13.4.2016

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 130/1

OPINJONI TAL-BANK ĊENTRALI EWROPEW

tat-3 ta' Marzu 2016

dwar proposta għal regolament li jemenda r-Regolament (UE) Nru 575/2013 fir-rigward ta' eżenzjonijiet għal kummerċjanti ta’ prodotti bażiċi

(CON/2016/10)

(2016/C 130/01)

Introduzzjoni u bażi legali

Fit-12 ta' Jannar 2016 il-Bank Ċentrali Ewropew (BĊE) irċieva talba mingħand il-Kunsill tal-Unjoni Ewropea għal opinjkoni dwar proposta għal regolament tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill li jemenda r-Regolament (UE) Nru 575/2013 fir-rigward ta' eżenzjonijiet għal kummerċjanti ta' prodotti bażiċi (1) (iktar 'il quddiem ir-“regolament propost”). Fit-8 ta' Frar 2016, il-BĊE ġie kkonsultat dwar l-istess proposta mill-Parlament Ewropew.

Il-Kompetenza tal-BĊE li jagħti opinjoni hija bbażata fuq l-Artikoli 127(4) u 282(5) tat-Trattat dwar il-Funzjonament tal-Unjoni Ewropea peress li r-regolament propost jinkludi dispożizzjonijiet li jaqgħu taħt l-oqsma ta' kompetenza tal-BĊE, b'mod partikolari b'rabta mal-kompitu tas-SEBĊ skont l-Artikolu 127(5) li jikkontribwixxi għat-tmexxija bla xkiel tal-politiki segwiti mill-awtoritajiet kompetenti li huma relatati mal-istabbiltà tas- sistema finanzjarja.

Skont l-ewwel sentenza tal-Artikolu 17.5 tar-Regoli ta’ Proċedura tal-Bank Ċentrali Ewropew, il-Kunsill Governattiv adotta din l-opinjoni.

1. Osservazzjonijiet ġenerali

1.1

L-objettiv tar-regolament propost huwa li jiżgura li l-kummerċjanti ta' prodotti bażiċi (“ditti tal-investimenti li n-negozju ewlieni tagħhom jikkonsisti b’mod esklussiv fil-forniment ta’ servizzi tal-investimenti jew f’attivitajiet relatati mal-istrumenti finanzjarji stabbiliti fil-punti 5, 6, 7, 9 u 10 tat-Taqsima C tal-Anness I għad-Direttiva 2004/39/KE [tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill] (2) u li għalihom, fil-31 ta’ Diċembru 2006, ma kinitx tapplika d-Direttiva tal-Kunsill 93/22/KEE (3)”) ma jsirux so[[etti g]ar-rekwi\iti kollha li jinsabu fir-Regolament (UE) Nru 575/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (ir-“Regolament dwar ir-Rekwiżiti Kapitali” jew “RRK”) (4) fir-rigward ta' skoperturi kbar u fondi proprji fl-1 ta' Jannar 2018 mingħajr deċiżjoni konxja u infurmata li dak it-trattament huwa xieraq għalihom.

1.2

Waqt li r-rekwiżiti dwar l-iskoperturi l-kbar u l-fondi proprji tal-RRK a jidhrux li huma mfassla apposta għall-kummerċjanti ta' prodotti bażiċi, deċiżjoni biex tiġi estiża l-eżenzjoni minn dawn ir-rekwiżiti prudenzjali għandha tqis kwalunkwe riskju sistemiku potenzjali li jistgħu jippreżentaw il-kummerċjanti ta' prodotti bażiċi. Dawk ir-riskji jistgħu jirriżultaw minn numru ta' sorsi, b'mod partikolari:

—	l-ammont totali ta' ingranaġġ;

—	l-istabbiltà ta' strutturi kapitali;

—	rabtiet mas-sistema bankarja permezz ta' dejn u rati ta' inadempjenza relatati;

—	involviment f'attivitajiet kreditizji mhux bankarji (eż. it-titolizzazzjoni ta' riċevibbli jew inventarji);

—

il-possibbiltà ta' effetti kollaterali fuq ditti oħrajn li jkunu għaddejjin minn probelmi finanzjarji li jistgħu jkunu kkawżati minn inadempjenzi f'pożizzjonijiet ta' derivattivi, b'mod partikolari pożizzjonijiet derivattivi spekulattivi barra l-Borża li ma jkunux ikklerjati ċentralment, iżda wkoll minn movimenti negattivi fil-pożizzjonijiet sottostanti, li jikkawżaw telf fil-valwazzjoni skont is-suq fuq pożizzjonijiet futuri li jeċċedu l-qligħ fil-valwazzjoni skont is-suq fuq l-inventarju miżmum bħala kollateral, bil-konsegwenza li l-kontroparti jkollha titħallas il-marġni tal-varjazzjoni.

1.3

Il-BĊE s'issa ma identifika ebda indikazzjoni konkreta ta' riskju sistemiku maħluq minn kummerċjanti ta' prodotti bażiċi li jagħmilha strettament neċessarja f'dan l-istadju li titneħħa l-eżenzjoni għal rekwiżiti li jikkonċernaw skoperturi kbar u fondi proprji li japplikaw fil-preżent. Kummerċjanti ta' komoditajiet attivi fl-Ewropa huma ġeneralment inqas ingranati u għandhom strutturi kapitali aktar reżiljenti minn banek. Huma, tipikament, għandhom proporzjonijiet ta' assi għall-ekwità relattivament baxxi u ma jidhrux li jinvolvu ruħhom fi trasformazzjonijiet ta' maturità u likwidità bħall-banek. Barra minn hekk, rabtiet mas-sistema bankarja permezz ta' dejn u rati ta' inadempjenza relatati jidhru li huma pjuttost limitati; L-iskopertura diretta tal-banek għall-kummerċjanti ta' komoditajiet tidher li hija relattivament minuri, u ttaffi r-riskji potenzjali ta' kontaġju. Finalment, minkejja t-tkabbir konsiderevoli tas-swieq tad-derivattivi ta' prodotti bażiċi matul dawn l-aħħar 15-il sena, m'hemm l-ebda evidenza konklużiva li l-kummerċ f'derivattivi ta' prodotti bażiċi għandu effetti negattivi fuq is-sistema finanzjarja aktar wiesgħa. Madankollu, analiżi dettaljata tal-impatt tidher li hija pass neċessarju sabiex tittieħed l-aktar deċiżjoni xierqa fir-rigward tat-tneħħija jew l-estensjoni temporanja tal-eżenzjoni. B'mod partikolari, għandha tingħata kunsiderazzjoni lil kwistjonijiet ta' kundizzjonijiet ġusti relatati ma' istituzzjonijiet ta' kreditu li jinnegozjaw prodotti bażiċi.

1.4

L-eżenzjoni għandha tabilħaqq tkun biss ta' natura temporanja. Il-Kummissjoni Ewropea hija mistennija li tippreżenta proposta għal reviżjoni komprensiva tar-regolazzjoni prudenzjali ta' ditti ta' investiment. Ir-raġunament u l-objettiv ta' estensjoni temporanja tal-eżenzjoni għandhom ikunu llimitati għall-evitar ta' bidliet regolatorji sinifikanti qabel dik ir-reviżjoni komprensiva, li għandha ssir kemm jista' jkun malajr.

Magħmul fi Frankfurt am Main, it-3 ta' Marzu 2016.

Il-President tal-BĊE

Mario DRAGHI

(1) COM(2015) 648 finali.

(2) Direttiva 2004/39/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tal-21 ta’ April 2004 dwar is-swieq fl-istrumenti finanzjarji li temenda d-Direttivi tal-Kunsill 85/611/KEE u 93/6/KEE u d-Direttiva 2000/12/KE tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill u li tħassar id-Direttiva tal-Kunsill 93/22/KEE (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti: Kapitolu 06 Volum 007 P. 263 - 306).

(3) Direttiva tal-Kunsill 93/22/KEE tal-10 ta’ Mejju 1993 dwar servizzi ta’ investiment fil-qasam ta’ titoli (ĠU Edizzjoni Speċjali bil-Malti: Kapitolu 06 Volum 002 P. 43 - 62)

(4) Regolament (UE) Nru 575/2013 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill tas-26 ta' Ġunju 2013 dwar ir-rekwiżiti prudenzjali għall-istituzzjonijiet ta' kreditu u d-ditti tal-investiment u li jemenda r-Regolament (UE) Nru 648/2012 (ĠU L 176, 27.6.2013, p. 1).

INFORMAZZJONI MINN ISTITUZZJONIJIET, KORPI, UFFIĊĊJI U AĠENZIJI TAL-UNJONI EWROPEA

13.4.2016

Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea

C 130/12

Pubblikazzjoni ta’ applikazzjoni għal emenda skont l-Artikolu 50(2)(a) tar-Regolament (UE) Nru 1151/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar skemi tal-kwalità għal prodotti agrikoli u oġġetti tal-ikel

(2016/C 130/09)

Din il-pubblikazzjoni tagħti d-dritt li wieħed jopponi għall-applikazzjoni skont l-Artikolu 51 tar-Regolament (UE) Nru 1151/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill (1).

APPLIKAZZJONI GĦALL-APPROVAZZJONI TA’ EMENDA MHUX MINURI FL-ISPEĊIFIKAZZJONI TA’ DENOMINAZZJONI TAL-ORIĠINI PROTETTA JEW TA’ INDIKAZZJONI ĠEORAFIKA PROTETTA

Applikazzjoni għall-approvazzjoni ta’ emenda skont l-ewwel subparagrafu tal-Artikolu 53(2) tar-Regolament (UE) Nru 1151/2012

“NOIX DE GRENOBLE”

Nru tal-UE: FR-PDO-0217-01295 — 29.12.2014

DOP ( X ) IĠP ( )

1. Grupp applikanti u interess leġittimu

Comité interprofessionnel de la Noix de Grenoble (CING)

Les Colombières

38160 Chatte

FRANCE

Tel. +33 476640664

Fax +33 476640740

Posta elettronika: cing@aoc-noixdegrenoble.com

Is-CING hija assoċjazzjoni stabbilita skont il-liġi tal-1 ta’ Lulju 1901. Għandha interess leġittimu biex tippreżenta l-applikazzjoni u tikkonsisti minn madwar 1 000 operatur (produtturi, spedituri u imballaturi).

2. Stat Membru jew Pajjiż Terz

Franza

3. Intestatura tal-ispeċifikazzjoni tal-prodott affettwata mill-emenda/i

—	☐	Isem il-prodott
—	☒	Deskrizzjoni tal-prodott
—	☒	Żona ġeografika
—	☒	Prova tal-oriġini
—	☒	Metodu ta’ produzzjoni
—	☐	Rabta
—	☒	Tikkettar
—	☒	Oħrajn [rekwiżiti nazzjonali, aġġornament tad-dettalji ta’ kuntatt tal-korpi ta’ kontroll, bidliet editorjali oħra]

4. Tip ta’ emenda/i

—	☐	Emenda fl-ispeċifikazzjoni tal-prodott ta’ DOP jew IĠP irreġistrata li ma tistax titqies bħala emenda minuri skont it-tielet subparagrafu tal-Artikolu 53(2) tar-Regolament (UE) Nru 1151/2012
—	☒	Emenda fl-Ispeċifikazzjoni ta’ DOP jew IĠP irreġistrata li għaliha ma jkun ġie rreġistrat l-ebda Dokument Uniku (jew ekwivalenti) u li ma għandhiex titqies bħala minuri skont it-tielet subparagrafu tal-Artikolu 53(2) tar-Regolament (UE) Nru 1151/2012

5. Emenda/i

Deskrizzjoni tal-prodott:

Wara s-serje ta’ analiżi organolettika mwettqa mill-1997 ‘il hawn għal din id-denominazzjoni tal-oriġini u wara l-ħidma ta’ karatterizzazzjoni mwettqa mill-Università ta’ Suze la Rousse, żdiedu d-deskritturi tal-karatteristiċi organolettiċi tan-“Noix de Grenoble” li ġejjin:

—	il-qalba tal-ġewża hija soda u mlaħħma,

—	kulur li jagħti fil-kannella ċar,

—	ħjiel ta’ togħma morra u b’aromi tal-ġellewż u tal-ħobż frisk.

Żona ġeografika:

Ġew ippreċiżati l-istadji li jridu jitwettqu fiż-żona: l-istadji kollha mill-produzzjoni tal-ġewż sal-ippakkjar.

Iż-żona ġeografika ġiet estiża għall-muniċipalità ta’ Drôme: “Saint-Donat-sur l’Herbasse”, biswit iż-żona, fuq rapport ta’ espert li juri li din il-muniċipalità tikkonforma mal-kriterji ta’ demarkazzjoni taż-żona ġeografika ta’ din id-denominazzjoni. Fost il-kriterji relatati mal-fatturi naturali, wieħed jinnota: klima b’xejra kontinentali, altitudni ta’ inqas minn 600 m, ħamrija li tiffavorixxi l-iżvilupp tas-siġar tal-ġewż, kontinwità maż-żona ġeografika, u fost il-kriterji li għandhom x’jaqsmu ma’ fatturi umani: attività żviluppata tal-kultivazzjoni tal-ġewż, li influwenzat il-pajsaġġ, rabtiet mas-settur “Noix de Grenoble”, prattiki ta’ kultivazzjoni u ta’ trattament tal-frott wara l-ħsad li huma simili għal dawk użati fiż-żona ġeografika.

L-ispeċifikazzjoni oriġinarjament kienet tirreferi għal żona ġeografika li tikkonsisti minn 257 muniċipalità. Din iċ-ċifra ma kinitx korretta. Iż-żona ġeografika tad-denominazzjoni tal-oriġini “Noix de Grenoble” kienet inizjalment deskritta biss fil-cantons fit-testi li jiddefinixxu d-denominazzjoni. Madankollu, il-cantons jevolvu b’mod regolari, u l-fruntieri tagħhom jinbidlu: xi muniċipalitajiet li oriġinarjament kienu jiffurmaw parti mill-cantons taż-żona ġeografika ma ġewx rikonoxxuti minħabba f’hekk. Riċerka dettaljata tal-bażi tal-cantons storiċi wriet li ż-żona, li baqgħet l-istess minn mindu saret ir-reġistrazzjoni inizjali fl-1996, hija magħmula minn 260 muniċipalità (flimkien mal-muniċipalità ċitata hawn fuq), li issa huma elenkati fl-ispeċifikazzjoni.

Il-proċedura tal-identifikazzjoni tal-biċċiet ta’ art, imsemmija fil-parti “Metodu ta’ produzzjoni” (li għad-DOP “Noix de Grenoble” ilha mill-1996) u li ssir biex tiżgura li l-biċċiet ta’ art użati jissodisfaw il-kriterji marbuta mal-post tat-tħawwil, ġiet deskritta f’aktar dettall f’din it-taqsima.

Prova tal-oriġini

Minħabba l-iżviluppi leġiżlattivi u regolatorji nazzjonali, it-taqsima msejħa “Evidenza li l-prodott joriġina miż-żona ġeografika” ġiet ikkonsolidata u tinkludi fost l-oħrajn l-obbligi tad-dikjarazzjoni u taż-żamma ta’ reġistri relatati mat-traċċabbiltà tal-prodott u mal-monitoraġġ tal-kundizzjonijiet tal-produzzjoni.

F’dan il-kuntest, b’mod partikolari hija prevista awtorizzazzjoni tal-operaturi li tirrikonoxxi l-abbiltà tagħhom li jissodisfaw l-esiġenzi tal-ispeċifikazzjoni tad-denominazzjoni li minnha qed jistennew li se jibbenefikaw, li tinħareġ minn korp ta’ kontroll, akkreditat u approvat mill-INAO. Din l-awtorizzazzjoni u l-kontroll tal-ispeċifikazzjoni tal-prodott tad-DOP “Noix de Grenoble” isiru skont pjan ta’ kontroll imħejji mill-korp ta’ spezzjoni.

L-elementi b’rabta mal-istorja ġew ittrasferiti għat-taqsima “rabta mal-oriġini” (tal-ispeċifikazzjonijiet).

Metodu ta’ produzzjoni

— Varjetajiet għad-dakra:

Sabiex tkun regolata l-preżenza ta’ varjetajiet li jiddakkru, huwa ppreċiżat li fl-imsaġar huma awtorizzati 5 % tas-siġar tal-varjetajiet għad-dakra. Il-frott ta’ dawn is-siġar ma jibbenefikax minn denominazzjoni tal-oriġini.

— Densità ta’ tħawwil:

Sabiex din id-dispożizzjoni tissaħħaħ, tneħħiet il-possibbiltà ta’ siġar żgħar (anqas minn 12-il sena) b’densità ta’ iktar minn 100 siġra/ettaru. Ġie speċifikat ukoll il-metodu għall-kalkolu tal-erja minima għal kull siġra: l-erja minima ta’ 100 m2 għal kull siġra tinħadem billi tiġi multiplikata d-distanza ta’ bejn il-fillieri b’dik tal-ispazji bejn is-siġar.

— Kultivazzjoni simultanja:

Sabiex ikun żgurat li l-imsaġar jiġu ġestiti skont il-ħtiġijiet tas-siġar tal-ġewż, qed ġie ppreċiżat li l-kultivazzjoni intermedja tista’ ssir biss sa 5 snin wara t-tħawwil (jiġifieri qabel ma tinbeda l-produzzjoni tas-siġar tal-ġewż).

— Ħaxix:

Il-ħaxix fil-ħamrija fi żmien il-ħsad tal-ġewż matur, fil-ħarifa jtejjeb il-kwalità tal-prodott lest (il-kwalità sanitarja, il-kulur tal-ġewża). Għalhekk żdiedet id-dispożizzjoni li ġejja li l-preżenza tal-ħaxix fl-imsaġar misqija hija obbligatorja:

“fl-imsaġar misqija, il-preżenza tal-ħaxix, miżrugħ jew le, hija obbligatorja mill-1 ta’ Settembru ta’ kull sena, u dan mis-sitt sena wara dik tat-tħawwil. Din il-veġetazzjoni tista’ titneħħa fir-rebbiegħa.”

Din id-dispożizzjoni ddaħħlet biss għall-imsaġar li jiġu misqija, fejn il-ħaxix ma jikkompetix mas-siġar għall-ilma. It-tkabbir tal-ħaxix mhuwiex possibbli fiż-żoni l-aktar niexfa.

— Żabra:

Is-siġra tinżabar għall-formazzjoni sa meta jkollha madwar 10 snin.

Iż-żabra ssir b’mod li s-siġra tibqa’ tarmi l-frott kull sena u li jibqa’ jilħaqha biżżejjed dawlbilli, fil-varjetajiet tradizzjonali, il-blanzuni tal-frott ikunu fit-truf tal-friegħi ta’ dik is-sena.

Meta ssir regolarment, iż-żabra ssaħħaħ is-siġar u timpedixxi t-tkabbir ta’ ġewż żgħir. L-għan huwa li l-friegħi jew il-partijiet ta’ friegħi żejda (pereżempju r-rimjiet) jiġu eliminati għalkollox, u hekk is-siġra tkun imdawla iktar. L-operazzjonijiet taż-żabra jkunu moderati.

Il-kunċett taż-żabra tal-friegħi miz-zokk, li jirreferi għal żabra ġeneralment ħarxa fejn jinqatgħu friegħi sħaħ jew fejn jinqerdu partijiet sostanzjali, ma jidhirx adattat. Il-kunċett taż-żabra ta’ manutenzjoni jew dak ta’ fruttifikazzjoni huwa aktar adattat.

Il-kunċett taż-żabra tal-friegħi miz-zokk għalhekk ġie sostitwit bil-kunċett taż-żabra ta’ manutenzjoni:

“Is-siġar tal-ġewż jinżabru għall-manutenzjoni tal-inqas kull tliet snin.”

— Tisqija:

It-tisqija tippermetti li l-livell ta’ produzzjoni ikun regolarizzat u anki biex jinkiseb ġewż ta’ kwalità b’rabta mar-rekwiżiti tas-suq.

Matul staġun tal-veġetazzjoni, is-siġra tal-ġewż tgħaddi minn stadji differenti ta’ żvilupp li matulhom in-nuqqas ta’ ilma jista’ jipperikola l-ħsad ta’ dik is-sena (fil-kwantità kif ukoll fil-kwalità), il-ħsad tas-snin ta’ wara, u t-tul ta’ ħajja tal-masġar.

In-nuqqas ta’ ilma f’Ġunju jipperikola d-daqs tal-frott u t-tkabbir veġetattiv. F’Lulju, in-nixfa twassal biex il-blanzuni tal-frott jiffurmaw ħażin (il-frott jinħasad is-sena ta’ wara) u l-istess jiġri lill-ġewża (dan jaffettwa l-kwalità tal-ħsad ta’ dik is-sena). Fl-aħħar nett, f’Awwissu u f’Settembru, tisqija ħażina thedded il-kwalità tal-qalba tal-ġewża u ma tippermettix il-formazzjoni tal-friegħi ta’ dik is-sena fi zkuk. Barra minn hekk, żmien twil ta’ nixfa jirriżulta f’utilizzazzjoni ħażina tal-elementi fertilizzanti meħtieġa għall-iżvilupp tajjeb tal-organi differenti tas-siġra.

Għaldaqstant l-emenda hi maħsuba li tawtorizza t-tisqija u li tħassar id-data ta’ meta tintemm it-tisqija għaliex bis-saħħa ta’ tisqija iktar fit-tul se tiġi evitata d-deterjorazzjoni tal-kwalità tal-ġewża:

“It-tisqija hija permessa matul il-perjodu veġetattiv tas-siġra tal-ġewż, u anki sal- ħsad, u dan biex jiġi evitat li l-ġewża tinxef u hekk tiġi żgurata l-kwalità tal-ġewża finali.”

It-tisqija fuq il-weraq tibqa’ pprojbita, l-aktar minħabba li mhix effiċjenti u minħabba li tirrikjedi ħafna ilma.

— Nutrijenti għall-ħamrija:

Billi l-ġewż jinġabar minn fuq il-ħamrija, l-użu ta’ materjal organiku ta’ oriġini mhux agrikola huwa rregolat: żdiedet għalhekk dispożizzjoni fl-ispeċifikazzjoni. Kull żieda ta’ materjal organiku ta’ dan it-tip għandha tiġi analizzata bir-reqqa u għandha titwaqqaf minnufih.

L-użu ta’ regolaturi tat-tkabbir jibqa’ pprojbit. Ġie ċċarat ukoll li l-attivaturi tal-maturazzjoni kienu pprojbiti.

— Ħsad:

Ġew speċifikati r-regoli biex tiġi stabbilita data tal-ħsad li tikkorrispondi mal-aqwa fażi ta’ maturazzjoni tal-ġewż: il-maturazzjoni tajba tal-ġewż tfisser li l-ħsad isir meta l-ġewża tkun soda u titqaxxar b’mod faċli. Barra minn hekk, il-parti ċentrali interna tkun kompletament kannella fi 80 % tas-siġar tal-ġewż konċernati.

Minbarra dan, ġie ppreċiżat li huwa d-Direttur tal-INAO, l-awtorità kompetenti, li jistabbilixxi meta jibda l-perjodu tal-ħsad (fil-livell kollettiv) fuq proposta tal-konsorzju u wara analiżi tal-ġewż matur.

— Rendiment:

Biex jiġu ffaċilitati l-kontrolli tat-traċċabbiltà u tal-volumi, ġiet introdotta l-medja tal-livellmassimu ta’ rendiment minn kull ettaru tal-azjenda, koerenti mal-potenzjal tal-kultivazzjoni tradizzjonali lokali tal-ġewż: “Il-medja tar-rendiment nett tal-imsaġar tal-azjenda ma tistax taqbeż l-4 tunnellati għal kull ettaru f’ekwivalenti ta’ ġewż niexef.”.

— Ħżin wara l-ħsad:

Billi dan l-istadju huwa importanti ħafna għall-kwalità finali tal-ġewż, ġie ppreċiżat huwa wkoll.

Għalhekk żdied dan li ġej: “Għall-ġewż li jkun għadu kif inħasad u li jkun se jiġi mnixxef, it-tnixxif għandu jibda kemm jista’ jkun malajr u mhux aktar minn 36 siegħa wara l-ħsad.”

— Tnixxif:

Fl-intestatura “Le séchage des noix: guide pratique/CTIFL — Septembre 1993”, huwa ppreċiżat li t-temperatura massima ta’ tnixxif ta’ 30 °C hija kompatibbli mal-varjetajiet l-aktar fraġli tal-ġewż. Dan jiggarantixxi t-tnixxif rapidu u effikaċi tal-ġewż mingħajr ma tiġi affettwata l-kwalità tiegħu.

Ġie ppreċiżat li t-temperatura massima tat-tnixxif tkun dik ta’ 30 °C.

— Ħżin tal-ġewż:

Iddaħħlu d-dispożizzjonijiet li ġejjin: “Il-ġewż frisk jiġi ppreservat fl-azjendi tal-operaturi tal-issortjar, tal-ikkalibrar u tal-ippakkjar f’temperatura ta’ bejn 1° u 5 °C u f’livell ta’ umdità ta’ bejn 80 u 95 %.

Mill-31 ta’ Marzu tas-sena wara dik tal-ħsad, il-ġewż niexef jiġi ppreservat qabel l-ippakkjar f’temperatura li ma taqbiżx 8 °C u f’umdità ta’ bejn 60 u 75 %.”

Dawn id-dispożizzjonijiet jippermettu l-preservazzjoni tal-ġewż filwaqt li jiġu ppreservati wkoll il-kwalitajiet organolettiċi u batterjoloġiċi.

— L-ippakkjar:

Għall-preservazzjoni mtejba tal-karatteristiċi tal-ġewż, iddaħħlu d-dispożizzjonijiet dwar l-organizzazzjoni tal-issortjar u, tal-ippakkjar, dwar id-daqs massimu tal-kontenut, in-natura tal-kontenut u d-dati ta’ skadenza għall-konsenja tal-ġewż tad-denominazzjoni tal-oriġini barra ż-żona ġeografika.

Huwa ppreċiżat li “L-operazzjonijiet tal-issortjar u tal-ippakkjar iridu jsiru fl-istess post, u fi proċess wieħed, mingħajr ħżin intermedju.” L-implimentazzjoni ta’ dawn l-istadji fi proċess wieħed twassal biex il-frott ma jiġix manipulat bosta drabi fuq xulxin, u hekk jiġi evitat li l-ġewż jitkisser u jitfarrak.

“Il-materjali użati għall-ippakkjar tal-ġewż ikunu ġodda u nodfa u ta’ tali kwalità li ma jikkawżawx alterazzjoni esterna jew interna fil-prodott.”

“Il-ġewż niexef jiġi ppakkjat f’imballaġġi ta’ massimu ta’ 25 kg.

Il-ġewż frisk jiġi ppakkjat f’imballaġġi ta’ massimu ta’ 10 kg.

Għall-ġewż frisk huwa awtorizzat biss l-ippakkjar f’boroż bit-toqob jew fi krejts miftuħin.”

“Il-ġewż jista’ jitqiegħed fis-suq bid-denominazzjoni tal-oriġini ‘Noix de Grenoble’ sa mhux aktar tard:

—	minn xahrejn wara dakinhar li jibda l-ħsad fil-każ tal-ġewż frisk;

—	mill-31 ta’ Diċembru tas-sena wara dik tal-ħsad fil-każ tal-ġewż niexef.”

Barra minn hekk, ġiet ikkonfermata l-projbizzjoni tal-kummerċjalizzazzjoni tal-ġewż li ma jkollux l-imballaġġ tal-oriġini, billi din id-dispożizzjoni ilha tapplika għal bosta snin f’dan is-settur.

— Il-kwalità tal-ġewż

Minkejja l-attenzjoni li tingħata waqt l-operazzjonijiet tal-issortjar u tal-ikkalibrar, xorta waħda jista’ jiġi ppakkjat ċertu frott li ma jkunx konformi mad-dispożizzjonijiet stabbiliti. Barra minn hekk, ġie ppreċiżat li dan li ġej huwa aċċettabbli:

—	sa 5 %, fl-għadd, ta’ ġewż fil-qoxra li jappartjeni għal varjetajiet oħra barra dawk awtorizzati għad-denominazzjoni tal-oriġini,

—	sa 5 %, fl-għadd, ta’ ġewż fil-qoxra ta’ daqs inferjuri għal 28 mm,

mingħajr ma dawn flimkien jikkostitwixxu aktar minn 7 % tat-total.

Bil-għan li jiġi żgurat il-livell ta’ kwalità tal-prodotti, għall-kummerċjalizzazzjoni tal-ġewż fil-qoxra, l-ispeċifikazzjoni tad-DOP “Noix de Grenoble” tinkorpora l-livelli ta’ kwalità marbuta mal-kategorija I tal-istandard CEE ONU.

L-ispeċifikazzjonijiet stabbilew ukoll limitu għad-difetti kumulattivi għal kull lott ġewż, sabiex ma jkunx hemm valutazzjoni kumulattiva tagħhom.

Madankollu, globalment, il-lottijiet ta’ “Noix de Grenoble” niexef ma jistax ikollhom aktar minn perċentwal ta’ 10 % ta’ ġewż bid-difetti fil-qoxra tagħhom jew fil-parti li tittiekel (12 % għall-ġewż frisk).

— Ġustifikazzjoni għall-ippakkjar fiż-żona ġeografika

Sal-lum in-“Noix de Grenoble” jiġi ppakkjat fiż-żona ġeografika jew fil-viċinanza immedjata tagħha. L-ispeċifikazzjonijiet jiċċaraw dan il-punt billi jintroduċu, b’mod espliċitu, l-obbligu tal-ippakkjar tal-ġewż fiż-żona ġeografika.

L-elementi li ġejjin jiġġustifikaw l-obbligu tal-ippakkjar fiż-żona ġeografika

Biex tiġi ppreservata l-kwalità finali tad-denominazzjoni tal-oriġini “Noix de Grenoble”, xieraq li jkun hemm limitu fuq il-manipulazzjoni tal-ġewż. Fil-fatt, hemm ir-riskju li l-qoxra li tipproteġi l-parti tal-ġewż li tittiekel, tiddeterjora minħabba d-daqqiet li tieħu (ġewż li jitfarrak jew li jinkiser meta jinħatt fil-karrijiet).

Il-problemi marbuta mal- manipulazzjoni tal-ġewż, lill-operaturi tas-settur jinkwetawhom bil-kbir. Billi l-ħsad huwa mekkanizzat, jeħtieġ li l-manipulazzjoni ta’ wara l-ħsad tkun limitata kemm jista’ jkun sabiex il-ġewż ma jitfarrakx u ma jinkisirx.

Waqt l-ispezzjonijiet li jsiru fuq il-prodott, ta’ sikwit jinstab ġewż imkisser jew imfarrak fil-lottijiet, minkejja l-prekawzjonijiet kollha li jkunu ttieħdu fl-operazzjonijiet tal-ikkalibrar, tal-issortjar jew tal-ippakkjar biex jiġi evitat li l-ġewż jaqa’ mill-għoli.

Sabiex il-manipulazzjoni tal-frott titnaqqas kemm jista’ jkun, l-operazzjonijiet tal-issortjar u tal-ippakkjar isiru fl-istess post fi proċess wieħed, mingħajr ħżin intermedju.

L-ippakkjar isir f’reċipjenti ta’ dimensjonijiet limitati (10 kg għall-ġewż frisk, 25 kg għall-ġewż niexef) bil-għan li l-prodott ma jitgħaffiġx.

Għaldaqstant, meta l-ġewż mhux ippakkjat jinħareġ ‘il barra miż-żona ġeografika biex ikompli jiġi ppakkjat hemmhekk, dan ikun ifisser żieda fil-manipulazzjoni li twassal biex il-ġewż jitkisser, jitfarrak u jitgħaffeġ.

Barra minn hekk, l-ippakkjar isir fiż-żona biex ikunu ppreservati l-karatteristiċi fiżikokimiċi tal-ġewż. Fil-fatt jeħtieġ li tingħata attenzjoni partikolari għar-rekwiżiti marbuta mal-preservazzjoni tal-prodott

Għall-ġewż frisk: dan il-ġewż, li 20 % minnu huwa kkostitwit mill-ilma, huwa soġġett għad-dessikazzjoni. Għandu ħajja limitata u ma jistax jintbagħat ‘il barra miż-żona aktar tard minn xahrejn wara li jinbeda l-ħsad. Fl-ebda każ ma jista’ jiġi ttrasformat f’ġewż niexef. Id-data tal-ippakkjar tinkiteb fuq il-kontenitur biex il-konsumatur ikun infurmat aħjar. Għall-ħsad tal-ġewż fl-azjendi tal-operaturi jiġu stabbiliti kundizzjonijiet rigorużi tat-temperatura u tal-umdità: temperatura ta’ bejn 1 u 5 °C, u livell ta’ umdità ta’ bejn 80 u 95 %.

Għall-ġewż niexef: dan għandu kompożizzjoni differenti minħabba li l-livell ta’ umdità ma jaqbiżx it-12 %, għalkemm xorta waħda hija enfasizzata il-kompożizzjoni importanti tiegħu f’lipidi (aċidi grassi): 66 %. Preservazzjoni ħażina tista’ twassal għall-ossidazzjoni tal-prodott: jiġifieri jitħassar. Għal din ir-raġuni, l-operaturi tal-issortjar u tal-ippakkjar iridu jippreservaw il-ġewż niexef wara l-31 ta’ Marzu (meta t-tempertura terġa’ tibda tielgħa) f’temperatura limitata għal 8 °C u f’livell ta’ umdità ta’ bejn 60 u 75 %. Dan il-prodott ukoll għandu ħajja limitata, minħabba li l-konsenja tal-ġewż niexef ‘il barra miż-żona ma tistax issir qabel il-31 ta’ Diċembru ta’ wara l-ħsad.

Dawn il-kriterji ta’ preservazzjoni jistgħu jiġu vverifikati b’mod preċiż biss wara kontroll bir-reqqa taħt is-superviżjoni tal-operaturi tal-issortjar u tal-ippakkjar li jinsabu fiż-żona ġeografika. Barra minn hekk, l-ispezzjoni li ssir fuq il-lottijiet tal-ġewż ippakkjat tiggarantixxi lil dak li jkun li jkun qed josserva l-kundizzjonijiet kollha tal-preservazzjoni.

In-nuqqas tal-obbligu tal-ippakkjar fiż-żona ġeografika iqajjem problemi oħra ta’ kontroll u ta’ traċċabbiltà.

Fil-fatt, il-ġewż huwa prodott li jista’ jiġi sostitwit b’ieħor. Ir-riskju huwa dovut għas-sura tawwalija tal-varjetà li tiġi prodotta fil-biċċa l-kbira fiż-żona ġeografika: il-Franquette, li tista’ tiġi faċilment imfixkla mal-ġewż prodott f’żoni ġeografiki oħrajn. Sabiex tiġi evitata l-konfużjoni, l-għarfien espert tal-operaturi lokali huwa fundamentali għat-twettiq tal-kontrolli fuq il-purità tal-varjetà. Barra minn hekk, id-denominazzjoni “Noix de Grenoble”, li ilha teżisti mill-1938, tgawdi reputazzjoni kbira u diġà sfat fil-mira ta’ bosta prattiki abbużivi fil-livell internazzjonali (il-Kanada, l-Istati Uniti tal-Amerika…). Il-possibbiltà li l-ippakkjar jew l-ippakkjar mill-ġdid jitħalla jsir barra miż-żona ġeografika tad-DOP “Noix de Grenoble” tista’ twassal għal frodi simili.

L-ippakkjar fiż-żona ġeografika jippermetti li l-kontrolli tal-karatteristiċi tal-prodott isiru fuq il-ġewż ippakkjat. Fuq il-kontenituri jitwaħħlu l-istikers “Noix de Grenoble” imqassma mill-konsorzju lil kull operatur li jissodisfa l-kundizzjonijiet tal-ispeċifikazzjoni. Dawn għandhom iżommu rendikont ta’ kollox biex ikunu jistgħu jiġu stabbiliti l-volumi kummerċjalizzati bħala d-DOP “Noix de Grenoble”. Din is-sistema, li ilha fis-seħħ mill-1968, tipprovdi garanzija addizzjonali dwar in-nonsostituzzjoni tal-prodotti qabel ma jitqiegħdu fis-suq. In-“Noix de Grenoble” jiġi ppreżentat għall-bejgħ lill-konsumatur fl-imballaġġ li fih ikun ġie ppakkjat inizjalment.

Tikkettar:

Il-kliem fuq it-tikkettar ġie stabbilit b’mod li l-konsumatur ikun infurmat aħjar.

L-obbligu li titpoġġa r-referenza “denominazzjoni tal-oriġini kontrollata” jew “DOK” tħassar.

Għall-ġewż frisk, kien previst li dan jista’ jissejjaħ ukoll “ġewż bikri” b’mod li jikkonforma ma’ dak li jeżisti wkoll fis-suq tal-ġewż frisk.

Qed jiġi ppreċiżat li s-simbolu DOP tal-Unjoni Ewropea huwa obbligatorju.

Skont il-prassi li ilha mill-1968, titwaħħal stiker speċifika fuq it-tikkettar tan-“Noix de Grenoble”.

Dawn l-istikers jingħataw mill-konsorzju, mingħajr limitu, lil kull operatur li jirrispetta l-ispeċifikazzjoni. Huma ta’ kulur aħmar jgħajjat (referenza: Pantone 032) u b’dijametru minimu ta’ 3 cm għal kull imballaġġ.

Sabiex il-konsumatur ikun infurmat aħjar, it-tikkettar għandu jispeċifika wkoll:

—	l-identità ta’ min hu responsabbli mill-ippakkjar u/jew mill-konsenja: l-isem u l-indirizz jew is-simbolu tal-identifikazzjoni;

—	is-sena tal-ħsad;

—	id-data tal-ippakkjar, għalkemm din hija obbligatorja għall-ġewż frisk, u mhux għall-ġewż niexef;

—	fil-każ tal-ġewż frisk, waħda mill-frażijiet li ġejjin: “A consommer rapidement, à entreposer de préférence au frais” jew “Conservation très limitée, à entreposer au frais”.

Affarijiet oħra

Deskrizzjoni tal-prodott:

Il-kjarifiki maħsuba biex il-prodott jiġi deskritt aħjar, li diġà jeżistu fit-taqsima “Metodu ta’ produzzjoni”, ġew ittrasferiti għal din it-taqsima:

—	żieda tal-ismijiet tal-varjetajiet lokali endemiċi użati: Franquette, Mayette u Parisienne,

—	dettalji tal-kategoriji “ġewż niexef” u “ġewż frisk”, bil-livell ta’ umdità rispettivi tagħhom (minimu ta’ 20 % għall-ġewż frisk u massimu ta’ 12 % għall-ġewż niexef).

Metodu ta’ produzzjoni: Varjetajiet u msaġar:

Minħabba l-obbligu tal-provenjenza tal-frott minn imsaġaridentifikati fiż-żona ġeografika fit-taqsima “żona ġeografika”; il-kjarifika korrispondenti tħassret minn din it-taqsima.

Rabta maż-żona ġeografika:

Din it-taqsima ġiet organizzata taħt tliet subintestaturi u ġiet ippreċiżata.

Referenzi dwar il-korp ta’ kontroll:

Żdiedu d-dettalji ta’ kuntatt tal-awtorità kompetenti ta’ kontroll biex jissostitwixxu dawk tal-korp ta’ kontroll; dan sar bil-għan li -ispeċifikazzjonijiet ma jkollhomx għalfejn jiġu emendati f’każ li jinbidel il-korp ta’ kontroll.

Rekwiżiti nazzjonali:

Minħabba bidliet leġiżlattivi u oħrajn fir-regolamenti nazzjonali, l-intestatura “Rekwiżiti nazzjonali” issa tinkludi tabella li fiha l-punti prinċipali li għandhom jiġu ċċekkjati, il-valuri ta’ referenza tagħhom u l-metodi tal-evalwazzjoni tagħhom.

DOKUMENT UNIKU

“NOIX DE GRENOBLE”

Nru tal-UE: FR-PDO-0217-01295 — 29.12.2014

DOP ( X ) IĠP ( )

1. Isem

“Noix de Grenoble”

2. Stat Membru jew pajjiż terz

Franza

3. Deskrizzjoni tal-prodott agrikolu jew tal-oġġett tal-ikel

3.1. Tip ta’ prodott

Klassi 1.6. Frott, ħaxix u ċereali, friski jew ipproċessati

3.2. Deskrizzjoni tal-prodott li l-isem fil-punt 1 japplika għalih

Il-ġewż li jikkwalifika għad-denominazzjoni “Noix de Grenoble” huwa ġewż fil-qoxra minn waħda minn dawn il-varjetajiet li ġejjin jew aktar: Franquette, Mayette, u Parisienne. Il-ġewż jista’ jkun frisk jew niexef.

Il-ġewż frisk huwa frott b’dijametru minimu ta’ 28 mm. Il-qalba tkun soda u ħoxna, tagħti fil-kannella ċar, titqaxxar faċilment u għandha livell ta’ umdità naturali ta’ 20 % jew ogħla.

Il-ġewż niexef huwa frott b’dijametru minimu ta’ 28 mm. Il-qalba tkun soda u ħoxna, tagħi fil-kannella ċar, għandha livell ta’ umdità naturali ta’ 12 % jew inqas.

Il-ġewż frisk jew niexef huwa karatterizzat minn ħjiel ta’ togħma morra, u b’aromi tal-ġellewż u tal-ħobż frisk.

3.3. Għalf (għall-prodotti li joriġinaw mill-annimali biss) u materja prima (għall-prodotti pproċessati biss)

Jintuża biss il-ġewż matur tal-varjetajiet li ġejjin: Franquette, Mayette, u Parisienne.

3.4. Passi speċifiċi tal-produzzjoni li jridu jsiru fiż-żona ġeografika ddefinita

L-operazzjonijiet kollha, mill-ħsad tal-ġewż sal-issortjar u l-ikkalibrar finali, jitwettqu fiż-żona ġeografika.

3.5. Regoli speċifiċi dwar it-tqattigħ, it-taħkik, l-ippakkjar, eċċ. tal-prodott li l-isem japplika għalih

L-elementi li ġejjin jiġġustifikaw l-obbligu tal-ippakkjar fiż-żona ġeografika

Biex tiġi ppreservata l-kwalità finali tad-denominazzjoni tal-oriġini protetta “Noix de Grenoble”, jeħtieġ li titnaqqas kemm jista’ jkun il-manipulazzjoni tal-ġewż billi hemm ir-riskju li l-qoxra li tipproteġi l-parti tal-ġewż li tittiekel, tiddeterjora minħabba d-daqqiet li tieħu (u l-ġewż jitfarrak u jitkisser).

L-operaturi tas-settur għalhekk inaqqsu kemm jista’ jkun il-manipulazzjoni ta’ wara l-ħsad. Għalhekk, l-operazzjonijiet tal-issortjar u tal-ippakkjar isiru fl-istess post f’proċess wieħed, mingħajr ħżin intermedju.

L-ippakkjar isir f’reċipjenti ta’ dimensjonijiet limitati (10 kg għall-ġewż frisk, 25 kg għall-ġewż niexef) bil-għan li dan jevita l-problemi ta’ tagħfiġ.

Il-konsenja tal-ġewż mhux ippakkjat tfisser għalhekk żieda fil-manipulazzjoni, li twassal biex il-ġewż jitkisser, jitfarrak u jitgħaffeġ.

Barra minn hekk, l-ippakkjar isir fiż-żona biex jiġu ppreservati l-karatteristiċi fiżikokimiċi tal-ġewż.

—

Il-ġewż frisk, li 20 % minnu huwa kkostitwit minn ilma huwa soġġett għad-dessikazzjoni. Għandu ħajja limitata: jintbagħat ‘il barra miż-żona mhux aktar tard minn xahrejn wara l-bidu ta’ ħsad. Għall-ħsad tal-ġewż fl-azjendi tal-operaturi tal-ikkalibrar, tal-issortjar u tal-ippakkjar huma stabbiliti kundizzjonijiet rigorużi tat-temperatura u ta’ umdità

—

Il-ġewż niexef fih kompożizzjoni importanti ta’ lipidi (aċidi grassi): 66 %. Preservazzjoni ħażina tista’ twassal għall-ossidazzjoni tal-prodott. Huma stabbiliti kondizzjonijiet ta’ temperatura u ta’ umdità għall-ħżin ta’ dan il-ġewż fl-azjendi tal-operaturi li jwettqu l-ikkalibrar, l-issortjar u l-ippakkjar wara l-31 ta’ Marzu. Il-konsenja tal-ġewż niexef ‘il barra miż-żona ma tistax issir qabel il-31 ta’ Diċembru li jiġi wara l-ħsad.

Dawn il-kriterji ta’ preservazzjoni jistgħu jiġu vverifikati b’mod preċiż biss wara spezzjoni bir-reqqa taħt is-superviżjoni tal-operaturi tal-issortjar u tal-ippakkjar, li jinsabu fiż-żona ġeografika, tal-ġewż ippakkjat.

In-nuqqas tal-obbligu tal-ippakkjar fiż-żona ġeografika iqajjem problemi oħra ta’ kontroll u ta’ traċċabbiltà.

Fil-fatt, il-ġewż huwa prodott li jista’ jiġi sostitwit b’ieħor. L-għarfien espert tal-operaturi lokali hija essenzjali biex tiġi vverifikata l-purità tal-varjetà. Barra minn hekk, id-denominazzjoni “Noix de Grenoble”, li ilha teżisti mill-1938, tgawdi reputazzjoni kbira u diġà sfat fil-mira ta’ bosta usurpi fil-livell internazzjonali. Il-possibbiltà li l-ppakkjar jew l-ippakkjar mill-ġdid jitħalla jsir barra miż-żona ġeografika tad-DOP “Noix de Grenoble” tista’ twassal għal frodi simili.

L-ippakkjar fiż-żona ġeografika jagħmilha possibbli biex jitwettqu kontrolli tal-karatteristiċi tal-prodotti fuq il-ġewż imballat. Fuq il-kontenituri jitwaħħlu l-istikers “Noix de Grenoble”, li tagħhom il-konsorzju jżomm il-kontijiet li jippermetti li jiġu stabbiliti l-volumi li tqiegħdu fis-suq. Din is-sistema, introdotta mill-1968, tipprovdi garanzija addizzjonali dwar in-nonsostituzzjoni tal-prodotti sal-kummerċjalizzazzjoni tagħhom. In-“Noix de Grenoble” jiġi ppreżentat għall-bejgħ lill-konsumatur fl-imballaġġ li fih ikun ġie ppakkjat inizjalment.

3.6. Regoli speċifiċi dwar it-tikkettar tal-prodott li għalih qed tirreferi d-denominazzjoni

Minbarra l-informazzjoni li għandha tiġi pprovduta bil-liġi, it-tikketta fuq il-pakketti individwali jinkludi l-indikazzjonijiet li ġejjin, miġbura fuq l-istess naħa tal-imballaġġ, f’karattri li ma jitħassrux, li jinqraw b’mod ċar u viżibbli:

—	id-denominazzjoni “Noix de Grenoble”;

—	is-simbolu DOP tal-Unjoni Ewropea.

—	Fejn ikun xieraq, il-kliem “ġewż frisk” jew “ġewż bikri”, fuq l-imballaġġ ta’ ġewż frisk, jew “ġewż niexef”.

—	B’mod fakultattiv jista’ wkoll isegwi l-kliem “denominazzjoni ta’ oriġini” f’ittri individwali, jew jitqiegħed qrib sew l-isem.

—	Il-kliem kollu għandu jkun stampat f’karattri li d-dimensjonijiet tagħhom ma għandhomx jaqbżu dawk tad-denominazzjoni tal-oriġini protetta “Noix de Grenoble”;

—	l-istiker bin-numru jew bin-numru tal-kuntratt maħruġ mill-Comité Interprofessionnel de la Noix de Grenoble, bil-kulur aħmar jgħajjat (kulur ta’ referenza: Pantone 032) b’dijametru minimu ta’ 3 ċm għal kull tip ta’ imballaġġ;

—	l-identità ta’ min hu responsabbli mill-ippakkjar u/jew mill-konsenja: l-isem u l-indirizz jew is-simbolu tal-identifikazzjoni;

—	is-sena tal-ħsad;

—

għall-ġewż frisk:

—	id-data tal-ippakkjar;

—	waħda mill-frażijiet li ġejjin: “konsum malajr, ħżin preferibbilment f’post frisk” jew “preservazzjoni limitata ħafna, ħżin f’post frisk”.

4. Deskrizzjoni fil-qosor taż-żona ġeografika

L-operazzjonijiet kollha, mill-ħsad sal-ippakkjar fiż-żona ġeografika, jitwettqu fiż-żona ġeografika, li hija ristretta għar-reġjuni agrikoli naturali ta’ Grésivaudan, Chambarans u Bièvre.

Iż-żona tkopri 261 muniċipalità, 184 fl-Isère, 48 fid-Drôme u 29 f’Savoie.

Département de la Drôme:

Il-komuni kollha tal-cantons ta’ Bourg-de-Péage, Romans-sur-Isère, Romans-sur-Isère cantons 1 u 2, Saint-Jean-en-Royans.

Il-canton ta’ Le Grand-Serre: Il-muniċipalitajiet ta’ (Le) Grand-Serre, Montrigaud.

Il-canton de Saint-Donat-sur-l’Herbasse: Il-muniċipalità ta’ Saint-Donat-sur-l’Herbasse

Département de l’Isère

Il-muniċipalitajiet kollha tal-canton li ġejjin: Allevard, Domène, Échirolles, Échirolles-Est, Eybens, Fontaine-Sassenage, Fontaine-Seyssinet, Goncelin, Grenoble, Le Touvet, Meylan, Pont-en-Royans, Rives, Roybon, Saint-Égrève, Saint-Etienne-de-Saint-Geoirs, Saint-Ismier, Saint-Marcellin, Tullins, Vinay, Voiron.

Il-canton de La Côte-Saint-André: il-muniiċipalitajiet ta’ Balbins, (La) Côte-Saint-André, Faramans, Gillonnay, Ornacieux, Pajay, Penol, Saint-Hilaire-de-la-Côte, Sardieu,

Il-canton ta’ Le Grand-Lemps: il-muniiċipalitajiet ta’ Apprieu, Bévenais, Colombe, (Le) Grand-Lemps.

Il-canton ta’ Villard-de-Lans: Il-muniċipalitajiet ta’ Engins, Saint-Nizier-du-Moucherotte.

Département de la Savoie:

Il-muniċipalitajiet kollha tal-cantons ta’ Montmélian, (La) Rochette.

5. Rabta maż-żona ġeografika

Speċifiċità taż-żona ġeografika

Fatturi naturali:

Iż-żona ġeografika hija limitata għar-reġjuni agrikoli u naturali ta’ Grésivaudan, ta’ Chambarans u ta’ Bièvre, tul il-Wied tal-Isère, li għandhom karatteristiċi speċifiċi li jagħmluhom partikolarment tajbin għall-kultivazzjoni ta’ ġewż ta’ kwalità.

It-temperatura medja annwali ta’ 10,5 °C f’madwar 300 m għoli hija ideali għaċ-ċiklu sħiħ u armonjuż tat-tkabbir tas-siġar tal-ġewż.

Il-preċipitazzjoni medja annwali ta’ bejn 800 u 1 100 mm tiggarantixxi provvista tal-ilma u umdità suffiċjenti; biżżejjed biex la tinfaqa’ l-ħamrija u lanqas ma jinġema’ wisq ċpar.

Ix-xtiewi kesħin (medja ta’ 65 jum ta’ ġlata fil-Punent taż-żona u 100 jum fil-Lvant) jirriżultaw fil-vernalizzazzjoni perfetta tas-siġar, prerekwiżit indispensabbli għal fjuritura regolari fir-rebbiegħa.

L-istaġun tax-xitwa għandu l-anqas preċipitazzjoni. Dan jevita milli l-ħamrija tinfaqa’ fir-rebbiegħa, xi ħaġa li kieku ttellef lis-siġar milli jerġgħu jkunu attivi.

Il-firxa tat-temperatura annwali (19-20 °C), karatteristika tal-influwenzi kontinentali, tippromwovi r-regolarità tal-istadji tar-riproduzzjoni.

Minn Awwissu, it-temperatura tinżel b’10 °C f’xahrejn. Il-maturazzjoni għalhekk hija regolari ferm, u s-siġar ma jerġgħux jibdew jikbru malajr — fil-każ kuntrarju ikunhemm effett negattiv fuq il-kwalità u r-reżistenza tal-friegħi żgħar.

L-inżul f’salt fit-temperatura minħabba l-influwenza tal-fotoperjodu u minħabba ż-żieda fl-umdità tal-arja jipprovoka l-frammentazzjoni tal-qoxra u s-siġar jibdew iwaqqgħu il-frott tagħhom malajr ħafna u b’mod omoġenju. Is-sinkronizzazzjoni taċ-ċiklu riproduttiv tkompli sal-fażi finali tagħha.

Il-ħarifa huwa dejjem l-istaġun l-aktar umdu u, bħala medja, Ottubru huwa x-xahar li fih tinżel l-aktar xita.

Fatturi umani:

Il-kultivazzjoni tal-ġewż fil-Wied tal-Isère hija antika ħafna. L-arkivji ta’ Grenoble fi tmiem is-seklu 11 jirreferu għall-ammonti mħallsa f’“sétiers” tal-ġewż, u l-kontijiet tas-sinjuri għas-sekli 14 u 15 jsemmu wkoll din il-produzzjoni.

L-iżvilupp tal-produzzjoni ta’ ġewż ta’ kwalità uniformi destinat għall-bejgħ seta’ jsir bis-saħħa tat-teknika tat-tilqim, żviluppata sa minn tmiem is-seklu tmintax. Il-pajsaġġ lokali huwa kkaratterizzat mill-preżenza ta’ pjantaġġuni tal-ġewż u ta’ nixxiefa tradizzjonali.

L-iżvilupp ta’ din il-produzzjoni, fl-istess żmien tal-iżvilupp tal-mezzi tat-trasport, ippermetta li jintrebħu s-swieq Franċiżi iżda wkoll dawk Ingliżi u Amerikani. Qabel l-1900, il-produtturi tal-ġewż tal-villaġġ ta’ Rivière kienu diġà nġabru biex jikkordinaw l-isforzi tagħhom u jibdew jesportaw il-ġewż lejn l-Istati Uniti tal-Amerika

L-organizzazzjoni tal-professjoni kellha l-għan ukoll li tippromwovi l-prodott ta’ kwalità għolja, u li tipproteġih kontra l-abbuż mill-isem “Noix de Grenoble”. Iżda kien biss fl-1927 li twaqqfet il-Federazzjoni tat-Trejdjunjins tal-produtturi tan-“Noix de Grenoble” u fl-1938 inkisbet id-denominazzjoni tal-oriġini “Noix de Grenoble” (bid-digriet tas-17 ta’ Ġunju 1938).

Fattur ieħor fl-iżvilupp tal-ġewż huwa l-preżenza mill-bidu tas-seklu għoxrin tal-mixtliet lokali speċjalizzati fis-siġar tal-ġewż ta’ Vinay, Vif, Saint-Marcellin u wara l-1960, fil-muniċipalità ta’ Chatte. Iż-żamma fil-mixtliet ta’ dan l-għarfien espert jispjega parzjalment l-omoġeneità relattiva tal-imsaġar tal-frott tan-Noix de Grenoble. Din ir-riproduċibbiltà kostanti tal-kampjuni miksuba u r-regolarità tal-kwalità tal-ġewż li tirriżulta jikkontribwixxu għar-reputazzjoni tal-Wied tal-Isère fejn tidħol il-produzzjoni tal-ġewż. Ta’ min jinnota wkoll li ż-żona ġeografika hija l-post fejn ġew żviluppati diversi għodod speċifiċi adattati għall-ħsad tal-ġewż u t-tnixxif tiegħu.

Barra minn hekk, l-għażla ta’ varjetajiet indiġeni tat-tilqim adattati għal fatturi naturali fil-Wied tal-Isère għandha rwol prominenti fid-drawwiet lokali. It-tliet varjetajiet endemiċi li kienu l-bażi għar-rikonoxximent bħala denominazzjoni tal-oriġini protetta għall-1938 huma: il-Franquette, il-Mayette, u l-Parisienne.

Is-siġar jitkabbru f’imsaġar tal-frott b’densità ristretta: kull siġra għandu jkollha mill-inqas 100 m2. Is-siġar jinżabru għall-formazzjoni. Żabra kull sentejn jew sa 3 snin hija suffiċjenti sabiex tippermetti d-dawl tax-xemx jippenetra l-weraq.

Il-ġewż jinġabar meta jkun sar, jiġifieri meta l-parti ċentrali interna tkun kompletament kannella. Il-ġewż jiġi ssortjat, maħsul u mnixxef minnufih: it-tnixxif jibda mhux aktar tard minn 36 siegħa wara l-ħsad.

It-tnixxif tal-ġewż normalment isir permezz ta’ fluss ta’ arja moderatament sħuna (mhux aktar minn 30 °C) li tgħaddi fuq massa ta’ ġewż għat-tnixxif jew, fl-azjendi tal-produtturi ż-żgħar, bit-tnixxif naturali fuq pannelli.

Ladarba jinxef, il-ġewż jiġi kkalibrat. L-aġġustament tal-kalibraturi adattat skont il-karatteristiċi tal-varjetajiet tad-denominazzjoni, ftit jew wisq tawwalin, jippermetti l-għażla ta’ ġewż b’kalibru akbar minn 28 mm.

L-għażla finali tal-ġewż tippermetti li l-lottijiet ikun fihom inqas minn 10 % tal-frott b’difetti tal-qoxra/qalba (12 % fil-każ tal-ġewż frisk); dan eżatt qabel l-ippakkjar f’kontenituri ta’ daqs limitat li l-ġewż jiġi ppreżentat lill-konsumatur fihom, sabiex tkun iggarantita l-integrità tal-prodott.

Speċifiċitajiet tal-prodott

In-“Noix de Grenoble” għandu dijametru minimu ta’ 28 mm u jiġi fil-qoxra, frisk jew niexef. Il-qoxra hija nadifa u f’saħħitha u ma tippreżenta l-ebda difett li jista’ jaffettwa b’mod ħażin id-dehra ġenerali tal-prodott, il-kwalità, iż-żamma tal-kwalità u l-preżentazzjoni tiegħu.

Il-qalba hija soda u mlaħħma. Għandha kulur jagħti fil-kannella ċar.

Il-ġewż frisk jew niexef huwa karatterizzat minn ħjiel ta’ togħma morra, u minn aromi tal-ġellewż u tal-ħobż frisk.

Rabta kawżali

It-tħawwil tal-imsaġar tal-frott fil-Wied tal-Isère, bi klima relattivament umda u esposta għar-riħ, kien kompatibbli ferm mal-esiġenzi ewlenin tal-kultivazzjoni tal-ġewż u ffavorixxa l-iżvilupp tagħha.

L-għażla tal-ħamrija l-aktar favorevoli mill-perspettiva tal-kultivaturi tal-ġewż, kif ukoll it-tisqija regolari, jiggarantixxu l-produzzjoni regolari ta’ ġewż imlaħħam u ta’ kwalità.

L-inżul fit-temperaturi osservat fl-aħħar ta’ Awwissu jippermetti l-maturazzjoni bil-mod u regolari tal-frott.

Fil-Wied tal-Isère, ix-xita li tinżel fil-ħarifa ċertament ma tiffaċilitax il-ħsad, iżda essenzjalment tiggarantixxi l-finezza tan-Noix de Grenoble. Fil-fatt it-telf tal-ilma mill-qalba jiġri bil-mod, b’mod regolari u omoġenju. Dan huwa kemm minħabba l-ħxuna tal-qoxra kif ukoll minħabba l-livell għoli ta’ umdità. Il-pass kajman u r-regolarità tal-fenomenu jgħin biex ir-riżervi ma jintilfux malajr u anki biex il-lipidi jibqgħu intatti.

L-użu tal-varjetajiet lokali endemiċi (Franquette, Mayette, u Parisienne) ikkultivati fir-reġjun tagħhom, jippromwovi l-produzzjoni ta’ frott b’togħma rikka u tajba.

Il-prattiki ta’ kultivazzjoni, jiżguraw l-esponiment tajjeb għax-xemx tal-weraq tas-siġar, xi ħaġa li tgħin ferm fil-maturazzjoni tal-frott.

Il-frott jista’ jinħasad ukoll lejn l-aħħar ta’ Settembru, meta jkun immatura sew, minn data stabbilita kull sena wara li jkun sar studju kollettiv tal-maturità tal-ġewż f’setturi differenti (l-altitudni, il-ħamrija, eċċ.).

It-tnixxif f’temperatura moderata jikkostitwixxi intervent rapidu li jseħħ wara l-ħsad tal-ġewż matur, u dan, flimkien mal-issortjar u l-ħasil tiegħu, jagħmilha possibbli li jinkiseb ġewż b’saħħtu u nadif, bil-kulur tal-qalba jagħti fil-kannella ċar, ilkoll sinjali ta’ kwalità eċċezzjonali.

L-attenzjoni li tingħata waqt l-operazzjonijiet suċċessivi tal-ikkalibrar, tal-issortjar u tal-ippakkjar tippermetti l-preservazzjoni tal-karatteristiċi speċifiċi tan-“Noix de Grenoble”.

Il-karatteristiċi naturali taż-żona ġeografika flimkien mal-għarfien espert tal-produtturi u tal-ispedituri għamluha possibbli li jinkiseb ġewż li jkun magħruf mad-dinja kollha.

Referenza għall-pubblikazzjoni tal-ispeċifikazzjonijiet

(it-tieni subparagrafu tal-Artikolu 6(1) ta’ dan ir-Regolament)

https://www.inao.gouv.fr/fichier/CDCNoixDeGrenoble2015.pdf

(1) ĠU L 343, 14.12.2012, p. 1.

		ISSN 1977-0987
Il-Ġurnal Uffiċjali tal-Unjoni Ewropea		C 130

Edizzjoni bil-Malti	Informazzjoni u Avviżi	Volum 59 13 ta' April 2016

Avviż Nru	Werrej	Paġna
	III Atti preparatorji
	Il-Bank Ċentrali Ewropew
2016/C 130/01	Opinjoni tal-Bank Ċentrali Ewropew tat-3 ta' Marzu 2016 dwar proposta għal regolament li jemenda r-Regolament (UE) Nru 575/2013 fir-rigward ta' eżenzjonijiet għal kummerċjanti ta’ prodotti bażiċi (CON/2016/10)	1

	IV Informazzjoni
	INFORMAZZJONI MINN ISTITUZZJONIJIET, KORPI, UFFIĊĊJI U AĠENZIJI TAL-UNJONI EWROPEA
	Il-Kunsill
2016/C 130/02	Deċiżjoni tal-Kunsill tal-11 ta’ April 2016 li taħtar il-membri u l-membri supplenti tal-Kumitat ta’ Konsulenza dwar is-Sigurtà u s-Saħħa fuq il-Post tax-Xogħol għall-Greċja, l-Ungerija u l-Iżvezja	3
2016/C 130/03	Avviż għall-attenzjoni tas-suġġetti tad-data li għalihom japplikaw il-miżuri restrittivi previsti fir-Regolament tal-Kunsill (UE) Nru 359/2011 dwar miżuri restrittivi diretti kontra ċerti persuni, entitajiet u korpi fil-kuntest tas-sitwazzjoni fl-Iran	5
	Il-Kummissjoni Ewropea
2016/C 130/04	Rata tal-kambju tal-euro	6
	INFORMAZZJONI MILL-ISTATI MEMBRI
2016/C 130/05	Lista ta’ awtoritajiet nazzjonali maħtura skont l-Artikolu 35(3) tar-Regolament tal-Kunsill (KE) Nru 515/97 dwar għajnuna reċiproka bejn l-awtoritajiet amministrattivi tal-Istati Membri u l-koperazzjoni bejn dawn tal-aħħar u l-Kummissjoni biex ikun assigurat l-applikar korrett tal-liġi dwar materji doganali u agrikoli	7

	V Avviżi
	PROĊEDURI DWAR L-IMPLIMENTAZZJONI TAL-POLITIKA TAL-KOMPETIZZJONI
	Il-Kummissjoni Ewropea
2016/C 130/06	Notifika minn qabel ta’ konċentrazzjoni (Il-Każ M.7858 — INEOS/partijiet minn Celanese) ( 1 )	9
2016/C 130/07	Notifika minn qabel ta' konċentrazzjoni (Il-Każ M.7941 — Saint-Gobain Glass France/Corning/JV) ( 1 )	10
2016/C 130/08	Notifika minn qabel ta’ konċentrazzjoni (Il-Każ M.7959 — APG/DV4/QDREIC/JV) — Każ li jista’ jiġi kkunsidrat għal proċedura ssimplifikata ( 1 )	11
	ATTI OĦRAJN
	Il-Kummissjoni Ewropea
2016/C 130/09	Pubblikazzjoni ta’ applikazzjoni għal emenda skont l-Artikolu 50(2)(a) tar-Regolament (UE) Nru 1151/2012 tal-Parlament Ewropew u tal-Kunsill dwar skemi tal-kwalità għal prodotti agrikoli u oġġetti tal-ikel	12

Pajjiż	Membru	Membru supplenti
Greċja	Is-Sur Ioannis ADAMAKIS	Is-Sur Andreas STOIMENIDIS Is-Sur Alexandros KOMINIS
Ungerija	Is-Sur Károly GYÖRGY
Żvezja	Is-Sinjura Christina JÄRNSTEDT	Is-Sinjura Karin FRISTEDT Is-Sinjura Elise-Marie DONOVAN

	Munita	Rata tal-kambju
USD	Dollaru Amerikan	1,1396
JPY	Yen Ġappuniż	123,44
DKK	Krona Daniża	7,4434
GBP	Lira Sterlina	0,79840
SEK	Krona Żvediża	9,2138
CHF	Frank Żvizzeru	1,0874
ISK	Krona Iżlandiża
NOK	Krona Norveġiża	9,3515
BGN	Lev Bulgaru	1,9558
CZK	Krona Ċeka	27,030
HUF	Forint Ungeriż	311,38
PLN	Zloty Pollakk	4,2923
RON	Leu Rumen	4,4708
TRY	Lira Turka	3,2274
AUD	Dollaru Awstraljan	1,4882
CAD	Dollaru Kanadiż	1,4674
HKD	Dollaru ta' Hong Kong	8,8371
NZD	Dollaru tan-New Zealand	1,6540
SGD	Dollaru tas-Singapor	1,5354
KRW	Won tal-Korea t'Isfel	1 302,88
ZAR	Rand ta' l-Afrika t'Isfel	16,7396
CNY	Yuan ren-min-bi Ċiniż	7,3632
HRK	Kuna Kroata	7,4890
IDR	Rupiah Indoneżjan	14 917,84
MYR	Ringgit Malażjan	4,4273
PHP	Peso Filippin	52,517
RUB	Rouble Russu	75,6167
THB	Baht Tajlandiż	39,943
BRL	Real Brażiljan	4,0034
MXN	Peso Messikan	20,0248
INR	Rupi Indjan	75,6680

Stat Membru	Isem l-Organizzazzjoni
AT	Risiko-Informations und Analysezentrum
BE	Douane
BG	Агенция Митници
CY	Τελωνειο Λαρνακας Τελωνειο Λεμεσου Τελωνειο Λευκωσιας Τελωνειο Παφου Τομεας Διερευνησεων Αρχιτελωνειο Τμημα Τελωνειων Τομεας Πληροφοριων και Αναλυσης Κινδυνου Αρχιτελωνειο
CZ	General Directorate of Customs
DE	Zollkriminalamt
DK	SKAT
EE	Teabeosakond - Maksu- ja Tolliamet
ES	Departamento de Aduanas e II.EE.
FI	Tulli, Valvontaosasto
FR	Direction nationale du renseignement et des enquêtes douanières
GR	Διεύθυνση Στρατηγικής Τελωνειακών Ελέγχων και Παραβάσεων
HR	Sustav upravljanja rizicima
HU	Nemzeti Adó- és Vámhivatal Központi Irányítás Rendészeti Főosztály
IE	Customs Division, Risk Management unit, Intelligence Support Unit, Mutual Assistance unit, Central Intelligence & Drugs Law Enforcement, National Drugs Team
LT	Muitinės kriminalinė tarnyba Vilniaus teritorinė muitinė Kauno teritorinė muitinė Klaipėdos teritorinė muitinė
LU	Service analyse de risques
LV	Latvijas Republikas Valsts ieņēmumu dienests, Muitas pārvalde, Latvijas Republikas Valsts ieņēmumu dienests, Muitas policijas pārvalde
MT	Dipartiment tad-Dwana — Malta
NL	Douane Informatie Centrum
PL	Izba Celna w Katowicach
PT	Direcção de Servicos Antifraude Aduaneira
RO	Agenția Națională de Administrare Fiscală - Direcția Generală a Vămilor
SE	Tullverket
SI	Finančna uprava Republike Slovenije
SK	Kriminálny úrad finančnej správy Slovenskej republiky
UK	BF Intelligence & Analytics Team RIS A&I HM Revenue & Customs UK HMRC NCU UK Border Force BFNIH RIS OPS Felixstowe Dover Project Tiger Intelligence Bureau London Southampton
European Commission	DG OLAF


	(1) Test b'rilevanza għaż-ŻEE

Pajjiż	Membru	Membru supplenti
Greċja	Is-Sur Christos KAVALOPOULOS	Is-Sinjura Anastasia AVLONITOU Is-Sur Antonis MEGOULIS
Ungerija	Is-Sinjura Ágnes BODNÁR	Is-Sinjura Melinda GÁL PARRAGHNÉ
Żvezja	Is-Sinjura Bodil MELLBLOM	Is-Sur Ned CARTER Is-Sinjura Cecilia ANDERSSON