew il-kura tal-anzjani ma għandux iwassal għal faqar jew pressjoni finanzjarja.’;

40.

l-ewwel sentenza tal-punt 12c (Kapitolu III) għandha tinqara kif ġej: ‘Il-ħaddiema kollha, irrispettivament mit-tip ta’ kuntratt, għandhom ikunu żgurati liv ta’ mard bi ħlas (li jirrifletti d-drittijiet li jkunu kisbu taħt is-sistemi tas-sigurtà soċjali nazzjonali) matul perjodi ta’ mard; għandha titħeġġeġ il-parteċipazzjoni ta’ dawk li jaħdmu għal rashom fi skemi ta’ assigurazzjoni’. Benefiċċju fi flus f’każ ta’ mard ma jistax jiġi stabbilit mingħajr kunsiderazzjoni tar-regoli l-oħra tas-sigurtà soċjali ta’ Stat Membru. Inkella, dan iwassal għal talbiet għal sigurtà soċjali li mhumiex marbuta mal-kontribuzzjonijiet personali, li jmur kontra l-prinċipju tas-sussidjarjetà;

41.

l-ewwel sentenza tal-punt 13(a) (Kapitolu III) għandha tinqara:‘..pereżempju billi l-perjodi ta’ kura jiġu rikonoxxuti b’mod adegwat fejn il-ħaddiem xorta għandu dritt għal ħlas ta’ paga jew kumpens għal telf ta’ dħul, skont id-drittijiet dovuti tal-ħaddiema taħt is-sistema tas-sigurtà soċjali. Skont l-ispeċifiċitajiet nazzjonali, għandha titħeġġeġ il-parteċipazzjoni tal-ħaddiema għal rashom fl-iskemi tal-pensjoni’;

42.

Il-punt 15a (Kapitolu III) għandu jinqara kif ġej: ‘Għandhom jiġu żgurati benefiċċji adegwati minimi, skont il-prattika nazzjonali, għal dawk mingħajr riżorsi suffiċjenti għal standard tal-għajxien deċenti Għall-persuni li huma fl-età tax-xogħol u tajbin għax-xogħol, din il-garanzija mill-Istat ta’ ammont minimu ta’ sussistenza għandha tkun marbuta ma’ rekwiżiti ta’ kooperazzjoni, bħal pereżempju l-parteċipazzjoni f’miżuri attivi ta’ appoġġ immirati għall-integrazzjoni (mill-ġdid) fis-suq tax-xogħol. Il-fatt li persuna tirċievi dawn il-benefiċċji ma għandux joħloq ostakli għall-impjieg.’;

43.

Il-punt 18(b) (Kapitolu III) għandu jinqara: ‘Għandhom jittieħdu miżuri fi stadju bikri u għandhom jiġu adottati approċċi preventivi sabiex jiġi indirizzat il-faqar fost it-tfal, inklużi miżuri speċifiċi biex titħeġġeġ l-attendenza ta’ tfal minn ambjenti żvantaġġati. Is-sistemi ta’ protezzjoni għandhom jiġu adattati għal dan il-għan, b’enfasi fuq il-protezzjoni tat-tfal u l-familji bi tfal żgħar.’;

44.

Il-punt 19(a) (Kapitolu III) għandu jinqara kif ġej: ‘Għandu jingħata aċċess għal abitazzjoni soċjali jew għall-għajnuna għall-abitazzjoni primarjament lil dawk l-aktar foqra jew nies soċjalment vulnerabbli inklużi persuni mingħajr dar kif ukoll persuni li jgħixu f’abitazzjoni ta’ ħsara għal saħħithom, mhux xierqa jew okkupata’. L-akkomodazzjoni soċjali ta’ standard inferjuri għandha tiġi abolita. Persuni vulnerabbli li ma jingħatawx akkomodazzjoni alternattiva għandhom ikunu protetti minn żgumbrament.” (1) Kif imsemmi f’opinjonijiet preċedenti, il-KtR jipproponi li għandu jitwessa’ l-ambitu tad-definizzjoni ta’ akkomodazzjoni soċjali sabiex jirrifletti l-fatt li l-Istati Membri jingħataw marġni ta’ diskrezzjoni fl-ippjanar, l-allokazzjoni, l-iffinanzjar u l-organizzazzjoni tal-akkomodazzjoni soċjali u sabiex ikun garantit id-dritt demokratiku għall-għażla, u tingħata prijorità lid-dritt għal akkomodazzjoni adegwata u affordabbli minħabba li s-swieq tad-djar attwali ma jissodisfawx il-ħtiġijiet tal-akkomodazzjoni. (2) Fir-rigward tal-iżgumbramenti, dawn ma għandhomx jiġu pprojbiti per se peress li dan ikun jippreġudika d-dritt għal proprjetà u l-prinċipju tas-sussidjarjetà. Il-protezzjoni kontra l-iżgumbramenti għandha għalhekk tkun limitata għal persuni vulnerabbli u tkun komplementata mir-rekwiżit tal-provvediment ta’ akkomodazzjoni alternattiva. (3) M’għandux ikun hemm dritt legali għal għajnuna lil familji bi dħul baxx jew medju biex ikunu sidien ta’ darhom, bħalma hu wkoll il-każ fil-Karta tad-Drittijiet Fundamentali tal-UE, speċjalment għaliex is-siwi ekonomiku u soċjali ta’ dan id-dritt jiddependi miċ-ċirkostanzi globali, nazzjonali, reġjonali u lokali, kif ukoll mill-prijoritajiet ta’ politika li, f’konformità mal-prinċipju tas-sussidjarjetà, jeħtieġ li jiġu deċiżi fil-livell nazzjonali, reġjonali jew lokali;

45.

Il-punt 20(a) (Kapitolu III) għandu jinqara kif ġej: “L-aċċess affordabbli għal servizzi essenzjali ta’ interess ekonomiku ġenerali, inklużi l-komunikazzjoni elettronika, l-enerġija, it-trasport u s-servizzi finanzjarji, għandu jiġi żgurat għal kulħadd. Għandhom ikunu ffaċilitati miżuri ta’ appoġġ għall-aċċess għal dawk is-servizzi.” Il-kunċett ta’ “servizzi essenzjali” mhuwiex komponent tal-liġi Ewropea primarja jew sekondarja, kuntrarju għas-servizzi ta’ interess ekonomiku ġenerali (ara wkoll l-Artikolu 36 tal-Karta tal-UE tad-Drittijiet Fundamentali). Barra minn hekk, l-aċċess għal dawn is-servizzi għandu jittejjeb għal kulħadd u mhux biss għall-persuni fil-bżonn.

21.3.2017   

MT

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 88/64

1.

jemmen li l-promozzjoni tal-istabbiltà u tal-prosperità fil-viċinat tal-UE għandha tkun fost il-prijoritajiet ewlenin tal-affarijiet barranin u l-politika ta’ sigurtà tal-UE; jitlob li l-potenzjal tal-awtoritajiet lokali u reġjonali għandu jitqies fit-tfassil u l-implimentazzjoni tal-politika esterna tal-UE. Il-Kumitat tar-Reġjuni għandu jaqdi rwol sinifikanti għall-iżvilupp tal-fiduċja u l-kooperazzjoni internazzjonali fil-livell reġjonali u lokali;

2.

jinnota li l-Politika Ewropea tal-Viċinat (PEV) tista’ taġixxi b’mod sostenibbli biss meta ġġib benefiċċji konkreti lill-poplu tal-Istati Membri tal-UE u tal-pajjiżi tal-PEV; jitlob li dan l-aspett jingħata rwol ċentrali fl-implimentazzjoni tal-istrateġija l-ġdida;

3.

jinnota li l-PEV hija qabel kollox proġett tal-istituzzjonijiet tal-Unjoni Ewropea u tal-gvernijiet tal-Istati Membri u l-pajjiżi ġirien. Jenfasizza li l-implimentazzjoni b’suċċess tal-programmi u l-proġetti għandha impatt sostanzjali fil-livell reġjonali u lokali, kemm fl-Istati Membri tal-UE, kif ukoll fil-pajjiżi terzi involuti. Jitlob qabel kollox għal kooperazzjoni fil-livell lokali u reġjonali u għat-tisħiħ tal-interazzjoni bejn is-soċjetajiet ċivili tal-pajjiżi abbażi tal-PEV u għall-provvediment ta’ riżorsi adegwati għal dan. L-awtoritajiet lokali u reġjonali u l-assoċjazzjonijiet tagħhom għandhom jiġu integrati f’kull fażi ta’ implimentazzjoni tal-PEV – mill-ippjanar sal-kontroll demokratiku – u għandhom ikunu involuti fil-ħidma tal-Kumitati ta’ Assoċjazzjoni u l-Kunsilli ta’ Assoċjazzjoni u għandhom jirċievu l-istatus ta’ osservatur permanenti;

4.

jitlob li jkun hemm proġetti iżjed konkreti għall-promozzjoni ta’ kuntatti interpersonali; jemmen li huwa kruċjali li jsiru disponibbli iżjed riżorsi għall-kooperazzjoni transkonfinali, sħubijiet bejn l-awtoritajiet lokali u skambji xjentifiċi, kulturali u taż-żgħażagħ; itenni t-talba tiegħu għall-involviment tal-imsieħba fil-programmi tal-Unjoni, pereżempju l-Erasmus; jilqa’ l-fatt li l-Kummissjoni tagħti prijorità lill-kwistjoni tal-faċilitazzjoni tal-viża u li ressqet proposti konkreti għall-Ukrajna u l-Georgia; jafferma mill-ġdid l-appoġġ tiegħu għall-ħidma fuq kwistjonijiet tal-viża u tal-mobilità ma’ dawk l-imsieħba tal-PEV li huma lesti jagħmlu dan, inklużi l-liberalizzazzjoni tal-viża u d-djalogi dwar il-faċilitazzjoni;

5.

itenni l-proposti li jinsabu fl-Opinjoni tiegħu tad-9 ta’ Lulju 2015 dwar Politika Ewropea ġdida tal-Viċinat u jistieden lill-Kummissjoni Ewropea u lill-SEAE jqisuhom fl-implimentazzjoni tal-istrateġija;

6.

josserva li l-kunflitti armati, l-użu tal-forza, il-ksur tas-sovranità territorjali, il-ksur tad-drittijiet tal-bniedem u l-prinċipju tad-drittijiet indaqs tal-popli, it-terroriżmu, u d-destabbilizzazzjoni serja f’bosta pajjiżi u reġjuni fil-viċinat tal-UE wasslu għal rati għolja ta’ telf ta’ ħajja umana, korrimenti, persuni spostati internament, u migrazzjoni sfurzata u jimpedixxu l-iżvilupp ta’ sħubijiet dewwiema. Jenfasizza l-importanza li wieħed imur lil hinn mill-kunsiderazzjonijiet u x-xewqat ġeopolitiċi, filwaqt li jiġu stabbiliti miri realistiċi abbażi ta’ valutazzjoni realistika u tiġi organizzata l-kooperazzjoni bejn dawk l-imsieħba li għandhom interess reali lejn il-kooperazzjoni, kif ukoll dawk li għandhom il-kapaċità li jilħqu l-miri sostenibbli; isostni li minkejja d-differenzjazzjoni meħtieġa, għandu jinżamm ukoll bilanċ bejn il-viċinat tal-Lvant u l-viċinat tan-Nofsinhar;

7.

ifakkar li sħubija tista’ tkun sostenibbli biss jekk titfassal fuq il-bażi ta’ ugwaljanza u vantaġġ reċiproku u jilqa’ l-iffokar partikolari tal-Kummissjoni fuq din il-kwistjoni fir-rieżami tal-PEV; jitlob li l-kunċett tar-responsabbiltà reċiproka ugwali tiġi implimentata fil-prattika għas-sħubija tal-PEV;

8.

jenfasizza b’mod partikolari l-importanti li ma jiġux iddubitati l-osservanza konsistenti tad-drittijiet tal-bniedem u l-istandards tal-liġi umanitarja internazzjonali. F’dan ir-rigward, jirrimarka kif il-kunflitti li qed jaħsdu ħafna mill-imsieħba tal-PEV joffru sfidi ġodda rigward il-protezzjoni tar-refuġjati, ir-rispett tad-dritt umanitarju internazzjonali u l-ħtieġa li jiġu adottati approċċi ġodda li jiggarantixxu l-integrazzjoni ta’ għodod ġodda u iktar effettivi biex jiġi żgurat ir-rispett sħiħ tal-istandards Ewropej u internazzjonali dwar il-protezzjoni tar-refuġjati. Jenfasizza, barra minn hekk, li n-negozjati li ġejjin dwar il-patti globali dwar il-migrazzjoni ma’ bosta pajjiżi msieħba tal-PEV għandhom jinvolvu l-awtoritajiet lokali u jiżguraw li l-politika tal-migrazzjoni u l-politika tal-viċinat ikunu integrati iżjed mill-qrib sabiex jiġu evitati kontradizzjonijiet u diskrepanzi;

9.

jenfasizza li l-akbar sors tal-influwenza tal-Ewropa fuq l-istabbiltà u l-prosperità fil-viċinat tagħha huwa l-attrazzjoni tal-mudell soċjoekonomiku tal-UE, l-unità u s-solidarjetà bejn l-Istati Membri tal-UE, l-iżvilupp sostenibbli, id-demokrazija u r-rispett għad-drittijiet tal-bniedem u l-libertajiet demokratiċi; jenfasizza li l-aktar kontribut importanti għall-istabbilizzazzjoni tal-viċinat hija l-istabbiltà tal-UE u l-konformità mal-valuri u l-prinċipji tagħha;

10.

jitlob li jiġi analizzat it-theddid għas-sigurtà fil-kumplessità tiegħu u li jiġi rikonoxxut fl-ipproċċessar tal-kawżi tal-instabbiltà; jenfasizza li l-kawżi soċjoekonomiċi tal-isfidi attwali rigward is-sigurtà u l-migrazzjoni għandhom jiġu indirizzati bħala prijorità; jilqa’ l-impenn tal-UE rigward il-ħidma konġunta mal-imsieħba tal-PEV fl-implimentazzjoni tal-miri għall-iżvilupp sostenibbli tan-Nazzjonijiet Uniti; jitlob li tingħata attenzjoni speċjali għall-promozzjoni tad-drittijiet soċjali, peress li l-ekonomija sostenibbli u l-iżvilupp soċjali huma essenzjali għal viċinat stabbli; jenfasizza li l-ħolqien tal-postijiet tax-xogħol huwa l-punt deċiżiv għall-ġejjieni tal-maġġoranza tal-pajjiżi tal-viċinat; jilqa’ l-fatt li għandha tingħata attenzjoni speċjali għall-ġlieda kontra l-qgħad fost iż-żgħażagħ u l-promozzjoni tal-intrapriżi ż-żgħar u ta’ daqs medju; jenfasizza l-ħtieġa ta’ approċċ f’diversi livelli – mil-livell nazzjonali sal-livell reġjonali u lokali – kif ukoll il-ħtieġa ta’ kooperazzjoni reġjonali, sottoreġjonali u transkonfinali; jitlob li l-programmi dwar il-kooperazzjoni settorjali jitfasslu b’tali mod li jkunu jistgħu jiġu implimentati mill-awtoritajiet lokali u reġjonali;

11.

jilqa’ b’sodisfazzjon il-fatt li l-Kummissjoni Ewropea ressqet proposta għal Qafas ta’ Sħubija Ġdid ma’ pajjiżi terzi u għal Pjan ta’ Investiment Estern ġdid li għandu l-għan li jindirizza l-kawżi fundamentali tal-migrazzjoni billi jimmobilizza l-investiment, isaħħaħ l-għajnuna teknika u jappoġġja riformi ekonomiċi u strutturali sabiex jitjieb l-ambjent tan-negozju u dak usa’ tal-politika, u jappella biex l-awtoritajiet reġjonali u lokali Ewropej ikunu involuti mill-bidu nett ta’ dan il-proċess;